atsız mecmua - sayı 3

8/14/2019 Atsz Mecmua - Say 3

1/24

www.atsizcilar.com

AylkFikirMecmuas

Yl:1,Say:3 SahibiveMdr:H.Nihl 15Temmuz1931Ku Bak

leriki nklplaranklpkydeolur.Kydedoar.Kydebyr.

Yirminciasrmedeniyetikarsndakendimuhitininiptidailiiniveiindeyaadcemiyetingeriliinigrenhergenciniiszlarveileriyedoruhamle

yapmakihtiyac

n

duyar.

Gnlndebirmemleketaktutuanvebeynindebirmilliyetmefkuresiparlayaninsan,yurdunudilediigibimamurvemilletinizlediigibiykselmi grmekister.

Gnlndebylebirimmvebeynindebylebirmefkuresiolangen,seferberliiniilnetmi biristikbalordusudur.Taarruzageebilmesiiinikiunsuraihtiyackalr:

Kafasnyurdunavemilletinefaydalbilgilerlesilhlandrmak.

***

alacasahayveonuhususiyetleriniiyibilmek.Buitibarlaher eydenncezerindeyaadmztopraaveiindehayatmzkazandmzcemiyetebakmayamecburuz.Butoprakbizimvatanmzdr.

BucemiyetTrkmilletidir.Bizimmilletimizdir.

Eerbizgeni beynelmilelmanasylabirinsaniyet

aknnmevcudiyetineinanyorsak,buaknilkeseriasrlardanberikimsesizkalm Trkmilletiolmaldr.

Eerhercemiyetiindeezenlerleezilenlerbulunduunainanyorsak,dnyacemiyetleriiindeasrlardanberiezilenbirmilletvardr.Trkmilleti.

Eeralnnnteriileyaayaniiveiftilerekarolanakmzdasamimiisek,btnsafiyetivemasumiyetiilealanveonamukabilbirsremperyalistinhusumetikarsndahayatnakastilealavesefaletemahkmedilenmukaddesbirktlevardr.OdaTrkkylsdr.

***

Butopraklarzerindevebumilletiniindeyaayarakbtncehillerinvegzelsanatlarnmukaddesktleiinolduunusyleyenleryalnzvesadebizimmilletimiziinduymal,bizimmilletimiziinalmalvebizimmilletimiziinyaamaldrlar.nkbunaasrlardanberienokhakkazananTrkmilletidir..

Bunlaryapabilmekkinher eydennce ahsmenfaatlerinkuduzihtiraslarndan'kurtulmak,salambrkaraktere,usanmazbirakaveylmazbiridealesahipvesadkkalmaklzmdr.

Buimna,buakavebuidealesahipolmaypdasahipgrnengen,yalnzzeksnn arlatanla,yahutbabadan


2/24


3/24

www.atsizcilar.com

Say:3 ATSIZMECMUA Sayfa:3

gibiaptalvekabadr.

OndabykTrktarihininverasetivegemi asrlarnhayatndakifacialardanalnm birhayatterbiyesivardr.Sakinvemnszgrnenkabuununiindederinduyuluve imeksezilibirruhyaar. tebu

ruh,Trkruhudur.Yeryzndebutoprakzerindevebumilletiindebir eyleryapmakisteyenlerhereydenncebuktleyiveburuhuokumalvetaramaldrlar.

OktleneMoskova'nndekorluotellerindeoturarakpropagandadarlfnunlarnadevamileeldeedilenmuhteemdavalparlaknazariyelerilerenilirvenedePa

ris'teelegeenulmusiyasiyesertifikasilekazanlr.TrkkylsnveTrkproletaryasnTrkvatanndarenmekveTrkvatanndaokumaklazmdr.Unutmamaldrkibumemleketteilkinklbyapanlarndamuvaffakiyetsrlarburadadr.Onlar

TrkkylsntandklarveTrkkylsnAnadolu'daokuduklariinmuvaffakolmulardr.

Yoksa ehirsokaklarndasavrulannaralar,renklisalonlardayaplanmnakalarvenihayetbirTrkkyndenokdahakonforluhapishaneodalarndaokunankitaplarveancakmahkemelerdedilegelentezlerleTrkkylskurtarlm olmaz.

BozKurtTrkDestannnTasnifi

III"Trkdestannnbugnkabilolatasnifekilleri"

diyoruz.nkmuhtelifekillertasavvurolunabilir.OnbirinciasrdaSeluklerinGarbAsyamuhaceretinekadarTrklerinbirtekvatanvard"Trkistan".SonraGarbAsya'dayenbirTrkvatanvcudageldi:"Trkiye"TrkdestannnTrklerinonbirinciasrdanncekihayatnaaitolanksmbtnTrkler inbirdir.FakatyenivatandaGarbAsyakavimleriylehtilt, slmiyetveOsmanllktesirleriyleTrktarihvedestantelekkisideimitir.

Naslki randa iilik slmtarihinitahrifederekkendisineayrbirtarihveayrmukaddesat,tarih

hakikatlerekarmteasspbrdindmanlkvcudegetirmise,Suriye slmiyetiveOsmanllkdamilltarihivemilldestantelekkisinitahrifetmitir;Bununlaberaberbenbutelekkiyiartktemellenmiveayrbirsistem eklinialm

birkeyfiyetolarakkabulediyordum.Daha1917

Moskovakontrasnda(6Mays)"Trklerinetniktekilt"hakkndaokuduummaruzadabumeseleyetemasetmi vegarpTrklerindektarihvemilldestantelkkisinideitirmekgolacanarzetmitim(kongremazbatas,s.156).Filvakieerbutelakkibirsistem eklinialmsaGarpTrkleriiinTrkdestannnonbirinciasrdansonrakiksmnBizansveEhlSalipmuharebelerindeyetienAlpArslan,KlArslan,BattalGazi,Dnimend,FatihveKaraDavutveTrkistanTrkhkmdarlarylaharbedenYldrmBeyazt,KaraYusuf,CihanahKarakoyunluve ah smailSafevgibikahramanlar

silsilesitekiledebilirdi.Fakat imdianlaldkiGarpTrklerindekbutarihtelekkisiyaayanmuntazambirsistem eklinialamamtr.BattalGaziileDnmenddestanlar,EbuMslimileHamzadestanlarkadarslmdir.Bunlar


4/24

www.atsizcilar.com


OuzveDedeKorkutlabirsilsileyedahilolamazlar.DiertaraftanOsmanlsllesinininkrazleoslleninyerletirmekistediitarihtelekkileridedeimekmecburiyetindekalacaktr.BuiseeskiTrkmilltarihtelekkisininyenidendirilmesidemektir.Naslki kinciMuratveFatihveAkkoyunluUzun

HasanzamanmnevverleriTrklerinmazisinirenmekiin lhanllarveTemrzamanndayazlanMooltarihleriotoritesaylyordu.NaslkidahaEvliyaelebizamanndabileTemrllerinsonuolanHseyinBaykaradevriTrktarihininen anlzamannnsonutelekkiediliyordu. imdiTrkdestanntasnifetmekistiyecekler iindetasnifplnlarnbunagretertipetmekicapedecektir.TrksiyasveharsbirliininsonunutekiledenTemr'densonrakidestanlar arkveGarptaayrayristikametlerdeinkiafetmitir.Bunlarn arkTrklerineaitolanksmndan1923'deMsrda

bas

lmaabalan

pparas

zl

kyzndenbitirilemeyen"BugnkTrkistan"atleserimizdemufassalolarakbahsedilmitir.GarpTrklerineaitksmyaniOsmanlveSafevdevirlerineaitdestanlarlabizzatmegulolmadm.BundandolaymakaledeTrkdestannn15'inciasrdansonraki eklimevzuubahisolmayacaktr.BundanncekiTrkdestanlariinylebirumumtaslakyaplabilir: DiiBozKurttarafndanbeslenenilkTrknaslvatanIskGlcivarndakiIzkArtdalardrkiHanTanrdalarnncenubkollarntekileder.

