hs 2_hoa sinh than nuoc tieu
DESCRIPTION
hóa sinhTRANSCRIPT
-
LOGO BS. TRN KIM CC
-
Mc Tiu
2
5
3
4
1
Trnh by 4 CN
ca thn
GT c ch hnh
thnh NT
Nu TC l ha &
t/phn ca NT
ngi
Nu ng/tc &
ngha 1 s PP
thm d CN
thn
P/bit cc cht
b/thng & bt
thng trong NT
MC TIU BI GING
-
NI DUNG
2
I CNG 1
CC CHC NNG CA THN
NC TIU NGI 3
MT S XN THM D CHC NNG THN 4
XN HA SINH TRONG 1 S BNH THN 5 5
-
I. I CNG
Thn l mt c quan hot ng mnh.
1000 -1500l mu i qua thn / 24h (10% cung cp E
cho thn hat ng), 90% to thnh nc tiu
(nhim v bi tit).
Thn c 4 chc nng:
Bi tit cc cht cn b: c ch lc v ti hp thu
iu ha TBKT
Chuyn ha cc cht
Ni tit
-
II. CC CHC NNG
CA THN
-
1. Chc nng lc ca mng cu thn
Cu to mng lc: L nh d # 75 - 100 A
TLPT>70.000 ko qua c
S lc ca protein qua mng cu thn ph
thuc 3 yu t:
+ Cu trc v tnh cht ca mng cu thn
+ Cu trc v tnh cht vt l ca phn t c
lc: cht c kch thc cng nh d b lc
(HSTT cng ln)
+ Lu lng mu
A. CHC NNG BI TIT
-
CU TO N V THN (NEPHRON)
-
2. Chc nng ti hp thu ca ng thn
Ti hp thu hon ton: Glucose - ngng thn 1,8g/L
Ti hp thu hu ht:
Nc 99%, Kali 98%, Phosphat 95%,
Bicarbonat >90%, AA, Protid, Glucid, Lipid, Vit,
Ti hp thu phn ln: Na+, Cl-
Ti hp thu 1 phn: Ur, urat, Vit C < 50%
Ko c ti hp thu (ch lc n thun): Mannitol, innulin,
Natri hyposulfid dng n/cu
Bi tit cu thn, ng thn, ti hp thu ng thn: Acid
uric v Creatinin.
-
C ch ca QT ti hp thu
4 v d:
Ty theo bn cht ha hc ca cht c ti hp
thu m c nhng c ch ti khc nhau. Lng ti
a ca mt cht c ti hp thu trong mt pht
gi l ti hp thu ti a ca ng thn i vi
cht .
Ti HT nc ng ln gn theo c ch th
ng trn nguyn tc cn bng p sut thm
thu, nhng ng ln xa th theo nguyn tc
ch ng.
-
Ti HT Na+ theo c ch vc tch cc. duy tr s
trung ha 2 pha ca mng TB i hi s i qua
cng chiu ca mt anion (Cl-, HCO3-,) v chiu
ngc li ca mt cation (H+, K+,) cho nn s ti
HT Na+ ph thuc nhiu y/t nh nng ca cc ion
trn, B 2 yu t corticoid, aldosteron,c t/dng
tng cng ti HT Na+ v bi xut K+.
C ch ti HT tch cc xy ra i vi Glucose, aa,
a.uric. Nu 2 cht khc nhau c ti HT theo cng
mt c ch th lc nng ca mt cht tng cao s
ngn cn ti HT cht kia.
-
3. Chc nng bi tit ca ng thn:
Cc sn phm chuyn ha c nng cao
trong mu c bi tit vo ng thn:
K+, H+, NH4+, Acid uric,
-
B. VAI TR TRONG THNG BNG
KIM TOAN
3 c ch iu ha ca thn
Ti hp thu HCO3-: 90% ng ln gn
o thi H+ di dng mui acid v acid ko bay
hi: ng ln xa
o thi H+ di dng mui amon: ng ln xa
(Sau khi gn ion H+, NH3 bin thnh NH4+).
C # 30-50 mEq ion H+ o thi di dng mui
amon v # 10-30 mEq di dng cc mui acid
khc qua NT 24h.
-
C. CHC NNG NI TIT
Thng qua h thng renin - angiotensin aldosteron:
iu ha s hng nh ni mi
Thng bng nc in gii v huyt p.
-
D. CHC NNG CHUYN HA CHT
Chuyn ha cht xy ra rt mnh thn
cung cp E cho h/ng ca thn (Thn s
dng 10% O2 ca ton c th)
T bo thn giu enzym ca CT Krebs, nn
nhng p/ng ca CT Krebs xy ra rt mnh
-
1. Tnh cht chung ca nc tiu
1.1.Th tch nc tiu:
1.000 1.400 ml / 24h (18 - 20 ml/kg)
+ Tui: tr em tiu nhiu hn ngi ln
(tnh theo kg thn trng)
+ Ch n ung
+ Hot ng c th
III. NC TIU NGI
-
1.2. Cc tnh cht vt l ca NT
Mu sc
trong sut
Mi
Sc cng b mt ca NT< Nc
T trng: NT 24 h
BT: 1,005 1,030 (1,018 1,022)
pH nc tiu: NT 24h
BT: T 5 - 6 (TB 5,8)
-
1.3.Thnh phn ha hc ca NT
Cn kh NT( # 55 - 70 g/24h)
CHT V C CHT HU C
Anion Cation Ur 20,0 - 30,0
Cl- 6,0 - 12,0 Na+ 4,0 - 6,0 Creatinin 1,0 - 1,8
PO43- 2,5 - 4,0 K+ 2,0 - 3,0 Acid uric 0,4 - 0,8
SO42- 2,0 - 3,5 Ca2+ 0,15 - 0,25 Acid amin 2,0 - 4,0
NH4+ 0,3 - 1,2 Acid hippuric 0,1 - 1,0
Mg2+ 0,10 - 0,20 Cc Hormon, Vit, Enz
-
2. Nhng cht bt thng trong nc tiu
Glucid: Glucose niu (ngoi ra c th c
Fructose, Galactose do bnh ri lon enzyme
bm sinh).
