etabs Örnekler ve saglama 2002-doc
TRANSCRIPT
ÖRNEKLER ve SAĞLAMA KILAVUZU
ETABS
ÖRNEKLER ve SAĞLAMA KILAVUZU
İlk baskı Ağustos 2000Türkçe 1.1.2002 çevirisi
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:iiCOMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
COMPUTERSCOMPUTERS &&
ENGINEERINENGINEERINGG
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:iiiCOMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
TELİF HAKKI
Copyright Computer & Structures, Computers & Engineering. Her hakkı saklıdır. ETABS programı ve ilgili tüm yazılı belgeler sahiplik ve çoğaltma hakları saklı ürünlerdir. Evrensel sahiplik hakları Computers & Structures Inc.'a aittir. Türkçe yazılı belgelerin sahiplik hakları Computers & Engineering kuruluşuna aittir. Computers & Structures Inc. ve Computers & Engineering kuruluşlarından yazılı izin alınmadan programın lisanssız kullanımı veya yazılı belgelerinin çoğaltılması tamamen yasaktır.
Daha ayrıntılı bilgi, yazılım lisansı ve belgelerin kopyaları için başvuru adresi:
Türkiye, Almanya ve Rus Fed. Devletleri Ana Dağıtımı:COMPUTERS & ENGINEERINGHolzmühlerweg 87-89D-35457 Lollar, ALMANYATel: 0049 6406 73667Fax: 0049 6406 4745E-Mail: [email protected]://www.comp-engineering.comhttp://www.csiberkeley.comftp://ftp.csiberkeley.com/webdld
ã Copyright Computers & Structures Inc., 1978-2002CSI Logo'su Computers & Structures Inc. kuruluşunun tescilli ticari markasıdır.ETABS Computers & Structures Inc. kuruluşunun ticari markasıdır.Windows Microsoft Corporation kuruluşunun ticari markasıdır.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:1COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
SORUMLULUK
ETABS programının ve yazılı belgelerinin hazırlanmasına büyük zaman, çaba harcanmış ve maddi fedakarlık yapılmıştır. Program tam olarak test edilmiş ve kullanılmıştır. Bununla birlikte programı kullanırken, kullanıcı, programın güvenilirliği veya kesinliği konusunda programı hazırlayan veya dağıtanların herhangi bir sorumluluk almadığını veya bunu ima etmediğini kabul eder ve anlar.
Kullanıcı, programın temel varsayımlarını açıkça anlamalı ve programın oluşturduğu sonuçları kendisi bağımsız olarak kontrol etmelidir.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:2COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
ETABS MENÜLERİNİN TANIMLARI:
ETABS komutlarına Uygulama Simgeli (İkon’lu) Ana Araç Çubuğu, Yan Araç Çubuğu, ve Üst Menü'den (Pull Down) erişilecektir. Bununla birlikte Uygulama Simgeli araç çubukları Üst Menü’de bulunan işlemlerin çoğuna, daha çabuk erişimi sağlar.Atama (Assign) işlemi sırasında hatırlamanız gereken iki önemli nokta vardır. Birincisi; bir değeri atayacağınız nesneyi belirtmeden önce o değeri tanımlamış (Define) olmalısınız. İkincisi; önce elemanları seçmeli (Select) sonra onlara yeni büyüklükler atamalı (Assign) ya da eskilerini değiştirmelisiniz .
PROGRAMLARIN KURULMASI:
ÖNEMLİ NOT: Windows sistem ayarlarında sayı (Number) ve para birimi (Currency) bölümlerinde ONDALIK (DECIMAL) AYIRICI olarak virgül yerine nokta (.) kullanınız. Her iki bölümde de GRUPLANDIRMA sembolü için tek boşluk ( ) işareti (single blank) koyup ve gruplandırma sayısı için 3 sayısı yerine sıfır (0) yazıp O.K’e basınız. Bilgisayarı alışıldığı gibi kapatıp yeniden açınız (boot).
