iv.atas-yasal mevzuat acil servis İşleyiş ve yönetimi

1

YASAL MEVZUAT: ACİL SERVİS İŞLEYİŞ VE YÖNETİMİ

DR. Selcan ENVER DİNÇ

AKD.ÜNV. TIP FAK.

ACİL TIP ABD.

Türkiye’de Acil Sağlık Hizmetleri

• Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun

– Kanun Numarası : 1219

– Resmi Gazete Tarih: 14.4.1928; Sayı: 863

– Değişik: 14.6.1989 - 3575

• Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun

– Kanun numarası : 224

– R.G. Tarihi:12.01.1961 R.G. Sayısı:10705

• Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği

– Yayınlanma : R.G. 13.01.1983 / 1927

– Değiştirilme : R.G. 05.05.2005 / 8720


• Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği – R.G. Tarih/Sayı: 11.05.2000/24046

• Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair

Yönetmelik– R.G. Tarih/Sayı: 24.03.2004/25412

– Hastane Acil Servisleri: Yataklı tedavi kurumları bünyesinde acil sağlık hizmeti verilen

birimdir

– Genel tanımlar ve kısa bir işleyiş tanımı yapılmıştır

• Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair

Yönetmelik– R.G. Tarih/Sayı: 15.03.2007/26463

– Acil Sağlık Hizmetleri Danışma Kurulu

– Başhekimlik, Merkez ve Görevleri

– İstasyonların tipleri: A (A1, A2), B, C Tipi İstasyon

– İstihdam edilecek personelin nitelikleri ile görev ve yetkileri


• Özel Hastaneler Yönetmeliği – R.G. Tarih/Sayı: 27.03.2002/24708

• Özel Hastaneler Yönetmeliğinde Değişiklik

Yapılmasına Dair Yönetmelik – R.G. Tarih/Sayı: 13.04.2003/25078-14.01.2004/25346-03.03.2004/25391

– Kısa yapısal açıklama

– Hizmetin sunulması

– Bulunması gereken asgari ilaç ve gereç listesi

• Özel Hastaneler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair YönetmelikR.G. Tarih: 21.10.2006 Sayı: 26326


• Acil Servis Hizmetleri Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ Taslağı– 2009

Acil Tıp;

Temel görevi, beklenmeyen bir sağlık

probleminde veya yaralanma

durumunda hastayı değerlendirmek,

tanımak, tedavi vermek ve daha ileri

sakatlık veya ölümden korumak olan bir

uzmanlık dalıdır.

2

Acil Tıp;

• Acil Tıp hastanın talebine yönelik, yaygın ve kesintisiz

olarak ulaşılabilen bir bakım olmalıdır.

• Acil Tıp hizmeti vermek üzere açılan tüm Acil

Servisler acil bir yakınması olduğunu söyleyerek

başvuran her hastayı değerlendirmek için gerekli olan

personel ve malzemelere sahip olmalıdır.

Fiziki Yapı; (Acil Servis Hizmetleri Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ Taslağı’ na göre)

• Ana girişten ayrı

• Anayola yakın

• Uygun eğimde

• İki girişli (ambulans, ayaktan hasta)

• Ameliyathane, yoğun bakım, görüntüleme merkezi, morga kolay ulaşım

• İlk muayene, müdahale ve müşahede odaları

• Bekleme salonu

• Personel dinlenme odası

• Güvenlik odası

• Bekleme salonu

• Tekerlekli sandalye/sedye muhafaza alanları

Fiziki Yapı; (Acil Servis Hizmetleri Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ Taslağı’ na göre)

• Acil servisi gösteren işaret ve levhalar

• Işıklandırılmış

• 20 m den okunabilecek büyüklükte

Acil servislerde bulundurulması gereken alan/birim/yatak asgari standardı; (Acil Servis Hizmetleri Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında Tebliğ Taslağı’ na göre)

• Seviye 1: Acil servis hizmetlerinin ağırlıklı olarak nöbetçi uzman tabibin denetim ve gözetiminde pratisyen tabiplerce yürütüldüğü, ilgili branşlarda uzman tabip hizmeti gerektiren hastalarınihtiyaçlarının icap nöbeti yöntemiyle karşılandığı, üst düzey bakım gerektiren hastaların ileri seviyeli acil servislere sevk edildiği acil servisler.

