concept paper aqm ei - vietnamese

Ch ng trình không khí s ch Th y S -Vi t namGiai n I (2004 – 2007)

Ph ng án cho m t h th ngquan tr c ch t l ng không khí

và th ng kê phát th i c i ti n choHà n i

Th c hi n b i Quang Trung, ào Xuân c, Roy Eugster, Reto Schüpbach và Lukas Heer

Hanoi – Vietnam06-01-05

I

06-01-2005, Swisscontact (Trung, Duc, REU, RSU, LH) Swisscontact SVCAP#404 Toserco Building, 269 Kim Ma Street

Hanoi, VIETNAMPhone +84 4 726 13 35 / 37, Fax +84 4 726 13 35

[email protected]

c l c

Danh sách các t vi t t t..................................................................................................... II

1 Tóm t t n i dung .......................................................................................................... 3

2 s và m c tiêu ........................................................................................................ 62.1 Ch ng trình không khí s ch Th y s -Vi t nam (SVCAP) ................................... 62.2 p ph n c s d li u SVCAP-I ........................................................................ 62.3 c ích c a b n ph ng án này ........................................................................ 6

3 Phân tích th c tr ng..................................................................................................... 83.1 c u t ch c, chính sách và m c tiêu môi tr ng cho Hà n i........................... 83.2 c u t ch c................................................................................................... 103.3 s h t ng hi n có ........................................................................................ 163.4 s n có v s li u ........................................................................................... 183.5 Kh o sát th c tr ng Thành ph H Chí Minh .................................................. 19

4 Ph ng án cho quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i trongng lai cho Hà n i................................................................................................... 20

4.1 Quan tr c ch t l ng không khí ......................................................................... 204.2 Th ng kê phát th i.............................................................................................. 26

5 Ph l c ........................................................................................................................ 325.1 t ch c c a B Tài nguyên, Môi tr ng................................................... 325.2 t ch c c a C c B o v Môi tr ng Vi t nam.......................................... 335.3 t ch c c a S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i....................... 345.4 li u báo cáo hi n tr ng môi tr ng Hà n i 2003............................................ 355.5 li u quan tr c ch t l ng không khí t i 9 khu công nghi p Hà n i ............. 375.6 li u thô t m t s tr m quan tr c ch t l ng không khí t ng Hà n i..... 425.7 li u t tr m quan tr c t ng t i v n khí t ng......................................... 455.8 Tài li u tham kh o .............................................................................................. 48

mailto:[email protected]

II

Danh sách các t vi t t t

CEETIA Trung tâm thu t Môi tr ng ô th và Khu Công nghi p

CEMDI Trung tâm Quan tr c, S li u và Thông tin Môi tr ng

CEMM Trung tâm Quan tr c và Mô hình hóa Môi tr ng

CTET Trung tâm X lý Công ngh Môi tr ng

CP n xu t s ch h n

DONREH Tài nguyên, Môi tr ng và Nhà t

HPC y ban Nhân dân Thành ph Hà n i

INEST Vi n khoa h c và công ngh môi tr ng

MARD Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn

MOC Xây d ng

MOI Công nghi p

MONRE Tài nguyên và Môi tr ng

MOT Giao thông

NILU Vi n Nghiên c u Không khí Na Uy

SDC quan h p tác và phát tri n Th y S

STAMEQ ng c c tiêu chu n, o l ng và ch t l ng

VEPA c B o v Môi tr ng Vi t nam

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i Hà n i: Tóm t t n i dung

1 Tóm t t n i dung

Khái quát

i ng nhân viên Swisscontact SVCAP, ph i h p ch t ch v i các bên h u quan Vi t namvà c h tr b i hai chuyên gia t c quan qu n lý ch t l ng không khí c a bang Zurich,Th y s , ã ti n hành phân tích th c tr ng v h th ng quan tr c ch t l ng không khí vàth ng kê phát th i Hà n i vào tháng 10 và tháng 11/2004. Nh ng phát hi n, cùng v i cácgi i pháp mà chúng tôi xu t cho nh ng khi m khuy t c a h th ng hi n t i, c trình bàytrong m t h i th o thông báo k t qu vào ngày 3 tháng 12 n m 2004 t i Hà n i.

Phân tích th c tr ng

Hi n t i, Hà n i có m tr m quan tr c không khí t ng c nh và hai tr m quan tr ckhông khí t ng di ng thu c nhi u nhãn hi u khác nhau. Ngoài nh ng thông s v uki n khí t ng, nh ng tr m này o các s thông s nh TSP/PM10, CO, O3, SO2, NO2/NOx,.Ngo i tr m t tr m di ng do B Xây d ng mua cu i n m 2004, t t c nh ng tr m này udo B Tài nguyên Môi tr ng mua trong giai n 1999 - 2002. Có t i n m t ch c khác nhautham gia vào v n hành các tr m này, k t qu c báo cáo, nh ng m c chi ti t khácnhau, lên y ban Nhân dân Thành ph Hà n i, B tài nguyên Môi tr ng và B xây d ng.Nh ng khi m khuy t chính liên quan n các tr m c nh là:

a m t các tr m ch a c t i u: V trí l y m u quá cao so v i m t t, ch y uquan tr c n n ô th (không có tr m t g n m t ph ), m t ph n b c n tr b i các côngtrình xây d ng l n;

Kh n ng s n có v s li u b h n ch : M t s b ph n máy móc thi t b ho t ng kémho c không ho t ng, có nhi u ch khuy t trong t p s li u, các tr m không k t n i vào

t c s d li u trung tâm;

Ch t l ng s li u không cao: Vi c chu n hóa máy móc thi t b không chuyên nghi p ( ôikhi dùng khí chu n quá h n!), bi n ng nhi t quá l n bên trong tr m, ki m tra tin

y và ch nh s a s li u ch a y ;

u tr , trình bày và báo cáo s li u r i r c: S li u c l u tr d i nhi u d ng, khôngcó hi n th trên th , ch báo cáo lên c p trên ch ch a có trao i s li u gi a các tch c ngang hàng.

Tr m quan tr c không khí t ng di ng c a B Tài nguyên và Môi tr ng trang bkhông s d ng g n nh 100% th i gian trong nh ng n m qua, trong khi ó, trên c s h p

ng, tr m m i mua c a B Xây d ng c dùng ánh giá tác ng môi tr ng c a các án xây d ng l n.

Vi c l y m u thu ng c th c hi n 4 l n/n m t i nhi u a m Hà n i trong khuônkh m ng l i quan tr c môi tr ng qu c gia. Ngoài ra tr c ây m t s t ch c c ch n

th c hi n m t s chi n d ch l y m u th ng (cho khu công nghi p và dân c ) d a vàophân công nhi m v không th ng xuyên c a B Tài nguyên và Môi tr ng, y ban Nhândân Thành ph Hà n i và/ho c các d án do n c ngoài tài tr .


Hi n không có d li u th ng kê phát th i có h th ng Hà n i. Tuy nhiên, m t s t ch ccho bi t là ã t ng th c hi n th ng kê phát th i cho m t s l nh v c (ch y u là công nghi p)trong vòng 5 n m qua.

Tóm t t: S li u quan tr c và th ng kê phát th i hi n t i Hà n i không y v ch t l ng và sng. M c dù s li u c s d ng r ng rãi, nh cho báo cáo hi n tr ng môi tr ng c a Hà n i c ng

nh c a qu c gia, c s d li u hi n th i c bi t là s li u quan tr c không mô t chính xác th c tr ngô nhi m không khí nói chung và s ph i nhi m c a ng i Hà n i nói riêng. Do v y s li u hi n cókhông t o c s cho m t h th ng qu n lý ch t l ng không khí m t cách hi u qu , bao g m nâng caonh n th c, ánh giá các ho t ng làm gi m tác ng và quan tr c.

Bi n pháp ngh

th c hi n t ng b c, t ch m t s tr m quan tr c v n hành n l ti n t i m t h th ngquan tr c ch t l ng không khí tích h p, m t s bi n pháp sau c ngh :

u t vào nh ng tr m hi n có, vi c v n hành k thu t bình th ng tr l i1: Vi c nàybao g m s a ch a, i tu thi t b , cung c p v t t , ph tùng, ph n m m giao ti p thôngtin, modem, v.v…

t l i v trí ít nh t m t tr m (nh tr m n m trong container c a S Tài nguyên & Môitr ng Hà n i) t i m t v trí g n ng giao thông và t i u hóa h th ng l y m u c anhi u tr m khác ( cao c a vòi l y m u, th i gian l u trong ng ng);

Thi t l p các quy trình m b o ch t l ng/ki m soát ch t l ng áp d ng cho m i t ch ctham gia vào v n hành và b o d ng các tr m t ng (c nh và di ng) Hà n i;

ào t o nhân viên v n hành tr m m t cách bài b n v n hành, b o d ng phòng ng a, lý s c , ph n m m thu nh n s li u, ki m tra s tin c y c a s li u, quy trình mo/ki m soát ch t l ng, v.v.;

u t vào m t h th ng qu n lý s li u t p trung, bao g m ph n c ng và ph n m m c nthi t và ào t o nhân viên v n hành.

có m t b c tranh toàn c nh v tình hình ch t l ng không khí hi n nay Hà n i, c n ti nhành m t chi n d ch quan tr c không liên t c càng s m càng t t, s d ng ho c là thi t bquan tr c di ng/c m tay ho c m t s l ng l n d ng c l y m u th ng NO2 (>50 m),bao g m toàn b khu v c thành ph Hà n i và nh ng m ch n l c xung quanh Hà n i (ánh giá m c ô nhi m c s bên ngoài trung tâm thành ph ).

nh n c nh ng thông tin quan tr ng v thành ph n b i (kim lo i n ng, thành ph nkhoáng, etc.) c n thi t l p m t m ng l i quan tr c th ng nh kho ng 10 a m chotoàn thành ph Hà n i theo ph ng pháp l y m u l ng Bergerhoff.

Nh ng c m chính c a m t th ng th ng kê phát th i cho Hà n i:

Nh ng ch t ô nhi m c quan tâm (b c u): PM10 s c p, CO, NOx và SO2;

1 D tính chi phí ban u: 20’000 US$


Ph m vi c a th ng kê phát th i: Chín qu n n i thành c a Hà n i g m t t c các ngu nth i. i v i nh ng ngu n th i công nghi p và t nhiên l n, c n áp d ng m t ph m vi cóvùng m 10km xung quanh các qu n n i thành và kho ng 50 km theo h ng i chính

a gió qua Hà n i;

Tình tr ng tham chi u: 2005, v i d báo cho n m 2010 và 2020;

Xem xét k l ng các ho t ng và u tiên: ánh giá m t cách h th ng t t c các ngu nth i ti m tàng cho m i l nh v c, bao g m công nghi p, giao thông, sinh ho t, th ng m i;

ánh giá và mua ph n c ng, ph n m m c s d li u cho th ng kê phát th i và mô hìnhphát tán, bao g m c ào t o nhân viên;

Xác nh nhà cung c p s li u và thu th p s li u, các ho t ng/ngu n th i, h s phátth i, s li u th ng kê, s li u tham chi u a lý;

Kh i ng ch ng trình t o ra nh ng s li u còn thi u ho c ch a tin c y nh : h s phátth i cho xe máy, ánh giá ch t l ng nhiên li u “th c t ”.

c u t ch c hi n nay không h tr vi c thu th p, qu n lý và ph bi n s li u và thông tinliên quan n ch t l ng không khí. Cách lý t ng là m t c quan trung tâm c p thành phHà n i c n ch u trách nhi m (i) thu th p s li u quan tr c và th ng kê phát th i (t làm ho cthuê ngoài), (ii) V n hành c s d li u bao g m các d báo/mô hình phát th i và ô nhi mkhông khí, (iii) báo cáo nh k cho các nhà ho ch nh chính sách và công chúng (dùng ch

ch t l ng không khí ch ng h n) c p qu c gia, c ng nh trao i thông tin và kinhnghi m v i các thành ph khác Vi t nam và (iv) ch trì quá trình qu n lý ch t l ng khôngkhí/lên k ho ch hành ng Hà n i.

Nh ng b c ti p theo có th d n t i vi c thi t l p c c u t ch c nh trên òi h i xây d ngt k ho ch qu n lý cho “Trung tâm s li u và qu n lý ch t l ng không khí” ng

lai a Hà n i (tiêu ), bao g m mô t chi ti t trách nhi m và phân công nhi m v , khía c nh ch c, phân b ngu n tài chính và nhân l c, yêu c u v c s h t ng (ph n c ng và ph nm c a trung tâm s lý s li u), ào t o cán b qu n lý và nhân viên, v.v...

Tóm t t: Hi n có m t s l ng các tr m quan tr c không khí Hà n i, tuy nhiên chúng không c d ng m t cách hi u qu , do v trí t các tr m c nh ch a t i u, thi u s ph i h p gi a các t

ch c tham gia, thi u k n ng v n hành và các quy trình m b o ch t l ng/ki m soát ch t l ng. C n vào s phát tri n n ng ng c a Hà n i, v n thi t l p thêm m t s tr m quan tr c c nh có th

di n ra trong vài n m t i. T i th i m này, c n ph i t p trung vào (i) thu th p s li u tin c y h n t hth ng hi n có, (ii) t ng s l ng m l y m u m t cách áng k thông qua các chi n d ch quan tr c chiphí th p, không liên t c (l y m u th ng), và (iii) xây d ng m t h th ng th ng kê phát th i cho phép

báo phát th i, cung c p u vào cho mô hình hóa ô nhi m trong t ng lai. c u t ch c hi n nay không thu n l i cho nh ng m c tiêu này và c n c c p n b ng cách

phát tri n và trình lên chính quy n thành ph m t k ho ch qu n lý “Trung tâm s li u và qu n lý ch tng không khí Hà n i”.

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i Hà n i: C s và m c tiêu 6

2 C s và m c tiêu

2.1 Ch ng trình không khí s ch Th y s -Vi t nam (SVCAP)

Swisscontact, t ch c h p tác k thu t Th y S c c quan h p tác và phát tri n Th y s(SDC) giao nhi m v chu n b và th c hi n d án không khí s ch Th y s -Vi t nam(SVCAP).

c tiêu t ng th c a SVCAP là óng góp vào vi c c i thi n tình trang ch t l ng không khí Hà n i và khu v c xung quanh b ng cách h tr các i tác Vi t nam. D án t p trung vàoxây d ng n ng l c và ào t o, t o u ki n i tho i v chính sách và nâng cao nh n th c vkhông khí s ch các c p các nhà ho ch nh chính sách và công chúng. u này cth c hi n thông qua m t s can thi p trong l nh v c (i) c i cách chính sách, (ii) nâng cao nh nth c, (iii) d án thí m, (iv) c s d li u ch t l ng không khí và th ng kê phát th i (H pph n c s d li u).

Vi c th c hi n giai n u tiên c a d án (SVCAP-I, 09/04 – 12/07) c n c vào v n ki n dán giai n I (PRODOC) và k ho ch hành ng th ng niên.

