issues and capacity-building needs of the asian...

ปญหาและความจาเปนในการสรางความสามารถของกลมอเลกทรอนกสเอเชยเพอการทาตามระเบยบดานสงแวดลอม ระหวางประเทศทเกยวของกบผลตภณฑและขอกาหนดอนๆ

Issues and capacity-building needs of the Asian electronics sector

มารตน ชารเตอร (Martin Charter) และ ทอม คลารก (Tom Clark)

ศนยเพอการออกแบบอยางยงยน (The Centre for Sustainable Design) มหาวทยาลยเพอสรางสรรคการออกแบบ (University College for the Creative Arts) ฟารนแฮม (Farnham), เซอรเรย (Surrey), สหราชอาณาจกร (UK)

พฤศจกายน 2006

เอกสารฉบบนผลตขนโดยความชวยเหลอทางการเงนของสหภาพยโรป เนอหาของเอกสารฉบบนเปนความรบผดชอบเพยง ผเดยวของศนยเพอการออกแบบอยางยงยนแหงมหาวทยาลยครเอทพอารท และไมอยภายใตเงอนไขการพจารณาไตรตรองของ สหภาพยโรป

ผรวมโครงการ

สารบญ บทคดยอและใจความสาคญ 5 บทนา

8

1.0 ภาพรวมอตสาหกรรม 9 1.1 อตสาหกรรมทวโลก 9 1.2 ความสาคญของอตสาหกรรมในจน อนเดย และ

ประเทศไทย 9

1.3 ตาแหนงและลกษณะเฉพาะของ EE SMEs ในจน อนเดย และประเทศไทย

10

2.0 กฎหมายและการรเรมของอตสาหกรรม 12 2.1 การพฒนาขอกาหนดในทวปยโรป 12 2.2 การพฒนาขอกาหนดในญปน 15 2.3 การเปรยบเทยบระหวางยโรป–ญปน 17 2.4 ขอกาหนดอนๆและการพฒนามาตรฐานทกระทบ

ตอซพพลายเออร EE 18

2.5 การรเรมทเปนมตรตอสงแวดลอมและ CSR ในแตละบรษท

21

3.0 การเกยวพนสาหรบซพพลายเออร 23 3.1 การเกยวพนทวไปสาหรบซพพลายเออร 23 3.2 การประเมนทวไปของการแขงขน ผลกระทบตอ

สงคมและเศรษฐกจ 24

3.3 การประเมนผลกระทบตอประเทศ

27

4.0 ชองวางและความจาเปนในอนาคต 28 4.1 ความจาเปนในการบรหารจดการ 28 4.2 ความจาเปนดานเทคนค

29

5.0 แผนการสรางความสามารถ 31 5.1 แผนระยะสน 31 5.2 แผนระยะกลาง 31 5.3 แผนระยะยาว

32

เอกสารอางอง 33

Asia Eco-design Electronics (AEDE) ∙ 5

บทคดยอและใจความสาคญ

รายงานฉบบนสรปขอคนพบและสรปผลของรายงานทเตรยมขนภายใตโครงการอเลกทรอนกส Eco-Design ของเอเชย (AEDE) ซงสนบสนนโดยคณะผแทนยโรป (European Commission: EC) AEDE กงวลเกยวกบการชวยเหลอซพพลายเออรของอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกสทเปนบรษทขนาดกลางและขนาดเลก (SME) ของเอเชย เพอใหสอดคลองกบระเบยบดานสงแวดลอมระหวางประเทศทเกยวของกบผลตภณฑและขอกาหนดอนๆ ของสหภาพยโรปและอนๆ ทสนสดลงน ระยะแรกของงานมความเกยวของกบการจาแนกระเบยบระหวางประเทศและการรเรมอนๆ การประเมนศกยภาพของผลกระทบตอ SMEs ของเอเชย และจาแนกความจาเปนในการสรางขดความสามารถ รายงานฉบบนรวมและบรรยายสรปผลของรายงาน 5 ฉบบ โดยรวมมอกบหนสวน ไดแก บทสรปและการประเมนการรเรมในยโรปและญปน รายงานประเทศสาหรบจน อนเดย และประเทศไทย และการสารวจหวงโซอปทานของผลตภณฑทรเรมดานสงแวดลอมโดยบรษทขามชาต (TNCs) รายงานเหลานจะถกอางองถงเพอใหศกษารายละเอยดเพมเตม (ดรายงานทเกยวของบนเวบไซตwww.cfsd.org.uk/aede) ขอสรปทวไป ความสาคญของภาคอเลกทรอนกสและ SMEs อเลกทรอนกสตอเศรษฐกจเอเชย ประเทศรายงานและรายงานอนๆ (UNCTAD 2004 และ 2006) เนนถงการเจรญเตบโต ขนาด และความสาคญตอเศรษฐกจระดบชาตของภาคไฟฟาและอเลกทรอนกส (EE) ในเอเซยใต/เอเซยตะวนออกเฉยงใต อตสาหกรรม EE มบทบาทหลกตอการเตบโตทางเศรษฐกจของการสงออกในจน อนเดย ประเทศไทย มาเลเซย ฟลปปนส และสงคโปร รายงานประเทศของโครงการ AEDE ครอบคลมจน อนเดย และประเทศไทย ซงใหตวอยางถงความซบซอนของอตสาหกรรม EE และโครงสรางของหวงโซอปทานของผลตภณฑ ชนสวนประกอบ หรอการบรการ และชนดของบรษท (รวมทงการผลตหรอการประกอบ) รายงานชใหเหนถงจานวนทมากของ SMEs และความสาคญของ SMEs ภายในอตสาหกรรมและเศรษฐกจของชาต ยกตวอยางเชน จานวนการจางงาน และผลประโยชนสาหรบชมชนในทองทและเศรษฐกจของชาต SMEs เปนบรษทสวนมากของ EE บรษทขนาดใหญ บรษทตางประเทศเปนเจาของ หรอบรษทรวมลงทน นนมอทธพลเหนอการผลต การสงออกและหวงโซอปทาน การเพมขนของระเบยบและการพฒนาอนๆ กาลงมผลกระทบตอ SMEs ของเอเชย ระเบยบสงแวดลอมตางๆ ทเกยวของกบผลตภณฑและการพฒนาอนๆ กาลงเกดขน หรอปรากฏขนแลวในทวปยโรป ญปน และทอนๆ ทมนยสาคญ หรอมศกยภาพสาคญสาหรบซพพลายเออร โดยซพพลายเออรทงหมดทสงสนคาไปตลาดสาคญระหวางประเทศจาเปนตองทาตามความตองการทเขมงวดเพมขน ในระยะสน การพฒนาทสาคญทสดคอคาสง RoHS ของสหภาพยโรป (จากดการ

ใชสารอนราย) ซงเรมมผลบงคบเมอวนท 1 กรกฎาคม ป 2006 การจากดหรอหามการใชสารอนตรายในผลตภณฑอเลกทรอนกสใหมทเขาตลาดสหภาพยโรป(EU) ประเทศอนๆ กาลงดาเนนการออกระเบยบ RoHS เปนฉบบของตนเอง ประกอบดวย ญปน จน เกาหลใต และสหรฐอเมรกา ในรฐแคลฟอรเนยและรฐอนๆ นอกจากน ทสาคญในระยะสนคอระเบยบ WEEE (ของเสยจากอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส) ซงเรมมผลบงคบในป 2006 และถกดาเนนการแลวในรฐสมาชกของ EU สวนใหญ ในทวปยโรป มคาสงทเกยวของกบผลตภณฑและสงแวดลอมอนๆ และการรเรมอนๆ เปนจานวนมาก อยในทอนาสง ประกอบดวย คาสง EuP (Eco-design ของผลตภณฑทใชพลงงาน) และ REACH (การลงทะเบยน การประเมนคาและการขออนญาต ของผลตภณฑสารเคม) เหลานยงไมมขอกาหนดในทนท แตจะมความเกยวพนอยางมนยสาคญในระยะกลางถงระยะยาว ยกตวอยางเชน การใช eco-design และขอกาหนดในการจดหาขอมลของซพพลายเออร ในญปนกฎหมายทเกยวของกบ WEEE มการจดทาขนแลวในป 2001 กฎหมายหลกคอกฎหมายเพอสงเสรมการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ (LPEUR) กฎหมายการนากลบมาใชใหมของเครองใชไฟฟาภายในบาน (HARL) และกฎหมายจดซอสเขยว (Green Purchasing Law) ขนแรกเปนการกาหนดกรอบสาหรบ “producer responsibility” และการนากลบมาใชใหมในภาคอตสาหกรรมทงหมด และขนท 2 ใหผผลต/ผบรโภคของเครองใช EE ทสาคญ 4 ชนด ไดแก เครองปรบอากาศ เครองซกผา โทรทศนและตเยน/ตแช ซงมความรบผดชอบในนากลบคน (take back) และนากลบมาใชใหม และลาดบท 3 กาหนดใหมการจดซอสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมโดยภาครฐ นอกจากน ขอตกลงทสมครใจครอบคลมถง lead-free ซงถกดาเนนการตงแตทศวรรษท 90 เหลานบางอยางมผลกระทบในหวงโซอปทานทเปนมตรตอสงแวดลอม (greening the supply chains) ของบรษท EE ของญปน เนองจากซพพลายเออรถกกาหนดใหทาตามความตองการดานสงแวดลอมในขอกาหนดคณลกษณะ (specifications) ภายในประเทศเอเชย มปญหาเกยวกบ e-waste เพมขน กฎหมายระดบชาตถกเสนอเพอกลาวถงปญหาเหลานและเหลานมการอางองในรายงานประเทศของโครงการ AEDE นอกจากน การเพมขนของระเบยบตางๆ ทเกยวของกบประเดนสงแวดลอม สขภาพ และความปลอดภย (EHS) และการพฒนาความรบผดชอบตอสงคมของผประกอบการ (CSR) ทนาจะมการเกยวพนกบซพพลายเออรอเลกทรอนกส ประกอบดวยตอไปน: ความตองการหวงโซอปทานทมความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมซงนาโดยบรษท EE; หลกปฏบตทดของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส (EICC); การกาหนดมาตรฐานของหวงโซอปทานภายในการรเรมแหงความยงยนของสงแวดลอมทวโลก(Global Environmental Sustainability Initiative: GeSI); แผนการดานฉลากสงแวดลอม (eco-labelling) และฉลากดานพลงงาน; มาตรฐาน eco-design โดยสภาวศวกรรมไฟฟาระหวางประเทศ (IEC); ISOTR 14062; การปรบปรงเพมขนของมาตรฐานระหวาง

6 ∙ Asia Eco-design Electronics (AEDE)

ประเทศอนๆ ยกตวอยางเชน ISO 14001, ISO 9001, OHS 18001 และ SA8000 ความพรอมของซพพลายเออรเพอการยนยอม รายงานตางๆของโครงการ AEDE กเชนเดยวกบการศกษาและบนทกหลกฐานอนๆ เสนอวาความพรอมสาหรบการยนยอมตามความตองการดานสงแวดลอมทเกยวของกบผลตภณฑโดยทวไปของ SMEs ของเอเชยอยในระดบตา โดยเฉพาะอยางยงเหลานนในชนทตากวาของหวงโซอปทาน ซง SMEs เหลานยงคงขาดความตระหนก มความสบสน และความไมแนนอน ไมชวยโดยขาดขอมลในบางกรณ ความสบสนจงประยกตใชในระดบบรษททใหญกวาเนองจากคดวามทรพยากรทเพยงพอสาหรบการจดการเกยวกบการยนยอม โดยปกต SMEs ขนาดเลกขาดการบรหารจดการ ขาดเทคนค และขาดแหลงเงนทน เชนเดยวกบ การเขาถงขอมลขาวสาร ความชวยเหลอจากรฐบาลและสมาคมการคากาลงขเพมขนแตโดยปกตอยในวงจากด ในขณะเดยวกน การสารวจการปฏบตของ EE ขามชาต พบวาความชวยเหลอในหวงโซอปทานมจากดเฉพาะซพพลายเออรในชนแรก (ซงโดยทวไปไมใช SMEs) มขอยกเวนบางอยาง: ประเทศไทยกาลงทาความพยายามทสาคญเพอเตรยมซพพลายเออรและบรษทขามชาตชนนาหลายแหง อยางเชน ฟลปส เพอใหมการทางานอยางกระตอรอรนกบซพพลายเออรชนท 2 (second tier) และชนถดไป การประเมนการเกยวพนสาหรบซพพลายเออรอเลกทรอนกสทเปน SME งานทออกมาสาหรบโครงการ AEDE เสนอวา ระเบยบดานส งแวดลอมท เ กยวของกบผลตภณฑ และการพฒนาอนๆ โดยเฉพาะอยางยง RoHS ของสหภาพยโรป ซงมและจะมผลกระทบทสาคญตอซพพลายเออร EE ทเปนผประกอบการ SME ของเอเชย ในระยะสน ผลกระทบตอ EE SMEs ของเอเชย ลกจางของพวกเขาและชมชนทบรษทตงอยดเหมอนวาโดยปกตมผลกระทบเชงลบเมอพจารณาถงขอกาหนดและการขาดความพรอม ไดแก

การยนยอมจาเปนตองมการลงทนทสาคญสาหรบซพพลายเออรในหลายพนท ประกอบดวย การออกแบบใหมของผลตภณฑ การจดอปกรณใหมของสายการผลต การใชวตถดบใหม การะบวนการผลตใหม สงอานวยความสะดวกในการทดสอบผลตภณฑ (ภายในโรงงาน หรอโดยหนวยงานทสาม) การฝกอบรมบคลากร การบรหารจดการเวลา คาใชจายของทปรกษา หรอผใหคาปรกษา ศกยภาพในการตดจายของผลตภณฑและวตถดบทมากเกนไป การลงทนในการรวมระบบการบรหารจดการ การลงทนดเหมอนวากาลง

อยระหวางการดาเนนการ สงทไมตองการครงเดยวเทานนเปนการแสดงสมรรถนะทสงขนอยางตอเนอง

ตนทนของการยนยอม (RoHS ตนทนการผลตเพมขนประมาณ 5-10 เปอรเซนต) จะยบยงสาหรบการดาเนนการหลายอยางซงทาใหมกาไรทลดลง

บรษท EE ขามชาต ซงพวกเขามหวงโซอปทานทเปนมตรตอสงแวดลอม ซพพลายเออรทไมผานขอกาหนดจะถกกาจดออกจากหวงโซอปทานหลกและตลาดสาคญ

SMEs จะไดรบผลกระทบมาก สวนใหญจะถกจากดอยในตลาดภายในประเทศ ถกกดดนใหลดขนาด หรอถกกดดนใหปดกจการ

SMEs สวนใหญเปนผประกอบการ EE และมสดสวนการจางงานทใหญมาก ซงเปนอตสาหกรรมสาคญของเศรษฐกจเอเชย ซงสงผลกระทบอยางมนยสาคญตอการเลกจางในพนทและทอนๆทไมมงานอย

เนองจากบรษทขนาดใหญมกลไกขบเคลอนทดกวาสาหรบการทาตามขอกาหนด บรษทเหลานมความโดยเดนมากกวา SMEs

ซพพลายเออรซ งลมเหลวในการพบกบความตองการตามขอกาหนด หรอเสนตาย จะถกลดความสาคญ SMEs ซงไมอยภายใตการควบคม หรอผลกระทบของบรษทขามชาต (TNCs) หรอผผลต OEMs หรอไมไดรบขอมลทดจากรฐบาลหรอสมาคมการคา มศกยภาพมากทสดในการเสยงตอความไมเตรยมพรอมสาหรบการยนยอม ขอบเขตของผลกระทบคอความไมชดเจน เพราะวาบรษทญปนและ TNCs สวนใหญมการทางานเกยวกบการใชวตถดบทดแทนมาแลวหลายป ในระยะกลางถงระยะยาว แสดงใหเหนภาพในทางบวกมากกวา มดดแปลงเพอการเปลยนแปลง อตสาหกรรม EE จะมการเสรมสรางความสามารถในบรหารจดการสงแวดลอมและ eco-design และมสภาพทดกวาเพอตอบความทาทายการยนยอมและโอกาสของตลาด ความตระหนกทเพมขนเชนเดยวกบปญหา e-waste สามารถชวยกระตนและทาใหอตสาหกรรมการนากลบมาใชใหมของ WEEE สะอาดขน ชองวางและความจาเปนสาหรบการสรางขดความสามารถ งานของโครงการ AEDE ทผานมาเสนอวามชองวางดานความสามารถอยางมนยสาคญสาหรบ SMEs สวนใหญ และโดยธรรมดาจาเปนตองสรางขดความสามารถโดยการสนบสนนผานรฐบาล สมาคมการคา หรอองคกรอนๆ มความจาเปนทเจาะจงสาหรบการบรหารจดการและการสนบสนนดานเทคนค ในดานขอมลขาวสารและ eco-design ความจาเปนอนๆ อยางเชน การเขาถงเงนทน การยกเวนภาษสาหรบการลงทนและการสนบสนน


ดานการตลาดอยนอกขอบเขตการศกษาของโครงการน งานโครงการชใหเหนวา การบรหารจดการทวไปและการจดการพนฐานบางอยาง และทางดานเทคนค จาเปนตองมในบรษทระหวางซพพลายเออร การดาเนนการปฏบตในระดบประเทศและระดบบรษทจะมความจาเปนเพอใหเหมาะสมกบความตองการ (ดรายละเอยดใ น ร า ย ง า น ห ล ก แ ล ะ ร า ย ง า น ป ร ะ เ ท ศ บ น เ ว บ ไ ซ ต www.cfsd.org.uk/aede) สวนประกอบของการบรหารจดการทจาเปนตองมในบรษท ประกอบดวย: ระบบ (Systems)

ระบบบรหารจดการในการดาเนนการทเหมาะสม แบบเบองตนสาหรบบรษทขนาดเลก และทละเอยดขนสาหรบบรษทขนาดกลางหรอขนาดใหญ

ขอมลขาวสาร (Information)

เวลาและขอมลทเกยวของ เพอรกษาสภาพเดมของการเปลยนแปลงและความตระหนกของการเกยวพน

การพฒนาและดาเนนกลยทธเพอยกเลกการใชสารอนตราย ประกอบดวย การลงทนในสายการผลตใหม อปกรณและวตถดบใหม เครองมอในการทดสอบ การฝกอบรมบคลากร และการเปลยนแปลงอนๆ

การพฒนาและดาเนนกลยทธสาหรบการออกแบบใหมของผลตภณฑและกระบวนการในการผลตมความจาเปนเพอทาใหรไซเคลไดงายขน มประสทธภาพในการใชพลงงาน หรอความตองการอนๆ และการใหขอมลทจาเปนกบลกคาเพอใหสอดคลองกบ RoHS, WEEE หรอความตองการอนๆ

การยนยอมกบลกคา ความตองการในเรองความรบผดชอบทางสงคมของผประกอบการ (CSR) (ยกตวอยางเชน EICC และ GeSI) การพฒนาแผนเพอปรบปรงสภาพการทางานใหดขน

องคกร (Organisation) การพฒนาการบรหารจดการทรพยากรและทกษะเพอจดการกบการยนยอมและการเปลยนแปลง ในการวางแผนทเจาะจง การจดการคณภาพ (รวมถง การตรวจประเมน) และ eco-design

การรวมเอา eco-design และการจดหาสเขยว (green procurement) เขาไปในกระบวนการขององคกร

สวนประกอบดานเทคนคทจาเปนตองใสเขาไปในบรษทซพพลายเออร ประกอบดวย:

ความตระหนกและการฝกอบรม ความตระหนกเบองตน การฝกอบรมเฉพาะเจาะจง ประกอบดวย กฎหมายและการเกยวพน การวางแผนสาหรบการเปลยนแปลงและจดการกบการเปลยนแปลง การจดการ ecodesign การใชเครองมอการออกแบบ การรวบรวมขอมลและการสอสารเกยวกบขอมลวฏจกรชวต (โดยเฉพาะอยางยงสาหรบ EuP)

