herstel na cva - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/herstel-na-cva.pdf · •...
TRANSCRIPT
![Page 1: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/1.jpg)
Herstel na CVA
Henry Honné MNR/PT
September 2017
![Page 2: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/2.jpg)
CVA
Infarct 80%
trombose embolie
Bloeding 20%
![Page 3: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/3.jpg)
oorzaak infarct
![Page 4: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/4.jpg)
verzorgingsgebied
art. cerebri media
![Page 5: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/5.jpg)
Wat is herstel??
• Regeneratie van neuronen?
• Spontaan herstel?
• Functieherstel?
• Herstel van spierkracht?
• Weer kunnen lopen?
• ADL zelfstandig?
• Weer aan het werk?
![Page 6: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/7.jpg)
Factoren die herstel
beïnvloeden: • Anatomisch (spontaan) herstel
• Leeftijd?
• Ontstaanssnelheid
• Grootte van de laesie
• Lokalisatie van de laesie
• Motivatie, psychische toestand
• Soort therapie?
![Page 8: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/8.jpg)
Is herstel voorspelbaar?
• Bewustzijnsniveau
• Initieel beperkingenniveau
• Snelheid eerste functieherstel
• Nog lang bestaande incontinentie
• Na een week nog geen zitbalans
• Proprioceptie uitval aan de arm
• Stoornis cognitieve functies
![Page 9: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/10.jpg)
anatomisch herstel
• Collateraalvorming, waterscheidingsinfarct
• Penumbra: hersenweefsel aan de rand
van hersenweefsel, dat reversibel
beschadigd is
• Tijd tussen ischemie en celdood
• Oedeem
• Schade op afstand, opheffen diaschisis
![Page 11: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/11.jpg)
Randvoorwaarden cerebrale
trombolyse • Acute stroke care unit
• Stroke Service
• Interne afspraken o.a. radiologie
• Vast protocol
• Afspraken huisartsen /GGD instuurbeleid
• Faciliteiten 24 uur per dag beschikbaar,
niet incidenteel aanbieden
![Page 12: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/12.jpg)
Wie komt in aanmerking
behandeling? • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op
klinische gronden geen 100% betrouwbaar onderscheid
infarct/bloeding)
• Start behandeling binnen 4,5 uur na ontstaan
symptomen (NB: tot 6 uur mogelijk)
• 18 jaar of ouder, geen bovengrens
• Aspirine geen bezwaar
![Page 13: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/13.jpg)
Cirkel van Willis
![Page 14: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/14.jpg)
Collateraalvorming in cirkel van Willis
![Page 15: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/15.jpg)
Oplossen oedeem; drukvermindering
![Page 16: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/16.jpg)
Plasticiteit
• Het zenuwstelsel heeft een groot
vermogen om te veranderen.
• De reactie op een prikkel vormt geen star
patroon.
![Page 17: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/17.jpg)
Herstelmechanismen
• substitutie
• reorganisatie
• compensatie
• sprouting: collateraal
• nieuwe synapsvorming
![Page 18: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/18.jpg)
Reorganisatie
• Door spontaan herstel van gedeeltelijke
gelaedeerde banen
• Geïnduceerd door gevolgen in gedrag
• “learned non-use”
• Geinduceerd door therapie Constraint
• Induced Therapy
![Page 19: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/19.jpg)
Transcraniele magnetische
stimulatie • Stimulering primaire motorische schors
veroorzaakt een onwillekeurige
spierbeweging
• Stimulering of remming
• Gecombineerd met fMRI
![Page 20: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/20.jpg)
fmri
• Hersengebied met verhoogde activiteit
• heeft een grotere doorbloeding.
• Zuurstoftoevoer is dan groter dan het
• verbruik.
• Relatieve toename van oxyhemoglobine ten
opzichte van deoxyhemoglobine
• Tijdens activiteit een toename van
• signaalintensiteit
![Page 21: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/21.jpg)
Motoriek na CVA
• Vaak hemiparese (hemiplegie)
• Negatieve symptomen:
• Parese.
• Krachtsvermindering.
• met name uitval fijne motoriek.
• Plus symptomen: tonusverhoging en
pathologische reflexen.
![Page 22: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/23.jpg)
Compensatie/adaptatie
• De voorkeur voor een bepaald
bewegingspatroon kan gezien worden als
een adaptatie dan als pathologisch
gedrag.
• Discrepantie tussen fysiologische
parameters en functioneel herstel kan
gezien worden als compensatie.
![Page 24: Herstel na CVA - breincafe.nlbreincafe.nl/wp-content/uploads/2019/09/Herstel-na-CVA.pdf · • Acuut ischemisch CVA (NB: CT noodzakelijk, op klinische gronden geen 100% betrouwbaar](https://reader033.vdocuments.site/reader033/viewer/2022041502/5e226c9b36aa03269033908d/html5/thumbnails/24.jpg)
Conclusie
• Het zenuwstelsel is na een CVA afwijkend.
• Plasticiteit
• Invloed van therapie op herstel nog niet
opgehelderd
• Manier van leren niet duidelijk
• Welke therapie? Taakgericht, functioneel
oefenen, constraint induced therapy.