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:3COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
İçindekiler
Giriş
Örnek 1Kiriş Açıklıklarında Yüklenmiş Düzlem Çerçeve
Statik Ağırlık Yükü Analizi
Örnek 2Üç Katlı Düzlem Çerçeve
Dinamik Davranış Spektrum Yükü Analizi
Örnek 3Üç Katlı Düzlem ÇerçeveYönetmeliğe Uygun Yanal Yük Analizi
Örnek 4Tek Katlı Üç Boyutlu Çerçeve
Dinamik Davranış Spektrum Yükü Analizi
Örnek 5Üç Katlı Üç Boyutlu Çaprazlı Çerçeve
Dinamik Davranış Spektrum Yükü Analizi
Örnek 6Dokuz Katlı On Açıklıklı Düzlem Çerçeve
Eigenvalue Analizi
Örnek 7Yedi Katlı Düzlem ÇerçeveAğırlık Yükü ve Yanal Yük Analizi
Örnek 8İki Katlı Üç Boyutlu Çerçeve
Dinamik Davranış Spektrum Yükü Analizi
Örnek 9İki Katlı Üç Boyutlu Simetrik Olmayan Bina Çerçevesi Dinamik Davranış Spektrum Yükü Analizi
Örnek 10Panel Elemanı Davranışı
Statik Yanal Yük Analizi
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:4COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:5COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 1
Kiriş Açıklıklarında Yüklenmiş Düzlem Çerçeve Statik Yerçekimi Yükü Analizi
Açıklama
Bu yapı tek katlı, iki boyutlu ve düşey statik yüklemeye maruz bir çerçevedir. Çerçevenin geometrisi ve yükleme şekli 1-1 no’lu şekilde gösterilmiştir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
İki boyutlu çerçeve analizi Kiriş açıklığında düşey yükleme Rijit ofset konmamış kolon ve kiriş düğüm noktaları Mafsal uçlu kolon bağlantısı
Bilgisayar Modeli
Bu çerçeve, 3 kolon akslı ve 2 açıklıklı bir sistemdir. Ölçü birimi Kip-inç-saniyedir. Elastisite modulü 3000 ksi’dır. Tüm kolonlar 12”x24” ebadında, kirişler ise 12”x30” ebatlarındadır. ETABS sonuçlarını, prizmatik elemanlar ve kiriş teorisi kullanılarak elde edilen teorik sonuçlarla karşılaştırabilmek için kolon ve kirişlerdeki rijit düğüm noktası ofseti modellenmemiş, eksenel deformasyon ve kesmeye bağlı deformasyonlar ihmal edilmiştir.
Bu işlem ETABS’ın otomatik özellik üretme yeteneğini devre dışı bırakmak suretiyle gerçekleştirilmiştir. Bunun yerine bir çubuk elemana ait atalet momenti ve eksenel alanı her eleman için ayrı ayrı girilmiştir.
Bu örnek için kullanılan veri giriş dosyası EX1.edb’ dir. Bu dosya program CD’sinde mevcuttur.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:6COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Sonuçların Karşılaştırılması
B1 ve B2 kirişlerine etkiyen eğilme momenti ile kesme kuvvetine ait teorik sonuçlar desteklenmiş saçak çıkmaları için tablo halinde hazırlanmış değerlerden elde edilmiştir. (Kaynak [1]’e başvurun) B1 kirişine ait bu sonuçlar Şekil 1-2’de ETABS sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Beklendiği gibi sonuçlar aynıdır. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça:
1. American Institute of Steel Construction Manual of Steel Construction-Allowable Stress Design, Chicago, Illinois, 1989.
Örnek 1Kiriş Açıklığında Yüklenmiş Düzlem Çerçeve
Şekil 1-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:7COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 2
Üç Katlı Düzlem Çerçeve Dinamik Davranış Spektrumu Analizi
Açıklama
Bu yapı 1940 El Centro depreminde kaydedilen Kuzey-Güney yönündeki %5 sönümlü sismik davranış spektrumu etkilerine maruz bırakılmış üç katlı bir düzlem çerçevedir.