เทคโนโลยทมอยสาหรบการทดแทนวสดอนตราย

วธการทดสอบและทางเลอก การใชเครองมอ eco-design และระบบสารสนเทศเพอการยนยอม

การวเคราะหเสนอแนะเกยวกบความจาเปนสาหรบ EC มความเปนไปไดในบางเรองในการรวมมอกบญปน และ US และผานหนวยงานระดบชาตทเหมาะสม เพอสนบสนน SMEs ในประเทศเอเชย ทไดรบผลกระทบจาก RoHS, WEEE และการรเรมอนๆในอนาคต ยกตวอยางเชน EuP และ REACH แผนงาน: แผนระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว ความจาเปนทเรงดวนคอการพฒนาแผนระยะสนและระยะยาวทงหมดสาหรบภมภาค โดยเปนแผนรวมและสาหรบแตละประเทศ ตามผลการวเคราะหความจาเปนของประเทศ (ดรายงานบนเวบไซต www.cfsd.org.uk/aede) และงานอนๆ (UNCTAD 2004 และ 2006) แผนงานทงหมดนควรประกอบดวย การพฒนาและการดาเนนการเกยวกบขอมลและกระบวนการสอสาร บทสรปสาหรบผจดการอาวโส การฝกอบรมในการยนยอมตามขอกาหนดและการจดการ การฝกอบรมผชานาญการดาน eco-design การจดการหวงโซอปทาน และทเกยวของ ประเดนของ CSR การฝกอบรมผชานาญการดานเทคนค ยกตวอยางเชน การทดสอบ ในระยะสน ความจาเปนทพยายามเนนยาคอเพอการยนยอมตาม RoHS และพงความสนใจเกยวกบขอมลเบองตนและการสอสาร และการฝกอบรมทเกยวของทงหมด การสรางเกยวกบการรเรมตางๆทมอยใหเพมขนและเขาถง SMEs สวนใหญหากเปนไปได ในระยะกลางถงระยะยาว ควรใหการสนบสนนอยางตอเนองเพอชวย SMEs ในการตอบสนองการเปลยนแปลงระเบยบในอนาคตและการรเรมอนๆ ดวยแนวทางทมประสทธภาพ พนททมความจาเปนควรมอยเหมอนกนแตดเหมอนวาตองมระดบทละเอยดมากขน เชน การพฒนาทกษะและองคความร มความจาเปนเพอทาใหเปนระบบการฝกอบรมและโปรแกรมการศกษาภายในสมาคมการคา องคกรฝกอบรมทเปนมออาชพ และมหาวทยาลย การวางแผนสาหรบระยะยาว คอการสรางและรเรมการขยายแผนระยะสนและระยะกลาง เชนเดยวกบ การวางตาแหนงเพอตอบสนองการพฒนาอยางตอเนองในสหภาพยโรป ญปน และ US


บทนา

รายงานฉบบนบรรยายสรปเกยวกบขอสรปและสรปผลของรายงานทเตรยมขนภายใตโครงการอเลกทรอนกส Eco-Design ของเอเชย (AEDE) ซงไดรบทนสนบสนนจากคณะผแทนยโรป (EC) AEDE กงวลเกยวกบการชวยเหลอซพพลายเออรของอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกสทเปนบรษทขนาดกลางและขนาดเลก (SME) ของเอเชย เพอใหสอดคลองกบระเบยบดานสงแวดลอมระหวางประเทศทเกยวของกบผลตภณฑและขอกาหนดอนๆ ของสหภาพยโรปและอนๆ ทสนสดลงน ระยะแรกของงานมความเกยวของกบการจาแนกระเบยบระหวางประเทศและการรเรมอนๆ การประเมนศกยภาพของผลกระทบตอ SMEs ของเอเชย และจาแนกความจาเปนในการสรางขดความสามารถ รายงานฉบบนยอและบรรยายสรปผลของรายงาน 5 ฉบบ ไดแก บทสรปและการประเมนการรเรมในยโรปและญปน รายงานประเทศสาหรบจน อนเดย และประเทศไทย และการสารวจหวงโซอปทานของผลตภณฑทรเรมดานสงแวดลอมโดยบรษทขามชาต (TNCs) รายงานประเทศของ AEDE ใหบทวจารณเกยวกบอตสาหกรรม EE ในประเทศ 3 ประเทศ เชนเดยวกบ การประเมนศกยภาพผลกระทบของระเบยบดานสงแวดลอมทเกยวของกบผลตภณฑและขอเสนอแนะเกยวกบความจาเปนในการสรางขดความสามารถ นอกจากน การประชมเชงปฏบตการในจดขนทบรสเซลสในเดอนมถนายน ป 2006 เพอเตมเตมชองวางของการวจย รายงานอนๆ ทเกยวของมการบรรยายสรปในรายงานฉบบน ซงจะถกอางถง เชนเดยวกบทอยในภาคผนวก (ดรายละเอยดรายงานบนเวบไซต www.cfsd.org.uk/aede) งานของโครงการเปนความรวมมอระหวางผรวมทหลากหลาย ไดแก

ศนยเพอการพฒนาอยางยงยน วทยาลยสรางสรรคการออกแบบ สหราชอาณาจกร (The Centre for Sustainable Design at the University College for the Creative Arts, UK)

TERI-Europe (UK/India) มหาวทยาลยลนโกปง สวเดน (Linkoping University,

Sweden) สมาคมอตสาหกรรมอเลกทรอนกสอนเดย ( Electronic

Industries Association of India [ELCINA], India) มลนธ Rajiv Gandhi อนเดย (Rajiv Gandhi Foundation,

India) มหาวทยาลยเรนมนประเทศจน (Renmin University of

China [RUC], China) สมาคมเครองใชไฟฟาในครวเรอนประเทศจน (China

Household Electrical Appliances Association [CHEAA], China) สถาบนไฟฟาและ อ เลกทรอนกส ประเทศไทย (The

Electrical and Electronics Institute [EEI], Thailand)

ขอมลและการสนบสนนนอกจากนมการจดหาใหโดยผทมสวนรวมอนๆทไมไดกลาวถง ประกอบดวย บรษทแตละแหง สมาคมการคา และผทมสวนชวยเหลออนๆ ขอขอบคณเปนอยางสง ขอมลทมแหลงมาจากการวจย การสารวจ และการประชมเชงปฏบตการ ในระหวางเดอนมกราคมถงเดอนมถนายน ป 2006 กจกรรมทวางแผนภายใตโปรแกรม AEDE ประกอบดวย งานประชมวชาการ การพฒนาเครองมอในการฝกอบรม และขอมลทเกยวของ เพอชวยซพพลายเออรในการดาเนนการตามระเบยบของสหภาพยโรป ญปน และอนๆ ทางดานสงแวดลอมและความยงยนทเกยวของกบผลตภณฑ EE บนพนฐานของยโรปและเฉพาะประเทศ ภาพรวม ชองวาง และการจดการในอนาคต และความจาเปนดานเทคนค ไดมการจาแนกออกเปนความจาเปนในการสรางขดความสามารถของซพพลายเออรในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว เกยวกบการทาตามระเบยบและการรเรมดานสงแวดลอมของ EC ญปน และอนๆ สาหรบจดมงหมายของการศกษานคอปญหาการบรหารจดการ ประกอบดวยปญหาการบรณาการ eco-design การจดหาสเขยว (green procurement) และปญหาหวงโซอปทานใหเขาไปอยในระบบการจดการทมอย ปญหาดานเทคนค ประกอบดวย ความตองการการฝกอบรมเกยวกบ eco-design และการเปลยนแปลงกระบวนการ การประเมนมความพยายามในการจาแนกปญหาเกยวกบเพศทจาเพาะซงนาจะมอยสาหรบภาค มาตรการบรรเทาปญหาทมศกยภาพสาหรบซพพลายเออร SME ผซงเผชญกบอนตรายทกาลงถกลดความสาคญซงเปนผลตอเนองจากมาตรการของ EC ญปน และอนๆ


1.0 ภาพรวมของอตสาหกรรม

1.1 อตสาหกรรมโลก อตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส (EE) เปนอตสาหกรรมสาคญทวโลกซงมลกษณะหลากหลายของผลตภณฑสง มปรมาณสง มการเตบโตทตอเนอง และมการเปลยนแปลงของอตสาหกรรมและเทคโนโลยอยางรวดเรว มลคาการคาขายของโลกทงหมด รวมทงเทคโนโลยสารสนเทศ (ไอท) คดเปน 202 พนลานเหรยญดอลลารสหรฐ ในป 2003 (UNCTAD) อตสาหกรรมสามารถแบงกลมกวางๆออกเปน 3 กลม คอ อตสาหกรรมตนนา กลางนา และปลายนา อตสาหกรรมตนนาผลตวสดอเลกทรอนกสพนฐาน การผลตอปกรณและชนสวนประกอบ รวมทง ไมโครอเลกทรอนกส อตสาหกรรมกลางนาผลตและประกอบชนสวนประกอบและอปกรณ.อเลกทรอนกส ผลตอตสาหกรรมปลายน าผลตและประกอบเปนสนค าไฟฟาและอเลกทรอนกส อยางเชน (ครอบคลมโดยคาสง WEEE ของสหภาพยโรป) เครองใชไฟฟาในครวเรอนขนาดใหญ เครองใชไฟฟาในครวเรอนขนาดเลก อปกรณไอทและโทรคมนาคม อปกรณผบรโภค อปกรณใหแสงสวาง เครองมอไฟฟาและอเลกทรอนกส อปกรณของเลนและกฬา เครองมอทางการแพทย อปกรณควบคม และเครองจาหนายอตโนมต กลมทใหญเมอพจารณาถงการใชผลตภณฑไมถกจาแนกเปน EE แตประกอบดวยอปกรณ อเลกทรอนกส และ /หรอ อปกรณไฟฟา ยกตวอยางเชน อเลกทรอนกสยานยนต ความแตกตางทมากขนอยระหวางผผลต (OEMs) ซงทาผลตภณฑหรอชนสวนทใชในผลตภณฑทขายโดยบรษทอนๆ (บอยครง ถกเรยกวา การขายใหมเพอสรางมลคาเพม หรอ VARs) ผผลต (ODMs) ซงออกแบบและผลตผลตภณฑทขายภายใตเครองหมายการคาอน ผประกอบตามสญญา และเครองหมายการคาของบรษททขายใหผบรโภคผานตวแทนจาหนาย อตสาหกรรมโลกมโครงสรางทโดดเดนเปนรปพระมดทรงสง โดยมบรษทขามชาต (TNCs) ขนาดใหญ 25 ราย ทมฐานอยใน US ญปน ยโรป ไตหวน เกาหล และทอนๆ ขนอยกบกลมผลตภณฑ มบรษทหลายประเภทและหลายขนาด ประกอบดวยบรษทขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) จานวนมาก ทผลตผลตภณฑพเศษ สวนประกอบและการประกอบ ความแตกตางทรจกกนดและเหนไดชดหลายอยางระหวางกลม EE ของยโรปและญปน สงหนงคอความใหญของยโรป ตลาดเปดทงหมดของ TNCs ทสาคญ มการผลตและ/หรอ ดาเนนการกระจายสนคา อยางไรกตาม บรษท EE ขามชาตของยโรปมความเกยวของกนนอยมาก ยกเวน ฟลปส และซเมนส ในญปนมบรษทตางประเทศอยอยางจากดมาก บรษททมชอเสยงขนาดใหญจานวนมาก เชน โซน ซงมอทธพลในตลาดภายในประเทศ และหวงโซอปทาน เชนเดยวกบ บรษทขนาดใหญในตลาดระหวางประเทศทผลตผลตภณฑ EE โดย TNCs เชนเดยวกบ ผผลตรายใหญอนๆ ในประเทศทพฒนาแลว ซงมลกษณะหวงโซการจดหาทยาว มปรมาณการจดหาจากภายนอก

(outsourcing) และทาสญญาจางชวงอยระดบสง สวนมากเปนประเทศในเอเชย การลดตนทนดานแรงงานโดยการจดซอจากแหลงทมตนทนตาเปนเหตจงใจทสาคญสาหรบแนวโนมนซงดเหมอนวาเกดขนตอเนอง ในขณะทมการผลตภายในประเทศทสาคญในยโรป ญปน และ US (มลคาประมาณ 57 พนลานดอลลารสหรฐ) โดยนาเขาจากจน ฟลปปนส มาเลเซย และประเทศไทย คดเปน 36 พนลานดอลลารสหรฐไปยง EU และ 17 พนลานดอลลารสหรฐไปยงญปน ในป 2003 (UNCTAD) 1.2 ความสาคญของอตสาหกรรม EE ในจน อนเดย และประเทศไทย ปจจบนการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศเปนสงทสาคญสาหรบประเทศเอเชยสวนใหญ เชนเ ดยวกบ การจดหาให ในตลาดภายในประเทศทกาลงเพมขน ยกตวอยางเชน EE คดเปนมลคาประมาณหนงในสสวนของมลคาของสนคาสงออกจากจน ทจะกลาวตอไปนเปนบทสรปสาหรบจน อนเดย และประเทศไทย ทสกดออกมาจากรายงานของแตละประเทศ จน อเลกทรอนกสเปนเสาของการเตบโตทางเศรษฐกจของจน ดวยการเพมขนประมาณ 20 เปอรเซนตตอป ปจจบน จนเปนผสงออกทใหญทสดในโลกสาหรบผลตภณฑเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) รวมถง คอมพวเตอรสวนบคคล (PCs) โทรศพทเคลอนท เครองเลน DVD และกลองถายรปแบบดจตอล อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของจนในปจจบนมจดศนยกลางทใหญในภมภาคชายฝงดานทศใต ผประกอบการและบรษททสาคญ ประกอบดวย บรษททลงทนโดยตางประเทศ (รวมทงองคกรความรวมมอ การรวมลงทน และเฉพาะบรษททตางชาตเปนเจาของ) รฐวสาหกจ บรษทความรวมมอภายในประเทศ และบรษทเอกชน ผลตภณฑไฟฟาและอ เ ล กท รอ น กส ข อ ง จ น ท ส ง ออกแบ ง เ ป น 5 กล ม หล ก ค อ อเลกทรอนกสผบรโภค (นอกจากนถกเรยกวา black electronics) ชนสวนอเลกทรอนกส เครองใชไฟฟาในครวเรอน (รวมทง “white electronics” และเครองใชไฟฟาขนาดเลก) อปกรณประมวลผลขอมลอตโนมต และผลตภณฑโทรคมนาคม สนคาอเลกทรอนกสสงออกของจนมลกษณะเฉพาะดงตอไปน

สนคาอเลกทรอนกสสวนใหญสงออกไปยงประเทศทพฒนาแลว (ประมาณ 2 ใน 3 ของสนคาอเลกทรอนกสสงออก)

อเลกทรอนกสเปนสวนทสาคญของสนคาสงออกทงหมด (อยในลาดบท 3 ของสนคาสงออกทงหมด)

ผสงออกหลกคอบรษททลงทนโดยตางประเทศคลม การแปรรปและประกอบโดยการนาเขาวตถดบและชนสวน เปนรปแบบการคาขายหลกของสนคาสงออก

สนคาอเลกทรอนกสสงออกของจนมการเตบโตอยางมนยสาคญในชวงปทผานมา ซงนาโดยบรษททลงทนโดยตางประเทศทมสมรรถนะทเขมแขง มลคาสงออกของผลตภณฑไฟฟาและอเลกทรอนกสของจน


5 กลมหลกขางตนทสงออก คดเปน 84.3 พนลานเหรยญดอลลารสหรฐ ใน ป 2002 และเพมขนเปน 113 พนลานเหรยญดอลลารสหรฐ ใน ป 2003 มลคาสงออกผลตภณฑอเลกทรอนกสและสารสนเทศของจนทะลถง 200 พนลานเหรยญดอลลารสหรฐ ใน ป 2004 และเตบโตอยางตอเนองใน ป 2005 อนเดย การผลตอปกรณอเลกทรอนกสและสารสนเทศเปนกลมอตสาหกรรมทสาคญและมการเตบโตอยางรวดเรว โดยทอตสาหกรรมของอนเดยเตบโต 15.6 เปอรเซนต ในป 2004-05 และคดเปนการเตบโตเพมขน 8.5 เปอร เซนต ของภาคการผลตท งหมด และเตบโตขน 10 เปอรเซนต ในป 2005-06 การผลตฮารดแวรทงหมดเกอบ 12.73 พนลานเหรยญดอลลารสหรฐ ในป 2005-06 ดวยการเตบโตประมาณ 12 เปอรเซนตตอป มคนประมาณ 3.5 ลานคน ถกจางโดยตรงในอตสาหกรรมและอนๆอก 2.5 ลานคน ถกจางโดยทางออม ยกตวอยางเชน ในการซอมบารง อตสาหกรรมถกพฒนาไมดเทาทควรและนอยกวาในจนมาก และนอกจากนยงถกรวมเขาไปในหวงโซการผลตทวโลก สนคาสงออกใน ป 2005 มมลคา 1818.2 พนลานเหรยญดอลลารสหรฐ ซง 48เปอรเซนต เปนชนสวนประกอบ อปกรณทางอตสาหกรรม (19 เปอรเซนต) อปกรณคอมพวเตอร (15 เปอรเซนต) อปกรณผบรโภค (14 เปอรเซนต) และอปกรณโทรคมนาคม (4 เปอรเซนต) ประมาณ 65-70 เปอรเซนต ของผลตภณฑอเลกทรอนกสถกครอบคลมโดย ขอตกลงเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology Agreement: ITA) ขององคการการคาโลก (WTO) โดยมภาษศลกากรเปนศนย ซงคาดวาจะลดภาษเปนศนยเรวๆน ผผลตผลตภณฑอเลกทรอนกสและสารสนเทศทกผลตภณฑสวนใหญในอนเดยจะไมมการปกปองดวยภาษศลกากรและจะเผชญกบการแขงขนทวโลกจากสนคานาเขา ในชวงป ทผานมามการเปลยนแปลงในอนเดยจากบรษทผลตอเลกทรอนกสและสารสนเทศไปเปนบรษทซอฟตแวร ซงสงใหตลาดภายในประเทศเพมขนอยางรวดเรว (ยกตวอยางเชน อนเดยถกคาดการณวาจะเปนตลาดโทรคมนาคมทใหญทสดเปนอนดบสอง ใน ป 2007) อตสาหกรรมฮารดแวรกาลงขยายอยางรวดเรว เนองจากบรษทอนเดยท เปนนกธรกจรายใหม เชนเ ดยวกบ บร ษทขามชาตตางประเทศ อยางไรกตาม ความออนแอของอตสาหกรรมตอเนองคอการออกแบบซอฟตแวรและการผลตฮารดแวรไมถกรวมเขาไปในอนเดย ประเทศไทย อตสาหกรรม EE ในประเทศไทยคอภาคการเตบโตทสาคญของประเทศ แมวา จะเลกมาก เมอเปรยบเทยบกบอตสาหกรรมของจน มลคาสงออกทงหมดในป 2005 คดเปน 1.44 พนลานบาท มความ

หลากหลายของอตสาหกรรมปลายนา (สนคาสาเรจรป) ชนสวนประกอบ วสด และประกอบ ถกผลตเปนผลตภณฑชนดสาคญสวนใหญ อตสาหกรรมประกอบดวย ผประกอบและซพพลายเออร: ผประกอบสวนใหญเปนบรษทขนาดใหญทลงทนโดยตางประเทศ หรอการรวมลงทน ในการผลตผลตภณฑทมเครองหมายการคาสาหรบตลาดภายในประเทศและสงออก ยกตวอยางเชน บรษท มตซชตะ อเลกทรค จากด ผลตสนคาพานาโซนค ซพพลายเออรสวนใหญเปน SMEs บรษทของไทยสวนใหญผลตผลตภณฑเครองใชไฟฟาเพอตลาดภายในประเทศ ยกตวอยางเชน หมอหงขาว และโทรทศน บรษทอเลกทรอนกสสวนใหญเปนการรวมลงทนกบตางประเทศ ประมาณครงหนงสงออกไปยงญปน US และ EU เชนเดยวกน มปรมาณทสาคญสงออกไปยงจนและประเทศอาเซยน 1.3 ตาแหนงและลกษณะของ EE SMEs ในจน อนเดย และประเทศไทย ทวไป SMEs เปนสวนหนงทสาคญตอเศรษฐกจของประเทศเอเชยดวยมสาคญตอเศรษฐกจของชาตสวนใหญ และเปนสวนทสาคญของอตสาหกรรม EE ของเอเชย ความสมบรณของกลม SME เปนทยอมรบอยางกวางขวางเนองจากมประโยชนสาหรบการจางงานและเศรษฐกจและการพฒนาชมชน เชนเดยวกบ เปนแหลงทสาคญของนวตกรรม SMEs มจานวนผประกอบการมากทสดและเปนรอยละทสาคญของการจางงานในอตสาหกรรม EE ของเอเชย อยางไรกตาม บรษทขนาดใหญ บอยครงเปนของตางชาต มอทธพลเหนอการผลตและสงออก ในประเทศเอเชย มการพจารณาผเลนใน EE นาจะประกอบดวย: a) OEMs ระดบชาตทสาคญ (บรษทเอกชน หรอรฐวสาหกจ –

เชนในกรณของจน) b) เปนเจาของรวมกน และบรษทสาขาทถกควบคมโดย TNCs

ตางชาต c) บรษททเปนเจาของโดยทองถน ซงเปนสวนสาคญของการผลต

โดยเปนการรบจางชวงจาก TNCs ตางประเทศทเปนหนสวนทใกลชดกน ประกอบดวย การลงทน การฝกอบรม สนบสนนสาหรบซพพลายเออร

d) SMEs ทเปนเจาของโดยทองถน บอยครง เปนนกธรกจ หรอเปนธรกจครอบครว มการดาเนนการอสระ และจดหารใหกบตลาดภายในประเทศและตลาดระหวางประเทศ และลกคาโดยตรง หรอผานคนกลาง

