këshilla ligjore - dogana.rks-gov.net · zbatimit të dispozitave ligjore të përcaktuara më...

Këshillaligjore

Shërbimi Doganor

KËSHILLA

LIGJORE

Përmbatja

Parathënije

Baza ligjore për ndryshimin e të dhënave

Importimi i programeve softuerike

Zbatimi i ligjit “për Pajisjet nën Presion”

Këshillë ligjore për komisionin e kundërvajtjeve

Udhëzim mbi procedurën e shkurtër kundërvajtëse

Regjistrimi i automjeteve

Përmirësimi i shënimeve në DUD

Mallrat me origjinë nga Serbia

Asgjësimi i mallrave Akcizor

Procedurat e importit të pushkëve sportive

Lirimi nga detyrimet importuese për automjete private

Importimi i automjettit të paraqitur si “LKW”

Zëvendësimi (anulimi) i EUR 1

Shitja e automjeteve përmes ankandit

Trajtimi i mallrave të ndaluara

Procedura e importit që s’përmbushin kushtet e importit

Ri-eksporti i mallrave nën procedurën e Depos Doganore

Baza ligjore për lirime të OJQ-ve

1

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

Importi i mbeturinave të baterive për riciklim

Zhdoganimi i veturave (mbi 8 vite) të shtetasve të huaj

Dispozitat e Nenit 21 nga U.A. Nr. 49/20.04.2007

Transporti i materieve të rrezikshme

Shqiptimi i gjobave administrative

Makinat para gushtit 1999

Importet e subjekteve në procedurë kundërvajtëse

Shkarkimi i Procedurës së importit të përkohshëm

2.

3.

4.

8.

10.

12.

14.

16.

17.

18.

20.

21.

25.

26.

29.

30.

31.

32.

35.

38.

39.

43.

44.

46.

48.

49.

51.

Faqe

Parathënija

Shërbimi Doganor ka vendosur të publikojë këtë broshure me këshilla ligjore, te cilatjanë dhënë ne kërkesa te palëve te ndryshme nga stafi me më përvojë më të madhenë Shërbimin Doganor. Shërbimi Doganor qe nga viti 2005 ka themeluar sistemin e

këshillave ligjore, nëpërmjet te cilit shikohet te ju ofrohet zgjidhja e problemit, informimilidhur me interpretimin e legjislacionit doganor, sqarime etj.

Këshilla ligjore normalisht definohet si asistence ne çështje ligjore jashtë apo gjateproceseve gjyqësore. Një sistem i kënaqshëm i këshillave ligjore, sidoqoftë, nuk duhet telimitohet ne raste me c'rast proceset gjyqësor aktualisht janë duke u zhvilluar. Një numër imadh i problemeve ligjore qe rrjedhin përbrenda fushës së legjislacionit të Doganës mund tërregullohen lehte nëse personi i përfshire është në gjendje të marre informatat ligjore tëduhura nga një person i kualifikuar.

Po ashtu, nëse problemi ligjor është i natyrës së tillë që normalisht duhet të përfshijë gjyqinnë mënyrë që të zgjidhet çështja, këshilla ligjore në stadin e hershëm mund të eliminojnevojën për procedurë gjyqësore. Është e rëndësishme të theksohet që këshilla ligjore,posaçërisht kur mund të shmanget apo mund të jetë procedurë alternative gjyqësore, ështënjë perspektive me pak e kushtueshme për palët te cilët dëshirojnë te përmirësojnëpozicionin ligjor ne rrethana te dobëta ekonomike.

Këshillat e dhëna ne këtë broshurë do te ju ndihmojnë, ne zgjidhje te problemit apo informimparaprak për legjislacion doganor.

për këshilla ligjore nëse ju i adresoni kërkesat e juaja ne e-mail adresën:

[email protected]

d i @ ik t d i @ ik t d i @ ik t d i @ ik t

2

BAZA LIGJORE PËR NDRYSHIMIN E TË DHËNAVE.

Lidhur me pyetjen e parashtruar mbi bazën ligjore për ndërrimin e të dhënave në DUD-ine Zyrës doganore në Vermicë nr. 2154 nga data 12. 08. 2004, pas skadimit të afatit prejtri vitesh për aplikimin e nenit 27.3. të Kodit doganor, duhet theksuar se me Kodin

doganor nuk është parashikuar mundësia apo pamundësia e zhvillimit të një procedure tëcaktuar, ndërsa me Ligjin mbi procedurën administrative (Rregullorja e UNMIK-ut nr.2006/33), me nenin 96. dhe 108. është paraparë mundësia e korrigjimit në çdo kohë të aktitadministrativ, kur ai përmban pasaktësi apo gabime të dukshme.

Por, meqenëse në rastin konkret kemi të bëjmë me kërkesën e vet palës dhe gatishmërinë esaj për pagesën shtesë të taksave importuese, konsideroj se nuk ka pengesa që tëmënjanohet lëshimi i bërë me rastin e zhdoganimit të automjetit lëndor në Zyrën doganorenë Vërmicë, kur nuk është vërejtur, apo nuk ka pasur të dhëna të mjaftueshme se është fjalapër automjetin e blinduar, duke iu referuar dispozitave të nenit 27.3 të Kodit doganor dhenenit 96 e 108 të LPA.

Mirëpo, paraprakisht duhet marrë konfirmimin me shkrim nga Sektori VOTD se automjetilëndor nuk bën pjesë në klasifikimin tarifor 8710000, meqenëse këto automjete inënshtrohen ndalesës së importit, ndërsa verifikimi se automjeti në fjalë i ka tiparet eautomjetit të udhëtarëve me mbrojtje të posaçme (i blinduar), duhet të bëhet nga Komisioniprofesional i oficerëve doganor të kualifikuar për të dhënë një vlerësim të tillë, i cili njëherëshdo të jetë në gjendje të konfirmojë se ky automjet me këto tipare është i njëjti automjet, i ciliështë importuar dhe zhdoganuar më 12. 08. 2004.


3

IMPORTIMI IPROGRAMEVE SOFTUERIKE

Në shkresën e juaj që ka arritur pranë Shërbimit Doganor të UNMIK-ut, më datë07.12.2007, Ju keni parashtruar kërkesë për sqarim ( këshillë) ligjor, lidhur metrajtimin doganor për importin e programe softuerike, si dhe pajisjeve të importuar

para fillit të punës së Shërbimit Doganor në vitin 1999.

Pyetjet e parashtruar në Departamentin për Këshilla dhe Procedura Ligjore janë:

1. Si trajtohet importi i programeve softuerike sipas Shërbimit doganor të UNMIK-ut?

2. Si trajtohet importi i pajisjeve të ndryshme, të cilat jenë importuar para se ShërbimitDoganor i UNMIK-ut të ketë filluar punën në vitin 1999?

Baza Ligjore sa i përket pyetjes së parë:

Konsideroj se çështjen duhet ta trajtojmë konform Rregullores së UNMIK-ut nr. 2004/1,përkatësisht sipas nenit 1 dhe 16.6 të Kodit Doganor të Kosovës.

Neni1Zbatimi i tarifës

1.1 Tarifa doganore për Kosovë, e cila bazohet në Sistemin e harmonizuar, zbatohet meimportimin e mallrave për në Kosovë dhe me eksportimin e mallrave nga Kosova, ashtu siçjanë përkufizuar këto koncepte në nenin 2.

Bazuar në nenin e lartcekur, Tarifa doganore e Kosovës e cila është e bazuar nënomenklaturën e harmonizuar të Organizatës Botërore të Doganave, zbatohet vetëm merastin e importimit të mallrave për në Kosovë, përkatësisht eksportimin e mallrave ngaKosova. Nga kjo mund të thuhet se shërbimet e ndryshme që realizojnë subjektet afaristenuk mund të përfshihen në tarifën e integruar të Kosovës dhe si të tilla, nuk mund t'iunënshtrohen asnjë lloj procedure doganore dhe takse në import apo eksport.

Neni 16Dispozita të veçanta

16.6 (a) Pavarësisht nga nenet 13 deri në 15, në caktimin e vlerës së instrumenteve tëimportuara bartëse që përmbajnë të dhëna apo instruksione që përdoren në pajisjet epërpunimit e të dhënave, vetëm kostoja apo vlera e vet instrumentit bartës do të merretparasysh. Prandaj, vlera e instrumentit bartës të importuar që sjell të dhëna apoinstruksione, nuk do të përfshijë koston apo vlerën e të dhënave apo instruksioneve, mekusht që ajo kosto apo vlerë të jetë e veçuar nga kostoja apo vlera e instrumentit bartës nëfjalë.


4

b) Sipas këtij neni:(I) 'instrumentet bartëse' nuk përfshijnë qarqet e integruara, gjysmëpërçuesitdhe mekanizmat apo artikujt e ngjashëm, që inkorporojnë qarqe apo mekanizma të tilladhe(II) 'të dhënat ose instruksionet' nuk përfshijnë pajisjet për incizim të zërit, incizimetfilmikë ose videoincizuesit.

Trajtimi i softuerëve nga aspekti doganor trajtohet kryesisht sipas vështrimit të nenit 16.6të Kodit Doganor (Rregullorja e UNMIK-ut nr. 2004/1), që nënkupton se:

� Programet Softuerike nuk i nënshtrohen taksës doganore dhe taksës së TVSH-së,me kusht që vlera e softuerit të jetë e ndarë në faturë nga vlera e instrumentit, i cili ështëbartës i softuerit (nuk duhet të prezantohet Deklarata Unike Doganore)

� Vetëm vlera e instrumentit bartës do t'i nënshtrohet taksës doganore dhe taksëssë TVSH-së.

� Në rast se vlera e softuerit i është bashkangjitur vlerës së instrumentit bartës(kemi vetëm një çmim të përbashkët), atëherë nga aspekti doganor e tërë vlera do t'inënshtrohet taksës doganore dhe taksës së TVSH-së.

Baza Ligjore sa i përket pyetjes së dytë:

Shërbimi Doganor i UNMIK-ut zyrtarisht ka filluar punën më 1 shtator 1999 në bazë tëRregullores së UNMIK-ut nr. 1999/3 (Mbi themelimin e doganave dhe shërbimet tjeragjegjëse në Kosovë), çka nënkupton se vjelja e taksës doganore, tatimit në shitje dheakcizës ka filluar më 1 shtator 1999.

Përmbledhje:

Kërkesën e juaj të datës 07.12.2007 e kemi trajtuar më shumë kujdes, në konsiderojmëse:

1/ Meqenëse në Tarifën doganore të Kosovë, e cila është e bazuar në sistemin eharmonizuar, programet softuerike nuk kanë numër tarifor dhe si të tilla nuk mund tëtariforen sipas nomenklaturës se harmonizuar të Kosovës, që nënkupton se ato nukmund të futen në kategorinë e mallrave, por duhet të trajtohen si kategori e shërbimeve.

Subjektet e ndryshme afariste me rastin e importit të programeve softuerike nëpërmjetinterneti (pa harduer), nuk do të duhej të prezantojnë pranë autoriteteve doganore lëndënpër procedimin e Deklaratës Unike Doganore, përkatësisht për zhvillim të procedurës sezhdoganimit për mallra të importit, në të kundërtën, autoritetet doganore përkundër faktitqë subjektet afariste kanë paraqitur lëndën për zhdoganim, një gjë të tillë duhet tarefuzojnë.

vazhdim >>>>>>


5

Në rastet kur subjektet afariste importojnë instrumente bartëse (harduerë), të cilat nëbrendinë e tyre përmbajnë të dhëna apo instruksione që përdoren në pajisjet epërpunimit e të dhënave (programe softuerike), autoritet doganore në pajtim me nenin16.6 të Kodit doganor, duhet që me rastin e pranimit të Deklaratës Unike Doganore tamarrin parasysh vetëm vlerën e instrumentit bartës (harduerin), me kushte që vlera eprogramit softuerik të jetë e ndarë nga vlera e instrumentit bartës (harduerit).

Në këtë rast konsideroj se, Deklarata Unike Doganore duhet të këtë vetëm një emërtim,atë të instrumentit bartës (harduerit), i cili i nënshtrohet taksës së doganës në shkallënprej 10% dhe taksës së TVSH-së në shkallë prej15% të vlerës së mallit. Ndërsa, sa ipërket vlerës së programeve softuerike mendoj se, ajo duhet të shkruhet në rubrikën 44të Deklaratës Unike Doganore, duke theksuar se në vështrim të nenin 16.6 të Koditdoganor, vlera e programeve softuerike nuk përfshihet në vlerën e instrumentit bartës.

Në rastet kur subjektet afariste importojnë instrumente bartëse (harduerë) të cilat nëbrendinë e tyre përmbajnë të dhëna apo instruksione, që përdoren në pajisjet epërpunimit e të dhënave (programe softuerike) dhe vlera e programit softuerik nuk ështëe ndare nga vlera e instrumentit bartës (harduerit).

Në këtë rast konsideroj se, Deklarata Unike Doganore duhet të këtë vetëm një emërtim,atë të instrumentit bartës (harduerit) dhe e tërë vlera, duke përfshirë edhe vlerën esoftuerit duhet t'i nënshtrohet taksës së doganës në shkallën prej 10% dhe taksës sëTVSH-së në shkallë prej15% të vlerës së mallit.

2/ Meqenëse, Shërbimi doganor i UNMIK-ut ka filluar vjeljen e taksës doganore, tatimitnë shitje dhe akcizës, më 1 shtator 1999 dhe se prej instalimit të Administratës sëpërkohshme të UNMIK-ut në Kosovë me Rezolutën e Këshillit të Sigurimit të Kombeve tëBashkuara nr. 1244/99 nga 10. 06. 1999 e deri të fillimi i punës së Shërbimit Doganor më1.09.1999 ka ekzistuar një vakum ligjor dhe institucional, andaj të gjitha hyrjet e mallrave,makinave, pajisjeve dhe gjërave tjera të kryera gjatë kësaj periudhe nuk janë evidentuar,së këndejmi as nuk kanë mund të zhdoganohen apo të shkaktojnë lindjen eventuale tëborxhit doganor, kështu që ato hyrje të mallrave nga aspekti i dispozitave doganore nukkonsiderohen import, përkatësisht nuk prodhojnë kurrfarë efekti formal-juridik, pornjëkohësisht as nuk mund të trajtohen si hyrje ilegale e mallrave apo pajisjeve nëterritorin doganor të Kosovës dhe të shërbejë si bazë për inicimin e ndonjë procedurekundërvajtëse apo ndonjë procedure tjetër sanksionuese.

Përgjigjja në pyetjen e juaj të parë është:

Bazuar në nenin 1 dhe 16.6 të Rregullores së UNMIK-ut, respektivisht të Kodit Doganortë Kosovës, mendoj se: autoritet doganore nuk do të duhej që për programet softuerike tëhartonin ndonjë Deklaratë Unike Doganore, pavarësisht se ato programe janë shkarkuarnga rrjeti i internetit apo janë importuar nëpërmjet instrumentit bartës.

Përgjigjja në pyetjen e juaj të dytë është:

vazhdim >>>>>>


6

Importi i pajisjeve të ndryshme të cilat janë importuar para se SHDU të ketë filluar punënnë vitin 1999, duhet trajtuar si gjendje faktike të shkaktuar nga vakuumi ligjor dheinstitucional, nga e cila subjektet përkatëse nuk duhet të pësojnë gjatë procedimit dhezbatimit të dispozitave ligjore të përcaktuara më vonë me akte ligjore e nënligjore.

Me fjalë tjera nuk mund të ngulmojmë me kërkimin e deklaratës importuese nga subjektettë cilat i kanë importuar pajisjet para 1 shtatorit 1999, sepse për shkak të rrethanave tëjashtëzakonshme ata kanë qenë të penguar që me rastin e importimit të tyre t'ideklarojnë dhe t' i zhdoganojnë ato.

vazhdim >>>>>>


7

SQARIM RRETH ZBATIMIT TË LIGJIT“PËR PAJISJET NËN PRESION”.

Meqenëse Ligji i Kuvendit të Kosovës mbi “Pajisjet nën presion” (Rregullorja nr.2007/5) ka hyrë në fuçi më 31. 01. 2007 dhe se dispozitat e këtij ligji kërkojnë canjohuri elementare edhe nga oficerët doganorë në pikat hyrëse kufitare për shkak

se këto pajisje kryesisht importohen nga jashtë, është përpiluar ky

S Q A R I M

Duke pasur parasysh rrezikshmërinë për jetën dhe shëndetin e qytetarëve të pajisjeve nënpresion dhe mundësinë e eksplodimit të tyre me pasoja të rënda njerëzore dhe materialeçfarë kanë ndodhë kohëve të fundit në Kosovë, gjatë prodhimit, magazinimit, liferimit,transportimit, paketimit, manipulimit dhe përdorimit të tyre duhet pasur kujdes të veçantëdhe duhet ndërmarrë të gjitha masat mbrojtëse të parapara me dispozitat e Ligjit mbi“Pajisjet nën presion”.Për shkak të natyrës specifike të tyre të këtyre mallrave, të cilat me rastin e importimit të tyrekanë statusin e mallrave doganorë, të gjitha Degët (zyrat) doganore, përmes Drejtorisë sëoperimeve dhe të hyrave, do të informohen:

“Pajisje nën presion” në vështrim të këtij Ligji konsiderohen:

1. Enët e destinuara për gazra, gazra të lëngëzuara, gazra të tretur nën presion, avuj dhelëngje me tension të avujve mbi 0,5 bar në temperaturën maksimale të lejuar brenda kufijvetë mëposhtëm:- me presion maksimal të lejuar më të madh se 0,5 bar,- me vëllim më të madh se 1 litër,- me produkt të vëllimit me presion me presion:� më të madh se 25 bar/litër për fluide të rrezikshme (helmues, të djegshëm, gërryes,shpërthyes),� më të madh se 1.000 bar/litër për fluide të tjerë.

