gazar shim

2

“Ãàçàð øèì” êîìïàíèéí òàíèëöóóëãà

“Ãàçàð øèì” êîìïàíèé íýðèéí á¿òýýãäýõ¿¿í

“Ãàçàð øèì” êîìïàíèé òåõíîëîãè

Ñòàíäàðò

Ä¿ãíýëò

www.zaluu.comwww.zaluu.com

3

“Ãàçàð øèì” êîìïàíèé òàíèëöóóëãà

Тус компани 1999 онд байгуулагдаж хүнсний ногооны консерв үйлдвэрлэн

борлуулж үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн билээ. Үйлдвэрлэл эхэлсэн эхний жил 2

төрлийн 20 мянган шил консерв үйлдвэрлэж байсан бол одоо 24 нэр төрлийн 1 сая

орчим шил консерв үйлдвэрлэж байна. Тус компани энэ салбарт монголдоо анхдагч

төдийгүй тэргүүлэгч компани юм.

Манай бүтээгдэхүүн Нийслэлийн шилдэг бүтээгдхүүнээр 2003, 2004 онуудад,

үндэсний шилдэг бүтээгдхүүнээр 2006 онд тус тус шалгарсан ба 2007 онд ХХААЯ-

наас хүнсний ногоо боловсруулагч шилдэг үйлдвэрээр тус тус шалгарсан болно.

Үйлдвэрлэл эхэлсэн эхний жилүүдэд улирлын чанартай буюу зөвхөн намрын үед

үйлдвэрлэл явуулж байсан болно. Байнгын жигд үйл ажиллагаа явуулахаар эрэл

хайгуул, туршилт судалгаа хийсний үр дүнд 2007 оноос жилийн турш үйлдвэрлэл

явуулах болсноор үйл ажиллагаа жигдэрч, ажилчид ажилдаа мэргэшиж,

бүтээгдэхүүний гологдол, чанарын доголдол алга болж, компаний үйлдвэрлэл,

борлуулалт, үр ашиг ихээхэн нэмэгдэж ирлээ. Мөн жимс жимсгэнэ боловсруулан

төрөл бүрийн компот, чанамал үйлдвэрлэдэг болсноор бүтээгдхүүний нэр төрөл,

тоо хэмжээ өсөж байна.

Тус компани үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүнээ өөрсдийн боловсруулсан монгол

технологи, жороор үйлдвэрлэж, тогтворжуулагч бодис, консервант хийдэггүй,

зөвхөн дулааны боловсруулалт, ариутгал хийх замаар консервлодог. Ийм учир

консервыг задласнаас хойш бусад бүтээгдэхүүн шиг удаан хадгалж болдоггүй.

Цаашид үйлдвэрлэх бүтээгдэхүүний тоо хэмжээ, нэр төрлийг улам нэмэгдүүлж энэ

төрлийн бүтээгдэхүүний дотоодын зах зээлийн 40%-ийг хангах зорилт тавин

ажиллаж байна.


4

Òóñ êîìïàíè íü:

■ 2003 онд нийслэлийн шилдэг бүтээгдэхүүн



■ 2005 онд үндэсний шилдэг 99 бүтээгдэхүүн буюу "Үлэмжийн чанар" шагнал

■ 2007 онд ХХААЯ-аас "Монгол улсын жимс, хүнсний ногоо боловсруулах

шилдэг үйлдвэрлэгч" өргөмжлөлтэй.


5

Íэрийн бүтээгдэхүүн

ГБТ Трэйдинг ХХК-ний "Газар Шим" үйлдвэр нь 1999 онд байгуулагдан өнөөг

хүртэл 10 жилийн туршид эх орны үржил шимтэй хөрсөнд тарьж ургуулсан хүнсний

ногоо болон жимс жимсгэнийг боловсруулж төрөл бүрийн салат, ногооны нөөш,

компот, жимсний чанамал зэрэг 15 нэр төрлийн бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэн зах

зээл дээр хамгийн ХЯМД үнээр борлуулж байна.

