curs 03 teoria arhitecturii ta02
TRANSCRIPT
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CURS 03JUHANI PALLASMAA:In experienta arhitecturii se produce un schimb de substanta particular: daispatiului din emotiile si gandurile tale, iar spatiul iti da din aura sa, ademenindu-ti simturile si eliberandu-ti mintea.
PERCEPTIA KINESTEZICAPERCEPTIA KINESTEZICA
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
PERCEPTIA OLFACTIVAPERCEPTIA OLFACTIVA
PERCEPTIA TACTILAPERCEPTIA TACTILA
PERCEPTIA AUDITIVAPERCEPTIA AUDITIVA
PERCEPTIA VIZUALAPERCEPTIA VIZUALA
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PERCEPTIA KINESTEZICAPierre vom Meiss:Perceptia arhitecturii este in principal vizuala sikinestezica. Experienta estetica a ambientului estetotusi o problema a tuturor simturilor noastre … Sunt situatii cand auzul, mirosul si simtul tactilsunt mai importante decat vazul.
Juhani PallasmaaExista o inerenta sugerare a miscarii in imaginilearhitecturii, momentul contactului cu arhitectura
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
arhitecturii, momentul contactului cu arhitecturasau o “promisiune a functiunii” si scopului acesteia.Aceasta posibilitate latente a actiunii separaarhitectura de celelalte arte. O experienta arhitecturala semnificativa nu consta intr-o serie de imagini.“Elementele” arhitecturii nu sunt unitati vizuale … ci intalniri, confruntari ceinteractioneaza cu memoria. O cladire nu este un scop in sine; ea articuleaza, structureaza, conformeaza, da sens, relationeaza, separa si uneste, faciliteaza si interzice. Prin urmareexperientele arhitecturale de baza iau forma unui verb si nu a unui substantiv.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PERCEPTIA TACTILAPierre von Meiss
Simtul tactil ocupa un loc aparte in arhitecturapentru doua motive simple:(1) Pe de-o parte este inevitabil datorita gravitatii;(2) Pe de alta parte prin atingere ne exersam
abilitatea de a vedea forme si texturi.
O persoana stand in picioare sau mergand este in ermanent contact tactil cu pardoseala – moale sau
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
ermanent contact tactil cu pardoseala – moale saudura, lucioasa sau rugoasa, plana sau inclinata.
Juhani Pallasmaa
Senzatia de acasa si placerea atingerii se confunda intr-una singura.Exista o puternica identitate intre pielea goala si senzatia de acasa.Experienta lui “acasa” este esential o experienta a caldurii intime. Spatiul caldurii in jurul caminului este spatiul maximei intimitati si confortuluiextrem.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PERCEPTIA OLFACTIVAJuhani Pallasmaa
Orice experienta de contact cu arhitectura estemulti-senzoriala; apreciem calitatile spatiului, materialelor si scarii in aceeasi masura cu ochii, urechile, nasul, pielea, limba, scheletul si muschii.Arhitectura consolideaza experienta existentiala, sentimentul apartenentei de lume iar acest fapteste esential in intarirea experientei propriului eu.Maim mult decat simpla implicare a celor cinci
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Maim mult decat simpla implicare a celor cincisimturi, arhitectura include domenii ale experienteisenzoriale care interactioneaza si fuzioneaza.
Pierre von Meiss
Mirosul unei gradini; aroma lemnului, a betonului; aburul intr-o spalatorie, tamaia intr-o biserica, umezeala acra a unei crame, praful si uscaciuneadintr-o moara – mirosul se asociaza identificarii locului si anumitor momentepentru toata viata.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PERCEPTIA AUDITIVAPerceptia auditiva este de interes in arhitectura nu numai cand este vorba de o salade spectacol – unde problemele de acustica suntcele pe care le cunoastem cu totii.Sunetul intervine si cand vorbim de cum se paveaza o strada, ce material folosim la trepteleunei scari sau la tavanul si pardoseala unui birou.
