idealstudio kullanim kilavuzu - · pdf fileidealstudio ile etkileşimli eğitimler...

IDEA E-LEARNING SOLUTIONS

İÇERİK GELİŞTİRME STÜDYOSU

KULLANIM KILAVUZU

http://www.elearningsolutions.net/idealcps/

1

İçindekiler

Bölüm 1: ideaLCE ............................................................................................................................ 4

1.1. ideaLCE Nedir? ................................................................................................................. 4

1.2. ideaLCE’in Bileşenleri Nelerdir? ..................................................................................... 4

Bölüm 2: ideaLStudio .................................................................................................................... 5

2.1. ideaLStudio Nedir? ........................................................................................................... 5

2.2. ideaLStudio’ya Erişim ...................................................................................................... 6

2.3. Eğitim Oluşturma ............................................................................................................. 7

2.4. Eğitim Düzenleme ............................................................................................................ 8

2.5. Eğitim Ön İzleme .............................................................................................................. 8

2.6. Eğitim Yayınlama .............................................................................................................. 8

2.7. Eğitim Silme ...................................................................................................................... 9

Bölüm 3: ideaLStudio Tasarım Ekranı .................................................................................. 10

3.1. Konu Ağacı Düğmesi ...................................................................................................... 11

3.1.1. Yeni Konu Ekleme .............................................................................................. 11

3.1.2. Alt Konu Ekleme ................................................................................................ 11

3.1.3. Konu Silme ......................................................................................................... 11

3.1.4. Konuyu Yeniden Adlandırma ............................................................................. 12

3.1.5. Fonksiyon Menülerini Görüntüleme ................................................................. 12

3.2. Kontrol Düğmeleri ............................................................................................................. 13

3.2.1. Kaydetme .......................................................................................................... 13

3.2.2. Ekran Görüntüsü Alma ...................................................................................... 13

3.2.2.1. Kısmi Ekran Görüntüsü Alma ............................................................. 14

3.2.2.2. Tüm Ekran Görüntüsü Alma .............................................................. 14

3.2.2.3. Aktif Ekran Görüntüsü Alma .............................................................. 14

3.2.2.4. Pencere Bölümünün Ekran Görüntüsünü Alma ................................ 15

3.2.2.5. Alınan Ekran Görüntüsünü ideaLCMS’e Yükleme .............................. 15

3.2.3. Ön İzleme........................................................................................................... 16

3.3. Çalışma Alanı ..................................................................................................................... 17

3.4. Özellikler Paneli ................................................................................................................. 18

3.4.1. Sahne Özellikleri ................................................................................................ 18

3.4.2. Nesne Özellikleri ................................................................................................ 19

2

3.5. Sahne Paneli ...................................................................................................................... 21

3.5.1. Yeni Sahne Ekleme ............................................................................................ 21

3.5.2. Araya Sahne Ekleme .......................................................................................... 21

3.5.3. Sahne Silme ....................................................................................................... 21

3.5.4. Sahne Kopyalama .............................................................................................. 21

3.5.5. Sahne Yapıştırma ............................................................................................... 22

3.5.6. Sahneyi Öne Alma ............................................................................................. 22

3.5.7. Sahneyi Arkaya Götürme ................................................................................... 22

3.5.8. Sahne Gezginini Gizleme/Gösterme .................................................................. 22

3.5.9. Sahne Sayısı Göstergeci ..................................................................................... 22

3.6. Fonksiyon Menüleri ........................................................................................................... 23

3.6.1. Ekran Nesneleri ................................................................................................. 23

3.6.1.1. Klasör Oluşturma ............................................................................... 23

3.6.1.2. Nesne Yükleme .................................................................................. 24

3.6.1.3. Nesne Silme ....................................................................................... 24

3.6.1.4. Nesne Arama ..................................................................................... 24

3.6.1.5. Nesne Havuzu .................................................................................... 25

3.6.2. Animasyon ......................................................................................................... 26

3.6.2.1. Animasyon Oluşturma ....................................................................... 26

3.6.2.2. Animasyon Süresini Belirleme ........................................................... 26

3.6.2.3. Animasyonun İvmelenme Türünü Belirleme ..................................... 27

3.6.2.4. Animasyon Silme ............................................................................... 27

3.6.3. Metin ................................................................................................................. 28

3.6.3.1. Ana Metin .......................................................................................... 28

3.6.3.2. Sahne Metni ...................................................................................... 28

3.6.4. Etkileşim ............................................................................................................ 30

3.6.4.1. Etkileşim Oluşturma .......................................................................... 30

3.6.4.1.1. Fare Etkileşimi .................................................................... 30

3.6.4.1.1.1. Tek Tıklama Etkileşimi ........................................ 30

3.6.4.1.1.2. Sağ Tıklama Etkileşimi ........................................ 31

3.6.4.1.1.3. Çift Tıklama Etkileşimi ........................................ 31

3.6.4.1.1.4. Üzerine Gelme Etkileşimi ................................... 31

3.6.4.1.2. Metin Girişi Etkileşimi ........................................................ 32

3.6.4.1.3. Klavye Etkileşimi ................................................................ 34

3

3.6.4.1.4. Soru Etkileşimi ................................................................... 34

3.6.4.1.4.1. Soru Sihirbazı ..................................................... 35

3.6.4.1.4.2. Gizli Metin Etkileşimi ......................................... 43

3.6.4.1.4.3. Metin Seçme Etkileşimi ...................................... 44

3.6.4.1.4.4. Metin Girişi Etkileşimi ........................................ 45

3.6.4.2. Etkileşimi Kaldırma ............................................................................ 46

3.6.4.3. Zorunlu Etkileşim ............................................................................... 46

3.6.5. Ses ..................................................................................................................... 47

3.6.5.1. Klasör Yaratma................................................................................... 47

3.6.5.2. Ses Yükleme ....................................................................................... 47

3.6.5.3. Ses Silme ............................................................................................ 48

3.6.5.4. Ses Arama .......................................................................................... 48

3.6.5.5. Ses Havuzu ......................................................................................... 49

3.6.5.6. Sesi Oynatma/Duraklatma ................................................................ 49

3.6.5.7. Sahneye Ses Ekleme .......................................................................... 49

3.6.5.8. Sahneden Ses Kaldırma ..................................................................... 50

3.6.6. Efekt................................................................................................................... 51

3.6.6.1. Efekt Ekleme ...................................................................................... 51

3.6.6.2. Efekt Silme ......................................................................................... 51

3.6.6.3. Efekt Boyutlandırma .......................................................................... 51

3.6.6.4. Efekt Konumlandırma ........................................................................ 51

3.7. Kapat Düğmesi .................................................................................................................. 52

4

Bölüm 1: ideaLCE

1.1. ideaLCE Nedir?

İdea Learning Content Enviroment (ideaLCE), e-öğrenme içeriklerinizi ya da eğitimlerinizi

geliştirebileceğiniz, saklayabileceğiniz, müşterilerinize açabileceğiniz ve yeni müşterilere

pazarlayabileceğiniz bütünleşik bir e-öğrenme ortamıdır.

1.2. ideaLCE’in Bileşenleri Nelerdir?

ideaLCE; ideaLCMS, ideaLStudio, ideaLPMS ve ideaLMarket’ten oluşur.

ideaLCMS: Hazırlayacağınız projeleri ve eğitim içeriklerini saklayacağınız, yöneteceğiniz; öğrenme

objelerinizi ve içerik geliştirme malzemelerini de depolayacağınız bir yazılımdır.

ideaLStudio: Kullanımı için herhangi bir kod, yazılım bilgisi gerekmeyen, sadece bilgisayar kullanıcısı

olmanızın yeterli olduğu, profesyonel e-eğitim geliştirme aracıdır.

ideaLPMS: Hazırladığınız eğitimleri müşterilerinize atayacağınız, kullandıracağınız, logonuzu

ekleyebildiğiniz, kendi markanıza ya da kurumsal kimliğinize göre özelleştirebileceğiniz eğitim

yönetim sistemidir.

ideaLMarket: Hazırladığınız eğitimleri dünyaya açmak için oluşturulmuş bir portaldır. Konu ve dil

indeksi sayesinde gelişmiş arama imkanı sunabilen ideaLMarket, eğitim oluşturma uzmanlığı olanla

eğitime ihtiyaç duyanı buluşturan bir ortamdır.

