saha sismolojisi kitabı

Prof. Dr. Ali Osman Öncel

İstanbul Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi Mimar Mühendisler Grubu Yönetim Kurulu Üyesi

İÜ AUZEF Acil Durum ve Afet Yönetimi Bilim Alanı Uzmanı

SAHA SİSMOLOJİSİ - JKMU469 - Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL 2/17/2015

İçerik • Dersin İçeriği • Değerlendirme • Sektörel Saha • Deneyim

Saha Sismolojisine Giriş

SAHA SİSMOLOJİSİ - JKMU469 - Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL

13 Pasif Sismoloji: REMİ ve Global REMİ Saha Çalışmaları14 Sektörel Sismoloji Sektör Çalıştayı

11 Sismik Kaynak, Global Saha Sismolojisi ve Görüntüleme12 Pasif Sismoloji: REMİ ve Kentsel Tehlike Haritaları

9 Kırılma Sismolojisi: Sismik Hızın Tektonikle İlişkisi10 Deney ve Sahada Ölçülen Sismik Hızları Etkileyen Faktörler

7 Ara Sınav 8 Kırılma Sismolojisi: Saha Sismolojisinde Çok Boyutlu Uygulamalar

6 Sektörel Sismoloji Öğrenci Çalıştayı5 Kırılma Sismolojisi: Veri Kalitesini Etkileyen Faktörler

3 Kırılma Sismolojisi: Ölçme Stratejileri ve Takım Çalışması4 Kırılma Sismolojisi: Proje Teklifi ve Sismik Hızın Değişimi

1 Sektörel Saha Sismolojisine Giriş2 Kırılma Sismolojisi: Farklı Ölçeklerde Yeraltı Yapı Araştırması

13 Uygulama: SeisImager Plotrefa

11 Uygulama: SeisImager GeoPlot12 Uygulama: SeisImager Plotrefa

9 Uygulama: SeisImager MASW10 Uygulama: SeisImager GeoPlot

78 Uygulama: SeisImager MASW

6 Uygulama: SeisImager MASW5 Uygulama: SeisImager MASW

3 Uygulama: SeisImager PickWIN4 Uygulama: SeisImager PickWIN

12 Uygulama: SeisImager PickWIN

Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL 2008 Yılında Ders Projesi Olarak KFUPM Üniversitesinde Geliştirdi

Dünya’nın Önde Gelen Bilim İnsanlarından Geliştirilen Ders Projesi Hakkında Görüş Alındı

2011 Yılında İstanbul Üniversitesinde Seçmeli Ders Olarak Açıldı SAHA SİSMOLOJİSİ - JKMU469 - Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL

İçerik • Dersin İçeriği • Değerlendirme • Referans • Deneyim

2/17/2015

İÇERİK Puan

ORGANİZASYON Seminer hazırlığı yeterli miydi ve takip edilmesi kolay mıydı?

ANLAŞILIRLIK Seminer veren yeterli ölçüde yöntemleri açıkladı mı ve açık olarak sonuçları vurguladı mı?

HAZIRLIK Seminer veren sunumu için yeterli ölçüde iyi hazırlanmış mı?

GÖRSELLİK Anlatılan konuya yeterince odaklanılmış mı? Kullanılan şekil ve notlar rahatça okunabiliyor muydu?

TOPLAM 100

İLAVE ELEŞTİRİLER

http://www.slideshare.net/oncel/rnek-deprem-poster SAHA SİSMOLOJİSİ - JKMU469 - Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL

2/17/2015 SAHA SİSMOLOJİSİ - JKMU469 - Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL

FİNAL

sahasismolojisi@groups.facebook.com

http://www.jeofizik.org.tr/genel/tescilli_sirketler.php

E-Posta: Güzel bir tonda GRUP olarak bir yazı hazırlamanız ve her sektöre ayrı bu yazıyı tasarlamanız gerekir. En az 48 saat dönüş için beklemeniz yeterlidir. E-mailler grup üyelerinin tamamına, ve danışman hocaya yollanması gerekir.

Telefon: Güzel bir tonda - dönüş olduysa veya olmadıysa - teşekkür ederek yerinde ziyaret için randevu istenir.

Ziyaret: Yapılan ziyaret sonrasında ANI fotoğrafı ve 200 kelimeyle sınırlı ziyaretin size kattıklarını ifade edecek bir rapor hazırlanır.

Potansiyel fay hatları F1 ve F2 ile gösterilmiştir. Fayların geometrik olarak detay özelliklerinin belirlenmesi için projelendirme teklif ve bedelini gösteren bir teklif yazılması. Birim fiyatlandırma JFMO’nın fiyatlarına göre yapılacak.

Potansiyel fay hatları F1 (486 m) ve F2 (410 m) ile gösterilmiştir. Fayların geometrik olarak detay özelliklerinin belirlenmesi için projelendirme teklif ve bedelini gösteren bir teklif yazılması. Birim fiyatlandırma JFMO’nın fiyatlarına göre yapılacak.

http://www.tubitak.gov.tr/tr/burslar/lisans/burs-

programlari/2209-a/icerik-basvuru-formlari

Sektör Ziyaret Raporlarından Oluşturulacak. Saha Sismolojisi dersini alan öğrencilerin E-KİTAP içinde basılı bir E-Makalesi olacak. Amacımız Öğrencilerimizi yazmaya ve emeklerinin yayına çevrilmesinde kapı açmaya çalışmak.

İletişim ve Ziyaretle İlgili İşlemlerin 18 Mart 2015 tarihine kadar bitirilmesi, 25 Mart tarihinde ise SEKTÖR ZİYARET İZLENİMLERİ başlıklı 500 kelimeyi geçmeyecek KISA bir raporun teslim edilmesi ve sonrasında ise kısa bir sunum yapılması gerekiyor. Ziyaret Esnasında Sektörün Sorunları, Jeofizik Mesleğinin Geleceği, Yeni Mezun Olacaklara İş Fırsatları, Fiyatlandırma Stratejileri, Proje Teklifi Verme Stratejileri, Saha Sismolojisi Deneyim Fırsatları gibi farklı konularda iletişim yapmaya, ve Jeofizik Mühendisliğinin Gittiği Yön hakkında bilgiyi direkt sektörden öğrenmeye çalışabilirsiniz. TOPLAMINDAN ise 500 kelimelik kısa bir rapor ve sunum hazırlamanız yeterli olacaktır.

Her Dersin Başında Mutlaka 8.30 – 8.45

Veri Özellikleri, Değerlendirme ve Yorumlama

Jeofizik Mühendisliği Bölümü İstanbul Üniversitesi

Prof. Dr. Ali Osman Öncel aliosman.oncel@gmail.com

Saha Sismolojisi

http://www.istanbul.edu.tr/mb/fieldGeo/sismoloji.html

İçerik • Sismik Bilgi • Takım Çalışması • Sismik Kaynak • Sismik Kayıtçı • Sismik Dizilim

Kırılma Sismolojisi

25 Mart Salı

20 Mayıs Salı

http://www.slideshare.net/oncel/petrol-aramada-ssmk-blg-ynetm

Doğrulukta ki bir birim artışın karşılığında yaklaşık maliyet artışı yaklaşık $1.7 milyon dolar.

