bao cao hien trang moi truong 2006-2010_new

Upload: vinh

Post on 15-Jul-2015

182 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

MC LC TrangMC LC DANH SCH NHNG NGI THAM GIA BIN SON CC N V HP TC THC HIN BO CO DANH MC T VIT TT DANH MC HNH DANH MC BNG LI NI U TRCH YU i vi vi vii viii x xi xii

CHNG I: TNG QUAN V IU KIN T NHIN CA TNH LM NG 1.1. iu kin a l t nhin1.1.1. V tr a l 1.1.2. c im a hnh

1 11 2

1.2. c trng kh hu 1.3. Hin trng s dng t CHNG II: SC P CA PHT TRIN KINH T - X HI I VI MI TRNG 2.1. Tng trng kinh t 2.2. Sc p dn s v vn di c 2.3. Pht trin cng nghip2.3.1. Khi qut v din bin cc hot ng ca ngnh cng nghip 2.3.2. D bo tc pht trin ngnh cng nghip trong tng lai 2.3.3. Tc ng ca pht trin cng nghip i vi mi trng

3 4 7 7 9 1111 13 19

2.4. Pht trin xy dng2.4.1 Khi qut v din bin cc hot ng ca ngnh xy dng 2.4.2. Tc ng ca pht trin xy dng i vi mi trng

1919 21

2.5. Pht trin nng lng2.5.1 Khi qut v din bin cc hot ng ca ngnh nng lng 2.5.2. Tc ng ca pht trin ngnh nng lng i vi mi trng

2121 22

2.6. Pht trin giao thng vn ti2.6.1. Khi qut din bin cc hot ng ca ngnh GTVT 2.6.2. D bo tc pht trin ngnh GTVT trong tng lai 2.6.3. Khi qut tc ng ca pht trin GTVT ti mi trng

2222 23 24

2.7. Pht trin nng nghip2.7.1. Khi qut din bin cc hot ng ca ngnh nng nghip 2.7.2. D bo tc pht trin ngnh nng nghip trong tng lai 2.7.3. Khi qut tc ng ca pht trin nng nghip ti mi trngBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

2525 25 27i

2.8. Pht trin du lch2.8.1 Khi qut v din bin cc hot ng v p lc ca ngnh 2.8.2. D bo tc pht trin ngnh du lch khi thc hin quy hoch pht trin ngnh 2.8.3. Khi qut tc ng ca pht trin du lch ti mi trng

2929 31 33

2.9. Vn hi nhp quc t2.9.1. Xu th hi nhp quc t ca Lm ng 2.9.2. Vn ton cu ho tc ng n mi trng Lm ng

3434 38

CHNG III : THC TRNG MI TRNG NC 3.1. Nc mt3.1.1. Ti nguyn nc mt 3.1.2. Cc ngun gy nhim nc mt 3.1.3. Din bin nhim

40 4040 41 42

3.2. Nc di t3.2.1. Ti nguyn nc di t 3.2.2. Cc ngun gy nhim nc di t 3.2.3. Din bin nhim

5858 60 60

3.3. Cc hot ng bo v mi trng lu vc sng ng Nai trn a bn tnh Lm ng3.3.1. c im mi trng lu vc sng ng Nai 3.3.2. Hin trng cht lng nc lu vc sng ng Nai 3.3.3. Cc ngun gy ON ngun nc ch yu trong lu vc sng Nai 3.3.4. L lt 3.3.5. Mt s d bo, thch thc i vi mi trng nc trong lu vc sng ng Nai

6364 64 65 66 66

3.4. D bo v quy hoch pht trin lin quan n mi trng nc3.4.1. D bo v quy hoch lin quan n mi trng nc mt 3.4.2. D bo v quy hoch lin quan n mi trng nc ngm

6767 69

CHNG IV : THC TRNG MI TRNG KHNG KH 4.1. Cc ngun gy nhim khng kh 4.2. Din bin nhim4.2.1. Tng bi l lng 4.2.2. Ch tiu ting n 4.2.3. Ch tiu NO2 4.2.4. Ch tiu SO2

71 71 7171 72 73 74

4.3. D bo cht lng mi trng khng kh CHNG V : THC TRNG MI TRNG T 5.1. Cc ngun gy nhim v suy thoi t 5.2. Hin trng suy thoi v nhim mi trng t5.2.1. Thng s pH 5.2.2. Thnh phn c gii ca t 5.2.3. T trngBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

75 76 76 7677 77 77ii

5.2.4. Thng s EC 5.2.5. Nng dinh dng v hu c trong t 5.2.6. Asen

78 78 79

5.3. D bo v quy hoch pht trin lin quan n mi trng t5.3.1. Phng hng s dng t 5.3.2. Pht trin th v th ho 5.3.3. Pht trin kinh t x hi theo cc tiu vng

8080 81 82

CHNG VI : THC TRNG A DNG SINH HC 6.1. Hin trng a dng sinh hc Lm ng6.1.1. a dng v h sinh thi 6.1.2. a dng v loi 6.1.3. a dng v ngun gen

83 8383 84 85

6.2. Cc nguyn nhn gy suy thoi a dng sinh hc6.2.1. Nguyn nhn trc tip 6.2.2. Nguyn nhn khch quan

8586 88

6.3. Vai tr, chc nng ca rng v din bin suy thoi ti nguyn rng6.3.1. Vai tr, chc nng ca rng 6.3.2. Din bin suy thoi ti nguyn rng

9090 91

6.4. Thc trng qun l a dng sinh hc6.4.1. Tnh hnh thc hin v thi hnh Lut a dng sinh hc v cc vn bn php lut v a dng sinh hc 6.4.2. Tnh hnh qun l a dng sinh hc 6.4.3. Nhng thun li, kh khn trong qu trnh thc hin cng tc bo tn a dng sinh hc

9595 96 99

CHNG VII : QUN L CHT THI RN 7.1. Ngun pht sinh cht thi rn th v cng nghip 7.2. Thu gom v x l cht thi rn th v cng nghip7.2.1. Thu gom v x l cht thi rn th 7.2.2. Thu gom v x l cht thi rn cng nghip 7.2.3. Thu gom v x l cht thi rn y t

101 101 103103 103 104

7.3. Cht thi rn trong sn xut nng nghip CHNG VIII : TAI BIN THIN NHIN V S C MI TRNG 8.1. Khi qut 8.2. Tai bin thin nhin Lm ng v hu qu 8.3. S c mi trng v hu qu 8.4. Nhng tc ng bt li ca tai bin thin nhin v s c mi trng8.4.1. Tc ng n mi trng 8.4.2. Tc ng n con ngi 8.4.3. Tc ng n nn kinh t v x hi

104 105 105 105 106 107107 108 109

8.5. Nhng bi hc kinh nghimBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

110iii

CHNG IX: BIN I KH HU V CC NH HNG 9.1. Vn pht thi kh nh knh Lm ng 9.2. nh hng ca bin i kh hu Lm ng CHNG X: TC NG CA NHIM MI TRNG 10.1. Tc ng ca nhim mi trng i vi sc kho con ngi10.1.1. Tc ng do nhim mi trng nc 10.1.2. Tc ng do nhim mi trng khng kh 10.1.3. Tc ng do nhim mi trng t 10.1.4 Tc ng do nhim t cht thi rn

112 112 113 116 116116 117 117 118

10.2. Tc ng ca nhim mi trng i vi cc vn kinh t - x hi10.2.1. Tc ng do nhim mi trng nc 10.2.2. Tc ng do nhim mi trng khng kh 10.2.3. Tc ng do nhim mi trng t

119119 119 120

10.3. Tc ng ca nhim mi trng i vi cc h sinh thi10.3.1. Tc ng do nhim mi trng nc 10.3.2. Tc ng do nhim mi trng khng kh 10.3.3. Tc ng do nhim mi trng t

121121 121 122

CHNG XI : THC TRNG CNG TC QUN L MI TRNG 11.1. Nhng vic lm c11.1.1. V c cu t chc qun l mi trng 11.1.2. V th ch chnh sch 11.1.3. V ti chnh 11.1.4. Cng tc qun l bo v rng

123 123123 123 125 126

11.2. Tn ti v thch thc 11.3. Nhng thch thc qui m ln cn quan tm11.3.1. S gia tng dn s 11.3.2. Qu trnh th ho v cng nghip ho 11.3.3. Nn ph rng v suy gim tnh a dng sinh hc 11.3.4. Hot ng du lch 11.3.5. Hot ng khai thc khong sn

129 132132 133 134 134 135

CHNG XII: CC CHNH SCH V GII PHP BO V MI TRNG 12.1. Cc chnh sch tng th 12.2. Cc chnh sch i vi cc vn u tin12.2.1. Gii php v c cu t chc qun l mi trng 12.2.2. Gii php v mt chnh sch, th ch, lut php lin quan lnh vc bo v mi trng 12.2.3. Gii php v mt ti chnh, u t cho bo v mi trng 12.2.4. Vn tng cng cc hot ng gim st cht lng, quan trc v cnh bo nhim mi trngBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

136 136 136137 138 138 138iv

12.2.5. Vn ngun lc con ngi, gii php tng cng s tham gia ca cng ng bo v mi trng. 12.2.6. Cc gii php v quy hoch pht trin 12.2.7. Cc gii php v cng ngh v k thut 12.2.8. Cc gii php c th khc12.2.8.1. Bo v ngun nc 12.2.8.2. Bo v mi trng ngun nc lu vc ng Nai 12.2.8.3. Cung cp nc sch v v sinh mi trng 12.2.8.4. Cc bin php qun l v bo v mi trng khng kh 12.2.8.5. Bo v mi trng trong cng nghip 12.2.8.6. Qun l cht thi 12.2.8.7. Bo tn a dng sinh hc 12.2.8.8. Gio dc, o to v nng cao nhn thc bo v mi trng 12.2.8.9. Hp tc trong v ngoi nc

139 139 140 140140 141 144 144 148 149 150 151 152

KT LUN, KIN NGH 1. Kt lun 2. Kin ngh TI LIU THAM KHO DANH SCH NHNG NGI THAM GIA BIN SON1. 2.

153 153 154 xv

ng Lng Vn Ng B Nguyn Th Anh Hoa3. ng Nguyn Duy Hi 4. ng Nguyn Mng Sinh

PG. S TN&MT, Trng ban son tho CCP. Chi cc BVMT, S TN&MT Ph Gim c S NN&PTNT CT. Lin hip cc Hi KHKT Lm ng PTP. Qun l TNKS- Nc, S TN&MT TP Tng hp, Cc Thng k Lm ng TP. K thut-An ton-MT, S Cng Thng PTP. Bo tn thin nhin, Chi cc KL CV. S Ti chnh CV. P.Nghip v Du lch, S VHTT&DL PTP. H tng k thut, S Xy dng TP. Qun l Cng ngh, S KHCN Ph TP. Nghip v Y, S Y t CV. Chi cc BVMT, S TN&MT CV. Chi cc BVMT, S TN&MTv

5. 6. 7.

ng Hunh Thin Tnh ng Nguyn c Sn ng Nguyn Thnh Tin8. ng Phan Cng Kh 9. B Nguyn Th Nhung 10. ng inh Thanh Thnh 11. ng Nguyn Vn Hng 12. ng: Phan Vn t 13. ng Trn Ngc Trung

14. ng Bo Ton 15. ng La Thin Lun

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

16. ng Nguyn Xun Dng 17. ng Nguyn Duy Trng 18. ng Hunh Bo Quc Thnh

CV. Chi cc BVMT, S TN&MT CV. Chi cc BVMT, S TN&MT CV. Chi cc BVMT, S TN&MT

CC N V HP TC THC HIN BO CO - Cp Tnh: S Nng nghip v Pht trin Nng Thn; S Khoa hc v Cng ngh, S Ti Chnh; S Cng Thng; S Y t; S Vn ho, Th thao v Du lch; S Xy Dng; Lin hip cc Hi Khoa hc v K thut Lm ng; Cc Thng k tnh Lm ng; Chi cc Kim Lm, . - Cp Huyn: UBND cc huyn, thnh ph Lt, thnh ph Bo Lc v cc Phng Ti nguyn v Mi trng cc huyn, thnh ph.

DANH MC CH VIT TTBCT BKH BOD5 BTNMT BVMT BVTV CCN CKBVMT COD CNH - HH CN - XD CTRCN CTNH CTR CTRSH CTRSTH CTRYT CITES DSH Bo co u t Bin i kh hu Nhu cu xy sinh hc B Ti nguyn v Mi trng Bo v mi trng Bo v thc vt Cm cng nghip Cam kt bo v mi trng Nhu cu xy ho hc Cng nghip ho, hin i ho Cng nghip Xy dng Cht thi rn cng nghip Cht thi nguy hi Cht thi rn Cht thi rn sinh hot Cht thi rn sau thu hoch Cht thi rn y t Cng c thng mi quc t cc loi b e do. a dng sinh hcvi

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

VHD TM GDP GNTT GTVT HST HND IUCN JICA KCN KT-XH MT N N-CP NN&PTNT ONMT PCLB QCVN QLMT QLTH TNMT TN&MT TNTN TCVN TVHD SVN TSS SX-KD SXNN SXCN UBND VH-XH VLXD VQG WTO WWF

ng vt hoang d nh gi tc ng mi trng Tng sn phm ni a Gim nh thin tai Giao thng vn ti H sinh thi Hi ng nhn dn Lin minh bo tn thin nhin quc t T chc hp tc quc t Nht Bn Khu cng nghip Kinh t - X hi Mi trng Ngh nh Ngh nh Chnh ph Nng nghip v pht trin nng thn nhim mi trng Phng chng lt bo Quy chun Vit Nam Qun l mi trng Qun l tng hp Ti nguyn mi trng Ti nguyn v mi trng Ti nguyn thin nhin Tiu chun Vit Nam Thc vt hoang d Sch Vit Nam Tng cht rn l lng Sn xut kinh doanh Sn xut nng nghip Sn xut cng nghip U ban nhn dn Vn ho X hi Vt liu xy dng Vn quc gia T chc thng mi th gii Qu Quc t Bo v thin nhin

DANH MC HNHBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 vii

Hnh 1.1. Hnh 2.1. Hnh 2.2. Hnh 2.3. Hnh 3.1. Hnh 3.2. Hnh 3.3. Hnh 3.4. Hnh 3.5. Hnh 3.6. Hnh 3.7. Hnh 3.8. Hnh 3.9. Hnh 3.10. Hnh 3.11. Hnh 3.12. Hnh 3.13. Hnh 3.14. Hnh 3.15. Hnh 3.16. Hnh 3.17. Hnh 3.18.