Бүтээгдэхүүний

нэр Бүтээгдэхүүний орц Бүтээгдэхүүний онцлог Савалгаа

Алаг салат

Лууван, улаан

чинжүү, өргөст хэмх,

ногоон чинжүү,

ургамлын тос,

амтлагчууд

Тунгалаг шүүстэй бага зэрэг

тостой, махтай хольж идэхэд

илүү тохиромжтой, хоолны

хачир болон дангаар нь

хэрэглэнэ.

550 мл

Өег салат

Лооль, лууван, улаан,

ногоон чинжүү,

өргөст хэмх, сонгино,

сармис, ургамлын

тос, амтлагчууд

Маш зөөлөн, амттай,

тосорхог, шууд дангаар нь

талхан дээр тавьж идэхэд

илүү тохиромжтой. Мөн

гоймон, агшаасан будаатай

хольж идэхэд махыг орлох

хэмжээний амттай тул

цагаан хоол болгох гэх

мэтээр хэрэглэж болно.

550 мл

Баялаг

Өргөст хэмх, улаан

чинжүү, улаан лооль,

цэцэгт байцаа,

лууван, сонгино,


Усан уусмалтай, өнгө

үзэмжтэй. Задлаад хэрчиж

хэрэглэхэд нэг дор 5 төрлийн

дарсан ногоогоор өөрсдөө

болон зочидоо дайлахад

нүүр бардам хоол идэх

дуршил төрүүлэх увидастай.

900 мл

Өргөст хэмх Усан уусмалтай. Монгол 550 мл


6

орны үржил шимтэй хөрсөнд

ургасан сайхан амттай,

махтай хоолны хачир болон

архи, виноны даруулга

болгон хэрэглэхэд

тохиромжтой

Амтат чинжүү

Усан уусмалтай. Задалж

хэрчиж хэрэглэнэ. Хоолны

амт оруулагч болон хачир,

салатанд хольж хэрэглэнэ.

550 мл

Амтат лооль

Усан уусмалтай. 2-р хоолны

хачир болон салатанд

дангаар болон жижиглэж

хэрчиж хэрэглэж болно.

Архи, дарс, виноны даруулга

болгон хэрэглэхэд

тохиромжтой.

550 мл

Хүрэн манжин

Усан уусмалтай хэрчиж

хийсэн. Эмчилгээний

зориулалтаар хэрэглэнэ. Цус

төлжүүлэх, даралт

бууруулах, биеийн

эсэргүүцэл сайжруулах амин

дэмээр баялаг. Хоолны хачир

болон винегрет салатанд

хольц маягаар дангаар нь

хэрэглэнэ.

550 мл

Лечо

Лоолийн нухаш,

улаан, ногоон

чинжүү, сонгино,


Зөөлөн амттай, өтгөн

урсдаггүй, хоолонд соус,

хачир, талхан дээр түрхэж

шууд хэрэглэж болно.

550 мл


7


Алимны чанамал Алим, элсэн чихэр,

лимоны хүчил, 380 г

Чавганы чанамал Ясгүй чавга, элсэн

чихэр, лимоны хүчил 380 г

Чавганы компот

Ястай чавга, элсэн

чихэр, лимоны хүчил,

ус

Даралт бууруулах зорилгоор

хэрэглэж болно. 900 мл

Алимны компот Алим, элсэн чихэр,

лимоны хүчил, ус

Витамин С-ээр баялаг тул

амин дэм ихтэй. 900 мл

Хар чавганы компот Хар чавга, элсэн

чихэр, ус

Маш өтгөн шүүстэй, В,С

амин дэмээр баялаг, даралт

бууруулах зорилгоор болон

нарийн боов чимэглэх

зэргээр хэрэглэж болно.

900 мл

Гүзээлзгэний

компот

Гүзээлзгэнэ, элсэн

чихэр, ус

Тод улаан өнгөтэй,

зөөлрөөгүй биетэй, дангаар

нь, коктейль, нарийн боовны

чимэглэл болгож хэрэглэнэ.

