ក្រសងួធនធានទឹរ និងឧតុនិយម

ផផនការយទុធសាស្រសតផក្បក្បួលអាកាសធាតុសក្ាប់

វិសយ័ធនធានទឹរ (២០១៣-២០១៧)

ភបំពពញ, ២០១២

1

យ៉ាងខ្ល ំង ( ) ( , ) ( ៩ - ១៣) ( ៩ - ១៣)

១ ១ ៣

៣១, ( ) (GDP)

(CC)

2

( )” ១

( ) ( )

3

ឱ

ភិ

នឹង ររង

”

4

រ

ASEAN សមាគមរបជាជាតិអាសុ៊ីអាគ្គេយ៍

CC ការប្របរបលួអាកាសធាតុ

CMDG គ្ោលគ្ៅអភិវឌ្ឍសហវតសកមពុជា

CNMC គណៈកមាម ធិការជាតិទគ្នលគ្មគងគកមពុជា

FWUC សហគមន៍កសិករគ្របើរាស់ទឹក

GDP ផលិតផលសរបុកេុងស្សុក

IWRM ការរគប់រគងធនធានទឹកចរមុុះ

MAFF រកសួងកសិកមម រកុាា របមាញ់ និងគ្នសាទ

MIME រកសួងឧសាហកមម ប្រ ៉ែ និងថាមពល

MoE រកសួងបរសិាា ន

MOWRAM រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម

MRC គណៈកមមការទគ្នលគ្មគងគ NAPA សកមមភាពជាតិបនាុ៊ាំនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ

NCCC គណៈកមាម ធិការជាតិប្របរបួលអាកាសធាតុ

NCDM គណៈកមាម ធិការជាតិរគប់រគងគ្រោុះមហនតរាយ

NSDP ប្ផនការអភិវឌ្ឍន៍យុទធសាស្រសតជាតិ

RS យុទធសាស្រសតចតុគ្កាណ

SAW យុទធសាស្រសតកសិកមម និងទឹក

UNDP កមមវធិ៊ីអភិវឌ្ឍន៍អងគការសហរបជាតិ

UNFCCC អនុសញ្ញា របបខ័ណឌ ការងារអងគការសហរបជាជាតិ សរមាប់ការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

WHO អងគការសុខភាពពិភពគ្ោក

5

១. មរតរជាតិ និងការបក្បើក្ាសធ់នធានទឹរក្បរបបោយចីរភាព ................................. 7

១.១ ធនធានទឹក កសិកមម និងសសដ្ឋ កិច្ចជាតិ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

១.២ សោលនសោបាយ និងយុទធសាស្តសរជាតិ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

២. ធនធានទឹរ បផក្មបក្មួល និងការផក្បក្បួលអាកាសធាតុ ......................................... 10

២.១ ព័ត៌មានអាកាសធាតុ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

២.២ ធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

២.៣ ទឹកជំនន់ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

២.៤ ភាពរំងសងួត . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

២.៥ ខ្យល់ពយុុះ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

៣. ក្របខ័ណ្ឌ ចាប់ទូបៅ ............................................................................................. 16

៣.១ រកបខ័្ណ្ឌ ច្ាប់ជាតិ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

៣.២ សោលនសោបាយទឹកជាតិ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

៣.៣ យុទធសាស្តសរ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

៣ .៤ រកបខ្័ណ្ឌ សាា ប័ន . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

៤. ផផនការយទុធសាស្រសតផក្បក្បួលអាកាសធាតុសក្ាប់ធនធានទឹរ និងឧតុនិយម .......... 22

៤.១ ច្កខុ វិ ស័យ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

៤.២ សបសកមម . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

៥. ផផនការយទុធសាស្រសតផក្បក្បួលអាកាសធាតុសក្ាប់វិសយ័ធនធានទឹរ ...................... 22

៥.១ សោលបំណ្ង និងសោលសៅសរមាប់វិស័យធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

៥.១.១ ពោលបំណង . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 ៥.១.២ ពោលពៅសរាប់វស័ិយធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

៥.២ រកបខ័្ណ្ឌ យុទធសាស្តសរសរមាប់ធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

៥.៣ . បញ្ហា ការប្រែរែួលអាកាសធាតុសលើធនធានទឹក និងធារសាស្តសរជាអាទិភាព . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

6

៥.៤ ផលប ុះពាល់ពីការប្រែរែួលអាកាសធាតុ និងកាលានុវតរភាព កនុង វិស័យធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . 25

៥.៤.១ ផលប៉ា៉ះពាល់ពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ ............................................................ 25 ៥.៤.២ កាលានុវតថភាពននការប្របរបួលអាកាសធាតុ ....................................................... 28

៥.៥ . យុទធសាស្តសរប្រែរែួលអាកាសធាតុសរមាប់ធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

៥.៦ . ប្ផនទីបង្ហា ញផលូ វ និងប្ផនការអនុវតរសរមាប់វិស័យធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

៥.៧. យុទធសាស្តសរបន្ំុសៅនឹងការប្រែរែួលអាកាសធាតុសរមាប់ធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

៥.៨ យុទធសាស្តសរកាត់បនាយការប្រែរែួលអាកាសធាតុសរមាប់ធនធានទឹក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

៦. ផផនការយទុធសាស្រសតផក្បក្បួលអាកាសធាតុសក្ាប់ឧតុនិយម ................................... 38

៦.១ សោលសៅ និងសោលបំណ្ងសរមាប់ឧតុនិយម . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

៦.១.១ ពោលពៅ ......................................................................................................... 40 ៦.១.២ ពោលបំណង ................................................................................................... 40

៦.៣ បញ្ហា ជាអទិភាពកនុងឧតុនិយមទាក់ទងនឹងការប្រែរែួលអាកាសធាតុ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

៦ .៤ ផលប ុះពាល់ពីការប្រែរែួលអាកាសធាតុ និងកាលានុវតរភាព កនុង វិស័យឧតុនិយម . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

៦.៥ យុទធសាស្តសរប្រែរែួលអាកាសធាតុសរមាប់វិស័យឧតុនិយម . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

៦ .៦ . ប្ផនទីបង្ហា ញផលូ វការប្រែរែួលអាកាសធាតុ និងការអនុវតរ ប្ផនការសរមាប់ឧតុនិយម . . . . . . . . . . . . . . . 45

៦ .៧. យុទធសាស្តសរបន្ំុសៅនឹងការប្រែរែួលអាកាសធាតុសរមាប់ឧតុនិយម . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

៧. អនតរវិសយ័រនងុបញ្ហា ធនធានទឹរ និងការផក្បក្បួលអាកាសធាតុ ............................. 46

៧.១ កំរ ិតថ្នន ក់ជាតិ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

៧.២ កំរ ិតថ្នន ក់ សរកាមជាតិ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

៨. សរមមភាព និងហានិភ័យ ផែលបឆលើយតបនឹងការផក្បក្បួលអាកាសធាតុរនងុវិសយ័ ធនធានទឹរ និងឧតុនិយម ......................................................................................... 50

៩. ផផនការធនធានហរិញ្ញវតថុ .................................................................................... 53

១០. ក្របខ័ណ្ឌ ការងារតាមោន និងវាយតពមល ............................................................ 54

១១. ការសននិោា ន ........................................................................................................ 55

7

១.

៣ , ៣ ( ១៩៩ ) ១ ៣ ៣

៣

១.១

៣ ពរកាមដី ១ ៣ ១ ៣

8

៣១, ( ) (GDP)

៣ (១ ) ១ ៩ ( ១ ៣)

( ) ( , ) ( ៩ - ១៣) ( ៩ - ១៣) (CC)

9

១.២

១៩៩ ” ១

( ) ការ ចរមរ៉ះ (IWRM) ននសហរមន៍កសិករពរបើ (FWUC)

10

រ ំ (MoE and UNDP, 2011)

២.

២.១

៣ ១ ( ) ១ ៣

11

១១ (១៩៩ ) ១ ៩ , ១ ៣ ១ ៩ តារាង ២.១: ការបំប្របំរលួសីតុណហ ភាព ( ឯកតា អងាពស, o C) កបុងរយៈពពលមួយឆ្ប ំប្ខ មករា កុមភៈ មិនា គ្មសា ឧសភា មិថុនា កកកដា ស៊ីហា កញ្ញា តុោ វចិឆិកា ធេូ ធមយម

អតិបបរមិា 34.5 35.4 37.2 38.0 37.1 35.7 34.9 34.5 34.2 33.8 34.8 33.4 34.0

អបបរមា 18 18.1 21.9 21.9 23.1 22.5 22.9 22.7 22.8 21.9 20.1 18.0 21.2

Statistical Year Book, 2005, cited in MOWRAM, 2008

២.២

(transpiration)

( ) , ៣១, ពវ

៩, ៣ ១ ៩ , ១ ១ ៣៥ ,៩ ៣ ( ) , ៩ ៣ (៩ )

12

, ពាន់ ៣ (៣ ) , ពាន់ ៣ (១ ) ( ) ការពរបើរាស់ទឹក របចំនថៃ សរាប់ឧសាហកមម សរាប់កសិកមម ការពរបើរាស់សរបុ ចំនួនជាលានម៣/ឆ្ប ំ ២៣៥.៩ ៧១.៤ ៧៥៨៦.៧ ៧៨៩៤ Source: MOWRAM, 2008 p 4-31

ល

13

ស់ (PO4-P

0.03mg/l, total-P 0.08 mg/l, NH4 –N 0.1 mg/l, total-N 0.5 mg/l, NO3-N in the range 0.1-0.4

mg/l) (MOWRAM, 2000) (arsenic)

WHO (World Health

Organization)

២.៣ រតូវានរកព ើញថា ជាធមមតាពកើតានពឡើងពៅតាមបណ្តថ អាងទពនល

សំខ្ន់ៗទំង៤២ របស់កមពុជា ពិពសសពៅតាមដងទពនលពមរងគ និងទពនលសាប ។ ទឹកជំនន់អាចប្ចកជា ពីររបពភទរឺ ៖ ជំនន់រហ័ស( ) និងជំនន់ហបឹង ( )

14

(៣ ពៅ ៤ ប្ែ) ។ ជំនន់រហ័សពកើតានពឡើងពៅរដូវពភលៀង ពិពសសពៅតាមណ្តថ ទីជរាល និងតំបន់ែពង់រាប រឯីជំនន់ហបឹងពកើតានពៅតាមតំបន់ទំនាបននដងទពនលពមរងគ និងទពនលសាប រពមទំងតំបន់នដរបស់វា ។ តាមកំណត់សាគ ល់ជារបវតថិសាស្តសថ ទឹកជំនន់ពៅតំបន់ដីសណថ ទពនលពមរងគពកើតានកបុង ៤ពៅ ៦ ឆ្ប ំមថង ។ ទឹកជំនន់បនសល់ទុកឲ្យនូវការែូចខ្តជាដំណំពលើផលិតផលកសិកមម ជីវតិមនុសស និងរទពយសមផតថិ ។តំាងពីទសវតសឆ្ប ំ ១៩៦០ មក ពរព ើញានទឹកជំនន់ធៃន់ធៃរានពកើតពឡើងពៅកមពុជាចំនួនពលើសពី ៧ដង រចួមកពហើយ ។ ជាការពិតថា ទឹកជំនន់រឺជាមហនថរាយយ៉ាងសពមផើមមកពលើកមពុជា ប្តពពលែល៉ះវាក៏ានផថល់រុណសមផតថិដល់តំបន់ពន៉ះវញិផងប្ដរ ។

ចំពពា៉ះរុណសមផតថិននទឹកជំនន់ ៖ ទឹកជំនន់តាមរដូវកាលពដើរតួនាទីយ៉ាងសំខ្ន់ដល់ការបពងកើនផលិតផលរតី រការបព័ននពអកូឡូសីុតំបន់វាលភក់ បពងកើនរុណភាពដីកសិកមម និងទឹកកសិកមម ។ ទឹកកបុងតំបន់ទំនាបជាជរមករតីពងកូន និងរស់ពៅ ។ រតីានឌធំៗពងដាក់ពៅពលើពដើមពឈើធំៗប្ដលលិចទឹក ។ តំបន់លិចទឹកក៏ជាវាលប្រសសរាប់រសូវពឡើងទឹក ឬរសូវបប្ណថ តទឹក ។

ចំពពា៉ះរុណវបិតថិននទឹកជំនន់ ៖ ទឹកជំនន់ធៃន់ធៃរបំផ្លល ញពហដាឌ រចនាផលូវ កាត់ផ្លថ ច់ចរាចរពសដឌកិចច សាល ប់ជីវតិមនុសស និងសតវ រពមទំងផលិតផលកសិកមមផងប្ដរ ។ ជាឧទហរណ៍ ជំនន់ពៅឆ្ប ំ ២០០០ វាលរសូវរបាណ ៣៧០.០០០ហត ានរតូវលិចលង់ លំពៅដាឌ នចំនួន ៦.០៨១ កប្នលងរតូវានកំពទច ប្ដលនំាឲ្យានការលំាកដល់ពលរដឌ ៣,៤៤លាននាក់នន ១៣២រសរក ។ ការា៉ា ន់របាណការែូចខ្តធៃន់ធៃរពដាយទឹកជំនន់កបុងអំឡុងឆ្ប ំ ១៩០០និងឆ្ប ំ ២០១២ ប្ដលអាចរកានរឺានបង្ហហ ញជូនកបុងតារាង ២.៣ ។

ពរានពធវើការកត់សាគ ល់ព ើញថាទឹកជំនន់ានប្របរបួលកបុងអំឡុង ពីរ បីទសវតសកនលងមកពន៉ះ ពហើយជាសពងេបានទឹកជំនន់ចំនួន បីរបពភទ ៖ ១) ានការពកើនពឡើងននចំនួនទឹកជំនន់ពៅកបុងអាងទពនលពមរងគពលើសពីការរពឹំងទុក ២) ពភលៀងខ្ល ំងពឡើងៗ ពៅតាមបណ្តថ នដពមរងគ និង ៣) កំពស់ទឹកជំនន់មថងៗ ពកើនពឡើង ។

២.៤ ភាពរងំសងួត ភាពរាងំសៃួតានពកើតពឡើងពៅបណ្តថ ឆ្ប ំ ១៩៩២, ១៩៩៣, ១៩៩៩៨, និង ១៩៩៩ ។ ទឹកជំនន់ ប្ដលធៃន់ធៃរជាងពររឺពៅឆ្ប ំ ១៩៩៩ ប្ដលពៅពពលពនា៉ះទឹកជំនន់ាន ពកើតពឡើង ពសធើរពាសពពញរបពទស ។ ទនធឹមនឹងពន៉ះប្ដរ ានការពឆលើយតបពៅនឹងភាពរាងំសៃួតពន៉ះ ដ៏ រួរឲ្យកត់សាគ ល់ប្ដរដូចជា ការបពងកើនប្កលំអរបព័ននធារាសាស្តសថ ការ សាទ នីយ៍បូមទឹក