Bn hnh chnh tnh Lm ng Gi tr sn xut theo gi thc t phn theo khu vc kinh t T l ng gp ca cc ngnh theo gi tr sn xut Tnh hnh pht trin dn s ca tnh n nm 2009 Nng COD v BOD5 (trung bnh) ti cc v tr quan trc nc sng Cam Ly nm 2009 Nng N-NH4+ v N-NO2- (trung bnh) ti cc v tr quan trc nc sng Cam Ly nm 2009 Din bin nng COD v BOD5 ti cc im quan trc trn sng a Dng qua hai nm 2008 v 2009 Din bin nng SS qua cc ma ti cc im quan trc trn sng a Nhim nm 2009 Din bin nng COD v P-PO43- ti cc im quan trc trn sng a Dng qua hai nm 2008 v 2009 Din bin nng SS qua cc ma ti cc im quan trc trn sng Huoai nm 2009 Nng cc cht nhim ti cc im quan trc trn sng Dng qua hai nm 2008 v 2009 Din bin nng SS v Coliform qua cc ma ti cc im quan trc trn sng ng Nai nm 2009 Nng SS v coliform ti cc im quan trc trn sng La Ng qua hai nm 2008 v 2009 Nng cc cht nhim ti cc h cung cp nc sinh hot qua hai nm 2008 v 2009 Nng COD v BOD5 (trung bnh) ti cc h cung cp nc cho nng nghip v ti tiu qua hai nm 2008 v 2009 Nng SS v Coliform (trung bnh) ti cc h cung cp nc cho nng nghip nm 2009 Nng SS, COD v BOD5 (trung bnh) ti cc h cung cp nc cho nui trng thu sn nm 2009 Nng COD v N-NO2- (trung bnh) ti cc h cung cp nc cho cc mc ch khc ca nm 2008 v 2009 Din bin nng N-NH4+ v P-PO43- (trung bnh) ti h Xun Hng qua by thng cui nm 2009 Din bin nng COD (TB) ti h Xun Hng nm 2009 Din bin nng BOD5 (TB) ti h Xun Hng nm 2009 Nng N-NO3- (trung bnh) ti ging ngm Phan nh Phng v gingviii

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

ngm phng 8 qua nm 2008 v 2009 Hnh 3.19. Hnh 3.20. Hnh 4.1. Hnh 4.2. Hnh 4.3. Hnh 4.4. Hnh 7.1. Nng N-NO3- v coliform (trung bnh) ti ging ngm ti Lin Ngha v Qung Hip qua nm 2008 v 2009 Nng cc cht nhim ti ging ngm quan trc nm 2009 Nng bi (trung bnh) qua cc ma quan trc trong nm 2009 Din bin nng bi (trung bnh) ti cc huyn th trn a bn tnh Lm ng trong nm 2008 v 2009 Nng NO2 (trung bnh) qua cc ma quan trc trong nm 2009 Din bin nng SO2 (trung bnh) ti cc huyn th trn a bn tnh Lm ng trong nm 2008 v 2009 Tng khi lng cht thi rn t mt s ngun pht thi trn a bn tnh Lm ng giai on 2005-2009

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

ix

DANH MC BNGBng 1.1. Bng 1.2. Bng 1.3. Bng 2.1. Bng 2.2. Bng 2.3. Bng 2.4. Bng 2.5. Bng 2.6. Bng 2.7. Bng 2.8. Bng 5.1. Bng 6.1. Bng 7.1. Bng 7.2. Bng 7.3. Bng 7.4. Bng 8.1. Bng 9.1. Cc loi t trn a bn tnh Lm ng T l din tch t phn theo dc Phn loi nhm t s dng tnh Lm ng giai on 2005-2010 Tng trng v ng gp trong mc tng trng GDP tnh Lm ng Thi k 2006-2010 Tc gia tng dn s ca tnh n nm 2009 S c s sn xut phn theo thnh phn kinh t v ngnh cng nghip Gi tr sn xut cng nghip qua tng nm D kin quy hoch s cng trnh thu in va v nh trn cc sng ca tnh Lm ng Gi tr sn xut ngnh kinh t giai on 2006-2009 Tng hp mt s kt qu hot ng du lch giai on 2006 - 2009 Tng s d n du lch trn a bn tnh Lm ng nh hng c cu s dng t n nm 2020 So snh s lng cc loi sinh vt hoang d c ghi nhn ti Lm ng v ti Vit Nam Khi lng cht thi rn sinh hot Khi lng cht thi rn ca cc bnh vin v trung tm y t Khi lng cht thi rn ca cc c s kinh doanh dch v Khi lng cht thi rn ca cc c s sn xut cng nghip Thng k mt s thit hi do tai bin thin nhin Nhit khng kh trung bnh qua tng giai on ti TP. Lt

Bng 11.1. Tng hp cc vn bn, quyt nh ch o v cng tc bo v mi trng trn a bn tnh Lm ng Bng 11.2. Din bin din tch rng v t l din tch t c rng Bng 11.3. Phn loi giu ngho gia cc tng lp dn c Bng 11.4. D bo nhp tng trng v c cu kinh t

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

x

LI NI U Vic kt hp hi ho gia tng trng kinh t vi mc tiu cng bng v tin b x hi, pht trin con ngi v bo v mi trng l nn tng c bn cho s pht trin bn vng ca mt a phng hay khu vc. t c mc tiu trn cng nh m bo bn vng v mi trng lun c lng ghp vo nhiu chng trnh hnh ng ca tnh Lm ng. Song qu trnh pht trin, mt iu tt yu l cc qu trnh khai thc v ang gy ra nhng p lc ln mi trng, e do sc kho cng ng v lm xut hin nhiu nguy c gy suy thoi v nhim mi trng. Trong nhng nm qua, cng tc gim st cht lng mi trng lun c quan tm thc hin, t nhng kt qu gim st c th a ra nhng d on v x l kp thi v tnh trng mi trng ca tnh. Bo co hin trng mi trng 5 nm c thc hin nhm tng kt cc s liu v quan trc cht lng mi trng t nh gi din bin mi trng, s tc ng qua li ca pht trin kinh t - x hi v mi trng cng nh tnh hnh hot ng bo v mi trng. Bo co cn d bo din bin mi trng trong tng lai cng nh xut cc chnh sch v bin php p ng nhm gii quyt cc vn mi trng. Trong nhiu nm gn y, khi kinh t pht trin ko theo mi trng b tc ng mnh. S pht trin cng nghip, nng nghip, xy dng v du lch em li li ch thit thc cho x hi nhng li hu qu ng k cho mi trng. Kt qu l nhim mi trng nc, khng kh, t nh hng trc tip n sinh thi mi trng, hu hoi h thc vt, ng vt v nh hng trc tip n sc kho ca con ngi. L mt tnh min ni thuc vng Ty Nguyn, c v tr v vai tr quan trng trong bo v h sinh thi u ngun ca vng Duyn hi min Trung v ng Nam B, mi trng tnh Lm ng chu cc tc ng t nhin nh l lt, hn hn v mt s vng t b xi mn do a hnh c dc ln,. Nhn thc r thc trng trn, trong nhng nm gn y, Tnh Lm ng c nhng chnh sch v chin lc ph hp thng qua cc bin php c th bo v mi trng kt hp tuyn truyn gio dc nhm nng cao nhn thc bo v mi trng qun chng nhn dn v thanh tra x pht nghim ngt cc vi phm trong cng tc bo v mi trng. Bo co ny l t liu hu ch h tr cc n v chc nng trong cng tc qun l v bo v mi trng.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 xi

TRCH YU Mc tiu bo co: Cung cp nhng thng tin v iu kin t nhin ca tnh Lm ng cng nh sc p ca pht trin kinh t v x hi i vi mi trng. nh gi thc trng cht lng mi trng tnh Lm ng giai on 20062010 v nc mt, nc ngm, khng kh, t, v cng tc qun l cht thi rn, tnh a dng sinh hc v d bo din bin mi trng trong thi gian ti. Cung cp thng tin v nhng vn mi trng cp bch, cc im nng v mi trng trn a bn tnh Lm ng. Cc hu qu ca nhim mi trng i vi vn pht trin kinh t v x hi, n sc kho cng ng v n h sinh thi Nhn nh v din bin tai bin thin nhin, s c mi trng v cc vn bin i kh hu. nh gi nhng nh hng ca cc qu trnh ny n qu trnh pht trin kinh t -x hi, n sc kho cng ng v h sinh thi. nh gi thc trng cng tc qun l v bo v mi trng ca a phng trong giai on 2006-2010, v xut cc chnh sch v gii php v cng tc bo v mi trng trong thi gian ti. Phm vi bo co: S dng cc s liu v thng tin v pht trin quy hoch kinh t - x hi, s liu quan trc, qun l v bo v mi trng on on 2005-2010. C quan thc hin bo co: C quan qun l: U ban Nhn dn tnh Lm ng. n v thc hin: S Ti nguyn v Mi trng tnh Lm ng. Bo co c thc hin theo hng dn ti Cng vn s 08/2010/TTBTNMT, ngy 18/03/2010 ca B Ti nguyn v Mi trng V/v Quy nh vic xy dng Bo co mi trng Quc gia, Bo co tnh hnh tc ng mi trng ca ngnh, lnh vc v v Bo co hin trng mi trng cp tnh. i tng phc v ca bo co: B Ti nguyn v Mi trng, Tng Cc Mi Trng v cc c quan, nh nghin cu v k hoch v pht trin kinh t, x hi v mi trng.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 xii

Tnh u, Hi ng Nhn dn, UBND, c quan ban ngnh cc cp ca Tnh v cc thnh phn kinh t, cc t chc, ngi dn trong tnh v khu vc. Tm tt bo co: - Bo co gm cc phn: Danh sch nhng ngi tham gia bin son; Danh mc ch vit tt; Danh mc hnh; Danh mc bng; Li ni u Trch yu; Ni dung; Kt lun, kin ngh; Danh mc ti liu tham kho. - Ring phn ni dung c 12 chng: Chng I: Tng quan v iu kin t nhin ca Lm ng Chng ny trnh by v nhng c im iu kin a l t nhin, trng kh hu, v hin trng s dng t trn a bn tnh Lm ng. Chng II: Sc p ca pht trin kinh t- x hi ln mi trng Ni dung trong chng trnh by khi qut tnh hnh pht trin v c cu phn b cc ngnh, lnh vc v t l ng gp vo tng trng GDP; Cc vn v p dn s v di c; S pht trin ca cc ngnh cng nghip, xy dng, nng lng, nng nghip v du lch, v hi nhp quc t ti Lm ng. Chng III: Thc trng mi trng nc Trnh by thc trng ti nguyn nc mt v nc di t. Phn tch, nh gi din bin cht lng mi trng nc; nh gi v hot ng bo v mi trng lu vc sng ng Nai thuc a bn tnh, a ra cc d bo v quy hoch pht trin lin quan n mi trng nc. Chng IV: Thc trng mi trng khng kh Phn ny ch yu nhn din cc ngun gy nhim khng kh, phn tch v nh gi din bin cht lng khng kh v a ra nhng d bo v cht lng mi trng khng kh. Chng V: Thc trng mi trng t Trnh by khi qut cc ngun gy nhim v suy thoi t, hin trng suy thoi v nhim mi trng t, ng thi a ra nhng d bo v quy hoch pht trin lin quan n mi trng t. Chng VI: Thc trng a dng sinh hc Ni dung chnh phn ny trnh by hin trng a dng sinh hc ti Lm ng; Nhn nh cc nguyn nhn gy suy thoi a dng sinh hc. Nhn nh vaiBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 xiii

tr, chc nng ca rng v din bin suy thoi ti nguyn rng. nh gi v thc trng qun l sinh hc ti a phng. Chng VII: Qun l cht thi rn Trnh by cc ngun pht sinh cht thi rn th v cng nghip cng nh cng tc thu gom v x l cht thi rn th v cng nghip; nh gi v tnh hnh cht thi rn pht sinh trong qu trnh sn xut nng nghip trn a bn tnh Lm ng. Chng VIII: Tai bin thin nhin v s c mi trng Nu khi qut v tai bin thin nhin v s c mi trng. Thng k v nh gi nhng hu qu do cc qu trnh ny li. a ra nhng nhn nh v rt ra nhng bi hc kinh nghim trong cng tc phng chng, gim thiu tc hi ca tai bin thin nhin v s c mi trng. Chng IX: Bin i kh hu v cc nh hng Phn ny nu nhng vn pht thi kh nh knh Lm ng cng nh nhng nh hng ca bin i kh hu ti Lm ng Chng X: Tc ng ca nhim mi trng Trong chng ny, nh gi v nhng tc ng ca nhim t, nc v khng kh nh hng n sc kho con ngi, n s pht trin kinh t - x hi, v i vi cc h sinh thi. Chng XI: Thc trng cng tc qun l mi trng Ni dung ch yu gii thiu v t chc v cng tc qun l mi trng trong thi gian qua nh: kim tra, kim sot, x l cc vn v mi trng; Thm nh nh gi tc ng mi trng cc d n; Tuyn truyn nng cao nhn thc cng ng v bo v mi trng; nhng tn ti cng nh thch thc trong cng tc qun l , bo v mi trng. Chng XII: Cc chnh sch v gii php bo v mi trng Phn ny trnh by cc chnh sch tng th cng nh cc chnh sch u tin trong cng tc bo v mi trng. Bn cnh cng ra cc gii php thc hin phc v cho cng tc vn bo v mi trng trn a bn tnh. TI LIU THAM KHO

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

xiv

- Bo co kt qu Quan trc Hin trng Mi trng t, nc, khng kh xung quanh tnh Lm ng nm 2008 - Bo co kt qu Quan trc Hin trng Mi trng t, nc, khng kh xung quanh tnh Lm ng nm 2009. - Bo co mi trng quc gia nm 2005. B Ti nguyn v Mi trng. - Bo co mi trng quc gia nm 2008. B Ti nguyn v Mi trng. - Bo co khoa hc Xy dng chin lc qun l cht thi tnh Lm ng, PGS. PTS. Phm B Phong; PTS. Phng Ch S; ThS. Phm Hng Nht. - a ch Lt. http://www.dalat.gov.vn/web/books/diachidalat/index.htm - iu chnh Quy hoch cng nghip Lm ng 2015, tm nhn 2020, Vin Nghin cu Chin lc, Chnh sch cng nghip - B Cng thng. - Mi trng lng ngh Vit Nam. B Ti nguyn v Mi trng. - Nin gim thng k tnh Lm ng nm 2006, 2007, 2008, 2009. Cc Thng k Lm ng. - nh gi a dng sinh hc v kinh t - x hi ca Lm trng Th, Lm trng Lc Bc Lm, trng Bo Lm tnh Lm ng, Vit Nam. D n Bo tn Vn Quc gia Ct Tin. Nguyn Xun ng, Hu Th, Thomas Osborn v cng s (2004) - Quy hoch thm d, khai thc, ch bin v s dng ti nguyn khong sn tnh Lm ng thuc thm quyn cp php ca UBND Tnh n nm 2020. - Quy chun mi trng quc gia nm 2009, B Ti nguyn v Mi trng. - Quyt nh 450/Q-UBND ngy 19/2/2008 ph duyt kt qu r sot, quy hoch li 3 loi rng tnh Lm ng giai on 2008-2020. - Quyt nh 3472/Q-UBND ngy 24/12/2008 Ph duyt n Bo v v Pht trin Lm nghip tnh Lm ng n nm 2020. - Quyt nh s 3578/Q-UBND Ngy 30/12/2008 ph duyt Chng trnh hnh ng bo tn a dng sinh hc tnh Lm ng giai on 2008-2020. - Quyt nh s 79/2007/Q-TTg ngy 31/5/2007ph duyt K hoch hnh ng quc gia v a dng sinh hc n nm 2010 v nh hng n nm 2020 thc hin Cng c a dng sinh hc v Ngh nh th Cartagena v an ton sinh hc . - Quyt nh s 18/2007/Q-TTg ngy 05/02/2007 ca Th tng Chnh ph ph duyt Chin lc pht trin lm nghip Vit Nam giai on 2006 2020. - Nguyn Tin Bn v cng s (2007) Sch Vit Nam. Nh xut bn Khoa hc t nhin v cng ngh, H Ni.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 xv

- Phn vin iu tra Quy hoch rng II (Vin iu tra Quy hoch rng B Nng nghip v Pht trin nng thn (2004) Lun chng khoa hc Chuyn hng Khu bo tn thin nhin Bidoup - Ni B thnh Vn Quc gia Bidoup - Ni B. U ban nhn dn tnh Lm ng. - Vin Sinh thi v Ti nguyn Sinh vt, Vin nghin cu ung th Hoa K (2008) Bo co kt qu iu tra nghin cu a dng thc vt khu vc thnh ph Lt v th x Bo Lc tnh Lm ng. - IUCN (2006) . 2006 IUCN Red List of Threatened Species

- Kch bn bin i kh hu Vit Nam. B ti nguyn v Mi Trng. - Quy hoch tng th pht trin Kinh t-x hi tnh Lm ng n 2020. - ti Nghin cu nhng nhn t ch yu t ph, tng tc nhm pht trin kinh t-x hi tnh Lm ng giai on 2007-2010. - Mt s ti liu khc c lin quan.

