İç kontrol sunumu1

8/14/2019 Kontrol Sunumu1

1/113

T.C.T.C.

YALOVA NVERSTESYALOVA NVERSTESStrateji Gelitirme Daire BakanlStrateji Gelitirme Daire Bakanl

Kontrol Sistemi ve Kontrol Standartlar


2/113

SUNUM PLANI Kontrol Nereden kt?

Kontrol Nedir?

Kontroln Amalar, zellikleri ve Temel lkeleri

Kontrolde Rol ve Sorumluluklar

Kontrol Sreci

Kamu Kontrol Standartlar

zlenmesi Gereken Yol

Kontrolde Yanllar ve Dorular

niversitemizde Kontrol Standartlarn Uygulama Projesi


3/113

Kontrol; ynetimin nceden belirlenen ama

ve hedeflere ulamak iin ald tedbirlerolarak tanmlanabilir. Kurumsal amalara ulalmas, hedeflerin

gerekletirilmesi, ama ve hedeflere

ulalmasnn nndeki belirsizlik ve risklerinynetilmesine ynelik olarak alnan nlemlerintm kontrol kapsamndadr.


4/113

Kontrol,herhangi bir iin arzuladmzekilde sonulanmasn salayan her eydir.

Kontroller, herhangi bir amaca ynelikengelleri ortadan kaldrarak ya da bu

engellerin etkisini minimize ederekarzuladmz sonulara ulamamzayardmc olur.


5/113

nsan kaynan iyi yneten, iini deiyi ynetir.

nsan iyi ynetebilmek iinncelikle stratejiyle uyumlu birorganizasyon yaps kurulmaldr.

"En nemli Kaynak nsan Kaynadr"


6/113

Kurumlar srekliliini salamak iinmisyon, vizyon ve stratejiler ile uyumlu

insan kaynaklar sistemlerigelitirmelidirler.


7/113

i kontrol

Kurumun misyonunugerekletirebilmesi ve amalarna

ulaabilmesi iin gerekli tmaralar(insan kaynaklar, bteleme,kurumsal kltr,sistem ve sreler,

politika-prosedrler)dr.


8/113

Trkiyede Kontrol Nereden kt? Trkiyede kamu kurum ve kurulularnda, uluslararas standartlara uygun

olarak i kontrol sisteminin kurulmas konusu, Avrupa Birlii mzakeresrecinde 32. fasl kapsamnda yer almtr.

Bu fasl kapsamnda, 2003 yl Aralk ayndan itibaren tarama sreci iindencelikler listesinde yer alan yasal ve idar dzenlemeler yrrlekonulmutur.

Sz konusu yasal ve idar dzenlemelerin yrrle konulmasyla 32. fasldatarama sreci tamamlanm ve 26 Haziran 2007 tarihinden itibaren de mzakeresreci balamtr. Bu faslda mzakere sreci, ngrlen sistemin uluslararasstandartlara uygun olarak gerekletirilmesiyle tamamlanacaktr.

5018 sayl Kanunla, her bir kamu idaresinde geleneksel kontrol mekanizmalaryerine i kontrol alannda yaanan ada gelime ve uygulamalardan veuluslararas rgtlerce oluturulan standart ve yntemlerden yararlanlarak biri kontrol sisteminin oluturulmas ngrlmtr.

Kanunun getirdii yeniliklerin en nemlisi i kontrol sisteminin kurulmas ve

uygulanmas konusundaki yetki ve sorumluluun her bir kamu idaresineverilmesidir.


9/113

Genel Olarak Kontrol kontrol; idarenin amalarna, belirlenmi politikalara ve mevzuatauygun olarak faaliyetlerin;

etkili, ekonomik ve verimli bir ekilde yrtlmesini, varlk ve kaynaklarn korunmasn, muhasebe kaytlarnn doru ve tam olarak tutulmasn, mali bilgi ve ynetim bilgisinin zamannda ve gvenilir olarak retilmesini

salamak zere idare tarafndan oluturulan;

organizasyon,

yntem ve srele i denetimi

kapsayan mali ve dier kontroller btndr.

5018 sayl Kanun madde 55


10/113

kontrol nedir? Kontrol birsretir. kontrol bir ama deil, idareyi hedeflerine

ulatrma amac tayan birynetim aracdr. Ancak hedefleri belirlemez. Belirlenmi

hedeflere ulaabilmek iin makul gvencesalar.

Ynetimin sorumluluundadr.Risk esasna dayanr. darenin mali ve mali olmayan tm ilemlerini

kapsar.


11/113

Peki i hayatnda kontrolden neanlamalyz?


12/113

Kontroln Amalar Kamu gelir, gider, varlk ve ykmllklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir

ekilde ynetilmesini,

Kamu idarelerinin kanunlara ve dier dzenlemelere uygun olarak faaliyetgstermesini,

Her trl mal karar ve ilemlerde usulszlk ve yolsuzluun nlenmesini,

Karar oluturmak ve izlemek iin dzenli, zamannda ve gvenilir rapor vebilgi edinilmesini,

Varlklarn ktye kullanlmas ve israfn nlemek ve kayplara karkorunmasn,

salamaktr.

5018 sayl Kanun madde 56

12


13/113

Kontroln Amalar

Mevzuata uygunluk

Faaliyetlerin etkin, ekonomik ve verimli olmas

Raporlarn tam ve gvenilir olmas

Varlklarn Korunmas


14/113

Kontroln zellikleri kontrol, mali i ve ilemlerle snrl deildir.