15

ការផគត់ផគង់ទឹកសាា ត និងការបពងកើតរករមកសិករអបកពរបើរាស់ទឹក (FWUC) ។ ជាឧទហរណ៍ ពោលបំណងរបស់រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមានសពរមចសាថ ររបព័ននធារាសា ស្តសថចំនួន ២៩០រពរាង ររបដណថ ប់ពលើនផធដី ៥៣២.៦៧៣ហត ននដីប្រសរដូវវសា និង ១៥៤.៣៦៨ហតននប្រសរដូវរាំង ប្ដលានតនមលសរបុរបាណ ៦០៧លានដុលាល ។ រហូតដល់ឆ្ប ំ ២០០៣ ានរពរាងធារាសាស្តសថចំនួន ៣១៥ ានដំពណើ រការ ប្ដលររបដណថ ប់ពលើនផធដី ១៥៣.១៤៩ហត កបុងពនា៉ះ ៨៩.៣៨៣ហតជាប្រសវសា និង ៦៣.៧៦៦ហត ជាប្រសរាំង (MOWRAM, 2003) ។

. (US$)

1 1994 506 1994 5,000,000 2000 160,000,000 2 1998 475 2000 3,448,053 1991 150,000,000 3 2000 347 2001 1,669,182 1994 100,000,000 4 2011 207 2002 1,470,000 2011 95,000,000 5 2007 182 2011 1,350,000 2010 70,000,000 6 1991 100 1996 1,300,000 2002 38,000,000 7 1996 59 1991 900,000 2001 15,000,000 8 1999 56 2002 650,000 1996 1,500,000 9 2001 56 2005 600,000 2007 1,000,000 10 1992 50 1999 535,904 1999 500,000

.៣: ១ ១៩ ១

(source: www.emdat.net)

២.៥ ខ្យល់ពយុុះ ពដាយសារជារបពទសមួយ ប្ដលានតំបន់ជួរភបំពៅព័ទនជំុវញិ របពទសកមពុជា មិនសូវយកចិតថទុកដាក់អំពីរពឹតថិការណ៍ការប្របរបួលអាកាសធាតុសំខ្ន់ៗ ពៅពឡើយពទ ។ ប៉ាុប្នថ ែយល់ពយុ៉ះានបងកឲ្យានការែូចខ្តែល៉ះៗ ប្ដរ ប្ដលភារពរចើនបណ្តថ លឲ្យាន ទឹកជំនន់ពរពា៉ះានពភលៀងខ្ល ំងៗ ។ ែយល់ពយុ៉ះតំបន់រតូពិក ក៏ានបពងកើនទឹក ជំនន់ពៅតាមដងទពនលពមរងគផងប្ដរ ដូចានកបុងបណ្តថ ឆ្ប ំននទឹកជំនន់ខ្ងពលើ ។ ែយល់ពយុ៉ះបក់យកទឹកពភលៀងពីសមុរទចិនខ្ងតផូងពឆ្ព ៉ះពៅភារអពរបយ៍ឆលងកាត់របពទសពវៀតណ្តម និងចិន ភារខ្ងតផូង ។ ទឹកជំនន់ ប្ដលបណ្តថ លមកពីពភលៀងខ្ងពលើពន៉ះពរចើនពកើតានពៅកបុងប្ែ កញ្ញដ និង តុលា រឺពៅពពលរសបោប ជាមួយនឹងកំពស់ទឹកទពនលពមរងគានពឡើងែពស់រចួ ពៅ ពហើយ (MRC 2007, cited in RGC, 2008) ។ ជាធមមតា ែយល់ពយុ៉ះបងកឲ្យានការែូចខ្តដល់សមផតថិរទពយ កសិផល និងរបព័ននពអកូឡូសីុ ។ ជាឧទហរណ៍ ែយល់ពយុ៉ះពកតសាណ្ត ពៅឆ្ប ំ ២០០៩ ានបងកឲ្យានការែូចខ្តផធ៉ះរាប់រយែបង ពៅពែតថកំពង់ធំ និងពសៀមរាប ។

16

៣. ក្របខ័ណ្ឌ ចាប់ទូបៅ

៣.១ រកបខ្័ណ្ឌ ច្ាប់ជាតិ រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមានបពងកើតពឡើងពៅឆ្ប ំ១៩៩៩។ ចប់តំាងពី

ពពលពនា៉ះមកសមតទភាពររប់ររងថាប ក់ជាតិានការពកើនពឡើងតាមរយៈបទពីពសាធន៍ និងជំនួយបចចកពទស។ ការោំរទប្ផបកបពចចកពទស និងថវកិាបប្នទមរតូវានចប់ពផឋើមពឡើងពៅថាប ក់រកសួងជាកំរតិនពយាយ កមពុជារតូវានអនុម័តនូវឯកសារជាពរចើនានដូចជាៈ

- ចាប់សឋីពីការររប់ររងធនធានទឹក (២០០៧) - ប្ផនការយុទនសាស្តសថសឋីពីកសិកមម និងទឹក ២០០៦-២០១០ (២០០៧) និង

២០០៩-២០១៣ (២០១០)។

- ពោលនពយាយជាតិពលើវស័ិយធនធានទឹក។

- ររប់ររង និងអភិវឌណរបព័ននធារាសាស្តសថពដាយានការចូលរមួ។

- របកាសពលែ ៣០៦ សឋីពីការបពងកើតសហរមន៍ររប់ររងធនធានទឹក ។

- សារាចរពលែ០១ សឋីពីការអនុវតថន៍ននពោលនពយាយរបព័ននធារាសាស្តសថរបកបពដាយនិរនថរភាព(២០០០)។

- ពសចកឋីរពាងពោលនពយាយ និងបទបញ្ញដ តិមួយចំនួនដូចជាៈ (១) អនុរកិតយសឋីពីនិតិវធីិននការបពងកើតសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក, (២) អនុរកិតយសឋីពីការររប់ររងអាងទពនល, (៣) អនុរកិតយសឋីពីអាជាញ បណតទឹក និងការប្បងប្ចកទឹក និង (៤) អនុរកិតយសឋីពីរុណភាពទឹក

ចំនួនរកសួង និងសាទ ប័នទំងពនា៉ះានតួនាទីទក់ទង់ពៅនឹងការររប់ររងធនធានធមមជាតិ និងបរសិាទ នប្ដលានសារៈសំខ្ន់ចំពពា៉ះអាងទពនលសាប ចំនួនសាទ ប័នប្ដលានររប់ររង ឬានតួនាទីកបុងការចត់ប្ចងកបុងការសរមបសរមួលរឺៈ

- រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។

- រកសួងបរសិាទ ន។

- រកសួងកសិកមម រកុាេ របាញ់ និងពនសាទ

- រកសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូ ន

- រកសួងឧសាហកមម ប្រ ៉ា និងថាមពល

- រកសួងអភិវឌណន៍ជនបទ

- អាជាញ ធរទពនលសាប

17

- រណៈកាម ធិការជាតិទពនលពមរងគកមពុជា

- រណៈកាម ធិការជាតិររប់ររងពរោ៉ះមហនថរាយ (ពរៀបចំរាយការណ៍ពីសកមមភាពរបស់ែលួនពៅរណៈរដឌមន្រនថី)

ររប់សាទ ប័នទំងពនា៉ះានពរៀបចំ ឬអាចនឹងពរៀបចំប្ផនការ ឬយុទនសាស្តសថ ប្ដលទកទង ធនធានធមមជាតិននអាងទពនលសាប។

ចាប់សឋពីីការររប់ររងធនធានទឹកៈ ចាប់ពន៉ះ ានពោលពៅជរមរញឲ្យានការររប់ររងធនធានទឹករបកបពដាយរបសិទនភាព និងនិរនថរភាពពៅកបុងរព៉ះរាជាណ្តចរកកមពុជា ពដើមផីសពរមចាននូវការង្ហរអភិវឌណពសដឌកិចចសងគម និងសុែាលភាពរបស់របជាពលរដឌ។ ចាប់ពន៉ះកំណត់ៈ

សិទធិ និងកាតពវកិចចននអេកគ្របើរាស់ទឹក

គ្ោលការណ៍រគឹុះស៊ាំខាន់ៗ សរមាប់ការរគប់រគងធនធានទឹក

ការចូលរមួរបស់សហគមន៍អេកគ្របើរាស់ទឹក កេុងការអភិវឌ្ឍន៍ធនធានទឹករបកបគ្ដាយនិរនតរភាព។

រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ានភារៈកិចចររប់ររង ដឹកនំា និងរតួតពិនិតយ កបុងការអនុវតថន៍ចាប់ពន៉ះ។ រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម រតូវពិពរោ៉ះពយបល់ជាមួយនឹងរកសួងពាក់ព័នននានា។ កបុងករណីចំាច់ រាជរដាឌ ភិាលអាចនឹងបពងកើតរណៈកមមការចំរ៉ុះចំពពា៉ះមុែពដើមផីពដា៉ះរសាយ និងសរមបសរមួលការង្ហររវាងបណ្តឋ រកសួងពាក់ព័នន (ារតា ៥)។

ការរតួតពិនិតយទឹកជ៊ាំនន់ (មារា ២៥) កេុងគ្ោលប៊ាំណងននការការពារទឹកជ៊ាំនន់រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ពដាយសហការ ជាមួយសាទ ប័នពាក់ព័នន និងអាជាញ ធរមូលដាឌ នអាចរបកាសកំណត់តំបន់រសូបយកទឹកជំនន់។ កបុងតំបន់ការពារពរោ៉ះទឹកជំនន់ រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម រមួជាមួយសាទ ប័ន និងអាជាញ ធរមូលដាឌ នពាក់ព័នន រតូវពរៀបចំប្ផនការសឋីពីវធិានការទប់សាក ត់ និងរតួតពិនិតយពរោ៉ះទឹកជំនន់ ពដើមផីធានាសុវតទភាពជីវតិមនុសស សតវ និងរទពយសមផតថិ។

រកសួងធនថានទឹក និងឧតុនិយម អាចហាមឃាតជាបពណ្តឋ ៉ះអាសនឋនូវសកមមភាពនានា ប្ដលបងកការែូចខ្តដល់វធិានការការពារពរោ៉ះទឹកជំនន់ ឬប្ដលរារាងំចរនឋទឹកហូរធមមជាតិ។

ទគ្នលអនដរជាតិ (មារា ៣៤) រពុះរាជាចរកកមពុជាមានសិទធ និងកាតពវកិចចចាត់ប្ចងច៊ាំប្ណក សមស្សប និងគ្ដាយគ្សមើភាពកេុងការគ្របើរាស់ ការអភិវឌ្ឍ និងការរគប់រគងទគ្នល

18

អនតរជាតិកេុងទឹកដ៊ីរបស់ខលួនស្សបាមសិទធ និងកាតពវកិចចប្ដលមានប្ចងកេុងកិចចរពមគ្រពៀងអនតរជាតិ ប្ដលមានរពុះរាជាណាចរកកមពុជាជាភាគ៊ី។

រកសួងធនធាននទឹក និងឧតុនិយម យកចិតថទុកដាក់ឲ្យានការពរបើរាស់ទឹកអាងទពនលពមរងគពលើររប់វស័ិយ ពដាយរមួទំងវស័ិយដឹកជញ្ជូ នផងឲ្យានរតឹមរតូវ និងានរបសិទនភាពរសបតាមពោលការណ៍របស់រណៈកមមធីការជាតិទពនលពមកងគ។

ចាប់សដ៊ីព៊ីការរគប់រគប់ធនធានទឹក ានយកចិតតទុកដាក់យ៉ែ ងខាល ៊ាំងល់គ្លើការគ្របើរាស់ធនធានទឹករបកបគ្ដាយនិរនតរភាព ការប្ចករ ៊ាំប្លកធនធានទឹកគ្ដាយគ្សមើភាព និងការកាត់បនាយភាពរក៊ីរក ប៉ែុប្នតការប្របរបួលអាកាសធាតុមិនទាន់ានពិចារណាឲ្យានលអិតលអន់គ្ៅគ្ឡើយគ្ទ។ គ្ទាុះជាយ៉ែ ងណាក៏គ្ដាយគ្រោុះមហនតរាយព៊ីការប្របរបលួអាកាសធាតុ និងវធិានការគ្ឆលើយតបគ្ៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ ានបងាា ញគ្ៅកេុងពោលនពយាយជាតិពលើវស័ិយធនធានទឹក(ទំព័រ៤)។

៣.២ សោលនសោបាយទឹកជាត ិពោលនពយាយជាតិពលើវស័ិយធនធានទឹក (២០០៤) : ពោលនពយាយជាតិពលើវស័ិយធនធានទឹកានបំណងសរាប់ៈ

ការពារ ររប់ររង និងពរបើរាស់ ធនធានទឹករបកបពដាយរបសិទនភាព សមធម៌ និងនិរនថរភាព។

របពមើលពមើលទុកជាមុន និងានវធិានការជួយដល់សាទ ប័នពាក់ព័នន ពដើមផីពដា៉ះរសាយបញ្ញហ របឈមនានា ប្ដលអាចពកើតានពឡើងពលើវស័ិយធនធានទឹក។

ពរៀបចំ និងអនុវតថន៍យុទនសាស្តសថជាតិ និងពរៀបចំពោលនពយាយ និងយុទនសាស្តសថតាមប្ផបកនានាសឋីពីការររប់ររងធនធានទឹក។

តរមងទិសនូវរាល់សកមមភាពរបស់សាទ ប័នររប់លំដាប់ថាប ក់ ប្ផបកឯកជន និងសាធារណកបុងការអភិវឌណ ការពរបើរាស់ និងការររប់ររងធនធានទឹកកបុងរព៉ះរាជាណ្តចរកកមពុជា។

ប្កលំអ រពមទំងពលើកកំពស់ជីវភាពរបជាពលរដឌឲ្យានលារបពសើរ ពដើមផីឈានពៅសពរមចាន នូវពោលនពយាយជាតិសឋីពីការកាត់បនទយភាពរកីរករបស់របជាពលរដឌ និងការអភិវឌណពសដឌកិចចជាតិរបកបពដាយនិរនថរភាព។

19

បញ្ញហ ការពលើកពឡើងពោលនពយាយ និងការបង្ហហ ញវធិានការប្ណនំា ពដើមផីពដា៉ះរសាយការអភិវឌណន៍ពសដឌកិចចតាមវស័ិយ។ ការអភិវឌណន៍ពសដឌកិចចពលើវស័ិយពាក់ព័ននទំងពនា៉ះានដូចជា កសិកមម ថាមពល ឧសាហកមម និងពសវាកមម ការពរបើរាស់កបុងរសរក នាវាចរណ៍ និងពទសចរណ៍។ របសិទនភាពការពរបើរាស់ទឹក និងអតទរបពយជន៍នននដរូកបុងចំពណ្តមអបកពាក់ព័ននជាពិពសស រឺនពយាយរតូវានពលើកយកមកពិចរណ្តខ្ល ំង។ ដូពចប៉ះពោលនពយាយពរៀបចំនូវប្ផនការបពងកើតការអភិវឌណន៍ ការរសាវរជាវ ការពរងឹង និងកសាងសមតទភាពសាទ ប័ន។ មយ៉ាងពទៀតពោលនពយាយរដឌានសនយកបុងការសរមបសរមួល ជាមួយរកសួងពាក់ព័នន និងរបពទសជិតខ្ង ជាពិពសសសាជិករណៈកមមការទពនលពមរងគ។

