delik delmecadcam.sdu.edu.tr/assets/uploads/sites/210/files/14-delik-delme-master... · kaynak...

‹#›/71

Delik Delme

‹#›/71

• Üretkenlik

– Yüksek hızlı delme tamamı solid karbür matkaplar

– Daha büyük delikler için yüksek üretkenlikte takma uçlu matkaplar

• ”Zor” malzemeler Özel uygulama matkapları

– Egzotik malzemeler için geometriler ve karbür kaliteleri.

• Kuru delme

– Know-how.

– Özel uygulama delme.

• Uygun maliyet

– Delik başına maliyet (iş parçası).

Giriş

Tornalama

33%

Frezeleme

17%

Delme

25%

Kılavuz,

raybalama

13%

Diğer

12%

Delme ile ilgili bazı teknolojik gelişmeler

‹#›/71

Solid karbür

Kaynak uçlu matkaplar

HSS

Takma uçlu matkaplar

CrownLoc

Takım maliyeti/delik

Üretkenlik

Yaprak matkaplar

Giriş

‹#›/71

Solid karbür

Kaynak uçlu matkaplar

HSS


CrownLoc

Delik kalitesi

Giriş

Takım maliyeti/delik

‹#›/71

• Doğruluk

• Yuvarlaklık

• Silindiriklik

• Paralellik

• Diklik

• Pozisyonlandırma

• Eş merkezlilik

• Çap – sapmalar

• Yüzey kalitesi

• Malzeme özellikleri

Giriş

Deliklerin kalitesi

MN 2004 Delme sayfa 156

‹#›/71

Karbür matkap tipleri

• Solid karbür matkaplar

– Küçük çaplar.

– Bileme (fiyat).

– Tezgah uygunsa daha hassas delikler.

• Uçlu matkaplar (CrownLoc matkaplar)

– Orta çaplar.

– Uç sistemi (değiştirilebilir).

– Hassas delikler.

• Takma uçlu matkaplar

– Büyük çaplar.

– Uç sistemi (değiştirilebilir).

– Büyük delikler için uygulanabilir.

Giriş

‹#›/71

Delmede en önemli şey bağlama sağlamlığıdır.

Giriş

Sapma D4 ile orantılıdır

Matkap çapı

16

1

6 mm matkap 12 mm

matkap

Rijit

lik O

ran

ı

(Tipik örnek)

Matkap çapı (D)

‹#›/71

Delmede en önemli şey bağlama sağlamlığıdır.

Giriş

Kullanım boyu

Sapma L3 ile orantılıdır

8

1

2 4

Rijit

lik o

ran

ı

Kullanım boyu

(L)

(Tipik örnek)

‹#›/71

Helis matkaplar

‹#›/71

Gövde çap açıklığı

Açıklık çapı

Kesme ağzı

Merkez

boşluğu

Merkez kenar kesme açısı

Bölüm

Merkez kenarı

Düzlük

Teori – Helis matkap terminolojisi

‹#›/71

Burada:

= Nokta açısı, °

D = Matkap çapı, mm

fn = İlerleme oranı, mm/dev

Talaş kalınlığı

Talaş genişliği

Uç açısı ()

Talaş kalınlığı = fn × sin

Talaş genişliği = D

2 × sin

Teori – Delme noktası açısı

2

2

‹#›/71

Matkap çevresindeki

maksimum kesme hızı.

Matkap merkezindeki

minimum kesme hızı.

Çap, D

π × D × n (d/dk.)

12 Kesme hızı Vc (m/dak) =

Teori – Kesme hızı değişir

‹#›/71

Dönen ile dönmeyen karşılaştırması Dönme

İtme

Dönme

İtme

• Döner uygulamalar

– Matkap döner

– İş parçası sabit

• Dönmeyen uygulamalar

– İş parçası döner

– Matkap sabit

Teori – Dönen ile dönmeyen karşılaştırması

‹#›/71

Teori – Gagalama delme

‹#›/71

İyi Kötü

Teori - İş parçası bağlama

‹#›/71

• Avantajları

– Çok yönlülük

– Geniş boyut çeşitliliği.

– Bir çok malzemeyi deler.

– Yüksek üretim uygulamaları.

– Düşük başlangıç maliyeti.

– Takım ömrünü uzatmak için yeniden bilenebilir.