ASPECTE FUNCTIONALEO biserica “surda” isi pierde caracterul religios. O sala de clasa devine inutili-zabila daca efectele de ecou depasesc nivelul acceptabil. De multe ori sa iei
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
O biserica “surda” isi pierde caracterul religios. O sala de clasa devine inutili-zabila daca efectele de ecou depasesc nivelul acceptabil. De multe ori sa ieimasa la un restaurant devine un calvar datorita nivelului prea ridicat al muzicii.
Juhani PallasmaaExperienta auditiva esentiala creata de arhitectura este linistea.Arhitectura prezinta drama constructiei tacuta in material, spatiu si lumina.La limita, arhitectura este arta linistii pietrificate.Arhitectura este linistea care-ti aduce aminte.O experienta arhitecturala puternica stinge toate zgomotele exterioare si ne indreapta toata atentia asupra existentei noastre, facandu-ne constienti de fundamentala noastra solitudine.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
Piata San Marco din Venetia este unuldintre cele mai vizitate spatii din lume
Experienta parcurgerii acestui spatiunu este insa numai un eveniment de perceptie vizuala intensa, informatiaimagistica fiind extrem de complexa siplina de semnificatii istorice siculturale.San Marco este insa o experienta si
PERCEPTIA AUDITIVAC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
San Marco este insa o experienta sidpdv al perceptiei auditive, care se suprapune printr-o “imagine auditiva” data de zgomotul pasilor turistilor, al aripilor porumbeilor si canzonetelordar si de marcarea momentelor fixe ale zilei de catre clopotele catedralei.
Perceptia vizuala nu poate fi disociatain amintire de perceptia auditiva.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PERCEPTIA VIZUALAArhitectura lucreaza cu spatii si forme. Arhitectura este considerata o arta vizuala pentruca o percepem predominant prin mecanismeleperceptiei vizuale.
Pentru a studia legile vizuale pe care un arhitect le utilizeaza in proiectare siprincipiile care guverneaza compozitia formala in arhitectura, este necesar saintelegem mai intai aceste mecanisme.
Legile dupa care functioneza perceptia vizuala
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Legile dupa care functioneza perceptia vizuala
(1) De natura fiziologica- stereotomia oculara- sensibilitatea retinei- adaptabilitatea irisului la lumina, etc.
(2) De natura psihologica- teoria structuralista- teoria gestaltista (Koffka, Wertheimer, Katz, Guillaume, Metzger)
Rudolf Arnheim si Ernst Gombrich / Bruno Zevi / Christian Norberg Schultz
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PERCEPTIA VIZUALADICTIONAR
GESTALT = forma, figura, aspect, infatisareGestalten = a crea, desemna, fauri, formaGestaltung = configuratie, organizare, alcatuire
DEFINITII
GESTALTISM – Conceptie filozifica si psihologica potrivit careia fenomenele(psihice) reprezinta structuri, configuratii integrale, realitati primordialeireductibile la o simpla insumare a elementelor componente
GESTALT = unitate indivizibila a perceptiei
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
GESTALT = unitate indivizibila a perceptiei= unitate functionala a experientei
GESTALT nu este legat atat de sistem, organizare, structura cat de comportarea unei configuratii ca un intreg.GESTALT desemneaza trasaturile unei figuri geometrice, de exemplu, prin care acestea depasesc caracterul de suma si se refera direct la figura in sine.
DEFINITIE - CONVENTIE
GESTALT = figura intreg
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
“Intregul reprezinta mai mult decat suma partilordin care este constituit”. Aceasta este ideea care sta la baza principiului Gestalt. Este vorba de perceptia unei compozitii ca intreg.
PERCEPTIA VIZUALAC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
In timp ce fiecare dintre partile individuale au sensul lor propriu, luateimpreuna pot capata un sens modificat.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PERCEPTIA VIZUALA
Campul vizual
Activitate mentalainterpretare
Stimulivizuali
Ordonarein figuri
MecanismulPerceptiei vizuale
Perceptia are un caracter holistic (global) si esteorganizata prin interactiunile dintre structurastimulului si procesele de la nivelul creierului.
