ภาษาใชส้ื่อสารไดต้ามเจตนาต่างๆdigitalschool.club/digitalschool/thai2_4_1/thai1_1/pdf... ·...

ผใชภาษาอาจใชภาษาดวยเจตนาตาง ๆ กน เชน ใชภาษาเพอบอก

เลาเรองราวตาง ๆ ทตนร แสดงความคดเหนเกยวกบเรองบางเรอง ตาหน

หรอชมเชยผฟง ชกจงโนมนาวใหผฟงกระทาการบางอยาง ขอใหผฟงบอก

เลาเรองราวบางเรองแกตน ฯลฯ

การสอสารดวยเจตนาตาง ๆ นอาจเปนเพยงคา ๆ เดยวกได เชน ชาย

คนหนงไดยนเสยงคนเคาะประตกรองถามวา “ใคร” ลกชายบอกแมวาจะไป

ตางจงหวด แมถามวาจะไปกบใคร ลกชายตอบส น ๆ วา “เพอน” เปนตน

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

ภาษาใชสอสารไดตามเจตนาตางๆ

แมคาคาเดยวจะใชสอสารไดกจรง แตถาผพดตองการใหถอยคาของตน

สอสารไดชดเจน กมกจะพดเปนประโยค

นกไวยากรณแบงประโยคตามเจตนาทใชสอสารได ดงน

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

ประโยคบอกเลาหรอประโยคแจงให

ทราบ เชน

เราควรเหนแกประโยชนสวนรวม

ไมวามนษยหรอสตวตางกรกชวต

ของตน

บทความของคณนาสนใจมาก

ประโยคบอกเลาปฏเสธ หรอเรยก

ส น ๆ วาประโยคปฏเสธ เชน

คนเราอยคนเดยวในโลกไมได

เราไมไดพบกนนานแลว

ไมมใครอยากทางานรวมกบเขา

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

ประโยคถาม หรอประโยคคาถาม

หรอประโยคถามใหตอบ เชน

เขาสงขาวมาบางไหม

ใครหยบเงนในลนชกไป

คณซออะไรมาบาง

ประโยคสอบถามปฏเสธ เชน

คณไมไดรบจดหมายของผมหรอ

ทาไมวนนเขาไมมาทางาน

ใครไมเคยไปอยธยาบาง

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

ประโยคส ง หรอประโยคบอกใหทา

เชน

บอกใหหวหนาแผนกมาพบผม

หนอย

ไปสงนองใหถงบานนะ

หยบจานมาซ

ประโยคส งปฏเสธ หรอประโยคหาม

เชน

อยาแกลงนอง

ลกตองไมพดปด

อยาจอดรถขวางประต

๑. ประโยคแตละชนดอาจแสดงเจตนาทแยกยอยไปไดอกมาก เชน

ประโยคบอกเลาอาจแสดงเจตนาบอก เตอน แนะ ทวง วจารณ ตาหน

ฯลฯ ประโยคส งอาจแสดงเจตนาบงคบ ขอรอง ออนวอน ชวนเชญ ฯลฯ

ประโยคสอบถามอาจแสดงเจตนาถาม ซก สอบสวน ฯลฯ

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

ขอสงเกตเกยวกบการใชประโยคแสดงเจตนาตางๆ

คาชนดหนงทชวยแสดงเจตนาของผพดคอคาอนภาค ประโยค

ตอไปนแสดงเจตนาของผพดตางกน

ก นงลงซ ส ง

ข นงลงเถอะ อนญาต

ก คณอยาจบซ ตาหน

ข คณอยาจบนะ หาม

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

ก หนไมไปหาคณยายนะ บอกเชงขออนญาต

ข หนไมไปหาคณยายหรอก แยง

ก คณซออะไรมาละ ถาม

ข คณซออะไรมานะ ถามควรซาอาจเปนเพราะ

ไดยนไมถนด หรอไมเชอห

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

๒. ประโยคส งสามารถทาใหนมนวลกลายเปนประโยคขอรองไดโดย

ใชคาบางคาชวย

ประโยคตอไปนประโยค ก เปนประโยคส ง สวนประโยค ข และ ค

เปนประโยคขอรอง

ก (คณ)บอกทกคนใหไปททานา

ข (คณ)กรณาบอกทกคนใหไปททานา

ค (คณ)ชวยบอกทกคนใหไปททานาดวย

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

นอกจากนน แทนทจะส งหรอขอรอง ผพดอาจชวนเชญใหผฟง

กระทารวมกบตน ประธานของประโยคจะเปลยนสรรพนาม จากสรรพนาม

ทหมายถงผฟง ไปเปนสรรพนามทหมายถงผพดและผฟง และมกจะมคา

วา “กน” อยในประโยคดวย เชน

เราไปททานากนดกวา

เราออกไปขางนอกกนเถอะ

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

๓. ประโยคปฏเสธมกมคาวา “ไม” อยหนาคาทตองการปฏเสธ เชน

เขาไมอยบาน

ผมไมเคยพดปด

เรามเงนไมมาก

คาวา “ม” กใชหนาคาทตองการปฏเสธ เชนเดยวกบคาวา “ไม” แตใชในภาษาเขยน เชน

เขายงคดถงเธออยมรวาย

ขาพเจามไดลวงรเจตนาทแทจรงของเขา

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

คาวา “ไม” และคาวา “ม” อาจประกอบกบคาอนเปนกลมคาปฏเสธ หา...ไม กหาไม หา...ใชไม บม ท งหมดนใชในภาษาเขยน เชน