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

xvi

Chng I TNG QUAN V IU KIN T NHIN CA TNH LM NG 1.1. iu kin a l t nhin 1.1.1 V tr a l Lm ng l mt trong 5 tnh thuc vng Ty Nguyn, c v tr a l thun li trong giao lu pht trin KT-XH, c v tr v vai tr quan trng trong bo v HST u ngun ca vng Duyn hi min Trung v ng Nam B. Lm ng nm gia to a l: X = 1101230 1202600 v bc Y = 10701500 10804500 kinh ng.

Hnh 1.1. Bn hnh chnh tnh Lm ng Tng din tch t t nhin ca Lm ng l 977.219,6 ha, chim khong 3,1% din tch ton quc v 17,9% din tch vng Ty nguyn. Pha Bc Ty Bc gip c Lc; Ty - Ty Nam gip ng Nai v Bnh Phc; ng Nam gip Bnh Thun; ng Bc gip Ninh Thun v Khnh Ho.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 1

Lm ng l ni u ngun ca 2 h thng sng sui chnh: sng Krng N- chi lu Srpok- M Kng c din tch lu vc 1.248 km 2 v sng ng Nai La Ng c din tch lu vc 8.524 km2 gm cc sng a Dng, a Nhim, i Nga, Huoai v mt s ph lu pha t ngn sng ng Nai Thng, chy v vng ng Nam B. V tr ny lm cho Lm ng c vai tr quan trng trong bo v ngun nc ca h thng sng Krng N v h thng sng ng Nai. Do vy, trong pht trin kinh t, Lm ng lun ch trng BVMT theo hng pht trin bn vng. Ngoi ra, Lm ng l mt trong s t tnh pha Nam khng c ng b bin, ng bin gii quc gia song li c v tr quan trng trong vic xy dng a bn chin lc qun s, m bo an ninh quc phng cho vng Ty Nguyn, ng Nam B v vng kinh t trng im pha Nam. Lm ng c sn bay Lin Khng vi tn sut mi ngy hai chuyn i thnh ph H Ch Minh, mt chuyn i H Ni v ngc li. V tr a l nh trn to iu kin cho Lm ng c th m rng hp tc kinh t vi cc tnh trong vng kinh t trng im pha Nam, Duyn Hi min Trung, ng Nam b v c nc. S pht trin mnh m kinh t ca khu vc l mt trong nhng c hi tt pht huy cc li th a l ca tnh. 1.1.2. c im a hnh a hnh ni v cao nguyn vi nhiu dng a hnh khc nhau to ra nhiu cnh quan thin nhin phong ph v a dng, to iu kin thun li trong xy dng cc cng trnh thu in v khai thc pht trin du lch. Lm ng c 3 dng a hnh sau: - a hnh thung lng gm cc b mt bng phng, t dc; c ngun gc tch t thung lng gia ni hoc cc bi tch sng sui hin i. - a hnh i ni thp n trung bnh gm cc i hoc ni c dc < 20 v c cao < 800 - 1.000m. Trn dng a hnh ny tu theo dy tng t, vng kh hu v iu kin ti tiu c th b tr cc loi cy cng nghip lu nm nh ch, c ph, iu v cy n qu; nhng khu vc t dc c th b tr trng hoa mu v cy cng nghip hng nm.0

- a hnh ni cao gm cc dng a hnh trung bnh n ni cao, c nhiu nh ni cao vt qu 1.500m nh Lang Biang cao 2.167m, Bi DoupBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 2

2.287m, Ch You Kao 2.006 m, Mneun San 1.996 m, Be Nom Dan Seng 1.931m, Braiom 1.874m, Ni Voi 1.805m, Ch Yen Du 1.784m, Mneun Pautar 1.664m... a hnh ny thch hp b tr din tch t lm nghip. c im a hnh ny cng nh hng n cc yu t kh hu, th nhng, thm thc vt,... to ra nhng cnh quan thin nhin phong ph v a dng l iu kin thun li pht trin ngnh trng trt v chn nui. 1.2. c trng kh hu Lm ng nm trong khu vc chu nh hng ca kh hu nhit i gi ma bin thin theo cao, trong nm c hai ma r rt: ma ma t thng 5 n thng 11, ma kh t thng 12 n thng 4 nm sau. Nhit trung bnh t 18-25oC, thi tit n ho v mt m quanh nm. Lng ma trung bnh 1.750-3.150 mm/nm, m tng i trung bnh c nm 85-87%. Lng ma nm phn b khng u theo khng gian v thi gian v dao ng trong khong 1.600 - 2.700mm. Sn n gi Ty Nam ( Huoai, Bo Lc, Ty Di Linh) c lng ma nm ln t ti 3.200 - 3.500mm. V pha ng, ng Bc lng ma gim dn ch cn khong 600 - 1.700mm. c bit nhng vng thung lng nm gia nhng rng ni cao lng ma nm di 1.400mm. Trong ma kh (t thng XI - III) do vic nh hng ca gi ma ng Bc nn Lm ng ma rt t, lng ma ch chim 10 - 15% lng ma ton nm. C nhng nm 2 - 3 thng lin khng ma hoc ma khng ng k. Ma ma trng vi gi ma Ty Nam, lng ma trong ma ny chim 85 - 90% lng ma nm, c nm ma ln, ma lin tc tng t ko di gy nn nn ngp lt mt s vng lm thit hi ng k n ma mng. Tim nng gi ca Lm ng tp trung ti khu vc pha Bc, nhiu nht huyn Lc Dng, n Dng v thnh ph Lt. Vn tc gi trung bnh nm ln nht t 8-8,5 m/s, tp trung ch yu ti cc nh ni huyn Lc Dng v thnh ph Lt; vn tc gi trung bnh t 7,5-8 m/s ti Lc Dng v thnh ph Lt; t 7-7,5 m/s ti Lc Dng, n Dng, c Trng v mt phn Di Linh; t 6,5-7 m/s ti Lm H, c Trng, Di Linh v Bo Lm. Vi c im ny, ti nguyn kh hu Lm ng l mt yu t ni tri v thun li :Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 3

- B tr c cu cy trng vt nui c ngun gc n i v nhit i. - Pht trin du lch sinh thi v ngh dng. - Pht trin cy lu nm c gi tr kinh t cao nh ch, c ph, du tm, iu v cc loi cy n tri c sn vi quy m ln v bn vng. - Sn xut phong in, nh l mt dng nng lng sch c li cho mi trng. - Pht trin v ti sinh rng. Tuy nhin, thi tit kh hu ca Lm ng cng c mt s hn ch cn lu trong qu trnh pht trin KT-XH nh: - Nng t lm hn ch nng sut cy trng, do cn ch pht trin cc ging cy trng c sn c cht lng tt v gi tr cao. - Cng ma ln v tp trung vo cc thng ma ma nn thng gy l lt, tuy khng din ra trn din rng nhng thng gy tc hi cc b kh ln; ng thi l yu t gy ra tri, xi mn t v nh hng n hot ng du lch theo ma. 1.3. Hin trng s dng t Theo s liu thng k nm 2009 ca tnh Lm ng th din tch t nhin ca tnh Lm ng l 977.219,6 ha vi khong 70% t c dc trn 200. Trong : - t nng nghip - t phi nng nghip : 895.250,49 ha, chim : 48.157,12 ha, chim 91,61% 4,93%; 3,46%

- t bng cha s dng : 33.811,94 ha, chim

Tng din tch t thuc quy hoch cho lm nghip 619.388 ha, trong bao gm 531.255 ha rng t nhin; 56.868 ha rng trng, 31.265 ha t khng c rng; phn theo 3 loi rng: (Ngun: Chi cc Kim lm Lm ng) - Rng c dng - Rng sn xut : 83.499 ha (chim 13,48%) - Rng phng h : 175.897 ha (chim 28,40%) : 359.992 ha (chim 58,12%) Tng tr lng lm sn: g 56.182.789 m3 (rng t nhin 55.172.965 m3, chim 95,04%; rng trng 1.009.824m3, chim 4,96%) v 518 triu cyBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 4

tre na. Ngoi ra, rng Lm ng cn c cc loi dc liu qu mc tng cy bi rng t nhin nh sa nhn, gi hc, cc loi song, my, h cau da... V phn loi, Lm ng c 8 nhm t, bao gm 45 loi t, trong quan trng nht l t pht trin trn bazan c din tch 212.309 ha, tp trung trn cao nguyn Bo Lc - Di Linh a hnh kh bng phng, t mu m, thch hp pht trin cc loi cy cng nghip di ngy. Bng 1.1. Cc loi t trn a bn tnh Lm ng Hng mc Tng din tch t nhin 1. Din tch cc nhm t - Nhm t ph sa - Nhm t glay - Nhm t mi bin i - Nhm t - Nhm t xm - Nhm t mn -Nhm t xi mn - Nhm t en 2. Sng, h, sui 3. Ni khng cy Din tch (ha) 977.219,6 965.691 28.866 44.685 16.275 212.304 659.648 864 68 2.981 17.074 121 T l (%) 100 98,9 2,96 4,58 1,67 21,74 67,55 0,09 0,01 0,31 1,7 0,01

Ngun: Bo co quy hoch s dng t n nm 2010 tnh Lm ng. Bng 1.2. T l din tch t phn theo dc Hng mc Tng din tch dc < 80 dc t 8 - 200 dc > 200 n v % % % % Ton quc 100 46,30 11,65 42,05 Lm ng 100 14,41 15,60 69,99

Ngun: Bo co quy hoch s dng t n nm 2010 tnh Lm ng Hn ch ch yu ca t trn a bn tnh l do a hnh c dc ln, lng ma v cng ma ln nn d b xi mn v ra tri, tim n nguyBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 5

c thoi ho t nu khng c qun l v s dng thch hp. Kh nng gi nc v dinh dng ca t khng cao, cn c bin php bo v v nng cao ph ca t. Ngoi ra, ngi dn ch yu sn xut v nng nghip v gn y cn km theo vic gia tng khai thc khong sn trn t dc ang lm cho t ngy cng b xi mn, ra tri lm bi lp sng sui, ao h (Qua iu tra ca S TN&MT, h thng sng Krng N, dng chy bn ct do t b xi mn ln ti 150-160 g/m3 nc). Nhn chung tnh hnh bin ng cc loi t trong tnh Lm ng c th hin chung qua cc loi t sau: Bng 1.3. Phn loi nhm t s dng tnh Lm ng giai on 2006-2010Ch tiu 2006 Tng din tch 1. t nng nghip - t trng cy hng nm - t trng cy lu nm - t c mt nc nui trng thu sn 2. t lm nghip 3. t chuyn dng 4. . t - t th - t nng thn 5. t cha s dng - t bng - t i ni 2007 977.219,6 977.219,6 278.232,6 275.527,0 75.122,8 1.723, 8 36.636,2 6.904,3 2.083,4 4.820,9 34.141,8 6.461,2 27.559,4 74.767,9 1.754, 8 38.325,9 6.978,1 2.125,6 4.852,5 34.070,3 6.383,0 27.566,1 200.531,0 198.141,4 Nm 2008 977.219,6 273.696,7 75.555,4 198.141,3 1.754 ,8 622.312,0 38.292,6 6.978,1 2.125,6 4.852,5 34.070,3 6.383,0 27.566,1 2009 977.219,6 276.235,5 75.489,4 1.766, 4 617.173,1 20.918,6 7.096,3 2.180,8 4.915,5 33.812,0 6.270,4 27.541,6 (*) 2010 977.219,6 282.416,5 86.972,5 1.954 ,4 607.830,6 29.316,59 7.817,8 22.476,1 -

200.746,1 195.443,9

621.304,7 622.318,3

Ngun: Nin gim Thng k tnh Lm ng nm 2009 Ghi ch: (*) S liu d on v hin trng s dng t nm 2010 c tnh ton a trn Bo co tng hp Quy hoch tng th pht trin KT-XH tnh Lm ng n nm 2020

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

6

Chng II SC P CA PHT TRIN KINH T-X HI I VI MI TRNG 2.1. Tng trng kinh t Kinh t Lm ng thi k 2006-2010 n nh v c s tng trng lin tc vi mc tng trng cao trn mc bnh qun c nc. Tng trng tng sn phm trn a bn (GDP) thi k 2006-2010 t 14,5% vt mc tiu ca k hoch 2006-2010 l 13-14% v cao hn mc tiu ca quy hoch tng th ca Tnh c ph duyt theo Quyt nh 814/Q-UB ra (12,5%). Tng sn phm (GDP) trn a bn Tnh tng lin tc qua cc nm vi tc tng l 18,2% (2006),14,4% (2007), 13,9% (2008), 12,9% (2009) v d kin l 13,3% (2010); D kin trong nm 2010 GDP trn a bn ton tnh (theo gi so snh 1994) t trn 11.941 t ng, gp 1,96 ln so nm 2005. Vi nhng iu kin nn kinh t vn cn ph thuc vo SXNN, chu tc ng trc tip ca yu t thi tit, hn hn, gi c th trng bin ng nhng vn t c mc tng trng GDP mc 14,5%/nm (giai on 2006-2010) th hin s ln mnh ca nn kinh t di s ch o ca lnh o tnh. Bng 2.1. Tng trng v ng gp trong mc tng trng GDP tnh Lm ng - Thi k 2006-2010Ch tiu 2006 2007 2008 2009 1. Tng trng kinh t GDP (%) Tng s 18,2 14,4 13,9 12,2 - Khu vc nng, lm nghip,thy 9,4 12,2 12,5 7,7 sn 33,5 13,6 21,9 16,4 - Khu vc cng nghip-xy dng - Khu vc dch v 2. ng gp tng trng GDP (%) - Khu vc nng, lm nghip,thy sn - Khu vc cng nghip-xy dng - Khu vc dch v 20,1 7,4 7,1 3,7 20,9 7,2 3,2 3,9 21,8 4,4 5,2 4,3 17,3 5,0 4,2 3,7 c 2010 13,3 9,0 18,5 17,0 4,7 4,8 3,8 Bnh qun 2006 -2010 14,5 10,2 20,6 19,4 7,7 3,7 3,1

Ngun: Nin gim Thng k tnh Lm ng nm 2009Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 7

Trong nhng nm qua, vic duy tr n nh v y nhanh tng trng kinh t theo hng t ph, tng tc trn c s pht trin mnh cc chng trnh mc tiu, cng trnh trng im th hin quan im ch o, ch trng ng n ca lnh o tnh v pht trin KT-XH; gii quyt c nhiu vn nht l to nhiu cng n vic lm, tng thu nhp, nng cao mc sng dn c gp phn xo i, gim ngho. Tuy nhin trong thi gian qua do tng cng khai thc, s dng ti nguyn phc v mc ch tng trng kinh t cng lm ny sinh cc nguy c tim n cng nh gy sc p ti mi trng nh cc ngnh cng nghip khai thc khong sn, ch bin lm sn, cng nghip thu in, xy dng c s h tng, cc hot ng ny tc ng trc tip n mi trng nc v h sinh thi. Ngoi ra, vic pht trin khng ng b, t cc d n u t vo lnh vc du lch, nht l du lch sinh thi di tn rng nhng cha c bi ton c th v vn bo v mi trng sinh thi,... v thiu s thanh kim tra ca cc ngnh chc nng nn gy tc ng xu n mi trng Lm ng.

(Nin gim Thng k tnh Lm ng nm 2009) Hnh 2.1. Gi tr sn xut theo gi thc t phn theo khu vc kinh tBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 8

(Nin gim Thng k tnh Lm ng nm 2009) Hnh 2.2. T l ng gp ca cc ngnh theo gi tr sn xut 2.2. Sc p dn s v vn di c Phn b dn s l yu t quan trng ca pht trin, theo iu tra v bin ng dn s v k hoch ho gia nh dn s phn b khng u v c s khc bit rt ln theo vng a l, kinh t.