Onundrtoluoluyor:iil,Barshan,Tng(Ttek,Tzek,Tzel),HakTng(biraddagaliba"Tiing")tuzukefediyor.Onunolu"BukaHan"drki"TungaAlp"adylamarufturveTrksllelerininmesssidir.OnunmerkezkararghKger(dierismi"OrduKent"yahut"Hargh"olupdier ehirleriBarman,Barsgan,Kukar,Balasagun,Semerknt,Rroitan,Peykent,

Merv,Srahsvebakalardr.TungaAlpaaitrivayetlerintafsiltkendisiniEfrsiyb,Frasiak,FranrasybyahutKarnamaktesmiyeeden ranllaragemitir.KablelmiltyedinciasrnsonyarsndaHorasan'danveKafkasdalaryolundan ran'aistiledip625'teMidyehkmdarKyaxarcestarafndan

ldrlenSakalarnreisindenibaretolacamuhtemelolanbuzatnkatlign ranllariinmillbayramTrkleriinmatemgnolmutur.TrklerinEfrsiybyu merasimiveonamensuphikyevemeselleridaha1113'ncasrlardasylenmi veMahmdKgeryu iirlerindenbazparalarveFahreddnMubrekhGrmesellerindenbrininakletmilerdir.Efrsiyb'nolu"AlpArz"rivayetleri(ihtimal ranrivayetlerindeki"Arreth")sonrakizamanlardabileOuzlararasndasylenmi olduunuTopkapsarayndakiSeluknamenushasnnilvesindenreniyoruz'Efrsiyb'nneslinden

"AlancaKaraHan"iseahudanmisistihsalini, Samur,kakmderileriyleinvediermemleketlerleticaretyollarn,okveyayavclnkeifveicatetmitir.Klyapmaksanatnda ranllar'danrenmitir(CmCem).Alanca(Ala)kltdahaziyadeKazaklardamaruftur.Alancadansonrabununmemleketi"Tatar"ve"Mool"adndaikioluarasndainksamedipTrklerbirkabatnbuikiouluntorunlararasndakiarpmalarlavakitgeiriyorlar.Moolrvayetlerindekibu"Tatar"ve"Mool"mcadelesidahancekimembada(Cami'ia'zam)"Trk"ve"Ouz"mcadelesiylebirletirilebilir.

Mool ebesindenKaraHannolu"OuzHan"(yahut"OuzAta")dnyanndrtkesinehkimolmutur.OilkTrkcihangirisaylyor.BunaaitdestannSeluklerzamanndatespitedilenrivayetlerindenbirnushasRededdn'in"Trhi'Alem"indemnderibulunuyor.Trkmenlerarasndayaayanvetekin


5/24

www.atsizcilar.com


denazfarklolandiernshalarEblgaziHantarafndanizlenmitir(ecereiterkime).OnncasrdaMoollardevrindeUyguristan'daUygurcaolarakderiyeyazlm birnshasnRzaNurbeyneretmi veProf.Pelliottarafndantetkikolunmutur.BurivayetegreOuzHansada"Altun

Han"(in),solda"Urum",cenuptaHintveTankqut,imalde"itBaraq"memleketlerini fethediyor.Ordusuevldndan(Ouzkabilelerinden)bakaKpak,Krlk,Kala,Kangli,Aaerigibiairetlerdenmteekkilbulunuyor.BuairetlerOuzdanisim,uran,ku,damgayaniesastekiltalyorlar.OuzaseferlerindeBuzKurtrehberlikediyor.Veziri"Ulu Trk"adndaokakllvetedbirlibrihtiyard.KararghgarbiTrkistan'daTala (yani"EvliyaAta")veKling(imdikiuhavzasndakiTartu) ehirleriolupyazlkkararghlar imdikiKazakistan'nmerkezksmntekileden"Urta"ve"Krta"dalaridi.Pekok

yaayanOuzakendisikadarak

ll

olanolu"GnHan"halefolup"IrklHoca"namvezirivard.OTrkEllerinisonrakinesilleriinrnekveidealolacakbirekildeidareetti."OuzHan"veolu"GnHan"herhaldeHun(=Kun)larnkablelmilt209126yllanarasndahkmetsrenhkmdarlarMeteileoluKnYabgu'danibaretolmakicapeder.DestanGnHandansonraonuntorunlarsfatylaDhibYabgu(Yavguyyazlyor),QursYabgu,QursaqYabgu, nalYabgu, nalSrYabgu,AlaAtlAsDonluQayinalHan,TumanHan(onundays"KlErkin),TikenBileErBikenQayYabguHanvenihayetUladmurYabgubirbirinimteakipherbiri75125ylhkmetsryorlar.UladmurYabguzamanndakendikardeleriolanUygurhkmdar"OaraAlpArqlArslanHan"Ouzoullarnatbiedilenmemleketiolu"AlpTavgaHan"nidaresineveriliyor.FakatUladmurYabgu'dansonraOuzsllesimnkatiolupTrkEllerininidaresi"BuraHan"(KaraHanoluBuraHan)sllesinegeiyor:Bunlardan"BuqraHan",

"QurTigin" ileOuzlarnisyannasebepolan"AliHan"veolu"ahMelik"zikrolunuyorlar.BunlarnpayitahtlardahepTala veKling ehirlerioluyor.Destandazikredilentarihisimlervevak'alarmukayeseedilincezikrigeenHanlarnGkTrk,Trgi veKarahanHanlarndanibaretolduu

anlalyor.Hanlarnnezdindebirkaakllhkimvezirinzikrigeiyor.OnlardanbiriBayatkabilesindenKaraHocaoluDedeKorkut'turkibirkaHannmuasrgsteriliyor.MezarSrderyahavzasndakendiadntayandemiryolistasyonuyanndagsterilenbuefsanevzatTrklerinmusikivehikmetpirisaylmaktavekendisinemensupayrrivayetlerbulunmaktadr.Ocmleden"SalurKazan"ve"AlpBamsByrek"(Trkistanda"Alpama")hikyeleripekmaruftur.DedeKorkut slmiyettenevvelkizamannveziriolmaklaberaberpeygamberzamannadayetimi gsterilmekteolduundanGkTrk

zaman

ndakiOuzYabgular

nezdindebulunanbirTrkbakmisaylabilir.KezamuhtelifTrkairetlerincemarufolanTrkmenkahraman"Krolu"daozamann ranhududunda,Amuderya,Herat,Garistan,KzlveKarakummntkalarndafaaliyetgsteren ranhudutTrkmenleri'ninmarufbrreisiolsagerektir.BukahramanaoktapanAnadoluveAzarbaycanairetlerininrivayetleriesasenpekzenginolanTrkistanTrkmenvezbekrivayetlerinedetesiretmitir.

***

Karahanllardanilk slmiyetikabuledenSatuqBuraHan,oluArslanHanvekzAyevetorunuYusufQadrHanlarveonlarninlilerlerveKfirTrklerlemcadelelerineveTrkevlyalarylamnasebetlerineaitrivayetlervardr(tezkireiSatuqBuraHanvebakalar).SatuqBuraHannhkmetielealmashakkndakirivayettamamylaOuzefsanesine


6/24

www.atsizcilar.com


benzetilmitir.Krgzlararasndapekmarufolan"Manas"rivayetleridebuKarahanllardevrineicraedilebilir.

OuzdestanndaTrkistanhkmdarAliHana(galibaBuharaHan"AliTegin")Ouzlarnisyanve

Horasan ehirlerine stillardolaysylailkSeluklerdenvebudestannTrkmenrivayetlerinde Ouzairetlerinindahilmcadelelerindenbahsedilmektedir.OuzveKaraHanmotifleriKrgz,Kazakkabile ecerelerinde,AltayveYeniseymitolojisindedemevcutturkidestanntekmiliiinistifadeedilebilir.

ingiz'nmensupolduuQiyat(yani"Qay"lar)veBregin(Galiba"BriTegin")ailesikendileriniOuzhanlarnnmensupolduueskiMongol(Rededdn'egreTrke"Mongol")hanedanndansaymlardr.O

uzveGkTrkan'analerinipekiyibilmilerdir.ingiz'nmuasrolupkendisiylegreninliMenHun'agreingizailesi"ato"Trklerineslindendr.BuaileMooldilindekonuan"ivi"airetlerineriyasetetmi veevvelceTrklereaitTrkebrstlah(terim)olan"Mool"(Mong+ol)kelimesideingizailesindenmezkr iviairetlerinegemi,HtayvevilerndilideMoollisantesmiyeedilmitir.Halkdestannagreingiz'nbykbabasAka'DenizHanAltunHannkzgnetengebekalpDubunBayanadndabirouldourmutur.BunutekgzlDumbavlMergen(Dumbavl Soqr)terbiyeediyor.Ve"Alanguva"ileevlendiriyor.Olmndensonrak eklindegelerekAlanguva'ygebebrakyor.Ondaningizdouyor.Sonraingiz'inftuhat,kabileleredamga,uran,ku (totem)taksimetmesiOuzHandestanndaolduugibitafsiltlasyleniyor.YanOuzHandansonraingizHanTrkitimahayatnayeni eklverenikincibykbakandr.AslMoolcaolan"gizlitarih"destaniseingiz'inhayatndahaziyadetarihekildetasvir

etmitir.ingiz'nevldndanucHanCanbegHan,CanbegHannannesi"Taydul",zevcesi"KarasaHanm",muasrgsterilen"AsanQayg"ve"Cirenceeen"namhakmlerinhikyeleri,yinemerasndan"soluAmet"destaningizdestannnortaTrklerdekidevamntekiletmektedir.