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
interpretare
Principiile Gestaltiste incearca sa formuleze regulile dupa care inputulperceptual este organizat in forme unitare, numite (sub)intregi, grupuri, grupari sau configuratii. Gestalt = figura intreg
Aceste principii aplicabile mai ales in perceptia vizuala au aplicabilitate si in alte forme ale perceptiei (auditiva, tactila, olfactiva, kinestezica).In perceptia vizuala aceste forme unitare sunt regiuni ale campului vizual ale caror parti sunt percepute ca grupate sau unite impreuna, fiind astfel separate de restul campului vizual.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
“Citirea” formelor ca figuri (gestalt) este unuldintre obiectivele evidente in faza de proiectare(compozitie) pentru toti cei implicati in artelevizuale: arhitecti, pictori, sculptori, graficieni, tipografi, etc.
Cum “citeste” insa privitoruleste rezultatul mecanismelorpsihologiei perceptiei. Privitorul nu are libertatea
Activitate mentalaconceptualizare
MecanismulProiectarii
Feed-BackConformare
ARHITECT
PERCEPTIA VIZUALAC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Privitorul nu are libertateade a alege ce vede intr-un context dat. Obiect arhitectural
(camp vizual)
Feed-Backanalitic
ConformareCompozitie
OrdonareGESTALT
Stimulivizuali
Activitate mentalainterpretare
PRIVITORPerceptia = configurare - gestaltProiectare = conformare - forma
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
DEFINITIE
Legile GESTALT-ului (Principiile de grupare) = factorii care cauzeaza perceperea unorElemente simple ca grupuri organizate (figuri).
(1) Principiul proximitatii(2) Principiul similitudinii(3) Principiul continuitatii(4) Principiul inchiderii conturului(5) Principiul deplasarii comune
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
(4) Principiul inchiderii conturului(5) Principiul deplasarii comune(6) Principiul regiunii comune(7) Principiul contiguitatii elementelor(8) Principiul pregnantei (configuratiei corecte)(9) Principiul experientei trecute
Fiecare dintre aceste principii denumeste una dintre tendintele manifestate de elemente ale campului vizual, ce au o puternica relatie in termenii proprietatiispecificate (proximitate, similitudine, etc.), de a fi grupate impreuna, in procesul de perceptie vizuala.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PROXIMITATIIDEFINITIE
Unele elemente din campul vizual au tendintasa fie percepute grupat, sub forma unei(unor)figuri daca sunt in proximitate unele fata decelelalte si dispuse dupa o regula perceputaca o regula de supra-ordonare.
Avem de-a face deci cu:(1) Integrarea unor componente
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
(1) Integrarea unor componenteindividuale intr-un intreg dupao regula de supra-ordonare.(2) Elementele tind sa fie perceputeca agregate in grupuri daca suntapropiate unele de altele(in proximitate).Elementele care sunt apropiate vorfi percepute ca un obiect coerent.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PROXIMITATII
Golurile de forma circulara se grupeaza formand doua planuri de sectionareunul vertical, altul orizontal ce “imbraca intreaga cladire.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PROXIMITATIIAcelasi efect cu doua semnificatii:a. Golurile circulare la partea superioara alcatuiesc o figura = frizab. Golurile verticale pe zona mediana alcatuiesc o figura pe mai multe etaje
“desemnand” intr-o tripartitie de factura neo-clasica mediana = colonada
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PROXIMITATII
Gruparea din figura a se poate citi dupa cum sunt elementele apropiate unelede altele in formule ca 12/34/56 sau 123/456.In figura c este mai greu de acceptat o grupare 1/23/45/6 ci mai curand unade tipul 1-2/3-4/5-6.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PROXIMITATIIPoarta Brandenburg / Berlin este un exemplu de utilizare a principiuluiproximitatii pentru a rezolva conflictul intre regularitatea colonadei sinecesitatea marcarii unei treceri si a unui ax. Avem de-a face cu o clasica grupare de elemente dupa formula 123/456
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PROXIMITATIIPortalul de intrare al Ateneului din Bucuresti este un exemplu de utilizare a principiului proximitatii, unde figura nu este “poarta” de trecere ci emblematemplului muzicii, nefiind necesara ruperea gruparii de 6 coloane. Avem de-a face cu o clasica grupare de elemente dupa formula 123456
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIILE GESTALTPRINCIPIUL SIMILITUDINIIDEFINITIE
Unele elemente din campul vizual au tendintasa fie percepute ca integrate in grupuri, dacaexista intre ele un anume grad de similitudine,adica au caracteristici vizuale (culoare, marime, forma, orientare) similare.