SAHA POSTERLERİNİZİ HAZIRLAYIN

Jeofonların Markası Nedir? Firmalarda Kaç Tür Jeofon Var? En Az Sorun Hangisinde Yaşanıyor? Profil Yönleri ve Uzunlukları Hangi Kriterlere Göre

Seçildi? Kent İçinde (Gürültülü) ve Kent Dışında (Göreli

Gürültüsüz) Ortamlarda Veri Kalitesi Nasıl Değişti? Ortamın Gürültü (Natural Frequency) Frekansı Nedir? Data Acqusition Software (Veri Kayıt Yazılımları)

cihazlara göre nasıl değişiyor? Üstünlük ve Farklılıkları Var mı?

Saha Çalışmasını bazı gruplar tamamlamış durumda. Saha çalışmasını tamamlayan gruplara TAVSİYEM, büro değerlendirme çalışmalarına KATILMALARI. Analiz ve Yorum Bölümleriyle devam ederek kendilerini geliştirmeleri. Sınıf Ortamında Verecekleri Seminerin İçeriği

Çok Boyutlu Olabilir: Saha - Analiz (Yazılım) - Değerlendirme – Yorumlama

Çalışmış olduğunuz profilleri GOOGLE EARTH üzerinde göstermeniz durumunda çalışma alanı gözümüzde daha iyi canlanır. Bu nedenle çalışma yapılan alanlarda Profillerin Uç ve Orta Noktalarının GPS koordinatları alarak GOOGLE earth üzerinde konumlandırma rahatlıkla yapabilirsiniz. MTA Yerbilimleri Portalını kullanarak Deprem, Kırık ve Jeoloji bilgilerini rahatlıkla aşağıda ki servisten derleyebilirsiniz. http://yerbilimleri.mta.gov.tr/

Source: http://www.ukm.my/rahim/Seismic%20Refraction%20Surveying.htm

Jeofon Hz

Kullanılma Amacı

14 Petrol Aramaları

30 Yüksek Çözünürlüklü

Çalışma

100 Çok Sığ Çalışma

Magnet

Spring Coil Leaf Spring

+ - + -

1- Moving coil geophone. 2- Moving magnet geophone.

Sources: http://en.wikipedia.org/wiki/Geophone Lecture Notes of Dr. Bakhtiar Q. Aziz

Seismic Record

Spread Configuration: It means the relative position of the shot point to the geophone.

1- Split Spread: (SP) is placed at the center of spread.

G12 G1 G2 G3 G4 G5 G6 G7 G8 G9 G10 G11 SP

Önceki Ders

İçerik • Proje Teklifi • Sismik Kırılma • Sismik Hız • Sismik Eğitim

Sismik Hız ve Tektonik İlişkisi

Saha Sismolojisi

Ödev: Proje Teklifi Yazılması

Teslim Tarihi: 1 Mayıs, 2013

Teslim Tarihi:

1 Mayıs 2015

Teslim Tarihi:

1 Mayıs 2015

http://www.jeofizik.org.tr/resimler/ekler/ede498e14345c29_ek.pdf?tipi=18&turu=X&sube=0

Dalga Cephesi

Sismik Kırılmanın Nedeni (V2>V1)

Source: Modified after Craig Lippus, 2007

Depth{

2 VVVVXcDepth

− (5)

Depth{

For layer parallel to surface

2 VVVVXcDepth

)cos(sin22

VTDepth i

Veri Sayısının Artmasına Bağlı Olarak Tabaka Modeli Neden Değişir?

Kuzey Amerika ve Yakınında ki Okyanusların Topografik Haritası

Sığ ve sıcak mantodan kaynaklı Soğuk litosfer kaynaklı

Tektonik özelliklerin Değişimiyle P-dalga Hız Değişimleri Nasıl İlişkilidir?

Active Continental

Rifts İleri Açılma (Daha Alçak Yükselmeler)

Erken Açılma (Daha Büyük Yükselmeler

National Park

P-dalga Hızı (km/s) Neden, Nerede ve Nasıl Değişiyor?

Kıtasal Açılmanın Olduğu Yerlerde Kabuk Neden İncelir?

Kabuk Kalınlığı Çalışması Nasıl Yapılır, ve Kabuk Derinliklerinin Değişiminin Bilinmesi Neden Önemlidir?

Kabuk Nerede İncelir veya Kalınlaşır?

Kıtasal Riftlerde Kabuk Nasıl İnceliyor?

Grand Teton National Park, Wyoming Great Basin National Park, Nevada Parks and Plates

Sagauro National Park, Arizona Death Valley National Park, California Parks and Plates

Continental Rifting eventually open an Ocean Basin

Kıtasal Riftlerde Okyanus Tabanı Nasıl Açılıyor?

East Pacific Rise

Mid-Atlantic Ridge

Okyanus Ortası Kıtasal Riftlerin Birbirlerine Benzerliği Nedir?

Basin and Range Province

East Pacific Rise

Mid-Atlantic Ridge

Gulf of California

Kıtasal Riftler Okyanus Ortası Sırtın Karada ki Uzanımı Olarak Görünebilir mi?

Moho derinliğinin tektonikle değiştiği yerler ve özellikleri nelerdir?

Fig.4.17 of Lillie

Fig 4.18 of Lillie

Sismik hız değişimlerine bağlı olarak tektonik özellikler nasıl açıklanır?

FORMATION OF OCEANIC CRUST

DIVERGENT PLATE BOUNDARY DEVELOPMENT

OCEAN/CONTINENT SUBDUCTION ZONE

Okyanusal ve Kıtasal Kabuk Kalınlığı Gelişimi Neden Değişir?

YAKINSAK LEVHA SINIRLARI Dalma-batma Zonu

Accretionary Wedge Volcanic

Kıtasal Çarpışma

Okyanus kapanıyor ve kıtalar çarpışıyor.

Sismik hız değişimleriyle tektonik model nasıl oluşturulur?

Fig 4.19 of Lillie

1. Asgari Birim Fiyat Listesi Ne Demektir? 2. Sismik Kırılma Neden Olur? 3. Hızın Derinlikle Artmaması Sismik Kırılma Çalışmalarını Nasıl Etkiler? 4. Tabaka Süreksizliği Nedir ve Ölçülere Nasıl Etki Eder? 5. Veri Sayısının Artmasına Bağlı Olarak Tabaka Modeli Neden Değişir? 6. Levha Sınırlarında Ne Oluyor ve Nasıl Anlarız? 7. Okyanuslarda ki Levha Sınırlarının Topoğrafik Yapısı Nasıldır? 8. Tektonik özelliklerin Değişimiyle P-dalga Hız Değişimleri Nasıl

İlişkilidir? 9. P-dalga Hızı (km/s) Neden, Nerede ve Nasıl Değişiyor? 10. Tektonik özelliklerin Değişimiyle P-dalga Hız Değişimleri Nasıl

İlişkilidir? 11. Kabuk Nerede İncelir veya Kalınlaşır? 12. Sismik hız değişimleriyle tektonik model nasıl oluşturulur? 13. Sismik hız değişimlerine bağlı olarak tektonik özellikler nasıl açıklanır? 14. Moho derinliğinin tektonikle değiştiği yerler ve özellikleri nelerdir?

