Doç. Dr. Onur POLAT

Bu ünitede;

Gebe hastalarda hangi acil durumların

varlığında hangi ön tanılardan şüphelenilmesi

gerektiği, ayrıca acil durum için hastaya

yaklaşım, ilk müdahale anlatılacaktır.

Hastanın naklinde dikkat edilecek hususlar ve

hastaya yaklaşım ile doğum eyleminde olan

hastada hastaneye ulaşana kadar eyleme

yardımcı olunabilecek hususlar anlatılacaktır.

1. Trimester (Gebelikteki ilk 3 aylık dönem) Kanamaları

• Gebeliğin ilk trimesterinde hastaların % 25’inde vajinal kanama görülmektedir. Şiddetli vajinal kanama varlığında, bulgulara karın ağrısı, ateş ya da parça-pıhtı düşürme gibi bulgular da eklenmişse hastalarda ileri inceleme gerekir.

• İlk trimesterde kanamalar düşük tehdidi, önlenemez düşük, inkomplet (tam olmayan) abortus, komplet (tam) abortus, missed abortus (bebeğin rahim içinde ölmesine rağmen düşük eyleminin başlamaması), ektopik gebelik nedeniyle olabilir.

GEBELİKTE VAGİNAL KANAMALAR

• Hastada vital bulgular, otururken ve ayakta

alınmalıdır. Ortostatik değişiklik varlığı (sistolik kan

basıncında >10 mmHg fark ve nabzın >10

atım/dakika artması ) intraabdominal (karın içi)

kanama varlığını gösterebilir.

• Gebelik tanısını koymak için hastanın son adet tarihi

sorgulanmalı, sistemik diğer hastalıklar açısından

detaylı anamnezi alınmalıdır.

• Peritoneal (karın zarı) bulgular ve adneksial

(yumurtalıklar ve tüpler) kitleler açısından hastanın

abdominal muayenesi yapılmalı, uterusun

büyüklüğü değerlendirilmelidir.

• Hastaya mutlaka damar yolu açılmalı, eğer

bilinmiyorsa kan grubu tayini ve tam kan sayımı için

hastadan kan alınmalıdır. Gebelik tanısı kesin değil

ise kanda gebelik testi ( βhcg) için de kan

alınmalıdır.

• İlk trimester kanamalarında çoğunlukla neden

düşük tehdididir. Gebeliğin devam etme ihtimali

%90-97’dir ve genellikle hastanın genel durumunda

bozulmaya neden olmaz. Bu nedenle hastanın

hastaneye nakli ve fetal kalp atımlarının varlığı

açısında ultrasonografi değerlendirmesinin

yapılması sağlanmalıdır.

• Takip konservatiftir ve fetal iyilik kanıtlandıktan

sonra hastanın evde izlenmesi planlanabilir.

• Eğer çok yoğun kanama, ya da parça pıhtı düşürme

öyküsü varsa inkomplet abortus ya da komplet

abortus açısından ileri müdahale (kavitenin karman

ile kürete edilerek temizlenmesi) gerekliliği

olabileceğinden hospitalizasyon gerekebilir.

• Vajinal kanama ile birlikte karın ağrısı da olan gebelerde

ektopik gebelikten de şüphelenilmelidir. Rahim içi gebelik

tanısı daha önceden konmuş olsa dahi iç ve dış gebeliğin

de birlikte görülebileceği unutulmamalıdır. İki durumun

birlikte görülme riski 1/30.000 civarındadır.

• Elbette kesin tanı ancak ultrasonografide adneks

gestasyonel kese ve içinde kalp atımlarının görülmesi ile

konabilecektir. Ekstrauterin (rahim dışı) bir oluşum,

ektopik gebelik ile karıştırılabilir ve yanlış pozitif tanı

konabilir.

• Adet gecikmesi olan hastada eğer şiddetli karın

ağrısı var ya da akut karın bulguları var ise (alt

kadranda hassasiyet, defans, rebound) ektopik

gebelikten şüphelenilmelidir.

• Unutulmamalıdır ki adet gecikmesi olmasa bile,

doğurganlık çağındaki her bayanda vajinal kanama

olsun ya da olmasın, akut karın bulguları varlığında,

ön tanılar arasında ektopik gebelik yer almalıdır.

