วิจัยในชั้นเรียน · 2. สถานที่ด...

วจยในชนเรยนวจยในชนเรยน

การการพฒนาพฒนาชดการสอนชดการสอนรายวชาเคมรายวชาเคม เรองเรองสารประกอบไฮโดรคารบอนสารประกอบไฮโดรคารบอน ขของนกเรยนชนมธยมศกษาปท องนกเรยนชนมธยมศกษาปท 66 โรงเรยนโรงเรยนเขาชะเมาวทยาเขาชะเมาวทยา

นายพรอมกรณ อนสสตนายพรอมกรณ อนสสต ต าแหนง คร คศ. 1ต าแหนง คร คศ. 1

ภาคเรยนท ภาคเรยนท 11 ปการศกษา ปการศกษา 22555588

กลมสาระกากลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร รเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนเขาชะเมาวทยา อ าเภอเขาชะเมา จงหวดระยองโรงเรยนเขาชะเมาวทยา อ าเภอเขาชะเมา จงหวดระยอง

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1188

ค าน า เอกสารเลมนเปนเอกสารงานวจยในชนเรยน โดยการพฒนาชดการเรยนการสอนรายวชาเคม เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนเขาชะเมาวทยา เพอสรางชดเกมชวยในการจดกจกรรมการสอน ชอ ชดเกมไอโซเมอร ประกอบการสอนเรอง การเขยนและการหาจ านวนไอโซเมอรของสารประกอบไฮโดรคารบอน ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 อกทงเพอศกษาผลสมฤทธทไดหลงจากการจดการเรยนการสอนโดยใชสอประกอบการสอน เพอพฒนากจกรรมของครผสอนตอไป ขอขอบพระคณทานผรทกทานทไดใหค าแนะน าชแนะแนวทาง และเปนขวญก าลงใจในการจดท ามาโดยตลอด และหวงเปนอยางยงจะเปนประโยชนในการน าไปใชเพอเปนแนวทางในการพฒนาผเรยนในเรองอนๆ อนจะสงผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาและการพฒนาวชาชพครตอไป พรอมกรณ อนสสต

ชอเรองการวจย การพฒนาชดการสอนรายวชาเคม เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนเขาชะเมาวทยา ผวจย นายพรอมกรณ อนสสต ต าแหนง คร คศ. 1 หนวยงานตนสงกด โรงเรยนเขาชะเมาวทยา

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 18 ระยะเวลาการวจย ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558

ความส าคญและทมาของการวจย ปจจบนวทยาศาสตรและเทคโนโลย เจรญกาวหนา และมบทบาทในการพฒนาประเทศ รฐไดก าหนดนโยบายในแผนพฒนาการศกษาแหงชาต เพอมงเนนการผลตและพฒนาคนในดานวทยาศาสตร เพอใหสอดคลองกบความตองการของสงคม โดยใหหนวยงานทางดานการศกษาด าเนนการปรบปรง หลกสตรเพอพฒนากระบวนการเรยนการสอนดานวทยาศาสตร ซงเปนสวนหนงของวชาวทยาศาสตรในระดบมธยมศกษาตอนปลาย ชดเกมชวยในการสอน เปนเทคโนโลยทางการศกษาชนดหนงทน าเอาสอการสอนทสอดคลองกบวตถประสงค เนอหา และจดกจกรรมส าหรบการสอนไวอยางเหมาะสมกบนกเรยน ดวยเหตผลดงกลาว ผวจย คดวาการสรางชดเกมชวยในการจดการเรยนการสอนเปนแนวทางหนงทจะปรบปรงคณภาพการเรยนการสอนในปจจบนเพอเปนการจดกจกรรม การเร ยนการสอนใหเหมาะสมกบเนอหา ดงนนผวจยจงไดศกษาการสรางชดเกมชวยในการสอน วชาเคมเพมเตม 4 เรอง การเขยนและการหาจ านวนไอโซเมอรของสารประกอบไฮโดรคารบอน ส าหรบนกเรยนช นมธยมศกษาปท 6 เพอน าไปใชในการเรยนการสอนวชาเคมและเปนแนวทางในการพฒนาการเรยนการสอน ซงจะท าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน วตถประสงคการวจย 1. เพอสรางชดเกมชวยในการสอนวชาเคมเพมเตม 4 เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 2. เพอศกษาผลสมฤทธของการเรยนโดยการใชชดเกม เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 สมมตฐานการวจย

ผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาเคมเพมเตม เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/1 ผานเกณฑรอยละ 50

ขอบเขตการวจย

1. การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง โดยการสมแบบเจาะจงกลมตวอยางนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/1 ทเรยนเรองสารประกอบไฮโดรคารบอน

2. สถานทด าเนนการวจย โรงเรยนเขาชะเมาวทยา อ าเภอเขาชะเมา จงหวดระยอง 3. ระยะเวลาด าเนนการวจย ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558

นยามศพทเฉพาะ 1. ชดเกมไอโซเมอร คอ ชดเกมทผวจยสรางขนเอง โดยยดเนอหารายละเอยดในบทเรยนและในหนงสอแบบเรยน สสวท.

2. การจดการเรยนร คอ รปแบบ กระบวนการสอน และวธการถายทอดความรของคร ใหแกผเรยนดวยชดเกมไอโซเมอร

3. นกเรยน หมายถง นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/1 จ านวน 21 คน ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โรงเรยนเขาชะเมาวทยา อ าเภอเขาชะเมา จงหวดระยอง 4. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คะแนนทไดจากการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชาเคมเพมเตม เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน หลงการใชชดเกมไอโซเมอร ประโยชนของการวจย 1. ไดพฒนาเทคนคการจดการเรยนการสอนเพอใหผเรยนเกดความเขาใจเนอหาบทเรยน

2. ไดชดเกมไอโซเมอร ประกอบการเรยนรเรอง การเขยนและการหาจ านวนไอโซเมอรของสารประกอบไฮโดรคารบอน

3. นกเรยนไดฝกทกษะกระบวนการคด วเคราะหและสงเคราะห 4. นกเรยนไดเรยนรกระบวนการท างานเปนกลม

ตวแปรทวจย ตวแปรตน ไดแก ชดเกมไอโซเมอร

ตวแปรตาม ไดแก คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเพมเตม เรอง การเขยนและการหาจ านวนไอโซเมอรของสารประกอบไฮโดรคารบอน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/1 การวเคราะหขอมล

น าขอมลทไดจากแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน มาวเคราะห สถตทใช ไดแก คาเฉลย ( X ) , คารอยละ (%) ของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน จากการทดสอบหลงเรยน

