Karabük Üniversitesi

Bilgisayar Mühendisliği

HASTANE POLİKLİNİK

OTOMASYONU

Yazılım Mühendisliği Dersi Ödevi

Resul Rıza DOLANER

(2014M10206009)

Danışman: Ahmet ÖZALP

Mayıs 2015

İÇİNDEKİLER

A) PLANLAMA ......................................................................................................................................... 3

1- Projenin Amacı ............................................................................................................................... 3

2- Projenin Kapsamı ........................................................................................................................... 3

3- Hedefler ......................................................................................................................................... 3

4- Varsayımlar .................................................................................................................................... 4

5- Engeller .......................................................................................................................................... 4

6- Risk Analizi (İdari – Hukuki – Teknik) ............................................................................................. 5

7- Kullanılan Yöntem ve Araçlar ......................................................................................................... 6

7.1 Yöntem ................................................................................................................................... 6

7.2 Araçlar .................................................................................................................................... 6

8- Kaynak Listesi ................................................................................................................................. 7

B) ANALİZ ................................................................................................................................................ 8

a) Hasta Kabul ................................................................................................................................ 8

b) Poliklinik ................................................................................................................................... 10

C) USE-CASE DIAGRAM ......................................................................................................................... 13

D) TASARIM .......................................................................................................................................... 14

E) TEST SENARYOLARI .......................................................................................................................... 23

A) PLANLAMA

1- Projenin Amacı

Yazılımın ana hedefi, herhangi bir hastanenin gereksinimlerini karşılayacak

düzeyde bir ticari yazılımdır. Ayrıca hastanedeki işlemleri hızlandırmak ve

kolaylaştırmaktır. Herhangi bir hastanede hastaların, doktorların ortak bir

veritabanı üzerinden işlemlerini takip edebilmelerini ve birimler arasında uyumlu

çalışmalarını sağlamaktır. Bu yazılım, hastanenin bütün kaynaklarının (zaman,

insan gücü, mal, vs.) en etkin şekilde kullanılmasına olanak verir. Önceleri elle

takip edilen evrak ve yapılan işlemler, bu yazılım sayesinde bilgisayar tarafından

takip edilir ve yönetilir. İdare ve sağlık birimleri arasında hem lokal, hem de global

entegrasyon yapılarak, zaman kaybının minimuma indirilmesi mümkündür.

2- Projenin Kapsamı

Hastane Poliklinik Bilgi sistemi, hastanelerin sürekli ve gerçek zamanlı olarak

izlenebilmesini sağlamaktadır. Bu hizmetin ana beklentisi sadece mevcut iş

akışının otomasyonunu sağlayan teknolojik bir alt yapıya sahip olmak değil,

bundan çok daha önemlisi daha iyi kalitede sağlık hizmeti sunabilmek, kağıt

ortamından kağıtsız ortama doğru pratik dönüşümü sağlayabilmek ve sağlık

verilerinin tüm sağlık paydaşları için ulaşılabilir olmasını sağlayacak entegre ve

beraber çalışabilir kağıtsız bir sağlık hizmeti ortamı sunmaktır.

3- Hedefler

Randevu işlemlerinin yapılması

Muayene kaydı (Hasta Kabul) ve polikliniklere yönlendirme yapılması

Hasta yatış-çıkış işlemlerinin yapılması

Yönlendirilen polikliniklerden laboratuvar-tetkik istenmesi

İlaç ve malzeme sarfiyatı takibi yapılması

Ameliyathaneye sevk ve ameliyat işlemlerinin kayıtlarının takibi

Poliklinik Listesinin tutulması

Doktor listesinin tutulması

Hasta bilgileri kaydı yapılması

Elektronik reçete işlemlerinin yapılması

4- Varsayımlar

Hastanın polikliniğe başvurduğu varsayılmıştır.

Doktorların temel bilgisayar bilgisine sahip olduğu varsayılmıştır.

