Upload File

invloed van licht op gewasgezondheid - kas als energiebron · nm) en groen (540 nm) dorsale ocelli:...

  • Home
  • Documents
  • Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar
24
Invloed van licht op gewasgezondheid Workshop Plantgezondheid Event 2019 11-4-2019, Marjolein Kruidhof

Upload: others

Post on 23-Jul-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

Report

TRANSCRIPT

Page 1: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Invloed van licht op gewasgezondheid

Workshop Plantgezondheid Event 2019

11-4-2019, Marjolein Kruidhof

Page 2: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Invloed licht op gewasgezondheid

2

• Introductie

• Rol van licht in systeemaanpak gewasgezondheid

• Invloed van licht op

• plagen

• natuurlijke vijanden

• plant-pathogenen

• plantweerbaarheid

• Onderzoeksprojecten

• Discussie

Page 3: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Rol van licht in systeemaanpak

gewasgezondheid

3

Page 4: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Verschillende aspecten licht

4

• Licht intensiteit

• Licht spectrum

• Daglengte

• Positie lichtbron

• Licht polarisatie

Page 5: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Relatieve efficiëntie lichtkleuren voor

fotosynthese planten & waarneming insecten

5

Bron:

Mellor et al 1997

Samengestelde ogen:

hoge ruimtelijke resolutie,

waarneming van kleuren,

vormen, patronen,

contrasten en beweging

Meeste insecten 3 typen

fotoreceptoren met λmax in

UV-A (350 nm), blauw (440

nm) en groen (540 nm)

Dorsale ocelli:

> zwakke ruimtelijke resolutie,

hoge absolute gevoeligheid

voor UV & zichtbaar licht

Stemmata (larven):

> Lage resolutie, kunnen wel

kleur onderscheiden en

gepolariseerd licht detecteren

Spintmijt, kaswittevlieg, Encarsia formosa : 2 fotoreceptoren in UV-A en groen

Groene perzikluis: 3 fotoreceptoren in UV-A, blauw & groen

Californische trips: fotoreceptoren in UV-A, groen (& blauw?)

Page 6: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Relatieve efficiëntie lichtkleuren voor

fotosynthese planten & waarneming insecten

6

Bron:

Mellor et al 1997

Page 7: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Fotoreceptoren in schimmels

7Bron: Schumacher et al 2017

Page 8: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Fotoreceptoren in bacteriën

8Bron: Kraiselburd et al 2017

Rol van fotoreceptoren Pseudomonas syringae pv tomato

in plant-pathogeen interacties

Page 9: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect van UV-A op gedrag plagen

9

Wittevlieg

Bladluis

Californische trips

Mineervlieg

UV-AUV-A

Wittevlieg

Bladluis

Californische trips

Mineervlieg

Wittevlieg

Bladluis

Californische trips

Mineervlieg

Minder invlieg van verschillende soorten plagen in tunnelkassen met

UV-absorberend kasdek

Minder verspreiding plagen in het gewas

Minder virusoverdracht

Bronnen: Antignus 1996,

1998, 2000, 2001, Costa et al.

2002, Chyzik et al. 2003,

legarrea et al. 2010, 2012)

Page 10: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect van UV-A op gedrag natuurlijke

vijanden

10

Aphidius colemani

Diglyphus isaea

Eretmocerus mundus

UV-AUV-A

Aphidius colemani (=)

Diglyphus isaea (=)

Eretmocerus mundus (-)

Bron: Chiel et al (2006)

Page 11: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect lichtintensiteit op gedrag plagen

11Bron: Liang et al 2010

Vliegactiviteit Californische trips

Page 12: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect lichtintensiteit en daglengte op

natuurlijke vijanden

2x zoveelparasitering bij:

hoge-lichtintensiteit& lange daglengte

vs lage lichtintensiteit & korte daglengte

Bron: Zilahi-Balogh et al 2006

Effecten op parasitering van wittevlieg door sluipwespen

Page 13: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect lichtkleur op gedrag nat vijanden

13

Zoek- en parasiteringsactiviteit Aphidius ervi voor bladluis bij verschillende LED spectra tegen achtergrond lage intensiteit natuurlijk zonlicht

KaE project: ‘LED bij zonlicht’

Page 14: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect lichtkleur op gedrag nat vijanden

Dit was niet tegen

achtergrond natuurlijke

daglicht!