5

Bölüm 2: ideaLStudio

2.1. ideaLStudio Nedir?

ideaLStudio e-öğrenme içeriklerinin hızlı, kolay ve kaliteli bir şekilde geliştirilmesine imkan veren

Web tabanlı bir içerik üretim sistemidir. ideaLStudio ile hiçbir programlama ve Flash bilgisine ihtiyaç

duyulmadan dakikalar içerisinde zengin medya etkileşimleri oluşturmak ve sistemde yer alan eğitim

sahnelerine içerik ekleyerek hızlı bir şekilde eğitim hazırlamak mümkündür.

ideaLStudio, Bulut Bilişim servis sağlayıcıları ile çalışan bir sistemdir. Bu sistem ile kullanıcılara Web

ortamında çalışma, çalışmaları paylaşma ve sınırsız depolama imkanı sunulmaktadır. Yapılan bütün

işlemler online ortamda oluşturulur ve her eğitim içeriği online ortama kaydedilir. İnternet bağlantısı

olan herhangi bir bilgisayarla sisteme erişmek mümkün olduğu için kullanıcılar mekandan ve

zamandan bağımsız çalışma şansına sahip olurlar. Ayrıca yapılan işlemler belirli bir dizine kopyalanır

ve yedeklenir. Bu sayede veri kaybı yaşanmaz. Bu sistemde gizlilik ve güvenlik ise had safhadadır.

ideaLStudio, aynı zamanda kullanıcılara işbirlikçi çalışma ortamı sunmaktadır. İçerik sağlayıcı,

tasarımcı, test ekibi, konu uzmanı, metin yazarı gibi ekip üyeleri, merkezi bir konumda saklanan

tarayıcı arayüzünü kullanırlar. Ekip üyelerinin bu şekilde aynı geliştirme ortamı üzerinde çalışıyor

olması zaman ve kaynak tasarrufu sağlar.

Kullanıcı dostu arayüzü sayesinde resim, arka plan, Flash animasyon, ses, metin, video gibi medya

öğeleri sistem kütüphanesine kolayca yüklenebilmekte ve her öğe farklı eğitimlerde tekrar tekrar

kullanılabilmektedir. Sistemdeki her medya öğesi etiketlenmekte ve arama özelliği sayesinde kolayca

bulunabilmektedir. Ayrıca her öğe etiketlendiği için anında güncellenebilmektedir.

Görsel etkiyi arttırmak için sisteme dışarıdan flv formatında video, Flash tabanlı animasyon

yüklenebileceği gibi sistemdeki öğelerle de animasyonlar oluşturulup zengin medya içerikleri elde

edilmektedir. Ayrıca mp3 formatında ses yüklemenin yanı sıra, ses kayıt aracı sayesinde de sisteme

ses kaydetmek mümkündür. Eğitimleri daha çekici hale getirmek için de kütüphanede yer alan

efektlerden yararlanılabilir.

ideaLStudio ile etkileşimli eğitimler hazırlanabildiği için kullanıcılara aktif öğrenme ortamı sağlanır.

Böylece uygulamalı öğrenme deneyimi sunularak kullanıcıların eğitimdeki rolü, pasif izleyiciden aktif

öğrenen konumuna geçmektedir.

6

ideaLStudio, istenilen formatta eğitim çıktıları yayımlama imkanı sunmaktadır. Eğitimler tek bir

tıklama ile otomatik olarak ideaLMS'de yayımlanabilmekte, başka LMS’lerde kullanılmak üzere

SCORM paketi olarak bilgisayara indirilebilmekte, akıllı telefon ve tablet gibi ortamlarda izlemek için

de mobil olarak yayımlanabilmektedir.

2.2. ideaLStudio’ya Erişim

ideaLStudio tasarım ekranına ulaşmak için Web tarayıcısının adres çubuğuna

http://www.elearningsolutions.net/idealcps/ adresi girilir. Açılan sayfanın sağ üst köşesinde bulunan

‘GİRİŞ’ bölümüne tıklanır. Kullanıcı adı ve şifre girilerek ideaLCMS sayfasına erişim sağlanır.

ideaLCMS, hazırlanan projelerin ve eğitim içeriklerinin saklandığı, yönetildiği; öğrenme nesnelerinin

ve içerik geliştirme malzemelerinin de depolandığı alandır. Bu alanda ‘Eğitimlerim’ başlığı altında

hazırlanan ve hazırlanmakta olan eğitimlerin listesi bulunur. Her satırda, eğitimin başlığı, oluşturulma

tarihi, özellikleri gibi bilgi alanları ile düzenleme, ön izleme, yayınlama, silme, yedekleme ve yedeği

geri yükleme gibi fonksiyon alanları bulunur. Oluşturulan eğitimin içeriğini düzenlemek ve

gerektiğinde güncelleme yapmak için ilgili eğitimin ‘Düzenle’ düğmesine tıklanır. Böylece bir e-eğitim

hazırlama aracı olan ideaLStudio’ya kolaylıkla erişilmiş olunur.

7

2.3. Eğitim Oluşturma

ideaLStudio’da eğitim oluşturmak için ideaLCMS ekranında bulunan ‘Eğitim Oluştur’ düğmesine

tıklanır.

Bu düğmeye tıklandığı zaman açılan pencerede eğitim başlığı ve eğitimin açıklaması girilerek ‘Kaydet’

düğmesine tıklanır. Böylece eğitim oluşturulur ve ‘Eğitimlerim’ başlığı altında listelenir. Eğer daha

önceden eğitim paketi indirilmiş ise ‘Paket Yükle’ seçeneği ile paket geri yüklenip yeni bir eğitim de

oluşturulabilir.

8

2.4. Eğitim Düzenleme

Oluşturulan eğitimin içeriğini düzenlemek ve gerektiğinde üzerinde değişiklik yapmak için ilgili eğitim

seçilerek ‘Düzenle’ sütununun altındaki ikona tıklanır. Böylece ideaLStudio tasarım ekranı açılır.

2.5. Eğitim Ön İzleme

Hazırlanan eğitimi ön izlemek için ilgili eğitimin ‘Ön izleme’ düğmesine tıklanır.

2.6. Eğitim Yayınlama

Hazırlanan eğitimi yayınlamak için ilgili eğitimin ‘Yayınla’ düğmesine tıklanır.

Ekrana gelen ‘Eğitim İçeriğini Yayınla’ penceresindeki onay sorusu onaylanarak bir sonraki adıma

geçilir.

9

Onaylama işleminin ardından ekrana yayınlama seçeneklerinin bulunduğu yeni bir pencere gelir.

‘SCORM Paketi İndir’ düğmesi ile SCORM 2004 uyumlu herhangi bir LMS’de yayınlamak üzere

eğitimin SCORM paketi indirilir.

‘Web Paketi İndir’ düğmesi ile eğitim Web’de yayınlayabilecek formatta indirilir.

‘CD/Çalıştırılabilir Paket İndir’ düğmesi ile eğitim CD’ye kaydedilebilecek ve çalıştırılabilecek formatta

yayınlanır.

‘ideaLMS’e Gönder’ düğmesi ile eğitim ideaLMS’te yayınlanır.

‘Tablet’e Gönder’ düğmesi ile eğitim tabletten izlenmek için yayınlanır.

‘Mobil Havuza Gönder' düğmesi ile eğitim mobil havuza gönderilir.

2.7. Eğitim Silme

Eğitim silmek için ilgili eğitimin ‘Sil’ düğmesine tıklanır. Ekrana gelen soru onaylanarak silme işlemi

gerçekleştirilir.

