Univerzitet”Goce Del~ev”-[tip

Ekonomski fakultet

Seminarska rabota po

Finansiski pazari i instucii

Tema:

BERZATA VO MAKEDONIJA

Mentor:

Izrabotile:

Prof.d-r Krste {ajnoski Gorica Petrova

081016

Marina Petrova

Dimitar Trajkov 081093

[tip,Maj 2011

SODR@INA

1.

VOVED----------------------------------------------------------------------------------------------

---2

2.APSTRAKT--------------------------------------------------------------------------------------

----3

3. OSNOVNI PRETPOSTAVKI ZA OSNOVAWE I USPE{NO RABOTEWE NA

EFEKTNA BERZA VO MAKEDONIJA------------------------------4

4.OSNOVAWE NA MAKEDONSKA BERZA NA DOLGORO^NI HARTII OD

VREDNOST-----------------------------------------------------------------------------------------

-----9

4.1

Istorija-------------------------------------------------------------------------9

4.2

Organizacija---------------------------------------------------------------

10

4.3 Pazarni

Segmenti------------------------------------------------------11

4.4 Uslovi za kotacija za hartiite od

vrednost--------12

4.5

Trguvawe----------------------------------------------------------------------

-13

4.6 Berzanski elektronski sistem za

trguvawe--------13

1

4.7 Kliring i

poramnuvawe-------------------------------------------14

5.Zaklu~ok------------------------------------------------------------------

----15

6.Koristena literatura----------------------------------------------------

16

1.VOVED

Берзата е организација која ги процесира купувањето и продавањето на акциите и другите хартии од вредност: обврзници, опции, фјучерски. На берзата тргуваат само овластени фирми - брокери, кои работат по налог и во име на своите клиенти - физички и правни лица. Хартиите од вредност ги издаваат издавачи - најчесто правни лица кои можат да издаваат обврзници и акции. За да може да се тргува со некоја хартија од вредност на берзата, таа треба да биде вклучена (котирана) во тргувањето. Некои од условите за вклучувањето ги определува самата берза. Кога овие претпоставки се остварени, може да се рече дека берзата е место кајшто физички и правни лице, преку брокери, тргуваат со хартии од вредност издадени од разни физички и правни лица.

Во зависност од предметот на тргување, берзите се делат на:

2

стокови или меркантилни берзи кајшто се тргува со материјални добра (нпр. нафта, метали, итн.)

берзи на хартии од вредност (акции, обврзници, фјучерси, опции, итн.)

берза на валути - кајшто се тргува со валути.

Првата берза била организирана во Анверпен во 1460 година, а следната во Лион во 1462. На првите берзи повеќе се тргувало со стоки (меркантилна берза) отколку со хартии од вредност.

Берзанскиот индекс е индикатор кој го покажува движењето на цените на репрезентативните хартии од вредност кои се котираат на некоја берза. Самата берза ги избира репрезентативните хартии, кои најдобро го отсликуваат целокупното движење на цените. Берзата може да определи повеќе индекси за различни видови на хартии од вредност, поделени по разни критериуми (вид на индустрија, вид на хартија, итн.)

2.APSTRAKT

Берзата е организација која ги процесира купувањето и

продавањето на акциите и другите хартии од вредност:

обврзници, опции, фјучерски. На берзата тргуваат само

овластени фирми - брокери, кои работат по налог и во име на

своите клиенти - физички и правни лица

3

ABSTRACT

Exchange is an organization that processes the purchase and selling of

stocks and other securities: bonds, options, fjucherski. The stock market

traded by authorized firms - brokers, working at the behest and on behalf

of its clients - individuals and legal entities

3.OSNOVNI PRETPOSTAVKI ZA OSNOVAWE I

USPE[NO RABOTEWE NA EFEKTNA BERZA VO

MAKEDONIJA

Za da bide osnovana i uspe[no da raboti edna efektna berza

treba da bidat ispolneti pove}e preduslovi. Toa zna~i deka postojat

pove}e faktori [to go determiniraat osnovaweto na efektna berza.

Dominantite mo`at da bidat posmatrani od pove}e aspekti: od

nacionalen i me|unaroden, od objektiven i subjektiven aspekt, od

4

istoriski odnosno bremenski, od institucionalen i neinstitucionalen

aspekt itn.