โดยทวไปผประกอบการ EE เปนกลม d) ซงเปนบรษททมการเขาถงขอมลขาวสารและทรพยากรนอยทสด สาหรบตอบสนองตอระเบยบดานสงแวดลอมระหวางประเทศและอนๆทเกยวของกบผลตภณฑหรอการเรมตน


จน SMEs มจานวนประมาณ 99.6 เปอรเซนต ของบรษทและผประกอบการจนทงหมด คดเปน 58.5 เปอรเซนตของ GDP และ 75 เปอรเซนต ของลกจางในเมอง (ทม SMEs) มบรษทอเลกทรอนกสมากกวา 26,000 ราย ในจน ซงสวนใหญเปน SMEs ทงน SMEs มความสาคญสาหรบการพฒนาของกลมน เพราะวามความแตกตางกนในการลงทนและโครงสรางความเปนเจาของ (สวนใหญไมเปนเจาของโดยรฐบาล) และมความยดหยน SMEs สวนใหญในจนเปนการใชแรงงานเขมขน โดยมลกษณะดงตอไปน

ขนาดเลกดวยมกาลงการผลตตา การจดหาเปนผลตภณฑชนดเดยว ขาดเงนลงทน เทคโนโลยลาสมย และมระดบความชานาญพเศษ และการรเรมผลตภณฑใหมเปนไปอยางชา

ความตระหนกในการปองกนสงแวดลอมตาและขาดระบบการจดการสงแวดลอม

ความสามารถในการไดมาซงขอมลตากวา และมความรนอยเกยวกบปญหา CSR และความปลอดภยของผลตภณฑและสงแวดลอม

ขาดการลงทนทจาเปนสาหรบการปรบปรงดานเทคนค รายงานประเทศจนสรปวา บร ษทเหลา น โดยทวไปไมมการเตรยมพรอมทดพอสาหรบการยนยอมตามความตองการดานสงแวดลอมใหมๆ (ดรายละเอยดในขอ 3.0) อนเดย ยกเวน TNCs สองสามบรษทและบรษทขนาดใหญ โดรงสรางอตสาหกรรมอเลกทรอนกสและไอทของอนเดย ประกอบดวย SMEs เปนสวนใหญ สาหรบบรษทอนเดยขนาดใหญ ฮารดแวรอเลกทรอนกสเปนบรษททแทบจะไมมผนา ดงนน บรษทสวนใหญมขนาดเลกเมอเทยบกบมาตรฐานโลก โรงงานอตสาหกรรมชนสวนประกอบนอกจากมความโดดเดนเปนผเลนทเลกแลว บอยครงเปนธรกจในครอบครว บรษทเหลานสวนใหญโดยทวไปมขนาดเลกกวานยามของ SMEs โลกและการจางงานนอย หรอไมมประสบการณอยางมออาชพในการบรหารจดการทวโลก อตสาหกรรมมอทธพลโดยบรษททวโลกทมสานกงานใหญอยใน US, EU ญปน และเกาหล ซงมสวนแบงสาคญของผลตภณฑอตสาหกรรมทงหมดของอนเดย ปจจบนมการรวมตวของธรกจและมการควบรวมกจการซงทาใหสดสวนของบรษทระหวางประเทศเพมขนกลายเปนบรษททมขนาดใหญ ในกรณสวนใหญ บรษทระหวางประเทศมเสนทางการควบรวมกจการในอนเดยมากกวาการรเรมโครงการใหม ในขณะเดยวกน บรษททมขนาดเลกสองสามแหงมการเตบโตอยางเฟองฟในตลาดและใชมาตรการตดราคา การเตบโตในสวนของ SME ชามาก บางบรษทเผชญกบงานทยากในการทาตามความตองการดานสงแวดลอมทวโลกและการปรงใหเปนธรกจทดทสด บรษทเหลานโดย

สวนใหญมความเสยงจากการถกลดความสาคญจากหวงโซอปทานทวโลก (ดรายละเอยดในขอ 3.0) ประเทศไทย SMEs มบทบาทสาคญในอตสาหกรรม EE ของไทย จดหาชนสวนและสวนประกอบใหกบผประกอบชนสวนประกอบทใหญกวา และผประกอบผลตภณฑสาเรจรป ในป 2005 SMEs มการจางคนงาน 197,316 คน จากจานวน 534,003 คนท ถกจางในอตสาหกรรม บรษท EE มจานวน 1,353 แหง โดยมจานวน 715 แหง เปนของคนไทย 100 เปอรเซนต อยางไรกตาม อตสาหกรรมถกครอบงาโดยบรษททลงทนโดยตางประเทศ โดยเฉพาะอยางยงบรษท 160 อนดบสงสด บรษททคนไทยเปนเจาของเกอบทงหมดมขนาดเลก มการจางงานนอยกวา 50 คน หรอทนจดทะเบยนไมเกน 50 ลานบาท สาหรบการผลตและใหบรการ TNCs มบทบาททสาคญในการนาพาเงนลงทนจากตางประเทศเขามาในประเท ในป 2005 มโรงงาน EE ทมการลงทนจากตางประเทศ 100 เปอรเซนต จานวน 285 แหง (113 แหง เปนบรษทขนาดเลก 90 แหง เปนบรษทขนาดกลาง และเปนบรษทขนาดใหญ 82 แหง) และเปนการรวมลงทน 363 แหง (177 เปนบรษทขนาดเลก 110 แหง เปนบรษทขนาดกลาง และเปนบรษทขนาดใหญ 76 แหง) การลงทนของตางประเทศเปนสวนทสาคญของกลม SME ในป 2005 มบรษท SMEs ในอตสาหกรรม EE จานวน 482 แหง ทลงทนโดยตางชาต การสารวจทดาเนนการในรายงานประเทศประเทศไทยพบวา 80 เปอรเซนต ของซพพลายเออรชนแรก มระบบในการตอบสนองตอ RoHS และความตองการอนๆ ดานสงแวดลอมทเกยวของกบผลตภณฑ ตวอยางเชน ระบบการจดการ ดารวงแผน การจดสรรทรพยากร การลงทน และการอบรม ระหวางซพพลายเออรชนท 2 รอยละ 50 มความพยายามในการทาระบบบางอยางเพอตอบสนอง ในขณะทอก 50 เปอรเซนต กาลงตอสกบไฟ มความกงวลทวไปเกยวกบความตระหนกของซพพลายเออรในชนท 2 และชนท 3 ของหวงโซอปทาน แมวา รฐบาลไทยมการเพมความตระหนกอยางกระตอรอรนในปญหาสงแวดลอมท เ กยวของกบผลตภณฑ ( ดรายละเอยดในขอ 3.0) การศกษาพบวาภาระของการยนยอมตาม RoHS ไมมความสมดลตอซพพลายเออรชนท 2 และซพพลายเออรชนท 3 เมอเปรยบเทยบกบชนแรก

12 ∙Asia Eco-design Electronics (AEDE)

2.0 กฎหมายและการเรมตนของอตสาหกรรม ในสวนนใหภาพรวมของกฎหมายทมอยเกยวกบความตองการดานสงแวดลอมและความยงยนใน EU และญปน รวมถงภาพรวมกวางๆของอตสาหกรรมทรเรมในยโรป ญปน และระหวางประเทศซงมความเกยวของกบซพพลายเออรของ EE ในเอเชย รายงานยโรป-ญปน และภาคผนวกใหรายละเอยดเพมเตม (ดรายงานบนเวบไซต www.cfsd.org.uk/aede) 2.1 การพฒนากฎระเบยบในยโรป การพฒนากฎระเบยบดานสงแวดลอมทเกยวของกบผลตภณฑทสาคญเฉพาะผลตภณฑ EE คอดงตอไปน

ระเบยบวาดวยการจากดการใชสารอนตรายบางชนดในอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส (Directive on the Restriction of Certain Hazardous Substances หรอเรยกวาระเบยบ RoHS (2002/95/EC)) ผานรางเมอเดอนมนาคม ป 2003

ระเบยบวาดวยของเสยจากอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส (Directive on Waste from Electrical & Electronic Equipment หรอเรยกวาระเบยบ WEEE (2002/96/EC)) ผานรางเมอเดอนมนาคม ป 2003

รฐสมาชกทงหมดของ EU จาเปนตองทาการเปลยนระเบยบเหลา น เปนกฎหมายระดบชาต และดาเนนการปฏบ ตตาม

ขอกาหนดทเสนออยในแตละระเบยบ RoHS ของสหภาพยโรปเรมมผลบงคบเมอวนท 1 กรกฎาคม ป 2006 ในประเทศสมาชกทงหมด ในเวลาเดยวกน WEEE กมการดาเนนการในรฐสมาชกทงหมด แตมนอยรายทดาเนนการแลว กฎหมายสงแวดลอมอนๆทสาคญทเกยวของกบผลตภณฑ แตไมเฉพาะผลตภณฑ EE ไดแก

ขอเสนอระเบยบวาดวยการออกแบบเชงนเวศเศรษฐกจและผลตภณฑทใชพลงงาน (Proposed Directive on Eco Design and Energy Using Products หรอทเรยกวา ระเบยบ EuP (2005/32/EC)) ผานราง เมอ ป 2005

ขอเสนอระเบยบวาดวยการขนทะเบยน การประเมน และการขออนญาตเกยวกบสารเคม (Proposed Directive on Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals หรอทเรยกวา ระเบยบ REACH (COM (2003) 644))

การสอสารดานนโยบายผลตภณฑครบวงจร (Integrated Product Policy: IPP) ถกตพมพในเดอนมถนายน ป 2003 นโยบายนยงอยทขนตอนการพฒนาแตนาจะมการเกยวพนทสาคญตอซพพลายเออรของ EE (อภปรายในขอ 3.0)

การพฒนากฎระเบยบตางๆ สรปดงตารางท 1

ตารางท 1: ขอบเขตและสถานภาพของการพฒนากฎระเบยบของสหภาพยโรป ระเบยบ RoHS ของสหภาพยโรป

ระเบยบ RoHS หามการวางตลาดใน EU ของผลตภณฑ EE ใหม ทมระดบสารอนตรายเกนกวาทกาหนด ไดแก ตะกว แคดเมยม ปรอท โครเมยม

เฮกซะวาเลนซ และสารหนวงการตดไฟทงสองชนด คอ polybrominated biphenyl (PBB) และ polybrominated diphenyl ether (PBDE)

ประยกตใชกบกลมผลตภณฑขนสดทายของ EEปลายนาหลกๆ ทงหมด รวมถง วตถดบ และชนสวนประกอบ แตมบางสวนไดรบการยกเวน (อยางเชน อปกรณทางการแพทย) ซงอยระหวางการพจารณาทบทวน

ผลตภณฑใหมทเขาสตลาดนบจากวนท 1 กรกฎาคม ป 2006 จะมการสมตวอยางทดสอบและหากผลตภณฑไมผานขอกาหนดกจะตองนาออกจากตลาด ผผลตสนคาทไมผานขอกาหนดจะถกปรบ

ระเบยบน ถกบ ง คบใช โดยผานการออกกฎหมายและกฎระเบยบระดบชาต ซงควรจะอางองตามขอกาหนดในเฉพาะประเทศสมาชก

RoHS เรมมผลบงคบใชในวนท 1 กรกฎาคม ป 2006 ระเบยบนมการออกเปนกฎระเบยบในประเทศสมาชกทงหมด แมวา หลายๆ

ประเทศ (ทเปนสมาชกใหม สวนใหญอยในยโรปตะวนออก) มเวลาอก 1 ป ในการดาเนนการเพอออกกฎหมาย ระเบยบ WEEE ของสหภาพยโรป

ระเบยบ WEEE มจดมงหมายเพอปองกนการเพมขนของกากของเสย EE เพอสงเสรมการใชซา การรไซเคล และการคนสภาพวสดของ E-waste และเพอปรบปรงสมรรถนะดานสงแวดลอม ของการดาเนนการทงหมดทเกยวของในวฏจกรชวตของอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส โดยเฉพาะอยางยงการซอขาย E-waste

กาหนดความตองการทเกยวของกบเกณฑสาหรบการเกบรวบรวม การบาบด การรไซเคล และการคนสภาพของ e-waste โดยผผลตตองรบผดชอบดานการเงนเปนสวนใหญสาหรบกจกรรมเหลาน

ประยกตใชกบอปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกสทงหมดทจาหนายในตลาด EU ซงอยในกลมผลตภณฑทง 10 ชนด (เชนเดยวกบ RoHS) มากทสด 1000 โวลต AC หรอ มากทสด 1500 โวลต DC

นอกจากการดาเนนการตามขอกาหนดเบองตน ประเทศสมาชกจะตองเปลยนแปลงระเบยบนไปเปนกฎหมาย


ระดบชาตของตนเอง ซงจะสงผลใหมความหลากหลายในวธการและระดบของการดาเนนการ การออกระเบยบและกฎหมายเฉพาะของประเทศจาเปนทจะถกอางองถงสาหรบขอกาหนดเฉพาะระดบชาต

ระเบยบ WEEE มผลบงคบในประเทศสมาชกสวนใหญ บางประเทศ (สมาชกใหม ซงสวนใหญอยในยโรปตะวนออก) มเวลาอก 1 ป ในการดาเนนการออกเปนกฎหมาย การออกกฎหมายในองกฤษลาชาออกไป บางท อาจจะถงวนท 1 มกราคม ป 2007 ระเบยบ EuP

ระเบยบ EuP มเปาหมายเพอใหมกฎทเปนอนเดยวกนอยางกวางขวางใน EU สาหรบการทา Eco-design และเพอรบรองวาความไมเหมอนกนระหวางกฎหมายระดบชาตจะไมกลายเปนอปสรรคตอการคาขายภายใน EU

ระเบยบนไมนาเขาสการออกขอกาหนดโดยตรงสาหรบผลตภณฑเฉพาะ แตมการกาหนดเงอนไขและเกณฑในการใหคานยาม ตลอดจนตรวจวดการดาเนนการหลงจากนน ขอกาหนดเกยวกบลกษณะของผลตภณฑทเกยวเนองกบสงแวดลอม (เชน ปรมาณการใชพลงงาน) และยนยอมใหมการปรบปรงใหดขนอยางรวดเรวอยางและมประสทธภาพ

วนกาหนดออกเปนกฎหมายระดบชาต คอ วนท 11 สงหาคม ป 2007

อนง ระเบยบ EuP ถกนามาปรบใชโดยประเทศสมาชกของ EC ซงจะกาหนดความตองการในการทา Eco-design สาหรบผลตภณฑทใชพลงงานเปนการเฉพาะทมผลกระทบตอสงแวดลอมอยางมนยสาคญ ซงขายเปนปรมาณมาก มศกยภาพทชดเจนในการปรบปรง และมสมรรถนะการทางานทไมเปนทยอมรบในระเบยบของผลตภณฑน หรอ กฎหมายทมอย

ระเบยบนครอบคลมผลตภณฑทใชพลงงานทขายมากกวา 200,000 ชน ใน EU และครอบคลมกวางขวางมากกวาผลตภณฑในระเบยบ RoHS และ WEEE ในหลกการผลตภณฑใดๆ ทใชพลงงาน จะถกครอบคลม ยกเวน ระบบขนสงซงยงไมถกรวมในระเบยบน การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนแรงขบเคลอนอยางหนงสาหรบระเบยบน แตไมใชแรงขบเคลอนเดยว เนองจาก Eco-design เปนการพจารณาผลกระทบทงหมด

ผลตภณฑ ท ถกครอบคลมยงอย ระหวางการพจารณา การศกษาเพอเตรยมการลวงหนาแบงออกเปน 14 กลม ทกาลงดาเนนการ ไดแก หมอไอนา เคร องทา นารอน คอมพวเตอรสวนบคคลและมอนเตอรของคอมพวเตอร อปกรณสานกงาน (เชน เครองพมพ) สนคาอเลกทรอนกส (รวมทง โทรทศน) หนวยสภาพพรอมใชงาน (standby units) เครองอดประจแบตเตอรและสายไฟฟาภายนอก

อปกรณใหแสงสวางในสานกงาน อปกรณใหแสงสวางบนทองถนน เครองปรบอากาศสาหรบทพกอาศย มอเตอรไฟฟา ตเยนพาณชยและตแชแขง ตเยนทใชภายในบานและตแช และเครองลางจานภายในบานและเครองซกผา

ระเบยบนไมนาจะมผลบงคบใชโดยทวไปภายใน EU กอนป 2009 ประเทศสมาชกแตละประเทศจะตองสรางโปรแกรมรองรบลวงหนา

ความคาดหวงในการบงคบใชจะผานทางการสาแดงดวยตนเองและการปดฉลาก CE หรอฉลากอนๆ และผลตภณฑจะถกตรวจสอบโดยการสม ขอมลทใหจะตองรวมถงพลงงานทสะสมและผลกระทบอนๆ ทแสดงถงสมรรถนะในการใชงาน คาดหวงวาผผลตจะตองสรางระบบการจดการและใหเอกสารดานเทคนคเกยวกบการประเมนวฏจกรชวต (LCA) และการผานตามขอกาหนด

ขอเสนอ REACH

REACH มาจาก Registration (การขนทะเบยน), Evaluation (การประเมนคา) และ Authorisation (การขออนญาต) เกยวกบผลตภณฑสารเคม (Chemicals) มวตถประสงคเพอควบคมสารเคมอนตรายทใชในสหภาพยโรป (ไมไดหามใชสารเคมเปนการเฉพาะ)

ภายใต REACH บรษททผลตหรอนาเขาสารเคมมากกวา 1 ตนตอป จะตองมการลงทะเบยนในฐานขอมลกลาง ขอมลนจะสงผานไปถงหวงโซของการผลต

ความผดพลาดในการลงทะเบยนจะหมายความวาสารนนจะไมสามารถนาเขาไปในตลาดยโรปได รายละเอยดของกลไกการบงคบใช ยงไมมในขณะน แตคาดวาการตรวจสอบการลงทะเบยนจะออกมากอนและซพพลายเออรทไมทาตามจะถกดาเนนคดทเปนไปได ตามดวยการถอนผลตภณฑออกไป

ขอเสนอในขณะนกาลงอยในขนตอนการพจารณาโดยรฐสภายโรปและสภาของ EU เพอการปรบปรงภายใตขนตอนทเรยกวาการตดสนใจรวมกน

การประยกตใช REACH มความเกยวพนสาคญสาหรบการผลตของบรษทอเลกทรอนกสภายใน EU หรอ การนาเขาผลตภณฑและวตถดบทปรมาณทงหมดทเขาสตลาดอยในระดบทกาหนดขางตน ความเกยวพนทสาคญในขณะนคอการเกดตนทนของการทดสอบและการลงทะเบยนสาหรบผผลตหรอผนาเขาใน EU เนองจากวาระเบยบนประยกตใชกบวตถดบทบรรจอยในผลตภณฑซงจะมขอกาหนดใหซพพลายเออรตามหวงโซอปทานแสดงปรมาณวสด ในความรสระเบยบนนาจะสรางความลาบากมากยงขนกวา RoHS สาหรบผประกอบการ OEMs และซพพลายเออรเกยวกบการทดสอบและเอกสารขอมล

นโยบายสนคาครบวงจร (IPP)


การรเรมของสภายโรป (EC) IPP เปนวธการของรฐบาลเพอลดผลกระทบสงแวดลอมของผลตภณฑโดยใชเครองมอทเหมาะสมดวยการผสมของดานความตองการและดานการจดหาโดยใชเครองมอนโยบายผลตภณฑดานสงแวดลอม (Environmental Product Policy: EPP) การบรณาการเปนการออกแบบเพอใหไดผลทเหมาะสมและจะเขามาแทนทในระดบทแตกตางกน

ในระดบระดบชาต นโยบายนจะมการรวมการพจารณาผลกระทบตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑ การบรณาการโดยใชนโยบาย EPP การรวม EPPs กบประเดนอนๆ ของนโยบายสงแวดลอม และการรวม EPPs กบนโยบายอนๆ ของรฐบาลทไมใชดานสงแวดลอม

ในระดบสหภาพยโรป (EU) สภายโรปมความตระหนกถงการ harmonize วธการใช EPP ระหวางประเทศสมาชก เนองจากประเทศตางๆ มกระบวนการดาเนนการในอตราทแตกตางอยางมาก

ในขณะเดยวกน ธรกจจะมสวนเกยวของในดาเนนการบางอยางทางดานการจดหา (supply-side) ของ EPP ยกตวอยางเชน การประยกตใช Eco-design และการมสวนรวมในฉลากสงแวดลอม (eco-labelling) การพฒนา IPP และการลงมอปฏบ ต ถอวา เปนหนาท ส าหรบรฐบาล โดยเฉพาะอยางยงมาตรการดานความตองการ (demand-side)