10

Bölüm 3: ideaLStudio Tasarım Ekranı

ideaLStudio tasarım ekranı, eğitim sahnelerinin oluşturulduğu ve düzenlendiği ana ekrandır.

ideaLCMS’de eğitim oluşturulduktan sonra ‘Düzenle’ düğmesine tıklanınca ekrana ideaLStudio

penceresi gelir ve bu pencere eğitim sahneleri oluşturulurken ihtiyaç duyulacak öğeleri barındırır.

ideaLStudio ekranı 7 bölümden oluşmaktadır ve bu bölümler şunlardır:

Konu Ağacı Düğmesi: Oluşturulan eğitimin içerik ağacını görüntülemeyi sağlayan düğmedir.

Kontrol Düğmeleri: Uygulamada yapılan işlemlerin kaydedilmesini, ön izlenmesini ve ekran

görüntüsünün alınmasını sağlayan düğmelerdir.

Çalışma Alanı: Eğitim sahnelerinde bulunan öğelerin düzenlendiği alandır.

Fonksiyon Menüleri: Ekran tasarımının yapılması için gerekli olan öğeleri barındıran menülerdir.

Sahne Paneli: Eğitimde bulunan sahnelerin görüntülendiği bölümdür.

Özellikler Paneli: Sahne ve nesnelerle ilgili özelliklerin listelendiği ve gerekli düzeltmelerin yapıldığı

bölümdür.

Kapat Düğmesi: Uygulamadan çıkılmasını sağlayan düğmedir.

11

3.1. Konu Ağacı Düğmesi

’Konu Listesini Göster’ düğmesi eğitimde yer alacak konuları oluşturmayı, silmeyi, düzenlemeyi;

kısacası eğitimin içerik ağacı üzerinde işlem yapmayı sağlar.

ideaLStudio ekranının sol üst köşesinde yer alan bu düğmeye tıklandığı zaman,

bu düğme ‘Araç Çubuğunu Göster’ düğmesine dönüşür ve ekrana konu ağacının

düzenlenebileceği ilgili öğeler gelir. Burada bulunan düğmeler sayesinde

oluşturulan eğitimin içerik ağacı hazırlanabilir ve şu işlemler yapılabilir:

3.1.1. Yeni Konu Ekleme

‘Yeni konu ekle’ düğmesi ile yeni konu ekleme işlemi yapılır. Bu düğmeye

tıklandığı zaman eklenen konuya bir isim verilerek ‘Enter’ tuşuna basılır. Ayrıca

var olan bir konu üzerinde sağ tıklandığı zaman ekrana gelen listeden de yeni

konu ekleme işlemi yapılabilir.

3.1.2. Alt Konu Ekleme

‘Yeni konu ekle’ düğmesi ile eklenen konular, bu düğmenin altında bulunan küçük mavi düğmeler

sayesinde alt konu haline getirilebilir.

‘Sola ok’ düğmesi alt konu durumunda olan bir konuyu üst kırılıma taşır.

‘Yukarı ok’ düğmesi seçili konuyu üste taşır.

‘Sağa ok’ düğmesi asıl konu durumunda olan bir konuyu alt kırılıma taşır.

‘Aşağı ok’ düğmesi seçili konuyu aşağıya taşır.

3.1.3. Konu Silme

‘X’ düğmesi seçili konuyu siler. Ayrıca var olan bir konu üzerinde sağ tıklandığı

zaman ekrana gelen listeden de silme işlemi yapılabilir.

12

3.1.4. Konuyu Yeniden Adlandırma

Konuyu yeniden adlandırmak için ilgili konu üzerine sağ tıklanır ve açılan

listeden ‘Yeniden Adlandır’ seçeneği seçilir. Yeni konu ismi yazılarak ‘Enter’

tuşuna basılır.

3.1.5. Fonksiyon Menülerini Görüntüleme

Sol üst köşede bulunan ‘Araç Çubuğunu Göster’ düğmesine tıklanarak, konu

ağacı alanından sahne tasarımının yapıldığı alana geçiş yapılır.

13

3.2. Kontrol Düğmeleri

Kontrol düğmeleri, içerik oluşturma panelinde sağ üstte yer alır ve bu düğmelerle şu işlemler

yapılabilir:

3.2.1. Kaydetme

‘Kaydet’ düğmesi sahneler üzerinde gerekli işlemler yapıldıktan sonra bu işlemleri kaydetmek için

kullanılır.

3.2.2. Ekran Görüntüsü Alma

‘Ekran Görüntüsü’ düğmesi programların ekran görüntülerini alıp direk ideaLCMS’e yüklemek için

kullanılır.

Bu düğmeye tıklandığı zaman Idea Capture uygulaması başlatılır. Bu uygulamada bulunan düğmeler

yardımı ile ekran görüntüleri alınıp ideaLCMS’e yüklenir. İlgili işlem komutları sol tarafta, yapılan

işlemler sonucunda elde edilen çıktı sağ tarafta yer alır.

14

Idea Capture uygulaması ile yapılabilecek işlemler şunlardır:

3.2.2.1. Kısmi Ekran Görüntüsü Alma

‘Kısmi Ekran (Ctrl + F9)’ düğmesi ekran görüntüsünün bir kısmını almak için kullanılır. Görüntüsü

alınmak istenen ekran hazırlandıktan sonra ‘Ctrl + F9’ kısayol tuşları ile aktif hale getirilir. Daha sonra

ekrana gelen görüntü üzerinden istenilen kısım fare yardımıyla seçilir ve ‘Enter’ tuşu ile onaylanır.

Böylece istenilen ekran görüntüsü alınmış olur. İşlem iptal edilmek isteniyorsa ‘ESC’ tuşu

kullanılabilir.

3.2.2.2. Tüm Ekran Görüntüsü Alma

‘Tüm Ekran (Ctrl + F10)’ düğmesi, tüm ekranın görüntüsünü almak için kullanılır. Görüntüsü alınmak

istenen ekran hazırlandıktan sonra ‘Ctrl + F10’ kısayol tuşları ile aktif hale getirilir ve böylece tüm

ekran görüntüsü alınmış olur.

3.2.2.3. Aktif Ekran Görüntüsü Alma

‘Aktif Ekran (Ctrl + F11)’ düğmesi, aktif olan pencerenin görüntüsünü alır. Görüntüsü alınmak istenen

program aktif hale getirilir ve ‘Ctrl + F11’ kısayol tuşlarına basılır. Sistemde aktif olarak çalışan

programların, simge durumuna küçültülmemiş olanları ‘Aktif Pencereler’ listesinde küçük görüntü

olarak listelenir. Görüntüsü alınmak istenen ekrana tıklanarak programın o anki ekran görüntüsü

alınmış olur.

15

3.2.2.4. Pencere Bölümünün Ekran Görüntüsünü Alma

‘Pencere Bölümü (Ctrl + F12)’ düğmesi aktif program penceresi üzerinden belirli bir bölümü almak

için kullanılır. Görüntüsü alınmak istenen program ‘Ctrl + F12’ kısayol tuşlarıyla aktif hale getirilir.

Ekrana yandaki gibi ‘Pencere Bölümü Al’ penceresi gelecektir. Bu

pencere içindeki simge, görüntüsü alınmak istenen bölümün

üzerine fare ile sürüklenir. Görüntüsü alınacak bölüm kırmızı ile

işaretlenecek ve bu kısmın ekran görüntüsü alınacaktır. Kırmızı ile

işaretlenen bölüm, pencerenin geliştirilme yapısına göre değişiklik gösterebilir ve bazı durumlarda

tam olarak istenilen sonuç alınamayabilir. Böyle bir durumda ‘Kısmi Ekran’ düğmesi ile görüntü

alınması önerilir.

3.2.2.5. Alınan Ekran Görüntüsünü ideaLCMS’e Yükleme

‘CPS’e Yükle’ düğmesi alınan görüntünün sisteme yüklenmesini sağlar. Yükleme işlemi başlatıldığında

uygulamadan elde edilen görüntüye isim girilmesine imkan sağlayan bir pencere açılır. Dosya ismi

girilerek ‘OK’ düğmesine tıklanır. Eğer görüntüye isim vermeden ‘OK’ düğmesine tıklanırsa, sistem

görüntüyü otomatik olarak isimlendirerek kaydeder.