Hastane Poliklinik bilgi sistemi kullanıcıların temel bilgisayar bilgisine sahip

oldukları varsayılmıştır.

Hastaya tanı eklendiğinde, muayene işlemi de başlamış varsayılmıştır.

5- Engeller

Poliklinik kaydı için 1 ana tanı olabilir. Ana tanı eklenmiş ise 2. Ana tanı

eklenemez.

Hastaya tanı ekleme işlemi yapılmadan reçete, ilaç, yatış sevk, tetkik girişi,

konsültasyon ve hasta çıkışı işlemleri yapılamaz.

Hasta ilk kayıtta TC Kimlik No girişi zorunlu olmalıdır. Alan 11 haneli ve

numerik olmalıdır.

Hasta çıkış yapılmış ise poliklinik kayı üzerinde değişikliğe izin

verilmemelidir.

Üst düzey bir proje hakkında herhangi bir deneyimi olmayabilir.

Tıp hakkında bilgi ve deneyim sahibi olmayabilir.

Standartların hepsini kullanmak ya da bilmiyor olabilir.

Kullanılan yazılım araçlarına aşina olmayabilir.

6- Risk Analizi (İdari – Hukuki – Teknik)

No İdari Riskler Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma

Yöntemi

1 Alışkanlıklar / Değişime Karşı Direnç

Yeni sisteme kademeli geçiş sağlanarak

personelin yeni sisteme alışması

sağlanabilir.

2 Personel Eğitimi ve Bilgi Düzeyi Etkin bir eğitim planı ve içeriği

oluşturulmalı.

3 Bir Koordinasyon Kurulunun

Oluşturulamaması

Raporda belirtilen Projeyi Uygulayacak

Organizasyon yapısının koordineli bir

şekilde oluşturulması.

No Hukuki Riskler Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma

Yöntemi

1 Kişisel Bilgi Mahremiyeti Etkin güvenlik yazılımları ve

donanımları tedariki ile giderilebilir.

2 Elektronik Reçete Kabulü Sağlık Bakanlığı ile ile ortak çalışmayla

gerçekleştirilebilir.

3 İnternet Suçları ile Mücadele Gerekli güvenlik tedbirlerinin alınması

(FireWall Kullanımı gibi) ile giderilebilir.

4 Yeni Sisteme Göre Yapılanamama

Gerekli organizasyon yapısının

benimsenmesi ve hukuksal

eksikliklerinin giderilmesi ile ortadan

kaldırılabilir.

No Teknik Riskler Azaltma ve/veya Ortadan Kaldırma

Yöntemi

1 İletişim Altyapısının Yetersizliği Gerekli Ağ altyapısının kurulması ile

giderilir.

2 Gizlilik ve Güvenliğin Sağlanması Gerekli güvenlik elamanlarının alınması

ve kullanıcı kontrolü ile giderilebilir.

3 Donanım ve Yazılım

Güncellenmesinin Tamlığı

Lisans sunucu ile yapılan anlaşmalara

ihtiyaçlar doğrultusunda gidilerek ve

düzenli kontrollerle giderilebilir.

4 AR-GE Çalışmalarının Desteğinin

Alınmaması

Sürekli Ar-Ge çalışmalarını takip edecek

bir birim kurularak giderilebilir.

7- Kullanılan Yöntem ve Araçlar

7.1 Yöntem

Yazılımı geliştirirken, yazılım geliştirme süreçlerinden Tekrarlı(iteration)

yazılım geliştirme sürecini kullanmayı seçtik. Çünkü bu gibi projelerde bu tarz

geliştirme süreçleri daha kullanışlıdır. Bu süreç sayesinde projenin her

aşamasında, yeni bir ekleme ya da düzenleme yapmamız gerektiğinde başa

dönebilmemize olanak sağlar. Hastane Otomasyonu gibi sistemlerde modüllerden

oluştuğu için başka bir modül ile uyumuna kontrolüne bakmamız açısından Tekrarlı

Yazılım Süreci en uygunudur.