En st kademeden en alt kademeye tm kurum alanlarnnsorumluluundadr.

kontroln oluturulmas, iletilmesi, izlenmesi vegelitirilmesinden ynetim sorumludur.

kontrol konusunda tm alanlarn rol ve sorumluluu ayndeildir.

kontrol, belli noktalarda, belli alanlarda ve belli zamanlarda deil;tm faaliyetleri kapsayan devamllk esasna dayanan bir sretir.

Sadece yazl dokmanlara dayanmaz. Gl ve pozitif bir ortam daifade eder.


15/113

Yolculuk - Hedef

kontrol bir kurumun hedeflerine ulamak iin kt yoldaki seyriyle ilgilidir.

Yalova'dan yola kyoruz.

Hedefimiz: Ankara


16/113

Yolculuk - Amalar

Mevzuata uygunlukRuhsat var m?Ehliyet var m?Faaliyetlerin etkin, ekonomik ve verimli olmasKonaklama yaplacak yerler nceden planlanmm?Yakt tasarruflu bir araba m kullanlyor?Raporlarn tam ve gvenilir olmas

Ehliyet gerekten src adna m karlm?Arabann evraklar yasal m?Varlklarn korunmasArabaya alarm taklm m?

Src arabay kilitlemeye dikkat ediyor mu?


17/113

kontrol varmak istediimizhedefe doru gidip gitmediimizve bu amala yaplan

faaliyetlerde ne kadar kontrolsahibi olduumuzla ilgilidir.


18/113

Kontroln Temel lkeleri kontrol faaliyetleri idarenin ynetim sorumluluu erevesinde

yrtlr.

kontrol faaliyet ve dzenlemelerinde ncelikle riskli alanlardikkate alnr.

kontrole ilikin sorumluluk, ilem srecinde yer alan btngrevlileri kapsar. kontrol mal ve mal olmayan tm ilemleri kapsar.

kontrol sistemi ylda en az bir kez deerlendirilir ve alnmasgereken nlemler belirlenir.

kontrol dzenleme ve uygulamalarnda mevzuata uygunluk,saydamlk, hesap verebilirlik ve ekonomiklik, etkinlik, etkililik gibi iyimal ynetim ilkeleri esas alnr.

Kontrol ve n Mali Kontrole likin Usul ve Esaslar Md.6


19/113

Kontroln Temel lkeleri

Ynetim Sorumluluuna Dayanr Risk Esasna Dayanr Ortak Sorumluluk Esas vardr Tm Faaliyetleri Kapsar ( Denetim faaliyeti dahil) Srekli Gzden Geirme Vardr yi Mali Ynetim lkeleri Esastr

Mevzuata uygunluk Saydamlk Hesap verebilirlik Ekonomiklik, etkinlik ve etkililik.


20/113

Kontrol Sistemi5018 sayl Kanunla, her bir kamu idaresinde geleneksel kontrol5018 sayl Kanunla, her bir kamu idaresinde geleneksel kontrolmekanizmalar yerine i kontrol alannda yaanan ada gelime vemekanizmalar yerine i kontrol alannda yaanan ada gelime veuygulamalardan ve uluslararas rgtlerce oluturulan standart veuygulamalardan ve uluslararas rgtlerce oluturulan standart veyntemlerden yararlanlarak bir i kontrol sistemi ngrlm yntemlerden yararlanlarak bir i kontrol sistemi ngrlm kontrol sisteminin kurulmas ve uygulanmas konusundaki yetki vekontrol sisteminin kurulmas ve uygulanmas konusundaki yetki vesorumluluk da her bir kamu idaresinin kendisine verilmitir.sorumluluk da her bir kamu idaresinin kendisine verilmitir.

Kontrol konusunda st kademeden en alt kademeye Kontrol konusunda st kademeden en alt kademeye kadarkadar tmtmkurum alanlarnn sorumluluu olup alanlarn rol ve sorumluluukurum alanlarnn sorumluluu olup alanlarn rol ve sorumluluubirbirinden ok farkl olup ayn deildir.birbirinden ok farkl olup ayn deildir. (Her bir grevlinin i(Her bir grevlinin isrelerinde belli bir faaliyeti olmaldr.)srelerinde belli bir faaliyeti olmaldr.)

Sadece belge, kayt ve yazl dokmana dayanmaz. Her trl kontrolSadece belge, kayt ve yazl dokmana dayanmaz. Her trl kontrolfaaliyetini ierir.faaliyetini ierir.

Kontrol Sisteminin sahibi Kontrol Dairesi deildir. Tm ynetim Kontrol Sisteminin sahibi Kontrol Dairesi deildir. Tm ynetimbirlikte ortak sorumluluk esasna gre alr.birlikte ortak sorumluluk esasna gre alr.


21/113

Kontrolde Rol ve Sorumluluklar st Ynetici(Rektr) Harcama Birimleri Mali Hizmetler Birimi (Strateji Gelitirme

Bakanl) Denetim Birimi

5018 Sayl Kanunun 60.,61., 63. ve 64. maddelerinde belirlenmitir.


22/113

KONTROL SORUMLULUU

st yneticiler: Sistem kurma ve gzetim Harcama yetkilileri: Uygulama ve n mali kontrol Mali hizmetler birimi (SGB): Sistemin kurulmas,

standartlarn uygulanmas almalar ve n malikontrol

Muhasebe yetkilileri: deme kontrol, kaytlarnusulne ve standartlara uygunluu ve saydamlk Gerekletirme grevlileri: Uygulama


23/113

Rektrn Sorumluluu Rektr, Mali Ynetim ve Kontrol Sisteminin;

Kurulmas leyii Gzetilmesi zlenmesi

konusunda Milli Eitim Bakanna kar sorumludur.

Rektr, bu sorumluluun gereklerini harcama yetkilileri,mali hizmetler birimi ve i denetiler araclyla yerinegetirir.