1. คาเฉลย ใชสญลกษณ X เขยนเปนสตรในการค านวณ ดงน X = ผลรวมของขอมลทงหมด จ านวนตวอยาง 2. คารอยละ ใชสญลกษณ % เขยนเปนสตรในการค านวณไดดงน % = คะแนนทได x 100 คะแนนเตม

ผลการวเคราะหขอมล ตารางท 1 แสดงผลคะแนนทไดและคะแนนเฉลยจากการทดสอบหลงจากการใชชดเกม ไอโซเมอรของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 6/1 จ านวน 21 คน

เลขท คะแนนทได เลขท คะแนนทได 1 10 12 16 2 8 13 11 3 11 14 9 4 14 15 11 5 9 16 12 6 9 17 9 7 11 18 10 8 11 19 9 9 14 20 12 10 8 21 12 11 11

รวมคะแนนทไดทงหมด = 227 คะแนน การค านวณหาคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงการสอนโดยใชชดเกมไอโซ

เมอร เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน ของนกเรยนกลมตวอยาง

X = ผลรวมของขอมลทงหมด จ านวนตวอยาง

X = 227 / 21

X = 10.81

ตารางท 2 แสดงผลคะแนนเปนรอยละของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/1

เลขท คะแนนทได คดเปนรอยละ เลขท คะแนนทได คดเปนรอยละ 1 10 50 12 16 80 2 8 40 13 11 55 3 11 55 14 9 45 4 14 70 15 11 55 5 9 45 16 12 60 6 9 45 17 9 45 7 11 55 18 10 50 8 11 55 19 9 45 9 14 70 20 12 60

เลขท คะแนนทได คดเปนรอยละ เลขท คะแนนทได คดเปนรอยละ 10 8 40 21 12 60 11 11 55 การค านวณหารอยละของนกเรยนทผานเกณฑ จ านวนนกเรยนทผานเกณฑรอยละ 50 มจ านวนเทากบ 14 คน จากนกเรยน 21 คน ( ขอมลจากตาราง 2 ) รอยละของนกเรยนทผานเกณฑ = จ านวนนกเรยนทผานเกณฑ x 100 จ านวนนกเรยนกลมตวอยางทงหมด

= 14 x 100 21

= 66.67

ดงนน มนกเรยนทคะแนนผานเกณฑรอยละ 50 คดเปน 66.67 % ของนกเรยนกลมตวอยาง

สรปผลการวจย การจดท าวจยในชนเรยน เรอง การศกษาผลการจดการเรยนรรายวชาเคมเพมเตม 4 ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนเขาชะเมาวทยา เรอง การเขยนและการหาจ านวนไอโซเมอรของสารประกอบไฮโดรคารบอนโดยใชชดเกมไอโซเมอรนน มวตถประสงคเพอสรางชดเกมชวยประกอบในการจดการเรยนการสอนและเพอศกษาถงผลสมฤทธของนกเรยน หลงจากการใชชดเกมไอโซเมอร โดยการสมแบบเจาะจงกลมตวอยาง นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 มาจ านวน 1 หองเรยน รวมนกเรยน 21 คนเพอศกษาถงผลสมฤทธทเกดกบนกเรยนหลงจากจดการเรยนการสอนโดยใชชดเกมดงกลาว ผลปรากฏวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6/3 มคะแนนจากการใชแบบทดสอบหลงเรยนโดยใชชดเกม ซงไดคะแนนเฉลย เทากบ 10.81 คะแนน จากคะแนนเตม 20 คะแนน และมนกเรยนทมคะแนนผานเกณฑรอยละ 50 จ านวนทงสน 14 คน คดเปน 66.67 % ของนกเรยนกลมตวอยาง

อภปรายผลการวจย 1. ชดเกมไอโซเมอร เรอง การเขยนและการหาจ านวนไอโซเมอรของสารประกอบไฮโดรคารบอน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 มประสทธภาพในการจดการเรยนการสอน ท าใหผเรยนมความเขาใจเนอหาบทเรยนมากขน และผเรยนมความพงพอใจตอชดเกมดงกลาว 2. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน หลงไดรบการสอนโดยใชชดเกมสมบตจบค มผลสมฤทธผานเกณฑรอยละ 50 มากขน ซงผลการศกษาคนควาตรงตามสมมตฐานทตงไว ขอเสนอแนะ 1. กอนน าชดเกมไปใช ครจะตองท าความเขาใจในการใชชดเกมและเตรยมสอการสอน

ใหพรอม 2. กอนน าชดเกมไปใช ครตองอธบายใหนกเรยนเขาใจวธการเรยนโดยใชชดเกมใหเขาใจ และควรเนนใหนกเรยนปฏบตตามค าแนะน าในการใชชดเกมอยางเครงครด 3. ในการทดลองครงนพบวา ในครงแรกของการสอนโดยใชชดเกมทผวจยสรางขน ใชเวลามากกวาปกตและจ านวนนกเรยนทผานเกณฑการประเมนยงมจ านวนไมมากนก ทงนอาจมสาเหตมาจากนกเรยนยงไมเขาใจบทบาทหนาท ตลอดจนลกษณะการท ากจกรรม ดงนน ครควรแนะน าขนตอน วธการท ากจกรรมในกลม และการน าเสนอผลการท ากจกรรมใหกบนกเรยนอยางละเอยดในขณะท ากจกรรม หากพบนกเรยนกลมใดประสบปญหาครตองรบเขาไปใหค าแนะน าทนท และอาจชวยท าการสอนซอมเสรมใหกบนกเรยนกลมดงกลาว

บรรณานกรม วาสนา ประวาลพฤกษและคณะ.(2542) การศกษาสภาพปญหาและความส าเรจในการจดการเรยน

การสอนวทยาศาสตรระดบมธยมศกษาตอนตน.งานวจยไดรบทนวจยจากสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. สสวท . กรงเทพมหานคร.