(Nin gim Thng k tnh Lm ng nm 2009) Hnh 2.3. Biu tnh hnh pht trin dn s ca tnh n nm 2009 Quy m dn s Lm ng tng t 1.125.502 ngi nm 2005 ln 1.189.327 ngi nm 2009 v c on nm 2010 l 1.209.764 ngi vi tcBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 9

tng bnh qun hng nm khong 1,5%; nh vy t nm 2005 n 2009 quy m dn s tng thm 63.825 ngi. Quy m dn s tng nhng din tch t t nhin khng i dn n mt dn s bnh qun xu hng tng t 115 ngi/km2 (2005) ln 122 ngi/km2 (2009) v d on trong nm 2010 l 124 ngi/km2. Bng 2.2. Tc gia tng dn s ca tnh Lm ng n nm 2009 Tc gia tng dn s (%) Nm Din tch (km2) Tng dn s (ngi) Mt (ngi/km2) Nng t h n 2,04 1,86 1,47 1,40 1,31

Ton tnh

Thnh th

2005 2006 2007 2008 2009

9.772,19 9.772,19 9.772,19 9.772,19 9.772,19

1.125.502 1.145.078 1.160.466 1.175.355 1.189.327

115 117 119 120 122

1,91 1,74 1,34 1,28 1,19

1,71 1,54 1,14 1,08 0,99

(Nin gim Thng k tnh Lm ng nm 2009) Xt v c cu dn s th - nng thn trong giai on 2005-2009 th khng c s thay i ln, t l ny trong nm 2005 l 38.5% : 61,5% v n nm 2009 l 37,9% : 62,1%, iu ny cho thy tc th ho trn a bn tnh trong thi gian qua l rt chm, tuy nhin khi xt vi t l th ho bnh qun ca c nc (27% : 73%) th t l dn c sng khu vc thnh th ca Tnh l rt cao. Bn cnh , trong thi gian qua tnh Lm ng cng t c nhiu thnh tu ng k trong CNH-HH, nh trung tm tnh l ca Lm ng l TP. Lt c cng nhn l th loi 1 trc thuc tnh trong nm 2009 v trong trong thng 4 nm 2010, Th x Bo Lc c chuyn thnh Thnh ph Bo Lc. Nh vy, Lm ng hin l mt trong ba tnh (Lm ng, Qung Nam, Qung Ninh) c 02 thnh ph trc thuc tnh. Lm ng l vng t mi c sc thu ht dn c trong c nc n lp nghip. Mc d tnh trng di c t do trong nhng nm qua t cc tnh, thnhBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 10

ph trong c nc hi t v Lm ng tuy gim mnh so nhng nm trc y nhng hng nm vn cn khong 3.000 n 6.000 ngi di c t do vo Lm ng. Tnh trng ny gy kh khn cho vic qun l s lng lao ng, nng cao cht lng v nng sut lao ng. Cc tc ng tiu cc ca tnh trng gia tng dn s hin nay trn ton tnh biu hin cc kha cnh: - To sc p ln ti TNTN v mi trng t do khai thc qu mc cc ngun ti nguyn phc v cho cc nhu cu nh , sn xut lng thc, thc phm, SXCN, - To ra cc ngun thi tp trung vt qu kh nng t phn hu ca mi trng t nhin trong cc khu vc th, khu SXNN, cng nghip. - S chnh lch ngy cng tng gia th v nng thn, Cc huyn pht trin cng nghip v cc huyn nng thn dn n s di dn t nng thn ra thnh th v cc KCN mi hnh thc. - S gia tng dn s th v s hnh thnh cc thnh ph ln lm cho mi trng khu vc th c nguy c b suy thoi nghim trng. Ngun cung cp nc sch, nh , cy xanh khng p ng kp cho s pht trin dn c. ONMT khng kh, nc tng ln. Cc t nn x hi v vn qun l XH trong th ngy cng kh khn. 2.3. Pht trin cng nghip 2.3.1 Khi qut v din bin cc hot ng ca ngnh cng nghip C s SXCN trn a bn tnh c s gia tng v s lng theo thi gian (c bit l cc c s va v nh): T 6.140 c s nm 2000 ln 6.505 c s nm 2005 v 8.200 c s nm 2008. Nm 2009 c 8.702 c s v nm 2010 c t 9.810 c s. Trong , s tng ch yu l doanh nghip ngoi nh nc tng 2.046 c s so vi nm 2000; trong khi doanh nghip nh nc gim 10 doanh nghip (ch yu l doanh nghip nh nc a phng); Doanh nghip c vn u t nc ngoi n nay ch c khong 40 doanh nghip. Vic pht trin mnh loi hnh doanh nghip ngoi quc doanh l mt du hiu tt. Sn xut cng nghip tnh Lm ng trong giai on 2006-2010 c quan tm u t nhm to bc t ph trong tng trng v chuyn dch c cu kinh t theo mc tiu i hi tnh ng b Lm ng ln th VIII ra.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 11

Vi vic quy hoch v hnh thnh cc KCN Lc Sn ( Bo Lc), Ph Hi (c Trng) v 15 CCN, im cng nghip trn a bn ton tnh, tin hnh quy hoch cc cng trnh thu in nh kt hp vi thu li... thu ht c nhiu d n u t, trong ch trng vo cng nghip ch bin, c bit l ch bin nng- lm sn, chim t trng hn 60% trong c cu kinh t ngnh, vi mt s sn phm xy dng c thng hiu v xut hin trn th trng trong nc v quc t (ch Cu t, ru vang Lt...). Bng 2.3. S c s sn xut phn theo thnh phn kinh t v ngnh cng nghip (n v: c s) Loi hnh kinh t Ton tnh 1. Phn theo thnh phn kinh t - Kinh t nh nc - Kinh t ngoi nh nc - Khu vc c vn u t nc ngoi 2. Phn theo ngnh cng nghip - Cng nghip khai thc +Khai thc than + Khai thc qung kim loi + Khai thc v cc m khc - Cng nghip ch bin + Sn xut thc phm va ung + Sn xut phc trang + Sn xut sn phm g v lm sn - Cng nghip sn xut v phn phi in, ga, nc Nm 2005 2006 2007 2008 2009 6.505 6.864 7.477 8.214 8.377 22 13 10 11 12 6.449 6.816 7.429 8.167 8.323 34 35 38 36 42 131 128 91 117 120 1 1 2 4 5 1 1 1 1 1 129 126 88 112 114 6.370 6.731 7.380 8.088 8.247 2.493 2.532 2.727 3.097 3.170 1.369 1.491 1.510 1.565 1.592 754 831 861 1.019 1.030 4 5 6 9 10

Ngun: Nin gim Thng k tnh Lm ng 2009 Cc cng trnh thu in ln (Hm Thun, i Ninh) hon thnh a vo s dng v sp hon thnh d n thu in (ng Nai 3, ng Nai 4) cng vi d n khai thc qung (B xt huyn Bo Lm, hydroxite nhm Bo Lc) v s to ra nhiu sn phm c gi tr cao, gp phn chuyn i c cu kinh t v c cu ni b ngnh cng nghip theo hng tch cc.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 12

Vi vic pht trin cc c s SXCN, hng nm to cng n vic lm cho hng ngn lao ng. Gi tr SXCN cng khng ngng tng ln bnh qun thi k 2006-2010 t 17,5%/nm; trong cng nghip khai thc m tng 19,3%/nm, cng nghip ch bin tng 13,7%/nm v cng nghip sn xut, phn phi in, nc tng bnh qun 26,8%/nm. Bng 2.4. Gi tr sn xut cng nghip qua tng nm Nm 2006 2007 2008 2009 c 2010 Gi tr sn xut cng nghip (t ng) 2.996,0 3.390,0 4.141,0 4.568,3 5.171,0 Mc tng so vi nm trc (%) 27,80 14,00 22,00 11,65 13,19

Ngun: Nin gim Thng k tnh Lm ng 2009 GDP CN-XD tng trng trong giai on 2006/2007 tng 14,8%; 2008/2007 tng 25,4%. T trng CN-XD trong GDP cui nm 2007 t: 19,4%; nm 2008: 20,1%; c n 2010 t 22,7%. Tc tng trng gi tr SXCN trong giai on 2007/2006 tng 12,6%; 2008/2007 tng 22,33%. Gi tr SXCN t 4.141 t ng trong nm 2008 v t 4.568,3 t ng trong nm 2009 (tng trng 2009/2008 l 11,65%), c nm 2010 t 5.717 t ng. c tnh tng trng cng nghip giai on 2006-2010 khong 19,51%. 2.3.2. D bo tc pht trin ngnh cng nghip trong tng lai 2.3.2.1. Mc tiu v phng hng pht trin Pht trin CN bn vng, gn vi pht trin nng nghip, nng thn gp phn chuyn dch c cu lao ng, x hi ho nn sn xut, pht trin kinh t hng ho, nng cao gi tr sn phm nguyn liu, to thm vic lm v tng thu nhp. y nhanh tc pht trin cng nghip, c cu li ngnh cng nghip, u tin pht trin nhng ngnh cng nghip: ho cht, dt may, ch bin nng lm sn, khai thc - ch bin khong sn v sn xut VLXD. Tp trung phtBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 13

trin cc ngnh cng nghip mi nhn: khai thc ch bin qung b xt, sn xut ho cht c bn t TNTN, c kh ch to, thu in, cng nghip phn mm, lp rp v sn xut thit b in t, vin thng, cng ngh thng tin. D kin trong nm 2010, GDP ca cng nghip v xy dng chim 22-23%, v phn u n nm 2015 l 30% v nm 2020 chim 38% trong GDP ca ton tnh, ring ngnh cng nghip chim 18%, 25% v 33%. La chn quy m sn xut ph hp vi kh nng cung cp nguyn liu v la chn cng ngh tin tin t hiu qu u t cao. Bn cnh khuyn khch pht trin cc ngnh ngh cng nghip- tiu th cng nghip truyn thng. H tr thnh lp cc Hp tc x cng nghip- tiu th cng nghip vi vai tr lm v tinh cho cc nh my ch bin cng nghip. Bn cnh , tng cng cng tc o to ngun nhn lc, trc ht l i ng cn b k thut, cn b qun l v cng nhn lnh ngh. Pht trin cng nghip phi theo quan im bn vng, phi i i vi BVMT sinh thi, vn ho lch s v gi vng an ninh - quc phng. 2.3.2.2. Phng hng pht trin mt s ngnh - sn phm ch lc a. Cng nghip ch bin nng, lm sn u tin pht trin cng nghip ch bin nng lm sn c li th v ngun nguyn liu v c th trng tiu th trong nc v xut khu n nh nh ch bin c ph, ch, du tm, rau, hoa, qu, nm cc loi, sa b, tht gia sc gia cm...theo hng a dng ho sn phm. Tp trung i mi cng ngh m bo an ton thc phm theo quy chun quc t, vi cng ngh thch hp theo quy m va v nh nhm s dng tng hp nguyn liu sn xut ra sn phm a dng v c cht lng cao. Xc tin ku gi u t xy dng mt s nh my ch bin c ph ho tan v cc sn phm c ph cao cp khc; Bn cnh , n nh cng sut ch bin ch t 25.000 tn n 30.000 tn thnh phm/nm trong thi k trc 2015 v nng cng sut ln 70.000 - 80.000 tn vo nm 2020. u t chiu su i mi cng ngh ch bin, a dng ho sn phm v nng cao cht lng c th cnh tranh c th trng trong nc v xut khu. Ngoi ra, tip tc nghin cu sn xut, ch bin cc sn phm c trng ca Lt nh a-ti-s, dc liu, hoa qu, rau c sn tiu th trong nc v xutBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 14

khu. Tng t l ch bin rau qu 30% vo nm 2020 vi sn lng rau ch bin thnh phm t khong 35.000 tn/nm. Xy dng cc nh my nc khong, nc ung tinh lc c ngun gc thin nhin vi cng sut 10 triu lt/nm v cc c s ch bin ung khc t ngun nguyn liu a phng (nc hoa qu, nc mc mc). Xy dng v cng c thng hiu ru vang Lt ti th trng trong nc v nc ngoi. Phn u n nm 2020 sn lng ru vang cc loi t 8-9 triu lt/nm. Trong nhng nm qua, cng tc ch bin g trn a bn tnh pht trin kh mnh. Ton tnh c trn 400 c s, doanh nghip ch bin g. Nng lc ch bin bnh qun khong 100.000 m3/nm, ch yu l g x rng t nhin, ch bin g tinh ch khong 20.000 m3 g trn/nm. Nhn chung ca cc c s, doanh nghip ch bin g c cng ngh lc hu, sn phm cha a dng, chim 80% l g x cc loi (g ct pha, vn, ); cn li l sn phm mc v vn ghp. Mc tiu pht trin ch bin g tnh Lm ng n nm 2015 l a vo ch bin 1.436.000 m3 g trn, bnh qun 170.000 m3/nm; pht huy ht cng sut cc c s ch bin hin c, tng bc u t hin i ho cc dy chuyn ch bin m bo 80-95% sn lng g trn khai thc c a vo ch bin; gi tr sn xut cng nghip ch bin g tng bnh qun khong 2830%/nm; gi tr xut khu chim 15-20% . b. Pht trin cng ngh thng tin v vt liu mi Cng ngh phn mm: thu ht u t v chun b cc iu kin cho vic hnh thnh v pht trin ngnh cng ngh phn mm trn a bn tnh, c bit ti TP. Lt, n nm 2020 a cng ngh phn mm tr thnh ngnh cng nghip quan trng ca tnh. Trong nhng nm ti ch trng thu ht ngun nhn lc cht lng cao, hp tc trong v ngoi nc o to chuyn gia v cng nhn cng ngh phn mm chuyn nghip; thu ht u t trong v ngoi nc pht trin CN phn mm, ch trng theo hng gia cng phn mm. c. Cng nghip nng lng

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

15

To iu kin thun li y nhanh tin xy dng cc cng trnh thu in trn sng ng Nai (ng Nai 2, 3, 4, 5, 6). Hon thnh v a vo s dng vo nm 2015 cc nh my thu in: am Ri (70MW), a Dng 2 (38MW), Bo Lc (24MW), Cm a Dng - a Cho Mo (22MW), aSiat (18MW), Yantansien (20 MW). Pht trin thu in va v nh theo quy hoch thu in va v nh: xy dng 57 cng trnh trn 8 lu vc sng vi tng cng sut lp my (Nlm) khong 363,9 MW, in lng bnh qun nm khong 1.694,03 kWh. Bng 2.5. D kin quy hoch s cng trnh thu in va v nh trn cc sng ca tnh Lm ng TT 1 2 3 4 5 6 7 8 Trn sng Sng a Dng Sng a Nhim Sng Krng N Sng Huoai Sng La Ng Sng ng Nai Sng Lu Sng Quao Tng cng S cng trnh 14 8 6 6 6 11 5 1 57 Nlm (MW) 95,4 47,9 31,3 86,9 46,9 40,7 9,3 5,5 363,9