5018 Sayl Kanun Md.11, Kontrol ve n Mali Kontrole likin Usul veEsaslar Md.8


24/113

Harcama Birimlerinin SorumluluuGrev ve yetki alanlar erevesinde;

dari ve mal karar ve ilemlere ilikin olarak i kontrol standartlarnnbelirlenmesi ve i kontroln ileyiinden,

Mesleki deerlere ve drst ynetim anlayna sahip olunmasndan, Mal yetki ve sorumluluklarn bilgili ve yeterli yneticilerle personele

verilmesinden, Belirlenmi standartlara uyulmasnn salanmasndan, Mevzuata aykr faaliyetlerin nlenmesinden sorumludurlar.

st Yneticiler ve Harcama Yetkilileri ayrca her yl, i ve ilemlerininamalara, iyi mal ynetim ilkelerine, kontrol dzenlemelerine ve mevzuata

uygun bir ekilde gerekletirildiini ieren i kontrol gvence beyanndzenler ve birim faaliyet raporlarna eklerler.

Kontrol ve n Mali Kontrole likin Usul ve Esaslar Md.8


25/113

Strateji Gelitirme DaireBakanlnn Sorumluluu

Kontrol Sisteminin,Kurulmas, standartlarnn uygulanmas ve

gelitirilmesi konularnda almalar yapmak

Kontrol ve ilgili dier mevzuatn uygulanmaskonusunda st yneticiye ve harcama yetkililerinegerekli bilgileri salamak ve danmanlk yapmak

n Mali kontrol hizmetlerini yrtmek

*5018 Sayl Kanun Md.60, Kontrol ve n Mali Kontrole likin Usul veEsaslar Md. 8

*Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul ve Esaslar Hakknda

Ynetmelik Md.5

K t l Si t i i Y


26/113

REKTR (st Ynetici)

Mali Hizmetler

Birimi (Strateji Gel.Bk)

DenetimBirimi

Harcama

Birimi

n Mali Kontrol Alan

KONTROL SSTEM

Harcama

Birimi

Harcama

Birimi

MuhasebeBirimi

Kontrol Sisteminin Yaps

MLL ETM BAKANI

26


27/113

Maliye Bakanlnn Rol

Kontrol srelerine ilikin standart ve yntemlerMaliye Bakanl tarafndan belirlenir, gelitirilir veuyumlatrlr.

Ayrca i kontrol sisteminin koordinasyonunu salarve kamu idarelerine rehberlik hizmeti verir.


28/113

Trkiye Kamu Kontrol

Standartlar


29/113

Kamu Kontrol Standartlar, COSO modeli, INTOSAI KamuSektr Kontrol Standartlar Rehberi ve Avrupa Birlii KontrolStandartlar erevesinde Maliye Bakanl tarafndan belirlenerekKamu Kontrol Standartlar Teblii 26.12.2007 tarihli ResmiGazetede yaymlanarak yrrle girmitir.

niversitemizde i kontrol sisteminin bu Standartlara uyumunusalamak zere; Yaplmas gereken almalarn belirlenmesi, Bu almalar iin Eylem Plan oluturulmas,

Gerekli prosedrler ve ilgili dzenlemelerin hazrlanmasalmalarnn yrtlmesi gerekmektedir. darelerin ayrntl i kontrol standartlar belirleme zorunluluu

bulunmamaktadr. Ancak idarelerce gerek grlmesi halindeayrntl i kontrol standartlar belirlenebilecektir.


K t l li ki M t


30/113

Kontrole likin Mevzuat

5018 Sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu

24.12.2003 tarih ve 25326 sayl Resmi Gazete

Kontrol ve n Mali Kontrole likin Usul ve Esaslar31.12.2005 tarih ve 26040 sayl 3. mkerrer gazete

Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik

18.02.2006 tarih ve 26084 sayl Resmi Gazete

Denetilerin alma Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik12.07.2006 tarih 26226 sayl Resmi Gazete

Kamu Kontrol Standartlar Teblii 26.12.2007 tarih ve 26738 sayl Resmi Gazete

Kamu Kontrol Standartlarna Uyum Eylem Plan Rehberi04.02.2009 tarih www.bumko.gov.tr


31/113


1. Kontrol Ortam

2. Risk Deerlendirmesi

3. Kontrol Faaliyetleri

4. Bilgi ve letiim

5. zleme


32/113

KAMU KONTROL

STANDARTLARI

KONTROLORTAMI

STANDARTLARI

RSKDEERLENDRMESTANDARTLARI

KONTROLFAALYETLER

STANDARTLARI

BLG VELETM

STANDARTLARI

ZLEMESTANDARTLARI

Etik Deerler veDrstlk

Planlama veProgramlama

Kontrol Stratejilerive Ynetimleri Bilgi veletiim Kontroln

Deerlendirilmesi

MisyonOrganizasyon

Yaps ve Grevler

HiyerarikKontroller

RisklerinBelirlenmesi ve

Deerlendirilmesi

ProsedrlerinBelirlenmesi ve

Deerlendirilmesi

Raporlama Denetim

Hata, Usulszlk veYolsuzluklarn

Bildirilmesi

Kayt ve DosyalamaSistemi

Bilgi SistemleriKontrolleri

FaaliyetlerinSreklilii

GrevlerAyrl

PersonelinYeterlilii

ve Performans

YetkiDevri


33/113

COSO Piramidi

Kontrol ortam temelde yeralr, kontrol faaliyetleri verisk deerlendirmeyaplrken bilgi ve iletiim

kanallar kullanlarakgzetimin ihtiya duyduubilgiler salanr.