• Kısıtlamalar

– Karbür matkaplardan daha düşük üretkenlik

– Birincil olarak kaba takımdır.

– Yeniden bileme hassas olmalıdır.

HSS helis matkaplar

‹#›/71

Solid karbür (Helis) matkaplar

• Avantajları

– Yüksek üretkenlik – yüksek metal kaldırma oranı.

– Kendi kendine merkezleme.

– Daha uzun takım ömrü için ısı ve aşınmaya dayanıklı

kaplama.

– Mükemmel talaş kontrolü ve talaş boşaltma.

– Delik toleransı.

– H8 elde edilebilir.

– Daha iyi ekonomi için yeniden bilenebilir ve

kaplanabilir.

• Kısıtlamalar

– Bağlam yeterli rijitliğe sahip olmalıdır.

– Yeterli soğutma sıvısı gereklidir.

– “Küçük boyutlar” içten soğutma kanalına sahip değildir.

– Birincil olarak döner takım uygulamaları içindir.

‹#›/71

Konik Faset Spiro Hosoi

Açıklık Çeşitli Sabit Çeşitli Sabit

Kenar Şekli Normal Radüs Normal düz Normal radüs Normal düz

Uç Açısı 140° 140° 140° 140°

Kenar düzlük Evet Evet Hayır Hayır

Merkezleme Kendini merkezler Kendini merkezler Kendini merkezler Kendini merkezler

Faydaları Güçlü geometri,

düşük kesme

kuvvetleri.

Kolay yeniden

bileme, güçlü

köşeler.

İyi merkezleme,

düşük kesme

kuvvetleri.

Güçlü geometri

Zayıflık 5 eksen yeniden

bileme gerekir.

Yüksek eksenel

kuvvetler yaratır.

Merkez ve

köşelerde zayıftır.

5 eksen yeniden

bileme gerekir.

Teori – Solid karbür nokta geometrileri

‹#›/71

Solid karbür (Helis) matkaplar

TiN

(Ti,Al)N Mikro tanecikli

%10 Co

Whistle-notch

Silindirik

• Seco matkap uç geometrisi

– Konik ön boşluk bileme.

‹#›/71

Avantajları • Yüksek üretkenlik.

• Yeniden bileme ve kaplama.

• Kendi kendini merkezleme.

• Yüksek stabilite derecesi.

• Düşük kesme kuvvetleri ve

yüksek ilerleme oranları.

• İyi talaş atma.

• Delik hassas işleme gerektirmeyebilir.

Kaynaklı karbür uçlu matkaplar

‹#›/71

• Bileme yok:

– Yeniden bileme, idare,

nakliye maliyeti yok.

– Sirkülasyonda matkap

yok.

• Her matkap gövdesi için

çeşitli Crowne uç çapları:

– Takım stoğunu minimize

eder.

• Her uç değişiminde yeni

kesme kenarı:

– Daha uzun takım ömrü ve

güvenlik.

• Hassasiyet:

– Bilenmiş matkap ile aynı

delik kalitesi.

• Geometriler iş parçası

malzemeleri için optimize

edilmiştir:

– Daha uzun takım ömrü ve

verimlilik.

• Takım tutucuda iken ucu

değiştirilebilir:

– Daha hızlı ayarlama. Boy

ayarına gerek yoktur.

Seco CrownLoc®

‹#›/71

Amaçlar • Spesifikasyonlara uygun delik üretmek.

• Delik başına maliyeti minimize etmek.

Faktörler • Delik geometrisi.

• Delik spesifikasyonları.

• İş parçası malzemesi.

• Tezgah ve ayar.

• Maliyetler.

Seçim süreci – Delme işlemi

Stabilite • En iyi takım ömrü ve delik hassasiyetini

elde etmek için en önemli şey

uygulamanın stabilitesidir.

• Maksimum stabiliteyi ve rijitliği sağlamak

için fener milinin durumunu, fikstürü ve

parça bağlanmasının doğruluğunu kontrol

edin.

• Dengesiz koşullar takımın kırılmasına yol

açar.

‹#›/71

Delik tanımı • Çap, derinlik, ve L/D oranı.

• Kör veya açık.

• Kesintili veya değil.

• Giriş veya çıkış geometrisi.