16

3.2.3. Ön İzleme

‘Ön İzleme’ düğmesi kaydetme işlemi tamamlandıktan sonra ekranı test etmek

için kullanılır. Bu düğmeye tıklandığı zaman ‘Ön izleme’ penceresi açılır ve

ekranın altında bulunan ‘Önceki Sahne’ ve ‘Sonraki Sahne’ düğmeleriyle sahneler arasında gezinti

yapılıp, sahneler test edilebilir. Okların solunda ‘İlk Sahne’ düğmesi yer almaktadır. Bu düğme

bulunulan konu içerisinde ilk sahneye gitmeye yarar. Okların sağında ise sahne göstergesi yer

almaktadır. Burada konu içerisinde toplam kaç sahne oluşturulduğu ve hangi sahnenin o an izleniyor

olduğu bilgisi görünmektedir. Ön izleme ekranından tasarım ekranına geri dönmek için sağ üstte

bulunan ‘Çıkış’ düğmesine tıklanmalıdır.

17

3.3. Çalışma Alanı

‘Çalışma Alanı’ eğitim ekranlarında nesnelerin konumlarının belirlendiği, animasyonların

oluşturulduğu, efektlerin verildiği; kısacası sahnelerin düzenlendiği alandır.

18

3.4. Özellikler Paneli

Bu alanda, sahne özelliklerinin ve sahnelere eklenen nesne özelliklerinin düzenlenebileceği öğeler

yer alır.

3.4.1. Sahne Özellikleri

Sahne Özellikleri, seçili sahne ile ilgili işlemlerin ve özelliklerin bulunduğu bölümdür. Bu bölümde

bulunan öğeler ve işlevleri şunlardır:

‘Otomatik İlerle’ seçim kutusu sahnelerin otomatik bir şekilde ilerlemesini sağlar. Bu seçim kutusu

işaretlenmişse belirtilen şarta göre sahne otomatik ilerler.

Sahnelerin hangi şarta göre otomatik ilerleyeceği ise, bu seçim kutusunun

altına bulunan açılır kutudan belirlenir. Bu açılır kutuda bulunan şartlar ve

işlevleri şunlardır:

‘Etkileşimi Bekle’ kullanıcı sahnede belirtilen etkileşimi yapmış ise sahnenin otomatik olarak bir

sonraki sahneye geçmesini sağlar.

‘Sesi Bekle’ sahnedeki ses bittikten sonra sahnenin otomatik olarak bir sonraki sahneye geçmesini

sağlar.

‘Etkileşimi ve Sesi Bekle’ sahnede bulunan her iki şart da sağlandıktan sonra sahnenin otomatik

olarak bir sonraki sahneye geçmesini sağlar.

‘Süreyi Bekle’ belirtilen süreye göre sahnenin otomatik olarak bir sonraki sahneye geçmesini sağlar.

Sürenin belirtildiği ‘Süre’ metin kutusu, bu seçenek seçilince ekranda görünür.

‘Minimum Süre’ o sahnede en az kaç saniye bulunulması gerektiğini belirtir. Kullanıcı minimum süre

dolmadan eğitimde bir sonraki ekrana geçmek için ‘İleri’ düğmesine basar ise kullanıcıya uyarı mesajı

verilir ve süre dolana kadar bir sonraki ekrana geçilemez. Ancak sahnede

otomatik ilerle seçilmiş ise, otomatik ilerleme koşulu yerine geldiğinde

minimum süre dikkate alınmadan otomatik olarak bir sonraki sahneye geçilir.

19

‘Etkileşim’ bölümü sahneye eklenen etkileşimle ilgili bilgileri içerir. ‘Etkileşim’ metin kutusu, sahnede

bulunan etkileşimin türünü belirtir. ‘Zorunlu’ seçim kutusu, etkileşim zorunlu olup olmadığını belirtir.

‘Sil’ düğmesi ise etkileşimin silinmesini sağlar.

‘Ses’ bölümü sahneye eklenen sesle ilgili bilgileri içerir. ‘Ses’ metin kutusu, sahnede bulunan sesin

türünü belirtir. ‘Zorunlu’ seçim kutusu, sesin zorunlu olup olmadığını belirtir. ‘Sil’ düğmesi ise

etkileşimin silinmesini sağlar.

Sahneye zorunlu ses ve/veya etkileşim eklenmiş olmasına rağmen, otomatik ilerle seçilmiş ise

otomatik ilerleme koşulu yerine geldiğinde minimum süre dikkate alınmadan otomatik olarak bir

sonraki sahneye geçilir.

3.4.2. Nesne Özellikleri

Nesne Özellikleri sahnede bulunan nesneler ile ilgili özellikleri barındırır ve bu özelliklerle ilgili işlem

yapılmasına olanak verir. Bu bölümde bulunan öğeler ve işlevleri şunlardır:

‘Genişlik’ sahnede bulunan nesnenin genişliğinin değiştirilmesini sağlar. Ayrıca

nesne üzerine tıklanarak da manuel olarak genişlik değiştirilebilir.

‘Yükseklik’ sahnede bulunan nesnenin yüksekliğinin değiştirilmesini sağlar.

Ayrıca nesne üzerine tıklanarak da manuel olarak genişlik değiştirilebilir.

‘x’ sahnede bulunan öğenin x konumunun değiştirilmesini sağlar. Ayrıca fare

yardımıyla da nesnenin x koordinatı değiştirilebilir.

‘y’ sahnede bulunan öğenin y konumunun değiştirilmesini sağlar. Ayrıca fare

yardımıyla da nesnenin y koordinatı değiştirilebilir.

‘Kopyala’ düğmesi sahnede bulunan öğenin aynı sahneye veya başka sahneye kopyalanmasını sağlar.

‘Yapıştır’ düğmesi kopyalanmış öğenin aynı sahneye veya başka sahneye yapıştırılmasını sağlar.

‘Nesne Adı’ kutusu sahnede bulunan ve seçili olan nesnenin adını görüntülemeyi sağlar.

20

‘Alfa’ sahnede bulunan ve seçili olan öğenin alfa değerinin değiştirilmesini sağlar.

’Açı’ sahnede bulunan öğenin açısının değiştirilmesini sağlar. Ayrıca sahnede seçili olan nesnenin

köşesine gelince beliren ok sayesinde nesne döndürülerek de açı değiştirilebilir.

‘Sil’ düğmesi sahnede bulunan ve seçili olan öğenin silinmesini sağlar.

‘Öne Getir’ düğmesi sahnede bulunan öğenin diğer sahne öğelerinin önüne getirilmesini sağlar.

‘Arkaya Götür’ düğmesi sahnede bulunan öğenin diğer sahne öğelerinin arkasına götürülmesini

sağlar.

21

3.5. Sahne Paneli

‘Sahne Paneli’ eğitim sahnelerinin sıralandığı ve bu sahnelerle ilgili işlemlerin yapıldığı alandır.

Bu alanda bulunan öğelerle şu işlemler yapılabilir:

3.5.1. Yeni Sahne Ekleme

‘Yeni Sahne’ düğmesi yeni bir sahne eklemek için kullanılır. Bu düğmeye tıklanarak bir konuya sınırsız

sayıda sahne eklemek mümkündür.

3.5.2. Araya Sahne Ekleme

‘Araya Ekle’ düğmesi var olan sahnelerin arasına yeni bir sahne eklemek için kullanılır. Bu düğmeye

tıklandığı zaman yeni sahne, seçili sahnenin soluna eklenir.

3.5.3. Sahne Silme

‘Sahne Sil’ düğmesi oluşturulan sahneleri silmek için kullanılır. İlgili sahne seçilerek bu düğmeye

tıklanır.