34/113

COSO Kp

Faaliyet ve birimler, hedeflerve i kontroln unsurlar birkpn farkl yzeylerini

oluturur ve ayrlmaz birbtndr. Tm faaliyet vebirimler; faaliyetlerin etkinliive etkililii, bilgileringvenilirlii ve mevzuata

uygunluk hedeflerine ulamakamacyla i kontroln beunsurundan yararlanr.


35/113

Kontrol Ortam

kontroln temel unsurudur. kontroln baarl ya da baarsz olmas, i

kontrol srecinin yer ald kontrol ortamna

baldr.Kontrol ortam;

alanlarn, kurumun amalar ve varlksebebini bildikleri, kendi grev ve

sorumluluklarn tam olarak anladklar ve dieralanlarn grevleri ile balantsn kavradklar


36/113


37/113

e alma, terfi, eitim, disiplin, mali ve sosyalhaklar vb. insan kaynaklar uygulamalarnn yazlolarak objektif kurallara baland ve alanlar

arasnda her hangi bir ayrmcln sz konusuolmad, alanlarn yeterliinin artrlmas iin gereklieitim ve donanmn tahsis edildii, Yneticilerin kontrollere uygun davranarakalanlara rnek olduu, Kurum alanlar ve birimleri arasnda raporlamave hiyerarik ilikilerin ak ve net olarak belirlendiibir ortam ifade eder.

Kontrol Ortam


38/113

38

COSO - Kontrol Ortam

Kontrol ortam; alanlarn kontrol bilincini etkileyerekKurumun faaliyet tarzn belirler. Disiplin ve dzen salayaraki kontroln dier paralar iin temel oluturur. Kontrol

ortamn oluturan unsurlar unlardr. Drstlk ve Etik Deerler Yeterlilik ve Ehillik Ynetim ekli ve Felsefesi

Organizasyonel Yap Yetki ve Sorumluluk Dalm nsan Kaynaklar Politika ve Uygulamalar

38


39/113

KONTROL ORTAMI

alanlarn, kurumun amalar bildikleri, Kendi grev ve sorumluluklarn tam olarak anladklar nsan kaynaklar uygulamalarnn yazl olarak objektif kurallara

baland

alanlar arasnda ayrmcln sz konusu olmad, alanlarn yeterliinin artrlmas iin gerekli eitim ve donanmn tahsis

edildii, Yneticilerin kontrollere uygun davranarak alanlara rnek olduu, Kurum alanlar ve birimleri arasnda raporlama ve hiyerarik ilikilerin

ak ve net olarak belirlendii

bir ortam ifade eder.


40/113

1. KONTROL ORTAMI STANDARTLARI

Etik Deerler ve Drstlk

Misyon Organizasyon Yaps veGrevler Personelin Yeterlilii ve Performans

Yetki Devri


41/113

KONTROL ORTAMI STANDARTLARI

Etik Deerler ve Drstlk Destek olmak,

rnek olmak, Etik kurallara uymak, Drstlk,

Adil ve eit davran, Gvenilir bilgi ve belge,


42/113

KAMU GREVLLER ETK SZLEMESKamu hizmetinin her trl zel karn zerinde olduu ve kamu grevlisinin halknHizmetinde bulunduu bilin ve anlayyla; *Halkn gnlk yaamn kolaylatrmak, ihtiyalarn en etkin, hzl ve verimli

biimde karlamak, hizmet kalitesini ykseltmek ve toplumun memnuniyetiniartrmak iin almay,

* Grevimi insan haklarna sayg, saydamlk, katlmclk, drstlk, hesapverebilirlik, kamu yararn gzetme ve hukukun stnl ilkeleri dorultusundayerine getirmeyi,

* Dil, din, felsefi inan, siyasi dnce, rk, ya, bedensel engelli ve cinsiyet ayrmyapmadan, frsat eitliini engelleyici davran ve uygulamalara meydan vermedentarafszlk ierisinde hizmet gereklerine uygun davranmay,

* Grevimi, grevle ilikisi bulunan hibir gerek veya tzel kiiden hediyealmadan, maddi ve manevi fayda veya bu nitelikte herhangi bir kar salamadan,herhangi bir zel menfaat beklentisi iinde olmadan yerine getirmeyi,

* Kamu mallar ve kaynaklarn kamusal amalar ve hizmet gerekleri dnda

kullanmamay ve kullandrmamay, bu mal ve kaynaklar israf etmemeyi, * Kiilerin dileke, bilgi edinme, ikayet ve dava ama haklarna saygl

davranmay, hizmetten yararlananlara, alma arkadalarma ve diermuhataplarma kar ilgili, nazik, ll ve saygl hareket etmeyi,

* Kamu grevlileri Etik Kurulunca hazrlanan ynetmeliklerle belirlenen etikdavran ilke ve deerlerine bal olarak grev yapmay ve hizmet sunmay taahhtederim.


43/113


Misyon, Organizasyon Yaps ve Grevler Misyon belirlenmeli,

Tekilat emalar oluturulmal, Grev tanmlar belirlenmeli, Grev dalmlar yaplmal,

ak emalar oluturulmal, Raporlama sistemi oluturulmal,


44/113

ORGANZASYON EMASI

darenin ve birimlerinin organizasyon yaps,temel yetki ve sorumluluk dalm, hesap

verebilirlik ve uygun raporlama ilikisinigsterecek ekilde olmaldr.

Organizasyonun yaps periyodik olarak

gzden geirilmelidir.


45/113

GREV TANIMLARI NASILOLUTURULMALI?