สวมล วองวาณช. (2544) การวจยปฏบตการในชนเรยน Classroom Action Research ภาควชาวจยการศกษา. คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

แผนการจดการเรยนรท 3

กลมสาระวทยาศาสตร สาระการเรยนรเพมเตมเคม ระดบชนมธยมศกษาปท 6

หนวยการเรยนรท 1 เคมอนทรย เรอง แอลเคน เวลา 4 ชวโมง

สาระส าคญ

สารประกอบไฮโดรคารบอนทมชนดของพนธะในโมเลกลแตกตางกน จะมสมบตแตกตางกน แอลเคนเปนสารประกอบไฮโดรคารบอนอมตว เนองจากในโมเลกลยดเหนยวกนดวยพนธะเดยวทงหมด แอลเคนทมอะตอมของคารบอนตอกนเปนวงเรยกวา ไซโคลแอลเคน จดประสงคการเรยนร

1. เขยนสตรทวไป สตรโมเลกลและสตร โครงสราง พรอมทงเรยกชอแอลเคน 2. อธบายแนวโนมความสมพนธระหวางจดหลอมเหลวและจดเดอดของแอลเคน

ไซโคลแอลเคนกบจ านวนอะตอมของคารบอนได 3. บอกประโยชนหรออนตรายของสารประกอบไฮโดรคารบอนประเภทแอลเคน ได

สาระการเรยนร แอลเคน

กระบวนการจดการเรยนร

1. ทบทวนสมบตการละลายในน า การเผาไหม การท าปฏกรยากบโบรมนและ โพแทสเซยมเปอรแมงกาเนตของเฮกเซน เฮกซนและเบนซน แลวรวมกนอภปรายวาสารประกอบไฮโดรคารบอนเหลานมจ านวนอะตอมเทากนแตมสมบตบางประการแตกตางกน เพราะเหตใดจงเปนเชนนน

2. แจงจดประสงคการเรยนรและการวดผลประเมนผลใหนกเรยนทราบ 3. รวมกนอภปราย ทบทวนผลของการเกดปฏกรยาการแทนทของเฮกเซนกบ

สารละลายโบรมนทงในทมดและทสวาง พรอมทงอบายปฏกรยาทเกดขน 4. ครอธบายความหมายของสารประกอบไฮโดรคารบอนประเภทอมตว ซงกคอ

แอลเคน แลวใหนกเรยนแตละกลมศกษาและอภปรายถงปฏกรยาการแทนทของโพเพนกบ คลอรนวาควรเกดผลตภณฑเปนสารใด และมกไอโซเมอร เสรจแลวใหน าเสนอผลการอภปราย

5. รวมกนอภปรายปฏกรยาการเผาไหมของสารประกอบไฮโดรคารบอนประเภท แอลเคน ปฏกรยาการเผาไหมอยางสมบรณ และอธบายเพมเตมเกยวกบปฏกรยาเผาไหมแบบไมสมบรณ

6. แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ละ 4- 5 คน แตละกลมมนกเรยนเกง ปานกลาง ออน คละกน ใหนกเรยนสบคนขอมล จดหลอมเหลวและจดเดอดของแอลเคนกบจ านวนอะตอมของคารบอน แลวใหนกเรยนรวมกนตอบค าถามดงน

- จดหลอมเหลวและจดเดอดของแอลเคน มความสมพนธกบจ านวนอะตอมของคารบอนหรอไม อยางไร

- ทอณหภม 25 ๐C แอลเคนโซตรง จะมสถานะเปนอยางไร - จ านวนอะตอมของคารบอนกบไฮโดรเจนมความสมพนธกนหรอไม อยางไร 7. ใหนกเรยนใชขอมลจากการสบคนเขยนกราฟแสดงความสมพนธระหวางจดเดอดกบ

จ านวนอะตอมของคารบอนในแอลเคนพรอมทงท านายจดเดอดของแอลเคนโซตรงทมคารบอน 9 อะตอม แลวรวมกนอภปรายสรปสมบตบางประการของแอลเคน

8. ใหนกเรยนศกษาการเขยนสตรทวไปและการเรยกชอแอลเคนชนดโซตรง แลว ใหนกเรยนเขยนสตรและเรยกชอแอลเคนโซตรงทมคารบอน 9 อะตอม

9. ครอธบายใหความรเกยวกบหมแอลคลสตรทวไปของหมแอลคล การเรยกชอ แอลเคนแบบโซกง โครงสราง การเรยกชอ สตรทวไป แนวโนมของจดหลอมเหลวและจดเดอดของไซโคลแอลเคนตามรายละเอยดในใบความร แลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายวา แอลเคนโซเปดกบโซปดทมจ านวนอะตอมคารบอนเทากน มจ านวนอะตอมของไฮโดรเจนแตกตางกนอยางไร

10. ใหนกเรยนรวมกนอภปรายถงการใชประโยชนและอนตรายจากสารประกอบ แอลเคน

11. ใหนกเรยนแตละกลมรวมกนศกษา อภปราย ท าแบบฝกหด และก าหนดหนาทกน เองในกลม เชน

คนท 1 อานค าถาม วเคราะหสงทโจทยก าหนดใหและสงทโจทยถาม คนท 2 ด าเนนการอภปรายระดมความคด วเคราะหแนวทางค าถาม และอธบายค าตอบตามโจทยตองการ คนท 3 เขยนค าตอบ คนท 4 ตรวจสอบค าตอบและความถกตอง

12. ใหนกเรยนแตละกลมรวมกนอภปราย ตรวจความถกตอง ตอบค าถามขอสงสย ตาง ๆ ใหนกเรยนทกคนในกลมเขาใจค าตอบกอนสง

13. ใหนกเรยนชวยกนเฉลยค าตอบพรอมทงใหเหตผล 14. ชมเชยกลมทไดคะแนนสงสดและนกเรยนทใหความรวมมอในการท ากจกรรม

สอ / แหลงการเรยนร 1. เอกสาร แบบเรยน

2. ใบความร เรอง แอลเคน 3. หองสมด อนเทอรเนต 4. ชดเกมไอโซเมอร

การวดและประเมนผล วธการวดและประเมนผล

1. สงเกตพฤตกรรม 2. ตรวจแบบฝกหด เครองมอวดและประเมนผล 1. แบบประเมนพฤตกรรม 2. แบบฝกหด

เกณฑการวดผลประเมนผล

1. ประเมนคณธรรมจรยธรรม ผานเกณฑรอยละ 60 2. ตรวจแบบฝกหด ผานเกณฑรอยละ 60

ความเหนของผบรหาร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชอ……………………………………….. (…………………………………….) ผบรหารสถานศกษา

บนทกผลหลงการสอน

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ปญหา/อปสรรค

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แนวทางแกไข

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ……………………………………….. (…………………………………….)