Hastanın damar yolu açılmalı ve vital bulguları takip

edilerek hastaneye nakli sağlanmalıdır

• Preterm eylem, düşükler, intrauterin exitus,

plasenta previa (plasentanın bebekten önce

çıkması) gibi durumlarda görülebilir. Bu durumda

mutlaka anne ve fetusun iyilik halinin

değerlendirilmesi için hasta vital bulguları takip

edilerek ve damar yolu açılarak hastaneye sevk

edilmelidir.

2. Trimester Kanamaları

(Gebelikteki ikinci 3 aylık dönem)

• Hastaya yaklaşımda iki husus mutlaka hatırlanmalıdır. Hasta mutlaka tam teşekküllü bir hastanede ve jinekolog tarafından değerlendirilmeli ve plasenta previa dışlanana kadar vajinal ya da rektal muayene yapılmamalıdır. Çünkü vajinal ya da rektal muayene, durdurulamayacak ve hayatı tehdit edecek şiddette kanamaya neden olabilir. Bu durumdaki hastada hipovoleminin erken tanısı önemlidir.

• 3. trimester kanaması olan hastaların % 5’inden azında servikal ya da vajinal faktörler kanamadan sorumlu olmaktadır. Örneğin servikal polipler, erozyonlar, karsinomlar gibi.

3. Trimester Kanamaları

(Gebelikteki ikinci 3 aylık dönem)

• Hipovolemik şokun semptomları, solukluk, soğuk cilt, senkop, susuzluk, dispne (nefes darlığı), ajitasyon, konfüzyon, kan basıncında düşme, taşikardi, zayıf nabız ve oligüridir (idrar çıkışının azalması). Annenin vital bulguları dekompanze olana kadar fetal kalp atımları olumsuz etkilenmeyebilir.

• Çoğu gebe hasta yaklaşık 1000-1500 ml kan kaybedene kadar hemodinamik olarak stabil kalmaktadır. Eğer uygun tedavi yapılmazsa hasta hızla dekompanze olur ve fetal kayıp olabilir.

• Stabil olmayan hastalarda resusitasyona başlanmalı, hava yolunun açıklığı sağlanmalı, damar yolu açılmalı ve mümkünse hasta sol yan pozisyonda ve trendelenburgda yatırılmalıdır. Bu şekilde gebe uterusun vena kava denen damara basısı azaltılır ve venöz dönüş arttırılmış olur.

• Hastaya kristaloid ile infüzyona başlanmalıdır. Transport sırasında mümkünse fetal kalp atımları düzenli olarak monitorize edilmelidir (el dopleri ya da fetoskop ile).

• Hızlı kan kaybı olan ya da hemokonsantrasyonu

olan hastalarda başlangıç hematokrit değeri yanıltıcı

olabilir. Hastaya eritrosit süspansiyonu transfüzyonu

yapılabilir. Bu nedenle cross- match işlemi ve

bilinmiyorsa kan grubu tayini için kan alınmalı ve

hazırda kan tutulmalıdır.

• Acil olmayan kanama durumlarında, önce hasta

değerlendirmeli ve hemodinamik olarak stabil ise

kanamanın nedeni saptanmaya çalışılmalıdır. Eğer

mümkünse ultrasonografi yapılarak fetal kalp

atımları ve plasentanın yeri öğrenilmelidir.

• Eğer ultrasonografi yapılamıyorsa fetal kalp atımları

dinlenmeli ve fundus yüksekliği (rahim en yüksek

kısmı) saptanarak hasta karnında bu noktaya

kalemle işaret konmalıdır.

• Bu işaretleme gestasyonel haftanın belirlenmesine

yardımcı olabileceği gibi ( Simfizisten fundusa olan

mesafe mezura ile ölçüldüğünde örneğin 18 cm=18.

gebelik haftasına denk gelir), aynı zamanda ablasyo

plasenta gibi rahim içine kanama durumunda hızlı

rahim genişlemesinin fark edilmesine de yardımcı

olur.

Dış Gebelik (Ektopik Gebelik)

• Ektopik gebelik blastokistin endometrial (rahim iç

yüzü) kavite dışında herhangi bir yere

implantasyonu (gömülmesi) olarak tanımlanır.

Gebeliklerin % 2’si ektopiktir ve ektopik gebeliklerin

% 95’i tüplerde yerleşmektedir. Tüpler dışında,

overler (yumurtalıklar), batın içi, servikal kanal,

cornular ya da batın içinde de yerleşim

olabilmektedir.