Vo natamo{nite izlagawa }e se obideme da upatime na

nekolku determinanti:

1. edna od osnovnite determinanti za osnovawe i uspe{no

rabotewe na efektna berza e nivoto na razvienost na

nacionalnata ekonomija. Imeno, stanuva zbor za

nivoto na razvienost na proizvodnite sili, ekonomskata i

finansiskata diverzifikacija na nacionalnata ekonomija,

dinamikata na stopanskiot raste`, razvitokot na

pazarnite odnosi, posebno na finansiskiot Pazar i

negovite elementi (pazarot na pari i kratkoro~ni hartii

od vrednost, pazarot na kapital i dolgoro~ni hartii od

vrednost i devizniot Pazar). Nabquduvano od aspekt na

ovaa determinanta Makedonija spa|a vo grupata na

zemji vo razvitok koja vo poslednite nekolku godini duri

bele`i negativna stapka na raste`. Striktnoto

po~ituvawe na ovaa determinanta vo ovoj moment bi

pretsavuvalo pre~ka za osnovawe i uspe{no

funkcionirawe na efektna berza vo Makedonija. Me|utoa,

toa po~ituvawe iako ima svoj rezon, sepak treba da se

ima predvid deka osnovaweto na efektnata berza i

nejzinoto funkcionirawe bi imale svoe avtonomno

pozitivno vlijanie vrz obemot i dinamikata na

nacionalnata ekonomija i na strukturata na taa

ekonomija.

2. Sledna determinanta e sostojbata vo nacionalnata

ekonomija. Imeno, stanuva zbor za toa dali vo

nacionalnata ekonomija ima uramnote`eni

makroekonimski odnosi ili pak, postoi inflacija ili

deflacija. Vrz osnova na toa dali nacionalnata valuta ima

stabilna kupovna sila i intrvalutna vrednost (devizen

kurs) ili pak, kupovnata sila pa|a ili raste, a devizniot

5

kurs se zgolemuva ili se namaluva. Isto taka e mnogu

zna~ajno dali bilansot na pla}awe e uramnote`en ili ima

deficit ili suficit. Vo zavisnost od nivoto na razvienost na

nacionalnata ekonomija i sostojbata vo taa ekonomija

dosta zna~aen e sistemit i stepenot na investiraweto.

Makedonija od aspekt na ovaa determinanta spa\a vo

grupata na zemji so nizok stepen na vnatre{na i

nadvore[na ramnote`a i so klasi~en sistem na

investirawe. Otvoraweto na efektna berza smetame

deka nema da vlijae vrz natamo[noto vlo[uvawe na

ekonomskata konstelacija vo Makedonija. Naprotiv,

smetame deka }e vlijae stabilizaciono i vo golema mera

}e pridonese za zabrzano menuvawe ili transformirawe

na postojniot sistem na investirawe vo sovremen sistem

na investirawe po pat na razvivawe na pazarnite odnosi

vo sistemit na investirawe preku razvivawe na pazarot

nakapital i dolgoro~ni hartii od vrednost i posebno na

efektnata berza.

3. Postoewe na potreben broj na vidovi na hartii od

vrednost koi bi bile predmet na trguvawe i adekvatni

koli~ini od tie hartii od vrednost. Gledano od aspekt na

ovaa determinanta Makedonija spa|a vo zemjite vo

tranzicija od socijalisti~ki ekonomski sistem na pazarna

ekonomija. Kako i site drugi zemji vo tranzicija , taka i

Makedonija vo po~etokot vo po~etokot nema razvien

sistem i praktika na hartii od vrednost , nema akcii i

akcionerski kapital koi se karakteristika na porazvienite

pazarni ekonomii. So prifa}aweto na institucionalnite

re{enija vo vrska so transformacijata na op{testveniot

kapital, odnosno so negovoto privatizirawe }e se

sozdavaat uslovi za razvivawe na sistemot na hartii od

vrednost i na efektnata berza. Isto taka vo uslovi na

pazarna ekonomija dr`avata i drugite institucii i

6

asocijacii }e pristapat kon primarna , podocn akon

sekundarna emisija na hartii od vrednost koi }e

pretstavuvaat soliden materijal za trguvawe na berzata

vo Makedonija. Spored toa, sozdavaweto na soliden

materijal za trguvawe na berzata ne e subjektivna `elba,

tuku objektivna realnost determinirana od stepenot na

po~ituvawe na pazarnite zakonitosto i postulatite na

sovremenoto stopanisuvawe i odnesuvawe.