900 мл

Тоорны компот

Хальсалсан тоор,

элсэн чихэр, ус

Тод шар өнгөтэй, биетэй,

сайхан амттай, Тоортны

чимэглэл, коктейль, дангаар

нь идэж хэрэглэнэ.

—900 мл

Будаатай

Байцаа, будаа,

лууван, хаш, өргөст

хэмх, сонгино,

сармис, ургамлын

тос, лоолийн нухаш

болон бусад

Задлаад халаах

шаардлагагүй, амттай

зөөлөн, шууд хэрэглэж

болно. Будаа агшааж, хольж

хэрэглэж болно. Цагаан

хоол, талхан дээр тавьж

600 мл


8

амтлагчууд идэхэд тохиромжтой.

Хаштай

Хаш, улаан чинжүү,

улаан лооль,


сармис, бусад


Зөөлөн, тосорхог дарсан

мөөгийг санагдуулам амттай.

Будаа, гоймонд хольж идэх,

цагаан хоол, талхан дээр

тавьж идэхэд илүү


600 мл

Икра чинжүүтэй

Улаан чинжүү, хаш,

лууван, сонгино,

улаан лооль,

ургамлын тос, бусад


Бүх ногоогоо нухшилж

хийсэн. маш зөөлөн сайхан

амттай. Хүүхэд, хөгшдөд

идэхэд шингэц сайтай.

Хоолны хачир, талхны хачир

болгож хэрэглэнэ.

600 мл

Шарсан төмстэй

Шарсан төмс, хаш,

сонгино, өргөст хэмх,

лууван, улаан лооль,



Шууд хоол хэлбэрээр

хэрэглэнэ. 600 мл

Байцаатай

Байцаа, улаан

чинжүү, лууван,

өргөст хэмх, сонгино,



Хоолны хачир болгон

хэрэглэнэ. Дангаар нь идэхэд

зөөлөн, тосорхог, махтай

идэхэд шингэц сайжруулна.

600 мл

Ягаан байцаатай

Усан уусмалтай дангаар нь

дарсан. Хоолны хачир,

махтай зохицоно. Ялангуяа,

тахиа, шувуу, загасны

стекэнд хачир болгож

хэрэглэж болно. Халааж

хэрэглэвэл илүү


600 мл


9

Лечо Лоолийн нухаш,

улаан, ногоон

чинжүү, сонгино,



Зөөлөн амттай, өтгөн

урсдаггүй, хоолонд соус,

хачир, талхан дээр түрхэж

шууд хэрэглэж болно.

600 мл

Өег

Лооль, лууван, улаан

чинжүү, ногоон

чинжүү, өргөст хэмх,

сонгино, сармис,



Маш зөөлөн, амттай,

тосорхог, шууд дангаар нь

талхан дээр тавьж идэхэд

илүү тохиромжтой. Мөн

гоймон, агшаасан будаатай

хольж идэхэд махыг орлох

хэмжээний амттай тул

цагаан хоол болгох гэх

мэтээр хэрэглэж болно.


10

Òåõíîëîãè

Ãàçàð øèì êîìïàíèé үйлдвэрт Герман, Хятад, Орос,

Болгарын болон өөрсдөө зураг төслөө гаргаж монголд хийсэн тоног төхөөрөмжийг

ашиглаäàã байна. 2007-2009 онд үйлдвэрийн тоног төхөөрөмжийн 80%-ийг

шинэчлэж өндөр даралт, өндөр температурт ариутгах иж бүрэн автомат автоклав,


11

гар удирдлагатай автоклав болон бусад тоног төхөөрөмжийг суурилуулснаар

бүтээгдэхүүний нэр төрөл, чанар ихээхэн сайжирч, хөдөлмөрийн бүтээмж

нэмэгдэн, ажлын нөхцөл íü сайжирñàí.

