III. Ders

Ekonomik Entegrasyon Kavramı

Ekonomik Entegrasyonların Türleri

Gümrük Birliği; Ayrıntılı İnceleme

Gümrük Birliklerinin Etkileri

İçerik

Ekonomik Entegrasyon «Economic integration»

Tercihli Ticaret Anlaşması «Preferential trade arrangement»

Gümrük Birliği «Customs union»

Ortak Pazar «Common market»

İkinci En İyi Teorisi «The Theory of Second Best»

İkili Anlaşmalar «Bilateral Agreements»

Anahtar Kelimeler «Key Terms»

Entegrasyon, Latince yenileme ya da yenilenme

anlamına gelen “Integratio” dan türemiştir.

The Oxford English Dictionary’nin 1620 yılı basımında ilk olarak Fransızca’dan alınan “integration” kelimesi geçmiş ve parçaları bir bütün haline getirmek anlamında kullanılmıştır.

Ekonomik alanda ilk kez 1940 yılında şirket birleşmelerinin tanımlanmasında entegrasyon terimine rastlanmıştır.

Ekonomik Entegrasyon

Entegrasyon:

Dış ticaretin önündeki engelleri kaldırarak,

Üye ülkelerin ekonomilerinin yapılarını yakınlaştıran,

Bu ekonomilerin koordinasyonunu güçlendiren bir süreçtir.

Bu süreç içinde ülkelerarasındaki refahın;

serbest ticaret, emek faktörü göçü ve sermaye hareketliği gibi faktörlerle paylaşıldığı ve geliştirildiği ifade edilmektedir.

Ekonomik Entegrasyon

Tercihli Ticaret Anlaşmaları «Preferential Trade Arrangements, PTA»

Tercihli Ticaret Anlaşmaları;

Katılan ülkeler arasında,

Bazı ticaret alanlarında,

Engellerin azaltılmasını sağlamaktadır.

Bu tip düzenlemeler ekonomik entegrasyon olmamakla beraber başlangıç aşaması olarak kabul edilebilirler.

Serbest Ticaret Bölgesi «Free Trade Area»

Gümrük Birliği «Customs Union»

Ortak Pazar / Tek Pazar «Common Market / Single Market»

Ekonomik Birlik «Economic Union»

Tam Ekonomik Birlik «Union»

Ekonomik Entegrasyonların Türleri

Serbest Ticaret Bölgesi: Üye ülkeler arasında;

Görünür engellerin kaldırıldığı,

Üçüncü ülkelere karşı ortak bir ticari davranışın geliştirilmediği

Farklı gümrük vergisi uygulanan bölgelerdir.

EFTA (1994’te AB’ye katıldı)

NAFTA (1994)

MERCOSUR

Serbest Ticaret Bölgesi «Free Trade Area»

A ÜLKESİ

%10

B ÜLKESİ

%20

%25

C ÜLKESİ

%15

D ÜLKESİ

Görünür Engel YOK

Serbest Ticaret Bölgesi

Üçüncü Ülke

Orjin Kuralları «Rules of Origin» uygulanmaktadır.

Yoğun bürokratik işlemlere neden olmaktadır.

Serbest Ticaret Bölgesi

Gümrük Birliği

Üye ülkeler arasında görünür engellerin kaldırıldığı,

Üçüncü ülkelere karşı;

Ortak Ticaret Politikası ve

Ortak Gümrük Tarifesi uygulanan (GATT Md. XXIV)

Malların, Hizmetlerin, Sermayenin serbest dolaştığı

Ortak bütçesi olan bir entegrasyon türüdür.