Çerçeve geometrisi Şekil 2-1 de gösterilmiştir:
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
İki boyutlu çerçeve analizi
Kolon ve kirişlerin rijit düğüm noktası ofsetleri otomatik olarak hesaplandı
Dinamik davranış spektrum analizi
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:8COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Bilgisayar Modeli
Yapı 2 kolon aksı ve tek açıklıklı bir Çerçeve olarak modellenmiştir. Kip-inç-saniye ölçü birimleri kullanılmıştır. Yapı ile ilgili diğer parametreler aşağıdaki gibidir:
Tüm kolonlar W14X90 Tüm kirişler sonsuz derecede rijit ve derinlikleri 24”dir. Elastisite Modülü = 29500 ksi Tipik kat kütlesi = 0.4 kip-sn2/inç tir.
Bu kolon, sonsuz bir eksenel alana sahip olduğu varsayılarak modellenmiştir ki eksenel deformasyon ihmal edilebilecek kadar küçük olsun. Aynı zamanda ETABS’ın “kesme deformasyonlarının göz ardı edilmesi” seçeneğini devreye sokmak için kolon kesme alanı sıfır olarak girilmiştir. Bu deformasyonlar, modelin ETABS’la yapılan hesaplarının elle yapılan hesaplar ile uyum içinde olmasını sağlamak amacıyla göz ardı edilmiştir ki sonuçlar karşılaştırılabilsin.
Bu örnekte veri giriş dosyası “EX2.edb”dir. Davranış spektrum dosyası ELCN-RS1’dır. Bu dosyaları CD’nizde bulmak mümkündür.
Sonuçların Karşılaştırılması
Bu örnekte katın yanal sertliğini hesaplayabilmek için kirişlerin rijit olduğunu ve kolonun üst başlığında 24 inç’lik (Kiriş derinliğine eşit) rijit bir dirseğin varlığını kabul etmek gerekir, ayrıca eksenel deformasyonlar ve kesme deformasyonlarının her ikisi de göz ardı edilmelidir. (Kaynak 1’i inceleyin).
Böylece örneğimiz eşit kütle ve sertliğe sahip “üç yay, üç kütle” sistemine indirgenebilir. Örneğimiz sistemin üç doğal titreşim periyodunu ve kütlesel olarak normalleştirilmiş mod şekillerini elde etmek için kesin metotlardan herhangi biri kullanılarak analiz edilebilir. (Kaynak 2’yi inceleyin.)
Elde edilen üç teorik doğal titreşim periyodu ve kütlesel olarak normalleştirilmiş mod şekilleri Şekil 2-2’deki ETABS sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Tabii beklendiği gibi sonuçlar aynıdır. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
O halde üç doğal titreşim periyodundaki spektral ivmeler, kullanılan davranış spektrumundan lineer interpolasyon yoluyla elde edilebilirler. Spektral ivmeler, mod davranışlarını elde etmek için sırasıyla mod şekilleri ve kat kütle bilgileriyle birlikte kullanılabilirler. Kat yer değiştirmeleri ve kolon momentlerine bağlı mod davranışları tam dörtgensel kombinezon işlemi kullanılarak birleştirilebilir.
Elde edilen kat yer değiştirmeleri ve kolon momentleri Şekil 2-3’deki gibi ETABS sonuçları ile karşılaştırılırlar.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:9COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Kaynakça
1. Przemieniecki, J.S. Theory of Matrix Structural Analysis, Mc-Graw-Hill,1968.
2. Paz, M. Structural Dynamics, Theory and Computations, Van Nostrand Reinhold, 1985.
3. Wilson, E .L., Kiureghian, A.D. and Bayo, E.P. A Replacement for the SRSS Method in Seismic Analysis, Eartguake Engineering andStructural Dynamics, Vol,9, 1981.