2.2 H p ph n c s d li u SVCAP-I

Chi n l c t ng th c a h p ph n c s d li u SVCAP-I là (i) xây d ng và c ng c n ng l ca các i tác th c hi n d án tham gia vào thu th p và x lý s li u phát th i và ch t l ng

không khí, (ii) thúc y h p tác gi a các b ngành và (iii) t o u ki n cho các i tác trongc và chuyên gia qu c t xích l i g n nhau trong l nh v c có liên quan.

concept paper này nh m m c ích h tr ba m c tiêu xác nh cho h p ph n c s d li ua SVCAP-I, là m t c s d li u tin c y cho Hà n i liên quan n (A) s li u th ng kê phát

th i t ng th , (B) s li u quan t c ch t l ng không khí tin c y h n và (C) s li u mô ph ng tcác mô hình n ng ô nhi m”.

Liên quan n (A), b c u tiên là phát tri n m t ph ng án th ng kê phát th i và m t kho ch th c hi n t p trung vào (i) ph ng pháp thu th p s li u, ph m vi và chính xác, (ii)

s h t ng ph n c ng và m m, và (iii) ngu n nhân l c và tài chính.

Liên quan n (B) b c u tiên là phát tri n m t ph ng án quan tr c ch t l ng không khích t ch và m t k ho ch qu n lý t p trung vào (i) ph ng pháp và ph m vi thu th p s li u,(ii) c s h t ng ph n c ng và ph n m m, (iii) Ngu n nhân l c và tài chính, (iv) c c u tch c và qu n lý.

2.3 M c ích c a b n ph ng án này

n ph ng án này t o c s tinh gi n các m c tiêu và xác nh m t s u tiên và ph m vichung c a m t h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i cho Hà n itrong s các bên h u quan. Nó là m kh i u cho vi c phát tri n và th c hi n nh ng hành

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i Hà n i: C s và m c tiêu 7

ng c th bao g m c vi c phân b ngu n l c (tài chính và nhân l c), xây d ng và t ngng n ng l c/c i cách c c u t ch c.

Swisscontact ã thuê hai chuyên gia t phòng qu n lý ch t l ng không khí c a bang Zurich,Th y s , ti n hành phân tích th c tr ng và phác th o ph ng án k t h p v i các i tácViêth nam và i ng qu n lý d án không khí s ch SVCAP c a Swisscontact t i Hà n i.

Công vi c chu n b c th c hi n trong tháng 10 và 11 n m 2004. Nhi m v c a chuyên giai Hà n i di n ra t 23 tháng 11 n 3 tháng 12 n m 2004. Trong bu i h i th o c a các bênu quan t ch c ngày 3/12/2004, phân tích th c tr ng và phác th o ph ng án c trình

bày n khán gi r ng h n. B n ph ng án này k t h p c nh ng ph n h i nh n c trongvà sau cu c h i th o, t o c s cho vi c ho ch nh các ho t ng tri n khai trong nh ngtháng t i.

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i Hà n i: Phân tích th c tr ng 8

3 Phân tích th c tr ng

3.1 C c u t ch c, chính sách và m c tiêu môi tr ng cho Hà n i

3.1.1 C c u t ch c và báo cáo môi tr ng

m 1993, C c môi tr ng qu c gia c thành l p d i B Khoa h c, Công ngh và Môitr ng (MOSTE) th c hi n vi c qu n lý các ho t ng b o v môi tr ng trên ph m vitoàn qu c. Chi nhánh qu n lý môi tr ng g n li n v i S Khoa h c, Công ngh và Môi tr ng(DOSTE) c ng c thành l p m i t nh/thành ph .

Tháng 8/2002, trong m t n l c c i ti n hi u l c c c u t ch c, chính ph ã thành l p m t m i ph trách các v n môi tr ng b ng cách tách B Khoa h c, Công ngh và Môi

tr ng ra thành hai B , là B Khoa h c & Công ngh (MOST), và B Tài nguyên & Môitr ng (MONRE). B Tài nguyên & Môi tr ng ph trách b o v tài nguyên t, n c,khoáng s n và môi tr ng. Xem s t ch c c a MONRE trong ph l c 5.1 và C c b o vmôi tr ng (VEPA) trong ph l c 5.2.

c p thành ph , S Khoa h c, Công ngh và Môi tr ng c chia thành S Khoa h c vàCông ngh (DOST), và s Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t (DONREHs). Xem s tch c c a S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i trong ph l c 5.3.

Tài nguyên & Môi tr ng có m t m ng l i quan tr c môi tr ng qu c gia (n c. khôngkhí, t) bao g m 22 c s . trong ó CEETIA, Trung tâm K thu t Môi tr ng ô th và KhuCông nghi p và INEST, Vi n Khoa h c và Công ngh Môi tr ng, t t i Hà n i. Báo cáo hi ntr ng môi tr ng qu c gia (SOE) do B Tài nguyên & Môi tr ng xu t b n d a vào s li u thuth p c t m ng l i này.

Vì các tr m quan tr c môi tr ng c a CEETIA và INEST t c s t i Hà n i, các tr m nàyng là m t ph n c a m ng l i quan tr c ch t l ng không khí c a Hà n i. M ng l i c sung b ng hai tr m khác do S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i v n hành vàt tr m n a do Trung tâm x lý công ngh môi tr ng thu c t l nh Hóa h c v n hành.

Ngoài báo cáo hi n trang môi tr ng qu c gia do B Tài nguyên & Môi tr ng công b hàngm, c ng có c báo cáo hi n tr ng môi tr ng c p t nh trình lên B Tài nguyên & Môi

tr ng hàng n m. Báo báo hi n tr ng môi tr ng n m 2003 c a Hà n i có m t ch ng riêng(11 trang) mô t tình tr ng và di n bi n ch t l ng không khí và các ngu n ô nhi m. M t s

ng s li u quan tr c t i các khu công nghi p và dân c và các ngã t giao thông ph l c5.4.

3.1.2 Khuôn kh chính sách (qu c gia và Hà n i)

Khuôn kh chính sách/pháp lu t qu n lý ch t l ng không khí bao g m các chi n l ngqu c gia và k ho ch t ng th /hành ng c c p Hà n i và qu c gia bao g m lu t t ng

ng.

ng d i ây tóm t t m t s chính sách quan tr ng nh t:


Tên Tình tr ng c tiêu

Chi n l c qu c gia vo v môi tr ng nm 2010

ã phê duy t(2003)

Chi n l c toàn di n và g n li n v i lu t nh mphòng ng a và ki m soát ô nhi m, s d ng m tcách b n v ng tài nguyên thiên nhiên và a dangsinh h c

Trách nhi m ph i h p toàn di n c a B Tàinguyên & Môi tr ng

Chính quy n trung ng & a ph ng c n làm rõ ho ch hành ng

Lu t b o v môi tr ngCó hi u l c(1993),

ang s a l i

Lu t bao g m m i l nh v c Nguyên t c “ng i gây ô nhi m ph i tr ti n” c

áp d ng

ho ch hành ngqu c gia v phát th i

ng c th o (2002)

Th t ch t tiêu chu n phát th i cho xe c gi i m ing ký và ang dùng

C i ti n h th ng ng ki m và b o d ng Th t ch t tiêu chu n nhiên li u và khuy n khích

dung nhiên li u thay th T ng c ng qu n lý giao thông Nâng cao nh n th c v nh h ng c a ô nhi m

không khí Xây d ng và t ng c ng n ng l c t ch c

ho ch hành ngqu c gia v s n xu t

ch h n (CP)ã phê duy t

Xúc ti n s n xu t s ch h n trong công nghi p Tích h p s n xu t s ch h n v i các chính sách,

chi n l c kinh t , xã h i T o khuôn kh pháp lý và t ch c và cung c p

ngu n nhân l c và tài chính

Quy ho cho t ng thmôi tr ng cho Hà n i2001-2020

ã phê duy t

Qu n lý môi tr ng trong thành ph , chính sáchc xu t t ng c ng n ng l c t ch c,

qu n lý và nh n th c b o v môi tr ng “K ho ch b o v môi tr ng không khí” t p trung

vào nh ng c s gây ô nhi m công nghi p (di d i,các bi n pháp kinh t và hành chính, s n xu t

ch h n)

ng 1: Chính sách/khuôn kh pháp lý cho h th ng qu n lý ch t l ng không khí Vi t nam / Hà n i

Liên quan n vi c b o v môi tr ng, m nhìn c a Vi t nam nói chung và các trung tâm ôth nói riêng có th tóm t t nh sau 2:

B o v môi tr ng t nguy n

Tuân th lu t b o v môi tr ng là gi i pháp chính

T p trung vào phòng ng a ô nhi m k t h p v i x lý ô nhi m, ch ng suy thoái và c i thi nch t l ng môi tr ng, thúc y công ngh và dây chuy n s n xu t s ch h n và s d ng

t li u, nhiên li u thân thi n v i môi tr ng.

u t vào môi tr ng có ngh a là u t vào phát tri n b n v ng

Khoa h c và công ngh là công c h u ích cho b o v môi tr ng

2 Chi n l c qu c gia v b o v môi tr ng n n m 2010


B o v môi tr ng là s b t bu c xã h i toàn c u

c tiêu là h n ch s gia t ng ô nhi m, kh c ph c s xuông c p, c i thi n ch t l ng môitr ng, ch t l ng cu c s ng và m b o s phát tri n b n v ng.

3.1.3 M c tiêu môi tr ng cho Hà n i

a trên k ho ch hành ng môi tr ng c a Hà n i3 c tiêu chung cho giai oan 2003-2007 là:

Nâng cao nhân th c và ki n th c v b o v môi tr ng c p công chúng, chínhquy n, các doanh nghi p s n xu t kinh doanh nh m bi n Hà n i thành m t “thành ph môitr ng” n m 2010 nhân d p k ni m 1000 n m thành l p;

Phòng ng a và gi m ô nhi m không khí m b o ch t l ng môi tr ng trong quátrình công nghi p hóa và ô th hóa.

c tiêu c th cho giai n 2003-2007 là:

Trong vòng 3-5 n m t i, Hà n i c g ng nâng cao nh n th c môi tr ng cho các c pchính quy n, các doanh nghi p và m i t ng l p nhân dân;

T i n m 2007, 80% các c s công nghi p ph i có h th ng x lý khí th i;

Gi m ô nhi m không khí, c bi t là b i và ti ng n trong công nghi p, giao thông và xâyng b ng nh ng bi n pháp qu n lý và k thu t;

T i n m 2007, ch t l ng không khí nh ng khu v c ô nhi m cao (Th ng ình, V nn, c Giang, C u Di n và nh ng m nút giao thông) c n t tiêu chu n qu c gia i

i không khí bên ngoài (TCVN);

Quy nh thu phí khí th i ang c xem xét

3.2 C c u t ch c

3.2.1 Nh ng t ch c tham gia vào qu n lý s li u ch t l ng không khí Hà n i

ng sau ây tóm t t v nh ng t ch c tham gia vào qu n lý s li u ch t l ng không khí Hà n i, ch c n ng, nhi m v c a nh ng t ch c ó:

ch c Ch c n ng Nhi m v Giao b i

c b o v môi tr ng Vi t nam(VEPA)

Giám sát và theo dõi Giám sát và theo dõilu t và quy inh môitr ng

Tài nguyên& Môi tr ng

3 K ho ch hành ng môi tr ng a Hà n i cho giai n 2003-2007


ch c Ch c n ng Nhi m v Giao b i

Trung tâm quan tr c, s li u vàthông tin môi tr ng (CEMDI)

Qu n lý thông tin và li u

Quan tr c môi tr ng,qu n lý và t o s li u

TN &MT/C c MT

Tài nguyên, Môi tr ng & Nht Hà n i (Hanoi DONREH)

Qu n lý môi tr ng c p thành ph

Qu n lý và t o s li u UBNDTP HN

Trung tâm K thu t Môi tr ng ôth & Khu Công nghi p (CEETIA)

n v nghiên c ua tr ng i h c

Xây d ng Hà n i

o s li u TN &MT/C c MT

Vi n Khoa h c & Công ngh Môitr ng (INEST)

n v nghiên c ua tr ng i h c

Bách khoa Hà n i

o s li u TN &MT/C c MT

Trung tâm x lý công ngh môitr ng (CTET)

Nghiên c u o s li u TN &MT/C c MT

Trung tâm Khí t ng Th y v nqu c gia

Kh o sát và d báokhí t ng th y v n,quan tr c môi tr ng

báo th i ti t, t o sli u

TN &MT/C c MT

ng 2: Nh ng c quan nhà n c tham gia vào qu n lý s li u ch t l ng không khí Hà n i

ng l c c a nh ng c quan này v nhân l c có th c tóm t t nh sau:

CEMDI: 11 ph trách v m i khía c nh môi tr ng trong ó có không khí;

Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i: 11 ng i ph trách qu n lý môi tr ngtrong s ó 3 ng i ch u trách nhi m qu n lý ch t l ng không khí, m t ng i ph trách

n hành hai tr m quan tr c c nh;

CEETIA: 40 nhân viên; 5 ng i ph trách m t tr m quan tr c c nh và m t tram di ng.Ba trong s n m ng i này ã c ào t o v v n hành tr m t ng M . M t ch ngtrinh ào t o trong n c v m b o ch t l ng/ki m soát ch t l ng do US-AEP tài tr

i s tham gia gi ng d y c a chuyên gia t C c b o v Môi tr ng liên bang M US-EPA, d ki n t ch c vào u n m 2005;

INEST: T ng s có 76 nhân viên. Ngoài nhân viên hành chính và 32 nhân viên tham giavào công tác gi ng d y, s nhân viên còn l i tham gia vào ch ng trình s n xu t s ch h ndo Th y S /UNDP tài tr , phòng thí nghi m và trung tâm quan tr c môi tr ng và ki msoát ô nhi m;

CTET (Quân i): 4 ng i ph trách tr m, nhân viên c ào t o v v n hành thi t b. H u h t nhân viên u có tay ngh chuyên môn v Hóa h c.

Trung tâm khí t ng th y v n qu c gia: M t t ch c d i trung tâm này là ài khíng th y v n khu v c ng b ng B c b có m t tr m quan tr c ch t l ng không khí

Hà n i trong s hai tr m mi n B c. M t tr ng nhóm ph trách nhóm 6 ng i ph tráchho t ng c a tr m quan tr c ch t l ng không khí 24/24h. Nhân viên ã c cácchuyên gia Nh t ào t o và th m chí c g i sang Nh t ào t o v n hành thi t b .


Ngân sách u t

n m 1999 n 2002 B Tài nguyên và Môi tr ng ã u t cho Hà n i 4 tr m quan tr ckhông khí t ng c nh và 1 tr m di ng (xem B ng 4).