Avem de-a face deci cu:(1) Integrarea unor componenteindividuale intr-un intreg dupa
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
individuale intr-un intreg dupao regula de similitudine.(2) Elementele care sunt similare vorfi percepute ca un obiect coerent.
Este interesant de observat ca prin conjugarea similitudinii si a proximitatii se accentueaza tendinta de grupare a elementelor, in anumite configuratii.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIILE GESTALTPRINCIPIUL SIMILITUDINIIIn acest proiect pentru una dintre parcelele ansamblului ORDOS din Mongolia inferioara / China, o serie de elemente se percep ca facand parte din acelasiintreg desi nu sunt identice. Mecanismul perceptual de grupare prinsimilitudinea functioneaza insa datorita mai multor atribute comune.
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONTINUITATII
DEFINITIE
Elemente ale campului vizual orientate (aliniate) saugrupuri au tendinta de a fi integrate in intreguriperceptuale daca sunt aliniate unele celorlalte.
Avem de-a face cu:(1) Integrarea unor componente individualeintr-un intreg dupa o regula de similitudine,
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
intr-un intreg dupa o regula de similitudine, in care orientarea comuna este importanta.(2) Elementele care sunt similare vor fipercepute ca un obiect coerent daca suntaliniate dupa trasee clare.
Principiul functioneaza in cazul unor elemente aranjate de-a lungul unor linii (a), la fel de bine ca si in cazul unor modele alcatuite din insesi liniile respective(b).
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONTINUITATII
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Balansarea intre continuitate si proximitate in accentuarea unor sub-intreguripoate fi jucata prin varierea similitudinii intre elemente, ceea ce se face in figura de mai sus prin colorarea diferita a unora dintre segmentele de linii.
Colorand la fel segmentele AX si BX se face proeminenta linia AXB. In schimbprin colorarea la fel a segmentelor CX si BX se accentueaza linia CXB.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONTINUITATIIIn desenul de mai jos, arcada este dispusa in continuarea “pilastrilor” rezultatul fiind un intreg foarte echilibrat si stabil. Daca arcada ar fi mai mica, de exemplu pastrand numai semicercul cel mic, intregul este mai putin pregnant putand eventual constitui un element de compunere intr-un intreg mai mare.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL INCHIDERII CONTURULUI
DEFINITIE
Unele elemente ale campului vizual au tendinta sa fiegrupate laolalta daca sunt parti ale unei figuri inchise.
Suntem tentati sa completam mental conturul unor forma pe care le percepemignorand unele segmente lipsa sau chiar absenta figurii.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL INCHIDERII CONTURULUI
In exemplul de mai jos principiul continuitatii este puternic actvi si intr-o competitie directa cu principiul inchiderii conturului.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Modelele din figurile (a) si (b) sunt continute in figurile (c) si (d) dar sunt greude detectat, fara o concentrare directionata a privirii. Ele nu vor apare spontan ca niste intreguri vizuale in mod natural.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL INCHIDERII CONTURULUI
Tadao Ando se foloseste de acest principiu pentrua compune grupul de cladiri ale muzeului Gojyo dinJaponia. Cladirea principala a carei volumetrie in forma detor se regaseste deseori si inproiectele de scoaladar greu de integrat intr-un ansamblu, estedecupata lipsindu-i un sfert, taietura acestui sfertfiind dupa directii paralele si perpendiculare pe
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
fiind dupa directii paralele si perpendiculare petrama celorlalte cladiri.Desi sfertul lipsa nu exista fizic el ste “pus la loc” inprocesul de preceptie. Tot asa elementele sunt aliniate datorita faptuluica mintea sesizeaza paralelismul planurilor siperpendicularitatea.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL INCHIDERII CONTURULUI
Peter Eisenman / Biocenter – Frankfurt / elimina unul dintre corpurile de cladire. Perceptia il repune la loc prin similitudine cu ritmul corpurilor paralele.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL DEPLASARII COMUNEDEFINITIE
Unele elemente din campul vizual au tendintasa fie percepute grupat, sub forma uneifiguri in miscare fata de alte elemente cucare au caracteristici dominante comune, daca au caracteristici comune diferitefata de celelalte elemente.