៣.៣ យុទធសាស្តសរ តំាងពីានបពងកើតរកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម មករកសួងានអនុវតថនូវយុទន

សាស្តសថជាតិចំនួន២រឺៈ យុទនសាស្តសថររប់ររងធនធានទឹក និងឧតុនិយម (២០០៦-២០១០) និងយុទនសាស្តសថររប់ររងធនធានទឹក និងឧតុនិយម (២០០៩-២០១៣)។ យុទនសាស្តសថទំងពីរានបំណងអភិវឌណន៍ និងររប់ររងធនធានទឹករបកបពដាយនិរនថរភាព សរាប់វស័ិយពាក់ព័ននទំងអស់ប្ដលពរបើរាស់ទឹក ានដូចជា វស័ិយកសិកមម ការចិញ្ជ ឹមសតវ ការពរបើរាស់សរាប់លំពៅដាឌ ន វស័ិយឧសាហកមម និងវស័ិយដ៏នទពទៀត។ មយ៉ាងពទៀតយុទនសាស្តសថទំងពីរពន៉ះរសបពៅតាមពោលពៅអភិវឌណន៍ និងពោលនពយាយរបពទសដូចជាប្ផនការយុទនសាស្តសថអភិវឌណន៍ជាតិបចចុបផនបកមម (២០០៦ ២០១០) និង(២០០៩ ២០១៣) និងពោលពៅអភិវឌណន៍សហវតសកមពុជា។ ការអនុវតថន៍យុទនសាស្តសថសំខ្ន់ទំងពីរពន៉ះ ពដើមផីពធវើការសាឋ រ និងពធវើឲ្យរបពសើរពឡើងវញិនូវរបព័ននធារាសាស្តសថ ការកសាងរបឡាយថមី ការដំពឡើងសាទ នីយ៍ា៉ា សីុនបូមទឹកថមី ការបពងកើតសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក ការសិកាអភិវឌណន៍ បពងកើតការរសាវរជាវ និងអភិវឌណន៍ការកសាងសមតទភាពធនធានមនុសសពៅកបុងការររប់ររងធនធានទឹករបកបពដាយនិរនថរភាព។

ការររប់ររងទឹកជំនន់ និងពរោ៉ះរាងំសៃួត សរាប់ពពលមុន កបុងកំឡុងពពល និងពរកាយដំណ្តក់កាលពរោ៉ះមហនថរាយ រឺជាចំនុចដ៏សំខ្ន់ននយុទនសាស្តសថរបស់រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។ ថវីពបើរណៈកមមការជាតិររប់ររងពរោ៉ះមហនថរាយែំរបឹងប្របងកបុងការររប់ររងការកាត់បនទយហានិភ័យពរោ៉ះមហនថរាយក៏ពដាយ ក៏រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ានពដើរតួយ៉ាងសំខ្ន់ពៅកបុងការសរមបសរមួលកបុងចំពណ្តមសាទ ប័នរដាឌ ភិាល និងមិនប្មនរដាឌ ភិាលប្ដលពដើរតួកបុងការការពារ និងសាឋ រពឡើងវញិពរោ៉ះមហនថរាយ។

20

ប្ផនការអភិវឌ្ឍន៍យុទធសាស្រសតរគប់រគងធនធានទឹក និងឧតុនិយម (២០០៩ - ២០១៣): គ្ដើមប៊ីគ្ឆលើយតបគ្ៅនឹងបញ្ញា បនាា ន់ ននការប្របរបួលអាកាសធាតុកេុងការរគប់រគងធនធានទឹក និងឧតុនិយម យុទនសាស្តសថររប់ររងធនធានទឹក និងឧតុនិយម (២០០៩-២០១៣) ានប្ផនការចាស់លាស់ពលើការង្ហរមួយចំនួនដូចខ្ងពរកាមៈ

ការររប់ររង និងអភិវឌណន៍ធនធានទឹក ការររប់ររងពរោ៉ះរាងំសៃួត និងទឹកជំនន់ ការពរងឹងចាប់ និយតកមម និងនិរនថរភាពធនធានទឹក ការររប់ររងព័ត៌ាន និងទិនបន័យ ធនធានទឹក និងឧតុនិយម ប្កលំអការររប់ររងរដឌាល និងការអភិវឌណន៍ធនធានមនុសស

៣.៤ រកបខ្័ណ្ឌ សាា ប័ន រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ានភារកិចចទទួលែុសរតូវកបុងការររប់ររងអាងទពនល អាងទពនលរង ទឹកពលើទីជំរាល ទឹកពរកាមដី និងលាា ងទឹកពរកាមដី ពដាយសហការជាមួយនឹងរកសួងពាក់ព័នន (ារតា ១០ ននចាប់សដ៊ីព៊ីការរគប់រគប់ធនធានទឹក ២០០៧)។ រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ានបពងកើតពឡើងពៅឆ្ប ំ១៩៩៩ ពដាយរព៉ះរាជរកមពលែ នស/រកម/០៦៩៩/០៨ ចុ៉ះនថៃទី២៣ ប្ែមិថុនា ឆ្ប ំ១៩៩៩ (សូពមើលឯកសារជូនភាជ ប់០១លមាិតពីរចនាសមព័ននរកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម)។ រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ពដើរតួនាទីយ៉ាងសំខ្ន់កបុងការសរមបសរមួល កមមវធីីពលើការររប់ររងហានិភ័យអាកាសធាតុ និងការសាឋ រពឡើងវញិនូវរបព័នធារាសាស្តសថខ្ប តតូច មធយម ប្ដលោំរទពដាយ កមមវធីិសាកលផងការធននឹងអាកាសធាតុ ។ កមមវធីីទំងពនា៉ះនឹងរតូវានអនុវតថ កបុងកិចចសហរបតិបតថិការជាមួយរកសួងកសិកមម រកុេរបាញ់ និងពនសាទ រកសួងបរសិាទ ន និងរណកមមការជាតិររប់ររងពរោ៉ះមហនថរាយ។ រពរាងទំងពន៉ះនឹងរតូវានអនុវតថពៅកបុងពែតថពរជើសពរ ើសមួយចំនួន និងភារីពាក់ព័ននពៅ ពែតថ រសរក ំុ រមួបញ្ចូ លទំងអងគការពរៅរដាឌ ភិាល សារមន៍ពរបើរាស់ទឹក និងតំណ្តងសហរមន៍មូដាឌ ន ពៅពែតថប្ដលានការចប់អារមមណ៏ ពហើយានពរោងទុករចួរាល់ពហើយ ។

-

21

-

និងឧតុនិយម

១

តទុ

មជឈមណឍ លពសវាបពចចកពទស

22

៤.

៤.១

៤.២ សបសកមម ឲ្យ និងអភិវឌណន៍ធន របកបពដាយ

ពដាយ ឲ្យានទន់ពពល សរាប់ពធវើ

៥. ផផនការយទុធសាស្រសតផក្បក្បួលអាកាសធាតុសក្ាប់វិសយ័ធនធានទឹរ

៥.១ សោលបំណ្ង និងសោលសៅសរមាប់វិស័យធនធានទឹក

៥.១.១ សោលបំណ្ង ពោលបំណងននប្ផនការយុទនសាស្តសថប្របរបួលអាកាសធាតុកបុងវស័ិយធនធាទឹករឺ

ពដើមផីបំពពញនូវររប់សកមមភាពបនាំុពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុទំងអស់ កបុងការ ររប់ររង អភិវឌណន៍ និងពរបើរាស់ធនធានទឹករបកបពដាយនិរនថរភាព។

៥.១.២ សោលសៅសរមាប់វិស័យធនធានទឹក គ្ោលគ្ៅននប្ផនការយុទធសាស្រសតប្របរបួលអាកាសធាតុសរមាប់វស័ិយធនធានទឹក មានដូចខាងគ្រកាមៈ

1. ការពារ ររប់ររង និងអភិវឌណ ពដើមផីពរបើរាស់ធនធានទឹករបកបពដាយភាពស័កសិទន សមធម៌ និងរបសិទនភាពសរាប់បនាំុ ឬកាត់បនទយពីផលប៉ា៉ះពាល់មកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

2. ពធវើនិយតកមម ឬអនថរារមន៍ នថលពសវាកមមពរបើរាស់ទឹក នូវររប់សកមមភាពពរបើរាស់ធនធានទឹកទំងអស់តាមរយៈវធិានការបនាំុ និងកាត់បនទយពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ ។

23

3. បពងកើនការចូលរមួចំប្ណក ពដើមផីររប់ររង អភិរកស និងពរបើរាស់ធនធានទឹករបកបពដាយនិរនថរភាព សរាប់ការកាត់បនទយភាពរកីរក ជរមរញជីវភាពរស់ពៅ និងកំពណើ នពសដឌកិចចឲ្យានសមធម៌។

4. បនាុ៊ាំគ្ៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ និងបនាយការការប៉ែុះពាល់ននការប្របរបួលអាកាសធាតុគ្លើធនធានទឹកប្ផអកគ្លើជ៊ីវភាពជ៊ីវភាពរស់គ្ៅ។

5. អនុវតថការររប់ររងធនធានទឹកចរមរ៉ះ ប្ដលពធវើឲ្យពយើងអាចពរៀបប្ផនការអនថរវស័ិយ តាថ ធិការ និងសាទ ប័នរដាឌ ភិាល កបុងការបនាំុ និងការកាត់បនទយពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

6. ពរងឹងការចូលរមួរបស់សហគមន៍ មានដូចជាសហគមន៍កសិករគ្របើរាស់ទឹក កេុងការរគប់រគង និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានទឹក គ្ដើមប៊ីគ្ដាុះស្សាយព៊ីផលប៉ែុះពាល់ ឬ

សគ្រមចាននូវផលរបគ្យជន៍ រមួទា៊ាំងឱកាសព៊ី ព៊ីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

7. គ្លើកក៊ាំពស់ការយល់ដឹង ការកសាងសមតាភាពសាា ប័ន និងបគ្ងកើនគុណភាពមន្រនត៊ីរាជការកេុងការបនាុ៊ាំនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ និងការកាត់បនាយ គ្ដើមប៊ីជុ៊ាំរញុឲ្យមានការរគប់រគង និងការអភិវឌ្ឍន៍ធនធានទឹក របកបគ្ដាយនិរនតរភាព។

8. ធានាការការពារបរសិាា ន និងអភិរកសធនធានទឹក

9. អនុវតតបគ្ចចកវទិាថម៊ីៗ កេុងរគប់រគប់រគងឲ្យមាននិរនតរភាព គ្ដើមប៊ីគ្ឆលើយតបគ្ៅនឹងបរបិទ ននការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

10. ពលើកទឹកចិតថដល់វស័ិយវស័ិយឯកជន និងររប់នដរូអភិវឌណន៍ទំងអស់ពដើមផីចូលរមួចំប្ណកអភិវឌណន៍ការង្ហរធនធានទឹក។

៥.២ រកបខ្័ណ្ឌ យុទធសាស្តសរសរមាប់ធនធានទឹក

(UNFCCC) ១៩៩ ” ( Initial National Communication) UNDP/GEF ១៩៩៩ ។ (Kyoto Protocol) (NCCC) ១៩ NCCC

24

( ) (NAPA) (UNFCCC) NAPA

25

៥.៣. កបុងការររប់ររង និងការអភិវឌណពៅកមពុជា រឺជារបញ្ញហ មួយប្ដលទក់ទងនឹង

ការសមតទភាព កបុងការបនាំុពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ ប្ដលប្ផបកមួយដ៏សំខ្ន់ប្ដលរតូវប្តពដា៉ះរសាយដូចខ្ងពរកាមៈ

ក) ធនធានថវកិា ឬហិរញ្ដវតទុានកំណត់សរាប់សកមមភាពធនធានទឹកទក់ទងពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ ជាពិពសសពៅកបុងរបព័ននធារាសាស្តសថសរាប់វស័ិយកសិកមម។

ខ) មានការសិកា និងបទពិគ្សាធន៍តិចតួចកេុងប្របរបួលអាកាសធាតុកេុងវស័ិយធនធានទឹក។

គ) ខវុះការស្សាវរជាវ ការអភិវឌ្ឍ និងការរគប់រគង ធនធានទឹកកេុងការគ្ឆលើយតបគ្ៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ និងការបណដុ ុះបណាដ លសាា ប័នកេុងរបគ្ទស។

ឃ) ខវុះទិនេន័យយកជាការាន និងគួរឲ្យគ្ជឿ ជាពិគ្សសខវុះខាតយនតការជាផលូវការកេុងប្ចករ ៊ាំប្លកព័ត៌មានការប្របរបួលអាកាសធាតុកេុងវស័ិយធនធានទឹក។

ង) ការសហការ និងការសរមបសរមួលកេុងច៊ាំគ្ណាមសាា ប័នពាក់ព័នធគ្ៅមានក៊ាំរតិ កេុងសិកាស្សាវរជាវ គ្លើធនធានទឹកច៊ាំគ្ពាុះការប្របរបួអាកាសធាតុ ភាពងាយរងគ្រោុះ ប្ដលបណាដ លមកព៊ីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

ច) សមតាភាពមន្រនត៊ីបគ្ចចកគ្ទសគ្ៅមានក៊ាំរតិទា៊ាំងថាេ ក់ជាតិ និងថាេ ក់គ្រកាមជាតិ។

ឆ) គ្រគឿងគ្លើកទឹកចិតត និងរាក់គ្បៀវតសមន្រនត៊ីរាជការព៊ីគគ្រមាងប្របរបួលអាកាសធាតុគ្ៅមានក៊ាំរតិ។

ជ) មិនមានយុទធសាស្រសត ឬគ្ោលនគ្យាយប្របរបួលអាកាសធាតុ

ឈ) ខវុះជ៊ាំនាញការជាតិប្ដលមានឯកគ្ទសរគប់រោន់

ញ) ការអប់រ ៊ាំ និងការយល់ដឹងជាសាធារណ គ្លើការប្របរបួលអាកាសធាតុ ប្ដលប៉ែុះពាល់នឹងធនធានទឹកមិនានទូល៊ាំទូោយ។

ដ) សាទ ប័ន បពចចកពទស និងធនធានថវកិា ពៅានកំរតិ សរាប់អភិវឌណន៍ និងររប់ររងធនធានទឹក កបុងការបនាំុ និងការកាត់បនទយ ការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

៥.៤ ផលប ុះពាល់ពីការប្រែរែួលអាកាសធាតុ និងកាលានុវតរភាព កនុងវិស័យធនធានទកឹ

៥.៤.១ ផលប ុះពាល់ពីការប្រែរែួលអាកាសធាតុ

26

១ ៩ (World Resources Institute) , ៩ ១

” ” (GHG) (CO2) (CH4) (N2O)

27

a. ៣,១ , (MOWRAM, 2008)

b.

c.

d. តុ

e.

