günümüzde türkiye’de Özel eğitim hizmetleri...günümüzde türkiye’de Özel eğitim...

29
Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu Üniversitesi Engelli Öğrenciler Birimi Aile Sunusu Dünya Engelliler Günü 3 Aralık

Upload: others

Post on 03-Jan-2021

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri

Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey

Anadolu Üniversitesi Engelli Öğrenciler Birimi

Aile  Sunusu  

Dünya Engelliler

Günü 3 Aralık

Page 2: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim

Özel  Eği.m  

Bağımsız  Yaşama  Ka6lım  

Bireysel  Planlama  

Sistema.k  Uygulama  

Düzenli  ve  Dikkatli  

Değerlendirme  

Page 3: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitimin İlkeleri

Tüm  bireyler  için  eği.m  

Erken  eği.m  

Bütünleş.rme  

Uyarlamalar  

İlgili  kurum  ve  kuruluşlarla  işbirliği  

Bireyselleş.rilmiş  eği.m  planı  (BEP)  

Aile  ka6lımı  

Örgütlerin  görüşleri  

Toplumsal  ka6lım  

Page 4: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetleri

Milli Eğitim Bakanlığı

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği

Page 5: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinden Yararlanma

q Eğitsel değerlendirme ve tanılama

q Yeterliklerin belirlenmesi ve uygun eğitim ortama yönlendirme

q Rehberlik Araştırma Merkezi (RAM)

q Yönlendirme için sağlık raporu

Page 6: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri

Erken Çocukluk Eğitimi

Okulöncesi Eğitim

İlköğretim

Ortaöğretim

Yükseköğretim

Mesleki Eğitim

Page 7: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Erken Çocukluk Eğitimi q  0-36 aylık çocukların eğitimidir.

q Hizmet veren kurumlar şöyledir: q  Özel eğitim anaokulları q  Bünyesinde anasınıfı bulunan özel eğitim okulları q  Araştırma ve uygulama merkezleri q  Özel kreş ve gündüzlü bakımevleri

q  30-40 dakikalık bire-bir öğretim yapılır.

q  Ailenin bilgilendirilmesi ve desteklenmesi esastır.

Page 8: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Okulöncesi Eğitim q  37-69 aylık çocukların eğitimidir.

q Okulöncesi eğitim zorunludur.

q  Bütünleştirme yoluyla eğitim esastır.

q Özel eğitim okullarında özel eğitim sınıfları açılabilir.

q Öğrenci oranı 2:10; 1:20; 5:10 şeklindedir.

q  Farklı yetersizliği olan öğrenciler bir arada olabilir.

Page 9: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri

İlköğretim & Ortaöğretim

Kaynaştırma Yoluyla Eğitim

Ayrı Ortamlarda

Eğitim

Page 10: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Kaynaştırma Yoluyla Eğitim q  Tam zamanlı ya da yarı zamanlı uygulanabilir.

q Okulun programı takip edilir ve BEP hazırlanır.

q  Akranlarına verilen diploma düzenlenir.

q Ortam düzenlemesi yapılır ve destek eğitim odası açılır.

q Öğrenci oranı 1:25; 2:35 şeklindedir.

q Merkezi sınavlar için tedbir alınır.

Page 11: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Kaynaştırma Yoluyla Eğitim (devam) q  Başarı BEP’e göre değerlendirilir.

q  Sınavlarda süre, ortam, cihaz ve materyallerde düzenlemeler yapılır.

q Öğrenciler bazı derslerden muaf tutulabilirler: q  İşitme ve zihin yetersizliği olan öğrenciler için yabancı dil dersi q  Görme yetersizliği olan öğrenciler için çizim dersler q  Fiziksel yetersizliği olan öğrenciler için motor beceri gerektiren dersler

q  Kaynaştırma öğrencileri bir defaya mahsus sınıf tekrarı yapabilirler.

Page 12: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Ö

zel Eği

tim

Sın

ıfı

Bulunduğu Okulun Programını Uygulayan Özel Eğitim Sınıfı

Özel Eğitim Programı Uygulayan Özel Eğitim Sınıfı

Page 13: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Bulunduğu Okulun Eğitim Programını Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları q Görme ve işitme engelli öğrenciler için ilkokullarda

özel eğitim sınıfları açılır.

q  Birleştirilmiş sınıf uygulaması ile eğitim yapılır. q  Sınıf mevcudu en fazla 10 öğrenciden oluşur. q Öğrenciler bazı dersleri ve sosyal etkinlikleri diğer

akranları ile bir arada yaparlar.

Page 14: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri

Özel Eğitim Programını Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları q  İlkokul, ortaokul ve meslek liselerinde özel eğitim sınıfları açılır.

q  Birleştirilmiş sınıf uygulaması ile eğitim yapılır. q Değerlendirme ve sınıf mevcudu özel eğitim programının uygulandığı

okullardakine uygun olarak belirlenir.

q Öğrenciler bazı dersleri ve sosyal etkinlikleri diğer akranları ile bir arada yaparlar.

Page 15: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri

Destek Eğitim Odası q  Tam zamanlı kaynaştırma öğrencileri için destek

eğitim odası açılır. q Ders saati, haftalık toplam ders saatinin %40’ını

aşmayacak şekildedir.

q Özel eğitim öğretmeni, okulöncesi öğretmeni, sınıf öğretmeni ve alan öğretmenleri görevlendirilir.