4. Institucionalni determinanti. Sekoja nacionalna

ekonomija koja se nao|a vo tranzivija vo koja gi napu{ta

osnovnote sistemski, makroekonomski i mikroekonimski

karakteristiki na socijalisti~kiot stopanski sistem i so toa

poprima karakteristiki na pazarna ekonomija vo razvoj,

spored toa i vo Makedonija, pokraj Ustavot mora da se

donesat i niza zakoni koi }e pretstavuvaat

institucionalna osnova i pretpostavka za razvivawe na

pazarni odnosi vo skoro site oblasti na `iveewe i

stopanisuvawe. Od aspekt na uspe{no funkcionirawe na

berzata na efekti vo Makedonija smetame deka e nu`no

donesuvawe na slednive zakoni: za monetaren

(pari~en) sistem, za banki i {tedilnici, za narodna

banka, za dano~en sistem, za devizen sistem, za

smetkovodstvo, za kontrola i revizija, za formirawe na

specijalizirani institucii, za revizija i procenka na imotot,

za specijalizirani ku}i za kliring (clearing house), za

formirawe na specijalizirani institucii (agencii) za

osiguruvawe na plasmani na finansiski sredstva, za

ste~aj (bankrotstvo) i likvidacija na nesolventni subjekti.

Tuka zadol`itelno spa|aat slednive zakoni koi direktno se

odnesuvaat na pazarot na hartii od vrednost: zakon za

hartii od vrednost i promet so hartii od vrednost, za

Pazar na pari i kratkoro~ni hartii od vrednost, za efektni

berzi (Pazar na dolgoro~ni hartii od vrednost), za

7

devizen Pazar, za brokerski ku}i, za institucionalni

investitori (investicioni fondovi, osiguritelni kompanii,

penziski fondovi, zaedni~ki fondovi itn.), za agencija na

delovni inovacii, za lombardno i hipotekarno kreditirawe,

za vlo`uvawa, za rentna politika itn. donesuvaweto na

ovie zakoni e makotrpna rabota, no i eden od osnovnite

institucionalni preduslovi za osnovawe i uspe{no

rabotewe na efektnata berza vo Makedonija.

5. Osnovaweto i uspe{noto funkcionirawe na sekoja

efektna berza e determinirana so obezbeduvawe na

soliden berzanski kadar. Tuka se misli na selektirawe

i obu~uvawe na mlad, perspektiven kadar za vr{ewe na

site berzanski raboti. Makedonija raspolaga so soliden

kadar na nivo na diplomirani ekonomisti od oblasta na

monetarnite finansii, bankarstvoto i me|unarodnite

finansii, na nivo na postdiplomci od oblasta na

monetarnata ekonomija na nivo na doktorat na nauki od

oblasta na monetarnata ekonomija i me|unarodnite

finansii. Vo Makedonija postoi dolgogodi{na tradicija vo

sozdavaweto na kvaliteten kadar koj be{e mnogu cenet

vo ramkite na porane{na Jugoslavija.

6. Prostorna determinanta. Ovaa determinanta ima dva

aspekti: makro i mikro lokacija. Makrolokacijata vo

su{tina zna~i vo koj grad bi bilo sedi{teto na berzata.

Naj~esto se locira vo glavniot grad ili vo nekoj drug

grad koj {to e poznat stopanski, posebno finansiski

centar. So ogled na toa {to vo Makedonija }e se osnova

edna efektna berza smetame deka taa bi trebalo da

bide vo Skopje, kade {to e visok stepenot na

koncentracija na kapiutal, kadar, telekomunikacii i druga

infrastruktura. Podocna bi mo`elo da se osnovaat berzi

vo Bitola, [tip, Strrumica, Ohrid i vo drugi gradovi. [to se

8

odnesuva do mikro lokacijata vo skoro site zemji vo

svetot efektnite berzi se locirani vo centarot na gradot.