Genel Değerlendirme

İKİ TANESİNİ CEVAPLAYIN Sismik Hız ve Tektonik Yapı Arasında ki İlişkiyi Açıklayınız?

Jeofizik Birim Fiyatı ve Belirleyen Kurumun Adı Nedir?

Sismik Kaynak Sayısının Noktasal veya Profil Boyunca Artmasıyla Sismik Yer Modeli Nasıl Değişir?

İçerik • Sektörel Yazılar • Sektörel Seminer • Sektörel Sorunlar • Çok Boyutlu Uygulama • Düşük Hızın Etkisi

İletişim ve Ziyaretle İlgili İşlemlerin 18 Mart 2015 tarihine kadar bitirilmesi, 25 Mart tarihinde ise SEKTÖR ZİYARET İZLENİMLERİ başlıklı 500 kelimeyi geçmeyecek KISA bir raporun teslim edilmesi ve sonrasında ise kısa bir sunum yapılması gerekiyor. Ziyaret Esnasında Sektörün Sorunları, Jeofizik Mesleğinin Geleceği, Yeni Mezun Olacaklara İş Fırsatları, Fiyatlandırma Stratejileri, Proje Teklifi Verme Stratejileri, Saha Sismolojisi Deneyim Fırsatları gibi farklı konularda iletişim yapmaya, ve Jeofizik Mühendisliğinin Gittiği Yön hakkında bilgiyi direkt sektörden öğrenmeye çalışabilirsiniz. TOPLAMINDAN ise 500 kelimelik kısa bir rapor ve sunum hazırlamanız yeterli olacaktır.

Sektör Ziyaret Raporlarından Oluşturulacak. Saha Sismolojisi dersini alan öğrencilerin E-KİTAP içinde basılı bir E-Makalesi olacak. Amacımız Öğrencilerimizi yazmaya ve emeklerinin yayına çevrilmesinde kapı açmaya çalışmak.

Saha sismolojisi için çıktığımız saha derslerinde mühendislerin doldurması gereken formu bulamadık. Facebook'ta saha sismolojisi grubunda ilk paylaşımlara kadar aradık ancak yine de formu bulamadık. Hocam rica etsek bu formu bize yollayabilir misiniz ?

ÖĞRENCİ SEMİNERİ

Saha Sismolojisi

Sektörel Sismolojide Sorunlar ve Çözüm

Önerileri

Mayıs 2015

Tekrar: Kırılma Sismolojisi Saha Verisi

Seyahat Zamanı Eğrileri

Kırılma Profili

".. The selection of seismic receivers is among the most critical of decisions. For high resolution shallow surveys, it is necessary to have receivers that are designed to detect high frequencies without distortion in the output signal. The first rule of thumb is to choose a receiver with a natural frequency that is at least 10 percent of the highest frequency likely to be commonly recorded. If the highest frequency likely to be recorded is 400 Hz, then 40 HZ geophones might be sufficient."

Kaynak: ftp://geom.geometrics.com/pub/seismic/Literature/S-TR56.pdf

Saha Sismolojisi uygulamalarında ortamın doğal frekansının ne olduğunu, ve bu ortamda kullanılan jeofon frekansının ne olduğunu araştırın? Ortamın doğal frekansı nedir? Kullanılan jeofonun frekansı nedir?

Kaynak: http://www.spectrum-geophysics.com/index.html

Kaynak: http://pubs.usgs.gov/of/2005/1169/chapters/of2005-1169_part2_04_Williams.pdf

Eğimli Tabakalarda Kırılma

Saha Sismolojisi

Gerçek

Sonuç

http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_2012.pdf

Spatial resolution requirements (bin size)

Vertical resolution requirements (frequency).

Kaynak: http://www.oilandgaslawyerblog.com/2009/04/how-do-seismic-surveys-work.html

A 3D Seismic Image A 2D Line Seismic Image

Dikkat edilmesi gereken önemli hususlar:

Düşük Hız Tabakası: (V2<V1<V3): Sismik kırılma yönteminde incelenen tabakaların hızlarının derine gidildikçe giderek artması gerektiğini farz etmiştik. Eğer hızlarda tersine bir durum var ise, mesela ikinci tabakanın hızı olan V2 birinci (V1) ve üçüncü (V3) tabakaların hızından az ise ne olur?

İnce bir tabaka (V3>V2>V1 fakat h2 çok küçük): Burada yapmış olduğumuz diğer varsayım ise; üçüncü tabakanın en üstünde meydana gelecek kırılma kendini gösterecek, ve daha öncesinde başka yerde gömülü olan önceki kırılma ve yansımalar görülemeyecek. Bu ancak, ikinci tabaka çok ince olursa meydana gelir.

Altta yatan derinliğin daha fazla tahmin edilmesini sebep olur.

Fig. 4.10 of Lillie

Hızın azaldığı gizli tabakanın olduğu sınırlarda baş dalga oluşmaz.

Zaman-uzaklık grafiğinde yalnızca bir kritik kırılma gözükür.

Hız terslenmesi durumunda; 1. Ara yüzeyden gelen kırılma gecikir ve böylece derinliği de daha

fazla gözlenmiş olur. 2. Tabakanın varlığı tamamen gözden kaçar. 3. Tabakanın kalınlığını daha fazla gözlemleriz çünkü yanlış bir

varsayımla derinden yansıtıcıya gelen kırılmayı sadece 15000f/s’lik tek hız ile hesaplarız.

Gerçek

Sonuç

İnce tabakalar fark edilmeyebilir. Şöyle ki; Eğer V2-V3 hız kontrastı ve V2 tabakasının inceliği nedeniyle eğer derin tabakalardaki ışınlar önce geliyorsa ince tabaka gözlenmeyebilir.

Kırılma seyahat zamanı grafiği yandaki modele göre hazırlanmıştır.

h1=10 feet = 3m V1=4000f/s

h2=30feet= 9m V2 =8000f/s

V3=15000f/s

Not: 1ft = 0.30480m

h1=10 feet V1=4000f/s

h2=20feet V2 =8000f/s

V3=15000f/s

Kayıtta 0.0069 sn zaman aralığında sadece bir kırılma görülüyor. Bu kırılma için hangi derinlik hesaplanabilir?