แบบประเมนพฤตกรรม

ชอ – สกล

พฤตกรรมทสงเกต

การม สวนรวม

(10)

รบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย

(10)

ยอมรบความคดเหนผอน (10)

เจตคตทด

(10) รวม

เทยบสวน

(10)

ใบความร เรอง แอลเคน ( Alkanes )

แอลเคนเปนสารประกอบไฮโดรคารบอนทมเฉพาะพนธะเดยว แอลเคนเปนสารประกอบท

งายทสดและวองไวนอยสด เพราะไมมหมฟงกชน ( Functional groups ) ปฏกรยาของแอลเคน จะเปนปฏกรยาการแตกโมเลกลและเผาไหมทอณหภมสง ถาสารประกอบไฮโดรคารบอนไมมพนธะคหรอพนธะสาม จะเรยกวาสารประกอบไฮโดรคารบอนอมตว คอ แอลเคน

การจ าแนกสารประกอบไฮโดรคารบอน สารประกอบไฮโดรคารบอน คอสารประกอบทมเฉพาะธาตคารบอนและไฮโดรเจน แบงเปนประเภทตางๆ ไดดงตาราง

แสดงการแบงประเภทของสารประกอบไฮโดรคารบอน

ประเภทสาร หมฟงกชน ตวอยาง แอลเคน แอลคน แอลไคน อะโรมาตก

ไมม

C C

C C

C

C C

C C

C

CH3CH

2CH

3

CH2 CH CH

3

H C C H

CH2CH

3

, propane

, propene

, propyne

ethyl benzene

แอลเคน (alkane) คอ สาประกอบไฮโดรคารบอนทโมเลกลมเฉพาะพนธะเดยวเทานน

จดเปนสารประกอบไฮโดรคารบอนประเภทอมตว จากสตรโมเลกล CH4, C2H6 และ C3H8 สามารถสรปสตรโมเลกลของแอลเคนไดเปน

CnH2n+2 เมอ n คอจ านวนคารบอน

สตรและสมบตทางกายภาพของแอลเคนโซตรง

Alkane จ านวนคารบอน

สตร จดเดอด (0C)

จดหลอมเหลว( 0C )

ความหนาแนน ( g/ mL)

Methane 1 CH4 -164 -183 0.55 Ethane 2 C2H6 -89 -183 0.51

Propane 3 C3H8 -42 -189 0.50 Butane 4 C4H10 0 -138 0.58 Pentane 5 C5H12 36 -130 0.63 Hexane 6 C6H14 69 -95 0.66 Heptane 7 C7H16 98 -91 0.68 Octane 8 C8H18 126 -57 0.70 Nonane 9 C9H20 151 -51 0.72 Decane 10 C10H22 174 -30 0.73 Undecane 11 C11H24 196 -26 0.74 Dodecane 12 C12H26 216 -10 0.75 Tridecane 13 C13H28 235 -5 0.76 Tetradecane 14 C14H30 254 6 0.76 Pentadecane 15 C15H32 271 10 0.77 Hexadecane 16 C16H34 287 18 0.77 Heptadecane 17 C17H36 303 23 0.76 Octadecane 18 C18H38 317 28 0.76 Nonadecane 19 C19H40 330 32 0.78 Eicosane 20 C20H42 343 37 0.79 Triacontane 30 C30H62 >450 66 0.81

การละลายและความหนาแนนของแอลเคน แอลเคนเปนสารไมมขว จะละลายไดดในตวท าละลายไมมขว จะใชเปนน ามนหลอลน

ปองกนการกดกรอนของโลหะ สวนความหนาแนนของแอลเคนจะแสดงดงตาราง 2 จะมความหนาแนนเฉลย 0.7 g / mL จะไมรวมตวกบน าและแยกเปน 2 ชน โดยแอลเคนเบากวาน าจะอยชนบน

จดเดอดของแอลเคน จากตาราง จดเดอดของแอลเคนโซตรงจะเพมขน เมอจ านวนคารบอนอะตอมเพม และน าหนกโมเลกลเพม โมเลกลใหญขน จะมพนทผวมากขน ท าใหแรงแวนเดอรวาลสเพม จดเดอดจงเพมขน จดเดอดของแอลเคนโซตรงกบจ านวนคารบอนอะตอม เมอหม -CH2 เพมท าใหน าหนกโมเลกลเพม จดเดอดจงเพมขนดวย เมอเปรยบเทยบกบแอลเคนโซกงทมจ านวนคารบอนอะตอมเทากน จะพบวาแอลเคนโซกงมจดเดอดต ากวาแอลเคนโซตรง

จดหลอมเหลวของแอลเคน จดหลอมเหลวของแอลเคนจะเพมขนเมอน าหนกโมเลกลเพม แตจะเพมไมสม าเสมอ โดยแอลเคนทมคารบอนอะตอมเปนเลขค จะมจดหลอมเหลวสงกวาแอลเคนทมคารบอนอะตอมเปนเลขค เนองจากแอลเคนทมคารบอนอะตอมเปนเลขคจะมการจบตวแนนกวาแบบเลขค จงใชอณหภมสงกวาในการหลอมเหลว เมอเปรยบเทยบจดหลอมเหลวของแอลเคนทมจ านวนคารบอนอะตอมเทากน แอลเคนโซกงจะมจดหลอมเหลวสงกวาแอลเคนโซตรง เนองจากการจบตวจะแนนกวา เชน แอลเคนทมสตรโมเลกล C6H14 จะมจดหลอมเหลวและจดเดอด ดงน

CHCH

3

CH3

CH2CH

2CH

3

CH3

CH3

CH CH

CH3

CH3

CH3 C

CH3

CH3

CH2CH

3

bp 60 0C

mp - 154 0C

bp 58 0C

mp - 135 0C

bp 50 0C

mp - 98 0C

การเรยกชอแอลเคน แบบโซตรง เรยกตามจ านวนอะตอมของคารบอน โดยใชจ านวนนบในภาษากรกระบจ านวนอะตอมของคารบอนแลวลงทายดวยเสยง "เ…….น (-ane)"

ตารางแสดงการเรยกชอแอลเคนบางชนด

จ านวนคารบอน ภาษากรก แอลเคน การเรยกชอ 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

ม-หรอเมท-meth) อ-หรอเอท-(eth-) โพรพ-(prop-) บวท-(but-) เพนท-(pent-) เฮกซ-(hex-) เฮปท-(hept-) ออกท-(oct-) โนน-(non-) เดค-(dec-)

CH4 C2H6

C3H8

C4H10

C5H12

C26H14

C7H16

C8H18

C9H20

C10H22

มเทน (methane) อเทน (ethane)

โพรเพน (propane) บวเทน (butane) เพนเทน (pentane) เฮกเซน (hexane) เฮปเทน (heptane) ออกเทน (octane) โนเนน (nonane)

เดคเคน (decane) หมแอลคล คอ หมอะตอมทเกดจากการลดจ านวนไฮโดรเจนในแอลเคนลงไป 1 อะตอม เขยนสญลกษณแทนดวย R มสตรโมเลกลทวไปเปน CnH2n+1 เมอ n คอจ านวนคารบอนอะตอม การเรยกชอ เรยกชอเหมอนสารประกอบแอลเคนทมจ านวนคารบอนอะตอมเทากน แตเปลยนเสยงทายเปน "……ล (-yl)" เชน แอลเคน แอลคน การเรยกชอ CH4 CH3- เมทล (methyl) C3H3(C2H6) CH3CH2- หรอ C2H5- เอทล (ethyl)