Unvan odakl olarak, grev yaplan birimdekitemel ilev belirtilmeli,

Temel grev yerine getirilirken, grev tanmyaplan unvann, her bir ilem iinsorumluluklar ayrntl olarak listelenmeli,

Sorumluluklarn yerine getirilmesi sonucunda,bal olunan unvann sunaca kt ve raporlartespit edilmeli,


46/113

GREVLENDRME, YETK VESORUMLULUK

Grev, yetki ve sorumluklar ak ve yazl olarakbtn personele teslim edilmeli,

Organizasyon yaps iinde yer alan ynetici vepersonel grevin yerine getirilmesinden kimekar sorumlu olduklarn bilmeli,

Kuruluun belirlenen amalara ulamas iin herpersonel kendine den grevlerin nelerolduunu ve hangi yetkilere sahip olduklarntam olarak bilmeli,


47/113

GREVLENDRME, YETK VESORUMLULUK

Yneticiler kendilerine bal personelin almalarnkoordine ederek abalarn amalara ulamas yolundauyumlu bir btnlk oluturmasn salamal,

Organizasyonun herhangi bir kademesinde yer alanbir personel bal olduu yneticinin verdiigrevleri zamannda ve tam olarak yerin getirmekten,ynetici de i tanmnn yaplmasndan kendi stne

kar sorumlu olmal,


48/113

AKI SRELERNN

OLUTURULMASI

Verilen hizmette standart bir kalite

gvencesinin salanmas amacyla, her trlhizmetin tamamlanarak raporlarnnhazrlanmas ve onaylanmas, yaynlanmas vedatm aamasna kadar ve birimin ileyii ile

ilgili tm sreler yazl olarak dokmanteedilmelidir.


49/113

Tm dokmanlar;

anlalr biimde hazrlanm, ilgili personele iletilmi, personel tarafndan ulalabilir, durumda olmal ve uygulanmaldr.


50/113


Personelin Yeterlilii ve Performans

Yeterli bilgi ve deneyim

Uygun personel Liyakat sistemi Eitim

Deerlendirme nsan kaynaklar ynetimi


51/113

Personele gre i deil, ie gre personelseimi yaplmal,

Seilen personel yaplacak i iin gerekli bilgi

ve deneyime sahip olmal, Mesleki yeterlilie nem verilmeli, Her grev iin uygun personel seilmeli,


52/113

YNETM KARARLARI KLERE GRE DELHEDEFLERE GRE ALMALIDIR.


53/113

Gerekli eitim ihtiyac belirlenerek eitimfaaliyetleri planlanarak yrtlmeli,

Personelin performans deerlendirilmeli ve bukonuda personelle grlmeli, nsan kaynaklar ynetimine ilikin hususlar

gerektiinde gncellenmeli,


54/113

Baarl bir i kontroln sorumluu btn yneticilere

dmektedir.

Ynetim, amalar belirler, kontrol mekanizmalarn oluturur, faaliyetleri uygulamaya koyar, izler ve kontrol deerlendirir.

Ancak rgt iindeki btn personelbunun gereklemesindenemli rol oynar.

kontrol kiiler tarafndan hayata geirilir.


55/113


Yetki Devri Snrlar belirlenmeli, Yazl olmal, Yeterli bilgi ve deneyim sahibi olmal, Personele duyurulmal,

Sonular kontrol edilmeli,


56/113

Yetki devirleri, Yetki Devri Talimatndabelirlenen esaslar erevesinde devredilenyetkinin snrlarn gsterecek ekilde yazl

olarak belirlenmeli ve ilgililere bildirilmelidir. Yetki devredilen personel, devredilen yetkiyleilgili yeterli bilgi ve deneyime sahip olmal,


57/113

ak srelerinde imza ve onay mercileribelirlenmeli ve personele duyurulmal, Mali konularda yetki devri Harcama

Yetkilileri Genel Tebliine gre yaplmal, Yetki devredilen personelin, yetkinin

kullanmna ilikin olarak belli dnemlerdeyetki devredene bilgi vermesi salanmal.


58/113

Risk Deerlendirme

Kurumun hedeflerini gerekletirmesiniengelleyen nemli riskleri tespit ve analiz etme,

bunlara uygun yantlar verilmesini belirlemesrecidir.

kontrol faaliyeti risk esasl olarakgerekletirilmelidir.

Risk, meydana geldikleri takdirde kurumunhedeflerine ulalmasn olumlu veya olumsuz

ynde etkileyebilecek durum ya da olaylardr.


59/113

Risk Deerlendirmesi

Risk bir kurumun hedeflerine ulamas zerindeetkili olabilecek belirsizliktir.

Kurumun hedefleri belirlenmi ve bu hedeflerstratejik plan, bte ve prosedrlerle aklakavumu olmaldr.

Faaliyet baznda stratejik hedeflerle uyumlu

operasyonel hedefler bulunmaldr.


60/113

Risk Deerlendirme

Hedefler anlalabilir ve llebilir olmaldr. Kurumdaki tm personel hedefleri anlayabilmeli ve kendi

grevleriyle ilikilendirebilmelidir. Kurum hedefleri drt kategoride incelenir. Stratejik: Kurumun misyonuna ilikin st dzey

hedeflerle ilikilidir. Operasyonel: Kaynaklarn etkin ve etkili kullanmna

yneliktir.

Raporlama: Raporlarn gvenilirliiyle ilgilidir. Uyum: Yrrlkteki mevzuata uyumu vurgular.


61/113

61

Risk DeerlendirmesiRisk deerlendirmesi; kurum hedeflerine ulalmasnengelleyebilecek tm risklerin tanmlanmas vellmesini ierir.