Page 16: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri

Özel Eğitim Okulları

Gündüzlü ve Yatılı İlkokullar

İşitme Yetersizliği Olan Öğrenciler

Görme Yetersizliği Olan Öğrenciler

Gündüzlü Özel Eğitim Uygulama İlkokulları ve Ortaokulları

Orta ve Ağır Düzeyde Zihin

Yetersizliği Olan Öğrenciler

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan

Öğrenciler

Ayrı Ortamlarda Eğitim İlköğretim

Page 17: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Ortaöğretim q Genel, mesleki ve teknik programlara devam edemeyen

öğrenciler için gündüzlü meslek okulları açılır.

q  Farklı yetersizlikleri olan öğrenciler birlikte eğitim görürler ve yetersizlik türüne göre ayrı sınıflar oluşturulur.

q  Sınıf mevcutları otizm spektrum bozukluğu olanlar için 6, diğer engel türleri için 10 kişiden oluşur.

Page 18: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri Ortaöğretim (devam) İşletmelere giden öğrenciler; q Haftanın üç günü işyerine, haftanın iki günü okula

devam ederler.

q  3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nun verdiği haklardan yararlanırlar.

q  İşyeri becerileri konusunda koordinatör öğretmen tarafından, devam konusunda işveren tarafından izlenirler.

Page 19: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Eğitim Kademelerinde Özel Eğitim Hizmetleri

Yüksek Öğretim

Yüksekokul ve Fakülteler

Genel, Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Programlarını Tamamlayan Öğrenciler

İş Uygulama Okulları

Genel, Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Programlarına

Devam Edemeyen Öğrenciler

Yüksek Öğretim

Page 20: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Destek Özel Eğitim Hizmetleri

ABC q  123

q  456

q  789

Page 21: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması

Kayıt ve Kabul q Okullara kayıt, çalışma takvimindeki süreye bakılmaksızın yapılır.

q  37 aydan gün alan çocukların kaydı okulöncesi eğitim kurumlarına, 69 ayını dolduran çocukların kaydı ilkokullara yapılır.

q Okullara kayıtta tuvalet eğitimi kazanmış olma şartı aranmaz.

Page 22: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması Devam Zorunluluğu q  Engelli öğrencilerin okula devamları zorunludur.

q Öğrencilerin okullara devamlarının sağlanmasıyla ilgili tedbirler okul yönetimince alınır.

q Öğrencilerin kayıtları, yaşları zorunlu öğrenim çağı dışına çıkıncaya kadar silinmez.

Page 23: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması Eğitim Programları ve BEP q  Engelli öğrenciler için takip edecekleri eğitim programı temel

alınarak BEP hazırlanması esastır.

q  BEP’te şunlar yer alır: q  Öğrencinin kişisel bilgileri q  Yıllık amaçlar ve kısa dönemli amaçlar q  Destek eğitim hizmetinin türü, süresi, sıklığı ve kimler tarafından sunulacağı q  Kullanılacak yöntem ve teknikler ile öğretim materyalleri q  Eğitim ortamına ilişkin düzenlemeler q  Davranış problemlerini önlemeye ya da azaltmaya yönelik tedbirler

Page 24: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması Öğrenci Karnesi ve Bireysel Gelişim Raporu q  Tüm öğrencilere dönem sonlarında karne verilir.

q Her öğrenci için BEP’de yer alan bilgi ve becerilerin kazanım düzeyi için bireysel gelişim raporu hazırlanır ve karneyle birlikte verilir.

q  Karneler ve bireysel gelişim raporları, sınıf öğretmenleri ve alan öğretmenleri tarafından birlikte doldurulur.

q Devam şartını sağlayan öğrenciler başarısız notla değerlendirilmez.

Page 25: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması Evde Eğitim Hizmetleri q  Sağlık problemi nedeniyle en az 12 hafta süreyle örgün eğitimden

yararlanamayacak öğrencilere evde eğitim hizmeti verilir.

q  Evde eğitim hizmeti, haftada 10 saatten az olmamak üzere planlanır. q  Evde eğitim süresince öğrenciler devamsız sayılmaz.

Page 26: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması Hastanede Eğitim Hizmetleri q  Sağlık kuruluşlarında yatarak tedavi gören zorunlu öğrenim çağındaki

engelli öğrencilerin eğitimlerini sürdürmeleri için hastaneler bünyesinde hastane sınıfları açılır.

Page 27: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması Ücretsiz Taşıma q Özel eğitim okullarındaki öğrenciler ile kaynaştırma uygulamalarında

bireylerin okullara ulaşımlarının ücretsiz sağlanması için Bakanlıkça gerekli tedbirler alınır.

q Refakat edilmesine karar verilen bireyin, velisi ücretsiz taşıma hizmetinden yararlandırılır.

Page 28: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Özel Eğitim Hizmetlerinin Uygulanması Ücretsiz Öğle Yemeği q Özel eğitim okullarında gündüzlü olarak eğitimlerini sürdüren

öğrencilere genel bütçeden karşılanan ödenekle ücretsiz öğle yemeği verilir.

Page 29: Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri...Günümüzde Türkiye’de Özel Eğitim Hizmetleri Doç. Dr. Şerife Yücesoy Özkan Arş. Gör. Gülefşan Özge Akbey Anadolu

Dünya Engelliler Günü

3 Aralık

Katılımınız İçin Teşekkürler…