Gümrük Birliği «Customs Union»

A Ülkesi B Ülkesi

C Ülkesi D Ülkesi

OGT

OTP

Gümrük Birliği

Üçüncü Ülke

Gümrük Birliği Uygulamaları

+ Kişilerin Serbest Dolaşımı

Sermayenin Serbest Dolaşımı

Teknik – Fiziki – Mali engellerin kaldırılması

Mevzuat Uyumu

Menkul edinme – İşlem serbestisi

Politika uyumlaştırma

Ülkelerüstü kurumların oluşturulması

Ortak Pazar / Tek Pazar «Common Market / Single Market»

Ortak Pazar

+ Ortak Para «common currency»

Ortak Para Politikası

Maliye Politikalarının Uyumlaştırılması

Politika Entegrasyonu – Ortak Politikalar

Ülkelerüstü Organların güçlendirilmesi

Ekonomik ve Parasal Birlik «Economic and Monetary Union»

Üye ülkelerin uyguladıkları ekonomik politikalar birlik

tarafından saptanmakta, Üye devletler ekonomik düzenleme yapma yetkilerini

birlik organlarına devretmekte, Uygulanacak maliye ve ekonomi politikaları tek elden,

birlik organlarınca yürütülmekte, Uluslararası hukuk normlarına göre, üye ülkelerin hukuk

kuralları yerlerini birlik kurallarına bırakmakta, Üyeler arasında ekonomik açıdan merkezi otoriteye

bağımlı, ancak iç işlerinde ve topluluğun ortak kuralları dışında kalan alanlarda bağımsız olan federal bir görünüm ortaya çıkmakta,

Mallar çabuk ve kolayca arz fazlası olan yerlerden talep fazlası olan yerlere geçebilmektedir.

Tam Ekonomik Birlik Federasyon

Avrupa Parasal Birliği «European Monetary Union»

Merhaba

Parasal Birlik bir kuş değildir

Parasal Birlik Nedir?

ÜYE ÜLKE PARALARININ

SABİT ORANDA BİR PARA SEPETİNDE BİRLEŞTİRİLMESİDİR

Üçlemenin Olanaksızlığı Impossible Trinity

Serbest Sermaye

Hareketleri

Para Politikası Sabit Döviz Kuru Politikası

Üçlemenin Olanaksızlığı Impossible Trinity

Serbest Sermaye

Hareketleri

Para Politikası Sabit Döviz Kuru Politikası

Bağımsız Para Politikası uygulanamaz

Senyoraj geliri kaybedilir

Bir başka ülke parasal açıdan desteklenebilir

Asimetrik şoklar durumunda maliyetler ortaya çıkar

Kur politikası kullanılamaz

Bağımsızlık kaybı

Parasal Birlik Maliyetler

Dış şoklara dayanıklılık

Win –Win anlayışı X Komşunu Yoksullaştır

Düşük enflasyon + düşük faizler = fiyat istikrarı

Konjonktür olumsuzluklarını gidermek

Sabit döviz kuru - çapa

Para ve maliye otoritelerini sınırlamak

Senyoraj geliri – Dolar rekabeti

Parasal disiplin sağlanır

İşlem maliyetleri azalır – Kambiyo kazançları

Parasal Birlik Kazançlar

1970: Werner Raporu yayımlandı.

Ekonomik zorluklar nedeniyle uygulanamadı.

1978:Avrupa Para Sistemi kuruldu

Döviz Kuru Mekanizması «Exchange Rate Mechanism ERM»

Avrupa Para Birimi European Currency Unit «ECU» uygulandı.

1989:Delor Raporu, EMU üç aşamaya yayıldı.

EMU, Tarihçe

1990: I. Aşama: Yakınlaştırılmış ekonomi politikaları ve

sermayenin serbest dolaşımı

1994: II. Aşama: Avrupa Para Enstitüsü «European Monetary Institute

EMI» kuruldu

Maastricht Kriterleri uygulanmaya başlandı

1999: III. Aşama: EURO finansal olarak 11 üye ülke tarafından kullanıldı.