2009 он гарснаас хойш 8 нэр төрлийн шинэ бүтээгдхүүнийг үйлдвэрлэн худалдаанд

гаргаад байна. Эдгээр бүтээгдэхүүн нь өмнө хийж байсан бүтээгдэхүүнээс амт,

найрлага, боловсруулалтын хувьд огт өөр, сав, хаяг, баглаа боодлыг цоо шинээр

шийдвэрлэж өнгө үзэмж, амт, найрлага, чанараар өндөр түвшинд хүрñýí ãýæ ¿çäýã .

Ýäãýýð шинэ бүтээгдэхүүнийг хоол хачирлах, амт оруулах зориулалтаар

хэрэглэхээс гадна дангаар нь болон будаа, талх, төмстэй идэхэд тохиромжтой.

Цагаан хоолтонгууд ýíý шинэ бүтээгдэхүүнийг ихээхэн таашааж байнга хэрэглэдэг

болоод байна.

БНМАУ Улсын стандарт

Ногооны, консервлосон бүтээгдэхүүний

дээж авах,бүрэлдэхүүн хэсгийн харьцааг

тогтоох, шинжилгээнд бэлтгэх арга

УСТ358,0-89

Сайд нарын зөвлөлийн дэргэдэх Улсын стандартын газрын 1989 оны 41 дүгээр

тогтоолын дагуу 11989 оны 7 дугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн мөрдөнө.


12

Стандартыг зөрчвөл хуулийн хариуцлага хүлээлгэнэ. Энэ стандарт нь ногооны

консервлосон бүтээгдэхүүний дээж авах, бүрэлдэхүүн хэсгийн харьцааг тогтоох,

шинжилгээнд бэлтгэх аргыг тогтооно.

1. Үндсэн ойлголт

1.1. Мэдрэхийн эрхтний үнэлгээ, дундаж дээжинд хийсэн лабораторийн

шинжилгээний дүнг үндэслэж консервлосон ногооны чанарыг тогтооно.

1.2. Ижил боловсролт, савлагаатай нэг үйлдвэрт зориулан бэлтгэж адил хугацаанд

хүлээн авч буулгахад зориулсан нэг сортын хэсгийг нэг төрөл хэсэг / партик/ гэнэ.

1.3. Нэг төрөл хэсгээс авсан тодорхой дээжийг нийтэд нь эх дээж гэнэ.

1.4. Эх дээжний нэг төрөл хэсгээс нэг удаа авсан тодорхой хэмжээтэй

бүтээгдэхүнийг дээж гэнэ.

1.5.Лабораторийн шинжилгээнд зориулсан эх дээжний тодорхой хэсгийг дундаж

дээж гэнэ.

1.6. Консервлосон ногооны хэмжээ, нэр төрөл, ерөнхий байдлыг тухайн хэсгийн

дагалдах баримт бичигтэй тулгаж шалгаад хаяглалт гаднах байдал, ариун цэврийг

тогтооно.

1.7. Хэсгийн нэр төрлийг тогтоогоод эх дээжний тодорхой тоотой нэгжийг шилж

авна. Холимог бүтээгдэхүүн ирсэн үед нэр төрлөөр нь ялган хэсэглэнэ.

2. Эх дээж бүрдүүлэх

2.1. Эх дээж бүрдүүлэхийн тулд хэсэг бүрээс бүх хэсгийн 5%-ыг сонгон авч

нээнэ.Давсалсан, дарсан ноггоны бүрэлдэхүүн хэсгийн харьцааг тодорхойлоход

авсан дээжнээс 2-4-ыг зориулна.

2.2. Нээсэн консерв /торх/ -ны янз бүрийн үеэс 2-44 дээж авч давсалсан өргөст

хэмх, ногоон лоолиос 1кг давсны уусмалаас 0,5 кг байцаа /шүүсний хамт/ 1кг-ийг

тус тус авна.