Avem de-a face deci cu:
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
Avem de-a face deci cu:(1) Integrarea unor componenteindividuale intr-un intreg dupao regula de similitudine.(2) Integrarea unora dintre acestecomponente intr-un sub-intreg dupao regula de exceptie. (3) Elementele tind sa fie perceputeca agregate intr-un grup ce se detaseaza de fondul format de celelalte.
ELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEIFORMA
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL DEPLASARII COMUNEIn proiectul premiat (autor B.I.G.) pentru primaria orasului Tallinn, cladireaeste alcatuita dintr-o serie de corpuri (elemente) similare. Dintre acesteacateva (cele 4 cu acoperire de culoare albastra) sunt grupate intr-o figuraaparte. Chiar in cadrul acestei grupari, tratat diferentiat se detaseaza ca element dominant corpul de cladire cel mai inalt, in dialog cu celelalte trei.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
ELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEIFORMA
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL DEPLASARII COMUNE
La fatada principala a muzeului de artadin San Francisco al lui Mario Bottatratarea vibrata a suprafetei verticaleeste realizata cu asize din caramidadispusa pe diagonala, creind o “figura” prin similitudine. Pe portiunea centralaasizele sunt realizate prin dispunereadiferita a caramizilor, obtinandu-se o
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
diferita a caramizilor, obtinandu-se o “figura” ce marcheaza axul intrarii.
Este interesant de observat ca princonjugarea similitudinii si a proximitatiise accentueaza tendinta de grupare a elementelor, in anumite configuratii.
ELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEIFORMA
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PREGNANTEI DEFINITIE
Elementele au tendinta de a fi grupate laolalta dacasunt parti ale unui model care este o configuratiecorecta, asta insemnand cea mai simpla, ordonata, echilibrata, unitara, coerenta, regulata configuratieposibila in cazul unui input vizual dat.DEFINITIE
PREGNANTA = proeminenta, incivitate, conciziune, ordine, caracter
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
In schema de mai sus ochiul percepe doua fguri suprapuse: un patrat peste un triunghi si nu o configuratie complicata alcatuita din mai multe linii diferite.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PREGNANTEI
Configuratia din exemplul de mai jos e de-compusaspontan in doua elemente: o jumatate de roatadintata si o spirala greceasca. Acest tip de rezultat al perceptiei incalca principiul continuitatii deoarece la contactul intre cele doua elemente aceasta de-compunere include unghiuri in loc sa tina cont de continuitatea liniilor intersectate.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
O mai clara de-compunere este rezultata in cazul introducerii unor similitudini(b) in cadrul celor doua elemente printr-o diferentiere de culoare. Aceeasi similitudine poate insa schimba complet situatia in cazul accentuariiprin dispunerea culorilor a unei alte configuratii de elemente (c).
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
I sim
PRINCIPIUL PREGNANTEI
In cadrul acestei cladiri avem de-a face cu doua familii de contururi care suntin competitie pentru a se grupa intr-o figura: orixontalele balcoanelor dupa un contur sinuos dar intrerupt si o supra-ordonare posibila dupa un desen care sugereaza o planta cu frunze. Principiul continuitatii (de intregire a liniilorsinuoase a balcoanelor) este contrazis, conturul corect perceput fiind celalalt.