28

f. តំ

៥.៤.២ កាលានុវតរភាព NCCC ( )

29

: រណៈកាម ធិការជាតិប្របរបួលអាកាសធាតុ

រដឋមន្រនត៊ីរកសួងបរសិាា នរបធាន

1.

2.

3.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13. រណៈកាម ធិការជាតិររប់ររងពរោ៉ះមហនថរាយ

14.

15. រណៈកាម ធិការជាតិទពនលពមរងគកមពុជា

16.

រណៈកាម ធិការជាតិប្របរបលួអាកាសធាតុ

30

៥.៥.

(MOWRAM, )

i. ការយល់ដឹង និងច៊ាំគ្ណុះដឹង គ្លើការប្របរបួលអាកាសធាតុកេុងការរគប់រគង និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានទឹក រតូវបន្រញ្ញជ បគ្ៅដល់ទិដឋភាពការអភិវឌ្ឍន៍វស័ិយពាក់ព័នធទា៊ាំងអស់ ប្ដលទាក់ទងនឹងធនធានទឹក ទា៊ាំងគ្ៅថាេ ក់មូលដាឋ ន ថាេ ក់គ្ខតត និងថាេ ក់ជាតិ ាមរយៈរបព័នធព័ត៌មាន ដូចជា ទូរទសសន៍ វទិយុ និងការគ្ោសនា។

ii. ការកសាងសមតទភាពមន្រនថី ពលើការប្របរបួលអាកាសធាតុកបុងវស័ិយធនធានទឹកតាមរយៈការសិការយៈពពលប្វង ការបណឋុ ៉ះបណ្តឋ លរយៈពពលែលី និងការផ្លល ស់បឋូរទសសកិចចសិកាកបុងនិងពរៅរបពទស និងពៅតាមតំបន់។

iii. បគ្ងកើតរបព័នធរគប់រគងទិនេន័យ គ្ដើមប៊ីរបមូល និងប្ចករ ៊ាំប្លកទិនេន័យ និងព័ត៌មានគ្លើធនធានទឹក ប្ដលទាក់ទងនឹងបញ្ញា ប្របរបលួអាកាសធាតុ និងកសាងសមតាភាពការបនាុ៊ាំ ការកាត់បនាយ ការប្របរបួលអាកាសធាតុគ្ៅដល់ភាគ៊ីពាក់ព័នធទា៊ាំងអស់។

iv. ការបពងកើត និងការពធវើឲ្យរបពសើពឡើងននបណ្តឋ ញទំនាក់ទំនងកបុងការង្ហរឧតុនិយម និងការង្ហរជលសាស្តសថ ពដើមផីររប់ររង និងរតួតពិនិតយ ដូចជាសីតុណហ ភាព កំពស់ទឹកពភលៀង ទឹកជំនន់ ភាពរាងំសៃួត និងធាតុអាកាស ប្ដលានប៉ា៉ះពាល់មកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

v.

vi.

vii. ការអភិវឌ្ឍន៍ប្ផនការធនធានទឹកចរមុុះរយៈគ្ពលប្វង ប្ដលផដល់ឲ្យនូវគ្ជាគជ័យដ៏ធ៊ាំគ្ធងននរបសិទធភាពវជិជមានកេុងការគ្ឡើងននក៊ាំរតិទឹកសមុរទទាបប៊ាំផុត។

31

viii. ពរងឹងនូវកិចចសហរបតតិបតតការ និងយនតការសរមបសរមួល កេុងច៊ាំគ្ណាមសាា ប័នវស័ិយគ្ផសងៗ គ្ៅថាេ ក់មូលដាឋ ន ថាេ ក់ជាតិ ថាេ ក់ត៊ាំបន់ និងថាេ ក់អនតរជាតិ គ្ដើមប៊ីអនុវតតនូវទិដឋភាពការរគប់រគងធនធានទឹកចរមុុះ កេុងការគ្ឆលើយតបគ្ៅនឹងការបនាុ៊ាំ និងការកាត់បនាយការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

ix. ពធវើឲ្យរបពសើពឡើង និងប្ណនំានូវបពចចកវទិយទន់សម័យកបុងការអភិវឌណ និងររប់ររងធនធានទឹក ពដើមផីពឆលើយតបផលប៉ា៉ះពាល់អវជិជាន ប្ដលបណ្តឋ លមកពីការប្របលរបួលអាកាសធាតុ។

៥.៦. ប្ផន វិស័យ ប្ផាកពលើប្ផនការអភិវឌណន៍យុទនសាស្តសថជាតិរបស់រដាឌ ភិាល (២០០៩–២០១៣) រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ានកំណត់នូវប្ផនទីបង្ហហ ញផលូវននយុទនសាស្តសថសរាប់ការប្របរបួលអាកាសធាតុកបុងវស័ិយធនធានទឹក ប្ដលទក់ទងនឹងប្ផនការការររប់ររង និងអភិវឌណធនធានទឹកដូចខ្ងពរកាមៈ

1. ការកសាងសមតទភាពមន្រនថីរាជការ និងកសិករ ឬសាធារណជន កបុងការបនាំុការប្របរបួលអាកាសធាតុ និងការកាត់បនទយ ពៅកបុងការររប់ររងធនធានទឹក។

2. បពងកើននូវបពចចកវទិយែពស់ និងធនធានថវកិាសរាប់ការអភិវឌណន៍ធនធានទឹក និងឧតុនិយម កបុងពឆលើយតបយ៉ាងែពស់ពៅនឹងផលប៉ា៉ះពាល់ពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

3. ការររប់ររងទិនបន័យធនធានទឹក និងឧតុនិយម ឲ្យសមរសប ពដើមផីពឆលើយតបនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុឲ្យានទន់ពពល។

4. ពរៀបចំប្ផនការ ធនធានទឹក និងឧតុនិយម បញ្ចូ លោប សរាប់រយៈពពលប្វងពៅទូទំងរបពទស ពដើមផីបនាំុ និងកាត់បនទយការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

5. បពងកើតពោលនពយាយជាតិ និងចាប់ កបុងការពឆលើយតបជាបនាធ ន់ពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុកបុងការររប់ររងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។

6. ពរងឹងការសរមបសរមួលអនថររកសួងកបុងរកបែ័ណឍ ការង្ហរននការបនាំុ និងការកាត់បនទយការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

ការបន្រញ្ញជ បពយនឌ័រកបុងការររប់ររង និងអភិវឌណធនធាននទឹកជាពោលពៅដ៏

សំខ្ន់របស់រកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម។ តុលយភាពពយនឌ័រ កបុងការររប់ររងធនធានទឹក និងឧតុនិយម រតូវអនុវតថឲ្យានដាចខ្តដូចខ្ងពរកាមៈ

32

ពធវើឲ្យរបពសើពឡើងនូវតុលយភាពពយនឌ័រ កបុងការររប់ររងធនធានទឹកតាមរយៈការពរងឹងសមតទភាព។

បពងកើតឱកាសសរាប់ស្តសថីពៅកបុងការចូលរមួកបុងពសដឌកិចចសងគម និងពយាយ។ បន្រញ្ញជ បតុលយភាពពយនឌ័រ និងោំរទ ទំងពៅកំរតិថាប ក់ជាតិ និងថាប ក់ពរកាមជាតិ។ ពលើកទឹកចិតថស្តសថីកបុងការកសាងសមតទភាព តាមរយៈពធវើការផងពរៀនផងទំង

ពៅកបុងរបពទស និងពរៅរបពទស។ ធា

៥.៧. បន្ុំសៅនឹងការ ប្ផាកពលើការសពរមចានយ៉ាងរបពសើពលើកមុនៗ ដូចជាការពធវើឲ្យរបពសើពឡើងនូវ

របព័ននធារាសាស្តសថ ការសាឋ រពឡើងវញិនូវសាទ នីយ៍បូមទឹក និងការបពងកើតពឡើងសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក យុទនសាស្តសថការបនាំុនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុរតូវានរមួបញ្ចូ លសរាប់ប្ផនកាពៅអនារត។ ដូចប្ដលប្ផនការពមននការអភិវឌណន៍ធនធានទឹកពៅកមពុជា ប្ដលានពរៀបចំរចួពហើយានបង្ហហ ញនូវប្ផនការររប់ររងយ៉ាងលំអិត និងចាស់លាស់សរាប់ប្ផបកនិមួយៗ ននរពរាងធនធានទឹក (ធទឧ ២០០៨) ប្ផនការយុទនសាស្តសថបនាំុនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុសរាប់ធនធានទឹករតូវានសងកត់ពលើយុទនសាស្តសថបនាំុចំបង និងសកមមភាពដូចខ្ងពរកាមៈ:

I. ការយល់ដឹង និងចំពណ៉ះដឹង ពលើការប្របរបួលអាកាសធាតុកបុងការររប់ររង និងអភិវឌណន៍ធនធានទឹក រតូវបន្រញ្ញជ បពៅដល់ទិដឌភាពការអភិវឌណន៍វស័ិយពាក់ព័ននទំងអស់ប្ដលទក់ទងនឹងធនធានទឹក ទំងពៅថាប ក់មូលដាឌ ន ថាប ក់ពែតថ និងថាប ក់ជាតិ តាមរយៈ របព័ននព័ត៌ាន ដូចជា ទូរទសសន៍ វទិយុ និងការពឃាសនា។ សកមមភាពលំអិតានដូចខ្ងពរកាមៈ

- ពរងឹង និងពរងីករបព័ននជលសាស្តសថ និងឧតុនិយម រមួទំងការរបមូលទិនបន័យ និងផសពវផាយ។

- ពធវើការពយករ និងរបកាសអាសនបពៅដល់សាធារណជន និងសាទ ប័នពាក់ព័នន សឋីពីភាពរាងំសៃួត ទឹកជំនន់ ពយុ៉ះ សរាប់រយៈពពលែលី មធយម និងប្វង។

33

- ប្កលំអរសាទ នីយ៍ប្ដលានរសាប់ និងកសាងសាទ នីយ៍ឧតុនិយម និងជលសាស្តសថថមី រពមទំងប៉ាុសថតរមងទឹកពភលៀង កាថ រវាស់កមពស់ទឹកពៅតាមទីតំាង និងសធឹងសំខ្ន់ៗ រមួបញ្ជូ លទំងការរបមូលទិនបន័យ និងការផសពវផាយ។

- ដំពឡើងរបព័ននសពងកតជលសាស្តសថ ប្ដលផឋល់នូវកំពស់ទឹកកបុងពពលជាក់លាក់ និងទិនបន័យរហូំ សរាប់ពោលបំណងពធវើការពយករ រឯីទិនបន័យជលសាស្តសថពរបើរាស់សរាប់សិការពរាងធនធានទឹក ការររប់ររងធនធានទឹក និងពរបើរាស់កបុងពោលបំណងពផសងៗពទៀត។

- ដំពលើងរបព័ននតាមដានឧតុនិយម ប្ដលផឋល់ទិនបន័យធាតុអាកាសទន់ពពលសរាប់ ពធវើការពយករណ៍ និងពដើមផីពធវើការសិកាពីកសិកមម និងបំណងពផសងៗ ពទៀតប្ដលទក់ទងនឹងឧតុនិយម។

- ផឋល់ជាសាធារណនូវការពយករ និងការរបកាសអាសនប និងជូនដំណឹង និងអបរ ំដល់សាធារណជន អំពីអាកាសធាតុ ភាពង្ហយរងពរោ៉ះពីអាកាសធាតុ និងការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

-

ii. ការកសាងសមតទភាពមន្រនថី ពលើការប្របរបួលអាកាសធាតុកបុងវស័ិយធនធានទឹកតាមរយៈការសិការយៈពពលប្វង ការបណឋុ ៉ះបណ្តឋ លរយៈពពលែលី និងការផ្លល ស់បឋូរទសសកិចចសិកាកបុង និងពរៅរបពទស និងពៅតាមតំបន់។ សកមមភាពលំអិតានដូចខ្ងពរកាមៈ

- ពរងឹងសមតទភាពបពចចកពទស សាទ ប័ន ននរកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ពដើមផីអនុវតថយុទនសាស្តសថពរសាចរសព និងពដា៉ះទឹក។

- បពងកើនសមតទភាពសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹកពៅកបុងការររប់ររង និងអភិវឌណន៍របព័ននធារាសាស្តសថពដាយានការចូលរមួពីអបកទទួលផល។

- ចូលរមួយ៉ាងសកមមកបុងកមមវធីិជាតិ អនថរជាតិ និងតំបន់ ពដើមផីកាត់បនទយនូវផលប៉ា៉ះពាល់ននពរោ៉ះមហនថរាយប្ដលបងកពឡើងពដាយទឹក បណ្តឋ លមកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

iii. បពងកើតរបព័ននររប់ររងទិនបន័យ ពដើមផីរបមូល និងប្ចករបំ្លកទិនបន័យ និងព័ត៌ានពលើធនធានទឹក ប្ដលទក់ទងនឹងបញ្ញហ ប្របរបលួអាកាសធាតុ និងកសាងសមតទភាពការ

34

បនាំុ ការកាត់បនទយ ការប្របរបួលអាកាសធាតុពៅដល់ភារីពាក់ព័ននទំងអស់។ សកមមភាពលំអិតានដូចខ្ងពរកាមៈ

- របមូលទិនបន័យឲ្យានទន់ពពលពលើធនធានទឹក ប្ដលទក់ទងពៅនឹងពរោ៉ះមហនថរាយ ប្ដលបណ្តឋ លមកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ និងពរៀបចំយុទនសាស្តសថទប់ទល។

- ។

- ប្ផាកពលើកត់រតាទុកជារបវតថសាស្តសថននទិនបន័យធនធានទឹក និងឧតុនិយមានផឋល់នូវការវភិារមួយ ប្ដលអាចឲ្យដឹងពីការពកើតាននូវភាពង្ហយរងពរោ៉ះប្ដលបណ្តឋ លមកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- ប្កលំអរ និងពរងឹងពលើការពយករ ធាតុអាកាស និងទឹកជំនន់ ឲ្យានជាក់លាក់ ប្ដលទក់ទងនឹងពរោ៉ះធមមជាតិ។

- ន់

- iv. ការបពងកើត និងការពធវើឲ្យរបពសើពឡើងននបណ្តឋ ញទំនាក់ទំនងកបុងការង្ហរឧតុនិយម និង

ការង្ហរជលសាស្តសថ ពដើមផីររប់ររង និងរតួតពិនិតយ ដូចជាសីតុណហ ភាព កំពស់ទឹកពភលៀង ទឹកជំនន់ ភាពរាងំសៃួត និងធាតុអាកាស ប្ដលានប៉ា៉ះពាល់មកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។ សកមមភាពល៊ាំអិតមានដូចខាងគ្រកាមៈ