INEST, m t vi n tham gia vào quan tr c và x lý môi tr ng khu công nghi p có m t kho ch u t nâng c p phòng thí nghi m nghiên c u công ngh môi tr ng do B Kho ch và u t tài tr . Ngân sách là 45 t ng (USD 2,850,000) trong giai n 2000-2005.Ngoài ra, INEST, c ng c B Tài nguyên và Môi tr ng tài tr nh b ng ngân sách mua thi t b nh d ng c l y m u th ng.

Ngân sách v n hành và b o d ng (O & M)

Ngân sách cho ho t ng quan tr c ch t l ng không khí Hà n i n t ba ngu n chính: BTài nguyên và Môi tr ng, y ban nhân dân thành ph Hà n i và tài tr theo d án/tài tr tcác t ch c qu c t .

Sau ây là m t s khía c nh lên quan n v n hành và b o d ng áng chú ý:

Hàng n m, d a vào nh ng khu v c trong m do B Tài nguyên và Môi tr ng t p trungvào4 , CEETIA, CTET và INEST a ra ngh cho các ho t ng trong n m ti p theo,bao g m k ho ch v th i gian và ngân sách cho v n hành và qu n lý các tr m quan tr cvà sau ó trình B Tài nguyên & Môi tr ng phê duy t.

CEETIA n hành m t tr m quan tr c c nh và m t tr m quan tr c di ng. Trong khi óCTET thu c B t l nh Hóa h c ph trách m t tr m c nh n a. Ngân sách cho ho t

ng c a ba tr m này l y t B Tài nguyên & Môi tr ng.

N m 2004, CEETIA c B Tài nguyên & Môi tr ng giao nhi m v quan tr c ch tng không khí t i khu công nghi p Th ng ình và Minh Khai và ba khu dân c c a Hà

i. Ngân sách cho nhi m v này là 600 tri u ng (kho ng US$ 38,000). Ngoài kho nngân sách cho v t t , ph tùng tiêu hao, CEETIA nh n c t B Tài nguyên & Môitr ng 100 tri u ng (US$ 6’300) cho chi phí tiêu th n n ng và nhân công cho tr mquan tr c c nh. Tram quan tr c di ng t trong gara c a CEETIA hi m khi c ara t khi mua v nh ng m i c a vào v n hành t gi a tháng 11/2004 trong chi n

ch quan tr c hai tu n t i m t ngã t giao thông Hà n i do d án c a US-AEP tài tr(m t chi n d ch quan tr c hai tu n th hai s c ti n hành u n m 2005 t p trung vào

o t o m b o ch t l ng/ki m soát ch t l ng). T n m 1996 n n m 2004 ch tn không khí c quan tr c 9 khu công nghi p c a Hà n i, là V n n, Pháp Vân,

Sài ng, c Giang, C u Di n, Mai ng, Th ng ình, ông Anh và Chèm. Hàng n m Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i c ng l a ch n m t s t ch c th c hi n

công vi c này b ng l y m u th công. N m 2004, CEETIA ã c ký h p ng, tr giáa h p ng kho ng 200 tri u ng ($12,700). Xem k t qu quan tr c trong ph l c 5.5.

4 Thí d , trong n m 2003 m t trong s các ch ng trình t p trung vào làm th ng kê phát th i cho m t s khu v ckinh t tr ng m qu c gia và CEETIA c giao nhi m v th c hi n m t s ho t ng liên quan, trong khi ó

m 2004 tkhông có nhi m v t ng t giao cho CEETIA, và do ó không có thêm th ng kê phát th i cth c hi n.


B Tài nguyên & Môi tr ng c ng có ngân sách hàng n m cho INEST c a tr ng i h cBách khoa Hà n i cho vi c quan tr c ch t l ng không khí t i các khu công nghi p và nhàmáy. Do C c B o v Môi tr ng/B Tài nguyên & Môi tr ng có nhi m v trên ph m vitoàn qu c, vi c giao nhi m v quan tr c ó không ch h n ch Hà n i. M t thí d là kho ch n m 2004 c a INEST, t p trung vào quan tr c 8 nhà máy trong ó 4 nhà máy thu cHà n i, 2 thu c Hà Tây, 2 nhà máy n a t nh H ng Yên. N m 2004 INEST nh n c400 tri u ng (US$ 25’500) t B Tài nguyên & Môi tr ng cho ho t ng quan tr c t icác khu công nghi p và nhà máy và 100 tri u ng (US$ 6’300) mua s m phtùng/thi t b . C ng trong n m 2004, theo h p ng d ch v v i S Tài nguyên & Môitr ng Hà n i INEST ã ti n hành quan tr c môi tr ng cho 62 nhà máy Hà n i, ch

u nh m m c ích nâng cao nh n th c.

Phòng khí t ng th y v n và qu n lý môi tr ng c a S tài nguyên và Môi tr ngHà n i n hành hai tr m quan tr c t ng c nh d a vào m t ph n ngân sách hang

m kho ng 2 t ng (US$ 126,900), do chính quy n thành ph phân b ( y ban Nhândân thành ph Hà n i) cho b ph n ó. Tuy nhiên, hai tr m quan tr c ch t l ng khôngkhí t ng t i ng Nguy n Trãi (Tr ng i h c Khoa h c T nhiên) và ng Ph m

n ng ch m i c bàn giao v cho S Tài nguyên & Môi tr ng t B Khoa h c,Công ngh & Môi tr ng n m 2003. Hi n nay, hai tr m này không ho t ng t t (m t tr mhoàn toàn không ho t ng) do thi u ph tùng/v t t . S Tài nguyên & Môi tr ng Hà n i

ang trong quá trình m th u mua ph tùng cho hai tr m này. Giá tr th u c tính kho ng500 ng (US$ 32’000). Nhà cung c p/th ng th u c xác nh vào cu i n m 2004. Chai tr m c n ho t ng bình th ng vào quý 1/2005. Theo ông tr ng phòng, ngân sách

n có v n hành m i tr m t ng c tính US$ 70’000 (!?).

Trung tâm khí t ng th y v n qu c gia n hành m t tr m quan tr c không khí t ng Hà n i. Chi phí v n hành và b o d ng hàng n m vào kho ng 200 tri u ng (US$

12,500). Kho n này c nghi lên B Tài nguyên & Môi tr ng c p nh ng ch a cphê duy t.

Ngu n ngân sách TN &MT

TN,MT & N

UBNDTPHN

Các t ch cqu c t

quan quan tr c Tri u ng VN (US$)CEETIA V n hành tr m c nh 100

($6,300)

Quan tr c 2 khu công nghi p và 3 khudân c c a Hà n i (l y m u)

600($38,000)

V n hành th tr m quan tr c di ng(2 x 2 tu n)

$25,000(US-AEP)

Quan tr c 9 khu công nghi pc a Hài (l y m u th ng)

200($12,700)

INEST Quan tr c t i 8 nhà máy, 4 trong s ó

Hà n i400

($25,500)


Ngu n ngân sách TN &MT

TN,MT & N

UBNDTPHN

Các t ch cqu c t

quan quan tr c Tri u ng VN (US$) Ph tùng/thi t b 100

($6,300) Quan tr c t i 62 nhà máy c a Hà n i,

ch y u nh m nâng cao nh n th c n/a

CTET v n hành tr m quan tr c 100

($6,300)Phòng khí t ng th y v n và qu n lý môi tr ng c a S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t HN T ng ngân sách cho phòng (không khí

ch là m t ch )2,000

($126,900)

Ph tùng cho hai tr m quan tr c tng ( ang u th u)

500($32,000)

Trung tâm khí t ng th y v n qu c gia Ngân sách v n hành m t tr m quan

tr c t ng200

($12,600)

ng 3: Tóm t t v phân b ngân sách cho quan tr c ch t l ng không khí Hà n i n m 2004

3.2.2 Dòng s li u và thông tin

Vì B Tài nguyên & Môi tr ng c p ngân sách ho t ng cho các tr m c a CEETIA và CTET, nên báo cáo quan tr c ch t l ng không khí c g i v B .

ng t nh v y, báo cáo ch t l ng không khí a S Tài nguyên & Môi tr ng s v yban Nhân dân Thành ph Hà n i.

CEETIA và INEST thu c m ng l i 22 c s quan tr c môi tr ng c a B Tài nguyên & Môitr ng, hai c quan này th c hi n nhi m v c giao b ng cách l y m u và g i báo cáo cho

Tài nguyên & Môi tr ng.

Khi có yêu c u, s li u có th c g i t S lên B ho c t CEETTIA/INEST n S . Tuynhiên hàng tu n CEETIA c ng m máy tính S Tài nguyên & Môi tr ng Hà n i l y sli u.

li u t các tr m quan tr c ch t l ng không khí t ng ch ph n nh ph n nào b c tranhch t l ng không khí Hà n i. Ngoài ra, S Tài nguyên & Môi tr ng Hà n i còn ký h p

ng v i nh ng c quan nh CEETIA, INEST l y m u nhi u a m trong thành phvà báo báo v cho S .

d i ây tóm t t dòng ngân sách và báo cáo.


Hình 1: Dòng v n và báo cáo cho m ng l i quan tr c ch t l ng không khí t ng Hà n i

TN & MT/C c MT

Dòng v n u t

Dòng v n ho t ng

Dòng báo cáo

Tr m quan tr c t ngCEETIA

55 Gi i Phóng Road

1 c nh 1 di ng

NG L I QUAN TR C CH T L NG KHÔNG KHÍ C A HÀ N I

Dòng ngân sách và báo cáo

Quan tr c & ki m soát ônhi m công nghi p

INEST1 i C Vi t

UBND TPHN

CEMDI TN, MT & N HN

Tr m quan tr c t ng334 Nguy n trãi

1 c nh

Tr m quan tr c t ngCTET

282 L c Long Quân

1 c nh

Tr m quan tr c t ng

ng Ph m V n ng

1 c nh


3.3 C s h t ng hi n có

3.3.1 Trang thi t b

ng d i ây a ra tóm t t v trang thi t b quan tr c ch t l ng không khí t ng Hài

STT Nhãn hi u m v nhành

a m Chu t

Thông s V n hànhb i

Tr m c nh

1 Quan tr c liên t c tng

(Thermo Environ-mental Instruments,

)

1999-2000 55 Gi iPhóng(t ng 4)

TN &MT

SO2, NO, NO2, NOx, O3,CO, TTLLMC, WSP, WDR,TEM, Hum, BP, SR, rain,

CEETIA


(Advanced PollutionInstruments, M )

2001 285 L c LongQuân Str.(t ng 7 )

TN &MT

SO2, NOx, NO, NO2, CO,O3, DUST, WD, WS, TEM,Hum, RAD, BP

CTET(Army)


(Environnement SA,Pháp)

2002 334 Nguy nTrãi Str.(t ng 5)

TN &MT

WD, WS, TEMP, HUM,RAD, PRES, SO2, NO,NOx, NO2, CO, O3, DUST

TN,MT& N HN


(Environnement SA,Pháp)

1999-2000 Ph m V nng

(t ng 2)

TN &MT

WD, WS, TEMP, HUM,RAD, PRES, SO2, NO,NOx, NO2, CO, O3, DUST

TN,MT& N HN

5 Quan tr c liên t c tng (KIMOTO, Nh t)

9/2002 62 Nguy nChí Thanh(t ng tr t)

TN &MT

WD, WS, TEMP, HUM,RAD, PRES, SO2, NO,NOx, NO2, CO, O3, TSP,PM10, CH4, NMHC, NH3,OBC, UV, Rain

TT KTTVQG

Tr m di ng

6 Quan tr c liên t c(Thermo Environ-mental Instruments,

)

2000 Di ng,o d i

ng

TN &MT

WD, WS, TEMP, HUM,RAD, PRES, SO2, NO,NOx, NO2, CO, O3, DUST,Rain

CEETIA

7 Quan tr c liên t c(Advanced PollutionInstruments, M , xeMitsubishi)

10/2004 Mobile,street level

XD SO2, NO, NO2, NH3, CO,O3, NMHC, CH4, TSP,PM10, OBC, WD, WS,Temp, Hum, SR, UV, ATP,Rain

Vi n ki ntrúc nhi t

i

ng 4: Các tr m quan tr c không khí t ng Hà n i

Trong s 7 tr m quan tr c ch t l ng không khí t ng (c c nh và di ng) Hà n ich có 5 tr m n m trong h th ng qu n lý ch t l ng không khí c a Hà n i. Và trong s 5


tr m này thi 3 tr m do CEETIA và CTET v n hành ch y u ph c v yêu c u c a B Tàinguyên & Môi tr ng. S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i, c quan ch u tráchnhi m qu n lý ch t l ng không khí không c t do l y s li u/báo cáo t ba tr m này.

Ngoài nh ng l n ch y th tr c ây, cu i n m 2004 tr m quan tr c di ng c a CEETIAi v n hành l n u tiên k t khi mua v n m 2000, hi n gi ang quan tr c ch t l ng

không khí ven ng. Tr m c nh c a CEETIA ang v n hành nh ng có nh ng tín hi ubáo l i, ch ng h n nh b m b i b quá t i; nhãn c a bình khí chu n cho th y là nó b

t h n t n m 2001, t c là 3 n m tr c ây.

Không có m t m ng l i tin h c k t n i 5 tr m t ng trong h th ng qu n lý ch t l ngkhông khí Hà n i.

S Tài nguyên & Môi tr ng Hà n i ch y u d a vào s li u t nh ng ngu n sau:

- L y m u th công th c hi n hàng n m t i nhi u a m trong thành ph .

- 2 tr m t ng do S qu n lý. Hai tr m này ã c bàn giao t B Khoa h c, Côngngh & Môi tr ng c . Tuy nhiên, tr m tr ng i h c Khoa h c T nhiên hoàntoàn không ho t ng k t n m 2003, tr m còn l i v n ho t ng nh ng không bìnhth ng. a các tr m tr l i ho t ng bình th ng, công ty Victory, nhà phân ph ithi t b ã c phép ti n hành các ho t ng b o d ng, s a ch a tr m. Hi n t i STài nguyên & Môi tr ng ang mua ph tùng và v t t cho nh ng tr m này. Vi c này

ki n vào u n m 2005. S Tài nguyên & Môi tr ng Hà n i hy v ng là hai tr mquan tr c ó s ho t ng bình th ng tr l i vào quý 1/2005.

3.3.2 Nh ng khía c nh v n hành và b o d ng

n c vào chuy n i kh o sát hi n tr ng các tr m quan tr c t ng, tr m t i Trung tâmKhí t ng Th y v n Qu c gia có v c b o d ng t t nh t.

i v i t t c các tr m, ngo i tr tr m do Trung tâm khí t ng th y v n v n hành có nhânviên tr c 24h/ngày, m t i n là m t v n . Trong nh ng ngày hè n ng nóng, không có uhòa nhi t , nhi t trong phòng có th v t quá 40oC. Khi có n tr l i thì máy u hòakhông t ng kh i ng tr l i và n u không có nhân viên b t máy u hòa và nhi t caotrong th i gian dài s làm s li u b h ng và nguy c h ng thi t b c ng cao h n.