2. Pajisjet me presion me vatër zjarri ose tip tjetër të ngrohjes të destinuara për prodhimin eavullit dhe ujit të mbinxehur mbi 110 gradë C, me vëllim më të madh se 2 litra (kaldajat,autoklavat).3. Pajisjet transportuese nën presion të gazrave të ngjeshura, të lëngëzuara dhe të treturnën presion:

bombolat me kapacitet deri 70 litra,

- fuçitë me kapacitet nga 100 deri 1.000 litra,- cisternat (botat) automobilistike: të pa çmontueshme, të çmontueshme dhe bateritë eenëve,Enët metalike për një përdorim të gazrave nën presion me kapacitet nga 100 cm3 deri 1.000cm3.4. Pajisjet shtesë të sigurisë dhe pajisjet nën presion të destinuara për pajisjet e treguara nëpikën 1, 2 dhe 3.5. Bashkësitë e pajisjeve të montuara nga një prodhues për të ndërtuar një sistem të plotëdhe funksional që përmbajnë së paku një pajisje nën presion të treguar në pikat 1, 2 dhe 3

-

.


8

vazhdim >>>>>>

Pajisjet nën presion janë enët e destinuara pë gazra të ngjeshur, gazra të lëngëzuar,gazra të tretur nën presion, avuj dhe lëngje me shtypje të avujve mbi 0,5 bar, këtu hyjnë:- cisternat (botat) hekurudhore për mallra të rrezikshme dhe karburante,- cisternat (botat) automobilistike për mallra të rrezikshme dhe karburante,- rezervuaret stacionare, të gjitha tipet,- bombolat për të gjitha gazrat me kapacitet deri 150 litra),- fuçitë (me kapacitet nga 100 deri 1.000 litra),- enët metalike për një përdorim të gazrave nën presion,- pajisjet nën presion me vatër zjarri (kaldaja, autoklava) të destinuara përprodhimin e avullit dhe ujit të mbinxehur mbi 110 gradë C.- Shkëmbyeset e nxehtësisë, sisteme të ftohjes, kompresorë ajri me depozita tëajrit mbi 80 litra,- ventilet për kaldaja pë presion të lartë, ventile të shënuara PN dhe CLASS, ventilepër bombola, valvule sigurie, valvule mos kthimi, rregullatorë presioni për saldim me gaz,- impiantet për shkarkimin e gazit, impiantet për bartje, impiantet për mbushjen ebombolave,- pajisjet që punojnë me lëndë djegëse të gaztë.

*Në bazë të përshkrimit informativ te dhënë më lartë se cilat mallra paraqesin “pajisje nënpresion” është edhe Rekomandimi i Ministrisë për energjetikë dhe miniera si dhe obligim iShërbimit doganor (neni 4.3 i Ligjit mbi pajisjet me presion) që me rastin importit të këtyremallrave të përkujdeset që “Pajisja duhet të posedojë tabelën që përfshinë të gjitha tëdhënat themelore mbi pajisjen me presion”, ndërsa me nenin 4.4 është përcaktuar“Lejohet importimi i pajisjeve të shfrytëzuara nën presion jo më të vjetra se 15 vjet”.Vjetërsia e pajisjes me presion përcaktohet në bazë të tabelës së ngjitur në pajisje kuështë i shënuar viti i prodhimit dhe dokumenti i enës (pasaporta e pajisjes), si pjesëpërcjellëse e domosdoshme e pajisjes.

P ë r m b l e dh j e

Impakti kryesor i dispozitave të këtij ligji në procedurat doganore gjatë importit tëkëtyre mallrave ka të bëjë me konstatimin e vitit të prodhimit dhe zbatimin e ndalesës sëimportit të pajisjeve më të vjetra se 15 vite.


9

KËSHILLË LIGJORE PËR KOMISIONIN PËRKUNDËRVATJE

Ju keni kërkuara nga unë këshillë ligjore në lëndët kundërvajtëse të vendosura ndajsubjekteve “Gap”- Gjilan, “Nota Brilant” Gjilan, “Ateks”- Gjilan etj., ku Komisioni ka sjellvendim ndëshkues, ndërsa Sektori për rishqyrtimin e ankesave ka vërtetuar

Aktvendimet e Komisionit. Në të gjitha këto raste elementet e përbashkëta që janë marrë sibazë për kundërvajtje janë vlera fiktive sipas dokumentacioneve të dyfishta, ndërsa në rastinIPKO-Net Prishtinë, Sektori për ankesa ka hedhur poshtë provën me vlerë fiktive.

Andaj, Komisioni do të vazhdojë të zbatojë ligjin njëjtë për të gjithë personat në kundërvajtjedoganore, përderisa Drejtoria ligjore apo Menaxhmenti i lartë i SHDU-së, nuk del me njëkëshillë juridike apo konstatim, për të dhënë prova bindëse se duhet të “anashkalohen”dokumentet me vlerat fiktive, kjo për arsye se Komisioni vazhdimisht është konsultuar meSektorin e Ankesave dhe Zv.D. Valdete Krasniqi, se në të gjitha rastet e lëndëvekundërvajtëse, vlerat e dyfishta paraqesin elemente bazë për ndëshkimin e palës

Unë pas shqyrtimit të kësaj shkrese, kam gjetur se duhet t'ju përgjigjem së pari, se në sistemdoganor nuk ka vlera të dyfishta, ka vlerë të transaksionit dhe vlerë joreale të deklaruar tëmallit, sa i përket vendimeve të Sektorit për rishqyrtimin e vendimeve ato mbesin në fuqiashtu siç janë derisa nuk ndryshohen me ndonjë vendim tjetër, më pas Drejtori ligjor apoMenaxhmenti i lartë i SHDU së nuk ka nevojë të japë prova bindëse, për arsye se çdo detalështë i rregulluar me dispozita ligjore.

Sa i përket pyetjes, se Deklarata e eksportit a shërben për ushtrimin e procesit përkundërvajtje? Mendimi ime është se nuk shërben, për arsye se baza ligjore thotë:

Paragrafi 4.1 .Dokumentet në vijim duhet t'i bashkëngjiten deklaratës doganore përvendosjen e mallrave në qarkullim të lirë:

(a) fatura, në bazë të së cilës është deklaruar baza doganore e mallrave;

(b) kur është e nevojshme, deklarata e të dhënave mbi vlerësimin doganor të mallrave të deklaruara;

(c) dokumentet që kërkohen për zbatimin e çfarëdo marrëveshjeje për tarifa preferencialeose për masa tjera më të cilat anulohen rregullat ligjore të zbatueshme për mallrat edeklaruara dhe

(d) të gjitha dokumentet tjera të nevojshme për zbatimin e dispozitave që rregullojnëvendosjen në qarkullim të lirë të mallrave të deklaruara”. (Mbarim citati).

Përgjigje: Dispozita e cituar më lart në asnjërin nga formulimet lidhur me dokumentet që eshoqërojnë deklaratën doganore, nuk e përmendin decidivisht deklaratën eksportuese tëvendit nga i cili livrohet malli, kjo sigurisht duhet të nënkuptohet meqë importuesipërkatësisht deklaruesi i mallrave nuk është në posedim e as në zotërim të një dokumenti tëtillë (shiko shënimet shpjeguese për plotësimin e Dokumentit Unik Doganor).


10

Por, edhe në qoftë se deklarata eksportuese eventualisht prezantohet si dokument oseinformatë e vetme plotësuese e që nuk përkon me DUD-in e importit, përkatësisht të dhënatnuk janë të harmonizuara, kjo rrethanë mund të shërbejë vetëm si shkas për dyshim nëqenien e veprës kundërvajtëse doganore e assesi si provë për inicim të procedurës sëkundërvajtjes doganore, përveç kur deklarata në fjalë është në korrelacion me prova të tjerabindëse, më pas përveç vlerës së mallit të deklaruara me Deklaratën Unike Doganore,është edhe Obligimi për paraqitjen e deklaratës për vlerën e mallit DV1, andaj në bazë tëkësaj që u tha deri me tani, sipas mendimit time nuk ka kundërvajtje, edhe pse pala kaprezantuar deklaratën doganore të eksportit e sidomos si në rastin e lartcekur IPKO Net, kudeklarata e eksportit është e paverifikuar përkatësisht e pa zhdoganuar në eksport nga ana eAdministratës doganore të shtetit të eksportit, siç u tha si më lart mund të shërbejë vetëm siindikacion për hetime të mëtutjeshëm por assesi për inicimin e procedurës kundërvajtjes, nëfund të fundit këto raste duhet të shqyrtohen veç e veç, për shkak të karakteristikave të rastit.

Do të ishte kënaqësi nëse kemi qenë të qartë në dhënien e kësaj këshille, sikundër ju lutemitë mos hezitoni për kontakte të sërishme, jo vetëm për çështjen në fjalë por në përgjithësi përkëshilla lidhur me zbatimin e dispozitave në aplikim.

vazhdim >>>>>>


11

UDHËZIMIT MBI PROCEDURËN ESHKURTËR KUNDËRVAJTËSE

Çështja që parashtrohet:

Cilat do të ishin masat ligjore më adekuate për zgjidhjen e këtyre rasteve?

Baza ligjore:

Përmbledhje:

Në bazë të procesverbaleve mbi kundërvajtjen doganore të përpiluara nga Njësitet FASTpër nëntë automjete të udhëtarëve të pa zhdoganuara, para Komisionit për kundërvajtjedoganore është parashtruar nevoja e trajtimit dhe zgjidhjes urgjente të këtyre rasteve,konform dispozitave të Udhëzimit të brendshëm nr. 49/2007, meqë kryesisht është fjala përautomjete të prodhuara në vitin 1999, për të cilat që nga 1 janari 2008 hyn në fuqi ndalesambi importin dhe zhdoganimin e automjeteve më të vjetra se 8 vite (Rregullorja nr. 2006/2).

Andaj, në këtë situatë zyrtari i Sektorit për kundërvajtje doganore, me të drejtë parashtronpyetjen:

Baza ligjore për kundërvajtjet e këtilla doganore qëndron në nenin 83. të Kodit doganor qëndërlidhet me dispozitat përkatëse të ndonjë Udhëzimi administrativ apo Rregulloreje,meqë posedimi dhe disponimi i qytetarëve vendor me automjetet e regjistruara jashtëKosovës, është i limituar vetëm për situata të veçanta, përkatësisht për status të veçantë.

Prandaj, në rastin konkret, duke iu referuar nenit 3. të Udhëzimit mbi procedurënkundërvajtëse doganore ishte dashur që për të gjitha ato automjete të zhvillohet procedurakundërvajtëse, me ç' rast do të intervistohen të pandehurit mbi rrethanat e blerjes apoardhjes në posedim të atyre automjeteve dhe varësisht nga provat e administruara tëshqiptohen gjobat dhe masat tjera sanksionuese.

Duke pasur parasysh se këto raste deri më tani janë zgjidhur në mënyrë efikase nga NjësitetFAST dhe, duke pasur parasysh se është fundi i vitit dhe se zhvillimi i procedurës së rregulltkundërvajtëse do të zvarritej dhe do të pamundësonte përfundimin e procedurës para 31.12. 2007, çka do të rezultonte me pamundësinë e zhdoganimit të atyre automjeteve pas Vitittë Ri,

P r o p o z o jQë për nëntë rastet e automjeteve të ndaluara procedura kundërvajtëse të zbatohet ngaNjësitet FAST, në procedurë të shkurtër duke iu referuar nenit 2. të Udhëzimit nr. 49, duke iushqiptuar të pandehurve nga një gjobë në të holla, për shkak të posedimit të paautorizuar tëautomjeteve me targa të jashtme dhe duke i ftuar që të kryejnë sa më parë zhdoganimin etyre.

Përndryshe, pas 1 janarit 2008 me ato automjete duhet të veprohet sipas dispozitave të nenit49. të Kodit doganor.


12

Në rast se është fjala për vetëm një subjekt, i cili ka qenë në posedimin e të gjithaautomjeteve të ndaluara, atëherë mund t' i shqiptohet një gjobë unike, e cila do të matej mëultë nga shuma e përgjithshme e gjobave individuale për secilin automjet.

R e z y m e

Edhe përkundër mangësive të procedurës së shkurtër, konsideroj se në rastin konkretçështja do të ishte zgjidhur në mënyrë më të efektshme dhe brenda afatit kohor të mbeturderi në fund të vitit, kur për tetë automjetet e cekura do të pushojë e drejta e zhdoganimit.

Përveç kësaj, në rastin konkret ka elemente edhe të veprës penale të tregtisë së palejuar(me automjetet përkohësisht të importuara), mirëpo inicimi i kësaj procedure nuk e pengonzbatimin paraprak të Udhëzimit tonë të brendshëm nr. 49/2007.

Natyrisht, se për këtë çështje duhet bërë konsultimet brenda Drejtorisë për zbatimin e ligjitdhe në bazë të një Shënimi për veprim të zhvillohet urgjentisht njëra nga procedurat që janënë disponim.

vazhdim >>>>>>


p

13

REGJISTRIMI I AUTOMJETEVE

1. Në rubrikën 31. (paketimi dhe emërtimi i mallit) keni plotësisht të drejtë, kur përveç tëdhënave mbi regjistrimin e parë, kërkoni të vehet shënimi edhe mbi vitin e prodhimit. Nëkontaktet e shpeshta që i mbanë Departamenti i ynë me punktet e autorizuara përzhdoganim të automjeteve, si dhe nga shiqimi i kohëpaskohshëm i DUD-ave përkatës, tëdhënat për të cilat Ju insistoni, sipas rregullit shenohen në rubrikën e përmendur, përjashtimbëhet vetm në rastet kur shënimet për vit të prodhimit mungojnë në lejën e qarkullimit,librezën e pronësisë dhe dokumentacionin tjetër të parashtruar nga importuesi.

Kjo ndodh më shpesh me lejet e regjistrimit nga Zvicrra, ndonjë rast i rrallë nga shtetet tjera,por ndodh edhe në rastet kur ndërrohet leja e regjistrimit të automjetit ose kur kur kjo lejenxirret për regjistrim të përkohshëm me tabela “COL” “IT” etj.

Përndryshe, për nevojat tona procedurale të zhdoganimit, viti i parë i regjistrimit është irëndësishëm për formimin e bazës llogaritëse doganore nga e cila rezultojnë detyrimet eimportit. Jemi të vetëdijshëm edhe për rëndësinë që paraqet e dhëna mbi vitin e prodhimit,pos tjerash, nr.i homologimit që përmbanë vitin dhe serinë e parë, kjo sidomos për pjesëtrezervë të cilat nuk mund të gjinden në treg pa një identifikim të tillë etj.;

2.Automjetet e udhëtarëve më të vjetra se tetë vjet (shiko Rreg. e UNMIK-ut nr.2005/11 dhe2005/41), ka ndodhur të zhdoganohen kur me akt të veçantë nuk është paraparë një kusht itillë (transferimi i pasurisë përsonale i përsonave fizikë, kur e bartin vendbanimin për nëKosovë, Seksioni 3. i Urdhëresës administrative 2004/24), ku nën nocionin e pasurisëpërsonale nënkuptohet edhe automjeti i udhëtarëve.

Me kusht tjetër, të mos tjetërsimit për një vit pas datës së importit. Përjashtim tjetër bëhet përautomjetet e importit të përkohshëm, kur nga kjo procedurë kalojnë në procedurën e importitdefinititv, me kusht që në momentin e hyrjes në procedurën paraprake të importit tëpërkohshëm, automjeti të mos ketë qenë më i vjetër se tetë vjet kalendarik.

3. Kur automjetit për transport të mallrave (edhe atij me status vendor) i ndërrohetdestinacioni dhe transformohet në automjet për udhëtarë, në këtë rast inkasimi në emër tëakcizës është i obliguar sipas Kodit të akcizave të Kosovës (Seksioni 1.dhe 2.(g) Rregullorjae UNMIK-ut nr.2005/32 e 15 qershorit 2005).

4. Sipas dispozitave të Kodit doganor dhe të Ligjit mbi procedurën administrativedokumentacioni i fotokopjuar i parashtruar në procedurën për realizimin e ndonjë të drejte,nuk është valid, në këto raste importuesit do t'i kërkohen informata shtesë, në mosplotësimine të cilave DUD-i do të refuzohet.

5. Te importi i përkohshëm në rubrikën 1 të DUD-it, nëndarja e parë duhet të plotësohët meshifrën 'IM', e dyta me shifrën '5' , ndërsa rubrika 37 me shifrën '53 00'.

6. Përdorimi i shkronjës 'O' në vend të numrit '0', vërtet do të paraqiste gabim në rastin eidentifikimit të automjeteve, andaj vrejtjen tuaj do t'ua përcjellim kolegëve tanë, që në raste tëtilla të kenë kujdes që DUD-in përkatës t'ia kthejnë parashtruesit (zakonisht agjensionitshpeditues për shkak të plotësimit të gabueshëm të rubrikës 31, me vrejtje se cila rubrikëduhet të përmirësohet.