-

-

-

- ពរៀបចំ និងអនុវតថនិតិវធីិ សរាប់វាយតនមលពហតុប៉ាពាល់បរសិាទ ន និងសងគម និងានវធិានការកាត់បនទយ។

- រកាឲ្យាននូវរហូំទឹកទពនល និងករមិតកំពស់អបផបរាទឹកទពនល សធឹង បឺង សរាប់ធានាដល់របព័ននពអកូឡូសីុ តនមលវបផធម៌ និងសងគម និងនាវាចរណ៍។

35

- រកាទុក និងការពារបឹងធមមជាតិពដើមផីរសូបយកទឹកជំនន៉ា និងោំរទរបព័ននជលជាតិ។

v. សកមមភាពល៊ាំអិតមានដូចខាងគ្រកាមៈ

- ពរៀបចំប្ផនការហិរញ្ដវតទុ សរាប់ការររប់ររង និងអភិវឌណន៍ធនធានទឹករយៈែលី មធយម និងប្វង។

- របមូលផដុ៊ាំរគប់របភពធនធានហិរញ្ាវតាុសរមាប់ការរគប់រគង និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានទឹក គ្ដើមប៊ីគ្ឆលើយតបនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- បពងកើនរាក់ចំណូល តាមរយៈប្ផបកធារាសាស្តសថកសិកមម និងធានាបនថការវនិិពយរកបុងវស័ិយធនធានទឹកសរាប់ផលិតផលដំណំ្ត។.

vi. សកមមភាពល៊ាំអិតមានដូចខាងគ្រកាមៈ

- បពងកើតការរសាវរជាវ និងអភិវឌណន៍ ពដើមផីរមួចំប្ណកផឋល់នូវការចប់អារមមណ៍ខ្ល ំងននរបពភទដំណំ្តប្ដលអាចានការបនាំុពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- ជរមរញដល់សាជិកសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក ឲ្យដំារបពភទដំណំ្តណ្តប្ដលបនាំុពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- បពងកើតឲ្យានទសសនៈកិចចសិកាសរាប់សាជិកសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក កបុងការអភិវឌណកសិកមមពដាយបនាំុពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- របមូលផឋុំឲ្យានការចូលរមួពីកសិករ អបកពាក់ព័នន និងវស័ិយឯកជន ពៅររប់ដំណ្តក់កាលននការពរៀបចំរពរាង ការប្កលំអ រពមទំងការអភិវឌណន៍របព័ននធារាសាស្តសថ និងរបព័ននពដា៉ះទឹក។

- ជរមរញសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក អបកទទួលផល និងវស័ិយឯកជនកបុងការពរៀបចំកបុងររប់ដំណ្តក់កាលទំងអស់ននការររប់ររង និងអភិវឌណន៍ននរបព័ននធារាសាស្តសថពដាយានការចូលរមួ។

36

- ពរងឹង និងពរងីក សហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក ពដើមផីជរមរញការចូលរមួកបុងររប់ររង ការប្បងប្ចកទឹក និងប្ថទំពហដាឌ រចនារបព័ននធារាសាស្តសថ របកបពដាយនិរនថភាព និងរបសិទនភាព។

- ជរមរញការវនិិពយរពីភាប ក់ង្ហរហិរញ្ដវតទុអនថរជាតិ រពមទំងវស័ិយឯកជន ពដើមផីរទរទង់ដល់ការររប់ររងរបព័ននធារាសាស្តសថពដាយានការចូលរមួពីអបកទទួលផល និងកិចចអភិវឌណន៍។

៥.៨ កាត់បនាយការ របព័ននពអកូឡូសីុទឹក ដូចជាទឹកសមុរទ និងដីពសើម រតូានពិចរណ្តដូចតំបន់សរាប់រសូប និងផធុកនូវជាតិកាបូន។ ពៅពពលប្ដលនផធទឹក និងដីពសើមរតូវានរផ្លល ស់បឋូរ ពដើមផីពោលបំណងអភិវឌណន៍ពផសងៗ ដូចជាសកមមភាពកសិកមម ានពធវើឲ្យាត់បងនូវនផធប្ដលរតូវរសូបយកការបូន ពហតុដូពចប៉ះយុទនសាស្តសថកាត់បនទយការប្របរបួលអាកាសធាតុកបុងការររប់ររងធនធានទឹក រតូវានកាត់បនទយការផ្លល ស់បឋូរការពរបើរាស់ដីានយ៉ាងពរចើន របសិនជាអាចពធវើពៅាន។ ដូចជាចាប់សឋីពីការររប់ររងធនធានទឹកពៅកមពុជា យុទនសាស្តសថរកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ពៅកបុងការកាត់បនទយការប្របរបួលអាកាសធាតុ របសិនជាអាចពធវើពៅាន រតូវប្តពរងឹងការអនុវតថចាប់ឲ្យានរងឹាំ ។ ពៅពពលែល៉ះ ររប់ការររប់ររងធនធានទឹកទំងអស់ រតូវពរងឹងនូវការអនុវតថបទបញ្ញដ តិឲ្យានមឹុងា៉ា ត់។ ការររប់ររងធនធានទឹក និងឧតុនិយម រតូវរិតរូពៅដល់ការកាត់បនទយការប្របរបួលអាកាសធាតុ ដូពចប៉ះ ពយើងរតូវានយុទនសាស្តសថកាត់បនទយការប្របរបួលអាកាសធាតុសរាប់វស័ិយធនធានទឹក រមួទំងសកមមភាពដូចខ្ងពរកាមៈ

vii. ការអភិវឌ្ឍន៍ប្ផនការធនធានទឹកចរមុុះរយៈគ្ពលប្វងននការផដល់ឲ្យនូវគ្ជាគជ័យដ៏ធ៊ាំគ្ធងននរបសិទធភាពអវជិជមានកេុងការគ្ឡើងននក៊ាំរតិទឹកសមុរទទាបប៊ាំផុត។សកមមភាពល៊ាំអិតមានដូចខាងគ្រកាមៈ

- គ្រៀបច៊ាំប្ផនការយុទធសាស្សសរមាប់វធិ៊ីសាស្រសតការបងាក រ ឬគ្ដាុះស្សាយការគ្កើនគ្ឡើងននក៊ាំរតិក៊ាំពស់ទឹកសមុរទ ប្ដលអាចប៉ែពាល់ជាអវជិជមានគ្លើការអភិវឌ្ឍន៍កសិកមម។

- បពងកើនបរាិណតំកលទឹកទុក (អាងទឹក រតពំាង) សមតទភាពរបឡាយ និងរបព័ននពដា៉ះទឹក ពដើមផីធានាដល់ការផគត់ផគង់ទឹក និងនិរនថរភាពប្ផបកបរសិាទ ន។

37

- ពរងីកនផធដី

-

-

- ពរៀបចំមូលដាឌ នទិនបន័យ និងបញ្ជ ីសារពពើភ័ណឍ អាងទពនល។

- ពរៀបចំប្ផនទីពរោ៉ះមហនថរាយទឹកជំនន់ទូទំងរបពទស។

- សិកា និងពរៀបចំប្ផនការអភិវឌណន៍រយៈែលី មធយម និងប្វង សរាប់អាងទពនលរពមទំងរិតរូឲ្យានចាស់លាស់របព័ននជលសាស្តសថ ជាពិពសសរហូំទពនល និងកំរតិកំពស់លាា ងទឹកពរកាមដី ពដើមផីធានាដល់ការពរបើរាស់ធនធានទឹករបកបពដាយនិរនថរភាពពៅពពលបចចុបផនប និងអនារត។

- បពងកើតបញ្ជ ីសារពពើភ័ណឍ ធនធានទឹក និងរបព័ននធារាសាស្តសថ ទូទំងរបពទសរមួទំងរបព័ននរតួតពិនិតយផងប្ដរ។

- ភារីពាក់ព័នន និងអបកទទួលផលរតូវចូលរមួ កបុងការពរៀបចំ និងអនុវតថការននការររប់ររងអាងទពនល។

viii. ពរងឹងនូវកិចចសហរបតតិបតតការ និងយនតការសរមបសរមួល កេុងច៊ាំគ្ណាមសាា ប័នវស័ិយគ្ផសងៗ គ្ៅថាេ ក់មូលដាឋ ន ថាេ ក់ជាតិ ថាេ ក់ត៊ាំបន់ និងថាេ ក់អនតរជាតិ គ្ដើមប៊ីអនុវតតនូវទិដឋភាពការរគប់រគងធនធានទឹកចរមុុះ កេុងការគ្ឆលើយតបគ្ៅនឹងការបនាុ៊ាំ និងការកាត់បនាយការប្របរបួលអាកាសធាតុ។ សកមមភាពល៊ាំអិតមានដូចខាងគ្រកាមៈ

-

-

-

38

- វធិានចំពពា៉ះការ

-

ix. ពធវើឲ្យរបពសើពឡើង និងប្ណនំានូវបពចចកវទិយទន់សម័យកបុងការអភិវឌណន៍ និងររប់ររងធនធានទឹក ពដើមផីពឆលើយតបផលប៉ា៉ះពាល់អវជិជាន ប្ដលបណ្តឋ លមកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។សកមមភាពល៊ាំអិតមានដូចខាងគ្រកាមៈ

- សាឋ រ និងកសាងពឡើងវញិនូវរបព័ននធារាសាស្តសថប្ដលានរសាប់ ពដើមផីពឆលើយតបនឹងតរមូវការជាបនាធ ន់ននការពរបើរាស់ទឹកសរាប់ផលិតផលកសិកមម។

- ផសពវផាយ ពៅតំបន់ កសិកមមប្ដលពឹងប្ផាកពលើទឹកពភលៀង។

- ពធវើការសិកា សាឋ រពឡើងវញិ និងសាងសង់ របព័ននននទំនប់ការពារទឹកជំនន់ របព័ននពដា៉ះទឹក កបុងពោលបំណងកាត់បនទយពរោ៉ះមហនថរាយធមមជាតិប្ដលបណ្តឋ លមកពីទឹក។

- ពផ្លឋ តយកចិតថទុកដាក់ពលើកិចចរបឹងប្របងពលើអាងទពនលអាទិភាព រពមទំងអភិរកសលទនិភាពលាា ងទឹកពរកាមដី។

៦.

’

39

៣

- ។ - - ១ -

រ ។

-

-

40

៦.១

៦.១.១ ពោលពៅទី១:

ពោលពៅទី២: ល

៦.១.២ ពោលបំណងរបស់នាយដាឌ នឧតុនិយមរឺ៖

1. ពធវើឲ្យានការពជឿជាក់ពៅកបុងពសវាកមមពយករណ៏ឧតុនិយម 2. ពធវើឲ្យរបពសើរពឡើងនូវសមតទភាពធនធានមនុសសពៅកបុងថាប ក់ជាតិ និងថាប ក់ពែតថ

ពដើមផីឲ្យរតូវពៅនឹងតរមូវការរុណភាពដូច ប្ដលអបកានផថល់នូវពសវាពត៌ានឧតុនិយម

3. ពរងីកនូវបណ្តឋ ញរបព័ននអាកាសធាតុថាប ក់ជាតិ និងអនថរជាតិ 4. បពងកើតពឡើងនូវរបព័ននជូនដំណឹងទុកជាមុនថាប ក់ជាតិ និងព័ត៌ាន

ប្ដលទក់ទងពៅនឹងការបំពុលបរយិកាស។ ៦.២ រកបខ្ណ័្ឌ យទុធសាស្តសរសរមាបឧ់តនុយិម ប្ផនការយុទនសាស្តសថឧតុនិយមពៅពរកាមបរបិទប្របរបួលអាកាសធាតុ ពដាយអាចជួយដល់ ការពធវើឲ្យរបពសើរពឡើងនូវបរាិណ និងរុណភាពននការអភិវឌណពសវា ឧតុនិយម ពលើកមពស់សមតទភាពសាទ ប័នឧតុនិយម ពដាយរាប់បញ្ចូ លនូវធនធានមនុសស ម៉ាូ ប្ដល សរាប់វាយតនមលពៅពលើពរោ៉ះថាប ក់ននអាកាសធាតុ និងររប់ររងរាល់អវីទំងអស់ប្ដលជាកតាថ សំខ្ន់ននការបប្រមបរមួលអាកាសធាតុ ពដើមផីអនុវតថប្ផនការអភិវឌណន៏ជាតិ

41

របកបពដាយនិរនថរភាពរសបពៅនឹងប្ផនការយុទនសាស្តសថចតុពកាណ និងពោលពៅអភិវឌណន៏សហសវតសកមពុជា និងតាមការែិតែំរបឹងប្របងជាអនថរជាតិកបុងការរបយុទនននការប្របរបួល អាកាសធាតុ។

៦.៣ បញ្ហា ជាអទិភាពកនងុឧតុនិយមទាក់ទងនឹងការប្រែរែួលអាកាសធាតុ

តៈ 1. 2. 3. 4. 5. ការសរមបសរមួល និងបណ្តថ ៗ ការង្ហរទំងអស់ពន៉ះពៅកបុងចំពណ្តមនន

បញ្ញហ រនលឹ៉ះប្ដល រួររាប់បញ្ចូ លពៅកបុងប្ផនការយុទនសាស្តសថ និងប្ផនការសកមមភាពសរាប់បចចុបផនប និងពៅអនារត។

៦.៤ ផលប ុះពាល់ពីការប្រែរែួលអាកាសធាតុ និងកាលានុវតរភាព កនុងវិស័យឧតុនិយម ការប្របរបលួអាកាសធាតុ បណ្តថ លឲ្យានការប៉ា៉ះពាល់យ៉ាងខ្ល ំងពៅពលើការសាថ រ

និងអភិវឌណរបស់សងគមជាតិ។ ទនធឹមពន៉ះនាយកដាឌ នឧតុនិយម ានតួនាទីកបុងការអនុវតថររប់ររងពសវាកមមឧតុនិយមកបុងរកបែ័ណឍ ជាតិទំងមូល។ កបុងរកបែណឍ័ សហរបជាជាតិ និងកបុងនាមជាសាជិកននអងគការឧតុនិយមពិភពពលាក តាមរយៈរកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម នាយដាឌ នឧតុនិយម ានភារកិចចកបុងការប្ចករបំ្លកពត៌ានឧតុនិយមរបស់ែលួនពៅដល់របពទសជាសាជិកទំងអស់។ ពដើមផីសពរមចាននូវពោលពៅ និងពោលបំណងទំងឡាយ ប្ដលានកំណត់កបុងប្ផនការយុទនសាស្តសថពន៉ះ នាយកដាឌ នឧតុនិយម រតូវពិនិតយពឡើងវញិបចចុបផនបភាពនិងសាហរណកមមនូវពោលរំនិតថមីៗ រមួទំងចំពណ៉ះដឹង និង ត៌ានប្ដលពាក់ព័ននពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុពៅកបុងប្ផនការយុទនសាស្តសថតាមប្ផបកនីមួយៗ ប្ដលានកំណត់កបុងពនា៉ះពោលការណ៏នីមួយៗ រតូវប្ផាកពលើបញ្ញហ រនលឹ៉ះនានាពអាយរសបពៅតាមពោលនពយាយ និងប្ផនការរបស់ជាតិ។ ការវាយតនមលសកមមភាពរតូវានពរបើរាស់ជាមូលដាឌ នររឹ៉ះកបុងការពរៀបចំប្ផនការយុទនសាស្តសថពន៉ះ។

