jandacvis dafinanseba da dazrveva aleqsandre omanaze aqtuarebis da finansuri analitikosebis...
TRANSCRIPT
jandacvis dafinanseba da jandacvis dafinanseba da dazRvevadazRveva
aleqsandre omanaZe
aqtuarebis da finansuri analitikosebis asociacia
1 ivlisi, 2009
saqarTvelos social-ekonomikuri da saqarTvelos social-ekonomikuri da jandacvis maCveneblebi (2006)jandacvis maCveneblebi (2006)
mosaxleoba – 4.4 mlndasaqmebuli mosaxleoba – 1.5 mln
◦ maT Soris saSemosavlo gadasaxadis gadamxdeli – daaxloebiT 600’000
sapensio asakis mosaxleoba – 722’000mTliani Sida produqti erT sulze – 3133
larijandacvis erovnuli danaxarji erT sulze –
260 larihospitaluri mimarTvianoba 6.3%vizitebi saSualo raodenoba pjd
dawesebulebebSi erT sulze – 1.5 2
jandacvis erovnuli danaxarjebi finansuri jandacvis erovnuli danaxarjebi finansuri wyaroebis mixedviT 2006 welswyaroebis mixedviT 2006 wels
jandacvis erovnuli danaxarjebi finansuri jandacvis erovnuli danaxarjebi finansuri აგენტების აგენტების mixedviT 2006 welsmixedviT 2006 wels
4
problemis aRweraproblemis aRwera
jandacvis dafinansebis ZiriTadi maxasiaTebeli
saqarTveloSi: jibidan gadaxdebis didi wili
Tanmdevi problemebi
◦ avadmyofoba adamianisaTvis iwvevs mniSvnelovan,
zogjer katastroful finansur danaxarjs
◦ samedicino momsaxurebis utilizaciis dabali
maCveneblebis mTavari mizezi
◦ finansuri safrTxeebisagan daucveloba – siRaribis erT-erTi
mniSvnelovani faqtori
◦ finansuri Suamavlebis ararseboba iwvevs kerZo saxsrebis
araefeqtur xarjvas
5
jandacvis sistemis jandacvis sistemis SesaZleblobebiSesaZleblobebi
saqarTvelo dabali saSualo Semosavlebis qveyanaa
saqarTvelos sagadasaxado politika mimarTulia sagadasaxado ganakveTebis Semcirebaze
gadasaxadis gadamxdeli moqalaqeebi warmoadgenen mTeli mosaxleobis 14%-s, xolo sapensio asakis mosaxleoba – 16%-s.
jandacvis danaxarjebis udides wils warmoadgens mosaxleobis mier jibidan gadaxdebi
6
jandacvis sistemis jandacvis sistemis SesaZleblobebiSesaZleblobebi
solidarul principze dafuZnebuli socialuri sistemis
danergva moiTxovs sabiujeto saxsrebis mniSvnelovan
gazrdas socialuri gadasaxadebis gazrdis xarjze, rac
ewinaaRmdegeba qveynis ekonomikur politikas
dafinansebis savaldebulo instrumentebis (kerZo an
saxelmwifo) danergviT ver moicav mosaxleobis did
nawils
jandacvaze daxarjuli saxsrebis udidesi nawili kerZoa;
am xarjis optimizacia SesaZlebelia nebayoflobiTi
dazRvevis ganviTarebiT, rac TavisTavad moxdeba
droTa ganmavlobaSi
7
janmrTelobis dazRveva janmrTelobis dazRveva saqarTveloSi 2006 wlisaTvissaqarTveloSi 2006 wlisaTvis
ZiriTadad korporatiuli dazRvevis bazarimoziduli premia 18,7 milionizrdis maRali tempi – saSualod 70%dazRveulTa raodenoba daaxloebiT 100’000 jandacvis erovnuli danaxarjis 1% ‘TavisTavadi’ ganviTarebis mTavari
problema: dazRveva emsaxureba momavali safrTxeebis mogvarebas, da ara ukve arsebuli problemebisa.
8
jandacvis saxelmwifo jandacvis saxelmwifo danaxarjebi 2006 wlamdedanaxarjebi 2006 wlamde
sazogadoebrivi jandacvajandacvis ‘universaluri’ programebi
◦ konkretuli servisebi ‘ufasoa’ yvelasaTvis
◦ arsebuli biujetidan gamomdinare am servisebis sia Zalzed SezRudulia
saxelmwifo saxsrebis administrireba xdeba erTiani SemsyidveliT - socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondiT
9
jandacvis dafinansebis reformajandacvis dafinansebis reforma
politikis arCevani #1: rogori unda iyos jandacvis saxelmwifo biujetis miznobrioba?◦ yvela moqalaqes mieces Tanabari
sargebeli (Semosavlis/ socialuri mdgomareobis miuxedavad)
◦ fuli daixarjos mxolod miznobriv jgufebze
yuradReba: socialuri benefitis moculoba Semcirdeba mosargebleebis raodenobis zrdasTan erTad!