7.2 Araçlar

Veritabanı olarak büyük verileri en kısa zamanda sorgulayabilmek için ve

performansından dolayı ORACLE veritabanı seçilmiştir.

Yazılım Geliştirme Dili ve Aracı olarak; gerek performans açısından

gerek ORACLE veritabanı uyumluluğundan dolayı JAVA programlama dilini ve Net

Beans yazılım geliştirme ortamını kullandık. Ayrıca bu geliştirme ortamının bedava

olması bize maliyet açısında bir kazanç sağlamaktadır.

Versiyon Kontrol Sistemi olarak, SVN aracı kullanılmıştır. Bu sayede

yazdığımız kodların güvenilir bir şekilde saklanması, versiyonların takip edilmesi,

kodun gelişimine katkıda bulunanların ve kodun kontrol altında tutulması gibi

ihtiyaçları giderilmesi gibi ihtiyaçları karşılanacaktır. Ayrıca SVN kullarak kod

paylaşımını kolaylıkla yapabilir, revizyonları kontrol edilebilir. Kodun geçmiş

sürümlerini de saklandığı için kodumuzun istediğimiz bir sürümüne istendiğinde

geri dönülebilir.

8- Kaynak Listesi

http://lib.baskent.edu.tr/tezbaskent1/00353.pdf

http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/mev/mev_gen/gen_bilgi_islem/HBSACI

_2008_EK.pdf

http://www.meddata.com.tr/tr/index.php?sayfa=hbys

http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/mevzuat/yururlukteki_mevzuat/tebligl

er

B) ANALİZ

a) Hasta Kabul

Hasta Dosyası Ekleme

Sisteme ilk kez kaydı yapılacak kişi için dosya açma işlemi yapılır. Daha

önce kaydı bulunan hasta için: TC Kimlik Numarası girilip sistem sorgulama

yaparak kişi bilgilerini ekrana getirir. (Ayrıca, sistem KPS den kimlik sorgulamayı

otomatik yaparak kişi bilgilerini ekrana otomatik getirmektedir.)

Randevu

Randevu almak isteyen hastalar için randevu ekranı açılır. Randevu verme

işleminin yapılabilmesi için öncelikle kayıt kabul ekranında “Birim” ve “Doktor”

Hasta

Kabul

Hasta Dosyası

Ekleme

Randevu

Hasta Dosya Listesi

Hasta Arama

Muayene

Kayıt

Bilgilendirme

Branş Listesi

Poliklinik Listesi

alanları seçimi zorunlu olmalıdır. Ayrıca bu modül Merkezi Hastane Randevu

Sistemi(MHRS) ile entegre bir şekilde hazırlanmıştır.

Hasta Dosya Listesi

Daha önce hastaneye başvurmuş olan kişileri listeler. Bu listeden herhangi

bir hastanın üzerine tıklandığında hasta kayıt kabul ekranına bilgiler düşmektedir.

Hasta Arama

Daha önce hastaneye başvurmuş olan hastaların dosya bilgilerinde arama

yapmak için kullanılır. Eğer hasta T.C. kimlik numarasını bilmiyorsa ve hastaneye

daha önce başvurmuşsa isim veya soy isimden arama yapmak için kullanılır.

Branş Listesi

Hastanedeki Branşları listeler.

Poliklinik Listesi

Hastanedeki poliklinikleri seçili branşa göre listeler.

Bilgilendirme

Hasta Kabul Modülü Ana ekranında bulunan “Hasta Bilgilendirme” ikonu

tıklanarak Hasta Uyarılar ekranı açılır. Ekranın alt kısmında bulunan “Kayıt”

bloğundaki alanlar girilip Açıklama alanına hasta kuruma geldiğinde verilmesi

istenen bilgilendirme mesajı yazılır.