PRINCIPIILE CONFIGURATIEI/GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
I sim
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL REGIUNII COMUNEDEFINITIE
Elementele tind sa fie grupate laolalta dacasunt amplasate in cadrul aceleiasi regiuniinchise si au atribute similare comune.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL REGIUNII COMUNE
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONTIGUITATII ELEMENTELORDEFINITIE
Elementele ale campului vizual, au tendinta de a figrupate dupa o regula de supra-ordonare, daca suntconectate prin acelasi tip de elemente-conector, creind grupuri ce constituie ele insele intregul.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Cele 6 elemente asemenea din figura pot fi grupate “natural” dupa principiulproximitatii, dupa o schema de tipul 1/23/45/6. Conectate doua cate doua prinelemente “conector” sunt percepute intr-o schema diferita de tip 12/34/56.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONTIGUITATII ELEMENTELOR
Fatada palatului Farnese din Roma are cele doua registre superioare de ferestre distantate egal, constituind dupa principiul similitudinii orizontaleomogene de goluri asemenea. Pentru a rezolva conflictul intervenit prin loggia centrala care intrerupe sirul median, ferestrele din acest registru au ancadramentul rezolvat alternativ diferit,. Conectorii sunt ancadramentele.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL EXPERIENTEI TRECUTEDEFINITIE
Elemente ale campului vizual tind sa fie grupateimpreuna, dupa anumite figuri, daca au fost adeseoriastfel grupate in experienta trecuta a observatorului.
Tindem sa percepem un model in figura de mai jos ca un cuvant cu inteles, alcatuit din bare grupate pentru a forma anumite litere din alfabetul roman.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Literele sunt percepute destul de clar si distinct ca parti “naturale” conectatein cadrul figurii iar accentuarea lor prin colorare (c) sau separare (b) nu aduceavantaje majore in sensul pregnantei. Cu toate acestea exista si alte modalitati de a grupa sau separa elementele.Spontaneitatea si usurinta organizarii perceptuale dominante a semnelor in litere este plauzibila in principal datorita experientei trecute, adicafamiliaritatii noastre cu cuvintele scrise de mana in alfabetul roman.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL EXPERIENTEI TRECUTE
In acest interior (Mario Botta) in cele mai multe dintre situatii, cand privireanu este catre sus, spirala formata de goluri nu este vizibila dar este “lizibila”, mintea intregind traseul, in baza unor experiente perceptuale trecute.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
Articularea FIGURA - FOND
Un prim fenomen important al perceptiei vizualestudiat de scoala gestaltista este delimitareafigurii de fond.
Trasatura esentiala in delimitarea figurii de fond este aceea ca marginile unuiobiect sunt precepute ca apartinand regiunii obiectului. Ca rezultat, ele aparasemenei obiectului, au aceeasi forma, si par mai aproape de privitor, in timp ce
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
asemenei obiectului, au aceeasi forma, si par mai aproape de privitor, in timp cefondul pe care este desenat obiectul apare ca fiind mai inspate, mai departat.
Principii dupa care functioneaza articularea figura-fond:
- Proeminenta- Contrastul- Convexitatea- Simetria- Vecinatatea
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL PROEMINENTEIDEFINITIE
Figura are un caracter de obiect, in timpce fondul are mai putina proeminentaperceptuala si apare doar ca un fundal.
Daca avem un camp vizual omogen putem spune ca nu avem o organizare internaconsistenta. Nu ezista nici-un fel de tensiuni. Nu exista elemente proeminente.Cel mai simplu caz de neomogenitate este o pata de o culoare inconjurata de o alta culoare. In acest caz campul vizual este perceput ca articulat in doua
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
alta culoare. In acest caz campul vizual este perceput ca articulat in douacomponente, figura (pata) proeminenta si fondul (ce inconjoara pata).Relatia intre cele doua componente nu esteperceputa numai prin diferenta de culoare. Tendinta este de a percepe figura intr-un plan avansat, suprapusa peste planul fondului.De cele mai multe ori conturul care separafigura de fond este perceput ca apartinandfigurii.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONTRASTULUIDEFINITIE
Elemente avand atribute similare (figura) contrasteaza cu alte elemente avandatribute diferite (fundalul) pentru a da impresia unui intreg.