IPP กาลงถกยอมรบมากขน ไมเพยงแตเปนวธการเขาถงดวยการบรณาการ EPPs เทานน แตยงเปนกญแจหลกของกลยทธระดบประเทศเพอการผลตและการบรโภคอยางยงยน

EPP เปนหนงสวนประกอบสาคญในโปรแกรมปฏบตการดานสงแวดลอมโปรแกรมท 6 ของสหภาพยโรป (EU’s 6th Environmental Action Programme)

การสอสารเกยวกบ IPP ในป 2003 นน คณะผแทนยโรปไดตพมพตารางเวลาสาหรบปฏบตการดงตอไปน: - ป 2005 ปญหาของคมอฝกปฏบตจรงทดทสดเกยวกบ LCA และเอกสารการถกเถยงเกยวกบความตองการสาหรบการออกแบบผลตภณฑทเกยวของกบผผลต (เหลานยงไมปรากฏใหเหนเปนรปธรรม) - ป 2006 การพฒนาโปรแกรมปฏบตการสาหรบการจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอมของ EC - ป 2007 การจาแนกผลตภณฑทกาหนดเปนลาดบแรกซงมศกยภาพสงทสดสาหรบการปรบปรงดานสงแวดลอม

IPP ยงคงอยทขนตอนการถกเถยงและไมมขอกาหนดทฉบพลนสาหรบซพพลายเออร ขนอยกบวา IPP จะถกดาเนนการผานระเบยบและนโยบายอยางไร แตอยางไรกตาม IPP มความเกยวพนทสาคญในระยะกลางถงระยะยาว ยกตวอยางเชน ในอนาคตใดๆ มขอกาหนดสาหรบการจดซอทเปนมตรตอสงแวดลอมโดยรฐบาลแหงชาต ระเบยบ EuP เปนสวนหนงของการดาเนนการของ IPP

ในขณะเดยวกน หลกการและคาศพทเฉพาะยงคงมอย ซงใชภายใน EC และประเทศสมาชกบางประเทศ คาวา IPP มนไดสญหายไปในชวงปทผานมา

การเขาใจภมหลงทวไปและแรงขบเคลอนสาหรบการพฒนากฎระเบยบทมประโยชน มแ ร งขบ เคล อน ทหลากหลายส าหร บการพฒนา เหล า น ประกอบดวย ความกงวลเกยวกบวสดอนตราย และความเสยงตอสงแวดลอมและสขภาพ ตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑ (RoHS และ REACH) การเพมขนของปรมาณของเสย EE (WEEE) และความจาเปนในการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกและการรบรถงความจาเปนในการปรบปรงประสทธภาพพลงงานของผลตภณฑ (EuP) แรงขบเคลอนสาคญสาหรบการออกกฎหมายของ EC คอ การประสานเสยงและการจดทามาตรฐานของการเขาถงเพอใหงายตอการทางานทเปนตลาดเดยว ในปจจบน ระเบยบ RoHS มการเปลยนแปลงภายใตมาตรา 95 (เกยวกบการ harmonization) และไดรบผลประโยชนจากวธการออกขอกาหนดทวไปในประเทศสมาชก ทนททขอตกลงมรายละเอยดมากพอ โดยเฉพาะอยางยงสารและความเขมขน ในทางกลบกนระเบยบ WEEE ภายใตมาตรา 175 มการดาเนนการภายใตสงแวดลอมทมเปาหมายไมเทาเทยมกน ซงทาใหมวธการทแตกตางกนในประเทศสมาชกแต

ละประเทศ เกยวกบการกาหนดขอบเขต ราคา ความรบผดชอบ การลงทะเบยนผผลต และการเกบรวบรวมและการจดการในการรไซเคล ไมมสถานทเปนศนยกลางในการลงทะเบยนของยโรป และขาดขนตอนทเปนอนหนงอนเดยวกนสาหรบการลงทะเบยน การวงเตนผานและการปรกษากบอตสาหกรรม การแกไขเพมเตม และการปฏบตทยาก ทาใหเกดความลาชาในการดาเนนการของ WEEE โดยเฉพาะอยางยงในองกฤษ หลายๆ ปญหาและความซบซอนทเกยวโยงกบกฎหมายของ EU ทเดนทสดซงมความสาคญสาหรบซพพลายเออรในการไดรบขอมลทมคณภาพดมากขนเกยวกบดานเทคนคและสวนประกอบของการออกกฎหมาย ทงการขายโดยตรง ผานสาขา ตวแทน หรอ ลกคาในหวงโซอปทาน จากรายงานพบวา ขาดความตระหนกและความพรอมของ SMEs สวนมากของเอเชย ซงจะมสวนหนงทเปนผลจากความบกพรองในกระบวนการดาเนนการของ EC ประกอบดวย การขาดการสอสาร ขาดคากาจดความทชดเจน และขาดการสรางชองทางการสอสารระหวาง EC และ SMEs ของ EU และทไมใช EU (ผานรฐบาลและสมาคมอตสาหกรรมหรอวธการอนๆ) ขาดจดศนยกลางของการสอสารและใหคาแนะนาใน EU มความเปนไปได


ในการขาดความเขาใจของหนวยงานรฐบาลระดบชาตและสมาคมอตสาหกรรม การยดเยอของกระบวนการดาเนนการซงจะทาใหมการสงสญญาณทผดวาการยนยอมไมใชปญหาทฉบพลน พวกเขาใหบทเรยนในการดาเนนการในอนาคต ในความตอนตนของ EE และสมรรถนะดานสงแวดลอม ระเบยบทเกยวของถดไป คอ EuP สงทเหนในขนตอนนคอ จะมการวจยอยางเขมขนและมการปรกษากบผมสวนไดสวนเสย EuP นอกจากจะอยในความรบผดชอบของ DG Enterprise (ENT) และ DG Transport and Energy (TREN) แลว และจะไมมความจาเปนตองแยกการกาหนดกฎระเบยบในประเทศสมาชกตางๆ และความตองการสาหรบการจดการเกยวกบการดาเนนการทสลบซบซอน ซงเปนแหลงปญหาตางๆ ของ WEEE 2.2 การพฒนากฎระเบยบในประเทศญปน กฎหมายสาคญของของญปนมการบงคบใชคอดงตอไปน

กฎหมายพนฐานเพอการสรางสงคมการใชวสดหมนเวยน (Sound Material-Cycle Society, ป 2001)

กฎหมาย เพ อการส ง เ ส รมการ ใช ท ร พยากรอย า งมประสทธภาพ (LPEUR) ในป 2001

กฎหมายรไซเคลเครองใชไฟฟาในครวเรอน (HARL, ป 2001)

กฎหมายการจดซอทเปนมตรตอสงแวดลอม (GPL) ผานในป 2001

กฎหมายการบรหารจดการของเสย (ป 2003). RoHS ของญปน: ประกาศใชเมอวนท 1 กรกฎาคม ป 2006

กฎหมายเหลานบางฉบบมการพฒนาเปนกฎหมายเฉพาะของผลตภณฑ EE โดยเฉพาะอยางยง HARL แตเนนหนกการดาเนนการตามโครงสรางของกฎหมายทวไปทมเปาหมายในการสรางเศรษฐกจรไซเคล (recycling economy) กฎหมาย 3 ฉบบแรกเกยวของกบ 3R คอ Reduce (ลดการใช) Reuse (การใชซา) Recycle (การหมนเวยนกลบมาใชใหม หรอรไซเคล) กบกฎหมายการจดการของเสยทประยกตใช ในการกาจดของเสย GPL ประยกตใชกบการจดซอของรฐบาลและมจดมงหมายเพอสรางตลาดสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม (green market) สาหรบผลตภณฑทจดหาโดยภาครฐ จดมงหมายคอเพอสรางกฎหมายทครบวงจรสาหรบกระบวนการผลตและเสรมเปาหมายทเปนยทธศาสตร สารอนตรายใน EE และ WEEE ไมครอบคลมเฉพาะภายในกรอบของกฎหมายของเสยน อยางไรกตาม บรษทญปนสวนใหญมการดาเนนการในบรษทแลว ในสวนของความตงใจ มขอตกลงเกยวกบ RoHS ดวยความสมครใจมาตงแตปลายทศวรรษ 1990 และในตอนนญปนมกฎหมาย RoHS เปนฉบบของตวเอง ดวยแผนการดาเนนการเพอใหสอดคลองกบการดาเนนการตาม RoHS ของสหภาพยโรปในเดอนกรกฎาคม ป 2006

ตารางท 2: ขอบเขตและสถานภาพของการพฒนากฎหมายของญปน กฎหมายพนฐาน

กลยทธ 3Rs สนบสนนโดยกฎหมายพนฐานเพอสรางสงคมทใชวสดหมนเวยน (Sound Material-Cycle Society) ซงมผลบงคบใชในเดอนมกราคม ป 2001 และสรางหลกการเบองตนภายใตกฎหมายสงแวดลอมอนๆ ทจะดาเนนการ การบงคบนมขอผกพนทตางกนในแตละกลมและมาตรการดาเนนการโดยรฐบาลแหงชาตและมาอยภายใตความรบผดชอบของกระทรวงการคา เศรษฐกจและอตสาหกรรม (METI)

ภายใตกฎหมายพนฐานนมาเปนกฎหมายเบองตนทรฐบาลประยกตใชจรงตามรายละเอยดของกฎหมาย

LPEUR

กฎหมายเพอการสงเสรมการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ (LPEUR) จดการกบ 3Rs ผานทางกฎหมายทเกยวของกบผลตภณฑ

กฎหมายน ประยกต ใช ในเดอนเมษายน ป 2001 และมขอกาหนดเกยวกบ 3R สาหรบเปนมาตรการความรบผดชอบของผผลต เพอใชธรกจนาไปในขนตอนการผลต กฎหมายนรวมถงการออกแบบ การทาเครองหมายเพอการคดแยกและเกบ

รวมรวม และการพฒนาระบบการนากลบคนหลงหมดอายการใชงาน ความรบผดชอบนประยกตใชเพอใหแตละภาคสวนชนาการจดหาและการบรโภค ยกตวอยางเชน สาหรบธรกจ หมนเวยนการใชวตถดบดวยเปาหมายใชวสดนอยทสดและเกดของเสยนอยทสด สาหรบผบรโภครวมมอกนในการคดแยกและรวบรวม สาหรบรฐบาลแหงชาตและรฐบาลทองถน ใชมาตรการทางการเงนและสงเสรมการจดหาสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม (green procurement) และการพฒนาเทคโนโลย

พนทตงของอตสาหกรรม 10 แหง และผลตภณฑ 69 รายการ ถกกาหนดเพอบงคบใชกฎหมาย LPEUR ซงครอบคลมประมาณ 50 เปอรเซนตของขยะจากอตสาหกรรมและขยะมลฝอยชมชน กฎหมายนถกรวมเขาไวทงหมด ดงนน ขอกาหนดทผลตภณฑเหลานไมครอบคลมโดยตรง โดยทความรบผดชอบของผผลตจาเพาะอยภายใตความกดดนและการพจารณาอยางละเอยดเพอสนบสนนการปรบปรงสมรรถนะดานสงแวดลอม นอกจากน ทาใหเกดการพฒนาแผนการนากลบคนสาหรบคอมพวเตอรสวนบคคลทใชในครวเรอน และแบตเตอรแบบพกพา


HARL ถดจากกฎหมาย LPEUR มาสกฎหมายรไซเคลเครองใชไฟฟาภายในบาน (HARL) HARL บงคบใชในป 2001 และใหผผลต คอ บรษทผลตและผนาเขา เครองใชไฟฟาภายในบาน 4 ชนด ความรบผดชอบในการใหแผนการนาผลตภณฑกลบคนระดบชาตและเปาหมายการรไซเคลทจะไดรบ

เครองปรบอากาศ เครองซกผา โทรทศน และตเยน/ตแชแขง เปนผลตภณฑเปาหมายทมประโยชนตอสงแวดลอมสงทสด หากสามารถบรรลเปาหมายได ผลตภณฑชนดใหมหลายชนดอยระหวางการพจารณาแตยงไมไดมการกาหนด

กฎหมายวางเปาหมายเฉพาะการรไซเคลสาหรบเครองใชไฟฟา 4 ชนด และเกยวของกบอปกรณทเปนของเสยจากครวเรอนเทานน สวนธรกจ WEEE ไมถกครอบคลมโดย HARL แมวาภายใต LPEUR ธรกจมหนาทเพอใหมการรไซเคลไดมากทสด

ไมมเปาหมายสาหรบการเกบรวบรวม แตรายการทถกรวบรวมจะตองถกรไซเคลผานระบบ ซงระบบรเรมในเดอนเมษายน ป 2001 ณ จดน ผผลตเปนผรบผดชอบสาหรบการเกบรวบรวมและการรไซเคลของเสยเหลาน มการจดเกบภาษจากผบรโภคสาหรบแตละหนวยทถกทง

แผนการประกอบดวย 2 หนสวนธรกจ คอ A (ประกอบดวย พานาโซนค มตซชตะ และโตชบา) และ B (ประกอบดวย มตซบช ฟจตซ ฮตาช ซนโย ชารป และโซน) A มศนยรไซเคล 25 แหง และ B มศนยรไซเคล 15 แหง (แมวารปแบบนเปลยนแปลงขนอยกบแหลง)

ควรจะถกกลาวถง แมวา LPEUR และ HARL อยบนพนฐานของความรบผดชอบของผผลต ซงเปนสวนประกอบทสาคญเปนความรบผดชอบของผบรโภค เนองจากผบรโภคจายเงนเพอแผนการน ในความรสกสงนแตกตางจาก WEEE ซงจะจายเงนทงหมดโดยผผลต

กฎหมายการจดซอทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green Purchasing Law)

ในเดอนพฤษภาคม ป 2000 กฎหมายการจดซอทเปนมตรตอส งแวดลอมถกบงคบใช เพอสรางการจดซอท เปนมตรตอสงแวดลอมดวยนโยบายระดบชาต ภายใตกฎหมาย สวนราชการทงหมดตองดาเนนการจดซอสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม

แตละหนวยงานตองสรางและเผยแพรนโยบายการจดซอในแตละป ดาเนนการจดซอทเปนมตรตอสงแวดลอมบนพนฐานของนโยบาย และรายงานบนทกการจดซอ

มสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมมากกวา 150 รายการ บนรายช อ ซ งประกอบด วย เคร อ ง ใช ส า นกงาน อปกรณเครองใชไฟฟาและอปกรณใหแสงสวาง

กฎหมายจดซอทเปนมตรตอสงแวดลอมเปนสวนประกอบและสนบสนนการรเรมการจดซอดวยความสมครใจ โดยเฉพาะอยางยง เครอขายการจดซอท เปนมตรตอส งแวดลอม (Green Purchasing Network) เกดขนในป 1996 เพอสงเสรมการจดซอทเปนมตรตอสงแวดลอมและผทมสวนเกยวของ รวมถง มตซชตะอเลกทรค โซน และ NEC

RoHS ของญปน

สารอนตรายในผลตภณฑมการยกเลกการใชแลวโดยบรษทรายสาคญดวยความสมครใจ ในการความเตรยมสาหรบ RoHS ของสหภาพยโรป

กฎหมาย RoHS ของญปนประกาศใชเมอวนท 1 กรกฎาคม ป 2006 ซงเปนวนเดยวกนกบการบงคบใช RoHS ของสหภาพยโรป

จดมงหมายของกฎหมายนคอเพอการรบรองความถกตองตามมาตรฐานสาหรบผลตภณฑทใชในตลาดญปน EU และตลาดอนๆ และเพอเกบสนคาลาสมยตางๆ ทไมตอบสนองดวยความสมครใจ

RoHS ของญปนใหความสนใจกบการทาเครองหมายมากกวาการเปนกฎหมายจากดการใชวสด

ในประเทศญปนมแรงขบเคลอนเปนการเฉพาะสาหรบการออกกฎหมายในประเดนดานสงแวดลอมน กฎหมายเกยวกบของเสยและทรพยากรเปนเพยงแคสวนหนงของการรวมมอกนในการรางกฎหมายโดยรฐบาลดวยความรวมมออยางใกลชดกบอตสาหกรรม โดยของเสยเพมสงขนในแตละปเปน 450 ลานตน จากแหลงของเสยทงหมด และพนทฝงกลบในเชงพาณชยทมอยจากดสามารถใชไดถงป 2008 ประเทศกาลงหาวธการเพอลดปรมาณใหนอยลงซงตองอาศยทงทรพยากรธรรมชาตและทดนสาหรบการกาจด การพฒนาอยางยงยนเปนสวนสาคญยงของความกาวหนาทางเศรษฐกจ อตสาหกรรมญปนซงมขอผกมด

ทางวฒนธรรมเพอการวจยและพฒนา ความทาทายถอวาเปนโอกาสเพอปรบปรงการผลตและกระบวนการออกแบบ นนเปนสงทเกดขนซงเปนวาระแหงชาตของการพฒนาขอไดเปรยบทางการแขงขนในการรไซเคลและเทคโนโลยสงแวดลอมอนๆ การดาเนนการของกฎหมายดเหมอนวาจะคอนขางราบเรยบและประสบความสาเรจในญปน “วฒนธรรมการยนยอม” กญแจสาคญของกระบวนการดาเนนการสาหรบ HARL ทถกรวมเขาไป ยกตวอยางเชน มการพฒนารวมกนโดยอตสาหกรรมและกระทรวงญปนทเกยวของ ความรบผดชอบทชดเจน ตารางเวลาทชดเจน และวตถประสงคดานสงแวดลอมทชดเจน ประยกตใชมจดมงหมาย


เพอใหสามารถไดรบผลประโยชนทเหมาะสมทสด (ยกตวอยางเชน ผลตภณฑอเลกทรอนกสสาคญทใชในครวเรอน ไมใช WEEE ทกชนดทงหมด) การจดเตรยมกรอบการดาเนนงานทไมมความเสยงเพอการลงทนในอตสาหกรรม การดาเนนการไดรบการสนบสนนโดยการบรหารจดการและการลงทนทสาคญในโครงสรางพนฐาน โดยเฉพาะการสรางศนยกลางการรไซเคลในประเทศ อตสาหกรรมมความเกยวของอยางมากในกระบวนการและบรษท EE ชนนา มการสรางโรงงานรไซเคลทสาคญ ระดบการรไซเคลในปจจบนทเปนผลมาจาก HARL อยทประมาณ 50-60% สาหรบผลตภณฑกลมสาคญ ญปนใชขอตกลงดวยความสมครใจและแผนทนาทางของการไมใชตะกว (lead-free road map) จากปลายทศวรรษ 1990 เพอขบเคลอนใหเกดการยกเลกการใชตะกวและสารอนตรายอนๆ ใน

ผลตภณฑกอนการออกกฎหมายในทวปยโรป สงผลใหซพพลายเออรตางๆ ของเอเชยถกบงคบโดยขอกาหนดของญปนเกยวกบสารอนตรายผานหวงโซอปทานเชนเดยวกบขอกาหนดทวไปเพอปรบปรงความสามารถในการรไซเคลและประสทธภาพลงงาน 2.3 การเปรยบเทยบระหวางยโรปกบญปน จากการทบทวนขางตน เมอพจารณาสถานการณของยโรปและญปน ซงม ทงความเหมอนกนและความแตกตางกนในแรงขบเคลอนของกฎหมาย วธการ การบกเบกของอตสาหกรรม และการดาเนนการตามขอกาหนดสมรรถนะดานสงแวดลอมและสงคมทเกยวของกบผลตภณฑ EE และซพพลายเออร

ตารางท 3: การเปรยบเทยบระหวางยโรปกบญปน ยโรป ญปน กฎหมาย ทวไป เฉพาะผลตภณฑ EE ทสาคญ สวนหนงของกรอบกฎหมายของเสยทวไป แรงขบเคลอน/จดมงหมายหลกในกฎหมายของผลตภณฑ EE

ความรบผดชอบของผผลต การปองกนมลพษ/สขภาพและความปลอดภย การลดของเสยเพอการฝงกลบ การเพมประสทธภาพพลงงาน/การลดกาซเรอนกระจก การ Harmonisation ของกฎหมายระดบชาต

ประสทธภาพของทรพยากร การขาดแคลนพนทฝงกลบ ยทธศาสตร ความรบผดชอบของผผลตและผบรโภค

RoHS ถกดาเนนการเมอวนท 1 กรกฎาคม ป 2006 ถกดาเนนการเมอวนท 1 กรกฎาคม ป 2006 ทาเครองหมายตามขอกาหนดของกฎหมายโดยสมครใจในชนสวนทจากดการใช