Muayene Kayıt

Sisteme ilk kez kaydı yapılacak kişi için önce dosya açma işlemi yapılır.

Daha önce kaydı bulunan hasta için: TC Kimlik Numarası, sistem sorgulama

yaparak kişi bilgilerini ekrana getirir. Ekrana kişi bilgileri geldikten sonra; Birim,

Doktor alanlarından seçim yapılarak Kayıt işlemi gerçekleştirilir.

b) Poliklinik

Poliklinik Hasta Listesi

Poliklinik defterinden birim ve doktor seçilerek hasta kabulden sevk edilen

hastalar listelenir. Bu liste üzerinden muayene yapılan, yapılmayan, çıkış yapılan,

yapılmayan, poliklinik önceliği gibi çeşitli kriterlere hasta sorgulaması yapılır.

Poliklinik

Poliklinik Hasta

Listesi

Tanı Girişi

Hasta Yatış

Reçete

Tetkik Giriş

Konsültasyon

İlaç

Hasta Çıkış

Tanı Girişi

Tanı listesinden tanılar seçilir ve kaydedilir. Kaydedilen tanı için Ön tanı,

kesin tanı ve Ana tanı vb. tanı tiplerinden bir tanesi veya birkaçı seçilir. Her bir

poliklinikte 1 tane ana tanı olmak zorunluluğu vardır. Tanıyı kaydeden kullanıcı ve

tanı kayıt zamanı bilgilerinin log’u tutulur.

Reçete

Hastaya yazılan reçeteler online olarak sisteme gönderilir. Hastaya

kaydedilen reçete çıktısı veya reçete No verilir.

Tetkik Giriş

Tetkik sekmesinden tüm tetkikler listelenir ve hastaya sistemden üzerinden

tetkik kaydı eklenir.(Laboratuvar, Radyoloji vb.)

Hasta Yatış

Hekim hastanın durumuna göre servise yatışını planlayabilir. Bunun için

yatış verilecek birim seçilir. Yatış verilecek birim kendi branşına ait birimden

seçebilir.

Hasta Çıkış

Hastanın poliklinikte işlemleri tamamlandıktan sonra hekim tarafından çıkış

verilir. Çıkış tarihi ve saati varsayılan olarak sistem zamanı gösterilir. Varsa

açıklama bilgisi kaydedilir.

Konsültasyon

Hekim başka bir branşa ait birimden konsültasyon isteği yapar. Bu istek ilgili

birimin poliklinik listesinde görüntülenir. Konsültasyon birimi hastayı kabul

ettiğinde sonuç aynı ekrandan takip edilir.

İlaç

Hekim hastasına vereceği ilacı sisteme kaydetmelidir. Hastane stoklarından

kullanılan ilaç ve tıbbı malzeme listesinden düşülür.

C) USE-CASE DIAGRAM

D) TASARIM

1- Class Diagram

2- Flow Chart Diagram

3- User Interface Sketches

E) TEST SENARYOLARI

Senaryo

Tanımı Tanı Ekleme

Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.

Aktör Doktor

Adım Numarası

Test Adımları Girilen Değer

Beklenen Çıktılar

Sonuç

Adım 1 Tanı ekranını

açmalıdır

Tanı Ekleme Butonuna

Basıldı

Tanı Ekranı Açıldı

Başarılı

Adım 2

Her birim (poliklinik

ve klinik kaydı için 1 ana tanı olabilir. Ana

tanı seçilmiş ise 2. Ana tanı seçilemez.

Poliklinikte

hastaya tanı girildi

ana tanı seçildi.

Ana Tanı

seçilmeden başka işlem yapılmadı

Başarılı

Adım 3

Seçilen tanının

doktoru, kullanıcısı ve kayıt zamanı

eklenmelidir.