14

7. Sipas dispozitës së Seksionit 57.7 (a) parashihet parashkrimi prej tri vitesh nga data elindjes së borxhit doganor. Natyrisht, nëse brenda këtij afati nuk është ndërmarrë ndonjëveprim procedural për realizim të borxhit, i cili do ta ndërpriste këtë afat. Përndryshe, afati imostjetërsimit prej tri vitesh ka qenë i paraparë me dispozitat në aplikim të ish-RFJ. Mehyrjen në fuqi të Kodit doganor të Kosovës nga 01 janari 2004 zakonisht tjetërsimi i mallravetë liruara nga privilegjet nuk ka afat. Përjashtim bënë rasti të transferimi i pasurisë përsonalenën pikën 2. të këtij sqarimi.

8. Përsonat që kanë vendbanim të përhërshëm në Kosovë, të cilët kanë sjell automjete ngaSerbia ose ndonjë territor tjetër i ish-RFJ janë liruar në tërësi nga detyrimet e importit, nëqoftë se kanë sjell prova se automjetet e tilla kanë qenë të regjistruara edhe para luftës nëemër të tyre. Për rastet e obligimit të pagesës të detyrimeve të importit, është përgjigjur meparë Drejtori i Drejtorisë ligjore pranë Shërbimit tonë Lulzim Rafuna, me shkresën e tij të20.08.2007 sipas kërkesës tuaj lidhur me Vendimin ekzekutiv të PSSP-s 2007/35.

9. Në rastin e cilësdo procedurë doganore, të cilës i paraprinë DUD-i, parashtruesi përgjigjetpër shënimet e sakta në deklaratë, pra, edhe të rubrikës 8 të DUD-it mbi adresën e plotë e tësaktë të tij.

10. Zhdoganimi i automjetit mund të kryhet edhe me kalim nga një procedurë e importit tëpërkohshëm në procedurën e importit të rregullt (definitiv), me këtë rast parashtrohetdeklarata 'IM 4' me shifrën '40 53' në rubrikën 37. të DUD-it.

11. Për ta plotësuar kërkesën tuaj sipas kësaj pike, Ju lutem t'i përshkruani të dhënat mbipërsonat që janë në posedim ose në pronë të automjeteve të tilla, sipas vendkalimevedoganore të cekura në shkresën tuaj, si dhe eventualisht shënimet mbi identifikimin e këtyreautomjeteve.

12. Me rastin e zhdoganimit në importim të rregullt me lirim nga detyrimet e importit,parashtrohet DUD 'IM 4'. me shënimin e shifrës '42 00' në rbrikën 37. Ndërsa, përprocedurën e importit të përkohshëm është dhënë sqarim në pikën 5.

vazhdim >>>>>>


15

PËRMIRËSIMI I SHËNIMEVE NË DUD

Kërkesa e parashtruar: Çështja që parashtroni ka të bëjë me kërkesën drejtuar Degësqë ju e drejtoni, nga Kompania “FINNOVA” Prizren, e cila kërkon ndryshim tëshënimeve në DUD-at e pranuar nr. 8841 dhe 8845/08/10/2007.

Kërkesa e “FINNOVËS” konsiston në ndryshimin e shënimeve mbi importuesin,respektivisht deklaruesin e mallrave: autobetonjerka (emërim komercial) me shënime tëtjera teknike sipas deklaratave të theksuara në pasuesin paraprak, duke bërë transferim(bartje) e të drejtës së importit prej importuesit të parë subjektit: N.N. ”S. Morina” Sh. p. kPrizren, në subjektin pasues: ”FINNOVA” Sh.p.k Prizren.

Ndryshimi i shënimeve të transaksionit tregtar në këtë lëndë arsyetohet me pamundësinëfinanciare të deklaruesit të parë (komp. ”S. Morina”) për t'i përmbushur obligimet edetyrimeve të importit për mallrat e përshkruara, të cilat edhe më tutje gjinden nënmbikëqyrje doganore, në terminalin e DD Vermicë.

Palët janë dakorduar në bazë të kontratës së shitblerjes së mallit lëndor, që ende nuk ështëlëshuar në qarkullim të lirë, që si titullar i ri i të drejtës në import në cilësinë e pranuesit tëmallit të paraqitet blerësi sipas kontratës, pra, subjekti “Innova” nga Prizreni, i cili njëherëshkërkon edhe ndryshim të trajtës procedurale nga importi definitiv në hyrje (vendosje të mallit)në depon doganore, për të cilën është i autorizuar me vendim të Shërbimit nr. 0056/09/2007,i cili njëherësh autorizohet për vendosje të mallrave: kamionëve të rëndë, kiperave,mikserëve etj.

Dispozitat që përkojnë kapitujt 7 dhe 8 të Kodit doganor të Kosovës.

Dispozitat e përmendura më lart që e rregullojnë materien në fjalë, parimishtlejojnë që mallrave mund t'u jepen në çdo kohë një trajtim ose përdorim i veçantë ngadogana (natyrisht në qoftë se në legjislacionin doganor nuk parashihet ndryshe, e qëparaqet përjashtim nga parimi), më tutje i lejojnë deklaruesit ndryshimin e të dhënave nëdeklaratë pas pranimit të saj nga ana e zyrtarit doganor, me kusht që ky përmirësim nuk do tabëjë të zbatueshme deklaratën për mallra të ndryshme nga ato që janë deklaruar fillimisht.

Me këtë rast personi zyrtar që udhëheq me këtë procedurë duhet të ketë kujdes që çështjalëndore të zgjidhet pa rënë ndesh me ndonjë masë kundërvajtëse, që mund të ndërmerret.

Në rastin konkret kërkesën për përmirësim duhet ta bëjë deklaruesi i parë, me dorëzimin edeklaratave të reja, me ç'rast data e pranimit duhet të mbetet data e deklaratave tëmëhershme, të cilat me kërkesë të deklaruesit duhet të anulohen.

Më tutje duhet pasur kujdes te baza doganore e mallit, që pas ndryshimeve të bëra në(deklaratat “IM”7) nuk mund të jetë më e ulët se ajo e përcaktuar paraprakisht në(“IM”4),duke i marrë parasysh paritetin e kontraktuar fillimisht, si dhe shpenzimet tjeraeventuale etj.

Baza ligjore:

Përgjigje:


16

MALLRAT ME ORIGJINË NGA SERBIA

Çështja që parashtrohet: se mallrat të cilat kanë origjinën e Serbisë, që janë tëpajisura me certifikatën e origjinës EUR 1. për Shqipëri, a mund të fitojnë statusinpreferencial nga taksa doganore 10%.

i keni prezantuar dy maunat të cilat janë duke qëndruara në kufi.

: Në vështrim të parimeve të përgjithshme malli për të fituar nga taksapreferenciale doganore sipas marrëveshjes së CEFTA së, duhet që të dëshmojë mecertifikatë të origjinës se malli është me origjinë nga vendi përkatës, në rastin konkret tëSerbisë, nëse nuk mund të dëshmojë (me certifikatë të origjinës EUR 1. për në Kosovë ) semalli është me origjinë nga Serbia, nuk aplikohen dispozitat e CEFTA së dhe malli nukpërfiton nga statusi preferencial sipas dispozitave të CEFTA- së.

Meqenëse tek ne në Kosovë, Ligji vendor e njeh të drejtën e taksës doganore 0%, atëherëvijnë në aplikim dispozitat e UrdhëresësAdministrative të UNMIK ut 2001/7 ku thuhet:

Për të përfituar sipas kësaj dispozite të cituar me lartë, malli duhet që nga prodhuesi aposhitësi në Serbi të faturohet tek Blerësi në Kosovë dhe kushti i dytë është që malli tëtransportohet drejtpërdrejt në Kosovë, nuk guxon që malli të del eksport nga Serbia përndonjë vend tjetër, për arsye se nëse në rrugë e sipër e ndërron marshutën për në Kosovë, inënshtrohet taksës doganore prej 10%.

Përgjigja ime është se në rastin e juaj, duhet të aplikojë taksen doganore prej 10%.

Faktet

Baza ligjore

Sipas nenit 1.1 të Rregullores nr. 1999/3 të UNMIK-ut, të ndryshuar, përqindjet emëposhtme zbatohen për mallrat e importuara. Mallrat e destinuara për Kosovën që nuk inënshtrohen kurrfarë ndalimi apo kufizimi të importit sipas ligjeve në fuqi, për një periudhëkalimtare i nënshtrohen tarifës doganore prej dhjetë për qind (10 %), me përjashtim tëmallrave të evidentuara në Shtojcën 1 të bashkangjitur Rregullores nr. 1999/3 të UNMIK-ut,të ndryshuar, për të cilat tarifa do të jetë zero për qind (0%). Megjithatë, mallrat me origjinënga Republika Federale e Jugosllavisë ose të prodhuara atje dhe të transportuarad r e j t p ë r d r e j t n ë K o s o v ë n u k i n ë n s h t r o h e n t a r i f a v e d o g a n o r e .


17

ASGJËSIM NËN KONTROLLË DOGANOREPËR MALLIN AKCIZOR

Kompania “Saga” pranë Sektorit të akcizës, ka parashtruar kërkesë për asgjësim nënkontrollë doganore për mallin akcizor, cigare të llojit 'Ronhill Light', po ashtukompania kërkon kompensimin e mjeteve të paguara në emër të akcizës për sasinë,

të cilën mendon ta asgjësojë.

Pyetja e cila i është adresuar Departamentit për Këshilla ligjore është se:

Për të dhënë këshillën ligjore në pyetjen tuaj, konsideroj se fillimisht duhet të paraqesimbazën ligjore, për të cilën mendoj se do të mund ta trajtojmë pyetjen tuaj.

.

Në vështrim të bazës ligjore të lartcekur shihet qartë se subjekti afarist nuk i plotësonasnjëren prej kushteve për kthimin e akcizës. Mirëpo, çështjen duhet trajtuar edhe në:

.

Bazuar në nenin 6.1 të Rregullores së UNMIK-ut 2005/32, edhe në rastet kur produktet meakcizë janë shkatërruar nën mbikëqyrjen e doganës, subjekti afarist ka të drejtë, që brendanjë viti, nga koha kur është paguar akciza, të parashtrojë kërkesë për kthimin e pagesës sëakcizës.

A ka të drejtë pala në kërkesën e saj për kthim të akcizës, nëse dëshiron tashkatërrojë mallin akcizor nën mbikëqyrje, për shkak se malli i njëjtë nuk i ështëshitur?!

Faktet:

Baza Ligjore, neni 3.8 i Rregullores së UNMIK-ut nr. 2003/23 mbi akcizën e produktevetë duhanit në Kosovë

Baza ligjore, neni 6.1 i Rregullore së UNMIK-ut nr. 2005/32 Mbi Kodin e Akcizës sëKosovës

3.8 Drejtori i Përgjithshëm i Shërbimit Doganor të UNMIK-ut e autorizon shlyerjen apokthimin e parave të akcizës, që është ngarkuar sipas këtij neni, në rastet kur ai bindet se:

(a) Produktet e duhanit në fjalë,(I) janë eksportuar,(II) janë bërë të papërdorshme ose(III) kur janë shfrytëzuar vetëm për qëllime kërkimore apo për eksperimente dhe(b) Ndonjë banderolë është bërë e papërdorshme nga ndonjë person

6.1 Varësisht prej kufizimeve të cilat mund t'i caktojë ai, nëse Drejtori i Përgjithshëm vlerësonse ndonjë produkt me akcizë, për të cilin është paguar akciza është përdorur për qëllime tjeranga ato, për të cilat i ngarkohet akciza apo, nëse ndonjë produkt me akcizë për të cilin ështëpaguar akciza është shkatërruar nën mbikëqyrjen e doganës ose është eksportuar mekërkesë të personit i cili e ka paguar akcizën, ai mundet që në çdo do kohë, deri në 1 vit, prejdatës kur është paguar taksa, t'ia kthejë atij personi shumën e paguar të akcizës


18

Aplikimi i ligjit në bazë të fakteve dhe përgjigjja është si më poshtë:

Përmbledhja:

Përgjigjja në pyetjen tuaj është se:

Mendoj se në rastin tuaj gjen aplikim, neni 6.1 i Rregullores së UNMIK-ut nr. 2005/32

Duke u bazuar në nenin 6.1 të U. A. 2005/32 i cili i jap të drejtën e subjektit afarist që tëparashtrojë kërkesë për asgjësimin e mallrave akcizore, sipas procedurës së asgjësimit nënmbikëqyrje doganore dhe pasi që, këto mallra të asgjësohen, si të tilla bëhen tëpapërdorshme, me ç' raste plotësohet kushti për kthimin e pagesës se akcizës për produktete duhanit sipas Rregullores së UNMIK-ut nr 2003/23 neni 3.8 paragrafi (II).

Subjekti afariste “SAGA” ka të drejtë të parashtrojë kërkesë për kthimin e akcizës së paguar,pasi që malli paraprakisht është asgjësuar nën mbikëqyrje doganore, por duhet pasurkujdes që afati kohur të mos i ketë kaluar me shumë së një vit, që nga data e pagese sëakcizës për mallin i cili është asgjësuar.

vazhdim >>>>>>


19

PROCEDURAT E IMPORTIT TËPUSHKËVE SPORTIVE/AJRORE

Importimi i mallrave të cilat përbëjnë ndalime ose kufizime të justifikuara nga motivet emoralit publik të rregullave publike ose të sigurisë publike të mbrojtjes së shëndetit dhejetës së njerëzve, është e rregulluar në seksionin 21 të Kodit Doganor (rregullorja e

UNMIK-ut 2004/01).

Me dispozitën e parafrazuar më lart mund të parashihen ndalesa absolute ose fakultative siçështë rasti i ndalesës fakultative aktualisht me importimin e pushkëve ajrore.Dega Doganore e Aeroportit me të drejtë e ka ndërprerë procedurën e importit për shkak seimportuesit në fjalë nuk i kane plotësuar kushtet paraprake të parapara me dispozita për tëdrejtën e importit të llojit të tillë të mallrave.

Pushka ajrore sipas TARIK-ut klasifikohet sipas Kodit tarifor me numër 93040000. Që sipasRregullores së UNMIK-ut 2006/2 me aneksin 4 të ndalesave, përveç mallrave të tjerëpërfshihen edhe armët nga kreu 93 i TARIK-ut në të cilin klasifikim po ashtu është përfshirëpushka ajrore sportive për rekreacion.

Prej sa u tha më lart mendojmë që importuesit e armëve të parapara me këto ndalesa tëpajisen paraprakisht me leje për armëmbajtje konform Rregullores 2001/07, në mënyrë qëpas plotësimit të kushteve të parapara me këtë rregullore të veprohet me lejimin e mallit nëqarkullim të lirë, natyrisht pas zhdoganimit në procedurë të importit.


20

LIRIMI NGA DETYRIMET IMPORTUESEPËR AUTOMJETET PRIVATE

Çështja që ka të bëjë me përcaktimin më konkret të dokumenteve, të cilat kërkohen nëprocedurën e lirimit nga pagesa e taksave importuese për automjetet private, të cilatduhet t'i prezantojnë përfituesit e të drejtës në lirim, si dhe unifikimi i këtyre praktikave

nëpër pikat e ndryshme kufitare, duke pasur parasysh rritjen e shprehur të këtyre kërkesave.

Parashtruesi i çështjes nuk ka dilema rreth aplikimit të dispozitave ligjore tëUrdhëresës administrative nr. 2004/24, të cilat përcaktojnë kushtet për lirim nga pagesa edetyrimeve importuese për automjetet e importuara nga personat të cilët shpërngulen mevendbanim në Kosovë, porse has në vështirësi gjatë aplikimit të tyre në praktikë dhepropozon unifikimin e këtyre procedurave nëpër të gjitha pikat kufitare.

Në vështrim të nenit 51. të Kodit doganor të Kosovës ((Rregullorja e UNMIK-ut nr. 2004/1) është sjell edhe Urdhëresa administrative nr. 2004/24, e cila me nenin 3. kapërcaktuar kushtet e lirimit nga pagesa e detyrimeve doganore “në pasurinë personale” (kubëjnë pjesë edhe automjetet për nevoja personale), që i përket personit fizik i cili bartëvendbanimin e tij në Kosovë.

1. Kushti themelor për të gëzuar të drejtën e lirimit nga taksat importuese është që titullari i tëdrejtës të ketë pasur vendbanimin jashtë Kosovës, gjatë një periudhe të vazhdueshme sëpaku për 12 muaj (neni 3.3(a) i U.A.);

2. Që titullari të ketë poseduar atë pasuri personale (automjetin privat) së paku 6 muaj paraditës së ndërprerjes së vendqëndrimit në një vend jashtë Kosovës (neni 3.2(a) i U.A.);

3. Më tutje, kushti tjetër është që atë pasuri që e ka poseduar titullari ta përdorë për të njëjtinqëllim edhe në vendbanimin e tij të ri në Kosovë (neni 3.2(b) i U.A.); dhe

4. Kjo e drejtë për lirim nga pagesa e taksave importuese mund të shfrytëzohet brenda 12muajsh nga data kur titullari i të drejtës e ka transferuar vendbanimin e tij në Kosovë dhe kylirim mund të jepet vetëm për atë pasuri personale (automjet privat), që ka hyrë në Kosovëpër qarkullim të lirë brenda këtij afati (neni 3.5 i U.A.).