Protein
Cht cetonic
Sc t mt, Mui mt
HC v hemoglobin
-
Porphyrin
Dng chp
Nitrit: do Reductase ca 1 s VK kh
Nitrat Nitrite
Cn v si
-
IV. MT S XT NGHIM
THM D CHC NNG THN
-
thanh thi (clearance): c th nh gi
chc nng cu thn v ng thn
C: thanh lc l th tch huyt tng c
thanh lc hon ton, tnh theo ml/ph.
U: Nng cht nghin cu/NT (mg/ml)
V: Th tch nc tiu tnh bng ml/ph
P: Nng cht nghin cu/HT (mg/ml)
1. Thm d chc nng o thi
U VC
P
-
Cc: HSTT sau
iu chnh
S: din tch da
1.73CCc
Sc
Cht Nng
( ml /ph)
Ur 60 - 100
Creatinin 90 - 130
Inulin 100 - 130
PAH 400 - 700
-
Thm d chc nng lc cu thn
Innulin, Creatinin, Mannitol.
HSTT 120 ml/ph
Thm d chc nng ti hp thu ca ng thn
Ur, glucose, acid amin, acid uric.
HSTT< 120 ml/ph
C ur 75 ml/ph
Thm d chc nng bi tit ca ng thn
PAH (acid para amino hippuric)
PSP (phenol sulfo phtalein)
HSTT > 120 ml/ph
CPAH = 650 ml/ph
-
NP. PSP (Phenolsulfon phtalein): Tim TM dd
PSP 6%. Sau 15 v 70 pht ly NT nh lng.
Bnh thng: 25% v 75%.
Thp hn : do suy thn hoc kh nng bi
tit ca thn b ri lon,...
2. Thm d chc nng bi tit cht mu
-
3. Thm d chc nng c c NT
Nc vo nhiu: NT long, d thp 1,003
Nc vo t : NT c, d cao 1,030
Nu suy thn :
d do kh nng c c
d do tn thng cu thn
-
V. XN HA SINH TRONG 1 S
BNH V THN
-
TC: - V niu (100 ml /24 h)
- Thiu niu (400 ml /24 h)
- Ur mu, Creatinin /mu tng cao
- Creatinin Clearance 0,166 ml /giy
Giai on u:
Nc tiu t,
Protein /nc tiu ( + )
Ur v Creatinin mu bt u
1. Suy thn cp
-
Giai on suy thn duy tr:
Nc tiu: c, protein ( + )
Na+ > 40 mEq/l
Mu: ur v creatinin 10 - 20 mg%
Giai on bnh phc:
Ur v creatinin bt u
Chc nng thn ci thin nhanh
Chc nng c c tr li bnh thng
Hng cu:
-
2. Suy thn mn
CN lc ca cu thn t t
o thanh thi Creatinin:
>100ml/ph: coi nh BT
> 50ml/ph: Suy thn c th phc hi.
50 - 30ml/ph: 50% nephron b h: thiu mu, cao
huyt p du hiu bo ng
30 - 10ml/ph: bnh trm trng, du hiu sinh ha
r, ko hy vng hi phc.
-
3. Hi chng thn h
Mu
- Protein mu .
- in di: Albumin gim, 2 Globulin .
- Lipid ri lon: C ; TG ; LP ; PL
Nc tiu
- t, 500 ml /24h
- Protein: 3 - 10 g /24 h (30 - 40)
- Th chit quang
- Tr trong, tr m
-
CC THNG S XNHS THNG DNG
CHN ON V THEO DI
CC BNH THN
1. Protein niu
2. Ur
3. Creatinin
4. thanh thi Creatinin
-
L 1 trong ~ XN hng lot k/tra SK nh k
NT ngi BT: c # 50-150 mg /24h coi nh
ko c protein.
Protein niu >150 mg /24h khi u bnh l.
in di protein - NT xc nh v tr tn thng:
Protein niu cu thn: thng c y cc
t/phn nh protein HT.
Protein niu ng thn: c protein TLPT < alb,
c bit l c 2 v 2 microglobulin du
hiu chc chn c tn thng ng thn
1. Protein niu
-
2. Ur
L 1 trong nhng XN c bn
Ur M: 1,7- 8,3mmol/l
>8,33 mmol/l bnh (thiu nng thn)
Nng ur : him gp
Ur NT: 333 - 583 mmol/l.
-
3. Creatinin
Creatinin /HT: Nam 53-97mmol/l
N 44-80 mmol/l
Khi cu thn b tn thng nng creatinin
mu sm hn so vi ur.
L mt thng s nhy v c hiu nh gi
CN thn.
-
4. thanh thi Creatinin
-
LOGO