kva kjenneteiknar ei nyheitssak - ved arild nybø, mediebruket.no

KVA KJENNETEIKNAR EI NYHEITSSAKKVA KJENNETEIKNAR EI NYHEITSSAK

Nøkkelord i journalistikken, ved Arild Nybø

KVA SAKA MÅ INNEHALDEKVA SAKA MÅ INNEHALDE

Det aller viktigaste kriteriet:

saka MÅ innehalde ein konflikt

Konflikt er: Disharmoni/ubalanse:

Avvik frå normalen (dess større dess ”betre”)

Ulike typar konflikt

indre konflikt

ytre konflikt

ULIKE TYPAR KONFLIKTULIKE TYPAR KONFLIKT

Ytre konflikt:

motsetnader

hindringar

usemje/krangel

kamp mellom det vonde og

det gode

mykje meir enn forventa

Døme:

Irak-krigen

Flyulykka på Stord

Sogndal i Champions League

Indre konflikt:

dilemma

draumar

spenning

frykt

Døme:

spent før Idol-finale

høgdeskrekk

frykta for fleire flyulykker

i sjuande himmel etter å ha vunne i lotto

KONFLIKTKONFLIKT

Konflikten gjev grunnlag for å finne eit mest

mogleg presist fokus.

FOKUSFOKUS

Fokus = Det vi vil fortelje i nyheitssaka vår uttrykt i ei fullstendig setning

Å velje fokus er å velje kva historie vi skal fortelje

Vi skal berre velje eitt fokus, fordi vi berre skal fortelje ei historie om gongen

FOKUSFOKUS

Føremålet med fokus er å gje grunnlag for kva

vi skal velje å ha med i saka

- og kva vi IKKJE vil ha med i saka

TIPS: ”Eg vil fortelje historia om…” + fullstendig

setning med fokuset.

FOKUSFOKUS

Ufokuserte nyheitssaker gjev:

fleire historier som ikkje blir avslutta

gjev ikkje svar på alle spørsmåla vi reiser i saka

Eit klart fokus bør kunne fungere som framlegg

til overskrift (headline)

Eit klart fokus fortel EI historie

FRAMDRIFTFRAMDRIFT

Framdrift i ein reportasje får vi når vi får fortløpande svar på dei spørsmåla som blir reist i fokus.

Framdrift kan blir skapt av

nyfikne

spenning

kjensler

ENKEL KOMMUNIKASJONSMODELLENKEL KOMMUNIKASJONSMODELL

Bodskap

Sendar

Medium

Mottakar

Tydeleg bodskap!

APUSAPUS

Enkel forteljarmodell brukt i nyheitsproduksjon

Anslag

Presentasjon

Utdjuping

Slutt

ANSLAGANSLAG

Skape interesse

Gje lyst til å lese og sjå meir

Gje peikepinn på fokus

Apellere til magen

”Teaser” for resten av saka

Best resultat får vi når vi personleggjer

PRESENTASJONPRESENTASJON

Presentere fokus

Presentere konfliktane som reportasjen

inneheld eller handlar om

UTVIKLINGUTVIKLING

Utdjupe fokus – konflikten

Svare på dei spørsmåla som fokus reiser

eller: handsame dei spørsmåla som fokus

reiser

SLUTTSLUTT

Tilstrebe ein konklusjon

Peike framover

Spare på ei opplysning

Få til ”punchline”

APUSAPUS--MODELLENMODELLEN

Alle deler er naudsynte og viktige.

Utan eit godt ANSLAG er det vanskeleg å gje ein PRESENTASJON av konflikten (fokus) som fungererer.

Utan å presentere konflikten er det vanskeleg å gje ei UTDJUPING som gjev meining for publikum.

Utan utdjuping er det vanskeleg å lage ein SLUTT som er ein konklusjon eller peikar framover.

I PRAKTISK SKRIVINGI PRAKTISK SKRIVING

Tittel – skal fange merksemda

Må innehalde konflikten (fokus)

Ingress – bør om mogleg sløyfast

Utdjupar konflikten

Brødtekst – gjev svar på spørsmåla som fokus

reiser

kven –kva – kor tid – kvar - kvifor – korleis – kva

så?

KVALITETSSIKRINGKVALITETSSIKRING

Ha meir enn ei kjelde

Sjekk kjeldene

Vis til kjeldene (peikar)

Skriv korrekt språk

Få andre til å lese gjennom

Bruk stavekontroll

MOGLEG TITTEL: ”BRÅK I BALESTRAND”MOGLEG TITTEL: ”BRÅK I BALESTRAND”