Në bazë të kushteve të përgjithshme të cekura me Udhëzimin e cekur, zyrtari doganornga parashtruesi i kërkesës për lirim do të kërkojë dëshmi mbi vendbanimin e tij paraprakjashtë Kosovës për periudhën kohore prej së paku 12 muaj.

Dokumenti më i shpeshtë dhe me fuqi dëshmuese më të fortë është akti i Policisë, apo iKomunës (Prefekturës , Kantonit etj.) i shtetit ku ka jetuar personi, në të cilin duhet të jetë eshënuar se N. N. personi ka qenë i evidentuar si banor dhe ka banuar (ka qëndruar)vazhdimisht në atë vend në periudhën kohore prej/deri dhe se ai person e ka ç'lajmëruarvendbanimin (vendqëndrimin) e tij të deritanishëm, me qëllim të shpërnguljes për nëKosovë.

F a k t e t:

Baza ligjore:

Përmbledhje:

1.

Cilat dokumente mund tëpranohen si dëshmi valide për të dëshmuar vendbanimin paraprak të personit?


21

Në mungesë të dokumentit të cekur ose në pamundësi që të sigurohet ai dokument, sidëshmi mund të pranohen edhe dokumente tjera (vërtetimi nga punëdhënësi i jashtëm sesubjekti ka punuar për atë Kompani pa ndërprerje në periudhën kohore prej/deri, pastajvërtetimi i IOM-it apo Organizatës tjetër të autorizuar, në të cilin është shënuar koha eqëndrimit të vazhdueshëm të subjektit në një vend jashtë Kosovës, shënimet dhe vizat ngaleja e udhëtimit (pasaporta) etj. Por, me rastin e vlerësimit të këtyre dëshmive sekondaregjithmonë duhet pasur kujdes që ato të përmbajnë qëllimin e subjektit për transferimin evendbanimit në Kosovë, përkatësisht që nga tërësia e dëshmive të prezantuara zyrtaridoganor të formojë bindjen se subjekti vërtet ka për qëllim të bartë vendbanimin e tij nëKosovë e jo vetëm përfitimin momental nga lirimi i pagesës së taksave importuese e qëpastaj përsëri të vazhdojë qëndrimin (vendbanimin) apo punën jashtë Kosovës.

2. në kohëzgjatje prej sëpaku 6 muaj në vendbanimin e tij paraprak bëhet me prezantimin e faturës apo kontratës mbiblerjen e asaj pasurie (veture), në të cilën është shënuar data e transaksionit, ose medokumentin e regjistrimit të automjetit te organi kompetent. Fatura apo dokumenti iregjistrimit duhet të jetë e titulluar në emrin personal të subjektit i cili kërkon lirimin.Në mungesë të faturës ose kontratës mbi shitblerjen e automjetit mund të pranohen edhedokumentet tjera (p.sh. libri mbi servisimet e automjetit të Kompania e autorizuar) me të cilatzyrtari doganor do të bindet se titullari i të drejtës ka qenë në posedim të automjetit së pakunë gjashtë muajt e fundit para ndërprerjes së vendqëndrimit në atë shtet. Mirëpo, mungesaeventuale e librezës së jashtme të qarkullimit të automjetit do të paraqet vështirësi serioze,sidomos në fazën e regjistrimit të automjetit te qendra kompetente për regjistrimin eautomjeteve të udhëtarëve.

3. Kushti i tretë, që titullari i të drejtës në lirim duhet ta përmbushë konsiston në

(d.m.th. për nevoja personale) edhe në vendbanimin e tij të ri në Kosovë. Ky kusht,për kah natyra e përmbushjes së tij dallon nga kushtet paraprake, sepse ka të bëjë medeklaratën e subjektit që në të ardhmen të respektojë statusin e veçantë të mallit, pra qëgjatë periudhës së ardhshme prej 12 muajsh nga data kur është pranuar në qarkullim të lirë easaj pasurie personale (automjetit) ta përdorë po ashtu për nevoja personale, përkatësishtse huazimi i asaj pasurie, dhënia si garancion, dhënia në shfrytëzim, tjetërsimi etj. do tëshkaktojnë lindjen e obligimit për pagesën e detyrimeve të importit.

Pra, ky kusht nënkupton edhe obligimin e Sektorit të autorizuar të Shërbimit doganor qëkohë pas kohe të monitorojë shfrytëzimin e pasurive dhe automjeteve personale të liruaranga pagesa e detyrimeve importuese dhe të inicion procedurën për pagesën e tyre në atoraste kur konstatohet se pasuria apo automjeti nuk po shfrytëzohet sipas destinimit për tëcilin është lejuar lirimi.Prandaj, si masë për parandalimin e disponimit të paautorizuar me automjetin e liruar ngapagesa e detyrimeve doganore në

Të provuarit e posedimit të pasurisë personale (automjetit)

përdorimin epasurisë, për të cilën është liruar nga pagesa e detyrimeve të importit për të njëjtatqëllime

DUD-in, me të cilin zhdoganohet automjeti duhet tëshënohet ndalesa e tjetërsimit të automjetit në afat prej 12 muajsh pas zhdoganimit.

vazhdim >>>>>>


22

4. E drejta për shfrytëzimin e privilegjit të lirimit nga pagesa e detyrimeve doganore përpasurinë personale dhe automjetin privat është e limituar në pikëpamje kohore: ajo mund tëshfrytëzohet brenda afatit prej 12 muajsh nga data kur personi përkatës e ka transferuarvendbanimin e tij në Kosovë. Si datë e transferimit të vendbanimit në Kosovë do të merretdata kur subjekti është paraqitur te organi kompetent komunal dhe këtë e dëshmon mevërtetimin me shkrim se është regjistruar në evidencën e banorëve, me vendbanim(vendqëndrim) permanent dhe me adresë të saktë. Si dëshmi alternative për këtë mund tëparashtrohet edhe vërtetimi përkatës i Bashkësisë lokale, vërtetimi apo kontrata ngapunëdhënësi mbi themelimin e marrëdhënies së punës në Kosovë, si dhe dokumente tjeratë cilat formojnë bindjen e zyrtarit doganor se subjekti vërtet ka për qëllim të jetë banorpermanent në Kosovë.

Prandaj, në pyetjen e parashtruar:

1.

përgjigjja është:

1. Ç

Në pyetjen e parashtruar:

përgjigjja është:

2. Ç

Cilët persona e gëzojnë të drejtën e lirimit nga pagesa e detyrimeve doganore përautomjetet personale (jo komerciale)?

do person i cili transferon vendbanimin (vendqëndrimin) e tij prej një vendi jashtëKosovës për në Kosovë, i cili ka banuar (ka qëndruar) jashtë Kosovës së paku 12muaj, se atë automjet e ka përdor në vendbanimin (vendqëndrimin) paraprak përnevoja personale së paku 6 muaj para ndërprerjes së vendbanimit të tij jashtëKosovës, se automjetin do ta përdorë për nevoja personale (e familjare) së paku 12muaj pas transferimit të tij në Kosovë dhe se të drejtën e shfrytëzimit të këtijbeneficioni mund t' a realizojë brenda afatit prej l2 muajsh nga data e transferimit të tijnë Kosovë.

2. Cilat dokumente duhet të parashtrohen për lirim nga pagesa e detyrimevedoganore?

do dokument valid i autoriteteve të vendit prej nga subjekti ka bërëtransferimin për në Kosovë, me të cilin dëshmohet vendbanimi apo qëndrimi ivazhdueshëm i tij në atë vend në kohëzgjatje prej së paku 12 muaj si dhe fletë ç'lajmërimi i vendbanimit; dokumenti përkatës me të cilin do të dëshmojë sesubjekti ka qenë në posedim të automjetit së paku në gjashtë muajt e fundit;dokumenti mbi paraqitjen e vendbanimit të tij të ri në Kosovë; si dhe deklarata e tijme shkrim (formular) se automjetin për të cilin ka shfrytëzuar beneficionin do tapërdorë për nevoja personale gjatë 12 muajve të ardhshëm.

vazhdim >>>>>>


23

R e z y m e

Ky interpretim i dispozitave mbi lirimin nga pagesa e detyrimeve importuese për automjetetprivate të udhëtarëve të dedikuara për nevoja personale, megjithatë, është interpretim ipërgjithshëm dhe parimor, sepse nuk i përfshinë dhe nuk mund t' i përfshijë të gjitha situatatkonkrete me të cilat ballafaqohen oficerët doganor me rastin e zgjidhjes së këtyre lëndëve.Edhe pse disa nga përjashtimet prej rregullave të përgjithshme të cekura më lart janëparaqitur në Udhëzimin administrativ nr. 2004/24, Departamenti i Këshillave ligjore është igatshëm t'u ofrojë ndihmën e kërkuar rreth interpretimit dhe zbatimit të tyre gjithherë kur eshihni këtë të nevojshme.

vazhdim >>>>>>


24

IMPORTIMI NGA ANA E PERSONITFIZIK TË NJË AUTOMJETI, TË PARAQITUR SI “LKW”

Çështja e parashtruar ka të bëjë me procedurën doganore të importimit nga ana epersonit fizik të një automjeti, të paraqitur si “LKW”(për transportim të mallrave) imbuluar me DUD nr. 7704/31./12./2006, e që me rastin e shikimit është konstatuar se

malli i deklaruar si i tillë në të vërtetë është i destinuar për bartje të udhëtarëve.

Pala në procedurë i ka shtjerr të gjitha mjetet juridike deri te instanca më e lartë-GjyqiSuprem i Kosovës, me ç'rast i janë refuzuar ankesat dhe është vërtetuar konstatimi i DDVërmicë.

Tani pala ka parashtruar kërkesë pranë DD në Vërmicë, me ç'rast kërkon asgjësim të mallit.

Si të veprohet me kërkesën e parashtruar për asgjësim të mallit?

Veprimet procedurale lidhur me asgjësimin e mallit me status jovendor, mundtë ndërmerren në mbështetje të Seksionit 49 të Kodit Doganor të Kosovës.

Mendoj që në rastin e parashtruar palës duhet t'i lëshohet vendim me elementetsi vijon: nën pikën 1. të dispozitivit të vendimit të aprovohet kërkesa, nën pikën 2. të obligohetpala për bartje të shpenzimeve të asgjësimit të mallit nën mbikëqyrje doganore dhe nën 3.me procesverbal të konstatohen mbetjet eventuale nga malli i asgjësuar që kanë vlerëmateriale, të cilat vazhdojnë të mbeten nën mbikëqyrje doganore, përderisa t'iu caktohet njëtrajtim ose përdorim i lejuar.Arsyetimi i këtij vendimi duhet të jetë i shkurtë dhe të përqendrohet vetëm në referimet ngaparagrafët e Seksionit 49. të Kodit doganor të Kosovës. DUD-i i pranuar në këtë rast duhet tëpërmbajë shënimin mbi asgjësimin për t'u zhvlerësuar.Në të ardhmen, në qoftë se ndesheni me raste të tilla ose të ngjashme të natyrës së tillë mendalesa (absolute) ose përkufizime (ndalesa fakultative kur pala nuk i përmbushë kushtetligjore për import), për shkaqe praktike të parimit të ekonomizimit të procedurës dhe tëthjeshtësimit të saj, ju propozoj ta rregulloni aty për aty çështjen, duke e shfrytëzuarprezencën e obliguesit doganor. Pra, t'ia propozoni tri mundësitë ligjore: kërkesë për kthim tëmallit në botën e jashtme; kërkesë për braktisje të mallit pa kompensim; ose kërkesë përasgjësim të mallit nën mbikëqyrje doganore. Palës që nuk dakordohet me tri mundësitë eofruara, do t'i sillet vendim me të cilin i urdhërohet nxjerrja e mallit jashtë territorit doganor tëKosovës.

Pyetja e parashtruar:

Baza ligjore:

Përgjigje:


25

ZËVENDËSIMI (ANULIMIT) I CERTIFIKATËSMBI ORIGJINËN EUR .1

Lidhur me mundësinë e zëvendësimit (anulimit) të certifikatës mbi origjinën EUR .1,lëshuar nga autoritetet doganore, në vështrim të Marrëveshjes së Tregtisë së Lirëtë Evropës Qendrore (këtu e më tutje të referuar si CEFTA).

A ekziston bazë ligjore që pas realizimit të eksportit të produkteve, të cilat janë të mbuluarame EUR 1, për shkaqe të gabimeve të ndryshme teknike, të bëhen anulimi i EUR 1-shin tëparë dhe të zëvendësohet me një EUR 1 të ri.

Çështja e parashtruar nga ana e juaj, ka të bëjë me kërkesat e agjencioneve doganore edheprodhuesve vendor, të cilët gjatë plotësimit të EUR 1 shit kanë bërë gabime të ndryshme tëkarakterit teknik dhe më vonë i janë drejtuar D. D Hani i Elezit, për zëvendësimin e atyreEUR. 1.

Kërkesat e subjekteve në fjalë konsistojnë në ndryshimin e shënimeve në certifikatën mbiorigjinën EUR. 1, respektivisht për rastet kur agjencionet doganore me rastin e kryerjes seformaliteteve për eksportimin e produkteve vendor gjatë plotësimit të certifikatës EUR. 1kanë bërë disa gabime të natyrës teknike, si p.sh. numri i maunës, numri i faturës etj, gabimeqë me rastin e pranimit të DUD-it nga D. D Hani i Elezit fillimisht nuk janë vërejtur.

Mendoj se çështjen duhet ta trajtojmë sipas dispozitave të Marrëveshjes së Tregtisë së Lirëtë Evropës Qendrore (CEFTA), përkatësisht sipas neni18 dhe 30 mbi vërtetimin e origjinëstë titullit të V .

Pavarësisht nga neni 17(7), një certifikatë qarkullimi mallrash EUR.1 përjashtimisht mundtë lëshohet pas eksportimit të produkteve të cilëve iu referohet, nëse:

a) ajo nuk është lëshuar në kohën e eksportimit për shkak të gabimeve osemungesave të pavullnetshme ose rrethanave të veçanta ose

.

. Për zbatimin e paragrafit 1, eksportuesi duhet të tregojë në aplikimin e tij vendin dhe datëne eksportimit të produkteve, për të cilat certifikata e qarkullimit të mallrave EUR.1 lëshohetdhe tregohen arsyet për këtë kërkesë.

Pyetja e parashtruar në Departamentin për Këshilla dhe Procedura Ligjore është:

Faktet:

BAZA LIGJORE :

TITULLI VVËRTETIMI I ORIGJINËS

Neni 18Certifikatat e qarkullimit të mallrave EUR.1 të lëshuara retrospektivisht

1.

b) është treguar duke bindur autoritetet doganore që një certifikatë qarkullimimallrash EUR.1 është lëshuar po nuk është pranuar gjatë importimit për arsyeteknike

2


26

3 Autoritetet doganore mund të lëshojnë një certifikatë qarkullimi mallrash EUR.1aposteriori vetëm pasi të jetë verifikuar se informacioni i dhënë nga eksportuesi nëaplikim është i njëjtë me atë të dosjeve korresponduese

4."Issued retrospectively",

5

:

Neni 30Mospërputhjet dhe gabimet formale

1.

ipso facto

2.

Përgjigjja në pyetjen e juaj është si vijon:

autoritetet doganore tëSHDU-së kanë të drejtë të lëshojnë aposteriori certifikatë të re mbi qarkullim tëmallrave EUR.1. vetëm pasi ta verifikojnë se informacioni e ri i dhënë është i njëjtë meatë të dosjeve korresponduese.

.

.

Certifikata e qarkullimit të mallrave EUR.1 lëshuar aposteriori duhet të pajiset me frazën emëposhtme në anglisht:

. Shënimi i përmendur në paragrafit 4 do të vendoset në katrorin 7 të certifikatës sëqarkullimit të mallrave EUR.1.

Autoritet doganore, mund të lëshojnë, përkatësisht t'i zëvendësojnë një certifikatë qarkullimimallrash EUR.1, atëherë kur të binden se, autoritetet përkatëse të shtetit importues kanërefuzuar pranimin e asaj certifikate (EUR.1), për arsye se në vendin eksportues gjatëmbushjes se saj, janë bërë gabimeve teknike.

Në rast se gjenden mospërputhje të vogla në deklarimet e bëra në vërtetimin e origjinësdhe ato të bëra në dokumentet e paraqitura në zyrën doganore për qëllime të kryerjes sëformaliteteve për importimin e produkteve, kjo nuk sjell pavlefshmërinë evërtetimit të origjinës, nëse provohet si duhet se ky dokument u korrespondon produkteve tëparaqitura.

Gabimet formale të dukshme të tilla si gabime ortografike në vërtetimin e origjinës nuk dotë bëhen shkas që ky dokument të refuzohet, nëse këto gabime nuk janë të tilla që të krijojnëdyshime në lidhje me korrektësinë e deklarimit të bërë në atë dokument.

:Nëse, me rastin e importit të mallrave të cilat janë të mbuluara me certifikatën e qarkullimitEUR.1, gjenden mospërputhje të vogla (gabime formale) në mes kësaj certifikate dhedokumenteve tjera, te paraqitura te zyrtarët doganor të shtetit importues, shtetet anëtare tëMarrëveshjes së Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore (CEFTA), janë të obliguara tapranojnë vlefshmërinë e vërtetimit të origjinës, me kusht që të dhënat tjera të certifikatësEUR.1 provojnë (dëshmojnë) qartë se kjo certifikatë është në lidhmëni të drejtpërdrejtë meproduktin e paraqitur.