• Lage activiteit van A. ervibij rood/oranje licht

• UV en groen licht stimuleren activiteit

Bron: Cochard et al. 2017

Effect monochromatisch licht op activiteit Aphidius ervi

Page 15: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect lichtkleur op populatie-ontwikkeling

natuurlijke vijanden

Rood licht > grote vertraging ontwikkeling nymfen en

geslachtsrijp worden volwassen Orius sauteri, ook

negatief effect op vruchtbaarheid en uitkomen eitjes

Blauw licht > ook negatief effect, maar minder sterk als rood licht

Bron: Wang et al 2013

Effect monochromatisch licht op ontwikkeling van roofwants Orius sauteri

Page 16: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect daglengte op diapause nat vijanden

Daglengte verlenging met blauw lichtspectrum: minder diapause

inductie in Orius insiduosis

Bron: van Stack & Drummond 1997

Page 17: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect lichtintensiteit & daglengte op

roofmijten

Eileg A. cucumeris roofmijt lager

bij lage intensiteit daglicht &

korte daglengte

Effect lijkt sterker bij lagere

temperatuur (20 C) dan bij

hogere temperatuur (24 C)

Studie Zilahi-Balogh et al. 2007

Page 18: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect lichtkleuren op Botrytis

Bron: Schumacher et al 2017;

‘How light affects the life of Botrytis’

Page 19: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect van lichtkleuren op gewasgroei

19

Bron: WUR Glastuinbouw

Page 20: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect licht op plantweerbaarheid

20Bron: KaE ‘LED bij zonlicht’

Page 21: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Effect licht op plantweerbaarheid

21Bron: KaE ‘LED bij zonlicht’

Page 22: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Licht Plant Plant-weer-

baarheid

Plaag Natuur-lijke

vijand

Botrytis

UV-B Pigmentvorming, flavonoiden, fenolen, (klier)haren, dikker blad, remt strekking

Omhoog Schadelijk, vermijding, plantweerbaarheid

Schadelijk, (plantweerbaarheid hoger)

UV-A ? Immigratie &verspreiding in kas, virusoverdracht

Activiteit + Stimuleert sporenvorming

Blauw Remt strekking, blad kleiner, dikker en donkerder van kleur

Omhoog Aantrekking vangplaten trips

Activiteit ±, doorbreken diapause

Onderdrukt ontwikkeling sclerotiën en sporenvorming

Groen/ Geel Dringt dieper door in gewas, strekking en open gewasstructuur

? Landen op gewas, aantrekking vangplaten

activiteit + Onderdrukt groei mycelium & sporenkieming

Rood Aanmaak chlorofyl, hoge efficientie foto-synthese

? Activiteit - , ontwikkeling -

Onderdrukt sporenkieming

Ratio R:FR = laag

schaduw-respons:strekking, minder vertakking, groter dunner blad, bloeibevordering, beworteling

Omlaag Mogelijk betere ontwikkeling & overleving door lagere plant-weerbaarheid

Stimuleertsporenvorming, (plantweerbaarheid lager)

Lichtinten-siteit=hoog

Aanmaak flavonoiden, fenolen, (klier)haren

Omhoog ? Verhoogde activiteit

(plantweerbaarheidhoger)

Samenvatting belangrijkste effecten licht:

22

Page 23: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

23

Discussie:

rol van licht binnen

systeemaanpak duurzame

kasteelt

Page 24: Invloed van licht op gewasgezondheid - Kas als Energiebron · nm) en groen (540 nm) Dorsale ocelli: > zwakke ruimtelijke resolutie, hoge absolute gevoeligheid voor UV & zichtbaar