Delik toleransları • Çap

• Doğrusallık

• Konum

• Yüzey kalitesi

Seçim süreci – Delik faktörleri

‹#›/71

• Solid Karbür: – Silindirik saplı matkaplar pens tutucular, hidrolik

tutucular veya sıcak geçmeli tutucularla birlikte kullanılabilir.

– Solid karbür matkaplarda.

– Whistle notch tip saplı matkaplarda matkabın toplam salgısını 0.05 mm içinde tutun.

– En iyi sonuç için salgıyı 0.02 mm'de tutun.

• Kaynaklı Karbür ve CrownLoc®: - whistle notch tip tutucu (DIN 1835E) veya

benzerini kullanın. •

– Sıkma vidaları matkap sapındaki düzlüğe dik basmalıdır.

– Dönen takım olarak kullanıldığında toplam salgı 0.04 mm altında olmalıdır.

– Dönmeyen uygulamalarda, matkap merkezi iş parçasının merkezinin 0.01 mm içinde olmalıdır.

Seçim süreci – Tutma ve çalışma

Solid karbür, bilenmiş karbür ve CrownLoc

‹#›/71

Punta delme gerekli değildir.

• Aşağıdaki durumlarda girişte ilerlemeyi %50 azaltın:

– Delik önceden merkezlenmişse,

– İş parçası yüzeyi açılıysa,

– İş parçası yüzeyi kabaysa.

• Mümkün olduğu kadar iyi talaş oluşumu elde etmek için

ilerlemeyi aşağı veya yukarı ayarlayın.

• Uzun matkaplarla delerken giriş esnasında ilerlemeyi azaltın.

• Artırılmış ilerleme/dev daha kısa talaş verir.

Seçim süreci – Matkap ayarlama

Solid karbür, kaynaklı karbür ve CrownLoc

‹#›/71


‹#›/71

Avantajları

• HSS helisel matkaplara göre delme süresini büyük ölçüde azaltır — bazı

uygulamalarda %90'a kadar.

• Kesme hızları ve ilerleme oranları tornalama ve frezelemeye yaklaşır.

• Yüksek talaş kaldırma oranı ve üretkenlik.

• Değiştirilebilir uçlar.

• Matkap, baralama, profil, pah.

• Eğer tezgah yeterli güç ve rijitliğe sahipse; yüzey basma.

Değiştirilebilir karbür uçlu matkaplar

‹#›/71

Uçlar

• Şekil, uç kalitesi ve talaş kırma geometrisi seçin.

• Uçlar sıklıkla tezgah üzerinde değiştirilebilir.

Delik kısıtlamaları

• Sadece daha büyük delikler.

• Birincil olarak kaba işleme takımı olarak değerlendirilir.

• Normalde maksimum L/D 5:1.

Tezgah durumları

• Dönen ve dönmeyen uygulamalar.

• Yüksek talaş kaldırma oranı yeterli güç ve dev/dak gerektirir.

• Tezgah ve ayarlar rijit olmalıdır.

• Yeterli soğutma sıvısı akışını ve basıncını sağlamalısınız.

• Operatörü korumak için koruyucular.


‹#›/71

Sap tipi Flanş Matkap tipi

Sap çapı

Matkap çapı

Matkap uzunluğu

Delme derinliği

Uçlar

Kalite

Geometri


‹#›/71

VDI

ISO 9766 Seco Weldon/Whistle Notch ABS 50

Graflex G5

-R7 -RS -R2

-R8 -RG

Değiştirilebilir uçlu Matkaplar

Bağlama ve Salgı

‹#›/71

Uç geometrisi

Kesişme noktasının tanımı

Çevre kesen uç

merkez uç üzerine

projekte edilir.

‹#›/71

Merkez uç

D/2

Kesişme noktası

Çevresel uç

• Kesişme noktası talaş genişliğini

etkiler.

– Talaş kontrolü ve boşaltma.

• Kesişme noktası kesme

kuvvetlerini etkiler.

– Denge.

• Pozitif etkiler

– Denge kontrolü.

– Talaş kontrol.

– Güçlü uçlar.

• Negatif etkiler

– Giriş ve çıkışta dengesizlik.

Kesişme noktasının tanımı

Uç geometrisi

‹#›/71

• Denge

– Talaş oluşumu ve boşaltma.

