(aec)ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2556

เอกสารประกอบการสมมนาเผยแพรผลการด าเนนงาน

โครงการพฒนาศกยภาพการแขงขนของการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมออยและน าตาลทรายของไทยเพอรองรบการเปดเขตการคาเสรอาเซยน (AEC)

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2556

จดท าโดย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

โครงการพฒนาศกยภาพการแขงขนของการจดการโซอปทาน ของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทยเพอรองรบการเปดเขตการคาเสรอาเซยน (AEC) ประจาปงบประมาณ พ.ศ.2556

สารบญ

สารบญ หนา

1 แนวทางการพฒนาศกยภาพการแขงขนของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทย 1

2 แนวโนมของนาตาลทรายโลก 2

3 ประเทศคคานาตาลทรายของไทย 3

4 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของประเทศตาง ๆ ในกลมอาเซยน 5

5 ขอเสนอแนะเชงนโยบายและกลยทธเพอใหอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทย 35 สามารถแขงขนไดในตลาดอาเซยน


1

รายงานเผยแพรการประเมนศกยภาพในการแขงขนของอตสาหกรรมออย และนาตาลทรายเพอรองรบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

1. แนวทางการพฒนาศกยภาพการแขงขนของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทย

เพอใหเกดการพฒนาศกยภาพการแขงขนของการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทยเพอรองรบการเปดเขตการคาเสรอาเซยนตามวตถประสงคของโครงการ ทปรกษาจงไดจดทาแนวทางในการดาเนนการพฒนาศกยภาพการแขงขนของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทยขน โดยมขนตอนและรายละเอยดดงตอไปน

รปท 2.1 แนวทางการพฒนาศกยภาพการแขงขนของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทย

1. ศกษาแนวโนมของนาตาลทรายโลก แบงตามทวป ไดแก ทวปอเมรกา ยโรป แอฟรกา ตะวนออกกลาง และเอเชย โดยพจารณาปจจยตาง ๆ ประกอบดวย การผลต การนาเขา การสงออก การบรโภค การจดเกบ และราคา ซงสามารถนาไปสการวเคราะหพฤตกรรมการบรโภคนาตาลทรายในตลาดโลก และผลกระทบทจะเกดขนจากการเปลยนแปลงการผลตและการบรโภคกบประเทศคคานาตาลทรายของไทย ซงสวนมากไดแกประเทศในกลมอาเซยน และประเทศในตะวนออกไกล เชน ญปน และจน เปนตน

เพมโอกาสในการสงออก

ประเทศคคานาตาลทรายของไทย

การเขาสประชาคมอาเซยน (AEC)

เสนอแนะนโยบาย แผนงาน มาตรการเชงรกในการสงเสรม

สนบสนนการลงทนภาคอตสาหกรรมออยและนาตาลทราย

วเคราะหผลกระทบตออตสาหกรรมออย

และนาตาลทราย

โอกาสในการนาเขา/สงออก

อตสาหกรรมเชอมโยง

อตสาหกรรมนาตาลของไทย

วเคราะหศกยภาพดวย E. Porter ทง 5 ดาน

หวงโซอปทาน ของไทย

หวงโซอปทาน ของประเทศใน AEC

- กฎระเบยบการคา - การนาเขาและสงออกนาตาลทราย

แนวโนมของ นาตาลทรายโลก (Mega Trend)

- ผลต - นาเขา - สงออก - บรโภค - จดเกบ - ราคา

- America - Europe - Africa - Middle East - Asia

การเปลยนแปลงการผลตและการบรโภค นาตาลทรายในตลาดโลก

ประเทศใน AEC

ประเทศในตะวนออก

ไกล

ผลกระทบ


2

2. ศกษาหวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทราย พรอมทงกฎระเบยบและขอมลการนาเขาสงออกของประเทศตาง ๆ ในกลมอาเซยนทง 10 ประเทศ เพอใชประกอบการวเคราะหศกยภาพการแขงขนของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทย ดวยทฤษฎของ E. Porter ทง 5 ดาน

3. จากการวเคราะหและประเมนศกยภาพในการแขงขนของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทย จะนาไปสการจดทาขอเสนอแนะเชงนโยบาย แผนงาน และมาตรการเชงรกในการสงเสรมและสนบสนนการลงทนภาคอตสาหกรรมออยและนาตาลทราย ซงจะเปนการเพมโอกาสในการสงออกนาตาลทรายของไทยตอไป 2. แนวโนมของนาตาลทรายโลก

ทปรกษาไดดาเนนการรวบรวมขอมลของปรมาณนาตาลทรายโลก และของทวปตาง ๆ ยอนหลง 5 ป ตงแตปการผลต 2008/09–2012/13 โดยอางองขอมลจาก Economic Research Service : United States Department of Agriculture (ERS-USDA) ซงมรายละเอยดดงตารางท 2.1-2.8

ตารางท 2.1 ปรมาณนาตาลทรายของโลก ปการผลต 2008/09–2012/13 (หนวย: 1,000ตน)

ป จดเกบ เรมตน

ผลผลต นาเขา อปทาน สงออก บรโภค จดเกบ สดทาย

2008/09 43,389 143,888 43,802 231,079 46,689 153,857 30,533 2009/10 30,533 153,517 50,446 234,496 50,620 154,871 29,005 2010/11 29,005 161,762 50,399 241,166 55,585 155,513 30,068 2011/12 30,068 172,148 50,266 252,482 56,140 160,134 36,208 2012/13 36,208 172,310 48,538 257,056 55,144 163,614 38,298

จากตารางท 2.1 พบวาการบรโภคนาตาลทรายรวมของโลกมปรมาณเพมขนทกป ซงในปการผลต 2012/13 มปรมาณการบรโภคนาตาลทรายเทากบ 163,614,000 ตน ซ งเพมขนจากป 2008/09 ถง 9,757,000 ตน หรอคดเปน 5.96% ในขณะทกาลงผลตนาตาลทรายของโลกในปการผลต 2012/13 เทากบ 172,310,000 ตน เพมขนจากป 2008/09 เปนจานวน 28,422,000 ตน หรอคดเปน 16.49% ซงถอวาอตราการเพมของกาลงผลตมากกวาอตราการเพมการบรโภคจงทาใหไมประสบปญหานาตาลทรายขาดตลาด และทาใหมปรมาณการจดเกบสดทายเพมขน 7,765,000 ตน หรอคดเปน 20.28%


3

รปท 2.2 ราคานาตาลดบโลกตงแตป 1989-2013

สาหรบราคานาตาลดบตงแตป 1989 จนกระทงถงไตรมาสท 2 ของป 2013 ในภาพรวมมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงแสดงในรปท 2.2 โดยในป 2010-2012 ราคานาตาลดบเพมสงขนมากกวา 20 เซนตตอปอนด แตในตลาดลวงหนาราคาเฉลยของนาตาลดบปจจบนใน 2 ไตรมาสกลบตกมาอยท 17.76 เซนตตอปอนด ซงถาพจารณาเปนรายเดอนในปนจะพบวาราคานาตาลดบปรบลดลงอยางตอเนองจากเดอนมกราคม ซงมราคา 18.37 เซนตตอปอนด จนกระทงถงเดอนมถนายน ลดตาลงเหลอเพยง 16.79 เซนตตอปอนด โดยราคานาตาลดบทตกลงมานมตวแปรมาจากกาลงการผลตออยและนาตาลในประเทศบราซลทมจานวนมากกวาทคาดการณไวกอนหนาน ในขณะทบางประเทศกผลตนาตาลไดมากขน จงลดการนาเขาลง เชน อนเดย และ จน ดวยเหตน ทาใหมนาตาลสวนเกนทลนตลาดอยมาก 3. ประเทศคคานาตาลทรายของไทย

จากขอมลของ Foreign Agricultural Service : United States Department of Agriculture (FAS-USDA) พบวา ผสงออกนาตาลตงแตป 1978-2012 รายใหญ 3 อนดบแรก ไดแก บราซล ไทย และออสเตรเลย ดงแสดงในรปท 2.3

0.00

5.00

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015

ป


4

รปท 2.3 ประเทศผสงออกนาตาลทรายทสาคญในตลาดโลก โดยบราซลมปรมาณและอตราการขยายตวของการสงออกสงมากตงชวงป 1997 เปนตนมา ในขณะทประเทศไทย และออสเตรเลยกมการเพมปรมาณการสงออกและอตราการขยายตวในการสงออกเชนเดยวกนแตยงคงตากวาสงมากกวาประเทศบราซลอยมาก และเมอพจารณาตลาดสงออกนาตาลสาคญของไทย พบวา ตลาดสงออกนาตาลทสาคญของไทย ไดแก อนโดนเซย ญปน และกมพชา โดยตลาดสงออกอน ๆ ทสาคญในภมภาคไดแก สงคโปร เวยดนาม ฟลปปนส ลาว มาเลเซย บรไน รวมถงพมา ทผานมาประเทศในกลมอาเซยนยกเวนไทย สวนใหญจะผลตนาตาลไดไมเพยงพอตอความตองการและจาเปนตองพงพาการนาเขานาตาลจากตางประเทศ สวนไทยนนนอกจากจะสามารถผลตนาตาลเพอบรโภคในประเทศอยางเพยงพอตอความตองการแลว ยงมนาตาลเหลอเพอการสงออกถงกวารอยละ 70 ของปรมาณผลตทงหมด ในจานวนนนกวารอยละ 37 เปนการสงออกไปยงตลาดอาเซยน แมวาสนคานาตาลของไทยจะไดรบประโยชนจากการปรบลดภาษภายใตขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน แตอตสาหกรรมออยและนาตาลของไทยกยงคงตองพฒนาการผลตอยางตอเนอง อาท การเพมผลผลตเฉลยตอไร การเพมคาความหวานของออย ซงปจจยดงกลาวจะชวยเพมศกยภาพการแขงขนของนาตาลไทยใหสงขน อนจะนาไปสการเพมโอกาสในการสงออกและขยายตลาดตอไปในอนาคต


5

รปท 2.4 ตลาดสงออกนาตาลทรายทสาคญของไทย

4. หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของประเทศตาง ๆ ในกลมอาเซยน

ทปรกษาไดดาเนนการศกษาขอมลทตยภมทเกยวของกบอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของประเทศตาง ๆ ในกลมอาเซยน ทง 10 ประเทศ เพอนามาจดทาเปนแผนภาพแสดงหวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายในแตละประเทศ ตงแตตนนาจนถงปลายนา โดยมรายละเอยดของแตละประเทศดงตอไปน


6

4.1 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของราชอาณาจกรไทย

ตนนา กลางนา ปลายนา

อตสาหกรรมทใชนาตาล - เครองดมทวไป - เครองดมชกาลง - สรา และ เบยร - ผลตภณฑนม - อาหาร - ขนม/ลกอม - ผลตภณฑยา

นาตาลทรายดบ/ขาว/ ขาวบรสทธ

นาตาลทรายขาว/ ขาวบรสทธ

Sugar Trader

- มาตรการและกฎระเบยบทางการคา - ขอมลทตยภมพนฐาน - โครงการสนบสนนและสงเสรมการคา

อตสาหกรรมเชอมโยงปลายนา

โควตา ก

การจาหนายภายในประเทศ

การสงออกตางประเทศ

โควตา ข และ ค

ภาคเอกชน - บรษท ออยและนาตาลไทย จากด - บรษท สงออก (6 บรษท)

ภาครฐ - สอน. กระทรวงอตสาหกรรม - กรมการคาภายใน /ตางประเทศ กระทรวงพาณชย - กรมศลกากร กระทรวงการคลง

อตสาหกรรมเชอมโยงกลางนา

นาตาลทราย

เอทานอล

เยอกระดาษ

ปยชวภาพ

ไฟฟา

การขยายโรงงานไปตางประเทศ

ธรกจเชอมโยงตนนา

- สนบสนนพนธออย - สนบสนนองคความร โครงการสนบสนน

- สอน. - กระทรวงเกษตรฯ

การผลต นาตาลทราย

การปลกออย และการเกบเกยว

เกษตรกรชาวไรออย - เกษตรกร - หวหนาโควตา/ สถาบนชาวไรออย

การเงน - ธนาคาร ธกส. - โรงงานนาตาลทราย

ภาคเอกชน - บรษทผลต/นาเขา เครองจกรกลการเกษตร - ผคาผลตภณฑทางการเกษตร เชน ตนพนธ ปย ยาฆาแมลง - ผประกอบธรกจเพาะปลก/ เกบเกยวออย - ผประกอบธรกจขนสง

ภาครฐ - ศนยสงเสรมฯ สอน. - กรมวชาการเกษตร

สถาบนการศกษา - ม. เกษตรศาสตร

ภาคเอกชน - โรงงานนาตาลทราย - เกษตรกรชาวไรออย

สงเสรมพนธออย โดย ศนยภาคของ สอน.