SonraortaTrkdestannnencanlksmTemr,Toktam, dge'lereaitolanlardr.Temr'nbykdestanTrkeveAcemcematbuolupTrkistanmeddahlartarafndansyleniyor.Farisolarakmanzumdestandavardr.MensurbozkrrivayetleriiseYayk, dilnehirlerihavzalarndaMangt Nogaylar,BakurtlarveKabaklararasnda ydir.Busonrivayetleregreingiz'nhalazadelerindenBarlasTaragayoluTemringiz'noluCaday(aatay)HannBaklar(khinleri)telkinleriyleanaskarnndaikenezilmeksuretiyleldrlmekistenmi,fakat

ldrlememi;ancaktopalolarakAlmal

k'tadomutur.Odahagenliindeocuklarahanlkediyor.BydktensonraekyalklamegulolupCadayHanelegeirerekldryor.Vepadiaholuyor.Siyasetiveftuhatekseriyahileyemstenittir.O stanbul,Hindistan,in,Esterhan,BulgarveMoskovalkelerinifethediyor.OnunKarakumveBarsuk KumdayaayanairetlerinreisiAmetveSametadndaikibiraderle,Altun OrdahkmdarToktam ve dgeileveHrezmhkmdarYusufSofilemacerassyleniyor.Toktam ve dgeveoullarvekayiitamamylamstekilbirdestanolupbirkamanzumrivayetlerivardr. dgeKrm'daToykhocaHannkuusuKutluKayannperikzileevlenmesindendomutur.BabasToktam HanngzelavkuunugizliceemirTemr'esattndanldrlyor. dgeToktarm'aebeddmankesiliyor, dgeToktam'nkapTemr'ndmanolanQamrdn(yani"EmirQamereddinDuglat)ltaydalarnda


7/24

www.atsizcilar.com


ldrpkarabethaslediyorveTemr'nKamardnnikhndaolankznalpbundanoludestankahramanNuradndouyor.DestandaTemr"Mulk"yani amanan'analeriyerinesahrada slman'analeriyerletirenve ehirlereistinatedenmedenhkmdarolaraktasvirediliyor.

Anadolu'daTemr'e,TemrveBayaztmcadelesineaithikyeler,Azerbaycan'daTemr'nsiyaskudretiveimar

hakkndarivayetlervardr.Evliyaelebi,Azerbaycan'dabirok ehirvekasabalarnbinasnTemr'eisnatedenrivayetlernaklediyor.AbbaskulBakihaniseTemr'nKafkasya'nn imalndeDerbenttenKrm'akadaruzananbirseddhakkndarivayetnakletmitir.Bugibihususiyetlerden

Temr'ndestannnikmaliyolundaistifadeedilebilir.

Prof.AhmetZekiVald

KkYazlariktisadbuhranveisizler...BndnyaBiriktisadbuhraniindedir.Bununsebebide phesiz,fazlaistihsaldir.Hermilletiktisadseferberliinioktanilnetmi,kanszgrnenvastalarlamuharebeyegirimitir.Hermemleketdahaokistihsalyapmak,dahaoktamakvesatmakiindidiniyor.Hermilletgznam btnrefahveservetikendi

memleketinetoplamaksevdasndadr.Gzegrnensebepfazlaistihsaldir.Fekatfazla stihsalidouransinsisaiklernelerdir.BuSebeplernihayetinsancemiyetlerininhenzmedenilemektenokuzakolanyaama,kazanmavekorunma evkitabiilerine, kadardayanyor.Bukavgadaenokkaybedecek,byksanayimemleketleridir.

Yarmstemlekeolmaktankurtulmu iftimemleketlerininvaziyetidahaemingrnyor.Bubuhranlarnsonuacabayaamakiinldrmee

kalkmak,harpamakmolacak?..Kimbilir?..

***

Hemenherdevletbtesibuylgeenyllardandktr.Byksermayecilerin strabherkestenbyktr.Onun inenoksarslanlarnbandaAmerikageliyor.Sermayelerinstrabderhalameleyedegeiyor,Hertaraftaisizler

artmtr.Btndnyada1929'agre1930'daartanisizlerinsaysnveyzdehesabngsterenbircetvelbasyoruz:

Memleketler sizler %'de

Almanya 3.977.000 68

Amerika ? 83

Avustralya 90.379 72

Belika 110.000 430

ekoslovakya 154.615 304

Fransa 20.041 72

Japonya 386.394 44

ngiltere 2.306.963 76

talya 534.356 61

sve 43.927 60

Lehistan 233.276 45Felemenk 46.807 125

Millmabetler... talya'dakmryoktur.Daryaakanparalarnnenoununkmryzndengittiinigren talyanlarbykveesasltedbirleralmlardr.imaltalya'dabounaakansularnbeygirkuvvetndenistifadeederekbykkudretlielektrikkaynaklarvcudagetirdiler.Bunlara"Tempionacional"(MillMabet)namnveriyorlar.Devamlbirprogramlatekiltcenubtalya'yadoruindiriyorlar."Buralardaki


8/24

www.atsizcilar.com


letmeveklamailerihepbukaynaklardanistifadeediyor.Kmrsarfiyatveistihsaltsfrainiyor.Demiryollarvefabrikalarbunlarlaalyor.Yalnzdenizticaretikmremuhtakalacak.

YksekAnadoluyaylasndankaynayanveakansular

bounagidiyor.

DicleveFratarasratapkprlerigtrenzararlnehirlerdir.

***

nkbizonlardanistifadeetmesinibilmiyoruz.FakataynsularlgeerekIrak'agidiyorvednyannenmmbityeriolanMezopotamya'nnkanallarnsuluyor.

***

Trkgenci,eeryurdunuseviyorsanboaakanbubyktabiatkuvvetlerindenistifadeetmeihiunutmaveonlarahkimolaraksevkveidareetmeyikendineidealyap.Bykordulardandahabykbiri yapm olacaksn...

Salkmesseseleri...Avrupamilletleriiindenfusabizeenyakn

__________________

olanekoslovaklard r.Onlarda14milyonkiidir.Buasrdaitimakesafetinoklzmolduunubildikleriiin,drtyliindeherkesernekolacaksalkmesseseleriyaptlar.

Btnillarvegdalarburadatahlilediyorvedaim

brkontrolaltndabulunduruyorlar.Difteriasgibienyenikeiflerekadarbtnalarveserumlarbumesseselerdeyapyorlar.

***

BedenterbiyesiyolundaSokoltekiltnekadarmhimvefaydalisemilletinsalvehastalklardankorunmashususundadabutekiltokadarfeyizlidir.

Birmemleketinshhiyeilerininyaplmavegdlmesindehastalklarakarbykmasraflveaz

neticelimcadeleleramadanncesal

kmesseselerinivesalktekiltnkuvvetlendirmek,halkhastalklardankorumaklzmdr.

ekoslovakya,buyoldabizeiyibirrnektir.

IrklAta

__________________


9/24

www.atsizcilar.com


SafranboluManileri

Toplayan:A.Baha

MektupyazdmgaradanDalagaksnaradanSendenbeniayrdYerigyaradan

UluyolkrvaniinKitaplafermaniinGizbensenialyomDerdimedermaniin

ArmutdaldadalyerdeBlblterba yerdeGyanbizefelektrHerbirimizbiryerde

***

MektubumsarkatAlarmsaatsaatSendurkenydeldeGynmalmyrahat

Yenat[1]ikin[2]olurMorcuhabikinolarTop sakalaababamBusevdanikilolar[3]

Gakgidelim amadan.

BenmolakamadanEerbenmolmazsanYanarmmaharadan

ileblblmile[4]iydm goncagleYedyalukrttmGzmsilesile____________________________[1]Kineyenat.[2]Oynak.[3]Ne ekil[4]t.

Bahesindegarark[1]YapradelkdelkryamdabiryrsevdimGbeiyedblk

YeildirebrumbenimNeokturcrmmbenimlmvayrlukyokByledirbenimgavlim[2]

AyamesliyrimBadal fesli[3]yrimemedenhigelmeyonBununvaslyrim

Bakkallardaanakla

Alalolmu yanaklaPulpulolsandklsnSenipendudakla

KprmnaltudaturSevdiimhill gaturstneyrsevenleVallahigizil batur

HgrkdutdubeniDutupguruttubeniElinoludeilmi

Gittiunuttubeni

udalaolmasaydGlBenzimsolmasaydlmAllahunemrAyrlukolmasayd

____________________________[1]Karaerik[2] lkikimsraabaklrsa,Byledirkavlimbenimolmakicapeder.Fakatbu ekildezaptettim.[3]Erkekleringiydiklerifestenfarkkkolamasdr.Yalnzbundaklptanladalileniibulunur.


10/24

www.atsizcilar.com


Trkistan(OrtaAsya)CumhuriyetleriNfusu

II ZBEKSTAN

BykTrkistan'nikincicumhuriyetiolan"zbekistanCumhuriyeti" (Tacikistanmuhtarlkesidahilolduuhalde)1924'tesabkBuharaveHyva

hanlklarileSirderya,SemerkantveFerganavilyetlerindentekilolunmu,bir"Sovyetcumhuriyeti"dir.idaremerkeziSemerkant ehridir.