• Bükülmezlik

– Eğilme

– Bükülme

– Dinamik

• Üç safha

– Giriş

– Tamamen delikte

– Çıkış

• Delme işlemleri


‹#›/71

• Takma uçlu matkaplar hakkındaki gerçekler

– Kendi kendilerine merkezlemezler.

– Tek ağızlı takımlardır.

– Kesme koşulları merkez uçlar ve çevre kesen uçlar için tamamen

farklıdır. Çevresel uçlar üzerindeki kesme kuvvetleri merkez uçlar

üzerindekilerden tamamen farklıdır.

• Asimetrik pozisyonlandırılmış uçlar

• Çevresel uçlar daha fazla talaş kaldırır.

• İyi dengeyi sağlayanlar

– Merkez ve çevresel uçların pozisyonlandırılması.

– Merkez ve çevresel uçlar arasındaki kesişme noktasının kontrolü.

Denge

‹#›/71

Ff Ff

Denge

İlerleme kuvvetleri

‹#›/71

Ft

Ft

Ff

Ff

Denge

Ana kesme kuvvetleri (ilerleme oranı, kesme hızı, iş parçası

malzemesi, takım geometrisi, kesme kenarındaki aşınmadan

etkilenir).

‹#›/71

T

Fres

Sonuç gücü ve momenti Kesme kuvveti dilimi

Kesme kuvveti diliminin konumu açı ile belirlenir.

Örnek şekilde delikler gövdeden daha büyük delinerek geri çekme hasarları önlenmiştir.

Denge

‹#›/71

Eğilme

F

Daha uzun matkaplar, matkap gövdesi rijitliğin

azalması nedeniyle daha büyük delik toleransına

sebep olur (daha fazla bükülme).

Balans

Uzunluk Eğilme

2XD 1a

3XD 4a

4XD 8a

5XD 16a F

F

F

‹#›/71

• Talaş oluşumu aşağıdakilere bağlıdır

– Kesme hızı.

– İlerleme oranı.

– Malzeme.

– Soğutma sıvısı iletimi ve basınç.

– Uç geometrisi.

– Matkap geometrisi (talaş boşaltma kanalları).

• Talaş boşaltma aşağıdakilere bağlıdır

– Talaş boşaltma kanallarının şekli.

– Soğutma.

– Kesme koşulları.

• Denge ve talaş boşaltımı nasıl garanti edilebilir?

– Talaş genişliğini kontrol edin!

– Kesişme noktasını kontrol edin.

Talaş oluşumu

‹#›/71

Vc

Vc

Talaş oluşumu kesme hızı değişikliklerinden büyük ölçüde etkilenir.

Talaş oluşumu

‹#›/71

• Talaş boşaltma kanallarının özel tasarımı doğal talaş

şekillerine adapte edilir.

• Derin talaş boşaltma kanalları talaşları matkapta tutar.

• Daha iyi talaş boşaltma sağlayan soğutma kanalları.

merkez

çevre

Talaş boşaltma kanalı

‹#›/71

Eğilme

F

Bükülmezlik

Uzunluk Eğilme

2XD 1a

3XD 4a

4XD 8a

5XD 16a F

F

F

Büyük eğilme dayanıklılığı gereksinimi.

‹#›/71

• Eğilme dayanıklılığı (sapma dayanıklılığı)

esas olarak matkabın etrafındaki malzemenin

miktarına bağlıdır.

• Bükülme dayanımı (vibrasyona dayanıklılık)

esas olarak matkabın merkezindeki

malzemenin miktarına bağlıdır.

Bükülmezlik

‹#›/71

Moment

Moment

Daha büyük

helis açısı

Daha küçük

helis açısı

Helis açısı

Uza

ma

Uzama

Bükülmezlik

‹#›/71

Delikte alt profil.

İlerleme kuvveti

Büyüklü

k

Süre

perfoMAX® Klasik

Bükülmezlik

‹#›/71

• Giriş

– Kare uçlar.

– İlk olarak merkez uç

parçaya temas eder.

– Dengesiz giriş.

– Üstte daha büyük çap

riski.

Delmedeki zayıf nokta giriş ve çıkış esnasındaki dengesizliktir.

Bu dengeli koşullar ve daha kısa matkaplarda sorun değildir.

Bununla birlikte eğer sorun oluşursa, giriş ve çıkışta ilerleme oranını azaltın.