โรงงานนาตาลทราย - บคลากร - เทคโนโลย/เครองจกร

การพฒนา และปรบปรงพนธออย

โรงงานอตสาหกรรมอน ๆ

โรงงานอตสาหกรรมขนาดใหญ ผคาสงรายใหญ (ยปว)

โรงงานนาตาลทราย

Modern Trade


7

รปท 2.5 แผนภมการจาหนายนาตาลทรายภายในประเทศ

โรงงานนาตาลทราย

โควตา ค โควตา ข

ดาเนนการขออนญาตสงออกกบ

สานกงานคณะกรรมการออยและนาทราย

บรษท ออยและนาตาลไทย บรษท สงออก จดทะเบยนเปนผสงออกกบ

สานกงานคณะกรรมการออยและนาทราย


8

รปท 2.6 แผนภมการสงออกนาตาลทรายไปตางประเทศ


9

ตนนา ประเทศไทยนบไดวาเปนประเทศทคอนขางไดเปรยบประเทศในกลมอาเซยน เนองจากประเทศไทยม

พนทสาหรบทาการเพาะปลกออยประมาณ 9.4 ลานไร นอกจากนนในดานการพฒนาและสงเสรมออยพนธด ทางเกษตรกรไดรบความชวยเหลอทงจากภาครฐและภาคเอกชนเปนอยางดทงในดานพนธออยและความรในการเพาะปลก ซงเมอนามาปลกกจะไดผลผลตทมากขน ซงถอวาเปนขอไดเปรยบ โดยในสวนของการปลกออยนน จะมธรกจเชอมโยงคอ บรษทผลต/นาเขาเครองจกรกลการเกษตร, ผคาผลตภณฑทางการเกษตรเชน ตนพนธ ปย ยาฆาแมลง, ผประกอบธรกจเพาะปลก/เกบเกยวออย รวมถงผประกอบธรกจขนสง นอกจากนยงมสถาบนการเงนใหการสนบสนนเกษตรกร รวมถงโรงงานนาตาลทรายกไดชวยเหลอใหกยมเพอนามาทาทน กลางนา

ประเทศไทยมโรงงานนาตาลจานวนทงสน 47 โรงงานกระจายอยใน 4 ภมภาค ไดแก ภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคตะวนออก และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงมกาลงการผลตรวมประมาณ 750,000 ตนออยตอวน สามารถรองรบออยได 90 ลานตน นอกจากนบรษทผลตนาตาลของไทยไดมการขยายฐานการผลตไปสตางประเทศเชน ประเทศลาว ประเทศจน และยงมอตสาหกรรมเชอมโยงซงเกดจากการนาสวนทเหลอจากอตสาหกรรมนาตาลมาทาใหเกดประโยชน โดยไดแก อตสาหกรรมเอทานอล เยอกระดาษ ปยชวภาพ และไฟฟา ปลายนา

นาตาลทรายในประเทศไทยถกแบงเปนสามสวนตามโควตา คอ 1) นาตาลทรายโควตา ก ไดแก นาตาลทรายขาวหรอนาตาลทรายขาวบรสทธทคณะกรรมการออยและ

นาตาลทรายกาหนดใหโรงงานนาตาลผลตเพอใชบรโภคภายในประเทศตามปรมาณทคณะกรรมการออยและนาตาลทรายจะกาหนดในแตละฤดการผลต ในการบรโภคนนเปนการบรโภคโดยตรงและการนาไปใชตอในอตสาหกรรมตอเนอง เชน อตสาหกรรมเครองดมทวไป, เครองดมชกาลง, สรา และเบยร, ผลตภณฑนม, อาหาร, ขนม/ลกอม และผลตภณฑยา

2) นาตาลทรายโควตา ข ไดแก นาตาลทรายดบทคณะกรรมการออยและนาตาลทรายกาหนดใหโรงงานผลตแลวสงมอบให บรษท ออยและนาตาลไทย จากด เพอการสงออกไปยงตางประเทศ

3) นาตาลทรายโควตา ค ไดแก นาตาลทรายดบ หรอนาตาลทรายขาว หรอนาตาลทรายขาวบรสทธทคณะกรรมการออยและนาตาลทรายกาหนดใหโรงงานผลตเพอการสงออกไดหลงจากทโรงงานผลตนาตาลทรายไดครบตามปรมาณทจดสรรใหตามโควตา ก และโควตา ข แลว โดยทาการสงออกผานทางบรษทสงออก ซงมอย 6 บรษท


10

4.2 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของสหภาพพมา

ตนนา กลางนา ปลายนา อตสาหกรรมเชอมโยงกลางนา ธรกจเชอมโยงตนนา อตสาหกรรมเชอมโยงปลายนา

การสงออกตางประเทศ นาตาลทราย


จน เวยดนาม ยโรป

ภาครฐ - ไมมการกาหนดโควตาภาษ - สงเสรมการลงทนจากตางประเทศ

- ออกนโยบายและกฎหมายสนบสนน



การปลกออย

และการเกบเกยว

เกษตรกรเปนเจาของ

ตางชาตรวมทน - ไตหวน - ไทย

นาเขา - ไทย

- เวยดนาม


ภาครฐ - กระทรวงเกษตรและชลประทาน

ภาคเอกชน - ตางชาตทเขามาลงทน - โรงงานนาตาลทราย

นาตาลทรายดบ

ตางชาตรวมทน

- ไทย

- จน - สหรฐ

บรษทของคนในชาต



11

ตนนา พมาถอวาเปนประเทศเกษตรกรรมมทรพยากรนาและดนทอดมสมบรณทเปนตนทนทสาคญ มสภาพ

ภมอากาศทเหมาะแกการเพาะปลก แตการเกษตรของพมาคอนขางพฒนาชาดวยขอจากดตาง ๆ เชน พนธออยทยงขาดการพฒนาคณภาพของผลผลต เครองมอเครองจกร เทคโนโลยการเกษตร การเขาถงตลาดและแหลงทน พมามพนทเพาะปลกออยรวมประมาณ 161,000 เฮกตาร (1 ลานไรเศษ) ไรออยสวนใหญจะอยในเขตมณฑเลย เขตสะกายทางภาคเหนอ และเขตพะโคทางตะวนออกเฉยงเหนอของกรงยางกง บคลากรภาคการเกษตรทมมากถง 450,000 คน และมแนวโนมมากขนเปนแรงงานราคาถกทใชเพอการเพาะปลกและตดออย กลบเปนปญหาตออตสาหกรรมออยและนาตาลของพมา ปจจบนรฐบาลพมาไดเพมผลผลตโดยเปดโอกาสใหตางชาตเขามาลงทนเพาะปลก และมการนาเขาออยและนาตาลทรายดบ การดาเนนการโดยรฐบาลทหารพมาทาใหไมมการเกบขอมลทแทจรงเกยวกบโรงงานนาตาลทรายของพมาสาหรบปรมาณนาตาลทรายทสงจากไทย (รวมนาตาลทรายดบ นาตาลทรายขาว และนาตาลทรายขาวบรสทธ) ประมาณปละ 3 – 4 หมนตน หรอคดเปนมลคากวา 6,000 ลานบาท

กลางนา จากสภาพปญหาความไมพรอมของอตสาหกรรมออยและนาตาลในพมา ผลผลตทไดจงเปนผลผลตท

ดอยคณภาพ ทาใหไมสามารถแขงขนและเขาสตลาดใหญของโลกได อกทงปจจบนผประกอบการชาวพมาเองยงขาดการพฒนาพนธออย และเทคโนโลยททนสมย จงทาใหยงไมพรอมทจะเขาแขงขนในตลาดการคา AEC แตจะมการเขารวมทนจากบรษทตางชาตทลงทนในการผลตนาตาลทรายในพมาแทน ปลายนา

นาตาลทรายขาวทผลตไดสวนใหญใชบรโภคภายในประเทศ ทเหลอถกสงออกไปจาหนายตอยงประเทศเพอนบานทมพรมแดนใกลเคยงอยางประเทศจน โดยรฐบาลจะเปนผควบคมราคาการสงออก อตสาหกรรมนาตาลทรายมธรกจเชอมโยงหลายประเภท เชน เครองดมทวไป เครองดมชกาลง สรา เบยร ผลตภณฑนม อาหาร อตสาหกรรมขนมหวาน ผลตภณฑยา เปนตน จากขอตกลงทางการคาของอาเซยนสงผลใหอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของพมาตองเรงมาตรการแขงขนกบประเทศเพอนบานอยางไทย เนองจากตลาดซอขายนาตาลทรายขาวบรสทธในพมาทมราคาสงกวาไทยถง 4 เทา และพมายงเปนประเทศทอยในระหวางพฒนาสงอานวยความสะดวกพนฐาน ระบบการคมนาคม และระบบการสอสาร ตลอดจนความไมแนนอนในการออกกฎระเบยบทางการคา รวมทงปญหาการเรยกเกบเบยใบรายทางของเจาหนาทพมา จงทาใหเปนปญหาและอปสรรคในการคานาตาลทรายของไทยเขาสประเทศพมา สาหรบประเทศทเปนลกคานาตาลทรายของพมา ไดแก จน เวยดนาม และยโรป

โครงการพฒนาศกยภาพการแขงขนของการจดการโซอปทาน ของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของไทยเพอรองรบการเปดเขตการคาเสรอาเซยน (AEC) ประจาปงบประมาณ พ.ศ.2556 รายงานการศกษาขนท 1

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ บทท2 การศกษาขอมลทเกยวของกบอตสาหกรรมนาตาลทราย

2-12

4.3 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว




นาตาลทรายแดง /ขาว

- มาตรการและกฎระเบยบทางการคา - โครงการสนบสนนและสงเสรมการคา อตสาหกรรมเชอมโยงกลางนา


ปยชวภาพ

ปารตเตลบอรด

โรงไฟฟาลาว


นาตาลทราย การพฒนา

และปรบปรงพนธออย

ภาครฐ - สปป ลาว

ภาคเอกชน - โรงงานนาตาลทราย - เกษตรกรชาวไรออย


เกษตรกรชาวไรออย - เกษตรกร - โรงงานนาตาลทรายปลกเอง

โรงงานนาตาลทราย - แขวงสะหวนนะเขตและคามวนโดยบรษทตางชาต (ไทย) - บคลากรเทคโนโลย/เครองจกร