Tr m quan tr c c a S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t tr ng i h c Khoa h c Tnhiên có m t quy n s theo dõi nh ng không còn c ti p t c ghi chép t khi máy h ng. T icác tr m khác không có s theo dõi.

Có m t s quy n sách h ng d n s d ng t nhà s n xu t thi t b nh ng không có các quytrình v n hành c chu n hóa. Các quy trình m b o ch t l ng/ki m soát ch t l ngkhông c áp d ng t i b t k tr m nào m c dù m t s nhân viên ã c ào t o v m

o ch t l ng/ki m soát ch t l ng. Các chuyên gia t C c b o v Môi tr ng M d ki n


tr giúp v m b o ch t l ng/ki m soát ch t l ng cho các tr m trong m t d án c aUS-AEP5.

3.4 S s n có v s li u

3.4.1 S li u quan tr c không khí

li u c a các tr m quan tr c t ng Hà n i không k t n i m ng. S li u t các tr m cnh c a S Tài nguyên & Môi tr ng Hà n i không liên t c và không c báo cáo m t cách

có h th ng do nh ng v n v v n hành thi t b và do thay i t ch c t B Khoa h c,Công ngh & Môi tr ng thành B Tài nguyên & Môi tr ng. i v i nh ng tr m quan tr c t

ng c a CEETIA và CTET, s li u quan tr c c l u trong máy tính và báo cáo v C c B o Môi tr ng/B Môi tr ng & Tài nguyên vào cu i n m.

Ch có m t t p s li u y các ch t ô nhi m t m t tr m c a Trung tâm Khí t ng Th yn Qu c gia (xem ph l c 5.7). Nh ng tòa nhà n m xung quanh v n khí t ng có th c n

tr nh h ng c a phát th i do giao thong m t cách áng k , vì n ng c a ch t ô nhi mliên quan n kho ng cách ngu n th i là m t hàm m .

t phân tích u tiên s li u trên cho th y là n ng CO, PM10 và NO2 cao, ch y u do giaothông. N ng SO2 ch y u do nh ng ngu n phát th i liên t c (có th là công nghi p). Sli u bi n i theo mùa. Gi a tháng 10 và tháng 1 m c ô nhi m cao g p ôi so v i gi atháng 2 và tháng 9 và do ó kh ng nh quan sát c a P. D. Hien [8]. H ng gió chính là NE-ENE và S t i a m này. Giá tr cao nh t o c khi t c gió d i 0.4 m/s. M c ch tô nhi m cao h n t i a m này t i ngu n a ph ng n m trong ph m vi kho ng 200 m 6.

li u v nh ng ch t ô nhi m không khí s n có kho ng 80% th i gian (trong m t n m). Sli u v b i s n có kho ng 60%. S li u v khí t ng s n có kho ng 90% th i gian. Ch t

ng c a s li u không th ki m tra do thi u nh t ký và s li u c a tr m t ng t (ki m trachéo).

3.4.2 S li u th ng kê phát th i

c B Tài nguyên & Môi tr ng giao nhi m v n m 2004, CEETIA v a m i hoàn thànhth ng kê phát th i cho kho ng 300 nhà máy c a Hà n i. K t qu c a nh ng ho t ng này

p c xu t b n trong m t quy n sách. Trong s 300 nhà máy c kh o sát ch cókho ng 120 nhà máy là nh ng n i gây ô nhi m áng k . S li u c tính d a vào tiêu thnhiên li u c a t ng nhà máy c kh o sát trong khu v c. Nh ng s li u t nh ng ngu n

5 Ch ng trình môi tr ng M -Á6 M c dù không xác nh c ngu n phát th i c th d a vào s li u s n có và t ng quan c a m c các ch t ô nhi m và

ng gió (trung bình), tuy nhiên i v i CO, và d a vào giá tr t i a, ng i ta có th xác nh c h ng gió c th ,ch ng n SSE, vào ngày 15/12/2003, t 19h-21h. Thú v là nh ng ch t ô nhi m khác cung cao h n vào th i m này. Tuynhiên, nguyên nhân gây ra n ng ô cao h n c ng ch a rõ ràng (ngu n ô nhi m a ph ng, nh n u n ng, ngh ch onhi t v êm, phát th i t ng ph g n ó, ngày ngh , v.v...)


khác nh giao thông, xây d ng, sinh ho t không s n có ho c không c p nh t, b c tranh vth ng kê phát th i không hoàn thi n.

i S Tài nguyên, Môi tr ng và Nhà t, th ng kê phát th i không c xây d ng m t cáchcó h th ng do thi u kinh phí và nhân l c.

INEST, CEETIA, CEMM u công b là ã t ng làm th ng kê phát th i cho Hà n i ch y u làcho l nh v c công nghi p nh ng u không a ra c s li u rõ ràng.

3.5 Kh o sát th c tr ng Thành ph H Chí MinhTrong thành ph H Chí Minh, chín tr m quan tr c t ng do S Tài nguyên, Môi tr ng vàNhà t thành ph v n hành. Vi c qu n lý ch t l ng s li u khá t t v i h th ng ki m soát

s và tài li u. Các tr m c qu n lý t trung tâm t c là nhân viên v n hành t trung tâmcó th quan sát tình trang c a c chín tr m. V c b n, ch t l ng qu n lý s li u c aTPHCM có th coi là cao và xem nh là tiêu chu n cho Vi t nam.

t c s li u quan tr c c k t n i và l u gi trong c s d li u quan h Oracle dùngph n m m AIRQUIS. AIRQUIS là m t ph n m m tích h p cho qu n lý ch t l ng không khído Vi n nghiên c u không khí Na Uy (NILU) phát tri n. S li u th ng kê phát th i và mô hìnhhóa c ng c qu n lý trong AIRQUIS. S li u th ng kê phát th i hi n ang c thu thâptuy nhiên ch a hoàn thi n.

Ngân sách cho vân hành và b o d ng 9 tr m quan tr c c a TPHCM là kho ng US$109,000/n m t c kho ng US$ 12,000/n m cho 1 tr m.

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i c a Hà n i: Ph ng án 20

4 Ph ng án cho quan tr c ch t l ng không khívà th ng kê phát th i trong t ng lai cho Hà n i

4.1 Quan tr c ch t l ng không khí

4.1.1 Các v n / m c tiêu ch ch t

Các v n /m c tiêu ch ch t c a h th ng quan tr c ch t l ng không khí Hà n i là:

trí t i u t các tr m quan tr c t ng trí hi n nay c a các tr m quan tr c t ng là không t i u (nh không có tr m nào t

bên ng). V trí ph i c ch n theo nhu c u c a h th ng quan tr c (xác nh cácngu n chính, h tr cho vi c th ng kê phát th i v.v.). M i tr m do ó ph i i di n cho m ttình tr ng phát th i c bi t. M u ph i l y cao t i a là 4 m so v i m t t. V trí tr m

ng ph i c ch n có cân nh c n s phát tri n trong t ng lai c a thành ph .

Thi t b c a các tr m quan tr c t ngi tr m ph i c trang b các thi t b quan tr c khí t ng (h ng/v n t c, nhi t ,

m, áp su t không khí). u này cho phép xác nh h ng c a các t phát th i l n (giátr t ng lên, các giá tr b t th ng) ho c rút ra k t lu n d a trên các u ki n khí

ng.Mõi tr m ph i c trang b m t c u dao t ng g n v i m t thi t b c m nhi t, nh m ng tngu n n khi nhi t v t quá 35°C (trên nhi t này các s li u o c không có giátr ). Nó ph i óng n tr l i (k c u hòa nhi t ) khi nhi t h xu ng d i 35°C.

Cán b v n hành c ào t o v thi t b quan tr c t ngCh nh ng cán b v n hành c ào t o chu áo m i có kh n ng nh n bi t các s c

ang ho c s p x y ra c a thi t b quan tr c. Ng i v n hành c ng ph i có kh n ng ti nhành b o d ng nh nh thay b l c thi t b , u ch nh l u l ng, thay các ng h o,van v.v..

Cán b v n hành c ào t o v ph n m m thu nh n s li uCh nh ng cán b v n hành c ào t o chu áo m i có kh n ng ki m tra m c h plý c a só li u d a trên dãy s theo th i gian c a m i thong s o ( c bi u di n trên th ). ng th i tùy thu c vào ch s tình tr ng c a m i b s li u, cán b v n hành s cóth rút ra k t lu n ho c v tình tr ng thi t b hay s li u có úng hay không. V nguyên t cchung m i b s li u ph i c ghi l i cùng v i tình tr ng c a thi t b .

t ng ng c a thi t bCác thi t b quan tr c không khí c a nhi u hãng s n xu t khác nhau s gây khó kh n chovi c ào t o, v n hành và b o d ng, cho qu n lý ph tùng và x lý s li u. Thi t b có s

ng ng có nhi u thu n l i, nh gi m nhu c u nhân l c, qu n lý ph tùng t p trung,thay l n linh ki n c a nhau (ph tùng) v.v. u này c n l u ý khi lên k ho ch thay thho c mua m i thi t b .


Qui trình b o d ng phòng ng aVi c b o d ng phòng ng a làm t ng tu i th c a thi t b quan tr c ít nh t 50% (t i 12

m). Bi n pháp này giúp lùi l i vi c tái u t nh ng òi h i chi m t ph n ngân sách ho tng hàng n m.

Qui trình m b o Ch t l ng (QA)u ki n tiên quy t ki m soát ch t l ng là ph i có m t quy n nh t ký c a tr m. M i

thay i/hành ng trên thi t b hay tr m quan tr c ph i c ghi l i trong quy n nh t ký có thông tin l u tr , phòng tr ng h p có gì ó không n ho c s li u không v t qua

c vi c ki m tra m c h p lý. m i tr m, ph i th c hi n ki m nh t ng (s d ng khí chu n ch a quá h n!) nh k

(ch ng h n 96 gi ). V i bi n pháp này có th phát hi n ra thi t b nào có sai s (ví ddung sai +/- 2.5% c a giá tr ki m nh).

Qui trình Ki m soát Ch t l ng (QC)t h th ng QC t t ví nh có b o hi m nhân th . Không th tin vào s li u n u ch ac ki m tra.

Mõi tr m ph i c ki m tra chéo theo nh k b ng cách i chi u v i tr m có ho tng/b o d ng/ m o ch t l ng/ki m soát ch t l ng c duy trì m c cao. Chi bi n pháp này m i có th ki m tra xem có gì tr c tr c không (ví d trong khi ki m nh)

hay có v n khi l y m u. T ng t , vi c ki m tra chéo v i các tr m khác có u ki nquan tr c t ng ng cho phép nh n ra li u tr m ó có o chính xác hay không.Khí ki m nh m i tr c h t ph i c ki m tra b i m t phòng thí nghi m chu n xemli u các thông s do nhà s n xu t công b có úng không.Ph i có m t ng i giám sát c b nhi m v m o ch t l ng/ki m soát ch t l ng

ki m tra nh k xem m o ch t l ng/ki m soát ch t l ng có th c s c th chi n không.

Qu n lý ph tùngQu n lý t t ph tùng s ng n ng a vi c m t s li u. C n ph i có s n trong kho các lo iph tùng c b n, nh các b l c c a thi t b ( ng n nhi m b i >5 m), b l c l y m u b i(TEOM) hay b ng l c (FH62 I-R). C ng v y, các v t t khác nh ng PTFE, ph tùng máy

m (xi lanh, vòng bi v.v.) ph i có s n.

Các t quan tr c không liên t c nh m b xung cho các tr m t ngt khi quan tr c b ng thi t b di ng/xách tay hay l y m u th ng c n cân nh c m tu là s l n l p l i v i m i v trí ph i d a trên s li u th ng kê (ví d s l n l p l i t i

thi u v i m i v trí là 96, bao trùm m i gi trong ngày, m i ngày trong tu n c a m t n m.)

4.1.2 Ph ng án

c u t ch c

u ph i vi c quan tr c không khí d dàng h n, gi i pháp t t nh t là t p h p t t c cáctr m quan tr c hi n có vào m t n v chuyên quan tr c ch t l ng không khí hay th m chíthành l p m t n v /phòng m i c a Hà n i ph trách ch t l ng không khí và c ng qu n lýcác tr m quan tr c. L i ích c a gi i pháp này là phòng này s có ngân sách riêng áp ng


nhu c u quan tr c. T t c các ho t ng ( ào t o, qu n lý ph tùng, m o ch t l ng/ki msoát ch t l ng, v.v.) có th t p trung vào m t m i.

Vi c trao i kinh nghi m và bí quy t gi a các thành ph Vi t nam và c bi t là v i thànhph HCM ph i c cân nh c m t cách nghiêm túc. S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà tHCMC hi n là c quan hàng u v quan tr c ch t l ng không khí Vi t nam.

Nh ng òi h i v c s h t ng và nhu c u u t

i tr m quan tr c t ng (cho dù là di ng hay c nh) ph i c trang b - m c t i thi u - s h t ng c b n nh sau:

ngu n n n nh

ng truy n thông tin n nh

u hòa nhi t có ch c n ng t kh i ng l i (sau khi m t n)

u o khí t ng cho m, nhi t , áp su t không khí(các thong s khí t ng ph i c thu th p cao so v i m t t ít nh t là 8m)

u o nhi t bên trong tr m

u l y không khí, cao t i a là 4 m so v i m t t

các thi t b quan tr c/máy phân tích c a cùng hãng s n xu t ( c ch ng nào t t ch ngy)

cùng n v n ng (ppb!) cho các ch t ô nhi m th khí

thi t b t o khí s không (zero)

khí chu n (c a cùng m t nhà s n xu t t t c các tr m)

máy tính và ph n m m thu nh n s li u (cùng lo i/nhãn mác và phiên b n gi ng nhau t c các tr m)

modem cho vi c truy n s li u t ng

ph n m m u khi n t xa ( ki m tra b t k v n nào trong tr m quan tr c)

Thay vì mua thêm các tr m quan tr c t ng, c tiêu chính c a Hà n i giai n này,ph i là v n hành tr n tru c a các tr m quan tr c t ng hi n có. u này có ngh a là

t s thi t b ph i c s a ch a/ i tu và ch y bàn giao l i. B ng 5 tóm t t c tính banu và s b v nhu c u u t cho m i tr m quan tr c.

quan v nhành

trí tr m n ch n ch nh Nhu c u u ng chi phí(kho ng)

CEETIA 55 ng Gi iphóng

u hòa nhi t , mô- ul quantr c PM10, NO/NOx, b l c thi t b

Khí chu n,modem

USD 4‘600

CEETIA Tr m di ng(mobile)

l c thi t b Khí chu n USD 700

Trung tâm Khí 62 Nguy n Chí mô- ul quan tr c PM10, b l c Modem USD 1‘200


quan v nhành

trí tr m n ch n ch nh Nhu c u u ng chi phí(kho ng)

ng Th yn Qu c gia

Thanh thi t b

DONREH Ph m V n ng mô- ul quan tr c PM10 (b l c),mô- ul quan tr c NO/NOx, modem,

l c thi t b , thi t b o b c x

Khí chu n USD 2‘300

DONREH 334 Nguy n Trãi. u hòa nhi t , i tu t t cthi t b (không ch y ã h n 1 n -m), b l c thi t b

Khí chu n,modem

USD 8‘700

ng USD 17‘500

ng 5: Chi phí d tính cho vi c s a ch a/ i tu các tr m quan tr c

Kiên quy t ngh nhà cung c p ti n hành ki m tra chi ti t các thi t b .

n c vào s phát tri n r t n ng ng c a Hà n i và các vùng ph c n, có kh n ng là m ngi quan tr c s ph i m r ng thêm 2 ho c 3 tr m m i n a trong vòng t 5 n 10 n m t i.

n c vào vi c b o d ng các tr m hi n có, m t kho n u t áng k cho (a) vi c thayi thi t b hi n có và (b) mua s m tr m m i ph i c lên k ho ch cho các n m c n 2010.