Stellingen voor discussie

24

Overschakeling naar LED = toekomst

Lichtcondities in de kas moeten worden geoptimaliseerd

voor gewasproductie, neveneffecten op ziektes, plagen en

biologische bestrijding zijn bijzaak

Er moet meer onderzoek plaatsvinden naar de invloed van

lichtcondities op ziektes en plagen, biologische bestrijders

en plantweerbaarheid


MAPA DE VALORES DE TERRENOS POR ZONAS HOMOGÉNEAS … tilaran 08 distri… · nm æ æ nmæ nm nm ænm æ nmæ nm æ nm æ nm nmæ nm nm æ æ æ nm nm nmæ nm nmæ nm nm nm nm æ

F E DK VW Golf Variant 1K5 Ball code: 38 320-2005 2030 kg ...M12x1,5 9,5 Nm 23 Nm 46 Nm 79 Nm 125 Nm 195 Nm 49 Nm 87 Nm 83 Nm 100 Nm 14 Nm 34 Nm 68 Nm 117 Nm 185 Nm 280 Nm 72 Nm 125

RENAULT MASTER III 08/'10 RWD OPEL MOVANO 08/'10 RWD ...€¦ · 18,0 nm 25,0 nm 37,0 nm 43,0 nm 51,0 nm 75,0 nm 87,0 nm 87,0 nm 130,0 nm 150,0 nm 140,0 nm 205,0 nm 240,0 nm 215,0

The ocelli of Archaeognatha (Hexapoda): functional ... · The ocelli of Archaeognatha (Hexapoda): functional morphology, pigment migration and chemical nature of the reflective tapetum

Oregon Institute of Technology L ß ns 97 Hi UPPER · ns nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm!r!O B-27 B-26 B-25 B-24 B-23 B-18 B-17 B-16 B-15 B-14

Fixtured Tool Suspension - FTS Brochure...Demag KBK II 500 Nm 1000 Nm 500 Nm 1000 Nm 1000 Nm 1500 Nm 1000 Nm 1500 Nm Duren DR I 270 Nm 500 Nm 270 Nm - 600 Nm 1500 Nm 900 Nm 1500 Nm

Voedselover- gevoeligheid · 2014. 2. 3. · Stroomdiagram: diagnostiek koemelkallergie * Milde klachten: urticaria, spugen, buikpijn. ** Ernstige klachten: anafylactische reactie,

Feitelijke en juridische toestand...nmnm nm nm nm nmnmnmnm nm nm nm nm nmnm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm))))) Regeltechniek Elis Cleanr oms Petrochemie Moleculaire

nm nm,nm,n

3403000 3403500 3404000 3404500 3405000 3405500 0 5 · 2017. 10. 17. · nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nmnm nm nm nmnm nmnm nm nm nm nm nm nm nmnm

02 DSD-NL 2016 - Simona Gebruikersmiddag - Floating point onnauwkeurigheid en gevoeligheid van rekenmodellen - Werner Kramer, VORtech

Part number: 044991 Dacia Sandero (HB)M6 M8 M10 M12 M12x100/110 M14 M16 M10x1,25 M12x1,25 M12x1,5 9,5 Nm 23 Nm 46 Nm 79 Nm 125 Nm 195 Nm 49 Nm 87 Nm 83 Nm 14 Nm 34 Nm 68 Nm 117 Nm

Temperamentele gevoeligheid voor opvoeding bij lagere ......Temperamentele gevoeligheid voor opvoeding bij lagere schoolkinderen en jonge adolescenten: Differentiële susceptibiliteit

MAPA DE VALORES DE TERRENOS Y … san jose goicoechea... · nm æ æ nm nm æ nm nm nm æ nm æ nm nm nm æ nm nm nm nm æ nm æ nm nm nm æ nm nm æ æ æ æ æ nm nm æ æ æ nm