โรงงานอตสาหกรรม อน ๆ


ภาครฐ - สปป ลาว

การสงออกตางประเทศ ยโรป และ สหรฐอเมรกา ผานทาง GSP

นาเขา - ไทย


มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ บทท2 การศกษาขอมลทเกยวของกบอตสาหกรรมนาตาลทราย

2-13

ตนนา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) เปนประเทศทมชายแดนตดหลายประเทศ

สามารถเปนประตเชอมโยงการคาไปสประเทศตาง ๆ ในภมภาคได สาหรบการปลกออยและการตงโรงงานนาตาลทรายมกอยทแขวงสะหวนนะเขตและคามวน จดเดนของแขวงสะหวนนะเขต คอมทดน ภมอากาศ ภาษา วฒนธรรม ใกลเคยงกบภาคอสานของไทย รวมทงตงอยบน เสนทางเชอมโยงทางเศรษฐกจแนวตะวนออก - ตะวนตก (East West Economic Corridor: EWEC) ซงตดกบไทย และอยระหวางผบรโภคนาตาลรายใหญของโลก (อนโดนเซย จน) ทาใหขนสงสนคาไดอยางสะดวก เอกชนไทยทลงทนใน สปป.ลาว ไดแก บรษทมตรลาว ซงเปนบรษทในเครอบรษท มตรผล จากด ความตองการในการปลกออยและทาโรงงานท สปป.ลาว มแนวโนมเพมขน ทงความตองการในการขายพนทปลกออยและเพมจานวนโรงงานนาตาลทราย รวมทงความตองการในการบรโภคนาตาลทรายของประชาชน รฐบาล สปป.ลาว จงมแนวโนมในการอนมตพนทสมปทานปลกออยเพมขนอยางตอเนอง เนองจากปจจบนนาตาลทรายทใชบรโภคภายในประเทศสวนใหญพงพาการนาเขาจากไทยเปนหลก กลางนา

การบรโภคนาตาลทรายของ สปป.ลาว เปนไปภายในประเทศ สาหรบอตสาหกรรมทเชอมโยงและสนบสนนอตสาหกรรมออยและนาตาลใน สปป.ลาว คอ โรงงานผลตไฟฟาจากชวมวลโดยใชชานออยเปนเชอเพลง นอกจากนยงสามารถทจะเชอมโยงไปยงโรงงานอน ๆ เชน ปยชวภาพ และ ปารตเตลบอรด เปนตน ปลายนา

นาตาลทรายทผลตไดและนาเขาสวนใหญถกจาหนายเพอบรโภคภายในประเทศเปนหลก ทงในสวนของการบรโภคภายในครวเรอน และการนานาตาลทรายไปใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมอน ๆ เชน อตสาหกรรมเครองดมทวไป เครองดมชกาลง สรา เบยร ผลตภณฑนม อาหาร ขนม/ลกอม สาเหตท สปป.ลาว มการบรโภคนาตาลทรายคอนขางสงเนองจาก สปป.ลาว มการสนบสนนและสงเสรมการคาและสงเสรมอตสาหกรรมการทองเทยวอยางมาก จงสงผลใหมรานอาหารเปดบรการเพมสงขนดวย

ในสวนของการสงออกนาตาลทราย เนองจาก สปป.ลาว ยงอยในกลมประเทศพฒนานอย (LDC) จงไดรบสทธพเศษทางภาษ (GSP) และไดรบโควตาสาหรบสนคาทสงออกไปยงสหภาพยโรปและสหรฐ จงสงผลให สปป.ลาว สามารถสงออกนาตาลไปยงสหภาพยโรป และสหรฐอเมรกาไดในราคาพเศษ

นอกจากน สปป.ลาว ยงมแผนพฒนาจะมงใหเกดการจางงานเพมขน และพฒนาทรพยากรมนษย โดยเฉพาะพฒนาแรงงานใหมทกษะเพอภาคอตสาหกรรม


14

4.4 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของราชอาณาจกรกมพชา

ตนนา กลางนา ปลายนา ธรกจเชอมโยงตนนา อตสาหกรรมเชอมโยงปลายนา

การสงออกตางประเทศ


เวยดนาม ยโรป

ภาครฐ - ไมมการกาหนดโควตาภาษ - สงเสรมการลงทนจากตางประเทศ

- ออกนโยบายและกฎหมายสนบสนน



การพฒนา

และปรบปรงพนธ

เกษตรกรเปนเจาของ


- ไตหวน

- ไทย


ภาครฐ

- สงเสรมการวจยพนธ

ภาคเอกชน - ตางชาตทเขามาลงทน

- โรงงานนาตาลทราย



นาเขา - ไทย - เวยดนาม

นาตาลทรายดบ


- สหรฐ

- จน

บรษทของคนในชาต



15

ตนนา กมพชามพนท 19,100 เฮกตารสาหรบการปลกออย โดยโรงงานอตสาหกรรมนาตาลเกาะกง บรษท

นาตาลขอนแกน จากด (มหาชน) รวมกบ บรษทววอง จากประเทศไตหวน ไดรบสมปทานเปนระยะเวลา 90 ป เรมหบออยในวนท 1 กมภาพนธ 2553 ปจจบนมโรงงานผลตนาตาลทราย 2 แหง แตยงไมสามารถดาเนนการไดอยางเตมประสทธภาพ เนองจากอยระหวางเจรจาดานสทธมนษยชนกบชมชนไมนอยกวา 1,000 ครวเรอนเกยวกบการรกลาพนทการเกษตร จงเกดการควาบาตรของประชาชนในการบรโภคนาตาลทผลตในประเทศ

กมพชานาเขานาตาลทรายโดยมจดประสงคหลก 2 ประการคอ 1) เพอใชบรโภคภายในประเทศ ซงมความตองการบรโภคนาตาลทรายในครวเรอนประมาณเดอนละ 7,000 ตน หรอปละประมาณ 80,000 ตน และ 2) สงออกไปเวยดนาม ดวยเหตผลบางประการทาใหนาตาลทรายซงเวยดนามนาเขาจากกมพชาจะเสยภาษตนละประมาณ 30-40 ดอลลารสหรฐ ในขณะทการนาเขานาตาลทรายโดยตรงจากประเทศตนทางหรอประเทศผผลตอน ๆ จะถกเกบภาษในอตราทสง เชน กาหนดอตราภาษนาเขาภายใต WTO นาตาลทรายขาวท 60 % นาตาลทรายดบท 25% และอตราภาษนาเขาภายใต AFTA อยท 20 % เปนตน หรอไมไดรบอนญาตจากรฐบาลเวยดนามใหมการนาเขา หรออาจระงบการนาเขาเปนการชวคราว (ขอมลจากสานกงานสงเสรมการคาระหวางประเทศ ณ กรงพนมเปญ)

กลางนา จากปญหาการเมองในประเทศทาใหกมพชาไมสามารถผลตนาตาลทรายไดตามเปาท ตงไว จงจาเปนตองพงพาการนาเขานาตาลทรายจากตางประเทศ ไดแก ไทย และเวยดนาม แตหากปใดเวยดนามขาดแคลนนาตาลทราย กมพชาจะเพมการนาเขานาตาลทรายจากไทย และสงตอไปยงเวยดนามแทน ดานราคานาตาลทรายรฐบาลกมพชาจะปลอยใหราคาเสรเปนไปตามกลไกของตลาด ไมมการควบคม และไมมการกาหนดราคาขายสง/ขายปลก หรอการใหเงนอดหนนคาออยขนตา ฯลฯ ปจจบนรฐบาลกมพชาพยายามหาทางสงเสรมการลงทนเพาะปลกออยและผลตนาตาลทรายโดยนกลงทนทองถน หรอจากการลงทนโดยนกลงทนจากตางประเทศ ซงอาศยศกยภาพในเรองของพนทและแรงงานราคาถกทใชเพาะปลกและเกบเกยวออยเปนจานวนมาก จนอาจทาใหกมพชามนาตาลเพยงพอตอการบรโภคในประเทศในอนาคต รวมทงมสวนเหลอเพอการสงออกจนแขงขนกบนาตาลของไทยตลาดอาเซยนและตลาดอน ๆ ได

ปลายนา ในปพ.ศ. 2553 มการลงทนดานอตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตร 13 โครงการ เงนลงทนรวม 38.7

ลานดอลลารสหรฐ เปนการลงทนปลกออยและสรางโรงงานนาตาลทรายของนกลงทนจน จานวน 2 โครงการ คอ โรงงานนาตาลทรายในนามของบรษท Yellow Field (Cambodia) International จากด และบรษท Great Field (Cambodia) International จากด ขอมลจากหนวยงานของกมพชาหลายแหงระบวากลมสหภาพยโรป (EU) มนโยบายปลอดภาษการนาเขานาตาลทรายจากกมพชา โดยบรษทนาตาลขอนแกนเปนผ


16

ถอหนหลกในการผลตนาตาลทรายและสงออกคดเปนรอยละ 70 ของการสงออกทงหมดในกมพชา ปลายปพ.ศ. 2555 กมพชาวางแผนการผลตชอคโกเลตแคลอรตาททาจากผลปาลม ใชชอวา Chocoplam โดยกาหนดเปาหมายทงตลาดในประเทศและตางประเทศ จงมแนวโนมทจะทาใหการบรโภคนาตาลทรายเพมขนตามไปดวย

ทผานมารฐบาลกมพชาไดใหความสาคญกบการลงทนในประเทศเปนอยางมาก จงมนโยบาย สงเสรมและปรบปรงแกไขระเบยบการลงทนใหเออตอนกลงทนตางชาต เชน การอานวยความสะดวกและการใหสทธตาง ๆ ไดแก โครงการทไดรบการสงเสรมหรออนญาตใหนกลงทนโอนเงนตราตางประเทศไดอยางเสรเพอจงใจใหนกลงทนตางชาตเขามาลงทนอนจะสงผลตอการสรางงานทกอใหเกดรายไดกบประชาชนและเรงรด การเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศโดยใหสทธเปนเจาของสนทรพยทกอยางยกเวนทดน แตกสามารถเชาไดนานถง 99 ป และอนญาตใหนกลงทนเปนเจาของกจการบางประเภทไดรอยละ 100 และใหการรบประกนนกลงทนในการกาหนด ราคาสนคาทผลตขน การใหสทธในการสงออกเงนทน ผลกาไรของกจการ และยงสามารถลงทนดวยเงนทนของตนเองทงหมด นอกจากนนในกรณทขาดแรงงานทมฝมอภายในประเทศ กสามารถจางแรงงานตางชาตทมฝมอมาทางานได รวมทงไดเรงปรบปรงกฎระเบยบใหมความโปรงใสและลดขนตอนการขอใบอนญาต ประกอบการลงทนมากขน


17

4.5 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

ตนนา กลางนา ปลายนา ธรกจเชอมโยงตนนา



การจาหนายตางประเทศ

นาตาลทราย อตสาหกรรมทใชนาตาล - อาหาร - ขนมหวาน - เครองดมชกาลง - นาอดลม นาผลไม - ลกกวาด - ผลตภณฑยา

นาตาลทรายดบ/นาตาลทรายขาว/นาตาลทรายขาวบรสทธ

นาตาลทรายขาว/ นาตาลทรายขาวบรสทธ

ภาครฐ - กระทรวงอตสาหกรรมและการคา - สมาคมออยและนาตาล

- มาตรการและกฎระเบยบทางการคา - ขอมลทตยภมพนฐาน - โครงการสนบสนนและสงเสรมการคา - กาหนดโควตานาเขานาตาลทราย