SabkbuharaHanlnnzbekistan'adahilolanvilyetlerinde1,800,000nfus,Hyva'dandahilolanvilyetlerise300.000nfusolduukaydedilmitir.1926nfussaymndazbekistanCumhuriyeti13eyaletetaksimedilipidareediliyordu:1)Endican,2)Buhara,3)Zerefan,4)Kakaderya,5)Semerkant,6)Surhanderya,7)Takent,8)Fergana,9)Hocent,10)Hrem,11)Knimeh,12) sfne,13)Tacikistan.

TacikistanlkesiiseayrcaGarm,HtarveDalkBedahanvilyetlerineayrlmt.

Btnzbekistan'nnfusu5,274,998kiiolupbunun827,443Tacikistan'dadr.

zbekistanahalisimilliyetitibaryla yleayrlr:

I Trk:3,896,745.Bunun3,475,340kiisizbekler,421,405kiisidetekiTrklerdir(Kazak,Karakalpak,Tatar,Kgarl,

Uygur,Bakurt,Trkmenvesaire..).

II ranllar939,336

III TACKSTAN

baka ranlunsurlardr.

III Araplar27,977

Sovyetistatistiktarafndan"kefedilen"bukadarkalabalk"Arapmilleti"oktanberiTrklemi zbekkabilelerindenbiriolup"Arap"adnyalnzbirkabileadolaraktayanzbeklerdir.BunlararasndatektkArapakonuanailelervarsadapekazdr.

IVRuslar,UkraynallarveBeyazRuslar:275,840.

VMuhacirsfatylaMoskovahkmetitarafndangetirilenmuhtelifmilletler(Ermeni,Leh,Almanvesaire):47,536.

VIYahudiler:37,864.Bunun18,172siyerliTrkistanYahudileridir.

Rusmuhacereti;zbekistanlkesiTrkistan'nenmamur, ehirveziraathayatinkiafetmi veasrlardanberiTrkmedeniyetininbeiiolanmntkasdr.Takent,Semerkant,Buhara,Hyva,Fergane,veHukantgibiyalnzRusya'nndeil,btncihanniktisadhayatndamhimroloynayanTrkehirlerizbekistan'dadr.Nfuskesafetiitibaryladazbekistandnyannenkesifyerlerindenbiridir(ZerefanhavzasveFerganaBelikakadarnfus

kesafetinemaliktir).

Trkistan'aarzamanndatatbikedilen


11/24

www.atsizcilar.com


muhaceretveisknsiyasetindenoldukamasunkalanksmdazbekistanolmasburasnnnfuskesafetineveziraatkltrnnruslardanokyksekolmasnamedyundur.

arzamanndaTrkistan'nbe vilyetinegetirilen

Rusmuhacirlerinin saysaadagsterilmitir.

VilyetYl:1897

Yl:1910

Yedisu(bugnksmenKazakistan,ksmenKrgzistan'adahil)

95,465 188,016

Sirderya(ksmenKazakstan'adahil)

44,834 101,280

Fergana(ksmenKrgzistanadahil)

9,842 29,434

Semerkant 14,006 22,929

Zakaspi(Trkmenistan)

33,273 41,021

Yekn 197,420 382,688

Buhesabagrearhkmeti48senezarfndaTrkistan'nbe vilyetine382,688Rusmuhacirigetiripisknetmi oluyor.1910 1914senelerindemhimbirmuhacirhareketiolmadgibi,19161919umumharpveihtillsenelerindedeRusmuhaceretibsbtndurmutur.

Boleviklerdehkimiyetlerininilkikisenelerinde(1920 1922)yerlileriifal

etmekiin"kolonizatrlk"legyamcadeleediyormu gibigrnmeyealmlardr.EskiarlnTrkistan'RuslatrmasiyasetiniBoleviklerancak1922'denitibarentatbikebaladlar.Bunlararsiyasetinidahamerhametsizvedahadehetlibirsurettetatbikettiler.NeticedeRusmuhacirlerinin

adediyalnzzbekistanlkesinde361,420yebalioldu.KsmenKazakistanveKrgzistan'ailhakedileneskiSirderyaveFerganavilyetlerindeki Rusmuhacirleribugnkzbekistan'agirmi addedilsebile19221926senelerizarfndaBolevikler206,589muhacirgetirmi oluyorlar.

arzamanndaTrkistan'nRusayabasmayanyerleriolanmntkalardabileRusmuhacirleriisknolunduunugryoruz:

Buhara 13.605Zerefan 3.965Kagaderya 5.298Surhanderya 8.489Tacikistan 6.784Hrezm 2.418Yekn 40.559

BurakamlaryalnzRuslargstermektedir.DierAvrupalveErmenimuhacirlerisebuhesabadahildeildir.

Abdlkadir


12/24

www.atsizcilar.com


BRDESTANPARASI

Hayatlarbykhadiselere,sarsntlaramaruzkalanmilletlerinhalk airleritarafndanbuhadiselerinterennmsuretiyledestanlarnteekklettiibugnbirmtearifedir.[1]

Halk airleritarafndan ifahbirlisanlaterennmedilenbumenkbelerekseriyabir"kahraman"etrafndatoplanr.

Trkhalkedebiyatmahslleriaracndapektabiolarakgeni birmevkigaledenufakl,bykldestanparalarnasksktesadfetmekpekmmkndr.

tebukabildenolarakelimizegeenfakatneredevenezamanyazldtamamylamehulolanksafakatgzelbrdestanparasnburadanerediyoruz.

***

"KaraMahmud"isimlibrTrkkahramannn ahsiyetietrafndateekklettiipekmuhtemelolanbudestanbize"Tatar"unvanlbirhalk airidetantyor.Mamafih imdilikne"KaraMahmud"unmenkibevahsiyetihakkndanedeonubizebildirenvekullandmahlesitibarylada ayandikkatolan"Tatar"iinbir eysylemekmmkndeildir.

***

BykTrk airi"YunusEmre"yeve"Erefolu"naaitbazilhlerlebiraradatesadfettiimizbuparaoldukaeskibirzamanaaitgrndgibifevkaldebozukveacemibiryazyladayazlmtrkibirokkelimelerinitahminsuretiyleokuduumuzbumsralaryazlndaki iveyimuhafaederekdercediyoruz:

_________________[1]DestanveTrkdestanlarhakkndamalmat

almakiinbaknz:Prof.Dr.KprlzadeMehmetFuat:Trkedebiyattarihi.S:50vemteakip.

KaraMahmudederbeyleraalarPrlayaprlayautuumvardurAlaybeyialayolmu gelrkenOnbeinbirsemteyktuumvardur

ElimdenaldrdmzevkiledemiFikirderyasndaoynatmagemiSiyahpouile...kademi[1]Yalapyalapedpdonaltuumvardur[2]

Feleninsanabuimi iiArayerdenkalksnengelinleiYemenellerininboyboykumaBakrdalardatuumvardur

Feleninsanabuimi?zat(?)

RakibnszlerizehirdenkatGzlerinsvdmmsellematYalnzeerleypktuumvardur

TataredersenararsunyerdeDemeinsanuuramazbizimyereKeskinovalarda olmubahyerdeNiceboybeeriyktuumvardur.

Herhaldeeldenele,dildendiledolatkakuvvetinikaybettiianlalanfakatbuhaliyledeznmuhafazaedenbukahramanparannkuvetlbirhalk

sairineaitolduukolaycatahminedilebilir.

htimalokuzunbrdestannsonktalarntekiledenbumsralarnaslvetamamzamanlaelegeecektirkibizeyenivekuvvetlibirsaz airimizidahatantacakolanbuhadisepekziyade ayantemennidir.

NihatSamiEdirneErkekMuallimMektebi

EdebiyatMuallimi_________________[1]Pou:Kenarlar,incepskllbrnevipeklimendil.[2JYalapyalapedp:parlatp


13/24

www.atsizcilar.com


MefkreminFacias

Sinirlerimdebaygnbiruyuuklukvar.Kendimdengeergibiyim.Beynimdonmu veyakavrulmu.GzleriminkapandnduymuyorumbileNefesimokadarhafifki,soluklarmgrtlamdainiltiyapamyor.Okadarokkuvvetliyimki,kendimden phelenipde

parmamkmldatmakistemiyorum.

Istrabmokadarokki,derdimiyzmdeokutmamakiinglyorum.

Uyuukluum,kahkahalarmsessizbirertebessmyapyor.Istrabmkaynyor,couyor,tayor.

Feragatimisyanediyor.Bendeherkesgibiolmak,cemiyetimiindeil,kendicanmvekendiihtiraslarmiinyaamakistiyorum.MenfaatlerimbirerkanlkatilgibiIstrabmboazlyor.Ruhumdalgnbirdou

var.

Her eyi,yurdumu,milletimi,tarihimiunutarakserseribirne'eileglmekistiyorum.Feragatim ehitoluyor.Menfaatlarimkuduruyor.Malupolurgibiyim.manmcoarken, evkitabilerimbouyor.Yoksayeniliyormuyum?...Hayr...

Mefkuremsanahaykryor,senaryorum.Banagel..elikliimeriyor,tunluumknlyor.Yeti!...Birsaniyedebeynimdebinmealeyanyor.Buislidumanlkyocaklarnnateiruhumusaryor.

Beynimi,sinirlerimiveruhumubukyocaklar

n

nislialevlerindendoanmefkureilestyorum. iniinyanyor. iniinkavruluyorum.Kyocaklarnnkvlcmlarruhumunderinliklerindehibirpeygamberdininin,hibirilhimezhebinvehibiryabancmridintututurmadbirate yakyor.Beynimdeakan imeklerruhumunkaranlnaydnlatyor.Ateiminhararetiiindehlyalarmnhakikatiniyayorum.

Gzlerim,kulaklarmduygularnilh...Daryabakanneyimvarsa,hepsiiimegzdikmi.Ruhumunkaranlkcehennemindeyanandinsiz,fakatmminateiseyrediyor.Mefkureminmealesiile,hayalimincennetindeyaayanbykistikbaligryorum.

Ruhumunsoukkaranlnstanbuate feragatim,mefkureminmealesiileseyrettiimbucennet,memleketim

Uyuukluumelikleiyor.Feragatimiboazlamayaalanmenfaatlerimi, mnmbomayauraansevktabiilerimiyakalyor,ruhumuncehennemindekimukaddesateeatyorum.

manmnsaltanatbtnbenliimehkim.Bukzlalevleriindeirademintuntanheykelinigryorum.elikiradem,birkuduzkpekgibisaldrmakisteyen

aklmbalyor.Onungznnde ahsmenfaatlerimildryor,sefilihtiraslarmbouyorum.

***

Feragatiminateidahaokyanyor.Sinirlerimdekibaygnuyuukluk,tavlanm birdemiresuvermi gibielikleiyor.Feragatiminateiortasndaykselenirademimuhitiminirkefnesokarakelikletiriyorum.

Gzlerimalyor,sinirlerimgeriliyor,etlerimekilerek

parmaklar

m

yumrukluyor.Soluklar

mgsmdekihrltlaratyor.Cehennemdenbaharakm gibizindeyim.Hlyalarmmefkureminenginliindebirertemizyelkenligibisrlpgidiyor.Gsmdekistrabniindenurlubirhakikatyayor.Beynimdekikuduzmenfaatleryerineferagatliemeklerimdoluyor.Ruhumunkaranlklarklanyor.Heyecanlar,emellervemitlerim,fikirvedileklerimTanrsnasecdede


14/24

www.atsizcilar.com


meleklergibimefkureminateinetapyor.

Aklmgreikaybetmi birzorlupehlivankadardkn.

Feragatiminateiyanyor,imanmnstrabkaynyor.

Buate venurdnyasiindemilletiministikbaliniyayor,yurdumakarolanakmruhumdakifrtnailekrklyor,menfaatleriminihtirasn'halkmnstrabveihtiyalariindebouyorum. temefkureminfacias...

Oh!...BeynimdehudutlarcanlananAnavatann.Gynmgibiksz,strabmkadarkavruk,imnmkadaraTrkEli...

imdeyaayanmenfaatleribodum.Muhitim,sanageliyorum.etrafmdakaynaanihtiraslarsize

geliyorum.

lg

nbir

st

raphamlesiylesizekouyorum.Kendimenfaatlerimgibisizin ahsimenfaatlerinizidebomayageliyorum.

Aklmldrenirademihalknvehakkniradesibesliyor.

Menfaatlerimiboazlayanimnm,yurdumunstrabkaynatyor.Halkmdanaldmkuvvet,yurdumdagrdmsefaletlepenelemeye,her eyikirletmeyeveher eyiyoketmeyeuraanirkefmenfaatlersizegeliyorum.

***

Kanz..Sizibomaya,kalbiniziyarpstrabmnakmdoldurmayageliyorum.

***

Yurdumun ehitlerikanlkefenleriyledizlerimedolayor.Alktansolanglyzlgzellerincesetleriayaklarmaltndapeltelergibieziliyor.kszlktenlenyavrularnkafataslarmineyerekgeliyorum.htiraslarkrkleyen,yabancpropagandalarla

genliizehirleyen,mefkureleriirkefleyen,namuslar

kusturansefilvesefihmenfaatlersize,mefkureminfaciasntamamlamayageliyorum.

NamkKemal


15/24


16/24

www.atsizcilar.com


Hikye

ehitlerinDuasBabannbeynianakkale'dedalm,aabeyingsSakarya'dadelinmitir.

Geridehastabirana,genbirkzkarde var...Hastalklana,sefilmrnsrkleyerekmekteptekikznkmasnbeliyor...Kzkacak,hayatnkazanacakve

kendisinebakacak...

"kzm,kzm"diyeinliyor...Bazendeaabeyionunsalarnokayarak"kardeim,kardeim"dyehkryor...

Birkszngnliin"yuva"eriilmezbrbahtiyarlk,uzakbirKzlElmadr.ksz,ailesiolanlara aknlklave

hasretlebakarBudaperembe gnlerievlerineNefes

"GkAlp'e thaf"KalplereserptiinkvlcmlardanBirkyanyoreybyknebi..Gnller,ztnbizeaksunan,Birmrittanyoreybyknebi.

BilirsingynmnneduyduunuKarndatekrarahacetyokbunun,Benliimnnde,ululuunaDaimaanyoreybyknebi.

Bamznndegeliyoryere;

Iklardattnsengnllere.Milliyetaknduyanbirkere.Seninursanyoreybyknebi.

Mefkurenuruylabizleribesle,Urundalelimbizdehevesle;GenliinkalbibutazenefesleBeraberkanyoreybyknebi.

SabahattinAli

Kzmekteptenkmakiinalyor.Vekendisinidncelerekaptrdzamantatlmitleredalyor.mitolmasayaanrm?

Obtnhayatndanegrmtrki... tebirgecemektebindeokuyor.Kimsesizveyoksuldyeonuparaszokutuyorlar...Elbisedeveriyorlarvearasrabunukendisinehatrlatarakdahafazlaalmasicapettiinidesylyorlar.Kzbundansklyor,fakatneyapsn?Hayatndaaynstrabsrklemeemecburdeilmi?

Babasnhatrlayamyor...Aabeyinibirazbiliyor..Onlarakarduyduunedir?Gndzleribunuanlayamyor.Fakatgne ortadanekilipdegeceolduozamanonlarseviyor.

Ryalarbilehepbirbirinebenziyor:Basenbabasonubarnabasyorve

dnenlereylebakyorveylesanyorkiinsanlarkszlervekszolmayanlarolmakzereikiyeayrlmtr...Kendisiniokadaryalnzduruyorveokadarhaklardanmahrumbiliyorki,hayatndolduranikibyk

hasrettenbilebahsetmeeutanyor...Fakatgeceolupyatanagirdimizamankendisiyleba baadr.Artkozamankendisinekimsekaramaz....Ozamanoikilyvebirhayattaolanistediigibidnr. sterseonlariinalar.Veslakgzlerleuykuyadalar,slakgzlerleuyanr.Sondefaryasnda,sonsuzbirkrnortasnda,brmezarnbandababas,aabeyivekendisidizkereksessizsessizalamadlarm?

***

Ryalarbizimisteklerimizingarip ekilli ifreleridir.Fakatahkszlk...


17/24

www.atsizcilar.com


Bustraplryalardanuyanmakbileayrbirstrapoluyor.nkuyanncagryorki,deminbirliktealad,fakatyayorsandlyoktur.O,sahidenldr.Gelmesiihtimaliolmayanbirvarlk,yahutbiryokluk,uzaktakalm birhayaldir...

mtihanlarbitiyor...Muallimlertoplanptalebelerhakkndakisonkararlarnveriyorlar.Kz,dnyor.nkhocalaryleistiyorveonlarbuisteklerindebirazhakldrlarda...Mektepmdrhocalardanbirinesoruyor:"Zeksnasldr?"Hocacevapveriyor:"Ortadanbirazyukardr;fakatkavray kabiliyetiyok".Dierbirhocailveediyor:"mspetkafadandamahrum".Birisiitirazediyor:"fakatbukzdndrmemeliyiz;nkgeenyldadnd;yinedndrrsekmekteptenkarmaklzm".Fakatmektepmdrvazifeinastr.Sesiarlayor:"memleketalmayanlardahafazlabesleyemez".

Deminkisessoruyor;"yleysebuk

znereyegidecek?","annesininyanna"...

Kovulacakkznanasvar.Fakatoartklmdeinde...Kz,arasramektebinkendisineverdiiparayilalsndiyeanasnagnderiyor.rasradazenginarkadalarnnnotlarnparaileyazyor...Frsatbuldukaderslerinedealyor...Fakatodimantamamenderslerineverebilirmi?Hayr...nkonuniindebirdmvekafasndabirkaranlknoktavar...Hayatdnyor..."Veekserizamanlardadaanasnnsefilhalinidnyor...O,bununiinkimseyekinbeslemiyor.nkkinbeslemesinibilmiyor...O,bakalarnnkendisinebr eyborluolduklarndabilmiyor...Kendisininhrmeteveefkatelykbirkzolduundanhihaberiyok...Oyalnzkimseyebellietmedenanasnabirazparayolluyor.Kimseyegstermedenbirikiarkadannnotlarnyazmaaalyor.Fakatonun

birdebyksuuvar:o,arasrailerikiarkadandadnyor...Bu,babasharpmeydanndalm ortaboyluvesessizbirerkekolmaldr...

Kzmekteptesongecesiniyayor.Ertesignonaikiylststedndiinmekteptenkmaslzm

geldiisylenecek.Fakatkznbundanhaberiyok..Oyatandaherzamankigibiuyuyor...Btnyatakhaneuyuyor...Krktanegenkzuyuyor...Onlarnoubahtiyarlkryalargryor.Onlarniindeiyilerivefenalarvar..alkanlarvetembellerivar...Fakat imdihepsibir...Belkihepsideryagryor...

Kzogeegzelbirryagryor.Buylebirryakionunhayattaolmasnavebukadargzelolmasnahiimknyok...Gzelbirorman...Elmasgibibirayakyor...Aynonbeinyeryzneserpmi...Kz

a

ra

ryryor.Buesnadaaygktenyava yavayaklayor.Yzndeezelglmseyi var...Yaklayor,yaklayorvekznyannakadargeliyor.Onasylyor:"azizvesevgilikzm...Senoktecrbesizveokbilgisizsin.Mektepteokuduun eylerinhibirieyaramadnhayattagreceksin.Sana imdiyekadarkimsehrmetgstermediHalbukisenhrmetelyksn.Sen ehitkzve ehitkardeisin.Babanvekardeininyaatmakiinldkleriinsanlarnsanabykbirborcuvardr.Bunudndnm?"Genkzbankaldryor:"hayrsevgiliaydedeciimdnmedim"diyor,Aydedetekrarsylyor:"saknhibr eyeinanmakzm,diyor,insanlarvefaszdr.Hembaksengzelkzsn.Yarnseningzelliindenistifadeetmekisteyeceklerdir.Saknaldanmakzm!fakatbenimsanaaslsylemekistediim..."Aysznbitiremiyor...Kztekrarbankaldryorveaynyalgzlerinigryor..."Sevgiliaydedeciim


18/24

www.atsizcilar.com


sylemekistediin eyiniinsylemiyorsun?"diyor.Aydedealyorveaydedehkryor..."Kzm,diyor,bengalibasanaonusyleyemeyeceim.nkbiliyorsunkibenokkocadm.Yreimyufkalat.Allahasmarladksevgiliveazizkym"...Ay,gzleri

yal,yava yava uzaklayor...Teskiyerinekadaruzaklayor...Fakatgzlerihl.yal.Ozamankzyanndababasnveaabeyinigryor.

Onlardaalayarakonubarlarnabasyorlar...Babaalyor...Aabeyalyor...Sevgiliaydede,odaalyor.Fakatalayanyalnzonlardeil.Ryabitipdeuyandzamangenkzgryorkibabaile,aabeylevesevgiliaydedeileberaberkendisidealyorkendisidehkryor...

Kzamekteptengitmesinisylediklerizaman aryor.

Bununmanas

n

pekiyianlayam

yor.Dahadorususersemliyor.Bununlaberaberkendisinitoparlyor.Zatenneeyasvarki...stndekilervebirkaparadaha...mallarnbirgazetekdnasaryor.stndesicimlebalamasnunutmuyor.Kitaplarvedefterlerzatenmektepidaresinin...Onlarmektebinktibineteslimediyor.Hattakaragslnncebindekiufakkurunkaleminideihmaletmiyor.Veilkdefabir eyireddediyor:mektepmdrnnverdiiparayalmyor.Halbuki uktdakikadakendisininhiparasyok...

te imdiosokaktayalnzdr.Havadabirserinlik,birfrtnadanncekisessizlikvar...

Neyapacak?Bunu:kendidebilmiyor.Aklndaheporyavar...Akldanmakiingeceolmasn,ayndomasnbekliyor...Oturduutatandalgngzlerleaalanveevleriseyrediyor...Vehavadakanatsesleriiitiyorumsanyor...Fakatbunlarkanatseslerideil...Etrafmladolaaniki ehidinruhlardr...

Gnbatyor...Sessizlikkuytulayor.Busessizliktedilegelmi bir eyvar..Fakatonuanlayabilmeli. Havadabulutlarkouyor...Vekzyzndebirkadamlayamurunserinliiniseziyor.Fakatbunlaryamurdeil...Etrafndadolaaniki ehidingzyalardr..

Gecekyor...Kzoradahlbekliyor.Avesusuzbekliyor...Sonrabirdenbirebangekaldrarakaydedeyiaryor.Fakatoyok.Kzyavaa"sendevefaszmsnaydedeciim"diyorvegzlerindeikidamlaya beliriyor...

Geceleyinsokaktabirtakminsanlarpeydaolur.Bunlarhepayn eyiararlar.Giyinileri,dnleriveyaaylararasndanekadarayrlkolursaolsunhepsininisteibirdir.Ve...Kznetrafndadabunlardanpeydaolmaabalyor.Birincisiyalnzbirszsyleyipgeiyor.. kincisikababr akayapyor..

ncsk

zaelinisrecekkadarilerivar

yor..Drdncsfenaszlerlehakaretediyor..Vegeenleroalyor...Kzhlgkteayaryorvesicimgibiyaanyamurunderisinekadarilediiniduyuyor...Kztitriyor..Souktan,korkudanvealktan...Halbukionauzananbirelyok...

Buseferkarsndakibirsarhotur.Ona:"gzelkzburadayphastalanrsn.Benimlegelmezmisin?"diyor.Vekztekrarryasnhatrlyor...

Yamuroalyor...Rzgrsern...Vekzhlatr...Kafasnda kifikirarpyor...Dnyorkiyaamakkendihakkdr...Fakat....

Karsndakisarho glyorveonunaziknearyor..Fakatnereye?Titreyenbirvcut...Yananbirba vealayangzler.Fakatalkveyuvaszlkkorkun...Aydede,niinbiryolgstermiyorsun?.."

Kzyava yava kalkyor...Kararn


19/24

www.atsizcilar.com


vermitir.Bukararbtnfenalna,irkinliineveirenliineramenyaamakkarardr.nkhayattatl...Kendikolunagirensarhoarkekadmlarnuydurarakbilmediikaranlkbirsokaadoruyryor..Vetambusradakorkunbirsaanak...Korkungkgrltleriveyldrmlar...Bubirfrtna

m?Hayr!..Bu,iki ehidinvesaysz ehitlerinisyandr.. ehitleralyor...Bizyamursanyoruz..ehitlerhkryor...Rzgrdiyoruz.. ehitlerhaykryor...Frtnazannediyoruz...Ve ehit

lerinduasnadayldrmadnveriyoruz...

Gece...stmzdearpankanatla ehitlerinduasdr.Onlarbir eysylyorlar.Fakatfnilerinkulaonuiitmiyor..Bak,rzgrakulakver."Obir ehitkz,ehitkardeiydi.Yarndatekilergibibir ehitkars

ve ehitanasolacakt"diyeinliyor.Bak,harabedekibaykuudinle:"eyTrkEli,buyzdenseninalnnkaradr"diyelanetsavuruyor...

Y.D.

FikirHayatTalebebirliklerihakknda:Darlfnunlaarkadalarmtatilaylarndadinlenirken,herhaldegelecekderssenesindebirliklerininfaaliyetihakkndadaprojelertanzimediyorlardr.Bendestanbuldan,Ankara'danvebakaherhangibirbyk

ehirden,veoralardakifikirhayatndanuzaktadinlenirken,belkibuarkadalarnprojelerineyardmdokunur"midiyle,buhusustadndklerimiyazacam.

***

GeensenezarfndaEdebiyatfakltesitalebebirliininfaaliyetiniokbeendimBufaklte,talebeninazlnaramen,evvelkisenelerenazaranokfarklbircanllk,toplulukeserigsterdi.Geribendierfakltelerdenuzaktabulunuyorum;fakat,

nedeolsa,grdklerimeveduyduklarmanazaran uneticeyevaryorumki,onlar,beklenileniigremiyorlar.ierilerinde,bizimfrkalarnsiyasmcadelelerindenpekazfarklhadiselercereyanediyor.

Faslalf,fazlagrlt,neticesfr.

Edebiyatfakltesibirliininde,bugnkvaziyettebiryaranmeclisiolmaktanfazlafaydasolamaz:Yanifaaliyetiufakbirzmreyemnhasr,vetesiridemahdutkalr.Asldnlecekmesele udur:Btntalebeyibirklhalindetoplayabilmek. Bununiinzamangelmedidiyorlar:Buzamangetirmeklzmdr.

***

Her eydenevvelliselerdebirlikhayatncanlandrmaldr.Darlfnunagelecekolantalebetekiltkabiliyetini eldeetmi olmaldr.Bununiindesrfbumevzulardakonferanslarverilmeli,gerekliselerde,gerekDarlfnundatalebeninnerettiirisaleveyamecmualardabununpropagandasyaplmal,talebeveAvrupamektepvedarlfnunlarndakihayatretilmelidir.

***

LiselerinsonsnflarnDarlfnunlatemastabulundurmaktanazaritibaraalnacakbirnoktadr.okdefaDarlfnuna


20/24

www.atsizcilar.com


gelentalebe,ilksenesi,birliklerinfaaliyetindenuzakkalyor.

BtnbupropagandalardaDarlfnunveyksekmekteplerbirliklerininrolenbyktr.Bugnkbirliklerher eydenevvel unubilmelidirler: Kendileri

zayftrlar,kfiderecedefaydateminetmiyorlar;fakatkendilerindensonrakilerikuvvetlivemsmiryapmaaalmaklzmdr.Buzaafnitirafenbykkuvvetiverir,bundahi pheetmemelidir.

Darlfnunveyksekmekteplerbirilerininbnyelerinegelelim:Her eydenevvelbunlardanahsiyet,hattasnfzmrezihniyetiniskpatmaldr.Benbununiintalebebirliklerinintekiltlarnkktendeitirmelerinitemenniederim;Bugnkvaziyettekidaimi(birsenelik)idareheyetitekiltbenceokmahzurludur.1Builerleuraantalebeyiasl

iinden,talebevazifesindenediyor.2Teftiheyetlerigibimudilveitimat,hasblikhislerinemnafitekiltlarayolveriyor;insantalebebirliklerindedeta,maalaalanmemurlardanmrekkepbirdevletidaresistemininkkbirnumunesinigryor.3Bazanfenaunsurlardanseilenidareheyeti,birliklerekartambiralkaszlk,hattaokdafanefrethissiniuyandryor.4Nihayetmahduttalebeninbirlikvecemiyetilerinealmasn,vebuyoldafaaliyetgstermekkabiliyetini almasnteminediyor;fakatunsurlartahditediyor.Bunamukabilmeselbireraylkmtenavipidareheyetlerisistemibumahzurlardanridir:Hertalebekalabalkfakltevemekteplerdedeekseriyettahsilmddetiesnasndabuvazifeyibir,ikdefayapmolur.

Fakatbazarkadalar,hakl"olarakbundadabakamahzurlargryorlar." grmek mknbusuretleazalacaktr.Zirabirliklerinmesaisiepeykark,veallmasoldukauzunbirzamanamtevakkftr.Sonra,talebeninbykbirekservetibuilerleuraacakkabiliyettede

ildir."diyorlar.Birlikfaaliyetlerini basitletirmek,vebtntalebeyibufaaliyetleherzamanalkadaretmeksuretiylebumahzurlarnbiritelfiedilebilir.Talebeninkabiliyetinegelince:Mevcuduazolanfakltelerdebunoktaehemmiyetlidir,mamafiburalarda,birlikilerininehliolantalebedier

arkadalarnbuyoldatenviretmeli,vebirazzahmetekatlanarakherkesibufaaliyetealtrmaldr:TakibirlikhakikimanasylaanlalrolsunKalabalkfakltelerdeisebumahzuryoktur,ziraonlardabuilerekabiliyetlikfimiktardatalebebulmakherzamanmmkndr.

Busisteminiyiilemesivemahzurlarnnazalmasiinbazamelarelerdebulunabilir.Mesel:Biraylkdareheyetineikincibir"namzetidareheyeti"birayzarfndamuavinsfatylayardmedervebusuretleikinciaybandailerealm olur.Bylece"Birlik"

sular

deienfakatdnmektedaimadevamedenbirdeirmengibiiler.

Busisteminbiriyiliide,tefti heyetlerigibitekiltalzumbrakmamasdr.Heridareheyetikendisindensonrakinekarmesulvaziyetindebulunur.

Benbuseferliktalebebirliklerihakknda,dahaziyadeumummahiyettekalanveonlarntekiltlarnatemasedenbudncelerimisylemekleiktifaedeceim.Bakabirzamanfrsatderse,teferruatadagirimekniyetindeyim:Ozamankuvvetlenmekvefaydalolmakiin"talebebirliklerininne ekildefaaliyetgstermeleri,ananelerinaslyaratmalaricapeder,bunlarvedahabakameseleleriuzunuzunmevzuubahsederim."

Benburadamutlakhakikatzannettiifikirlerinizorlakabulettirmekisteyenbirvaizvaziyetindekalmasnistemem.okarzuederimkibtngenmektepliarkadalarmbenimortayakoyduumfikirleretrafndadnsnler,benimleveyaaralarndamnakaaetsinler.

A.K.


21/24


22/24

www.atsizcilar.com


[184B].BunlarharicindegerekOrtaAsyadavegerekAnadolu'dabulunanlar,hepsonyllarzarfndanotayaalnmlardr:AnadoluKrolutrkvehavalarnnotayaalan,Ferruhbey;dierleriniyazanlariseZatayeviileUspinski'dir:Cem'anonugemezler.Bukadarmhimmevzuiinnekkbirrakkam!

Anadolu'datrkvsoyunlarnasltoplamalyzmeselesineaitBartngazetesiiinyazdmtefrikamintiarndanevvelgrenAhmetBahabey,Kroluoyunlarnaaitbiryazhazrlayarakmezkrgazetede,benimotefrikamlayanyananeretti.BusrprizliyazyokyazkkiPertevbeykitabnnsonsayfalarbaslrkengrd..Keza,RusyadanadresimegnderilenZatayeviileBelayef'ineserlerinidekendisinegsterdiimzamanvakitgeidi..Bumalzemeiindekibilgiveyanotalarn,diermevcutnotalarlabirliktePertevbeyinkitabndakmasn

istemitim:Krolununmusikilerihakk

ndakieldemevcutmalmatesasenpekazolduuiin,mevcutlarndasonderecedeihtisarlaneredilmiolmas,trklerbahsindesadecebirikazclkvakitabiyatkymetibrakmlardr.Neticede,bubahsezeylolarakbir"Krolutrkleri"risalesibastrmakiibizmusikicileredyor.

132'ncisayfada ylebircmlevar:"Bukitapta(S.NumanbeyinErzurumoyunlarkitabnda)notasylaberaberneredilenban,Erzurum'da,konservatuvarhey'etizurnavedavulladiskealduugibi,aynbaronncdefterde,M.RagpbeyegreSrrbeyinkitabndakindenfarklolarak,Ferruhbeytarafndannotayaalnmtr." lveolarak unuiaretliyeceimki,mevzubahisnotafark,Ferruhbeyinhataettiinedeil,belki,birhalk

havasnnmensupolduumemlekettenikitecrbelitrkcazndaayrbirdevirdenekadardikkateayanfarklarolduunadelleteder!MeseleyiFerruhbeveatm:"Evet,dedi,farktanhaberimvard,beniittiklerimisedakatleyazdm.Farknsebeplerizerindelimlerdnsn!"Folklorcularn

"Variantes"adnverdikleri eydeitebugibifarklardanbakabir eydeildi.

Bayburt'un"bar"havalararasndaKrolubarnasonseyahatterastgeldiimiziilveedeyim.Trabzon'dadabylebir eygstermediler;sordum,Dilenyoktu..

PertevbeyKrolutrklerininzenginliinibenimlebirlikteiaretetti;binaenaleyhbuzenginliizia'danvemehullerlemindenkurtarmakvazifesigen.arayclarader.MusikiyeazanaolanAnadoluluarayclariintrkveoyunlartoplamausulleri

hakk

ndaBart

ngazetesindeyazd

mtefrikay

birrisalehalindedebastrmasnveisteyenleregndermesiniH.B.D.neriyatbrosundanbeklerim;nk,tetkikat,ancakbylebirrehbersayesindeindliktenkurtulmu olarakilerliyebilecektir. H.B.D.limencmenindeel'anenmhim ubeolanmusikihalkiyatndamtehasssbirazasrarlarmzaramenbulunmadiin,bugibimhimricalarbyleceperakendevesilelerdeilerisrmeemecburkalyoruz!Isrardaisegittikeartanbir iddetledevamedeceiz..

Pertevbeyi,himmet,alnteriveferagatmahsulolanyksekeserindendolaysamimiyetletebrikederim;bueserle,Darlfnunmemleketemetotsahibigenbirlimdahakandrm oldu.

KsemihalzadeMahmutRagp


23/24

www.atsizcilar.com


NeriyatAskerlik:KaymakamGze,KaymakamHakk,BykHarpteKafkascephesindekimuharebeler,106s. stanbulAskerMatbaa,1931,22,5kuru.

BinbaMkerrem,Kosova1389,39s; stanbul,AskerMatbaa1931,6kuru.

TerbiyeveMaarif:Mderris smailHakk,Hususterbiyeusulleri,248is..jMuallimAhmetHalitKtphanesi,stanbul1931;125kuru.

NafiAtuf,Trkiyemaariftarihi;1743.iMuallimAhmetHalitKtphanesi. stanbul1931;75kuru.

M.Zekeriya,Hayatbilgisirehber(Muallimlere)I;156s.;stanbul,KanaatKtphanesi,1931;5i)kuru.

M.Zekeriya,HayatBilgisirehberi(Muallimlere)II;189s,stanbul,KanaatKtphanesi,1931;50kuru.

ktisat:Mithat akir,Milliiktisadadoru;43s.;Ankara1931;30kuru.

Dr.Z.Talt,Trkiktisadiyatnaaitdnceler;47s;stanbul;25kuru.

MuhlisEtem,SergivePanayr; stanbulTicaretOdasneriyatndan, stanbul1931;55s;50kuru.

smailHsrev,iktisatnaslokutulmal?32s;Ankara1931;25kuru.

Tiyatro:W.Shakespeare,Mehmet kr;Venediktaciri;7s.;Darlbedayineriyatndan, stanbul1931;40kuru.

Edebiyat:Kemalettin kr,TevfikFikret airinromaneklinesokulmu hayatveeserlerindenseilmiparalar);160s.; stanbul.KanaatKtphanesi,1931;100kuru.

Halkiyat:SelimNzhet,SalncakSafas(Karagzoyunu);

46s.; stanbulKanaatKtphanesi193!;25kuru.

***

SelimNzhet,RaufYekta,Glmekomuna(Ortaoyunu;oyunhavasileberaber);38s.; stanbul kbalKtphanesi1931;25kuru.

PertevNaili,Kroludestan;TrkiyatEnsititsneriyatndan;256s.; stanbul1931;220kuru.

Tarih:ComtedeGobinenu,Cami;Rnesans;416s;stanbulSudiKtphanesi1931;200kuru.

HaroldLarnb,AliNaci;CengizHan stanbul,DevletMatbaas1931; JS6s;80kuru.

TrkTarihiTetkikEncmeni,TrkTarihininanahatlar(Methal);87s.; stanbul,DevletMatbaas1931;15kuru.

HaroldLamb,NedimVafik;Temirlenk;234s; stanbul,KanaatKtphanesi,1931;150kuru.

Felsefe:HilmiZiya,Akahlk;8+244s; stanbul,AhmetHalitKtphanesi1931;4OOkuru.

Gazeteler Mecmualar

1AnadoluMecmualar

BalkesirGenlerYolu: kibuuksenedenberikanbumecmuann15Haziransaysndakymetliyazlarvar.GazaliBeyintopladhalkiyatmalzemeleri...devamediyor:busay30maniileBalkesirVilyetindekullanlanhalkkelimevestlahlarlgatesinindevamn(h,,iharfleri)ihtivaedivor.Karaolu akrbeyesarethatralarnadevamediyor.Bykharbintarihin

denbirsafhay,mecmuannkarilerinebylecazipbirtarzdaanlatmakitibarylabuyazdamhimdir.Mecmualar,istihfafetmeyerekbylebykvakayieitiraketmi herkesinhatratnneretmelidir.Bunlarokdefaokkymetlimalmatverebilir.EdebiyatksmndaMaupassant'danbirtercmevar:Genlermademkitercmeileurayorlar,eserleritercmeedilmesiicapedenbyk,mhim ahsiyetlerrerindealsalarphesizokdahaiyiolur:busuretlehemkolayileryapmakitiya


24/24


dinibrakrlar,hemdelisanbilmeyenlere,gzelparalarokumakfrsatnverirler.Umumbediterbiyeiinbununnekadarmhimolduunuhatrlatarakzaittir.

Genleryolu,genleridahaamelvefaalyolasevkedecekmahiyetteolmaldr.Kymetliarkadamz,kendisinebuufacktavsiyedebulunmamzokgrmesin.

Bartn Kvlcm: KkBartnkasabas,kendiisminitayangazetedensonra,onunkadarfaydalolacanvadedenbirmecmuakarmaabalad.Mecmuannprogramhidefenadeil.FuatEdipbeyin, iirdehayatveneeisteyenbirmusahabesivar.FuatEdipbeybuprensiberayetederekgzelbir iiryazm:bunda,kuvvetlibirsesle,"yrrhemehrim!"diyehaykryor."Sanat"nazariyecilerininferyatlarnaramenhlprofanmevzulariiribrakmyorlar.Bencebrakmasnlarda:zira iirmessirbralettir.Faydalilerdekullanlmasndahibirmahzuryoktur.Yeterkikuvveliideallerhaykracakkudretli airleryetisin.Mecmuadanikinci iir,Atabeyolunun"Anamasta

birakam"RzaTevfik'inlirizmindenhideaakalmayanbirmemleketduygusutayor.

Kvlcmnbusaysndaikidehkayeolduunagre,sekizsahifelkmecmuannenbykksmedebiyatahasredilmioluyor.Bumevzudanharisade;DemirTa beyinEbevezinlerlegzelbirhasbihalvar:Bu,ocuklarnmektepharicindekihayatntespitediyor,vemektebinebeveyindenneleristediinisayyor.Makalesahibinin'umumiszlerdenkamas,veBartn'nvaziyetininazaritibaraalarakmahhasbirzeminzerindefikirleriniterihetmesibilhassabuneviterbiyemeselesinedairyazacakolanlariinrnekedilmesilzmgelenbirhususiyettir.Kvcmnalevolmasntemenniederiz.

Samsun Yry: HazirannshasndaB.Hakkbeyin,Zenon'unveBahriVedatbeyin,RobertFoulton'unhayatlarnaaittetkiklerivar.Reat smailbeyin,"Gzeledair"isimlitetkikidebusaydadevamediyor..

Bunlardanbaka,"Yry"te,ikihi

kye,iki iirvar.Hikyelerzayf. iirlerdenbiriNazmHikmetitaklitedanbirgencin;teki;Sivas'n,kuvvetli,birtasviri.Bu iir,azokKvlcm'daki"yrhemerim!"mahiyetinigsteriyor.Bu,uzletteuyuyanbir ehriuyandrmakistiyor.Mamafibundada,NazmHikmetinkelimeleri,tebihlerivetabirleriyokdeil.Fakat,gerekbu"Uzletteki ehiruyuyor!" airiHasan zzeddin,gerekyukardabahsettiim iirinsahibiFuatEdipbilmemkineden,YediMealecilerdenbirikisininortayakardklar,veseyyal,elletutulmazhayallerinksatasvirlerindekullandklarvesadebunev'eelveriliermsralayrktalardanmrekkepnazmtarznintihapediyorlar.SabriEsat,Yaar,Nabi,veCavdetKudret'inmevzularndanbambakamevzularkullananlarbutesirdentamamensyrlmaldr.

Yry Samsungibifaalbirmntkann,canlbirmerkezinaylkmecmuasolduudnlrse,kfiderecedekuvvetlideildir;sonraedebiyatalzumundanfazlayervermigrnyor.Memleketiniktisadvefikrhayatnadair,daha

amel?,tesirleridahaokvedahaabukmevzularasahifeleriniamasnbekleriz.

2.Akamgazetesi.

7Haziran'danberidavamedenanketserlevhaolarakgaripbirsualtayor:bizdeedebiyatvarm?yokmu?Mamafihanketibuumumsualihibiredebiyatyasormuyor;sualler:yenineslinaslbuluyorsunuz? stikbaleintikaledecekolankimlerdir.Edebiyatcedidedensonmhimahsiyetlerkimlerdir?gibitabibirmahiyette.HerneolursaolsunbuanketTrkiye'deedebiyatvefikirmeseleleyarininnedereceyekadarciddiyetletelekkiedildiinivebumeselede,sondeviredebiyatndayertutmu adamlarntabilzummsuzbirkalabalklaberabernedndklerinigstermekitibarylamhimolacaktr. imdidenBablimuhitinialkalayan,vezuhurudagayettabiolandedikodudaayrcatetkikedeer,Ankethakkndahkmvermekveneticeyikarmakiinanketinsonunubekleyelim.

K.A

mtiyazSahibiVeMes'ulMdr

H.Nihl

SinanMatbaas

atsız mecmua - sayı 3

Documents