2.3. Хэсэгт ямар нэгэн эвгүй үнэртэй бүтээгдэхүүн илэрвэл бүгдийг шалгаж, эвгүй

үнэртэй бүтээгдэхүүнтэй /консерв/ торх/ -ыг ялган салгаж илэрхий гажигтай торх

/консерв/ -ыг нээж түүн дэх бүрэлдэхүүнийг тусад нь шинжилнэ. Тийм


13

бүтээгдэхүүнийг ашиглах тухайн асуудлыг орон нутгийн ариун цэврийн хяналтын

байгууллага шийдвэрлэнэ.

2.4. Задгай ганд дарсан байцаа, давсалсан ногоон лооль өргөст хэмхийн бүх хэсэгт

урьдчилан үзлэг хийсний дараа хэмжээнээс ннь хамааруулан 3-5 дээж авна.

2.5. Нэг төрөл хэсгээс авсандээжүүдийг нийлүүлж холино. Энэ бүгд их дээжийг

бүрдүүлнэ.

3. Дундаж дээж бүрдүүлэх

3.1. Хольсон эх дээжнээс дундаж дээж авна. Давсалсан өргөст хэмх, ногоон

лоолийн дээж авахдаа 1кг давсны уусмалаас 0,5 кг дарсан байцааг шүүсний хамт 1

кг-ийг тус тус авна.

3.2. Дарсан байцаа давсалсан өргөст хэмх, ногоон лоолийн дундаж хэмжээг

таглаатай өргөн хоолойтой шилэнд хийнэ.

3.3. Дундаж дээж нь дараах хаягиай байна.

-үйлдвэрийн нэр

- бүтээгдэхүүний нэр

-үйлдвэрлэсэн он, сар, өдөр

-дээж авсан өдөр

-хэсгийн хэмжээ

-дээж авсан хүний нэр

3.4. Бүтээгдэхүүнд чанартай холбогдох маргаан гарсан үед нийлүүлэгч

байгууллагын төлөөлөгчийг байлцуулан таслан шийдэх дээж авах / магадлах/

лабораторит шилжүүлэхээр явуулна.

3.5. Дээжийг шинжлэхдээ +10*С нэг хоног /0+2/ С 5 хоногоос хэтрүүлж болохгүй.

4. Бүрэлдэхүүн харьцаа тогтоох

4.1.Бүрэлдэхүүн хэсгийн / давсны уусмал ногоо/ харьцааг давсалсан ногоо, дарсан

байцааг хүчиллэгт нь хүргэсний дараа тодорхойлно.


14

4.2. Шинжилгээнд авсан давсалсан өргөст хэмх, ногоон лоолийн торх тус бүрт

цэвэр жинг тодорхойлно. Торхын /консервын/ тагийг онгойлгож, амт оруулагчдыг

салгаад дээж авч давсны уусмалыг шүүнэ. Сонгож авсан дээжийг жинлэнэ. Нийт

жин, савны жингийн зөрүүгээр ногооны хэмжээг гаргана.Давсны уусмалын жинг

гаргахдаа торхны цэвэр жин, амт оруулагч, ногооны жингийн ялгаагаар

тодорхойлно. Давсны уусмалын хэмжээ /х/ -ийг томьѐогоор бодожхувиар

илэрхийлнэ. Д-давсны уусмалын жин Д1-ногооны жин

Д*10

х= ---------

Д+Д1

4.3. Дарсан байцаан дах бүрэлдэхүүн хэсгийн харьцааг тодорхойлохдоо дундаж

дээжийг жинлээд 10-15 С –ын налууөнцгөөр байрласан цэвэр модон дээгүүр 15

минутын хугацаанд чөлөөтэй урсаы шүүснийхэмжээг тодорхойлно. Авсан дундаж

дээжний жинд шүүснийхэмжээг харвцуулж их хувиар илэрхийлнэ.

Тайлбар: Давиан шинжлэх шаардлагатай үед эх дээжнээс дахин дундаж дээж

авна.Энэ тохиолдолд 2 шинжилгээний үзүүлэлтийн арифметикийн

дунджыг эцсийн дүнгээр авна.