Chuy n a m các tr m quan tr c t ng hi n có

n c vào th c t là h u h t các tr m hi n nay ang n m khá xa ng ph l n, ngh dichuy n ít nh t m t tr m (ví d tr m c a S Tài nguyên Môi tr ng & Nhà t Hà n i, hi nang t trên nóc nhà c a i h c Khoa h c T nhiên Hà n i) n m t a m khác phù

p.

n hành và b o d ng các tr m quan tr c t ng

n c vào kinh nghi m c a m ng l i quan tr c không khí c a OSTLUFT (mi n ông c aTh y s ) có th a ra vài ch s v s phân chia ngu n l c tài chính c n thi t v n hành

t tr m quan tr c t ng. Hình 2 cho th y r ng 50% c a ngu n l c c n cho vi c kh u haothi t b . Kho n này c n thi t tích l y ti n cho vi c sau này u t vào các tr m. (ví d thayth các thi t b c a tr m). T "d ch v “ bao hàm vi c b o d ng phòng ng a và s a ch athi t b . Chi phí cho khí chu n t l v i t ng chi phí v n hành ch vào kho ng 4%.


4%7%

30%

5%

50%

4%

Thông tinng l ng

ch vPh tùngKh u hao thi t bKhí chu n

Hình 2: phân chia ngu n l c tài chính (ph n c ng) cho V n hành và B o d ng c a m ttr m quan tr c t ng(OSTLUFT, Th y s )

Chi phí c a Vi t nam có th khác (t c kh u hao, m c giá thi t b , thu nh p kh u, v.v..), doó các s li u trên ch có tính tham kh o. Kiên quy t ngh ti n hành phân tích t m và in m t k ho ch tài chính/ngân sách h p lý, ph n ánh chi phí th c m b o vi c v n hànhn v ng c a các tr m quan tr c hi n có.

Quan tr c không liên t c / th ng

b sung cho h th ng t ng và thu c m t b c tranh hoàn ch nh h n v tình hìnhch t l ng không khí h n t i c a Hà n i, ngh ti n hành t t quan tr c không liên t c, huy ng thi t b quan tr c di ng / xách tay, ho c, cách khác, là d ng c l y m u th ngbao trùm toàn b di n tích thành ph Hà n i và các vùng ph c n. S l ng và v trí c a các

m quan tr c ph thu c vào m c ích th ng kê phát th i, và vào d tính ban u v m c ph i nhi m c a nhân dân i v i ô nhi m không khí (ví d các vùng có m t dân c cao).

CEMM hi n nay ang s d ng m t l i v i kho ng 60 m o cho vi c l p mô hình và dbáo c a h . Có th c ng phù h p khi s d ng chính các m ó ( có s t ng h ). tquan tr c có th s d ng hai tr m quan tr c di ng c a Trung tâm Môi tr ng ô th và cáckhu Công nghi p (CEETIA) và Vi n Ki n trúc Nhi t i (B Xây d ng) và thi t b l y m u b ixách tay c a CEMM. t l y m u này ph i thi t k sao cho t m i m o có s li u cho

i mùa (m a, khô). t c u này d ki n c hai tr m di ng và thi t b xách tay sho t ng su t c n m, kèm theo kho ng 6 ng i v n hành.

Vi c s d ng m t s l ng l n các d ng c l y m u th ng s là ph ng án h p lý có chiphí th p (ít nh t là cho NO2) so v i vi c s d ng các tr m di ng ( t ti n).


thu c nhi u thông tin h n v thành ph n c a b i (nh Pb, Cd, h p ph n c a khoángch t, OBC, EC) ngh thi t l p m t m ng l i nh quan tr c b ng l y m u th ng có 10

m r i kh p thành ph Hà n i s d ng ph ng pháp l y m u l ng Bergerhoff (VDI7 2119,trang 2). Vi c phân tích có th làm m t phòng thí nghi m chuyên d ng, dùng máy o quangph h p ph nguyên t (nh INEST).

Ngu n nhân l c

a trên kinh nghi m c a m ng l i quan tr c không khí c a OSTLUFT (Th y s ) Hình 3 choth y s phân b nhân l c cho các ho t ng quan tr c. Trung bình nhân l c dung cho m ttr m quan tr c t ng vào kho ng 700 gi /n m tùy thu c vào s thi t b c n ph i v n hành.Các m „C s d li u và Internet“ và „Hành chính“ do nh ng ng i kkhác làm. Do v y cán

v n hành ch m nh n kho ng 600 gi /n m m i tr m. u này có ngh a là m t cán bn hành ph trách 3 tr m quan tr c.

9%

28%

38%

12%

6%

7%

Hành chínhQu n tr s li u

o d ng và V n hànhBáo cáoQA/QC

s d li u và Internet

Hình 3: Phân b nhân l c cho các ho t ng quan tr c (cho m i tr m quan tr c c a OSTLUFT)

Vi c ào t o cán b v n hành các tr m quan tr c t ng ph i c ti n hành qua nhi uc phù h p v i k t qu th ng kê thi t b .

Giai n ào t o u tiên kho ng m t tu n ( ào t o ban u) ph i bao g m ào t o v thi t, d ng c , k c ki m nh, công vi c b o d ng nh , nh n bi t tr c tr c c a thi t b , hình

dung v s li u, ki m tra m c h p lý c a s li u. Sau ó cán b v n hành ph i có khng t qu n lý tr m.

t t ào t o th hai ph i c ti n hành sau 2-3 tháng trong kho ng 2 n 3 ngày ( àoo b sung). D a trên kinh nghi m c a cán b v n hành có c trong các tháng/tu n tr c

7 Verband Deutscher Ingenieure (Hi p h i k s c)


ó và tùy thu c vào các v n g p ph i trong th i gian ó, s t ch c các h c ph n theochuyên , có th i l ng cho ph n h i và tr l i.

Sau t 6 n 12 tháng v n hành, s ti n hành t ào t o th ba và c ng là cu i cùng kéo dàikho ng 1 ngày.

hai ph n ào t o b sung và nâng cao ph i c t ch c trên c s yêu c u c a cán bn hành tr m. Tr c các t ào t o này ng i o t o ph i nh n c thông tin t cán bn hành v các v n và thách th c ch y u. Trong quá trình ào t o h c viên có c h i

trao i kinh nghi m v i nhau. u quan tr ng là các cán b v n hành gi liên h và trao ikinh nghi m v i các cán b v n hành khác c a Hà n i và các thành ph khác trong su t c

m.

Qu n lý s li u

li u quan tr c ph i c chuy n v m t c s d li u trung tâm theo nh k , ó cán bn hành ti n hành ki m tra m c h p lý, hi u ch nh s li u xác nh s li u h ng (phù h pi k t qu ki m tra tính h p lý c a s li u). S li u ph i c l u tr trong c s d li u sao

cho có th l p các báo cáo m t cách d dàng (cho vi c mô hình hóa, công b trên internet,tính ch s ch t l ng không khí v.v.).

4.2 Th ng kê phát th i

4.2.1 Các v n / m c tiêu ch ch t trong th ng kê phát th i

t b ng th ng kê phát th i t t s t o c s cho (i) vi c lên k ho ch hành ng (ii) l p môhình phát tán và (iii) xác nh v trí c a các tr m quan tr c.

Hi n nay,

S li u quan tr c hi n có không y hi u c toàn di n v tình hình ch t l ngkhông khí Hà n i và c l ng nh h ng c a ô nhi m không khí i v i s c kh e;

S li u quan tr c hi n có không cho phép c tính m t cách g n úng m c óng gópa các ngu n ô nhi m khác nhau vào t ng phát th i i v i m i ch t ô nhi m Hà n i

(phân chia ngu n).

Các th ng kê phát th i hi n có không toàn di n và/ho c ã l i th i.

Không bi t v thành ph n th c c a các lo i nhiên li u chính c s d ng, nh hàmng l u hu nh c a nhiên li u n ng và c a than ( un n u).

Trong b i c nh c a Hà n i, th ng kê phát th i s có các m c tiêu/ c tr ng chính sau ây:

Các ch t ô nhi m: PM10 s c p, CO, NOx và SO2

Ph m vi th ng kê phát th i: Chín qu n n i thành v i t t c các ngu n. i v i các ngu ncông nghi p và ngu n t nhiên l n s áp d ng ph m vi m r ng v i m t vùng m 10 kmxung quanh các qu n n i thành và 50 km ng c lên ng i c a gió.


báo: cho các n m 2010 và 2020

4.2.2 Ph ng án

Yêu c u i v i s li u ngu n th i và thông tin liên quan

lên k ho ch hành ng và l p mô hình phát tán, t t c các ngu n liên quan t i PM10,CO, NOx và SO2 ph i c a vào trong th ng kê phát th i. Ngoài ra, các ngu n côngnghi p và t nhiên l n n m th ng l u ng i chính c a gió qua Hà n i ph i c

a vào th ng kê phát th i.

l p mô hình phát th i, các ngu n trong th ng kê phát th i ph i c nh v theo t a.

ph n gi i theo th i gian c a t c phát th i ph i c ch n theo ph n gi i theoth i gian c a mô hình phát tán.

Thông s c a các ngu n m l n ph i bao g m cao so v i m t t ( cao ng khói),nhi t và v n t c khí th i.

Các ngu n nh h n, phân tán có th xem nh m t ngu n khu v c.

d báo các ngu n công nghi p, th ng m i và dân d ng, c n ph i bi t m c ho tng trong t ng lai (nh tiêu th nhiên li u, s n xu t v.v.) và các h s phát th i (phùp v i các qui nh v phát th i và tiêu chu n nhiên li u s ban hành).

d báo các ngu n công nghi p, th ng mai và dân d ng, các ngu n m i l p t ph ic b sung vào th ng kê phát th i, các ngu n ã óng c a ph i lo i ra.

D báo v phát th i liên quan n giao thông s giúp g i ý ki n th c v h th ng ngtrong t ng lai, v d báo thành ph n xe c , t n xu t và chu k i c a xe theo các lo i

ng, các h s phát th i theo t ng lo i v.v..

ki m ch ng mô hình phát tán, c n có s li u quan tr c ch t l ng cao c a các n i cóc tr ng khác nhau.

xu t v x lý s li u

Th ng kê phát th i và mô hình phát tán ph i ch y trên cùng m t c s d li u. H th ng(c s d li u và ph n m m x lý s i u) ph i h tr s v n hành c b n c a h th ngthông tin toàn c u GIS. C s d li u ph i c thi t k ng d ng nh ng th h khácnhau (s th c t i và s li u d báo) c a s li u liên quan n ngu n phát th i.

C s d li u ph i c cung c p cùng v i giao di n cho phép nh p d li u t các tch c khác nh s li u c a h th ng thông tin toàn c u GIS, s li u khí t ng, s li u vgiao thông ng b . Ngoài ra, c s d li u ph i c trang b các giao di n ngo i vi trao i d ki n u vào và s a i s li u và các thong s tính toán.

tránh m t s li u, các a ch a s li u ph i có b n sao. B n sao nh k s li u là vi ct bu c. T t c s li u và thông s c n cho tính toán phát th i hi n t i và t ng lai ph i

c l u cùng v i k t qu .


m b o vi c s d ng s li u tham chi u a lý c nh t quán trong các c quan aph ng, trách nhi m qu n lý s li u và báo cáo s li u ph i c xác nh rõ ràng.

S ph i m b o r ng c u trúc c a s li u c b n v công nghi p trong th ng kê phát th ivà trong c s d li u t ng lai dùng vào các m c ích b t bu c ph i nh nhau.

Các h th ng l ng ghép (th ng kê phát th i, quan tr c s li u và mô hình phát tán trongt ph n m m) s c u tiên và có trên th tr ng (tham kh o S Tài nguyên, Môi

tr ng & Nhà t TPHCM).

Ki n ngh hành ng

Rà soát l i th ng kê phát th i c a các ngu n công nghi p: Ph i ki m tra, hoàn ch nhvà c p nh t s li u v ngu n phát th i. Tính toán phát th i c a các ngu n phát th i nhi uph i d a vào n ng khí th i c o t ng ngu n. Danh b các nhà máy công nghi pph i c sàng l c nh m xác nh them các ngu n l n (nhà máy n, s n xu t xi m ng,

ch ngói, gi y, s t thép, nhà máy phân bón, th y tinh, các dây chuy n s n xu t khác v icác quá trình gia nhi t nhi u, các dây chuy n x lý g và á, khai thác m . (v i các ngu nphát th i nhi u khác xem tài li u [1,2,3] trong ph l c 5.8.2). Các ngu n l n (> 50 tPM/n m) s c a vào vùng m kho ng 10 km cách xa quanh các qu n n i thành

a Hà n i và trong ph m vi hành lang t i 50 km d c theo ng i chính. G i ý: xác nhngu n l n do t cháy có th dùng u o t xa IR- nh.

Thu th p s li u tham chi u a lý (các vùng, tuy n, m): Xác nh các t ch c,ch ng lo i, nh d ng (b n , véc t hóa) c a các s li u tham chi u a lý nh m ng

i ng b , sông, h , ng biên c a các qu n c a thành ph , dân c các qu n, cácvùng ph i phù h p v i m c ích s d ng c a chúng (dân c , th ng m i, công nghi p),

a m c a các ngu n phát th i công nghi p l n, v.v.. S li u a lý ch a có c n c shóa. G i ý: S li u a lý c vect hóa c n do m t c quan qu n lý. Vi c vect hóa sli u c n d a vào b n v i cùng t l (ch ng h n 1:25’000) và c n có cùng chính xác.Trong tr ng h p không có s li u, có th dùng nh v tinh s a.