2 −=

Bu durumda; 15000 f/s hıza sahip yansıtıcıdan gelen dalgayı yaklaşık 14.4 (4.3 m) feet’lik derinden geliyormuş gibi tahmin ettik. Derinliği doğru tahmin edemedik çünkü sismik dalga harcadığı zamanı sadece 4000 f/s hız ile harcamış gibi hesapladık. Oysa zamanın bir kısmını ikinci tabakada 8000 f/s hız ile de harcamalıydı, bu yüzden zaman aralığımız azaldı ve tabaka kalınlığımız h ‘da azalmış oldu.

Hız terslenmesi durumunda da tüm tabakayı yine kaçırmış oluruz.

h1=10 feet V1=4000f/s

h2=10feet V2 =8000f/s

V3=15000f/s

Fig 4.13 of Lillie

t1d ≠ t1u

TAB = TBA

dd tVV

VVh 121

2 −= uu t

VVVVh 12

2 −=

TAB = A noktasındaki atıştan, B noktasındaki alıcıya kadar geçen zaman

TBA = B noktasındaki atıştan, A noktasındaki alıcıya kadar geçen zaman

T1d = Aşağı eğimli atışta T ekseni kestiği zaman (A’dan B’ye)

T1u = Yukarı eğimli atışta T ekseni kestiği zaman (B’den A’ya)

1. Yüksek Çözünürlüklü Saha Sismolojisi Çalışmalarında Jeofon Nasıl Seçilir?

2. Yurt Dışı Özel Sektöründe Uygulama Standartları Nasıl? 3. Sismolojik Çalışma Sahada Nasıl Oluyor? 4. Sismik Araştırma Nasıl Yapılır? 5. Düşük Hız Tabakası ve İnce Tabakadan Kaynaklı Olacak

Problemler Nelerdir? 6. Hız Terslenmesi veya Gizli Tabaka Nedir, ve bunlardan

kaynaklı sorunla ne olabilir? 7. Tabaka derinliklerinin DHT Durumunda Değişmesini Nasıl

Gösterebilirsiniz? 8. Düşük Hız Tabakası Zaman-Uzaklık Grafiğinde Nasıl

Görünür? 9. Gizli Tabaka veya İnce Tabaka

Problemi Nedir?

DERSE KATILDI/ DERSE KATILMADI Öğrenci 17

02 24 02

GÜLSÜM

MERİÇ

TANSELİ

SERBEY

FURKAN

MÜBERRA

SERDAR

FATİH

HATİCE

PERİM

İçerik • Ara Sınav Öncesi • Sismik Ölçü ve Model • Sismik Hız ve Tektonik • Sismik Eğitim Videosu

https://youtu.be/ituVPNRG2D0

http://www.mta.gov.tr/ucretli-isler/2013/

http://www.jeofizik.org.tr/resimler/ekler/ede498e14345c29_ek.pdf?tipi=18&turu=X&sube=0

arı N

Sismik Hız ve Tektonik İlişkisi

Saha Sismolojisi

Dalga Cephesi

Sismik Kırılmanın Nedeni (V2>V1)

Source: Modified after Craig Lippus, 2007

Depth{

2 VVVVXcDepth

− (5)

Depth{

For layer parallel to surface

2 VVVVXcDepth

)cos(sin22

VTDepth i

Veri Sayısının Artmasına Bağlı Olarak Tabaka Modeli Nasıl Değişir?

Kuzey Amerika ve Yakınında ki Okyanusların Topografik Haritası

Sığ ve sıcak mantodan kaynaklı Soğuk litosfer kaynaklı

Tektonik özelliklerin Değişimiyle P-dalga Hız Değişimleri Nasıl İlişkilidir?

Active Continental

Rifts İleri Açılma (Daha Alçak Yükselmeler)

Erken Açılma (Daha Büyük Yükselmeler

National Park

P-dalga Hızı (km/s) Neden, Nerede ve Nasıl Değişiyor?

Kıtasal Açılmanın Olduğu Yerlerde Kabuk Neden İncelir?

Kabuk Kalınlığı Çalışması Nasıl Yapılır, ve Kabuk Derinliklerinin Değişiminin Bilinmesi Neden Önemlidir?

Kabuk Nerede İncelir veya Kalınlaşır?

Kırmızı renk : Ters Fay Mavi Renk: Normal Fay

Grand Teton National Park, Wyoming Great Basin National Park, Nevada Parks and Plates

Sagauro National Park, Arizona Death Valley National Park, California Parks and Plates

Kıtasal Riftlerde Okyanus Tabanı Nasıl Açılıyor?

East Pacific Rise

Mid-Atlantic Ridge

Okyanus Ortası Kıtasal Riftlerin Birbirlerine Benzerliği Nedir?

Basin and Range Province

East Pacific Rise

Mid-Atlantic Ridge

Gulf of California

Kıtasal Riftler Okyanus Ortası Sırtın Karada ki Uzanımı Olarak Görünebilir mi?

Moho derinliğinin tektonikle değiştiği yerler ve özellikleri nelerdir?

Fig.4.17 of Lillie

Fig 4.18 of Lillie

Sismik hız değişimlerine bağlı olarak tektonik özellikler nasıl açıklanır?

FORMATION OF OCEANIC CRUST

DIVERGENT PLATE BOUNDARY DEVELOPMENT

OCEAN/CONTINENT SUBDUCTION ZONE

Okyanusal ve Kıtasal Kabuk Kalınlığı Gelişimi Neden Değişir?

YAKINSAK LEVHA SINIRLARI Dalma-batma Zonu

Accretionary Wedge Volcanic

Kıtasal Çarpışma

Okyanus kapanıyor ve kıtalar çarpışıyor.

Sismik hız değişimleriyle tektonik model nasıl oluşturulur?

Fig 4.19 of Lillie

1. Asgari Birim Fiyat Listesi Ne Demektir? 2. Sismik Kırılma Neden Olur? 3. Hızın Derinlikle Artmaması Sismik Kırılma Çalışmalarını Nasıl Etkiler? 4. Tabaka Süreksizliği Nedir ve Ölçülere Nasıl Etki Eder? 5. Veri Sayısının Artmasına Bağlı Olarak Tabaka Modeli Neden Değişir? 6. Levha Sınırlarında Ne Oluyor ve Nasıl Anlarız? 7. Okyanuslarda ki Levha Sınırlarının Topoğrafik Yapısı Nasıldır? 8. Tektonik özelliklerin Değişimiyle P-dalga Hız Değişimleri Nasıl

İlişkilidir? 9. P-dalga Hızı (km/s) Neden, Nerede ve Nasıl Değişiyor? 10. Tektonik özelliklerin Değişimiyle P-dalga Hız Değişimleri Nasıl

İlişkilidir? 11. Kabuk Nerede İncelir veya Kalınlaşır? 12. Sismik hız değişimleriyle tektonik model nasıl oluşturulur? 13. Sismik hız değişimlerine bağlı olarak tektonik özellikler nasıl açıklanır? 14. Moho derinliğinin tektonikle değiştiği yerler ve özellikleri nelerdir?