In desenul alaturat , se poate observa cum practic acelasi desen, avand numai o dferentade culoare si oprientare, poate deveni figurasau fond, dupa cum ne concentram privirea.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
In figura alaturata avem un triunghi suprapuspe un fond riglat inscris intr-un cerc.Datorita identificarii laturii orizontale cu tramafundalului triunghiul nu se mai percepe ca figura si vedem numai laturile oblice.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONVEXITATIIDEFINITIE
In cadrul campului vizual, daca sunt repartizate in mod uniform zone concave si zone convexe, zoneleconvexe au tendinta de a se percepe ca figuri, in timp ce cele concave par safie plasate intr-un plan secundar si constituie fundalul. In figura de mai josambele parti include elemente convexe si concave dar partea mai inchisa la culoare, mai pregnanta, tinde sa fie perceputa ca figura pe fundalul celeilalte.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONVEXITATIIIn aceasta fatada realizata de Toyo Itoo la Barcelona observam cum campulfatadei, campul vizual este in mod egal impartit de elemente concave sielemente convexe> Pe de-o parte elementele opace (convexe) se citesc mai in fata si constituie forma, fata de fondul golurilor. Pe de alta parte in chiarpartea opaca se observa cum portiunile convexe par sa se diferentieze ca forme ruopte din campul intregii parti opace.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL CONVEXITATIIFatada cladirii Palazzo Duccale din Venetia prezinta mai multe detaliiinteresante dpdv al relatiei figura-fond.
(1) Partea superioara placata cu marmura dispusa diagonal daimpresia unui camp continuuopac, pozitia ferestrelor fiindcvasi-indiferenta. Ferestrele sunt figura pe
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
Ferestrele sunt figura pefundalul placajului de marmura.
(1) O interesanta ambiguitate la registrul median al logiilor undeterminatia stalpilor in loc sa fie plina este perforata. Ritmul alternativ este rezolvatla colt unde perforatia dispare.Figura este pana la urmadantelaria – golurile constituind fundalul.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL SIMETRIEIDEFINITIE
In cadrul campului vizual, elemente avand atributeidentice sau similare, dispuse in conditii identicesau similare de-o parte si de alta unui ax de referintaau tendinta de a fi percepute ca un intreg.
In aceasta categorie sunt cuprinse diverse tipuri de simetrie:(1) Dupa tipul axelor de referinta
- simetrie axiala (oglindire)
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
- simetrie axiala (oglindire)- simetrie centrala (radiala)
(2) Dupa tipul oglindirii- simetrie- antisimetrie
In figura alaturata se disting pregnant ca figuraelementele simetrice mai usor decat celelalte.
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
PRINCIPIUL SIMETRIEIIn cele doua lucrari ale lui Mario Botta percepem imediat grupul format de doua elemente antisimetrice, dar avand un ax (stanga) respectiv doua corpuriidentice de cladire dispuse simetric fata de un ax (dreapta) ca pe figura care domina campul vizual, restul elementelor constituind fondul.
PRINCIPIILE GESTALTC
OM
PO
ZIT
IA I
N A
RH
ITEC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
FORMAELEMENTE DE PSIHOLOGIA PERCEPTIEI
UNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
AC
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
| FA
CU
LTA
TEA
DE A
RH
ITEC
TUR
A
| U
SHUNIVERSITATEA SPIRU HARET / FACULTATEA DE ARHITECTURA / CATEDRA DE TEORIE A ARHITECTURII COMPOZITIA IN ARHITECTURA / 2009-2010 / ANUL I - SEMESTRUL 2 / LECT.DR.ARH. DAN AGENT
CURS 04PAUL KLEEPAUL KLEEPAUL KLEEPAUL KLEE:Orice forma picturala incepe cu punctul care se pune in miscare ...si se naste linia – prima dimensiune. Daca linia aluneca pentru a forma planul, obtinem elementul cu douadimensiuni. In miscarea de la plan la spatiu intalnirea planurilor da nasterecorpului (tri-dimensional)... O suma de energii cinetice care muta
CO
MP
OZ
ITIA
IN
AR
HIT
EC
TUR
ATA
02| 2
009-
2010
|
SEM
ES
TRU
L 2
| LE
CT.
DR
.DA
N A
GEN
T
| C
ATE
DR
A D
E T
EO
RIA
AR
HIT
EC
TUR
II
O suma de energii cinetice care mutapunctul intr-o linie, linia intr-un plan siplanul intr-o dimensiune patiala.
FORMA