WEEE และ HARL ระเบยบ WEEE ผานเปนกฎหมายในประเทศสวนใหญแตวธการแตกตางกนในการดาเนนการ

อาศยความรบผดชอบของผผลตและจายเงนโดยผผลต

ครอบคลมผลตภณฑอยางกวางๆ จานวน 10 กลม

HARL รวมผบรโภคเขาไปดวย เชนเดยวกบความรบผดชอบของผผลตและจายเงนโดยผบรโภค

WEEE ภายใต HARL ครอบคลมเพยง 4 ชนด (ตเยน เครองปรบอากาศ โทรทศน และเครองซกผา)

EuP, REACH และ IPP อยระหวางการพจารณา ทเทยบเทาระเบยบเหลานยงไมไดกาหนด การจดซอทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green purchasing)

นโยบายแตไมใชกฎหมายเฉพาะ กฎหมายเฉพาะตงแตป 2001

ระดบของกฎหมาย มความเปลยนแปลง บางประเทศกาวหนาแตใหมตอการดาเนนการ หรออยภายใตการพจารณา กฎหมายกาวหนานอยในประเทศทตระหนกตอสงแวดลอมนอยและประเทศสมาชกใหม

กาวหนา (ตงแตป 2001)

การดาเนนการ


ทวไป ใน EU มสมาชก 25 ประเทศ มวฒนธรรมและระดบความตระหนกดานสงแวดลอมตางกน ความเปนเอกฉนทยากทจะบรรลผล อตสาหกรรมมการวงเตนอยางมากในการทบทวนกฎหมายหรอการแกไขเพมเตม

สรางความเปนเอกฉนทไดคอนขางงาย อตสาหกรรมรวมมออยางกระตอรอรนในการพฒนากฎหมายและการดาเนนการ

โครงสรางพนฐานของการรไซเคลและ การดาเนนการ

มการสรางโครงสรางพนฐานของ การรไซเคล EE ในบางประเทศ แตโดยทวไปมจากด

การลงทนทสาคญในโครงสรางพนฐานและองคกรสาหรบการรไซเคล การรไซเคลอยในระดบสง

โครงสรางอตสาหกรรมและการนากลบคน

ผผลตสาคญนอยมาก นากลบคนโดยตรง และโอกาสดานการตลาดสาหรบการรไซเคล EE

ขอด: ผผลตสาคญมจานวนมาก โดยมตลาดรวบรวม มการรวมกนในแนวดงสง ขอจากดนอยในการคดเลอกวสดมาใชซา มเสนทางและลอจสตกสในการรวบรวมทชดเจน กลไกราคามความโปรงใส การพฒนาเทคโนโลยการผลตใหมและมการรบประกนปรมาณตาสดสาหรบผรไซเคล

ความเกยวของของบรษท EE ทสาคญในการรไซเคล

มความเกยวของบางอยางในบางประเทศ สวนใหญมความเกยวของกน

ความเกยวของของบรษท EE ทสาคญในการจดการหวงโซอปทานทเปนมตรตอสงแวดลอม

บรษทยโรปรายหลกๆ เชนเดยวกบบรษทญปนเกยวของในการจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอมและหนสวนของหวงโซอปทาน และในการผลกดนดานคณภาพ การจดการสงแวดลอมและความปลอดภย และมาตรฐานภายในหวงโซอปทาน

บรษทญปนเกยวของในการจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอมและหนสวนของหวงโซอปทาน และในการผลกดนดานคณภาพ การจดการสงแวดลอมและความปลอดภย และมาตรฐานภายในหวงโซอปทาน

ความรบผดชอบตอสงคม บรษทยโรปและสหรฐอเมรกา มความเกยวของในสงคมและจรยธรรมของ CSR และในการประเมนสมรรถนะของซพพลายเออร

บรษทญปนไมปรากฎวามความกระตอรอรนมากในเรองดงกลาว

2.4 การพฒนามาตรฐานและกฎหมายอนๆ ทมผลตอซพพลายเออร EE นอกจากน การพฒนากฎหมายในยโรปและญปนมการพฒนามาตรฐานและขอกาหนดอนๆ จานวนมาก ซงมความเกยวพนถงสมรรถนะดานสงแวดลอมและสงคมของซพพลายเออร EE รายการขางลางดงตอไปนเปนกลมทสาคญเฉพาะของ EE

การพฒนาหลกปฏบตสาหรบอตสาหกรรมอเลกทรอนกส (EICC)

การสรางมาตรฐานหวงโซอปทานดวยการรเรมความยงยนดานสงแวดลอมทวโลก (GeSI)

การพฒนาแผนการกาหนดฉลากสงแวดลอมและฉลากดานพลงงาน

การพฒนากฎหมาย RoHS ของชาตอนๆ เชน จน และ เกาหลใต

การออกกฎหมายระดบชาตในประเทศเอเชยทเพมสงขน มาตรฐาน IEC สาหรบการทา Eco-design

สงเหลานสามารถเพมการพฒนาทเกยวของอนๆ ยกตวอยางเชน การปรบปรงมาตรฐานระหวางประเทศใหสงขน เชน ISO14001, ISO9001, OHS18001, SA8000 และ ISO14062 ในขณะเดยวกน ไมม EE หรอ ผลตภณฑเฉพาะ ในขณะน ทใหกรอบทวไปอยางกวางขวางใน 3 ขอแรก เพอรบประกนการจดการสงแวดลอม คณภาพ และ OHS โดยซพพลายเออร SA8000 ไดรบการยอมรบมากขนเพอการบประกนจรยธรรมในการทางาน ISO14062 เปนการใหคาแนะนาดานเทคนคทครอบคลมการรวมเอาการพจารณาดานสงแวดลอมเขาไปในการพฒนาผลตภณฑและการออกแบบ มาตรฐานระหวางประเทศ แมวาเปนมาตรการสมครใจ เรมมมากขนทผผลตตองผานขอกาหนดสาหรบการปฏบตการในตลาดทกาหนด โดยการใหการรบประกน โดยเฉพาะอยางยงลกคาธรกจเพอธรกจ (B2B) ทตองมระบบการบรหารจดการในบรษท ปจจยสา คญในการผลกดนการรเรมและความตระหนกตอสงแวดลอมและสงคมในกลม EE ใหมการปรบโครงสรางสาคญ


ของกลมดวยการเพมการผลต โดยเฉพาะอยางยงเอเชยตะวนออกเฉยงใต ขอมลขางตน ขณะน อเลกทรอนกสและเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT) แสดงใหเหนวาเปนสวนสาคญของสนคาสงออกจากเอเชยตะวนออกและเอเชยตะวนออกเฉยงใต การเปลยนแปลงนมผลให TNCs ทสาคญทงหมด ไมวาจะเปนยโรป ญปน

สหรฐอเมรกา หรออนๆ และมการพจารณาอยางละเอยดและกาหนดมาตรฐานทตองการใหสงขน ในตลาดโลก ดเหมอนวาจะมความตองการเพมขน สาหรบวธการทวไป วธการทเปนมาตรฐาน เพอใหงายตอการคาขาย

ตารางท 4: การพฒนามาตรฐานและกฎหมายระหวางประเทศ หลกปฏบตสาหรบจาแนกอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

คลนลกแรกของการพฒนาความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ (CSR) ในกลม EEE ใหความสนใจตอประเดนปญหาดานสงแวดลอ

ในเดอนตลาคม ป 2004 บรษทตางๆ ของสหรฐอเมรกา เปดตวหลกปฏบตสาหรบอตสาหกรรมอเลกทรอนกส (Electronics Industry Code of Conduct: EICC) ซงรวมประเดนปญหาทางสงคมและจรยธรรม

Hewlett-Packard (HP) ใหความรวมมอในการทาหลกปฏบตใหงายระหวางตนเอง Dell, IBM และบรษทผลตอเลกทรอนกส Celestica, Flextronics, Jabil, Sanmina SCI และ Solectron

หลกปฏบตถกพฒนาเพอสรางและสงเสรมใหเกดสงทคาดหวงในอตสาหกรรมสาหรบปฏบตเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมผานหวงโซอปทานทวโลกของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

หลกปฏบตทมศกยภาพใหเสนทางสาหรบการเขาถงเหมอนกนเพอตดตามสมรรถนะของซพพลายเออรผานกรอบทวไปของ CSR รวมถง แรงงาน และการจางงาน สขภาพและความปลอดภย จรยธรรมและการปองกนสงแวดลอม

ในเดอนพฤศจกายน ป 2004 บรษท Cisco Systems จากด, HP, ไมโครซอฟต และบรษทอนเทล

คอรปอเรชน ประกาศคณะทางานใหม รวมมอกนเพอความรบผดชอบทางสงคมของธรกจ (BSR) จะพฒนากลไกทวไปและเครองมอทจะทาใหสามารถผานขอกาหนดดวยหลกปฏบต

บรษทจะรวมมอกนทางานกบซพพลายเออรและหนสวนในหวงโซอปทานเพอพฒนาการเขาทวไปดวยการสารวจซพพลายเออร วธการรายงาน เครองมอในการตรวจสอบ โปรแกรมและการประเมนความเสยง ความพยายามรวมกนสะทอนถงขอตกลงรวมกนของบรษทเพอเปนผนาในดาน CSR และมความปรารถนาเพอชวยเหลอซพพลายเออรในสายของตนเองเกยวกบขอกาหนดในการรายงานและการแสดงสมรรถนะของตนเองอยางงาย

การรเรมความยงยนในอตสาหกรรมอเลกทรอนกสของโลก (Global e-Sustainability Initiative: GeSI) การรเรมความยงยนในอตสาหกรรมอเลกทรอนกสของโลก (GeSI) เปนการรเรมรวมกนของกลมทางานระหวางประเทศของซพพลายเออรและผใหบรการเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) โดย

การสนบสนนของโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาตและสหพนธเทคโนโลยโทรคมนาคมระหวางประเทศ GeSI ดาเนนการเพอชวยใหเกดการพฒนาทยงยนในอตสาหกรรม ICT โดยนาเอาบทบาทความเปนผ นาในการรวมมอกนสารวจและจดการความรบผดชอบทเกยวของกบระบบอตสาหกรรม นเวศวทยา และสงคม คณะกรรมการ EICC และ GeSI ตกลงรวมกนเพอเปนหนสวนในการพฒนาและการจดเครองมอและกระบวนการทเหมาะสม เพอการตรวจวดและตดตามสมรรถนะความรบผดชอบของธรกจตลอดหวงโซอปทานผานกลมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) การพฒนาฉลากสงแวดลอม (eco-labeling) และฉลากพลงงาน (energy labeling)

โครงการฉลากสงแวดลอมทวไปหลายโครงการทสรางขนประสบความสาเรจในประเทศยโรป เชน สวเดนและประยกตใชสนคากบ EEE หลายชนด อยางไรกตาม โดยปกตฉลากสงแวดลอมของผล ต ภณฑ ไม เป นปญหาส า คญส าหร บ ผ ผล ต EEE ผลตภณฑ และตลาดผบรโภค

ในทางตรงกนขาม ฉลากพลงงานถกสรางขนไดเปนอยางดในกลมผลตภณฑเครองใชไฟฟาตางๆ ยกตวอยางเชน ฉลาก Energy Star ของสหรฐอเมรกา อยางไรกตาม การตดฉลากนน โดยปกตประยกตใชเฉพาะชวงการใชงานของวฏจกรชวตผลตภณฑเทานน

ในระดบของสหภาพยโรปมการรเรมแลวในปจจบน รวมถงขอเสนอฉลากพลงงานของเครองใชไฟฟาในครวเรอนและขอตกลงดาวพลงงานของ EU (EU Energy Star Agreement)

ในปจจบน ไมมโครงการสาหรบใหขอมลแกลกคาเกยวกบพลงงานทเปนรปธรรม ถงแมวา ลกคา B2B กาลงเปนผนาใหดาเนนการทา Eco-design ซงจะเรยกรองขอมลจากซพพลายเออรรายสาคญ

การพฒนากฎหมาย RoHS อนๆ

การกระตนโดยระเบยบ RoHS ของสหภาพยโรป หลายๆ ประเทศมการพฒนาเปนแบบฉบบของตนเอง รวมทงจนและเกาหลใต แรงจงใจทแทจรงยงไมชดเจน ในขณะทความตระหนกเกยวกบมลพษ สขภาพและความปลอดภยเปนหนงปจจย ปจจยอนๆ จะเปนมากกวากลยทธสาหรบการประกนขอไดเปรยบในการแขงขนของอตสาหกรรมในประเทศในการตอบสนองตอ


ระเบยบ RoHS ของสหภาพยโรปและญปน มนไมเปนจรง หรอ ไมมประสทธภาพสาหรบในสวนของบรษทหรออตสาหกรรมสาหรบการไปสการไรสารตะกว (lead-free) ในขณะท สวนอนๆ ยงมการใชวสดบดกรทเปนตะกวอย

ระเบยบ RoHS ฉบบอนๆ เหลาน ดเหมอนวาจะกาวขาม RoHS ของสหภาพยโรปและยงอยระหวางการพฒนา นนาจะเปนการเขาใกลทควรระวงในกรณของขอบเขตหรอขอกาหนดของ RoHS ของสหภาพยโรป ซงจะกลายเปนความตองการมากขนในอนาคต

กฎหมาย RoHS ของจน กาลงถกพฒนาไปพรอมๆ กบกฎหมาย WEEE ซงประกอบดวย 25 มาตรา ซงครอบคลมการปองกนภาวะมลพษ การจดการตงแตเกดจนตาย (cradle to grave) บรรจภณฑทไมมพษ การดาเนนการหเกดผล (ฉบบเดมทนาเสนอมผลบงคบใชเมอวนท 1 มกราคม ป 2006 แตตอนนเปนกลางป 2007)การตดฉลากผลตภณฑ ขอผกพนของผผลตและบทลงโทษ

กฎหมาย RoHS ของรฐแคลฟอรเนย กาหนดใหดาเนนการบงคบใชในวนท 1 มกราคม ป2007 ซงจะเกบคาธรรมเนยมของมอนเตอรคอมพวเตอรและโทรทศนทใชหลอดภาพแบบ CRTs (cathode ray tubes) เพอเปนแหลงเงนทนในการรไซเคล มาตรการดาเนนการเทยบเทากบทระบไวใน RoHS ซงจะปองกนการขายผลตภณฑอเลกทรอนกสตางๆ ในรฐ ซงจะหามเขาวางจาหนายใน EU เนองจากมโลหะหนกบรรจอย เปนความมงมนเพอ harmonize การผลตและตลาด สาหรบผผลตทไมผลตสนคาแยกกนสาหรบแตละตลาด ซงมผลกระทบตางๆ ตอผเลนรายสาคญซงพรอมทจะมการออกแบบผลตภณฑใหมเพอใหเปนไปตามขอกาหนดของ EU

รฐอนๆ กคลายกนในการทาตามเพอการ harmonize ระหวางรฐและระหวางประเทศ

การออกกฎหมายระดบชาตทเพมขนในประเทศเอเชย

การออกกฎหมายสงแวดลอมภายในประเทศมเพมมากขน ทมอยและทออกใหม ซงซพพลายเออรของ EE ตองทาตามขอกาหนด โดยเฉพาะอยางยงในจน การเพมขนนเนองจากปญหาภาวะมลพษในการผลตเชนเดยวกบปญหาของ WEEE

ในประเทศจน ตองมใบรบรองดานสงแวดลอมทเรยกวา “3C” ถกนามาใชสาหรบผลตภณฑ EEE เพอรบรองการสงออกสนคาโดยจะไมถกกดกนทางการคา

การพฒนามาตรฐาน IEC

สภาวศวกรรมไฟฟาระหวางประเทศ (IEC) รวมกบ EC (CEN) กาลงพฒนาโปรแกรมของการจดมาตรฐานใน เพอชวยในการดาเนนการตามระเบยบ EuP

มาตรฐานตางๆ มการนาเสนอหรอวางแผน (CENELEC, ธนวาคม ป 2005) ประกอบดวย: IEC 114 (คาแนะนาในการทา Eco-design สาหรบนกออกแบบผลตภณฑ) EC 109 (คาแนะนาสาหรบมาตรฐานผลตภณฑ) IEC TC 111 (ขอเสนอวาดวยองคกระกอบของวสด) IEC 113 (การสาแดงวสด) IEC TR 62321 (การตรวจวดและทดสอบ) IEC TR 62139 (ลกษณะดานสงแวดลอมในมาตรฐานผลตภณฑ) IEC TR 62018และ 62087 (ปรมาณการใชพลงงาน)

การพฒนา ISO และมาตรฐานระหวางประเทศตางๆ

มาตรฐาน ISO ตางๆ ทเกยวของกบสมรรถนะดานสงแวดลอมของผลตภณฑ ประกอบดวย ISO TR 14062 สาหรบการทา Eco-design ของผลตภณฑ และ ISO 14040 สาหรบการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ มาตรฐานเหลานเปนเพยงคาแนะนาเทานนแตไมใชมาตรฐานสาหรบการใหใบรบรอง

มาตรฐานสาคญสาหรบการใหใบรบรองบรษทคอ ISO 9001 และ ISO 14001 ขณะนถกสรางขนเปนอยางด และใชกนอยางกวางขวางในอตสาหกรรม EEE อยางนอยทสด ในบรษทขนาดใหญ แต เนนทการผลตมากกวาการด ทผลตภณฑ ซ งมผลกระทบสา คญตอการผลกดนคณภาพและการจดการสงแวดลอมตามหวงโซอปทาน ในทานองเดยวกนหากกลาวถง มาตรฐานความปลอดภยทกาลงเพมมากขนคอ OHS 18001

การใหใบรบรอง ISO 9001 เตบโตขนมากโดยเฉพาะอยางยงในจน ซงประเทศชนนาทวโลกไดรบการรบรองประมาณ 50,000 บรษท ของภาคอตสาหกรรมทงหมด มการปรบใชกนอยางกวางขวางในประเทศตะวนออกไกลตางๆ การวเคราะหจากประเทศและกลมทมใชในเชงพาณชยและนาจะชใหเหนขอมลเกยวกบชนดของบรษท การประมาณอยางหยาบๆ จากขอมลรวมทงหมด นาจะประมาณ 10 เปอรเซนต หรอ 5,000 บรษทของจนทไดรบการรบรองในกลมของอเลกทรอนกสและ IT

มาตรฐานทเกยวของกบสงคม มการพฒนาขนนอย แตการใช SA8000 กาลงเตบโตขน หลายอตสาหกรรมประมาณ 800 บรษททวโลกไดรบใบรบรอง อยางไรกตาม ใบรบรองของบรษทอเลกทรอนกสเอเชยมอยอยางจากด โดยขอมลเมอวนท 30 มถนายน 2006 บรษททไดรบใบรบรองในกลมนประกอบดวย 8 บรษทในจน 1 บรษทในอนเดย 1 บรษทในฟลปปนส และ 1 บรษทในประเทศไทย (แหลงทมา www.sa-intl.org)

ISO กาลงมการพฒนามาตรฐานฉบบราง ISO 26000 วาดวยความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ ในขณะทมฝายคานจากสมาชก ISO บางราย (หมายเหต สหรฐอเมรกาทคดคานการออกมาตรฐาน ISO เกยวกบ OHS) มาตรฐานนมกาหนดตพมพ ในป 2008 และจะเปนการสมครใจไมม ใบรบรองมาตรฐาน มเปาหมายเพอเสรมสรางความนาเชอถอของการเรยกรองเกยวกบความรบผดชอบตอสงคมของบรษทซงแสดงในรายงานของบรษทหรอทอนๆ


2.5 การรเรมดานสงแวดลอมและความรบผดชอบตอสงคมของบรษท (CSR) ในแตละบรษท ถกขบเคลอนโดยความตองการทาตามขอกาหนด ความคาดหวงของผมสวนไดสวนเสย การจดการความเสยงและปจจยอนๆ การจดการหวงโซอปทานดานสงแวดลอมกลายเปนปญหาสาคญ และกจกรรมปกตในอตสาหกรรมทจดหาวตถดบจากภายนอก ในการเพมขนของอตสาหกรรมระดบโลก ความสนใจในการเตบโตทมใหแกสงคมเชนเดยวกบผลกระทบสงแวดลอมตลอดวงจรชวต ในขณะท อตสาหกรรมอเลกทรอนกสบอยครงแสดงสมรรถนะดานสงแวดลอมวา ‘clean’ ซงอยภายใตการตรวจสอบอยางละเอยด ในแกนของการปฏบตการ หวงโซอปทาน และการกาจดของเสย มาตรฐานอาชวอนามย ความปลอดภย และสงแวดลอม (HSE) ตา ในการรไซเคลของเสยอเลกทรอนกสในบางประเทศ เชน จน มการตแผโดยองคกร