เขาหารไมวาเพอนรกไดทรยศ เขาจะรกหาไมวามผลวงรความลบ

เดกคนนหาใชบตรของเราไม การกระทาเชนนบมชอบ

คาวา “ใช” ปจจบนไมใชคาปฏเสธ แตในสมยกอนใหเปนปฏเสธ เชน “ขนนางใชพอแม หนแงใชตายาย” หมายความวา ขนนางไมใชพอแม หนแงไมใชตายาย

เราอาจใชคาวา “ใช” รวมกบคาอนบางคาเปน ใชวา ใชท ฯลฯ เชน “รไวใชวา ใสบาแบกหาม” “ผมจะเขาไปชวยกใชท”

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

คาวา “เปลา” ไมใชขยายคาอน แตใชในการถามและใชในการตอบปฏเสธ เชน

ถาตองการใหสภาพ อาจใชกลมคา “หามได” แทนคาวา “เปลา” เชน

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

พศ คณไมสบายหรอเปลา

เพลน เปลา ฉนสบายด

พศ คณคงผดหวงใชไหม

เพลน หาไมได ดฉนไมไดหวงอยแลว

มการใชคาปฏเสธในลกษณะปฏเสธซอนปฏเสธ ซงมกจะทาใหประโยคม

ความหมายเปนบอกเลา เชน

- ไมใชผมจะไมยอมใชหน แตตอนนผมไมมเงนจรง ๆ (หมายถงผมจะยอมใชหน...)

- เขาไมใชไมรเรองน (หมายถงเขารเรองน)

แมประโยคปฏเสธซอมปฏเสธจะมความหมายเปนบอกเลา แตกใชไดใน

สถานการณทจากดกวาประโยคบอกเลาท ว ๆ ไป คอ มกใชเมอผพดฝายหนงกลาว

ปฏเสธเรองใดเรองหนง ผพดอกฝายหนงไมเหนดวยซงกลาวปฏเสธประโยคนน

ประโยค “ไมใชผมจะไมยอมใชหน” จะพดตอเมอมผกลาวหาวาจะไมใชหน ประโยค

“เขาไมใชไมรเรองน” จะพดตอเมอมผคาดเดาวาเขาคงไมรเรอง

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

๔. ผพดหรอผเขยนอาจใชประโยคแสดงเจตนาตาง ๆ เรยงตอกน

ไป ผรบสารจะเลอกตอบสนองเจตนาอยางใดอยางหนง เชน

- คณดทาทางไมคอยสบาย ปวดศรษะใชไหม ไปหาหมอเถอะ (บอก-ถาม-ส ง)

- ลกเอาแกงนไปใหคณยายหนอย ถอด ๆ อยาใหหก เดยวแมจะตามไป

(ส ง-ส ง-หาม-บอก)

- ใครมาเรยกทประต นองชวยไปดหนอย พกาลงยง (ถาม-ส ง-บอก)

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

๕. เมอผสงสารใชประโยคแสดงเจตนาอยางใดอยางหนง ผรบสาร

อาจสนองตอบตางกนไปได เชน

อร ถาม เวลาเทาไหร

อ ตอบ บายโมงแลว

ตอบปฏเสธ ไมร

ตงคาถาม ถามทาไม

ออกคาส ง ดนาฬกาทขางฝาส

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

๖. เรามารวาผพดมเจตนาอยางไ จากถอยคาทเขาใช เชน ถาผหญง

ใชสรรพนามทหมายถงผฟงเปนประธานของประโยค ผพดมกมเจตนาส ง

ถาผพดใชคาแสดงคาถาม ใคร ทาอะไร ทาไม ฯลฯ ในประโยค ผพดมกม

เจตนาถาม

อยางไรกดในบางกรณผฟงจะตองพจารณาสถานการณประกอบ จง

จะเขาใจเจตนาทแทจรงของผพด เชน

ฉนอยากไดซองมาใสจดหมาย (ผพดอาจเพยงแตบอกความตองการ

หรอต งใจจะส งใหผฟงไปหยบซองมาให

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย

หนงสอเลมน ใครจะอาน (ผพดอาจถามเพราะตองการคาตอบ หรอ

พดดวยความเชอวาไมมใครอาน)

คณอยเฉย ๆไดไหม (ผพดอาจถามเพราะอยากร หรอขอใหผฟงอย

เฉย ๆ )

ภาษาไทยกบครพตต – อาจารยพระเสก บรสทธบวทพย