42

៦.៥ យុទធសាស្តសរប្រែរែួលអាកាសធាតុសរមាប់វិស័យឧតុនិយម កមមវធីិ ពោលពៅ ពោលបំណង សកមមភាព

1. ពលើកកមពស់សាទ ប័នការសរមប សរមួល និងបណ្តថ ញការង្ហរ

1. ពរៀបចំរចនាសមព័ននថាប ក់ ជាតិពៅពលើតួនាទីភារកិចច និង ការទទួលែុសរតូវពៅ កបុងពសវាកមមពត៌ានអា កាសធាតុកបុងរព៉ះរាជា ណ្តចរកកមពុជាឲ្យាន លារបពសើរ

2. ពោលពៅចំបងរឺកាល យ ជាសាទ ប័នមួយប្ដលាន ការសរមបសរមលួ និងសិកាសីុជពរៅពៅពលើផលប៉ា៉ះពាល់ពដាយសារការប្របរបួលអាកាសធាតុនិងនិតិវធីិកបុងការររប់ររង ការប្របរបួលអាកាសធាតុជាសាធារណៈ និងការអភិវឌណន៏ពត៌ានអាកាសធាតុថាប ក់ជាតិសរាប់វស័ិយកសិកមម។

1. ពដើមផបីពងកើតជំនួយការង្ហររសបចាប់និងពោលការណ៍ប្ណនំា

2. សរមួល និងបណ្តថ ញការង្ហរ

- ចងរកងពត៌ានប្ដលពាក់ព័នននិងចាប់រពមទំងពោលនពយាយ។

- ពិនិតយពឡើងវញិពលើរកបែ័ណឍ ចាប់ភាពែវ៉ះចពនាល ៉ះ ននពោលនពយាយនិងពរង្ហងនានា។

- សរមបសរមួលកបុងការពរៀបចំបរ ិបទចាប់ ប្ដលទក់ទងនឹងវស័ិយឧតុនិយម។

- ពរៀបចំប្ផនការរយៈពពលប្វងសរាប់អនុវតថ និងការផសពវផាយចាប់ឧតុនិយម។

- អពងកតតាមដាន និងវាយតនមលចំពពា៉ះការអនុវតថន៏ពៅថាប ក់ជាតិ និងថាប ក់មូលដាឌ ន។

- ផថល់ការោំរទជាជំនួយការឲ្យរកសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមកបុងបរបិទននការពរៀបចំន ពយាយ ប្ដលពាក់ព័នននឹងសកមមភាពការង្ហរឧតុនិយម។

- សហការជាមួយមនធីរធនធានទឹក និងឧតុនិយម ពៅថាប ក់ពែតថ ពដើមផ ីពរៀបចំប្ផនការ និងរពរាងនានា ប្ដលពាក់ព័ននពៅនឹងការប្របរបលួអាកាសធាតុ។

- ពិនិតយពឡើងវញិនូវរចនាសមពនន័សាទ ប័នការទទួលែុសរតូវតួនាទីភារកិចចនិតិវធីិកបុងការអនុវតថន៏ការង្ហរ

- ។

- អភិវឌណរបព័ននពត៌ានអាកាសធាតុ

43

ទុកជាមុន។

- ពា៉ះពុមភែិតប័ណតពត៌ានរបស់នាយកដាឌ នឧតុនិយម។

- ពធវើឲ្យរបពសើរពឡើងនូវរចនាសមព័នន សាទ ប័ន បណ្តថ ញការង្ហរជាមួយរបព័ននផសពវផាយពត៌ានអាកាសធាតុជាសាធារណៈ

- កំណត់និតិវធីិដ៏សមរសប ពដើមផីពលើកទឹកចិតថមន្រនថីកបុងការអនុវតថន៏ការង្ហរឲ្យានលារបពសើរ។

2. អភិវឌណន៏ធនធានមនុសស

1. អភិវឌណន៏ធនធានមនុសសឲ្យានលកេណៈលារបពសើរ និងពលើកកមពស់ជំនាញបពចចកពទសកបុងការអនុវតថរបកបពដាយរបសិទនភាពែពស់។

2.

- ពធវើការវាយតនមលតរមូវការសមតទភាពរបស់នាយកដាឌ នឧតុនិយម និងមនធីរធនធានទឹកនិងឧតុនិយមតាមបណ្តថ ពែតថ-រករងពដើមផីពធវើឲ្យរបពសើរពឡើងនូវចំពណ៉ះដឹងកបុងការប្របរបួលអាកាសធាតុ ការចងរកងកត់រតាទិនប័យ និងការពធវើរាយការណ៏។

- ពធវើការវាយតនមលតំរវូការសមតទភាពរបស់នាយកដាឌ ន និងមនធីរ ធនធានទឹក និងឧតុនិយម ពៅតាមបណ្តឋ ពែតថរករងនានា ពដើមផពីធវើពអាយរបពសើរពឡើងនូវចំពណ៉ះដឹង កបុងការប្របរបួលអាកាសធាតុ ការចងរកង ការកត់រតា និងបញ្ចូ លទិនបន័យ រពមទំងការពធវើរាយការណ៍។

- ពធវើការបណថុ ៉ះបណ្តថ លពៅមូលដាឌ នសថីពីការប្របរបលួអាកាសធាតុពដាយររបដណថ ប់ពៅពលើការនាុ ំការកាត់បនទភាពង្ហយរងពរោ៉ះនិងការពរបើរាស់បពចចកវទិយទំពនើបៗ ការររប់ររងទិនប័យ ការកត់រតា និងដំពណើ រការទិនប័យបពងកើតប្ផនទីអាកាសធាតុ និងជលសាស្តសថនិងការង្ហរឧតុនិយម កសិកមម

44

- ពរៀបចំប្ផនការយុទនសាស្តសថរពរាងការដ៏សមរសបនិងសរពសរសំពណើរពរាងពផសងៗ។ល។

-

-

- បពងកើតឲ្យានរបព័ននសវ័យរបវតថិ វាយតនមលតាមប្ផបកនីមួយៗ ពដើមផ ីចូលរមួឲ្យសីុជំពៅពៅកបុងការសិការសាវរជាវពលើវស័ិយឧតុនិយម និងការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

3. ការពកៀរររធនធានថវកិា និងហិរញ្ដបផទន

1. អភិវឌណពលើធនធានថវកិានិងហិរញ្ដបផទន

- សរមបសរមួលជំនួយអនថរជាតិសរាប់វស័ិយឧតុនិយម។

- បពងកើតសំពណើ រពរាងថមីៗ សរាប់ ជំនួយហិរញ្ដបផទន

- ទក់ទងយ៉ាងជិតសបិទនជាមួយសកាថនុពលធនធានថវកិានិងហិរញ្ដបផទនពផសងៗពទៀត។

4. រសាវរជាវ និងអភិវឌណ

ដាក់ឲ្យពរបើរាស់នូវប្ផបកសំខ្ន់ៗ ននកំុពយូទ័រប្ដលបំពាក់ពដាយបពចចកវទិយទំពនើបៗសរាប់ជាជំនួយកបុងការពិនិតយរសាវរជាវ

- បពងកើតការររប់ររងទិនប័យការពយករណ៏អាកាសធាតុរបចំនថៃ និងររប់ររងរបព័ននផថល់ព័ត៌ានទុកជាមុន

- ពរងីកចំពណ៉ះដឹងនិងផ្លល ស់បថូរព័ត៌ានពៅវញិពៅមកទំងកបុងតំបន់និងអនថរជាតិ។

-

45

- ពធវើការសិការសាវរជាវពលើប្ផបកវ ិទយសាស្តសថការសិកាពីរំរនូនបពចចកវទិយទំពនើបនិងពរតៀមបង្ហក រការសិកាផលប៉ា៉ះពាល់និងការការពារពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- ប្ចករបំ្លកព័ត៌ានសិការសាវរជាវជាសាធារណៈជាពិពសសចំពពា៉ះតំបន់ប្ដលទទួលការរំរាមកំប្ហងពដាយអាកាសធាតុ។

៦.៦. ការ ឧតុនិយម ការប្ណនំាសរាប់ការប្របរបួលអាកាសធាតុ និងការអនុវតថន៏ប្ផនការសំខ្ន់សរាប់

ការររប់ររង និងអភិវឌណន៏ប្ផនការសំខ្ន់ពលើវស័ិយឧតុនិយម ប្ដលពាក់ព័នននឹងការររប់ររងការប្របរបួលអាកាសធាតុាន៤ចំនុចដូចានកបុងតារាងខ្ងពរកាម៖

ប្ផនការយុទធសាស្រសត ប្ផនការសកមមភាព

1. ររប់ររងឧតុនិយម និងអភិវឌណសកមមភាពការង្ហរ ពដើមផីពឆលើយតបនិងការប្របរបួលអាកាសធាតុ

ររប់ររងនិងពធវើការអភិវឌណន៏របកបពដាយរបសិទនភាពរុណភាពនិងនិរនថភាព

2. ការររប់ររងទឹកជំនន់និងភាពរាងំសៃួត កាត់បនទយលប៉ា៉ះពាល់ពីទឹកជំនន់និងពរោ៉ះរាងំសៃួត ពដើមផីធានាាននូវសុវតថិភាពរទពយសមផតថិសុែាលភាពតាមរយៈការផសពវផាយព័ត៌ានពយករណ៏អាកាសធាតុរបកបពដាយសុរកិតភាពនិងរបសិទនភាពែពស់។

3. ររប់ររងទិនប័យនិងអភិវឌណន៏វធីិសាស្តសថកបុងការពធវើវ ិភារឧតុនិយមវទិយ

អភិវឌណនិងររប់ររងពដាយប្ផាកពលើការានព័ត៌ានទិនប័យររប់រោន់និងសមតទភាពកបុងការវភិារ

4. ពធវើឲ្យរបពសើរពឡើងនូវការររប់ររងរដឌាលនិងការអភិវឌណន៏ធនធានមនុសស

អភិវឌណន៏និងររប់ររងរដឌាល និងរបព័ននររប់ររងធនធានមនុសសសរាប់ការររប់ររងសកមមភាពកបុងវស័ិយឧតុនិយមឲ្យានលារបពសើរ។

៦.៧. បន្ុំសៅនឹងការ ឧតុនិយម ឆលងកាត់របវតតិតរមូវគ្ៅាមរបព័នធធមមជាតិ និងធនធានមនុសសច៊ាំគ្ពាុះការផ្លល ស់បតូរ និងការប្របរបួលអាកាសធាតុ គឺជាចាប់មួយ ប្ដលមិនមានការគ្លើកប្លង។ មនុសសជាតិ

46

ប្តងប្តបនាុ៊ាំគ្ៅនឹងការផ្លល ស់បតូរគ្នុះ គ្ហើយគឺជាជ៊ីវតិរស់គ្ៅ។ យ៉ែ ងណាកត៊ីគ្ៅគ្ពលថម៊ីៗ គ្នុះការផ្លល ស់បតូរ និងការគ្កើនគ្ឡើងគ្ៅាមការរបមាណននគ្សដឋកិចចសងគម ប្ដលយនតការបនាុ៊ាំគ្ដាយខលួនឯង មិនមានភាពរគប់រោន់គ្ទ។ ការបនាុ៊ាំគ្ៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ គឺជាការវវិឌ្ឍន៏ននសងគមចលករ ប្ដលានរកគ្ឃើញជាប្ផេកៗ គ្ដាយលទធភាពរបស់គ្យើងគ្ៅគ្លើសកមមភាពប្ដលានគ្រជើសគ្រ ើស។

ការបនាុពំៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ សំពៅពៅពលើសមតទភាពននរបព័ននសងគមនិងធមមជាតិ ពដើមផីកាត់បនទយភាពង្ហយរងពរោ៉ះ របយុទននឹងភាពជាក់ប្សថង រក៏ឺអវី ប្ដលរពឹំងទុក និងផលប៉ា៉ះ-ពាល់របស់វាកបុងសងគមពសដឌកិចច និងបរសិាទ ន (UNFCCC)។

យុទនសាស្តសថសរាប់អនុវតថពៅកបុងប្ផបកពន៉ះ រមួានពៅកបុងពោលពៅមួយចំនួនរបស់នាយកដាឌ នឧតុនិយម ប្ដលានកបុងតារាងខ្ងពរកាម៖

យុទនសាស្តសថ ពោលពៅ ពោលបំណង សកមមភាព អភិវឌណន៏សមតទភាព និងការររប់ររងឧតុនិយម សំពៅកាត់បនទយភាពង្ហយរងពរោ៉ះ និងផលប៉ា៉ះពាល់ពដាយការប្របរបួលអាកាសធាតុចំពពា៉ះពសដឌកិចចបរសិាទ ននិងសងគម។

ពលើករពរា ពសវាកមម អាកាសធាតុពដើមផីជួយ ដល់សហរមន៏កបុងការប្សវងយល់ និងបនាុំពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ

ពដើមផពីធវើឲ្យរបពសើរពឡើងនូវពសវាកមមអាកាសធាតុជាតិពដើមផីផថល់ការោំរទ ដល់ ការអភិវឌណន៏ពសវាកមមអាកាសធាតុ។

- ពធវើការពយករណ៏ដ៏សមរសបពដើមផពីឆលើយតបពៅនឹងតរមូវការពៅមូលដាឌ ន។

- បន្រញ្ញជ បចំពណ៉ះដឹងពៅកបុងសាទ ប័នជាតិ និងអបកពរបើរាស់ពៅមូលដាឌ នឲ្យយល់ដឹងពលើបញ្ញហ អាកាសធាតុ។

ពធវើឲ្យរបពសើរពឡើងនូវការវនិិចឆ័យកបុងពសវាកមមអាកាសធាតុចំពពា៉ះពហតុការនិងានររាមកំប្ហងពីអាកាសធាតុជាយថាពហតុមកពលើសុវតទិភាពសុែាលភាពធនធានទឹកបរសិាទ ននិងពសដឌកិចចជាតិ។

ផថល់ការប្ណនំា និងពសវាកមមអាកាសធាតុ ពរបើរាស់បពចចកវទិយទំពនើបនិង វធីិសាស្តសថថមីៗ ពដើមផីប្កលមាការពយករណ៏អាកាសធាតុ។

- កំណត់ការរបកាសអាសនបពៅពលើពោលពៅ ប្ដលទទួលផលប៉ា៉ះពាល់ពលើការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- បពងកើតរបព័ននពិនិតយសពងកតពដើមផពីឆលើយតបពៅនឹងតរមូវការននសាទ នភាពអាកាសធាតុជាក់លាក់ និងទិនប័យរយៈពពលប្វង។

៧.

