architektura i sztuka w staroŻytnoŚci
DESCRIPTION
ARCHITEKTURA I SZTUKA W STAROŻYTNOŚCI. CYWILIZACJA GRECKA. CYWILIZACJE GRECKIE. CYWILIZACJA MINOJSKA CYWILIZACJA MYKEŃKA CYWILIZACJA HELLEŃSKA CYWILIZACJA HELLENISTYCZNA. GRECJA – CYWILIZACJA MINOJSKA. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
ARCHITEKTURA I SZTUKA W STAROŻYTNOŚCI
CYWILIZACJA GRECKA
CYWILIZACJE GRECKIE
• CYWILIZACJA MINOJSKA
• CYWILIZACJA MYKEŃKA
• CYWILIZACJA HELLEŃSKA
• CYWILIZACJA HELLENISTYCZNA
GRECJA – CYWILIZACJA MINOJSKA
• Rozwinęła się na Wyspie Krecie w III tys. p.n.e.; szczyt swego rozwoju osiągnęła około 2000 p.n.e.
• Cywilizację nazwano minojską od legendarnego Minosa, władcy wymienianego w mitach greckich (Mit o Tezeuszu, Andromedzie i potworze Minotaurze).
• Jej cechą są wspaniałe pałace – wielokondygnacyjne budowle z labiryntem pomieszczeń, krużganków, magazynów. Najsławniejsze to pałace w Knossos i Faistos. W pałacach zachwycają wspaniałe kolorowe freski oraz kanalizacja Świetność cywilizacji minęła około 1700 r. p.n.e. gdy nastąpiło prawdopodobnie potężne trzęsienie ziemi.
• Pałace na wyspie nie były otoczone murem co oznacza, że Kreteńczycy nie obawiali się najazdu.
• Kreteńczycy stworzyli swoje własne pismo zwane pismem linearnym A; było to pismo sylabotoniczne. Jest ono do dzisiaj nie odczytane.
• Kreteńczycy byli znakomitymi żeglarzami – wymieniali towary z Egiptem, Cyprem i Bliskim Wschodem.
CYWILIZACJA MINOJSKA
Rekonstrukcja pałacu w Knossos,zwanego labiryntem
CYWILIZACJA MINOJSKA
Pałac w Knossos
CYWILIZACJA MINOJSKA
Pałac w Knossos – zwróć uwagę na budulec
CYWILIZACJA MINOJSKA
Sala pałacu w Knossos – zwróć uwagę na konstrukcję sufitu. Ściany pokrywano freskami
CYWILIZACJA MINOJSKA
Kolumny – zwróć uwagę na kolorystykę i głowice
CYWILIZACJA MINOJSKA
Kolumnada w pałacu w Knossos
CYWILIZACJA MINOJSKA
Knossos - rekonstrukcja portyku
CYWILIZACJA MINOJSKA
Knossos – megaron królowej. Fragment fresku z delfinami
CYWILIZACJA MINOJSKA
Knossos – sala tronowa
CYWILIZACJA MINOJSKA
Łazienka w apartamencie królowej
CYWILIZACJA MINOJSKA
Fresk – skok przez byka
CYWILIZACJA MINOJSKA
Fresk - młodzieniec
CYWILIZACJA MINOJSKA
Fresk –” damy”
CYWILIZACJA MINOJSKA
Fresk - gęsi
CYWILIZACJA MINOJSKA
Fresk – niebieski ptak Fresk – „paryżanka”
CYWILIZACJA MINOJSKA
Figurka kapłanki z wężami – zwróć uwagę na strój
CYWILIZACJA MINOJSKA
Ryton – głowa byka
CYWILIZACJA MINOJSKA
Ryton z kryształu Dzban
górskiego ceremonialny
CYWILIZACJA MINOJSKA
Malowany sarkofag – zwróć uwagę na elementy zdobienia i kolorystykę
CYWILIZACJA MINOJSKA
Złote labrysy – podwójne topory
CYWILIZACJA MINOJSKA
Pojemniki na zboże
CYWILIZACJA MINOJSKA
Pojemniki na zboże w „spiżarni”
CYWILIZACJA MINOJSKA
Złoty wisiorek Złoty krążek z kobietami
CYWILIZACJA MYKEŃSKA• Cywilizacja Mykeńska rozwinęła się na Peloponezie w epoce brązu. Rozkwit
cywilizacji przypada na okres od 1500-1300 p.n.e. Upadła pod koniec XII w. p.n.e. na skutek najazdu plemienia Dorów i zmiany szlaków handlowych.
• W XV w. p.n.e. Mykeńczycy opanowali Kretę. W połowie XIV wieku p.n.e. cywilizacja mykeńska stała się najpotężniejszą cywilizacją świata egejskiego.
• Tworzyły ją miasta otoczone potężnymi murami. Były to np. Mykeny czy Tiryns.
• Mykeńczycy byli wojownikami o czym świadczą przedmioty wkładane do ich grobów.
• Opisał ich Homer w Iliadzie – to Achajowie, którzy w XII w. p.n.e. zaatakowali Troję (Ilion)
• Stworzyli pismo linearne B (odczytane w połowie XX w.)
• Mykeńczycy posiadali wysokie umiejętności techniczne, pozwalające budować mosty, cytadele czy też okrągłe grobowce. Potrafili również osuszać i nawadniać glebę
CYWILIZACJA MYKEŃSKA
Brama lwic w Mykenach – zwróć uwagę na mury „cyklopie” wykonane bez zaprawy murarskiej
CYWILIZACKA MYKEŃSKA
Tiryns – mur cyklopi
CYWILIZACJA MYKEŃSKA
Okręg grobowy A w Mykenach
CYWILIZACJA MYKEŃSKA
Skarbiec Atreusza w Mykenach
CYWILIZACJA MYKEŃSKA
• Złota maska pogrzebowa
•Złota maska „Agamemnona”
CYWILIZACJA MYKEŃSKA
Złoty diadem z grobowca w Mykenach
CYWILIZACJA HELLEŃSKA
• ARCHITEKTURA
• RZEŹBA
• RZEMIOSŁO
GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA
CECHY ARCHITEKTURY GRECKIEJ
• Budowle o charakterze sakralnym lub publicznym
• Budulec – kamień, marmur• Budowle monumentalne• Kolumnada przykryta dachem, wokół którego
biegnie rzeźbiony fryz• Nad wejściem tympanon• Kolumny w trzech stylach: doryckim, jońskim i
korynckim
GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA
Kolumna dorycka z belkowaniem
a. abakus (inaczej plintus)
b. Echinus
c. trzon z kanelurami
d. Anuli
e. Scamillus
f. architraw (epistyl)
g. Metopa
h. Tryglif
i. geison (gzyms wieńczący)
PORZĄDEK DORYCKI• Najstarszy porządek
grecki
Cechy charakterystyczne:• Monumentalna kolumna,
którą cechuje surowość i rzadkie żłobkowanie
• Kapitel bez ozdób• Brak bazy u podstaw
kolumny
GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA
PORZĄDEK JOŃSKI• Powstał na przełomie VII i VI
w. p.n.e. Cechy charakterystyczne:• Lekka i smukła kolumna
zwężająca się ku górze bogato żłobkowana (24 kaleury)
• Głowica zdobiona motywem baranich rogów
• U dołu kolumny baza podwyższona (oparta na plincie)
GRECJA HELLEŃSKA - ARCHITEKTURA
PORZĄDEK KORYNCKI• Najmłodszy porządek
architektoniczny Grecji. Rozwinął się na przełomie V i IV w. p.n.e.
Cechy charakterystyczne:• Trzon kolumny podobny do
stylu jońskiego – wysmukły i lekki, bogato żłobkowany
• Głowica zdobiona motywem dwóch rzędów liści akantu (roślina)
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Rekonstrukcja Akropolu w Atenach
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Akropol – ufortyfikowane wzgórze, na którym w Atenach znajdował się kompleks świątyń
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Schemat Akropolu ateńskiego
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON - słynna świątynia Ateny Partenos ("dziewicy") na Akropolis ateńskiej, wzniesiona w latach 447-432 p.n.e. z inicjatywy Peryklesa na miejscu dwóch starszych świątyń zburzonych przez Persów w 480 r. p.n.e.
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON - rekonstrukcje:• Wnętrza• Stropu kasetonowego
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON
rekonstrukcje kolorystyczne
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
ERECHTEJON - świątynia Ateny i Posejdona na Akropolu w Atenach. Zbudowana w porządku jońskim.
W portyku południowym kolumny mają kształt dziewcząt – są to kariatydy
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Świątynia NIKE APTEROS na ateńskim Akropolu
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PROPYLEJE - reprezentacyjne wejście na ateński Akropol
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Rekonstrukcja ateńskiej AGORY
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Rekonstrukcja świątyni Artemidy w Efezie
KOLUMNADAPojęcie: kilka lub
kilkanaście rzędów kolumn ustawionych w regularnych odstępach, podtrzymujących belkowanie
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Ateny – ODEON Herodesa
(II w.) położony u podnóża Akropolu. Teatr grecki
RZEŹBA HELLEŃSKA
Rzeźby Kory z VI w. p.n.e. oraz propozycja rekonstrukcji Kory w peplosie
RZEŹBA HELLEŃSKA
FIDIASZ Atena Lemnia Atena Partenos (Werwikion)
RZEŹBA HELLEŃSKA
FIDIASZ – rekonstrukcje Ateny Parthenos i Apolla z Partenonu
RZEŹBA HELLEŃSKA
POLIKLET – kanon
ludzkiego ciała
Doryforos i Diadumenos
zastosowano zasadę kontrapostu
RZEŹBA HELLEŃSKA
Efeb – rzeźba z brązu, kopia z IV w. p.n.e.
Kariatyda
RZEŹBA HELLEŃSKA
MYRON – Dyskobol. Rzeźba przedstawia ciało atlety w ruchu
RZEŹBA HELLEŃSKA
Woźnica z Delf rzeźba z brązu
CYILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO
AMFORY greckie – malarstwo czarnofigurowe - atleci
CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO
KRATERY – naczynia na wino ozdobione malarstwem czerwonofigurowym
CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO
Malarstwo czerwonofigurowe „Grupa satyrów”
Malarstwo czerwonofigurowe „Bokserzy i inni atleci”
CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO
Malarstwo czerwonofigurowe „Tezeusz”
CYWILIZACJA HELLEŃSKA - RZEMIOSŁO
Złoty wieniec z liści7 złotych plakietek z wizerunkiem Artemidy
GRECJA HELLENISTYCZNA
• ARCHITEKTURA
• RZEŹBA
GRECJA HELLENISTYCZAARCHITEKTURA• Powstają miasta wzorowane na planie miast greckich - zakładano je na
geometrycznym planie z wyraźnie zaznaczonymi granicami dzielnic mieszkalnych, handlowych, reprezentacyjnych i terenów rekreacyjnych.
• Centralnym miejscem była agora a regularna siatka ulic prowadzona była w prostopadłych kierunkach.
• Miasta wyposażano w urządzenia wodociągowe doprowadzające wodę do domów i sieć kanalizacyjną.
• Najważniejszymi budowlami miejskimi były: ratusz ( miejsce posiedzeń rady miejskiej), eklesiasteron (gmach posiedzeń zgromadzeń), stoa wznoszona jako budowla wolnostojąca o zróżnicowanym przeznaczeniu użytkowym albo portyk otaczający agorę, kręgi świątynne. Zostaje wprowadzona także stoa piętrowa W tym czasie powstają też duże obiekty sportowe – gimnazjony, gmachy bibliotek miejskich (np. w Aleksandrii, i Pergamonie)
• Wykorzystywano głównie kolumny jońskie i korynckie
ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA
Latarnia morska na Faros – wyobrażenia.
Jeden z 7 cudów świata starożytnego
www.matmaserwis.scholaris.pl mapy.pomocnik.com www.pl.wikipedia.org
ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA
MAUZOLEUM w Halikarnasie - grobowiec Mauzolosa, perskiego satrapy Karii wzniesiony ok. 350 p.n.e. – jeden z 7 cudów świata starożytnego - rekonstrukcje
www.pl.wikipedia.org siedem.ms-net.info/index.php
ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA
Świątynia Zeusa Olimpijskiego u stóp Akropolu w Atenach
ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA
Odbudowany portyk Attalosa w Atenach z II w.p.n.e.
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Cechy• Ruch• Dynamizm postaci• Rozmach• Ekspresja• Dynamiczna kompozycja
Najwięksi twórcy to:• Lizyp• Skopas • Praksyteles
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Wenus z Milo Nike z Samotraki
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Grupa Laokoona Gladiator
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Głowa Aleksandra Wielkiego dłuta Leocharesa
Portret Aleksandra Wielkiego Lizypa
CYWILIZACJA HELLENISTYCZNA
Dzieła Lizypa:• Herakles
Farnezyjski• Atleta
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Ołtarz pergamoński
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Kolos rodyjski – rekonstrukcja.
Miał stać u bram portu w Rodos. Przedstawiał boga Heliosa – jeden z 7 cudów świata starożytnego
www.gimn4.bedzin.pl/
zuchow1.webpark.pl/Listastr.html
www.math.us.edu.pl/ encyklopedia.interia.pl
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Afrodyta z Rodos Stara pijaczka
STAROŻYTNA GRECJA
Opracowała HELENA TOMASZEWSKA na podstawie:• Encyklopedii multimedialnej PWN „Cywilizacja Europejczyków”• www.google.pl• www.wiw.pl/kulturaantyczna• http://www.kb.neostrada.pl/• www.wikipedia.org.pl• http://hamlet.pro.e-mouse.pl/galeria/index.php• http://www.paulina.friko.pl/artysci.htm• http://www.thebritishmuseum.ac.uk/compass/• http://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuka_grecka_okres_archaiczny• http://www.archeologia.wsh.edu.pl/skrypty/Ancient%20Greece/
grecjarzym/