Kërkesën e juaj të datës 11.12.2007 e kemi trajtuar me shumë kujdes, andaj konsideroj se:

Duke u bazuar në nenin 18 kapitulli V i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore(CEFTA). Nëse gjatë mbushjes se certifikatës EUR.1 janë bëre gabime teknike, të cilat kanëndikuar që kjo certifikatë të refuzohet nga ana e shtetit importues,

Bazuar në nenin 18, konsiderojmë se

Bazuar në nenin 30, konsiderojmë se

vazhdim >>>>>>


27

Megjithatë, autoritet doganore me rastin e lëshimit të certifikatës së qarkullimit të mallraveEUR.1 duhet të kenë kujdes që domosdoshmërish ta përdorin klauzolën e paraparë sipasparagrafit 4 të nenit 18.

Besoj se kemi arritur t'i sqarojmë çështjen dhe pyetjen e parashtruara nga ana e juaj, julutem nëse keni nevojë për ndonjë sqarim shtesë, mos hezitoni të na kontaktoni përsëri.

"Issued retrospectively".

vazhdim >>>>>>


28

SHITJA E AUTOMJETEVE PËRMESANKANDIT PUBLIKE

Prapavija e rastit: Çështja e parashtruar nga Departamenti i Juaj ka të bëjë me shitjen e nëntëautomjeteve përmes ankandit publike (shitjes, vr. jonë) dhe, se në shpallje përkatësishtpublikim të ankandit iu keni bërë me dije blerësit lidhur me faktin se automjetet lëndore shiten

vetëm për pjesë rezervë dhe jo si të tëra për regjistrim të qarkullimit të lirë.

1. Si do të formulohet në aspektin profesional një klauzolë e cila precizon se automjeti nuk mund tënxirret në qarkullim (të regjistrohet brenda territorit të Kosovës)?

2. Për automjetet që do të dalin jashtë territorit doganor të Kosovës, cili do të ishte formulimi adekuat?A duhet të plotësohet Dokumenti Unik Doganor (DUD) para se të bëhet pagesa dhe si mund të dalinjashtë Kosovës sa i përket dokumentacionit?

Baza ligjore është dhënë në Seksionin 26.9 të Kodit Doganor të Kosovës, citojmë:“çfarëdo mase e nevojshme, përfshirë konfiskimin dhe shitjen, do të merret për mallrat...” (lexo nëvazhdim paragrafët (a) dhe (b) të këtij Seksioni.

Me të drejtë e keni parashtruar çështjen në fjalë, duke qenë se importi i automjeteve tëudhëtarëve është i rregulluar me dispozita të posaçme, edhe pse në rastin konkret ato shiten sikomplete për me destinacion të fundit të përdorimit si pjesë, pas demontimit. Sa i përket shitjes semallrave që lejohen sipas bazës së dhënë ligjore të cituar më lartë, me që në legjislacionin tonë tëpasluftës nuk kam hasur në dispozita, të cilat e rregullojnë në detaje mënyrën e shitjes përmesankandit publik, megjithatë, mendoj që duhet t'i përmbahemi disa rregullave që i kërkon Instituti ishitjes publike. Me specifikat e mallit doganor, me status dhe origjine të huaj të prodhimit e që gjatëprocedurës së shitjes inkasohen detyrimet e importit në lartësi të çmimit të arritur, në mënyrë që injëjti mall të denacionalizohet nga statusi i huaj për ta fituar statusin vendor dhe të drejtën eqarkullimit të lirë.

Në përgjigje të pyetjes së parë, përveç çështjeve përgatitore të cilat i keni ndërmarr para shpalljesse ankandit, siç mi shpjegoi kolegu i nderuar z. Skënder Azemi, mendoj se nuk keni gabuar, bile nëvetë pyetjen e parë është edhe përgjigja lidhur me njoftimin e blerësve, si në publikim të ankanditashtu edhe në kontratat individuale, të qëndrojë klauzola: “shitja e automjetit e ka destinacioninvetëm për shfrytëzim të pjesëve rezervë e jo për regjistrim në qarkullim.”Është rregull që kur shiten automjetet nga dogana qofshin të destinuara për pjesë rezervë apo përregjistrim në qarkullim, duhet që përveç procesverbaleve mbi emërimin komercial me të gjithashënimet teknike, si dhe gjendjen e automjetit, procesverbalit të shitjes, kontratës së shitblerjes etj. tëfurnizohen edhe me lejen origjinale të qarkullimit, të anuluar në formën e mbishkrimit në vetë lejen,për shkak të numrit të homologimit.

) Sa i përket përgjigjes në pyetjen e dytë, duhet dalluar dy situata të nxjerrjes jashtë të automjetevelëndore nga territori doganor i Kosovës: në të parën kur blerësi me status të rezidentit të huaj ka tëdrejtë të nxjerrjes jashtë të automjetit të blerë të ngarkuar mbi automjet tjetër transportues, me ç,rastkontrollit tonë doganor në dalje ia prezanton dokumentacionin, me të cilin është pajisur nga shitjapublike; ndërsa në një situate tjetër, kur blerësi është rezident i vendit duhet po ashtu që automjetin eblerë ta ngarkojë në mjetin transportues, me të cilin rast duhet që kontrollit doganor në dalje tëterritorit tonë doganor t'ia parashtrojë deklaratën eksportit të rregullt (“EX 1) me dokumentacion tëbashkangjitur.

Për ne si Autoritet doganor, nuk ka pengesa ligjore të daljes se mallit në mënyrën e përshkruar mëlart, ndërsa është relevante, përkatësisht ne nuk mbajmë përgjegjësi për barriera eventuale tëimportit në vendin e destinacionit.

Pyetjet e parashtruara:

Baza ligjore:

Përgjigje:

1)

2


29

TRAJTIMI I MALLRAVE TË NDALUARANË IMPORT

Lidhur me trajtimin e mallrave të ndaluara për import në vështrim të dispozitave tëRregullores nr .2004/1 të Kodit doganor të Kosovës.

Si të veprohet, respektivisht si të trajtohet malli i cili i është nënshtruar masës së ndalimittë importit në D. D Podujevë:

1. Të urdhërohet pala ta kthejë mallin jashtë sipas seksionit 49 të Kodit doganor;2. Të lëshojë ndonjë akt të konfiskimit dhe automjetet t'i dorëzojnë sektorit

kompetent;3. Të presin vendimin e Gjykatës Supreme dhe t'i mbajmë automjetet nën mbikëqyrje

doganore;4. Apo ndonjë zgjidhje tjetër e cila do të ishte në përputhje me ligjin.

Çështja që parashtroni ka të bëjë me procedurën doganore të importit të dy automjeteve ngaana e personit fizik, të paraqitur për zhdoganim nën kodin tarifor 8704 (për transportim tëmallrave) dhe të mbuluar me DUD-at 1926 dhe 1927 të datës 15.02.2007. Gjatë ekzaminimitështë konstatuar se malli i deklaruar si i tillë në të vërtetë tarifohet nën kodin 8703 si automjetetë destinuara për bartje të udhëtarëve (tipi Fiat Punto, viti i prodhimit 1998 ).

Dega Doganore Podujevë ka refuzuar zhdoganimin e këtyre veturave, duke u bazuar nëaneksin IV të Rregullores së UNMIK-ut nr. 2006/2, që paraqet ndalesat e importit për lëshimnë qarkullit të lirë për veturat të cilat janë të regjistruar për herë të parë brenda ose jashtëKosovës para 8 ose më shumë vitesh dhe, të cilat klasifikohet nën kodin e nomenklaturës sëmallrave 8703.

Pala në procedurë ka parashtruar kërkesë për rishqyrtim pranë Sektorit të rishqyrtimeve icili me aktvendim 06.2.1. nr. 75,76 datë 27.02.2007 ka refuzuar kërkesën e palës. Pala epakënaqur me aktvendim në shkallën e parë ka ushtruar ankesë pranë Bordit të pavarur përankesa, i cili me aktvendim numër A. nr.30-SHD/2006 datë 02.06.2007 ka refuzuarankesën e palës dhe ka vërtetuar konstatimin e D.D Podujevë.

Pala në procedurë në lidhje me çështjen e ngritur disa here është ftuar nga D. D Podujevë,që t'ua caktoj një trajtim të mëtutjeshëm doganor mallrave , mirëpo pala nuk është paraqitur.Ndërkohë pala ne D.D Podujevë ka paraqitur dëshmi lidhur me ankesën e parashtruarpranë Gjykatës Supreme të Kosovës, e cila ne lidhje me rastin në fjalë ende nuk kavendosur.Njëherësh me qëllim udhëzimi në të ardhmen, në qoftë se ndesheni me raste të tilla ose tëngjashme të natyrës së tillë me ndalesa (absolute) ose përkufizime (ndalesa fakultative kurpala nuk i përmbush kushtet ligjore për import), për shkaqe praktike të parimit tëekonomizimit të procedurës dhe të thjeshtësimit të saj, ju propozoj, ta rregulloni aty për atyçështjen, duke e shfrytëzuar prezencën e obliguesit doganor. Pra, t'ia propozoni trimundësitë ligjore: kërkesë për kthim të mallit në botën e jashtme: kërkesë për braktisje tëmallit pa kompensim; ose kërkesë për asgjësim të mallit nën mbikëqyrje doganore. Pala, ecila nuk vepron sipas njërës nga tri mundësitë e ofruara, edhe pas vërejtjes me shkrim, mallido t' i konfiskohet, nëse atij nuk i jepet një trajtim i lejuar në vështrim të seksionit 49.

Pyetja e juaj e cila i është adresuar Departamentit të Këshillave dhe ProceduraveLigjore është:

F a k t e t:


30

PROCEDURAT E IMPORTIT TË CILAT NUKPËRMBUSHIN KUSHTET LIGJORE PËR IMPORT

Baza Ligjore :

Veprimet procedurale lidhur me procedurat e importit të cilat nuk përmbushin kushtet ligjorepër import, mund të ndërmerren në mbështetje të neni 49.3 dhe nenit 26.9 paragrafi (a)nënparagrafi (iv) të Kodit Doganor të Kosovës.

Seksioni 49Rieksportimi, asgjësimi dhe braktisja

49.3 Përveç nëse lejohet ndryshe nga Drejtori i Përgjithshëm, rieksportimi, asgjësimidhe braktisja do të varen nga njoftimi paraprak me shkrim që i drejtohet atij, duke barturnënshkrimin e personit përkatës dhe në kohë të mjaftueshme që të ndërmerren të gjithamasat e nevojshme në mënyrë që procedura të mbikëqyret nga Shërbimi doganor.

Neni 26Lirimi dhe largimi

26.9 Çfarëdo mase e nevojshme, përfshirë edhe konfiskimin dhe shitjen, do të merretpër mallrat:

(a) që nuk mund të lirohen sepse:(i) nuk ka qenë e mundshme të kryhet ose të vazhdohet kontrolli i mallravebrenda afatit të parashikuar nga Drejtori i Përgjithshëm për arsye që kanëtë bëjnë me deklaruesin e mallrave;(ii) nuk janë paraqitur dokumentet që duheshin paraqitur përpara se mallrattë vendosen nën procedurën doganore të kërkuar;(iii) nuk është kryer pagesa apo nuk është dhënë garancioni në lidhje medetyrimet e importit ose të eksportit brenda afateve të parashikuara,varësisht nga rasti ose(iv) mallrat u nënshtrohen ndonjë ndalese apo kufizimi, me kusht qëpersonit që ka deklaruar mallrat, pasi të jetë njoftuar, do t'i jepet një kohë earsyeshme për të rregulluar këtë situatë ose(b) që nuk janë larguar brenda një periudhe të arsyeshme pasi që janëliruar.

Përgjigjja në pyetjen tuaj është se:

Mendoj që në rastin e parashtruar nga D. D në Podujevë, në vështrim të nenit 49.3 dheaktvendimit numërA.nr.30-SHD/2006 të Bordit të Pavarur tëAnkesave, mallrave të cilat janënën mbikëqyrje doganore, duhet t'iu caktoni një trajtim apo përdorim të lejuar doganor dhe tëndërmerrni veprimet në mbështetje të nenit 49.3. Pra, ju rekomandohet që subjektin tanjoftoni edhe një herë me shkrim mbi obligimin e tij, që mallit automjetit në fjalë t'ia caktojënjë trajtim të lejuar në afat prej 8 ditësh nga marrja e lajmërimit dhe se pas skadimit të afatit tëcaktuar, Shërbimi doganor do ta konfiskojë automjetin, duke iu referuar nenit 26.9 të Koditdoganor par. (a) nënparagrafi (iv) dhe me të do të veprohet më tutje konform proceduraveligjore mbi veprimin me mallrat e konfiskuara.


31

RI-EKSPORTI I MALLRAVE QË JANË IMPORTUARNËN PROCEDURËN E DEPONIMIT DOGANOR

Pyetjet të cila janë adresuar në Departamentin për Këshilla ligjore janë:

Malli i cili është importuar nën procedurën e deponimit doganor me rastin e ri-eksportit të tyre, a duhet t'iu nënshtrohet kontrolleve sanitare dhe mjekësore?

Si trajtohet malli promovues (Sa duhet të jetë vlera faturale dhe a paguhenobligimet doganore)?

Faktet:Është i njohur fakti se kompania “Aer Rianta Internacional Kosovo” është e autorizuar mënumër të referencës 57 të datës 25.10.2005 për shfrytëzimin e procedurës se deponimitdoganor, kjo nënkupton se këto mallra të importit me rastin e hyrjes së tyre në territorin eKosovës e ruajnë statusin e mallrave jo vendor, për tërë kohën derisa qëndron në depodoganore dhe si të tilla me rastin e importit të tyre në përjashtim të certifikatës sanitare nukështë e domosdoshme t' i nënshtrohen ndonjë certifikatë, licencë, kuotave etj.Me rastin e ri-eksportit të këtyre mallrave statusi i tyre mbetet si mallra me status jo vendor,megjithatë, nëse këto mallra deklarohen për qarkullim të lirë për në territorin e Kosovës,atëherë nëse është e nevojshme varësisht prej natyrës se mallit, duhet të sigurohen licencae importit, certifikata sanitare apo fitosanitare etj.

Baza ligjore sa i përket pyetjes se parë

Neni 12 dh 19 i ligjit të Kuvendit të Kosovës nr. 2003/22, i cili ka hyrë në fuqi sipasRregullore së UNMIK-ut nr. 2003/39

12.1. Inspektorati Sanitar i Kosovës është organ ekzekutiv i specializuar, që kontrollonzbatimin e ligjeve e të akteve nënligjore sanitare në sektorët shtetërorë, publik e privat,veprimtaritë e ndryshme të ushtruara nga persona fizikë e juridikë, vendas e të huaj, nëobjektet e mëposhtme:a) Në objektet e prodhimit, të ruajtjes, magazinimit, transportimit e tregtimit të produkteveushqimore,b) Në objektet ku ushtrohen veprimtari socialkulturore, shëndetësore, arsimore dhekërkimore shkencore,c) Në repartet dhe strukturat e mbrojtjes dhe sigurisë, në pikat kufitare, aeroportet,doganat, si dhe në mjetet e transportit e të gjitha llojeve.

19.1 Inspektori Sanitar i Kufirit bën mbikëqyrjen ndaj:a) Personave, gjësendeve dhe mjeteve qarkulluese të tyre që hyjnë këtej kufirit, meqëllim të mbrojtjes së popullatës nga sëmundjet ngjitëse,

b) Rregullshmërisë shëndetësore të ushqimit, artikujve të konsumit të gjërë dhe lëndëvetë para ushqimore që importohen,c) Importimit dhe eksportimit të helmeve dhe elementeve radioaktive,d) Bartjes së përsonave të vdekur prej vendeve të ndryshme këtej kufirit.


32

Bazuar në nenin 12.1.(c) të ligjit të Kuvendit të Kosovës, inspektorët sanitarë veprimtarin etyre e zbatojnë në të gjitha degët doganore të UNMIK-ut, duke përfshirë dheAeroportin.Ndërsa, sipas nenin 19.1 i ligjit të Kuvendit të Kosovës nr. 2003/32, qartazi shprehet seinspektorët sanitarë me qëllim të mbrojtjes së popullatës nga sëmundjet ngjitëse, kanë përdetyrë ta mbikëqyrin, pos tjerash edhe rregullshmërinë shëndetësore të mallrave, që ipërkasin ushqimit, artikujve të konsumit të gjerë dhe lëndëve të para ushqimore qëimportohen (duke përfshi dhe importin nën procedurën e deponimit doganor), ndërsamallrat e ri-eksportit nuk kanë nevojë t' iu nënshtrohen kontrolleve sanitare.

Baza ligjore sa i përket pyetjes se dytë

Neni 26 dh 27 i Urdhërese Administrative nr. 2004/24 për zbatimin e Rregullores sëUNMIK-ut 2004/1 mbi Kodin doganor të Kosovës

Mallrat e importuara për qëllime të promovimit të tregtisë, mostrat e mallrave të një vleretë parëndësishme

26.1 Pa paragjykim për nenin 28.1 (a), mostrat e mallrave të një vlere të parëndësishme qëmund të përdoren vetëm për porositjen e mallrave të llojit, që e përfaqësojnë me qëllim tëimportimit të tyre në Kosovë pranohen pa doganë.