Örnek 2Üç Katlı Düzlem Çerçeve
Şekil 2-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:10COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:11COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 3
Yönetmelikçe Statik Olduğu Belirtilen Üç Katlı Düzlem Çerçeve
Yönetmeliğe Uygun Yanal Yük Analizi
Açıklama
Bu yapı otomatik yükleme durumları altında analiz edilmiş üç katlı düzlem bir çerçevedir. Çerçeve geometrisi Şekil 3-1’de gösterilmiştir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
İki boyutlu çerçeve analizi
AISC veri tabanından otomatik olarak alınmış kesit özellikleri
UBC 1994 deprem yüklerinin otomatik üretimi
UBC 1994 rüzgar yüklerinin otomatik üretimi
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:12COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Bilgisayar Modeli
Yapı 2 kolon eksenli ve tek açıklıklı bir çerçeve olarak modellenmiştir. Kip-inç birim sistemi kullanılmıştır. Yapı ile ilgili diğer parametreler aşağıdaki gibidir:
Tüm kolonlar W14X90 Tüm kirişler sınırsız rijit olup 24” derinliğindedir. Elastisite modülü = 29500 ksi Poisson oranı = 0.3 Tipik kat kütlesi = 0.4 kip-sn2/inç
UBC 1994 deprem yükleri oluşturulmasında analizle ilgili yönetmelik parametreleri aşağıdaki gibidir:
UBC Deprem Bölge Faktörü, Z = 0.40 UBC Zemin Profili Tipi = SC UBC Önem Katsayısı, I = 1.25 UBC Mukavemet Aşımı Çarpanı = 8.5 UBC Ct Katsayısı = 0.035 UBC Kaynağa Yakınlık Çarpanı , Deprem Kaynak Tipi = B Kaynağa Uzaklık = 15 km
UBC rüzgar yükleri oluşturulmasında, etkilenme ve analizle ilgili yönetmelik parametreleri aşağıdaki gibidir:
Çerçeve Tarafından Desteklenen Yapının Genişliği = 72 ft UBC Temel Rüzgar Yükü = 100 mph UBC Maruz Kalma Şekli = B UBC Önem Faktörü, I = 1
Girilecek veri dosyası EX3.edb.’dir. bu dosya CD’de mevcuttur.
Sonuçların Karşılaştırılması
Kat kesme kuvvetleri iki yük durumu için, Kaynak 1’de verilen formül kullanılarak hesaplanabilir. Deprem yükleri hesabındaki formüllerde ETABS tarafından hesaplanan temel peryot değerlerini kullanabilirsiniz. ETABS sonuçlarındaki bu temel peryot 0.5203 saniyedir. (Bu örnekteki ve örnek 2’deki hesaplanmış temel peryotlar arasındaki farka dikkat edin, bu fark eksenel deformasyonların göz ardı edilmesini sağlar.)
Hem el ile hem de ETABS programı ile ayrı ayrı yapılan kat kesme kuvveti hesaplarından elde edilen sonuçların UBC deprem yüklerine bağlı olanları Şekil 3-2’de, UBC rüzgar yüklerine bağlı olanları ise Şekil 3-3’te karşılaştırılmıştır. Beklendiği gibi değerler aynıdır.
Kaynakça
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:13COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
1. International Conference of Building Officials Uniform Building Code, Whittier, California, 1994.
Örnek 3Üç Katlı Düzlem Çerçeve
Şekil 3-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:14COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:15COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 4
Tek Katlı Üç Boyutlu Çerçeve Dinamik Davranış Spektrumu Analizi
Açıklama
Bu yapı tek katlı, dört açıklıklı, üç boyutlu bir çerçevedir. Çerçeve birbirine dik iki temel yön istikametinde, 1940 El Centro depreminin Kuzey-Güney bileşkeli %5 sönüm oranına sahip deprem davranış spektrumuna maruz kalmıştır.
Çerçeve geometrisi Şekil 4-1’de gösterilmiştir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
Üç boyutlu çerçeve analizi
Dinamik davranış spektrum analizi
Bilgisayar Modeli
Bu yapı dört kolon akslı ve dört açıklıklı tekil bir çerçeve olarak modellenmişir. Ölçü birimi olarak Kip-inç-saniye kullanılmıştır. Yapı ile ilgili diğer tüm parametreler aşağıdaki gibidir: C1 ve C2 aksı üzerindeki kolonlar 24”x 24”tür. C3 ve C4 aksı üzerindeki kolonlar 18” x18”dir. Tüm kirişler rijit ve 36” derinliğe sahiptir. Elastisite Modülü = 3000 ksi Kat Ağırlığı = 150 psf
El ile hesaplama yapabilmek için, bazı kabuller yapılmıştır. ETABS sonuçlarının, karşılaştırılacağı bu el hesaplarının kabulleriyle uyum içinde olması için kolonlar kesme ve eksenel deformasyon göz ardı edilebilecek şekilde modellenmiştir.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:16COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Bu örneğe ait veri giriş dosyası EX4.edb.’dir. Davranış spektrum dosyası ise ELCN- RS1’dir. Bu dosyalar CD üzerinde listelenmiştir.