Ngun: Theo Quyt nh s 3454/Q-BCN ngy 18/10/2005; Quyt nh s 6044/Q-BCT ngy 14/11/2008 ca B Cng Thngv Quyt nh s 3476/Q-UBND ngy 24/12/2008 ca UBND tnh Lm ng Theo k hoch th t l cp in cho dn n nm 2015 s t 100%. D kin lng in sn xut n nm 2020 t 37.842 triu kWh, trong sn lng in thng phm t 3.256 triu kWh. d. Cng nghip khai thc - ch bin khong sn Pht trin khai thc khong sn theo hng tp trung, bn vng nhm cung cp nguyn liu ti ch cho cng nghip v xut khu, gp phn thc y cng nghip a phng, nht l nhng vng su vng xa. Ch trng v khuyn khch thm d, iu tra, kho st tim nng ti nguyn khong sn;Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 16

xy dng quy hoch pht trin cng nghip khong sn di hn. Khuyn khch p dng cng ngh s dng trit ti nguyn, kim sot c nhim. Thi k 2011-2020: - Tp trung thm d, khai thc cc loi khong sn thuc quyn qun l cp php, thm d ca Chnh ph nh b xt Lm H, Di Linh v Tn Rai m rng; st chu la Sui Vng; cao lanh i Lo (Bo Lc); bentonit Di Linh, diatomit Bo Lc. i vi cc loi khong sn thuc quyn qun l cp php, thm d ca tnh l than bn, st gch ngi, xy dng, ct xy dng, t san lp... - Tp trung u t cho cc ngnh khai thc B xt v luyn nhm, khai thc ch bin cao lanh, bentonit, diatomit. - To iu kin thun li nh u t sm hnh thnh KCN khai thc B xt, sn xut alumin, luyn nhm ti huyn Bo Lm theo ch trng ca Chnh ph. Trin khai 2 d n c ch trng ca Chnh ph gm: xy dng nh my sn xut Hydroxyt v oxyt nhm ti Bo Lm, cng sut 550.000 tn/nm (lin doanh gia Tng cng ty Ho cht v tp on Sojitz ca Nht Bn) v nh my Hydrat nhm ti Di Linh, cng sut 500.000 tn/nm (do Tp on Than Khong sn Vit Nam u t). u t m rng khai thc m B xt Bo Lc v xy dng nh my sn xut Hydroxyt nhm cng sut 100.000 tn/nm ca cng ty Ho cht c bn Min Nam; xy dng nh my sn xut ch bin b xt alumin cng sut 650.000 tn/nm ti Bo Lm ca Tp on Than Khong sn Vit Nam. - Thu ht u t pht huy tim nng cc khong sn phi kim loi trn a bn, pht trin cc c s khai thc v ch bin cao lanh ti Tri Mt ( Lt), Lc Chu (Bo Lc), Lc Tn (Bo Lm), hon thnh d n v u t xy dng nh my lc cao lanh t 50.000 - 100.000 tn/nm.. Sn lng cao lanh n nm 2020 t 500.000 tn/nm. Xy dng nh my khai thc v ch bin bentonit huyn Di Linh, nh my khai thc v ch bin diatonit, cng sut 350.000 tn nguyn liu/nm ti Bo Lc. y mnh sn xut phn vi sinh, phn hu c, phn hn hp v cc sn phm ho sinh phc v sn xut nng-lm nghip a phng t than bn, t st v khong sn nguyn liu khc. e. Cng nghip sn xut gm s, vt liu xy dngBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 17

Tip tc u t m rng v u t mi mt s c s sn xut vt liu xy dng c nhiu sn phm vt liu xy dng c cht lng cao cung cp cho th trng trong tnh v cc khu vc ln cn. Khuyn khch pht trin sn xut gch tuy-nen, tng bc xo b cc l gch th cng. Bn cnh , u t pht trin s cng nghip v vt liu chu la cung cp cho th trng trong nc v khu vc, xy dng nh my gch chu la v hin i ho v tng nng lc sn xut cho cho nh my S Lm ng t cng sut 4 triu sn phm/nm. Ngoi ra, cng y mnh ngnh sn xut b tng v cu kin b tng phc v xy dng kt cu h tng v pht trin khai thc, ch bin , ct xy dng f. Cng nghip dt, may Hin i ho thit b v nng cao tay ngh cng nhn, gim dn t trng ngnh may gia cng v tng sn phm c ngun nguyn liu trong nc xut khu. Ch ng sng to mu thi trang, tng bc tham gia th trng thi trang trong nc v quc t. Ci tin nng cp thit b cng ngh ch bin t nhm gim h s tiu hao, lng ph nguyn liu, nng cao cht lng sn phm. Kt hp vi Tng cng ty dt may Vit Nam, Tng cng ty du tm t Vit Nam xy dng Bo Lc thnh trng im dt may, si bng, si t tm. Khi phc cng ngh m t n Dng, pht trin m t ti huyn Th, Lm H. Xy dng mt s lng ngh truyn thng v thu, an, dt th cm ti Lt, Lc Dng, c Trng. Phn u n nm 2020 t 10 triu sn phm may, 8 triu mt la t tm, 3 triu i giy.g. Cng nghip c kh

La chn v ph bin p dng cc thit b c kh ho, in kh ho quy m nh cc khu sn xut v ch bin ti ch, nng kh nng sn xut ph tng thay th sa cha, bo tr c cht lng cho cc ngnh sn xut. Pht trin ngnh c kh phc v cc ngnh kinh t khc, trc mt phc v cho cng ngh ch bin nng sn thc phm (ch, iu, c ph, lc, bp...), ch bin lm sn, khai thc -ch bin khong sn, sn xut tiu th CN. Khuyn khch nhn dn xy dng cc c s c kh nh nng thn phc v cho nhu cu sa cha cc phng tin sn xut v sinh hot.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 18

h. Cc ngnh tiu th cng nghip Khuyn khch pht trin cc ngnh ngh: ch bin nng - lm sn, thc phm; cc sn phm th cng m ngh; ngh sa cha in, in t gia dng; sa cha c kh, g hn tin; sn xut cc dng c cm tay; mc gia dng; g cao cp; may, thu, an; trang tr kin trc; sn xut vt liu xy dng. Khi phc v pht trin cc sn phm th cng m ngh truyn thng ca Lm ng nh ca lng, chm bt la,... cc sn phm ca ng bo dn tc thiu s nh ru cn, dt th cm, chiu lt,... phc v khch du lch. i. Pht trin cng nghip nng thn Pht trin cc ngnh truyn thng, s ch v ch bin nng - lm sn, gn pht trin vi xy dng cc hp tc x ngnh ngh, nh ch bin nng lm sn v th cng m ngh, sn xut mc dn dng, gm s, sa cha my mc, cc loi vt liu v cu kin xy dng nng thn v xy dng cc lng ngh. V lu di s pht trin mnh cc hp tc x ngnh ngh v m rng lnh vc hot ng sang ch bin v xy dng nng thn, m rng th trng tiu th ra ngoi tnh v xut khu. j. Pht trin cc khu, cm cng nghip y nhanh tin lp y cc KCN Lc Sn, Ph Hi; cc CCN Ka n Dng, Gia Hip Di Linh, inh Vn- Lm H, Lc Tin- Bo Lc, c Ph- Ct Tin. a 02 KCN Tn Ph- c Trng v i Lo- Bo Lc vo hot ng. Quy hoch v trin khai cc CCN cn li trn tng s 15 CCN. 2.3.3. Tc ng ca pht trin cng nghip i vi mi trng Mc d nhiu cng ty, x nghip c h thng x l nc thi, nhng mt s doanh nghip xy dng h thng x l i ph, thng khng vn hnh v do cn phi gim st n c thng xuyn. 2.4. Pht trin xy dng 2.4.1 Khi qut v din bin cc hot ng ca ngnh xy dng Cng vi vic pht trin mnh ngnh cng nghip, ngnh xy dng trong nhng nm qua pht trin nhanh vi mc tng trng gi tr sn xut bnh qun hng nm giai on 2006-2010 t 24,5% gp phn to s tngBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 19

trng kh ca khu vc cng nghip- xy dng vi tc tng bnh qun thi k 2006-2010 t 20,6%. Chnh tc tng trng mnh ca cc ngnh xy dng trong nhng nm qua to sc bt tng trng kinh t ng thi lm gim s l thuc ca tng trng nn kinh t vo khu vc nng, lm thu, gp phn chuyn dch c cu kinh t theo hng CNH HH t nc. Ton tnh c 590 cng trnh thu li phc v cho cng tc ti tiu, trong din tch ti nhiu nht thuc v Lm H vi 50 cng trnh thu li phc v cho 7.986 ha. Thng k n thng 5 nm 2010, Lm ng c 211 h cha, 20 trm bm, 284 p dng v 75 cc cng trnh thu li khc, nng tng din tch ti tiu phc v nng nghip t 37.596,6 ha. So vi nm 2006 cng sut s dng tng 275 %. Xy dng h thng cp nc sch sinh hot ang c trin khai trn 06 th trn a bn tnh (th trn: Bng Lng, ambri, Namban, Tn H, Maagui, Drn). Hin nay, hu ht cc th c h thng cung cp nc sch cho nhn dn, c th nh sau: - Thnh ph Lt: nhm m bo cung cp nc cho sn xut v sinh hot ca thnh ph trong giai on hin nay, ngun nc cp c cp t 04 nh my: (1) nh my nc Sui Vng cng sut 25.000 m3/ngy m; (2) nh my Xun Hng c ly nc t h Chin Thng cng sut 6.000 m3/ngy m; (3) Nh my nc h Than Th, hot ng tr li t nm 2005 vi cng sut 3.000m3/ngy.m v n nm 2006 nng cng sut ln 6.000m3/ngy.m, (4) Nh my nc a Thin hot ng nm 2009 vi cng sut 3.000m3/ngy.m. - Thnh ph Bo Lc: c cp nc t nh my nc Bo Lc, cng sut 6.000 m3/ngy m t 8 ging khoan ang hot ng m bo cung cp nc cho sn xut v sinh hot ca khu vc trung tm thnh ph trong giai on hin nay. Ngoi ra dn c cn s dng cc ging o. - Huyn Di Linh: c cp nc t nh my nc Di Linh, cng sut 2.500 m3/ngy m t 5 ging khoan (trong c 2 ging khng hot ng do tr lng v cht lng khng m bo) vi cng sut cc ging ang hot ng t 700-800 m3/ngy m. C 4 x xy dng h thng cp nc t chy; cc x cn li ca huyn ch yu dng nc ging o v nc sui. Kh nng cung cp nc cho sinh hot v sn xut cho khu vc th trn.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 20

- Huyn c Trng: c cp nc t nh my nc c Trng vi cng sut 2.500 m3/ngy m v 4 ging khoan vi cng sut 200 m3/ngy m m bo nc cho sinh hot v sn xut ca khu vc th trn. Cc x cn li ch yu s dng ging o hoc ging khoan nh va cp nc sinh hot va ti vn. - Huyn Lm H: c cp nc t nh my nc Lm H vi cng sut 6.000 m3/ngy m hin nay mi s dng cho sn xut v sinh hot khong 3.000 m3/ngy m. Cc x cn li ch yu s dng nc ging o v nc sui sinh hot v ti vn. Cc huyn khc c cp nc sch bng cc cng trnh cp nc t chy qua b lng lc, ging khoan v ging o. 2.4.2. Tc ng ca pht trin xy dng i vi mi trng Mc d tc pht trin xy dng hng nm ln nhng s tc ng ca hot ng xy dng dn sinh n mi trng ch trong phm vi hp. Tuy nhin, vic pht trin xy dng cc cng trnh, d n mang tm c nh d n xy dng nh my ch bin nhm, khai thc b xt, du lch sinh thi, cn c s gim st mi trng thng xuyn i vi t, nc, khng kh xung quanh khu vc d n. Vi c th ca ngnh du lch, trong cc nm qua tc xy dng th ho ca Lm ng ni chung v Lt ni ring nm sau u cao hn nm trc. Xu hng pht trin nhanh cc khu bit th, khu vui chi gii tr, du lch sinh thi,... t nhiu tc ng n mi trng v kh hu Lt. 2.5. Pht trin nng lng 2.5.1 Khi qut v din bin cc hot ng ca ngnh nng lng Ngy 24/12/2008, UBND tnh Lm ng ph duyt quy hoch giai on I cho 57 d n pht trin thu in va v nh theo Quyt nh s 3476/Q-UBND, c th c 14 d n trn sng a Dng, 8 d n trn sng a Nhim, 06 d n trn sng Krng N, 06 d n trn sng Huoai, 06 d n trn sng La Ng, 11 d n trn sng ng Nai, 05 d n trn sng Lu v 01 d n trn sng Quao. Hin nay c 14 d n thu in ang thi cng, 03 cng trnh a vo vn hnh khai thc c qui m ln:Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 21

- Cng trnh thu in a Nhim (thng ngun sng ng Nai). - Cng trnh thu in i Ninh. - Cng trnh thu in Hm Thun - a Mi. Sp ti mt s cng trnh thu li, thu in ti thng lu s c a vo vn hnh nh: ng Nai 2, 3, 4 , 5 , 6, 6A v mt lot cc cng trnh thu in va v nh nh thu in am Bri 1, 2, i Nga, Huoai, Mng Linh, a Dng, a Khai, a Nhim Thng 2, 3, Chnh cc cng trnh h cha ny ng vai tr rt quan trng trong vic iu tit ch thu vn, gp phn thay i mc nhim h lu (tng hoc gim). V vy vic xem xt v xy dng quy trnh x l lin h ca cc h ny l cn thit trong vic xy dng phng n phng chng l hin hu v nhim lu vc sng ng Nai. 2.5.2. Tc ng ca pht trin ngnh nng lng i vi mi trng Vic u t cc d n pht trin cc cng trnh thu in mang li nhiu li ch cho cng ng XH. Tuy nhin cng c nhng tc ng trc tip n mi trng sinh thi, lm mt ngun nc sinh hot ca cc cm dn c xung quanh; t ai v din tch rng b thu hp do quy hoch v xy dng cc h cha nc, thit k xy dng ng dy dn in cng nh xy dng cc h tng k thut phc v cng trnh. 2.6. Pht trin giao thng vn ti 2.6.1. Khi qut din bin cc hot ng ca ngnh giao thng vn ti 2.6.1.1. H thng ng b H thng ng b ca Lm ng phn b kh u khp trong tnh, ng t n 97% cc trung tm x. H thng ng b ca tnh c tng chiu di t 7.481 km, phn ln l ng nha th tp trung ti TP. Lt, TP.Bo Lc v mt s th trn huyn l khc. 2.6.1.2. ng st Tuyn ng st Lt - Phan Rang di 84 km vi 6 ga v 3 ga ph c xy dng t thi Php, khng s dng t 1975. Hin nay ngnh ng st khi phc 10 km tuyn Lt - Tri Mt phc v cho mc ch du lch. 2.6.1.3. ng hng khngBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 22

Sn bay Lin Khng thuc cm cng hng khng sn bay min Nam, c ng bng di 2.080 m, rng 40 m. Hin nay ang nng cp thnh sn bay c ng bay quc t. Ngoi ra ti Lt c sn bay Cam Ly ngng s dng t 1975, ang c ch trng sa cha m rng c th tip nhn cc loi my bay trng ti nh phc v nhu cu du lch. 2.6.1.3 ng thu Giao thng thu trn a bn Lm ng ch yu trn sng ng Nai (huyn Ct Tin) vi chiu di khong 60km. Vo ma ma, do nc t thng ngun dn v nn nc chy xit v lng sng c nhiu bi v ghnh thc nn giao thng thu rt b hn ch. Giao thng thu gip cho giao lu hng ho gia huyn Ct Tin v tnh Bnh Phc thm thun tin. 2.6.2. D bo tc pht trin ngnh giao thng vn ti trong tng lai 2.6.2.1. Phng hng chung Pht trin h tng giao thng nhm to bc t ph pht trin KTXH, y nhanh tin CNH HH ng thi gi vng n nh chnh tr v bo m an ninh quc phng. To mng li giao thng ng b, tng bc hin i ho, trong ly cc tuyn Quc l 20, 27, 28, 55, ng Trng Sn ng, ng cao tc Du Giy - Lt, cc tuyn ng tnh, c bit ng tnh T 723 tr thnh cc tuyn ng giao thng i ngoi quan trng cho ton vng. y mnh pht trin h thng giao thng nng thn, phn u n nm 2020 c 75% ng nng thn c thm b tng hoc lng nha, tt c cu cng c xy dng kin c. 2.6.2.2. Pht trin ng b Xy dng ng cao tc Du Giy - Lt thnh 1 nhnh ca mng li ng b cc nc Tiu Vng M Kng m rng (GMS) vi chiu di 208,2 km, quy m 4 ln xe theo tiu chun ng cao tc loi A, cp 100, 120 i vi a hnh ng bng, cp 80 on qua vng ni c a hnh kh khn. Xy dng ng Trng Sn ng on i qua tnh Lm ng c chiu di khong 59,720km (t km 625 - km 682 + 720.26). Bn cnh thng xuyn nng cp ci to quc l 20, quc l 27 quc l 28, quc l 55Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 23

l cc trc chnh ni vi cc tnh ln cn. Cc tuyn ng ni tnh 721, 722, 723, 724, 725 t tiu chun cp IV min ni.