แบบโซกง เรยกตาม ชอ IUPAC IUPAC เปนชอยอของ International Union of Pure and Applied

Chemistry ไดก าหนดวธการเรยกชอ เรยกวา กฎของ IUPAC ซงไดรบการยอมรบวาเปนมาตรฐานของโลกในการเรยกชอ สารอนทรย ชอทไดจากการใชระบบน เรยกวา ชอ IUPAC หรอชอ Systematic มวธการดงน กฎขอท 1 การเลอกโซหลก

เลอกโซของคารบอนอะตอมทยาวทสดเปนโซหลก และใชชอนนเปนชอหลกของสารประกอบ เชน

CH3

CH

CH2CH

3

CH2

CH2 CH

3 3 - methylhexane

12

3 4 5 6 หมทเกาะกบโซหลก เรยกวา หมแทนท เพราะจะแทนทอะตอมไฮโดรเจน ถาโซหลกยาวเทากน ใหเลอกโซหลกทมหมแทนทมากกวาเปนโซหลก เชนในกรณของ เฮปเทน

CH3 CH CH

2

CH

CH3

CH

CH3

CH2CH

3

CH CH3

CH3

CH3 CH CH

2

CH

CH3

CH

CH3

CH2CH

3

CH CH3

CH3

ก าหนดโซหลกผด ก าหนดโซหลกถกตอง

กฎขอท 2 การใหเลขต าแหนงโซหลก การใหเลขต าแหนงทยาวทสด เรมตนทต าแหนงสดทายทอยใกลหมเกาะมากทสด เชน

CH3 CH CH

2

CH

CH3

CH

CH3

CH2CH

3

CH CH3

CH3

CH3 CH CH

2

CH

CH3

CH

CH3

CH2CH

3

CH CH3

CH3

1

23

45

6

7

1

2

34

5 6

7

ใหต าแหนงผด ใหต าแหนงถก 3-ethyl-2,4,5-trimethylheptane

กฎขอท 3 การใหชอหมแอลคล ชอของหมเกาะทตดอยกบโซยาวสด เชน หมแอลคล โดยการใหต าแหนงตวเลขของหมแอลคลทไปเกาะแลวตามดวยชอหมแอลคล เชน

CH3

CH2

CH CH2

CH2

CH3CH3

CH3

CH2

CH CH2

CH2CH

3CH

2CH CH

3

CH2

CH2

CH3

12

3 4 5 6 1 2 3 4 5 6

78 9

3 – methylhexane 3 – ethyl – 6 – methylnonane

ตวอยางชอหมแอลคล

one carbon two carbons three carbons CH

3 CH3

CH2

CH3

CH2

CH2 CH

3CH

CH3

methyl group ethyl group propyl group isopropyl group ( or n – propyl group ) four carbons

CH3CH

2CH

2CH

2 CH3CHCH

2

CH3

CH3CH

2CH

CH3

CH3 C

CH3

CH3

butyl group isobutyl group sec – butyl group tert – butyl group ( or n – butyl group ) ( or t – butyl group)

กฎขอท 4 กรณมหมเกาะหลายหม เมอมหมเกาะ 2 หมหรอมากกวาขนไป ใหเรยงหมเกาะตามล าดบอกษร เมอมหมแอลคลเหมอนกน 2 หมหรอมากกวา ใหใชค าน าหนาเปน di -,tri -,tetra – ฯลฯ เพอหลกเลยงการเรยกชอหมแอลคลซ า เชน

CH3 CH CH

2

CH

CH3

CH

CH3

CH2CH

3

CH CH3

CH3

1

2

34

5 6

7

3 - ethyl - 2,4,5 - trimethylheptane

ส าหรบหมเกาะทซบซอน จะเรยกชอ ดงน

CH

CH2CH

3

CH

CH3

CH3 C

CH3

CH3

CH2

CH CH3

CH3

1 2 3

1 2 3 4

1 – ethyl – 2 – methyl propyl group 1,1,3 – trimethyl butyl group ตวอยาง

CH3CH

2CH CH

2

CH2CH

3

CH CH2CH

2CH

2CH

3

CH CH2CH

3

CH

CH3

CH3

3 - ethyl -5-(1-ethyl-2-methylpropyl) nonane

1,1-dimethyl-3-(1,1,3-trimethylbutyl) cyclooctane

ไซโคลแอลเคน

ไซโคลแอลเคน คอ แอลเคนทปลายทง 2 ขางของโซสรางพนธะเคมเชอมตอกน มสตรโมเลกลทวไปเปน CnH2n (เหมอนแอลคน)

ไซโคลแอลเคนเปนแอลเคนทเปนวง จะใชค าวา ไซโคล น าหนาชอ เชน ม 4 คารบอน อะตอม จะเรยกวา cyclobutane ตวอยางของไซโคลแอลเคน แสดงดงภาพ

C

C

C

H H

H

H H

H

C C

C C

H

H

H

H

H

H

H

H

C C

C C H

H

H

H

C

H H

H

H

H

HC C

C C HH

C

H H

H

H

H

H

C

H H

H H

or or

oror

cyclopropane C3H6

cyclobutane C4H8

cyclopentane C5H10 cyclohexane

C6H12 สมบตทางกายภาพของไซโคลแอลเคน ไซโคลแอลเคนสวนใหญจะมคณสมบตทางกายภาพคลายคลงกบแอลเคนทไมเปนวง

คอ ไมมขว เฉอย จดเดอด จดหลอมเหลว ขนกบน าหนกโมเลกล ปฏกรยาเคมทส าคญของสารประกอบคารบอนม 2 ปฏกรยา คอ ปฏกรยาการแทนทและปฏกรยาการเตม ปฏกรยาเคมของแอลเคนและไซโคลแอลเคน ถงแมวาแอลเคนไมมหมฟงกชนจงไมมสวนใดทเกดปฏกรยาเคมไดกตาม แตแอลเคนสามารถเกดปฏกรยาไดดวยสภาวะทรนแรง เชน ใชแสง เปนตน ปฏกรยาเคมทส าคญของแอลเคนคอ ปฏกรยาการแทนทดวยแฮโลเจน ปฏกรยาการแทนทดวยแฮโลเจน ปฏกรยานจะเกดขนไดตองใชแสงชวยหรอเกดในทมแสงสวางเทานน โดยแฮโลเจนอะตอมจะเขาไปทไฮโดรเจนอะตอมของแอลเคน แลวเกดกาซไฮโดรเจนแฮไลดซงเปนกรด CxHy + Cl2