Sonuçların Karşılaştırılması
Örneğimiz serbestlik derecesi üç olan bir sistemdir. Yapının stifnes (sertlik) matrisi, kirişlerin rijit olduğu, kolon tepe uçlarında 36 inç’lik rijit ofsetler olduğu ve kesme deformasyonları ile kolon eksenel deformasyonlarının göz ardı edilebileceği kabul edilerek, tek tek kolon sertliklerinin birleştirilmesinden elde edilir. Oluşturulan sisteme ait sertlik ve kütle matrisleri kullanılarak, sistemin anormalize edilmiş kütle mod şekilleri ile üç ayrı doğal periyodu elde edilebilir. Bunlar Şekil 4-2’de ETABS sonuçlarıyla karşılaştırılmıştır. Beklendiği gibi sonuçlar benzerdir. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça
1. Przemieniecki, J.S. Theory of Matrix Structural Analysis, Mc-Graw-Hill,1968.
2. Paz, M. Structural Dynamics, Theory and Computations, Van Nostrand Reinhold, 1985.
Örnek 4Tek Katlı Üç Boyutlu Çerçeve
Şekil 4-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:17COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 5
Üç Katlı, Üç Boyutlu Çaprazlı Çerçeve Dinamik Davranış Spektrumu Analizi
Açıklama
Bu yapı L şeklinde, 4 benzer çapraz ile desteklenmiş bir binadır. Tüm elemanlar (kolonlar ve çaprazlar) sadece eksenel yük taşımaktadır.
Yapı X yönünde El Centro depreminin sismik davranış spektrumunun N-S bileşkesine maruz bırakılmıştır. Yapısal sönüm %5’tir. Yapının şekli ve tipik bir çerçevesi Şekil 5-1’de gösterilmiştir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
Düzlem çerçeve kullanarak üç boyutlu analiz yapmak
Eğilme sertliği ihmal edilmiş çapraz (diyagonal) ve kolon elemanları
Dinamik davranış spektrum analizi
Bilgisayar Modeli
Yapı, dört benzer düzlem çerçevenin uygun bir şekilde yerleştirilmesi ile oluşacak biçimde modellenmiştir. Her çerçeve üç kolon çizgisinden oluşmuştur. Ölçü birimi olarak kip-inç-saniye kullanılmıştır. Her elemanın kenarları 2 inç’e 3 inç olan dikdörtgen kesitleri vardır. Elastisite modülü 29500 ksi olarak alınmıştır. Her elemanın uçlarındaki momentler, sadece eksenel yükler taşınacak şekilde serbest bırakılmış kat kütlesi 1.242 kip sn2/ inç ve kütle atalet momenti de 174907.4 kip-sn2-inç olarak alınmıştır.
Veri giriş dosyası EX5.edb.’dir. Davranış spektrum veri dosyası ise ELCN-RS2’ dir. Bu dosyalar CD üzerinde listelenmiştir.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:18COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Sonuçların Karşılaştırılması
Bu problem Kaynak 1 ve 2’de çözümlenmiştir. ETABS sonuçlarının, Kaynak 1 ve 2’ye Göre, bir çerçeveye ait doğal peryot ve ana eleman kuvvetleri için yapılan karşılaştırması Şekil 5-2’de verilmiştir. Uyum mükemmeldir. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça
1. Wilson, E .L. and Habibullah, A. SAP90,Sample Example and Verification Manual, Computers and Structures, Inc., Berkeley, California, 1992.