- (១៩៩៣) ៩

47

- (១៩៩ ) - ( ១) ១ ១ ១ ១ ៩

៩ - ( ) - ១ (១១ ១៩៩៩)

” - ( )

រកប ( ៣ )

៣ ទទួលែុសរតូវពាក់ព័នននឹងទឹក ១ - កំណត់ពោលនពយាយ និងយុទនសាស្តសថអភិវឌណន៍ធនធានទឹក។

- សិកា និងរសាវរជាវពលើការង្ហរធនធានទឹក - ពរៀបចំប្ផនការអភិរកស និងអភិវឌណធនធានទឹកររប់ររងពដាយ

ផ្លធ ល់ និងពដាយរបពយលននការពរបើរាស់ធនធានទឹក និងកាត់បនទយពរោ៉ះមហនថរាយប្ដលពាក់ព័នននឹងទឹក។

- ពិនិតយ និងតាមដានការអនុវតថចាប់សឋីពីការររប់ររងធនធានទឹក - របមូល និងររប់ររងទិនបន័យ ព័ត៌ាន ឧតុនិយម ជលសាស្តសថ

និងទឹកពរកាមដី។ - ផឋល់ការប្ណនំាពលើការង្ហរបចចកពទស - ពរៀបចំកិចចសហការជាអនថរជាតិ ជាមួយបណ្តឋ របពទសសទិត

កបុងអាងទពនលពមរងគ។ - ពរៀបចំប្ផនការពរបើរាស ប្ផបកឧសាហកមម ថាមពល ។

- ពៅតាមទីរមួពែតថ រករង និងទីរបជំុជន - ពរៀបចំពោលនពយាយផគត់ផគងទឹកសាា ត និងអនាម័យ - ររប់ររងរពរាងឯកបំណង រឺពរបើរាស់ប្តសរាប់វរអីរគីសនី

៣ - សិការបមូលផឋុំ និងចងរកងជាឯកសារនូវទិនបន័យទឹកពរកាមដី។ - ទឹកសាា ត និងការពដា៉ះទឹកពៅតាមតំបន់ជនបទ។ - ពរៀបចំពោលនពយាយផគត់ផគងទឹកសាា ត និងអនាម័យ

- ការពដា៉ះទឹកពភលៀង និងទឹកកែវក់ពៅកបុងទីរករងភបំពពញ និងទីរមួ រករងនានា។

- រសាវរជាវ និង ផលូវនាវាចរ និងរបព័ននពហដាឌ

48

រចនាសមព័ននបំពរ ើការង្ហរដឹក ។

- ការពារ ការបំផលិចបំផ្លល ញ ធនធានធមមជាតិ និងរុណភាពបរសិាទ ន។

- រតួតពិនិតយ តាមដានការបំពុលទឹក និងរុណភាពទឹក និងរមួទំងការពចញលិែិតអនុញ្ញដ តិបពញ្ចញសំណល់រាវ។

- ពរៀបចំពោលនពយាយ និងយុទនសាស្តសថបំពរ ើឲ្យវស័ិយ រកុាេ របាញ់ និងពនសាទ ប្ដលានទំនាក់ទំនងពៅនឹងការពរបើរាស់ធនធានទឹក។

- ផឋល់ពយបល់ពៅតំណ្តងកមពុជា ពៅកបុងរករមរបឹកា ននរណៈកមមការទពនលពមរងគនូវរាល់បញ្ញហ ពាក់ព័នន នឹងសកមមភាពកបុងអាងទពនលពមរងគ ប្ដលប៉ា៉ះពាល់ដល់ផលរបពយជន៍កមពុជា។

- ។

៩

៣. : ការពរបើរាស់ទឹកពៅកមពុជា និងសាទ ប័នទទួលែុសរតូវ ការពរបើរាស់ទឹក លាន ម៣/ឆ្ប ំ និងភាររយ (វងរកចក) រកសួងទទួលែុសរតូវ កសិកមម 455 (56%) MOWRAM, MAFF ការពរបើរាស់របចំនថៃ 136 (17%) MOWRAM, MIME, MRD and city

administrations)

ការចិញ្ច ឹមសតវ 100 (13%) MAFF

ឧសាហកមម 30 (4%) MIME

ដ៏នទពទៀត 79 (10%) MOWRAM

49

៧.១ កំរតិថ្នន ក់ជាត ិ

កសិករ ( )

៧.២ កំរតិថ្នន ក់សរកាមជាតិ

១៩៩៩

- - - - ទឹ

50

៨. សរមមភាព នងិហានិភ័យ ផែលបឆលើយតបនងឹការផក្បក្បួលអាកាសធាតុរនងុវិសយ័ធនធានទរឹ និងឧតនុិយម

និងឧតុនិយម ( 4.3.9) សាកលផងភាពធនរទំនឹងអាកាសធាតុ (PPCR) (RGC-c, 2011) ៣៣ ” ” និងឧតុនិយម

(SAW, 2010 - 2013)

51

៣ ៩: ប្ផបកសំខ្ន់ៗ សកមមភាព ហានិភ័យ

បពងកើត និងប្កលំអរសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក

- របមូលផឋុំររប់ធនធាន និងការែំរបឹងប្របង ពដើមផបី្កលំអរសហរមកសិករពរបើរាស់ប្ដលានរសាប់។

- កំណត់ និងបពងកើតប្ផបក ឬតំបន់ថមីសរាប់បពងកើតសហរមកសិករពរបើរាស់ទឹក ។

- ែវ៉ះការោំរទប្ផបកហិរញ្ដវតទុ - សមតទភាពកសិករកបុងការចូលរមួ

ពោលនពយរដាឌ ភិាលរតូវានោំរទ

ការររប់ររងធនធានទឹកចរមរ៉ះ - ជំុរញុយនថការការររប់ររងធនធានទឹកចរមរ៉ះ ពដើមផីររប់ររងធនធានទឹក ប្ដលបណ្តឋ លមកពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ

- បនថសរមបសរមលួកបុងចំពណ្តមរកសួងសំខ្ន់ៗ សរាប់ដំពណើ រការររប់ររងធនធានទឹកចរមរ៉ះ។

-

- មិនអាចពយករានពីភាពង្ហយរងពរោ៉ះពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

ពោលនពយរដាឌ ភិាលរតូវានោំរទ

ការចូលរមួរបស់វស័ិយឯកជន និងការទទួលែុសរតូវ

- ជំរញុវស័ិយឯកជនពៅកបុងការបងនថលពសវាកមមបរសិាទ ន។ - ពលើកកំពស់ការយល់សំខ្ន់ៗ សរាប់រករមហ ុនឯកជនកបុងអភិវឌណន៍

ពៅនឹងការបនាុកំារប្របរបួលអាកាសធាតុ។ - ពលើកទឹកចិតថរករមហ ុនឯកជនកបុងការអភិវឌណន៍របកបពដាយនិរនថរភាព

និងការអភិវឌណប្ដលរបកបពដាយានការសាយភាយជាតិកាបូនតិច។

- ពោលនពយាយជាតិរតូវានអនុវតថយ៉ាងមឹុងា៉ា ត់

- ការោំរទប្ផបកហិរញិ្ដវតទុចំពពា៉ះការរបតិបតថិចាប់បនថពទៀត

ពោលនពយរដាឌ ភិាលរតូវានោំរទ

វមិជឈការ និងអភិាលកិចចលា ពៅកបុងការររប់ររងធនធានទឹក

-

- កសាងសមតទភាពកបុងការររប់ររងធនធានទឹក និងការពរបើរាស់បពចចកវទិយធាតុអាកាសទំពនើបពៅថាប ក់ពរកាមជាតិ។

- ែវ៉ះការោំរទប្ផបកហិរញ្ដវតទុជាតិ ពោលនពយរដាឌ ភិាលរតូវានោំរទ

“ ” ពរោងការរតួតពិនិតយយ៉ាងចាស់លាស់ -

-

- ែវ៉ះការោំរទប្ផបកហិរញ្ដវតទុ - ែវ៉ះនូវខ្តនូវធនធានមនុសស

រដាឌ ភិាលរតូវានការសនយ

52

- ការពរៀបចំសរាប់បញ្ញហ នររបូយីកមម

- ការសរមបសរមួលកបុងចំពណ្តមសាទ ប័នពាក់ព៍នន

- ចំពណ៉ះដឹងននការប្របរបួលអាកាសធាតុននសាទ ប័នព័នន

រដាឌ ភិាលរតូវានការសនយ

សុវតទភាព និងពសទរភាពននការពរបើរាស់ទឹក

- ពរៀបចំការពរបើរាស់ទឹកពដាយពិចរណពីពរោ៉ះរាងំសៃួត។ - សាងសង់របព័ននធារាសាស្តសថរបកបពដាយសទិរភាពកបុងការពដា៉ះរសាយ

ពីការថយចុ៉ះននទឹកពភលៀងពដាយការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

ទឹកសាា ត និងការផគត់ផគង ការពាររុណភាពទឹកននរបភពផគត់ផគងទឹកសាា ត (ទពនល បឹង ។ល។) កបុងការពដា៉ះរសាយជាមួយភាពង្ហយរងពរោ៉ះពីការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

ការពរបើរាស់ទឹកពរកាមដី - ពរៀបចំប្ផនការអភិរកសទឹកពរកាមដី។ - ពរៀបចំនិយ័តកមមកំណត់ទឹកពរកាមដី។

ប្ផនការយ៉ាចាស់លាស់ពលើបរសិាទ នទពនល - កសាងមូលដាឌ នររឹ៉ះសរាប់ការពរបើរាស់ទឹកពរកាមដី និងរតួតពិនិតយ។.

- ធានានូវតួនាទីននបរសិាទ នទពនលរមួទំងការអភិរកស របព័ននពអកូឡូសីុ និងតួនាទីប្ដលទក់ទងនឹងទឹក។

ការរសាវរជាវ និងអភិវឌណន័ធនធានទឹក - បពងកើតការរសាវរជាវពលើអវីប្ដលសំខ្ន់បំផុតពលើធនធានទឹក ដូចជាផលប៉ា៉ះពាល់ននការប្របរបួលអាកាសធាតុ។

- រតូវកំណត់ជាអាទិនភាពនូវសកមមភាពពដា៉ះរសាយនឹងការប្របរបលួអាកាសធាតុពលើការររប់ររង និងអភិវឌណន៍ធនធានទឹករបកបពដាយនិរនថរភាព

53

៩. ផផនការធនធានហរិញ្ញវតថុ

៩ ៣ ១ (3.4.9)

3.4.9: ៩ ១៣ ( ៣ )

2009 13,902,000 31,200,000 0 45,102,000

2010 23,962,000 38,700,000 211,785,000 274,447,000

2011 22,645,000 50,300,000 2,249,63,000 297,908,000

2012 18,000,000 46,500,000 245,746,000 310,246,000

2013 20,991,000 39,500,000 261,830,000 322,321,000

Total 99,500,000 206,200,000 944,324,000 1,250,024,000

កសិករ

FWUCs

54

ទឹក ពរោ៉ះ

ាន

( ៣)

១០. ក្របខ័ណ្ឌ ការងារតាមោន និងវាយតពមល

តុ ( ) ( ១ ) តុ

រណកមមការជាតិប្របរបួលអាកាសធាតុ តុ កសិកមម និងទឹក (RGC, 2010) តុ

ជូន ”

55

” កសិករ

តុ តុ (milestones)

១១. ការសននិោា ន

ធនធាន

រណកមមការជាតិប្របរបួលអាកាសធាតុ (NCCC) សកមមភាពកមមវធីិបនាំុជាតិ ពៅនឹងការប្របរបួលអាកាសធាតុ (NAPA) ប្ផនការ

56

។

***

57

តារង៣ គសរមាងវិនិសោគសាធារណ្ៈសលើវិសយ័ធនធានទកឹ និងឧតុនយិម កនងុការអនុវតរប្ផនការយទុធសាស្តសរអភវិឌ្ឍនប៍ច្ចុែបននកមម (២០០៩-២០១៣)( US$1,000)

ស ម្ ុះគសរមាង រែភពទុន រយៈសពលអនុវតរគសរមាង

តម្មលគសរមាង

កំរតិទនុវិនិសោគប្ច្កតាមឆ្ន ំ ទុនប្ដ្លរកបាន តរមូវការទុនបប្នាម

2009 2010 2011 2012 2013 ទុនសរបុ 2009-2013

រដ្ឋឋ ភបិាល ជំនួយ

រ.គបក្ាងវថិការរែា I. គសរមាងកំពុងដំ្សណ្ើ រការ

កសាងមនធីរធនធានទឹក និងឧតុនិយម តាមបណ្តឋ ពែតថ រដឌ 2002-2013 2,093 100 250 250 300 342 1,242

ពរងឹងសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក ២៤ កប្នលង រដឌ 2002-2012 348 30 80 80 100 290

រពរាងអភិវឌណន៍ចរមរ៉ះខ្ងលិចរាជធានីភបំពពញ រដឌ 2004-2010 12,378 4,869 1,621 6,490

សាឋ រពហដាឌ រចនាសមព័ននធារាសាស្តសថ ២៩ កប្នលង រដឌ 2007-2011 21,850 1,714 1,611 1,720 5,045

សាឋ រពហដាឌ រចនាសមព័ននធារាសាស្តសថ ១៩ កប្នលង រដឌ 2008-2011 12,400 1,465 1,500 1,385 4,350

កិចចដំពណើ រការប្ថទំរបព័ននធារាសាស្តសថ រដឌ 2009-2011 8,000 2,000 3,000 3,000 8,000

ការរសង់ និងបញ្ចូ លទិនបន័យរបព័ននធារាសាស្តសថ រដឌ 2009-2013 80 20 20 20 20 80

ជួសជួល និងសាងសងរបព័ននធារាសាស្តសថ ២៦ កប្នលង រដឌ 2009-2013 24,863 3,724 5,000 5,000 5,000 6,139 24,863

សរបុ I 82,012 13,902 13,082 11,455 5,420 6,501 50,360

II. គសរមាងអទិភាពខ្ពស់កំពុងច្រចារ ពរៀបចំសហរមន៍កសិករពរបើរាស់ទឹក រដឌ 2010-2012 9,000 2,000 2,000 2,500 2,500 9,000

ជួសជុលរបព័ននធារាសាស្តសថ ៣០ កប្នលង រដឌ 2010-2013 10,000 2,000 2,000 3,000 3,000 10,000

ជួសជុលសាទ នីយ៍បូមទឹក ៣៥ កប្នលង រដឌ 2010-2013 9,000 2,000 2,000 2,000 3,000 9,000

សាងសងសាទ នីយ៍បូមទឹក ២០ កប្នលង រដឌ 2010-2013 6,000 1,500 1,500 1,500 1,500 6,000

ជួសជុលា៉ា សីុនបូមទឹកធុនមធយម ៤២០ កប្នលង រដឌ 2010-2013 2,100 500 500 500 600 2,100

សាឋ រ និងប្កលំអររបឡាយតាមសាទ នីយ៍បូមទឹក ៨៥ កប្នលង រដឌ 2010-2013 4,300 1,000 1,000 1,000 1,300 4,300

