anna karenina - lev tolstoy - echithai.com · phần 2-chƣơng 1 chƣơng 2 chƣơng 3 chƣơng 4...

Anna Karenina Lev Tolstoy

To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net

Lev Tolstoy

Anna Karenina Cho mng cc bn n c u sch t d n sch cho thit b di ng

Ngun: http://vnthuquan.net/

To ebook: Nguyn Kim V.

MC LC

Li gii thiu

Phn 1-Chng 1

Chng 2

Chng 3

Chng 4

Chng 5

Chng 6

Chng 7

Chng 8

Chng 9

Chng 10

Chng 11

Chng 12

Chng 13

Chng 14

Chng 15

Chng 16

Chng 17
http://vnthuquan.net/



Chng 18

Chng 19

Chng 20

Chng 21

Chng 22

Chng 23

Chng 24

Chng 25

Chng 26

Chng 27

Chng 28

Chng 29

Chng 30

Chng 31

Chng 32

Chng 33

Phn 2-Chng 1

Chng 2

Chng 3

Chng 4

Chng 5

Chng 6

Chng 7

Chng 8

Chng 9



Chng 10

Chng 11

Chng 12

Chng 13

Chng 14

Chng 15

Chng 16

Chng 17

Chng 18

Chng 19

Chng 20

Chng 21

Chng 22

Chng 23

Chng 24

Chng 25

Chng 26

Chng 27

Chng 28

Chng 29

Chng 30

Chng 31

Chng 32

Chng 33

Chng 34



Chng 35

Phn 3-Chng 1

Chng 2

Chng 3

Chng 4

Chng 5

Chng 6

Chng 7

Chng 8

Chng 9

Chng 10

Chng 11

Chng 12

Chng 13

Chng 14

Chng 15

Chng 16

Chng 17

Chng 18

Chng 19

Chng 20

Chng 21

Chng 22

Chng 23

Chng 24



Chng 25

Chng 26

Chng 27

Chng 28

Chng 29

Chng 30

Chng 31

Chng 32

Phn 4-Chng 1

Chng 2

Chng 3

Chng 4

Chng 5

Chng 6

Chng 7

Chng 8

Chng 9

Chng 10

Chng 11

Chng 12

Chng 13

Chng 14

Chng 15

Chng 16

Chng 17



Chng 18

Chng 19

Chng 20

Chng 21

Chng 22

Chng 23

Phn 5-Chng 1

Chng 2

Chng 3

Chng 4

Chng 5

Chng 6

Chng 7

Chng 8

Chng 9

Chng 10

Chng 11

Chng 12

Chng 13

Chng 14- 15

Chng 16

Chng 17

Chng 18

Chng 19

Chng 20



Chng 21

Chng 22

Chng 23

Chng 24

Chng 25

Chng 26

Chng 27

Chng 28

Chng 29

Chng 30

Chng 31

Chng 32

Phn 6-Chng 1

Chng 2

Chng 3

Chng 4

Chng 5- 6

Chng 7

Chng 8

Chng 9

Chng 10

Chng 11

Chng 12

Chng 13 -14

Chng 15



Chng 16

Chng 17

Chng 18

Chng 19

Chng 20

Chng 21

Chng 22

Chng 23- 24

Chng 25 - 26

Chng 27 - 28

Chng 29

Chng 30

Chng 31

Chng 32

Phn 7-Chng 1-2

Chng 3-4

Chng 5

Chng 6

Chng 7

Chng 8

Chng 9

Chng 10

Chng 11

Chng 12

Chng 13



Chng 14

Chng 15

Chong 16

Chong 17

Chng 18

Chong 19

Chng 20

Chng 21

Chng 22

Chng 23

Chng 24

Chong 25

Chong 26

Chng 27

Chng 28

Chng 29

Chng 30

Chng 31

Phn VIII - Chng 1

Chng 2

Chong 3

Chng 4

Chng 5

Chng 6

Chng 7



Chng 8 -9

Chng 10 -11

Chng 12

Chng 13

Chng 14

Chng 15

Chng 16

Chng 17

Chng 18 ( Ht)

Lev Tolstoy

Anna Karenina

Dch gi: Nh Ca, Dng Tng

Li gii thiu



Lev Tolxtoi (1828 - 1910) l mt trong nhng nh vn c in ln nht nc Nga, vit nhiu tc

phm ni ting: Truyn k v Xevaxtopol, Luyxerno, Chin tranh v Ha bnh, Anna Carenina, Ci

cht ca Ivan Illitr, Phc sinh, v.v...(1) Lenin gi Tolxtoi l "tm gng soi ca cch mng Nga".

Trong Anna Carenina, chng ta s thy li bc tranh x hi chn thc v sinh ng ca c mt giai

on lch s nc Nga vo gia th k XIX, sau gii phng nng n. Ngi bt ngh thut iu luyn,

nghim khc vch trn b mt xu xa ca ch phong kin chuyn ch sa hong Nga; nhng t

tng, nguyn vng, u im, nhc im ca nng dn cng phong tro cch mng ca h gin

tip vang di vo cun tiu thuyt. Chnh ch ngha hin thc ph phn ca Tolxtoi, cy bt bit gn

lin ngh thut vi thi i phn nh u tranh x hi, khin Lenin vit nhiu bi ph bnh ni

ting v Tolxtoi, t nn mng cho khoa ph bnh vn hc Mc - Lenin.

* * *

Bn nm sau khi vit xong Chin tranh v Ha bnh, ngy 19-3- 1873, L. Tolxtoi li h bt vit dng

u tin ca cun tiu thuyt di Anna Carenina.

Cng nh nhiu nh vn hi , Tolxtoi chu nh hng ca Puskin. ng ni: "Ti hc tp c

nhiu Puskin, ng l ngi cha ca ti, ta nn hc tp ng". y khng phi l nh hng b ngoi

v cch vit, ging vn; cng khng phi l vay mn, bt chc ct truyn ny n. Nhng tc phm

Puskin khi dy tt c sc lc sng tc sn c ca Tolxtoi, thi thc ng lm vic v gi nhiu

sng tc tt, mi.

Nhn c truyn vit d dang ca Puskin: Nhng ngi khch hp mt trong bit th, Tolxtoi ny ra

nh vit Anna Carenina. V ng da vo con gi Puskin l Mari Alecxandrovna Gactun lm

nguyn mu, t v mt, dng ngi nhn vt Anna. Bt tay vo lm, nh vn thc ra ch nh

phng bt vit, cha thy ht tm to ln ca cun truyn, dn dn sau ny trong qu trnh vit, n

mi i hi nhiu tm sc. ng cng ngng bt nhiu ln v bn gip vn ng cu t nn dn hn

hn, hoc bn vit cun Bn v gio dc quc gia tranh ci v phng php gio dc vi cc nh

gio Moxcva; ng li nhiu ln chn nn, mun b d cun truyn, v thy mnh vit khng hay.

y l qung i sng m m trong gia nh, vi tnh hnh t tng n nh v cng vic sng tc

phong ph nht ca nh vn trong mi trng qu tc ti tri p Itxnaia Poliana. Hi tr, ng tng

qun ti Capcad v d cuc chin tranh Nga - Th Crm. Nh , ng nhn thu b mt tri ca

chin tranh quc tranh ginh th trng v ng thi cng thy r tinh thn dng cm, lng yu

nc tht s ca binh lnh v thu th bnh thng. Lng cm phc s v i ca dn tc Nga v cm

ght ch nng n khin ng t bt u ch ti vn dn cy. ng i du lch nhiu nc

chu u nh c, Php, Thy S, , B, Anh, v nhn ra nhiu thi nt ca ch t bn. Nu

Tolxtoi cn tm thy trong cc tc phm ca Voltaire, Diderot, Jean Jacques Rousseau, cht tnh cht



tin b no trong thi k u ch ngha t bn thay th ch phong kin mt rung ca th k

XVII v XVIII Php, th qua thc t x hi cc nc Ty u na sau th k XIX, ng tn mt

chng kin nhng hin tng tht li, phn ng, bt u l r khng sao che giu ca ch ngha t

bn trn ton th gii. Tr v nc, Tolxtoi ln na hiu thm b mt xu xa ca thc t x hi Nga

hi . ng bt u nghin cu cch dy hc cho bnh dn, vit sch gio khoa, v trong mt nm

1862, m ti 21 trng hc cho ngi ln v tr em.

Trc , khi cn Peterburg. Tolxtoi c quen nhm vn s tin b trong tp ch Ngi ng thi

nh Trernsevxki, Turghenev, Gontrarov, Necraxov, Oxtrovxki, v cng c quen c nhng nh ngh

thut v ngh thut nh Drudinin, Botkin v Amencov. Nhng vi c hai nhm chng chi nhau ,

Tolxtoi u khng cng chung quan im v vn gi kin ring v i sng v ngh thut.

Tt c cc s vic nh vn theo di v tri qua trong x hi thng lu Moxcva v Peterburg khi

cn l chng thanh nin a chi bi phng ng, mi hiu bit v suy ngh v nng dn Nga khi tr

v trng nom tri p, mi tm ti v mong mun v mt ch x hi thch hp vi cc quan im

chnh tr, t tng, o c ring, t rt ra khi nghin cu trit hc, khoa hc, vn hc v tip xc

vi cc tro lu t tng hi trong v ngoi nc, mi kinh nghim gi gin gom gp sau hng

chc nm sng to ngh thut, tt c vn ling d dt v nhiu mt gip Tolxtoi vit xong cun

tiu thuyt ln Anna Carenina ny.

Thng qua cuc ngoi tnh o le, chm dt bng ci cht ti li v bi thm ca Anna Carenina, cuc

sng gia nh lc c ca Oblonxki, mi tnh trc tr nhng hnh phc ca Levin, cng i sng tnh

cm phc tp ca nhiu nhn vt khc, nh Betxi Tverxcaia, Lidia Ivanovna, Lida Mercalova, Xapho

Stond, nh vn t ra vn tnh yu v hn nhn nh mt s vic c nhn v x hi. Nhng vic

v ngi c t t m, thc v ng, trnh by cho ta thy cc quan nim khc nhau v tnh yu, hn

nhn, dn n cc vic lm v kt qu khc nhau nh th no, cc ngun gc x hi su xa no quyt

nh tnh cht tt, xu ca mi tnh trai gi trong ch phong kin v t bn, cui cng thc cht

ca hnh phc cng o c yu ng theo nh vn hiu l u? Nhn dp ny, Tolxtoi phi trn

nhiu mt xu xa ca i sng qu phi, t li sng xa hoa, li bing, v chng la di nhau, bn

b ghen ght, xo tr, n thi quen s din ho, gi nhn gi ngha, tranh ginh a v, bon chen lun

ci, nhu nhc, ph sn ca tng lp qu tc.

Bn cnh ch trn, nh vn cn a ra nhiu vn x hi khc, c tm quan trng ln hn nhiu,

ch yu bng cch thng qua nhn vt Levin: l cc vn l tng x hi, cc kin v dn tc,

v nng dn, v t chc x hi, c cu kinh t, gio dc, chnh tr, v mi s thay i nh hng

quyt nh n i sng nhn dn, v trit hc, ngh thut v c v ha bnh, chin tranh... Tm li,

tt c nhng vn thi s nng bng m bt c ngi Nga no thi , t nhiu bit suy ngh v

vn mnh nc nh, u phi lo lng ti.



Nhiu vn cp thit nu ln cha c gii quyt v kt lun, hoc c gii quyt v kt lun

theo lp trng ring khng t sai tri ca nh vn, nhng mi vn c t ra l mt pht hin

c gi tr ln lao, phn nh ng n cc mu thun x hi chnh trong giai on khng hong trm

trng ca nc Nga gia trng c bt u tan r mau chng trc s xm nhp, chn p ca ch

ngha t bn. Nhiu l l chnh ca "hc thuyt Tolxtoi" v vn ch t hu, o c t sn, li

nhun, chnh quyn chuyn ch v qun phit, ngh thut v tn gio, m sau ny tc gi s trnh by

trong cc cun sch l lun, nh Ngh thut l g?, Sm hi, Tn gio ca ti, Lm g... bt u

c trc tip hoc gin tip vch ra trong cun tiu thuyt ny.

V.I. Lenin nhn xt v Tolxtoi nh sau: "Mt mt th ch trch thng tay ch bc lt ca t bn, t

co nhng hnh vi bo ngc ca chnh ph, t co cc tr h ca cng l v ca hnh chnh nh

nc, vch trn ht tnh cht su sc ca cc mu thun gia tnh trng ca ci ngy cng tng thm,

vn minh t nhiu thnh qu v tnh trng cng kh, man r v au thng ca qun chng cng

nhn cng ngy cng tng thm; mt khc li l ngi hin t ng ra khuyn rn "khng nn dng

bo lc chng li iu c"... Tolxtoi v i l ch ng ni ln c nhng t tng v nhng

tm trng c hnh thnh trong hng triu nng dn Nga khi bt u cuc cch mng t sn

Nga"(2).

Nhng suy ngh ca nh vn v i sng hng ngy, cng nh nhng tm ti tr li cc vn x

hi ln ca thi i t ra, c th hin bng ngh thut vit truyn cao tay. Vi sc lm vic trung

bnh mi hai, mi ba gi mt ngy, t nh u tin ch l t "mt ngi v ph bc", qua nhiu

ln b d, sa cha, thay i hon ton so vi bn tho th nht, tiu thuyt Anna Carenina vit

xong vo thng 7 nm 1877. Cun truyn vt ra ngoi khun kh mt tn thm kch ngoi tnh v

tr thnh tm gng phn chiu mt giai on lch s Nga, sau ci cch nng n, vo gia nhng

nm 70 ca th k XIX, vi mi mu thun x hi nng bng v phc tp nht.