Hastaya Tanı eklendi

Tanı Ekleyen doktorun

kullanıcısı ve

kayıt zamanı eklendi

Başarılı

Adım 4 İlk tanı eklerken

varsayılan Ana Tanı

işaretli olmalıdır

Tanı Ekleme Butonuna

Basıldı

Varsayılan olarak ana

tanı geldi

Başarılı

Senaryo

Tanımı Yatış Sevk

Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.

Aktör Doktor

Adım

Numarası Test Adımları

Girilen

Değer

Beklenen

Çıktılar Sonuç

Adım 1 Yatış onay butonu tıklandığında yatış

ekranı açılmalıdır.

Yatış onay butonuna

tıklandı.

Yatış ekranı açıldı.

Başarılı

Adım 2

Servisin boş yatak sayılarını

gösterebilmelidir.

Yatış onay formu

açıldı.

Servisin boş yatakları

görüntülendi.

Başarılı

Adım 3

Hasta çıkışı iptal

edildiğinde yatan hasta kabul

tarafından onaylanmayan

yatışının da iptal

edilmelidir.

Yatan hasta

kabul ekranı

açıldı.

Hasta çıkışı iptal

edildiğinde

yatan hasta kabul

tarafından onaylanmayan

yatışının da

iptal edildi.

Başarılı

Senaryo Tanımı

Konsültasyon

Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.

Aktör Doktor

Adım

Numarası Test Adımları

Girilen

Değer

Beklenen

Çıktılar Sonuç

Adım 1

Varsayılan günün

tarihi ve saati görünecektir. Salt

okunur olarak gösterilmelidir.

Değiştirememelidir.

Konsültasyon

butonuna tıklandı.

Salt okunur olarak

görüntülendi. Günün tarih

ve saati değiştirilmedi.

Başarılı

Adım 2

Kendi birimi

haricindeki diğer birimler

listelenmelidir.

Konsültasyon

istenen birime

tıklandı.

Kendi birimi

haricindeki diğer birimler

listelendi.

Başarılı

Adım 3

Konsültasyon Birimi,

Konsültasyon Doktoru ve cevap verilmiş ise

cevaplama tarih ve saati gösterilmelidir.

Konsültasyon

butonuna tıklandı.

.

İlgili alanlar gösterildi.

Başarılı

Senaryo Tanımı

Hasta Bilgileri Görüntüleme

Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.

Aktör Doktor

Adım Numarası

Test Adımları Girilen Değer

Beklenen Çıktılar

Sonuç

Adım 1

Hastanın kimlik bilgileri, sosyal

güvence bilgileri,

iletişim bilgileri, vizit bilgileri ve vizit

hareket bilgileri salt okunur olarak

gösterilir.

Hasta

bilgileri iconuna

basıldı.

Hastanın kimlik bilgileri

gösterildi.

Başarılı

Senaryo Tanımı

Hasta Çıkış

Varsayımlar Hastanın poliklinikte muayeneye başvurduğu varsayılmıştır.

Aktör Doktor

Adım

Numarası Test Adımları

Girilen

Değer

Beklenen

Çıktılar Sonuç

Adım 1

Hasta Çıkış ekranını

açmalıdır

Hasta Çıkış

Butonuna Basıldı

Hasta Çıkış Ekranı Açıldı

Başarılı

Adım 2

Ana Tanı Girilmeden

Hasta Çıkış yapılmamalıdır.

Tanı girilmeden

hasta çıkış butonuna

basıldı

Hasta Çıkış

yapılmadı. Başarılı

Adım 3 Çıkışı yapılan hastanın bilgileri üzerine işlem

yapılmamalıdır.

Çıkışı

yapılan hasta da

tetkik, ilaç

vb. işlem yapılmaya

çalışıldı.

Çıkışı yapılan hasta da diğer

alanlar salt

okunur olarak geldi

Başarılı

Adım 3

Açıklama alanı

zorunlu olmamalıdır ve hasta çıkış yapılmalıdır.

Açıklama alanına bilgi

girilmedi.

Hasta Çıkış yapıldı

Başarılı