Üç safha

‹#›/71

• Tamamen delikte – Denge




Üç safha

‹#›/71

• Çıkış – Merkez uç ilk çıkar.

– Dengesiz çıkış, sadece

çevresel uç delikteyken

olur.

– Altta daha küçük çap

riski.

– Çıkışta vibrasyon riski.




Üç safha

‹#›/71

• Mevcut delik matkap çapının

1/4'ünden daha büyük

olmamalıdır (kuvvetler,

dengesizlik).

Özel işlemler – Yeniden delik işleme

• Delinmesi gereken delik

matkap çapının 1/4'ünden

küçük olmalıdır. Delerken

ilerleme oranını azaltın.

‹#›/71

• Eğer giriş veya çıkış yüzeyi 5° veya daha fazla bir açıya

sahipse veya giriş yüzeyi düzensizse ilerleme oranı her iki uçta

deliğe girene kadar %50 azaltılmalıdır.

Özel işlemler – Düzensiz giriş veya çıkış

‹#›/71

Özel işlemler – Birleştirilmiş malzemeler

Araların hava boşluğu olmayan yığın malzemelerin delinmesi

daha kısa matkaplarla yapılabilir. İş parçaları sağlam şekilde

bağlanmalıdır ki her iş parçasından geçişte esneme olmasın.

MN 2004 Delme sayfa135

‹#›/71

• Matkap seçimi

– Matkap tipi

– Delik çapı, derinlik ve tolerans.

• Diğer parametreler

– Kesme hızı ve ilerleme oranı

– Kesme kenarı geometrisi ve karbür uç kalitesi.

– Uygulamanın genel stabilitesi (tezgah, bağlama, ...).

– Soğutma (akış ve basınç).

En başından itibaren sorunlardan ”kaçının”:

1. Tezgah ve bağlama sisteminin değerlendirilmesi.

2. Daha önce kullanılmış takımların sonuçları.

3. Önceki sonuçlar/sorunlar (takımlar ve iş parçaları).

İlk delikten sonra dur ve kontrol et:

1. Talaşlar.

2. Delik kalitesi.

Sorunlar – çözümler

‹#›/71

• Seco grup 1 malzemeler

– Çok yumuşak, talaş kırma mümkün değil.

– İlerleme oranına çok hassas.

– Aşındırıcı değil.

– Vibrasyon yok.

• Eğer talaş boşaltma sorunları olursa, kesme hızını artırın ve ilerleme oranını azaltın.

• Temel seçim

– P2 – geometri.

– Uç kalitesi T2000D.

P2 uçlarla yüksek hız ve düşük ilerleme oranı.

Talaş oluşumu

‹#›/71

• Seco grup 2-7 malzemeler

– Talaş kırma mümkündür.

– Normal olarak delmesi kolay.

– Aşındırıcı.

– Vibrasyonlar olabilir.

• Yüksek ilerleme oranı daha kısa talaş

oluşturur.

• Temel seçim


– Uç kalitesi T2000D (grp 2-5).


Yüksek ilerleme oranı daha kısa talaşlar oluşturur (P2 uçlar).

Talaş oluşumu

‹#›/71

• Seco grup 8-9 malzemeler • Kesme kenarı talaş yapışması.

– Soğutma konsantrasyonunu artırın.

– Kesme değerlerini ayarlayın.

• Yumuşak ve uzun talaşlar.

• Eğer talaş boşaltma sorunları olursa, kesme hızını artırın ve ilerleme oranını azaltın.

• Temel seçim • P2 – geometri.

• Uç kalitesi T3000D.

Talaş oluşumu

‹#›/71

• Seco grup 10-11 malzemeler • Keserken sertleşen.

• Kesme kenarı talaş yapışması.

– Soğutma konsantrasyonunu artırın.

– Kesme değerlerini ayarlayın.

• Temel seçim

• P1 – geometri.

• Uç kalitesi T250D.

Talaş oluşumu

‹#›/71

• Seco grup 12-15 malzemeler

– Kısa talaşlar.

– Delmesi kolay.

– Aşındırıcı.

– Homojen olmayan yapıya sahip olabilir.

• Temel seçim



– Uç kalitesi T2000D (grp 15).

İlerlemeyi güvenli bir seviyeye ayarlayın.

Kesme hızını işleve ve takım ömrüne göre ayarlayın.