3.5.4. Sahne Kopyalama

‘Sahne Kopyala’ düğmesi bir sahneyi kopyalamak için kullanılır. İlgili sahne seçildikten sonra bu

düğmeye tıklanır. Kopyalama sırasında sadece sahne içerisindeki resim, metin, video, efekt değil aynı

zamanda ses ve etkileşim gibi öğeler de kopyalanır.

22

3.5.5. Sahne Yapıştırma

‘Sahne Yapıştır’ düğmesi kopyalanmış bir sahneyi yapıştırmak için kullanılır. Yapıştırılacak sahne

seçildikten sonra bu düğmeye tıklanır. Yapıştırma sırasında sadece sahne içerisindeki resim, metin,

efekt değil aynı zamanda ses ve etkileşim gibi öğeler de yapıştırılır.

3.5.6. Sahneyi Öne Alma

‘Öne Getir’ düğmesi bir sahneyi yanındaki sahnenin önüne almak için kullanılır. Öncelikle sahne

seçilir ve bu düğmeye tıklanır. Böylece seçilen sahne, soldaki sahnenin önüne geçmiş yani yer

değiştirmiş olur.

3.5.7. Sahneyi Arkaya Götürme

‘Arkaya İt’ düğmesi bir sahneyi yanındaki sahnenin sonrasına almak için kullanılır. Öncelikle sahne

seçilir ve bu düğmeye tıklanır. Böylece seçilen sahne, sağdaki sahnenin arkasına geçmiş, yani yer

değiştirmiş olur.

3.5.8. Sahne Gezginini Gizleme/Gösterme

‘Sahne Gezgini Gizle/Göster’ düğmesi, çalışma alanını daha rahat kullanabilmek için tasarlanmıştır.

Sahne panelinin sağ üst köşesinde yer alan bu düğmeye tıklandığı zaman panel aşağı doğru kayar ve

gizlenir. Böylece çalışma alanı genişlemiş olur. Sahne Gezgini gizlendikten sonra panelin sağ alt

köşesinde yer alan ‘Sahne Gezgini Göster’ düğmesine tıklanarak da, Sahne Gezgini tekrar görünür

hale getirilir.

3.5.9. Sahne Sayısı Göstergeci

‘Sahne Sayısı Göstergeci’ ise konunun toplam kaç sahneden oluştuğunu ve kaçıncı sahne üzerinde

çalışılıyor olduğu bilgisini gösterir.

23

3.6. Fonksiyon Menüleri

Fonksiyon menüleri eğitim oluştururken ihtiyaç duyulacak nesne, animasyon, metin, etkileşim, ses,

efekt gibi öğeleri barındırır.

3.6.1. Ekran Nesneleri

‘Ekran Nesneleri’ menüsü, sahne oluştururken kullanılan resim, Flash animasyon, video gibi öğeleri

barındırır. Bu menüdeki öğelerle klasör oluşturma, nesne yükleme, nesne silme, nesne arama gibi

işlemler yapılabilir.

3.6.1.1. Klasör Oluşturma

‘Klasör Yarat’ düğmesi ile yeni klasör oluşturulur. Bu düğmeye tıklandığı zaman açılan pencereye

dosya ismi girilir ve ‘Tamam’ düğmesine tıklanır.

Klasör oluşturulduktan sonra içine girmek için klasöre çift tıklanmalıdır. Aynı şekilde klasörden üst

klasöre çıkmak için klasörün içinde bulunan ‘Üst Klasör’ düğmesine çift tıklanmalıdır.

24

3.6.1.2. Nesne Yükleme

‘Nesne Yükle’ düğmesi nesnenin ilgili klasöre yüklenmesini sağlar. Bu düğmeye tıklandığı zaman

dosya seçimi yapılmasına imkan veren bir pencere açılır. Buradan istenilen nesne seçilerek ‘Open’

düğmesine tıklanır ve nesne, havuza eklenmiş olur.

Nesne havuzuna resim, Flash animasyon ve flv formatında video eklemek mümkündür.

3.6.1.3. Nesne Silme

‘Nesne Sil’ düğmesi ile kullanılmayan bir nesne, nesne havuzundan silinebilir. Silinmek istenen nesne,

havuzdan seçilerek bu düğmeye tıklanır. Bu nesneyi silmek için gelen soru onaylanarak silme işlemi

gerçekleştirilir.

3.6.1.4. Nesne Arama

‘Ara’ fonksiyonu nesne havuzundan istenilen nesnenin kolayca bulunmasını sağlar.

25

3.6.1.5. Nesne Havuzu

‘Nesne Havuzu’ eklenen nesnelerin ve oluşturulan klasörlerin listelendiği alandır.

‘Nesne Havuzu’nda bulunan nesnelere çift tıklanarak, sahneye nesne eklenir.

Eklenen nesne fare yardımıyla sahnede konumlandırılabilir ve

boyutlandırılabilir. Manuel konumlandırma ve boyutlandırma dışında, ekranın

sağ tarafında bulunan ‘Genişlik’, ‘Yükseklik’, ‘x’, ‘y’ alanlarına değer girilerek de

istenilen değişiklikler yapılabilir.

26

3.6.2. Animasyon

‘Animasyon’ menüsü, sahneye eklenen nesnelere animasyon özelliği kazandırmak için tasarlanmıştır.

Bu menüdeki öğelerle animasyon oluşturma, silme, animasyonlara özellik kazandırma gibi işlemler

yapılabilir.

3.6.2.1. Animasyon Oluşturma

‘Animasyon Ekle’ düğmesi ile sahneye eklenen bir nesneye animasyon özelliği kazandırılır. Bu

düğmeye tıklandığı zaman sistem animasyona otomatik olarak bir animasyon numarası verir.

Bu düğmeye tıklandığı zaman Animasyon menüsünün içeriği değişir ve animasyonun özelliklerini

belirlemeye yardımcı olan öğeler sekmenin alt kısmında görünür. Bu öğeler ve işlevleri şunlardır:

‘Başlangıç Durumu’ düğmesi animasyonun başlangıç durumunu kaydeder.

Animasyonun x ve y koordinatları, genişlik ve yükseklik değerleri ve alfa değeri

belirlenerek bu düğmeye tıklanır. Böylece animasyonun başlangıçtaki durumu

sisteme kaydedilmiş olur.

‘Bitiş Durumu’ düğmesi animasyonun son durumunun nasıl olması gerektiğini

kaydeder. Animasyonun x ve y koordinatları, genişlik ve yükseklik değerleri ve

alfa değeri belirlenerek bu düğmeye tıklanır. Böylece animasyonun son

durumu sisteme kaydedilmiş olur.

3.6.2.2. Animasyon Süresini Belirleme

‘Süre’ animasyonun sahnede toplam kaç saniye oynayacağını belirtir.

‘Başlangıç’ sahne oynamaya başladıktan kaç saniye sonra animasyonun oynaması gerektiğini belirtir.

27

3.6.2.3. Animasyonun İvmelenme Türünü Belirleme

‘İvmelenme Türü’ seçim kutusu, sahnede bulunan animasyonun belirtilen zaman içerisinde yönünün

ve hızının değiştirilmesini sağlar.

3.6.2.4. Animasyon Silme

‘Animasyonu Sil’ düğmesi ile nesneye kazandırılmış animasyon özelliği silinir.

28

3.6.3. Metin

‘Metin’ menüsü, sahnede yer alacak metinlerin eklendiği ve düzenlendiği bölümdür. Bu menüdeki

öğelerle sahneye ana metin ve sahne metni eklenebilir, sahne seçenekleri düzenlenebilir.

3.6.3.1. Ana Metin

‘Ana Metin’ seslendirme metninin yazıldığı yerdir. Ana Metin’e yazılan yazılar sahnede değil, eğitim

ekranlarının sağ tarafında bulunan metin alanında görünür.

‘Metni Biçimlendir’ düğmesi ile seslendirme metni olarak eklenen metnin renk,

yazı tipi, boyutu gibi özellikleri değiştirilebilir.