2.6.2.3. ng st Pht trin ng st th c sc vn chuyn trung bnh t trung tm thnh ph n cc khu, im du lch. 2.6.2.4. ng hng khng Theo quy hoch tng th cng hng khng Lin Khng n nm 2015 v nh hng n nm 2025 c B GTVT ph duyt ti Quyt nh s 1375/Q - BGTVT vi cp sn bay l 4D theo m chun ca ICAO v l sn bay qun s cp cao, c kh nng tip nhn 1 triu lt khch/nm vo nm 2015. u t pht trin sn bay Lin Khng thnh sn bay c ng bay Quc t, m rng cc chuyn bay trong nc v mt s tuyn quc t trc tip t Hng Kng, Bng Kc, Singapore,... Cc sn bay Cam Ly v Lc Pht thc hin qun l t ai khi c iu kin s s dng. 2.6.2.5. ng thu Xy dng cc bn sng trn sng ng Nai phc v cho cc phng tin nh vi ti trng khong 5 tn, 10 - 20 khch nh: Bn th trn ng Nai, bn Phc Ct 1, bn Qung Ngi, bn x c Ph, bn th trn Th. 2.6.2.6. Cc c s phc v giao thng vn ti: Khuyn khch cc thnh phn kinh t tham gia u t xy dng trung tm ng kim xe c gii, trung tm st hch li xe, cc c s o to li xe, cc doanh nghip cng nghip c kh GTVT: thi cng, sa cha thit b xe my, ... nht l cc cng trnh phc v giao thng nng thn. 2.6.3. Khi qut tc ng ca pht trin giao thng vn ti ti mi trng Ngnh GTVT tng bc tp trung u t xy dng, ci to nng cp h thng kt cu h tng, i mi phng tin giao thng v t chc khai thc vn ti hp l nn p ng ngy cng tt hn yu cu vn ti hng ho, hnh khch trong nc v bo m vai tr cu ni trong hi nhp kinh t quc t. Tuy nhin, pht trin GTVT cng ko theo nhng tc ng tiu cc n mi trng nht l trong xy dng kt cu h tng giao thng v khai thc vnBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 24

ti. S gia tng cc phng tin giao thng c gii lm gia tng nhim bi, kh thi v ting n. Ngoi ra, vic nng cp h thng quc l, tnh l v ng nng thn cng gp phn lm tng mc nhim.

2.7. Pht trin nng nghip 2.7.1. Khi qut din bin cc hot ng ca ngnh nng nghip Bng 2.6. Gi tr sn xut ngnh kinh t giai on 2005-2009 Chia ra (%) Nm 2005 2006 2007 2008 2009 Tng s (triu ng) 15.083.978 19.220.263 25.981.480 33.449.388 40.969.752 Nng lm nghip v thu sn 49,50 49,71 52,78 51,48 49,25 Cng nghip v xy dng 27,35 27,61 25,93 25,37 27,24 Dch v 23,15 22,69 21,28 23,16 23,52

Ngun: Nin gim Thng k tnh Lm ng nm 2009 Lm ng l tnh c iu kin t ai, kh hu thun li cho vic sn xut a dng cy trng nng nghip. Theo s liu thng k tnh Lm ng nm 2009 th din tch t SXNN khong 276.235,5 ha trong t gieo trng cy hng nm khong 75.489,4 ha (la, ng, hoa, rau c,), t cy trng lu nm khong 200.746,1 ha (cc loi cy cng nghip ch yu c ph, ch, du tm, iu, cy n qu). Mt s cy trng ch lc ca tnh c li th cnh tranh nh c ph, ch, rau, hoa c nng sut cao, cht lng p ng yu cu th trng ni tiu v xut khu 2.7.2. D bo tc pht trin ngnh nng nghip trong tng lai Trong chuyn dch c cu kinh t nng nghip phi xc nh chuyn dch ng b theo c 3 hng sau: iu chnh ngnh SXNN; iu chnh sn phm ca tng ngnh hng nng nghip v iu chnh li quy m cc sn phm nng nghip 2.7.2.1. Ngnh trng trtBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 25

Trong nhng nm ti ch nn la chn mt s ngnh hng ln c li th pht trin, trn c s hnh thnh cc vng nguyn liu bo m cho cng nghip ch bin, c th nh cy c ph, ch, du, iu, rau - u, hoa, la, ng, cy tiu, cy n qu... D kin n nm 2020 n nh din tch khong 130 nghn ha c ph, khong 29-30 nghn ha ch, 8,6 nghn ha du, 36-38 nghn ha rau, din tch la khong 42-43 nghn ha. 2.7.2.2. Ngnh chn nui D kin n nm 2020 pht trin quy m n b sa trn a bn tnh ln khong 18-20 nghn con, vi sn lng sa khong 30-32 nghn tn v n i gia cm t khong 7-8 triu con. Ngoi ra, trn c s khai thc iu kin c th ca mi vng khuyn khch pht trin a dng cc vt nui nhp nh nui d, nga,... nhm tng thu nhp cho cc h gia nh. 2.7.2.3. Ngnh thu sn Tip tc y mnh nui trng thu sn nc ngt. Cng vi chng trnh chuyn i c cu cy trng, vt nui trong nng nghip, cn khuyn khch cc thnh phn kinh t u t ci to ao h, din tch mt nc sng sui cha s dng nui trng thu sn. y mnh nui trng thu sn nc ngt, c bit c nc lnh. D kin n nm 2020 din tch nui trng thu sn tng ln khong 4.500 ha, do vic m rng xy dng cc h cha gn vi cc cng trnh thu li trong tnh. Din tch nui trng phn theo cc dng thu vc nh sau: h cha 2.000 ha, mt nc sng sui 1.600 ha, ao h nh 1.253 ha, nui c rung 309 ha. 2.7.2.4. Ngnh Lm nghip y mnh cng tc trng rng kinh t gn vi vic bo v rng, tch cc thc hin giao khon rng n h ngi dn sng cnh rng gn vi cng ng thn bn, hng li theo quyt nh 178/Q -TTg ca Th tng Chnh ph. Phng chng chy rng c hiu qu.. Tng cng khai thc lm sn hp l ng quy nh ca nh nc. Cc ch tiu pht trin: - T l che ph rng n nh khong 62% din tch t nhin ton tnh. - Quy hoch c cu 3 loi rng vi t l thch hp nhm bo v v s dng c hiu qu ti nguyn rng: n nh 83.674 ha rng c dng vi tnh DSH cao, nng cao cht lng 172.800 ha rng phng h, nng cao chtBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 26

lng 345.000 ha rng sn xut. Trng cy lm nghip che bng (10-15%) cho 180.000 ha cy cng nghip. - Giao khon qun l bo v rng n nh 327-330 nghn ha. Gii quyt vic lm hng nm cho 5 vn lao ng. - Khai thc lm sn hng nm khong 75.000 - 80.000 m3/nm; khong 60% sn lng khai thc c ch bin ti tnh. - Trng rng lm nguyn liu giy t rng t nhin c cht lng thp: 40.000 ha, bao gm: Bo Lm 15.000 ha, Di Linh 15.000 ha, c Trng 4.000 ha, n Dng 4.000 ha, Lm H 2.000 ha; din tch ny s c iu chnh sau khi d n u t pht trin vng nguyn liu giy c xy dng v ph duyt. - Bc u th im a dch v chi tr mi trng rng vo ngun thu ca ngnh lm nghip; tin n nng t trng lm nghip t 1,68% hin nay ln 5-7% trong gi tr SXNN. 2.7.3. Khi qut tc ng ca pht trin nng nghip ti mi trng t c nng sut v cht lng cao, nng dn khng ngng p dng cc tin b khoa hc k thut trong sn xut bng nhiu bin php nh: chuyn i c cu ging cy trng, s dng phn bn, thuc BVTV, ng dng nng nghip cng ngh cao trn cc loi rau, hoa (mng ph nng nghip, nh knh, nh li, ti t ng). Hng nm s lng thuc BVTV c a ra lu thng v s dng phng tr dch hi trung bnh khong 2.800 - 3.000 tn/nm. Hin ti c hn 70 cng ty, n v cung cp hn 1.000 loi thuc BVTV cho gn 800 quy hng kinh doanh trn a bn tnh. 2.7.3.1 Hin trng s dng thuc BVTV v phn bn trn a bn tnh Vic s dng thuc BVTV trn cc cy trng ti Lm ng c xu hng tng trong nhng nm gn y do nhiu nguyn nhn: kh hu bin i, dch hi tng, nhu cu thm canh, gi c nng sn caoCc loi thuc BVTV c nng dn thng xuyn s dng ch yu thuc nhm c II (khong 60%) nhm c III (khong 35%) v nhm c I (khong 5%). Trong , nhm thuc gc Ln v Carbamate cn s dng nhiu do tnh c cao, gi r; nhm thuc gc Pyrethroide v cc nhm thuc th h mi c nng dn quan tm s dng, c bit trn cy ch, rau do nng dn thcBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 27

c vic s dng thuc BVTV khng theo 4 NG s nh hng n con ngi, mi trng v cht lng sn phm, c bit l d lng thuc BVTV trong sn phm rau, ch. Kt qu phn tch d lng thuc BVTV ca 1.638 mu rau, ch bng phng php nh tnh (GT-test kit) v 107 mu rau, ch bng phng php nh lng (my sc k) t thng 8/2009 -3/2010 ca Chi cc BVTV cho thy: cn khong 5,66 - 12,86% mu rau khng an ton; 5,88 -11,11 % mu sn phm rau, ch c d lng vt ngng cho php, ch yu l nhm thuc Ln v Carbamat nh: Dimethoate, Fenvalerate, Imidacloprid, Carbendazim, Thiamethoxam l nhng hot cht ch yu c d lng vt ngng trn rau, ch. ng lu l d lng ca hot cht Dimethoate trn mt s mu rau (hot cht ny khng khuyn co s dng trn rau); Tuy cha c nghin cu nh gi tc ng ca tn d thuc BVTV trong mi trng (t, nc, khng kh) nhng qua s liu tng hp v cc hot cht thuc BVTV nng dn ang s dng v kt qu phn tch d lng thuc BVTV trn rau, ch ca Chi cc BVTV Lm ng cho thy cc loi thuc gc Ln, Carbamate cn c d lng cao trong nng sn s nh hng n mi trng t, nc cc b ti mt s vng Lm ng. Do , cn thc hin nghin cu nh gi tc ng ca thuc BVTV trong mi trng (t, nc, khng kh) c kt qu c th nhm c cc gii php khc phc (nu c) v tn d thuc BVTV trong mi trng. Bn cnh , vic s dng phn bn v c gip cho nng dn c nhiu li ch trc mt nh tng nng sut, tit kim ngy cng v sc lc lao ng... Tuy nhin, cc nghin cu cho thy ch c 40-50% lng m bn c cy hp thu, sau mt thi gian di ch bn phn ho hc th c tc dng ngc li i vi cc loi cy trng l su bnh gia tng, lm gim dn nng sut, cht lng cy trng, nh hng n mi trng sinh thi v sc kho con ngi. Theo s liu thng k t ngnh Nng nghip tnh Lm ng, lng phn bn s dng trong nm 2009 l 147.739 tn NPK, 90.474 tn Ur, 375 tn Ln, 54.066 tn Kali, trong lng phn bn ho hc c s dng nhiu nht trn cy c ph (169.297,0 tn), rau (42.168 tn), ch (40.766,4 tn), la (18.241 tn), ng (6.267 tn), du (5.798,5 tn). Ngoi ra, trong nm 2009 s dng 120.460 tn phn hu c v 448.000 tn phn chung ci thin cht lng t v tng nng sut cy trng, tuy vic sBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 28

dng phn hu c s cung cp mn v gip cho t ti xp hn gip r d hp thu cc cht dinh dng trong t, d trao i cht v quang hp tt nhng nu vic s dng trc tip phn chung cha qu x l c th gy ra nhng nh hng bt li cho mi trng v nh hng trc tip n sc khe con ngi. 2.7.3.2. Bin php gim thiu tc ng Trc tnh hnh ny, ngnh nng nghip Lm ng tng cng cng tc kim tra v khuyn co mt s bin php canh tc khoa hc. ng thi c nhng khuyn co v nng sn an ton cho ngi tiu dng cng nh cc bin php chng thoi ho t cho nng dn nh ch dng phn hu c khi hoai mc, i vi phn v c, phn vi sinh th ch s dng cc loi phn trong danh mc B NN&PTNT ban hnh v s dng theo ng quy trnh k thut. Khng bn phn ti, khng bn nhiu phn m, hn ch ti a vic s dng cc cht kch thch, cht iu ho sinh trng; p dng tt phng php qun l dch hi tng hp (IPM); thi gian cho t canh tc ngh ngi (t 8-10 ngy) sau mi k thu hoch nhm ct t ngun su bnh ly lan cho v sau ch khng nn sn xut theo kiu: sng thu hoch, chiu xung ging v mi. Bn cnh cng khuyn khch ngi nng dn p dng bin php canh tc 3 gim v 3 tng hoc theo tiu chun GAP (Good Agriculture Practices). Ngoi ra, mt trong nhng bin php hu hiu SXNN sch l ng dng rng ri cc ch phm phn bn hu c sinh hc kt hp vi phn bn ho hc vo qu trnh sn xut ang ngy cng c quan tm. 2.8. Pht trin du lch 2.8.1 Khi qut v din bin cc hot ng v p lc ca ngnh Vi li th v kh hu, a hnh, cnh quan thin nhin cng ngun vn ho phong ph, lu i, mang m bn sc Ty nguyn, Lm ng c nhiu cnh quan ngon mc v c o, kt hp vi cc li th v v tr a l v kh hu to nn u th v pht trin du lch so vi cc tnh khc min Nam. Theo thng k v h thng khu, im tham quan du lch, vui chi gii tr trn a bn tnh Lm ng c 201 v tr ti nguyn du lch, trong c 150 khu, im c kh nng khai thc tham quan, du lch v c 18 khu, im c cng nhn di tch cp quc gia. c 35 khu, im du lch c uBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 29

t a vo khai thc, kinh doanh phc v cho khch du lch v hn 60 im tham quan min ph khc l cc thng cnh, cng trnh kin trc, tn gio, vn ho, lng ngh, v thu ht c 20 triu lt du khch n tham quan trong giai on 2006 2009, ring nm 2009 thu ht c khong 7 triu lt du khch. Hin nay trn a bn tnh c 686 c s phc v ngh dng sc cha ti a khong 40.000 khch/ngy-m, trong c 98 khch sn t 1-5 sao vi 3.120 phng, bao gm 12 khch sn cao cp t 3-5 sao vi 1.072 phng; v 588 c s lu tr du lch t chun vi hn 8.000 phng. Ring thnh ph Lt chim trn 90% tng s c s lu tr du lch trn a bn tnh. Bng 2.7. Tng hp mt s kt qu hot ng du lch giai on 2006 2009Ch tiu 1. Lng khch Khch quc t Khch ni a 2. Ngy lu tr bnh qun 3. Doanh thu x hi t DL 4. u t Khu, im du lch C s lu tr Vn chuyn v h tng du lch 5. Tng s c s lu tr KS t 1-5 sao S phng 6. Cng sut s dng phng 7. Lao ng ngnh (trc tip) VT 2006 Ngn lt Ngn lt Ngn lt Ngy T ng T ng T ng T ng T ng C s Khch sn Phng % Ngi 1.848 97 1.751 2,3 1.663 500 70 400 30 715 54 10.000 55 5.800 Nm 2007 2.200 120 2.080 2,3 3.000 900 250 600 50 767 69 12.000 57,5 6.000 2008 2.300 120 2.180 2,3 3.220 900 250 550 100 675 79 11.000 52 7.000 2009 2.500 130 2.370 2,4 3.400 1.300 150 900 250 686 98 11.120 56 7.500

Ngun: Nin gim Thng k tnh Lm ng 2009 Tnh n thi im hin ti, Lm ng thu ht c 238 d n u t trn lnh vc du lch vi tng vn ng k u t khong 61.779 t ng. Nhn chung, a s cc d n tp trung u t vo loi hnh du lch sinh thi,Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 30

ngh dng v hi ngh - hi tho. i vi cng trnh trng im khu du lch h Tuyn Lm, c 34 d n ng k u t vi tng s vn ng k u t trn 7.500 t ng. Ngoi ra, trn a bn tnh cn c nhiu d n du lch ln c quy m cp quc gia ang c tin hnh trin khai nh: khu du lch ankia Lt, khu du lch Cam Ly Mng Ling, khu du lch h i Ninh, khu du lch vn ho ngh dng Lang Biang Thc hin mc tiu a du lch tr thnh ngnh kinh t ng lc ca tnh, trong giai on ny, ngnh du lch cng tp trung trin khai hon thnh nhiu quy hoch, n phc v yu cu pht trin du lch tnh nh: iu chnh Quy hoch tng th du lch Lm ng 1996 n 2010 v tm nhn n 2020; Quy hoch Pht trin du lch trong rng phng h, rng c dng trn 3 a bn Lt - n Dng - Lc Dng; Quy hoch Khu du lch Cam Ly - Mngling; Quy hoch Khu vn ho l hi LangBiang Bng 2.8. Tng s d n du lch trn a bn tnh Lm ng c im 1. Tng s d n du lch trn a bn tnh Lm ng - C ch trng u t v ang tin hnh lp BCT - C tho thun u t v cp giy chng nhn u t - a vo khai thc kinh doanh 2. S lng d n du lch ti khu du lch h Tuyn Lm - C ch trng u t v ang tin hnh lp BCT - C tho thun u t v cp giy chng nhn u t - Khi cng xy dng - D kin a vo khai thc cui nm 2010 5 29 11 1 774 6.828 88 150 15 35.144 26.645 2.500 S lng Vn u t (t ng)

Ngun: Nin gim Thng k tnh Lm ng 2009 Nhn chung, trong giai on 2006 2010, du lch Lt Lm ng t c nhiu thnh tu ng k, gp phn xy dng vng chc hnh nh v thng hiu du lch Lt Lm ng, mt trong nhng trung tm du lch ngh dng ca c nc.