NGOs วาเปน Silicon Valley Toxics Coalition ความตระหนกเกยวกบสภาพการทางานและการใชแรงงานเดกในการผลตโดยภายนอก จงทาใหเกดการพฒนามาตรฐาน SA8000 หลกปฏบตสาหรบอตสาหกรรมอเลกทรอนกส และการรเรมโดยบรษทเฉพาะเกยวกบการจดการซพพลายเออรของเขาและหวงโซอปทานและการกาจดหรอการรไซเคลของผลตภณฑ สงผลใหความตองการของซพพลายเออรเพมสงขน สวนหนงของโครงการ AEDE การดาเนนการสารวจตวอยางของบรษท EE ขามชาต เกยวกบกจวตรดานสงแวดลอมในหวงโซอปทานของผลตภณฑ โดยเฉพาะอยางยงแหลงทมาจากประเทศเอเชย ตารางท 5 สรปผลการสารวจน (ซงมรายละเอยดอยในรายงานแยกออกไป ดรายละเอยดใน www.cfsd.org.uk/aede)

ตารางท 5 การรเรมดานสงแวดลอมและ CSR ในหวงโซอปทานโดยบรษท การจดการหวงโซอปทานดานสงแวดลอม ทวไป

บรษท EEE รายสาคญ ทเปนผนาในการจดการสงแวดลอม ยกตวอยางเชน การรบรอง ISO 14001 การจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอม และรายงานสมรรถนะดานสงแวดลอม บรษทขนาดใหญสวนมากจะมเครอขายซพพลายเออรของตนเอง เพอสมรรถนะดานสงแวดลอมของตนเองซงจะพจารณาจดซอดวยราคา การสงมอบ และคณภาพ

บรษททสารวจทงหมดฝกปฏบตการจดการสงแวดลอมในหวงโซอปทานของผลตภณฑในหลายระดบ ประกอบดวย การใหขอมลเกยวกบขอกาหนดดานสงแวดลอมกบซพพลายเออรผานขอกาหนดคณลกษณะ คาแนะนา การสรปยอ และการตรวจประเมน

ผนาดาเนนการดวยโปรแกรมหนสวนดานสงแวดลอม โปรแกรมนประยกตใช ทงซพพลายเออรทองถนในยโรป หรอ ญปน และซพพลายเออรในประเทศแมเพอชวยอดหนนการดาเนนการ ยกตวอยางเชน ฟลปส และซเมนส จากยโรป และโซนจากญปน มการสรางระบบการจดการหนสวนทเปนซพพลายเออร ประกอบดวย การใหขอมล การฝกอบรม และการสนบสนนอนๆ เชนเดยวกบการตรวจประเมน

ซพพลายเออร ความเกยวพนสาคญของบรษท EE ญปน ในการรไซเคลระดบชาตและการนากลบคนทมการกลาวถงแลว หลายๆ บรษทมความกระตอรอรนเฉพาะในยโรป ยกตวอยางเชน พนธมตรทมการรวมตวระหวางโซน Electrolux, Braun และ Hewlett-Packard เพอดาเนนการในแผนการเกบรวบรวมของพวกเขาในยโรป

อตสาหกรรมทงหมด ขอกาหนดดานสงแวดลอมของผลตภณฑใหความสนใจหลกตอการผานขอกาหนดของวตถ ดบในผลตภณฑ อยางไรกตาม บรษทชนนาบางแหง อยางเชน ฟลปส มความกระตอรอรนในการแนะนาซพพลายเออรเพอประยกตใช Eco-design

ความสนใจในปจจบนตอการยนยอมตามระเบยบ RoHS

บรษท OEM ของ EEE ใหความสนใจเกยวกบผลตภณฑและซพพลายเออรดานสงแวดลอม ปจจบนมการยนยอมตามขอกาหนด RoHS ของสหภาพยโรป และชวยแหปญหาทเ กยวของกบการทดสอบ หรอ การบรหารสนคาคงคลง ขอกาหนดดานสงแวดลอม หรอ ขอกาหนดของ Eco-design ทเกดขนในตอนนคอ สมมตวาอยในระดบคอนขางตา ยกเวนการประยกตใชในบรษททอยในตาแหนงผนา

TNCs มความวตกกงวลในการรบรองการผานตามขอกาหนด ประสบการณของโซนทจาไดใน Dutch เมอป 2003 ไมมใครตองการถกฟองรองเปนลาดบ 1 โดยผตรวจสอบทเขมงวด ซงมผลเสยรวมถงเสยงตอการมสนคาคงเหลอสง

วธสาคญสาหรบรบรองการยนยอมคอการสาแดงดวยตนเองตลอดหวงโซอปทาน รวมกบ การทดสอบความสอดคลองเพอลดความเสยง

บรษทหลกๆ ผานขอกาหนดสาหรบการสาแดงดวยตนเองตามขอกาหนดของการจดการตามระเบยบ RoHS

EuP และ REACH ปญหาถดไป

ระเบยบวาดวย Eco-Design ของผลตภณฑทใชพลงงาน (EuP) เปนความคาดหวงทสาคญของ Eco-design ในหวงโซอปทาน และบรษททกาลงตดตามการพฒนา หรอ มสวนรวมในการให


คาปรกษา อยางไรกตาม บรษทตางๆ กาลงรอคอยเพอทจะเขาใจวาจะเกดอะไรขนกอนปฏบตการ

ระเบยบ REACH มความมงหวงเพอการเกยวพนทมนยสาคญ เนองจากมผลตอตนทนของการทาตามขอกาหนด

ซพพลายเออรของเอเชยทเพมขนในหวงโซอปทานแตเนนทซพพลายเออรชนแรก

บรษท EEE ขามชาตมความซบซอนในหวงโซอปทานระหวางประเทศของวตถดบ ชนสวนและการประกอบ ประเทศในเอเชย โดยเฉพาะอยางยงจนเปนสวนสาคญของหวงโซอปทานของบรษท EEE สวนใหญ และ SMEs จะเปนสวนหนงของหวงโซอปทานเชนกน

อยางไรกตาม ความสนใจของจดการหวงโซอปทานโดยบรษทขามชาต เกดขนตอซพพลายเออรชนแรก ซงมปรมาณการผลตสงในอตสาหกรรม และมความเกยวของกบบรษทขนาดใหญมากกวา SMEs มจานวนนอยรายททางานกบซพพลายเออรชนท 2 เชน ฟลปส และขนอยกบความเสยงและผลกระทบตอการปรบปรง

บรษทขามชาต โดยปกตไมปรากฎวามการคาขายโดยตรง ตรวจประเมน หรอ สงผลกระทบโดยตรง หรอ สนบสนนซพพลายเออร SME และซพพลายเออรอนๆ ในชนท 2 และชนถดลงไป แมวาซพพลายเออรเหลาน จะมความคาดหวงวาซพพลายเออรในชนแรกซงทาการคาขายโดยตรง และจะมความคาดหวงวาจะผานตามขอกาหนดและไดรบขอมลอนๆ ตลอดหวงโซอปทาน TNCs ใหขอกาหนดคณลกษณะเฉพาะและใหคาแนะนาอนๆ ประกอบดวย การสาแดงวสดและการทดสอบ และขอกาหนดอนๆ ซงจะตองทาใหผาน หรอ เขาถงโดยซพพลายเออรชนถดลงไป

บรษทมกจะใชการจดการปญหาโดยอาศยวธการทอยบนพนฐานของความเสยง ผลตภณฑ วสด และ

ซพพลายเออร ทแสดงถงการยนยอมตามขอกาหนด หรอ ปญหาสงแวดลอมอนๆ ซงมการบรหารจดการทสอดคลองกบความเสยงของธรกจ (ยกตวอยางเชน ความเสยงจากการเสยชอเสยง) เมอความเสยงกลายเปนความเสยงสงสาหรบการทาตามขอกาหนด RoHS (โดยเฉพาะอยางยง ความเสยงทางการเงนของการถอนผลตภณฑออกจากตลาด) ขอกาหนดสาหรบซพพลายเออรในกรณนกาลงมความรนแรงมากขน

หลกฐานทปารกฎจากบร ษทขามชาตในการใหคาแนะนา บอยครงมความตระหนกอยในระดบตาตอปญหาการทาตามขอกาหนดของ SMEs ในกรณนยงเกดขนในทวปยโรปซงมขอมลขาวสารและการใหปรกษาอยางกวางขวาง สถานการณนาจะไมดเทาทควรระหวาง SMEs ของเอเชย ซงไดรบขอมลเพยงเลกนอยหรอบางครงไดขอมลทไมถกตอง

ความยงยนและการบรหารจดการความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ (CSR)

เมอเรวๆ น บรษท EEE ชนนาหลายแหง มการนาเอาความยงยนและความรบผดชอบตอสงคมของธรกจ (CSR) และมการสรางความคาดหวงและขอกาหนดดานสมรรถนะทางสงคมโดยซพพลายเออร รวมถง ปญหาสภาพการทางาน และการใชแรงงานเดก

การตรวจประเมนซพพลายเออรเกยวกบสงแวดลอมและสงคม เชนเดยวกบเรองคณภาพ กลายเปนบรรทดฐานระหวางผซอชนนา

บรษทหลายๆ แหง เชน HP เรมตน CSR และโปรแกรมทเกยวของ ประกอบดวย การฝกอบรมและการตรวจประเมน ทเกยวของกบสภาพการทางานในโรงงานของซพพลายเออร แตยงไมชดเจนวาไกลแคไหนของหวงโซอปทานทจะเรมตนในเรองน


3.0 ความเกยวพนธกบซพพลายเออร สวนนใหรายละเอยดเกยวกบความเกยวพนทวไปกบซพพลายเออร EE ของเอเชย โดยใหความสนใจตอ SMEs ซงไดกลาวถงในสวนท 1 ดเหมอนวาจะออนแอทสดตอการเปลยนแปลงในกฎหมาย 3.1 ความเกยวพนธทวไปสาหรบซพพลายเออร ขางลางนสามารถสรปจากงานของโครงการทผานมา 1) การยนยอมตามมาตรฐานทสงกวาเปนสงจาเปนตองแขงขนสาหรบซพพลายเออรในตลาดโลก

ความไมเอาใจใสขององคกร ผผลต EE และผจดหาชนสวนทงหมดถกใหทาตามขอกาหนดแลว หรอ จะถกเรยกรองใหทาตามขอกาหนดตามมาตรฐานแสดงสมรรถนะดานสงแวดลอมและสงคมซงคาดวาจะเพมขนอยางตอเนอง

การยอมทาตามมาตรฐานขนพนฐานและมาตรฐานทเพมขนดานสงแวดลอมและสงคมเปนการเพมขนตามเงอนไขของการเขาสตลาดและการยอมทาตามอยางมประสทธภาพ มความจาเปนตอการแขงขนทงดานราคา คณภาพ และการสงมอบ

ในขณะเดยวกน ซพพลายเออรทสงออกไปยงสหภาพยโรปและญปนจะมผลกระทบมากทสดในระยะสน ซงเปนแนวโนมทวไปของโลกทไปสมาตรฐานผลตภณฑทสงขน

แนวโนมทเกดขนอยางตอเนองของการจดทามาตรฐาน กเพอทาใหงายและไมเปนการขดขวางการคาในตลาดโลก

2) RoHS คอปญหาการยอมทาตามทเรงดวนทสดอยางมนยสาคญ

ปญหาเรงดวนทสดสาหรบซพพลายเออรทงหมดในระยะสนคอการยอมทาตามขอกาหนดของ RoHS ของสหภาพยโรป ญปน และอนๆ

WEEE เปนปญหาสาคญของซพพลายเออรเหลาน ซงดาเนนการในฐานะผผลตในสหภาพยโรป (เชน มสานกงาน และสงอานวยความสะดวกในการผลตหรอกระจายสนคา) แตอยางนอยทสด ซพพลายเออรทงหมดตองสามารถใหขอมลทกาหนดกบ OEMs ทดาเนนการในสหภาพยโรปและญปน นอกจากน จะตองมขอกาหนดเพอการออกแบบผลตภณฑใหมเพอปรบปรงความสามารถในการรไซเคล

การพฒนาอนอๆ เชน EuP เปนขอกาหนดทสาคญในระยะกลางและระยะยาว โดยเฉพาะอยางยงซพพลายเออรของผลตภณฑทใชพลงงาน นอกจากน ซพพลายเออรจาเปนตองใหขอมลและอาจจะถกเรยกรองใหประยกตใช Eco-design การออกแบบเพอประสทธภาพพลงงานจะกลายเปนสงทมความสาคญเพมมากขน IPP จะขบเคลอนการจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอม (green procurement) เชนเดยวกบ ขอกาหนดสาหรบการทา Eco-design

การทาตามขอกาหนดทางกฎหมาย โดยเฉพาะอยางยงระเบยบ RoHS และ WEEE เปนการบงคบบรษทใหหาตลาดทมความ

เกยวของกน หากไมทาตามขอกาหนดอาจจะทาใหตองเสยคาปรบ หรอ ถกลงโทษแบบอนสาหรบผผลต และความเสยงดานการเงนเมอตองเกบผลตภณฑทไมผานขอกาหนดออกจากตลาด

ซพพลายเออรทสรางปญหาในการทาตามขอกาหนดสาหรบบรษท TNC หรอลกคาอนๆ จะถกปฏเสธเชนเดยวกน การพฒนาทงหมดเหลานตองการใชซพพลายเออรเกดความตระหนกและมความเขาใจในการปรบใชกฎหมายและความเกยวของกบธรกจของตนเอง เชน ในสหภาพยโรป ซพพลายเออรถกจาแนกเปนผผลต การยอมทาตามการพฒนาอนๆ สวนใหญเปนไปดวยความสมครใจ เชน การยอมทาตามบรษทและมาตรฐานระหวางประเทศและ EICC อยางไรกตาม มาตรฐานและหลกปฏบตเหลานบอยครงสามารถปฏบตไดจรงตามขอกาหนดทบงคบใชเมอบรษทเรมมการแขงขนกนทาในตลาดทเฉพาะเจาะจง สรปประเดนปญหาตามลาดบชนกบประเดนของขอจากดทางเวลาทเปนไปไดสาหรบซพพลายเออรของเอเซยทงหมดดงน

อยางเรงดวน: RoHS ระยะสนถงระยะกลาง (1-2 ป ขางหนา): WEEE ระยะกลางถงระยะยาว (4-6 ป): EuP ระยะยาว: CSR

การจดลาดบชนสาหรบแตละบรษทจะแปรผนตามผลตภณฑ ลกคา และตลาด ตารางเวลาสาหรบดาเนนการจะตองนาไปสการขายใหกบลกคาหลายรายและหลายประเทศ 3) การทาตามขอกาหนดจาเปนตองมการลงทนทสาคญสาหรบซพพลายเออร

การ ท าตามข อ ก าหนดข นอ ย ก บตลาด ผล ต ภณฑ และกระบวนการ ซงจะมการใชเงนอยางมนยสาคญในระยะสนของบรษทดงทจะกลาวถงตอไปน โดยเฉพาะอยางยงการทาตามขอกาหนดของ RoHS • การออกแบบใหมของผลตภณฑ • การจดเรยงเครองมอใหมของสายการผลต • วสดใหม • กระบวนการใหม • สงอานวยความสะดวกในการทดสอบ (ในโรงงาน หรอ

หนวยงานทสาม) • การฝกอบรมบคคลากร • เวลาในการบรหารจดการและการจายเงนใหกบทปรกษา

หรอผใหคาแนะนา


• การลดการใชวสดและผลตภณฑทมอยอยางเหลอเฟอ • การลงทนในการบรณาการระบบบรหารจดการ

ตวเลขทแนนอนยงไมม จากการประมาณสาหรบตนทนทงอตสาหกรรม หรอ เฉพาะบรษทในการยกเลกการใชวสดภายใตระเบยบ RoHS โดยปกตคดเปนประมาณ 5-10% ของตนทนการผลต

การลงทนในการทาตามขอกาหนดเปนการลงทนอยางตอเนองไมใชครงเดยว สงทเปนอปสรรคตอสมรรถนะคอการเพมขนอยางตอเนอง

สวนใหญ การแขงขนในตลาดโลกหรอการจดหาใหกบ TNCs จาเปนตองลงทนในระบบบรหารจดการ รวมถงการขอใบรบรอง หรอ อยางนอยทสด ระบบการบรหารการผลตทวไปทกาหนดและเปนหลกการของ ISO 9001 (และ ISO 14001 ในบางกรณ) ระบบบรหารจดการเปนมาตรฐานเฉพาะทจาเปนสาหรบตดตามผลการบงคบใชและการพฒนาอนๆทเกยวของกบธรกจ และในกรณของ ISO 9001 ความสามารถในการทาตามขอกาหนดของลกคา จาเปนตองมการวางแผนและใชทรพยากรเพอใหบรรลตามขอกาหนดและปรบปรงใหดขนได

การปฏบตในสายการผลตดวยมาตรฐานเปนการบรหารจดการเบองตนทเปนทรจกเชนเดยวกบการใหขอมลทจาเปนในการรบประกนใหลกคา B2B

บรษททไมดาเนนการตามหลกปฏบตทดจะไมประสบความสาเรจในตลาดระหวางประเทศเนองจากไมสนใจในการดาเนนการตามมาตรการดานสงแวดลอม และจะทาใหเสอมเสยชอเสยงของอตสาหกรรมในประเทศนน ยกตวอยางเชน ปญหาคณภาพ ของชนสวนอเลกทรอนกสจากจนบางรายการทมการรายงานเรองราว นจะเปนปจจยสาคญทสดของการสงออกสนคาอเลกทรอนกสทประกอบดวยชนสวนนาเขา

4) ซพพลายเออรซงลมเหลวในการทาตามขอกาหนด หรอ อยคาบเสนตายจะถกลดความสาคญ

เนองจากความเกยวของกนมผลกระทบอยางมาก โดยเฉพาะอยางยงตอตนทนอตสาหกรรมและความสามารถในการแขงขน การพฒนาขอบงคบเปนไปอยางชาและเกยวของอยางมากตอการใหคาปรกษากบอตสาหกรรมและหนวยงานอนๆ ทมความสนใจ

อยางไรกตาม ซพพลายเออรจะตองตดตามกาหนดการและการขบเคลอนดวยตวเองสาหรบการทาตามขอกาหนดและเพอใหสามารถตดสนใจในการดาเนนการไดอยางรวดเรว

ซพพลายเออรซงลมเหลวในการทาตามขอกาหนดจะถกผลกออกจากตลาดสาคญของโลก หรอสญเสยลกคา TNC หรอลกคาทเปนคนกลาง ทอยในตลาด ซงจะสงผลใหถกผลกออกจากธรกจ หรอถกจากดตลาดในประเทศ หรอมลคาในตลาดสงออกลดลง

แรงกดดนจากผคาปลก โดยเฉพาะอยางยงโดยหวงโซหลกๆ จะสงผลกระทบอยางมนยสาคญ ตวอยางเชน Wal-Mart มการพดวา การคากาลงเดนไปสตลาดสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมและใหความสนใจตอสงคม เชนเดยวกบมตดานสงแวดลอมของหวงโซอปทาน

5) SMEs มความเสยงมากทสด

TNCs และบรษทขนาดใหญมกระบวนการบงคบใชและกาหนดการเรยบรอยแลว และมการลงทนอยางมากในการทาตามขอกาหนด บรษทเหลานมการออกขอกาหนดไปถงซพพลายเออรในลาดบชนแรก และในหลายๆ กรณไดมการใหความชวยเหลอ โดยปกตบรษทขนาดใหญมความตระหนกดานสงแวดลอมมากกวา

บรษทญปนมาความตระหนกอยางมากเกยวกบการบงคบใชกฎหมายและขอกาหนดอนๆ และมการสอสารกบซพพลายเออร นอกจากน ยงพบวาบรษทญปนมความเชยวชาญอยในระดบสงในการควบคมและจงใจระหวางหวงโซอปทานของเขา บรษท EE ของญปนมการพฒนาชอเสยงดานสงแวดลอมและเรยกรองสมรรถนะดานสงแวดลอมจากซพพลายเออร

SMEs ซงไมอยภายใตการควบคม หรอ อทธพลของ TNCs หรอ OEMs แหงชาต เปนผประกอบการทนาจะมความเสยงมากทสดของการไมเตรยมพรอมสาหรบการทาตามขอกาหนด โดยเฉพาะอยางยงกบ RoHS รายงานของประเทศของโครงการ AEDE ชใหเหนวา โดยทวไปมความตระหนกตอการพฒนากฎระเบยบของสหภาพยโรปอยในระดบตา จนกระทงทกวนน ถงแมวา ความตองการเหลานเปนสงททาใหเกดความตระหนกตอระเบยบ RoHS เพมสงขนและมการลงทนในการทาตามระเบยบ RoHS

ภารกจของความตระหนกทเพมขนและการเตรยมพรอมเพอใหผานขอกาหนดมความสาคญตออตสาหกรรม โดยเฉพาะอยางยงแตละบรษทในประเทศเอเชย การสนบสนนของรฐบาลทปรากฏโดยทวไปมอยอยางจากด ยกเวนในประเทศไทยทมแผนยทธศาสตรระดบชาตในการใหขอมลและสนบสนนแกซพพลายเออร (ดในหวขอ 3.3) จากการสารวจบรษท TNCs พบวา การสนบสนนในการดาเนนการตามขอกาหนดจะถกจากดอยทซพพลายเออรในลาดบชนแรก 3.2 การประเมนทวไปของผลกระทบตอการแขงขน สงคม และเศรษฐกจ ทวไป SMEs จานวนมากจะถกลดความสาคญหากไมสามารถทาตามขอกาหนดของ RoHS และขอกาหนดอนๆ ได ในกรณนสงผลกระทบตอคณภาพและผลกระทบอนๆ ถาผประกอบการ SMEs เหลานไม