3.6.3.2. Sahne Metni

‘Sahne Metni’ ise sahnelerin içerisinde yer alan metinlerdir. Sadece önemli metinlerin ‘Sahne

Metni’ne yazılması önerilir. Bu bölümde ‘Metin Kutusu Ekle’ düğmesi yer almaktadır.

‘Metin Kutusu Ekle’ düğmesi sahnelerin içerisine metin eklemeye yarar. Bu

düğmeye tıklandığı zaman sahnede siyah çerçeveli bir alan belirir. Bu alana

sahnede görünmesi istenen metin yazılır.

Bu düğmeye tıklanması ile birlikte özellikler panelinde ‘Biçimlendir’ düğmesi

belirir. Bu düğmeye tıklandığı zaman ekrana, yazılan metnin yazı tipi, boyut,

renk, link gibi özelliklerini düzenlemeyi sağlayan bir editör gelir. Buradan

istenilen düzenlemeler yapılarak ‘Tamam’ düğmesine tıklanır. Eğer yapılan

değişikliklerden vazgeçildi ise ‘İptal’ düğmesine tıklanarak pencere kapatılır.

29

‘Kenarlık’ seçim kutusu ise sahneye metin kutusu eklendiği zaman ‘Biçimlendir’ düğmesi gibi

Özellikler Paneli’nde belirir. ‘Kenarlık’ seçim kutusu sahneye eklenen metne kenarlık çizilmesini

sağlar.

30

3.6.4. Etkileşim

‘Etkileşim’ menüsü, sahnelere etkileşim eklemeye yarar. Bu menüdeki öğelerle fare, metin girişi,

klavye ve soru etkileşimleri oluşturulabilir.

3.6.4.1. Etkileşim Oluşturma

3.6.4.1.1. Fare Etkileşimi

‘Fare’ etkileşimi; fare yardımıyla ekranda ‘Tek Tıklama’, ‘Sağ Tıklama’, ‘Çift Tıklama’, ‘Üzerine Gelme’

ve ’Sürükle-Bırak’ etkileşimlerinin yapılmasını sağlar.

3.6.4.1.1.1. Tek Tıklama Etkileşimi

‘Tek Tıklama’, fare ile bir yere tek tıklama yapılacak sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için

‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Tek Tıklama’ seçilir ve ekrana şeffaf

bir obje gelir. Bu obje tıklama yapılması istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre ayarlanır.

31

3.6.4.1.1.2. Sağ Tıklama Etkileşimi

‘Sağ Tıklama’, fare ile bir yere sağ tıklama yapılacak sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için

‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Sağ Tıklama’ seçilir ve ekrana şeffaf

bir obje gelir. Bu obje sağ tıklama yapılması istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre

ayarlanır.

3.6.4.1.1.3. Çift Tıklama Etkileşimi

‘Çift Tıklama’, fare ile bir yere çift tıklama yapılacak sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için

‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Çift Tıklama’ seçilir ve ekrana şeffaf

bir obje gelir. Bu obje çift tıklama yapılması istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre

ayarlanır.

3.6.4.1.1.4. Üzerine Gelme Etkileşimi

‘Üzerine Gelme’, fare ile bir yerin üstüne gelme sahnelerinde kullanılır. Aktif hale getirmek için

‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Üzerine Gelme’ seçilir ve ekrana

şeffaf bir obje gelir. Bu obje üzerine gelinmesi istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre

ayarlanır.

3.6.4.1.1.5. Sürükle Bırak Etkileşimi

’Sürükle-Bırak’, bir nesnenin bulunduğu yerden başka bir alana veya başka bir resmin üzerine

sürüklenip bırakılması gereken sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için ‘Etkileşim’ menüsünden

‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Sürükle-Bırak’ tıklandığında, aşağıdaki gibi Sürükle-Bırak

araçları görünecektir.

’Sürükle-Bırak’ etkileşimi yapmak için önce ekranda var olan bir resim

tıklanarak seçilir ve sonra 'Nesne Seç' düğmesine tıklanır. Bu düğmeye

tıklandığında resmin adı, ‘Sürükleme Nesnesi’ kutucuğuna gelecektir.

'Sürükleme Alanı' düğmesine tıklandığında ise, ekrana şeffaf bir obje gelir. Bu

obje ile sürükleme alanı belirlenebilir. Bazen nesnenin tüm alanda gezinmesine

izin verebilirken, bazen de senaryo gereği nesnenin gezeceği alanın kısıtlı

olması gerekebilir. Bu durumda bu özellik tasarımcıya yardımcı olmaktadır.

32

Resim seçildikten sonra bir bırakma alanı tanımlanmalıdır. Sürüklenen nesnenin bırakılacağı yer bir

alan veya bir resmin üzeridir. Eğer bir resim üzerine bırakılacaksa yine bu resim ekranda tıklanarak

seçilir ve sonra 'Bırakma Nesnesi' alanındaki ‘Nesne Seç’ düğmesine tıklanır. Bu düğmeye

tıklandığında resmin adı, ‘Bırakma Nesnesi’ kutucuğuna gelecektir.

3.6.4.1.2. Metin Girişi Etkileşimi

‘Metin Girişi’ etkileşimi; bir alana metin girilmesi gereken sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek

için ‘Etkileşim’ menüsünden ‘Metin Girişi’ seçilir. Bu seçeneğe tıkladığımızda ekrana bir çerçeve gelir.

Bu çerçeve kullanıcıya yazdırılacak metnin yerleştirileceği alanı belirler.

33

‘İstenilen Metin’ kutusu, kullanıcıya yazdırılmak istenen metnin yazıldığı alandır. Burada yazılan

metin kullanıcı tarafından doğru girildiğinde bir sonraki ekrana geçiş olacaktır.

‘Varsayılan Metin’ kutusu, metin girilecek alanda görüntülenmesi istenen ve silinerek istenilen

metnin girilmesini sağlayan alandır. Eğer varsayılan bir metin yok ise sadece ‘İstenilen Metin’ kutusu

doldurulmalıdır.

‘Biçimlendir’ düğmesi ‘Varsayılan Metin’ ve ‘İstenilen Metin’ alanlarına yazılan

metnin biçimlendirilmesini sağlar. Gerekli işlemler yapıldıktan sonra

‘Biçimlendirmeyi Kapat’ düğmesine tıklanarak pencere kapatılabilir.

‘Kenarlık’ seçim kutusu kullanıcıya yazdırılacak metne çerçeve eklemeye yarar.

34

3.6.4.1.3. Klavye Etkileşimi

‘Klavye’ etkileşimi, sahnedeki etkileşimin klavye tuşlarına basılarak tamamlanmasını sağlayan

etkileşim türüdür. Klavye etkileşiminde 'Ctrl', 'Shift' ve 'Alt' seçim kutuları ve bu kutuların altında

klavye tuşlarının olduğu liste kutusu bulunur. Buradan tek bir tuş veya tuş

kombinasyonu seçimi yapılabilir. Böylece kullanıcı sahneye atanan klavye tuşu

veya tuşlarına bastığı zaman etkileşim tamamlanır.

3.6.4.1.4. Soru Etkileşimi

‘Soru Etkileşimi’, Soru Sihirbazı, Gizli Metin, Metin Seçme, Metin Girişi gibi etkileşimleri içerir.

35

3.6.4.1.4.1. Soru Sihirbazı

‘Soru Sihirbazı’ soru şablonlarını içeren etkileşim türüdür. Bunlar; çoktan tek seçmeli, çoktan çok

seçmeli, eşleştirme, sıralama, boşluk doldurma, boşluğa sürükleme, listeden seçme gibi soru

şablonlarıdır.

‘Soru Sihirbazı’, ‘Soru Özellikleri’ ve ‘Soru Ayarları’ olmak üzere 2 bölümden oluşur.