Risk deerlendirmesinin aamalar;

Kurum hedeflerinin belirlenmesi;(Finansal, Operasyonel,Mevzuata uyum)

Risklerin tanmlanmas,

Risklerin Analizi

61

Risk Deerlendirmesi


62/113

Risk Deerlendirmesi

.

RSKN LLMES(Riskin Potansiyel Bykl Nedir?)

ANALZ VE YNETM

(Riskler Hakknda Ne Yaplabilir?)

RSKTEN KAINMA

(Riskin okYksek Olmas)

KONTROL ETME

(Etki ve OlaslnAzaltlmas)

RSK TRANSFER ETME(Riskin Transferi

Daha Ekonomikse)

RSK KABUL ETME

(Riskin DkOlmas)

STRATEJ

GELTRME

SSTEMLER

YLETRME

ORGANZASYON

GELTRME

ALIANLARIN

GELM

SRELER

YLETRME

RSKN TANIMLANMASI(Tehditler ve Engeller Nelerdir?)

STRATEJ

GELTRME

SSTEMLER

YLETRME

SRELER

YLETRME

STRATEJ

GELTRME

SSTEMLER

YLETRME

ALIANLARIN

GELM

SRELER

YLETRME

STRATEJ

GELTRME

SSTEMLER

YLETRME

ORGANZASYON

GELTRME

ALIANLARIN

GELM

SRELER

YLETRME

STRATEJ

GELTRME

SSTEMLER

YLETRME

RSKRSK RSKRSK RSKTENRSKTEN


63/113

RSKRSKBELRLEMEBELRLEME

RSKRSKDEERLENDRMEDEERLENDRME

RSKTENRSKTENKAINMAKAINMA

63


64/113

Bte rakamlarnn bykl veya bu rakamlardanemli deiiklik olmas,

Yapsal olarak riskli alanlarn varl,

Byk lekli ihalelerTeknoloji ve altyap yatrmlarYnetim ve bilgi sistemindeki zafiyetler

Yeni veya acil faaliyetlerin ortaya kmas,Ynetim ve sorumluluk alanlarnda karklk,

Risk Gstergeleri


65/113

Gvenilir, bamsz ve gncel bilginin

olmamas

Daha nce denetim yaplmam olmasHizmetlerle ilgili ikayet ve davalarn

olmas

kontrol sistemlerinin yetersizlii

Doal afetler

Kamuoyu ve Basn Bilgisi

Risk Gstergeleri


66/113

2. RSK DEERLENDRME

STANDARTLARI Planlama ve Programlama Stratejik plan hazrlamas Performans program hazrlanmas

Risklerin belirlenmesi ve deerlendirilmesi Risklerin tanmlanmas Risklerin gerekleme olasl ve muhtemel etkileri analiz

edilmelidir Risklere kar alnacak nlemler


67/113

Planlama ve Programlama

Misyon ve vizyon oluturulmas, Program, faaliyet ve projelerin oluturulmas, Hedeflerin belirlenmesi,


68/113

Kontrol FaaliyetleriKontrol Faaliyetleri; tanmlanan ve deerlendirilenrisklerin ynetilmesi amacyla oluturulan tm prosedr,uygulama, kararlardr. Her seviyede ve her faaliyetalannda bulunmaldr.

Unsurlar;

st dzey yneticilerce yaplan deerlendirmeler, Birim veya fonksiyon baznda yaplan detay deerlendirmeler, Bilgi ilem kontrolleri, Fiziksel kontroller, Performans gstergeleri, Yetki ve sorumluluk dalm;


69/113

3. KONTROL FAALYETLERSTANDARTLARI Kontrol stratejileri ve yntemleri

Prosedrlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi

Grevler ayrl Hiyerarik kontroller

Faaliyetlerin sreklilii

Bilgi sistemleri kontrolleri


70/113

Kontrol Stratejileri veYntemler

rnekleme yoluyla kontrol, Karlatrma, Onaylama,

Raporlama, Dorulama, Yetkilendirme, Gzetim, nceleme,

zleme, ukurova niversitesi Strateji 68 Gelitirme Daire Bakanl


71/113


72/113

Grevler Ayrl

Hata, eksiklik, usulszlk ve yolsuzluk riskleriniazaltmak iin ilemleri;

Kaydedilmesi, Uygulanmas, Onaylanmas, Kontrol edilmesi,

grevleri personel arasnda paylatrlmal.


73/113

Personel yetersizliinden dolaygrevler ayrl tam olarak

uygulanamad birim yneticilerininrisklerin farknda olmas ve gereklinlemleri almas gerekir.


74/113

Standart 10. Hiyerarik kontroller

Yneticiler, prosedrlerin uygulanmasnkontrol etmelidirler.

Yneticiler i ve ilemleri izleyip, hata veusulszlklere kar tedbir almal.


75/113


76/113

Personel grevden ayrlrken yapt i veilemlere ait gerekli bilgi ve belgeleri ieren

ayrntl bir rapor hazrlamas salanmal. Bu rapor ii devralan personele iletilmeli.


77/113

Standart 12. Bilgi sistemleri kontrolleri

Bilgi sistemlerinin srekliliini ve

gvenirliliini salanmal, Veri girileri ve gvenlii salanmal, Hata bildirim ve dzeltim mekanizmalar

oluturulmal,


78/113

Bilgi ve letiim

Bilgi ve iletiim: darenin ihtiya duyaca

her trl bilgi uygun bir ekilde kaydedilir,tasnif edilir ve ilgililerin i kontrol ile dier

sorumluluklarn yerine getirebilecekleri bir

ekilde ve srede iletilir.


79/113

letiim ve Bilgilendirme Kurum ierisinde doru, gvenilir ve tam bilgi retilmeli,

retilen bilgiler ilgili tm alanlarla paylalmaldr.