สามารถทาตามขอกาหนดความตองการดานราคา ขอกาหนดคณลกษณะเฉพาะ คณภาพ ปรมาณ และสงมอบตามเวลา ปจจยทสงผลกระทบประกอบดวย

ผลกระทบทสาคญจากระเบยบ RoHS และระเบยบอนๆ ยกตวอยางเชน • จานวนการจดสงใหตลาดสงออกโดยตรงและโดยทางออม • จ านวน ทตองการเพ อ ทาการลงทนท ส า คญในการ

เปลยนแปลงผลตภณฑใหสามารถแขงขนได • จานวนทจะสญเสยขอกาหนดตามสญญาสาหรบความ

ลมเหลวในการทาตามขอกาหนด • (เชน ยกเวนไมสงใหตลาดตางประเทศใดๆ เลย หรอ ทม

การจดหาให แตถกแรงผลกดนใหออกเนองจากเหตผลอน เชน ปญหาคณภาพ)

• จานวนผลกระทบขนอยกบผลกระทบในทางตรงกนขามตางๆ

สถานการณทเกดขนของการเตรยมความพรอมและการลงทนของ SMEs

โอกาสสาหรบบรษททถกลดความสาคญในตลาดภายในประเทศ ความจาเปนในการประหยดเงนหรอปดกจการ โอกาสสาหรบการปลดลกจางตอเศรษฐกจของทองถนโดยเฉพาะอยางยงในพนททมงานนอยลง

คาตอบแทนและสภาพการจางงานในการจางงานสารอง รวมถงการจางใหมในบรษท EE ขนาดใหญ

การประเมนปญหาในระดบละเอยดอยนอกขอบเขตของโครงการน บางครง บทสรปทวไปสามารถไดรบมาจากรายงานของประเทศและขอมลอนๆ ทมอย รายงานของประเทศชวานาจะม SMEs และผคนจานวนมาก ทถกวาจางในการผลตสาหรบปอนตลาดระหวางประเทศและจาเปนตองยกเลกการใชวสดอนตราย หรอไมกทาการอกแบบผลตภณฑใหม ดงนน กฎหมายของสหภาพยโรปและญปน และขอกาหนดอนๆ อยางนอยทสด จะสงผลกระทบทางลบในระยะสน เมอพจารณาถงขอกาหนดและการขาดความเตรยมพรอม ในระยะกลางถงระยะยาวสถานการณนาจะเปนบวกมากกวาน

มการป รบปรบปร ง เพ อการ เปล ยนแปลง อตสาหกรรมอเลกทรอนกสจะมการปรบปรงขดความสามารถในการจดการสงแวดลอมและ Eco-design และบรษทจะตอบสนองความทาทายในการทาตามขอกาหนดและโอกาสของตลาดไดดกวา

ความตระหนกทเพมขนเชนเดยวกบปญหาทเพมขน สามารถชวยใหเกดการกระตนและกาจด E-waste และทาใหเกดอตสาหกรรมรไซเคลทสะอาดขน รายงานของประเทศเนนปญหารายแรงในประเดนน โดยเฉพาะอยางยง ในจน และอนเดย

สาหรบ SMEs ผลกระทบโดยรวมตอ SMEs จะเปนแงลบในระยะสนสาหรบเหตผลทกลาวมาขางตนและดงตอไปน แตทงนขนอยกบผเลนวาจะตอบสนองและพฒนาตลาดอยางไร

ถาเปนบรษทขนาดใหญและบรษท TNCs ซงเขาใจเกยวกบความเสยงทมตอหวงโซอปทานของตนเอง บรษทเหลานจะสบเปลยนไปทซพพลายเออรขนาดใหญทมความนาเชอถอมากกวา ซงสรางอปสรรคตอการสญเสยธรกจของซพพลายเอรรทเปน SME ดงน • ยกตวอยางเชน ขอกาหนดทเพมขนสาหรบหวงโซอปทาน

ทไมใชสารตะกวในการบดกร (หรอ เครอขาย) สงผลใหจานวนซพพลายเออรทมขนาดเลก ไมสามารถหาทางแกปญหาการไมใชสารตะกวไดทนเวลา สงผลใหถกกาจดออกจากหวงโซอปทาน

• ไมสามารถดาเนนการทา Eco-design หรอใหขอมลดานสงแวดลอม ยงไปกวานน ยงมปญหาทเกยวของกบการผานขอกาหนด WEEE และ EuP ในอนาคต

SMEs ทยอมทาตามขอกาหนดและสามารถรกษาธรกจระหวางประเทศได จะตองมการลงทนเปนจานวนมาก และจะลดขดความสามารถในการแขงขน และยงความสามารถดารงอยได

บรษททไมลงทนจะสญเสยยอดขายในระหวางประเทศทสงไปยงสหภาพยโรป หรอ ญปน อาจจะมขอได เปรยบในตลาดภายในประเทศ จากการมสถานะทางการเงนทเขมแขง

ซพพลายเออรทลมเหลวในการทาตามขอกาหนดซงไมสามารถสบเปลยนไปขายตลาดในประเทศ หรอตลาดตางประเทศทมขอกาหนดนอย กจะถกยกเลกคาสงและตองชาระหน ถามการทาสญญาเสรจสมบรณแลวสาหรบการจดหาเพอปอนตลาด EU หรอ ในสวนของ TNC หรอ OEM

ตนทนของการทาตามขอกาหนดมความสาคญ (RoHS มตนทนเพมขนประมาณ 5-10% ของตนทนการผลต) และอาจจะสงผลใหกาไรทไดรบจากการดาเนนการตาลงไปดวย

ตามทกลาวมาขางตน ในระยะกลางถงระยะยาว อาจจะไมมผลกระทบอยางม นยสาคญและสงผลกระทบเชงบวกโดยอตสาหกรรมมความสามารถทเขมแขง และความสามารถในการบรหารจดการสาหรบการทาตามขอกาหนดทางดานสงแวดลอม นอกจากน กลม SME ทมอตราความลมเหลวและการเรมตนใหมสง ซพพลายเออรของกลม EE ทมการปรบตวไดเรวมการขานรบตอการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยไดอยางรวดเรว การเตรยมตวเพอการลงทนและการแขงขนดานราคาและคณภาพ บรษททไมมการจดการดงกลาวทดพอจะไมมทางอยรอดได


โครงสรางของอตสาหกรรมจะสงผลกระทบใหจานวนของ SMEs ลดลงและมการครอบงาเพมขนจากบรษทสาขาของ TNC, OEMs ขนาดใหญ และผรบจางประกอบสนคา สาหรบลกจาง ครอบครว และชมชน ผลกระทบตอลกจาง ครอบครว และชมชน ในประเทศเอเชยจะขนอยกบความเฟองฟของเศรษฐกจและตลาด EE และความสามารถของบร ษท ในการสบ เปล ยนการขายไปในตลาดทาง เล อก และความสามารถของการเลกจางงานเพอหางานแหงอนไดเรว ยงไปกวานน ยงกอใหเกดผลกระทบทเกยวของกบความมงคง หรอ ความขาดแคลนดงน

ผลกระทบของการเลกจางจะขนอยกบทางเลอก ยกตวอยางเชน ถาการเคลอนยายแรงงานจากกลม SME ทออนแอเปนแรงผลกดนใหเกดการจางงานแทนใบบรษท EE ขนาดใหญ ซงอยในตาแหนงทเขมแขง ความสาคญของแตละบรษทจะขนอยกบความสมพนธระหวางเงอนไขและรางวลตอบแทน

ผลสบเนองสาหรบเศรษฐกจโดยภาพรวมจะขนอยกบธรรมชาตของบรษทขนาดใหญเหลาน ถาเปนบรษทในประเทศหรอบรษทอนๆ ลงทนในดานนวตกรรมจะกอใหเกดประโยชนตอเศรษฐกจ ถาเปนการผลตจากบรษทลกซงผลตปรมาณนอย หรอ ไมมการออกแบบและนวตกรรม จะไมยอมรบใน SMEs ซงสามารถลดระดบความสมพนธของนวตกรรมตอเศรษฐกจและจะเปนอนตรายตอเศรษฐกจในภาพรวม

สถานการณในกรณทเลวรายทสดคอลกจางทมความเกยวของนอย ซงไมมทางเลอกโดยตรงและสงผลใหถกปลด หรอเลกจาง ทาใหเกดความยากจนสาหรบลกจางและครอบครว

ในสวนของชมชนขนอยกบการเตบโตของกลมบรษท SME ซงจะสงผลกระทบในเชงลบโดยทาใหเกดการปลดคนงานหรอเลกจาง ในพนททไมมงานอนทาการเลกจางสามารถสงผลกระทบอยางมนยสาคญ

ผลกระทบตอเพศยงไมแนนอนแตถา SMEs ใหโอกาสมากกวา หรอ โอกาสทดกวา สาหรบสตรในการจางแรงงาน การศกษาและฝกอบรม เปรยบเทยบกบบรษทลกหรอผประกอบ ขอเสยของ SMEs จะมผลกระทบดานลบสทธ ผลกระทบจะขนอยกบมตทางวฒนธรรม และโครงสรางของแรงงานใน SME รวมถง สดสวนการจางแรงงานสตรแบบชวคราว และสดสวนของการเคลอนยายแรงงาน

สาหรบความไดเปรยบในการแขงขนและการพฒนาอตสาหกรรมและเศรษฐกจของประเทศ ขนาดของผลกระทบดานลบใดๆ จะมหรอไมมนยสาคญ ถาการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ภมภาค หรอ ทองถน เกดขนในทางตรงกนขามดงน

หากขาดการลงทนและขาดความพรอมทงอตสาหกรรม มความเปนไปไดทอตสาหกรรมของบางประเทศและเศรษฐกจระดบชาต

จะสญเสยความสามารถในการแขงขน ซงจะสงผลกระทบอนๆ ตามมา

นอกจากน ความแขงแรงของกลม SME ชวยสนบสนนผลประโยชนในทองถนและเศรษฐกจของทองถน ในทางตรงกนขาม บรษทผลตทเปนสาขาของตางประเทศจะสงกาไรกลบประเทศไปยงบรษทแม

โครงสรางของอตสาหกรรม โดยเฉพาะความสมพนธระหวาง SMEs และบรษทขนาดใหญมความสาคญตอการพจารณา โดยทบรษท SMEs เปนการจดหาปจจยการผลตใหกบบรษททใหญกวา ดงนน ตอมาจะมบทบาทสาคญในการขบเคลอนนวตกรรมและการเตบโตในกลม EE ในประเทศหรอในพนท สาหรบบรษทขนาดใหญซงสวนใหญแหลงทมาของชนสวนมาจากระหวางประเทศ บทบาทของบรษทขนาดใหญตอเศรษฐกจระดบชาต ภมภาค และทองถนจะมจากด

มลคาการลงทนจากตางประเทศและ TNCs ไมควรจะถกลม โดยสงผลใหเกดการเตบโตของการจางงานของกลมซงเปนการปรบปรงมาตรฐานการดารงชวต และมสวนใหเกดการพฒนาทางเศรษฐกจของประเทศโดยทวไป เมอขนาดกาไรของอตสาหกรรมเพมขนจะสงผลใหเศรษฐกจของประเทศขยายตวมากขน เชน การลงทนในอตสาหกรรมและการพฒนาเทคโนโลย การลงทนในโครงสรางทางสงคมและวตถ รวมถงการศกษาและฝกอบรม ซงจาเปนตองมความสมดลระหวางบทบาทของบรษทขนาดใหญและ SMEs

รฐบาลและสมาคมการคา ศกยภาพของผลกระทบในทางตรงขามตอกลมอตสาหกรรมสาคญ ขอเสนอแนะมความจาเปนสาหรบแตละรฐบาลและสมาคมการคา เพอเขาควบคมสถานการณในการสนบสนนกลม SME อเลกทรอนกสแตละรายใหสามารถทาตามขอกาหนดดานสงแวดลอมได ปญหาทขยายตวมากขน เมอพจารณาการพฒนาในสหภาพยโรปและญปนเปรยบเทยบกบการพฒนาในสหรฐอเมรกา (หลายๆ รฐมการพจารณาออกกฎหมาย RoHS แยกจากกน) มคาเตอนวา 1 ใน 4 ของโลก ซพพลายเออรจะไมสามารถจดการกบความตองการสาหรบการไมใชสารตะกวได และสามารถสรางความขาดแคลนและปญหาสาหรบผผลต OEM ได ซงทงสองกรณนยงไมมความชดเจน แตปญหาของการจดหาของซพพลายเออรจะมกระบวนการสงผานระดบโลกคอนขางชาและสามารถซอไดเพยงบางครงสาหรบบางซพพลายเออร ปจจยสาคญจะหางไกลเทาใด จนมการบงคบใชขอเสนอ RoHS ของตนเอง


3.3 การประเมนผลกระทบตอประเทศ รายงานของประเทศในจน อนเดย และไทย ชวยสนบสนนความตระหนกของโครงการนเกยวกบความตระหนกทวไปทอยในระดบตาและการเตรยมพรอมของ SMEs และผลกระทบทมศกยภาพ แตไมไดประเมนผลกระทบในระดบรายละเอยด ซงจะเหมาะสมกบสถานการณและขนอยกบปจจยทไดกาหนดไวในสวนท 3.1 ประเดนเกยวกบขนาดของผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคม เปนผลกระทบทใหญทสดในจน ซงมอตสาหกรรม EEE ใหญทสดและจานวนซพพลายเออรของ EE ทเปน SME มากทสด รวมถงจานวนประชากรมากทสด รายงานของประเทศจนชใหเหนความกงกลเกยวกบอตสาหกรรม เชน เตาอบไมโครเวฟ และเครองปรบอากาศ ซงมผลกระทบแลวโดยสงผลใหกาไรลดตาลงมาก อยางไรกตาม การพจารณาอยางถถวนพบวา ถาสนคาทมการสงออกมากทสดเปนการประกอบจากการนาขาชนสวนและประกอบ โอกาสของตลาดสงออกสาหรบ SMEs รายเลกๆ มอยอยางจากด (เนองจากผรบจางประกอบในตลาดมการผลตสนคาจานวนมากเชนเดยวกบบรษทขนาดใหญ) ผลกระทบของ RoHS และกฎหมายอนๆ ตอ SMEs รายเลกๆ มความชดเจนนอยมากและอาจจะไมเปนจรง สาหรบการขดขวางการเพมขนของมาตรฐานอตสาหกรรมและทาใหภาระตนทนสงขนอยางมากสาหรบบรษททไดรบผลกระทบแลวสามารถทาตามระเบยบไดอยางสมบรณ รายงานของอนเดยชใหเหนถงความกงวลทสาคญดงตอไปน

ถงอยางไรกตาม บรษท SME ทมความสามารถสงบางบรษทในอนเดย ระดบสมรรถนะโดยเฉลยของอตสาหกรรมรายงานวาอยในระดบตาเมอเปรยบเทยบกบเศรษฐกจอนๆ ทเปนทรจก รวมทง ไทย ไตหวน และจน

อตสาหกรรมของอนเดยและเศรษฐกจของประเทศมขอเสยเปรยบในการแขงขนเมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ถาการลงทนและการสนบสนนของรฐบาลมไมเพยงพอ ซงสามารถบอก

เปนนยวาจะมการสญเสยงาน โรงงานปด สญเสยความสามารถใชงานของบรษท และรายไดลดลง ซงสงผลกระทบตอเศรษฐกจโดยรวม

ทางเลอกของการสบเปลยนการขายไปยงตลาดตางประเทศอนๆ (ทมมาตรฐานตากวา) จะมคอนขางจากด ในขณะท การทาตามมาตรฐานในทนทจะสามารถแขงขนในตลาดระหวางประเทศได

ความสาคญของการเลกจางตามดวยการปลดคนงานโดยบรษททไมผานขอกาหนดจะขนอยกบความเรวในการหางานทอนของลกจางทถกเลกจางและขนกบพนฐานทางเศรษฐกจของทองถน เศรษฐกจทถดถอยในระดบภมภาค สงผลกระทบทางลบตอการเลกจางทาใหเกดความยากไรของลกจางและผอาศย โอกาสทดกวาสาหรบผผลตรายใหญทเปนจดศนยกลาง เชน Bangalore, Delhi, Mumbai และศนยกลางทางเศรษฐกจแหงใหม เชน Hyderabad, Pune และ Chennai

ผลกระทบตอลกจางสตรคาดวาจะเปนผลกระทบในทางลบเชนกน อตสาหกรรมอเลกทรอนกสทเปน SME ในอนเดย มเปอรเซนตการจางแรงงานสตรสงมาก เนองจากลกจางสตรสวนใหญมการศกษานอยซงเปนอนตรายตอตอเศรษฐกจและสงคม

รายงานของประเทศไทยชใหเหนถงความกงวลทวไปเกยวกบศกยภาพของผลกระทบ โดยเฉพาะอยางยงความไมเทาเทยมกนทเปนภาระตอซพพลายเออรลาดบชนท 2 และชนท 3 (ซงสวนใหญเปน SMEs) เมอเปรยบเทยบกบซพพลายเออรในชนแรก (ซงสวนใหญเปนผประกอบทมขนาดใหญ) อยางไรกตาม หลายบรษทในลาดบชนท 1 และชนท 2 มการเตรยมพรอมเปนอยาง ด (80% และ 50% ตามลาดบ) สถานการณนจะสะทอนใหเหนวาบางสวนมความพยายามในการเตรยมการ (ตารางท 7) เชนเดยวกบโครงสรางของอตสาหกรรมทม SMEs เพยงไมกรายตอสกบ TNCs ทเปนผประกอบหรอบรษทสาขา

ตารางท 7 : การรเรมการทา Eco-design และการสนบสนนการทาตามขอกาหนดของประเทศไทย ตวอยางของการรเรมประกอบดวย

การรเรมการทา LCA/Eco-design ของหนวยงานตางๆ เชน สถาบนสงแวดลอมไทย (TEI)

โครงการ Green Camp ดาเนนการโดยสถาบนไฟฟาและอเลกทรอนกส รวมกบ ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต ประกอบดวย การฝกอบรมผเชยวชาญ (15 คน) การฝกอบรมวทยากร (200 คน) ฝกอบรมอตสาหกรรม (1,000 คน) และโครงการสาธต

ความตระหนกของอตสาหกรรมและการสรางขดความสามารถ (การจดสมมนา การใหคาปรกษา การจดทาโครงการสาธต การพฒนาวธการ)

การประชมแสดงความคดเหนและเครอขาย: Thai LCA Network, Thai RoHS Forum, Thai Green Design Network (TGDN)

การประชมแลกเปลยนความคดเหนระหวางประเทศ เชน IEC/TC111, WG2

ศนย ว จ ย มหาวทยาลย หนวยงานภาครฐ และองคกรอตสาหกรรม เขามามสวนรวมดว


4.0 ชองวางและความตองการสาหรบอนาคต รายงานของประเทศชใหเหนวา ชองวางทนาเปนหวงในความสามารถของซพพลายเออรสวนใหญทเปน SME ของเอเชย เพอใหทาตามขอกาหนดสาคญจากระเบยบของสหภาพยโรปและขอกาหนดอนๆ ของผลตภณฑทเกยวของกบสงแวดลอม มความจาเปนโดยทวไปและเรงดวนสาหรบการสนบสนนการเสรมสรางขดความสามารถจากรฐบาลและสมาคมอตสาหกรรม รายงานนเนนทความตองการดานเทคนคและการจดการสาหรบสนบสนนในเรองขอมลขาวสารและการทา Eco-design ความตองการอนๆ เชน นโยบายของรฐบาล (เชน การยกเวนภาษ) การเขาถงแหลงเงนทน และการสนบสนนดานตลาดอยนอกเหนอขอบเขตของรายงานฉบบน ความจาเปนทมศกยภาพพจารณาเปน 2 สวนหลกๆ คอ การบรหารจดการและเทคนค ประสทธภาพในการตอบสนองตอการเปลยนแปลงของกฎระเบยบและการพฒนาอนๆ จาเปนตองมทกษะทงสองอยาง 4.1 ความตองการในการบรหารจดการ ซพพลายเออรจาเปนตองมระบบการจดการภายในทเหมาะสม การจดการพนฐานสาหรบบรษทขนาดเลก (ซงไมมใบรบรอง ISO 9001 และ ISO 14001) และการจดการทใชความเชยวชาญมากกวาสาหรบบรษทขนาดกลางหรอขนาดใหญ ทวไป สวนประกอบของการจดการทจาเปนในบรษทประกอบดวย ขอมล