26.2 Në mënyrë që artikujt e caktuar ta gëzojnë lirimin nga dogana, Drejtori i Përgjithshëmmund të kërkojë që ato të shndërrohen përherë të papërdorshëm, duke i shqyer, vrimëzuarapo shënjuar në mënyrë të qartë dhe të pashlyeshme ose, duke zbatuar ndonjë procestjetër, me kusht që veprimi i tillë të mos e shkatërrojë destinimin e tyre si mostra.

26.3 Në këtë nen “mostrat e mallrave” do të thotë çfarëdo artikulli që përfaqëson një lloj tëmallit mënyra e prezantimit apo sasia e të cilit për mallrat e llojit dhe cilësisë së njëjtë eeliminon mundësinë e përdorimit të tij për çfarëdo qëllimi tjetër, pos atij të bërjes së porosive.

Mallrat e importuara për qëllime të promovimit të tregtisë, materiali i shtypur dhe materialireklamues

27.1 Sipas nenit 27.2, materialet e shtypura për reklamë, siç janë: katalogët, çmimoret,udhëzimet për përdorimin e broshurave pranohen pa doganë, me kusht që të kenë të bëjnëme:

(a) Mallrat për shitje apo për dhënie me qira dhe(b) Transport, sigurim komercial ose shërbime bankare të ofruara nga personi qëgjendet jashtë Kosovës.

27.2 Lirimi nga dogana sipas këtij neni kufizohet në reklamat e shtypura, të cilat përmbushinkushtet si në vijim:

(a) Materiali i shtypur të paraqesë qartë emrin e ndërmarrjes e cila prodhon, shet apojep me qira mallrat ose që ofron shërbime të cilave u referohet;

(b) Secila dërgesë të ketë jo më shumë se një dokument apo një kopje të secilitdokument, nëse përbehet prej disa dokumenteve. Sidoqoftë, dërgesave qëpërmbajnë disa kopje e të njëjtit dokument, mund t'u jepet lirimi nga dogana, mekusht që pesha e tyre e përgjithshme bruto të mos kalojë një kilogram dhe ( c )Materiali i shtypur të mos jetë pjesë e dërgesave të grupuara nga i njëjti dërgues për tënjëjtin marrës.


vazhdim >>>>>>

33

27.3Artikujt për qëllime të reklamimit pa ndonjë vlerë reale komerciale, të dërguara falas ngafurnizuesit për konsumatorët, të cilat përpos funksionit të tyre për reklamim nuk mund tëpërdoren për qëllime të tjera gjithashtu pranohen pa doganë.

Për mallrat promovuseKonsiderojmë se mallrat promovuse sipas nenit 26.1 dhe mallrat reklamuese neni

27.1 janë te liruara nga obligimet doganore.Ndërsa, sa i përket vlerës se mallit deklaruesi është i obliguar ta paraqes vlerënrealisht të paguar apo që duhet të paguhet për mallrat në fjalë.

Aplikimi i ligjit në bazë të fakteve dhe përgjigjja është si më poshtë:

Për pyetjen e parë gjen aplikim baza ligjore sipas nenit 12 dhe 19 i ligjit të Kuvendit tëKosovës nr. 2003/22, i cili ka hyrë në fuqi sipas Rregullores së UNMIK-ut nr. 2003/39.

Për pyetjen e dytë gjen aplikim baza ligjore sipas nenit 26 dhe 27 i UrdhëresësAdministrative 2004/24 për zbatimin e rregullores së UNMIK-ut 2004/1 mbi KodinDoganor të Kosovës.

Përmbledhja:

Duke u bazuar në nenin 12 dhe 19 të ligjit të Kuvendit të Kosovës nr. 2003/22, i cili ka hyrë nëfuqi sipas Rregullores së UNMIK-ut nr. 2003/39 të gjitha mallrat e importit, duke përfshirëdhe mallrat e importit nën procedurën e deponimit doganor, duhet t'i nënshtrohen kontrollitsanitar, ndërsa me rastin e ri-eksportimit të mallrave nga depoja doganore, këto mallra nukkanë nevojë të jenë të mbuluara me certifikatën sanitare.

Mallrave promovuse janë të liruara nga obligimet doganore vetëm nëse janë nëpërputhshmëri të plotë me kushtet e parapara sipas nenit 26 dhe 27 të UrdhëresësAdministrative nr. 2004/24, ndërsa sa i përket vlerës se mallrave të importuara ato duhet tëkenë të paraqitur në faturë çmimin realisht i paguar apo që duhet të paguhet.

Përgjigjja në pyetjen e juaj është se:

Malli i cili është importuar nën procedurën e deponimit doganor me rastin e ri-eksportit të tij, nuk ka nevojë t'i nënshtrohet kontrolleve sanitare dhe mjekësore.

Malli promovues në aspektin doganor trajtohet si malli i liruar nga obligimetdoganore, që nënkupton se këto mallra janë të liruara nga taksa doganore dhe taksat tjeraqë i ngarkohen importit.

Vlera faturale e mallrave promovuse duhet të jetë çmimi realisht i paguar apo qëduhet të paguhet për këto mallra.


vazhdim >>>>>>

34

BAZA LIGJORE QË RREGULLON PROCEDURAT EIMPORTIT TË AUTOMJETIT DHE LIRIMIN NGA

DETYRIMET E IMPORTIT, PËR OJQ-ë.

PYETJET E PARASHTRUAR NË DEPARTAMENTIN PËR KESHILLALIGJORE JANË:

1. Cilat janë procedurat për përkthim (zhdoganim) të një automjeti dhe çfarëdokumentacioni nevojitet?

2. A ekziston ndonjë lehtësim apo lirim nga pagesa e obligimeve doganore përautomjete motorike, të cilat janë në shfrytëzim nga OJQ me status të benificuar?

FAKTET:

Organizata gjermane Schueler Helfen Leben (SHL) me seli në Rahovec, e cila është dukevepruar si OJQ në Kosovë, që nga viti 1999 dhe gëzon status të benificuar publik në bazë tëdispozitave ligjore në fuqi, e cila është në shfrytëzim të një automjeti motorik (kombibus)modeli VOLKSWAGEN VW i vitit të prodhimit 2000, i cili deri me rastin e parashtrimit të kësajkërkese ka qenë e pajisur me targa të jashtme (gjermane) dhe i regjistruar në emër të OJQnë fjalë, çka mund të konstatohet në bazë të librezës së qarkullimit më numër NMS-T 167.

BAZALIGJORE:

Çështja fillimisht duhet të trajtohet sipas Udhëzimit Administrativ nr. 03/2004, i ciliparashtron dispozitat ligjore për procedurat doganore (procedurat e zhdoganimit tëmallrave). Pastaj, çështjen duhet ta trajtomë në vështrim të Udhëzimit Administrativ nr2004/24, për zbatimin e Rregullores së UNMIK-ut nr. 2004/1 mbi Kodin doganor tëKosovës, si dhe Rregullores nr .2006/4 për ndryshimin e Rregullores së UNMIK-utnr.1999/3 mbi themelimin e doganave dhe shërbimeve të tjera lidhur me to në Kosovë.

UDHËZIMI ADMINISTRATIV NR .03/2004, i cili parashtron dispozitat për llojet endryshme te deklaratave me rastin e importit të mallrave

4.1 .Dokumentet në vijim duhet t'i bashkëngjiten deklaratës doganore për vendosjen emallrave në qarkullim të lirë:(

Dispozitat e cituara më lartë përmendin në mënyrë decidive se cilat dokumentet duhet t'ibashkëngjiten deklaratës doganore me rastin e importimit të mallrave, gjegjësishtdokumentet që duhet t'i bashkëngjiten DUD për vendosjen e mallrave në qarkullim tëlirë.

Dokumentet që shoqërojnë deklaratën doganore

a) Fatura në bazë të cilës është deklaruar baza doganore e mallrave;(b) Kur është e nevojshme, deklaratë e të dhënave për vlerësimin e vlerës doganore tëmallrave të deklaruar;(c) Dokumentet që kërkohen për zbatimin e çfarëdo marrëveshje për tarifatpreferenciale ose për masa tjera, të cilat anulohen rregullat ligjore të zbatueshme përmallrat e deklaruara dhe(d )të gjitha dokumentet tjera të nevojshme për zbatimin e dispozitave që rregullojnëvendosjen në qarkullim të lirë të mallrave të deklaruara.


35

URDHËRESA ADMINISTRATIVE NR. 2004/24 PËR ZBATIMIN E RREGULLORES SËUNMIK-UT NR. 2004 /1 MBI KODIN DOGANOR TË KOSOVËS

20.3 Sipas këtij neni, lirimi nga dogana nuk jepet për:

(a) Produktet alkoolike;(b) Duhanin ose produktet e duhanit;(c) Kafen dhe çajin;(d) Automjetet motorike përpos autoambulancave.

Me rastin e interpetimit të dispozitaves ligjore të paraparë sipas kësaj urdhërese e nëvështrim të paragrafit 20.3 nënparagrafi (d) , qartë theksohet ndalesa për lirim ngaobligimet doganore.

RREGULLORJA NR. 2006/4 PËR NDRYSHIMIN E RREGULLORES SË UNMIK-ut NR.1999/3 MBI THEMELIMIN E DOGANAVE DHE SHËRBIMEVE TË TJERA LIDHUR METO NË KOSOVË

Kodi tarifor 8705 -Automjete motorike për qëllime të veçanta,(p.sh. autoofiçinat, autovinçat,

automjete kundër zjarrit, automikser betoni, automjete për fshirje të rrugëve,autopërkatëset, ofiçinat mobile, njësitë mobile radiologjike.

Duke interpretuar dispozitën e Rregullores nr. 2006/4 dhe ndryshimit të shtojcës I tëRregullores së ndryshuar të UNMIK nr. 1999/3 përkitazi me heqjen e lirimit nga pagesa etaksës doganore, të cilën e kanë gëzuar organizatat joqeveritare me status të beneficuarpublik, ku ofrohet lista e mallrave me tarifë zero të taksës doganore, në mënyrë të qartëdefinohet ndalesa për lirim nga detyrimet doganore për automjetet motorike të cilat janë nëshfrytëzim nga OJQ.

Përmbledhje dhe përgjigje në pyetjet e lartcekura:

Kërkesën tuaj të datës 19.10.2007 e kemi trajtuar me shumë kujdes:

: Cilat janë procedurat për përkthim (zhdoganim) të një automjetidhe çfarë dokumentacioni nevojitet?Në harmoni me dispozitat e lartcekura ju jeni e obliguar që të bëni deklarimin e automjetitlëndor (kombibusit) pranë ndonjë zyre kompetente doganore ose nëpërmjet Agjencionitdoganor, i cili do të përpilojë një deklaratë doganore dhe me atë rast kësaj deklarate do t'ibashkëngjitni faturën mbi blerjen e automjetit dhe librezën e qarkullimit. Nëse është enevojshme edhe ndonjë dokumentet tjetër shtesë që posedoni për automjetin në fjalë.

Lista e mallrave me tarifë zero të taksës doganore

përveç atyre që parimisht janëtë disenjuara për transportin e udhëtarëve dhe të mallrave

Sa i përket pyetjes së parë

vazhdim >>>>>>

36

Sa i përket pyetjes së dytë:

OJQ-ja e juaj duhettë përmbushë detyrimet si në vijim:

A ekziston ndonjë lehtësim apo lirim nga pagesa e obligimevedoganore për automjetet motorike të cilat janë në shfrytëzim nga OJQ me status tëbenificuar? Duke iu referuar dispozitave të cekuar me lartë nuk ka bazë ligjore për lirim ngapagesa e detyrimeve doganore për automjetin në fjalë, përkatësisht se

10% në emër të taksës doganore,15% në emër të TVSH-së,500 Euro në emër të akcizës lineare.

Besoj se kemi arritur t'ua sqarojmë çështjen dhe pyetjet e parashtruara nga Ju, ndërsa nësekeni nevojë për ndonjë sqarim shtesë, mos hezitoni të na kontaktoni përsëri.

vazhdim >>>>>>

37

IMPORTIN E MBETURINAVE TËBATERIVE PËR RICIKLIM

Kërkesa e parashtruar: Çështja që keni parashtruar ka të bëjë me importin embeturinave të baterive për riciklim në Kosovë dhe mënyrën se si është rregulluar meligj transporti i mallrave të rrezikshme.

Baza ligjore: është e rregulluar sipas dispozitave të Seksioneve: 21.2; 26.5 dhe 26.9/nënpika (iv) të Kodit doganor të Kosovës; Ligjin mbi transportin e mallrave të rrezikshme nr.2004/6 të nënshkruar nga PSSP me Rregulloren e UNMIK-ut nr. 2004/17 të 5 qershorit 2004dhe Ligjin mbi pajisjet nën presion nr. 2007/5 i shpallur me Rregulloren e Kuvendit tëKosovës sipas të njëjtin numër të datës 31 janar 2007.

Përgjigje:

Mbështetur në dispozitat e përmendura e sidomos në ligjet e sjella nga Kuvendi i Kosovës,që kanë për qëllim parandalimin e rrezikut dhe shtimin e mbikëqyrjes mbi mjetettransportuese që bartin mallra të rrezikshme me veti ndezëse, helmuese, shpërthyese,avulluese, infektuese dhe radioaktive, që kanë të bëjnë edhe me kompetencat dhepërgjegjësitë e Autoritetit doganor të Kosovës (që nuk është përmendur decidivisht në këtoligje por lë të nënkuptohet).

Andaj, sipas ligjeve të përmendura, për mjetet e transportit që i bartin mallrat në fjalë janë tëparapara disa kushte që duhet t'i plotësojnë: licencimi për transport dhe të pajisjet nënpresion, të mos jenë më të vjetra se 15 vjet, si dhe kushtet tjera që i përshkojnë këto ligje.

Në rast të mosplotësimit të ndonjërit nga kushtet,dogana në bazë të kompetencave ligjoredo të kërkojë nga transportuesi i mallit përkatësisht deklaruesi, informata plotësuese dhe nerast të mospërmbushjes se kërkesave në afat sa më të shkurtë për shkak të veçorive tëmallit, zyrtari doganor duhet t'i lëshojë vendim, duke urdhëruar nxjerrjen jashtë të mallrave tëtilla.

38

BAZA LIGJORE QË IU MUNDËSON SHTETASVE TË HUAJ,ZHDOGANIMIN E VETURAVE MË TË VJETRA SE

TETË VITE SI IMPORT TË PËRKOHSHËM

Pyetjet e adresuara në Departamentin për Këshilla ligjore janë:

1. Aekziston baza ligjore që iu mundëson shtetasve të huaj zhdoganimin e veturave mëtë vjetra se tetë vite si import të përkohshëm.2. Për rastin konkret, a ka vepruar drejt Dega Doganore Vermicë me rastin e dhënies seautorizimit për import të përkohshëm.3. Aka te drejte pala që edhe më tutje të vazhdojë procedurën e importit të përkohshëm.

Shtetasit Turk që ka leje qëndrim të përkohshëm në Kosovë, më datë 29.10.2005 me rastine importimit të veturës tip Crysler i vitit të prodhimit 1993, nëpërmjet deklaratës doganore nr.11151 dhe nën mbulimin e garancionit bankar, në afatin prej gjashtë muajve i është lejuarshfrytëzimi i procedurës se importit të përkohshëm. Me kërkesën e palës dhe gjithnjë nënmbulesën e garancionit bankar, afati i procedurës se importit të përkohshëm është vazhduarsipas deklaratave doganore nr. 1628/08.04.2006 dhe 7937/08.11.2006,

Konsiderojmë se rasti duhet të trajtohet fillimisht sipas Udhëzimit administrativ nr. 2004/8,që parashtron dispozitat për procedurat doganore. Me pas çështjen do ta trajtojmë edhe nëvështrim të Rregullores së UNMIK-ut nr. 2005/11, e cila është e ndryshuar me Rregulloren2006/2.

Udhëzimi Administrativ nr. 2004/8 që parashtron dispozitat për procedurat doganor

Përveç, nëse Drejtori Gjeneral lejon ndryshe, ai duhet të kujdeset që periudha totalegjate së cilës mallrat mbeten nën procedurë të importit të përkohshëm, për të njëjtin

qëllim dhe nën përgjegjësin e të njëjtit mbajtës të autorizimit, të mos jetë me e gjatë se24 muaj, edhe nëse procedurat janë shkarkuar me hyrjen për ndonjë marrëveshje tjetër

vezulluese dhe në vazhdim kanë hyre prapë për importim të përkohshëm.