áʧÊÇèÒ§ CxHy-1Cl + HCl แอลเคน คลอรน คลอโรแอลเคน ไฮโดรเจนคลอไรด เมอน าเฮกเซนรวมกบกาซคลอรนลงในหลอดทดลองทมกระดาษลตมสสน าเงนองทปากหลอด แลวน าไปตงในทมแสงสวาง สกครหนงจะเหนกระดาษลตมสเปลยนสจากสน าเงนเปนสแดง แสดงวามกรดเกดขนจากปฏกรยาน ดงสมการ C6H14 + Cl2

áʧÊÇèÒ§ C6H13Cl + HCl เฮกเซน คลอรน คลอโรแอลเคน ไฮโดรเจนคลอไรด แฮโลเจนตวอน ๆ เชน โบรมน ไอโอดน ฟลออรน จะเกดปฏกรยาในท านองเดยวกน แตในทางปฏบตนยมใชโบรมนมากกวาเพราะโบรมนเปนของเหลวจบตองไดงาย และโบรมนมสสม

แดงท าใหเหนการเปลยนแปลงไดเมอเกดปฏกรยาหรอสของโบรมนจะจางหายไปเมอเกดปฏกรยา เรยกวา เกดการฟอกจางสของโบรมน

การเผาไหมของสารประกอบไฮโดรคารบอน แบงเปนการเผาไหมอยางสมบรณและไมสมบรณ

การเผาไหมอยางสมบรณ สารประกอบไฮโดรคารบอนทกชนดเมอเผาไหมจะใหกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และน า (H2O) โดยมสตรทวไปดงน C5H10 + O2

áʧÊÇèÒ§ CO2 + H2O

การเผาไหมอยางไมสมบรณ จะเกดเขมา ปรมาณเขมาพจารณาจากจ านวนคารบอนเทากน จ านวนไฮโดรเจนนอย เขมาจะมาก จ านวนไฮโดรเจนมาก เขมาจะนอย เชน ปรมาณเขมาของ C6H10> C6H12>C6H14 หรอพจารณาจากจ านวนไฮโดรเจนเทากน จ านวนคารบอนมาก เขมาจะมาก จ านวนคารบอนนอยเขมาจะนอย เชน ปรมาณเขมาของ C5H10 > C4H10

ประโยชนของแอลเคน อลเคนเปนสวนประกอบหลกของน ามนปโตรเลยม ซงเกดจากการทบถมของซากพชและ

ซากสตวเปนเวลาหลาย ๆ ลานป ท าใหเกดการยอยสลายและแปรรปจากซากพชและสตวเปนน ามนปโตรเลยม อยในชนหนใตพนดน น ามนปโตรเลยมมลกษณะเปน ของเหลวเหนยว ๆ มส แตกตางกน ตงแตสเหลองแก สน าตาลไปจนถงสเขยวออกด า สวนประกอบกแปรผนไปแตละแหงทพบ โดยมากจะประกอบดวยอลเคนทมคารบอนตงแต 2 อะตอม ไปจนถง 20 อะตอม นอกจากนนกอาจมไซโคลอลเคน สารอะโรมาตก สารประกอบคารบอนทมออกซเจนเปนองคประกอบ และสารประกอบก ามะถน การน าน ามนปโตรเลยมมาใชประโยชน จะตองมการกลนแยกสวนเสยกอน ผลตผลทไดจากการกลนแยกสวนมหลายชนด เชน กาซธรรมชาต (natural gas) น ามนเบนซนในปจจบนมความส าคญมากทสดทางการคา น ามนกาด น ามนดเซล น ามนเตา น ามนหลอลน ลวนเปนผลตผลทไดจากการกลนแยกสวนจากน ามนปโตรเลยมและมสวนประกอบเปนอลเคนทมขนาดโมเลกลแตกตางกน สวนทเหลอจากการกลนแยกสวนจะไดยางมะตอย

ไซโคลแอลเคน เปนสารไฮโดรคารบอนอมตวเชนเดยวกบอลเคน แตคารบอนในโมเลกลจะเกาะกนเปนวงตงแต 3 อะตอมขนไป โดยวงทเกดขนจะมรปรางตาง ๆ กน อาจมลกษณะเปนรปสามเหลยม (D ) หรอ สเหลยม (o ) หรอแบบเกาอ หรอแบบเรอ การทไซโคล- อลเคนมรปรางตาง ๆ กน กเนองจากการหมนของพนธะท าใหคารบอนทเกาะกนเปนวงบดตวเปนรปตางๆกนออกไปไซโคลโพรเพน จดเปนยาสลบทแรงทสดในจ านวนไฮโดรคารบอนดวยกนเอง การใชยาสลบเสยงตออนตรายมาก เพราะเมอสดยาสลบเขาไปคนไขตองสดออกซเจนไปดวยเพอปองกนการหายใจไม

ออก ฉะนน จงตองเตรยมของผสมระหวางยาสลบและออกซเจนใหเหมาะสม และตองระวงไมใหมการสบบหรหรอประกายไฟอยใกล ๆ เพราะจะท าใหเกดการระเบดไดงาย

สมบตทางกายภาพของสารไฮโดรคารบอนอมตว โมเลกลของสารไฮโดรคารบอนทงหมดเปนสารไมมขว เนองจากคารบอนและไฮโดรเจนในโมเลกลมความสามารถในการดรงอเลกตรอนในโมเลกลหรอทเรยกวาสภาพไฟฟาลบใกลเคยงกนมาก ซงมผลตอสมบตทางกายภาพดงน

โมเลกลไมมขว ละลายน าไดนอยมากหรอไมละลายเลย แตสามารถละลายไดดในตวท าละลายทไมมขว เชน น ามนไมละลายในน า แตละลายไดดในเฮกเซน หรอคารบอนเททระคลอไรด

