abaka 28 12-2015

ԻՐ ԾՆՆԴԵԱՆ 80-ՐԴՏԱՐԵԴԱՐՁԻՆ ԱՌԻԹՈՎ

ԴՈԿՏ. ԱՐՇԱՒԻՐ ԿԷՕՆՃԵԱՆԻ ԳՆԱՀԱՏԱՆՔ ԿԻՍԱԴԱՐԵԱՆԱԶԳԱՅԻՆ ԵՒ ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ԲԱՑԱՌԻԿԻՐ ԳՈՐԾՈՒՆԷՈՒԹԵԱՆ ԿԸ ՊԱՏՈՒՈՒԻ

ՀՀ ՍՓԻՒՌՔԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹԵԱՆՈՍԿԷ ՄԵՏԱԼՈՎ ԵՒ ԱՄԵՆԱՅՆՀԱՅՈՑ ՀԱՅՐԱՊԵՏ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ.ԳԱՐԵԳԻՆ Բ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻՕՐՀՆՈՒԹԵԱՆ ԳԻՐՈՎ

Դեկտեմբեր 19-ին, Գանատահայոց Առաջնորդարանիգ լ խ ա ւ ո ր դ ա հ լ ի ճ ի ն մ է ջ , Ա ռ ա ջ ն ո ր դ Գ ե ր շ . Տ . Ա բ գ ա րԵպիսկոպոս Յովակիմեանի հրաւէրով տեղի ունեցաւ ՆորՏ ա ր ո ւ ա յ ե ւ Ս . Ծ ն ո ւ ն դ ի տ օ ն ե ր ո ւ ա ռ ի թ ո վ Ա ռ ա ջ ն ո ր դ իտարեկան հիւրասիրութիւնը որուն ներկայ էին Թեմական,Ծխական եւ գաղութի տարբեր կազմակերպութեանց ուգործօն ազգայիններու կարեւոր թիւ մը:

Ա յդ առիթով եւ Առաջնորդ Սրբազան Հօր նախաձեռ-նութեամբ յատուկ պատիւի արժանացան կարգ մը ազգա-յիններ: Յատուկ կերպով պատուի արժանացաւ Գանատա-հ ա յ ե ւ Ս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յ ծ ա ն օ թ ա զ գ ա յ ի ն Դ ո կ տ . Ա ր շ ա ւ ի րԿէօնճեան, որ վերջերս նշեց իր ծննդեան 80-րդ տարե-դարձը:

Դոկտ. Կէօնճեան քաջածանօթ է գանատահայութեանինչպէս նաեւ Սփիւռքի եւ Հայրենիքի տարածքին աւելի քանկէս դարուայ վրայ տարածուած իր եզակի բազմերանգ ազ-գային եկեղեցական ծառայութեանց եւ իրագործումներունկապակցութեամբ: Այս առիթով ՀՀ Սփիւռքի Նախարարու-թիւնը զինք պատուած էր իր ոսկէ մետալով, իսկ ՀայոցՀայրապետ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ կաթողիկոսը յղած էր իրՕրհնութեան Գիրը:

Տեղին է յիշել այստեղ թէ տարիներու ընթացքին Դոկտ.Կ է օ ն ճ ե ա ն ա ր ժ ա ն ա ց ա ծ է ա զ գ ա յ ի ն բ ա զ մ ա թ ի ւ բ ա ր ձ ր

Շար. էջ 3

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2015 -2016 :RKOU<ABJI% 28 D:KT:MB:R 2015 :U 4 |OUNOUAR 2016