* * *

Trn trang m u cun truyn, c ghi mt t: "Vic bo on thuc v ta, chnh ta li ra n n b

li", vi ng : chng ta khng c quyn phn xt ngi i, quyn thuc v Cha. Cu ny gi

ghm ngha khe kht v lut php v tnh ca Cha Tri, nhng mt khc t r tt c lng nhn

o, rng lng ca nh vn vi nhn vt chnh. ng mun che ch Anna trc d lun bt cng ca

mt x hi a sng gi di, quen ch p con ngi; ng khng cho n c quyn xt x, v chnh

n l ngun gc gy ra ti li. V nu Anna l ti nhn xc phm vo o c, trt t phong kin th

ng thi cng l nn nhn ca li sng gi nhn gi ngha. Ni vy, khng phi Anna hon ton

khng c trch nhim v vic mnh lm. Trong ci cht oan khin ca nng mang ngha tnh hu

qu khng trnh khi ca vic lm ti li, v s t trng pht.

Sau nhn vt Tachiana ca Puskin, Anna l mt hnh nh ph n mi, tin b trong vn hc c in



Nga, gng gii phng c tnh con ngi, vng vy thot khi p bc v nhc nh ca phong kin

qu tc. Cng vi Trernsevxki, Turghenev, Necraxov, tc gi Anna Carenina gp phn vo vic

gii phng ph n, nhng ngi b p bc tn nhn nht. Mc du ch ngha x hi ca

Trernsevxki l khng tng, ng vn cho vic gii phng ph n khng phi ch mt tnh yu, m

cn trn nhiu kha cnh khc: n b phi ngang hng vi n ng v mi cng vic x hi, c

quyn lao ng hu ch, hng th vt cht v ch c c lp v kinh t nh vy mi c t do v tinh

thn. Tm t tng, Tolxtoi v vn ny c phn hp hn so vi nh cch mng dn ch. ng ch

nh gi cao vai tr ngi n b trong gia nh. Thi c th hin nhn vt Natasa trong

Chin tranh v Ha bnh, nay li th hin trong Anna Carenina, vi cc nhn vt Doli, Kitti. Cn vi

Anna, nh u tin ca nh vn l phi ph phn nghim khc ngi n b bi bc ph hoi

nn mng gia nh. Nhng v i hi hin thc v chng li trt t phong kin, nh vn thng thn

buc phi thay i thi vi nhn vt chnh trong qu trnh sng tc: cui cng ng bo cha

cho Anna, nn nhn ca s nn, tri buc lc hu.

Anna, ngi s gi hnh phc i dn ha cho gia nh xch mch ca Doli, nhng tr tru thay,

nng gp Vronxki v cng t bt u s tan v ca chnh gia nh nng. Anna ly Carenin khng

phi v tnh yu, m ch do s sp t ca b c tm c cho mnh mt ng chu r mn ng h

i, tin ti danh vng. Carenin yu chiu v theo thi quen v chng, nhng tm hn cn ci,

tnh cm kh khan, li sng t nht khun so, tnh nt gi di, a s din, hm h danh, cng vi

u c thng minh lnh lo m mu sc giu ct ng ght ca ng (nht l vi n b m cha

bao gi ng thc tm coi trng), tt c to cho Anna cuc sng gia nh yn n nhng bun t, sang

trng nhng u ut. Nng c t la di sng cnh ngi chng nht nho ngt chc nm tri, vi

b ngoi nh mi s trn i u tt p! Thc ra, Carenin khng h em hnh phc n cho ngi

v xinh p, hn hu, thm ch cn ch p ln sc sng t nhin nng. V n lc tnh cch

chn thc, s cung nhit, khao kht c yu, c sng t do ca Anna khng th km hm na v

ch cn thong gp Vronxki, mt ngi tri ngc hn vi chng, l nng lp tc lao u vo tnh

yu, nh thiu thn m nh la, khng tnh ton, mc k c l gio v d lun x hi thng lu. Ci

hnh phc hp php ng vi gio l nn o c chnh thng, ng ghen t trc con mt bn ng

liu, m Karenin tng rt vng chc, pht chc ha m sp tan tnh, v khng c xy dng

bng nguyn liu tnh cm thc s, Anna yu say m, cng khai, nh tr th chng, n b li tt

c nn tnh cm, yu thng gi di m nng phi chu ng trong cuc hn nhn b tc. Tn bi

kch cng bt u t y: nng mun t do v thng thn yu, nhng vp phi tr ngi ln l Carenin

v x hi thng lu; nng rt ght gi di nhng ri buc phi giam mnh vo vng di tr.

Anna l ngi v xu s, nhng li l ngi m rt yu con. Chnh mu thun ny lm nng chu

nhiu cay ng, au kh khi hng hnh phc tnh yu mi. Nng nh xa la a con trai rt rut



i vi Vronxki v bit ngay ngi yu cng khng sao hiu ht ni lng ngi m xt xa. Mnh

kho ca Carenin v lut l x hi chia r m con nng, dn nng vo bc ng cng hoc phi hy

sinh quyn sng yu thng thc s, hoc phi ct t tnh m con. Ln gp g con trai khi nc

ngoi v, va vui sng va au n tuyt vng, t r thm b mt tinh thn m thm ca nng v

tnh cnh ng thng ca a tr thiu tnh m. Nhng gi pht yu ng vui sng nht cng ch

l vui gng b ngoi, khng h trn vn, v lng nng lun ging x gia hai ngi: gia con trai

Xerioja v ngi tnh Vronxki, nng ch c quyn chn ly mt.

Thc ra, nu Anna mun, nng vn c th thu xp n tho. Chnh ng chng chng a ra trc

mt cch dn xp rt hp vi o c v thi quen ca x hi thng lu y ? ng sn sng lm

ng (nu cha phi hon ton tha nhn) trc s ngoi tnh, vi iu kin d dng ch cn v gi

cho kn o v ng i ly d, min sao b ngoi gn gi c danh gi ng, gn gi c np nh v

tc l nh vua cng o Cha! chng phi s vic thng thy trong cnh gia nh rc ri ca bao

t m qu tc ? Nhng Betxi Tverxcaia, Xapho Stond, Lida Mercalova khng h y ny, bun

ru trong np sng quen di tr, c ng hong i li vi tnh nhn ngay gia nh chng, ly

lm th vui chi lp l trng cho cuc sng rng tuch, b tha, tiu biu ca gii qu phi sao.

Nhng vi tnh tnh trung hu, nng nhit, thng thn, Anna cao thng hn h. Nng cng

quyt gt b nh b i v hn nht ca chng. Tuy vn luyn tic a v x hi mnh, Anna vn

cm thy l loi trong x hi ; n ch tha nhn thng dm, ngoi tnh, cn kt ti mi mi tnh

chn thc, chnh ng. Sau bao nm sng ngt ngt trong khng kh o c gi di, nng mun x

toang mn en di tr ng chng nh che ph ln i nng v v i thn phu nhn i ly d,

ngang nhin b chng b con i theo ngi tnh trc mt mi ngi. y, vic lm ny c ngha

nh mt s ni lon, mt s khiu khch chnh x hi nng xut thn. V tt nhin n s khng dung

tha, n s cm ca t b nng nh a con hoang. Cc h hng, b bn thn nht nh Varia, Btxy

cng khng dm tip nng, m Cataxova th chi cnh kho. Nu Anna c gan chng chi, giy xo

ln mi l nghi, s din ca bn cnh vng l ngc th chng cng khng thng xt g m khng ph

nh trc khi nng kp t mnh ct t hn vi chng.

Mi tnh Anna vi Vronxki s c coi l ng n, tht s tin b nu nng qu quyt n cng

lm trn vic t gii phng. Nhng khng, Anna khng lm c nh vy. Nng c gan b chng

xa con, xa lun c cuc sng t tng, gi di. Trong cuc tnh duyn mi m v hon cnh sng

thay i, ng l nng phi tm thy l sng mi chnh ng, cao qu hn, phi xy dng ng n

cho mi tnh hai ngi c bn vng v bt tay vo lm cng vic g c ch cho gia nh v x hi,

nng cao ngha cuc sng. Nhng ri mc ch duy nht ca Anna vn ch l em tt c cuc i

ph mc cho s mnh ni tri theo mi tnh phiu lu, lng mn, tm thng. Nng t bung th

trong cuc sng nhn ri, i rong chi nc ngoi, lm duyn lm dng vi ngi chung quanh,



thm ch khng yu thng chm sc c a con gi mi gn gi sc p v chiu theo mi

thch ca ngi tnh, tnh ton ging co trong vic ly hn, do d khng dm ct t hn vi x hi

c. Tnh yu ngy cng tr nn ch k. Nng bt u so snh, i hi, on gin, ghen tung. Nng

chnh ngh ni lng au kh phi xa con dn vt ngi tnh, ch mun hon ton c chim tt c

t tng, tnh cm, thi gian ca chng, ch c mi vic l yu qu, chiu chung nng. Vi tm

l , nu mt Vronxki l nng s mt ht. V t em c i mnh ph thuc vo Vronxki, nh ci

bng c c nh dp theo ci hnh, t tc i quyn li v kh nng sng t do, c lp, cho nn

nng c o tng buc ngi tnh phi hon ton n l mnh, cn bng gi tr vi mt mt ca

nng. Ci tnh tr thnh ci n, yu thng bin thnh hn on. Nng khng h lm cng vic g c

ch cho i sng ring v chung, cng chui u vo mi tnh hp hi, khng ngng i tho mn tnh

cm v dc vng th cng tr nn xu tnh, nh nhen, v k.

Mi tnh c th ni bt ngun t mt mong c cao thng, bng vic lm can m, cui cng cng

tr thnh tm thng, hn km, khng hn g cuc hn nhn u tin vi Carenin: Nng vn khng

vt khi vng tiu cc, thoi ha ca bn cht giai cp xut thn v hon cnh sinh sng. l tn

bi kch ca xung t bn trong con ngi nng, n in hnh cho mu thun bn trong ca lp ngi

trung thc, mun tin ln ginh hnh phc nhng khng sc chng li tr ngi chnh l x hi

thng lu hi .

Trong ln sut cht v sinh n, Anna c lc cm ng v chng tha th. Nhng pht yu lng

ch thong qua v nng khng th no lm lnh vi cuc sng gi di: ngay sau , nng li cm

ght Carenin nh thng. Mt khc, nng cng khng bao gi yn n trong mi tnh mi v cm

thy l loi c vi Vronxki. Nng lo s cho mi tnh, lun b e do c ci g ng s trong . Nng

ngh n ci cht, thy ch c n mi gii thot khi mi ni kh au. Nng nh si dy cng thng

ch ch t pht. Cm gic nh mnh c tnh cht bi thm v vic on trc mt tai ha khng

trnh khi lun m nh nng. Nng khng hiu ni lc lng gieo ha phc ny sinh t u, nn

khng th c cch no chng chi li. Nng mt chng, mt con v mt c ch ng trong x hi.

Nng khng c l tng sng no khc ngoi tnh yu vi Vronxki m by gi, theo nng, n tr

nn mong manh, nht nho, ht hy vng. Cuc i dang d dn nng n ng ct ht li thot, ngoi

li thot cui cng l ci cht. Hn na, nng phi tr th, phi vch mt vt nh ln ci trn o c

gi di ca nh th v x hi. Nng phi lm cho Vronxki v nng m iu ng, hi hn: nu khng

tri buc c Vronxki bng th xc th nng s tri buc chng bng mt k nim vnh vin, bng

tic thng khng g xo c. V Anna cht bng ci cht thm khc. Trong khi hu hoi thn

mnh, nng hu hoi c cuc sng tnh cm ca ngi yu m nng c chim, vi hy vng chng

s khng bao gi cn yu ai bng nng. y l s trng pht ngi v trng pht mnh. C x hi

thng lu ln Carenin, Vronxki v c nhn ngi cht phi chu trch nhim v vic ny.



Tn tr i tnh h mn, ci cht bt c k t ca ngi n b bc phn mi mi s cn lm cho

nhiu ngi phi gin, phi thng.

* * *

Xoay quanh nhn vt Anna, nh vn cn v ln mt lot nhn vt khc cng khng km sc nt.

Trc ht l Carenin. ng l ngi c nhiu ham mun cng danh; bc chn ra khi nh trng,

ng lin em ht tm tr, ngh lc ginh ly a v x hi cao sang. V chnh tr v tn ngng, ng

thuc phe bo th, t ra thng minh, giao thip rng, c kinh nghim tin th trong hon trng.

Tnh nt vn lnh nht, nay li chuyn sng bng l tr tn nhn, tm hn ng ngy cng kh cn.

ng l th ngi quan liu kiu mu trong c vic nc ln vic nh, khi c v tri tim pht trin

khng u, suy tnh rt my mc v x s rt bt nhn. y l con ca nc Nga chuyn ch, xa

ri i sng, i ch vi nhn dn. Trong vic cng, ng thc ra ch l con ri chuyn nn ra cc

th giy t v dng. V i t, ng cng li t ra l ngi chng, ngi cha hn km, m qung.

ng ch ngh n mnh, khng h ngh n s phn Anna, n tm t tnh cm nng. Thm ch ng

cn t bt mt, khng dm i su vo i sng tinh thn ca v, coi l vic v ch, khng tng,

nguy him.

ng lng trnh v ph mc cho tn gio. Tt c c gng ch l vt vt s din, tm mi cch che giu

vic Anna ngoi tnh khi nh hng xu n vic thng quan tin chc. Ch ngha quan liu

thm su vo mi mt i sng, c n vic dy con: ng khng bt u t lng yu thng, tm hiu

a tr m ch da vo my trang gio iu ca cun l lun s phm dy con mt cch my mc,

th thin. ng khng h yu, khng bit yu v khng th yu ai, k c v con. ng khng c ly

mt ngi bn thn. ng sng l loi, co li, nghi ng, khinh bch, vi tri tim t lit. S tn nhn bt

lng t r nht trong vic ng t chi ly hn Anna, quyt nh gi nguyn tnh trng c, vi l do

y lng "m o" l Anna c dp "hi ci" quay v!

Carenin nh bn vi n b tc Lidia Ivanovna. Tuy b ngoi c v tri ngc vi li sng b tha,

dm ng ca Betxi Tverxcaia, nhng thc cht cuc sng bn trong b ta cng l cnh cng hi

cng thuyn. Ngi n b tn xun y thm mun xu xa, eo mt n o c, ng ra gn gi

phong tc, tn ngng, bin chng thnh th tit hnh gi di, m tn d oan. Tnh cht khu pht

tm x ca Lidia l r trong vic khuyn Carenin khng cho Anna gp li con trai. Chnh x hi h

bi gip cho bn v li, bp bm nh Lng thnh cng. Tn thy bi ny quyt nh nhng vn

quan trng nht ca cuc sng; n na tnh na m gt b vic xin ly hn ca Anna, y nng mau

ti ci cht. Carenin s s thc nh c s nh sng. Ngn la sng hiu ht trong ng tn li dn, trt

t gia nh sp , s nghip cng danh bt u tht th, tt c ch cn l o tng, v cui cun

truyn, ng tht s ch cn l xc cht bit i. V tai hi nht, ma mai nht l ch chnh nhng

ngi nh ng li l thnh vin tiu biu ca x hi thng lu, nhng k c quyn th triu nh,



nhng ngi nm vn mng sng cn ca c mt dn tc.

Tuy khng c quan im duy vt lch s, ch ng trn lp trng "o c vnh vin khng thay

i", bng ngi bt hin thc, Tolxtoi cng thng tay vch trn o c h bi ca ch x hi

da trn t hu, p bc.

Tuy nhin, nh vn khng ch t s cn ci, ngho nn trong tm hn Carenin. Trung thnh vi t

tng tn gio, ng c gng chng minh Carenin cng c th i mi tm hn, c th lm nhng

vic cao thng. l cnh Carenin bn ging bnh Anna, tha th cho v v dn ha vi

Vronxki. ng sung sng v tha th v yu thng k th, ng nh li Cha tng rn dy.

Ngun gc mi au kh tr thnh ngun gc ca vui v thnh thi trong lng. Nhng bn cnh sc

mnh tinh thn hng dn tm hn ng , cn c mt sc mnh khc, s ng hn, nhng cng

khng km phn mnh m, iu khin i ng: ng thy mi ngi ngc nhin nhn ng, khng hiu

ng v ang ch i ng mt hnh ng g . R rng Tolxtoi kho lo chng minh mt gio

l c bn, c hu ca o C c l tha th cho k th. Nhng thc ra, vai kch Carenin sm trong

mt lc rt gng go. V tha th cho k hp hi c l cn d dng hn tip tc on gin. Trn

con ng i mi tinh thn ca Carenin hin ra mt tr lc, l sc mnh th bo ca x hi

thng lu. Vic tha th cho v lm ng tr thnh ngi khc thng, vt ln trn x hi; nhng

chung quanh, mi ngi vn sng nh c, khng tha nhn "chn l" ca Kinh Phc m, khng noi

theo gio l C c, vn n gian ni di, cn c c ch giu tnh cm ng. Carenin tr thnh l loi,

nhc nh. Th l ng nh i n bc ng cng: ng nh bn vi Lidia Ivanovna v hon ton

ph sn v tinh thn. Hnh tng Carenin rt thc v tun theo mi quy lut pht trin bn trong; v

ng l mt ngi hn h, c c nh vy khng th t mnh i mi tinh thn.

Tri hn vi Carenin, Vronxki l mt ngi tr tui, p trai, khe mnh, thng thn, thng minh v

nht l m say, to bo. Nh vn khng th xy dng nhn vt ny cch khc c: v nu anh ta

khng nh th th lm sao mt ngi n b ti sc y nh Anna li c th mi gp l yu ngay?

Nhng cc c tnh tt ch hp ring vi mt tnh yu kiu Anna v cng khng sao thay i

c cuc i nng, cu nng thot khi ci cht tuyt vng. Vronxki thc ra vn ch l ngi xu,

v mi mt tnh cm, tm hn, tr tu u khng snh kp Anna. Nh vn t nhn vt ny c khc vi

cc nhn vt phn din khc nhng vn kh r nt. Vronxki ch l ngi ch k, sng v dng, khng

c l tng, mc ch g ht, tm li ng l a con c nung chiu ca x hi qu tc.

Vronxki v Anna u khng gip c g cho nhau: h khng b p nhng phn thiu st trong

bn thn mi ngi v do , dn dn cm thy khng cn nhau na. Chng cng t bt khng h

m xa n lun l, o c, ch bit chi gi, nh bc, ua nga, ru ch n m vi chng bn

v tha tin, tha thi gi th coi sc tri p, va bc lt lm giu va ban n ci lng cho nng

dn, coi cng l th "mt" mi. Chng c cch thc ring i x vi i: phi rt thnh thc vi



mi ngi, trung thnh vi b bn, tr vi n b; khng c la di ai, nhng c th la di ngi

chng c v p:

sn sng qut tin cng th may, nhng nht thit phi tr n tin c bc bp; c quyn lm nhc

ngi, nhng khng chu ngi khc lm nhc mnh, chng rt hiu thng v c th hy sinh c

tnh mnh, tin ti, s nghip cho tnh yu, nhng ng ai xm phm n li sng t do ca chng,

d l anh, l m hay c Anna na. Bn chng rt khinh nhng ngi "c h" cn kh kh m m l

gio "l bch".

H ch giu tt c, t tnh nt trung thnh, trinh tit ca n b, tnh t trng gn gi ca n ng,

n s dy d con ci, lm vic cn c. Mi ci u sai tri v v l, nhng li thch hp vi tnh

hng lc v k ca mnh, nn chng cho thi y l tuyt i ng v yn tm, kiu hnh sng

nh vy.

Nhng Vronxki cng t ra hn bn thanh nin cng loi vi im nh. Thot u, chng cng ch

coi vic ngoi tnh vi Anna l tr tiu khin ang c thnh hnh trong gii qu phi. Nhng sau

, chng tht lng yu, khng nghe theo li khuyn xu xa ca m v anh. Chng rt kh tm khi

sa vo hon cnh lun phi di tr, tri vi tnh nt thc th ca mnh. Chng cng khng phi ch

hm hnh m cn bit nhn thy thi xu ca mnh v ca gii thng lu. Trong khi a mt hong

thn nc ngoi i thm cc cnh p Peterburg, chng nhn thy r tnh tnh v li sng ng

ngn ca mt ngi "rt khe, rt sch nhng rt ngc v rt t mn, c th thi". V chng thy

mnh c soi y vo tm gng ! Chng hiu nhng khng sc thay i con ngi mnh.

Li sng ca Vronxki l li sng a ch lai cng, xa l vi dn tc.

Chng l ngi Nga sng trn t nc Nga, nhng chung quanh ton l ngi v vt t nc ngoi

em vo. T my mc lm rung, c, sch bo n c chi tr con cng u mua nc

ngoi.

No nga ging Anh, hu phng, v nui ngi Php, qun l ngi c, nh thng kiu M, ni

chuyn bng ting Php, n chi theo li Anh. Li sng sc mi t sn gia ni thn qu phong kin

ch r u c sng bi nc ngoi mt cch m qung ca ch nh. Trc con mt b m Doli ng

con, li sng nh din ra trn mt sn khu ho nhong, mu m. Ngay trong i sng tm tnh,

Vronxki cng bt u ng kch. Chng hi hi hn v yu Anna m mt c t do, nhng vn giu

ni bc mnh di li l du dng, lch s. i vi chng, tnh yu vn cn mu sc mt chin thng

v khi h vinh gim dn th chng bt u chn.

Anna thm mun hnh phc tht s. Nng yu tha thit v mong l con ng thot khi mi tri

buc gi di, c c ca gii thng lu. Nhng Vronxki khng phi l ngi c th nh gi ng

mong c . Chnh Levin, con ngi chnh trc, nhn xt Anna l ngi n b him c, luyn

tic cho mt tm hn, tr tu tt p v lo ngi Vronxki khng hiu ht nng. ng th, Vronxki



khng hiu ni Anna v v mi mt ca i sng tinh thn, chng u ngho nn, hn yu hn; chng

khng c i hi v i sng bn trong ng n, khng dm xa ri gii thng lu, thm ch cn

u hng. Chng ly tnh yu lm vinh quang, th khi n mt i, chng cng thiu l sng. Chng

mt ln t t ht v b s nhc v b mt Anna. Sau khi nng cht, vic chng tnh nguyn tng

qun i nh nhau Xerbi hon ton chng phi v lng yu nc hay nh lm chnh tr g ht, m

ch l vic lm tuyt vng, mt v "t st" th hai cng khng km phn "ni ting" nh ci cht ca

Anna.

* * *

Cun truyn hnh nh chia lm hai ng dy nhn vt ring r:

mt bn l Anna, Carenin, Vronxki, mt bn l Kitti, Levin. Thc ra, ngay n s phn ring ca cc

nhn vt khc cng u c b tr theo mt hng thng nht, ng gp vo vic trnh by v

gii quyt vn trung tm cun truyn: tnh yu v hn nhn, gia nh hnh phc hay bt hnh.

Coznusev, mt ngi sng xa thc t, ch chuyn chi u vo sch v v Varenca, mt c gi c

hnh, m o, c hai cui cng cng phi tri qua th thch vi vn hn nhn. T Betxi

Tverxcaia, Lidia Ivanovna, n Xerpukhovxcoe u lun bn n chuyn gia nh, tuy khng phi l

chuyn chnh. Ri cc gia nh Xviajxki, Trerbaxki Lvov u c miu t y .

Li sng try lc ca Oblonxki lm gia nh lc c, lm Doli, mt ngi v ch bit c chng v

con, phi au kh, ghen tung. Di v b ngoi y , m m, gia nh qu tc ang tan v

hnh phc vi nhng tng thiu, xch mch v chn ght nhau. Tnh yu kh i i vi tnh ch k.

Hnh phc ch n vi nhng ngi qun mnh m yu. Trong chng mc nht nh, cp v chng

Levin - Kitti c l t ti hnh phc . H l nhng ngi thc th, chn chn v tnh yu ca h

cng phi tri qua nhng lm lc, hi hn, au kh. H yu v trng nhau, trm lng nhng thm

thit, va khng ngng tm hiu nhau v lo lng n bn phn mi ngi. Kitti theo chng v qu ,

gng lm quen vi li sng ca chng v gip chng lm vic. Nng hiu thu tnh mu m ca

Levin, ht lng sn sc ngi anh chng m nng. Nhng qu hn c l nng hiu tm hn chng,

mt tm hn nng cho l "tt c cho ngi khc, khng ngh g n mnh", nhng li ang bn khon

i tm l sng, tm chn l.

Kitti l c gi du dng, ngy th, ang ao c tnh yu s n p xng ng cho sc p ti tr

mnh. Tt c ni lng nng say sa tin vo mt hnh phc gia nh tt p. Vronxki ph hoi lng

tin , lm nng t nhn i ch thy ton xu xa. Khi dng bnh sui nc nng, Kitti gp

Varenca. Thot u, nng cho c bn mi ny l con ngi ton vn, sng cuc i khc hn bn

thanh nin hi ht.

Nng khm ph ra mt th gii hon ton mi m: ngoi cuc sng bn nng nng vn sng t trc

n nay, cn cuc sng tinh thn khc, cao thng v k diu hn nhiu. Ngi ta i vo cuc sng



bng tn gio, khc hn th tn gio quen thuc t nh vi cc bui l nh th hoc hc thuc

lng Kinh thnh. Th tn gio ny cao siu, huyn b hn, gn lin vi cc t tng, tnh cm cao

thng, qun mnh yu thng k khc. V Kitti b Varenca cm ho, bt chc bn gip

k ngho, sn sc ngi m, c kinh Phc m cho h nghe. y, Tolxtoi mun em lng v tha

bc i v o c t hon thin bn thn chng minh rng ch c tn gio mi cu ta thot khi

mi rng buc bn nng ca xc tht v tin ti cuc sng tinh thn cao qu hn. Nhng cng chnh

ngi bt hin thc ca nh vn gii thiu Varenca l ngi th no? l mt c gi cn rt tr

nhng khng c tui tr, ging a hoa p cn nguyn cnh nhng sm tn a v khng hng

thm, nht l c ta thiu nim hng say m , quyn r trc n ng. C gi trc tui, ch ngh

n bn phn, khng c ni ting ci. Cuc sng hon ton l tr git cht i sng tnh cm

bnh thng. Lng c yu thng mi ngi khng t nhin, lun phi c gng, gng go: n ch

che y mt s thc l c khng c kh nng thc tm yu thng theo mt tnh cm trn th gia

ngi vi ngi. Tt nhin, vi tnh yu i nng nn, Kitti khng th no tr thnh mt tiu th

Varenca th hai c. Hn na, con mt thng minh ca nng cng bt cht thy, sau tnh tnh "cao

thng", cuc i "cm ng", li l "du dng" ca Stan phu nhn l nhng du hiu gi di, ba

t, gio quyt ca b ta, ly th vui t thin lm mt ngun an i, mt trang sc. Kitti ch sng

bng tri tim m khng th sng bng nguyn tc gio l nh h, ch tht tm yu ngi m khng

th ln mt dy ngi, cu ngi! Nng s c l nng, khng th ng kch trn sn khu "thanh cao,

thot tc" nh Stan phu nhn v cng khng th l mt Varenca kh ho, cn ci. Qua ln th thch

ny, c thn th ln tinh thn Kitti u khe li v nng tr v vi cuc sng thc s yu i, ng

ngoi mi nguyn tc gi nhn gi ngha.

Trong chng l ci Kitti, ngi c thy r s ng tnh ca nh vn vi s phn cc c gi, khi

c m hnh phc thng b cuc sng tn nhn ph v, nh cc cuc hn nhn ca nhiu ngi

khch d m ci lc h nh li qu kh. Doli cm ng a nc mt, tm qun cnh nh trc

mt v nh li mi tnh u trong trng. B cng thng cho cnh sa chn l bc ca Anna. Ngi

n b mang hy vng v hi hng trong lng, chm dt nhng ngy tr trung bc v nh chng,

i vo mt tng lai b n, chnh mnh cng khng r cuc sng ri s may ri, tt xu ra sao. l

iu ng thng thng xy ra cho ngi n b trong x hi c.

Trong tun trng mt, Levin thm trch Kitti l nng ni, hn mn, ngoi chuyn nh ca, bp nc,

v may ra th khng bit n mt cng vic g ng n, nh qun l tri p, xem xt nng dn,

chi nhc, c sch. Nhng chng khng hiu v mnh t cho php hng vi pht sung sng, an

nhn l sa son gnh vc nhng nhim v rt nng n: lm ch gia nh, lm v, lm m. C

cuc i Doli cng hy sinh cho con ci: b em ht tm sc ra nui nng dy d, yu thng chng.

B khng hiu ni, thm ch cn kinh ngc, khip s khi thy Anna khng t mnh nui con v



khng dm na, gn gi sc p, c thi gi chiu chung ngi tnh. V mt tinh thn, ngi

m bnh thng hn hn bao nhiu ngi n b ch k khc. C hai ch em Doli v Kitti u l

nhng ngi c n tnh tt p, trung thnh vi trch nhim ngi v, ngi m. Nh vn ra sc ca

ngi nhng con ngi sinh ra v gi gn cuc sng trn tri t ny.

Tuy nhin, nhng nhn vt trn ca Tolxtoi c i sng tinh thn qu eo hp. H khng mun bc

chn ra khi ngng ca gia nh, khng i hi, lo lng g mi quyn li khc. Nh vn cho rng

tm tnh mi ngi n b ng n ch l "th chng nui con". ng ph nhn vai tr ngi n b

trong x hi, mc du vn gii quyt vn gia nh vi quan nim n l mt b phn chnh hp

thnh x hi.

D sao Anna Carenina vn l cun tiu thuyt x hi, khng phi tiu thuyt "gia nh" kiu chu

u.

* * *

Trong my dng m u cun truyn, c mt cu: "Trong gia nh, Oblonxki, mi vic u ri bt".

y l chic cha kha m cho ta thy mi mt i sng nhn vt v x hi phn nh vo truyn.

Mi gia nh khc ca Trerbaxki, Carenin, Levin... c nng thn gia trng nc Nga u ri lon,

vng vy chng chi s ln t ca ch ngha t bn, ging xung u h nh mt tai v khng th

trnh thot.

Qun cng phu nhn Trerbaxki lo cho tng lai Kitti; Doli lo cho gia nh sa st; Lidia Ivanovna tin

vo tr bi ton... mi ngi u lo s, hoang mang trc hin ti bp bnh, tng lai m mt. Ngy

mai s ra sao? Khng ai dm nhn thng s tht, c tm qun lng trong ru, gi, c bc, bi ton...

Ch mnh Levin ngy m canh cnh lo cho cuc sng thay i. Nhng a ch qu tc nh chng

cn gi c tri p, vn sng theo thi quen c, nhng v mi mt kinh t, chnh tr, vn ho, o

c, cm thy b li lm n sinh sng ca ch ngha t bn tn cng. Tn d ch nng n

nhng bc cho thi k tch lu nguyn thu ca ch ngha t bn tham lam, v s vi ngi bn

cng ng l i rt, ngho kh ca nhn dn. Sc mnh ng tin ph hng nhn phm, c tnh,

quan h gia ngi v ngi.

Tt c nhng s vic lch s c th gn lin vi cuc i v ct ngha mi t tng, tnh cm, vic

lm ca Levin. ng trn ming t phc tp ca mt a ch, da vo cc s vic mi xy ra trong

i sng, Levin lun suy ngh tm ng gia x hi ang y ry mu thun, khng hong trm

trng, khng ngng tc ng vo cuc sng ring t. L ngi thng thn, rt nhy cm v phn ng

cng rt nhanh vi mi thay i trong i sng xung quanh, chng lun bt mn vi hin thc, lun

lo lng tm hiu chn l v hnh phc u? Tt c chng ng pht trin v tinh thn ca nhn vt

l cuc u tranh ni tm gay go, phc tp. Tm t chng lun b giy v, ht nghi ng, hoang mang

ri li hi hn, t trch mnh. Chng khao kht v c gng ginh ly cuc sng sung sng hn, tt



p hn, bng lao ng v u tranh, bng tnh thng yu v s suy ngh. Chng thc tm mun ri

b cuc sng ch k, t t t li v tm con ng i vo gn gi vi nhn dn.

Levin xt xa cho tng lp qu tc ang cht li, khinh ght bn con bun v hc, tham lam, la lc.

Nhng ng ln c ting m khng c ming nh Oblonxki phi cha tay n ly ti tin ca cc ng

ch mi "pht" nh Riabinil. Bn i khu rng, Oblonxki l g qu tc khng bit thn, a "sng

gp", thch a dua, bung tri theo thi th, li bing, hn yu, ch quen n chi. Tuy l ngi thng

thn, nhng ng ta khng c ti nng g, chuyn cu cnh h hng, nnh ht bn b, lun ci k giu

sang cu cht danh v, tin ti. Cnh hong thn Oblonxki, ngi ni di dng h Rurits, ngi i

hai gi lin ti phng ch tn t sn Do thi Bongarinov nga tay xin vic, ni r ng ta

chn vi nt s din qu tc v ci u trc sc mnh ng tin.

Lm sao Levin khng lo lng trc nhng s vic c? Levin thy r x hi Nga ri lon nh

th no sau gii phng nng n, thy r nhng ngi thay mt cho mt trt t kinh t mi l u

ra. Vn lo lng nht ca chng l: nc Nga s pht trin theo con ng no?

Gia cc "thnh th" v "cng x nng thn", ai s thng ai? C s kinh t no s c xy dng

nc Nga? Levin tin rng nc Nga s trnh c nanh vut ch ngha t bn, cc tn Riabinil s

bin mt nu a ch bit qun l tri p hp l. Chng ch trch cc qu tc bn r rung t v c

nhng ngi t chc li li sn xut theo kiu t bn; chng mun tm ra mt hnh thc sn xut kiu

hp tc gia a ch v nng dn, iu ha quyn li hai bn.

Vin vo c nn kinh t t nhin gi vai tr chnh v vn minh thnh th t nc ngoi mang vo

gy nhiu nh hng xu thn qu, Levin cho rng nc Nga ng ngoi quy lut pht trin ca

ch ngha t bn. Quan im ny rt gn vi phe dn tu: h cng cho ch ngha t bn khng c

kh nng pht trin Nga, tin rng nng dn v nng thn Nga c bn tnh ring bit x hi ch

ngha"! Qua li l Levin, nh vn ch mi phn nh quan im nh mt nim hy vng m thi,

ch khng phi nh mt tnh hnh c thc, v r rng ng tin len li vo mi mt i sng, k

c kinh t v nng nghip ca nc Nga. Nhng nh vn cng khng hiu ni mi quan h khng

kht gia ng tin v ch t bn. ng nhm mt trc s tht l ch ngha t bn c xy

dng trn t nc Nga va mi tm thi n nh. Levin mn c ct ngha tnh dn tc ca nng

dn Nga chng minh cch suy ngh ca chng v ng li pht trin ring bit ca x hi Nga:

no nng dn lc hu, bo th, chng li mi i mi k thut, cng c, bm vo l thi lm n c

k. Ngi Nga c cch lm rung ring v do h mi lm trn c nhim v ri ra trn khp t

ai rng ln, hoang vu ca nc Nga. Chng nhn thy s bt cng gia a ch giu v nng dn

ngho, nhng li c bo v vic chim hu rung t. Chng mun ch ngha ci lng ca mnh

ng gia ch ngha cng sn v ch t hu: va quay li ch gia trng, va tin ln ha hp

giai cp! D c bt ngun t mun nhn o no , ni dung quan im trn r rng l khng



tng v phn ng. l nhng l tht bi ca Levin khi tm ti cc cch ci to x hi v nguyn

nhn ni lng chn nn, tuyt vng ca chng. Nhng cuc tnh duyn, cc cng vic x hi, d nh

ngh thut cui cng u hng c. V ci cht lun c mt, n e do, m nh ri kt liu cuc i

mt s ngi. Tt c cun truyn tot ln khng kh bi quan nng n. Levin khng bit tm u ra

sc mnh a nhn dn ra khi vng kh cc. Chng tng tm thy s yn n v lng yu i

trong hnh phc c nhn, hnh phc gia nh. Nhng cuc i chung quanh ang y ry mu thun

tn khc v lng tm chng tr li b giy v. Chng tm cch hng v "tinh thn", ch trng

khng u tranh, nhm mt lm ng trc thc t x hi t bn v gng tip tc truyn thng vn

ha c, l li sinh hot dn gian c. Chng phn i cch mng, i ti cng ng b tc v chuyn

nhng vn x hi sang vn lun l, o c.

Levin day dt bn khon v ngha cuc sng. Chng l ai? V sao chng sng? Sng lm g v

s i n u? Nhng cu hi ngy m thc gic buc chng tr li. Nhiu nh kin c ph sn

trc thc t tn nhn. u l chn l mi? Nhng ngi sng chung quanh hoc an phn, hoc v

t, hoc vi vng tm ngay mt hc thuyt no c ni tr n yn n cho t tng, khi mt

cng tm kim li thi. Chng phn i cc nh duy vt i tm l phi cc trit gia duy tm khc

nh Platon, Xpinoza, Cant, Senlin, Hegel, Spenhao, nhng ch cn nhng l thuyt chm phi

thc t l lp tc sp. Chng hoang mang, chn i, thy mnh ch l ci bong bng x phng

trong khng gian v thi gian v tn. Cho nn ci ng b gia nh rt sung sng nhiu ln mun

t t, nh trn thot cuc sng tinh thn tc t.

Levin ch cm thy tm hn thanh thot, gin d, t nhin, thnh thc khi c gn gi thin nhin,

c lm vic nh ngi lao ng bnh thng. Nh vn c nhiu trang t thin nhin v lao ng

rt hay. Chng t ma xun nng thn ngn ngn sc sng vn ln ca cnh vt v khng kh

tng bng ca lao ng. khng phi l ci p hi ht, bng quan m l ci p ca thin nhin

tri qua ci to bng lao ng chn tay lnh mnh v c ch ca con ngi.

Chng t Levin cng ct c vi nng dn tht sng ng v vui.

Chng cng thm mun cuc sng ca cp v chng nng dn tr Ivan Parmenov: hnh phc gia

nh thc s l trong lao ng, thn th khe mnh v lng tn ngng ngy th. Nh vn ca ngi

lao ng chn tay nh mt th vui lnh mnh, c ch cho c th xc ln tinh thn. Nhng lao ng

cho ai? Kt qu s th no? Levin cho l cu hi v v, khng cn tr li v ngi nng dn ch

n gin lm vic theo i hi t nhin ca mi con ngi khe mnh v h khng h bn tm n

chuyn thnh qu lao ng thuc v ai! Nhng ri chng cng thy s tht chng phi nh vy:

khng phi ngu nhin m ngi th lm mn lm u, li bing, ph hng nng c, sc vt, ht

ging, t ai v tm mi cch la di chng. Mi c gng ca Levin, coi nng dn nh ngi bn

ng tm u v ch: quyn li ng ch khng nhng xa l v khng th hiu ni m cn tri ngc



hn vi quyn li ca h. y, Tolxtoi mi nhn thy v t v thm mt vui v ca lao ng, cn

mt kh nhc ca n trong x hi c th phi ch n khi vit Phc sinh, nh vn mi nhn thy. Tri

li, trong bi th di Ai c th sung sng v t do nc Nga ny, Necraxov lc phn nh

ng i sng kh s ca nng dn, ku gi u tranh chng a ch v nn chuyn ch nh vua.

Ngi thy dy Levin cch sng, vch cho chng thy s tht, li khng phi l nhng trit gia xa l

no m chnh l ngi dn cy chm ch, bnh thng lm n nh b Matriona, bc Fedor: l cuc

sng khng ch v ci d dy v i hi khc ca ring mnh, m cn v nhng ngi chung quanh,

sng "V linh hn mnh, sng theo chn l, theo lut l Cha". Chn l khp ni, khng cn tm

trong sch v m t cuc sng em li cho chng. Trong nhng gio l, o c ca nh th C c

b h ho, tr thnh v kh m hoc v p bc nhn dn ca giai cp thng tr, chng mun rt

ra ci phn nhn o, v tha, bc i, a thnh th tn gio mi. ngha cuc sng khng phi

trong s hng th ca x hi thng lu y ti c, m trong vic lm iu thin ca nhn dn. T

Levin rt ra kt lun: chng li iu c, ch cn lm iu thin l . V cng trn h t tng

tiu cc m chng c kin chng li cuc chin tranh Xerbi, khng tha nhn mt dm

ngi dm t xng thay mt cho t tng, ch ton dn tc i tr th v st hi mt dn tc

khc.

Tolxtoi c dy d v tn gio trong khng kh nn th ca nhng bui l chu t hi nh. ng cho

tn gio l ngun gc chnh nng cao tinh thn, hiu ng n th no l thin, c. Trn nn tng

nht tr v tn ngng, Levin hi vng s nht tr vi nng dn v tinh thn.

Con ngi phi tin Cha Tri, tin iu thin, khng cn l tr v chng hiu bit c s tht l

nh tn ngng, ch khng phi nh l tr. Cho nn nhng nng dn bnh thng nh bc Fedor hiu

ngha cuc sng y hn ai ht: tnh cm, tm hn c thay th cho l tr, tn ngng c

thay th cho tri thc. Nh vn h thp vai tr ca l tr v ht sc cao chn l vnh cu ca tn

gio. Con mt nhn xt hin thc nghim ngt lm ng xa lnh Gio hi chnh thng hp php

cng b my chnh quyn v qun i ca nh nc phong kin Nga. ng i vo thc tin tm

chn l nhng li tr v vi th ch ngha nhn o chung chung, duy thin, y thn b.

Levin ng v pha li ch nng dn m u tranh n mc nht nh, nhng trc sau chng vn

ch l mt a ch khng ct t vi giai cp mnh. Chng nhn thy ti c bn bc lt nhng li

khng mun dng bo lc gt b chng ra khi i sng, m ch mun tu nhn tch c, hon thin

bn thn, lm iu lnh. Chng nhn thy s giy cht ca giai cp qu tc, nhng ti c mi ca ch

ngha t bn, ni bn cng kh s ca nng dn, nhng cng li ph nhn ht thy nhng tin b v

khoa hc, k thut ca phng thc sn xut mi v mun bo bo km hm nc Nga gi nguyn tnh

trng sn xut ring l, phn tn lc hu, quay li ch gia trng, vi hy vng ho huyn ch c

nng dn mi cu vt c nc Nga. Li thot cui cng ca chng l ng ra thuyt l v tn



gio, l tng ha o C c. Trong hon cnh nc Nga hi , khi x hi bt u xut hin

nhng lc lng dn ch v cch mng, cc quan im, t tng ng v pha phn ng;

chng u c qun chng b p bc khng km g nhng th kinh t hc t sn, trit hc duy tm

v tn gio m mui khc. Mu thun bn trong ca Levin chnh l mu thun trong th gii quan

ca Tolxtoi. Sau ny, ng c tin b hn nhn vt hi ca mnh. Qu trnh sng to ra nhn vt c

l cng l qu trnh t tm hiu ca nh vn. c tiu s ng, ta tng nh ng cn c vo cuc i

mnh ra nhn vt, ri sau li da vo nhn vt m suy ngh, sng v tin ln. Ch c nhn

mi mt con ngi Levin cng nhng nhn vt khc ca cun truyn di ny th ta mi hiu c

thi i v nhng vn m nh vn t ra cho h trong cuc sng. Nh li ca V.I. Lenin nhn

xt: "Tolxtoi phn nh c mi cm th chng cht, mi hoi vng rt cuc cng chn mui

hng v mt tng lai tt p hn, ci mun gii phng mnh khi qu kh - v cng li phn nh

c s cha chn ca nhng c m, s thiu gio dc chnh tr, s th i vi cch mng"(3).

Vi Anna Carenina, ch ngha hin thc ca Tolxtoi cng nh ca chung nn vn hc Nga hi

tin thm mt bc ng k. N ra nhim v ln cho loi truyn di l: ngi vit phi khi qut

c mt qung lch s ca i sng x hi v phi c thi vng vng trc ci g l tt, l xu,

bng cch phn nh mi hin tng sinh hot. Mi nhn vt y u c c tnh su sc, c li cm

ngh, c ch, li ni, thi quen a thch, vui sng, au kh ring... Mi ngi l mt c nhn ring

l ng thi li l thnh vin ca mt t chc gia nh, x hi chung nht; mi ngi phn nh mi

mt i sng phc tp, nhiu mu v. Cc nhn vt y cng khng phi l "lp li" hoc "bin

hnh" ca cc nhn vt trong nhng cun truyn trc ca Tolxtoi. Chng m rng hng ng nhn

vt do nh vn sng to v mang nhng b mt ring, mi m, r nt ca tng ngi.

Cc s vic ri lon xy ra trong x hi Nga vo nhng nm bc ngot lch s 1870 vang di

vo ct truyn, vo cuc i tng nhn vt. S phn Anna ni r iu . Ci lng sng gi, thp

thm lo s ca nng, t u n cui, lun linh cm trc mt thm ha khng trnh khi s xy ra.

V mc ch t tm trng , nh vn a ra mt s hnh nh c v tng trng, mt s li c v tin

tri (v d: ngi th my tc b trn ng ray, cn bo tuyt, cy nn chy li...); nhng ci gp

li ni ln tm tnh qun qui, hoang mang ca Anna. Levin cng dao ng, b v gia ng ba

ng i, cn nhng ngi khc th khng mt ai yn tm sng. Kch tnh trong cun truyn lun

cng thng cng do im ny.

Tolxtoi t nhn nh Anna Carenina l cun "tiu thuyt di thc s" u tin. Mc du nhn vt

ng c, s vic phc tp, hai nhm Carenin - Vronxki - Anna v Levin - Kitti to thnh hai ng

dy chnh khc nhau, c v ring r ca ct truyn, v cc ng dy khc cng phc tp hn nhng

b cc cun truyn vn cht ch, rnh mch, cn xng. Truyn di nhng khng rm r, rt nhiu

chng nhng mi chng u ngn gn, c c; mi hnh tng u c cn c bn trong, khng



tu tin; mi chi tit u dng th hin ch , mi phn ha hp theo cu t thng nht. Kt cu

truyn khng xy dng trn quan h bn trong ca t tng ch . V mt ny, Tolxtoi l nh vn

mnh dn i mi. ng chng li mi quy nh cng nhc trc y, mi thi quen c k ch c

php a ra mt cp nhn vt trai gi v mt ng dy ct truyn t u n cui trong cch xy

dng truyn di. Cuc sng sinh ng so vi cng thc vn hc, thc ra phong ph v phc tp hn

nhiu. phn nh cuc sng c rng ri v y hn, Tolxtoi tm ra cch vit tiu thuyt mi,

vi ct truyn c nhiu cp nhn vt, da vo s chng cht phc tp ca cc ng dy t tng,

va mu thun va thng nht, phn nh bin chng mi hin tng sinh hot v chng ng

pht trin ca chng. Tt nhin, y nhiu cch xy dng ct truyn khc cng gip ch vo vic

gn b cc ng dy thnh mt b cc hon chnh, thng nht: Levin quen anh trai Anna l

Oblonxki; Kitti, v ca Levin li l em gi Doli, v Oblonxki; Vronxki tng cu hn Kitti; Anna

cng li quen Kitti ti nh ch du Doli; cui cng Levin cng gp Vronxki v Anna, v.v... tm li

tt c u dn dn quy vo mt mi. Nhng quen thuc h hng, b bn , nh nhng nguyn tc

kin trc song song v i nhau, l iu ng ch trong cch xy dng truyn, t r mi gn b

"bn trong" kh cht ch gia cc ch ring l ca cun truyn.

Tolxtoi cha i cha li ti bn ln chng vit v sm hi, khng cn st li cht du vt no v

s nh gi ch quan ca nh vn vi nhn vt. ng ni, trong bt c cun truyn no ng u gng

ngi c khng sao bit c tc gi c ng tnh hay khng vi bt c nhn vt no ; ch c

nh vy, tc phm vn hc mi gy c n tng khch quan su sc, c sc thuyt phc mnh m.

Tolxtoi noi theo nguyn tc ny trong mi cun truyn; ch trong s t trng hp l nh vn vit

nhng cu c ngha gio dc trc tip hoc c tnh khi qut rng ri, sau khi miu t s vic t m.

ng ch mun kn o th hin t tng bng hnh tng tht c th, tht khch quan; tt nhin, nh

th hon ton khng c ngha ng th hin cuc sng mt cch lnh nht, v tnh.

lm ni bt cc tnh cch nhn vt c nhiu kha cnh mt cch khch quan, nh vn thng dng

php so snh v i chiu.

ng khng vch thng thi xu Vronxki m em v hong thn nc ngoi ra i chiu ch r thi

xu . nhiu ch khc, php so snh cn kn o hn. Tnh vui v yu i ca Kitti khc hn v

cn ci bun chn ca Varenca. Tri ngc vi Levin l c mt lot ngi mu v: no Oblonxki

thm hng lc, ri Pet rixki thch ba bi v bao ngi khc na, nhng k sng try lc thnh

ph, tt c hp li thnh ci nn trn ni bt phm cht o c ca Levin vi li sng lnh mnh,

gin d thn qu.

Khi xy dng nhn vt, ngi bt thnh tho Tolxtoi bit ch ti nhng hnh dng b ngoi, vi nt

th xc c th, c nh v c v tinh thn tru tng, thong qua. Cc chi tit hnh dng b ngoi

khng nhng gip ta hnh dung tng ngi tng ngi mt, khng h ln ln, m cn th hin hon



cnh sng, tnh nt, t tng, tnh cm vi c chng ng din bin bn trong nhn vt. Cp mt

mu xm v sng long lanh, hi u ti di hng mi dy ca Anna, i tai "sao m li to n th kia"

ca Carenin v thi quen b khc ngn tay ca ng, ci trn bt u hi ca Vronxki... mi chi tit

u gn lin vi nhn vt, ct ngha tnh cch nhn vt, ng thi c gi tr ring th hin tnh cm,

thi ca ngi c quan h vi nhn vt . Con mt nhn xt chm ch v sc so ca nh vn

nhn bao qut v thu sut mi s vt, t vic ln m i mt bnh thng khng hiu ni n ci

vn vt mt ngi l nh thng b qua; tt c ci gip nh vn "trnh by" tm hn con ngi

vi mi v su sc, c th v bt ng nht, bng cht liu nng hi ly ngay t cuc sng thc.

Tu theo ct truyn dn dn m ra, nh vn ln lt gii thiu cuc i qua ca nhn vt, nh cc

on phim phc hin; ng cng thng t s phn ng ca ngi n vi ngi kia khi c xt nhau.

Nhng c im ni bt v xut sc nht ca Tolxtoi trong vic xy dng nhn vt l miu t tm l.

ng nghin cu rt k v nm chc mi quy lut pht trin tm l. Mt t tng tnh cm ca nhn

vt bt ng ny ra t n tng hoc s vic c th no c nh vn dn dt, gn lin vi k

nim, ngh khc. Si dy chuyn lin tng ny xe kt vi nhau, quyn li v bin thnh t tng,

tnh cm khc mi hn, su hn, ri li tr v vi xc ng, tm t ban u mc cao hn, mnh

m hn v c th n tip tc thay i, chuyn ho, pht trin khng ngng, ln ln h vi thc, cm

gic vi suy tng, hin thc vi c vng, qu kh, hin ti vi tng lai... Mt tm trng n nh

ch rt tng i, n cha kp gii quyt ht thc mc cn li bt u lo lng ti bn khon mi

ny ra. Ti nghin cu con ngi ca nh vn khng ch b hp ch nu ln kt qu hp l ca mt

chng ng din bin tm l, m chnh ngay trong tng bc trn sut dc ng din bin ,

vi nhng nt biu hin tinh vi, su sc, c khi ch thong qua m h m khng ngng vn ng

phc tp i lp nhau v thng nht vi nhau, theo mt tc rt nhanh di cc hnh thc mun

hnh mun v, chng cht ln nhau.

Trernsevxki gi ch ngha hin thc tm l l "php bin chng v tm hn". phn tch

i sng bn trong, nh vn lun dng n c thoi ni tm. V ng dng ngay li ni mang r

nt ring bit ca tng tnh cch vit nn nhng trang c thoi ni tm trn khng ln, chng ni

ln c trn vn nhng phn ng v vn ng bn trong ca tng trng thi tm l. y, ng nh

nh o din giu mnh kn o sau sn khu, ngi xem khng trng thy nhng vn cm thy bn

tay thnh tho, tinh t ca ngi iu khin lun c mt. Cho nn, vi li k trc tip, c th ngay

chnh cu chuyn v b ngoi c v khch quan , nh vn ch cn thng qua nhng chi tit ngh

thut c v rt ph chc chn v mnh m t r thi vi nhn vt, t r l tng thm m, o

c x hi v khuynh hng chnh tr ca ng.

Nh vn t phong cnh ngoi tri cng nh c trong nh chnh th hin cm xc, tm t nhn

vt c y , nhiu v hn. Ngi bun cnh c vui u bao gi. Ci bit th kiu trc sau



vn vy, nhng tm tnh Vronxki thay i th v p ca n cng thay i theo; trc mt chng, n

t nhin tr nn bn thu, iu tn. Cn bo tuyt trong m gp g gia Anna v Vronxki trn dc

ng xe la cng l cn ging t ang ni dy trong ci lng va vui sng va kinh hong ca

Anna. Nh vn t vt rt ngn nhng t phong cnh kh k. ng am hiu v nhy cm trc sc

sng thin nhin vi nng ma, cy c, sc vt, ting ng, mu sc, mi v phong ph. Mi v ring

i sng bn ngoi u khng thot khi gic quan tinh t v sng li trong truyn vi sc mnh, v

p rt mi v thc. ng khng t phong cnh theo kiu duy m, v ng cho ci p ca th gii t

nhin ch n c thc v nhiu v, sc sng mnh m, bng bt ca vn vt. ng t cnh gn lin

vi ngi v khng s t mi cnh thc, k c nhng cnh xu. ng ng trn ming t ca ngi

lao ng nhn cnh vt, khng cn t v, lm cho ci p, ci xu c thc thnh gi. Cho nn ng

khng ngi t mi hoa cc vi mi phn ng rung. Ngi lao ng coi thin nhin l ming t

ra mi vui sng v au kh thc s. Tolxtoi sut i gn b vi thin nhin, vi lao ng, v chng

m t ho v hnh phc, cng khng th no gi di.

Nhng sc vt trong truyn cng rt sng; chng cng vui bun, s hi, mng r, suy ngh, ng tnh

vi ch. Con ch Laxca nhn cc ng ch i sn nh on gin v thm trch h mi ni chuyn n

ni bn trt; con b Pava sinh con ci; con nga Lao xao nhn ra ch, ang lng ln bng du

ngay xung. Ta c cm tng nh chng ch thiu c iu l khng bit ni, nu khng chng l

ngi ri. ng vt v thin nhin qu gi vai tr ng k trong vic phn nh sinh hot, ni tm v

quan h ca nhn vt vi chung quanh.

Vn Tolxtoi k nht nhng ch vn hoa, mn so, kh hiu. ng gng vit tht gin d, r rng,

khng phi ch ngi cng sng trong gii qu tc thng thc, m cho hng chc triu ngi

bnh dn xem v hiu. ng cho nhng ch thng dng l nhng ch kh dng nht v n sng sa,

c th, hay d hoc sai ng ai ny u phn bit c ngay, ch khng m h, rc ri nh nhng

danh t tru tng. Khi t x hi thng lu, vn ng thng m v chm bim vi cch dng li

n ting ni dim da, kiu cch, lai cng ca h v lm cho tm thng i nhng ch m h coi l

p , thing ling. chng li hn li vn bay bm, ng dng li vn nhiu khi g gh, th

mc, n p rt mnh vo tr tng tng ca ngi c hi b h hng v th hiu vn chng

"lng mn" d di. ng thch dng c php c sc chng minh, thuyt phc, nn cu vn m trc

trc, rm r; ci ng cn chnh l sc mnh v ngha, phi nh ci chung, rung v vang trong

mi ch, mi cu. Vn Tolxtoi cn c mt i hi na rt quan trng l phi mi, phi l, phi gy

c nhng tc ng t ngt, v ng cho "mt ngh s chn chnh phi nhn th gii bng i mt

mi m" v "l tng chung phi c din t mt cch mi m v bt ng". ng tm ci p gin

d, th mc v mi l khng phi trong sch v hoc trong phng khch qu phi m trong li ni

rt giu hnh nh ca nng dn. y khng phi l chuyn "hnh thc", m l ni dung c th ca



nhng quan im trit hc v x hi c th hin vo trong ngh thut.

Nhng i thoi nhn vt cng khng bao gi ch l cuc tr chuyn, trao i kin m thi: n thay

th nhiu trang miu t tm l, ng thi ni ln quan h v nh hng qua li gia cc tnh cch,

trn trnh kch tnh kh cao.

ngha x hi v tc dng nhn thc cc vn ln do cun truyn t ra ch biu hin bng c

im ngh thut ring bit nh trn. Thi i ri lon c phn nh rng ri v su sc vo trong

Anna Carenina y nh mt b "bch khoa ton th v i sng Nga", do tc gi phn tch tm

l tinh vi khi miu t ton din con ngi, vi ting ni vn hc rung cm v bng b cc chc tay.

* * *

Anna Carenina lm dy ln cuc u tranh chnh tr v vn hc kh gay gt. Gii ph bnh phn ng

hi hng dng cun truyn t mc ch ring b i. H bp mo cun truyn, cho l Tolxtoi

ca ngi x hi qu tc, l cun truyn xy dng trn nn mng tip thu "di sn truyn thng vn

ho". H ht li khen nhng trang t cnh sinh hot gia nh Tscbatxki. T cun truyn, h rt ra

nhn xt vu khng l c tnh c hu ca n b l phc tng. H chng li nhng ngi i gii

phng ph n, cho nhng ngi ny "b queo thin tnh n b", v "n b ni chung khng thch

chng i".

Nhng l l phn ng hng xo b hoc t nht h thp phn phn khng trong nhn vt Anna.

H cho rng nng ch l loi n b sng bng tnh cm. H rt s so cun truyn vi cuc sng

thc t ca thi i nn c l i mi vn x hi trng yu hng u c nh vn nu ln v

bin cun truyn thnh cun s i t c nhn.

Mt khc, nhng nh ph bnh thuc phe t do li cho l Tolxtoi "ca tng i sng v i sng m

khng c l tng cao siu g". H ch cun truyn tm thng, khng c ngha x hi v ni dung

chnh ch l t tnh yu. y l mu gian hng nh lc hng ngi c. Tt nhin, h tha bit

cun truyn c y ngha x hi v ngha chng i c qu tc ln t sn v rt cm gin nh

vn.

Nhiu nh vn tin b hoc c lng tt cng khng hiu Tolxtoi.

Nhng nh ph bnh thuc phe dn tu ch trch ng, cho cun truyn l ng ght, l "ngh thut

phng khch", l "s thi ca phong cch qu tc kiu mi", l "ni dung rng tuch", Turghenev

cng ht li ch bai, cho cun truyn bun chn, sc mi c rch, mi gi gi, c mi ch ngha Xlav

ln ch ngha qu tc v cc th mi v khc i loi nh vy! ch l nhn xt nng ni, hp hi.

Necraxov th lm th ch giu v khng nhn thy s vch mt x hi thng lu trong cun truyn.

Xantucov Sedrin lo "phe bo th ang c ch" s dng cun truyn lm "l c chnh tr". Ni lo ngi

sau thnh s thc v cc phe phi phn ng qu li dng n "pht c chnh tr". Cn nhiu nh

ph bnh khc cng bp mo hoc ch bai cun truyn. Qua Anna, h cho "bn tnh loi ngi l v



cng gian c", l "hng ngn nm nay con ngi cha gt b c th tnh". H khng ng g

n nhng nt x hi trong tn bi kch cuc i Anna: m ch bn cc im kch thch sinh vt hc.

H cho Anna, Vronxki, Carenin ch t mnh lm ti mnh, hon ton khng phi li hon cnh x

hi. H khng tin sc mnh l tr ca con ngi, cho khng th hiu ni "s b mt hon cnh cuc

sng" v khuyn nn i tm li thot tn gio thn b. Ni chung nhng nh ph bnh ca nhng

nm 1870 u khng nh gi ng tc phm. l cha k ngi M: h b bt nhng chng

vit v cc vn x hi, em in thnh cun tiu thuyt "lch s dim tnh tay ba" r tin! Ch di

nh sng m hc Mc - Lenin, cui cng cun truyn mi c tr li ng ch ng xng ng.

Tolxtoi vit: "Mc ch ngh s khng phi l gii quyt hon ton ng n mt vn t ra, m

ch bt buc ngi c yu cuc sng di mi hnh thi, m nhng hnh thi ny li v tn. Nu

ngi ta bo ti cn vit cun tiu thuyt chng minh nhng t tng x hi ca ti l ng, ti s

khng chu b ph hai gi vit quyn truyn nh vy; nhng nu ngi ta bo ci ti vit ra sau

hai mi nm s c nhng ngi hin gi cn l tr con c, h s va khc va ci trong khi

c, v quyn truyn s lm h yu mn cuc sng th ti s hin tt c cuc i v sc lc tr tu

lm vic ". Cu ny bc l r ch yu v ch mnh ca nh ngh s kim nh t tng Tolxtoi.

Trong Anna Carenina, ng nghim khc ln n li sng n bm, p bc nhn dn v c nhiu suy

ngh su sc v s phn dn tc Nga. Nhng ng khng sc ch ra hng ng n gii quyt

nhng vn to ln t ra trong cun truyn v trong cuc sng thi i . ng gii phng

cho Anna khi cuc sng gi di, t tng nhng ri li a nng vo ci cht. Bc ng t tng

nhn o ca Levin cui cng li chui vo ch ngha duy thin thn b v phn ng. ng nh V.I

Lenin nhn xt: "Nhng mu thun trong t tng ca Tolxtoi l mt tm gng thc s phn chiu

nhng iu kin mu thun trong din ra s hot ng lch s ca nng dn trong qu trnh

cuc cch mng ca chng ta... M t thi k lch s trong i sng Nga, L. Tolxtoi bit

ra trong cc tc phm ca mnh bit bao vn to ln, ng c th t ti mt ngh thut kh mnh

m khin nhng tc phm ca ng chim hng u trong vn hc th gii... Trong di sn ca nh

ngh s thin ti li, c ci khng chm vo d vng, c ci thuc v tng lai"(4).

---------------

(1) V tiu s ca tc gi, xin xem li gii thiu cun Chin tranh v Ha bnh. Nh xut bn Vn

ho, H Ni, 1961.

(2) V.I Lenin: Bn v vn hc ngh thut, Nh xut bn S tht, H Ni, 1960, tr.124.

(3) V.I. Levin: Bn v vn hc ngh thut, Nh xut bn S tht, H Ni, 1960, tr. 127.

(4) V.I Lenin: Bn v vn hc ngh thut, Nh xut bn S tht, H Ni, 1960, tr. 124, 129, 135.



Lev Tolstoy

Anna Karenina

Dch gi: Nh Ca, Dng Tng

Phn 1-Chng 1

Phn 1-Chng 1

Mi gia nh sung sng u ging nhau,

nhng mi gia nh bt hnh li kh s theo cch ring.



Trong gia nh Oblonxki, mi vic u ri bt. B v khm ph ra vic chng tng tu vi c n gia

s ngi Php dy tr trc y v ni thng vi chng l mnh khng th sng chung vi ng na.

S tnh ko di t hai hm nay khin cho c v chng, con ci v k n ngi lm trong nh u cm

thy kh tm. Tt c u thy hai ngi chng cn l do g n cng nhau na v mi dy rng

buc h by gi cn lng lo hn c ci quan h gia nhng ngi tnh c gp nhau trong mt qun

tr bn ng. B v khng bun bc ra khi phng; ng chng vng nh hai hm; con ci tha

thn khp nh nh b b ri; ch v nui ngi Anh ci nhau vi b qun gia, vit th nh mt c

bn thn tm cho ch lm khc; anh u bp ra i vo ba n ti qua; c ph bp v anh x ch th

i tnh tin cng x.



Ba hm sau cuc ci ln, cng tc Xtepan Arcaditr Oblonxki tc Xtiva(1) - nh ngi ta thng

gi trong gii thng lu - thc gic vo gi thng l, ngha l tm gi sng, khng phi trong

phng ng ca v, m trn chic i vng bc da phng lm vic ca mnh. ng tr nghing ci

thn hnh nng n v ph nn trn l xo i vng nh mun ng li, vng hai tay m ly gi v p m

vo; ri bng nhin ng nhm ln, ngi dy v m chong mt.

"... ... th no nh? ng ta ngh ngi, c nh li gic m va qua.

Th no nh? , Alabin tht tic Darmoxtat; khng, khng phi Darmoxtat(2) m l ci qui g My

M kia. ng ri: Darmoxtat M.

Alabin tht tic trn bn thu tinh v... nhng bn ht bi Kho vng ca ti(3) v mt khc ca

khc du dng hn. C c nhng bnh pha l nh m li l n b".

Cp mt Xtepan Arcaditr bng nh ln vui thch, v ng say sa m mng, mi n mt n ci. ",

khoi tht, khoi gh. Trong gic m y, cn i chuyn tuyt th, m chng th din t bng li

cng nh bng ; v khi thc dy l khng cn bit xc nh n ra sao na". Ri, bng thy tia

sng chiu xin qua t sau tm mn ca bng d, ng vi t chn xung t, qu tm i dp da cu

thu kim tuyn, mn qu v mng nhn dp sinh nht ng nm ngoi; sau , theo ci thi quen t

chn nm nay, ng c nm nguyn, vi tay v pha vn treo chic o ng. Lc d ng mi sc nh ra

ti sao v th no m mnh li khng nm trong phng v; n ci vt bin khi mi v ng cau

my.

ng nh li mi vic xy ra, ming lm bm: "! Chc! Chc!..." V trong tr tng tng ca

ng, li din ra tt c cc chi tit xung t vi v, ci th b khng li thot v li lm ca chnh ng,

n giy v d di hn mi iu khc.

ng ngh bng: "Khng, Doli s chng tha th cho mnh u, Doli khng th tha th cho mnh c.

V iu gh gm hn ht l chnh mnh gy ra tt c; tt c u do mnh, vy m thc khng phi li

ti mnh. Tt c tn bi kch l ". ng va than vn tuyt vng "i chao", va nh li nhng chi

tit kh tm nht v cuc ci ln.

Chnh ci pht u tin l pht kh chu nht: va i xem ht v, dng vui v v h h, tay cm mt

tri l to lm qu cho v, ng khng thy v phng khch; ng ngc nhin v sang phng lm vic

cng khng thy; sau cng, ng gp v phng ng, tay cm l th n mt lm v l ht mi

chuyn.

C nng Doli(4) sut i u t v bn rn, m ng vn cho chng c g l sc so, lc ang ngi

yn khng nhc nhch vi l th trong tay v nhn ng va kinh tm, tuyt vng, va gin d.

- Ci ny l ci g? Ci g? - b cha mnh giy hi chng.

iu lm Xtepan Arcaditr kh tm hn c mi khi nh li cnh - m ng c nh li lun mi t

ch - khng phi bn thn cu chuyn m chnh l ci cung cch ng tr li v. Lc ng lm vo



ci tnh th vn thng xy n vi nhng ngi bng dng vng vo mt chuyn xu xa. ng

khng bit ng sa son mt b mt hp vi hon cnh sau khi ti li b l. ng l phi lm ra

b tc gin, chi pht, hay thanh minh, xin li, cng na l c dng dng (cch no cng vn tt

hn) th ng li ti ci, thn nhin d di v lc y v mt ng tht ngy ng. Sc din l v

tnh, hon ton v tnh thi (Xtepan Arcaditr vn thch sinh l hc nn cho l "phn x no").

ng khng th tha th cho mnh v ci ci n n y. Va thong thy n ci , Doli git bn

ngi nh b mt cn au giy v th xc. Khng nn ni cn gin, b tun ra nhng li gay gt v

b chy khi phng. T , b nht nh khng nhn mt chng na.

"Chnh ci ci ngy ng l nguyn nhn ca mi chuyn - Xtepan Arcaditr ngh bng - Nhng bit

lm th no? Lm th no y?", ng nhc i nhc li mt cch tuyt vng. V vn khng tm ra cu

tr li.

-----------------------------

(1) Xtiva l Xtepan gi theo ting Anh. Thi , gii thng lu thng gi nhau bng tn Anh

ha hoc Php ha v coi l m tc. (Tt c nhng ch thch di trang u ca ngi dch).

(2) Mt tnh c. V ng "stad" c ngha l tnh.

(3) II mio Tesoro (ting trong nguyn bn). Nhng ch in nghing u bng ting nc ngoi

trong nguyn bn.

(4) Doli l tn Daria, gi theo ting Anh.

Lev Tolstoy

Anna Karenina

Cha dy: "Vic bo on thuc v ta, chnh ta li ra n n b li"

Chng 2

Xtepan Arcaditr vn tht th vi mnh. ng khng th di lng n mc tin rng ng hi hn v

hnh ng ca mnh. Mt ngi n ng bm t tui, bnh bao, y dc tnh nh ng, khng th hi

hn v thi khng yu v, mt b m by con nui c nm v ch km mnh c mt tui. ng

ch tic khng bit giu v cho kho hn. Nhng ng cng nhn r tt c tm nghim trng ca

tnh hnh. ng thng Doli, thng cc con v thng c bn thn mnh na. Nu on trc c

tin s lm v xc ng n th, c l ng bit che y s ph bc kho hn. Tuy khng bao

gi suy ngh c th v chuyn , ng vn lng mng thy rng b v on bit ng bc tnh t



lu, nhng nh nhm mt lm ng y thi. Thm ch ng cn cho rng ci ngi n b tn t,

lung tui, ht thi xun sc y, ngi n b chng c c tnh g ni bt v ch cn l b m tt

trong gia nh, ng l phi bit n cho rng lng hn th mi hp l cng bng. Th m s vic

li xy ra khc hn.

"i phin qu! Phin qu! Xtepan Arcaditr c nhc i nhc li mi m vn chng tm ra gii php.

Trc y mi vic u m thm, hai v chng sng cuc i ti p bit bao! Doli hi lng, sung

sng vi l tr, mnh khng h lm phin Doli cht no, mnh Doli tu trng nom nh ca. K

cng ng tic l c ta trc kia li l c gio dy con mnh, k cng hn h tm thng. Nhng sao

li c c gia s p n th kia ch! (ng nh li r rng cp mt en ly, tinh qui v n ci ca

c Rolland(1). Tuy nhin, c thi gian c ta nh mnh, mnh c dm gi tr g u. c nht l c ta

li... Tht c nh c tnh y! Chao! Nhng bit lm th no? Lm th no y?" Chng c gii p

no khc, ngoi cu tr li chung cho mi vn phc tp v nan gii: nh ln la cho qua ngy,

nh qun i thi. Khng th tm c qun lng trong gic ng, v nu c th cng phi n m;

cng khng th quay li vi iu nhc, li ca ca nhng ph - n - bnh - pha - l c na; u l c

ru mnh vo gic mng i cho khuy kho.

"Ri sau s hay", Xtepan Arcaditr ngh bng. ng ng dy, x tay vo chic o ng mu xm lt

la xanh nht, tht dy lng, v ht mt hi di cng lng ngc vm v, ri li gn ca s, i chn

ch bt bc i thon thot, nh nhng, tri hn vi tm thn ph nn, ko rm ca ln v lc chung

rm r. Ngi hu phng Matvei, mt lo bc thn tn, lp tc bc vo, tay cm qun o, i ng v

mt bc in tn. Theo sau l anh th co vi ti .

- C giy t g ca to n khng? - Xtepan Arcaditr hi, cm ly bc in v ngi xung trc

gng.

- trn bn y , - Matvei tr li, lic nhn ch bng cp mt d hi v y v thng cm; - i mt

lt, - bc ni tip, mm ci ranh mnh.

- Lo ch hiu xe thu va cho ngi ti y .

Xtepan Arcaditr khng tr li v ch a mt nhn Matvei trong gng, ci nhn h trao i chng t

h hiu nhau bit chng no.

Xtepan nh mun hi: "Ti sao bc li ni vi ti iu ? Bc tha hiu s tnh ra sao ri cn g?".

Matvei thc tay vo ti o di chn, dng chn ra, v chng ni chng rng a nh mt thn i nhn

ch, trn mi thong mt n ci. Bc ni:

- Ti bo h ch nht hy ti v t nay n hm , ng lm phin ng v ch.

Cu ni r rng c chun b t trc.

Xtepan Arcaditr bit Matvei ni gin v mun ng ch n bc.

ng m bc in tin ra c, mc nhin chnh li trong u nhng ch sai chnh t thng thy cc



bc in, v mt bng sng ln:

- Matvei ny, mai c Anna Arcadievna n y, ng ni, tm ngn bn tay bng nhy, mm mm ca

anh th co ng r mt ng hng hng gia hai chm ru m di lon xon ca ng.

- i n Cha! - Matvei tht ln v cu tr li t ra bc cng hiu r nh ch tm quan trng ca

vic ny: - Anna Arcadievna, c em gi thn yu ca Xtepan Arcaditr, c th gip hai v chng lm

lnh vi nhau.

Matvei hi:

- C n mt mnh hay cng i vi chng kia ?

Xtepan Arcaditr khng th tr li v anh th co nm ly mi trn ng; ng bn gi mt ngn tay

ln. Matvei gt u mt ci trong gng.

- C mt mnh thi . Vy c phi sa son cn bung trn gc khng?

- Bo tin cho Daria Alecxandrovna bit , ri b bo sao th lm vy.

- Bo cho Daria Alecxandrovna? - Matvei hi li, v nghi ngi.

- Phi. Ny, mang cho b xem bc in; b bo g phi nh ni li vi ti y.

"ng nh thm d y", Matvei hiu ngm nh vy, nhng bc ch ni gn ln:

- Tha ng vng .

Xtepan Arcaditr ra mt, chi u xong v sp mc qun o th Matvei chm ri quay li, i ng

kh ku ct kt, tay vn cm bc in. Lc anh th co i ri.

- Daria Alecxandrovna dn ti tha vi ng l b sp i. B bo:

"ng y (tc l ng y ), ng y mun lm th no th lm". - V Matvei, hai tay t ti, u

nghing sang bn, m m nhn ch, ch c i mt l nhp nhy ci.

Xtepan Arcaditr nn lng. Ri mt n ci hin hu, hi thiu no, hin trn khun mt p ca ng.

- Lm th no by gi, Matvei? - ng ht hm ni.

- Khng sao c, ng ch , ri s n thi, - Matvei tr li.

- C chc khng?

- Tha ng, chc ch .

- Bc chc th tht ? Ai ? - Xtepan Arcaditr nghe thy ting o ph n st sot sau ca, lin hi.

- Tha ng, ti y .

Mt ging rn ri v d nghe p li; ri khun mt nghim ngh, r hoa ca bc bo mu Matriona

Filimonovna hin ra khung ca.

- C chuyn g y, Matriona? - Xtepan Arcaditr bc v pha bc ta, hi.

Mc du Xtepan Arcaditr hon ton c li vi v v chnh ng cng bit vy, nhng hu nh mi

ngi trong nh, k c bc bo mu l ngi thn tn nht ca Daria Alecxandrovna, vn bnh ng.

- C chuyn g vy? - ng hi, ging ru r.



- Tha ng, ng nn n xin li b ln na i. Cha s ph h cho ng. B ang au kh, trng

thng tm lm; cn trong nh th mi vic u ri bi. ng phi bit thng cc em ch. ng hy

n xin li b i. Chng c cch no khc u! Gy v th phi...

- Nhng b chng tip ti u...

- Nh vy chng g ng cng lm ht bn phn. Cha lng lnh v cng! ng cu nguyn i, ng

ch , ng hy cu nguyn i!

- Thi c. No! - Xtepan Arcaditr ni, mt bng d. ng quay li bo Matvei: "Bc gip ti

mc qun o", v ng ci o ng, dng kin quyt.

Matvei thi thi nhng ht bi v hnh, cha sn cho ch chic s mi h bt v h h ra mt, chong

o ln ci thn hnh trau chut ca Xtepan Arcaditr.

Mc qun o xong, Xtepan Arcaditr bm nc hoa, ci khuy tay o, quen tay b lun vo ti chic

v, hp thuc l, bao dim v chic ng h qu qut c dy chuyn kp nh trang sc, r khn

tay, ri, cm thy sch s, thm tho, thoi mi v khoan khoi th xc, mc d ang trong tm

trng phin mun, ng i thng sang phng n, bc chn hi run ry, ni mn c ph sng v th

t, giy m ch sn.

ng c th. C mt bc th lm ng rt kh chu: l th ca mt thng gia ang mun mua

khu rng trong trang tri ca v ng. Nht thit phi bn khu rng ri; nhng vn cha th t

ra trc khi v chng ha thun tr li. iu bc mnh nht l vic dn ha ny li dnh n chuyn

tin nong. ng kh chu vi ngh l trng hp c th lm ng mt th din: tm cch lm lnh

vi v bn tri khu rng.

c xong tp th, Xtepan Arcaditr ko ng giy m trn bn li, gi nhanh hai tp h s, ly

chic bt ch to nh du vi ch ri gt tt c sang bn, rt c ph ung; ng va im tm va gi

t bo bui sng cn t mc v bt u c.

Xtepan Arcaditr thng ngy c t bo ca phi t do, cng khng ly g lm tn tin lm, thuc

ci khuynh hng m a s ang theo. V mc du chng quan tm c bit g n khoa hc, ngh

thut cng nh chnh tr, ng vn kin quyt gi vng quan im ca a s v ca t bo v tt c

nhng vn , v ch thay i kin khi a s cng thay i, hoc, ni ng hn, ng chng thay

i g ht: chnh nhng quan im t thay i lc no khng bit.

Xtepan Arcaditr khng h la chn khuynh hng cng nh quan im; t chng tm n ng; ng

chng mt cng la chn g hn chn m chn o: ngi ta n vn th no, ng lm theo nh vy.

Nhng sng trong mt x hi m mi ngi ng tui u phi c mt hot ng tr tu no , vic

c chnh kin i vi ng, cng cn nh i m. S d ng ng khuynh hng t do hn khuynh

hng bo th m mt s ng trong gii ng ang theo, khng phi v ng thy n phi chng

hn, m bi n ph hp vi li sng ca ng hn. Phe t do ni nc Nga, mi s u b bt: qu



vy, Xtepan Arcaditr n a ra v lun lun tng tin. Phe t do ni hn nhn l tc l li thi, cn

phi ci cch: thc t, cuc sng v chng chng em li hng th g lm cho Xtepan Arcaditr, buc

ng phi di tr, che y, v iu tri hn vi bn cht ng. Phe t do ni, hay ng hn, ng

rng tn gio ch l mt tr lc km bc m ngi v hc trong dn chng: th y, Xtepan

Arcaditr c bao gi chu ng ni mt bui l chu, d ngn nht, m khng rm rt bp chn; ng

khng ti no hiu c ngha ca tt c nhng bi thuyt gio hi hng v khoa trng v th gii

bn kia, trong khi ngi ta vn c th vui chi tho thch ngay ci th gii ny. Ngoi ra, Xtepan

Arcaditr, vn thch bng a, thng rt khoi tr mi khi c dp chm chc nhng ngi yn phn

rng: nu ta hnh din v dng ging th l no ch dng li thi Ruritr(2) v khng chu cng nhn

ng t u tin l... con kh. Cho nn, khuynh hng t do tr thnh thi quen ca Xtepan

Arcaditr, v ng yu thch t bo ca mnh nh iu x g sau ba n tra, n to mt mn sng

nh lng trong u.

ng c x lun, bi bo gii thch l thi bui ny, tht hoi cng m i la li rng ch ngha cp

tin ang e do nut chng mi yu t bo th; rng chnh ph sp sa bt buc phi ra tay bp

nght con mng x tinh cch mng; tri li "theo chng ti, nguy c khng do con mng x tinh

cch mng tng tng gy ra, m chnh l ti cc yu t tn c ngoan c km hm tin b",

v.v... ng cng c lt bi bo th hai bn v vn ti chnh, trong ngi ta dn ra no l

Bentham(3) no l Min(4) v x ngt B Ti chnh vi c. Vn sc so minh mn, ng hiu ngay

ngha ca tng li m ch: xut pht t u, nhm vo ai v c tung ra nhn vic g, ng u hiu

ht v cng nh mi ln iu em li cho ng t nhiu th v.

Nhng ba nay, nim thch th b gim i khi ng nh ti li khuyn ca Matriona Filimonovna v

tnh trng ri bi trong gia nh; bo cn loan tin b tc Boxt i Vixbadell, tin th trng khng cn

mn tc bc, tin c ngi mun bn xe nga nh v tin mt thanh nin tm vic lm; nhng nhng

tin tc khng mang li cho ng nim tho mn bnh thn v nho i nh mi ln trc.

c bo xong, v ung cn tch c ph th hai vi chic bnh m trng nh qut b, ng ng dy,

r nhng mu bnh vn vi trn o gi l v n b ngc n nang, mm ci khoan khoi, khng phi

v ng thy tm hn c g c bit thanh thn... m l do thc n tiu ha tt.

N ci rng r lm ng sc nh li tt c, v ng m ra t l.

C ting hai a tr ng sau ca (Xtepan Arcaditr nhn ra ting Grisa, con trai t, v Tania, con gi

ln ca ng). Chng va nh ri mt vt g.

- Ch bo em ng c hnh khch ln mi, - con b la ln bng ting Anh. - By gi th phi

nht ln no!

Xtepan Arcaditr ngh bng: "Nh ca lung tung, tr con b b mc chng ai trng nom". V ng li

gn ca, ln ting gi hai con. Chng b chic hp dng lm tu ho v chy li vi b.



Tania, con gi cng ca Xtepan Arcaditr, mnh dn bc vo, qung tay m ly c b va nh u

va ci nh mi ln, khoan khoi ht ht mi nc hoa quen thuc to ra t hai chm ru m ca

b. Sau khi hn b mt b b v phi ci xung v ngi ngi tru mn, a b bung tay ra nh

chy, nhng ng b gi con li.

- M ang lm g? - ng va hi va vut ve ci c mnh d ca con gi. Ri quay sang mm ci

vi thng con trai t: Cho ch!

ng khng thy yu con trai bng con gi v lun lun gng khng l iu ; nhng thng b

tha bit v khng bun p li ci ci gng ca b.

- M y ? M dy ri , - con b tr li.

Xtepan Arcaditr bung mt ting th di. ng ngh: "Th ra, c m nng khng ng".

- M c vui khng?

Con b tha bit b m ci nhau, m n khng th vui c, b hn phi hiu r, nhng nh

ng kch nn v hi gin nh vy. N mt thay cho b. Xtepan Arcaditr cht hiu ngay v cng

mt.

- Con ch bit, - n ni. - M bo chng con khng phi hc na m i vi c Hal n nh b.

- Vy th i i thi, Tania b bng ca ba. , khoan - ng gi con li ln na, vut ve bn tay nh

xu mm mi ca n...

ng cm hp ko trn l si t hm qua, chn ly hai ci con b thch nht: mt ko scla, mt

ko mt hoa qu v a cho con.

Con b gi chic ko scla v hi:

- Ci ny cho Grisa phi khng ba?

- , .

V vut ve ln cui chic vai nh nhn ca con gi xong, ng hn vo c, vo chn tc ri cho n i

ra.

- Xe nh ra ngoi ri y , - Matvei vo bo v ni tip: - c mt b n ku vic.

- B ta n lu cha? - Xtepan Arcaditr hi.

- na gi ri.

- bao ln ti dn bc phi bo ngay kia m.

- Th ti cng phi ng dng xong c ph ch, - Matvei ni, ging lng bng v thn mt khin

ng khng cn bng no m gin c.

- Thi cho ngi ta vo nhanh ln, - Oblonxki cau my ni.

Ngi l v vin i u tham mu Klinin, n nh v mt vic khng th gii quyt c v phi

l na; nhng Xtepan Arcaditr, theo thi quen, vn mi b ta ngi v chm ch nghe t u n cui

khng h ngt li, ch v c th nn x s th no, nn n cu cnh ai, v vit hn mt l th bng



li ch khong t, p v r rng ca ng, gii thiu n ngi c th gip b ta c. Sau khi

a tin v vin i u, Xtepan Arcaditr bn cm m v dng li t hi xem c qun g khng. ng

ch qun mi mt iu m ng c ao qun i c l... v ng.

", phi!", ng ci u v b mt p bng m bun. ng t hi:

"Ta nn n gp, hay khng nn n?" Mt ting ni t trong lng bo ng c n gp cng v ch,

rt cc ch i n ch gi di thi, khng th chp ni li tnh ngha v chng na ri, bi v khng

ai c th tr li cho Doli ci xun sc quyn r thu xa, cng nh khng th bin ng thnh lo gi

bt lc c. Lm th ch a n gi to v di tr: m gi to v di tr th tri hn vi bn cht

ng.

"Tuy nhin trc sau, vn phi mt ln, khng th c th ny mi c!", ng t bo, gng ng

vin mnh mnh hn. ng thng ngi ln, ly iu thuc l, chm la ht, ko hai hi, ri vt iu

thuc vo chic v x c dng lm gt tn, i nhanh qua phng khch v m ca phng v.

-----------------

(1) Mile Rolland (ting Php trong nguyn bn).

(2) T trng ca b lc Varege bn o Xcandinavi. Hi gn cui th k th IX, t nhp nc

Nga, chinh phc cc b lc gia Phn Lan v Xlav lp nn ch Nga.

(3) Jeremie Bentham (1748-1832) nh trit hc v php lut hc Anh theo ch ngha thc dng.

(4) James Mill (1773-1836) nh trit hc Anh, ngi k tc Bentham.

Lev Tolstoy

Anna Karenina

Cha dy: "Vic bo on thuc v ta, chnh ta li ra n n b li"

Chng 3

Daria Alecxandrovna, mnh khoc o chong, mi tc xa kia p v dy nay la tha, tt bm vt

ra sau gy, ang ng trc t qun o m toang v lc li la chn; xung quanh b bn nhng

dng. M b hp li v khun mt gy cng lm ni bt cp mt to s st. Nghe thy ting chng, b

dng tay v nhn ra ca, c lm ra v nghim khc v khinh b nhng v hiu. B cm thy s

chng, s cuc gp g ny. B ang th lm ci iu b th hng chc ln trong ba hm nay l

thu xp qun o ca cc con v ca mnh gi v nh m . C ln ny na, b cng khng th

quyt nh dt khot; nhng cng nh ln trc, b li t nh khng th c th ny mi, th no

mnh cng phi lm mt ci g: trng pht anh ta, lm anh ta phi xu h, tr th v ni au n anh



ta gy ra cho mnh, d ch phn no thi. B c nhc i nhc li trong bng l mnh s b chng,

nhng li cm thy khng th c; khng th c v b khng th t b thi quen coi anh ta l

chng v yu thng anh ta.

Hn na, b hiu rng nu nh y, trong nh mnh, b nui nm a con cng thy vt v, th

chn kia, ni b nh n vi chng, hn cn cc hn na. Trong ba ngy hm nay, a b nht

m v b cho n canh thiu, cn ba a kia hm qua sut phi nhn n chiu. B cm thy khng th

b i c; nhng b c t di mnh v vn tip tc nht nhnh qun o v gi b nh sp b i.

Thong thy chng, b thc hai tay vo mt ngn t nh ang tm vt g v mi n khi chng

ti st bn cnh, b mi thm ngonh li nhn ng ta mt ci. Nhng mc du mun t ra nghim

ngh v kin quyt, mt b ch l v bi ri v au n.

- Doli! - Oblonxki ni, ging du dng v rt r.

ng ta rt u li, c nn ra mt b mt qy ly v thiu no, song ngi ng li roi ri ti tn v

khe mnh. Doli m nhn nhanh ngi n ng ngi ngi v ti tn v khe mnh . "Phi, anh

ta ang sung sng v mn nguyn, b ngh bng... cn nh mnh y! C n ci tnh hn hu ca

anh ta m mi ngi u qu mn v ca tng, mnh cng thy gh tm: mnh cm ght lng tt ca

anh ta!" - Mi b bm li v b mt ti nht, tc ti, rm r.

- ng mun g? - b hi nhanh, ging khn khn khc thng.

- Doli! - ng nhc li, ging run run. - Hm nay, Anna n.

- Th th can g n ti? Ti khng th tip c y c! - b ni to.

- D sao cng nn tip, Doli...

- ng i ra i, ra i! - Doli ht ln, khng nhn chng, dng nh ting ku bt ra t mt ni au th

xc.

Xtepan Arcaditr hi ny c th bnh tnh khi ngh n v, hy vng mi s ri s "n" theo cch ni

ca Matvei, ng c th im nhin c bo v ung c ph; nhng khi trng thy b mt y v tiu

ty v au kh, khi nghe thy ging ni nhn nhc v tuyt vng, ng m nghn ngo, c hng se

li v rm rm nc mt.

- Ly Cha! Ti lm g nn ti, Doli! Nhn danh Cha!... - ng khng ni tip c na; mt

ting nc nghn li trong c.

B ng sp t tht mnh v nhn chng.

- Doli, ti bit ni g y? ... Ch mt iu thi: mnh hy tha th cho ti... Mnh ngh li xem, chn

nm tri n vi nhau, l no khng th chuc li mt pht, mt pht...

Doli a mt nhn xung v ch i iu chng sp ni, dng nh b ang van xin chng gii mi

nghi ng cho mnh bng cch ny hay cch khc.

- Mt pht m mui... - Oblonxki ni nt cu v nh tip tc, nhng va nghe thy cu , mi Doli



bng mm li nh b mt cn au th xc hnh h v nhng bp tht m phi b li co rm li.

- ng ra i, ng ra khi y i! - b rt ln the th. - ng c nhc li vi ti nhng chuyn m mui

v n mt ca ng na.

B nh ra khi phng nhng bng lo o v phi nu vo thnh chic gh ta. Mt Oblonxki

bng, mi phng ln, mt m l.

- Doli! - Ln ny, ng ta va ni va nc n. - V lng yu knh Cha, mnh hy ngh n cc con,

chng n, chng n v ti! Chnh ti l k gy nn ti, mnh hy trng pht ti, mnh hy bo ti

phi chuc li nh th no. Ti sn sng lm tt c nhng g ti c th lm c. Ti gy nn ti,

ti khng cn bit tm ch g ni vi mnh rng ti ti nng nh th no. Nhng xin mnh hy tha

th cho ti, Doli!

B ngi xung. Oblonxki lng nghe nhp th nng n, hn hn ca v v thy thng v v cng.

Nhiu ln b nh ni nhng khng tht nn li. ng vn ch i.

- Anh nh n cc con l n a vi chng, cn ti y, ti lo cho chng v ti bit rng by gi

i chng th l b i, - b ni. R rng y l mt trong nhng cu b thm nhc i nhc li t ba

hm nay.

B gi chng bng: "anh", Oblonxki a mt nhn v t v bit n v nh cm ly tay b, nhng

b gh tm n ra.

- Ti ngh n cc con v ti s lm mi vic trn i cu chng; nhng chnh bn thn ti cng

khng bit lm th no l hp l hn:

chng xa ri hn b hay li vi mt ngi try lc... phi, mt ngi try lc... No, ng hy

ni cho ti nghe xem l sau... ci chuyn va xy ra, chng ta cn c th chung sng vi nhau c

khng? C th c khng? ng hy ni ti nghe, c th c khng?

- b ct cao ging nhc li, - khi m chng ti, ngi cha ca cc con ti li i tng tu vi con b

dy tr.

- Nhng lm th no? Lm th no y? - Oblonxki ni vi ging ru r, chnh ng cng khng hiu

mnh ni g v u mi lc mt ci gm xung.

- i vi ti, ng l mt vt gm ghic, tm lm! - b ni nng ht ln. - Nc mt ng ch l nc

l! ng chng bao gi yu g ti, ng l ngi khng c tim, ch cao qu ci ni g! ng lm ti

pht tm, i vi ti, ng ch l ngi dng nc l, phi, ch l ngi dng nc l m thi! - B

chua xt tht ln ci ting ngi dng nc l, ci ting kinh khng bit bao i vi b.

Oblonxki nhn v, v hn hc trn mt b khin ng s hi v sng st. ng khng hiu chnh vic

ng t ra thng hi v lm b tc gin. Doli thy r chng ch thng hi ch khng h yu

mnh. "Phi, c ta cm ght mnh. C ta s khng tha th cho mnh u", Oblonxki thm ngh.

- Tht ng s, ng s! - ng ni.



Gia lc y phng bn, mt a nh, hn va b ng, khc o ln.

Daria Alecxandrovna lng tai nghe v nt mt t nhin du i.

B nh thn li mt lc, nh do d, t hi xem mnh ang u, ri ng pht dy v i ra ca.

"Tuy nhin nng vn yu con mnh, Oblonxki ngh bng, nhn thy nt mt v bin i khi nghe

ting a b khc... con ca ti; vy th lm sao nng li ang tm ght b mnh c?" - Doli, cho

ti ni cu na thi, - ng va ni va chy theo v.

- Nu ng i theo ti, ti s gi bn ngi lm, gi bn tr n! Cho tt c chng n bit ng l

th b! Ti i khi y by gi cho ng li vi nhn tnh ca ng.

B bc ra, ng sp ca li.

Xtepan Arcaditr th di, thm m hi trn mt v lng l bc ra ca.

"Matvei bo mi vic ri s n, nhng n l n th no ch? Mnh thy ch chc g. i tht l tai

hi! M sao c ta li n ni th tc n th! Oblonxki ngh thm, nh li nhng li v tru tro, nhng

ting "th b" v "nhn tnh", kho m bn gi hu phng nghe thy mt thi! Tht l th tc gh

gm!" Xtepan Arcaditr ng li mt mnh trong giy lt, lau nc mt, th di v dn thng ngi,

i ra khi phng.

Hm l th su; trong phng n, bc th ng h ngi c ang ln dy chic ng h qu lc.

Xtepan Arcaditr sc nh ti cu ng ni bn con ngi rt ng gi gic ny: "Anh chng ngi

c ny c ln dy ct i mnh lm ngh ln dy ct ng h" v ng mm ci. Xtepan

Arcaditr vn thch nhng ch nh. "C th l chuyn s "n" thc; ci t y hay y, ta s dng

li n".

- Matvei! - ng gi, - bc vi Maria hy sa son mi th phng khch cho c Anna Arcadievna

nh, - ng ni vi bc hu phng va xut hin.

- Tha ng, vng .

Xtepan Arcaditr mc o chong lng v bc ra thm ca.

- ng khng n chiu nh ? - Matvei va tin ch va hi.

- Cn tu xem. Ny, tin chi cc khon y, - Oblonxki ni, rt trong v ra mi rp. - C khng?

- hay khng, th cng phi bng lng vy thi, - Matvei ni, ng ca xe v bc ln bc thm.

Trong khi y, Daria Alecxandrovna d con nn xong, nghe thy ting bnh xe nga ln, bit chng

i ri v quay v bung mnh.

l ni n nu duy nht: c ng ra khi y, l nhng lo lng v chuyn nh ca li ba vy ly

b. Ngay c va ny, trong qung thi gian ngn ngi b sang bung l tr, ch v nui ngi Anh

v bc Matriona Filimonovna cng hi b v bao vic khng th tr hon c, v ch c b mi

tr li ni: mc qun o g cho tr con dn i chi? Cho chng ung sa c c khng? Liu c

phi tm anh bp khc khng?



- Tri! ti yn! - b bo h, v tr v phng ng, b li ngi vo ch c lc ni chuyn vi

chng; hai bn tay ngn gy nhng, nhn eo lng tut, p cht vo nhau, b n li t u n

cui cuc ni chuyn gia hai ngi hi ny.

Chng i ri! Nhng chng ct t vi con kia ra sao? Liu chng cn tm gp n na chng? Ti

sao mnh li khng hi chng iu nh? Khng, khng, hai chng mnh khng th no cng chung

sng vi nhau c na. D c cng nh, mnh v anh ta s vn l ngi dng nc l vi nhau.

Mi mi! Ngi dng n

anna karenina - lev tolstoy - echithai.com · phần 2-chƣơng 1 chƣơng 2 chƣơng 3 chƣơng 4...

Documents