แรงยดเหนยวระหวางโมเลกลในโมเลกลทไมมขวเปนแรงวนเดอรวาลส (Van der Waals force) ซงเปนแรงดงดด ระหวางโมเลกลทเกดขนเนองจากโมเลกลอยชดกนและโมเลกลหนงเกดการกระจายของอเลกตรอนรอบโมเลกลไมเทากน ท าใหบรเวณทมอเลกตรอนอยมากกวาเปนขวลบ สวนบรเวณทมอเลกตรอนนอยกวากลายเปนขวบวก เกดเปนขวบวกและลบบนโมเลกล คอท าใหโมเลกลเกดขวขนมา โมเลกลทเกดขวมานจะเหนยวน าใหโมเลกลทอยใกลเกดขวขนมาดวย ท าใหดานของโมเลกล 2 โมเลกลทมขวไมเหมอนกนเกดแรงดงดด คอขวบวกของโมเลกลหนงเกดแรงดงดดขวลบของอกโมเลกลหนง แรงวนเดอรวาลสเปนแรงทออนไมแขงแรง ใชพลงงานเพยงเลกนอยกสามารถท าลายแรงยดเหนยวระหวางโมเลกลได ท าใหโมเลกลทมแรงดงดดดงกลาวมจดเดอดและจดหลอมเหลวต าเมอเทยบกบสารประกอบคารบอนประเภทอนทมน าหนกโมเลกลใกลเคยงกน นอกจากนจดเดอดและจดหลอมเหลวของสารเพมขนตามตามจ านวนคารบอนในโมเลกล เนองจากโมเลกลขนาดใหญมจ านวนอเลกตรอนมาก แรงวนเดอรวาลสระหวางโมเลกลจงสงขน ดงนนโมเลกลทมขนาดโมเลกลใหญจะมจดเดอดและจดหลอมเหลวสงขนดวย เชน โพรเพนซงมคารบอน 3 อะตอม จะมจดเดอดและจดหลอมเหลวสงกวา มเทนทมคารบอนเพยงอะตอมเดยว นอกจากนโมเลกลทมกงกานสาขา เชน ไอโซบวเทนจะมจดเดอดและจดหลอมเหลวต ากวา เอน-บวเทน (n-butane) ทมโมเลกลเปนโซตรง แมวาจะมจ านวนคารบอนเทากนกตาม

สรปสมบตของแอลเคน 1. ไมละลายน าเนองจากเปนโมเลกลไมมขว 3. ไมน าไฟฟาเพราะเปนสาร non electrolyte 4. มความหนาแนนนอยกวาน า 5. จดเดอดและจดหลอมเหลวสงขนตามจ านวนคารบอนอะตอมทเพมขนเนองจาก

คารบอนยงมาก มวลโมเลกลยงมากท าใหแรงแวนเดอรวาลสมคามาก ปฏกรยาของแอลเคน

6.ปฏกรยาการเผาไหม(Combustion reaction) หรอ ปฏกรยาออกซเดชน (Oxidation reaction)แอลเคนตดไฟไดงาย ใหเปลวไฟสวางไมมควน และมความรอนเกดขนโดยสมการแสดงปฏกรยาการเผาไหมอยางสมบรณของแอลเคนสามารถเขยนไดดงน

CxHy + (x+y/4)O2 — xCO2 + H2O 7.ปฏกรยาการแทนท(Substitution reation) หรอปฏกรยาฮาโลจเนชนHalogenation

reaction) เปนปฏกรยาทเกดขนจากการทไฮโดรเจนอะตอมถกแทนทดวยธาตฮาโลเจน โดยมแสงหรอความรอนเปนชวย

CnH2n+2 + X2 /CCl4 light — CnH2n+1X + HX (X=Cl,Br,I) 8.ปฏกรยาขจดไฮโดรเจน(Dehydrogenation reaction) เมอใชอณหภมสงและมตวเรง

ปฏกรยาทเหมาะสม เชน Cr2O3 พนธะเดยวของคารบอนจะเปลยนเปนพนธะค CnH2n+2 — CnH2n + H2 9.ปฏกรยาการแตกสลาย(Cracking reaction) หรอ ปฏกรยาไพโรลซส(Pyrolysis

reaction) เปนปฏกรยาทท าใหแอลเคนโมเลกลใหญแตกเปนโมเลกลเลกลงโดยใชความรอนและตวเรงปฏกรยา C10H22 — C8H16 + C2H4 + H2

แบบฝกหด

1. จงเขยนสตรโมเลกลของแอลเคน ไซโคลแอลเคน และหมแอลคลทมจ านวนอะตอมของ คารบอนดงตอไปน ก. 9 ข. 10 ค. 16 ง. 18 ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 2. จงเขยนสมการแสดงการเผาไหมอยางสมบรณของสารประกอบไฮโดรคารบอนตอไปน ก. มเทน ข. ไซโคลโพรเพน ค. บวเทน ง. ออกเทน ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 3. จงอธบายวาการเผาไหมของ C2H6 C2H4 และ C2H2 สารประกอบนาจะเกด เขมามากทสด เพราะเหตใด ……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………….. 4. จงเขยนโครงสรางลวอสของผลตภณฑทเกดจากปฏกรยาแทนทของคลอรนในทสวาง กบสารประกอบอนทรยตอไปน ก. เพนเทน ข. ไซโคลบวเทน ค. 2 - เมทลโพรเพน ……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………..

ภาคผนวก ข แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

เรอง สารประกอบไฮโดรคารบอน ค าชแจง จงเลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว ( 20 คะแนน ) ตอนท 1 เลอกค าตอบทถกทสดขอเดยว 1. ขอใดถกตอง

ก. สารประกอบทมคารบอนอยทกชนดเปนสารอนทรย

ข. สารอนทรยไมละลายน า แตละลายไดดในตวท าละลายทเปนโมเลกลไมมขว

ค. สารอนทรยอาจจะเปนสารประกอบไคเวเลนต

ง. สารอนทรยบางชนดสามารถสงเคราะหไดจากสารอนนทรย

2. สตรเคมของสารใดเปนสารประกอบอนทรยทกสาร

ก. CH4 , CHCl3 , CCl4 ข. CH3 NH2 , C3O2 , H2 CO3 ค. C2 H4F2 , CS2 , CO2 ง. NH4OCN ,(NH2)2 CO ,

CH3CO, CH3 CONH2

3. ขอใดไมถกตองเกยวกบสารไฮโดรคารบอน ก. จดเดอดของแอลคนลดลงตาม จ านวนอะตอมคารบอนทลดลง

ข. แอลไคนจะเกดไอโซเมอรไดตองม จ านวนคารบอนตงแต 3 อะตอมขนไป ค.จดเดอดของสารไฮโดรคารบอนท เปนสายตรงเมอมคารบอนอะตอม เทากนเรยงจากมากไปหานอย คอ

แอลเคน > แอลคน > แอลไคน ง .แอลคนและแอลไคนมความวองไว ทาง เคมมากกวาแอลเคน 4. สตรโครงสรางแบบยอของสารประกอบในขอใดทถกตอง