7. Sistemot na informirawe (informatikata) vo

berzata. Vo site visokorazvieni pazarni ekonomii

najzna~ajnite efektni berzi se vo celost kompjuterizirani

i se pretvoreni od berzi so izvikuvawe vo bez{umni

berzi. [to se odmnesuva do efektnata berza vo

Makedonija so ogled na toa {to vo po~etokot }e se

ostvaruva relativno mal obem na transakcii i poradi

steknuvawe na berzanska rutina e po`elno berzata vo

po~etokot da raboti po sistemot na izvikuvawe, a

podocna naporedno so dinamikata na nejzinoto

razvivawe da se ostvaruva procesot na kompjuterizacija

na berzanskoto rabotewe. Ako se saka da se otpo~ne

vedna{ so kompjuterizirana berza mora pritoa da se ima

predvid tro{kovniot aspekt na raboteweto na berzata,

odnosno visinata na provizijata na berzanskoto

rabotewe so koe }e treba da se pokrivaat tro{ocite na

raboteweto na berzata.

Poznato e deka berzata e suptilna finansiska institucija i za

nejzinoto otvorawe i funkcionirawe treba da bidat obezbedeni

osnovni preduslovi. Ne treba da se zaboravi i da se zanemari

prednosta vo odnos na drugite nacionalni ekonomii koi mnogu

poodamna osnovale berzi. Imeno, poznat ni e patot na evolucijata

na berzite vo porazvienite pazarni ekonomii i na~inot na nivnoto

organizirawe i rabotewe. Toa e golema prednost i mo`nost da se

preskokne skoro eden i pol vek vreme vo koe se osnovale i rabotele

najpoznatite efektni berzi vo svetot.

9

4.OSNOVAWE NA MAKEDONSKA BERZA

NA DOLGORO^NI HARTII OD VREDNOST

4.1 Istorija

Osnova~koto sobranie na Makedonskata berza na dolgoro~ni

hartii od vrednost AD Skopje, se odr`a na 13.09. 1995 godina , a

oficijalnoto trguvawe zapo~na na 28.03. 1996 godina.

Makedonskata berza AD Skopje pretstavuva centralno mesto za

trguvawe so dolgopo~ni hartii od vrednost co dr`avata i e prva

organizirana berza za dolgopo~ni hartii od vrednost vo istorijata na

R.Makedonija.

Berzata be{e osnovana kako akcionersko dru{tvo koe {to

raboti na neprofitna osnova, so osnova~ki kapital od eden milion

germanski marki. Soglasno toga{nite propisi osnova~i na Berzata

mo`ea da bidat samo banki i dr. finansiski institucii ({tedilnici i

osiguritelni dru{tva). Berzata ja osnovaa 19 ~lenki, (13 banki, 3

osiguritelni dru{tva i 3 {tedilnici). Soglasno noviot Zakon za

izdavawe i trguvawe so hartii od vrednost od 1997 god, ~lenki na

Berzata mo`ea da bidat samo pravni lica ~ija osnovna dejnost e

isklu~iva trguvawe so dolgoro~ni hartii od vrednost. Soglasno so

ovie promeni brojot na ~lenovite na Makedonskata berza opadna na

7 ~lenki- brokerski ku}i.

So noviot zakon za hartii od vrednost od 2000 god, ~lenki na

berzata- u~esnici vo trguvaweto se brokerski ku}i i banki (od 2002

god.). ^lenkite na Berzata mora da dobijat dozvola za trguvawe so

hartii od vrednost od Komisijata za hartii od vrednost na

R.Makedonija. Neposrednoto trguvawe so hartiite od vrednost mo`e

da go vr{at samo ovlasteni posrednici, brokeri- pretstavnici na

~lenkite na Berzata (vo Makedonija postojat 140 licencirani brokeri).

Vo momentov Makedonskata berza ima 12 ~lenki- 9 brokerski

ku}i i 3 banki. Soglasno noviot Zakon za hartii od vrednost od 2000

10

god. osnova~kiot kapital na brokerskata ku}a treba da iznesuva

najmalku 75000 evra za steknuvawe na osnovna licanca (samo

posrednik vo trguvaweto), do maksimum 500000 evra za

steknuvawe na polna licenca (posrednik, farant na otkup na novi

emisii, principal vo trguvawe).

Po~nuvaj}i od 20 juni 2001 god, Makedonskata berza AD

Skopje po~na da raboti na profitna osnova so osnova~ki kapital od

500000 evra. Akcioneri na Makedonskata berza mo`e da bidat bilo

koi doma{ni stranski pravno i fizi~ki lica. Sopstvenosta na

poedine~en akcioner na Berzata e ograni~ena na 10% od

osnovnata glavnina na Berzata.