Kurum ii yukardan aaya ve aadan yukarya bilgi akyeterli olmaldr.

Bilgi retiminde teknolojik imkanlardan faydalanlmaldr.

Bilgi kanallar kurum ierisinde tm alanlarn grevlerini iyianlamalarn salamaldr.

Uygun bir iletiim ortam sadece kurum iindeki alanlar veynetim kademelerini deil kurum d unsurlar dekapsamaldr.


80/113

Bilgi ve letiim

kontrol sisteminin ileyiini ve hedeflere ulalmasnsalamak iin bir kurumun btn kademelerinde bilgiyeihtiya duyulur.

Bilgi; alanlarn grev ve sorumluluklarn yerine getirebilmesi, Salkl karar alnabilmesi, effaf ve hesap verebilir bir ekilde raporlama yaplabilmesi, Amalarn gerekleme performansnn takip edilebilmesi

Risklerin ynetilebilmesi

iin gereklidir.


81/113


82/113

Standart 4: Bilgi ve letiimStandartlar

1. Bilgi ve iletiim

2. Raporlama

3. Kayt ve dosyalama sistemi

4. Hata, usulszlk ve yolsuzluklarn bildirilmesi

St d t 13 Bil i il ti i


83/113

Standart 13. Bilgi ve iletiim

Uygun bir bilgi iletiim sistemi kurulmal,

Ynetim bilgi sistemi ihtiya duyulan bilgive raporlar analiz yaplabilecek gibiretebilmeli,

St d t 14 R l


84/113

Standart 14. Raporlama

Birim faaliyet raporlar hazrlanmal veduyurulmal,

Birim ve personel, hazrlanmasgereken raporlar hakknda

bilgilendirilmeli,


85/113

Standart 15. Kayt ve dosyalama sistemi

Kapsaml bir kayt ve dosyalama sistemioluturulmal,

lgili personel ve ynetici tarafndanulalabilir ve izlenebilir olmal,

Standart 16 Hata usulszlk ve


86/113

Standart 16. Hata, usulszlk veyolsuzluklarn bildirilmesi

Hata yolsuzluk ve usulszlkler iin bildirimsalayacak yntemler gelitirilmeli,

Bildirilen hatalar zerinde gerekli incelemeleryaptrlmal, Hata, usulszlk ve yolsuzluklar bildiren

personelin haksz muamele grmemesi

salanmal,


87/113


88/113

zleme

zleme: kontrol sistem ve faaliyetleri

srekli izlenir, gzden geirilir vedeerlendirilir.

19/06/09 88S.. Kontrol Standartlar

Uygulama Projesi


89/113

89

zlemeBir kurumdaki i kontrol sisteminin etkinlii ve yeterlilii

uygun ynetimkademeleri ve i denetiler tarafndan dzenli gzlemeye tabi

olmaldr.

Bu gzlemler sonucunda;

Risklerin yeterince tanmlanp tanmlanmad,

Bu risklere ynelik kontrol faaliyetlerinin yeterincezamannda gerekletirilip gerekletirilmedii,

Hala deerlendirilmesi gereken riskin olup olmadizlenmeli ve st dzey ynetime raporlanmaldr.


90/113

Standart 5:zleme Standartlar

1. Kontroln Deerlendirilmesi

2. Denetim


91/113

Kontrol Sreci


92/113

Kontrol Sreci

Kontrol Standartlarna Uyum Eylem Plan Hazrlk

Onay Kamu Kontrol Standartlarna Uyum Eylem Plan Hazrlama

Grubunun Kurulmas

Kontrol zleme ve Ynlendirme Kurulunun Kurulmas Ekinde Eylem Plan Tasla Olan Bir Rapor Hazrlanmas Raporun Grlmesi Eylem Plannn st Yneticiye Sunulmas

Eylem Plannn st Ynetici Tarafndan Onaylanmas Eylem Plannn Maliye Bakanlna Gnderilmesi Eylemlerin Gerekletirilmesi

KONTROL SREC


93/113

30.06.2009 - 30.06.2011Eylemlerin Gerekletirilmesi

Eylem Plannn Maliye Bakanlna Gnderilmesi

Eylem Plannn st Ynetici Tarafndan Onaylanmas

Eylem Plannn st Yneticiye Sunulmas

Raporun Grlmesi

Ekinde Eylem Plan Tasla Olan Bir Rapor Hazrlanmas

Kontrol zleme ve Ynlendirme Kurulunun Kurulmas

Kamu Kontrol Standartlarna Uyum Eylem Plan Hazrlama GrubununKurulmas

Kontrol Standartlarna Uyum Eylem Plan Hazrlk Onay

TARHLEMN ADI


94/113

Kontrol Srecinin Srekli Takibi

Aylk takipSrekli eitimalma gruplarnn oluturulmas vedzenli almaMali rapor okuma konusunda eitimlerMali raporlarn incelenmesi


95/113

Kontrole likin Dzenlemelere rnek

5018/55 56 57 58 60


96/113

5018/55,56,57,58,60

Kontrole likin Usul ve Esaslar

Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul Ve Esaslar Hakknda Ynetmelik

Faaliyet Raporlar Hakknda Ynetmelik

Harcama Yetkilileri Hakknda Genel Tebli

4982 sayl Bilgi Edinme Hakk Kanunu

5070 sayl Elektronik mza Kanunu

5176 sayl Kamu Grevlileri Etik Kurulu Kurulmas Hakknda Kanun

e-bte, Say2000i

Mevzuat Hazrlama Usul ve Esaslar

Standart Dosya Plan


97/113

Kontrol Nerede Balar?