2. Peterson, F.E.EASE2, Elastic Analysis for Structural Engineering- ExampleProblem Manual, Engineering Analysis Corporation, Berkeley, California, 1981.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:19COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Tipik Çerçeve Yandan görünüşü
Örnek 5Üç Katlı, Üç Boyutlu Çaprazlı Çerçeve Bina
Şekil 5-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:20
COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:21COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 6
Dokuz Katlı – On Açıklıklı Düzlem Çerçeve Özdeğerler Analizi
Açıklama
Bu örnek Şekil 6-1’de gösterildiği gibi dokuz katlı, on açıklıklı bir düzlem çerçevenin özdeğerler analizidir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
İki boyutlu düzlem çerçeve
Özdeğerler analizi
Bilgisayar Modeli
Bu çerçeve on açıklık ve onbir kolon çizgisi ile modellenmiştir. Ölçü birimi olarak kip-ft- sn kullanılmıştır.
Elastisite modülü 432000 ksf olarak alınmıştır. Tipik eleman eksenel alanı 3 ft2, atalet momenti ise 1 ft4 olarak alınmıştır. Eleman boyundaki 3 kip-sn2/ ft/ft’lik kütle “etken boy” yolu ile kat kütlesine çevrilip analizde kullanılmıştır.
Bu örnekteki veri giriş dosyası adımız EX6.edb.’dir. Bu dosyalar CD’nizde mevcuttur.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:22COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Sonuçların Karşılaştırılması
Bu örnek aynı zamanda 1 ve 2 no’lu Kaynak’da analiz edilmiştir. ETABS analizi ile Kaynak 1 ve Kaynak 2’deki analizler arasında iki farklılık vardır. Kaynak 1 ve Kaynak 2’deki modeller yapı üzerindeki her düğüm noktasına yatay ve düşey kütle serbestlik derecesi atar. Ancak ETABS modeli sadece yatay kütleler atar ve buna ek olarak herhangi bir kat seviyesindeki düğüm noktalarına sadece 1 yatay kütle atanır.
ETABS’dan elde edilen Eigen değerleri Şekil 6-2’de Kaynak 1 ve Kaynak 2’den elde edilen sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Yukarıda numaralanan modellemelerdeki farklılıkları hesaba katarak sonuçlar karşılaştırıldığında sonuç mükemmel denebilir. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça
1. Wilson, E .L. and Habibullah, A. SAP90,Sample Example and Verification Manual, Computers and Structures, Inc., Berkeley, California, 1992.
2. Bathe, K.J. and Wilson, E.L. Large Eigenvalue Problems in Dynamic Analysis, Journal of the Eng. Mech. Div., ASCE, Vol.98, No.EM6, Proc. Paper 9433,December 1972.
Örnek 6Dokuz Katlı, On Açıklıklı Düzlem Çerçeve
Şekil 6-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:23COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 7
Yedi Katlı Düzlem Çerçevenin Yerçekimi Yükü ve Yanal Yüklerle Analizi
Açıklama
Bu tek katlı düzlem bir çerçevedir. Ağırlık yükleri ve çerçevenin geometrisi Şekil 7-1’de gösterilmiştir.
Çerçeve aşağıda gösterilen yanal yükler altında üç kez analiz edildi:
Şekil 7-1’de gösterilen statik yanal yükler
1940 El Centro depreminin %5 sönümlü deprem davranış spektrumunun N-S bileşkesinden kaynaklanan yanal yükler
1940 El Centro depreminin ivme zaman tanım alanının N-S bileşkesinden kaynaklanan yanal yükler
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
İki boyutlu çerçeve analizi
Kullanıcı tarifli kesit özellikleri
Kullanıcı tarafından girilebilen yanal yük değerleri
Dinamik davranış spektrum analizi
Dinamik zaman tanım alanı analizi
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:24COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Bilgisayar Modeli
Çerçeve üç kolon çizgisi ve iki açıklıktan oluşan bir model ile temsil edilmiştir. Çerçevede kullanılan geniş flanş kesitli elemanlar eski olduğundan bunlara ait özellikler ETABS’ın içindeki AISC kesit özelliği veri tabanında mevcut değildir. Dolayısı ile bu veri girişi için gerekli kesit özellikleri dışarıdan sağlanmalıdır.
Statik yanal yük analizi için gerekli veri giriş dosyası adı EX7a.edb’dir.
Dinamik davranış spektrum analizi için gerekli veri giriş dosyası ELCN-RS3’tür.