Vo maj 2002 god. Vladata na R. Makedonija usvoi izmeni na

Zakonot za hartii od vrednost so koi se voveduva zadol`itelna

kotacija za odreden broj na akcionerski dru{tva, koi gi ispolnuvaat

uslovite za kotacija na oficijalniot Pazar na Makedonskata berza AD

Skopje, po osnov na ovoj Zakon, do krajot na 2002 god. da se

uvrstat akciite na okolu 120 akcionerski dru{tva.

4.2 Organizacija

Osnovni organi na upravuvawe na berzata se:

- Sobranie na akcioneri

- Odbor na direktori

- Izvr{en direktor

Za izvr{uvawe na svoite osnovni funkcii, Berzata formira

komisii i drugi tela i toa:

- Komisija za kotacija

- Komisija za priem na novi ~lenki

- Arbitra`a i

- Sud na ~esta.

11

4.3 Pazarni Segmenti

Trguvaweto na berzata se vr{i na dva pazari:

- Oficijalen pazar i

- Neoficijalen pazar.

Za da mo`e edno dru{tvo da se prijavi na kotacija na

Oficijalniot Pazar potrebno e minimalniot procent na hartiite od

vrednost, {to gi poseduva javnosta, da iznesuva 30% i minimalen

broj od 100 akcioneri, a nominalnata vrednost na site hartii od

vrednost na emitentot da dostignuvaat iznos od najmalku 500.000

evra. Kotiranoto dru{tvo e dol`no da dostavi revidirani finansiski

izve{tai za poslednite 3 godini. Ne treba da postoi ograni~uvawe vo

prenesuvaweto na hartijata od vrednost. So prospektot emitentot

treba da doka`e deka postoi javen interes za dejnosta na emitentot i

hartijata od vrednost {to kotira.

Za u~estvo na Neoficijalniot Pazar edinstvena obvrska e

dostavuvawe na formalno barawe za trguvawe so opredelena hartija

od vrednost od strana na nekoja ~lenka na Berzata bazirana na

nalog na nekoj zainteresiran investitor. Soglasno Zakonot za hartii

od vrednost site transakcii vo R.Makedonija koi ne kotiraat na

oficijalniot berzanski Pazar treba da se izvr{uvaat na neoficijalniot

do 31.12.2003 godina.

Berzata e dol`na da gi objavuva vo javnosta site transakcii od

trguvaweto.

12

4.4 Uslovi za kotacija za hartiite od

vrednost

Emitentot ~ii hartii od vrednost kotiraat na berzata treba da

bide organiziran kako akcionersko dru{tvo vo R. Makedonija i da

raboti vo soglasnost so makedonskite zakoni i negoviot statut.

Emitentot, trreba da dobie pozitivno mislewe za kotacija na

Berzata od Komisijata za kotacija, koe go potvrduva Odborot na

Berzata.

Emitentot treba da ima soodvetno iskustvo i ugled vo dejnosta.

Posledniot finansiski izve{taj ne smee da bide postar od 6

meseci od datumot koga e izraboten prospektot. Sostaven del na

prijavata e i prospektot koj treba da bide podgotven soglasno

propi{anata sodr`ina od strana na Komisijata za hartii od vrednost i

Berzata.

Op{ta obvrska na emitentot e da gi objavuva site relevantni

podatoci od negovoto rabotewe, kako i promenite vo dejnosta, koi

mo`e da predizvikaat zna~itelni fluktuacii vo nivoto na cenata na

hartijata od vrednost. Toa podrazbira redovno dostavuvawe na

godi{nite finansiski izve{tai, redovno informirawe na Berzata za

promenite vo strukturata na sopstvenosta na hartiite od vrednost.

Soglasno izmenite vo Zakonot za hartii od vrednost od juni

2002 godina, site akcionerski dru{tva koi gi ispolnuvaat uslovite za

kotacija soglasno Pravilnikot za kotacija na hartii od vrednost

Makedonskata berza AD Skopje, se dol`ni da gi kotiraat akciite na

oficijalniot Pazar na berzata najdocna do noemvri 2002 god.

13

Obvrskata za zadol`itelna kotacija trae do krajot na 2003 god.

Po istekot na toj rok, dru{tvata mo`e dobrovolno da se povle~at od

kotacija na berzata.

4.5 Trguvawe

Instrumenti so koi se trguva na Berzata se dolgoro~ni hartii od

vrednost i toa:

- Akcii

- Obvrznici

Trguvaweto na Makedonskata berza se odviva 4 pati nedelno,

vo denovite ponedelnik, vtornik, sreda i ~etvrtok, od 9.00 do 12.30

~asot, preku berzanskiot, elektronskiot sistem na trguvawe (BEST),

spored sistemot na nalozi.