97

niversite

Birim

Personel Kiilik

Personelin kiiliinde (ruhunda) balar ve tmPersonelin kiiliinde (ruhunda) balar ve tm

evresine halka halka yaylr.evresine halka halka yaylr.


98/113

Kontrol sistemini


99/113

Kontrol sisteminikurmann gereklilii -1-

Kontrol Sistemi Kurulmazsa ne olur?a-) kontrol sistemi salkl ve etkin bir ekilde kurulmazsa, en bata kurumhakknda vatandalar nezdinde olumlu bir imaj tesisi mmkn olamaz bununyannda kurumda yolsuzluk veusulszlk olumas ihtimali de fazla olacaktr.rnein bir birimde bir srecin batan sona tek bir grevli tarafndan

yrtlmesi, o birimde yksek riskli bir alan dourmaktadr. Oysaki i kontrolstandartlar gereince grevler ayrl prensibi dorultusunda bir sretmyle bir kiiye braklmamakta, sre farkl kiilerce sonulandrlaraksrete zayf ksmlarda kontrol noktalar tesis edilerek bu ekilde yolsuzluk vesuiistimallerin nne geilmek zere tedbirler alnabilecektir.b-) kontrol sistemi kurulmaz ya da gerei gibi iletilemezse i denetim birimide bu alanda standartlara uygun etkin denetimler yapamayacak ve dolaysyla

st yneticiye makul gvence sunamayacandan st yneticide gvencebeyann salkl bir ekilde veremeyecektir. Etkin bir i kontrol sistemininkurulamad bir kurumda st yneticinin makul gvence sunamayacandanhareketle, yllk faaliyet raporlarnda st yneticinin verecei gvence beyanisabetli olmayacaktr.

Kontrol sistemini


100/113

Kontrol sistemini

kurmann gereklilii -2-c-) kontrol sistemini kurmann en temel avantaj bu kurumlarn ddenetimini yapacak olan Saytay Denetimi esnasnda ortaya kacaktr.darelerin hesap i ve ilemlerinin denetimi Saytay tarafndan yaplmaktadr.Bu denetim esnasnda Saytay; i kontrol sistemi yeterli olan ve etkin birbiimde i kontrol sistemini altran, kontrol zaaf ve risklerinin az olduudarede SAYITAY DENETM KAPSAMINI kendiliinden daha dar ve kstltutulacak, klasik denetim sistemi ve ilem bazl denetimden kanacak her birharcama evraknn tek tek incelenmesi ve denetlenmesi yerine, daha genel birdenetim sistemi olan sistem bazl ve risk odakl denetimle yetinecektir. Ayrcadarelerin kendi i denetilerinin hazrlad denetim raporlarna da kendideerlendirme raporunda daha da fazla nem verecektir. Ksaca Saytay ikontrol sistemi kurulan dareleri kendi denetiminde ok daha az zorlayacaktr.nk bir idarede i kontrol sisteminin bizatihi varl dahi Saytay a

kendiliinden %90 orannda bir makul gvence vermekte olup bu daredeilerin genelde iyi gittii kabul edilecektir.


101/113

Amalarmza ulaamayz!Gvenilirliliimizi kaybederiz, imajmz zedelenir.Parasal kayba urarz.Hrszlk, yolsuzluk, vakit kaybna maruz kalrz.Mevzuata aykrlklarla karlar, idari-mali ceza

alrz.

KONTROL SSTEM ZAYIF SE


102/113

NYARGILAR


103/113

1

kontrol gl politikalarn veprosedrlerin kurulmasyla balar.

Yanl: kontrol gl kontrolortamyla balar.


104/113


105/113

4

kontrol evraklarn kontroldr.

Yanl: kontrol varmakistediimiz hedefe doru gidip

gitmediimiz ve bu amala

yaplan faaliyetlerde ne kadarkontrol

sahibi olduumuzla ilgilidir.


106/113

kontroller aslnda olumsuzdur.

Yanl: kontroller doru eylerin ilkseferde olmasn salar.


107/113

kontrol bir kere kurulan veuygulanan bir sistemdir.

Yanl: kontrol yaayan bir sretir.Srekli gzden geirilmesi ve

gerektiinde gelitirilmesi gerekir.


108/113

kontrol kurumun ana faaliyetlerindenzaman alar.

Yanl: kontrol i srelerinintepesine binmemeli, iine

yerletirilmelidir..


109/113

kontrolden sadece belli kiiler ve belli birimlersorumludur.

kontrolden kurumda alan tm personelsorumludur. Her personel sonuta i kontrolsisteminde kullanlacak bilgileri retir ya dakontrolleri etkileyen faaliyetlerde bulunur. Bunedenle ak ya da zmni herkesin grevtanmnda yer almaldr


110/113

kontrol bir amatr.

kontrol amaca ulamak kullanlan biraratr. Kendisi bir ama deildir.


111/113

kontrol brokrasi yaratr ve alanlar oyalar.

kontrol, srelere ilave yaplan iler olarakdnlmemeli, srelerin bir paras olaraktasarlanmaldr. kontrol sistemi ynetimin

dnda bir sistem deildir. Ynetimin temel birfonksiyonudur.


112/113

Kontroller kuvvetli ise alanlarndolandrclk yapmayacandan emin

olabiliriz.

Yanl: kontrol kesin deil

makul gvence salar.


113/113

Maliye Bakanlnnhttp://www.bumko.gov.tr/kontrol/BelgeGoster.

adresinden i kontrol ile ilgili her trl bilgi vebelgeye ulalabilir.
http://www.bumko.gov.tr/kontrol/BelgeGoster.aspxhttp://www.bumko.gov.tr/kontrol/BelgeGoster.aspx

İç kontrol sunumu1

Documents