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

31

2.8.2. D bo tc pht trin ngnh du lch khi thc hin quy hoch pht trin ngnh 2.8.2.1. Mc tiu pht trin Trn quan im pht trin du lch l mt hng to t ph ca tnh; pht trin bn vng, m bo tnh lin ngnh, lin vng v x hi ho cao. Mc tiu pht trin ngnh du lch ca tnh l: - Khai thc c hiu qu cc ngun lc ca a phng, thu ht u t t cc thnh phn kinh t trong v ngoi nc pht trin du lch - dch v du lch theo hng du lch cht lng cao v bn vng, a du lch tr thnh ngnh kinh t ng lc ca tnh trn c s khai thc c hiu qu li th v iu kin t nhin, sinh thi, truyn thng vn ho lch s. Tng cng xc tin qung b pht trin du lch. - u t xy dng c s vt cht k thut v pht trin cc loi hnh du lch c li th nh du lch sinh thi, du lch di tn rng, du lch ngh dng - cha bnh, du lch hi ngh - hi tho, i i vi y mnh pht trin cc c s nghin cu khoa hc, gio dc - o to; gn pht trin du lch vi vic bo tn, pht huy bn sc vn ho dn tc bn a. D kin n nm 2020 s thu ht khong 4-5 triu lt khch/nm n du lch ti Lm ng, trong khch quc t khong15- 20%. - Xy dng v a vo khai thc cc cng trnh trng im v du lch nh Tuyn Lm, an Kia - Lt, i Ninh v pht trin cc khu du lch hin c ca tnh. Phn u n nm 2020 c 15-20 khu, im tham quan c u t, nng cp theo ch thu ht khch. - Tng cng BVMT t nhin v xy dng mi trng vn ho trong pht trin du lch 2.8.2.2. Phng hng c th a. nh hng u t pht trin du lch - Pht trin h thng c s lu tr v cc cng trnh phc v du lch: u tin u t pht trin cc khch sn cht lng cao (t 2 sao tr ln) v khch sn dng villa, u t cc nh v bi xe cho tng cm khch sn.

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

32

- u t pht trin cc loi hnh sn phm c li th so snh nh du lch sinh thi, du lch ngh dng v hi ngh - hi tho. - Khn trng hon thnh v a vo khai thc cc d n du lch trng im: khu du lch h Tuyn Lm, khu du lch an Kia - Lt, khu du lch h i Ninh, khu du lch Cam Ly - Mng Lin, khu vn ho du lch Lang Biang, khu du lch ambri, Vn Quc gia Ct Tin, Vn Quc gia Bioup - Ni B, khu vui chi gii tr B Huyn Thanh Quan, khu cng vin v th Lt, cng vin nh Sng... - Tn to, nng cp cc di tch lch s; phc hi v pht trin cc im trnh din chng trnh ca ma nhc dn tc; xy dng cc lng ngh truyn thng; bo tn v khi phc nhng khu bit th c ti Lt,... thu ht v y nhanh tin u t ca cc d n du lch, trong u tin u t xy dng kt cu h tng, cc c s dch v phc v du lch, cc khu vui chi gii tr v khch sn cht lng cao. - T chc o to v o to li v qun l v chuyn mn nghip v cho ton b cn b v lao ng hin ang cng tc v phc v trong ngnh du lch, m bo t tiu chun quc gia v quc t. - M rng trng nghip v du lch ti Lt o to ngun nhn lc cho tnh Lm ng v cc tnh Ty Nguyn, Nam Trung b. - u t pht trin chng trnh ng dng thng mi in t trong ngnh du lch, c bit l lnh vc lu tr. Qun l khch lu tr qua mng, m bo tnh chnh xc, an ton v khng gy phin h cho du khch, va m bo c nhng yu cu v trt t an ton x hi v an ninh quc gia. b. a dng ho sn phm du lch Khuyn khch pht trin cc sn phm du lch c th, cao cp, du lch di tn rng. Pht trin cc loi hnh du lch c th nh du lch MICE (Meeting Incentive Conference Exhibition): du lch khm ph thin nhin kt hp vi hi ngh, hi tho, trin lm, trng by; du lch nghin cu, o to: du lch kt hp vi cc hot ng nghin cu khoa hc, ging dy, thc tp trong rng; du lch ngh dng, gii tr, th thao... Xy dng cc chng trnh khai thc ngh thut vn ho cng ching. Khai thc cc tuyn du lch, chng trnh lin kt pht trin du lch khu vc,Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 33

chng trnh lin kt vi cc hng du lch quc t; tng bc hnh thnh cc tua du lch quc t Thi Lan - Lo - Cam Pu Chia qua cc ca khu quc t Ty Nguyn v min Trung. 2.8.3. Khi qut tc ng ca pht trin du lch ti mi trng Vic xy dng c s lu tr du lch s ko theo nhng tc hi: nh hng ngun nc, gy ting n, ph v cnh quan, to rc thi, nc thi. c bit, pht thi CO2 ca khch du lch gp 5 ln pht thi CO2 hng nm ca c dn trong nc cng nghip. Bn cnh , khch du lch tiu th nc ti cc a im n ln hn 3 - 4 ln so vi c dn a phng. Lng khch du lch trung bnh tng, t l thun vi mt s tc ng ca kinh doanh lu tr du lch n mi trng nh: tiu th ti nguyn, to cht thi, pht sinh ting n, pht thi nhit. Tuy nhin, thc BVMT ca chng ta thc t ch nm mc rt thp nh: cc doanh nghip du lch ch ch cc bin php BVMT t u t nh nng cao thc v BVMT cho khch, nhn vin; thiu v hiu lc yu v nhng ch ti i vi nhng hnh vi vi phm, xm hi n mi trng. 2.9. Vn hi nhp quc t 2.9.1. Xu th hi nhp quc t ca Lm ng Qun trit tinh thn Ngh quyt i hi ng ton quc ln th X, Chng trnh hnh ng ca Chnh ph v hi nhp kinh t quc t v Ngh quyt i hi ln th VIII ng b tnh Lm ng, vic y mnh tin trnh hi nhp kinh t quc t, nng cao nng lc cnh tranh ca kinh t Lm ng va l mc tiu ca tt c cc cp, ngnh, ca tng doanh nghip, n v SXKD, ng thi l nhim v quan trng y nhanh pht trin KT-XH theo hng bn vng. Mc tiu chung ca tnh Lm ng khi thc hin chng trnh hnh ng v hi nhp kinh t quc t l phn u n nm 2010 a Lm ng thot khi tnh trng chm pht trin; a GDP bnh qun u ngi t mc bnh qun chung ca c nc, t nm 2011 tr i bng v vt mc bnh qun chung ca c nc. Bn cnh thc hin c mc tiu chung, tng mc tiu c th c t ra l: - Tc tng GDP bnh qun hng nm (giai on 2006-2010) t 13 -14 %. T nm 2011 tr i phn u tng trn 15% nm.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 34

- GDP bnh qun u ngi nm 2010 t 15,5 16,5 triu ng tng 2,6 ln so vi nm 2005 v bng 90 92% mc bnh qun chung ca c nc. - Tng kim ngch xut khu 5 nm (2006-2010) t 900 950 triu USD, tng bnh qun hng nm 14 16%. - Tng vn u t ton x hi 5 nm (2006-2010) tng 3,2 3,3 ln so vi thi k 5 nm (2001-2005). - Gi tr sn xut ngnh nng lm nghip tng bnh qun hng nm 7 8%, ngnh cng nghip - xy dng tng 22- 23%, ngnh dch v tng 20 21%. - To vic lm mi cho 24.000 25.000 lao ng mi nm. - Gim t l h ngho theo kt qu iu tra t 23,72% nm 2006 xung di 14% nm 2010, bnh qun mi nm gim t 2%-3%, trong ng bo dn tc thiu s t 55,14% xung di 30%, bnh qun mi nm gim t 5%5,5%. - Ci thin i sng ca nhm h ngho, tng dn v thu nhp, mc sng nng thn nht l cc x vng su, vng xa, vng ng bo dn tc thiu s, gia nhm h giu v nhm h ngho. - m bo 100% s x, phng, th trn c bn c cng trnh c s h tng thit yu theo quy nh (trng hc, trm x, ng giao thng nng thn, thu li, in, nc). - H tr cho con em h ngho c min, gim hc ph v cc khon ng gp khc. - m bo cho 58.288 h ngi ngho c khuyn nng-lm-ng, chuyn giao khoa hc k thut, hng dn cch lm n v m bo c ngun vn tn dng u i t ngn hng chnh sch x hi. - Hng nm tp hun nng cao trnh v trang b kin thc mi cho cn b lm cng tc xo i gim ngho, trong 95% l cn b c s. - H tr xo xong nh tm cho h ngho khng phi l ng bo dn tc thiu s vo cui nm 2008. Qua hn ba nm thc hin qu trnh hi nhp kinh t quc t, Lm ng cng t c mt s kt c th nh sau:Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 35

- Lm ng thu ht c trn 244 d n vi tng vn ng k trn 21.792 t ng, trong s vn trin khai u t trn 4.585 t ng t trn 21% so vi tng vn ng k. Ring cc d n trung ng u t trn a bn tnh c 5 d n ln gm: Thu in ng Nai 3, Thu in ng Nai 4, Thu in i Ninh, Thu in ng Nai 5 v T hp Bauxit nhm ca Tp on than khong sn, tng vn ng k u t v b sung ca 5 d n l 26.600 t ng. u t nc ngoi (FDI), trong nm 2008 c 13 d n c chp thun ch trng u t, vi tng s vn ng k 3.078,7 triu USD; c 18 d n c cp giy chng nhn u t vi tng vn ng k 126,948 triu USD v trong nm 2009 cp mi 9 d n vi s vn ng k cp mi l 32,6 triu USD. Trong 5 thng u nm 2010, c 3 d n c tho thun a im u t v 3 d n cp giy chng nhn u t, vi vn ng k 1 triu USD, iu chnh chng nhn u t cho 9 d n. Vn u t thc hin trong 5 thng u nm t 7 triu USD. - Sn xut cng nghip ca tnh thi gian qua tng trng vi tc cao; mc tng gi tr sn xut cng nghip bnh qun giai on 2005-2009 l 18,1%; Kim ngch xut khu tng 19,83% v nm 2009 t 275 triu USD; tng mc lu chuyn hng ho v doanh thu dch v tng 28,91%. Cc mt hng xut khu ch yu: c ph, ch, rau cc loi, hoa, may mc dt len Th trng xut khu ch yu: EU, Nht Bn, c, Trung Quc, Hoa K, Lo, Hn Quc, i Loan, Philippines c bit, sau hn ba nm gia nhp WTO, cc doanh nghip Lm ng c c hi i mi cng ngh, nng cao sc cnh tranh v m rng th trng. - y mnh hot ng xc tin u t, tnh t chc v cng cc doanh nghip tham d cc hi ch trin lm ti cc a phng trong c nc nh Hi ch Thng mi - du lch v u t quc t ti Tnh Bin, tnh An Giang; Hi ch trin lm thng mi - du lch L hi Ooc-Om-Boc 2009 ti Sc Trng; Festival la go Vit Nam ln th I nm 2009 c t chc ti Hu Giang; Trin lm du lch quc t ITE HCM 2009 ti TP.H Ch Minh Xy dng k hoch, thc hin cng tc kho st thc t thu thp thng tin t c s t doanh nghip v c quan qun l doanh nghip; cc sn phm c trng, ngnh ngh sn xut nhm h tr cho doanh nghip.Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 36