‘Soru Özellikleri’, sorunun, cevap

seçeneklerinin girildiği ve

biçimlendirildiği, doğru cevabın

belirtildiği bölümdür. Bu bölümde

öncelikle ‘Soru Tipi’ seçilir. ‘Soru’

metin kutusuna soru girilerek

biçimlendirme düğmeleri ile

biçimlendirilir. Daha sonra soru

tipine bağlı olarak ekrana gelen

farklı seçenek kutularına cevap

seçenekleri girilir. Doğru seçenek

işaretlenerek bir sonraki adıma

geçilir.

‘Soru Ayarları’ ise ‘Ekran Ayarları’

ve ‘Soru Ayarları’ olmak üzere

olmak üzere 2 bölümden oluşur.

‘Ekran Ayarları’ arka planın,

seçenek ve düğme renklerinin,

isimlerinin düzenlendiği alandır.

‘Soru Ayarları’ ise sorunun cevap,

seçenek, geribildirim ile ilgili

ayarlarının yapıldığı bölümdür.

36

Çoktan Tek Seçmeli Soru Etkileşimi

‘Çoktan Tek Seçmeli’, bir sorunun tek doğru cevabının, verilen seçenekler arasından bulunmasını

gerektiren soru türüdür.

Bu soru türünü kullanmak için

‘Soru Tipi’ seçim kutusundan

‘Çoktan Tek Seçmeli’ seçeneği

seçilir. ‘Seçenek Sayısı’ seçim

kutusundan sorunun seçenek

sayısı belirtilir. Böylece

‘Seçenekler’ başlığının altında

belirtilen seçenek sayısı kadar

metin kutusu görüntülenir. Soru

ve seçenek metin kutuları

doldurularak biçimlendirme

düğmeleri ile biçimlendirilir ve

doğru seçenek işaretlenir. Böylece

soru içeriği hazırlanmış olur.

‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri girilir.

‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.

37

Çoktan Çok Seçmeli Soru Etkileşimi

‘Çoktan Çok Seçmeli’ bir sorunun birden çok olan doğru cevabının, verilen seçenekler arasından

bulunmasını gerektiren soru türüdür.



‘Çoktan Çok Seçmeli’ seçeneği

seçilir. ‘Seçenek Sayısı’ seçim

kutusundan sorunun seçenek sayısı

belirtilir. Böylece ‘Seçenekler’

başlığının altında belirtilen seçenek

sayısı kadar metin kutusu

görüntülenir. Soru ve seçenek

metin kutuları doldurularak

biçimlendirme düğmeleri ile

biçimlendirilir ve doğru seçenekler

işaretlenir. Böylece soru içeriği

hazırlanmış olur.

‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek de sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri

girilir. ‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.

38

Eşleştirme Soru Etkileşimi

‘Eşleştirme’, iki grup halinde verilen ve birbirleriyle ilgili olan seçeneklerin belirtilen kritere göre

eşleştirilmesini gerektiren soru türüdür.



‘Eşleştirme’ seçeneği seçilir.

‘Seçenek Sayısı’ seçim kutusundan

sorunun seçenek sayısı belirtilir.

Böylece ‘Seçenekler’ başlığının

altında belirtilen seçenek sayısı

kadar metin kutusu görüntülenir.

Soru ve seçenek metin kutuları


düğmeleri ile biçimlendirilir ve

seçenekler birbirleri ile eşleştirilir.

Örneğin, ilk sütunun ilk sırasındaki

metin kutusu, ikinci sütunun üçüncü sıradaki metin kutusu ile eşleşecek ise, ilk sütunun yanındaki

mavi seçim kutusundan 3 değeri seçilir. Bu şekilde tüm eşleştirmeler tamamlanır ve böylece soru

içeriği hazırlanmış olur.



39

Sıralama Soru Etkileşimi

‘Sıralama’, belirtilen kritere göre seçeneklerin doğru bir şekilde sıralanmasını gerektiren soru

türüdür.



‘Sıralama’ seçeneği seçilir. ‘Seçenek

Sayısı’ seçim kutusundan sorunun

seçenek sayısı belirtilir. Böylece

‘Seçenekler’ başlığının altında

belirtilen seçenek sayısı kadar

metin kutusu görüntülenir. Soru ve

seçenek metin kutuları


düğmeleri ile biçimlendirilir.

Seçenekler başlığının altında

bulunan mavi seçim kutularına, sağ

tarafta girilmiş seçenekler doğru bir sıra ile girilir. Örneğin, üçüncü sıradaki metin kutusu ilk sırada

yer alacak ise, ilk mavi seçim kutusunda 3 değeri seçilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.



40

Boşluk Doldurma Soru Etkileşimi

‘Boşluk Doldurma’, verilen cümledeki boşluklara kullanıcıların giriş yapmasını gerektiren etkileşim

türüdür.



‘Boşluk Doldurma’ seçeneği seçilir.

‘Soru’ metin kutusuna metin girilir.

Kullanıcı tarafından girilmesi

istenen cevaba gelindiği zaman

‘Boşluk Ekle’ düğmesine tıklanır.

Böylece imlecin bulunduğu yere

kullanıcının metin girişi

yapabilmesine imkan veren ve bu

bölümü simgeleyen bir alan gelir.

‘Cevap’ metin kutusuna da

kullanıcının girmesi istenen metin

yazılır. Eğer bu cevabın dışında alternatif cevaplar da var ise, bunlar ‘Alternatif Cevap’ metin

kutularına girilir. Eğer yok ise bu alanlar boş bırakılabilir. Bu şekilde istenilen sayıda boşluklar

eklenebilir. Metin girilen alanlar doldurulduktan sonra biçimlendirme düğmeleri ile de

biçimlendirilebilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.



41

Boşluğa Sürükleme Soru Etkileşimi

‘Boşluğa Sürükleme’, verilen seçeneklerin cümledeki boşluklara sürüklenerek doğru alanların

bulunmasını gerektiren etkileşim türüdür.



‘Boşluğa Sürükleme’ seçeneği

seçilir. ‘Soru’ metin kutusuna metin

girilir. Kullanıcı tarafından

sürüklenmesi istenen cevaba

gelindiği zaman ‘Kelime Ekle’

düğmesine tıklanır. Böylece imlecin

bulunduğu yere kullanıcının

sürükleme yapabilmesine imkan

veren ve bu bölümü simgeleyen bir

alan gelir. ‘Seçenekler’ metin

kutusuna da kullanıcının

sürüklemesi istenen metin girilir. Eğer bu cevabın dışında yanlış seçenekler de eklenmek isteniyorsa

‘İlave Seçenek Ekle’ düğmesine tıklanarak yeni metin kutuları yaratılır. İstenilen sayıda ilave seçenek

eklenebilir ve bu seçenekler metin kutularının yanında bulunan ‘Sil’ düğmesi ile de kaldırılabilir. Bu

şekilde istenilen sayıda sürükleme alanları oluşturulur. Metin girilen alanlar biçimlendirme düğmeleri

ile de biçimlendirilebilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.



42

Listeden Seçme Soru Etkileşimi

‘Listeden Seçme’, cümle içinde yer alan açılır metin kutularındaki listeden, doğru seçeneğin

seçilmesini gerektiren etkileşim türüdür.



‘Listeden Seçme’ seçeneği seçilir.

‘Soru’ metin kutusuna metin girilir.

Kullanıcı tarafından listeden

seçilmesi istenen cevaba gelindiği

zaman ‘Boşluk Ekle’ düğmesine

tıklanır. Böylece imlecin bulunduğu

yere kullanıcının seçim

yapabilmesine imkan veren ve bu

bölümü simgeleyen bir açılır kutu

gelir. ‘Seçenekler’ metin kutularına

da açılır listede yer alması istenen

seçenekler girilir ve doğru seçenek işaretlenir. Metin girilen alanlar biçimlendirme düğmeleri ile

biçimlendirilebilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.



43

3.6.4.1.4.2. Gizli Metin Etkileşimi

‘Gizli Metin’ sahneye yazılan bir metne tıklandığı zaman açıklamasının görünmesini sağlayan

etkileşim türüdür.