Dinamik zaman tanım aralığı için gerekli veri giriş dosyası EX7c’dir. Zaman aralıkları veri girişi için ELCN-THU’dur. Zaman tanım sonuçları tahrik’in ilk sekiz saniyesinde elde edilir. Bu sonuçların karşılaştırılacağı Kaynak 2 ile uyum içindedir.
Sonuçların Karşılaştırılması
Örnek çerçeve Kaynak 1’de ağırlık yükleri, statik yanal yükler ve dinamik davranış spektrum yüklerine göre analiz edildi. Kaynak 2 ise örnek çerçevemizi statik yanal yükler ve dinamik davranış spektrumu ile zaman tanım alanı yüklerine göre analiz eder.
Anahtar ETABS sonuçlarının Kaynak 1 ve 2’den elde edilen sonuçlarla karşılaştırılmasından elde edilen Şekil 7-2, 7-3, 7-4 ve 7-5’te verilmiştir. ETABS ile Kaynak 1 ve 2’nin mod birleştirme tekniklerindeki farklılıklara dikkat edin. Kaynak 1 Tam karesel kombinezon (CQC), Kaynak 2 ise kareler toplamının karekökü (SRSS) kombinasyonunu kullanmaktadır. Her üç analizde yapılan kıyasların sonuçları mükemmeldir. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça
1. Wilson, E .L. and Habibullah, A. SAP90,Sample Example and Verification Manual, Computers and Structures, Inc., Berkeley, California, 1992.
2. Static and Dynamic Analysis of Multistory Frame Structures Using DYNAMI/EASE2, Engineering Analysis Corporation and Computers and Structures, Inc., Berkeley, California
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:25COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Bütün kolonlar W14, Kirişler W24, Tipik kat kütlesi 0.49 kip-sec2/in
Örnek 7Yedi Katlı Düzlem Çerçeve
Şekil 7-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:26COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:27COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 8
İki Katlı, Üç Boyutlu Çerçeve Dinamik Davranış Spektrumu Analizi
Açıklama
Bu yapı, sabit dalga genlikli bir davranış spektrumuna maruz bırakılmış iki katlı-üç boyutlu bina tipi bir çerçevedir.
Bina geometrisi Şekil 8-1’de gösterilmiştir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
Üç boyutlu çerçeve analizi
Kullanıcı tarifli kesit özellikleri
Dinamik davranış spektrum analizi
Bilgisayar Modeli
Bu üç boyutlu yapı on iki açıklık ve dokuz kolon çizgisinden oluşan tekil bir çerçeve olarak dizayn edilmiştir. Ölçü birimi olarak kip-ft ve sn kullanılmıştır.
Diğer bilgisayar programlarından elde edilen model analiz sonuçlarının ETABS sonuçlarıyla uyum içinde olup karşılaştırılabilmesi için ETABS ile hazırlanan modelde kat kütle atalet momentleri atanmamıştır. Sabit değerli (0.4g) bir davranış spektrumu kullanılmıştır. Yapı ile ilgili diğer parametreler aşağıda verilmiştir:
Kirişler Kolonlar
Eksenel alan 4 ft2 5 ft2
İkincil atalet momenti 1.25 ft4 1.67 ft4 Birincil atalet momenti 1.25 ft4 2.61 ft4
Elastisite modülü 350000 ksf 500000 ksf
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:28COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Veri giriş dosyası EX8.EDB’dir. Davranış spektrum dosyası CON-RS’dir. Bu dosyalar CD’nizde mevcuttur.
Sonuçların Karşılaştırılması
Bu örnek aynı zamanda Kaynak 1 ve 2’de analiz edilmiştir. ETABS anahtar sonuçlarının Kaynak 1 ve 2 ile karşılaştırması Şekil 5-2’de yapılmıştır. Uyum mükemmeldir. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça
1. Wilson, E .L. and Habibullah, A. SAP90,Sample Example and Verification Manual, Computers and Structures, Inc., Berkeley, California, 1992.
2. Peterson, F.E. EASE2, Elastic Analysis for Structural Engineering- ExampleProblem Manual, Engineering Analysis Corporation, Berkeley, California, 1981.