ภาครฐกาหนดโควตาการนาเขา




ภาครฐ - กระทรวงเกษตร และพฒนาชนบท

ภาคเอกชน - โรงงานนาตาลทราย - ความชวยเหลอจากบรษท ตางชาตทมพรมแดนตดกน เชน จน

เกษตรกรชาวไรออย - เกษตรกร - บรษทตางชาต

- สนบสนนพนธออย - สนบสนนองคความร

- กระทรวงเกษตรและพฒนาชนบท - สมาคมออยและนาตาล

โรงงานนาตาลทราย - ผผลตภายในประเทศ - นกลงทนตางชาต ไทย

องกฤษ อนเดย ไตหวน

นาเขา - ไทย - จน - อนเดย

กมพชา


18

ตนนา เวยดนามมพนทปลกออยประมาณ 271,100 เฮกตาร การเพาะปลกออยในเวยดนามขนอยกบสภาพ

ดนฟา ตองพงพานาฝนเปนหลก อกทงพนทเพาะปลกออยของเวยดนามในชวงทศวรรษทผานมามแนวโนมลดลงอยางตอเนอง เนองจากเกษตรกรหนไปปลกพชชนดอนทใหผลตอบแทนดกวา อาทเชน ขาว มนสาปะหลง และยางพารา เปนตน ในการพฒนาและปรบปรงพนธออยของเวยดนามนนมหนวยงานทรบผดชอบ ไดแก กระทรวงเกษตรและพฒนาชนบท และสมาคมออยและนาตาล ซงเปนผดแล ใหความร และใหการสนบสนนเกษตรกร รวมถงเกษตรกรปลกออยทมพนทตดกบประเทศจนจะไดรบความชวยเหลอในดานเทคนคการเพาะปลก พนธออย การพฒนาคณภาพออยจากบรษทผลตนาตาลทรายของประเทศจนทมพรมแดนตดกน

แตการขาดความรวมมออยางใกลชดระหวางเกษตรกรและโรงงานนาตาล มสวนทาใหผลผลตไมเปนไปตามทคาดการณกนไว รวมถงออยในประเทศมคณภาพตาทาใหผลผลตนาตาลทรายในประเทศมคณภาพตาตามไปดวย ดงนนปรมาณผลผลตนาตาลทรายในประเทศจงคอนขางผนผวนและไมเพยงพอตอการบรโภค ทาใหเวยดนามจาเปนตองพงพาการนาเขานาตาลทรายเพมขนในแตละป โดยเฉพาะการนาเขาจากประเทศไทย ซงเปนนาตาลทรายขาวบรสทธทมคณภาพและมราคาตากวานาตาลทรายในประเทศ

การนาเขานาตาลทรายจากตางประเทศของเวยดนาม เปนการนาเขาจากประเทศไทย อนเดย และจน การนาเขานาตาลทรายของเวยดนามคดเปนรอยละ 10 ของความตองการใชในประเทศ โดยนาเขาในรปของนาตาลทรายดบ นาตาลทรายขาว และนาตาลทรายขาวบรสทธ โดยมภาครฐคอกระทรวงอตสาหกรรมและการคา สมาคมออยและนาตาล เปนผกาหนดโควตาการนาเขา ปจจบนประเทศไทยครองสวนแบงตลาดนาตาลทรายดบเกอบทงหมดในเวยดนาม แตตลาดนาตาลทรายขาว และนาตาลทรายขาวบรสทธ ไทยมคแขงทสาคญคอ จน และอนเดย แตถงกระนนกตาม ทงสองประเทศนมกจะสงออกเฉพาะผลผลตในประเทศทมมากเกนกวาความตองการบรโภคในประเทศแลวเทานน

สาหรบมาตรการทางดานภาษ ประเทศไทยถอไดวามความไดเปรยบประเทศคแขงเนองจากเวยดนามไดมการกาหนดอตราภาษนาเขานาตาลทรายจากประเทศคคาทอยในกลมประเทศสมาชกอาเซยน โดยนาตาลทรายนาเขาทอยในโควตาจะถกเกบภาษในอตรา 5% เทานน ขณะทประเทศคคาของเวยดนาม ทไมใชสมาชกอาเซยน จะถกจดเกบภาษนาเขานาตาลทรายดบทอยในโควตา 25% และนาตาลทรายขาวและนาตาลทรายขาวบรสทธทอยในโควตาถง 60% สวนอตราภาษการนาเขานาตาลทรายทกประเภทนอกโควตาทงกลมประเทศทเปนสมาชกอาเซยน และไมใชสมาชกจะอยท 80-100% เทากน (ขอมลจากธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย) กลางนา

ปรมาณการบรโภคนาตาลทรายของเวยดนามอยในระดบตาเพยง 12-13 กโลกรมตอคนตอป หรอประมาณ 1.5 ลานตนตอป เวยดนามจงนาจะมความตองการนาตาลทรายเพมขนอกมากในอนาคต ประเทศเวยดนามมโรงงานนาตาลซงเปนธรกจของคนเวยดนามเองหลายแหง แตพบวาคณภาพของนาตาลทรายทผลตไดโดยเฉพาะนาตาลทรายขาวบรสทธยงมคณภาพไมด เมอเทยบกบนาตาลทรายขาวบรสทธทนาเขาจากตางประเทศ นอกจากนมโรงงานนาตาลทรายทเปนของตางชาตหลายแหงเชนกน ไดแก ไทย องกฤษ อนเดย


19

และไตหวน สาหรบบรษทนาตาลทรายของไทยทไปลงทนในประเทศเวยดนาม ไดแก บรษท เอมเค อนเตอร ชการ จากด ซงเปนโรงงานในกลมของบรษทนาตาลทรายมตรเกษตร จากด ประเทศเวยดนามสามารถผลตนาตาลทรายไดประมาณ 900,000-1,000,000 ตนตอปเทานน ซงไมเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศจงมความจาเปนตองพงพาการนาเขานาตาลทรายจากตางประเทศ

ปลายนา นาตาลทรายทใชบรโภคและนาไปใชในอตสาหกรรมตอเนองในประเทศเวยดนาม เชน อาหาร ขนมหวาน ลกกวาดเครองดมชกาลง นาอดลม นาผลไม และผลตภณฑยา มาจาก 2 สวนดวยกน คอ

1. ผลตและจาหนายในประเทศ สวนใหญเปนนาตาลทรายขาวและนาตาลทรายขาวบรสทธ นาตาลทรายทผลตในประเทศมปญหาในเรองของคณภาพของนาตาลทราย เนองจากออยในเวยดนามมคณภาพตา

2. การนาเขานาตาลทรายขาว และนาตาลทรายขาวบรสทธจากตางประเทศ ปรมาณการบรโภคนาตาลทรายของเวยดนามรอยละ 73 เปนการใชในอตสาหกรรม อาทอตสาหกรรม

อาหารและเครองดม อตสาหกรรมขนมหวาน และอตสาหกรรมยา ขณะทอกรอยละ 27 เปนการบรโภคในครวเรอน สาหรบราคาจาหนายนาตาลทรายในเวยดนามปรบขนลงตามกลไกตลาด ทงน ในภาวะทราคานาตาลทรายในตลาดโลกปรบสงขนมาก เชน ในชวงตนป 2553 จะสงผลใหราคาจาหนายนาตาลทรายในเวยดนามปรบสงขนไปเปน 25,000 ดองตอกโลกรม ซงโดยปกตจะอยท 15,000 ดองตอกโลกรม

การสงออกนาตาลทรายของไทยไปเวยดนามในระยะขางหนาอาจมผลกระทบ เนองจากมการเขาไปลงทนตงโรงงานนาตาลทรายของนกลงทนตางชาตมากขน อาท องกฤษ อนเดย และไตหวน รวมถงนกลงทนของไทย


20

4.6 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของมาเลเซย

ตนนา กลางนา ปลายนา ธรกจเชอมโยงตนนา


อตสาหกรรมทใชนาตาล - อาหาร อาหารฮาลาล - ขนมหวาน ชอคโกแลต แยม ไอศกรม - ผลตภณฑกาแฟสาเรจรป - เครองดม นาอดลม นาผลไม

นาตาลทรายแดง/ขาว/นาเชอม


การนาเขานาตาลทรายดบ - ไทย - บราซล - ออสเตรเลย

ภาครฐ - กระทรวงการคาภายในประเทศ และวเทศสมพนธ - กระทรวงการคาระหวางประเทศและ อตสาหกรรม - ศลกากรมาเลเซย - กรมเพอพฒนาการลงทนสวนภมภาค - สานกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ


รฐบาลกาหนดอตราภาษนาเขานาตาลทรายภายใตอาเซยนของมาเลเซย = 0 % กาหนดโควตาการนาเขา และใชมาตรการคมเขมการนาเขาสนคา


อาหารสตว

ปย

ฟอก ยอมส สารเคม

เชอเพลงชวภาพ



และการเกบเกยว การพฒนา


ภาครฐ - กระทรวงเกษตรและ อตสาหกรรมการเกษตร (Agriculture and Agro-Based Industry)

เกษตกรและภาคเอกชน - เกษตรกรชาวไรออย - โรงงานหรอกลมธรกจ นาตาลทราย - บรษทตางชาตทรวมทน

เกษตรกรชาวไรออย - เกษตรกร - การปลกออยของมาเลเซยใน

ตางประเทศ เชน พมา และอนโดนเซย เปนตน

โรงงานนาตาลทราย - กลมธรกจนาตาลทราย - Malayan Sugar Manufacturing (MSM) - Central Sugars Refinery Sdn Bhd (CSR) - Gula Padang Terap Sdn Bhd (GPT) เปนตน - บรษทตางชาตทรวมทน เชน ญปน ไทย หรอ ไตหวน เปนตน


ยาปฏชวนะ


อนโดนเซย สงคโปร ฮองกง เกาหล นวซแลนด ฟลปปนส และออสเตรเลย

การจาหนายตางประเทศ

กลมธรกจหลกในการสงออก ไดแก - Malayan Sugar Manufacturing (MSM) ในเครอ Kuok - Central Sugars Refinery Sdn Bhd (CSR) ใน เครอ Tradewinds Corporation Holdings


21

ตนนา พนทเพาะปลกออยทสาคญในมาเลเซย ไดแก เมอง Chuping ในรฐ Perlis ทอยทางตอนเหนอสดของคาบสมทรมาเลเซย และตดกบชายแดนประเทศไทย ซงในปจจบนมการขยายพนทเพาะปลกออยในประเทศและขยายไปยงตางประเทศ เชน พมา และอนโดนเซย โดยหนวยงานทเกยวของกบการเพาะปลก ชวยพฒนา สนบสนน และปรบปรงพนธออย ไดแก กระทรวงเกษตรและอตสาหกรรมการเกษตร (Agriculture and Agro-Based Industry) ซงนโยบายของรฐบาลมการสนบสนนทางดานการเงนทมการสรางแรงจงใจทงแบบตวเงน (Financial Incentives) และไมเปนตวเงน (Non-Financing) ทงยงมการสนบสนนดานการวจยและพฒนา เพอสงเสรมการพฒนากาลงคน เพมประสทธภาพและประสทธผลในดานตาง ๆ โดยมสถาบนหรอภาคเอกชนอน ๆ ทเกยวของกบเพาะปลกออย ไดแก สถาบนทางการเงน บรษททเกยวกบเครองจกรกลการเกษตร ผคาผลตภณฑการเกษตร ผประกอบธรกจเพาะปลก/เกบเกยวออย และผประกอบธรกจขนสง เปนตน