• Seviye 2: Acil tıp uzmanı ya da dahili veya cerrahi branşlarda en az birer uzmanın denetiminde pratisyen tabipler tarafından uzman düzeyinde acil sağlık hizmetinin verilebildiği, diğer branş uzmanlarının ise ihtiyaca göre icap yöntemi ile acil sağlık hizmeti sunduğu acil servisler

• Seviye 3: üniversite hastaneleri ile eğitim-araştırma hastaneleri bünyesinde kurulu acil tıp uzmanı ya da diğer branş uzmanları

tarafından kesintisiz hizmet verebilen acil servisler

12-206-124-6MÜŞAHEDE ODA YATAK SAYISI

+

•TRAVMA ODASI

+

•PRİMER TEDAVİBİRİMİ

•GÖRÜTÜLEME ÜNİTESİ

•KRİTİK HASTA BAKIM BİRİMİ

•TRİYAJ

•HASTA MUAYENE ALANLARI

•RESÜSİTASYON ODASI

•MÜŞAHEDE ODASI

•MÜDAHELE ODASI

BULUNMASI GEREKEN BİRİMLER

100 M2 ÜZERİ50-100 M230-50 M2BEKLEME ALANI

800 M2 ÜZERİ400-800 M2400 M2 YE KADARTEDAVİ ALANI

SEVİYE 3SEVİYE 2SEVİYE 1 Yönetim;

• Acil servisler, bakmakla yükümlü olduğu hasta

nüfusunun acil sağlık hizmetleri ile ilgili beklentilerini

karşılayabilecek şekilde organize edilmeli ve

yönetilmelidir. Bu organizasyon, hastane kuralları ve

hastanedeki diğer bölümlerin örgütlenme planları ile

uyum içinde olup, bir şema halinde dokümente

edilmelidir.

3

Personel, Personel,

• Acil servislerde var ise acil tıp uzmanı, bulunmaması

halinde kurum amirinin görevlendireceği bir baştabip

yardımcısı veya bir uzman tabip acil servis tıbbi

yöneticisi olarak görev yapar.

Personel,

• Acil tıp uzmanı bulunan sağlık kurumlarında acil

servise başvuran vakaların öncelikle bu tabipler

tarafından değerlendirilmesi esastır.Kurumda tek acil

tıp uzmanının bulunması halinde bu değerlendirme

mesai saatleriyle sınırlıdır.Kadrosunda 5 ve daha fazla

acil tıp uzmanı bulunan kurumlarda kesintisiz hizmet

esasına dayalı acil servis sorumlu tabip nöbeti tutulur.

Personel,

• Acil servislerde çalışan acil tıp konusunda mezuniyet sonrasıeğitim almış uzman, hastaların her türlü tıbbi bakımından sorumlu olan kişidir.

Bu:

– Hastanın değerlendirilmesi, – Tanısının konması, – Tedavisinin düzenlenmesi, – Tedavinin sonuçlandırılmasını(yatırılması, taburcu veya sevk edilmesini) içerir

Personel,

• Acil Servis hemşiresi her bir acil

hastasının:

– hemşirelik hizmetleri,

– değerlendirilmesi

– yapılan uygulamalara verdiği

cevabın sonucunu

belirlenmesinden sorumludur.

Personel,

7+2-71-2HEMŞİRE (HER ŞİFT)

4+2-41-2DOKTOR (HER ŞİFT)

SEVİYE 3 ACİL SERVİS



4

Personel,

• Diğer sağlık personeli– Sağlık memuru – ATT – AABT (Paramedik)– Laboratuar teknisyeni– Radyoloji teknisyeni

• Yardımcı hizmetler personeli– Hasta bakıcı – personel – posta– Temizlik görevlileri– Sekreter– Danışma– Güvenlik– Polis

Norm Kadro Çalışması

• Norm kadro belirleme projesi uygulama programı:– Görev tanımlarından yapmaları gereken işlerin listesi oluşturulması

– Yapılan işlerin sıklıkları hesaplanması

– Toplam iş yükünün hesaplanması

– Toplam iş yüküne toleranslarda göz önüne alınarak her bir görev için kaç personel gerekli olduğu hesaplanması

Vardiya Sistemi

• Kısa şiftler çalışanlar için daha sık çalışma programı

anlamına gelirken uzun şiftler ise “burn out

sendromu” (tükenme sendromu) riskini artırır ve bu

süreci hızlandırır.

• Thomas ve arkadaşları AS hekimleri için nöbet şifti

saatinin 12 saatten az olmasını önermektedirler

Thomas H Jr, Schwartz E, Whitehead DC. Eight-versus 12-hours shifts: implications

for emergency physicians. Ann Emerg Med 1994;23:1096-1100

Şift sistemi

• ACEP vardiya sistemi politikalarını aşağıdaki şekilde özetlemiştir *,**

– Vardiyalar saat yönünde (clockwise) rotasyonu şeklinde olmalıdır.