Na poseben pazaren segment se trguva spored klasi~niot

sistem na aukcija so rezidualnite akcii vo sopstvenost na dr`avata.

4.6 Berzanski elektronski sistem za

trguvawe- BEST

BEST ovozmo`uva t.n dale~insko trguvawe, odnosno ~lenkite

na Berzata }e trguvaat direktno od svoite delovni prostorii i se

bazira na sistemot na nalozi, soglasno modelot na kontinuirano

naddavawe i upotreba na metodot na kompjutersko usoglasuvawe

na cenite na hartiite od vrednost. So poredstvo na BEST, na

14

Makedonskata berza se trguva 3 pati nedelno, sekoj vtornik, Sreda i

~etvrtok.

BEST e informati~ki sistem koj {to so pomo{ na soodvetna

kompjuterska podr{ka, ovozmo`uva vnesuvawe, promeni,

zadr`uvawe i povlekuvawe na nalozite za trguvawe, nivno

avtomatsko usoglasuvawe za trguvawe i sklu~uvawe na berzanski

transakcii, nadzor vrz nalozite za trguvawe i sklu~enite berzanski

transakcii, kako i pregled na informacii za trguvaweto i uvrstenite

hartii od vrednost.

Trguvaweto na berzata se odviva vo dve fazi:

- faza pred po~etokot (fiksing): BEST sistemot gi procesira

site vneseni nalozi za trguvawe i ja utvrduva t.n po~etna

cena za sekoja hartija od vrednost

- faza na trguvawe (kontinuirano trguvawe): ovlastenite

brokeri mo`at kontinuirano da vnesuvaat novi nalozi vo

BEST i da gi menuvaat nerealiziranite nalozi od fazata pred

po~etok, pri {to BEST avtomatski gi usoglasuva nalozite i

sklu~uva berzanski transakcii kako rezultat na identi~nosta

na uslovite vo nalozite.

Vo ramkite na BEST e integriran poseben modul za

modificirana klasi~na aukcija so posredstvo na koja {to na berzata

se trguvaat paketite na akcii {to se vo sopstvenost na dr`avata.

Cenite na hartiite od vrednost vo BEST se formiraat slobodno,

spored ponudata i pobaruva~kata.

4.7 Kliring i poramnuvawe

Kliringot na transakciite so hartiite od vrednost (utvrduvawe na

kupuva~ot/prodava~ot, koli~inata na trguvani hartii od vrednost i

cenata) go vr{i Berzata, dodeka poramnuvaweto na transakciite na

15

Berzata i preregistracijata na sopstvenosta na hartiite od vrednost

se realizira Centralniot depoziter za hartii od vrednost AD Sk

5.ZAKLU^OK

Berzata be{e osnovana kako akcionersko dru{tvo koe {to

raboti na neprofitna osnova, so osnova~ki kapital od eden milion

germanski marki. Soglasno toga{nite propisi osnova~i na Berzata

mo`ea da bidat samo banki i dr. finansiski institucii ({tedilnici i

osiguritelni dru{tva). Berzata ja osnovaa 19 ~lenki, (13 banki, 3

osiguritelni dru{tva i 3 {tedilnici). Soglasno noviot Zakon za

izdavawe i trguvawe so hartii od vrednost od 1997 god, ~lenki na

Berzata mo`ea da bidat samo pravni lica ~ija osnovna dejnost e

isklu~iva trguvawe so dolgoro~ni hartii od vrednost. Soglasno so

ovie promeni brojot na ~lenovite na Makedonskata berza opadna na

7 ~lenki- brokerski ku}i.

Instrumenti so koi se trguva na Berzata se dolgoro~ni hartii

od vrednost i toa:

- Akcii

- Obvrznici

Trguvaweto na Makedonskata berza se odviva 4 pati nedelno,

vo denovite ponedelnik, vtornik, sreda i ~etvrtok, od 9.00 do 12.30

16

~asot, preku berzanskiot, elektronskiot sistem na trguvawe (BEST),

spored sistemot na nalozi.

Na poseben pazaren segment se trguva spored klasi~niot

sistem na aukcija so rezidualnite akcii vo sopstvenost na dr`avata.

6. KORISTENA LITERATURA

-

17