10
jandacvis dafinansebis reformajandacvis dafinansebis reforma
politikis arCevani #1: rogori unda iyos jandacvis saxelmwifo biujetis miznobrioba?
gadawyvetileba: saxelmwifo saxsrebi daixarjeba mxolod miznobriv jgufebze◦socialurad daucvelni◦asakovani mosaxleoba
11
jandacvis dafinansebis reformajandacvis dafinansebis reforma
politikis arCevani #2: rogor unda moxdes benefitis miwodeba miznobrivi jgufebisaTvis?saxelmwifo Tavad awarmoebs
saboloo produqtssaxelmwifo Seisyidis samedicino
servisssaxelmwifo Seisyidis janmrTelobis
gauaresebis finansuri riskisagan dacvas
12
jandacvis dafinansebis reformajandacvis dafinansebis reforma
politikis arCevani #2: rogor unda moxdes benefitis miwodeba miznobrivi jgufebisaTvis?
gadawyvetileba: miznobrivi jgufebis samedicino riskebisgan dacva kerZo sadazRvevo meqanizmebiT
ZiriTadi argumenti: dazRvevis xelmisawvdomobis gazrda mTeli mosaxleobisaTvis
13
jandacvis dafinansebis reformajandacvis dafinansebis reforma
politikis arCevani #3: rogor moxdes dazRvevis Sesyidva?◦saxelmwifo Sesyidva (tenderi)◦sadazRvevo vauCeri
gadawyvetileba: sadazRvevo vauCeri◦beneficiari TviTon iZens dazRvevas,
saxelmwifo aris mxolod premiis gadamxdeli
14
jandacvis dafinansebis reformajandacvis dafinansebis reforma
umweoTa dazRvevis programebi◦samTavrobo◦adgilobrivi TviTmmarTvelobebis
saxelmwifo aqtiurad iwyebs mis mier daqiravebul adamianTaTvis dazRvevis SeZenas/organizebas◦pedagogebi◦Zalovani struqturebi◦saxelmwifo dawesebulebebi
15
dazRveuli mosaxleoba 2008 wlis dazRveuli mosaxleoba 2008 wlis bolosaTvisbolosaTvis
sadazRvevo programadazRveulTa raodenoba
siRaribis zRvars qvemoT myofi mosaxleobis (umweoTa) samedicino dazRvevis
saxelmwifo programa 666 651maswavleblebis samedicino dazRvevis
saxelmwifo programa 83 239saxelmwifos mier dafinansebuli janmrTelobis
dazRvevis sxva programebi 58 611saxelmwifo dawesebulebebis dazRvevis
programebi 51 359korporatiuli sadazRvevo programebi 184 610
fizikur pirebTan gaformebuli kontraqtebi
28 296sul 1 072 766
16
sadiskusio sakiTxebisadiskusio sakiTxebi
gamoikveTa Tu ara axali garemoebebi (an safrTxeebi), romlebic iTxoven reformis dizainis/filosofiis gadasinjvas
ra zemoqmedebas (mo)axdens dafinansebis axali modelis samedicino momsaxurebis miwodebaze (xarisxi, asortimenti, xelmisawvdomoba)
ra saxis axali riskebi SeiZleba gaaCinos dafinansebis sistemis reformirebam?
17
18
mTavari gamowvevebi reformis mTavari gamowvevebi reformis mimdinareobis procesSimimdinareobis procesSi
deregulirebuli garemo – vin adgens TamaSis wesebs?
axali biznes urTierTobebixarisxis da
xelmisawvdomobis uzrunvelyofa
momxmarebelTa ganaTleba, mediacia
momxmarebelTa uflebebi
19
axali midgomebi reformis axali midgomebi reformis mimdinareobis mimdinareobis
xelSewyobisaTvisxelSewyobisaTvis
sadazRvevo-teqnikuri sabWourTierTobis axali standartebis
danergva – standartuli kontraqtebi, angariSgeba
janmrTelobis dazRvevis mediaciis samsaxuri
finansuri maCveneblebi (umweoTa finansuri maCveneblebi (umweoTa dazRveva 2008)dazRveva 2008)
dazRveulebis raodenoba 565 374
moziduli premia 77 245 088
gamomuSavebuli premia 37 769 379
gadaxdili zaralebi 21 991 366momxdari, magram dauregulirebeli
zaralebis rezervi 3 868 402
momxdari, magram ganucxadebeli zaralebis rezervi 3 071 415
administraciuli xarji 2 382 176
akviziciuri xarji 5 132 119
zaralianobis wminda koeficienti 76,6%zaralianobis kombinirebuli
koeficienti 96%
saoperacio rezultati 1 323 90020
dauzRveveli mosaxleobadauzRveveli mosaxleoba
sapensio asakSi myofiTviTdasaqmebuli an araformalur
seqtorSi dasaqmebuli adamianebi da maTi ojaxis wevrebi
korporatiuli segmentis TiTqmis naxevari
21
politikis arCevani: rogor movaxdinoT politikis arCevani: rogor movaxdinoT TviTdasaqmebuli mosaxleobis sistemaSi TviTdasaqmebuli mosaxleobis sistemaSi
CarTva?CarTva?
Znelad mobilizebadi dazRvevis jgufuri xelSekrulebebSi CarTvisTvis
maTTvis rTulia dazRvevis sitemaSi Sesvla◦antiseleqcia◦inkasireba
22
mcdeloba #1: iafi dazRvevis mcdeloba #1: iafi dazRvevis saxelmwifo programasaxelmwifo programa
sadazRvevo momsaxurebis subsidireba
bazisuri dafarva‘Sansi gaxde axali sadazRvevo
kulturis nawili’mimdinare Sedegi – 60’000
dazRveuli
23
sadiskusio sakiTxebisadiskusio sakiTxebi
reformis ganxorcielebas Tan axlavs mravali problema; ramdenad efeqturad xerxdeba maTi daZleva?
reformis mTavari mizania jandacvis dafinansebis uzrunvelyofa mTeli mosaxleobisaTvis; ra nabijebi unda gadaidgas amisaTvis?
24