4.4. Давсалсан ногооны бүрэлдэхүүн хэсгийн харьцааг 2-4 шинжилгээний

үзүүлэлтийн арифметикийн дунджаар тооцно.

5. Шинжилгээнд дээж бэлтгэх

5.1.Бүтээгдэхүүний байдлаас хамааруулан жижиглэх, нухах, хутгах,аргуудаар

физик химийн шинжилгээнд бэлтгэнэ.

5.2. Бүтээгдэхүүний дээжийг жижиглэхийн тулд үндсэн бүтээгдэхүүнийг амт

оруулагч, навч бусад хольцоос нь цэвэрлэнэ.

5.3. Бүтээгдэхүүний дээжийг нэг төрөл болгогчийн тусламжтай нэг жигд холимог

болгоно. Хатуу, шингэн хэсгүүд нь амархан салдаг бүтээгдэхүүнийг хатуу хэсгийг

урьдчилан аяганд хийж жижиглэсний дараа хольж хутгана. Шингэн нухаш маягийн

бүрэлдэхүүний дээжийг нэг төрөл болгоно.

5.4. Бүтээгдэхүүний дээж бэлтгэхдээ анхаарах нь: бүтээгдэхүүнд хүнд металл

тодорхойлохдоо төмөрлөг хольцгүй материалаар хийсэн аппаратад жижиглэнэ.


15

С- амин дэминийг тодорхойлохдоо дээжийг төмөрлөг гадаргуутай зүйлд шүргүүлж

болохгүй. Бүтээгдэхүүн угаах аргаар эрдэс хольц тодорхойлохдоо дээжийг хутгаж,

жижиглэх ба нухаж болохгүй.

5.5. Бэлэн болсон дээжийг шилэн саванд хийнэ. Амин дэм тодорхойлохдоо дээжийг

бэлдээд шууд шинжилнэ. Бусад шинжилгээг 0 С -5С-д нэг хоног хадгалсан

дээжинд хийж болно.

5.6. Жинлэж авахын тулд өмнө шинжилгээнд бэлдсэн дээжийг урьдчилан

болгоомжтой хутгаж болно.

Ä¿ãíýëò

Ýíý áèå äààëòûã õèéñíýýðýý “Ãàçàðøèì” êîìïàíèé òàëààð ìºí

á¿òýýãäýõ¿¿íèé íýð òºðëèéí òàëààð ñóäàëæ àâëàà.

ГБТ Трэйдинг ХХК-ний "Газар Шим" үйлдвэр нь 1999 онд байгуулагдан

өнөөг хүртэл 10 жилийн туршид эх орны үржил шимтэй хөрсөнд тарьж ургуулсан

хүнсний ногоо болон жимс жимсгэнийг боловсруулж төрөл бүрийн салат, ногооны

нөөш, компот, жимсний чанамал зэрэг 15 нэр төрлийн бүтээгдэхүүнийг

үйлдвэрлэн зах зээл дээр хамгийн õÿìä үнээр борлуулäàã áàéíà..

“Ãàçàð øèì” êîìïàíè íü Îðîñ, Áîëãàð , Ãåðìàí òåõíîëîãè àøèãëàõààñ

ãàäíà ººðñäèéí çóðàã òºñëèéã ãàðãàí õèéñýí òåõíîëîãèéã ¿éëäâýðòýé

àøèãëàäàã. ¯йлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүнээ өөрсдийн боловсруулсан монгол


16

технологи, жороор үйлдвэрлэж, тогтворжуулагч бодис, консервант хийдэггүй,

зөвхөн дулааны боловсруулалт, ариутгал хийх замаар консервлодог áàéíà.

Àøèãëàñàí ìàòåðèàë:

www.gazarhim.mn

www.google.mn

ÌÓ-í ñòàíäàðò õýìæèëç¿éí òºâ

“Ãàçàðøèì”-í áººíèé òºâ


http://www.gazarhim.mn/

http://www.google.mn/

gazar shim

Documents

www

zaluu