សាឋ ររបឡាយពមនំាទឹកោស់រកឡននរបព៍ននាសាក់ រដឌ 2010-2013 4,500 1,000 1,000 1,000 1,500 4,500

តំពឡើងសាទ នីយ៍ឧតុនិយមសីុណុបទិកតាមបណ្តឋ ពែតថ រដឌ 2010-2013 300 60 70 80 90 300

58

បំពាក់ឧបករណ៍តាមសាទ នីយ៍ឧតុនិយមពៅតាមពែតថ រដឌ 2010-2013 240 120 120 240

ការង្ហរជលសាស្តសថ និងការង្ហរទពនល រដឌ 2010-2013 3,700 700 1,000 1,000 1,000 3,700

សរបុ II 49,140 0 10,880 11,190 12,580 14,490 49,140

សរបុ កៈ I+II 131,152 13,902 23,962 22,645 18,000 20,991 99,500

ខ.គបក្ាងបក្បើក្ាសថ់វិកាជំនួយបរបទស I. គសរមាងកំពុងដំ្សណ្ើ រការ មជឈមណឍ លពសវាកមមបពចចកពទសសរាប់របព័ននពរសាចរសព ជប៉ាុន 2002-2011 5,250 500 500 500 1,500 1,500

រពរាងអភិវឌណន៍របព័ននពរសាចរសពពៅតំបន់ពាយពយ ADB+AFD 2005-2013 30,870 3,500 5,000 6,000 6,000 6,500 27,000 27,000

ជួសជុលទំនប់អាងាសក់ពៅពែតថាត់ដំបង ជប៉ាុន 2008-2010 2,100 1,300 200 1,500 1,500

ជួសជុលរបព័ននធារាសាស្តសថកំពីងពួយជំហា នទី២ FAO 2006-2010 1,600 500 500 1,000 1,000

អភិវឌណអាងទឹកសធឹងតាសាល ឥណ្តឍ 2009-2012 15,000 2,000 4,000 4,000 5,000 15,000 15,000

សាឋ រពហដាឌ រចនារបព័ននពរសាចរសពពៅបូព៌ា ឦសាន IMF 2007-2011 33,800 13,000 8,000 2,000 23,000 23,000

រពរាងអភិវឌណន៍អាងទឹករកំាងពននល កូពរ ៉ា 2006-2013 26,700 4,000 3,500 5,000 5,500 6,000 24,000 24,000

ការររប់ររងទឹក និងរបព័ននពរសាចរសពពៅកំពត តាប្កវ និងកំពង់ធំ

អូស្តសាថ លី 2009-2013 13,400 400 2,000 4,000 4,000 3,000 13,400 13,400

សាឋ ររបព័ននពរសាចរសពកណ្តឋ លសធឹងជំហា នទី២ ជប៉ាុន 2009-2011 3,200 1,000 1,000 1,200 3,200 3,200

ជួសជុលប្កលំអរទវ រទឹករលាំងនរជ ពែតថកំពង់សពឺ ជប៉ាុន 2009-2011 4,600 1,500 1,500 1,600 4,600 4,600

សាឋ រពឡើងវញិប្រពកពៅតាមបពណ្តឋ យរពំប្ដនកមពុជា ពវៀតណ្តម

WB 2009-2012 3,000 500 500 1,000 1,000 3,000 3,000

រពរាងពសទរភាពននតំបន់បឹងទពនលសាប ADB 2009-2013 28,000 3,000 3,000 7,000 7,000 8,000 28,000 28,000

រពរាងអភិវឌណន៍ធនធានទឹកពហុបំណងអាងសធឹងប្សន Kuwait 2010-2015 356,000 8,000 16,000 16,000 16,000 56,000 56,000

ជួសជុលអាងទឹកសធឹងប្រសង ឥណ្តឍ 2010-2012 5,000 1,000 2,000 2,000 5,000 5,000

សរបុ I 528,520 31,200 38,700 50,300 46,500 39,500 206,200 0 206,200

II. គសរមាងអទិភាពខ្ពស់កំពុងច្រចារ ពលើកកំពស់ពសវាកមមឧតុនិយម ជប៉ាុន 2010-2013 7,200 1,000 1,400 1,400 3,400 7,200 7,200

សាឋ របណ្តឋ ញសាទ នីយ៍ជលសាស្តសថ ៣០ កប្នលង រកជំនួយ 2010-2012 370 120 120 130 370 370

ផសពវផាយពោលនពយាយជាតិពលើវស័ិយធនធានទឹក រកជំនួយ 2010-2012 100 30 30 40 100 100

59

អភិវឌណន៍របព័ននពរសាចរសពនវកូ រកជំនួយ 2010-2013 30,000 5,000 5,000 5,000 15,000 30,000 30,000

ការសិកាសឋីពីការប្កលំអររបព័ននរតួតពិនិតយជលសាស្តសថ រកជំនួយ 2010-2013 5,000 500 1,500 1,500 1,500 5000 5,000

ជួសជុលអាងទឹកនរពនប់ រកជំនួយ 2010-2012 1,400 400 500 500 1,400 1,400

ជួសជុលរបព័ននពរសាចរសពអូរដំរឆីលង រកជំនួយ 2010-2011 600 300 300 600 600

អភិវឌណន៍របព័ននពរសាចរសពអាងសធឹងសាល រូ ជប៉ាុន 2010-2013 14,000 1,000 1,000 6,000 6,000 14,000 14,000

រពរាងការពារទឹកជំនន់តាមទពនលពមរងគ GMS 2010-2013 10,800 1,000 2,000 2,000 5,800 10,800 10,800

ជួសជុលរបព័ននពរសាចរសព និងរតួតពិនិតយទឹកជំនន់ទំនាបទពនលពមរងគ

GMS 2010-2015 31,200 1,000 2,000 3,000 4,200 10,200 10,200

អភិវឌណនការពរសាចរសព និងរតួតពិនិតយទឹកជំនន់អាងសធឹងពពាធិសាត់

GMS 2010-2015 101,200 2,000 3,000 3,000 4,000 12,000 12,000

ជួសជុលរបព័ននធារាសាស្តសថចំនួន ៦ កប្នលង រកជំនួយ 2010-2011 565 200 365 565 565

ពរៀបចំរបព័ននធារាស្តសថតាពមៀ និងសំបូរ រកជំនួយ 2010-2013 15,180 4,000 4,000 4,000 3,180 15,180 15,180

ប្កលំអររបព័ននធារាសាស្តសថពៅពែតថកំពង់ធំ រកជំនួយ 2010-2013 10,000 2,000 2,000 3,000 3,000 10,000 10,000

អភិវឌណសធឹងភាល ច រកជំនួយ 2010-2013 12,000 1,000 2,000 4,000 5,000 12,000 12,000

ររប់ររង និងរតួតពិនិតយទឹកពរកាមដី រកជំនួយ 2010-2012 309 135 98 76 309 309

អភិវឌណរបព័ននធារាសាស្តសថសធឹងសាវ សាល ប់ India 2010-2013 15,900 3,500 3,500 4,000 4,900 15,900 15,900

អភិវឌណរបព័ននធារាសាស្តសថកងហតពៅពែតថាត់ដំបង ចិន 2010-2013 31,000 7,000 7,000 8,000 9,000 31,000 31,000

ទំនប់ការពារទឹកជំនន់ទពនលកំពង់រតប្បក ពែតថនរពប្វង ចិន 2010-2013 22,500 5,000 6,000 6,000 5,500 22,500 22,500

សាឋ រពឡើងវញិរបព័ននពរសាចរសព និងពដា៉ះទឹកទពនលសាបខ្ងលិចពែតថកំពង់ឆ្ប ំង ពពាធិសាត់ ាត់ដំបង

ជប៉ាុន 2010-2015 47,100 5,000 6,000 7,000 8,000 26,000 26,000

សាឋ ររបឡាយពមកឺចកពៅពែតថសាវ យពរៀង រកជំនួយ 2010-2012 3,000 1,000 1,000 1,000 3,000 3,000

ពរៀបចំរបព័ននធារាសាស្តសថចរកឹ ពែតថពពាធិសាត់ រកជំនួយ 2010-2011 1,200 600 600 1,200 1,200

ការប្រពកជីកពៅពែតថាត់ដំបង រកជំនួយ 2010-2011 1,000 500 500 1,000 1,000

ពរៀបចំរបព័ននធារាសាស្តសថាក ក់ពែតថពសៀមរាប រកជំនួយ 2010-2013 6,000 1,000 1,000 2,000 2,000 6,000 6,000

អភិវឌណទំនប់មងគលបូរ ីពែតថបនាធ យានជ័យ កូពរ ៉ា 2010-2013 19,000 4,000 5,000 5,000 5,000 19,000 19,000

អភិវឌណទំនប់ពហុបំណងដូនរទី ពែតថាត់ដំបង កូពរ ៉ា 2010-2015 31,000 5,000 6,000 7,000 8,000 26,000 26,000

សាឋ រសធឹងតូច និង អាងទពនលាទី ពែតថកណ្តឋ ល តាប្កវ ជប៉ាុន 2010-2013 22,000 5,000 5,000 6,000 6,000 22,000 22,000

60

សិកាធនធានទឹកសធឹងពពាធិសាត់ រកជំនួយ 2010-2012 700 200 200 300 700 700

សិការពរាងពហុបំណងអាងសធឹងាត់បំបង កូពរ ៉ា 2010-2012 1,300 400 400 500 1,300 1,300

សិកាធនធានទឹកពៅសធឹងសប្ងក ពែតថាត់ដំបង ADB 2010-2012 1,000 300 300 400 1,000 1,000

ររប់ររង និងអភិវឌណន៍កមមវធីិធនធានទឹក ADB 2010-2015 45,000 6,000 6,000 6,000 7,000 25,000 25,000

អភិវឌណធនធានទឹកសធឹងប្កវ ពែតថកំពត ចិន 2010-2015 40,000 5,000 5,000 5,000 5,000 20,000 20,000

អភិវឌណទឹកសធឹងពពាធិសាត់ទំនប់ទី៣ និងទំនប់ទី៥ ចិន 2010-2015 60,000 7,000 7,000 8,000 8,000 30,000 30,000

អភិវឌណធនធានទឹកពៅអាងសធឹងពសាថ ង ចិន 2010-2015 80000 20,000 20,000 20,000 20,000 80,000 80,000

អភិវឌណធនធានទឹកពៅអាងសធឹងប្រសង ចិន 2010-2015 100,000 25,000 25,000 25,000 25,000 100,000 100,000

អភិវឌណធនធានទឹកខ្ងពជើងពលើអាងសធឹងប្រពកពតាប ត កូពរ ៉ា 2009-2013 50,000 10,000 10,000 15,000 15,000 50,000 50,000

អភិវឌណធនធានទឹកអាងសធឹងពពាធិសាត់ កូពរ ៉ា 2010-2015 250,000 50,000 50,000 50,000 50,000 200,000 250,000

សាឋ រពឡើងវញិទំនប់សាលាតាអនពៅពែតថាត់ដំបង រកជំនួយ 2010-2012 5,000 1,000 2,000 2,000 5,000 5,000

ពរៀបចំរបព័ននពរសាចរសពកំពីងពួយ ពែតថាត់ដំបង រកជំនួយ 2010-2012 5,000 1,000 2,000 2,000 5,000 5,000

សាឋ រពឡើងវញិរបឡាយពមកុា ពែតថបនាធ យានជ័យ រកជំនួយ 2010-2012 2,000 500 500 1,000 2,000 2,000

ពរៀបចំរបព័ននពរសាចរសពបំណក ពែតថពពាធិសាត់ រកជំនួយ 2010-2013 10,000 2,000 2,000 3,000 3,000 10,000 10,000

ជួសជុលអាងទឹកមារកង ពែតថកំពង់ធំ រកជំនួយ 2010-2012 1,200 400 400 400 1,200 1,200

បពងកើតសាទ នីយ៍រតួតពិនិតយរុណភាពទឹកជំុវញិបឹងទពនលសាប រកជំនួយ 2010-2013 700 100 150 200 250 700 700

បពងកើតសាទ នីយ៍ពយករទឹកជំនន់តាមដងសធឹងសំខ្ន់ៗ រកជំនួយ 2010-2013 1,000 100 200 300 400 1,000 1,000

ផសពវផាយ ចាប់សឋីពីការររប់ររងធនធានទឹក រកជំនួយ 2010-2013 400 100 100 100 100 400 400

រពរាងពរៀបចំប្ផនទីតំបន់ដីលិចទឹក រកជំនួយ 2010-2013 800 200 200 200 200 800 800

ការរសង និងបញ្ចូ លទិនបន័យរបព័ននធារាសាស្តសថ រកជំនួយ 2010-2013 750 150 200 200 200 750 750

ការង្ហរបញ្ញច ប់ពយនឌ័រពលើវស័ិយធនធានទឹក រកជំនួយ 2010-2013 1000 250 250 250 250 1000 1000

សិកា និង ជួសជុលរបព័ននពដា៉ះទឹកសំណល់ ១៤ កប្នលង រកជំនួយ 2010-2013 6000 1500 1500 1500 1500 6000 6000

ពរៀបចំរបព័ននទឹកសាា ត ៥ កប្នលង រកជំនួយ 2010-2013 5000 1000 1000 1000 2000 5000 5000

សិកា និងរបមូលទិនបន័យទឹកពរកាមដី រកជំនួយ 2010-2013 350 50 100 100 100 350 350

សាឋ រប្រពកតាតំា ពែតថនរពប្វង រកជំនួយ 2010-2013 1400 300 300 400 400 1400 1400

ជួសជុលរបព័ននធារាសាស្តសថចន់ថាប ល់ ពែតថកំពង់សពី រកជំនួយ 2010-2011 900 400 500 900 900

ជួសជុលរបព័ននធារាសាស្តសថអាចំង ពែតថកំពង់ឆ្ប ំង រកជំនួយ 2010-2011 800 300 500 800 800

61

References

1. MOWRAM (Ministry of Water Resources Management and Meteorology). 2000. National Water Sector Profile for the Kingdom of Cambodia.

2. MOWRAM. 2008. Master Plan of water resources development in Cambodia. Report of

Republic of Korea, Korea International Cooperation Agency.

3. Royal Government of Cambodia (RGC). 2010. Law on Water Resources Management of the Kingdom of Cambodia.

4. Royal Government of Cambodia (RGC). 2010. Program Design Document for Strategy for

Agriculture and Water (2010 – 2013).

5. Royal Government of Cambodia (RGC). 2004. National Water Resources Policy for the Kingdom of Cambodia.

6. Royal Government of Cambodia (RGC). 2008. Strategic National Action Plan for Disaster Risk

Reduction, 2008 – 2013.

62

63