değerlik bağı kuramı
TRANSCRIPT
04/08/23
Değerlik Bağı Kuramı
Koordinasyon bileşiklerinde metal -ligant bağı koordine kovalent bağdır. Koordine kovalent bağlarda, bağı oluşturan elektron çifti aynı atoma aittir.
Koordinasyon bileşiklerine ligantın
ortaklanmamış elektron çifti koordine kovalent bağı oluşturur.
04/08/23
Tetrakloroalüminat İyonu, [AlCl4]¯
Orbital hibritleşmesine göre
Al 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
Al– 1s2 2s2 2p6 (sp3)4
sp3
hibritleşmesi
04/08/23
[AlCl4]¯Orbital Hibritleşmesi Yaklaşımı
Dört nötral klor atomununherbiri bir elektronunu Al atomuna vererek bir sigma bağı oluşturur
dörtyüzlü
04/08/23
Bu yaklaşımın sorunları
Al’un kararlı değerliği +3 dür,-1 değil
-1 formal yükdaha elektronegatif
Cl atomu üzerinde bulunmalıdır.
04/08/23
[AlCl4]¯Değerlik Bağı Yaklaşımı
Al Al3+
1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 1s2 2s2 2p6 3s0 3p0
1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
1s2 2s2 2p6 3s0 3p0
04/08/23
[AlCl4]¯ Değerlik Bağı Yaklaşımı
Cl Cl–
1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6
1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6
04/08/23
[AlCl4]¯Değerlik Bağı Yaklaşımı
Her bir klorür anyonu, bir elektron çiftini +3 yüklü Al katyonuna verir.
Al3+
••Cl–• •
• •
••
••Cl–
• •• •
••
••Cl–
• •• •
••
••Cl–
• •• •
••
04/08/23
[AlCl4]¯ Değerlik Bağı Yaklaşımı
Dört elektron çifti Al3+ ün boş orbitallerine girer.
1s2 2s2 2p6 3s0 3p0
sp3
04/08/23
[AlCl4]¯Değerlik Bağı Yaklaşımı
Her klorür anyonu bir liganttır.
Değerlik bağı yaklaşımında dahibritleşme mevcuttur.
Kavram olarak,elektron kaynağı farklıdır.
Boş metal orbitallerine bir elektron çifti verenatom, iyon veya moleküllere ligand adı verilir.
Al3+
••Cl–
• •• •
••
••Cl–
• •• •
••
••Cl–• •
• •••
••Cl–
• •• •
••
04/08/23
Hekzasiyanoferrat(II) İyonu,[Fe(CN)6]4¯
Fe 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
Fe2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
Diyamanyetik
04/08/23
Fe2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
[Fe(CN)6]4¯
Which of these patterns representsa diamagnetic species?
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
Diyamanyetik türler eşleşmemiş elektron içermezler.
“düşük spin” kompleksi
04/08/23
[Fe(CN)6]4¯
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
Fe2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
eşleşmemişelektronlar
Altı ligantınyerleşeceği
orbitaller
04/08/23
d2sp3 hibritleşmesi
C N••••••
••••
N
C
• •• •• •
• •• •
CN •••• ••
•• ••
N C••••••
••••
C
N
• •• •• •
• •• •
NC •••• ••
•• ••
4-
Her bir siyanür iyonueşleşmemiş elektron çiftinidemir(II) iyonununboş d2sp3 orbitallerine verir
Koordinasyon sayısı 6
Fe
04/08/23
[Fe(CN)6]4¯
Siyanür iyonları sp hibritleşmesi yapar.Karbon atomu üzerindeki ortaklanmamışelektron çifti demir atomuna verilir vedemir-karbon sigma bağı oluşur.
1s 2s 2p 3s 3p 3d d2sp3 4d
C N•• •••• ••••
Fe2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6
04/08/23
Hekzafloroferrat(III) İyonu[FeF6]3¯
paramanyetik (5 elektrona karşılık )
Fe 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
04/08/23
[FeF6]3¯
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
Hangisi paramanyetiktir?
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
(Yüksek Spin)
(Düşük Spin)
HER İKİSİDE!