กลางนา ประเทศมาเลเซยไมมการกาหนดปรมาณโควตานาเขานาตาลทรายในแตละปวาจะนาเขาเปนปรมาณ

เทาใด แตปจจบนรฐบาลมาเลเซยอนญาตให เพยง 4 บรษท (Millers) เทานนท สามาถนาเขาสนคานาตาลทรายดบ (Raw sugar) จากตางประเทศ บรษทเหลาน จะมโรงงานนาตาลทราย (Refinery) เปนของตนเอง

และนาเขานาตาลทรายดบมาฟอกสเปนนาตาลทรายขาว (Refined sugar) บรษททง 4 ไดแก

1. Malaysian Sugar Manufacturing Sdn. Bhd. (MSM)

2. Central Sugar Refinery Sdn. Bhd. (CSR)

3. Gula Padang Terap Sdn. Bhd. (GTP)

4. Kilang Gula Felda Perlis Sdn. Bhd (KGFP) ปรมาณนาเขานาตาลทรายดบในแตละปของมาเลเซยจะขนอยกบปรมาณความตองการนาตาลทราย

ของผบรโภคภายในประเทศ โดยมกระทรวงการคาภายในประเทศ สหกรณและกจการผบรโภคของมาเลเซย(Ministry of Domestic Trade Cooperative and Consumerism) เปนผดาเนนการและจดสรรนาตาลทรายใหแก 4 บรษท ซงบรษทเหลาน จะตองไดรบใบอนญาตในการนาเขา (Import License) รฐบาลมาเลเซยยงอนญาตใหทงสบรษทนาเขานาตาลทรายขาว (Refined sugar) ได สวนบรษทอน หากตองการนาเขานาตาลทรายขาว จะตองขอใบอนญาตนาเขา (Import License) ซงใบอนญาตดงกลาวมอาย 3 เดอน

นอกจากน รฐบาลมาเลเซยยงมการควบคมราคาและใหการอดหนนนาตาลทรายเพอรกษาเสถยรภาพของราคานาตาลทราย แมวาราคานาตาลทรายในตลาดโลกจะมความผนผวนก ตาม อยางไรกตาม รฐบาลมาเลเซยจะใหการอดหนนเฉพาะนาตาลทรายขาวเทานนเพอผลประโยชนของผบรโภคหรอผคาปลก(Consumers or Retailers) ทงน รฐบาลมาเลเซยมการเซนสญญาระยะยาวกบประเทศผสงออกนาตาลทรายดบ (ประมาณ 4 ปครง) เพอสรางความมนใจวามาเลเซยจะไมประสบปญหาการขาดแคลนนาตาลทรายขาวเพอการบรโภค เจาหนาท ของMinistry of International Trade Industry (MITI) คาดวา ในอนาคต มาเลเซยอาจจะมการนาเขานาตาลทรายจากไทยมากขน เนองจากนาตาลของไทยมราคาถกและสะดวกในการ


22

ขนสงสนคา อนง ปญหาการนาเขานาตาลทรายของมาเลเซยจากไทยทประสบคอ บอยครงท ปรมาณนาหนกของนาตาลทรายทไทยสงมายงมาเลเซยมกตากวาปรมาณนาตาลทรายตามททงสองฝายไดมการตกลงซอขายกน ในชวง ม.ค.-พ.ย. 2555 ไทยสงออกนาตาลไปยงมาเลเซยเปนอนดบ 2 รองจากบราซล ซงมมลคา 281.61 ลานเหรยญสหรฐ เพมขนรอยละ 26.82 จากชวงเวลาเดยวของปกอน ซงมมลคา 222.06 ลานเหรยญสหรฐ โดยการสงออกของบราซลไปยงมาเลเซยลดลงจาก 557.83 ลานเหรยญสหรฐในชวง ม.ค.-พ.ย. 2554 เปน 445.05 ลานเหรยญสหรฐ ในชวงเวลาเดยวกนของปกอนหนา คดเปนรอยละ18.42

การผลตนาตาลทรายขาวในมาเลเซยยงมบรษทตางชาตทรวมลงทน ไดแก ญปน ไทย และไตหวน เปนตน โดยกลมธรกจนาตาลทรายในมาเลเซย เชน MSM Malaysia Holdings Berhad (MSM) เปนกลมธรกจนาตาลทรายชนนาในประเทศมาเลเซยทวางแผนเพมกาลงการผลตนาตาลทรายขาวขน 36% จาก 1.1 ลานตน เปน 1.5 ลานตนภายในปค .ศ . 2016 (อางองจาก http://feldaglobal.com/uploads/site-content/141_MSM% 20AGM%20-%20120613%20 (final).pdf) หรอ Central Sugars Refinery Sdn Bhd (CSR) ในเครอ Tradewinds Corporation Holdings ทครอบครองสวนแบงการตลาดเปนอนดบ 2 ของมาเลเซย และบรษท Gula Padang Terap Sdn Bhd (GPT) ทเนนการนาเขาและสงออกนาตาลทราย เปนตน ซงในปจจบนมาเลเซยมแผนเปดโรงงานนาตาลและขยายกาลงการผลตเพมมากขน ตวอยางเชน จากขอมลของสานกงานคณะกรรมการออยและนาตาลทรายทใหขอมลวาบรษท Admuda Sdn Bhd ใน Kuching จะเพมอตราการผลตเพอรกษาระดบราคานาตาลระหวางคาบสมทรมาเลเซยและเกาะ Sabah/Sarawak ใหมเสถยรภาพ เนองจากตนทนการขนสงของทง 2 รฐ มราคาสงทาใหราคาขายนาตาลสงกวาพนทอน ปจจบนโรงงาน Admuda Sdn Bhd มกาลงการผลต 100,000 ตนตอป จะเพมขนเปน 400,000 ตน ภายใน 3 ป เพอตอบสนองความตองการนาตาลของเกาะ Sabah/Sarawak จานวน 350,000 ตนตอป (ขอมลจาก http://www.ocsb.go.th/th/cms/detail.php?ID=3575&SystemModuleKey =warning) ห ร อ ข อ ม ลจาก Thaisugarmillers.com ใหขอมลวาบรษท Felda Global Ventures Holdings Bhd ของมาเลเซยกาลงเจรจากบหนสวนเพอใชเงนจานวน 4.5 พนลานรงกต เพอซอทดนในพมาจานวน 30,000 เฮกแตร สาหรบปลกออย โดยเงนจานวนดงกลาวมาจากการเสนอขายหนใหกบประชาชนเมอเดอนมถนายน และกาลงพจารณาซอทดนเพมในมาเลเซยและอนโดนเซย

ในสวนของกระบวนการผลตนาตาลทรายสามารถแบงออกไดเปนหลายขนตอน ตวอยางเชน กระบวนการผลตของบรษท Gula Padang Terap Sdn Bhd (GPT) ทแบงออกเปน 17 ขนตอนหลก ไดแก Imported Raw Sugar, Screening, Raw Sugar, Melting, Carbonization, First Filtration, Sulphitation, Second Filtration, Final Filtration, Fine Liquor, Refining Crystallization, Refining Centrifugation, Drying, Cooling, Screening และ Storing เปนตน ซงในสวนของนาตาลทผลตขนสามารถนาไปใชตอยอดกบโรงงานหรออสาหกรรมอน ๆ ในมาเลเซย ไดแก อาหารสตว ปยหมกและจลนทรย การฟอก ยอมส สารเคม ยาปฏชวนะ และเชอเพลงชวภาพ (Bio-Fuel) เปนตน (ขอมลจาก http://www.gpt.com.my/process_raw.htm)

ปลายนา


23

นาตาลทมการจดจาหนายในประเทศมาเลเซยมหลากหลายประเภท เชน นาตาลทรายแดง (Brown Sugar) นาตาลทรายขาว (Refined Sugar) และนาตาลนาเชอม (Liquid Sugar) ซงยงแบงหมวดหมนาตาลยอย ๆ ไดอกเปนหลายแบบ เชน นาตาลทรายหยาบ (Coarse Granulated Sugar) นาตาลทรายปน (Caster Sugar) นาตาลทรายกอน (Cube Sugar) และนาตาลไอซง (Icing Sugar) โดยรปแบบบรรจภณฑของนาตาลทรายมทงถง ซอง กลอง และขวด ซงปจจบนชาวมาเลเซยมการบรโภคอาหารและเครองดมทมสวนผสมหรอใชนาตาลสง (ศนยบรการขอมลเศรษฐกจระหวางประเทศ, 2555) ซงมาเลเซยมการนาเขานาตาลทรายดบ (Raw Sugar) จากหลายประเทศ เชน ไทย บราซล และออสเตรเลย

นาตาลทรายดบทนาเขาจะนามาผานกระบวนการแปรรป เพอจดจาหนายใหกบผบรโภค ซงบางสวนนาไปใชกบอตสาหกรรมทใชนาตาลทราย เชน อตสาหกรรมแปรรปอาหารฮาลาล ขนมหวาน ไอศกรม ผลตภณฑกาแฟสาเรจรป เครองดม และนาอดลม เปนตน อกทงยงมการสงออกไปยงประเทศตาง ๆ ไดแก อนโดนเซย สงคโปร ฮองกง เกาหล นวซแลนด ฟลปปนส และออสเตรเลย เปนตน


24

4.7 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของสาธารณรฐสงคโปร



อตสาหกรรมทใชนาตาล - ขนมหวาน - เครองดมเพอสขภาพ - เครองดมทวไป - ผลตภณฑใหความหวาน - อาหาร - ขนม/ลกอม - ผลตภณฑยา

การผลต นาตาลทราย นาตาลทรายขาว นาตาลทรายดบ

บรรจภณฑใหม เพอสงออกตางประเทศ


Agri-Food & Veterinary Authority of Singapore (AVA) กาหนดมาตรการและกฎระเบยบทางการคาสาหรบสนคาเกษตรกรรม

กระทรวงการคาและอตสาหกรรม จดโครงการสนบสนนและสงเสรมการคาและอตสาหกรรม

นาเขา สหราชอาณาจกร

จน บราซล มาเลเซย ฟลปปนส ไทย กมพชา

อนโดนเซย

นาเขา ออสเตรเลย มาเลเซย สหราชอาณาจกร ไทย อนโดนเซย กมพชา

สงออก ฟลปปนส อนโดนเซย สหรฐอาหรบเอมเรตส ฮองกง พมา

กมพชา บรไน

ธรกจทเกยวของ - รานอาหาร - หางสรรพสนคา - บรษทกระจายสนคา - บรษทจดจาหนาย - ผประกอบธรกจขนสง


25

ตนนา สงคโปรเปนประเทศทมทรพยากรดานปจจยผลต ไดแก แรงงาน และทดน จากด ประกอบกบตนทน

ดานแรงงานทสงกวาประเทศในแถบเดยวกน โดยไมมการกาหนดคาแรงขนตา ดงนน ในการทาธรกจจงตองอาศยการเชาพนทเพาะปลกออยจากประเทศเพอนบาน ไดแก มาเลเซย กมพชา และพมา โดยออยสวนใหญมพนทปลกในประเทศมาเลเซย และไดรบการพฒนาพนธโดยภาคเอกชน นอกจากนนยงมการนาเขาออย และนาตาลดบ เพอมาแปรรปเปนผลตภณฑตาง ๆ เชน นาออย และนาตาลทรายขาว เพอบรโภคภายในประเทศและสงออกตางประเทศ โดยสดสวนการนาเขาออยประมาณ รอยละ 3 ในขณะทการนาเขานาตาลทรายดบอยท รอยละ 97 โดยนาเขาจากสหราชอาณาจกรเปนอนดบหนง รองลงมา ไดแก จน มาเลเซย กวตาเมลา และไทย สาหรบการนาเขานาตาลทรายขาวเพอทาการบรรจภณฑใหมและสงออกขายตอในตางประเทศนน มการนาเขาจากประเทศออสเตรเลยเปนอนดบหนง รองลงมาไดแก มาเลเซย สหราชอาณาจกร ไทย อนโดนเซย กมพชา ตามลาดบ สนคานาเขาไดแกออยและนาตาลทนาเขามาจาหนายในประเทศสงคโปร ไมมการกาหนดโควตาการนาเขา แตสนคาจะตองมคณภาพและผานมาตรฐานของ Agri-Food & Veterinary Authority of Singapore (AVA) (ขอมลจาก International Enterprise Singapore (IE Singapore), Food Regulation)