2002: EURO para olarak dolaşıma girdi

EMU, Tarihçe

EURO günlük hayatta kullanılan Avrupalı Kimliği

Farklı kültürlerin aynı dili

Ülkelerüstü para politikası aracı

Gözden kaçırılmış acil durum maliye politikası açığının kaynağı

EURO

EURO; kullanılan ortak para biriminin adıdır (18).

Tek Pazar; Dört alanda serbestlik (28).

Geliştirilmiş Politika Koordinasyonu (18).

EMU

18 ülke tarafından uygulanmaktadır.

EUROZONE

EMU

Avusturya Belçika GKRK Estonya

Finlandiya Fransa Almanya Yunanistan

İrlanda İtalya Litvanya Lüksemburg

Malta Hollanda Portekiz Slovakya

Slovenya İspanya

Üye ülkeler arasındaki ekonomi politikalarının

koordinasyonu

Maliye politikalarının koordinasyonu Hükümet harcamaları ve

Bütçe açıklarının sınırlanması

Avrupa Merkez Bankası tarafından uygulanan bağımsız para politikası

Tek para birimi ve EURO Bölgesi

EMU’nun Kapsamı

1 Ocak 1999 Avrupa Merkez Bankası kuruluyor.

GÖREVİ:

EURO’nun satın alma gücünün korunması

EURO bölgesinde fiyat istikrarının sağlanması

18 üye ülkenin para politikalarının yönetilmesi ve koordine edilmesi

EURO’nun ihracı

Açık piyasa işlemlerinin yapılması

Avrupa Merkez Bankası The European Central Bank ECB

ECB ve EURO kullanan üye ülkelerin merkez

bankaları EUROSİSTEM’i oluşturmaktadır.

ECB,

EUROSİSTEM’i oluşturan ülkelerin Merkez Bankaları’nı koordine eder.

Para politikalarını geliştirir.

EUROSİSTEM’in saygınlığını, yetkinliğini ve şeffaflığını sağlar.

Avrupa Merkez Bankası The European Central Bank ECB

ECB ve Üye Ülkelerin Merkez Bankaları’ndan

oluşmaktadır.

Temel amacı AB içindeki fiyat istikrarının sağlanmasıdır.

Birliğin para politikalarını belirler.

Döviz kuru operasyonlarını yapar.

Ülkelerin döviz kuru rezervlerini yönetir.

Avrupa Merkez Bankaları Sistemi The European System of Central Banks

ESCB

2007-2009 MORTGAGE Krizi

2010 EURO Krizi PIGS Bütçe Krizi (Portekiz, İrlanda, Yunanistan ve İspanya)

Kamu borçlarının artışı

Daralma

Dış ticaretin azalması

KRİZZZZZZZ

Kitlesel yoksulluk ve işsizlik

Genç işsizliği İspanya % 42, Yunanistan % 38

Artan borçlanma – faiz

Deflasyon

Sorun siyasal mı – ekonomik mi ???

Demokrasi – artan milliyetçilik – siyasi konsensus

sağlanamaması

KRİZZZZZZZ

Mal ve hizmet dış ticaretinde kullanılan güçlü bir

para birimidir.

Dolar’dan sonra işlem hacminde ikinci sırada yer almaktadır.

Güçlü bir yatırım ve tasarruf aracı olma niteliğindedir.

EURO kullanılan alan ABD’den sonra dünyanın en güçlü ikinci ekonomik alanıdır.

Dünyada rezerv para olarak kullanılmaktadır

Dünyada EURO

Hükümet borçlanmalarında kullanılmaktadır.

Küresel Bankalar önemli borçlanmalarını EURO üzerinden yapmaktadır.

Günlük küresel döviz işlemlerinin %40’ını oluşturmaktadır.

Üçüncü ülkeler arasında da yaygın olarak kullanılmaktadır.

Güçlü bir çapa aracıdır.

Monaco – San Marino ve Vatikan’da resmi para birimi olarak kabul edilmiştir.

Dünyada EURO