- Di sc p cnh tranh v gi c v th trng, cc doanh nghip ca tnh ch u t vo cng ngh sn xut, nhn lc, ci tin k thut nng cao nng sut, h gi thnh sn phm, to ra nhng sn phm sc cnh tranh trn c th trng trong v ngoi nc. c nm 2010 tng mc lun chuyn hng ho v doanh thu dch v t 21.000 t ng, kim ngch xut khu t 335 triu USD (5 thng u nm 2010 l 18,28 triu USD) gp phn a tng trng GDP ngnh cng nghip - xy dng tng 17,5-18,5%, ngnh dch v tng 18-19%. y nhanh vic gii ngn v tin u t t ngn sch cho 2 KCN Lc Sn v Ph Hi vi tng vn u t trn 71 t ng; u t h tng 9 CCN vi tng vn 33,8 t ng, vn h tr u t h tng ch nng thn 11 t ng cho 11ch - Thc hin h tr c quan, doanh nghip ng dng khoa hc v cng ngh theo Chng trnh nhm nng cao nng lc cnh tranh trong iu kin hi nhp kinh t quc t, giai on 2006 2010 theo Quyt nh s 3310/QUBND ngy 03/11/2006 ca UBND tnh Lm ng; vn dng phng thc h tr quy nh ti Ngh nh 119/1999/NQ-CP, nhm h tr cc doanh nghip va v nh theo Ngh nh 90/2001/NQ-CP, gip cc doanh nghip nng cao kh nng cnh tranh hi nhp theo tinh thn Ngh quyt 07/NQTW ca B Chnh tr. - Tch cc ch ng trin khai cc chng trnh d n ca ngnh c tc ng ln n tin trnh hi nhp kinh t quc t ca sn phm nng nghip a phng v ca din mo nng thn Lm ng nh: Chng trnh chuyn i ging cy trng vt nui, chng trnh pht trin nng thn mi, d n pht trin ch v cy n qu, d n khuyn nng, khuyn lm thuc chng trnh xo i gim ngho, d n h tr sn xut cc x 135. Trin khai xy dng chng trnh nng nghip cng ngh cao; quy hoch cc khu nng nghip cng ngh cao v y mnh vic thc hin cc chng trnh hp tc pht trin kinh t vi mt s a phng, thng qua cc chng trnh hp tc nhm thc y mnh thu ht u t vo cc lnh vc nng lm nghip, chuyn giao tin b k thut, tiu th sn phm. - Ch trng cng tc o to ngh, gii quyt vic lm cho lc lng ang trong tui lao ng trn a bn tnh. Thc hin chng trnh h tr o to ngh cho cng nhn theo Quyt nh s 87/2004/Q-UB ngy 18/5/2004 ca UBND tnh Lm ng, c th nh sau: (1.) c h tr 30% kinh ph t t chc o to ngh ln u i vi o to ngh ph thng. (2.) c h tr 50% kinh ph t t chc o to ngh t bc 2 tr ln. V (3.) Gi lao ng i hc ngh trong nc vi s lng t 10 lao ng tr ln/nmBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 37

v thi gian o to t 01 thng tr ln, u c h tr kinh ph o to vi mc h tr t 90.000 - 200.000 ng/ngi/thng tu theo ngnh ngh, thi gian h tr thp nht l 01 thng v ti a khng qu 24 thng. Ngoi ra tnh cng quan tm n cng tc gim h ngho v xo nh dt nt, Tnh u, Hi ng Nhn dn, UBND v U ban Mt trn T quc Vit Nam tnh vn ng c 53 t ng t cc doanh nghip trong v ngoi tnh. UBND tnh phn b ton b xy dng s nh tm b dt nt. n cui nm 2009, tnh Lm ng thc hin xong chng trnh xo nh dt nt. nm bt c hi do hi nhp kinh t quc t mang li, vn ct li i vi pht trin kinh t ca tnh Lm ng hin nay l thc hin tt vic u t kt cu h tng, y mnh ci cch hnh chnh, pht trin ngun nhn lc Tip tc duy tr tc pht trin cao i i vi nng cao cht lng sn phm, hiu qu sn xut cng nghip; tp trung pht trin cc sn phm cng nghip u tin mi nhn c li th cnh tranh; khuyn khch u t chiu su i i vi nghin cu, ci tin cng ngh. Ch ng xy dng doanh nghip v c quan qun l doanh nghip c lin quan n lnh vc a phng nm bt kp thi thng tin v doanh nghip, cc sn phm c trng, ngnh ngh sn xut nhm h tr cho doanh nghip trong hot ng ca mnh. Xy dng k hoch t chc v phi hp cng vi cc doanh nghip tnh nh tham gia cc hi ch th trng trng im, chuyn ngnh thng nin trong nc. xut mt s yu cu thc hin tham gia hi ch trin lm mang tnh chuyn nghip. Tip tc xy dng n h tr trin khai thc hnh sn xut rau theo tiu chun GAP - xy dng thng hiu rau Lt. 2.9.2. Vn ton cu ho tc ng n mi trng Lm ng i vi Lm ng l mt tnh min ni cn c nhng n lc mnh m nhm hn ch n mc thp nht nhng vn ton cu ho tc ng n mi trng. Cc vn ni cm hin nay l: - Qu trnh ton cu ho lm tng thm khong cch gia ngi giu v ngi ngho, cng lm tng sc p ti mi trng. S khai thc ca ngi giu lm tng sc p ln ngi ngho ( nhim, cht thi, cn kit ti nguyn, suy thoi mi trng). Ngi giu gy sc p ti mi trng do s dng vt cht thi qu v thi quen sng gy nhim mi trng. Ngi ngho gy sc p bng cch khai thc tt c nhng g c th tn ti.

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

38

- Tnh trng thoi ho t ai nhng vng t dc, vng c che t thp. - Tnh trng nhim nc, nht l vng h lu cc sng do nc thi ca cc c s sn xut, sinh hot cha c x l, thi trc tip ra sng, vic khai thc ba bi khng ng k thut lm cn kit v nhim nc ngm. - Cung cp thiu nc sch, cng tc thu gom, x l v thi cc loi rc sinh hot v cng nghip cn km, cht lng khng kh suy gim, lng rc thi c gii quyt cn thp so vi lng pht sinh. - Tnh trng nhim mi trng th v cng nghip, trong ni ln vn x l nc thi, cht thi rn, bi, kh thi, ting n. - Tnh trng nhim mi trng nng thn do cc iu kin v sinh v c s h tng yu km, s dng khng hp l cc loi ho cht tr su trong nng nghip, x l cha tt kh thi v cht thi t cc lng ngh, thiu ngun nc hp v sinh cung cp cho sinh hot; Trong thi gian ti, tnh s c chnh sch gip doanh nghip u t v ci thin tnh trng nhim mi trng lao ng nh nhiu khu vc sn xut khng m bo tiu chun v sinh an ton lao ng, c hi; Ci thin cht lng mi trng th v nng thn. Xy dng quy hoch v s dng t nhm gim thiu tnh trng suy gim v che ph rng, thm thc vt v cht lng che ph, suy gim tnh a dng sinh hc.

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

39

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

40

Chng III THC TRNG MI TRNG NC Thc hin quyt nh s 16/2007/Q-TTg ngy 29/01/2007 ca Th tng Chnh ph v vic ph duyt Quy hoch tng th mng li quan trc ti nguyn v mi trng quc gia n nm 2020 Chng trnh quan trc tng th ca tnh Lm ng c thc hin theo Quyt nh s 715/Q-UBND ngy 31/3/2009 ca UBND tnh Lm ng vi mc ch chun ho v s liu cng nh thng nht v v tr v tn sut quan trc. Theo chng trnh ny, cht lng nc sng sui c tin hnh quan trc theo h thng cc sng sui chnh v cht lng nc mt s h c nh gi theo cc mc ch s dng khc nhau. Tnh Lm ng thc hin quan trc cht lng mi trng t nm 2005, tuy nhin, trong thi gian qua c s thay i v v tr v mt s thng s quan trc nn bo co ch yu s dng s liu nm 2008 v 2009. 3.1. Nc mt 3.1.1. Ti nguyn nc mt V nc mt, Lm ng c mng li sng, sui kh phong ph. Vi khong 60 sng, sui c chiu di > 10 km. Mt s sng, sui ln l ng Nai, a Nhim, a Dng, Th, Huoai, a Tam, i Nga, Mt li sng thay i khong 0,18 - 1,1 km/km2. Sng sui Lm ng c bc thm sng hp, sn dc, nhiu thc ghnh, dng chy mnh v lu lng phn phi khng u trong nm. Ngoi ra, Lm ng cng c h thng h cha phong ph, vi tr lng nc ln phc v cho nhu cu dn sinh, ti tiu, nui trng thu sn, du lch bao gm: h Chin Thng, h Tuyn Lm, h ankia, Th, h kL, h Boa, h Hm, h Nam Phng 1 v Nam Phng 2, h Ty Di Linh, h Tn Rai, h Lc Thng, h Kala, h Cam Ly Thng, h Phc Th, h Rn v h Pr. V nc ngm, vng c kh nng ti nc ngm ch yu nhng ni c a hnh tng i bng, thp cn trn cc khu vc c a hnh ni cao t c kh nng cung cp nc ngm. Theo kt qu iu tra c bn v nc ngm ti tnh Lm ng do on a cht thu vn - a cht cng trnh 707 :(nayBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 41

l on Quy hoch v iu tra ti nguyn nc) thc hin t nm 1999 2009 thu c mt s kt qu nh sau Bng 3.1. Kt qu iu tra nc ngm tnh Lm ng TT Tn n Tr lng khai thc cp B (m3/ngy) 3.500 2.560 6.034 Tr lng trin vng khai thc (m3/ngy) Cp C1 3.000 5.200 3.712 6.881 Cp C2 1.666 1.177 Tr lng khai thc tim nng (m3/ngy) 354.858 87.496 118.334 >117.450

1 2 3 4 5 6 7

Vng Bo Lc (1) TP. Bo Lc (2) Vng Di Linh Vng Trng TP. Lt 5 cm iu tra min nc ni (3) 5 vng trong im (4)

Khai thc t nm 2000 Khai thc t nm 2005

Ghi ch: (1) Din tch 320km2 ; (2) Theo kt qu khai thc 1993 1997. Cp C1 d kin cho cc nm 1997 2009; (3) Lc Nga, inh Trang Ho, Maagui, Lc Ngi, ambri; (4) Lc Bc, Lc Lm, Ho Nam, T Hine, Thnh M.

(Ngun:http://www.dalat.gov.vn/web/books/kyyeu30nam/NUOCNGAM .htm, iu tra c bn v nc ngm ti Lm ng 1999-2009) Nhn chung, ti nguyn nc ca tnh c ngun sinh thu rng, mun dng chy ln, cht lng nc tt c th p ng nhu cu nc ti cho SXNN v sinh hot. Bn cnh , vi a hnh kh thun li cho xy dng cc h cha v p dng ngay trong cc khu vc SXNN; ng thi c th kt hp gia khai thc tim nng v thu in vi hot ng du lch. 3.1.2. Cc ngun gy nhim nc mt Tnh trng nhim ngun nc trn a bn tnh Lm ng l do phn ln cc th nht l cc khch sn, nh hng cha xy dng y h thng thot nc bn, nc thi ch c x l qua h thng t hoi hoc bn t hoi, c ni cn x thng xung sng, sui, ao-h, ngoi tr mt s phng trn a bn TP. Lt c u ni a v x l ti nh my x l nc thi sinh hot tp trung ca thnh ph vi cng sut thit k l 7.100m3/ngy, y l hng mc thuc d n V sinh thnh ph Lt, thc hin theo hip nhBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 42

k kt nm 2000 gia chnh ph an Mch v Vit Nam, vi tng mc vn u t ban u khong 321 t ng. Cc KCN, CCN ca tnh Lm ng ch mi c ch trng v ang tm nh u t xy dng h thng x l nc thi tp trung. Cc c s SXCN nm ngoi cc khu quy hoch cng nghip tng bc u t xy dng h thng x l nc thi nhng nc thi sau x l vn cha m bo quy nh v x thi hoc c xy dng nhng cn vn hnh mang tnh cht i ph. Nc thi cc bnh vin, trung tm y t huyn cng ch x l s b m bo yu cu theo quy nh. Nc mt cn b nhim bi tnh trng xi mn v ra tri, trong mt phn do canh tc trn t qu dc, v do vic phc hi li cc khu vc khai thc khong sn cng cha c thc hin y . 3.1.3. Din bin nhim 3.1.3.1. Cht lng nc sng, sui: Cht lng nc sng, sui trn a bn tnh Lm ng c nh gi thng qua vic thu thp v phn tch mu nc ca cc sng, sui chnh thuc lu vc cc h thng sng ngi ch yu: Sui Cam Ly, sng a Dng, sng a Nhim, sng Huoai thuc h thng sng ng Nai; Lu vc sng La Ng ; Lu vc sng Krngn. Cc thng s phn tch bao gm: nhit , pH, TSS, EC, DO, c, BOD5, COD, N-NH4+, N-NO3-, N-NO2-,P- PO43-, St tng, SO42-, Cl-, TDS v Coliform. a. Hin trng mi trng nc mt thuc h thng sng ng Nai * Cht lng nc sui Cam Ly (thuc lu vc u ngun sng a Dng ca h thng sng ng Nai) Sui Cam ly bt ngun t pha ng Bc thnh ph Lt gm nhiu nhnh sui nh, c chiu di sui chnh 73 km, vi din tch lu vc 215 km2, chy qua a phn thnh ph Lt, huyn Lm H v c Trng nhp lu vi Sng a Dng ti X Tn Vn Lm H. Ngun nc sui Cam ly ch yu b nh hng ca hot ng nng nghip v sinh hot th. Kt qu quan trc nm 2009 cho thy tt c cc ma quan trc cc thng s nh pH, Cl- nm trong gii hn ca QCVN 08:2008/BTNMT (mc B1- khng dng cho cp nc sinh hot), cc thng s khc u xp x bngBo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 43

hoc vt QCVN quy nh ti cc v tr thuc thnh ph Lt. Ch c v tr quan trc ti cu Ho Lc huyn Lm H v im ti u vo sui (p Thi Phin) l hu ht cc thng s t QCVN quy nh. Ring vo thi im gia ma ma c thng s SS vt QCVN khong t 1,5- 3 ln. Ti v tr p Thi Phin vo giao ma kh ma c cc thng s COD, BOD5, cao hn QCVN v vo giao ma ma kh Coliform vt QCVN. V tr cu Ho Lc vo gia ma ma c thng s N-NO2- v Fe tng vt QCVN khong 2,7 ln v 1,5 ln.

Hnh 3.1. Hm lng COD v BOD5 (trung bnh) ti cc v tr quan trc nc sng Cam Ly nm 2009 Cht lng nc sng Cam Ly b nhim ch yu do chu tc ng t nc thi sinh hot v cc hot ng nng nghip ca thnh ph Lt. C th l 07/14 mu c DO thp hn ngng thp nht QCVN 08:2008/BTNMT quy nh vo thi im gia ma kh v giao ma kh ma v 07/14 mu c SS quan trc vt tiu chun t 1,25 52 ln, c bit v tr trc nh my x l nc thi vt 52 ln vo gia ma kh. Bn cnh hm lng COD v BOD5 ti cc im quan trc trn sng Cam Ly cng kh cao, 12/14 mu c COD vt tiu chun quy nh t 1,1 3,7 ln v 13/14 mu c BOD 5 vt tiu chun t 1,06 6,4 ln. Bn cnh , cc thng s nhim nh N-NO2- v N-NH4+ u vt so vi tiu chun quy nh gp nhiu ln. C th l 11/14 mu c N-NH4+ vt QCVN t 1,12 - 17,8 ln v 11/14 mu c N-NO2- vt QCVN t 4,75 - 8,05 ln. Ch c thng s N-NO3- v P-PO43- l thp hn tiu chun quy nh.

Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010

44

Hnh 3.2. Hm lng N-NH4+ v N-NO2- (trung bnh) ti cc v tr quan trc nc sng Cam Ly nm 2009 Hu ht cc v tr quan trc u c hm lng coliform t tiu chun quy nh, ch c 09/14 mu vt quy nh trung bnh t 1,5-14,6 ln. Cc thng s cn li nhn chung c gi tr thp, t tiu chun quy nh ca QCVN ngoi tr mt s thng s khng c trong tiu chun nh TDS, SO42- v clorua. * Cht lng nc sng a Dng (Thng lu Sng ng Nai) Sng a Dng c bt ngun t vng ni cao thuc huyn Lc Dng qua H an Kia chy v huyn Lm H nhp lu vi hai nhnh sui chnh ca Sng a dng l sui Cam Ly v sui KNng. Nhnh Cam ly c chiu di 73 km din tch lu vc 215 km2. Nhnh Knng c chiu di 35 km din tch lu vc 167 km2. Sng chnh a Dng c chiu di 90km, din tch lu vc 1.225km2.

Hnh 3.3. Din bin hm lng COD v BOD5 ti cc im quan trc trn sng a Dng qua hai nm 2008 v 2009Bo co hin trng mi trng tnh Lm ng giai on 2006 - 2010 45

Qua kt qu quan trc nm 2009 cho thy nhn chung cht lng nc sng a Dng vi a s cc thng s quan trc nhn chung cha c du hiu b nhim. Tuy nhin, cng c mt vi v tr ng quan tm nh cu Tn Vn huyn Lm H v cu Phc Thnh huyn Lc Dng nc c du hiu b nhim bi cc thng s nh SS, N-NO2-, N-NH4+, COD, BOD5 do chu tc ng t nc thi sinh hot ca khu dn c sng xung quanh b sng gn im ly mu. Ti v tr cu Th, ngun nc c du hiu b nhim SS do chu tc ng bi hot ng khai thc b-xt ti huyn Bo Lm. Mt s thng s ng quan tm nh: 17/25 mu c SS vt QCVN t 1,16 4,5 ln; 05/25 mu c N-NO2- vt QCVN t 1,15 n 2,2 ln (ch yu ti cc v tr cu Tn Vn huyn Lm H v cu Phc Thnh huyn Lc Dng); 3/25 mu c N-NH4+ vt QCV