Genel Değerlendirme

İstanbul Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi

Mimar Mühendisler Grubu Yönetim Kurulu Üyesi İÜ AUZEF Acil Durum ve Afet Yönetimi Bilim Alanı Uzmanı

Önceki

İçerik

• Saha Çalıştayları

• Saha Çalışmaları

Beklenen Amaçlar: Organizasyon, Mesleki Tanıtım ve

Gelişim, Sunum Tecrübesi ve Özgüven, Networking, Sektör

Odaklı Öğretim, Sektör-Üniversite İşbirliği

Beklenen Amaçlar: Organizasyon, Mesleki Tanıtım ve

Gelişim, Sunum Tecrübesi ve Özgüven, Networking, Sektör

Odaklı Öğretim, Sektör-Üniversite İşbirliği

PROJE TEKLİF İÇERİĞİ

• Kapak Sayfası

• Özet

• Problem Tanımı, Çalışmanın

Amacı, Araştırma Sorusu

ve/veya Hipotez ?

• Projede Kullanılan Yöntem ve

Metotlar

• Proje İş-Zaman Planı

• Sonuç

• Kaynaklar

PUANLAMA STRATEJİSİ

http://www.tubitak.gov.tr/tr/burslar/lisans/burs-programlari/2209-a/icerik-basvuru-formlari

MAKALE İÇERİĞİ

• BAŞLIK

• GİRİŞ

• VERİ

• ANALİZ

• TARTIŞMA

• SONUÇ

• KATKI BELİRTME

• KAYNAKLAR

PUANLAMA STRATEJİSİ

http://www.tubitak.gov.tr/tr/burslar/lisans/burs-programlari/2209-a/icerik-basvuru-formlari

Her öğrencimizin bir dönem içerisinde 3 kez sahaya çalışmalarında izleyici olarak gitmesi ve dönüşünde Saha Uygulamalarını sınıfta anlatması beklenmektedir, aksi durumda devamsızlıktan sınıfta kalacaktır. Bu nedenle, öğrencilerimizin grubu iyi takip etmesi, saha sismolojisi uygulamalarına katıldıkları durumda; a) Sektör danışmanına direktiflerini uygun ve uyumlu pozisyon alması, b) Katılım ve destekleri ile katkı sağlamak için elinden geleni yapmaları; c) Sınıfta ki paylaşımları ile sahada gördüklerini paylaşması

Saha Sismolojisi Ders Grubunun Sektör danışmanlarından, sahada ki uygulama ve çalışma süresince katılımınız ile ilgili görüş alınacak, ve hedeflendiği gibi katılımcı ve disiplinli çalışıp çalışmadığınız sorularak, saha uygulama performansınız sene sonunda göz önünde bulundurulacaktır.

İçerik

• Saha Çalıştayları

• Saha Çalışmaları

Anizotropik Araştırmalar

Ne Amaçla Yapılır?

Anizotropik Ortam

Değişikliği Hangi

Şekillerde Yorumlanır?

http://www.nature.com/nature/journal/v480/n7375/full/nature10609.html

1. Saha Sismolojisi Uygulamaları Hangi Amaçlarla ve Nerelerde

Kullanılır?

2. Kırılma Sismolojisi Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar

Nelerdir?

3. Takım Çalışması Ne Demektir?

4. Profil Geometrisi Nedir ve Nasıl Belirlenir?

5. Çalışmada Veri Kalitesinin Arttırılmasında Nelere Dikkat

Edilmesi Gerekir?

6. Sismik Kaynaklar Nedir, ve Nasıl Uygulanır?

7. Saha Çalışmasına Uygun ve Korunaklı Giyim Nedir, Neden

Önemlidir?

8. Veri Kontrolü ve Veri Transferi Nedir?

İçerik

• Afet Sismolojisi

• Problem Odaklı Çözüm

• Disiplin Odaklı Amaç

• Deneysel Sismoloji

Saha Sismolojisi

Beklenen Büyük Deprem Alanları

A magnitude 7.8 earthquake occurred with an epicenter 77 km

(48 miles) northwest of Kathmandu, the capital city of Nepal that is

home to nearly 1.5 million inhabitants. The earthquake flattened

homes, buildings and temples, causing widespread damage across

the region and killing more than 2,300 and injuring more than 5,000.

Magnitude 7.8 NEPAL Saturday, April 25, 2015 at 06:11:26 UTC

Rescue workers remove

debris as they search for

victims of earthquake in

Bhaktapur near Kathmandu,

Nepal. A major earthquake

shook Nepal's capital and the

densely populated Kathmandu

Valley before noon Saturday,

causing extensive damage

with toppled walls and

collapsed buildings, officials

said. (AP Photo/Niranjan Shrestha)

The earthquake centered outside Kathmandu, the capital, was

the worst to hit Nepal in over 80 years. It destroyed swaths of

the oldest neighborhoods of Kathmandu and severely damaged

three Unesco World Heritage sites. The earthquake was strong

enough to be felt all across parts of India, Bangladesh, China's

region of Tibet and Pakistan.

Image courtesy of the BBC

Reports of damage

and injuries are still

being confirmed.

The situation is

unclear in remote

areas which remain

cut off or hard to

access. Many

mountain roads are

damaged or blocked

by landslides.

People approach

the scene after

an avalanche

triggered by a

massive

earthquake swept

across Everest

Base Camp,

Nepal on

Saturday, April

25, 2015.

(AP Photo/ Azim

The earthquake triggered a major avalanche on the south slopes of Mt. Everest,

located approximately 160 km east-northeast of the epicenter. The avalanche

destroyed the base camp, where climbers were waiting for a break in the weather to

ascend the mountain. According to reports, the avalanche killed at least 17 people

and injured 61 others.

Modified Mercalli Intensity

Perceived

Shaking

Extreme

Violent

Severe

Very Strong

Strong

Moderate

Not Felt

USGS Estimated shaking Intensity from M 7.8 Earthquake

The Modified Mercalli Intensity

(MMI) scale depicts shaking

severity. The area nearest

Katmandu experienced very

strong to severe shaking.

Image courtesy of the US Geological Survey

Shaking Intensity

USGS PAGER

Population Exposed to Earthquake Shaking

Image courtesy of the US Geological Survey

The color coded contour lines outline regions of MMI intensity.

The total population exposure to a given MMI value is obtained by

summing the population between the contour lines. The estimated

population exposure to each MMI Intensity is shown in the table.

The USGS PAGER map shows the population

exposed to different Modified Mercalli Intensity

(MMI) levels.

Nearly 5.3 million people

experienced severe

ground shaking during

this earthquake.

The earthquake activity in Nepal is caused by the ongoing

continent-continent collision between India and Asia. That

collision has produced the Himalaya Mountains and the

Tibetan Plateau. The collision zone wraps around the

northwest promontory of the Indian continent in the Hindu

Kush region of Tajikistan and Afghanistan then extends to

the southeast through Nepal and Bhutan.

The motion of India into Asia is essentially

perpendicular to the Himalaya Mountains in

Nepal. So thrust faulting earthquakes are the

most common kind of earthquake in the central

Himalayan region.

This earthquake occurred as the

result of thrust faulting between the

subducting Indian Plate and the

overriding Eurasian Plate to the

north.

At the location of this earthquake the

Indian Plate is converging with

Eurasia at a rate of 45 mm/yr towards

the north-northeast, driving the uplift

of the Himalayas and the Tibetan

Plateau.

USGS Centroid

Moment Tensor

Solution

The tension axis (T) reflects the minimum compressive stress direction.

The pressure axis (P) reflects the maximum compressive stress direction.

Northward underthrusting of India beneath

Eurasia generates numerous earthquakes and

consequently makes this area one of the most

seismically hazardous on Earth.

This earthquake hazard map illustrates the peak ground

acceleration expected to be exceeded with 10%

probability during a 50-year period. The dark red zones

indicate accelerations of about 0.5g where g=acceleration

of gravity.

Seismic Hazard Image courtesy of the US Geological Survey

This map shows epicenters

of earthquakes since 1990

(>M4) within the India – Asia

collision zone. Note the belt

of earthquakes along and

south of the Himalaya

Mountains sweeping through

Nepal (yellow outline).

Four earthquakes >M6 have

occurred within 250 km of the

April 25 earthquake over the

past century. The largest

included a M6.9 in August

1988 and a M8.0 in 1934

which severely damaged

Kathmandu. The 1934

earthquake is thought to

have caused around 10,600

fatalities.

April 25, 2015

Map created using the IRIS Earthquake Browser: www.iris.edu/ieb

This map shows the

magnitude 7.8 earthquake

(mainshock) and the

distribution of 40 aftershocks

of magnitude 4 or larger that

occurred over the following

27 hours.

The aftershock distribution

outlines the rupture zone of

the mainshock. The rupture

during the mainshock

initiated beneath the

epicenter and propagated

toward the southeast.

On the next slide, a map of

fault displacement during the

earthquake is superimposed

on this same map.

Map created using the IRIS Earthquake Browser: www.iris.edu/ieb

April 25, 2015

Kathmandu

This map shows fault

displacement during this

earthquake. The red star is

the epicenter while the purple

arrow shows the direction of

rupture propagation towards

the southeast. Contours

show the rupture front in

5 second increments after

rupture initiation. Small red

arrows show the direction

and amount of motion of the

rocks above the fault with

respect to the rocks below

the fault. The amount of slip

is shown by color of shading.

Maximum fault displacement

of about 3 meters occurred in

the rupture zone about 20 km

north of Kathmandu.

Because it is built in a basin underlain by lake

sediment, Kathmandu was particularly

vulnerable during this earthquake. The city is

located in a broad valley surrounded by the

Himalayas. This valley was formerly the site

of a lake within which river delta and lake

sediment accumulated to thickness of about

100 meters.

Simplified geologic cross-section of the Kathmandu Valley showing basin-fill sediments. Lakebed

deposits are labeled “lacustrine” whereas sediments deposited by rivers are labeled “fluvial”. After

Sakai et al. Pleistocene rapid uplift of the Himalayan frontal ranges recorded in the Kathmandu and

Siwalik basins, Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, v. 241, p.1 6–27, 2006.

This earthquake was destructive due to

both the shallow depth (15 km), and the fact

that Kathmandu lies in a basin filled with

about 2000 feet of soft sediment.

Sedimentary basins can have a large effect

on ground motion above them. Earthquake

waves travel at high velocity through the

stiff, crystalline rock of the crust but slow

dramatically when entering the basin. This

increases the amplitude of the earthquake

waves within the basin fill. In addition, the

sharp density contrast of the soft basin

rocks with surrounding material can cause

waves to reflect, trapping energy in the

basin for a period of time. This extends the

duration of shaking.

Direct P and S waves cannot travel to stations at an epicentral distance

Δ > 103° because of the large decrease in wave velocities across the

boundary between the mantle and the liquid outer core. There is a

"shadow zone" for direct P waves in the range 103° < Δ < 140°.

The S-wave shadow zone exists for Δ > 103° because the liquid outer

core blocks S waves that cannot travel through liquids.

The record of the earthquake on the Mt Tabor Middle School seismometer (MTOR) is illustrated below.

Portland is about 11,355 km (~7055 miles, 102.3 degrees) from the location of this earthquake.

Image and

text courtesy

of the US

Geological

Survey

A magnitude 6.7 aftershock was felt

on Sunday in Nepal, India and

Bangladesh, and more avalanches

were reported near Mt. Everest.

Aftershocks following the magnitude

7.8 mainshock have resulted in

additional damage and have been a

major disruption to recovery efforts.

Aftershock sequences follow

predictable patterns as a group,

although the individual earthquakes

are themselves not predictable. The

graph shows how the number of

aftershocks and the magnitude of

aftershocks decay with increasing

time since the main shock. The

number of aftershocks also

decreases with distance from the

main shock.

Image modified from the Guardian

Teachable Moments are a service of

IRIS Education & Public Outreach

The University of Portland

İçerik

• Afet Sismolojisi

• Problem Odaklı Çözüm

• Disiplin Odaklı Amaç

• Deneysel Sismoloji

Kaynak: http://faculty.kfupm.edu.sa/ES/oncel/geop402caseworks.html

Courtesy of Dr.Satish Pullammanappallil

NATURE |VOL 424 24

JULY 2003

Nedimovic et al., NATURE |VOL 424 | 24 JULY 2003 |

The basic principle of

WARRP is utilizing the

amplitude burst when P-

wave energy is totally

reflected beyond the

critical angle of

incidence. To record at

wide angles large offsets

are required, much larger

than conventional seismic

arrays can provide.

Fig. 1. (a) Tectonic context and general kinematics in the Eastern Mediterranean (from McClusky et al., 2000; Chaumillon et al.,

1996; Le Pichon et al., 1995). Main microplate boundaries are shown, as well as the Hellenic trough system and the Mediterranean

Ridge outer and inner fronts of deformation. Arrows with numeric values indicate regional motions. (b) Bathymetry map of the

Eastern Mediterranean Ridge where the 3-D gravity modelling (rectangle in (a)) was undertaken. Lines show the position of seismic

cross-sections in the Crete area (red lines, Bohnhoff et al., 2001) and in the Libyan Sea crossing the Mediterranean Ridge (yellow

dashed lines, Makris and Broenner, 2001; Broenner, 2003).

İçerik • Disiplin Odaklı Amaç • Deneysel Sismoloji • Sektör Semineri

Jeoloji Mühendisi

İnşaat Mühendisi Jeofizik Mühendisi ?

Petrol Mühendisi

Rock Type Vp (km/s) Limestones 4 - 7.0 Sandstones 2 - 5.5 Dolomites 5 - 7.5 Anhydrite 5 - 6.5

Shales 1.8 - 4.0 Clays 1.8 - 2.4

Note - these are real material, or ‘interval’ velocities

Kaynak: pp. 181 of John Milsom, Field Geophysics

Courtesy of Doug Schmitt

13 Courtesy of Doug Schmitt

P ve S-dalga hızlarını etkileyen faktörler nedir? Yükselten etkenler .

mafik mineral içeriği (Nafe-Drake eğrisi), B) basınç (modul(katsayı) değişimi > yoğunluk değişimi)

Azaltan etkenler. Sıvının bulunması örnek gözenekli kum veya kısmen erime olması sıvılar içinde S dalgası ilerlemez. O yüzden S dalgası takibi önemli bir parametredir. Kireçtaşı ile suyun hız aralıkları birbiri içinde yer aldığı için ayırt etmek zordur. Buna “salina effect” denir.

Yükselten etkenler Mafik (magnezyum ve

demirce zengin mineraller) mineral içeriği (Nafe-Drake eğrisi) Basınç (modül değişimi > yoğunluk değişimi)

Azaltan etkenler Sıcaklık (modül değişimi > yoğunluk değişimi)

Nafe-Drake Eğrisi

Ludwig, W.J., Nafe, J.E., & Drake, C.L., 1970, In A.E. Maxwell, Ed., The Sea, Vol4 Part1, Wiley-Interscience, New York, 53-84.

L=kireçtaşı; Q=kuvars; Sh=şeyl; Ss=kumtaşı

P dalga hızı ve yoğunluk arasında önemli bir ampirik ilişki mevcuttur.

Gardner, G.H.F., Gardner, L.W., & Gregory, A.R., 1974, Formation velocity and density: the diagnostic basics for stratigraphic maps, Geophysics, 39, 370-380.

Gardner’s Relation

25.023.0=ρ

Yoğunluk ve sismik hız arasında doğrusal bir ilişki vardır, a ve b sabitler. V = a ρ + b

6km 18km 30km

http://www.cwp.mines.edu/PRM2012/Documents/2012_prm/EAGESEGabstracts/2012SEG/Nakata_SEG2012abstract.pdf

1. Saha Çalışması Hangi Problemlere Çözüm Getirmek İçin Kullanılır? 2. Fay ve süreksizlik nedir? Nasıl araştırılır? 3. Boşluk nedir, ve nerelerde görülür? Nasıl araştırılır? 4. Kaç türlü su kaynakları vardır? Nasıl araştırılır? 5. Yer incelemesinde aranan parametreler Yer Bilimi Mühendisliklerine göre nasıl

değişir? 6. Kayalarda ki Sismik Hızın Neden Değiştiğini örnek vererek açıklayabilir misiniz? 7. Kayaların Sismik Hızlarının Ölçümünde Kullanılan Deney Düzeneği Nasıldır? 8. Basıncın büyümesiyle sismik hız nasıl değişir? 9. Farklı sıcaklıklarda, basıncın büyümesine bağlı olarak sismik hız nasıl değişir? 10. Farklı basınçlar altında, sıcaklığın değişimine bağlı olarak hız nasıl değişir? 11. Sismik Hız ve Yoğunluk birbirleriyle nasıl ilişkilidir? 12. Hız ve Yoğunluk Arasında Matematiksel Olarak Bir İlişki Belirlenmiş midir? 13. Porozite nedir, ve Sismik Hız değişimini Nasıl Etkiler?

Ödev: Proje Teklifi Yazılması

Teslim Tarihi: 1 Mayıs, 2013

Teslim Tarihi:

1 Mayıs 2015

İçerik

• Kaynak

• Sensör

• Kayıtçı

• Tomografi

Görüntü kalitesi ve kapsamı kaynağa ve kayıtçıya bağlıdır.

Saha Sismolojisi

Maliyet, zaman ve güvenilirlik nasıl

yükseltilir?

Hatalı Sonuç Doğru Sonuç

Darbeli kaynaklar Patlatmalı Kaynaklar

Sismik dalgalar farklı kaynak türleriyle üretilirler: Ağırlık-düşürmeli kaynaklar (örnek. Çelik plaka üzerine çekiçle vurarak)

Titreşimli ağırlık düşürme

Titreşimli kaynaklar (‘vibroseis’)

Patlayıcılar (dinamit, aşağı atışlı tabanca)

Titreşimli

Düşük hız tabakalı ortamda yer incelemesi

yapılırken, yarım tonluk yükün yere

düşürülmesi.

Darbeli kaynak kullanımı yüzlerce kg

ağırlığındaki malzemenin traktör yada vinç

türü araçlarla yere bırakılmasıdır.

S-dalgası üretilmesi

P-dalgası üretilmesi

İçerik

• Kaynak

• Sensör

• Kayıtçı

• Tomografi

Jeofon Nedir,

ve Nelerden

Oluşur?

Hareketli

Sivri Uç

Geophone carrying frame in use, Papua New Guinea.

İçerik

• Kaynak

• Sensör

• Kayıtçı

• Tomografi

Yansıma Eğrisi

Neye Benzer?

Geometrics StrataView OYO Geospace DAS 1

İÜ Mühendislik Bilimleri Bölümü ve Seismic Source Şirketi Antlaşmalıdır.

Oncel, 2004

Acquisition (IVI Mini Vibroseis, 6000Ib)

March 2004

University of Alberta

Oncel, 2004

İçerik

• Kaynak

• Sensör

• Kayıtçı

• Tomografi

Tomografi Deprem sismolojisi ile Arama sismolojisi yöntem olarak aynıdır fakat kaynak bakımından biri doğal diğeri yapay kaynaklıdır. Yüzlerce depreme ait veriler analiz edilir. Bu yolla çalışılan alanın hız yapısı belirlenir. Sismik tomografi yöntemi sismik dalgaları üç boyutlu kayıtçı sistemi ile kayıt etmektedir.

Tomografi Yönteminin Amaçları

Tomografi kavramı yer içinin sıcaklık ve

kompozisyon değişimini ortaya koyar.

Tomografi yönteminin Sismolojideki amacı:

Mantonun en sıcak ve soğuk bölümlerini bulmak,

Manto içindeki konveksiyon akımlarının akış

yönünü belirlemek,

Çekirdek ve manto sınırındaki vadi dağ yapısını

belirlemektir.

Tomografi yöntemi lokal ve global olmak üzere ikiye

ayrılmaktadır. Lokal tomografiye örnek verecek olursak bir

bölgede deprem meydana geldikten hemen sonra bu bölgeye

yerleştirdiğimiz kayıtçı yardımı ile artçı depremler ve yer içindeki

hız değişimi belirlenebilir.

Lokal Tomografi: 3 boyutlu kabuk

çalışmalarında kaynak ve alıcı

birlikte bulunur.

Global Tomografi: Tüm dünyanın

değişik yerlerinden gelen kaynağın

yeri ve yönü belirli değildir.

Modified after from Dr. Stephan Husen’s lecture notes

Jeofizikle ilgili 118

standart olduğu kabaca

anlaşılmaktadır.

http://www.astm.org/

Sismik görüntüleme çok aktif ve

popüler bir çalışma alanıdır. Bu

nedenle, bu alanda çalışanların

önü açıktır.

1800’s view of Earth KRAEMER (1902)

1903’s view of Earth

BOLT (Inside the Earth, 1973)

1973’s view of Earth DZIEWONSKI (~1990, from www)

1999’s view of Earth

Yerin İçinin Hakkında Bilgi Nereden Geliyor?

Tomografi Deprem sismolojisi ile Arama sismolojisi yöntem olarak aynıdır fakat kaynak bakımından biri doğal diğeri yapay kaynaklıdır. Yüzlerce depreme ait veriler analiz edilir. Bu yolla çalışılan alanın hız yapısı belirlenir. Sismik tomografi yöntemi sismik dalgaları üç boyutlu kayıtçı sistemi ile kayıt etmektedir.

Küresel İstasyonların Gelişimi Nedir?

Sismik Görüntülemede hangi veriler kullanılır?

Seyahat zamanı tomografisi (P ve S), tele-sismik verilerin ilk

varış değerlerini kullanır.

Modified after from Dr. Stephan Husen’s lecture notes

M4 earthquake close to Brugg, Station DAVOX

1000 100 10 1 0.1

seconds

Global Tomografi Nedir? Telesismik dalgalar uzaktan gelen geniş periyotlu dalgalardır.Bunları kayıt etmek

için geniş periyotlu kayıtçılara ihtiyacımız vardır. Telesismik tomografi ile kaydedilen

yerin altı ile ilgili bilgi toplayabilmekteyiz. Hedefleri: Bulunulan alanın altındaki

mantonun alt ve üst yapısını belirlemek, dalan bir levhanın indiği derinliği bulmak,

kıtaların köklerinin nereye kadar gittiğinin tespiti vs.

Çalışma alanı istasyonlar

deprem

Yer: 2008, Batholith Projesi, BC Canada

Bolt, 1976

Courtesy of B.

Romanowicz

Courtesy of Van

Heijst et al.

Modified from www.nanometrics.ca

Bolt, 1976

Field Trip: KFUPM BEACH Purpose: Refraction Seismology

Acknowledgement: I appreciate Dr.Al-Shaibani who provided a huge

support for us to make a field trip. Extend to my appreciation to

Dr.Korvin who made very good suggestion in the course of selecting

area, as well as Mr. Mohamed Ahmed who prepared timely things

which are needed for trip. Dr. Satish Pullammanappallil, from the

company of OptimSoftware in Reno City of USA, who helped me the

picking up the first arrivals of P-wave and 2D modeling field-

measured refraction data by SeisOpt @2D as well as the 1D model of

shear-wave velocities by SeisOpt ReMi and provided invaluable

continuous discussion for future work.

Kırılma Tomografisi İçin İdeal Saha Modeli Nedir?

Shot 2

Shot 1 Shot 4 Shot 3 Shot 6 Shot 5 Shot 7

15 m 15 m

Kırılma modellemesi için ideal açılım:

Jeofonlar sabit tutulur ve atış noktaları değiştirilir.

Çok-atışlı veriye bağlı olarak kırılma tomografisi

yapılır.

Uzaklık Pikler (m/s)

m Göz HesÖn

0 18,70 17,56

30 47,60 46,27

45 43,60 46,30

60 51,60 51,25

75 57,20 56,97

90 65,30 63,57

105 70,90 70,56

120 75,70 75,94

135 80,50 79,48

150 80,50 80,93

165 81,30 82,91

Uzaklık Pikler (m/s)

m Göz HesTers

165 17,20 14,38

135 34,00 33,88

120 38,80 40,27

105 45,20 44,99

90 50,80 49,38

75 52,40 53,69

60 57,20 58,65

45 64,50 63,22

30 71,70 70,69

15 78,10 80,63

0 80,10 80,60

Seyahat-Zamanı Eğrisi Neyi Gösteriyor?

ksekli

Used Software:

SeisOpt @2D software.

Hız Modeli

Uzaklık, m

Hız, m/s

Bazı Notlar

• Kırılma profillerinin sayısının artırılması ve vuruş sayısının

arttırılması ile 2D Sismik görüntüleme kalitesi arttırılabilir.

Sismik tomografi çalışmalarında kullanılan bir çok program

vardır, bu programlardan, SeisOpt @2D bu ders kapsamında

anlatılacaktır.

• Saha sismolojisi uygulamalarında, yüksek örnekleme aralığı

(0.125ms or 0.25ms) and 2 saniyelik kayıt uzunluğu gerekir.

1. Saha Çalışması Hangi Problemlere Çözüm Getirmek İçin Kullanılır?

2. Fay ve süreksizlik nedir? Nasıl araştırılır?

3. Boşluk nedir, ve nerelerde görülür? Nasıl araştırılır?

4. Kaç türlü su kaynakları vardır? Nasıl araştırılır?

5. Yer incelemesinde aranan parametreler Yer Bilimi Mühendisliklerine göre nasıl

değişir?

6. Kayalarda ki Sismik Hızın Neden Değiştiğini örnek vererek açıklayabilir misiniz?

7. Kayaların Sismik Hızlarının Ölçümünde Kullanılan Deney Düzeneği Nasıldır?

8. Basıncın büyümesiyle sismik hız nasıl değişir?

9. Farklı sıcaklıklarda, basıncın büyümesine bağlı olarak sismik hız nasıl değişir?

10. Farklı basınçlar altında, sıcaklığın değişimine bağlı olarak hız nasıl değişir?

11. Sismik Hız ve Yoğunluk birbirleriyle nasıl ilişkilidir?

12. Hız ve Yoğunluk Arasında Matematiksel Olarak Bir İlişki Belirlenmiş midir?

13. Porozite nedir, ve Sismik Hız değişimini Nasıl Etkiler?

saha sismolojisi kitabı

Education

fatıma kitabı

öğretmen kitabı

saha sismolojisi: sabah seminerleri

sempozyum kitabı

saha sismolojisi sektörü

official website of mathabhanga municipality · 2020. 2....

kırılma sismolojisi: verilerin yorumlanması

saha sismolojisi seminer

ders kitabı

allotment of additional bpl rice mmasy sept -...

yemek kitabı

saha sİsmolojİsİ

salavatlar kitabı

maksud kitabı

gerçekler kitabı

dzyan kitabı

hse field hand book İsg saha el kİtabi / hse...

om saha nāvavatu | saha nau bhunaktu

biberin kitabı

official website of mathabhanga municipality · with slab...