กลางนา โรงงานผลตนาตาลทรายในสงคโปรมอตสาหกรรมเชอมโยงกลางนา ไดแก อตสาหกรรมเยอกระดาษ

และปยชวภาพ โดยไดรบการสงเสรมสนบสนนดานนโยบายจากภาครฐผานทางกระทรวงการคาและอตสาหกรรม

ปลายนา นาตาลทรายในสงคโปรถกใชบรโภคภายในประเทศประมาณรอยละ 50 ทเหลอถกสงออกไปจาหนาย

ตอยงประเทศเพอนบาน โดยนาตาลทจานายในประเทศสวนใหญ ไดแก นาตาลทรายขาว โดยโรงงานนาตาลจะมธรกจเชอมโยงหลายประเภท เชน อตสาหกรรมขนมหวาน ชอคโกแลต เครองดมเพอสขภาพ ผลตภณฑใหความหวาน เปนตน และเนองจากเปนประเทศทมโครงสรางพนฐาน ระบบการคมนาคม ระบบการสอสาร ทมประสทธภาพ จงทาใหสามารถกระจายสนคาไดรวดเรว ทงในประเทศและนอกประเทศ ภายในประเทศมการกระจายสนคาผานพนธมตรทางธรกจ เชน รานอาหาร หางสรรพสนคา เปนตน ภายนอกประเทศ สงคโปรถอเปนเมองทา มทาเรอ ทาอากาศยานนานาชาต และมรถไฟเชอมตอกบประเทศมาเลเซยทสามารถเชอมตอมายงประเทศไทย ทาใหมความพรอมในการกระจายสนคาไดในหลายชองทาง ประเทศทเปนลกคานาตาลทรายของสงคโปร ไดแก ฟลปปนส อนโดนเซย สหรฐอาหรบเอมเรตส ฮองกง พมา กมพชา และบรไน


26

4.8 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของสาธารณรฐฟลปปนส

กลางนา ปลายนา ตนนา




นาตาลทรายแดง(Muscovado)/ดบ/ขาว/

ขาวบรสทธ

Sugar Trader


นาตาลทรายแดง/

ขาวบรสทธ

ไบโอเอทานอล

Power Cogen




การพฒนา


เกษตรกรชาวไรออย - เกษตรกร

สถาบนการเงน - ธนาคาร - โรงงานนาตาลทราย



ภาคเอกชน - บรษทผลตเครองจกรกล การเกษตร - ผคาผลตภณฑทางการเกษตร เชน ตนพนธ ปย ยาฆาแมลง - ผประกอบธรกจเพาะปลก/ เกบเกยวออย - ผประกอบธรกจขนสง

ภาครฐ - Sugar Regulatory Administration ,SRA - กระทรวงเกษตร

ภาคเอกชน - โรงงานนาตาลทราย - เกษตรกรชาวไรออย - กลมพนธมตรนาตาลอาเซยน ASA (ไทย อนโดนเซย ฟลปปนส)

โรงงานนาตาลทราย - บคลากร - เทคโนโลย/เครองจกร - ASA

Type B

Type A สงออก US


ภาคเอกชน - ผผลต - บรษท สงออก

ภาครฐ -Sugar Regulatory Administration ,SRA - กระทรวงเกษตร - รฐบาล


Type C สารอง US และในประเทศ

Type D สงออกทวโลก


27

ตนนา ฟลปปนสมพนทเพาะปลกออยประมาณ 420,000 เฮกตาร โดยรฐไดสงเสรมผานโครงการตางๆ เชน

สงเสรมการรวมตวของชาวไรขนาดเลกใหเปนวสาหกจทางเกษตรเพอเพมผลผลต ผประกอบการอตสาหกรรมนาตาลทรายของประเทศฟลปปนส ไดรวมจดตงกลมพนธมตรนาตาลอาเซยน (ASEAN Sugar Alliance : ASA) กบผประกอบการอตสาหกรรมนาตาลทรายจากไทย และ อนโดนเซย เพอสรางความแกรงใหกบอตสาหกรรมนาตาลในภมภาค การสนบสนนภาครฐในการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน รวมทงการทาวจยพฒนาพนธออย การเพาะปลก การจดการนา จากนนกรวบรวมนาไปใชในอตสาหกรรมนาตาลของแตละประเทศใหเกดประโยชน

ปจจบนโรงงานนาตาลสวนใหญในฟลปปนส มกาลงการผลตและประสทธภาพนอย ซงสานกงานนาตาลฟลปปนส (SRA) ไดวางแนวทางพฒนาปรบปรงเทคโนโลย ขยายพนทปลกออย เพราะปจจบนโรงงานนาตาลในฟลปปนสขาดแคลนวตถดบออย เพมมลคานาตาล สรางผลตภณฑทหลากหลายหรอเพมมลคา เชน นาตาลออรแกนกส ปรบชมชนเกษตรกรไรออยขนาดเลกใหเปนวสาหกจทางเกษตร ลดปญหาขาดแคลนแรงงานทนยมเดนทางไปทางานนอกประเทศ โดยสงเสรมการใชเครองจกร เทคโนโลยแทน เพมกาลงการผลต ลดตนทน ใชปยถกลง ประกนราคา ปรบปรงประสทธภาพ ระบบชลประทาน

กลางนา นาตาลทผลตในประเทศประกอบดวย นาตาลออย (Cane sugar), นาตาลทรายขาว (Granulated

sugar), และนาตาลทรายแดง (Muscovado sugar) รฐบาลมนโยบายใหเกษตรกรสามารถผลตนาตาลในราคาทสามารถแขงขนไดและมปรมาณเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศ

การบรโภคนาตาลในครวเรอน 57% ใชในอตสาหกรรม 39% และใชในภตตาคาร รานเบเกอรร 4.6% ประเทศฟลปปนสเปนตลาดขนาดใหญดวยจานวนประชากรกวา 100 ลานคน ทาใหฟลปปนสมความตองการสนคาอาหารอยในระดบสง การบรโภคนาตาลภายในประเทศมแนวโนมเพมขนประมาณ อยางตอเนองทกป เนองจากประชาชนในประเทศนยมอาหารรสชาตหวานและเทศกาลการเฉลมฉลอง

ผลพลอยไดจากการผลตนาตาล ไดแก กากนาตาล นาไปผลตแอลกอฮอล และการใชกากออยในการผลตพลงงานไฟฟา ทาใหเกดรายได เกดการจางงาน สรางเงนทนหมนเวยน ในระบบเศรษฐกจ ฟลปปนสเปนตลาดทจะดงดดผผลตเอทานอล เพราะฟลปปนสไดออกกฎหมายใหมการเตมเอทานอล 10% ในนามนเชอเพลงแลว ทาใหตองใชไบโอเอททานอล 486 ลานลตร ในป 2012 ปลายนา

นาตาลในประเทศฟลปปนสไดผลตและขายในระบบ quedan เมอเกษตรกรสงออยเขาโรงงานตองจดแบงเปอรเซนตนาตาลทผลตไดใหรฐ โรงงานจะใหเอกสาร warehouse receipt หรอเรยกวา quedan ไดซงมการจดสรรนาตาลเปน 5 quedans ดงน

“A” เปนนาตาลทจดสรรใหตลาดสหรฐอเมรกา ตามขอตกลงทางพนธมตร


28

“B” เปนนาตาลสาหรบตลาดในประเทศ “C” เปนนาตาลสารองทกนไวและสามารถเปลยนเปน “A” หรอ “B” ไดเมอจาเปน “D” เปนนาตาลทจดสรรไวสาหรบตลาดโลก การสงออกนาตาลไปยงสหรฐอเมรกา 200,000 ตน และ 360,000 ตน ไปยง ญปน เกาหลใต และ

ประเทศอน ๆ ทวโลก รฐบาลฟลปปนสสงออกนาตาลไปยงสหรฐอเมรกาดวยอตราภาษตาซงไดรบการจดสรรโควตาจากตวแทนการคาประเทศสหรฐอเมรกา United States Trade Representative (USTR) ซงประเทศฟลปปนสไดรบการจดสรรโควตา 75,540 ตน นอกจากนรฐบาลฟลปปนสไดสรางความรวมมอกบญปน (Philippines-Japan Economic Partnership Agreement, PJEPA) ในป 2012 โดยรวมทาขอตกลง (Tariff Rate Quota program, TRQ) จดใหมโควตาสงออกนาตาลดบ (raw cane sugar) ไปประเทศญปน ปรมาณ 150,000 ตน และมนโยบายเพมเปน 200,000 ตน ในป 2015


29

4.9 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของสาธารณรฐอนโดนเซย





การจาหนายภายในประเทศ ออย นาตาลทราย

ธรกจทเกยวของ - ผประกอบธรกจเกยวกบออย และนาตาล - โรงงานนาตาลทราย - บรษทนาเขา - บรษทจดจาหนาย - ผประกอบธรกจขนสง

อตสาหกรรมทใชนาตาล - ขนมหวาน - เครองดมเพอสขภาพ - เครองดมทวไป - ผลตภณฑใหความหวาน - อาหาร - ขนม/ลกอม/หมากฝรง - ผลตภณฑยา

นาตาลทรายดบ นาเขา - ออสเตรเลย - ไทย - ฟลปปนส

ธรกจทเกยวของ - รานอาหาร - หางสรรพสนคา - บรษทกระจายสนคา - บรษทจดจาหนาย - ผประกอบธรกจขนสง


30

ตนนา ประเทศอนโดนเซยเปนประเทศผบรโภคนาตาลทรายรายใหญอนดบ 3 ของเอเชย รองจากอนเดย

และจน และเปนผนาเขานาตาลทรายรายใหญอนดบ 1 ของเอเชย โดยตลาดนาเขาหลกของประเทศอนโดนเซย ไดแก ออสเตรเลย ไทย และฟลปปนส โดยการนาเขาประเทศอนโดนเซยจะใหโควตาการนาเขากบ 9 บรษท โดย 5 บรษทเปนรฐวสาหกจ และอก 4 บรษทเปนบรษทเอกชน ไดแก บรษท PT Perkebunan Nusantara (PTPN) II, PT Perkebunan Nusantara (PTPN) VII, PT Perkebunan Nusantara (PTPN) IX, PT Perkebunan Nusantara (PTPN) X, PT Perkebunan Nusantara (PTPN) XI, PTPG Gorontalo, PT Pemukasaitmans Indah, PT IndustriGula Nusantara, PT MaduBuru