ก. คลอโรฟอรม CHCl3 ข. ฟอรมลดไฮด H2CHO ค. กรดฟอรมก CH3 COOH ง. ยเรย NH3CON H3

5. จ านวนไอโซเมอรทงหมดของ C3 H8O2 มก ไอโซเมอร ก. 3 ข. 4

ค. 5 ง. 6 6. สารประกอบตอไปนสารใดควรมจดเดอดสงทสด

ก. CH3(CH2)4CH4 ข. (CH3)2 CH(CH2) 2 CH3 ค. (CH3) 2 CHCH(CH3)2 ง. (CH3) 2 CH2 CH2CH3

7. สารประกอบใดทไมเปนไอโซเมอรกบ CH3COCH2CH2CH3 ก. CH3 CH2 COCH2 CH3 ข. CH3 CH2 CH2 CH2CHO ค. CH3 CH2 OCH2 CH2 CH3 ง. CH2= CHCH2 CH2 CH2 OH

8. แอลคนทมสตรโมเลกลเปน C3H 6จะมสตรโครงสรางทเปนไปไดทงหมดกแบบ

ก.2 ข. 3 ค. 4 ง. 5

9. ปฏกรยาตอไปน ขอใดเปนปฏกรยาการแทนท

ก. CH3 CH3+ Cl2 CH3 CH2 Cl+HCl ข. CH2= CH2+ HCl CH3 CH2 Cl ค. CH3CH3= CH2+ HBr CH3CH(Br) CH3 ง. CH2= CHCl+ HCl CH3 CHCl2

10. สาร x เปนสารประกอบไฮโดรคารบอนทเปนของเหลว บรรจอยในหลอดทดลองทหมดวยกระดาษด าเมอหยดสารละลายโบรมนในคารบอนเตตระคลอไรดลงไป ปรากฎวาสของโบรมนจางหายไป ขอใดสรปถกตอง

ก. สาร x ควรมสตร CnH 2n+2หรอ C nH 2n-2

ข. สาร x เกดปฏกรยากบสารละลายดางทบทมในกรดได

ค. สาร x เปนสารประกอบไฮโดรคารบอนอมตว

ง. สาร x ควรเปนแอลเคน 11.ขอใดไมเปนสมบตของแอลคน

ก. มความวองไวในการเกดปฏกรยามากกวาแอลเคน

ข. มจ านวน C อะตอมเปน 2 เทาของจ านวน H อะตอม

ค. จดเดอดมความสมพนธกบมวลโมเลกลเชนเดยวกบแอลเคน

ง. โมเลกลเลกทสดประกอบดวย C 2 อะตอม

12. สตรโมเลกลของเฮกซนกบเพนเทน ม จ านวนไฮโดรเจนเปนอยางไร

ก. เฮกซนมากกวาเพนเทน 2 อะตอม

ข. เพนเทนมมากกวาเฮกซน 2 อะตอม

ค. เฮกซนมากกวาเพนเทน 1 อะตอม ง. เทากน 13.สตรของสารประกอบทแสดงวาเปน แอลเคน แอลคน แอลไคน เรยงตามล าดบดงน

ก. C 3H8 ,C 3H10, C 3H12 ข. C 4H 10, C 4H8, C 4H6 ค. C 5H12 , C 5 H8 , C 5H10 ง. C6H12 , C6H10 , C6 H8

14. ขอใดเปนสารประกอบไฮโดรคารบอนประเภทอมตว ก. C6H6

ข. C6H14 ค. C9H18

ง. C7 H14

15. ขอใดไมถกตองเกยวกบโครงสรางของเบนซน

ก. คารบอนและไฮโดรเจนทกอะตอมอยในระนาบเดยวกน

ข. มพนธะคระหวาง C=C 3 พนธะซงแตละพนธะสนกวาพนธะเดยวระหวาง C -C 3 พนธะ

ค. มมระหวางพนธะทกมมกาง 120 เทากน

ง. พนธะระหวาง C กบ H ทกพนธะยาวเทากนหมด

16. จงท านายวาระหวาง C 3H8 กบ C 3H6 สารตวใดเผาไหมแลวใหเขมามากกวากน

ก. C 3H8 ข. C 3H6 ค. ใหเขมาเทากน ง. ไมมตวใดเกดเขมา

17. X เปนสารอนทรและสามารถท าใหสของ KMnO4 จางลง สารx ควรมสตรทวไปอยางไร ก. CnH2n ข. CnH2ท+2 ค. CnH2ท+1CL ง. CnH2ท+1COOH 18. สารประกอบตอไปนสารใดควรมจดเดอดสงทสด

ก. CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3

ข. CH3-CH-CH2-CH2-CH3 CH ค. CH3-CH-CH-CH3 CH3 CH3

CH3 ง. CH3-C-CH2-CH3 CH3

19. ขอใดคอความหมายของไอโซเมอรซม

ก. สารทมสตรโมเลกลเหมอนกน ข. สารทมสตรโมเลกลตางกน ค. สารทมสตรโมเลกลเหมอนกนแต

สตรโครงสรางตางกน

ง. สารทมสตรโมเลกลตางกนแตสตรโครงสรางเหมอนกน

20. สารประกอบในขอใดทมชอเรยกวา”Pentene” ก. CH3-CH2-CH2-CH2-CH3

ข. . CH3-CH2-CH2 CH3 CH3

ค. CH3-CH=CH-CH2-CH3 ง. CH3-CH2-C=C-CH3

เฉลยแบบทดสอบ 1. ค 2. ก 3. ค 4. ก 5. ก 6. ก 7. ค 8. ก 9. ก 10. ค 11. ค 12. ง 13. ข 14. ข 15. ข 16. ข 17. ก 18. ก 19. ค 20. ค

ภาคผนวก ค แบบบนทกความคดเหนของนกเรยน

สวนท 1 ขอมลทวไป 1. เพศ

.....ชาย .....หญง 2. อาย..........ป……..เดอน

สวนท 2 ใหนกเรยนแสดงความคดเหนตามความเปนจรงมากทสด 1. กอนการเรยนวชาเคม นกเรยนมความรสกอยางไรตอวชาเคม .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 2. นกเรยนมความคดเหนอยางไรตอการจดการเรยนการสอนรายวชาเคม โดยไมมสอประกอบการเรยน............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 3. นกเรยนมความเหนอยางไรตอการจดการสอนของครผสอนเมอใชชดเกมไอโซเมอร .............................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. นกเรยนเขาใจในเนอหาบทเรยนเรอง ไอโซเมอรของสารประกอบไฮโดรคารบอน มากนอยเพยงไร หลงจากใชชดเกมไอโซเมอร

...................................................................................................................................................

................................................................................................................................................... 5. นกเรยนมความพงพอใจตอ ชดเกมไอโซเมอร หรอไม และมากนอยเพยงไร ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

สวนท 3 ขอเสนอแนะอนๆ ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ขอบคณทใหความรวมมอ

ภาคผนวก ค ภาพการใชสอประกอบการสอน ชดเกมไอโซเมอร