Talaş oluşumu

‹#›/71

• İlerleme oranını artırın (yumuşak malzemelerde, kesme hızını artırın ve ilerleme

oranını azaltın).

• Daha düşük ilerleme oranlarında daha sert talaş kırma geometrisi seçin

(SCGX-P1).

Uzun talaşlar

‹#›/71

• Soğutma basıncını/akışını artırın.

• Kesme hızını azaltın.

• İlerleme oranını azaltın.

Kısa talaşlar

‹#›/71

• İlerleme oranını artırın (yumuşak malzemelerde, kesme hızını artırın ve

ilerleme oranını azaltın).


• Kesme hızını artırın.

Matkaba talaş yapışması

‹#›/71

• Girişte ilerleme oranını azaltın.

• Daha tok karbür uç kalitesi seçin.

• Daha büyük ilerleme oranları için daha yumuşak talaş kırıcı formu seçin.

• İlerleme oranını ve kesme hızını azaltın.

Çevresel ucun kırılması

‹#›/71

• Matkap bağlama sistemini ve iş parçasını kontrol edin.

• Giriş noktasında ilerleme oranını azaltın.

• İlerleme oranını artırın.


• Daha tok karbür uç kalitesi seçin.

Merkez ucun ufalanması

‹#›/71

• Kesme hızını azaltın


• Daha sert karbür uç kalitesi seçin.

Çevresel uçda kenar aşınması

‹#›/71

• Matkap ve iş parçası bağlama sistemini kontrol edin.

• İlerleme oranını artırın (yumuşak malzemelerde, kesme hızını artırın ve

ilerleme oranını azaltın).


Delme işlemi sırasında vibrasyon

‹#›/71

Tork

• İlerleme oranını azaltın.

• Daha düşük ilerleme oranlarında daha sert talaş kırma geometrisi seçin (SCGX-P1).

Güç

• Kesme hızını ve ilerleme oranını azaltın.

• Daha düşük ilerleme oranlarında daha sert talaş kırma geometrisi seçin

(SCGX-P1).

Yetersiz tork veya güç

‹#›/71

• Vibrasyonları kontrol edin.

• Matkap ve iş parçası bağlama sistemini kontrol edin.

• Kesme verilerini ve uç aşınmasını kontrol edin.

• Kesme hızını artırın ve ilerlemeyi azaltın.

• Soğutucu emülsiyon oranını artırın.

• Daha kısa matkap kullanın.

Yetersiz delik kalitesi

Takma uçlu matkaplar kaba işleme

takımıdır !!

‹#›/71

• Doğru matkap tercihi nedir?

– Çap, delik derinliği.

– Delik kalitesi, tolerans.

– İlerleme oranı, kesme verileri.

– Tezgah: devir, stabilite, soğutma, salgı, güç, moment.

– Güvenlik.

– Tezgah maliyeti, takım maliyeti.

– İş parçası malzemesi.

– Delme koşulları (giriş yüzeyi, bağlama, …).

– Yeniden bileme olasılığı.

Yeni delme işlemi için yöntemler

‹#›/71

• Delme davranışını anlamak için uç geometrisine anlamalı (öndeki uç).

• Tavsiye edilen minimum ilerleme oranı ile başlayın. Bir kaç mm delin, talaş

şeklini ve delik çapını değerlendirin.

• Üretkenliği artırmak için ilerleme oranını gerektiği kadar 0.01 mm aralıklarla

artırın.

• Deliği delin ve güç ile yükü değerlendirin Ani değişiklikler talaş tıkanılığını

gösterir. Şimdi daha kısa talaşlar oluşturmak için ilerleme oranını artırın.

• Eğer matkap veya iş parçasının eğilme riski varsa aşırı yüksek ilerleme

oranlarından kaçının. İlerleme kuvvetlerindeki ani değişiklikler uçlara veya

matkaplara zarar verebilir.


‹#›/71

+0.1

D -0,1

+0.2 (2xD)

D -0

G-toleransı

SCGX

+0.025

IC -0.025

Toleranslar


‹#›/71

2xD ve 3xD matkaplar için, IT9'a ulaşmak

mümkündür.

Daha iyi delik kalitesi


‹#›/71 Sorular?

delik delmecadcam.sdu.edu.tr/assets/uploads/sites/210/files/14-delik-delme-master... · kaynak...

Documents