ดานการผลตภายในประเทศ พบวา ประเทศอนโดนเซยการผลตนาตาลทรายเพยงชนดเดยวคอ นาตาลทรายขาว (White Sugar) ซ งการผลตนาตาลทรายขาวของประเทศอนโดนเซยมาจากออย (Sugarcane) สวนนาตาลทรายขาวบรสทธ (Refined Sugar) นาเขานาตาลทราบดบ (Raw Sugar) จากตางประเทศ สาหรบการผลตนาตาลทรายขาว (White Sugar) สวนใหญอยท เกาะชวา (Java) ลาปง (Lampung) และ ทางใตของเกาะสลาเวย (South Sulawesi) ดงนนแรงงานสวนใหญของการผลตออยและนาตาลในประเทศอนโดนเซยจงเปนเกษตรกรทเกาะชวา สาหรบพนทการเพาะปลกออยของอนโดนเซยพบวามพนทเพาะปลกออยประมาณ 350,000 เฮกตาร ซงพนทการเพาะปลกออยสวนใหญของประเทศอยทเกาะชวา โดยใหผลผลตสงเกอบ 60% ของผลผลตออยทงประเทศ ฤดการเกบเกยวตนออยและแปรรปนาตาล จะอยประมาณชวงเดอนกรกฎาคม ถง เดอนธนวาคมของทกป นอกฤดเกบเกยวจะอยในเดอนมกราคมถงมถนายน ออยทเพาะปลกไดสามารถปอนเขาสโรงงานผลตได 205,000 ตนตอวน

กลางนา นาตาลทรายสวนใหญทประเทศอนโดนเซยผลตจะเปนนาตาลทรายขาว (White Sugar) สวนนาตาล

ทรายดบ (Raw Sugar) และนาตาลทรายขาวบรสทธ (Refine Sugar) จะนาเขามาจากตางประเทศ โรงงานนาตาลทรายสวนใหญของประเทศอนโดนเซยรอยละ 63 อยทเกาะชาว โดยมโรงงานทอยทเกาะชวา 48 โรงงาน นอกจากนยงอยทเกาะสมาตรา โรงงานผลตนาตาลในประเทศอนโดนเซยมทงสน 63 โรงงาน โดย 54 โรงงาน เปนโรงงานทดาเนนงานโดย SOE (กระทรวงอตสาหกรรม) แรงงานทใชในการผลตนาตาลทรายและปลกออยสวนใหญเปนแรงงานมนษย กาลงการผลตนาตาลในประเทศอนโดนเซย 3.54 ลานตน ปจจบนใชกาลงการผลตเพยง 84% การผลตนาตาลทรายขาวและนาตาลทรายบรสทธโรงงานในอนโดนเซยจะใชนาตาลทรายดบเปนวตถดบ ซงในปจจบนอนโดนเซยยงผลตไดไมพอใชในประเทศจงนาเขานาตาลทรายดบมาผลต ปลายนา

ประเทศอนโดนเซยมการบรโภคนาตาล 3 ประเภท เพอนามาใชในอตสาหกรรมในประเทศ ไดแก 1. Raw sugar : นาตาลทรายดบ โดยนาตาลทรายดบนาเขามาจากตางประเทศ ไดแก ประเทศไทย (รอยละ56) ประเทศบราซล (รอยละ29) ประเทศออสเตรเลย (รอยละ12) และประเทศฟลปปนส (รอยละ2) ผใชหลก คอ โรงงานแปรรปนาตาลทรายซงนาเขานาตาลทรายดบไปละลายและแปรรปเปนนาตาลทราย ขาวบรสทธเพอจาหนายใหกบโรงงานอตสาหกรรมในประเทศอกตอหนง


31

2. White sugar : นาตาลทรายขาว ผลตเองในประเทศผใชหลก คอ โรงงานอตสาหกรรมโดยเฉพาะโรงงานผลตอาหารและเครองดม 3. Refined sugar : นาตาลทรายบรสทธโดยนาเขานาตาลทรายดบจากตางประเทศมาผลต ไดแก ประเทศไทย (รอยละ58) ประเทศออสเตรเลย (รอยละ14) ประเทศอนเดย (รอยละ9) และประเทศเกาหลใต (รอยละ9) ผใชหลก คอ ครวเรอน สวนใหญเปนนาตาลทรายขาวทผลตจากออยทปลกในประเทศ

ความตองการบรโภคนาตาลในประเทศอนโดนเซยอย 5.7 ลานตน (ป 2014) โดยความตองการดงกลาวเกดจากการขยายตวของอตสาหกรรมอาหารและเครองดม รวมทงจานวนประชากรในอนโดนเซยมแนวโนมเพมขน ซงจากตวเลขในป 2012 นาตาลทใชในประเทศอยท 5.2 ลานตน บรโภค 2.8 ลานตน ใชในอตสาหกรรมอาหารและเครองดม 2.4 ลานตน ซงอตสาหกรรมอาหารและเครองดมในประเทศอนโดนเซยนนมแนวโนมดานความตองการเพมขนทกป โดยเฉพาะอตสาหกรรมอาหารประเภท confectionery อาท ลกอม ชอคโกแลต และเบอรเกอรร) โดยในป 2553-2558 มการคาดการณวาจะขยายตวเฉลยรอยละ 3.6 ถง 4 ตอป


32

4.10 หวงโซอปทานของอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายของเนการาบรไนดารสซาลาม







นาตาลทราย อตสาหกรรมทใชนาตาล - อาหาร - ขนมหวาน - เครองดมทวไป

นาตาลทรายแดง/ขาว

ภาครฐ - กระทรวงอตสาหกรรมและการคา


โรงงานนาตาลทราย - ผผลตภายในประเทศ - นกลงทนตางชาต ไทย

องกฤษ อนเดย ไตหวน

การนาเขาจากตางประเทศ มาเลเซย จน UK

นาตาลทรายดบ/แปรรป

ภาคเอกชน - โรงงานนาตาลทราย - ผคาผลตภณฑเกยวกบออยและนาตาลทราย - ผประกอบธรกจขนสง - ผประกอบธรกจจดจาหนาย

รฐจากดโควตา การนาเขา – สงออก


33

ตนนา

ผลผลตทางดานเกษตรของบรไนถอวาตาเมอเทยบกบบรเวณแถบมหาสมทรอนเดย เนองจากพนดนสญเสยความเคม แหงแลง จงไมเหมาะกบการเกษตร สวนใหญจงนาเขานาตาลและนาตาลแปรรปจากตางประเทศมากกวาทจะผลตเอง โดยนาเขาจากประเทศมาเลเซย จน และสหราชอาณาจกร ตามลาดบ มลคาป 2553-2555 โดยทไทยเปนประเทศทสงออกนาตาลทรายใหกบบรไนคดเปนมลคาสงออกรวมใน 10 เดอนแรกของป 2555 อยท 202.8 ลานบาท

กลางนา บรไนไมผลตนาตาลทรายดบภายในประเทศ แตจะนาเขานาตาลทรายดบเพอใชในการผลตนาตาลทรายขาวเพอใหเพยงพอตอความตองการภายในประเทศเทานน

ปลายนา รฐบาลบรไนมมาตรการกบนาตาลโดยการจากดการนาเขา และสงออก ทงนมวตถประสงคเพอความมนคงของอปทานภายในประเทศ มาตรการทมใชภาษของบรไนทเกยวกบนาตาลคอตองขอใบอนญาตนาเขาแบบ G-TO-G ซงภาคเอกชนสวนใหญตองขอใบอนญาตกอนนาเขา อตสาหกรรมเกยวเนองกบนาตาล ไดแก อาหาร ขนมหวาน และเครองดมทวไป

อตราภาษของประเทศบรไนถอวาอยในเกณฑตามากหากเทยบกบประเทศในแถบอาเซยนดวยกน ภาษเงนไดคดในอตรารอยละ 30 เฉพาะบรษทตางชาตทสรางรายไดทเกดขนในบรไนเทานน จากทบรไนเปนสมาชกอาเซยนในป 2558 ทจะมการเปดเสรทางการคานน ภาษนาเขาสนคาทงหมดจะเหลอรอยละ 0 เวนแตสนคาประเภท Sensitive List จะเกบภาษไดตองไมเกนรอยละ 5 ซงไดแก สนคา 2 รายการ คอ ชา และกาแฟ


34

+ ความตองการนาตาลในภมภาคอาเซยนมเปนจานวนมากในขณะทแตละประเทศยงผลตไมพอตอการบรโภค + ความตองการในอตสาหกรรมเกยวเนองมเพมขนทาใหความตองการออยและนาตาลเพมขน + ประเทศเพอนบานในกลมอาเซยนมพฤตกรรมการเลยนแบบการบรโภคของประเทศไทย

+ ใหการสนบสนนแหลงนา พนธออย + ใหการสงเสรมการขยายสายผลตภณฑใหม เชน นาตาลกรวด นาเชอม นาตาลเกลด + ใหการสงเสรมในเรองมาตรฐานสงแวดลอม และพลงงาน

- กฎระเบยบภาครฐไมเอออานวยตออตสาหกรรมเชอมโยง เชน ไฟฟา เอทานอล เปนตน - พระราชบญญตออยและนาตาล ไมทนสมย ซงไมเอออานวยตอธรกจ - มหลายหนวยงานทางานเกยวของในการกากบดแลอตสาหกรรมออยและนาตาล ทาใหขาดความคลองตวในการดาเนนธรกจ - การใหการชวยเหลอและสนบสนนยงไมครอบคลมในปจจยตางๆ ทเกยวของกบการผลตเชน แหลงนา ภาษเครองจกร การประดษฐเครองจกรทนสมย เปนตน - นโยบายทางดานกฎระเบยบของภาครฐยงไมชดเจนและแนนอนในการสนบสนนเกษตรกร

กลยทธการแขงขนในอตสาหกรรม

ปจจยการผลต

อตสาหกรรมเกยวของ

ความตองการทางตลาด

ภาครฐบาล

โอกาส

+ โครงสรางของประชากรโลกมเพมขน + เศรษฐกจของอาเซยนมแนวโนมขยายตวมากขน + คแขงขนรายหลกมตนทนในการเขามาแขงขนในภมภาคอาเซยนสง - WHO มการสรางขอกาหนดลดนาตาลในสวนผสมของอาหาร - เมอมการเปดเสรทางการคาจะทาใหผประกอบการรายยอยไมสามารถแขงขนได - การขยายการลงทนไปยงประเทศในกลม อาเซยนยงมขอจากดเรองเงอนไขในการลงทน

+ ตนทนการขนสงตากวาคแขงในภมภาคอาเซยน + เทคโนโลยการผลตทนสมยเมอเทยบกบคแขงในภมภาพ + พฒนาผลตภณฑ เพมประสทธภาพการผลต - ตนทนการผลตตอไรสงกวาคแขง - เทคโนโลยไมทนสมยเมอเทยบกบคแขงนอกภมภาค

+ มพนธออยหลากหลายสายพนธเหมาะกบพนทแตละพนท + มการวจยพนธออยอยางตอเนอง + ภมประเทศและภมอากาศของประเทศเอออานวยตอการปลกออย + เกษตรกรของประเทศมประสบการณในการปลกออยมากกวาประเทศอนๆ ในอาเซยน + หนวยงานภาครฐใหการสนบสนนอตสาหกรรมออยและนาตาลเมอเทยบกบประเทศเพอนบานในอาเซยน - เทคโนโลยไมทนสมยยงเนนการใชแรงงานคน - ตนทนการผลตสง ผลผลตตอไรตา - มการปลกออยมลกษณะเปนรายยอย กลมเกษตรกรผปลกออยไมยอมรบพนธออยใหม ๆ จากภาครฐ - ขาดแคลนแรงงานทใชในการผลตนาตาล

+ ความตองการในพลงงานมมากขน + ไดรบการสนบสนนทางดานการเงนจากภาครฐ - ระบบการผลตในอตสาหกรรมเกยวเนองยงไมไดมาตรฐาน - ความสมพนธระหวางกลมไมไดรวมกลมกน โรงงานบางแหงเปนคแขงขนกนเอง


35

5. ขอเสนอแนะเชงนโยบายและกลยทธเพอใหอตสาหกรรมออยและนาตาลของไทยสามารถแขงขนไดในตลาดอาเซยน