Örnek 8İki Katlı Üç Boyutlu Çerçeve
Şekil 8-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:29COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 9
İki Katlı, Üç Boyutlu, Simetrik Olmayan Bina Çerçevesi
Dinamik Davranış Spektrumu Analizi
Açıklama
Bu yapı iki katlı-üç boyutlu simetrik olmayan bir bina çerçevesidir. Yapı, bina eksenlerine 30 derece açı yapan iki yatay eksen boyunca deprem davranış spektrumuna maruz kalmıştır. Yapı geometrisi Şekil 9-1’de gösterilmiştir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
Üç boyutlu çerçeve analizi
Dinamik davranış spektrum analizi
Bilgisayar Modeli
Bu üç boyutlu yapı, altı kolon aksı ve beş açıklıktan oluşan tekil bir çerçeve olarak modellenmiştir. Kip-ft-sn birim sistemi kullanılmıştır. Deprem tahriki Kaynak 1’de kullanılanın aynısıdır. Kolonlar 18”x18” ve kirişler 12”x24”’tür. Elastisite modülü ise 432000 ksf olarak alınmıştır. Veri giriş dosyası EX9.edb’dir. Davranış spektrum dosyası ELCN-RS4’tür.Tüm bu dosyalar CD’de mevcuttur.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:30COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Sonuçların Karşılaştırılması
Bu yapı aynı zamanda Kaynak 1’de analiz edilmiştir. Önemli ETABS sonuçları Şekil 9-2’de karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonuçları mükemmeldir. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça
1. Wilson, E .L. and Habibullah, A. SAP90,Sample Example and Verification Manual, Computers and Structures, Inc., Berkeley, California, 1992.
Örnek 9Sonuçların Karşılaştırılması
Şekil 9-2
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:31COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Örnek 10
Düzlem Panel Eleman Davranışı Statik Yanal Yük Analizi
Açıklama
Bu örnek ETABS shell elemanlarının davranışlarını değerlendirmek amacı ile değişik ebatlardaki düzlem betonarme perde duvarları analiz eder. Tüm duvarlar üst kısımlarından uygulanan yanal statik bir yüke maruz bırakılmışlardır. Şekil 10-1’de bir örnek gösterilmiştir.
Kullanılan Önemli ETABS Seçenekleri
İki boyutlu betonarme duvar
Statik yanal kuvvet analizi
Bilgisayar Modeli
120”, 360” ve 720” gibi üç farklı ebattaki duvarlar analiz edilmiştir. Aynı zamanda şekil 10-1’de gösterilen altı- katlı duvar boyunca tek-katlı ve üç-katlı duvarlar analiz edilmiştir. Sonuçların doğruluğu üzerinde tartışmak için, duvar mesh (hasır bölümleri)leri farklı sayılarda alındı.
12” kalınlıkta bir duvar kullanıldı. Duvarlar için kullanılan elastisite modülü 3000 ve Poisson’s oranı da 0.2’dir. Tamamında kip-inç-sn birim sistemi kullanıldı.
360” uzunluğundaki bu altı- katlı betonarme perde duvarın veri giriş dosyası EX10.edb’dir. ETABS CD’sinde mevcuttur.
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:32COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com
Sonuçların Karşılaştırılması
Bu örnekte ETABS kullanılarak analiz edilen tüm duvarlar aynı zamanda genel yapı analiz programı SAP2000’de (Kaynak 1) bu programın membran/shell elemanların sıklaştırılmış hasır özelliği kullanılarak analiz edilmiştir.
ETABS ve SAP 2000’den gelen yanal yer değiştirme analiz sonuçları Şekil 10-2’de karşılaştırılmıştır. Aynı hasır aralığı için elde edilen sonuçların uyumu mükemmeldir. Sonuçların karşılaştırılma tablosu orijinal metindedir.
Kaynakça
1. Wilson, E .L. and Habibullah, A. SAP90, Technical Reference Manual, Computers and Structures, Inc., Berkeley, California, 1988.
Örnek 10Düzlemsel Perde Duvar
Şekil 10-1
ETABS Örnekler ve Sağlama Kılavuzu Sayfa:33COMPUTERS & ENGINEERING Tel: 0049 6406 73667 www.comp-engineering.com