บรษทตองการเวลาและขอมลทเ กยวของเพอปองกนการเปลยนแปลงและเปนความตระหนกตอสงทเกยวของ ยกตวอยางเชน • ระบบตดตาม • การควบคมการทาตามขอกาหนด • การสอสารภายในและระบบขอมลขาวสาร

• การสอสารภายนอกกบลกคา สมาคมอตสาหกรรม ผมอานาจบงคบใชกฎหมายระดบชาต และหนวยงานภาครฐ

• การบรการสาหรบสมาชก • การบรการใหคาปรกษา

การวางแผน

การพฒนาและการดาเนนกลยทธสาหรบการยกเลกการใชสารอนตราย รวมถงการลงทนในสายการผลตใหม วสดและอปกรณ การเตรยมการทดสอบ การฝกอบรมบคลากร และการเปลยนแปลงอนๆ

การพฒนาและการดาเนนกลยทธสาหรบการออกแบบใหมสาหรบผลตภณฑและกระบวนการผลต ซงเปนสงทจาเปนสาหรบชวยในการร ไซเ คล ประสท ธภาพพลงงาน หรอขอกาหนดอนๆ และการใหขอมลทจาเปนกบลกคา OEM หรอ การปดฉลากในผลตภณฑสาเรจรป ในการทาขอกาหนดของ WEEE หรอ ขอกาหนดอนๆ

ถาจาเปนเพอทาตามขอกาหนดภายใต EICC หรอขอกาหนดอนๆ ของซพพลายเออรทเปนลกคา ตองมการพฒนาแผนงานสาหรบการปรบปรงสภาพการทางาน

องคกร

พฒนาการบรหารจดการทรพยากรและทกษะเพอจดการกบการทาตามขอกาหนดและการเปลยนแปลง โดยเฉพาะการวางแผน การบรหารคณภาพ (รวมถงการตรวจประเมน) และการทา Eco-design

บรณาการ eco-design และการจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอม (green procurement) เขาไปในกระบวนการของระบบองคกร

รายงานของประเทศจาแนกชองวางทวไปและชองวาเฉพาะในการจดหาขอมลและในการจดการสงแวดลอม สวนประกอบทสมบรณและขอเสนอแนะเพมเตมของการจดการทจาเปนแสดงไดดงน

ตารางท 8: การบรหารจดการทจาเปนเพมเตมทเสนอในรายงานประเทศ จน

เพมความตระหนกตอปญหาสงแวดลอม/สขภาพอนามย และผลกระทบตอผประกอบการจน (การขาดความตระหนกเชอวาจะทาใหสญเสยตลาดสงออก)

การเกบรวบรวม แยกประเภท และการเผยแพรขอมล: โดยชองทางรฐบาล อตสาหกรรม หรอชองทางอนๆ สาหรบผประกอบการจน เพอใหไดรบขอมลเกยวกบขอกาหนดดานสงแวดลอมสาหรบผลตภณฑอเลกทรอนกสในตลาดระหวางประเทศ

สงเสรมการขอใบรบรอง ISO14001

ดาเนนการตามระบบ China Compulsory Certification (3C) สาหรบผลตภณฑทถกกาหนด

ปรบปรงระบบฉลากสงแวดลอมในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส พฒนาฝาย/หนาท ดานสงแวดลอมภายในบรษทและระบบบรหารจดการทเกยวของ พจารณาบทบาทของบรษททลงทนโดยตางประเทศและ SMEs

อนเดย

ทาความเขาใจและตดตามกฎระเบยบทเกยวของทงหมดและความเกยวพนกน


รวบรวมและสอสารขอมลของวฏจกรชวต รวมถง EuP และขอกาหนดดานเทคนคอนๆ เชน การจดการพลงงาน มาตรฐานแรงงาน เปนตน

การพฒนาหลกปฏบ ต ท ด ทส ดส าหรบระบบการจดการสงแวดลอม รวมถงการพฒนาทกษะดาน Eco-design

สงเสรมการขอการบรองมาตรฐาน ISO14001 และ ISO 9001 ทางานรวมกบผมสวนไดสวนเสย การจดหาเวลาทเหมาะสมและขอมลทเกยวของเพอรบมอกบการเปลยนแปลงทกาลงเกดขนและความเกยวพนทเกดขน

พฒนาระบบการวางแผนทมประสทธภาพ รวมถงกลยทธสาหรบการยกเลกการใชสารอนตราย การลงทนในสายการผลตใหม กระบวนการ วตถดบ ความสามารถในการทดสอบ การฝกอบรม และขอกาหนดอนๆ วางแผนกลยทธสาหรบการออกแบบใหมสาหรบผลตภณฑและกระบวนการผลต ฉลากสงแวดลอมและกจกรรมอนๆ

กาหนดแผนงานสาหรบ SA 8000 และรบปรงมาตรฐานแรงงานและสภาพการทางาน

พฒนาความเชยวชาญขององคกรเพอรบมอกบความทาทายของการทาตามขอกาหนดและการเปลยนแปลง รวมถงการวางแผนสาหรบการจดการ และโปรแกรมตรวจประเมนคณภาพและ Eco-design และบรณาการ Eco-design และการจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอม (green procurement) เขาไปในกระบวนการขององคกร

ประเทศไทย

พฒนาเพมเตมเกยวกบการทา Eco-design สรางจดศนยรวมสาหรบ EEE ของไทยในการรวบรวมขอมล

LCA และเผยแพร กาหนดมาตรฐานการทดสอบผลตภณฑ และการจดทาเกณฑมาตรฐานของผลตภณฑ

เสนอใหมศนยแหงความเปนเลศ (centre of excellence) ในการถายทอดองคความร

สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยควรจะเปนจดศนยรวมสาหรบความรวมมอระหวางรฐบาลและภาคเอกชนในหวงโซอปทานทเปนมตรตอสงแวดลอม (green supply chain) การจดหาทเปนมตรตอสงแวดลอม (green procurement) และ สรางความตระหนกของผบรโภคตอสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม

4.2 ความตองการดานเทคนค การสรางความตระหนกและการฝกอบรม การสรางความตระหนกและการฝกอบรมเปนความจาเปนเบองตน โดยทวไปแลว SMEs มความตระหนกนอย และมความเขาในเกยวกบปญหาสงแวดลอมและปญหา CSR นอย จนถงทกวนน เกอบจะไมมรฐบาลในประเทศเหลานทมการเรมโครงการทครอบคลม eco-design วสดทดแทนสารอนตราย และการรไซเคล หวขอสาคญทจาเปนในการฝกอบรมเพอสรางความตระหนก ไดแก

กฎหมายและความเกยวกของกน การวางแผนและการจดการความเปลยนแปลง การบรหารจดการดาน eco-design การใชเครองมอในการออกแบบ การรวบรวมและสอสารขอมลของวฏจกรชวต (โดยเฉพาะอยางยง EuP)

การดาเนนการดานเทคนค ซพพลายเออรจาเปนตองดาเนนการตามคาแนะนาตอไปน

เทคโนโลยทมอยสาหรบการทดแทนวสดอนตราย ทางเลอกและวธการทดสอบ รวมทง ทใชในโรงงาน สงอานวยความสะดวกของอตสาหกรรม หรอ ผใหใบรบรองอสระ การทดสอบและวเคราะหผลตภณฑและเทคโนโลยเปนความตองการทโดนบงคบ ยกตวอยางเชน โซน มการวาจางผตรวจประเมน

คณภาพนบพนราย เพอรบหรนาทในการทดสอบและวเคราะหผลตภณฑเพอใหเปนไปตามระเบยบ RoHS

ฝกอบรมดาน eco-design รวมถงการใชเครองมอการออกแบบ ระบบขอมลขาวสารสาหรบการทาตามขอกาหนด เกบรวมรวมขอมลทมคณภาพด

สาหรบบรษทซงดาเนนการผลตในยโรป หรอทเชอไดวาเปนผผลตในยโรป ภายใต ระเบยบ WEEE บรษทเหลานตองสรางขอกาหนดในการนากลบคนและการรไซเคล ตามระเบยบ WEEE ซงจะมปญหาในหลายๆ บร ษทจากเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทมสานกงานขาย /การตลาด ในยโรป ซงไมมหนาทในการจดการสงแวดลอม หลายบรษทจะไมตระหนก เนองจากคดวา ผผลต ภายใตระเบยบ WEEE จะมแผนการรวมกนในการดาเนนการตามขอกาหนด หรอ ดาเนนการจดการดวยตวเองสาหรบการรไซเคล ความตองการเพอทาตามขอกาหนด RoHS จะมความจาเปนตองสรางสงอานวยความสะดวกในการทดสอบ หรอ จดการโดยองคกรทสาม รายงานของประเทศชวยสนบสนนความตองการและชองวางทวไปเหลาน ขอเสนอเพมเตมแสดงดงตอไปน


ตารางท 9: ความตองการดานเทคนคเพมเตมทเสนอในรายงานประเทศ จน

สงเสรมการประยกตใช eco-design ใหความสนใจตอการจากดการใชสารอนตรายและมพษ การลดการใชพลงงานในผลตภณฑไฟฟาและอเลกทรอนกส

สงเสรมการใชชนสวนทสามารถสบเปลยนได สรางระบบการนา e-waste กลบคน การใชซา และการรไซเคล ในระดบรฐบาลและระดบบรษท

อนเดย

จาแนกความตองการดานเทคนคทสาคญเพอดาเนนโปรแกรมทเหมาะสมและใหเขากบระบบสนบสนน

สรางโครงสรางพนฐานดานเทคนคและระบบสนบสนน (สาหรบการทา eco-design การรไซเคล การรวบรวม e-waste การบาบด การกาจด เปนตน)

ฝกอบรมดานเทคนค การถายทอดความรและพฒนาความเชยวชาญ ดานเทคโนโลยการผลตทสะอาด

สรางสถาบนใหมดานเทคนคและกาหนดหนวยงานทมอยบางหนวยงานเพอเปนผนาดานเทคนคทงหมดของการขบเคลอนดานสงแวดลอมดวยการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยทงหมด คอ อตสาหกรรม ผ เชยวชาญ คนงานในโรงงาน นกวจย NGOs หนวยงานจดการ e-waste และรฐบาล ผมสวน

ไดสวนเสยทงหมดจาเปนตองไดรบมอบหมายความรบผดชอบทชดเจนและสามารถทาการอธบายไดในการปฏบตงาน

สรางการฝกอบรมทละเอยดในดานการปฏบตการ เชน การออกแบบ เครองมอ กระบวนการ การทดสอบ และการใหเหตผล

พฒนาแผนงานสาหรบอนาคต เชน การออกแบบผลตภณฑใหม จดเรยงเครองมอในสายการผลตใหม วสดใหม กระบวนการใหม สงอานวยความสะดวกในการทดสอบ (ภายในโรงงาน หรอ หนวยงานทสาม) ฝกอบรมบคลากร

ประเทศไทย

พฒนาความสามารถในการวจยและพฒนาและสนบสนนซพพลายเออรทเปน SME ในการแกปญหา ทางดานเทคโนโลย (บรษทของไทยพจารณาพบวาความสามารถดานวจยและพฒนานอยกวาบรษทของมาเลเซย)

พฒนามาตรฐานดานเทคโนโลยในการทดสอบและรบรองผลตภณฑ หนวยงานทม อานาจใบการให ใบรบรอง และตรวจสอบ ใหเปนทยอมรบในระดบนานาชาต

สรางศนยกลางสาหรบใหความชวยเหลอในการเผยแพรความรดานเทคโนโลยแกผผลต รวมถง ขอมลพนฐานทนาเชอถอและชดเจนสาหรบอตสาหกรรม องคความรและขอมลสาหรบซพพลายเออรรายเลก เชน ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต

ประเดนปญหาเรงดวนของมาตรฐานดานเทคนคของผลตภณฑ


5.0 แผนการเสรมสรางขดความสามารถ งานของโครงการ AEDE เปนการใหคาแนะนาเกยวกบความตองการของ EU ในการทางานรวมกบญปน ผานหนวยงานระดบชาตทเหมาะสม เพอใหความชวยเหลอบางระดบแก SMEs ในประเทศเอเชย ทไดรบผลกระทบจาก RoHS, WEEE และระเบยบอนๆ เหตผลตางๆ สาหรบการใหความชวยเหลอทจาเปน (เชน ระดบของขอเสย และความขาดแคลนตางๆ ทมสาเหตมาจากขอกาหนดตางๆ) ไดแก

จรยธรรม: เนองจากซพพลายเออรมความจาเปนตองลงทนเพอใหเกดผลประโยชนดานสงแวดลอมตอ EU ยงไปกวานน ซพพลายเออรสวนใหญทไดรบผลกระทบมความสามารถนอยในการทาตามขอกาหนด

การคาขายทเทาเทยมกน: เพอรบรองวากฎระเบยบจะไมเปนอปสรรคทางการคา

ความรบผดชอบของผผลต: บรษท TNC สวนใหญซงเปนลกคาของซพพลายเออรอยในญปนหรอยโรป

เศรษฐกจ: เมอมการออกขอกาหนดสงผลเสยตอกาไร รปแบบของการพจารณาใหการสนบสนนเพอสรางขดความสามารถเปนขอมลสาคญและการฝกอบรมซงมราคาไมแพง

แผนงานทจาเปนเพอกาหนดในระดบรายละเอยดโดยผานโครงการ รฐบาล สมาคมการคา และผมสวนไดสวนเสยของอตสาหกรรม มความจาเปนตองนาเอารายงานเฉพาะประเทศและกลมยอยมาใช ทจะกลาวตอไปนเปนขอเสนอแนะเกยวกบโครงสรางทบงบอกสาหรบแผนงานในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว 5.1 แผนงานระยะสน ความจาเปนเรงดวนคอการพฒนาแผนงานระยะสนและระยะยาวทงหมดสาหรบภมภาค เชนเดยวกบแผนภาพรวมและแผนแตละประเทศซงเปนทยอมรบรวมกนเพอวเคราะหความตองการของประเทศ แผนทงหมดนประกอบดวย

พฒนาและดาเนนการเกยวกบกระบวนการสอสารและการใหขอมล รวมถงแหลงอนเตอรเนตถาเปนไปได

สรปยอสาหรบคณะผบรหารระดบอาวโส พฒนาและดาเนนการจดฝกอบรมในการทาตามขอกาหนดและการบรหารจดการ

พฒนาและดาเนนการจดฝกอบรมผเชยวชาญในการทา eco-design การจดการหวงโซอปทาน และประเดนทเกยวของ เชน ปญหา CSR

พฒนาและดาเนนการจดฝกอบรมผเชยวชาญดานเทคนค เชน การทดสอบ

สาหรบกลมทเปนผผลตจดใหมการฝกอบรมเกยวกบการสรางแผนงานการรไซเคล (เชน การวจยของผรไซเคล การพฒนาเกณฑในการประเมนผล กระบวนการชาระเงน)

พฒนาหนงสอพกพา (booklets), CD-Roms หรอขอมลทสามารถดาวนโหลดได เปนภาษาประจาชาต

การฝกอบรมสามารถจดในรปแบบเปนทางการ หรอรปแบบการประชมเชงปฏบตการ (Workshops) การใชอนเตอรเนตเพอหาตวอยางทอยบนเวบไซต ซงสามารถพจารณาเลอกใชไดถาโครงสรางพนฐานดาน ICT อยในระดบด การพฒนาแผนการฝกอบรมทจะกลาวตอไปนเปนสงจาเปนทจะตองพจารณา

วเคราะหความตองการในการฝกอบรม ใหความตระหนกเบองตน ฝกอบรมเฉพาะเจาะจงและหลกการออกแบบดวย eco-design ฝกอบรมวทยากรทเปนทตองการ ฝกอบรมดวยภาษาประจาชาต SMEs สวนใหญในประเทศพฒนาแลวและประเทศกาลงพฒนาไมไดรบการตดตอจากสมาคมการคา ดงนน SMEs มความตองการเชนกนจงตองตงเปาหมายโดยตรง

แผนงานจะตองถกผลกดนใหเขาถงในระดบชาต เชน การนาโดยรฐบาล หรอการรเรมของอตสาหกรรม และใหการสนบสนนแผนงานทไดวางไว กฎหมายของรฐบาลและการเรมของอตสาหกรรมโดยสมครใจมความสาคญเทยบเทากบการสงเสรม eco- design การรวมมาตรฐานเขาดวยกนโดยรฐบาล การสรางแรงจงใจทางเศรษฐกจโดยรฐบาล และการรเรมของอตสาหกรรมดวยความสมครใจในการทา eco-design เปนการจดเรยงลาดบกอนหลงระหวางผผลตและ ซพพลายเออร ในระยะสนเนนความพยายามทจาเปนตองทาตามขอกาหนด RoHS และเพงเลงตอการสอสารและขอมลพนฐาน และการฝกอบรมในทกพนทเพอสรางการรเรมทมอยและใหมากทสดสาหรบ SMEs หากเปนไปได การเขาถงอนหนงสามารถตงเปาหมายทซพพลายเออรรายสาคญพรอมๆ กบการใหขอมลแกซพพลายเออรของพวกเขา 5.2 แผนงานระยะกลาง แผนระยะกลางถงระยะยาวจะเปนการใหการสนบสนนทกาลงดาเนนอยเพอชวยเหลอ SMEs ใหสามารถตอบสนองตอการเปลยนแปลงของกฎหมายในอนาคตและการรเรมอนๆ ในแนวทางทมประสทธผล ความตองการของทกพนททวโลกจะยงคงมอยเชนกน แตเปนระดบทมความเชยวชาญมากขน เชน การพฒนาทกษะและองคความร


ในระยะกลางและระยะยาวจาเปนตองมสถาบนฝกอบรมและโปรแกรมใหความรภายในสมาคมการคา หนวยงานฝกอบรมอยางมออาชพ และมหาวทยาลยในอนเดย ไทย และจน หวขออนๆ ของการฝกอบรมสามารถดาเนนการเกยวกบขอดของความไดเปรยบในการแขงขนผานการทานวตกรรม 5.3 แผนงานระยะยาว การวางแผนในระยะยาวประกอบดวยการสรางและการนาแผนระยะสนและระยะกลางมาขยายผล เชนเดยวกบการวางตาแหนงเพอตอบสนองตอการพฒนาอยางตอเนองในสหภาพยโรป ญปน และสหรฐอเมรกา เหลานจาเปนตองรกษาภายใตการทบทวน ซงประกอบดวย

การเพมขนของขอกาหนดเพอการประยกตใช eco-design และใหขอมลเกยวกบ LCA ตลอดหวงโซอปทาน

การเพมขนของขอกาหนดเพอทาตามขอกาหนด CSR ตลอดหวงโซอปทาน


เอกสารอางอง

CENELEC (December 2005): EC Programming Mandate M/341 in the field of eco-design of EuP CLSA Zero-one: Asian Technology in Global Perspective (Jan-Feb 2006), Tough New Laws Tackle Tech’s Toxic Mess The Centre for Sustainable Design (updated website): Status of WEEE/RoHS Product Environmental Legislation Implementation in Europe http://www.cfsd.org.uk Development Bank of Japan: Research Report No 18 (June 2001): Introduction of a Home Appliance Recycling System: Effects and Prospects: Progress Towards Utilisation of Recycling Infrastructure Dti Global Watch Mission Report (September 2005): Waste Electrical and Electronic Equipment (EEE): Innovating novel recovery and recycling technologies in Japan Dti Global Watch Mission Report (November 2003): Eco-design and environmental management in the electronics sector in China, Hong Kong and Taiwan Dti Government Guidance Notes (November 2005): RoHS Regulations Dti Government Guidance Notes (consultation draft July 2004): WEEE Regulations European Commission, Directorate General for Trade (5 October 2004): Trade and Environment: Addressing the

concerns of developing countries on the effects of environmental measures on market access. Revised version of Doc.344/04 (Brussels) Kumar R and Charter M (June 2003): A Pilot Programme for Promoting Sustainable Trade in the Electronics Industry (The Sustainable Trade and Innovation Centre, Brussels) Ministry of Economy, Trade and Industry (August 2005): Report on Efforts to Promote Eco-friendly Products www.meti.go.jp O’Connor (2004): OECD Country Economic and Environmental Policies: What Implications for East Asia? (Prepared for Experts’ Seminar on The Impact and Coherence of OECD Country Policies on Asian Developing Economies, OECD, Paris) Perchards Consulting (July 2005): Transposition of the WEEE and RoHS Directives in other EU Member States The World Bank Group, Corporate Social Responsibility Practice (October 2003): Strengthening Implementation of CSR in Global Supply Chains UNCTAD (5-6 November 2004): Task force on environmental requirements and market access for developing countries UNCTAD (2006): Trade and Environment Review 2006.

issues and capacity-building needs of the asian...

Documents