gözlem yoluyla çğrenme 2
TRANSCRIPT
Sosyal hayatta karşılaştığımız birçok öğrenme durumları sadece koşullanma
teorileriyle açıklanamaz.
Yemek, giyim, halk oyunları, eğlence, ulusal ve hatta
ekonomik davranışlar ne tam olarak koşullanma ile ne de
bilişsel teorilerle açıklanabilir.
Bebekler konuşmayı, taklit ederek öğrenir.
Cinsiyet rolleri, anne baba ve kardeşlerden
öğrenilir.
İnsanlar,bir çok karmaşık davranışı pekiştirmeler olmadan
gözleyerek öğrenir.
Örneğin yemek yeme, parmak kaldırarak söz isteme, öğretmen
geldiği zaman sessiz durma, oyun oynama gibi…
Bu tür öğrenmeleri açıklayan en önemli
kuramlardan biri, gözlem yoluyla
öğrenme kuramıdır.
Çocuklar, çevrelerindeki kişilerin davranışlarını gözlerler.
Gözledikleri davranışlardan sonucu olumlu olmayan
davranışları taklit etmezler.
Örneğin,önündeki arabanın bir çukura ya da kasise girerek sarsıldığını gözleyen sürücü, arabasına zarar vermemek için gözlediği
davranışı taklit etmez.
Örneğin,önündeki arabanın bir çukura ya da kasise girerek sarsıldığını gözleyen sürücü, arabasına zarar vermemek için gözlediği
davranışı taklit etmez.
Bandura’nın karşılıklı etkileşim Modeli
Çevresel etkiler
Kişisel faktörler (inançlar, beklentiler, kendini değerlendirme)
Davranış
Koşullu öğrenmede birey kendi tecrübelerine dayandığı halde, sosyal
öğrenmede başkalarının tecrübelerinden yararlanarak öğrenir.
Bir davranışın öğrenilmesi için, bireyin bu davranışın sonucunu yaşayarak
öğrenmesi gerekmez. (Örneğin köpek tarafından ısırılan bir çocuğu gözleyen
biri, köpekten korkabilir.)
Bandura’ya göre model alınan, gözlenen davranışların bireyin
belleğine kodlanması ve gerektiği zaman hatırlanması gerekir.
Bu özelliklerinden ötürü gözlem yoluyla öğrenmenin bilişsel boyutu
da vardır.
Bandura’ya göre
dikkat
hatırlama
yeniden üretme
pekiçtireç
Dikkat :
Model alınan davranışın doğru taklit edilebilmesi
için öncelikle model alınan
davranışa dikkat edilmesi gerekir.
Kodlama ve saklama
Gerektiğinde taklit etmek için modelin tüm davranışlarını belleğe kodlamak
gerekir.
Yeniden Üretme:
çevre şartları
bireyin fiziksel gücü
bireyin imkanları
zaman
Pekiçtireç:
Taklit edilen davranış çevrede beğenildiyse tekrar edilir, beğenilmediyse fazla tekrar edilmez ve zamanla söner.