Kh i ng d án t o h s phát th i cho xe c gi i Vi t nam: Nh ng ng l n c nc x p lo i theo dài ng, lo i ng nh ng i vào, ng vành ai và h ng

tr c quan tr ng trong trung tâm thành ph . u tra giao thông 24 gi c n c ti n hànhnhi u ngày trong tu n trên nh ng ng l n và nh ng ng nh h n n hình trongtrung tâm thành ph . Nh ng chu k lái c tr ng (t c và gia t c ph thu c th i gian)

n c o trên nhi u lo i ng (theo xe). Nh ng m u lái c tr ng c n c xác nhph thu c vào lo i ng. Lo i xe (xe máy, xe ch khách, xe t i nh , xe t i n ng, xe buýt)

n c phân h ng theo tu i, dung tích xi lanh, lo i ng c . H s phát th i cho h u h tcác lo i xe máy quan tr ng c n c o b ng l c k . M t kh o sát tài li u c n c ti nhành thu th p h s phát th i cho xe ch khách, xe t i nh , xe t i n ng và xe buýt (cócùng lo i ng c , tu i, u khi n phát th i). G i ý: c n tham kh o ý ki n chuyên giaphân lo i ng, kh o sát giao thong, thi t l p chu k lái và o h s phát th i. S kilomét

ã i c a xe t i và xe buýt là quan tr ng vì s phát th i NOx, SO2 và PM10 theo kilomét r tcao so v i nh ng lo i xe khác. Thông tin v t l nh ng lo i xe ch khách dùng d u diesel

ng quan tr ng vì h s phát th i NOx và PM10 cao. C n xem xét h p tác v i S Tàinguyên, Môi tr ng & Nhà t TPHCM. S li u v s kilomét i c c n c ki m


ch ng v i s li u u tra v bi u hi n giao thông c a Vi n Chi n l c và Phát tri n Giaothông v n t i. V h s phát th i PM c a xe g n máy 4 k , xem tài li u. [4] trong ph l c5.8.2)

Xác nh các ngu n PM b ng quan tr c: phân tích h s PM10 cho nhi u a m nhven ng, n n ô th và theo nh ng h ng gió chính ngoài chu vi thành ph c n cti n hành. G i ý: Ngoài thành ph , c n t p trung vào các ngu n t nhiên (mu i bi n, sóimòn gió, t sinh kh i), s di chuy n ch t ô nhi m kho ng cách l n và nh ng ngu n côngnghi p. M u c n c l y t c hai phía c a thành ph . Trong thành ph , c n t p trungvào nh ng a m ven ng (than en t khí th i ng c diesel, ph n b i qu n trong

ng s PM10). Ngoài ra,, vi c phân tích nh ng h t b ng ph ng pháp l y m u l ng c ngcó th dung bi t c t l thành ph n.

Xác nh và nh l ng nh ng ngu n nh và/ho c phân tán: nh v c th ng m i vàsinh ho t: B p, n u n, lò t rác, ng c diesel c nh. Công tr ng xây d ng: v nchuy n v t t , ng c diesel di ng, b i qu n, lò t rác. L nh v c giao thông (ngo i tr

ng b ): n sông, ng s t, ng không). X lý g á: B i t quá trình x lýá. Nông nghi p và lâm nghi p: Máy móc và ng c diesel, xe c , lò t rác, t sinh

kh i. i ý: Nh ng ngu n trên có th xem nh là ng n th i khu v c, t c là t ng l ng phátth i theo khu v c có th xác nh c t l theo dân s và nh ng s li u th ng kê khác.

i v i phát th i PM t b i qu n trên ng ch a r i nh a, xem tài li u [5] và [6] trong phc 5.8.2.

Thu th p s li u tiêu th và thành ph n nh ng lo i nhiên li u chính c s d ng:Thu th p s li u th ng kê v d u nh , d u n ng, d u diesel và các lo i than: Tiêu th theonh v c (công nghi p, sinh ho t, giao thông) và ch t l ng th c t c a chúng ( c bi t là

hàm l ng l u hu nh).

Ngu n s li u và các c quan ti m n ng

Th ng kê phát th i t các ngu n công nghi pon industrial sources: S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t hà n i, INEST, CEETIA (Dr. ng);

S li u khí t ng cho mô hình hóa phát tán, h ng gió chính i qua Hà n i: Tr m khí t ng;

S li u GIS cho th ng kê phát th i và mô hình hóa phát tán (m ng l i ng, vùng sng t, sông ngòi, h th ng ng, v.v…): Phòng k ho ch nhà t;

Dân s , nhân viên, s li u s n xu t, tiêu th nhiên li u (x ng, d u diesel, than), l ng xe, v.v…: T ng c c th ng kê

S li u v nông nghi p và lâm nghi p B Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn

S li u v ng s t và ng sông: Giao thông

Danh m c các doanh nghi p: Công nghi p


Hàm l ng l u hu nh trong nhiên li u (d u n ng, d u nh , d u diesel, than), tiêu chu nphát th i:

T ng c c Tiêu chu n, o l ng & Ch t l ng;

Thành ph n nhiên li u l ng: Petrolimex / PetroVietnam

Tri n v ng

S t o thành PM10 th c p c n c tính n trong t ng lai, t c là tính toán d a vàoc ô nhi m NO2, NH3, SO2, và VOC’s. Ch ng h n nh Th y s ph n aerosols

khu v c nông thôn có th t 50 % t ng l ng PM10 (tham kh o tài li u. [7], trang 14, phc 5.8.2).

Ph m vi c a vùng làm th ng kê phát th i c n ph i c p nh t theo th i gian tùy theo quyho ch/phát tri n c a thành ph .

Ngu n nhân l c

c tính nhân l c c n thi t d a vào nh ng gi nh sau:

H th ng ph n c ng và ph n m m s n có trên th tr ng và tích h p th ng kê phát th ii mô hình hóa phát tán;

Hai ng i c n c ào t o (b i nhà cung c p h th ng) xây d ng th ng kê phát th ivà v n hành h th ng;

Ch a tính n ngu n l c thu th p s li u phát th i.

a vào nh ng gi nh trên, yêu c u v ngu n nhân l c c c tính nh sau:

ào t o v th ng kê phát th i (lý thuy t, x lý s li u u vào, c u trúc s li u, v nhành và an toàn s li u): 2 ng i, 1 tháng cho 1 ng i;

Kh i t o th ng kê phát th i: 2 ng i, m i ng i 6 tháng;

ào t o v mô hình phát tán (lý thuy t mô hình hóa phát tán, v n hành mô hình,chu n hóa và ki m ch ng): 2 ng i, 2 tháng/ng i;

n hành h th ng: 2 ng i, 1 tháng cho m i ng i cho m t n m v n hành (nh c pnh t c s d li u, tính toán, v b n , tính toán vi n c nh cho quy ho ch).

Nh ng v n

phân gi i v th i gian c a th ng kê phát th i

Ai s cung c p s li u a lý hi n hành và t ng lai nh m ng l i ng, ranh gi i, sng t?

Ai có th cung c p s li u khí t ng mô hình hóa phát tán?

S t ng giao gi a th ng kê phát th i và mô hình hóa phát tán (n u c n)

Ai s cung c p h s phát th i cho nh ng ngu n t ng ng?


Ai s o h s phát th i cho nh ng ngu n m l n?

Khuy n ngh

Tham kh o th ng kê DGXI c a châu Âu cho nh ng ngu n phát th i h t (báo cáo 1988)

S li u vi n thám xác nh ngu n ho c m c ch t ô nhi m (IR)

C s ch t ô nhi m Hà n i theo mùa

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i Hà n i: Ph l c 32

5 Ph l c

5.1 S t ch c c a B Tài nguyên, Môi tr ng


5.2 S t ch c c a C c B o v Môi tr ng Vi t nam


5.3 S t ch c c a S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hài

Giám c S

Phó giámc

Phòng k ho ch Phòng nhân s

Phòng k toán Phòng nhà t

Phòng khí t ng, th y v n vàqu n lý môi tr ng Phòng tài nguyên thiên nhiên

và qu n lý u t

Phòng thanh tra Các phòng ban khác


5.4 S li u báo cáo hi n tr ng môi tr ng Hà n i 2003

Khu Th ng ình

Giá tr quan tr c trung bìnhSTT Thông s1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

1 CO mg/m3 2,610 2,960 2,670 2,480 2,700 2,480 6,0602 CO2 (‰) 0,750 0,720 0,690 0,690 0,720 0,720 0,5303 NO2 (mg/m3 0,062 0,076 0,006 0,057 0,054 0,049 0,0514 SO2 (mg/m3) 0,080 0,097 0,063 0,053 0,054 0,051 0,1515 B i (mg/m3) 0,480 0,520 0,540 0,540 0,520 0,480 0,670

Khu Mai ng


1 CO (mg/m3) 6,400 6,220 5,170 5,540 5,490 5,560 5,3602 CO2 (‰) 0,700 0,740 0,640 0,630 0,670 0,680 0,4803 NO2 (mg/m3 0,065 0,064 0,062 0,070 0,055 0,049 0,0464 SO2 (mg/m3) 0,076 0,094 0,079 0,052 0,057 0,048 0,1325 B i (mg/m3) 0,760 0,770 0,860 0,750 0,770 0,690 0,340

Khu V n n


1 CO (mg/m3) 3,480 4,070 3,650 3,930 4,070 4,110 -2 CO2 (‰) 0,640 0,690 0,660 0,720 0,750 0,770 -3 NO2 (mg/m3 0,030 0,044 0,040 0,059 0,054 0,049 -4 SO2 (mg/m3) 0,085 0,109 0,070 0,052 0,054 0,051 -5 B i (mg/m3) 0,680 0,700 0,770 0,640 0,670 0,600 -

Khu Pháp Vân


1 CO (mg/m3) 3,320 4,380 3,350 3,620 4,170 4,660 5,5402 CO2 (‰) 0,640 0,670 0,580 0,640 0,710 0,710 0,3703 NO2 (mg/m3) 0,038 0,046 0,040 0,051 0,048 0,046 0,3504 SO2 (mg/m3) 0,090 0,103 0,050 0,044 0,045 0,036 0,0925 B i (mg/m3) 0,580 0,590 0,910 0,770 0,820 0,620 0,480


Khu Chèm


1 CO (mg/m3) 2,510 2,720 2,470 2,480 4,7202 CO2 (‰) 0,530 0,520 0,570 0,590 0,3803 NO2 (mg/m3) 0,030 0,053 0,052 0,041 0,0244 SO2 (mg/m3) 0,059 0,034 0,047 0,037 0,0655 B i (mg/m3) 0,640 0,540 0,520 0,500 0,410

Khu Sài ng


1 CO (mg/m3) 0,390 0,390 0,4002 CO2 (‰) 0,560 0,630 0,6503 NO2 (mg/m3) 0,022 0,031 0,0304 SO2 (mg/m3) 0,019 0,026 0,0245 B i (mg/m3) 0,250 0,290 0,270

Khu c Giang



Khu ông Anh

Giá tr quan tr c trung bìnhNo Thông s1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002



5.5 S li u quan tr c ch t l ng không khí t i 9 khu công nghi p Hà n i

li u quan tr c ch t l ng không khí t i 9 khu công nghi p c a Hà n i n m 2004 (b ngph ng pháp l y m u th ng, s li u c a S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i)

a m Khu công nghi p V n nNgày quan tr c 27/8/2004

Thông sm quan tr c n oNO2

(mg/m3)SO2

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,008 0,007 4,032 0,490 0,356N:20o27'00,3" 2 0,008 0,007 5,376 0,449 0,376E: 105o4951,1" TB 0,008 0,007 4,704 0,470 0,366

m 2 1 0,013 0,013 4,030 0,488 0,285N:20o56'51,7" 2 0,007 0,007 6,720 0.510 0,281E: 105o49'46,0" TB 0,010 0,010 5,375 0,488 0,283

m 3 1 0,006 0,007 6,72 0,449 0,449N:20o27'00,3" 2 0,016 0,013 6,046 0,571 0,57E: 105o50'33,7" TB 0,011 0,010 6,383 0,510 0,510

m 4 1 0,016 0,013 13,440 0,633 0,425N:20o56'39,7" 2 0,017 0,022 7,563 0,578 0,357E: 105o50'02,2" TB 0,017 0,018 10,502 0,606 0,391

a m Khu công nghi p Pháp VânNgày quan tr c 27/8/2004


(mg/m3)SO3

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,029 0,007 6,720 0,531 0,412N:20o57'28,3" 2 0,033 0,013 3,362 0,449 0,380E: 105o50'46,0" TB 0,031 0,010 5,041 0,490 0,396

m 2 1 0,013 0,013 3,360 0,367 0,387N:20o57'28,3" 2 0,026 0,007 10,030 0,388 0,376E: 105o50'46,0" TB 0,020 0,010 6,695 0,378 0,382

m 3 1 0,020 0,007 6,720 0,469 0,288N:20o57'28,3" 2 0,026 0,020 6,721 0,571 0,288E: 105o50'46,0" TB 0,023 0,014 6,721 0,520 0,288

m 4 1 0,019 0,007 4,032 0,510 0,325N:20o57'28,3" 2 0,015 0,010 3,875 0,496 0,401E: 105o50'46,0" TB 0,017 0,009 3,954 0,503 0,363


a m Khu công nghi p Sài ngNgày quan tr c 25/8/2004


(mg/m3)SO3

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,039 0,010 12,768 0,428 0,332N:21o02'00,2" 2 0,020 0,007 2,016 0,520 0,318E: 105°54'17,5" TB 0,030 0,009 7,392 0,474 0,325

m 2 1 0,010 0,007 8,064 0,554 0,312N:2lo01'46,0" 2 0,010 0,013 6,384 0,552 0,387E: 105°54'29,6" TB 0,010 0,010 7,224 0,553 0,350

m 3 1 0,010 0,007 1,344 0,536 0,325N: 21o 1'27.4" 2 0,010 0,007 1,680 0,552 0,245E: 105°5475.4" TB 0,010 0,007 1,512 0,544 0,285

m 4 1 0,009 0,016 4,008 0,408 0,218N:21o1'20,l" 2 0,010 0,010 1,235 0,400 0,223E: 105o54'7,3" TB 0,010 0,013 2,622 0,404 0,221

a m Khu công nghi p c GiangNgày quan tr c 25/8/2004


(mg/m3)SO2

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,016 0,140 4,032 0,510 0,435N:21o04'10,3" 2 0,013 0,253 4,368 0,346 0,318E: 105°53'15,0" TB 0,015 0,197 4,200 0,428 0,377

m 2 1 0,020 0,017 5,376 0,470 0,41N:2lo04'1,7" 2 0,016 0,017 7,392 0,410 0,421E: 105°53'05,2" TB 0,018 0,017 6,384 0,440 0,416

m 3 1 0,01 0,007 3,024 0,490 0,176N: 21o04'10,3" 2 0,01 0,007 5,375 0,490 0,182E: 105°53'32,6" TB 0,010 0,007 4,200 0,490 0,179

m 4 1 0,010 0,007 4,368 0,428 0,265N:21o03'52,5" 2 0,012 0,009 5,231 0,456 0,312E: 105o53'39,9" TB 0,011 0,008 4,800 0,442 0,289