Bir eşleşmemiş elektron
Beş eşleşmemiş elektron
04/08/23
[FeF6]3–
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
“yüksek spin” koordinasyon anyonu
Altı florür iyonuyerleşir
Beş eşleşmemiş elektron
04/08/23
Yeni Hibrit Orbital Seti
sp3d2
Atom orbitalleri
s + px + py + pz + dx2-y2 + dz2 Yeni hibrit seti
• farklı orbital dizilişi Sekizyüzlü koordinasyon
04/08/23
[FeF6]3–
Demir-flor sigma bağı oluşur
F••••
• •
••
sp3d21s 2s 2p 3s 3p 3d 4d
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
04/08/23
Tetrakloroferrat(III) İyonu [FeCl4] –
Yüksek spin kompleksi
Paramanyetik (5 elektrona karşılık)
Fe 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
04/08/23
[FeCl4] –
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5
beşeşleşmemiş
elektron
sp3
04/08/23
Tetrakloronikelat(II) İyonu [NiCl4]2–
Ni 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d8
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
Mavi renkliparamanyetik iyon.
04/08/23
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
[NiCl4]2–
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
Hangisi paramanyetiktir?
Kaç tane boş orbital gerekir?
Sonraki dört orbital
Bu orbital setinin adı nedir?
ikieşleşmemiş
elektronsp3
04/08/23
Tetrakloronikelat(II) İyonu [NiCl4]2–
Cl ••••
• •
••
sp31s 2s 2p 3s 3p 3d 4d
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
04/08/23
Tetrachloronickelate(II) Ion [NiCl4]2–
Cl ••••
• •
••
sp31s 2s 2p 3s 3p 3d 4d
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
04/08/23
[Ni(CN)4]2–
Ni 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d8
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
Kavuniçi, diyamanyetik iyon.
04/08/23
[Ni(CN)4]2–
Ni2+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d8
Which of these patterns representsan orange, diamagnetic species?
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
eşleşmemişelektron
yokdört orbitalgerekir
Kaç tane boş metalorbitali gerekir?
orbital setinin adı nedir?
04/08/23
Ni
dsp2 hibritleşmesi
CN •••• ••
•• ••Ni
C N••••••
••••Ni
NC •••• ••
•• ••
Ni
N C••••••
••••
2-
Kare düzlem geometri
04/08/23
Kare Düzlem Simetri
2-CN ••
•• •••• •• C N••
••••••••
N C•••••••••• NC ••
•• •••• ••
Ni
Nikel ve karbon atomları aynı düzlemde bulunurKoordinasyon sayısı 4.
siyanür ligantlarıGenellikle düşük spin
kompleksleridir.
azot atomları nikel atomları ile
aynı düzlemde midir ?
04/08/23
Diamminesilver Ion[Ag(NH3)2]+
Ag 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 5s1 4d10
Ag+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 4d10
Two metal orbitals must be hybridizedto bond to the two ammonia ligands.
04/08/23
Diammingümüş(I) İyonu[Ag(NH3)2]+
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d 5s 5p
Ag+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 4d10
N-Ag-N is doğrusal
+Diyamanyetik, renksizkoordinasyon sayısı 2
bağ açısı 180º
Ag
sp hibriti
04/08/23
[Ag(NH3)2]+
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d sp 5p
HNH
H
• •
Amonyak molekülünde azot atomusp3 hibriti yapmıştır.Azotun ortaklanmamış elektron çifti gümüş atomuna verilir ve gümüş-azot sigma bağı oluşur
Ag+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 4d10
04/08/23
Pentafloroarsenik(V)AsF5
As 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p3
As5+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10
Arsenik pentaflorür diyamanyetiktir.
04/08/23
Pentafluoroarsenic(V)AsF5
1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 4d
As5+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10
beş orbital gerekirEşleşmemişelektron
yok
04/08/23
Aşağıdaki üç orbitalden hangi hibrit orbitali oluşur?
+
px py
s
3 eşit lobxy-düzlemi(sp2 gibi)
04/08/23
Aşağıdaki üç orbitalden hangi hibrit orbitali oluşur?
+dz2
pz
dp hibritleşmesi2 eşit lop
z-ekseni üzerinde bulunur.( sp hibritine benzer)
04/08/23
sp3d
Üçgen çiftpiramit şekil
ekvator orbitallerixy-düzlemindeenerjileri aynı
eksen orbitalleriz-ekseni üzerinde
Eş enerjili
04/08/23
Pentafloroarsenik(V)
F
F
FF
FAsekvator
eksen
Eksen ve ekvatorKonumları eşdeğer değildir. Feq-As- Feq = 120º
Fax-As- Fax = 180ºFax-As- Feq = 90º