Pa rënë ndesh me dispozita tjera të veçanta, afati për shkarkimin e një mjeti tëtransportit nën procedurë të importit te përkohshëm janë si në vijim:(a) për mjetet e transportit hekurudhor: 12 muaj;

(b) për mjetet e transportit të cilat shfrytëzohen për qëllime komerciale, mepërjashtim të transportit hekurudhor: ajo kohë që është e nevojshme përkryerjen e operacioneve të transportit;

(c) për mjetet e transportit rrugor të shfrytëzuara për qëllime private:(i) nga studentet, është koha e qëndrimit të studentit në Kosovë për arsyet të

vetme të vijojë studimet të tij;(ii) nga persona që ushtrojnë një detyrë të caktuar për një kohëzgjatje të

caktuar, është koha e qëndrimit të këtij personi në Kosovë me qëllimtë vetëm për përmbushjen e detyrës së tij;

(iii) në rastet tjera, duke përfshirë edhe shtazët për tërheqje dhe bartjedhe për mjetet e tërhequra nga to, është periudha për gjashte muaj;dhe

(d) për mjetet e transportit ajror të shfrytëzuara për qëllime private, për gjashtëmuaj:

Faktet:

Baza ligjore:

21.4

23.14

39

Duke interpretuar këto dispozita ligjore shihet qartë se fillimisht afati i përcaktuar përshfrytëzimin e procedurës se importit të përkohshëm, është i kufizuar në maksimumin prejdy viteve (Përveç nëse Drejtori Gjeneral lejon ndryshe), megjithatë, bazuar në nenin 23.14dhe pa rënë ndesh me dispozita tjera, kur bëhet fjalë për mjete e transportit ky afat duhet tëpërcaktohet varësisht se nën cilin paragraf të nenit 23.14 e kualifikojmë rastin konkret.

Rregullorja nr. 2005/11 për ndryshimin e Rregullores 199/3 mbi themelimin e doganavedhe shërbimeve të tjera të ngjashme në Kosovë

2.1 Ndalesat lidhur me importimin e mallrave në Kosovë janë ashtu siç janë paraqitur në

shtojcën IV.

Ndalesa zbatohet për:Importimin për lëshim në qarkullim të lirë dhe lëshim për qarkullim të lirë nga çdo

depo doganore, nga çdo përpunim i brendshëm, përpunim sipas kontrollit doganor apo sipasprocedurës së përkohshme për pranim të çdo automjeti të regjistruar për herë të parë brendaapo jashtë Kosovës para 8 apo më tepër vitesh, që aktualisht nuk është regjistruar nëKosovë dhe që sipas kodit të emërtimit të mallit 8703 është klasifikuar si lloj i “veturës apoautomjetit tjetër, kryesisht të dizajnuar për transportimin e personave (përveç atyre në titullin8702), duke përfshirë edhe veturat karavan dhe veturat për gara”.

Rregullorja nr. 2006/02 për ndryshmin e Rregullores 199/3 mbi themelimin e doganavedhe shërbimeve të tjera të ngjashme në Kosovë

Nga dita kur kjo Rregullore hyn në fuqi, shtojca IV e Rregullores së ndryshuar të UNMIK-utnr. 1999/3 ndryshohet dhe zëvendësohet me shtojcën IV, që i bashkëngjitet kësajRregulloreje.

“Neni 2Ndalesat dhe kufizimet

SHTOJCA IV

Neni 1Ndryshimi

vazhdim >>>>>>

40

ANEKSI IV

Sa i përket pyetjes së parë

Ndalesa vlen për:

a. - Importimin për lëshim në qarkullim të lirë dhe për lëshimin në qarkullim të lirë ngaçdo depo doganore, për përpunimin e brendshëm, për përpunimin nën kontrollindoganor ose për procedurat e importit të përkohshëm të çfarëdo automjeti motorik tëregjistruar për herë të parë brenda ose jashtë Kosovës para 8 ose më shumë vitesh, icili aktualisht nuk është i regjistruar në Kosovë dhe i cili klasifikohet nën kodin enomenklaturës së mallrave 8703 me përshkrimin “veturat dhe automjetet tjeramotorike që kryesisht janë të dizajnuara për transportimin e personave (përveç atyre tëkapitullit 8702), përfshirë veturat karavan dhe veturat për gara”. Kjo ndalesë nuk do tëzbatohet për automjetet motorike që importohen në Kosovë, të cilat janë të liruara ngapagesa e taksës doganore në bazë të dispozitave të nenit 3 të Udhëzimit administrativtë UNMIK-ut nr. 2004/24 të datës 14 shtator 2004 mbi Ligjin e Doganës në Kosovë.

Meqenëse procedura e importit te përkohshëm në rastin konkret është autorizuar më datë29.10.2005, atëherë në fuqi ka qenë Rregullorja e UNMIK-ut nr. 2005/11, e cila paraqetndalesat lidhur me importin e mallrave në Kosove ashtu siç janë paraqitur në shtojcën IV.

Bazuar në interpretimin e shtojcës IV të Rregullores së UNMIK-ut nr. 5005/11, e cila mëvonë është ndryshuar sipas Rregullores së UNMIK-ut 2006/2, mendojmë se dispozitaligjore qartë ka shprehur ndalesën e importit për lëshim në qarkullim të lirë, të çdo automjetitë regjistruar për herë të parë brenda apo jashtë Kosovës, para 8 apo më tepër vitesh.

Bazuar në shtojcën IV të këtyre dy rregulloreve, nuk është i ndaluar importi i veturave më tëvjetra se tetë vite në rastin kur veturat vendosen nën procedurën e deponimit doganor,procedurën e përpunimit të brendshëm, procedurën e përpunimit nën kontroll doganor aponën procedurën e importit të përkohshëm.

Me qëllim të sqarimit më të mirë duhet të theksohet se, të gjitha veturat të cilat janë vendosurnë njërën nga procedurat me ndikim ekonomik (deponimi doganor, përpunimi i brendshëm,përpunimi nën kontroll doganor dhe importi i përkohshëm) nuk mund të lëshohen nëqarkullim të lirë, nëse për herë të parë janë regjistruara brenda Kosovës apo jashtë saj para8 apo më shumë vitesh.

Përmbledhje dhe përgjigje në pyetjet e lartcekura:

Kërkesën tuaj të datës 19.10.2007 e kemi trajtuar me shumë kujdes, andaj;

: a ekziston baza ligjore që iu mundëson shtetasve të huajzhdoganimin e veturave më të vjetra se tetë vjet si import të përkohshëm. Ju informojmë seUdhëzimi Administrativ nr. 2004/8 që parashtron dispozitat për procedura doganore ndër tëtjera rregullon edhe procedurën e importit të përkohshëm. Vlen të theksohet se sipasdispozitave që rregullojnë procedurën e importit të përkohshëm në asnjë rast nuk kemindonjë kufizim që do ta ndalojë shfrytëzimin e kësaj procedure doganore me rastin e importittë veturat më të vjetra se 8 vite.


vazhdim >>>>>>

41

Siç është cekur dhe më lart, rregullorja e UNMIK-ut 2005/11 e cila është ndryshuar meRregulloren 2006/2, ndalon importin për lëshim në qarkullim të lirë të veturave që për herë tëparë janë regjistruar para 8 apo me shumë vitesh. Andaj, kjo ndalesë nuk ka të bëjë merastin e shfrytëzimit të procedurës se importit të përkohshëm. Konsideroj se në rastinkonkret Dega Doganore e Vermicës, ka vepruar konform dispozitave ligjore të Rregulloressë UNMIK-ut nr. 2005/11 dhe Rregullores 2006/2.

për rastin konkret, a ka vepruar drejt Dega doganore Vermicë merastin e dhënies se autorizimit për import të përkohshëm. Konsideroj se Dega DoganoreVermicë me rastin e dhënies dhe më pas vazhdimit të autorizimit për importin epërkohshëm, ka vepruar konform dispozitave ligjore të UdhëzimitAdministrativ nr. 2004/8.

: A ka te drejte pala që edhe më tutje të vazhdojë procedurën eimportit të përkohshëm. Parimisht pala ka të drejtë që të parashtrojë kërkesë për vazhdimine procedurës se importit të përkohshëm me lirim të plotë nga obligimet doganore, natyrishtpala krahas kërkesës dhe garancionit bankar, pranë autoriteteve doganore duhet tëprezantojë dhe dëshmi të mjaftueshme (Kontratën e punës, etj.) që përcaktojnë afatinkohor mbi përmbushjen e detyrave të tij.

Në rastin konkret ju sugjeroj që duhet ta merrni parasysh faktin se ndaj shtetasit turkprokuroria ka iniciuar hetimet për falsifikimin e dokumenteve dhe, varësisht nga epilogu ikësaj procedure të iniciuar duhet të veproni lidhur me miratimin apo jo miratimin përvazhdimin e afatit për shfrytëzimin e procedurës se importit të përkohshëm.

Sa i përket pyetjes së dytë

Sa i përket pyetjes së tretë

:


vazhdim >>>>>>

42

ZBATIMIN E DISPOZITAVE LIGJORE NGA NENI 2 IUDHËZIMIT ADMINISTRATIV NR.49/20.04.2007

Në nenin 2.4 të Udhëzimit te brendshëm Administrativ nr. 49/2007, është theksuar se“në qoftë se subjekti i gjobitur refuzon të paguajë gjobën e shqiptuar ose ushtronankesë ndaj vendimit të Zyrës Doganore, Sektorit për Akciza apo Njësitit FAST, do të

iniciohet procedura e rregullt kundërvajtës

Prandaj, procedura e rregullt kundërvajtës nënkupton procedurën kundërvajtës, e cila do tëzhvillohet dhe do të vendoset me aktvendim të komisionit për Kundërvajtje Doganore. Kjomundësi ligjore është e përcaktuar në të gjitha legjislacionet, kur kundërvajtja zgjidhet nëformën e shkurtuar, me qëllim që të mos shkelen të drejtat e pjesëmarrësve në procedurë, tëpërcaktuara me nenin 9. të Udhëzimit të lartcekur .

Për të qartësuar më tutje këtë çështje, duhet bërë dallimin ndërmjet vendimeve të sjella ngaZyrat Doganore, Sektori për Akciza, Kontrolla e Jashtme etj., të cilat kanë të bëjnë mekonstatimin e ndonjë obligimi për pagesë, kontestimi i bazës doganore apo ndonjë çështjetjetër nga vendimet kundërvajtës sepse për të gjitha ato çështje organ i shkallës së dytëështë Sektori për Rishqyrtimin e Vendimeve, ndërsa vetëm apelimi ndaj kundërvajtjevedoganore (apo gjobave administrative) të sjella në procedurë te shkurtër kundërvajtës, nëvështrim të nenit 2. të Udhëzimit do të trajtohen nga Komisioni për Kundërvajtje Doganore.

Vlen për të qartësuar se kjo situatë nuk e pengon aplikimin e dy-shkallësisë që vlen përaktvendimet e Komisionit për Kundërvajtje Doganore, ndaj të cilave mund tëparashtrohet kërkesa për rishqyrtimin e vendimit në Sektorin për Rishqyrtimin evendimeve , e përcaktuar me nenin 18. të Udhëzimit të lartcekur.

,


43

PROCEDURAVE LIGJORE GJATË TRANSPORTITTË MATERIEVE TË RREZIKSHME

RESPEKTIVISHT VAJRAVE TË LUBRIFIKUARA

Çështja

Faktet:

Baza ligjore

: Keni kërkuar sqarim ligjor lidhur me mosrespektimin e procedurave ligjore mbisigurinë publike gjatë transportit të materieve të rrezikshme nga subjektet ekonomike,të cilat merren me importimin e vajrave të lubrifikuara.

Është vërejtur shtimi i rasteve të importimit të vajit lubrifikues, të ambalazhuar në fuçimetalike (deri 220lit.), i cili klasifikohet në nr. tarifor 2710199910 që nuk i nënshtrohet taksëssë akcizës. Është fjala për fuçi metalike të blera në tregun e brendshëm, përkohësisht tëeksportuara në Mal të Zi, të cilat mbushen atje me vaj dhe ashtu pa emërtim të mallit dhe tëpa shenjëzuara importohen në Kosovë.

: Lidhur me transportin e materieve të rrezikshme Kodi doganor i Kosovës nukpërmban dispozita të veçanta, duke iu referuar një udhëzimi administrativ i cili akoma nukështë përpiluar, megjithatë, në kreun IV, ku bëhet fjalë mbi trajtimin apo përdorimin e lejuarnga Dogana, është dhënë një dispozitë e përgjithshme në nenin 21.2 ku thuhet: “Seksioni21.1 nuk përjashton zbatimin e ndalesave ose të kufizimeve të justifikuara nga motive tëmoralit publik, të rregullave ose të sigurisë publike, të mbrojtjes së shëndetit e jetës sënjerëzve, të kafshëve ose të bimëve, të mbrojtjes së pasurisë kombëtare me vlera artistike,historike ose arkeologjike ose të mbrojtjes së pronësisë industriale e tregtare”.Mirëpo, meqenëse kjo lami në mënyrë eksplicite është e mbuluar me Ligjin mbi transportin emallrave të rrezikshme (Ligji i Kuvendit të Kosovës nr. 2004/6 i fuqizuar me Rregulloren eUNMIK-ut nr. 2004/17) me këtë rast duhet referuar dispozitave të tij:Neni 6 përcakton: “Asnjë person nuk mund të merret me transportin e mallrave të rrezikshmepa licencën e lëshuar nga Ministria e Transportit dhe Post Telekomunikacionit”;Neni 9 përcakton: “Lejohet transportimi i mallrave të rrezikshme me mjete që nuk ipërmbushin kushtet e përcaktuara në ato raste, kur natyra e mallrave që transportohengaranton ruajtjen dhe transportimin e tyre me enë, ambalazhe e kontejnerë që garantohenme certifikatën përkatëse të lëshuar nga prodhuesi i mallit”.Neni 12. përcakton: “Nuk lejohet transporti i materieve të rrezikshme me mjete të pastandardizuara”.Neni 13. përcakton: “Autoritetet kompetente mund të ndalojnë transportin e filluar derisa tëpërmbushen kushtet e transportit”.

Pyetjet e parashtruara:

1. Çka kuptojmë me ambalazhin e fabrikuar sipas standardeve për fabrikim?

Për t' u përgjigjur saktë në këtë pyetje duhet konsultuar Rregullat e ADR (MarrëveshjesEvropiane për transportin e mallrave të rrezikshme rrugëve tokësore), mirëpo dukeinterpretuar dispozitat e Ligjit mbi transportin e mallrave të rrezikshme, “ambalazhstandard” konsiderohet ai ambalazh i cili e ka emërtimin e mallit që transportohet, ka tëshënuar prodhuesin dhe etiketën (shenjëzimin) se përmban materie të rrezikshme.

2. Amunden importuesit të importojnë në Kosovë mallra në paketime të pa fabrikuara?

Sipas rregullës së përgjithshme, të gjitha mallrat e importuara duhet të vendosen nëambalazhin fabrikor të standardizuar për atë lloj të mallit, ndërsa kur bëhet fjalë për materiete rrezikshme, etiketa e ngjitur në ambalazh paraqet “letërnjoftimin” e atij malli dhe pa atëetiketë, ndalohet transportimi i këtyre mallrave.


44

3. A mundet Shërbimi doganor të refuzojë importimin e mallrave të cilat importohen nëpaketime jo të fabrikuara?

Nga Shërbimi doganor, me komentet e dhëna më 02. 07. 2007 është parashtruar një vërejtjendaj përpiluesit të Ligjit, pse SHD nuk është përfshirë në radhën e subjekteve qëdrejtpërdrejt janë involvuar në mbikëqyrjen dhe zbatimin e dispozitave të Ligjit të përmendurmbi transportin e materieve të rrezikshme dhe pritet në të ardhmen, që kjo mangësi tëevitohet me sjelljen e një udhëzimi administrativ. Mirëpo, duke pasur parasysh obligimin eoficerëve doganor që, përveç zbatimin të dispozitave të Kodit doganor janë të thirrur tëimplementojnë edhe dispozitat tjera ligjore të Kosovës, konsideroj se oficerët doganorduhet të reagojnë gjithherë kur vërejnë parregullsi të tilla, që rrezikojnë sigurinë publike,shëndetin dhe jetën e njerëzve, të kafshëve ose të bimëve dhe të ndalojnë importimin emallrave të rrezikshme në ambalazh të pa standardizuar.

Përmbledhje:

Prandaj, Shërbimi doganor nuk ka të drejtë të refuzojë importimin e mallrave jashtëpaketimeve apo ambalazhit standard, por ka të drejtë të ndalojë hyrjen e atyre produkteve,duke u thirrur në dispozitat e Ligjit mbi transportin e materieve të rrezikshme ose të kërkojënga Ministria për Transport dhe Post Telekomunikacion, që në pikat hyrëse kufitare tëvendosë inspektorët e saj për të mbikëqyrë respektimin e këtyre dispozitave ligjore.

Shërbimi doganor, sipas legjislacionit në fuçi nuk ka të drejtë të shqiptojë gjoba subjekteve tëcilat nuk i respektojnë dispozitat ligjore në këtë lëmi, ndërsa duke pasur parasysh hyrjen epakontrolluar të këtyre materieve të rrezikshme deri më tani, është e domosdoshme qëMenaxhmenti i lartë i SHDU të lëshojë një njoftim me shkrim, i cili do të shpërndahet në tëgjitha pikë kalimet kufitare hyrëse për mallrat komerciale mbi ndalimin e hyrjes së materievetë rrezikshme me ambalazh të pa standardizuar, përkatësisht pa etiketat mbrojtëse mbimallin dhe shënimet tjera të nevojshme, natyrisht duke iu referuar dispozitave të Ligjit nëfuçi.


vazhdim >>>>>>

45

SHQIPTIMIT TË GJOBAVE ADMINISTRATIVE

Lidhur me këshillën e kërkuar me dispozitat në fuqi, nuk është rregulluar çështja eshqiptimit të gjobave administrative për rastet, kur një vepër kundërligjore njëkohësishtështë e dënueshme me dispozitat e dy ligjeve të veçanta (Kodin doganor dhe Kodin e

akcizave). Mirëpo, meqenëse në procedurën kundërvajtës, në mungesë të dispozitavekonkrete, aplikohen në mënyrë analoge dispozitat e Kodit penal të Kosovës, atëherëpërgjigjen në çështjen e parashtruar duhet kërkuar aty.