GEBELİKTE KARIN AĞRILARI

Dış Gebelik (Ektopik Gebelik)

• Ektopik gebelikte klinik tablo çok değişken

olabilmektedir. Rüptürün olup olmamasına göre

farklı tablolar görülebilir. Hasta tipik olarak

lekelenme şeklinde vajinal kanama, alt abdominal

kadran ağrısı, bazen senkop şikâyeti ile başvurur.

GEBELİKTE KARIN AĞRILARI

Ektopik gebeliğin klasik bulguları:

1.Adet gecikmesi sonrası vajinal kanama.

2.Abdominal ya da pelvik ağrı.

3.Hassas adneksial kitle varlığıdır. Ancak 3 bulgunun

birlikte görülme ihtimali % 50 oranında olmaktadır.

• Ektopik gebeliğe bağlı olan ağrı başlangıçta tüpün

gerilmesine bağlı kolik tarzı ağrıdır. Karnın her

bölgesinde algılanabilir ancak çoğunlukla alt

abdominal ağrı şeklindedir.

• Eğer hemoperitoneum gelişmişse diafram

irritasyonuna bağlı olarak omuz ağrısı da olabilir.

Abdominal palpasyon sırasında şiddetli ağrı olur.

Rüptüre olmuş ya da olmakta olan ektopik

gebeliklerde serviks (rahim ağzı) hareketlerinde de

şiddetli ağrı olacaktır.

• Hastaların % 97’sinde abdominal ya da pelvik

hassasiyet olur. Hassasiyet olguların % 45’inde

yaygın, % 25’inde her iki alt kadranda lokalize, %

30’unda tek taraflı alt kadranda lokalizedir.

Peritoneal irritasyona bağlı olarak rebound olabilir

ya da olmayabilir.

• Hastada adet gecikme öyküsü olmaması ektopik gebeliği

ekarte ettirmez. Tanısı için kanda gebelik testi (βhCG) ve

ultrasonografik değerlendirme yapılmalıdır. Kanda gebelik

testi 1500-2000 mıu/ml’yi geçtiği halde transvaginal

ultrasonografide intrauterin gestasyonel kese

görülememesi durumunda ektopik gebelikten şüphelenilir.

• Hemodinamik olarak stabil olamayan hastada acil cerrahi

tedavi gerekliliği olduğundan mutlaka damar yolu açılıp

kolloid ya da kristaloid infüzyonu yapılarak, hasta vital

bulguları takip edilerek hastaneye sevk edilmelidir.

Gebelik Dışı Karın Ağrısı Nedenleri

• Gebe hastalarda abdominal ağrıda ayırıcı tanı büyük

zorluk oluşturmaktadır. Gebe hastalarda obstetrik

nedenler dışında oluşan abdominal ağrıda akut

apandisit, kolesistit (safra kesesi enfeksiyonu),

pankreatit, hepatit, pyelonefrit, adneksial torsiyon

(dönme) ve dejenere uterin miyomlar

düşünülmelidir.

• Daha nadir olarak diabetik ketoasidoz, pnömoni,

sistemik lupus eritomatozus, iltihabi barsak hastalıkları,

aortik ya da arteriyal anevrizmalar, ailesel Akdeniz ateşi,

orak hücreli anemi krizi akut porfiria krizi de görülebilir.

Bu hastalıkların herhangi biri bulantı, kusma ya da

abdominal ağrı yapabilir.

• Gebelikte uterus büyüdüğü için çeşitli rahatsızlıklarda

ağrının lokalizasyonu gebe olmayan hastalara göre farklı

yerleşimde olabilir. Bu nedenle dikkatli fizik muayene ve

anamnez alınması çok önemlidir.

• İlk tanısal değerlendirmede mutlaka ilaç kullanımı, geçirilmiş cerrahi öyküsü sorgulanmalı, vital bulgular değerlendirilmelidir. Ağrının başlangıcı, paterni ( intermittan ya da sürekli), yayılma durumu, hareketlerle ağrının artması ya da azalması tanımlanmalıdır.

• Uterin ya da nonuterin ağrıyı ayırt etmenin basit yollarından biri hastayı sırtüstü yatırıp ağrıyı tanımlamak ve sonra hastayı sola ya da sağa yatırarak ağrının karakterini tekrara sorgulamaktır. Eğer ağrının yeri değişirse büyük olasılıkla uterin orjinlidir. Eğer aynı lokalizasyonda kalıyor ise daha çok intraabdominal ya da retroperitoneal alan akla gelmelidir.

Ablasyo Plasenta

• Ablasyo plasenta, normal yerleşimli plasentanın

uterus duvarından erken ayrılması olarak tanımlanır

ve görülme sıklığı 1/120’dir. Etkilenen gebeliklerde

perinatal mortalite 1000’de 4 oranındadır ve fetal

ölümlerin % 80’inden fazlasında fetal ölümler

doğum eylemi başlanmasından önce olmaktadır.

• Ablasyo plasentanın etyolojisi tam olarak

bilinmemektedir ancak ileri anne yaşı, multiparite

(birden fazla doğurma), travma, maternal

hipertansiyon, kokain kullanımı ve koryoamniyonit

durumunda görülme sıklığı artmaktadır. Önceki

gebeliğinde ablasyo plasenta öyküsü olan hastalarda

tekrarlayan gebelikte tekrar görülme sıklığı % 5-17

olmaktadır.

• Tanı öncelikle öykü ve fizik muayene ile başlar. Önceki

gebelikte ablasyo plasenta varlığı, tütün ya da kokain

kullanımı ve travma öyküsü olması tanı açısından

önemlidir. Kanamanın ağrılı olup olmaması önemlidir.

• Ablasyo plasenta ani başlangıçlıdır ve olguların % 80’inde

vajinal kanama eşlik eder. Fizik muayenede vital bulgular

değerlendirilmeli, fetal kalp atım paterni ve uterus

tonusu değerlendirilmelidir. Uterus içine olan kanamayı

değerlendirmek için aralıklarla uterin fundus yüksekliği

değerlendirilmelidir.

• Hastanın hemen damar yolu açılmalı, tam kan sayımı,

kan grubu tayini, cross- match ve koagülasyon

sistemlerinin değerlendirilmesi ( PTİ, Aptt, fibrinojen) için

kan alınmalıdır.

• Ablasyonun şiddetine, fetal iyilik haline, gebelik haftasına

ve kontraksiyonların eşlik edip etmemesine göre sadece

izlem, doğum eyleminin başlatılması ya da acil sezaryen

ile doğum düşünülebilir. Bu nedenle hastanın acilen tam

teşekküllü bir hastaneye sevki sağlanmalıdır.

Bulantı-Kusma

• Tüm gebe kadınların dörtte üçünde hafif bulantı

kusma görülmektedir. Klinik tablo hafif rahatsızlık

şeklinde olabileceği gibi, yoğun kusma, elektrolit

bozukluğu, halsizlik şeklinde de olabilir.

GEBELİK KOMPLİKASYONLARI

• Semptomlar genellikle 5-6. gebelik haftasında

başlayıp 12-13. haftaya kadar devam eder. Genelde

sabahları daha yoğun olup, günün ilerleyen

saatlerinde hafifler. Erken gebelik döneminde

bulantı, kusma ile başvuran hastalarda detaylı öykü

alınması, tam kan sayımı, idrar tetkiki (keton varlığı

ve dansite [yoğunluk] açısından), hepatit

taramaları, karaciğer fonksiyon testleri çalışılmalıdır.

• Eğer idrarda keton belirgin pozitif saptanırsa

hastanın glikoz depolarının tükendiği ve enerji

kaynağı olarak lipolizi kullandığı anlamına gelir ve

bu hasta intravenöz hidrasyondan fayda görecektir.

Ayrıca gebe hastaya sık sık ve azar azar yemek

yemesi, midesini bulandıran gıdalardan uzak

durması önerilebilir.

• Senkop ani bilinç kaybı anlamına gelmektedir. Birçoğu

masum nedenlerle oluşur ve özel bir tedavi gerektirmez.

Nörokardiyojenik reflekse bağlı olmayan senkop

vakalarında sebep kardiyak aritmi ya da serebrovasküler

olaylar da olabilir.

• En sık görülen, ağrı, ısı ya da ani kan basıncı

değişikliklerine bağlı gelişen vasovagal senkoptur. Şuur

kaybı çok kısadır ve hasta hızla düzelir. Ayırıcı tanıda,

epileptik bozukluklar, subaraknoid kanama,

serebrovasküler olay, kardiyak aritmi, kalp krizi,

pulmoner emboli, hipoglisemi, hiponatremi ve supin

pozisyon düşünülmelidir.

Senkop

• İlk değerlendirmede hastanın solunum yolunun açık

olduğundan emin olunmalıdır. Ardından hasta

trendelenburg pozisyonunda (supin ve baş aşağı

pozisyon) sol yan olacak şekilde yatırılmalıdır. Vital

bulgular kaydedilip kalın bir damar yolu açılmalıdır.

Anne stabil hale geldikten sonra fetal iyilik hali

değerlendirilmelidir.

• Gebeliklerin % 7-10’unda hipertansiyon

görülmektedir. Bunların da % 70’i preeklampsiye,

% 30’u kronik hipertansiyona bağlıdır. İlk gebelik

olanlarda, çoğul gebelikte, kendisinde ve ailede

preeklampsi öyküsü olanlarda, diabetes mellitus

durumunda, kronik hipertansiyon durumunda ve

mol hidatiformda risk artmaktadır. Gebeliğin 20.

haftasından önce nadiren gelişir.

Preeklampsi

• Klasik olarak preeklampsi; hipertansiyon, proteinüri

ve ödem varlığı ile tanımlanır. Hipertansiyon

tekrarlayan ölçümlerde kan basıncının 140/90 ve

üstü ölçülmesi olarak, proteinüri ise 24 saatlik

idrarda 0.3 gr.’dan daha fazla protein olması olarak

tanımlanır. Ödem çoğu gebe de ayaklarda

görülmektedir. Ancak preeklampsi varlığında yüzde

ve ellerde de ödem görülmektedir.

• Preeklempsi durumunda tek tedavi doğumdur. Bu

nedenle hastanın hemen tam teşekküllü bir

hastaneye sevki sağlanmalıdır. Ayrıca sevk sırasında

annenin vital bulguları yakından takip edilmelidir.

Kan basıncı değerleri düşük dahi olsa hastada

eklampsi tablosunun gelişebileceği unutulmamalıdır.

• Preterm eylem tüm gebeliklerin % 10’nunda

görülmektedir. Aşağıdaki durumlarda preterm eylem

görülme riski artmaktadır:

1. Önceden preterm eylem öyküsü

2. Çoğul gebelik

3. Servikal serklaj yapılmış hastalar

4. Polihidramnios (plasenta sıvısının fazla olması)

5. Uterin anomali

Preterm Eylem

• Hastada semptomlar çok silik ve nonspesifik olabilir. Menstruasyon benzeri ağrılar, alt abdominal kadranda gerginlik, vajene baskı hissi, vajinal kanama, vajinal akıntıda artış şeklinde belirti verebilir.

• Karın muayenesinde düzenli ve intermittant uterin kontraksiyon saptanır. Elbette gebelik haftasına, bebeğin büyüklüğüne, servikal açıklık olup olmamasına ve etyolojik nedene bağlı olarak yaklaşım değişecektir. Jinekolog tarafından ilk değerlendirme yapılana kadar hastayı intravenöz yolla hidrate etmek uterus kasılmalarının şiddetinin azalmasına yardımcı olacaktır.

• 20. gebelik haftasından önce fetal kayıp olması

durumuna missed abortus, 20. gebelik haftasından

sonra olmasına intrauterin exitus demekteyiz.

Hipertansif hastalıklar, viral enfeksiyonlar, fetal

anomaliler, erken membran rüptürü,

koryoamniyonit ya da pıhtılaşma sistemindeki

birtakım sorunlar nedeniyle görülebilmektedir.

İntrauterin Exitus

• Hastalar gebelik belirtilerinin yok olduğunu ya da

fetal hareketleri hissetmediklerini söylerler. Fizik

muayenede fundus mesafesi beklenenden daha

küçük ölçülebilir.

• Gebelik haftasına göre gebeliğin terminasyonu için

vajinal sonlandırma, doğumun indüksiyonu ya da

son çare olarak histerotomi (rahmin açılması)

planlanabilir. Bu nedenle hastanın uygun sağlık

merkezine sevki sağlanmalıdır.

Doğum Eylemi Öncesi Membranların Rüptürü

• Eylem başlamadan membranların rüptürü term

gebeliklerin % 10’unda, preterm gebeliklerin % 2-

4’ünde görülür. Bilinen risk faktörleri,

1. Daha önce aynı olayın yaşanmış olması,

2. Geçirilmiş preterm eylem,

3. Sigara içimi,

4. Gebelikte kanamadır.

• Kesin tanının konması için spekulum muayenesi ile

posterior fornikste amnios sıvısının birikiminin

görülmesi ve/veya ultrasonografik değerlendirme ile

amnios miktarının azaldığı görülebilir. Hastada

tedavi gebelik haftasına göre değişir. Termdeki

hastada doğum eyleminin indüksiyonu başlatılır.

• Preterm hastada yaklaşım, materyal ve fetal

enfeksiyon riskinde artışa karşılık, prematüre

doğum komplikasyonlarına göre seçilir. Beklemeye

karar verilirse hastaya geniş spektrumlu antibiyotik

tedavisi başlanır ve düzenli olarak annede

enfeksiyon parametreleri (örnegin lökosit, CRP,

ASO…) takip edilir. Fetal akciğer maturasyonunu

hızlandırmak için sterod enjeksiyonu planlanabilir.

Hasta Sevkinde Genel Kurallar ve

Fetal Monitorizasyonu

Doğum eylemi, servikal açılma ve incelmeye yol açacak şekilde uterin kontraksiyonların başlamasıdır. Doğumun aşamaları:

1. aşama: Doğum eyleminin başlaması ile tam servikal açıklık oluşana kadar geçen süredir.

2. aşama: Tam servikal açıklıktan bebek doğana kadar geçen süredir.

3. aşama: Bebek doğduktan sonra plasenta ve ekleri çıkana kadar geçen süredir.

4. aşama: Doğumdan lohusalık bitene kadar geçen süredir.

Doğum Eylemi

• İlk değerlendirmede anamnez, kontraksiyonların

kaydı, fetüsün değerlendirilmesi, fetal zarların

durumu, vajinal kanama varlığı, annenin vital

bulguları belirlenmelidir. Nakil sırasında hastanın

damar yolu açılmalı, vital bulguları yakın takip

edilmeli, hasta sol yan pozisyonda yatırılmalı,

vajinal kanama varlığı açısından dikkatli olunmalıdır.

Postpartum Kanama

• Postpartum kanama doğumu takiben aşırı kanama anlamına gelir. Normalde vajinal doğumlarda yaklaşık olarak 500 ml kan kaybı olmaktadır.

• Etyolojide;

- Uterin atoni en sık nedenidir. Genel anestezi, çogul gebelik, uzamış tramvay, uzun süre tokolitik ajan kullanımı durumunda görülebilir.

- Laserasyonlar, uterus, servis ya da vajende olabilir.

- Plasental doku retansiyonu.

- Koagülasyon defektleri yer almaktadır.

• Hasta transport edilirken abdomenden elle uterusun

kontrakte olup olmadığı tespit edilip eğer uterus

kontrakte değilse intravenöz yolla puşe ya da

infüzyon olarak kontraksiyonu arttırıcı ajanlar

(oksitsin, metiler) kullanılmalı ve elle fundus masajı

yapılmalıdır. Hastanın vitalleri yakından takip

edilmeli ve uygun hidrasyon sağlanmalıdır.

• Gebe hastanın değerlendirmesinde elbette

gebelikte görülen komplikasyonları bilinmesi ve

sebebe yönelik yaklaşım önemlidir.

• Gebelikte kanama varlığında öncelikle annenin

hemodinamik durumu stabilize edilmeli, ardından

fetal iyilik hali değerlendirilmelidir. Adet rötarı

olmasa bile üreme çağındaki bir hastada her türlü

vajinal kanama durumunda gebelik ve özellikle dış

gebeliğin hatırda tutulması çok önemlidir.

Özet

• Akut karın varlığında gebelikte tanı konması ve tedavi

oldukça güç olmaktadır. Unutulmamalıdır ki gebelikte

batın içi organları yerleşimi de değişmektedir ve

bulgular da buna bağlı olarak farklılık

gösterebilmektedir.

• Özellikle gebelikte yüksek tansiyon varlığı ile giden

preeklampside kan basınçları normal olsa bile

eklampsi tablosunun ve ani fetal ölümlerin

gerçekleşebileceği akıldan çıkartılmamalı ve hastanın

vitalleri ve genel durumu çok yakından takip

edilmelidir.

Özet

İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM