trupi izraisošo sēņu attīstība egles koksnes mežizstrādes atliekās … · 2016. 12. 16. ·...
Post on 18-Feb-2021
3 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
Trupi izraisošo sēņu attīstība egles koksnes
mežizstrādes atliekās - ar meža
apsaimniekošanu saistītie riski
Development of rot-causing fungi on the spruce logging
debris - risks related to forest management
A. Zaļuma, L. Brūna, K. Kenigsvalde, A. Kenigsvalde,
I. Brauners, T. Gaitnieks
Vide un meža ilgtspējīga apsaimniekošana Baltijas reģionā – problēmas
un risinājumi
2016
-
Noteikumi par meža aizsardzības pasākumiem
un ārkārtējās situācijas izsludināšanu mežā;
Dabas aizsardzības noteikumi meža
apsaimniekošanā;
Noteikumi par koku ciršanu mežā.
N=4
N=5
Skuju koku kokm.
10 cm
-
Atmirušās koksnes daudzums. Realitāte
Amount of dead wood. Reality
Latvijā vienā ha egļu meža ir vidēji 10 m3 mirušas koksnes
(Latvijas mežu resursu statistiskā inventarizācija, 2010).
Amount of dead wood in spruce forests approx. 10 m3/ha.
-
Eges koksnes atlieku daudzums pēc kopšanas un
galvenās cirtesAmount of spruce woody debris left on technical corridors after
commercial and clear felling
Apsekoto audžu skaits: 24
Kopējā platība: 32 ha
Parauglaukumu skaits audzē:
5 – 27.
Meža tips: Dm, Vr, Dms, Vrs,
As, Ks,Kp
N of stands: 24
Area: 32 ha
N of sample plots in each stand:
5 – 27.
Forest type: Hylocomiosa, Oxalidosa, Myrtilloso-sphagnosa, Myrtilloso-
polytrichosa, Myrtillosa mel., Oxalidosa turf. mel., Myrtillosa turf. mel.
-
Atlieku daudzums,
m3/ha
Amount of logging
debris m3/ha
Trupējušu atlieku daudzums,
m3/ha
Amount of decayed logging
debris m3/ha
Kopšana/ thinning 2.25 (ø, 10-40 cm) 0.42 (ø, 10- 34 cm)
Galvenā / clear felling 5.23(ø, 10-68 cm) 0.43 (ø, 10-43 cm)
+ dead standing
trees
-
Heterobasidion sp.
Armillaria sp. Stereum
sanguinolentum
-
0
10
20
30
40
50
60
Am
ylos
tere
um a
reol
atum
Am
ylos
tere
um c
haill
etii
Arm
illar
ia c
epis
tipes
Uni
dent
ified
bas
idio
myc
etes
Bje
rkan
dera
adu
sta
Bje
rkan
dera
fum
osa
Clim
acoc
ystis
bor
ealis
Cyl
indr
obas
idiu
m e
volv
ens
Fla
mm
ulin
a ve
lutip
es
Fom
itops
is p
inic
ola
Glo
eoph
yllu
m o
dora
tum
Het
erob
asid
ion
parv
ipor
um
Mer
uliu
s tr
emel
losu
s
Oxy
poru
s co
rtic
ola
Pen
ioph
ora
inca
rnat
a
Phl
ebio
psis
gig
ante
a
Sch
izop
hyllu
m c
omm
une
Sis
totr
ema
brin
kman
nii
Ske
leto
cutis
odo
ra
Ste
reum
san
guin
olen
tum
Tra
met
es o
chra
cea
Tra
met
es v
ersi
colo
r
Sh
are
amo
ng
all
iso
late
d b
asid
iom
ycet
es,
% thinnings
clear-cuts
N = 1182 celmi / stumps
N=300 koki / trees
Sakņu trupi izraisošās sēnes Latvijas egļu audzēsButt rot causal fungi in Norway spruce stands in Latvia
Arhipova N. et al. 2011. Butt rot incidence, causal fungi and related yield loss in Picea abies stands of Latvia. Canadian Journal of Forest Research,41:2337-2345.
-
Sakņu piepes bioloģija
Biology of Heterobasidion sp.
H. annosum
s.l spores
-
Sporulācijas sezonalitāte
Seasonality of sporulation
-10,0
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
J F M A M J J A S O N D J F M A M J J A S O N D J F M A M J J A S O N D
2012 2013 2014
Tem
per
atu
re, ºC
Am
ou
nt
of
spo
res
per
1d
m2
in 1
min
Spores Temperature
-
Number of spores per dm2/24h:
Beneath friut body 8.8 milj.
10m 1818
30m 220
70m 43
100m 22
-
Ko tā izraisa?
What does it cause?
Arhipova N. et al. 2011. Butt rot incidence, causal fungi and related
yield loss in Picea abies stands of Latvia. Canadian Journal of Forest
Research,41:2337-2345.
Bendz-Hellgren M., Stenlid, J. 1997. Decreased
volume growth of Picea abies in response to
Heterobasidion annosum infection. Canadian
Journal of Forest Research, 27(11):1519 – 1524.
-
Augļķermeņu aizņemtais laukums uz 1m3 koksnesSurface area of H. annosum fruit bodies cm2 per 1m3
Vidējais H. annosum augļķermeņu laukums
uz 1m3 mežizstrādes atlieku - 37,34 dm2
Average surface area of fruit bodies per
1m3 logs - 37.34 dm2
449 atliekas/ logs378 izgāzti
koki/
windthrown
trees
205 celmi/
stumps
Average surface area of fruit bodies per 1m3
windthrown trees - 9.01 dm2
Average surface area of fruit bodies
per 1m3 stumps - 19.34 dm2
-
Trupi izraisošo sēņu attīstība egles koksnes mežizstrādes
atliekās Development of rot-causing fungi on the spruce logging debris
16
40 254
199
39
av. Ø=25 cm
-
2010 2011 2013 2014 2019 ?
Hylocomiosa
Oxalidosa
turf.mel.
Gads/Year
Augļķ
erm
eņu laukum
s
Surf
ace a
rea o
f fr
uit b
odie
s,
cm
2per
m3
-
15
?
-
190 fruit bodies with total surface area
2633cm2. Biodiversity?
-
Sēņu sugu daudzveidība uz trupējušām egļu atliekām
Diversity of fungi on decayed spruce logging debris
34 32
43
67
4953
0
10
20
30
40
50
60
70
80
2011 2012 2013 2014 2015 2016
Su
gu
skait
s /
Nu
mb
er
of
sp
ecie
s
Gads / Year
-
Citi riski
Additional risks
I
II
III
-
Heterobasidion on windthrown Picea
abies
19
-
H4
-
21
-
Paldies par uzmanību!
Thank you for your attention!
This study was performed by financial support of JSC “Latvia’s State Forests” project “Investigation of the factors limiting the
spread of root rot”, Grant project Nr.426/2012 of Latvian Council of Science “Evaluation of factors affecting the efficacy of
Phlebiopsis gigantea against Heterobasidion root rot” and State research programme “Forest and earth entrails resources:
research and sustainable utilization – new products and technologies” (ResProd) project “Even-age spruce stands cultivation
potential in fertile forest ecosystem”.
Pētījumi veikti A/S „Latvijas valsts meži” pasūtīta projekta “Sakņu trupes izplatību ierobežojošo faktoru izpēte”,, Latvijas
Zinātnes padomes granta Nr.426/2012 “Heterobasidion spp. izraisītās sakņu trupes ierobežošana, izmantojot Phlebiopsis
gigantea – izolātu bioloģiskās aizsardzības efektivitāti ietekmējošo faktoru izvērtējums” un Valsts pētījumu programmas
„Meža un zemes dzīļu resursu izpēte, ilgtspējīga izmantošana - jauni produkti un tehnoloģijas” (ResProd) apakšprojekts
“Vienvecuma egļu mežu audzēšanas potenciāls auglīgajās meža ekosistēmās” ietvaros.
top related