MAPA DE VALORES DE TERRENOS POR ZONAS HOMOGÉNEAS … · nm æ nmæ nm nm æ æ nm nm nm æ nm nm æ æ æ æ nm nmæ æ nm æ nm nm nm nm æ æ nmæ æ æ nm nm nm æ nm æ nm nm

DOUGLAS COUNTY SCHOOL BOARD DISTRICTS - dcssga.org · nm nm nm nm nm nm nmnm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nmnm nm

Reading Magazine · and taste. Ants also use their antennae to ‘speak’ with other ants. Ocelli (OH-SE-LI) Ocelli are simple eyes on the top of ants’ heads. Ants use their ocelli

THE FUNCTION OF THE INSECT OCELLUSbelow 140 C, become positively so when the ocelli are painted over (Gotze, 1927; Muller, 1931). In general it appears that ocelli are not capable

CONTRIBUTION OF COMPOUND EYES AND OCELLI TO …...Flight modulation by ocelli 21 (a) Horizon position (CW) (Measured in transverse plane) (CCW) Right flight- I muscle myograrnf Left

USD 259 District Map...nn n n n n n n n n n n n n n n n n n n nm nmnm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nmn nm nmnm nm nm nmnnm

Classes of Arthropods. Dichotomous Key Anatomy Ocelli Compound Eye Cephalothorax Abdomen Head Thorax Abdomen Antennae

Specic Consideration of the Inuence of Ocelli and The

Gate - images.landsofamerica.com"nm nmnm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm Þ B u l l T o n g u e C r e k West E n d S l o u g h B a ti s e C r e ek T-3 94 Ac

MAPA DE VALORES DE TERRENOS POR ZONAS … del Canton Santa An… · nm nm æ nm nm æ nm nm æ æ nm æ nm nm nm æ nm æ nm nm nm nm nm æ nm nm nm æ nm nm nm æ nm A Bebedero A

Titanium Dioxide, NM-100, NM-101, NM-102, NM-103, NM-104, … · NM-102, NM-103, NM-104, NM-105: Characterisation and Physico- Chemical Properties JRC Repository: NM-series of Representative

MAPA DE VALORES DE TERRENOS POR ZONAS HOMOGÉNEAS ... abangares 07 dist 01... · nm nm nm æ nmæ ænm nm nm nm nm nm nm æ nm æ nm æ nm nmæ ænm nmæ nmæ nm nmæ æ æ nm nm

content.hildevanbulck.com · van de daken en inspireer anderen. Gevoeligheid en kwetsbaarheid lijken onafscheidelijk, maar door je grenzen te plaatsen, wordt je gevoeligheid beschermd

Ocelli Structures Ordóñez-Calderón Precamb Res

11°30'0W 11°0'0W K en m aD is tr c M p 3 5 . 7 kk Th is m ... · nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nmnm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm

MAPA DE VALORES DE TERRENOS POR ZONAS … del Canton Alajuela 0… · nm nm æ nm nm æ nm nm nm nm æ æ nm nm nm nm nm æ nm nm nm nm æ nm nm nm nm æ æ æ æ nm nm æ nm nm nm

J AME STR HPUB LI C O JK to Grade 8 175 B real y D iv , P ...kprcontentlibrary.kprdsb.ca:8080/docushare/dsweb... · nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm n nm nm nm nm nm nm nm nmKenner

Melon Thrips, Thrips palmi Karny (Insecta: Thysanoptera ... · thrips, Thrips tabaci Lindeman, it is helpful to examine the ocelli. There are three ocelli on the top of the head,

l o u g h Legend - Lands of America · 2020. 7. 10. · "nm nmnm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm Þ B u l l T o n g u e C r e e k West E n d S l o u g h B

I ocelli and octopamine and Their Effects on - Virginia Tech

M G OLF C URSE SERV ICE C V E R · nm nm nm nm nm nm nm nm nm \ \ \ nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm n nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm