dinle kucuk insan wilhem reich

7/29/2019 Dinle Kucuk Insan Wilhem Reich

1/55


2/55

DNLE KK ADAMWILHELM REICH

Resimleyen: William Steigngilizceden eviren: EMS A YENwww.iskenderiyekutuphanesi.com

Sevgi, alma ve bilgi yaammzn tkenmez kaynaklandr. Dolaysyla, yaam onlarn ynetmesi gerekir.Wilhelm Reich.

Siz, beni horgren byk adamlar! Nerden beslendi politikanz, Dnyay ynettiiniz srece? Haner yaralarndanve cinayetlerden!Charles de Coster, Ulenspiegel

DNLE KK ADAM, bilimsel bir belge deil, konusu insan olan bir almadr. 1954 yl yaznda,yaymlanma amac gdlmeden, Acun-sal Yaam Enerjisi Kurumu Belgelikleri iin yazlmtr. Bu kitap,birka onyl boyunca, sokaktaki Kk Adamn kendine neler yaptnnce ocuksu bir saflkla, dahasonra byk bir aknlkla ve nihayet dehet iinde izleyen bir doabilimci ve tp doktorunun iindekifrtnalarn ve atklarn rndr: Sokaktaki Kk Adam, nelere katlanmak durumunda kalmakta,nasl isyan etmektedir? Dmanlarn el stnde tutmasnn, dostlarnysa ldrmesinin sebeplerinelerdir? Bu Kk Adam, halkn bir temsilcisi olarak, belli bir gc ele geirdii durumlarda bu

yetkisini nasl boa harcamakta, ziyan etmekte, yanl kullanmaktadr? Neden, ayn gc daha nceelinde bulunduran ve onu, Kk Adam ezmek iin kullanan st tabakalarn sadist bireyleri gibidavranmakta, eline geirdii o ynetme gcn nasl olup da acmasz bir bask arac halinegetirmektedir?byklkte ve eldememi hazineler vardr; bu deerler, insanolunun umutlarnn gerekletirilmesi yolunda
http://www.iskenderiyekutuphanesi.com/http://www.iskenderiyekutuphanesi.com/


3/55

kullanlmak zere hazr beklemektedirler. te bu konuma ayrca bu hazinelere olan byk gveni dilegetirmektedir.nsanlarn iinde bulunan yaam temsil eden ey, toplumsal ve insansal karlkl ilikiler iinde son derecedoal ve saftr; bu yzden, koullarn insana egemen olduu durumlarda tehlikeye der, nsann iindeki yaayaney, kendi trnden olan bir insann da, yaamn yasalarna kendisi gibi uyduunu, doal, yardmsever ve zverili

olduunu varsayar. Salkl ocuklara ya da ilkel insanlara zg olan bu doal temel davran, cokusal vebavarolduu srece, insann aklc bir yaam dzeni salama savamnda en byk tehlike olarak boygsterecektir.nk vebal birey de kendi trnden olan canllarn, kendi dnme ve davran biiminin zelliklerini tadnvarsayacaktr. Doal ve bozulmam birey, btn insanlarn doal olduuna inanr ve ona gre davranr. Vebalbireyse, btn insanlarn yalan sylediine, alp rptna, bakalarn dolandrdna ve stnl ele geirmeabas iinde rpndna inanr. Aka grlyor ki, insann iindeki yaayan ey zayftr; tehlikelere kardayanksz durumdadr. Vebal bireye elini uzatsa, kolunu kaptracak, van-yo-u alnacak, sonra da kendisiyle alayedilecek ya da ihanete urayacaktr; gvendii herkes onu aldatacaktr.12Bu byle gelmitir; ancak byle gitmemelidir. nsann iindeki yaam temsil eden eyin korunma ve gelimesisavamnda, katlk gerektii durumlarda kat olunmasnn zaman gelmitir; insan, hakikatlere korkmadantutunduu srece kat davranmakla doalln yitirecek deildir. Kitle iinde yaayan bireyin zrhlarla kapl

yapsnda bulunan karanlk ve tehlikeli drtleri harekete geirip, onlar rgtl siyasal cinayetler ilemeyegtrerek ldrc ktlklere neden olan lmcl vebal bireyler, verimli, alkan, aklbanda milyonlarca insanarasnda her zaman iin ok kk bir aznloluturmaktadr; bu olgu umut vericidir. Kitlenin bir paras halinegelen bireyde bulunan cokusal vebann mikroplarna kar yalnzca tek bir panzehir vardr: bireyin, kendi iindebulunan yaam temsil eden ey in canlln duymas. Bu yaam temsil eden ey, g elde etmeyi deil, gcninsan yaamnda oynamas gereken rol stlenmesini ister. nsan yaam, sevgi, alma ve bilgiden oluan temeldirek zerine kurulmutur.indeki yaam temsil eden eyi cokusal vebaya kar korumak durumunda olan insan cokusal vebatarafndan yanl biimde ve ktye kullanld gibi iyiye de kullanlan konuma zgrlnden yararlanmasn

renmelidir. Grleri aklamada eit hak tannd srece aklc grlerin en sonunda her eyi yenmesi gerekir.Bu, byk ve nemli bir umuttur.13DNLE, KK ADAM!Sana Kk Adam, Sradan nsan diyorlar; yeni bir a, Sradan nsan a balad diyorlar. Bunu syleyensendeilsin Kk Adam. Onlarsylyor bunu, byk uluslarn Babakanlar, koltuklanm ii liderleri, kentsoyluailelerin tvbekar evltlar, devlet adamlar sylyor, filozoflar sylyor sana bunu. Geleceini eline veriyor,gemiinden hi sual etmiyorlar.Korkun bir gemiin mirasssn sen Kk Adam. Mirasn, avucunun iinde alev alev yanan bir elmastr. Bunusana syleyen, benim;beni dinle.Her doktor, her ayakkabc, teknisyen ya da eitimci, iini doru drst yapmak ve yaamm kazanmak iin,

eksikliklerini bilmek zorundadr. Birka onyldr, u yeryznde ynetici rol oynamaya balam bulunuyorsun.nsanln gelecei, senin dncelerine ve senin yapacan eylere baldr. Ama retmenlerin ve efendilerin,aslnda nasl dnd-14n ve gerekte ne olduunu sylemiyorlar sana; seni kendi geleceine egemen olma yetisi verebilecek yndeeletiren ve bu eletiriyi dile getirme yrekliliini gsteren tek kii yok. Yalnz bir anlamda zgrle sahip sinsen: kendi yaamm ynetmeyi renmeme, kendini bu ynde eitmeme ve kendini eletirmeme zgrlnesahipsin.yle bir yaknmay hi duymadm senin azndan: Gelecekte kendimin ve dnyamn efendisi olmak yolunda

yrtyorsunuz beni, peki ama, insamn nasl kendi kendisinin efendisi olacam anlatmyorsunuz hi, dnce vedavramlanmdaki yanllar bana sylemiyorsunuz.Ynetimi elinde tutan kiilerin, Kk Adam ynetmelerine izin veriyorsun. Ama sen, hi sesini karmyorsun.Ynetimi elinde tutan gllere, ya da ktniyetli gsz adamlara seni temsil etme yetkisini veriyorsun. Herseferinde aldatldm anlyorsun, ancak bunu anladnda, i iten gemi oluyor.


4/55

Seni ok iyi anlyorum. nk seni binlerce kez plak grdm; hem ruhsal, hem bedensel plakln iinde,maskesiz, etiketsiz, elinde bir partinin yelik kart bile olmakszn bir tannmtk klfna brnmemi halinlegrdm seni. Yeni domu bir bebek gibi, anadan doma plak, don gmlekle kalm bir mareal kadar plak halinigrdm. Benim karmda hi yaknmadn, alamadn, zlemlerini hi dile getirmedin, sevgini ve aclarm bir kezolsun amadn bana. Seni iyi tanyorum ve an-

15lyorum. Sana nasl olduunu anlatacam Kk Adam, nk byk bir gelecein olduuna itenlikleinanyorum. Gelecek, senindir, buna hi kuku yoktur. yleyse gel, her eyden nce kendine bak bir.Gerekte olduu gibi gr kendini. Fhrer'lerinin sana utanmadan syledii u szlere aldrma:

Sen "kk, sradan bir insansnSen, kk, sradan bir insan"sn. Bu szcklerin ifte anlamn kavryorsun, deil mi: kk vesradan.Kama. Kendine bakma yrekliliini gster!Bana bunlar sylemeye ne hakkn var?

Kukulu ve kavrayl baklarnda bu soruyu okuyorum. Saygsz azndan bu szcklerin dkldnduyuyorum, Kk Adam. Kendine bakmaktan korkuyorsun, eletiriden16korkuyorsun Kk Adam; sana vereceklerini vaat ettikleri yetkiden korktuun gibi korkuyorsun. Bu

yetkiyi nasl kullanacan bilemezsin. Baka bir biimde yaayabileceini dnmeye cesaretedemiyorsun: Koyun gibi gdlmek yerine zgr yaamak, taktikler uygulamak yerine ak davranmak,bir hrsz gibi gecenin karanlnda sevmek yerine ak ak sevebilmek dncelerine yer vermiyorsunkafanda. Kendini kmsyorsun, Kk Adam. Ben kim oluyorum da kendi grm olacakm, kendi

yaamm kendim saptayacak ve dnyann benim olduunu aklayacakmm, diyorsun. Haklsn; sen kimoluyorsun da kendi yaamn zerinde hak sahibi olmak isteyeceksin? Kim olduunu imdi syleyeceim

sana:Gerekten byk olan insandan seni ayran tek bir nokta var Byk adam da bir zamanlar ok kk biradamd; ama bir teknemli yetenek gelitirdi: Dnce ve davranlarnda kk olduu noktalargrmeyi rendi. Kendisi iin ok deerli olan baz eyleri yitirmeyi gze alarak kendi kklnn venemsizliinin tad tehlikeyi giderek daha iyi sezmeyi rendi. Demek ki, byk adam, ne zaman vehangi alanda kk adam olduunu bilir. Kk Adam, kk olduunu bilmez ve bunu bilmekten korkar.Kendi kkln ve yetersizliini, bakalarnngc ve byklnn kendisinde uyandrd g vebyklk grntleriyle rter, Byk generalleriyle vnmektedir, ama kendisiyle vnmez. Kendisinde17varolandnceye deil, kendi aklnagelmeyendnceye hayrandr. En az anlad eylere en ok inanr vekolayca anlad fikirlerin doru olduunu kabul etmez.Sana kendi iimdeki Kk Adam anlatmakla ie balayacam:Tam tamna yirmi be yl boyunca, senin bu dnyada mutlu olmay hakettiinisavundum; kendine ait olan eye sahip


5/55

kma yetisinden yoksun olmakla suladm seni; sonra Paris ve Viyana barikatlarndaki kanl arpmalarda,Amerika'daki kleliin kaldrlmas savanda ya da Rus Devrimi'nde elde ettiklerine sahip kmamakla suladm.Paris'teki savann sonu Petain ve Laval'e, Viyana Sava'nn sonu Hitler'e, Rusya'daki savann sonuysa Sta-lin'evard; Amerika'daki savann sonu da Ku-Klux-Klan ynetimine varabilirdi. zgrl, kendin ve bakalar adnakorumak, ona bekilik etmektense kazanmakgerektiini ve de bunu salamann yolunu pekl bilirdin sen. Ben, bu

gerei epeydir biliyordum. Ancak, her seferinde alp didinip bir bataklktan kmay baardktan sonra hemenbir baka batakla saplanmann nedenini anlayamyordum. Sonra yava yava ve el yordamyla, seni kle yapaneyin ne olduunu buldum: SEN KEND KENDN KLELE MAHKUM EDYORSUN. Kleliinin tek sorumlusu,

yalnz ve yalnz sensin baka hi kimse, ama hi kimse deil. Tek sorumlu sensin.Bunu biliniyordun, deil mi? Kurtarclarn, seni bask altnda tutanlarn, Wilhelm, Nikolaus,18Yrmisekizinci Papa Gregory, Morgan, Krupp ya da Ford olduunu sylyorlar. Kurtarclarn n adna da,Mussolini, Napolyn, Hitler, Stalin deniyor.Bak ben ne diyorum: Senden baka hi kimse senin kurtarcn olamaz!Bu tmceyi sylemeye ekindim biraz. Ka-tkszln ve hakikatin savas olduumu savunuyorum. Oysa imdi,sana, seninle ilgili hakikati sylemeye gelince ekmiyorum, nkSen kendi kendini klelie mahkm ediyorsun

senden ve senin hakikate kar olan tutumundan korkuyorum. Seninle ilgili hakikati sylemek yaam tehlikeyesokmak demektir. Hakikat, ayn zamanda yaam-kurtancdr, ne var19ki, hakikatler yamalanmakta, etelerin ganimeti haline gelmektedir. Bu byle olmasayd, sen, sen olmayacak, budurumda ve bu yerde bulunmayacaktn.Aklm bana unu sylyor.- Her ne pahasna olursa olsun hakikati syle. imdeki Kk Adamsa yle diyor:Kk Adama gerek yzn gstermek, ona almak ve acmasna bavurmak aptallktr. Kk Adam kendisiyleilgili hakikati duymak istemiyor ki! Kendisinin olan byk sorumluluu stlenmek istemiyor ki! O, bir Kk Adamolarak kalmak,

Senden baka hi kimse senin kurtarcn olamaz!

ya da kk, bir byk adam olmak istiyor. Zengin olmak, ya da bir parti lideri, bir blk kumandan ya daktlkleri ortadan kaldrma20

derneinin sekreteri olmak istiyor Kk Adam. inin sorumluluklarn yerine getirmek, yiyecek salamak, konutyapm, trafik, eitim, aratrma, ynetim ya da herhangi bir baka alanda stne den sorumluluu stlenmekistemiyor.imdeki Kk Adam diyor ki:Sen, Almanya, Avusturya, skandinav lkeleri, ngiltere, Amerika, Filistin ve dier yerlerde tannm bir byk

adam oldun. Komnistler sana sava at. 'Kltrel deerlerin kurtanclan' senden nefret ediyor. rencilerin se- .ni ok seviyor. Eski hastalann sana hayranlk duyuyor. Ama cokusal vebaya tutulanlar peindeler. Yaamnsefaleti, Kk Adam'n perianl zerine 150 makale ve on iki kitap yazdn. Bulgulann ve kuramlannniversitelerde okutuluyor. teki byk ve yalnz adamlar, senin ok byk bir adam olduunu sylyor. Bilim


6/55

tarihinin entellektel devlerinden biri saylyorsun. Yzyllardr yaplan bulgulann en byn yaptn, nkAcunsal Yaam Enerjisini ve yaamn ileyi yasalann! kefettin. Kanseri anlalr hale getirdin. O lke senin, bulke benim dolatn, nk hakikati syledin. imdi yle bir arkana yaslan. abalannn meyvalann topla, yaptnnn zevkini kar. Birka yla kalmaz, adn dnyann her yannda duyulacaktr. Yaptklann yeter de artar bile.imdi ii gc brak, kendini incelemelerine ver, doann ileyi yasalan zerinde al!

te, Kk Adam, benim iimde bulunan21ve senden korkan Kk Adam bunlar sylyor bana.ok uzun bir sredir seninle yakn bir iliki iindeyim, nk senin yaamn kendi deneylerimden biliyorum venk, sana yardm etmek istiyorum. Seninle olan ilikimi srdrdm, nk sana gerekten yardm edebildiimi vegenellikle gzlerin yaararak benden yardm istediini grdm. Ve yava yava, benim yardmm almaya hazr, amaverdiklerimi savunma yetisinden yoksun olduunu grdm. Ben, senin yerine savundum onlar, senin adna savam.Derken senin Fhrer'lerin kagel-di ve almalarm yerle-bir etti. Bu durum karsnda hi sesini karmadn,onlar izledin. Bu kez, senin Fhrer'in ya da kurbann olarak ortadan yitmeden sana nasl yardm edebileceimirenmek iin srdrdm seninle olan ilikimi. imdeki Kk Adam, seni kazanmak, seni kurtarmak istedi;kendisine sayg gstermeni ne olduu konusunda u ka-darck fikrin olmamas nedeniyle nnde eildiinyksek matematike gsterdiin saygy bekledi iimdeki Kk Adam. Bir eyi ne denli az anlarsan, o denli oksayg gsteriyor, onun karsnda boyun eiyorsun. Hitler'i Nietzsche'-den, Napolyon'u da Pestalozzi'den daha iyitanyorsun. Sana gre bir kral, Sigmund Freud'-dan daha nemlidir. imdeki Kk Adam seni herkesin

yntemiyle, Fhrer'in aralaryla kazanmak isterdi. Seni zgrle gtrecek ey iimdeki Kk Adamolacaksa, senden korkarm o zaman. Bendeki kendini ve kendin-22

deki beni kefedebilir, sonra da korkup benim iimdeki kendini ldrebilirdin. Bu nedenle senin, herhangi birininya da herkesin klesi olma zgrln uruna lme gnlllnden vazgetim.Herkesin klesi

Ben sylediimi anlayamayacan biliyorum: Herhangi bir kimsenin klesi olma zgrl yle kolay anlalr bir

ey deil.Artk tefe birefendinin klesi olmaktan kurtulmak, herhangi birkimsenin klesi olmak iin, insan nce tek birsmrcy, diyelim, arl ortadan kaldrmak zorundadr. Bu durumda kii, gerekten byk bir adamnnderliinde bir parti kurar. Gerekten byk olan adam, senin zgrln son derece ciddiye alr. lerinikolaylatrmak iin evresinde kk adamlar, yardmclar, getir-gtrcler toplamak zorundadr, nk bu bykii tek ba-23

sna yrtemez. stelik, evresine kk byk adamlar toplamasa, sen onu anlamaz, bir kenara iter,adam yerine koymazsn. Bir sr kk byk adamla evrilmi olarak, senin adna gler ve yetkiler elegeirir, ya da bir damla hakikat, ya da yeni, daha iyi bir inan bulur sana. Sayfalar dolusu sylevler

yazar, zgrlk yasalar, vb. eyler yazar; kendisini ayakta tutacak olan senin yardmn ve ciddiliindir.

inde bulunduun toplumsal bataklktan karr seni. Birok kk byk adam bir arada tutabilmek,senin gvenini yitirmemek iin gerekten byk olan bir adam, derin bir aydn yalnzl iinde, sendenve grlt patrtdan uzak ama ayn zamanda senin yaamnla yakn bir iliki iinde, elde edebildiibyklnden her gn bir para vermek, zveride bulunmak zorundadr. Sana nclk edebilmek iin,senin onu eriilmez bir Tann'ya dntrmene gzyummak zorundadr. Olduu gibi, sade bir insan olarakkalsa, diyelim, elinde evlenme czdan olmad halde bir kadn sevebilen bir adam olsa, onagvenmezsin nk; onu olaand bir insan olarak grmek istersin. Bylece, sen, kendi ellerinle, yeniefendini ortaya karm olursun. Kendisine yeni efendi rol verilmi olan byk adam bykln

yitirir, nk bu byklk, onun szn sa-knmazlndan, sadeliinden, yrekliliinden ve yaamla

arasndaki gerek ilikiden gelmekteydi. Byklklerini byk adamdan salam olan kk bykadamlar, maliye, dileri, hkmet, bilim ve sanat alanlarnda byk g-24

revlere atanrken sen olduun yerde, yani bataklktakalrsn. Bir mutlu gelecek ya da bir nc


7/55

Reich uruna pl prt iinde dola may srdrrsn. Damlar samanla rtl, duvarlar tezekle svalpis evlerde yaamay srdrrsn. Ama kltr saraynla vnmektesin. Dllediince ekip evirdiin,dilediin biime soktuun yanlsamadan honutsun imdilik ancak, senin bu egemenliin, bir dahakisavaa ve yeniefendilerinin koltuklarn yitirmesine dek srecektir.

Eski uluslarn kk adamlar, sendeki bu herhangi bir kimsenin klesi olma itkisini byk abalarlainceledi ve bylece, insann, kafasn birazck kullanarak nasl kk bir byk adam olabileceinisaptad. Bu kk byk adamlar, saraylardan, maliknelerden deil, seninsaflarndan gelmektedirler.Onlar da senin gibi alk ve ac ektiler. Efendi deitirme srelerini ksaltt bu adamlar. Seninzgrln nasl salayacan yolunda yzyl kafa yormann, senin mutluluun iin zveridebulunmann, hatt yaamlarn feda etmenin, zahmete demeyeceini, bu bedelin, senin yeni kleliinisatn almak iin ok yksek olduunu rendiler. zgrlk elde etme yolunda almalar yapan vegerekten byk adamlar olan dnrlerin yz yl iinde ortaya koyduklar eyler ve ektikleri aclar,be yldan az bir zaman iinde ortadan kaldrlabilirdi. Bunun zerine, senin saflarndan gelen kkadamlar, bu sreci ksalttlar: Bunu ak ak ve daha byk bir acmaszlk iinde yaptlar.

25Kk byk adam

stelik, sana bir yn sz syleyerek, senin ve yaamnn, ailenin ve ocuklarnn birer hiolduunu anlatyorlar;aptal, klelie elverili ve bakalarnn kullanaca birer insan olduunuzu sylyorlar, insann size diledii ilemiuygulayacan haykryorlar. Size kiisel zgrlk deil ulusalzgrlk vaat ediyorlar. Size26

zgven deil, devlete sayg, kiisel byklk deil, ulusal byklk vaat ediyorlar. Sana gre, kiisel zgrlkve kiisel byklk, soyut birer kavramdan baka bir ey deildir; -ulusal zgrlk ve devletin karlarsz-ckluriyse, seni zevkten drt ke etmekte; bu yzden hemen bu szcklere sarlyorsun. Bu KkAdamlardan hibiri gerek zgrln fiyatn demez. Onlar seni sevmiyor, sen kendini horgrdn iin,horgryorlar seni, Kk Adam. Bir Rockefeller ya da Torilerin tandndan ok daha iyi tanyorlar seni. Senin en

kt yanlarn, en byk zayflklarn, seninbilmen gerektii gibi, ama senden ok daha iyi biliyorlar. Kk bykadamlar, seni bir simgeye feda ettiler, sense onlar seni ynetecek yerlere getirip koydun. Efendileri, senkendin getirdin bulunduklar yere'; btn maskelerini-indirmi olmalarna karn ya da daha- dorusumaskelerini indirmeleri nedeniyle onlar besleyen sensin. Yalan m, sana ka kez sylediler: Hibir sorumluluuolmayan nemsiz, aalk bir varlksn sen ve byle kalacaksn, demediler mi? Sense onlara Kurtarclardiyorsun, Yeni Kurtarclar ve baryorsun: *Heil! Heil!Viva! Viva!te bu yzden senden korkuyorum, Kk Adam, ok korkuyorum. nk insanln gelecei senin elinde. Sendenkorkuyorum, nk kendinden katn gibi dnyada hibir eyden kamyorsun. Evet, sen, kendinden kayorsunKk Adam. Hastasn sen, ok hastasn Kk Adam. Bu senin suun deil. Ama paan bu27

hastalktan kurtarmak senin grevin, senin sorumluluun. Baskya gzyummasaydn ve bir-Yeni Kurtarclarka kez de etkin bir biimde basky destekle-meeydin seni ezenleri oktan silkip atardn. Senin u kadarckzsaygn olsayd, gnlk yaamnda kendine azck saygl davransaydn, yaamn sensiz bir saatk bilesrmeyeceini azck sezseydin, dnyadaki hibir g seni ezecek kadar gl olamazd. Kurtarcn sana bunusyledi mi? Hayr. Sana Dnya Proleteri dedi, ama (anayurdun onurundan sorumlu olmak yerine) kendi

yaamndan senin, yalnzca senin sorumlu olduunusylemedi hi.Kendi Kk Adamlarn seni smrenler ha-28

line getirdiini anlamalsn artk; a gzn ve gerekten byk olan adamlarn kurban ettiini gr onlar armhagerdiini, canlarn aldn, alktan ldrdn anla artk; onlar bir an bile dnmediini, senin iin altklarnaklndan geirmediini kabul et; yaamn boyunca yaptklarn kime borlu olduun konusunda hibir fikrin yok,

bunu anla artk.Diyeceksin ki, Sana inanmaya kalkmadan nce yaam felsefeni bilmek isterim. Yaam felsefemin ne olduunuduysan, tabanlarn yalayp Savcya koacaksn, ya da Amerika' ya Kar Etkinliklerle Sava Komitesi ne, ne


8/55

bileyim, FBI'a, GPU'ya ya da San Basna, Ku-Klux-Klan'a ya da Dnya Proleterlerinin Liderleri ne koacaksn;ya da belki yalnzca koacaksn. Oysa:Ben bir Kzl ya da Kara deilim, Beyaz ya da San deilim.Bir Hristiyan deilim ben, bir Yahudi, ya da Mslman deilim. Ne Mormon'um ne de okelilik savunucusuyum;ecinsel, anarist ya da boksr de deilim ben.

Kanm elimde bir evlenme czdan olduu iin ya da cinsel alktan kvrandm iin deil, onu sevdiim ve istediniin kucaklann.ocuklan dvmem, balk avlamam, bir ceylan ya da tavan vurmam. Ama iyi bir nian-cymdr, on ikiden vurmayseverim.Bri oynamam, kuramlarm yaymak iin kokteyl partileri de vermem. retilerim doruysa kendi kendilerine

yaylacaklardr.almalanm herhangi bir salk bakanl-29

yetkilisine sunmam, bunu yapmam iin bu yetkilinin konuyu benden daha iyi bilmesi gerekir. Ve bulgularmnierdii bilgi ve karmaklklar kimin daha iyi bildiini, kimin bu konularda usta olduunu da bensaptarm.Akla uygun olduu srece btn yasalara uyarm, ama kat ya da anlamsz kural ve yasalarla savarm. (Savcyakoma hemen Kk Adam, nk kendini bilen biriyse o da ayn eyi yapyordur.)ocuklarn ve genlerin sevgiden doan bedensel mutluluu yaamalarn ve bunu yaptklar iin hibir tehlikeylekarlamamalarn istiyorum ben.Szcn gerek ve doru anlamyla dindar olabilmek iin, insann sevgi yaamn yoket-mesi, bedensel ve ruhsalbir yoksullua gmlmesi, bedenini srekli olarak kasl ve gergin tutmas gerektiine inanmyorum.Senin Tanr dediin eyin gerekten varolduunu biliyorum, ama senin dndn gibi deil: Tanry, evrendekiilk acunsal enerji olarak, senin gvdendek sevgi, yreindeki itenlik olarak, iindeki ve evrendeki doaybenliinde duyabilmek olarak gryorum ben.Hangi sudan bahaneyle olursa olsun, tbbi ve eitsel almalarma burnunu sokmaya kalkana, bir hasta ya daocukla arama girmeye alana annda kapy gsteririm. Kamuya ak her mahkemede, utanmadan yant

veremeyecei yaln ve ak sorular sorarm ona. Yant verse de, lnceye dek sylediklerinin utancylayaayacaktr. nk ben, insann cierini oku-30

yabilen ve alan bir kimseyim. nk ben, bir hi olmadn, bu dnyada bir anlam tadn bilen bir kimseyim.alma konusundaki grlerin deil, almanndnyay ynetmesini stiyorum ben. Kendime gre grlerim varbenim, yalanla hakikati birbirinden ayrmasn bilirim; hakikati, gnn her saatinde bir alet gibi kullanr,kullandktan sonra da ayn bir alet gibi temizler, korurum.Senden ok korkuyorum, Kk Adam. Eskiden byle deildi, bylesine korkmazdm nceleri. Milyonlarca KkAdam arasna karm bir Kk Adamdm ben de nk. Sonra doabilimci ve bir tp doktoru oldum, senin nekadar ar bir hasta olduunu ve hastalkl halinle ne kadar tehlikeli olduunu grmeyi rendim. Bunun, seninkendi z cokusal hastaln olduunu, bir dsal gten kaynaklanmadn biliyorum; herhangi bir dsal bask sz

konusu olmakszn gnn her saatinde ve de saatlerin her dakikasnda bu hastaln seni ezdiini biliyorum. zndecanl ve salkl olsaydn, seni ezen eyleri oktan yenerdin. Seni ezenler, gemite nasl toplumun stkatmanlarndan geldiyse imdi de seninz saflarndan gelmektedir. Onlar, senden bile kktr, Kk Adam.nk senin perianln deneylerle renmek, sonra da bu bilgiyi seni daha iyi, daha okezmek iin kullanmak birhayli kklk gerektirir.Gerekten byk bir adam alglayacak duyu organ yok sende. Byk adamn nasl olduu, nasl ac ektii, nezlemler duyduu,31fkeden nasl kudurduu ve senin iin yapt sava, sana yabanc. Bu dnyada seni ezmek ya dasmrmek yetisinden yoksun, senin zgr olman gerekten isteyen, yani iinde gerek ve itenlikli bir

istek duyan kadnlarn ve erkeklerin de yaadn anlayamazsn. Bu kadn ve erkeklerden holanmazsn,nk onlar sana yabancdr. Onlar yaln ve dolaysz insanlardr; sana gre taktik neyse, onlara grehakikat odur. Sana kmsemeyle deil, insanlarn yazgs karsnda duyduklar acyla bakarlar; bakar,ve iini grrler. inin grldn sezer, bir tehlikenin geldiini anlarsn. Sen onlara ancak yle sahip


9/55

karsn. Kk Adam: teki Kk Adamlar, bu byk adamlarn gerekten byk olduunu sanasyledii zaman. Byk adamdan korkarsn, onun yaama olan yaknlndan, yaama kar duyduusevgiden korkarsn sen. Byk adam seni, dpedz bir yaayan hayvanolarak, yaayan bir canlolaraksever. Binlerce yl ac ektiin yetmiyormu gibi durmadan ac iinde kvranmam istemez. Binlerce

yl drdr ettiin yetmiyormu gibi durmadan drdr etmeni istemez. Seni bir yk hayvan olarak grmekistemez, nk yaam sevmektedir byk adam, senin aclardan, alaklk ve rezilliklerden arnmanister.Gerekten byk olan adamlar, seni k-cmseyecek hale getiriyorsun, iinde bulunduun durumun vebe para etmezliinin verdii acyla bir kenara ekiliyorlar, senden uzaklayor ve en kts, sanaacmayabalyorlar.32

Sen, Kk Adam bir ruhbilimci, diyelim bir Lombroso olsaydn, byk adama, bir eit sulu damgasvururdun; ya ilemek istedii sucu gerekletirememi bir suiu, ya da sinirceli derdin ona. nkbyk adam, sana benze-mez; yaamnn amac yn yn para biriktirmek, ya da kzlarn toplumsal

konumu iyi birileriyle doru drst evlendirmek, ya da bir siyasal greve atanmak, adnn bana biryn byk szckler eklemek ya da Nobel dl almak deildir. Bu nedenle, byk adam sa-Senin bombok, gevezeliklerle dolu partinlerin

na benzemediinden ona bir dhi ya da garip dersin. Oysa o, bir dhi olmadn, yalnzca biryaayan .canl olduunu syleyecek-33

tir. Ona toplumd, insandan kaan biri gzyle bakarsn, nk byk adam, senin bombo,gevezeliklerle dolu parti lerine gitmektense alma odasna kapanp dnceleriyle ba-baa kalmay,

ya da deney odasna kapanp almay yelemitir. Parasn senin gibi hisse senedine yatrmayp bilimselaratrmalarna harcad iin deli dersin ona. Sen, o karanlk ve dipsiz yozlamln iinde, Kk

Adam, yaln, dolaysz bir insan, normalliin bir basamak aasnda bulunan kendinle, "homo nor-malis"lekyaslayarak anormal sayyorsun. Onu kendi be para etmez terazine koyuyorsun, senin normallikllerine uymadn gryorsun. Sana kar byk bir sevgi besleyen, sana yardm etmeye hazr olanbyk adam toplumsal yaamdan karann kendin olduunu gremiyorsun Kk Adam. ster bir hanodasnda, ister sarayda olsun yaad hayat ekilmez klan sensin.Onu, onlarca yl gcendirdikten, ac ektirdikten sonra bu duruma sokan kim? Sensin Kk Adam. stersorumsuzluun, ister dar-grlln nedeniyle olsun, ister yapay dncelerin, ister onyllk birtoplumsal gelime boyunca bile yaayamayan sarslmaz aksiyomlarn yznden olsun, onu bu halekoyan sensin. Yalnzca Birinci ve kinci Dnya Savalar arasmda geen birka yllk sre iinde doruolduuna ant itiin eyleri dn. Bunlarn ka tanesinin yanl olduunu itenlikle kabul ettin, ka

szn geri aldn? Hibirini, Kk Adam. Gerekten byk olan bir adam, dik-34katle, sakna sakna dnr, ama nemli bir fikir elde etti mi de, uzun vadeli dnr. Ken didncelerin nemsiz ve geici olduu hal de, dnceleri doruve uzun mrlolan b yk adam birparya yapan sensin, Kk Adam. Onu parya yapmakla, iine o korkun yalnz lk tohumunu dikmioluyorsun. Byk iler reten bir yalnzlk tohumu deil, senin tara fndan yanl anlalmaktan ve ktilem gr mekten korkma tohumudur bu. nk sen halk, kamuoyu ve toplumsal bilinsin. Bunlann sana ykledii dev sorumluluun ne ol duunu itenlikle, drst olarak dndn m hi KkAdam? yle bir an olsun durup da, uzun vadeli toplumsal olgular zerine, doa ya da insanln yaptbyk iler, diyelim isa'nn yaptklar zerine doru dnp d nmediini itenlikle sordun mu

kendine? Hayr, dncelerinin yanl olup olmadn sormadn kendine hi. Bunu yapmak yerine,komunun dncelerin hakknda ne' syleye ceini, ya da drstln sana ok .paraya pat layppatlamayacan sordun. te Kk Adam, sen kendine yalnzca bunu sordun, baka hi bir eyi deil,


10/55

yalnzca bunu.Bylece byk adam yalnzla ittikten sonra, ona yaptklarn unuttun gitti. Kalktn, bir baka samalk

yumurtladn, bir baka kk bayalk yaptn, bir baka derin yara atn. Sen, unutursun Kk Adam.Ama byk adam, doas gerei unutmaz. Sanma ki, kin besler byk adam,, sanma ki, alr, yalnzca

NEDEN BYLESNE BAYAI DAVRANILARDA35BULUNDUUNU ANLAMAYA alr. Bu sylediklerim senin duygu ve dncelerine yabancdr,biliyorum. Ama inan ki: Yz kez, bin kez, milyon kez ac versen, yaptn bir an sonra unutsan dakapanamayacak yaralar bile asan, byk adam, yaptn yanllardan tr senin yerine ac eker; bu

yanllarn byk olmasndan deil, kk ve deersiz olmalarndan dolay ac eker. Seni bu gibi eyleriyapmaya iten nedenleri bilmek ister. Seni dkrk-

36 Komunun dncelerin hakknda ne syleyeceiniya da drstln sana ok paraya patlayp patlamayacan sordun

lna uratt diye eini neden suluyorsun; be para etmez bir komunu honut etmedi diye nedenocuuna ikence ediyorsun; doalln yaayan bir insana neden ters bakyor ve onu smryorsun;sona verileni alyor, senden isteneni veriyorsun da neden sana sevgiyle verilen eye karlkvermiyorsun; neden, dmek zere olan birine bir elme de sen takyorsun, ya da dmtekmeliyorsun;hakikati sylemenin gerekli olduu durumlarda yalan sylyorsun ve neden yalana karolacana hakikate kar koyuyorsun. Byk Adam bunlar bilmek ister. Biliyor musun, sen, her zaman

ha-


11/55

Deerli, onurlu olduunu gsteren eylerle bbrlenirken bile kk gryorsun kendini

37kikate kar olandan yanasndr, Kk Adam.Byk Adam, senin houna gitmek iin, senin o be para etmez dostluunu kazanmak iin, kendini senindzeyine indirmek, senin gibi konumak zorundadr. Kk Adam; senin zelliklerine brnmekzorundadr. Ama senin zelliklerine sahip olsa, senin dilini kullansa, dostluunu kazansa, artk byk,gerek ve sade olmayacaktr. Kant m istersin; senin dilediin gibi konuan dostlarn asla birer bykadam olmadlar.Seninbir dostunun byk bir baar salayacan sanmaz, buna inanmazsn. Aslnda iin-Havadaki mikroplar38

den kendini kk gryorsun; hatt yada zellikle deerli, onurlu olduunu gsteren eylerlebbrlenirken bile kk gryorsun kendini; kendini kk grdn iindir ki senin dostun olan birinesayg duyamazsn. Seninle ayn masaya oturan ya da seninle ayn. evde yaayan birinin herhangi birbyk i baaracana inanamazsn. Senin yalan evrende, Kk Adam, dnmek ok gtr, insanancak sana degindnr, seninle birliktedeil. nk byk dnceleri, geni kapsaml dncelerigrtlaklarsn sen. Dnyasn kefetmekte olan ocuuna bir ana olarak unu sylersin: O, ocuklaragre bir ey deil. Bir biyoloji profesr olarak unu sylersin.-Akl banda bir renciye yakr mbu, havadaki mikroplarn varlna inanmamak olur mu? Ve bir retmen olarak, ocuklara gzlebaklr ama sylediklerine kulak verilmez, dersin. Evli bir kadn olarak yle sylersin.- Hh! Bulguy-mu! Bktm senin bulgularndan! Herkes gibi gidip bir yerde alsan da doru drst para kazansan

olmaz m! Kendi grn bylece dile getirmekten saknmazsn, kocana inanmazsn, ama gazetelerdeyazanlara, anlasan da anlama-san da olduu gibi inanrsn.Bak, beni dinle, Kk Adam: inde bulunan iyi ve deerli eyleri duyamaz oldun artk. Bodun bu iyiduygular, grtlakladn. Bakalarnda ocuklarnda, karnda, kocanda, babanda -ve ananda bulunduunu sezinlediin an kalkp onlardaki iyi eyleri de ldryorsun. Kksn sen ve kk kalmakistiyorsun.39Ama gazetelerde yazanlara anlasan da anlamasan da olduu gibi inanrsn

Bunlar nerden biliyorsun diye soruyorsun ha? Anlataym:Seni denedim, seninle deney yaptm, senin iinde bulunan kendimle deney yaptm, bir ruh doktoru ve

saaltma olarak, seni kklnden kurtardm, bir eitimci olarak ou kez seni drstle, iindengeldii gibi davranmaya, akla ittim. inden geldii gibi davranmaya kar kendini nasl savunduunubiliyorum, gerek varlnn sesini dinlemen istendiinde nasl byk bir korkuya kapldn biliyorum.


12/55

Yalnz ve yalnzkk deilsin sen, Kk Adam. Byk anlar da var yaamnda, sevinten utuunanlar, mutluluktan bann dnd anlar da var. Ama daha ykseklere uacak, mutluluunu artracakdiren yok sende. Umaktan korkuyorsun, ykseklerden ve derinliklerden korkuyorsun sen. Nietzsche

yllar nce ok daha gzel syledi bunu sana. indeki insan amak iin seni bir 'bermensch, bir

stn insan yapmaya abalad. Onun ber-40mensch dedii senin Hitler in oldu. Sense *Untermensch* (aa insan) olarak kaldn.Artk bir Untermenscholmay brakman ve kendinolman istiyorum. Okuduun gazetelere ya da kt

yrekli komudan duyduun geersiz grlere deil de kendine inanman istiyorum. Aslnda yreininderinliklerinde nelerin bulunduunu, kendinin gerekte nasl olduunu bilmiyorsun, biliyorum. Oderinliklerde, bir ceylan ya da senin Tanrn, sevdiin ozan ya da inandn filozof ya da akl hocan neyse,sen de osun. Ne var ki, koca bir orduda bir er, bovling kulbnn ya da Ku-Klux-Klan r-Umaktan korkuyorsun, ykseklerden vederinliklerden korkuyorsun

41gutunun bir yesi sanyorsun kendini. Byle sanyorsun ve bu yzden byle davranyorsun. Bu da sanabakalar tarafndan sylenmitir: Ta yirmi be yl nce, Almanya'da Heinrich Mann syledi sana bunu,Amerika'da Upton Sinclair syledi, Dos Passos ve daha baka kimseler de syledi. Ama sen ne Mann'ne de Sinc-lair'i tanyordun. Haydutlar ampiyonunu ve Al Capone'u bilirsin sen yalnzca. Kitaplagitmekle kavga izleme arasnda seme yapmak durumunda kalsan, hi kukusuz kavgay seersin.Yaamdan mutluluk istiyorsun, ama gvenlik ok daha nemli sana gre. Gvenliin uruna belini krmaya,cann vermeye hazrsn-dr. Mutluluk yaratmay, onun tadn karmay ve korumay hibir zamanrenmemi olduundan, ba dik bir bireyin yreklilii nedir, bilemezsin. Sen, Kk Adam, naslolduunu renmek mi istiyorsun. Radyoda mshil ilac, di macunu ve ter kokusu giderici reklamlar

dinlersin. Ama onlarn uyutucu yanlarn duymazsn hi naslsa. Seninkulana alnmak iin yaplm olanbu eylerin sonsuz aptalln ve iren ktln dinlememisindir. Gece kulplerinde sahnelere kangldrclerin anlatt sana degin fkralara dikkat ettin mi hi? Sana degin, kendisine, ve btn bukk sefil dnyaya degin akalarn iyice dinledin mi? Sen git mshil ilac reklamlarn dinle, kimolduunu, nasl bir varlk olduunu renirsin.Dinle, Kk Adam: nsan varlnn sefaleti, bu ufak tefekeylerin her biriyle biraz daha aydnlanyor,gn na kyor. Senin yap-42


13/55

Yafamdan mutluluk istiyorsun ama gvenlik ok daha nemli sana gre

tn btn bu ufak tefek nemsiz eyler, senin gibilerin durumunun dzelmesi umudunu biraz dahauzaklara itiyor. Bu, alanacak bir durumdur, Kk Adam, zc, ok zc bir eydir bu. Bu zntyduymamak iin, kk kt akalar yapyor ve bunlara halk gldrs43

adn veriyorsun. Kendine degin akalar duyuyor ve bakalaryla birlikte bunlara kahkahalarla glyorsun.Kendinle alay ettiinden glyor deilsin. Kk Adama glyorsun sen; ama kendine gldn,glnecek halde

olduunubilmiyorsun. Milyonlarca Kk Adam, insanlarn kendilerine gldn, glnecek halde olduklarnbilmiyorlar. nsanlar sana neden byle ak ak, yrekten ve bylesine byk, kurnaz ve iren bir zevkle glyor

yzyllardr, ha, Kk Adam? nsanlarn, filmlerde ne denli gln ve sama tipler olarak gsterildii dikkatiniekti mi hi? nsanlarn sana neden gldn syleyeceim imdi Kk Adam, nk seni ok ama ok ciddiyealyorum ben.-Dalgac bir keskin nianc nasl hep on ikinin az dndan vurursa senin dncelerin de her seferinde hakikati klpay karyor. nanmadn m bu sylediime? Bak, gstereyim szlerimin doru olduunu. Dnme biimin,hakikatin dorultusunda olsayd, oktan kendi kendinin efendisi olurdun. Ama sen, u biimde dnyorsun:Btn su Yahudilerde, diyorsun. Yahudi nedir? diye soruyorum. Damarnda Yahudi kan bulunan kimse, diye yantlyorsun sorumu. Yahudi kanyla baka kan arasnda ne ayrm var peki?Bu soru karsnda afallyorsun; kafan karyor, saknml bir tavrla u yant veriyorsun.44

Kendine degin akalar duyuyor ve bakalaryla birlikte bunlara kahkahalarla glyorsun

Yani Yahudi rk demek istemitim. Peki, rk nedir?


14/55

Irk m? Bunu bilmeyecek ne var, nasl ki Alman rk varsa, bir de Yahudi rk vardr. Yahudi rknn zellikleri nelerdir? Canm ite, Yahudi'nin salar siyahtr, uzun, kvrk bir burnu ve keskin gzleri vardr.Yahudiler ok hrsl ve anamalcdrlar. Sen hibir Fransz ya da talyan' bir Yahudi'yle bir arada grdn m? n bir

birinden ayrabilir misin? Yani... Pekayramam... Peki yleyse Yahudi nedir? Kann gr nmnde bir ayrlk yok; Fransz ya da talyan' dandeiik bir grnm yok... Sen hi AlmanYahudilerini grdn m? Elbette. Almanlara benziyorlar. Peki ya Alman nedir? Alman, Nordik Ari rkndandr.45

Amerikan Yerlileri de Ari rkndan m? Elbette. Onlar da Nordik mi? Hayr. Sarn m? Hayr. Bak grdn m, Alman nedir, Yahudi nedir bilmiyorsun. Yahudi diye bir ey var ama. Elbette Yahudi var, nasl ki, Hristiyan ve Mslman varsa, Yahudi de var. Tamam, Yahudilerin dini demek istemi tim. Roosevelt Hollandal* myd peki? Hayr. Roosevelt'e Hollandal demiyorsun da Davut'un soyundan gelenlere neden Yahudi di yorsun?

Yahudiler baka. Baka olan nedir? Bilmiyorum.te sen byle samalyorsun, Kk Adam. Samalarndan silhl kurulular oluturuyor ve bir Yahudi'nin neolduunu bile syleyemeyen sen, on milyon insan, on milyon Yahudi yi doruyorsun. nsan bu yzden sanaglyor, bu yzden ciddi bir ii olduunda sana bulamamaya abalyor ve bu yzden sen, bataa saplanyorsun.Yahudi szcn sylerken kendini stn insan sanyorsun, bu szc sylemek* A.B.D. Bakanlarndan Roosevelt'in atalar Hollandaldr. .Y.46sana stnlk duygusu veriyor. Buna gereksinmen var, nk gerekten de duygularn acnacak durumda.Duygularn perian, nk Yahudi'yle birlikte katlettiin eyin ta kendisisin. Bu sana degin hakikatin yalnzca

kck bir paras, Kk Adam.Bu Yahudi szcn, grkemli ve aalayc bir tavrla sylediinde kendi kkln biraz daha azduyuyorsun. Bu olguyu yaknlarda ortaya kardm. Sende yeterinden az ya da ok sayg uyandran bir kimseyeYahudi diyorsun. Kimin Yahudi olduu senden so-rulurmu gibi, gvenli bir tavrla bu Yahudi-dir, diyorsun.Ama ister bir Kk Ari ol ister bir kk Yahudi, sana bu hakk tanmyorum ben. Benim kim olduumu saptamahakkna bu dnyada yalnz ve yalnz ben sahibim, baka hi kimse deil. Ben, hem biyolojik, hem de kltrel adanbir melezim ve tmsnflarn, rklarn ve uluslarn zihinsel ve fiziksel rn olmaktan gurur duyuyorum; senin gibisafkan olmadm, ya da senin gibi katksz bir snf in yesi olmadm iin gurur duyuyorum; senin gibi btnuluslarn, rklarn, ve snflarn kk buyurgan, tutkulu bir yurtseveri, milliyetisi olmadm iin gururduyuyorum. Filistin'de, snnetli olmad gerekesiyle bir Yahudi teknisyeni snrdan evirdiinizi duydum. Hibirbuyurganla ortak yanm olmad gibi, Yahudi buyurganlarla da hibir duygu ve dnce birliim yok. Ama, ey KkYahudi, neden atalarna dnyorsun da protoplazmaya dnmyorsun? Bana gre yaam, plazmann ka-47

slmalanyla balar, bir hahamn odasnda deil.


15/55

Seni denizanas durumundan karada yaayan iki ayakl bir yaratk durumuna sokmak, seni gelitirmekmilyonlarca yl ald. Biyolojik yapn, iki ayakl hale geldiin andan sonra tam alt bin ylda eksiklikleriniancak giderdi. indeki doay yeniden kefetmen, iindeki deniz-anasn bir kez daha bulman iin yz,be yz belki de be bin yl gerekecek. Sendeki deniz-

bir dhi dedin. Hani anmsarsn, skandinavya' da, yeni bir nder aradn gnlerde oldu bu. Ama benimyapacak daha nemli ilerim vard ve yeni dhilik roln geri evirdim. Benim yeni bir Danvin, ya daMarx, Pasteur ya da Freud olduumu da syledin. Yllar nce unu da syledim sana.-sa! sa! diyebarmay brakrsan sen de benim gibi konuabilir ve yazabilirsin! nk bu utkulu haykr aklnkreltmekte

Seni denizanas durumundan karada yaayan ikiayakl bir yaratk durumuna sokmak, senigelitirmek milyonlarca yl ald

anasn kefettim ben ve ak bir dille bunu sana anlattm. Bunu ilk duyduunda bana yeni48

Byoloiik yapn, iki ayakl hale geldiin andan sonra tam alt, bin ylda eksikliklerini ancak giderdi

ve yaratcln felce uratmaktadr. Yasal olmayan bir anay ahlksz bir varlk olarak mahkm eden sen deilmisin, Kk Adam? Nikh bayla domu yasal ocuklarla ni-khszlardan domu yasal olmayanocuklar arasnda kat bir ayrm gzeten sen deil misin? Ah zavall yaratk, sen kendi azndan kan szlerinanlamn bilmiyorsun: sa'ya tapyor, ona byk sayg gsteriyorsun. sa, elinde evlilik czdan olmayan bir anadan

domadr. Aslnda, hi farknda olmadan, ocuk-sa' ya verdiin deerle, cinsel zgrle kar duyduun zlemetapyorsun sen ey Kk Klbk Adam. Yasal olmayan bir ocuk olarak dnyaya gelmi olan sa'y, yasal olmayanocuk tanmayan Tanrnn Olu yaptn. Ama daha sonra, Aziz Paul gibi gerek sevgiden doan ocuklar mahkmetmeye ve gerek kinden doan ocuklara dinsel yasalarnn korumasn sunmaya baladn. Sen .sefil bir Kk


16/55

Adamsn!Otomobillerini ve trenlerini byk Galileo' nun bulduu kprler zerinde iletiyorsun. Byk Galileo'nun ocukbabas olduunu ve elinde bir evlilik czdan bulunmadn biliyor muydun Kk Adam? Bunu okullardakiocuklarna anlatmazsn. Galileo'ya bu nedenle de ikence eden sen deil miydin?Btn bunlardan haberin yok senin. nk sana gre hakikat nedir ki, tarih ya da kendi zgrln iin savamak

nedir ki! Ayrca, sen bir gr sahibi olacak adam msn ki!Seni, o senin evlilik yasalarnn zincirlerine50

Proleter General

vuran eyin kendi cinsel sorumsuzluun ve cinsel aln olduundan haberin bile yok.Kendini sefil, kk, miskin, gsz, duygusuz, cansz ve bombo hissediyorsun. Kadnn yok, ya da eer varsa,iindeki insan kantlamak iin yalnzca stne kmak istiyorsun. Sevgi nedir bilmiyorsun. Kabzsn, boyunams-51hil ilac alyorsun. Kt kokuyorsun, cildin yap yap;ocuunu kucana aldnda onun varlnduyamyorsun, bu yzden itilip kaklacak bir enik gibidavranyorsun ona.

Cinsel gszln yaamn boyunca yakan brakmad, seni hep rahatsz etti bu eksikliin. Btn dncelerin burahatszlnn denetimi altndayd. inde de grlyordu bu gszln getirdii eksiklik. Kendisine sevgi verme

yeteneinden yoksun olduun iin karn seni brakt. Yersiz kuruntularla dolusun, sinirlisin, skntdan boulurgibisin. Dncelerin hep cinsellik evresinde dnyor. Seni anlayan ve sana yardm etmek isteyen biri cinseldzenlilikten sz ediyor. Gndzleri cinsel dncelerden arnkolabilmen ve bylece iini yapabilmen iin

gecelericinselliini yaaman salamak istiyor bu kimse. Karn kollarnda aresizlik iinde kvranr grmek yerinemutlu grmek istiyor. ocuklarnn benzi soluk olmasn, tersine yanaklar al al olsun, davranlar acmasz deilsevgi dolu olsun istiyor. Ama sen, cinsel dzenlilik sznn edildiini duyunca, Cinsellik her ey deil, diyorsun.Yaamda daha nemli eyler vardr, diyorsun. Sen bylesin ite, Kk Adam.Ya da bir profesyonel devrimcisin; dnya proleterlerinin Fhreri olabilecek birisin. Dnyay ektii aclardankurtarmak istiyorsun. Aldatlm kitleler senden kayor, sense Durun, durun! diye bararak pelerindenkouyorsun. Durun ey kitleler! Sizin kurtarcnz olduumu gremiyorsunuz! Senin kitlelerinle52

konuuyorum ben, Kk Devrimci; onlara kk yaamlarnn sefaletini gsteriyorum. Byk bir heves ve umutla


17/55

dinliyorlar beni. Senin rgtlerinde toplayorlar, nk orada benibulmay umuyor onlar. Ama senne yapyorsun?Cinsellik bir kk-kentsoylu uydurmacasdr, diyorsun. nemli olan iktisadietkenlerdir. Ama kalkp Van deVelde'nin Cinsel Teknikkitabn okuyorsun.Bir bilge adam, senin iktisad kurtuluunu bilimsel temeller zerine oturtmay kendine grev edindi; sen, onu lmalna braktn. Bylece karna kan ilk hakikat yolunu tkayarak yaamn yasalarndan koptun, baka yola

saptan. Bu hakikat yolunu gsterenin ilk giriimi baarl oldu, sen, kalkp ondan ynetimi devraldn ve bylece onuikinci kez ldrdn. lkin, bilge adam senin rgtn datt. kincisindey-se hakikat yolunu gsteren bilge adamartk lmt, bu yzden sana kar koyacak durumda deildi. Bu adam, deerler yaratan yaama gcnn seninalmandabulunduunu gzler nne serdi; ama senin gzn, bunu gremedi. Onun toplumbilimi senin toplumunu,senin devlerinden korumak amacn gdyordu; sen bunu da anlamadn. Hi, ama hibir eyanlamadn sen!Senin o szn ettiin iktisadi etkenlerinle bile bir ey beceremiyorsun. Yaamdan zevk almak iin iktisadkoullar iyiletirmen gerektiini sana anlatabilmek iin bilge bir insan canla bala alt, bu yolda cann verdi.Karn a bireylerin kltr gelitiremeyeceini anlat-53

maya abalad; btnyaam koullarnn iktisad duruma bal olduunu, kendini ve toplumunu her trlbask ynetimlerinden bamsz klman, kurtarman gerektiini anlatt sana. Evet, bu bilge adam, seniaydnlatmaya abalarken yalnzca bir tek yanl yapt; senin, kendini kurtarma yeteneine sahipolduuna inand. zgrln, bir kez ele geirdikten sonra brakmayacana, onu koruyabileceineinand. Bir yanl daha yapt bu adam: Senin diktatr olmana izin verdi.Bu bilge adamn bir kk ihmalinden dev bir yalanlar dizgesi oluturdun. Yalanlardan, sulamalardan,ikencelerden, copulardan, celltlardan, gizli polislerden, ispiyonculuk ve ihbarclktan, niformalardan,mareallardan ve madalyalardan oluan bir yalanlar dzeni kurdun bunlarn dndaki her eyi frlatpattn. imdi, nasl olduunu biraz daha iyi anlamaya balyor musun, Kk Adam? Pek deil, midiyorsun? Peki, gel batan alalm: Yaamda ve sevgide mutlu olmann iktisad koullan n makinalarlakartryorsun; insanlarn kurtuluu, devletin byklyle salanr sanyorsun; milyonlarn

ayaklanmas demek, top arabalarnn geit treni yapmad demek diye dnyorsun; sevgininbamszla kavumasn, Almanya'ya geldiinde elini uzatabilecein her kadnn rzna gemeklekartryorsun; yoksulluu nlemek iin yoksul, zayf ve aresizleri ortadan kaldrmak gerektiineinanyorsun-, ocuk bakmyla yurtseverler soyu yetitirme yi bir tutuyorsun; doum denetimiyle54

on ocuklu analara madalya vermeyi birbirine kartryorsun. Senin kafandan kan, bu on ocukluana fikrinin kurban deil misin sen sanki?Baka lkelerde de, u talihsiz kk szck, diktatrlk szc kulaklarnda yankland. Oralardabu szce atafatt niformalar giydirdin ve kendi iinden, seni nc Reich'a ve senin trndenaltm milyon insan mezara gtren kk, gsz, gizemli ve sadist subay yarattn. Sonra da kalkm,

durmadan Heil! Heil! Heil! diye baryorsun.te sen bylesin, Kk Adam. Ama kimse sana neye benzediini sylemeye cesaret edemiyor. nksenden korkuyorlar Kk Adam, ve senin kkolman istiyorlar.Kendi mutluluunu yiyip bitiren sensin. Tam bir zgrlk iinde mutluluun tadn kardn olmad hi.Bu yzden byk bir oburluk iinde kendi mutluluunu yiyorsun ve mutluluk salama, onu korumasorumluluunu hi stlenmiyorsun. Mutluluunu korumay, onu, bir bahvann ieklerini, bir iftininrnlerini yetitirdii, onlara gereken besini verdii gibi beslemeyi renmekten yoksun braktlar seni.Byk aratrmaclar, ozan ve bilgeler kendi mutluluklarn korumak iin senden katlar. Seninevrende, senin yrende mutluluu yiyip bitirmek kolay ama onu korumak ok gtr Kk Adam.Neden sz ettiimi bilmiyorsun, deil mi Kk Adam? Bak dinle: Bir aratrmac kendi bilim dal ya da

makinas ya da toplumsal55


18/55

Kendi mutluluunu yiyip bitiren sensin

fikri zerinde on yl, yirmi ya da otuz yl, hi durmadan alr. Yeni bulgularn ar ykn tek bana tamakzorundadr. Senin aptallklarnn, yanllarla dolu kk fikir ve ideallerinin dourduu sonulara katlanmak, bu

yanllar anlayp zmlemek ve sonunda, onlarn yerine kendi yarg ve bulgularn koymak zorundadr. O bunlaryaparken sen ona hi yardmc olmazsn Kk Adam. Hi, ama hi ii-56ni kolaylatrmaz, tersine "gletirirsin. rnein unlar syleyemezsin: Bak dostum, durumlar dzeltmek iinne kadar ok altn gryorum. Benimmakinam, benimocuum, benimkarm, benimdostum, benimevim,

benimtarlalarm konusunda altm da anlyorum. Uzun yllardr undan undan yaknyorum, ama bu dertlerdenkurtulmay baaramadm. Bana yardmc olmana bir katkda bulunabilir iniyim? Hayr, Kk Adam, yardmcnayardm etmeye kalkmadn hibir zaman. skambil oynarsn sen ancak, ya da bir horoz dvnde avazn ktncabarrsn, ya da bir bro ya da maden ocanda aptal aptal kleliini srdrrsn. Ama yardmcna yardmakomazsn hibir zaman. Neden biliyor musun? nk, her eyden nce, bir aratrmacnn sana dncelerindenbaka verecek hibir, eyi yoktur. Kr datmaz, cret ykseltmez, toplu szleme yapmaz, ylba ikramiyesivermez ve bir elin yada bir elin balda yaamam salayamaz. Yalmzca kayg verebilir bir aratrmac, sense kaygistemiyorsun, yeterinden ok kayg, ve tasa duyuyorsun nk.Ne var ki, yalmzca uzak durmakla, yardm elini uzatmamak ya da yardm etmemekle kalsan, aratrmac senin butavrndan dolay mutsuz olmayacaktr. Ne de olsa o senin iin dnyor, tasalanyor ve aratrmalarn seniniin yapyor deildir. Onun yaamsal ilevleri onu bunu yapmaya ittii iin bu yolda almaktadr. Senin iin

tasalanmay ve sana acmay parti nderlerine ve din adamlarna brakm-57

tr. Onun istedii tek ey, senin sonunda kendi kendine bakabilme, kendini dnebilme, kendin iin tasalanmayetisini gelitirdiini grmektir.Ama sen yardm etmemekle kalmyorsun; balon gibi patlyor, evreye tkrkler sayorsun. Aratrmac uzun vezorlu bir almadan sonra karna neden mutluluk veremediini, onu neden yrekten sevemediini ortayakardnda, kalkp bu aratrmacnn kendisininbir eh-vet dkn olduunu ne sryorsun. Kendi iindekiehvet dknn gzden rak tutmak iin bunu sylediini ve sevme yeteneinden yoksun olmann nedeninin buolduunuaklndan geilmiyorsun. Ya da bir aratrmac insanlarn neden kitleler halindekanserden ldklerinikefetmi de, bu bulgusunu aklamsa ve sen, Kk Adam, bir Kanser Patolojisi Profe-srysen, hele gzelce birayln da varsa, aratrmacnn bir sahtekr olduunu ya da havadaki mikroplar konusunda hibir ey bilmediini;aratrmalar iin ok para harcadn ya da aldn syleyeceksin; ya da onun bir Yahudi mi, yoksa bir yabanc molduunu soracaksn; ya da senin kanser sorunun, senin zemediin sorun zerinde alma yetkinlii olupolmadn saptamak iin onu muayene etmeye kalkacaksn; ya da hastalarnn yaamn kurtarmak iin senin byk


19/55

bir gereksinme duyduun eyi onunbulduunu kabul etmektense, ok, ama pek ok kanserli hastann ldngrmeyi yeleyeceksin.Sana gre meslek onurun ya da bankada-58ki hesabn ya da radyum sanayisi ile olan ilikin, hakikatten ve renmekten ok daha nemlidir. te bu yzden

ok kk ve sefilsin, Kk Adam.. Yani demek istiyorum ki, yardm etmemekle kalmyorsun, senin adnaya da senin yerine yaplan ii irkincebozuyorsun. imdi anlyor musun mutluluk neden senden kayor? Mutluluk, urunda allmasn gerektirir;mutluluk gkten yamaz, kazanlr. Oysa sen mutluluu yalnzca yalayp yutmak istiyorsun; bu yzden sendenkayor o da; senin kendisini kemirmeni, yutman istemiyor.Aratrmac, zamanla, bulgularnn kullanm deeri olduuna, diyelim belli hastalklarn iyiletirilmesini, ya da birarln kaldrlmasn, kayalarn paralanmasn, ya da nlarn maddenin iine gemesini salayarak maddeniniinin grlebilmesini olas kldna birok insan inandrmay baarr. Sen, gazetede okumadan bunlara inanmazsnKk Adam, nk kendi z duygularna gvenmiyorsun. Seni kk gren kimseye sayg duyuyor, kendini kkgryorsun; bu yzden kendi z duygularna gvenemezsin ite. Ama aratrmacnn bulgusu gazetelere getiinde,

yryerek deil, koarak gelir yardm istersin. Daha dn sahtekr dediin, ehvet dkn, arlatan ya da kamuahlkn hie sayan tehlikeli bir adam diye andn aratrmacnn bir deh olduunu ilan edersin. Artk ona birdhi diyorsundur. Yahudi nedir bilmediin gibi, hakikat ya da mutluluk nedir bilmediin gibi, bir dhi ne-59dir bilmiyorsun, yle mi Kk Adam? Jack London'n Martin Edenadl kitabnda sana syledii szlerleaklayaym bunu da: "Dhi", insann sata kard rnlerinin zerine yaptrd bir markadr. Eer (daha dnbir eh-vet dkn ya da deli olan) aratrmac bir dhiyse, onunortaya koyduu mutluluu yiyip bitirmekseniniin daha kolaydr. nk artk pek okkk adam kar ve seninle birlikte, Dhi, dhi diye barmayabalar. nsanlar artk akn akn gelmekte, rnlerini avucu-nun iinden yemektedirler. Bir doktorsan eer,hastalarn oalacaktr; daha nce olduundan ok daha kolay iyiletirebilirsin onlar ve ok daha fazla parakazanabilirsin. Bunda ne ktlk var sanki, diyeceksin Kk Adam. Doru, haklsn, drst ve iyi alarak para

kazanmakta hibir ktlk yok kukusuz. Ama, o bulua hibir ey vermemek, onu korumamak, yalnzcasmrmekok ktdr. Senin yaptn budur ite. Buluun gelimesine katkda bulunacak hibir ey yapmyorsun. Mekanikbir biimde oburca, aptalca kabulleniyorsun bulguyu. Onun getirdii yeni olaslklar ya da kstlamalargrmyorsun. Olaslklar grmyorsun nk grn yok, kstlamalanysa gryor ama kabullenmiyor, iniyorsun.Eer bir doktor ya da bakteriyolog olarak tifo ya da kolerann bulac hastalklar olduunu biliyorsan, kanserhastalnda mikroorganizma arar ve bylece onlarca yllk aratrmay yok sayarsn. Bir keresinde bir byk adam,makinalann belli yasalarla altn gsterdi sana; kalktn l-60

drmede kullanlan makinalar yaptn,- canllar da makina yerine koydun. Bu yanl onyl deil, yzylsrdrdn; yanl kavramlar, yz binlerce bilim iisinin kafasnda kk sald; dahas, yaamn kendisi ar hasargrd; nk canllar makina yerine koyduun andan sonra onurunu ya da profesrln, dinini, bankadaki

hesabn ya da kiilik zrhn korumak iin yaama ilevleri gstermeye balayan herkesi suladn, katlettin, u yada bu biimde onlara zarar verdin.Anlyorum, dhillerin olsun istiyorsun, onlara gereken saygy gstermeye de razsn. Ama iyi birdhi istiyorsunsen. Uysal, terbiyeli bir dhi, lgnlklar olmayan, ksacas halim selim, ll ve uyarlanmbir dhi istiyorsun;btn engel ve kstlamalar ineyen, kural tanmaz, ehlilememi bir dhi deil. Kstl, kanatlan krplm vesslenip pslenmi bir dhi istiyorsun sen; kasabalarnn sokaklarnda utkulu tavrlarla dolatrabilecein, insaniine karmaktan utanmayacan bir dhi istiyorsun. te sen bylesin, Kk Adam. Kak atmay, kepedaldrmay iyi beceriyorsun ama yaratma yetisinden yoksunsun. Zaten bu yzden bylesin, bu yzdendir ki,

yaamn boyunca skc bir broya ya da bir resim masasnn bana kapanyorsun, srtna deli gmlei geirir gibiparmana evlilik yz geiliyorsun. Ve bu yzdendir ki ocuklardan nefret eden bir retmensin. Gelime yoksende, yeni bir dnce gelitirmene olanak yok, nk sen yalnzca61aldn bugne dek, bir bakasnn gm tepside sunduu eyi kakladn yalnzca.Bunun neden byle olduunu anlayamyorum diyorsun yle mi? Ama baka trl olamaz ki? Bunun


20/55

nedenlerini ben syleyebilirim sana. Kk Adam, nk sen, bir hayvan gibi huysuz bir halde banageldiinde tandm seni; seni o halinle grdm. Byk bir boluk ya da gszlk duyduun, ya da ruhsal-aklsal salnn en bozuk olduu anda geldin bana. Bylece, seni tandm. Sen yalnzca orbaya kepedaldrmasn bilirsin, yalnz almasn bilirsin sen. Bir ey yaratamaz, veremezsin. nk temel bedensel

davrann srekli olarak kendini tutmanve kin gtmenigerektiriyor; nk iin-

Kanatlar krplm, sokaklarda utkulu tavrlarladolatrabilecein, insan iine karmaktanutanmayacan bir dhi istiyorsun62

de gerek ve doal sevgive vermeduygusu uyandnda birden panie kaplyorsun. Sendeki almaeyleminin temelde yalnzca biranlam var: Kendini byk bir oburluk iinde parayla, mutlulukla, bilgiyledoldurmak istiyorsun, nk kendini bo, a, mutsuz hissediyorsun Kk Adam; gerekten bilgilisaymyorsun kendini, ya da gerekten renmek istediine inanmyorsun. Gene ayn nedenle hakikattenkayorsun. Kk Adam: inde bulunan sevgi, tepkesini salverir diye kayorsun ondan. Hakikat,

kanlmaz olarak, burada sana benim gstermek istediim, anlatmakta yetersiz kaldm eylerigsterecektir nk. Sense bunu istemiyorsun Kk Adam. Yalnzca bir tketici ve yurtsever gibigrnmek istiyorsun, o kadar.una da bak! Yurtseverlii yadsyor bu adam! Devletin, ve onun z olan ailenin koruyucusu

yurtseverlii yadsyor! Bu adam susturmak gerek!Sendeki ruhsal kabzlktan szedildiini duyunca byle bir yaygara kopanyorsun ite. Bu szleridinlemek, anlamak istemiyorsun. Barmak istiyorsun yalnzca. Haydaa! yi gzel ama, mutlu olma

yetisinden yoksun olmann nedenlerini sakin sakin anlatmama neden izin vermiyorsun? Gzlerinde korkugryorum-, bu soru seni ok ilgilendirmie benziyor. Dinsel hogr den yanan deil mi. Dilediindine, kendi dinine inanmak istiyorsun. Buna bir diyeceim yok. yi ediyorsun. Ama bu kadarlakalmyorsun ki? Kendidininden baka din olmasn istiyorsun. Kendi dinine kar hogrlsn, ama ba-63

kalannnkine kar hi de hogrl deilsin. Biri kalkp da bir kiisel Tanr yerine doaya hayranlkduysa, ve doay anlamaya alsa, fkeden kuduruyorsun. Evli iftler artk bir arada

yaayamayacaklarn anladnda, elerden birinin tekini dava etmesini, karsn ya da kocasnahlkszlkla, kabalkla sulamasn istiyorsun. Karlkl verilmi uygar bir ayrlma kararn, boanmakiin geerli neden saymyorsun sen, ey byk isyanclarn kk torunu. Sen de bir ehvet dknsnnk ve bundan korkuyorsun. Hakikati, bir aynada, elle tutamayacan bir yerde grmek istiyorsun.Sendeki tutucu yurtseverlik, bedensel katlndan, kaslmalarndan, ruhsal kabzlndankaynaklanyor Kk Adam. Hakikati syleyen dostlarn kltan geiriyorsun ama gene de, dostunolduum iin sylyorum bunlar, seni aalamak iin deil. u senin yurtsever dediklerine bir gzatalm: Onlar yrmez, asker gibi uygun adm giderler. Dmandan nefret etmezler, her on ylda birfalan deitirdikleri geleneksel dman lan vardr onlann. Geleneksel dman bir on yl sonra


21/55


22/55


23/55


24/55

ldrn, gebertin!Dur bir dakika, Kk Adam. Seni aalamak, kltmek deil amacm, yalnzca, neden bugne dekzgrln elde edemediini ya da elinde tutamadn gstermek istiyorum, o kadar. Bunu renmekistemez misin, ha?

ldrn, gebertin, ldrn!Pekl, ksa keseceim: Bir rastlant sonucu zgr bir durum iinde bulunduunda, iindeki KkAdamn nasl davrandn anlatacam sana. Diyelim ocuk ve erginlerde cinsel saln salanma vekorunmas zerine almalar yapan bir Enstitde rencisin. Bu harikulade fikir ok houna gitti,savaa katlmak istedin. Benim enstitmde yle bir olay oldu:

ldrn,: gebertin!

rencilerim mikroskoplarnn bana km, yaam zerreciklerini inceliyorlard. Sense73

Acunsal Yaam Enerjisi toplayan aygtta oturu-yordun, plaktn. Gelip senin de incelemelere katlman nerdim.Bunun zerine, toplama aygtndan rlplak kalktn, kzlarn ve kadnlarn arasnda tm plakln sergiledin.Seni hemen azarladm, ama neden azarlamakta hakl olduumu anlayamyordun. Bense kendi payma, senin bunuanlamamann nedenini kavrayamamtm. Daha sonra, seninle yaptm ayrntl bir tartma sonunda, cinsel salsavunan bir Enstitde, bu trden bir zgrlk olmasn beklediini itiraf ettin. ok gemeden, Enstitye ve onuntemel fikrine kar byk bir kinve aalama duyduunu ve bu yzden yle uygunsuz davrandn anladn.zgrln poker fii gibi harcadna bir baka rnek vereyim. Yaamnn her annda byk bir cinsel alkiinde bulunduunu, kar cinsten olan herkese byk bir doymakbilmez-likle baktn artk u kadarck ocuklarbile biliyor; dostlarnla sevgi konusunda konutuunda, azndan yalnzca ak-sak fkralarn ktn, ksacas,aklnn yalnzca iren ve ak-sakeylere altn herkes gibi, benim gibi, sen debiliyorsun. Bir gece,arkadalarnla sokakta yryordunuz, hep bir azdan yle bardnz duydum: Kadn istiyoruz! Kadnistiyoruz!Geleceinden kayg duyduum iin, mutsuzluunun nedenini anlamay ve bunu ortadan kaldrmay renmenisalayabilecek rgtler kurdum. Sen ve dostlarn, bu toplantlara oluk oluk akn ettiniz. Bunun sebebi neydi acaba

K-74k Adam? Balangta bunun itenlikli bir davran olduunu sandm, yaantn iyiletirmek iin byk bir istekduyduunu, toplantlara bu yzden geldiini sandm. Seni harekete geiren drtnn ne olduunu ancak bir haylizaman sonra anladm. Burann deiik trden yeni bir genelev olduunu sandn, kendine kolay yoldan bir kzbulacan, stelik be para bile vermeden gnn gn edeceini umdun. Bunu anlaynca aslnda senin yaantniyiletirmene yardmc olmak iin kurulmu olan bu rgtleri dattm. Byle bir rgtn toplantsnda bir kzlatanmakta bir ktlk grdmden deil, bu rgtlere bylesi iren dncelerle yaklatn iin dattmhepsini. te bu yzden kalkt bu rgtler ve sen, bir kez daha batakln iindeki yerini korudun... Ne o, bir eymi dedin?Proletaryay bozan kentsoylulardr. Proletaryann Fhrer'leri bu bozukluu giderecek. Bu pislii askeri gle,

yumruklanyla temizleyecekler. Hem ayrca, proletaryann cinsel sorunlar kendiliinden zmlenecek.Bu szleri ok duyduk, Kk Adam. Proleterlerin anayurdunda da byle yapmlard: cinsel sorunlarnkendiliinden zmlenmesini beklemilerdi. Bunun sonucu Berlin'de grld: Proletaryann askerleri gecesabahlara dek kadnlarn rzna getiler. Bunu sen de biliyorsun.. Senin o devrimci onur ampiyonlar, dnya


25/55


26/55

F gibi olduun, bir f gibi dndn, bir fgibi eittiin iin, yapayln sahte glmsemeninardna gizliyorsun78

Ve sen Kk Adam, salkl ocuklar bylesi kadnlarn eline teslim ettiin, ilerinde bulunan acl ve zehirlerinisalkl ruhlara dkmesine gzyumduun iindir ki, kksn. Bu yzden byle dnyor, bu yzden byle

yayorsun; ve dnya, bu yzden byledir.Bak sen naslsn, Kk Adam: Byk abalarla durmadan alarak vardm sonularn ne olduunu ve ne urunasavatm renmek iin bana geliyorsun. Ben olmasam, kk bir kasaba ya da kyde, tannmam bir pratisyendoktor olarak kalacaktn. Sana bilgimi vererek, iyiletirme yntemlerimi reterek byk bir doktor olmansaladm. zgrln, gnn her dakikasnda nasl engellendiini, zgrlkten yoksun olma durumunun nerelerden

beslendiini rettim sana. Gittin, bir baka lkede, benim almalarm anlatan, bulgularm bilimin hizmetinesunan bir kii oldun; sorumlu bir konuma getirildin. Dilediini yapmakta, sana verdiim bilgiyi dilediin yerdekullanmakta zgrsn. Buna hibir diyeceim yok. Drstlne, itenliine gvenim var. Ama sen iin iin kendinibana baml hissediyorsun, nk kendi bana ve kendi olanaklarnla gelime yetisinden yoksunsun. Benden bilgialmak, bylece kendine zgven salamak, gelecei grebilmek ve her eyden de nemlisigelimekiin banagereksinmen var. Btn bunlar sevinerek veririm sana Kk Adam. Karlnda hibir ey istemem. Ama senkalkp, benim rzna getiimi sylyorsun. zgrlk konusunda terbiyesizlik ediyorsun, Kk Adam. Amazgrl-79

Kartaln altndan kan civcivler


27/55

kstahlkla kartrmak kleliin zgn zel-liklerindendir. zgr olduunu ne srerek ve bunasnarak, almalarn konusunda rapor yazmaktan kamyorsun. zgrsn nk, bamszsn ibirliietmekten ve sorumluluktan bamsz. te bu yzden kksn sen Kk Adam ve dnya, ite bu

yzden byle. Bir kartal, tavuk yumurtalar zerine kulu-80

kaya yatsa ne olur, biliyor musun Kk Adam? Balangta kartal, yumurtalardan kartal yavrularkacan, bunlar bytp byk kartallar yetitireceini sanr. Bir de bakar ki, yumurtalardan civcivkyor. aresizlik iinde bulunan kartal, civcivlerin byyp kartal olacan umar gene de. Bir kezdaha kulukaya yatar, sonu ayn. Kartal bu durumda, gdaklayan tavuklarla civcivleri yeme itkisinibastrmak iin ok uramtr. Onu yemekten alkoyan tek ey kk bir umuttur. Yani bu civcivlerdenbirinin, bir gn kk bir kartal olabilecei, byyp kendisi gibi yetenekli, kendisi gibi ook ok

ykseklerdeki yuvasndan bakp uzaklklar grebilecek, bylece yeni dnyalar, yeni dnceler ve yeniyaama biimleri bulunduunu anlayp bunlar arayabilecek byk bir kartal olabilecei umudu.zgn ve yalnz kartal yumurtalardan kan tavuk ve civcivleri yemekten alkoyan ey yalnzca bu

kck umuttur. Tavuklara ve yavrulara gelince, onlar bir kartaln kulukaya yatmas sonucu dnyayageldiklerinden habersizdirler. Nemli, karanlk vadilerde ook ok ykseklerde sarp kayalarnzerinde yaadklarndan habersizdirler. Tek bana kalm kartal gibi uzaklara bakmazlar. Kartalnkendilerine getirdii yiyecekleri tknp durmaktadrlar boyuna, durmadan gagalamakta ve karnlarndoyurmaktadrlar. Yamur yadnda ya da frtna koptuunda onun gl kanatlan altnda snmakta,korunmaktadrlar. Kartalsa kendi gvdesini frtnaya siper etmekte, herhangi bir korumadan yoksunbulunmaktadr.81Daha da kts, bu tavuklar ona tuzaklar kurmakta, siperler ardna gizlenerek ona ucu sivri kaya paralan, talaratmaktadrlar. Onlarn kendisine ktlk yaptn anlayan kartal ilkin bu tavuklar paralama istei duyar. Ama

dnr, onlara acmaya balar. Belki, diye umar, gn gelir, bu yalnz nn gren ve gdaklamaktan, yalaypyutmaktan baka bir ey bilmeyen civcivler arasndan kartal gibi olma yetisine sahip bir yaratk kar.Yalnz kartal, bugn bile umudunu yitirmi deildir. Bu yzden kulukaya yatmay, civcivler karmaysrdrmektedir,Sen bir kartal olmak istemiyorsun, Kk Adam, bu yzden de akbabalara yem oluyorsun. Kartallardankorkuyorsun, bu yzden srler halinde yayor, senden kalabalk olan srler tarafndan da yutuluyorsun. nksenin tavuklarndan bazlar da akbaba yumurtalar zerine kulukaya yatt. Ve akbabalar, kartallara, seni dahaileriye, daha iyi geleceklere gtrmek isteyen kartallara kar olan Fhrrler haline geldi. Akbabalar sana le

yemeyi ve birka buday tanesiyle yetinmeyi retti. Sana bir de Heil, Heil, Byk Akbaba! diye haykrmayrettiler. imdi byk kitleler halinde alktan kvranyor ve lyorsun, ama gene de senin yumurtalarnakulukaya yatan kartallardan korkuyorsun.

Yaptn her ey ereti, Kk Adam: Evini bir kum tepeciinin zerine kurmusun, yaamn, kltrn ve uygarln,bilimin ve tekniin, sevgin ve ocuklarna verdiin eitim, hep e-82

reti. Bunu bilmiyorsun, bilmek de istemiyorsun; sana bunu syleyen byk adam da ldryorsun. Byk birbunalm iinde, gelip gelip ayn sorulan soruyorsun-.ocuum ok inat, her eyi knp dkyor, geceleri karabasanlarla uyanyor, akimi derslerine veremiyor, kabzlkekiyor, benzi soluk, yrei kat. Ne yapmalym? Bana yardm et!Ya da: Kanm bana kar cinsel istek duymuyor, beni hi sevmiyor. Bana ikence ediyor, sinir nbetlerinetutuluyor, bir yn erkekle geziyor. Ne yapmalym? Syle!Ya da: Yeni ve ok daha ldrgen, korkun bir sava patlad; oysa biz tm savalan nlemek iin yapmtk sonsava. imdi ne yapacaz?

Ya da: Varlyla vndm uygarlk, enflasyon nedeniyle kyor. Milyonlarca insan yiyecekten yoksun, lmal iindeler, birbirlerini ldryor, alp rpyor, insanlktan kyorlar. Umutlann yitirdiler. Ne yapmalyz?Ne yapmalym? Ne yapabilirim? Sonsuz gemiten beri, yzyllardr ayn soruyu soruyorsun.


28/55


29/55


30/55


31/55


32/55


33/55

Kanserinin nedenlerini buluyorum, senin kk Salk Bakann farelerle deney yapmam yasaklyor. Doktorlarna,seni hekimsel97

adan anlamay rettim, senin Hekimler Bir-lii'n kalkt beni polise ihbar etti. Akl hastas-sn, hastaln biliminellerine teslim etmisin, oysa onlar tpk Ortaalarda insanlar zincir ya da kamyla adam ettikleri gibi

elektrik oku veriyorlar sana. Byle iyiletirecekler seni. Kes sesini Sevgili Kk Adam. Yaamn ok sefil, okperian, sesini karacak halin yok. Seni kurtarmak istiyor deilim, ama srtnda beyaz bir gecelik, suratndamaske, acmasz, kanl elinde bir iple beni asmaya bile gelsen, sana syleyeceklerimi, bu konumamtamamlayacam. Kendi boynunu ipe dolamadan beni asamazsn sen Kk Adam. nk ben, senin yaamn, dnyayiinde duyman, senin insanln, sevgini ve yaama sevincini temsil ediyorum. Yok, hayr, beni ldremezsin, KkAdam. Bir zamanlar sana gereinden ok inanyordum ya hani, o vakit senden korkuyordum da. imdi seni atm,nk binlerce yln bak asndan grebiliyorum seni, binlerce yl gemiten ve binlerce yl gelecekten bakyorumsana. Kendinden korkma duygundan kurtulman istiyorum. Daha mutlu ve daha insana yarar bir yaam srmeniistiyorum. Kaslm bir beden yerine, canl, yaayan bir bedenin olsun istiyorum, ocuklarndan nefret etmek

yerine onlar sevmeni, karna, evlilik gerei ikence yapmak yerine onu mutlu etmeni istiyorum. Ben, senindoktorunum; sen bu gezegende yaadna gre, ben bu gezegene ait bir doktorum; Alman deilim, Yahudi,Hristiyan, ya da talyan deilim, dnya'nn yurttaym ben. Oysa sana98

gre yeryznde melek Amerikallar ve canavar Japonlardan baka kimse yok, deil mi!, Tutun! Yakalayn unu! Muayene edin! Akl hastas m? Doktorluk ruhsat var m? zgr lkemizin kralnn izniolmadan doktorluk yapamayaca yolunda bir Krallk Yasas karn! Benim zevk ilevlerim konusunda deneyler

yapyor! Hapse tkn! lkeden atn!Dilediim etkinlii gstermek iin gerekli izni ben kendimden aldm. Onu bana kimse veremez. Sonunda senin

yaamn aklayan yeni bir bilim dal' kurdum. Gemite, ban sknca, elindeki ip kendi boynuna dolandndabaka retiler karsnda nasl hindi gibi kabarp ttnse, bu bilim daln da on, yz ya da bin yl iinde kendiellerinle ortaya karp ondan yararlanacaksn. Senin Salk Bakannn benim zerimde hibir yetkisi yoktur, Kk

Adam. Benim bulduum hakikati bilmek yrekliliini gsterebilseydi bir etkisi olurdu. Ama bu yreklilik yok onda.Amerika'da bir akl hastanesine konuldum, Salk Bakan, Hastaneler Genel Denetimcisi denen ama aslnda kendihalinde bir zavall olan birini beni denetlemeye atad; bu denetleyici, zevk duymann ilevini yadsmaya kalkarak,deneylerimin doru olmadn aklad. Bense, sana bu konumay yazyorum Kk Adam. Senin gcn bana

yetmez. Bana koyduun yetkililerin, gllerin nice gsz olduunun baka kantlarn da ister inisin? Seninyetkili kiilerin, Salk Bakanlarn ve Profesrlerin, senin kanserinin anlalmasn engellemek iin koyduklaryasaklamalar yrte-99

mediler. Onlarn yasaklamalarna karn almalarm srdrdm, mikroskopla incelemelerimi, zmlemedeneylerimi kesmedim. Benim iimi nemsemeyip ngiltere ve Fransa'lara gitmeleri fayda etmedi. Daimabulunduklar yerde, patoloji'desaplanp kaldlar. te yandan ben, birok kez senin yaamn kurtardm, Kk

Adam.Hele ben, btn proleterlerin Fhrerini Almanya'da iktidara getireyim, grsn o, duvarn dibine dikeceiz bunu!Proleter genliimizi zehirliyor! Proletaryann da tpk kentsoylu gibi sevme yetisinden yoksun olduunu sylyor!Genlik rgtlerini geneleve eviriyor. nsann bir hayvan olduunu sylyor! Snf bilincimi ykyor!Evet, kafan ve iyiyi alglama yetini alp gtren ideallerini ykyorum Kk Adam. Sen, sonsuz umudu yalnzcaaynada, elinle tutamayacan bir yerde grmek istiyorsun. Seni bu dnyann efendisi yapacak olan tek hakikat,sktn yumruun iindedir.Snrd edin unu! Dirlik ve dzeni umursamyor. Deimez dmanmn lkesinden gelme bir casus bu.Moskova'dan (ya da belki Berlin'den?) gelen parayla kendine ev ald!Anlamyorsun Kk Adam. Bak anlataym bu i nasl oldu: Kk yal bir kadn farelerden korkuyordu. Kendisikomumdu ve evimin bodrumunda deney fareleri beslediimi biliyordu. Fare etekliinin altna ve ayaklarnn

arasna girecek diye d kopuyrdu. Sevginin tadn karmay bilseydi byle bir korku beslemeye-100


34/55


35/55


36/55


37/55

tHomo normalis

108ta ne usta olduunu biliyorum. Kendini bir "ho-mo normalis"olarak gryorsun. Delileri kilit altna

koydun, normal insanlar bu dnyay ynetiyorlar. Peki yleyse, bu sefaletin sulusu kim? Sen deilsinelbet, sen yalnzca grevini yaparsn, hem, sen kim oluyorsun ki kendine ait bir grn olacak?Biliyorum, yinelemene gerek yok. Asl nemli olan sen deilsin, Kk Adam. Ama yeni domuocuklarn dndmde, hepsini kendi imgendeki normal insanoluna benzetebilmek iin onlaranasl ikence ettiini gzmn nne getirince; bu cinayeti ilemeni nlemek iin yaknna gelmeyekalkyorum. Ayn zamanda unu da iyi biliyorum ki, Eitim Bakanl dediin kurumla kendini ok iyikorumu bulunuyorsun, yanna yaklamak kolay deil.Seni u dnyada bir yrye karmak, gemite ve imdi, Viyana'da, Londra ve Berlin' de, halkniradesinin temsilcisi kimliine b-rndnde, bir din rgtnn yesi kimliine brndnde neyebenzediini, gerekte ne olduunu sana gstermek istiyorum. Kendine bakma yrekliliine sahipsen

ister Fransz, Alman ya da ister Gney Afrikal bir yerli ol, kendini her yerde kolayca bulabilir,tanyabilirsin.Hey! una da balon! Onurumu zedeliyor! Grevimi lekeliyor!Byle bir ey yaptm yok, Kk Adam. Benim hakl olduumu, kendine bakabilme ve kendinitanyabilme yetisine sahip olduunu kantlarsan, ok sevineceim. Ancak, ev yapan bir yapmc iibitirdiini belirtmek iin nasl109

Ama yeni domu ocuklarm dndmde,hepsini kendi imgendeki normal insanolunabenzetebilmek iin onlara nasl ikence ettiinigzmn nne getirince

somut bir kant yani yapy gstermek zorun-daysa, sen de yle, somut bir kant gstermelisin. Evi gzmlegrmeliyim, iinde oturulabilir bir ev olmal. Kalkp da somut evler yapmak yerine, yalnzca ev yapma iinden sz


38/55


39/55


40/55


41/55


42/55

yakndr.

Arada bir bataklktan basn karp, Heil! (tiye baryorsun

123Neden beni bataklktan karmyorsun? Neden benim parti toplantlarma, parlamentolarma, diplomatikkonferanslarma katlmyorsun peki? Sen bir hainsin! Benim iin savatn, ac ektin, varn younu verdin. imdi de

bana hakaret ediyorsun!Ben seni iinde bulunduun bataklktan -karamam. Bunu yapabilecek tek kii sensin. Senin toplant vekonferanslarna hi katlmadm, nk orada her zaman Temel sorunlar brakn! Temel-olmayan konular,ayrntlar tartalm! diye baryorlar. Doru, yirmi be yldr senin iin savayorum, mesleksel gvenliimi veailemin, yuvamn scaklm senin urunda feda ettim, doru; senin rgtlerine olduka fazla para verdim, gsteri

yrylerine, alk grevlerine katldm. Hibir karlk almadan binlerce saat doktorluk ettim sana, doru; seniniin o lke senin bu lke benim dolatm, ou kez sen, ah, vah diye barr, cierlerini patlatrken ben ordanoraya kotum. Siyasal vebaya kar verilen savata, lm cezas bamda Demoklesin klc gibi asl dururken seniotomobilime aldmda, senin uruna dpedz lmeye hazrdm; gsteri yry yapan ocuklarn eitlisaldrlardan korumaya yardm ettiimde de lm gze almtm; sana yardm etmek, seni iyiletirmek iin btnparam akl sal klinikleri kurmaya yatrdmda da lm gze almtm. Sense, benden yalnzca aldn, aldn

hibir eyi de geri vermedin. Yalnzca kurtarlmak istiyordun, ama cokusal vebann kol gezdii124otuz korkun yl boyunca tek bir yararl dnce gemedi aklndan, ikinci byk sava sona erdiinde, sen, savabalamazdan nce bulunduun yerdeydin. Belki sa dan ok, azck sol a gitmitin, ama tek bir milimetreLERkmldamadn! Franszlarn kurtuluuyla kumar oynadn, devrimi poker fii gibi harcadn; ondan daha sonragelen Ruslarn yaptklarn da dnyann en byk korkusu haline getirdin. Yalnzca byk ve yalnz yreklerin sanafkelenmeden, seni aalamadan anlayabilecei bu korkun baarszln, btn dnyay, senin urunda her eyinifeda etmeye hazr olan dnyay byk bir umutsuzlua drd. Btn bu korkun yllar boyunca, lmlerle dolubir yarm yzyl boyunca yalnzca yavan szler kt azndan, tek bir akl banda, iyiletirici sz etmedin.Ben, umudumu yitirmedim, yeniklik duygusuna kaplmadm, nk bu arada, senin hastaln daha da iyi vederinlemesine anlamay renmi bulunuyordum. imdi, daha doru dnmene ve o zaman yaptndan daha dorudavranmana olanak bulunmadn ok iyi anlyorum. Kendi iindeki yaayan eyden lesiye korktuunu rendimnk; bu korku senin, her seferinde bir ie doru balamana ve onu yanl sonulandrmana neden oluyor. Bilgininumut'a,yolatn anlamyorsun. Umudu yalnzca kendi iine pompalyorsun, iinden darya deil. Bu yzden de,kendi dnyan tmyle ykld iindir ki, bana iyimser diyorsun, Kk Adam. Evet, iyimserim ben ve125

yreim, her eyim gelecekle dolu. Neden mi? Anlataym:Yukarda anlattm halinle ki imdi de ylesin sana tutunduum srece, senin dar-grlln tekrar tekrar

yzme bir amar gibi iniyordu. Sana yardm ettiimde bana yaptklarn binlerce kez unuttum ve sen hastaolduunu bana binlerce kez anmsattn. Sonunda gzlerimi ap dorudan yzne baktm. Balangta bir aalamave kin duygusu sard her yanm. Ama giderek, senin hastalna kar duyduum anlay'm, kin ve aalama

duygularm bastrmasn salamay rendim. Dnyaya egemen olma yolunda yaptn ilk gi-


43/55

Sonunda gzlerimi ap dorudan yzne baktm

126riimde uradn zavall baarszlktan tr sana kzmyordum artk. Yaam olduu gibi yaamana binlerce ylengel olunduu nedeniyle, bunun kanlmaz olarak byleolmas gerektiini anlamaya baladm.Sen, benim iin orda burda Delidir diye barrken, ben yaayan canlnn ileyi yasalarn buldum, Kk Adam.O zamanlar, bir kk ruh doktoruydun sen vaktiyle genlik hareketlerine katlm ve iktidarsz olman nedeniyle

yaknda kalp hastalndan kvranacak olan bir ruh doktoru. Daha sonra kederden ldn, nk insanda azck birkendine kar drst olma erdemi krnts varsa, yaamn tehlikeye sokmadan bakasna karaalamaz; hrszlk

yapan bir kimse, elini kolunu sallayarak sokaklarda dolaamaz. Ruhunun bir kesinde byle bir drstlk krntsvard, Kk Adam. Dostunu tepip dmana yamandnda, benim sonumun geldiini sandn, son bir tekme dahaindirdin bana; doru yolda olduumu, ancak peimden gelemeyeceini biliyordun nk. Sonra, yllar sonra, birhacyatmaz gibi ve de daha gl, her zamankinden daha kararl ve kesin bir tavrla karna dikildiimde korkudan

lecektin nerdeyse. lmeden nce de, beni yoketmek iin kazdn derin ukurlarn zerinden atladm gibi, okderin ve geni uurumlardan, da yarklarndan atladm da anladn. Kendi nlemli rgtlerinde, benimretilerimin sana ait olduunu syleyen sen deil misin? Bak, rgtteki drst kiiler bunu biliyordu; bana dasylediler, ordan bili-127

yorum. Yok, Kk Adam, taktikler insan ancak ve ancak vakitsiz kazlm bir mezara gtrr.Yaam iin tehlikeli olman nedeniyle, senin evrende, srtndan baklanmadan ve alnna karaalnmadan hakikatisavunmak olanaksz olduundan kendimi senden uzaklatr-dm. Gene sylyorum: senin geleceinden deil, seninvarlndan, iinde bulunduun durumdan uzaklatrdm kendimi. nsanlndan deil, insanlkdlndan ve bepara etmez-liinden kopardm kendimi.Yalnzca yaayan yaamuruna her trl zveriye gene hazrm, ama artk senin iin zveride bulunmayacam,

Kk Adam. Yirmi be yldr yapmakta olduum dev yanl daha dn ortaya kardm: sen'inyaam temsilettiine, drst olduuna, gelecein ve umudun senolduuna inandm iin kendi yaamm sana ve senin yaamnaadamtm. Benim gibi daha birok drst, dolambasz ve iten-likli insan yaayan eyi senin iinde bulmayumdu. Hepsi de ortadan yitti. Bunu grdkten sonra senin dargrlln ve kkln iinde yokolmamayakarar verdim. Yaplacak nemli ilerim var nk. Yaayan eyi buldum ben, Kk Adam. imdi artk, iimdeduyduum ve senin iinde aradm yaayan eyie senin arandaki ayrm ok iyi biliyor, bu ikisini birbirinekartrmyorum.Yaayan eyi, ilevlerini ve zelliklerini, senin yaam biiminden aka ve kesinlikle ay-128rrsam, yalnz ve yalnz o zaman, yaayan ey in ve seningeleceinin iyice ve derinlemesine incelenmesine nemli

bir katkda bulunabilirim. Seni yadsmaya yrek ister, biliyorum. Ama sana acmadm iin ve senin zavall Fh-rerlerin gibi kk bir byk adam olma istei duymadm iindir ki, gelecee ynelik almalarm srdrebilirim.Ksa bir sredir, yaayan ey, kendisine uygulanan yanl ilem karsnda, bakaldrmaya balad. Bu, seninbyk geleceinin yce balangc ve btn kk adamlarn tm kklk ye yararszlklarnn korkun sonudur.


44/55

nk bu arada, cokusal vebann nasl ilediini kavram bulunuyoruz. Polonya'ya saldrmaya karar verildii anda,Polonya'y, askeri saldr hazrlklar iinde bulunmakla suluyor cokusal veba. Birisini ldrmeye karar verdiianda, o kiide ldrme eiliminin bags-terdiini ne sryor hemen. Ne vakit ak sak yaynlar yaplsa, salkl

yaam, cinsel hayvanlk olmakla suluyor cokusal veba.Senin ne mal olduun artk anlald, Kk Adam; sefil ve acnas yznn ardnda ne olduu iyice grld. Senden,

iin ve baarlarnla, dnyann gidiini saptamanisteniyor; bir buyurgan yneticiyi indirip yerine daha ktsnbaa geirmen istenmiyor. Bakalarndan yaamn yasalarna uymasn istediin gibi, artk senin de herzamankinden daha sk bir biimde yaamn yasalarna uyman istemeye balyorlar; bakalarnda eletirdiineyleri yapmaman, kendini bu eletirilere gre geli-129tirmen bekleniyor. Ne byk dedikoducu olduunu, doymakbilmezliini, sorumluluktan katn(bamsz olduunu), ksacas, bu gzel dnyay pis pis kokutan genel hastaln herkes tanyor, biliyorartk. Biliyorum, sen, proletaryann ya da Drdnc Reich'n geleceini ellerinde tutan sen, bunuduymaktansa, Heilldiye barmay yelersin. Ama inancm odur ki, bu ite, gemite olduundan daha azbaar gstereceksin. Senin binlerce yllk gizinin kapsn aacak anahtar bulduk. Dostsever, soh-

betsever maskenin ardnda son derece kaba bir yaratk var, Kk Adam. Yarm gn yanmda kalp da,gerek yzn ortaya karmaman olanaksz. nanmyor musun bu dediime? Gel, anlarn tazeliyeyim:Gzel bir le sonras, bu kez bir oduncu

Dostsever, sohbetsever maskenin ardnda son derece kaba bir yaratk var130klnda, i aramaya bana geldiydin. Kpeim seni koklad, neeyle zplad. yi cins bir kpek olduunuhemen anladn ve yle dedin: Onu zincire vursana, huysuzlasn, havlasn? Bu kpek gereinden okdostluk gsteriyor insana. Zincire vurulmu bir huysuz kpek istemiyorum ben. dedim. Huysuzkpekleri sevmem. Ey zavall kk oduncu, bu dnyada senden ok daha fazla dmanm var ama genede, herkese dosta davranan, doalln yaayan bir kpei yeliyorum; dmanlardan korunmak iin

bile olsa, bir kpee ac ektirmek, onu bozmak istemiyorum. Hani yamurlu bir pazar gn, seninbedensel katln canm skmt da alma yerimden kalkp bir bara gitmitim, anmsadn m? Hani, birmasaya oturup viski imitim (yo, Kk Adam, arada bir iki imeyi severim ama ikici deilimdir).Neyse, buzlu ve sodal viski iiyordum. Sense, bir yabanc lkeden yeni gelmitin, birazck da sarhotun.Japonlardan, irkin maymunlar diye sz ettiini duydum. Sonra, hasta iyiletirme odamda ok skgrdm ve iyi tandm bir yz anlatmyla unlar syledin: u bat kylarndaki Japonlara ne

yapmak gerek, biliyor musun? Hepsini birer birer ipe ekeceksin, ama hemen abucak deil, yavayava, ok yava, ilmii her be dakikada bir biraz daha klterek... yava yava... bak, byle... Elinlede nasl yapacan gsteriyordun, Kk Adam. Garson szlerini onayladn belirten bir tavrla bansallad ve bu kahramans erkekli-131ine hayran kald. Yeni domu bir Japon bebeini kollarna aldn m hi Kk Yurtsever? Hayr, deilmi? Daha yzyllarca srecek sendeki bu istek, daha yzyllarca Japon casuslarn ipe ekecek,


45/55


46/55

134durup durup da o saatte indirdi perdesini? erde ne yapyor sanyorsunuz? Biliyorum, o hi kapamazperdelerini. Bu ite bir i var!Hakikate byle yntemlerle kar koymak skmez artk. Artk hepsini biliyoruz. Aslnda seni ilgilendiren

benim perdelerim deil, hakikatimin yeermesini engellemek asl derdin. spiyonculuk etme vekaraalna grevlerini srdrmek istiyorsun; salt yaama biimini beenmediin, ya da nazik olduunedeniyle, ya da zgr davrand, yalnzca alt ve seni bi umursamad gerekesiyle masumkomunu hapse attrmak iin fitnelik etmek istiyorsun. ok da meraklsn, Kk Adam; kap dinleyipduyduun yarm yamalak szleri insanlara karaalmada kullanyorsun. Polis, senin gibi ispiyoncularn adnaklamad iin kendini gvenlikte sayyorsun, deil mi?Ey, drst yurttalar! Bu adam bir Felsefe Profesrdr. Kentimizdeki byk bir niversite,genlerimize hocalk etmesi iin ona bir krs verecektir. Buna izin vermeyin!Doru-drst ev kadnlarnz ve sadk yurttalarnz bu hakikat retmenine kar bir dileke yazyorve profesr ie alnmyor. Sen namuslu ev kadn, yurtseverler douran saygdeer kadm, drt bin yllk

doa felsefesinden daha glsn ha? Ama artk ne mal olduunu anlamaya balyor insanlar; er-gesusturulacaksn, dur hele.Duyduk duymadk demeyin! Ahlk denen ey sizi ilgilendiriyorsa dinleyin: Ke bandaki evde bir ana-kz oturur. Kz, akamlar135eve erkek arkadan alyor! Kadn ev iletmekten mahkemeye verin! Fuhu yapyorlar! Polis, ahlkmznkorunmasn istiyoruz, yetiin!Sen, Kk Adam, bakalarnn karyola gcrtsna kulak kabarttn iin bu ana cezalandrlyor. Ne mal olduunuyle ak bir biimde ortaya koydun ki, ahlk ve dzen anlayn ok iyi biliyoruz artk. Garson kzlarn poposunaimdik atan sen deil misin, ahlkl Kk Adam? KIZLARIMIZLA OULLARIMIZIN, SEVGLERN

BRBRLERNE MERDVEN ARALARINDA, KARANLIK IKMAZ SOKAKLARDA ANLATMALARINI DEL,SEVMENN MUTLULUUNU AIK AIK, RAHAT RAHAT YAAMALARINI STYORUZ. Yeni yetien kz veerkek evltlarnn sevgisine kar anlay gsteren ve onu koruyan akl banda ve yrekli ana-babalara sayggstermek istiyoruz. Bu babalarla analar, gelecein bedenleri salkl, duyumlar salkl, sen yirminci yzylnGsz Kk Adamnn pis uydurmacalarndan hibirini aklndan geirmeyen, pisliklerden arnk kuannekirdeidirler.N'olmu, duydunuz mu! Delikanlnn biri rahatszln geirmek iin buna gitmi, ukurunu toplaya toplaya kamakzorunda kalm; neden biliyor musunuz, bu, delikanlya saldrm, onunla cinsel ilikide bulunmak istemi!Bu olmu olay anlatrken ehvetsever aznn sular akyor, deil mi Kk Adam? Biliyor musun ki, bu olaysenindknn iinden kmtr, senin gibi ecinsel zlemler bes-136

lemedim hibir zaman; senin gibi, kk kzlar ayartma istei duymadm; mrmde bir kadnn rzna gemedim senin gibi ve tek bir gn bile senin gibi kabzlk ekmedim; senin gibi sevgi hrszl yapmadm mrmde. Birkadn yalnzca beni istedii ve ben de onu istediim iin sarldm ona; kendimi, senin yaptn gibi sergilemedim;senin kalandaki pis dncelerden hibiri yok bende Kk Adam.Ya buna ne dersiniz: bu adam sekreterine saldrd. Yoksa kz neden evden koarak ksn ve gitsin? Kzla aynevde oturuyordu, perdeler de hep ekikti, sabahn ne dek k yanard evde!De La Mettrie iin de, mthi bir pisboazd, brek yerken bouldu, diyen sen deil miydin; Prens Rudolf un,halktan biriyle evlendiini syleyen sen deil miydin; Mrs. Eleanor Roosevelt iin vidalan gevek; falanniversitenin Rektr iin karsn baka bir adamla yakalam diyen sen deil miydin; u, u kydeki retmeninbir var diyen sen deil misin? Bunlar syleyen sen deil misin, Kk Adam? Sen, bu dnyann perian

yurtta, zavall kk adam, yaamn binlerce yl poker fii gibi harcamsn ve bunca yldr batakla saplanmduruyorsun!Yakalayn unu! Bir Alman casusu bu, ya da belki Rus casusu! Belki de zlanda casusudur! Bir gn saat tam te,New York'da, 86. Caddede grdm onu, hem de yannda bir kadn vard!


47/55


48/55

benimsediin, bir papaan gibi davrandn gereini grecek ve ite bu gerei kabullenmeyi uzun sre onurunayediremeyeceksin. O durumlar zerine dndn eylerin tmden yanl olduunu grmek, doru sandn odncelerinin ve tm o yanl fikirlerinin yalnzca bir yurtseverlik olduunu grmek seni lgna evirecek.Gemiinden utan duyacaksn; torunlarnn torunlar senin gemiini okuyup renme felaketinden korunabilirumuduyla avunacaksn belki. Bizim umudumuz da bu-

140dur. Umarz artk, herhangi bir Koca Petroya dnmekten baka sonu vermeyen bir byk devrimi sahneyekoyma olanaklarn ortadan kalkm olur.GELECEE BR BAKI. Geleceinin nasl olacan syleyemem sana, bilmiyorum. Bulduum Acunsal YaamEnerjisiyle Ay'a m karsn, Mars'a m, bilemem. Uzay gemilerinin nasl uacan ya da nasl konacan dabilemem; geceleri evini aydnlatmak iin gne kullanp kullanmayacan da bilemem. Ama nmzdeki beyz,bin ya da be bin yl iinde neleri ARTIK YAPMAYACAINI bilebilirim.Adama da bakn! Amma da dsever! Neleri yapmayacam biliyor! Diktatr mdr nedir! Hi de diktatr deilim, Kk Adam. Geri senin bu kkln, gszln karsnda diktatr olmam iten biledeildi, ama ben diktatr olacak adam deilim. Senin diktatrlerin, imdiki zaman iinde, gaz odasnagnderilmemek iin neleri yapamayacansyler sana yalnzca. Ama nasl ki, bir aacn bymesiniabuklatramazlarsa, senin uzak gelecekte neler yapacan da syleyemezler.Peki ya seninbu akllln nerden geliyor?Senin insan mantnn derinliklerinden geliyor benim aklllm, nerden olacak!una da bakn! Akln benim derinliklerimden alyormu! Lf! Benim derinliim yok141ki? Hem, bu 'derinlik' dedii ey ne mene bir bireyci szck!

Bedensel boalma gc? Herhalde

Sende derinlik olmaz m hi! Var, var ama sen bilmiyorsun, Kk Adam. Kendi derinliklerinden lesiye

korkuyorsun, bu yzden onu duymuyor, grmyorsun. Bu yzden derinlie baktnda ban dnyor vebir uurumun ke-nanndaymsn gibi dilerin birbirine vuruyor. Dp bireyselliini yitirmektenkorkuyorsun; oysa kendini brakmalsn. Kendine varmak iin elinden geleni yaptnda bile, gidip gidipayn yere, kk, acmasz, kskan, obur ve hrsz ruhlu adama tosluyorsun. Eer iinde, yaniderinliklerinde bir derinlik olmasayd,142bu konumay kaleme almazdm, Kk Adam. Seninle oturup bunlar konumazdm. Senin iindeki buderinlii biliyorum, bir doktor olarak tadn kayglan anlatmak zere bana geldiinde kefettim oderinlii. indeki bu derinlik, senin -byk geleceindir. Bu yzdendir ki, gelecekte artk nelerikesinlikle yapmayacan syleyebilirim sana. Drt bin yllk kltrszlk anda olanlar nasl yaptn

bir trl anlayamayacan, yaptklarna inanamayacan iin belli eyleri yapmayacaksn, yanllarngrecek, onlar yinelemeyeceksin. imdi biraz anladn m sradan bir d olmadm? Dinleyecek misinbeni imdi?


49/55


50/55

Senin Kral Bezenikus'un ya da iinikus'un bu gibi eyleri bilmezler, nk tek bir gn bile tarlada, fabrikada yada laboratuarda alm deillerdir; senin bu ii ocuklarnn karnn doyurmak, srtn giydirmek iin deil, Alman

ya da proletarya ana-yurdunun onuru iin yaptn sanmaktadrlar.Peki ben ne yapaym? Savatan nefret ediyorum, askere alnp cepheye gnderildiimde karm hngr hngralyor, proleter ordular topraklarm kuattnda ocuklarm lm al ekiyor, milyonlarca ceset ylyor

sokaklarda. Topram ilemekten baka dileim yok benim, iim bittikten sonra ocuklarmla oynamak, karmsevmek istiyorum. Pazar gnleri ezgiler sylemek, alp oynamak istiyorum. Bunu gerekletirmek iin ne

yapmalym?Her zaman yaptn ve yapmak istediin eyi, iini yap, al, ocuklarnn mutluluk iinde bymesini engelleme,karn sev. TE BUNLARI BTN TENLNLE, GSN GERE GERE YAPTIIN AN, karn, tmproleterlerin anayurdunun cinsel alktan kvranan askerlerinin acmasna brakan, ksz ocuklarnn sokaklardaalktan lmesine neden olan, senin, ook uzaklardaki bir zafer meydannda dolu dolu gzlerle gkyznebakmana, yle dalp dalp gitmene neden olan SAVA OLMAYACAKTIR.yi gzel ama, ben iim iin, karm ve o-146cuklarm iin yaamak isterken, Barbarlar ya da Almanlar, Japonlar, Ruslar ya da bilmem-kimler zorla zerimesaldrr, bana sava aarsa ne yapacam? Evimi, yuvam savunacak deil miyim?Haklsn Kk Adam. u ya da bu ulusun Barbar sana saldrdnda tfeine yapacaksn. Ama bak sen unuanlamyorsun bir trl: Tm uluslarn Barbarlar mrnde hi almam olan Prens iinikus'un sava arszerine Heil!diye barp duran milyonlarca Kk Adamdan baka bir ey deildir; onlar da tpk senin gibiadamdan saylmadkla-nna inanmakta ve Ben kim oluyorum ki kendi grm olacakm? demektedirler.Ben kim oluyorum, diye sormadn, bir kimse olduunubildiin, buna inandn an, kendi grnn doru, tarla

ya da fabrikann lme deil, yaamahizmet etmek durumunda olduunu anladn, bu bilince vardn an, kendisoruna kendin yant vereceksin. Bu sorulara yant vermek iin diplomatlara gereksinmen olmayacak artk. Heil!diye barmak ve Mehul Asker antlarna iekler koymak yerine, Prens iinikus, ya da tm proleterlerinMarealinin sendeki ulusal bilinci ayann altnda ezmesine izin vermek yerine, onlara zgveninle ve alma

bilinciylekar koymalsn. (Senin o Mehul Askerini de ok iyi tanrm, Kk Adam. talya dalarndasavarken tandm onu. O da senin gibi, kendi gr olduunu kabul etmeyen ve Hem ben kim oluyorum da...diyen bir Kk Adamdr.)147Kardeini, yani Japonya, in, ya da herhangi bir Barbarlar lkesindeki Kk Adam tanyabilir, bir ii,doktor, ifti, baba ya da koca olarak yapman

dinle kucuk insan wilhem reich

Documents