a m Khu công nghi p C u Di nNgày quan tr c 28/8/2004


(mg/m3)SO2

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,010 0,027 6,048 0,592 0,351N:21o02'48,1" 2 0,008 0,027 7,852 0,551 0,315E: 105°45'02,1" TB 0,009 0,027 6,950 0,572 0,333

m 2 1 0,015 0,033 8,064 0,551 0,270N:2lo02'46,4" 2 0,013 0,027 4,704 0,633 0,275E: 105°45'46,8" TB 0,014 0,030 6,384 0,592 0,273

m 3 1 0,031 0,040 6,045 0,735 0,254N: 21o03'30,5" 2 0,023 0,033 5,040 0,571 0,218E: 105°45'57,3" TB 0,027 0,037 5,543 0,653 0,236

m 4 1 0,023 0,027 3,362 0,449 0,465N:21o03'34,3" 2 0,022 0,032 4,231 0,498 0,376E: 105o45'59,5" TB 0,023 0,030 3,797 0,474 0,421

a m Khu công nghi p Mai ngNgày quan tr c 29/8/2004


(mg/m3)SO2

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,037 0,093 4,872 0,551 0,318N:20o59'47,5" 2 0,033 0,113 4,704 0,675 0,342E: 105°51'30,8" TB 0,035 0,103 4,788 0,613 0,330

m 2 1 0,031 0,113 8,736 0,510 0,215N:20o59'26,7" 2 0,029 0,100 10,080 0,367 0,208E: 105°51'41,8" TB 0,030 0,107 9,408 0,439 0,212

m 3 1 0,034 0,027 3,360 0,612 0,280N:20o59'25,2" 2 0,033 0,040 6,384 0,530 0,228E: 105°52'08,4" TB 0,034 0,034 4,872 0,571 0,254

m 4 1 0,015 0,042 2,178 0,498 0,315N:20o59'29,0" 2 0,022 0,014 1,575 0,456 0,292E: 105°52'10,7" TB 0,015 0,028 1,877 0,477 0,304


a m Khu công nghi p Th ng ìnhNgày quan tr c 29/8/2004


(mg/m3)SO2

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,330 0,213 4,705 0,408 0,346N:20o59'10,3" 2 0,034 0,067 11,088 0,388 0,358E: 105°48'3,6" TB 0,182 0,140 7,897 0,398 0,352

m 2 1 0,039 0,153 6,384 0,408 0,520N:20o59'39,5" 2 0,042 0,220 5,376 0,449 0,512E: 105°48'24,2" TB 0,041 0,187 5,880 0,429 0,516

m 3 1 0,034 0,060 8,736 0,449 0,361N:20o59'45,6" 2 0,033 0,093 3,360 0,551 0,345E: 105°48'50,6" TB 0,034 0,077 6,048 0,500 0,353

m 4 1 0,039 0,019 1,709 0,478 0,425N:20o59'19,00" 2 0,046 0,012 1,709 0,480 0,328E: 105°48'40,00" TB 0,043 0,016 1,709 0,479 0,377

a m Khu công nghi p ông AnhNgày quan tr c 30/8/2004

Thông sms quan tr c n oNO2

(mg/m3)SO2

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,039 0,160 9,408 0,408 0,315N:21o09'42,00" 2 0,033 0,060 6,048 0,367 0,504E: 105"51'14,l" TB 0,036 0,110 7,728 0,388 0,410

m 2 1 0,039 0,120 2,352 0,408 0,312N; 2lo09'48,7" 2 0,036 0,087 2,688 0,510 0,351E: 105o50'51,8" TB 0,038 0,104 2,520 0,459 0,332

m 3 1 0,036 0,027 3,362 0,347 0,356N: 21°09'16,8" 2 0,023 0,027 4,368 0,184 0,188E: 105o50'49,S" TB 0,030 0,027 3,865 0,266 0,272

m 4 1 0,031 0,027 15,120 0,388 0,320N: 21°09'12,6" 2 0,035 0,068 8,570 0,480 0,450E: 105o50'59,5" TB 0,033 0,048 11,845 0,434 0,385


a m Khu công nghi p ChèmNgày quan tr c 30/8/2004


(mg/m3)SO2

(mg/m3)CO

(mg/m3)CO2(‰)

i(mg/m3)

m 1 1 0,039 0,16 9,408 0,408 0,315N:21o09'42,00" 2 0,033 0,06 6,048 0,367 0,504E: 105o51'L4,l" TB 0,036 0,110 7,728 0,388 0,410

m 2 1 0,039 0,12 2,352 0,408 0,312N; 2lo09'48,7" 2 0,036 0,087 2,688 0,51 0,351E: 105o5O'51,8" TB 0,038 0,104 2,520 0,459 0,332

m 3 1 0,036 0,027 3,362 0,347 0,356N: 21°09'16,8" 2 0,023 0,027 4,368 0,184 0,188E: 105o50'49,S11 TB 0,030 0,027 3,865 0,2655 0,272

m 3 1 0,031 0,027 15,12 0,388 0,32N: 21°09'12,6'1 2 0,035 0,068 8,570 0,48 0,450E: 105o50'S9,5" TB 0,033 0,048 11,845 0,434 0,385

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i Hà n i: Ph l c42

5.6 S li u thô t m t s tr m quan tr c ch t l ng không khí t ng Hà n i5.6.1. S li u trích t t p s li u c a CTETCurrent Date : 10/01/02Current Time : 10:37

Monthly Parameter Report - Hourly Averages BTL HOA HOC - BQP 08/02

Logger Id : 52 Site Name : CTET Parameter : SO2 Units : PPB Avg Interval : 01 Hours

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Max Avg Rds Day 01 5.01 3.41 3.14 3.97 3.71 3.46 3.04 2.49 2.98 3.69 4.05 3.39 2.62 2.15 2.74 3.38 6.38 7.07 6.61 6.84 6.43 3.66 3.74 7.07 4.09 23 02 4.89 3.03 2.62 2.60 3.17 4.17 4.72 5.49 5.86 3.20 3.07 2.89 2.70 2.69 2.79 2.82 3.12 3.20 4.35 5.0713.20 9.31 5.72 13.20 4.38 23 03 4.53 5.21 4.85 4.77 4.52 3.53 3.66 4.45 4.29 4.11 3.47 2.84 2.69 2.59 2.73 2.88 2.80 2.78 3.48 3.75 3.86 5.69 5.90 5.90 3.89 23 04 2.71 2.89 2.95 4.72 3.94 3.50 4.55 4.24 5.25 3.94 3.10 3.00 3.33 3.67 4.21 3.60 3.13 3.34 3.44 3.26 3.37 3.57 3.53 5.25 3.62 23 05 4.72 4.80 5.04 5.06 6.52 5.75 5.53 6.22 6.74 6.85 5.06 4.55 3.99 3.37 3.43 3.42 4.86 6.13 4.64 5.08 8.18 9.87 5.99 9.87 5.47 23 06 6.26 6.18 5.56 6.62 6.98 7.06 8.51 9.12 8.27 7.06 5.33 4.56 4.59 4.16 5.38 6.46 5.19 6.8414.42 8.9011.3713.77 8.88 14.42 7.46 23 07 8.27 8.70 7.89 8.99 8.95 8.1911.21 8.96 6.75 5.57 5.27 4.96 4.56 3.63 2.91 2.93 4.03 7.69 8.7511.30 7.26 4.64 4.58 11.30 6.78 23 08 4.61 7.27 6.54 3.98 3.38 3.52 3.79 5.65 4.93 4.49 4.32 5.06 5.23 4.33 6.13 5.84 7.33 6.12 7.04 7.76 7.80 7.48 5.79 7.80 5.58 23 09 3.71 4.98 5.99 4.65 4.90 5.27 4.39 4.74 5.25 5.70 7.67 7.14 4.84 4.08 3.84 3.58 4.23 3.74 4.14 4.18 4.75 4.25 4.25 7.67 4.79 23 10 3.58 3.22 2.70 2.64 2.41 2.69 3.30 3.33 2.96 3.27 3.25 5.05 3.89 5.04 6.38 5.00 4.73 7.0610.10 7.23 5.55 4.39 3.67 10.10 4.41 23 11 3.54 4.01 4.29 4.59 5.09 5.52 6.03 5.38 5.00 5.01 4.38 3.85 3.88 3.90 3.87 3.63 4.28 4.98 5.70 7.33 6.07 4.64 3.75 7.33 4.73 23 12 3.95 4.16 6.15 6.06 5.34 6.26 6.60 5.88 4.78 5.64 5.34 4.11 4.21 4.24 3.87 3.51 3.39 3.87 3.74 3.97 3.56 3.59 4.28 6.60 4.63 23 13 5.37 4.61 5.09 6.20 6.70 5.16 4.33 4.47 5.82 4.97 4.96 4.11 3.81 4.29 4.38 4.22 4.44 4.41 4.74 4.86 6.12 7.09 6.90 7.09 5.09 23 14 6.83 6.74 4.80 4.57 4.58 4.01 5.28 7.30 6.61 4.73 3.89 3.83 3.46 3.15 3.27 3.05 3.40 5.58 6.50 6.38 4.80 3.98 3.87 7.30 4.81 23 15 4.70 5.18 5.96 5.97 6.22 6.06 5.20 5.26 6.06 5.49 4.20 3.76 3.35 3.37 3.20 3.22 4.06 4.88 6.71 4.83 4.25 4.07 4.22 6.71 4.79 23 16 7.89 5.65 4.60 5.78 6.40 7.68 7.01 5.93 5.36 5.20 5.15 3.96 3.58 3.58 3.37 4.55 6.10 5.47 6.78 5.60 4.35 3.24 3.38 7.89 5.24 23 17 5.16 5.03 4.85 5.07 5.05 4.46 4.45 4.41 4.98 3.40 3.66 3.65 3.98 3.75 3.86 3.72 3.91 4.94 4.15 3.79 3.51 3.52 3.49 5.16 4.21 23 18 4.13 4.21 3.32 3.11 3.44 3.77 3.97 3.80 3.19 2.87 2.88 2.86 2.62 2.52 2.64 2.42 2.45 2.58 2.53 2.64 2.49 2.48 2.44 4.21 3.02 23 19 2.78 2.52 2.37 2.51 2.77 3.14 3.24 3.30 3.66 3.70 3.26 2.92 2.90 2.86 3.14 3.17 3.92 4.79 3.39 6.26 5.41 4.82 4.94 6.26 3.56 23 20 7.63 9.01 9.08 8.13 7.82 7.69 8.57 8.20 7.73 8.73 6.56 5.25 4.32 5.23 4.57 5.36 5.47 6.83 8.00 5.25 5.00 7.39 8.71 9.08 6.98 23 21 5.10 5.85 5.83 7.20 5.05 4.08 5.86 6.07 4.45 3.51 2.94 2.57 2.42 3.38 3.58 3.86 3.69 3.07 3.06 2.83 2.61 2.39 2.20 7.20 3.98 23 22 2.73 2.71 2.31 2.17 2.64 2.56 2.45 2.75 3.12 3.34 3.74 3.90 3.62 3.55 3.47 3.78 4.18 4.41 5.30 6.57 8.04 7.94 8.31 8.31 4.07 23 23 5.33 4.37 4.48 5.80 4.32 4.62 5.40 5.20 5.04 5.87 5.72 4.36 3.61 2.97 3.62 3.74 4.49 6.46 7.73 8.13 8.03 6.68 6.83 8.13 5.34 23 24 8.16 6.73 8.35 7.86 8.9410.3910.6210.14 9.40 7.01 5.36 5.24 5.58 4.85 4.40 4.76 5.59 5.17 5.19 4.67 4.03 3.93 3.90 10.62 6.53 23 25 5.39 4.18 3.82 4.05 5.82 6.00 6.59 6.18 6.47 5.48 4.58 4.69 4.21 3.64 3.40 3.38 3.76 5.48 5.27 4.88 3.73 3.76 4.16 6.59 4.74 23 26 4.02 3.42 3.38 4.80 5.27 5.29 4.89 5.06 5.07 5.00 5.35 4.33 3.63 3.68 3.67 3.70 3.77 4.17 5.31 8.0110.8511.41 6.82 11.41 5.26 23


27 5.54 5.61 6.31 6.94 7.36 8.5410.0010.4910.31 7.99 6.03 4.89 4.85 4.13 4.17 4.17 4.13 4.44 3.84 2.86 2.79 2.61 3.12 10.49 5.70 23 28 2.74 3.03 3.10 2.90 4.28 4.87 4.58 4.37 4.98 4.93 4.74 4.30 6.00 5.96 5.03 3.13 2.66 3.40 5.22 6.53 5.15 4.53 4.35 6.53 4.38 23 29 4.07 3.72 3.27 3.24 3.23 3.40 4.66 4.87 4.68 4.00 3.52 3.15 2.68 2.56 2.62 2.85 3.55 4.58 6.52 7.55 6.70 4.71 5.16 7.55 4.14 23 30 6.66 4.99 3.79 4.57 4.79 5.21 6.69 7.52 5.42 5.17 4.11 3.69 3.69 3.28 2.94 2.43 2.78 4.70 4.66 3.85 4.37 4.11 4.45 7.52 4.52 23 31 4.76 6.56 6.08 6.35 5.67 5.89 6.16 8.5412.72 8.80 6.29 5.75 4.93 4.32 4.08 3.96 4.43 6.85 9.66 9.22 7.44 6.00 5.17 12.72 6.51 23

Max 8.27 9.01 9.08 8.99 8.9510.3911.2110.4912.72 8.80 7.67 7.14 6.00 5.96 6.38 6.46 7.33 7.6914.4211.3013.2013.77 8.88 14.42

Avg 4.99 4.90 4.79 5.03 5.14 5.22 5.65 5.80 5.75 5.12 4.56 4.15 3.86 3.71 3.80 3.76 4.20 5.00 5.84 5.79 5.84 5.47 4.92 4.93

Rds 00 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 713

5.6.2. S li u trích t t p s li u c a tr m Th ng ình do S Tài nguyên, Môi tr ng & Nhà t Hà n i qu n lý

DAILY REPORTStation: TONG HOPReport Interva l:23/10/0 0Time Interval: 1 Hour

Date Time WD WS TEMP HUM RAD PRES SO2 NO NOx NO2 CO O3 I. deg m/s C % mW/m2 mbar ppb ppb ppb ppb ppm ppb ug/m3-------------- --------- --- ------ ------ ------ ------- ------ ----- ------ ------ ------ ------ ------