Së pari, vlen të sqarohet se në rastin konkret nuk kemi të bëjmë me veprën kundërvajtës tëkryer “në bashkim”, ku për secilën vepër matet dënimi i veçantë, pastaj merret për bazëdënimi më i rënd dhe atij i shtohen dënimet më të vogla. Në rastin konkret kemi të bëjmëvetëm me një vepër kundërligjore, por e cila është e sanksionuar edhe me dispozitat e Koditdoganor edhe me dispozitat e Kodit të akcizave.

Së dyti, kur kemi të bëjmë me llogaritjen e dënimeve, kur tiparet e veprës kundërligjore janëtë dënueshme me dy ose më shumë ligje, atëherë duke aplikuar parimin e analogjisë me tëdrejtën penale, do të veprojmë sipas dispozitave të nenit 73.2 të Kodit penal ku thuhet:“Burgimi ose dënimi me gjobë, të cilin i dënuari e ka mbajtur, përkatësisht të cilin e ka paguarpër kundërvajtje apo delikt ekonomik, përfshihet në dënimin e shqiptuar për veprën penale,tiparet e së cilës përfshijnë edhe tiparet e kundërvajtjes apo të deliktit ekonomik”.

Njëherësh, në Par. 3. të nenit 73 të KPK është përcaktuar “masa mbrojtëse e cila ështëshqiptuar për kundërvajtje ose për delikt ekonomik, përfshihet në dënimin plotësues përveprën penale, tiparet e së cilës përfshijnë edhe tiparet e kundërvajtjes apo të deliktitekonomik”.

Prandaj, duke pasur parasysh rregullat e përmendura si dhe rregullën e përgjithshme, se merastin e shqiptimit të dënimit me një aktgjykim apo aktvendim mund të shqiptohet vetëm njëdënim unik, edhe në rastet kur kemi të bëjmë me dy ose më shumë vepra kundërligjore,është e qartë se të gjitha aktvendimet e Sektorit për kundërvajtje doganore mund tëpërmbajnë në dispozitivin e aktvendimit, vetëm një gjobë unike në të holla (si dënim kryesor)dhe një dënim unik mbi shqiptimin e konfiskimit të mallit apo automjetit transportues (sidënim plotësues).

Kjo rregull vlen edhe në situatat kur kemi të bëjmë me “bashkimin” e kundërvajtjeve(kur janë kryer disa kundërvajtje doganore dhe kur matja e gjobave bëhet veç e veç) dhe kurtiparet e veprës përmbajnë njëkohësisht edhe tiparet e kundërvajtjes doganore edhe tëkundërvajtjes së sanksionuar me Kodin e akcizave. Në të gjitha këto raste shqiptohet njëdënim i vetëm (dënim unik).

Natyrisht se kur të thirresh në bazën ligjore edhe në dispozitivin e aktvendimit, edhe nëarsyetim, duhet të theksosh se “…I pandehuri ka vepruar në kundërshtim me dispozitat enenit ….të Kodit doganor dhe dispozitat e nenit ….të Kodit mbi akcizat….andaj i shqiptohetnjë gjobë unike në shumë prej ______.-€.

I njëjti formulim do të përdoret edhe për masën e konfiskimit të mallit që është lëndë ekundërvajtjes, në qoftë se masa e konfiskimit është paraparë me të dy Kodet.


46

Se sa do te jetë gjoba unike e shqiptuar varet nga pesha e veprës kundërligjore të kryer dhenga përgjegjshmëria e kryesit të veprës dhe për këtë çështje vendosë organi që e matëdënimin sipas rrethanave konkrete. Ajo gjobë unike mund të caktohet edhe në lartësi tëshumës aritmetike të gjobës së përcaktuar me dispozitat e Kodit doganor dhe asaj tëpërcaktuar me Kodin e akcizave, mirëpo gjoba nuk mund të jetë më e lartë se maksimumi ipërgjithshëm ligjor i përcaktuar për atë lloj të kundërvajtjeve.


vazhdim >>>>>>

47

MAKINAT E PARA GUSHTIT 1999

Kërkesën e për këshillë ligjore sipas lëndës suaj H-XX/xx nga 17. 08. 2007 ju njoftoj seShërbimi doganor i UNMIK-ut zyrtarisht ka filluar punën më 1 shtator 1999(Rregullorja e UNMIK-ut nr. 1999/3 mbi themelimin e doganave dhe shërbimet tjera

gjegjëse në Kosovë), andaj gjatë muajit gusht 1999 nuk është bërë vjelja e taksavedoganore dhe tatimit në qarkullim.

Prandaj, lidhur me makinat e dyshuara të operatorit ekonomik “XXXXX”, për të cilat janëprezantuar dokumentet se ato janë sjellë në Kosovë gjatë muajit gusht 1999, nuk kemi bazëligjore për inkasimin eventual të borxhit doganor, sepse borxhi doganor fare nuk ka lindur.Por, edhe sikur në vendkalimin kufitar të ishte evidentuar hyrja e makinave, që nga dita eimportimit kanë kaluar të gjitha afatet për inkasimin eventual të taksave importuese përshkak të parashkrimit të afateve për inkasimin e borxhit doganor.

Natyrisht se kjo nënkupton edhe pamundësinë e ndjekjes administrative apo penale tëoperatorit ekonomik, sepse përveç parashkrimit për zhvillimin e ndonjë procedure hetimore,nuk kemi asnjë indikacion apo dëshmi se makinat e cekura kanë hyrë ose eventualisht janëkontrabanduar në Kosovë, pas 1 shtatorit 1999 apo se faturat e prezantuara janë fiktive.


48

SI TË VEPROHET PËR MALLIN E IMPORTUARNGA SUBJEKTI PËR TË ËSHTË INICIUAR

PROCEDURA KUNDËRVAJTËSE MË HERËT

Çështja që parashtrohet:

Si të veprohet në një situatë konkrete për mallin e importuar nga subjekti i cekur, sipas DUD-it të Degës doganore në nr. XX/XXXXXXX (për mallin nën nr. rendor 4), për të cilin gjatëjanarit 200X është iniciuar procedura kundërvajtëse doganore, për shkak të deklarimit tëmallit si lëndë e parë për përpunim të mëtutjeshëm, edhe pse ka qenë fjala për mallin, i ciliishte prodhim i gatshëm për përdorim të menjëhershëm (për shitje me pakicë).

Si të veprohet për mallin e importuar nga subjekti për të është iniciuar procedurakundërvajtëse më herët.

Faktet:

Është bashkangjitur lënda komplete mbi zhdoganimin e mallit, është bashkangjitur Procesimbi konstatimin e gjendjes faktike i Ekipit të shikimit të mallit në DD XXX, i përpiluar në janar200X (pa datë, në të cilin thuhet se është përpiluar edhe Procesi mbi kundërvajtjen, mirëpoky proces nuk është bashkangjitur), janë bashkangjitur dy vendimet kontradiktore të SektoritVOTL, i pari i dt. 19. janar 200X, në bazën e të cilit është kryer zhdoganimi i rregullt i mallitdhe i dyti i dt. 12. 12. 200X, me të cilin anulohet vendimi i parë mbi klasifikimi tarifor të mallitdhe përcaktohet një emërtim tjetër i mallit dhe një numër tjetër tarifor, si dhe shkresat tjera tëlëndës.

Baza ligjore:

Bazën ligjore për revokimin e aktit administrativ, qoftë sipas kërkesës së palës, qoftësipas detyrës zyrtare, Sektori i Revizionit e nxjerr nga dispozitat e nenit 100. pika 1. deri4. të Ligjit mbi procedurën administrative dhe nenit 27.3. të Kodit doganor të Kosovës.

Përmbledhje

Prandaj, edhe pse në rastin konkret, prej kohës kur është lëshuar vendimi i parë i VOTL dhekur është kryer zhdoganimi i mallit deri në ditën kur është sjell vendimi i dytë i VOTL, kanëkaluar 22 muaj, Sektori i Revizionit mund të bëjë përmirësimin, përkatësisht ndryshimin e tëdhënave në DUD (në afat prej 3 vitesh nga dita e importimit), në qoftë se proceduratdoganore janë zbatuar në bazë të informacioneve të pasakta ose jo të plota, sikurse kandodhur në rastin konkret.

Kështu që, Sektori i Revizionit mund të sjellë aktvendimin mbi ndryshimin e emërtimit tëmallit (4) dhe numrit tarifor, si dhe mbi pagesën e detyrimeve importuese të papaguara dheme kaq përfundon procedura pranë Sektorit tuaj.


49

Sa i përket faktit se në janar të vitit 200X për këtë rast është ngritur një procedurëkundërvajtëse, e cila si duket ka mbetur e papërfunduar për shkak të vendimit të parë tëgabueshëm të Sektorit të VOTL, kjo çështje nuk ka ndikim dhe është irelevante përprocedurat e Sektorit tuaj. Sektori i Revizionit, sipas detyrës zyrtare dhe si organ i autorizuarsjell aktvendim mbi përmirësimin e gabimeve të bëra në deklaratën doganore, me rastin ezhdoganimit dhe të lëshimit në qarkullim të lirë të mallit.

Çështja e vazhdimit eventual (riaktivizimit) të procedurës kundërvajtëse të iniciuar në janar200X është çështje që i përket zyrtarëve të Degës doganore në Pejë, ata duhet të vlerësojnëdhe të vendosin se a ka bazë dhe elemente të mjaftueshme për zhvillimin e mëtutjeshëm tëprocedurës kundravajtëse. Unë mendoj se me vazhdimin eventual të asaj procedure nuk dotë arrihet asgjë, sepse Vendimi i parë mbi klasifikimin tarifor i sjellë nga VOTL i ka eliminuardyshimet se kemi të bëjmë me tentim të shmangies nga pagesa e detyrimeve importuese,me rastin e deklarimit të mallit në DD Pejë, përkatësisht ka pamundësuar konstatimin eekzistimit të deklarimit të pasaktë të mallit me qëllim të shmangies nga pagesa e detyrimeveimportuese për mallin kontestues.

Fakti se me vendimin e dytë të Sektorit VOTL nr. XXX/T nga 12. 12. 200X është konstatuarnjë emërtim tjetër i mallit dhe një numër tjetër tarifor dhe se me atë vendim është anuluarvendimi paraprak i VOTL i dt. 19. 01. 200X, paraqet bazë juridike për Revizionin e DUD-it nr.XXX/17.01.200X, por nuk mund të konsiderohet si bazë valide për vazhdimin e njëprocedure kundërvajtëse të ngritur nga DD në Pejë, në fazën e deklarimit të mallitkontestues, por njëkohësisht edhe të ndërprerë me vendimin e VOTLnga 19. janari 200X.


50

vazhdim >>>>>>

SHKARKIMI I PROCEDURËS SËIMPORTIT TË PËRKOHSHËM

Janë paraqitur për zhdoganim disa deklarata Unike Doganore, nëpërmjet të cilave bëhetshkarkimi i procedurës së importit të përkohshëm. Me qëllim të trajtimit sa më të drejtëtë çështjes, konsideroj se është e nevojshme që rasti konkret të trajtohet që nga

momenti i hyrjes se mallrave nën procedurën e importit të përkohshëm.

Nga shkresa e juaj shihet qartë se Korporata Elektroenergjetike e Kosovës sipasMemorandumit të Mirëkuptimit ka marrë në shfrytëzim 10 automjete nga UNMIK-u dhe nëketë rast me të drejtë janë proceduar Deklaratat Unike Doganore IM5 nën kodin eprocedurave doganore 53 00,

Sa i përket çështjes se rasti i tillë a duhet të konsiderohet import i përkohshëm melirim të plot apo me lirim të pjesshëm, mendoj se përgjigjejen mund ta gjejmë duke ju referuarnenit 23.7 të UdhëzimitAdministrativ 8/2004 i cili thotë:

23.7 Lirimi i plotë nga detyrimet e importit do të jepet për mjetet e transportit rrugor,hekurudhor dhe ajror nëse ato:(a) janë të regjistruara jashtë Kosovës në emër të personit të vendosur jashtë Kosovë;megjithatë, nëse mjetet e transportit nuk janë të regjistruara kushti i mësipërm mund tëkonsiderohet si i përmbushur nëse ato janë pronë të një personi të vendosur jashtë Kosovës;(b) shfrytëzohen nga një person i vendosur jashtë Kosovës, pa rënë ndesh me nenin 23.8deri 23.12; dhe(c) në rast të përdorimit komercial dhe me përjashtim të mjeteve të transportit hekurudhor,shfrytëzohen ekskluzivisht për transportin që fillon apo mbaron jashtë Kosovës; megjithatë,ato mund të shfrytëzohen për qarkullim të brendshëm nëse një gjë të tillë e parashohindispozitat në fuqi në fushën e transportit e veçanërisht ato në lidhje me lejimin dhe veprimet

Duke interpretuar nenin 23.7 të U.A. 8/2004 (veçanërisht paragrafin b), konsiderojmë se nërastin konkret Korporata Elektroenergjetike e Kosovës nuk i plotëson kriteret që importi ipërkohshëm të trajtohet me lirim të plotë dhe si i tillë duhet të trajtohet si import i përkohshëmme lirim të pjesshëm.

Duke interpretuar nenin 23.7 të U.A. 8/2004 (veçanërisht paragrafin b), konsiderojmë se nërastin konkret Korporata Elektroenergjetike e Kosovës nuk i plotëson kriteret që importi ipërkohshëm të trajtohet me lirim të plotë dhe si i tillë duhet të trajtohet si import i përkohshëmme lirim të pjesshëm.

Konsideroj se deklaruesi i mallit për shkarkimin e plotë të procedurës së importit tëpërkohshëm me lirim të pjesshëm, më të drejtë ka prezantuar dy lloje të deklaratave Unikedoganore IM 4, por që kanë Kodin e procedurave doganore të ndryshëm.

1. Deklarata Unike Doganore IM 4 nën Kodin e procedurave doganore 42 53 (rubrika37 e DUD-it) nënkupton se mallrat e importit të përkohshëm kalojnë në qarkullim të lirë tëmallrave që janë objekt i lirimit nga detyrimet doganore sipas benificionit 200 (rubrika 36 eDUD-it). Ndërsa, në rubrikën 44 të DUD-it duhet të shënohet numri dhe data e DeklaratësUnike Doganore e importit të përkohshëm.

Cila është procedura e shkarkimit të importit të përkohshëm me lirim tëpjesshëm në rastin konkret.


51

2. Ndërsa, Deklarata Unike Doganore IM 4 nën Kodin e procedurave doganore 40 53,nënkupton pagesën e obligimeve doganore për mallrat e importit të përkohshëm me lirim tëpjesshëm, obligimi i të cilave rrjedhin në vështrim të nenit 43.4 të Kodit Doganor. Po ashtu,në rubrikën 44 te DUD-it duhet të shënohet numri dhe data e Deklaratës Unike Doganore eimportit të përkohshëm.

43.4 (a) Shuma e detyrimeve të importit që duhet paguar për mallrat e vendosura nënprocedurën e importit të përkohshëm me lirim të pjesshëm nga detyrimet e importit caktohetnë shkallën prej 3%, për çdo muaj ose pjesë të muajit, gjatë të cilit mallrat janë vendosur nënprocedurën e importit të përkohshëm me përjashtim të pjesshëm të shumës së detyrimev,eqëdo duhej të paguheshin sikur këto mallra të ishin vendosur në qarkullim të lirë në datën në tëcilën ishin vendosur nën procedurën e importit të përkohshëm.(b) Shuma e detyrimeve të importit që duhet të paguhet sipas këtij neni nuk duhet tëtejkalojë atë shumë që do të ishte kërkuar nëse mallrat në fjalë do të ishin vendosur nëqarkullim të lirë në datën që ato janë vendosur nën procedurën e importit të përkohshëm,dukemos llogaritur kamatat që do të mund të zbatohen.

1. Konsideroj se nuk kemi asnjë lloj të pengesave ligjore që në Deklaratë UnikeDoganore IM 4 (Kodi i procedurave 42 53) të prezantohet si eksportues Korporataelektroenergjetike e Kosovës.

2. Në vështrim të interpretimit të nenit 43.4 të Kodit Doganor konsideroj se KorporataElektroenergjetike duhet të paguajë shumën e detyrimeve të importit në shkallën prej 3%,për çdo muaj ose pjesë të muajit, gjatë të cilit mallrat janë vendosur nën procedurën eimportit të përkohshëm me lirim të pjesshëm të shumës se detyrimeve që do duhej tëpaguheshin sikur këto mallra të ishin vendosur në qarkullim të lirë në datën në të cilën ishinvendosur nën procedurën e importit të përkohshëm.

Përgjigjeje në pyetjet e parashtruara


52

vazhdim >>>>>>

53

Tel: +381 38 540 350,+381 38 541 030,+381 38 541 031,+381 38 541 032,+381 38 542 411.

Fax: +381 38 540 836

email: [email protected]

Shërbimi Doganor i UNMIK-ut

Kontakti

këshilla ligjore - dogana.rks-gov.net · zbatimit të dispozitave ligjore të përcaktuara më...

Documents