5.1 ผลการวเคราะห Diamond Model ส SWOT Analysis จดแขง (Strength)

1. มพนธออยหลากหลายสายพนธเหมาะกบพนทแตละพนท 2. มการวจยพนธออยอยางตอเนอง 3. ภมประเทศและภมอากาศของประเทศเอออานวยตอการปลกออย 4. เกษตรกรของประเทศมประสบการณในการปลกออยมากกวาประเทศอน ๆ ในอาเซยน 5. หนวยงานภาครฐใหการสนบสนนอตสาหกรรมออยและนาตาล 6. โรงงานนาตาลทรายมเทคโนโลยการผลตททนสมย 7. โรงงานนาตาลใหการสนบสนนแหลงเงนทนเกษตรกร 8. ตนทนการขนสงตากวาคแขงในภมภาคอาเซยน 9. มการใชแรงงานคนในการเกบเกยวทาใหออยมคณภาพมากกวาคแขงขน 10. ภาครฐใหการสนบสนนในการพฒนาพนธออย 11. ใหการสงเสรมการขยายสายผลตภณฑใหม เชน นาตาลกรวด นาเชอม นาตาลเกลด

จดออน (Weakness)

1. ตนทนการผลตสง ผลผลตตอไรตา 2. มการปลกออยมลกษณะเปนรายยอย 3. ขาดแคลนแรงงานทใชในการผลตนาตาล 4. ระบบการผลตในอตสาหกรรมเกยวเนองยงไมไดมาตรฐาน 5. ความสมพน ธระหวางกลม ไม ไดรวมกลม กน โรงงานบางแหงเปนคแขงขนกนเอง 6. ตนทนการผลตตอไรสงกวาคแขงขน 7. กฎระเบยบภาครฐไมเอออานวยตออตสาหกรรมเชอมโยง เชน ไฟฟา เอทานอล เปนตน 8. พระราชบญญตออยและนาตาลทรายขาดการปรบปรงเปนเวลานาน 9. มหลายหนวยงานทางานเกยวของในการกากบดแลอตสาหกรรมออยและนาตาล ท าใหขาดความคลองตวในการดาเนนธรกจ 10. การให ก าร ช วย เหล อและส นบส นน ย งไมครอบคลมในปจจยตาง ๆ ทเกยวของกบการผลตเชนแหลงนา ภาษเครองจกร การประดษฐเครองจกรทนสมย เปนตน

โอกาส (Opportunity)

1. ความตองการนาตาลในภมภาคอาเซยนมเปนจานวนมาก ในขณะทแตละประเทศยงผลตไมพอตอการบรโภค

อปสรรค (Thread)

1. องคการอนามยโลก (WHO) มการสรางขอกาหนดลดนาตาลในสวนผสมของอาหาร 2. เมอมการเปดเสรทางการคาจะทาใหผประกอบการ


36

2. ความตองการในอตสาหกรรมเกยวเนองมเพมขนทาใหความตองการออยและนาตาลทรายเพมขน 3. ความตองการในพลงงานมมากขน 4. โครงสรางของประชากรโลกมเพมขน 5. เศรษฐกจของอาเซยนมแนวโนมขยายตวมากขน 6. คแขงขนรายหลกมตนทนในการเขามาแขงขนในภมภาคอาเซยนสง

รายยอยไมสามารถแขงขนกบรายใหญได 3. การขยายการลงทนไปยงประเทศในกลมอาเซยนยงมขอจากดเรองเงอนไข

5.2 ผลการวเคราะหแผนการเพมศกยภาพของอตสาหกรรมออยและนาตาลในประเทศไทย

โอกาส อปสรรค จดแขง จดออน แผนการเพมศกยภาพ

มาก นอย มาก นอย แผนการเพมศกยภาพเชงรก (Aggressive)

1. รฐควรสงเสรมการวจยและพฒนาพนธออย เพอใหสามารถเพมผลผลตตอไร ใหสามารถตานทานโรค และรกษาสภาพดน 2. รฐควรมการพฒนาแหลงนา จดการระบบชลประทาน


37

3. รฐควรมการสงเสรมการขยายพนทการเพาะปลกทงในประเทศและในภมภาคอาเซยน

มาก นอย นอย มาก แผนการเพมการพฒนาประเทศ (Turnaround)

1. รฐควรสนบสนนใหเกษตรกรรายยอยรวมตวกน 2. รฐควรสงเสรมการพฒนาเทคโนโลยทใชการผลตในอตสาหกรรมออยและนาตาลตงแตตนนาถงปลายนา 3. รฐควรสนบสนนอตสาหกรรมเชอมโยงทงระบบอยางจรงจง

นอย มาก มาก นอย แผนการปองกนตว (Defensive)

1. รฐควรมการทบทวน ระดมสมอง และทาประชาพจารณกฎหมาย กฎระเบยบและขอบงคบทเกยวกบอตสาหกรรมออยและนาตาล โดยเฉพาะพระราชบญญตออยและนาตาล พ.ศ. 2527 ควรมการยกรางใหม

นอย มาก นอย มาก แผนการประคองตว (Retrenchment)

1. รฐควรเปนตวกลางในการสนบสนนและสงเสรมการสรางความสมพน ธอน ดของผ ม ส วน เกยวของกบอตสาหกรรมออยและนาตาลทงระบบ

5.3 ขอเสนอแนะเชงนโยบายและกลยทธเพอการพฒนาอตสาหกรรมออยและนาตาลเพอการแขงขน

จากการวเคราะหการเพมศกยภาพของอตสาหกรรมออยและนาตาลขางตน สามารถนามาวเคราะหการเพมศกยภาพโดยแยกเปนรายดานไดดงน

5.3.1 การเพมศกยภาพดานปจจยการผลต เพอเพมความสามารถในการแขงขน รฐควรมงไปทการเพมผลผลตตอไร การลดตนการเพาะปลก การเพมคณภาพของผลผลต และการเพมประสทธภาพในการเกบเกยว ซงปจจบนพบวายงเปนปญหาหรอจดออนของอตสาหกรรมออยและนาตาลของไทย นโยบายและมาตรการเหลานไดแก

1.รฐควรมการพฒนาแหลงนา มการจดการดานชลประทานอยางมประสทธภาพทงนเพอใหนาสามารถเขาถงแหลงเพาะปลกออยของเกษตรกรไดอยางทวถง ดวยเหตผลทวาพนทปลกออยมากกวา 80 เปอรเซนต ยงคงตอง อาศยนาฝนทมความแปรปรวนสง ทาใหผลผลตของออยขาดเสถยรภาพตามไปดวย

2. รฐควรสงเสรมการวจยและพฒนาพนธออย


38

2.1 ในการเพมคณภาพของออย ใหมคาความหวานทสงขน ออยไทยมคาความหวานตาเพยงประมาณ 11-12 CCS ในขณะทประเทศออสเตรเลยและบราซลนนคาความหวานของนาตาลอยทประมาณ 13-15 CCS ซงคาความหวานทสงจะหมายถงปรมาณผลผลตนาตาลตอตนออยทสงขนตามไปดวย ดงนนหากมการเพมคณภาพของออยใหสงขนจะสงผลใหตนทนการผลตนาตาลของไทยตาลง

2.2 ใหมผลผลตตอไรทสงขน อกทงรฐตองมมาตรการสนบสนนและชกจงเกษตรกรใหความรวมมอในการเพาะปลกออยทคดคนขนมา ทงนปจจบนผลผลตออยตอไรของไทยประมาณ 10.2 ตนตอไร ขณะทประเทศออสเตรเลย บราซล มผลผลตออยเฉลย 13-14 ตนตอไร และ12.5 ตนตอไรตามลาดบ การมผลผลตตอไรสงกจะชวยลดตนทนการผลต ทงยงสามารถสงออกนาตาลไปแขงขนในตางประเทศดวยตนทนทสามารถแขงขนได

2.3 ใหสามารถตานทานโรค และรกษาสภาพดนไวได เพราะทผานการปลกออยมาอยางตอเนองและยาวนานขาดการบารงรกษาอยางถกตองตามหลกวชาการกอใหเกดความเสอมโทรมของดน นอกจากนการเพาะปลกออยยงตองพบกบการระบาดของโรคและแมลงทสาคญ เชน โรคใบขาว โรคเหยวเนาแดง โรคแสดา และหนอนกอออยชนดตางๆ ลวนเปนปจจยทจากดผลผลตทงสน

3. รฐควรใชมาตรการดานภาษ ในการลดภาษเทคโนโลย เครองจกรสาหรบการเพาะปลกและเกบเกยวออย เพอเปนแรงกระตนใหเกษตรกรหนมาใชเทคโนโลยใหเกดประสทธภาพในการเพาะปลก ชวยลดตนทนคาแรงงานทมแนวโนมสงขน และการขาดแคลนแรงงานในฤดเกบเกยว ซงจะชวยเพมความสามารถในการแขงขนดานราคาในอตสาหกรรมออยและนาตาลระหวางประเทศได

5.3.2 การเพมศกยภาพดานกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบ

1. รฐควรมการทบทวน ระดมสมองฝายทเกยวของ และประชาพจารณกฎหมาย ระเบยบและขอบงคบทเกยวกบอตสาหกรรมออยและนาตาล ใหมความทนสมยกบกาลเวลา โดยเฉพาะ พระราชบญญตออยและนาตาล พ.ศ. 2527 ทหลายฝายเหนวาไมเออตอแขงขน

1.1 ดานการแบงผลประโยชน ทตางเหนไมตรงกนในเรองของความยตธรรม ทงทการเกดขนของ พรบ. มาจากการรกษาความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศ และคมครองรกษาผลประโยชนของชาวไรออยและเจาของโรงงานนาตาล ผมสวนไดเสยโดยตรงในดานการผลตและการจดจาหนาย ตงแตการผลตออยไปจนถงการจดสรรเงนรายไดจากการขายนาตาลทรายทงในและนอกราชอาณาจกรระหวางชาวไรออย และเจาของโรงงานนาตาลทรายเพอใหอตสาหกรรมออยและนาตาลทรายเตบโตอยางมเสถยรภาพและเกดความเปนธรรมแกชาวไรออยเจาของโรงงานนาตาลและผบรโภค

1.2 ดานการปองกนการหายไปของนาตาลในชวงทราคาตลาดโลกสง ระบบของรฐทมอยปจจบนไมสามารถปองกนการหายไปของนาตาลในชวงทราคาตลาดโลกสงได วธการแกปญหากลบสรางผลกระทบใหเกดขนผบรโภคกลายเปนผเสยประโยชนอยางจายอม

2. รฐควรสนบสนนอตสาหกรรมทงระบบอยางจรงจง ดวยอตสาหกรรมออยและนาตาลเปนอตสาหกรรมทศกยภาพในการสรางอตสาหกรรมทเกยวเนองไดอยางมากมาย ฉะนนการกาหนดนโยบาย


39

กลยทธและแนวทางตาง ๆ ควรคานงถงผลกระทบตอการสงเสรมการเตบโตในอตสาหกรรมตอเนอง โดยเฉพาะอตสาหกรรมดานพลงงานไฟฟา และอตสาหกรรมเอทานอล ซงจะเปนการสรางมลคาจากออยและเพมรายได ชวยลดการนาเขาพลงงาน

3. รฐควรสนบสนนใหมการรวมกลมกนในกลมเกษตรกรรายยอย ผประกอบการรายยอย เพอใหมอานาจในการจดหาทน วตถดบมาใชในอตสาหกรรมออยและนาตาล เพอเพมศกยภาพในการแขงขนของอตสาหกรรมออยและนาตาลในตลาดอาเซยน

(aec)ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2556

Documents