keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? tno kwaliteit van leven, leiden ank de jonge, verloskundige...

17
Keuzehulp pijn; Keuzehulp pijn; wat valt er te wat valt er te kiezen? kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker onderzoeker Wilma Otten, psycholoog Wilma Otten, psycholoog onderzoeker onderzoeker

Upload: herman-segers

Post on 23-May-2015

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Keuzehulp pijn; Keuzehulp pijn; wat valt er te wat valt er te

kiezen?kiezen?TNO Kwaliteit van Leven, LeidenTNO Kwaliteit van Leven, Leiden

Ank de Jonge, verloskundige Ank de Jonge, verloskundige onderzoekeronderzoeker

Wilma Otten, psycholoog onderzoekerWilma Otten, psycholoog onderzoeker

Page 2: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

OutlineOutline

Waarom pijn behandelen? Waarom pijn behandelen? Pijn versus lijden Pijn versus lijden Wat is een keuzehulp?Wat is een keuzehulp? Effect van keuzehulpen?Effect van keuzehulpen? Keuzehulp pijnKeuzehulp pijn

Page 3: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

CBO richtlijnCBO richtlijn

PijnbehandelingPijnbehandeling Doel: bestrijden van pijnDoel: bestrijden van pijn Epiduraal meest effectieve Epiduraal meest effectieve

oplossingoplossing

Page 4: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Waarom pijn bestrijden?Waarom pijn bestrijden?

Pijn onplezierigPijn onplezierig

Pijn zoveel mogelijk verminderenPijn zoveel mogelijk verminderen

Grotere tevredenheid over bevallingGrotere tevredenheid over bevalling

Logisch maar niet evidence-Logisch maar niet evidence-basedbased

Page 5: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

BevallingservaringBevallingservaring

Belangrijkste factorenBelangrijkste factoren Verwachtingen, o.a. rond Verwachtingen, o.a. rond

pijn(bestrijding)pijn(bestrijding) Ervaren steun van zorgverlenersErvaren steun van zorgverleners Relatie met zorgverlenerRelatie met zorgverlener Betrokkenheid bij maken van keuzes Betrokkenheid bij maken van keuzes

tijdens de bevallingtijdens de bevalling Ervaren pijn en pijnbestrijding minder Ervaren pijn en pijnbestrijding minder

belangrijkbelangrijk

Hodnett 2002Hodnett 2002

Page 6: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Omgaan met pijnOmgaan met pijn

Medisch modelMedisch model Bestrijden van fysieke pijnBestrijden van fysieke pijn

Midwifery modelMidwifery model Voorkomen van lijdenVoorkomen van lijden

Pijn kan leiden tot lijden Pijn kan leiden tot lijden Pijn is niet hetzelfde als lijden!Pijn is niet hetzelfde als lijden!

Simkin 2004Simkin 2004

Page 7: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

LijdenLijden

Zich lichamelijk of geestelijk Zich lichamelijk of geestelijk bedreigd voelenbedreigd voelen

Hulpeloosheid en verlies van controleHulpeloosheid en verlies van controle Onvoldoende in staat zijn om met Onvoldoende in staat zijn om met

stressvolle situatie om te gaanstressvolle situatie om te gaan

Lowe 2002Lowe 2002

Page 8: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Vermindering van lijdenVermindering van lijden

Gevoel van controle ondersteunenGevoel van controle ondersteunen Geïnformeerde keuze rond omgaan Geïnformeerde keuze rond omgaan

met pijnmet pijn

Page 9: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Wat is een keuzehulp?Wat is een keuzehulp?

Instrument (folder, boek, video, Instrument (folder, boek, video, computer)computer)

Ondersteunt patiënten om samen Ondersteunt patiënten om samen met hulpverlener weloverwogen met hulpverlener weloverwogen keuzes te maken over diagnostiek keuzes te maken over diagnostiek en/of behandeling en/of behandeling

Zinvol als ‘voorkeur’ belangrijk is bij Zinvol als ‘voorkeur’ belangrijk is bij beslissingbeslissing

Page 10: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Effect van keuzehulpenEffect van keuzehulpen

Keuzehulp vergeleken met ‘care as usual’Keuzehulp vergeleken met ‘care as usual’ Meer kennisMeer kennis Meer realistische verwachtingenMeer realistische verwachtingen Actievere participatie in maken van Actievere participatie in maken van

beslissingenbeslissingen Keuzes van mensen komen beter Keuzes van mensen komen beter

overeen met hun waardenovereen met hun waarden

O’Connor 2003: Cochrane systematic reviewO’Connor 2003: Cochrane systematic review

Page 11: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Ontwikkeling keuzehulp Ontwikkeling keuzehulp pijnpijn

KlankbordgroepKlankbordgroep Focusgroepen met vrouwen, Focusgroepen met vrouwen,

verloskundigen, gynaecoloogverloskundigen, gynaecoloog Conceptversie testen onder vrouwenConceptversie testen onder vrouwen Definitieve versie opDefinitieve versie op

http://www.kiesbeter.nl

Page 12: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

BeperkingenBeperkingen

Geen Nederlandse evidenceGeen Nederlandse evidence Vrouwen willen verschillende Vrouwen willen verschillende

hoeveelheid informatie hoeveelheid informatie Eenvoudig Nederlands – ‘kort door Eenvoudig Nederlands – ‘kort door

de bocht’de bocht’ Geen vervanging van gesprek met Geen vervanging van gesprek met

zorgverlener!zorgverlener!

Page 13: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Opzet keuzehulp pijnOpzet keuzehulp pijn1.1. Voorlichting over pijnVoorlichting over pijn

Positieve en negatieve kantenPositieve en negatieve kanten Verschilt per vrouwVerschilt per vrouw

2.2. Manieren om met pijn om te gaanManieren om met pijn om te gaan Wat kan een vrouw zelf doen?Wat kan een vrouw zelf doen? Manieren voor thuis en in het Manieren voor thuis en in het

ziekenhuisziekenhuis Manieren alleen in het ziekenhuisManieren alleen in het ziekenhuis

3.3. Inzicht in eigen ideeënInzicht in eigen ideeën

Page 14: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Manieren voor thuis en Manieren voor thuis en ziekenhuisziekenhuis

Continue steunContinue steun Staan, zitten of bewegenStaan, zitten of bewegen Bad of doucheBad of douche MassageMassage TensTens OverigOverig

Page 15: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Manieren in het Manieren in het ziekenhuisziekenhuis

RuggenprikRuggenprik Pethidine injectiePethidine injectie Remifentanyl infuusRemifentanyl infuus LachgasLachgas

Page 16: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Inzicht in eigen ideeënInzicht in eigen ideeën

Wat zou je willen, als de situatie het Wat zou je willen, als de situatie het toelaat?toelaat?

Vragen/ stellingen over bijvoorbeeld: Vragen/ stellingen over bijvoorbeeld: Waar wil je bevallen?Waar wil je bevallen? Hoe sta je tegenover medicijnen?Hoe sta je tegenover medicijnen?

Rapportcijfer geven voor verschillende Rapportcijfer geven voor verschillende methodenmethoden

Ervaringsverhalen van vrouwenErvaringsverhalen van vrouwen Geboorteplan schrijvenGeboorteplan schrijven

Page 17: Keuzehulp pijn; wat valt er te kiezen? TNO Kwaliteit van Leven, Leiden Ank de Jonge, verloskundige onderzoeker Wilma Otten, psycholoog onderzoeker

Keuzehulp is kiezen voor Keuzehulp is kiezen voor een optimale bevallingeen optimale bevalling