23/10/2000 1:00 110.5 2.4 24 94 974.1 731 0 1.6 7 4.9 0.98 8.9 59.423/10/2000 2:00 112.6 2.8 23.9 93 971.2 731 0 1.2 5.8 4 0.93 10.5 49.323/10/2000 3:00 113.7 2.1 23.8 94 971.1 731 0 0.6 5.3 4.2 0.96 10.3 54.323/10/2000 4:00 116.9 1.2 23.6 94 972.2 731 0 0.5 5.8 4.8 1.11 7.8 44.523/10/2000 5:00 111 1.2 23.7 94 974.2 731 0 4.3 14.7 9.9 1.23 4.6 25.223/10/2000 6:00 108.8 1.4 23.6 94 977 731 0 5 16.6 11.1 1.7 3.7 35.823/10/2000 7:00 116.3 1.3 23.8 93 979.6 731 0.2 8.6 23.1 14 2.1 2.7 6223/10/2000 8:00 112.1 2.1 24.9 88 982.3 731 0.5 3.6 14.1 10.1 1.76 12.1 111.323/10/2000 9:00 111.1 2.1 25.8 82 982.4 731 0.3 2.3 10 7.2 1.24 17.7 117.3

23/10/2000 10:00 116.3 1.7 26.9 76 980.2 731 0 3.6 12 7.9 0.97 17.4 91.623/10/2000 11:00 124 1.8 27.7 72 976.9 731 0 3.3 10.8 7.1 0.8 18.8 72.9


23/10/2000 12:00 117.5 2 27.9 70 972.2 731 0 2.2 8.3 5.6 0.92 20.2 89.923/10/2000 13:00 124.5 1.7 29 67 965 730 0 1.6 7 4.8 0.84 21.2 73.723/10/2000 14:00 120.2 1.6 28.5 68 961 730 0 1 5.9 4.4 0.68 22.3 77.323/10/2000 15:00 123.9 1.8 29.7 62 955.1 730 0 1.3 6.3 4.5 0.7 22.1 69.523/10/2000 16:00 109.6 1.9 29.1 65 955.7 730 0 1.5 7.3 5.3 0.7 21.6 61.823/10/2000 17:00 117.2 1.9 29 67 958.3 730 0 1.1 8.6 7 1.13 19.3 73.723/10/2000 18:00 120.7 1.9 27.9 73 961.8 730 0 1.1 12.6 11.1 2.55 13.4 135.323/10/2000 19:00 124.5 2 27 79 965.9 730 0 1.8 16.2 13.9 3.19 8.8 166.323/10/2000 20:00 123.2 2.1 26.3 85 971.4 731 0.1 1.7 14.5 12.3 2.27 6.2 193.123/10/2000 21:00 126.3 1.7 25.8 88 975.3 731 0.3 7.3 20.7 12.9 1.81 3.4 188.323/10/2000 22:00 116.5 2.1 25.5 90 977.9 731 0.2 1.9 9.8 7.4 1.7 5.6 160.223/10/2000 23:00 117.4 2.1 25.2 89 979.1 731 0 0.8 7.5 6.3 1.21 6.8 131.9

36823 116.9 2.1 24.8 90 980.5 731 0.1 0.9 7.1 5.9 1.16 6.1 93.7-------------- --------- --- ------ ------ ------ ------- ------ ----- ------ ------ ------ ------ ------Avg. 117.2 1.9 26.2 82 971.7 731 0.1 2.5 10.7 7.8 1.36 12.2 93.3Min. 108.8 1.2 23.6 62 955.1 730 0 0.5 5.3 4 0.68 2.7 25.2. 06:00 04 :00 6:00 15:00 15:00 16:00 2:00 4:00 3:00 2:00 14:00 7:00 5:00Max. 126.3 2.8 29.7 94 982.4 731 0.5 8.6 23.1 14 3.19 22.3 193.1. 21:00 02 :00 15:00 5:00 9:00 8:00 8:00 7:00 7:00 7:00 19:00 14:00 20:00

Data [%] 100.0 10 0 100 100 100 100 99 100 100 100 99 100 100

Ph ng án cho h th ng quan tr c ch t l ng không khí và th ng kê phát th i Hà n i: Ph l c

5.7 S li u t tr m quan tr c t ng t i v n khí t ng

n su t gió theo h ng, n ng trung bình theo h ng gió và trung bình n m [ g/m3]

H nggió

T n su t¹CO SO2 NO NO2 PM10 TSP O3

N 1% 903 38 2 24 77 103 28NNE 8% 899 34 1 24 70 95 23NE 13% 913 34 2 25 72 97 23

ENE 12% 927 35 2 26 71 96 24ENE 8% 986 35 2 28 77 104 24ESE 4% 998 35 2 27 72 99 24SE 5% 1029 35 2 28 72 100 28

SSE 10% 997 34 2 27 71 100 25S 13% 928 35 2 27 70 99 25

SSW 8% 919 38 2 27 73 102 26SW 5% 971 39 2 28 77 107 24

WSW 3% 852 38 2 25 76 106 27WSW 3% 777 37 1 23 74 101 36WNW 2% 833 37 3 24 84 114 27NW 2% 722 33 1 21 74 101 29

NNW 2% 761 36 2 23 80 107 27calms 25%² 1201 39 3 34 90 122 20

ann. avg. 990 36 2 28 77 106 24

n su t gió theo h ng, n ng c c i theo h ng gió và trung bình n m [ g/m3]

H nggió

T n su t¹CO SO2 NO NO2 PM10 TSP O3

N 1% 3138 142 31 77 353 440 143NNE 8% 3229 125 34 81 354 438 151NE 13% 4249 108 23 102 457 543 155

ENE 12% 3756 115 26 102 301 397 161ENE 8% 6516 128 81 122 454 573 137ESE 4% 6677 137 124 137 359 440 106SE 5% 6276 91 38 145 303 371 183

SSE 10% 13754 125 96 164 443 545 185S 13% 6344 162 59 128 424 526 194

SSW 8% 6287 123 82 137 437 542 247SW 5% 7421 115 55 175 378 459 167

WSW 3% 6092 142 23 134 398 514 194WSW 3% 3791 123 16 96 445 547 228WNW 2% 4672 135 70 90 357 441 120NW 2% 2703 118 12.1 109 320 429 188

NNW 2% 3184 137 13.31 70 353 447 153calms 25%² 11841 167 161 209 464 601 218

ann. avg. 990 36 2 28 77 106 24

¹ T n su t gió c o ra b ng cách tính t ng t n su t t gió theo h ng gió² T m i s ki n gió (trung bình gi ) 25% là t nh (t c < 0.4 m/s)


th ch t ô nhi m và m t vài thông s khí t ng

Hour CO SO2 NO NO2 PM10 TSP O3 Temp Rad Press Humidµg/m³ µg/m³ µg/m³ µg/m³ µg/m³ µg/m³ µg/m³ °C W/m² hPa %

0 938 38 2 30 76 102 14 23.1 1 1011 771 794 36 2 26 75 101 15 22.9 1 1011 782 726 33 2 25 68 92 15 22.7 1 1011 783 696 33 2 23 71 96 15 22.5 1 1010 794 678 32 2 21 72 96 15 22.4 1 1010 805 697 32 1 21 81 108 14 22.2 1 1010 806 787 32 2 23 80 107 12 22.1 3 1011 817 947 35 3 27 90 123 13 22.2 36 1011 808 1237 41 4 32 87 119 17 22.6 104 1012 789 1147 44 3 30 91 124 23 23.3 181 1013 7410 951 42 2 26 79 109 29 24.1 246 1012 7011 836 40 2 23 80 109 35 24.9 309 1012 6712 779 38 1 21 71 95 40 25.6 387 1011 6313 670 35 1 18 67 90 43 26.2 401 1010 6114 638 33 1 17 58 79 43 26.5 368 1009 6015 677 32 1 19 62 85 43 26.7 302 1009 5916 748 32 1 21 58 82 41 26.6 199 1008 6017 1013 33 1 28 68 98 37 26.2 97 1008 6218 1552 36 1 39 74 107 30 25.6 26 1009 6519 1654 39 2 44 89 127 21 24.9 2 1009 6820 1564 40 4 42 91 128 17 24.4 1 1010 7121 1510 40 4 40 92 129 15 23.9 1 1011 7322 1361 39 4 38 85 118 14 23.6 1 1011 7523 1162 39 3 34 84 115 14 23.3 1 1011 76


S s n có v s li u

Thông s S n có Thông s S n cóCO 87% B c m t tr i 87%SO2 95% Áp su t khí quy n 95%NO 87% m 95%NO2 87% H ng gió 96%PM10 62% T c gió 96%TSP 62%O3 83%

Temp 87%


5.8 Tài li u tham kh o

5.8.1 Quan tr c ch t l ng không khí

Tham kh o trong bài vi t

[8] “Influence of meteorological conditions on PM2.5 and PM2.5-10 concentrations during themonsoon season in Hanoi, Vietnam”, P. D. Hien et al., Atmospheric Environment 36 (2002)3473-3484

Tài li u chung liên quan n quan tr c và m o ch t l ng/ki m soát ch t l ng(m t s tài li u b ng ti ng c)

„Sources of PM10 in Hanoi and implications for air quality management“, P. D. Hien et al.

“Levels of PM10 and its ion composition in Hanoi, Vietnam”, N. T. Dung et al.

Luftbelastungs-Index. Empfehlung für ein gesamtschweizerisches Index-System zurvereinfachten Kommunikation der zeitlich und örtlich variablen Luftbelastung (file:Luftbelastungsindex Cercl'Air V 3.21.doc)

Qualitätssicherung und Qualitätskontrolle für die Immissionsmessungen in OSTLUFT, Teil I:Überblick (file: concept_qa_qc_ostluft_1.pdf)

Qualitätssicherung und Qualitätskontrolle für die Immissionsmessungen in OSTLUFT, Teil II:Servicezentren (file: concept_qa_qc_ostluft_2.pdf)

Qualitätssicherung und Qualitätskontrolle für die Immissionsmessungen in OSTLUFT, Teil III:Laboranalytik (file: concept_qa_qc_ostluft_3.pdf)

Qualitätssicherung und Qualitätskontrolle für die Immissionsmessungen in OSTLUFT, TeilIV: Leistungszentrum Qualitätssicherung (file: concept_qa_qc_ostluft_4.pdf)

Protokollierung des Immissionsmessbetriebs in OSTLUFT. Erstellung und Bearbeitung vonStationsprotokollen (SOP), (file: ol_qssop002_stationsprotocol_v1_1.pdf)

Zentrale Dokumentenablage in OSTLUFT, Aufbau und Namenskonventionen (SOP), (file:ol_qssop001_central_documents_storage.pdf)

Aufbau einer Standardarbeitsanweisung (SOP) für die Wartung, den Betrieb einesMessgeräts oder eines Geräteensembles (z.B. Immissionsmessstation). OSTLUFT Richtlinie(file: ol_rl002_sop_monitoring equipment.pdf)

Aufbau einer Standardarbeitsanweisung (SOP) für die Ausführung einer Analysen- resp.Messmethode (Laboranalytik). OSTLUFT Richtlinie (file: ol_rl001_sop_monitoringmethods.pdf)


5.8.2 Th ng kê phát th i

Tham kh o trong bài vi t (m t s tài li u b ng ti ng c)

[1] „Ausgewählte Bezeichnungen für die Luftverschmutzung für die CORINAIR-Inventare“

[2] „Local Air Quality Management (Technical Guidance)“. (File: Literatur\laqm-tg03.pdf)

[3] “CEPMEIP Database - Emission Factors”,

http://www.air.sk/tno/cepmeip/em_factors.php?PHPSESSID=b6f1d08c634cdb95e9dd24720d5732d7

[4] “Particle Mass and Nanoparticulates of a Scooter with 2-Stroke Direct Injection (TSDI)”(File: Literatur\Czerwinski.pdf)

[5] “Emission Factor Documentation for AP-42 Section 13.2.2 (Unpaved Roads)” (File:Literatur\PM_unpaved_road.pdf)

[6] „Verifikation von PM10-Emissionsfaktoren des Strassenverkehrs“ (File:Literatur\EF_PM10_Strassenverkehr_kurz.pdf)

[7] “PM10, Fragen und Antworten zu Eigenschaften, Emissionen, Immissionen,Auswirkungen, und Massnahmen” (File: Literatur\Fragen_Antworten_PM10.pdf)

General Literature concerning AQ, emission inventories and dispersion modelling

Local Air Quality Management (Technical Guidance): Literatur\laqm-tg03.pdf=> Review and assessment for CO, SO2, NOx, PM10 (monitoring data, sources, screeningassessment for road sources, industrial sources and combined sources, …)

Emission Inventory Guidebook - 3rd edition September 2003 UPDATE:http://reports.eea.eu.int/EMEPCORINAIR4/en/page002.html

Local Air Quality Management (Policy Guidance): Literatur\laqm-pg03.pdf

Guidance Document for EPER implementation: Literatur\Emepcorinair\eper_en.pdf

Modelling of PM10 and PM2.5 ambient concentrations in Switzerland 2000 and 2010:Literatur\PM10Modell.doc

EPER: European Pollutant Emission Register:http://www.eper.cec.eu.int/eper/emissions_pollutants.asp?i=

L a chon, xem xét phát th i c tr ng cho t ng nhà máy

http://www.air.sk/tno/cepmeip/em_factors.php?PHPSESSID=b6f1d08c634cdb95e9dd24720d

http://reports.eea.eu.int/EMEPCORINAIR4/en/page002.html

http://www.eper.cec.eu.int/eper/emissions_pollutants.asp?i=


EMEP/CORINAIR Emission Inventory Guidebook:http://reports.eea.eu.int/EMEPCORINAIR4/en/page002.html

EMEP Emission database:http://webdab.emep.int/

UK National Atmospheric Emissions Inventory (NAEI):http://www.environment-agency.gov.uk/yourenv/432430/432434/432446/435260/?version=1&lang=_e

National Atmospheric Emission Inventory UK:http://www.naei.org.uk/datachunk_results.php

Centre of Expertise Emissions and Assessment: http://www.mep.tno.nl/emissions/

CEPMEIP Database - Emission Factors:http://www.air.sk/tno/cepmeip/em_factors.php?PHPSESSID=b6f1d08c634cdb95e9dd24720d5732d7

National Emission Inventory (NEI): Air Pollutant Emission Trends:http://www.epa.gov/ttn/chief/trends/

National Air Quality and Emissions: Trends Report, 2003http://www.epa.gov/air/airtrends/aqtrnd03/toc.html

Canada's National Pollutant Release Inventory:http://www.ec.gc.ca/pdb/npri/npri_home_e.cfm

http://reports.eea.eu.int/EMEPCORINAIR4/en/page002.html

http://webdab.emep.int/

http://www.environment-

http://www.naei.org.uk/datachunk_results.php

http://www.mep.tno.nl/emissions/

http://www.air.sk/tno/cepmeip/em_factors.php?PHPSESSID=b6f1d08c634cdb95e9dd24720d

http://www.epa.gov/ttn/chief/trends/

http://www.epa.gov/air/airtrends/aqtrnd03/toc.html

http://www.ec.gc.ca/pdb/npri/npri_home_e.cfm

concept paper aqm ei - vietnamese

Documents