– Gece nöbetlerinin yerleştirilmesi mümkünse tek gece veya bloklar halinde

planlanmalıdır.

– Uzun vardiyalardan, fazla çalışma saati ve haftasından, vardiyalar

arasında yetersiz dinlenme dönemlerinden kaçınılmalıdır.

– Gece nöbeti çalışanları için gündüz sorumlulukları azaltılmalıdır.

– Vardiya nöbetlerinin planlanması hasta volümü, gelen hastaların ciddiyet

dereceleri, ekip elemanlarının niteliklerine göre ayarlanmalıdır.

* Whitehead DC, Thomas H, Slapper DR. A national approach to shift work in

emergency medicine. Ann Emerg Med 1992;21:1250-1258.

** Michaels HE. Night shift work, Ann Emerg Med 1984;13:201-202.

Acil servis işleyişi

Zaman yönetimi

Doğru şeyleri yap!

Doğru şekilde yap


İş bölümü

– Kim

– Nerede

– Ne zaman

– Ne yapacak

5


Görev Tanımları Triaj

• Etkin hizmet sunumu için triaj uygulaması şart.

• Triaj uygulaması bu konuda eğitim almış :– ATT

– Hemşire

– Sağlık memuru

– Lüzum halinde hekim tarafından yapılır.

• Triaj kategorileri Acil Servis Hizmetleri Uygulama Usul Ve Esasları Hakkında TebliğTaslağında belirtilmiştir.

Tıbbi Malzeme / Demirbaş

• Acil Serviste kullanılan aletler ve sarf malzemeleri yüksek kalitede ve Acil Servis tarafından beklenen her hastanın ihtiyaçlarınısağlayabilecek sayı ve kalitede olmalıdır.

Hasta Nakilleri

• Hastane içi– Servis yatağına

– Yoğun bakım yatağına

– Ameliyathaneye

• Hastane dışı– Başka bir sağlık kurumuna

– Evine

• Hastane içi hasta yatışişleyişi ve nakli

– Gerekli formlar

• Hastane Hastaneler

arası hasta nakil işleyişi

– Gerekli formlar

6

Hasta Nakilleri

• Başbakanlıktan: Genelge 2008 / 13– 26 Haziran 2008 tarih ve 26918 sayılı resmi gazete

• Konu: Acil Sağlık Hizmetlerinin Sunumu

M1. Acil sağlık hizmeti vermekle yükümlü bulunan sağlık

kuruluşları…. tıbbi müdahaleyi kayıtsız-şartsız ve

gecikmeksizin yapacaktır.

M3. .. hastaların nakli için 112 komuta kontrol merkezi ile

irtibata geçilecektir

M10. Bu Genelge hükümlerine uymayanlar hakkında gerekli adli

ve idari işlemler yetkililer tarafından ivedilikle yapılacaktır

Hasta Nakilleri

• Acil Servis Hizmetleri Uygulama Usul Ve

Esasları Hakkında Tebliğ Taslağı

– 2008 / 13 sayılı Başbakanlık genelgesi esaslarına

harfiyen uyulması zorunludur.

– Uygunsuz sevklerin önlenmesi için komisyon

kurulması

Akdeniz Üniversitesi Hastanesi

Hasta Sevk Formu

Konsultasyon,

• Hekimin hasta merkezde olmak üzere, farklı bir

alanda çalışan hekimlerden bilimsel ve teknik açıdan

aldığı yardım ya da danışmanlık, konsültasyon olarak

adlandırılır.

Hekimlik Meslek Etiği Kuralları,

• Madde 19-Danışım ve ekip çalışması sürecinin düzenli işleyebilmesi ve bir hekim hakkı olarak yaşama

geçirilebilmesi için; – Hasta izlemi sırasında, değişik uzmanlık alanlarının görüş ve uygulamalarına gereksinim doğduğunda, tedaviyi yürüten hekim durumu hasta ve/veya yakınlarına bildirmelidir. Konsültasyonu hastanın tedaviyi yürüten hekimi yazılı olarak ister. Yazılıistemde hastanın özellikleri, konsültasyon isteğinin nedenleri açık ve anlaşılır biçimde belirtilir.

– Konsültasyon sürecinde konsültan hekim de, hastanın sürekli hekimi gibi hastadan sorumludur.

– Konsültasyon istenen hekim davete uymak zorundadır.

• Acil servise müracaat eden bir hastanın

bakımı hastanın taburcu edilmesi, ilgili bölüme

yatırılması veya başka bir kuruma sevk

edilmesi ile biter.

iv.atas-yasal mevzuat acil servis İşleyiş ve yönetimi

Documents