Tıklanması istenen metin ‘Tıklanacak Metin’ alanına girilir. Tıklandığı zaman görüntülenmesi istenen

metin de ‘Açılacak Metin’ alanına girilir. Açılacak metnin konumu ‘Konum’ açılır kutusundan seçilir.

Tıklanacak ve açılacak metinler bu alanların üstünde bulunan biçimlendirme düğmeleri ile

biçimlendirilerek ‘Tamam’ düğmesine tıklanır ve etkileşim oluşturulur.

44

3.6.4.1.4.3. Metin Seçme Etkileşimi

‘Metin Seçme’ etkileşimi, sahneye yazılan bir metnin kullanıcı tarafından fare ile seçilmesini sağlayan

etkileşim türüdür.

İlgili metin, ‘Metin’ alanına yazıldıktan sonra pencerenin üst kısmında bulunan düğmeler sayesinde

biçimlendirilir. Daha sonra seçilmesi istenen kelime ya da kelime grubu da fare ile seçilerek ‘Tamam’

düğmesine tıklanır. Böylece etkileşim oluşturulur.

45

3.6.4.1.4.4. Metin Girişi Etkileşimi

‘Metin Girişi’ etkileşimi; belirtilen alana metin girilmesi gerektiren etkileşim türüdür.

‘Varsayılan Metin’ kutusu, metin girilecek alanda görünmesi istenen metnin yazıldığı alandır. Eğer

varsayılan bir metin yok ise sadece ‘İstenilen Metin’ kutusu doldurulmalıdır. ‘İstenilen Metin’ kutusu,

kullanıcıya yazdırılmak istenen metnin yazıldığı alandır. Burada yazılan metin kullanıcı tarafından

doğru girildiğinde etkileşim tamamlanmış olacaktır.

‘Varsayılan Metin’ ve ‘İstenilen Metin’ alanları doldurulduktan sonra üst bölümde bulunan

biçimlendirme düğmeleri ile biçimlendirilir ve ‘Tamam’ düğmesine tıklanır ve böylece etkileşim

tamamlanmış olur.

46

3.6.4.2. Etkileşimi Kaldırma

‘Etkileşimi Kaldır’ sahneye eklenen etkileşimi kaldırmaya yarar. Eklenen her sahne varsayılan olarak

etkileşimsiz kabul edildiği için ‘Etkileşimi Kaldır’ seçili olarak gelir.

3.6.4.3. Zorunlu Etkileşim

‘Zorunlu Etkileşim’ seçim kutusu, sahnelere eklenen etkileşimin kullanıcı tarafından yapılmadan İleri

düğmesi ile sonraki sahneye geçilmemesi isteniyorsa kullanılır. Bu kutu işaretlendiği zaman kullanıcı

sahnedeki etkileşimi yapmadan sonraki sahneye geçemeyecek, geçmek

istediğinde de kullanıcıya etkileşimi tamamlaması gerektiğiyle ilgili uyarı

penceresi açılacaktır.

47

3.6.5. Ses

‘Ses’ menüsü sahnelerde ses ile ilgili işlemlerin yapıldığı alandır. Bu alanda bulunan öğeler ve işlevleri

şunlardır:

3.6.5.1. Klasör Yaratma

‘Klasör Yarat’ düğmesiyle yeni klasörler oluşturulabilir.

Bu düğmeye tıklandığı zaman klasör ismini girmeye imkan veren bir pencere açılır ve klasör ismi

girilerek ‘Tamam’ düğmesine tıklanır.

Klasör oluşturulduktan sonra içine girmek için klasöre çift tıklanmalıdır. Aynı şekilde içine girilen

klasörden üst klasöre çıkmak için de burada bulunan ‘Üst Klasör’ düğmesine çift tıklanmalıdır.

3.6.5.2. Ses Yükleme

‘Ses Yükle’ düğmesi, sesin ilgili klasöre yüklenmesini sağlar. Bu düğmeye tıkladığı zaman ses seçimi

yapılmasına imkan veren bir pencere açılır. Burada ilgili alandan istenilen ses seçilerek ‘Open’

düğmesine tıklanır ve ses havuza eklenmiş olur.

48

Wav dosyaları büyük boyutlu olduklarından eklenecek seslerin mp3 formatında olması tavsiye edilir.

3.6.5.3. Ses Silme

‘Ses Sil’ düğmesi ile kullanılmayan bir ses, ses havuzundan silinebilir. Bunun için silinmek istenen ses,

havuzdan seçilerek ‘Ses Sil’ düğmesine tıklanır. Ekrana, bu sesi silmek için onay sorusu gelir ve bu

soru onaylanarak silme işlemi gerçekleştirilir.

3.6.5.4. Ses Arama

‘Ara’ fonksiyonu ile nesne havuzundan istenilen nesne aratılarak kolayca bulunabilir.

49

3.6.5.5. Ses Havuzu

‘Ses Havuzu’ sisteme yüklenmiş seslerin ve oluşturulmuş klasörlerin listelendiği alandır.

3.6.5.6. Sesi Oynatma/Duraklatma

‘Oynat’ ve ‘Durdur’ düğmeleri sesleri oynatmaya ve durdurmaya yarar. Bu düğmelerinin yanında

bulunan ‘Süre Göstergeci’ ise sesin toplam kaç saniye olduğunu ve oynatılmaya başlandıktan sonra

kaçıncı saniyede bulunduğunu gösterir.

3.6.5.7. Sahneye Ses Ekleme

Ses havuzunda bulunan seslere çift tıklanarak ses sahneye eklenir. Ayrıca ‘Ses’ menüsünün en altında

bulunan ‘Sahneye Ses Ekle’ düğmesi kullanılarak da sahnelere ses eklenebilir.

Eklenen sesler sahne panelinde bulunan sahnelerin sol üst köşesin bir ikon şeklinde belirir ve bu ikon

o sahnede ses olduğunu belirtmeye yarar.

50

3.6.5.8. Sahneden Ses Kaldırma

Sahneye eklenen ses dosyasının adı, sağ tarafta bulunan Sahne Özellikleri alanındaki ‘Ses’ metin

kutusunda görünür. Ses sahneden silinmek isteniyorsa bu metin kutusunun yanında bulunan çöp

kutusu simgesine tıklanır.

51

3.6.6. Efekt

'Efekt' menüsü, ekranlarda önemli yerlere dikkat çekmek için kullanılan efektleri barındırır.

Tıklanacak ve yazı yazılacak alanları, resim sürükleme işleminde resmin bırakılacağı alanı belirtmek

için bu efektlere ihtiyaç duyulabilir.

3.6.6.1. Efekt Ekleme

Listede var olan efektlerin üzerlerine çift tıklanarak efekt sahneye eklenir.

3.6.6.2. Efekt Silme

Sahneye eklenmiş bir efekt Özellikler Paneli’nde bulunan ‘Sil’ düğmesi ile silinebileceği gibi,

klavyeden Delete tuşuna basılarak da silinebilir.

3.6.6.3. Efekt Boyutlandırma

Sahneye eklenen bir efekt, etrafında bulunan boyutlandırma noktalarından fare ile çekilmek suretiyle

boyutlandırılabileceği gibi, Özellikler Paneli’nde ‘Genişlik’ ve ‘Yükseklik’ değerleri değiştirilerek

boyutlandırılabilir.

3.6.6.4. Efekt Konumlandırma

Sahneye eklenen bir efekt, fare ile konumlandırılabileceği gibi, Özellikler Paneli’nde bulunan ‘x’ ve‘y’

değerleri değiştirilerek de konumlandırılabilir.

52

3.7. Kapat Düğmesi

Uygulamadan çıkılmasını sağlayan düğmedir. Bu düğmeye tıklandığı zaman kaydedilmemiş bir

değişiklik varsa ekrana değişikliklerin kaydedilmediğini belirten bir uyarı penceresi gelir. Uygun olan

düğmeye tıklanarak tasarım ekranına dönülür veya uygulama kapatılır.

idealstudio kullanim kilavuzu - · pdf fileidealstudio ile etkileşimli eğitimler...

Documents