• VOL. XXXVI, NO 2015-16 • LUNDI, 28 DEC. 2014 & 4 JAN. 2015 • MONDAY, DEC. 28, 2014 & JAN. 4, 2015

Srbaxan Fa\re ke ˜o.anzh Dokt& Ar,auir Khøny;anin FF

S˜iu®qafa\ouj;an Na.ararouj;an bar]rago\n oskh m;tale

NOR TAROUAN NA>A<:MIN^

+:RMAPHS KE <NORFAUOR:NQ M:R ENJ:RZO{N:RE%

I SRTH MA{J:LOW^ OR 2016 JOUAKANE BAR:B:R% ØRFNAB:R

:U >A{A{ TARI ME ELLA| FAMA|N FA|OUJ:AN

I FA|ASTAN :U I SˆIUÂS A<>ARFI

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

Շաբաթ` 19 Դեկտեմբերիգիշերը, ատրպէյճանականներթափանցման գործողու-թիւններու պատճառով ղա-ր ա բ ա ղ ե ա ն - ա տ ր պ է յ ճ ա -ն ա կ ա ն ս ա հ մ ա ն ա գ օ տ ի ի նվրայ զոհուած է 19-ամեայզ ի ն ո ւ ո ր Ֆ ի տ ա ր Ա լ ո յ ե ա ն :Լեռնային Ղարաբաղի Հան-րապետութեան պաշտպա-նութեան նախարարութիւնըկը փոխանցէ, որ գիշերայինգործողութիւններու պատ-ճառով Ատրպէյճան առնը-ւազն երկու սպաննուած եւքանի մը վիրաւոր ունի:

Ներթափանցման փորձէնա ն մ ի ջ ա պ է ս ե տ ք , ա շ խ ա -տ ա ն ք ա յ ի ն ա յ ց ե լ ո ւ թ ե ա մ բՂ ա ր ա բ ա ղ մ ե կ ն ե ց ա ւ Հ ա -յ ա ս տ ա ն ի պ ա շ տ պ ա ն ո ւ -թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր Ս է յ ր ա նՕ հ ա ն ե ա ն : Լ ե ռ ն ա յ ի ն Ղ ա -րաբաղի պաշտպանութեաննախարարութեան փոխան-ցումով, Օհանեան ԼեռնայինՂարաբաղի իր պաշտօնա-կ ի ց , հ ա զ ա ր ա պ ե տ - զ օ ր ա -վար Լեւոն Մնացականեանիո ւ ղ ե կ ց ո ւ թ ե ա մ բ , « հ ա յ կ ա -կ ա ն զ ո յ գ հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ զ ի ն ո ւ ո ր ա կ ա ն

հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ե ւգործողութիւններու համա-դըրման ծրագիրի շրջագի-ծին մէջ ծանօթացած է սահ-մ ա ն ա յ ի ն ի ր ա դ ր ո ւ թ ե ա ն ,հ ա կ ա ռ ա կ ո ր դ ի ո տ ն ձ գ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն , ա յ ս ո ւ հ ե տ ե ւնպատակային կերպով հա-կազդելու ուղղութեամբ տա-ր ո ւ ո ղ ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ո ւ ն ,հանդիպումներ ունեցած էհրամանատարական կազ-մ ի ն ե ւ պ ա յ մ ա ն ա գ ր ա յ ի նզինուորական ծառայողնե-րու հետ»:

Թշնամին կը շարունակէ խախտել զինադադարըՀայկական կողմը ունի մէկ նահատակ

Սարգսեան-Ալիեւ հանդիպումը վերջկը գտնէ առանց որեւէ արդիւնքի

Շ ա բ ա թ ՝ 1 9 Դ ե կ տ ե մ բ ե ր2015-ին, Զուիցերիոյ մայրա-քաղաք Պեռնի մէջ ԵԱՀԿ-իՄինսքի խմբակի համանա-խ ա գ ա հ ն ե ր ո ւ մ ի ջ ն ո ր դ ո ւ -թեամբ Հայաստանի եւ Ատըր-պէյճանի նախագահներունմիջեւ տեղի ունեցաւ հան-դիպում մը` Լեռնային Ղարա-բ ա ղ ի տ ա գ ն ա պ ի խ ա ղ ա ղլուծման ջանքերուն ծիրինմէջ:

Երկու նախագահներունհանդիպումէն ետք, Հայաս-տ ա ն ի ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ցն ա խ ա ր ա ր Է դ ո ւ ա ր դ Ն ա լ -բ ա ն դ ե ա ն լ ր ա գ ր ո ղ ն ե ր ո ւհ ե տ զ ր ո յ ց ի մ ը ը ն թ ա ց ք ի ն ն շ ե ց , ո ր Հ ա -յ ա ս տ ա ն ը կ ը վ ե ր ա հ ա ս տ ա տ է ի ր պ ա տ -րաստակամութիւնը` շարունակելու բանակ-ցութիւնները` բացառապէս խաղաղ միջոց-ներով հասնելու տագնապի լուծման:

Նալբանդեան տեղեկացուցած է նաեւ, թէբանակցութիւններուն ընթացքին քննար-կըուած է սահմանային դէպքերու հետա-քըննութեան մեքանիզմի ստեղծման հարցը,ո ր ո ւ ն հ ե տ կ ա պ ո ւ ա ծ ` հ ա յ կ ա կ ա ն կ ո ղ մ ըվ ե ր ա հ ա ս տ ա տ ա ծ է ի ր պ ա տ ր ա ս տ ա կ ա -մութիւնը: Ինչ կը վերաբերի Ատրպէյճանին,« հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ ն ե ր ը պ ա տ ա ս խ ա ն ի կ ըսպասեն», ըսած է Նալբանդեան:

Հ ա ն դ ի պ ո ւ մ է ն ե տ ք ՝ Ե Ա Հ Կ - ի Մ ի ն ս ք իխմբակի համանախագահները Զուիցերիոյմայրաքաղաք Պեռնի մէջ հրապարակած ենյայտարարութիւն մը, որուն մէջ կը նշուի, որվեհաժողովը նախագահներուն կարելիու-

թ ի ւ ն ը ն ծ ա յ ա ծ է ա ռ ա ն ձ ն ա զ ր ո յ ց ի ձ ե ւ ա -չափով հանդիպումի ընթացքին յստակաց-նելու իրենց դիրքորոշումը:

Մինսքի խմբակի համանախագահներունհ ր ա պ ա ր ա կ ա ծ յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջկ ՛ ըսուի . «Ն ախագ ահները ք ննարկած ենվերջին շրջանին բռնարարքներու դէպքերըե ւ յ ա տ ո ւ կ մ տ ա հ ո գ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ա ծ ե նզ ո հ ե ր ո ւ ն ա ռ ն չ ո ւ թ ե ա մ բ , ն ե ր ա ռ ե ա լ ք ա -ղաքային անձերու շրջանակին մէջ` ծանրզէնքերու օգտագործման պատճառով: Նա-խագահները իրենց աջակցութիւնը յայտ-նած են համանախագահներուն կողմէ տար-ւող աշխատանքին այն առաջարկներունշուրջ, որոնք ուղղուած են շփման գիծին եւհ ա յ - ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն ս ա հ մ ա ն ի ն վ ր ա յբ ռ ն ա ր ա ր ք ն ե ր ո ւ վ տ ա ն գ ն ե ր ո ւ ն ո ւ ա զ ե ց -ման, ներառեալ` հետաքննութիւններու մե-քանիզմ կիրարկելուն:

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 28 DECEMBRE 2015 & 4 JANVIER 2016 - MONDAY DECEMBER 28, 2015 & JANUARY 4, 2016

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Անիի մօտյայտնաբերուած եննախապատմականժայռապատկերներ

Հայկական Անի մայրաքաղաքէն11 քմ. հեռաւորութեան վրայ` Հա-յաստան-Թուրքիա սահմանին մօտԱլէմ գիւղին մէջ յայտնաբերուած ենշրջանին համար կարեւոր նշանա-կութիւն ունեցող տասնհինգ ժայռա-պատկերներ:

Կ ա ր ս ի ն ա հ ա ն գ ի Մ շ ա կ ո յ թ ի ե ւարուեստի ընկերակցութեան ղեկա-վար Վետաթ Աքչաեիւզ յայտնած է,որ Ալէմ գիւղին մէջ յայտնաբերուած15 ժայռապատկերները ղրկուած ենթանգարանային տնօրէնութեան: Անյոյս յայտնած է, որ այս ժայռապատ-կ ե ր ն ե ր ը կ ՚ օ գ ն ե ն ՝ Ա ն ի ի ա մ բ ո ղ ջտ ա ր ա ծ ք ի ն Ի Ւ Ն Է Ս Ք Օ - ի հ ա մ ա շ -խարհային ժառանգութեան ցանկինմէջ ընդգրկումին:

«Իբրեւ տեսին զաստղն,Խնդացին յոյժ յուրախութիւն

մեծ»:(Մատթ. Բ. 10)

Քրիստոս Ծնաւ եւՅայտնեցաւ.

Օրհնեալ է ՅայտնութիւննՔրիստոսի.

Մեզ եւ Ձեզ Մեծ Աւետիս.

Սիրելի բարեպաշտ հաւատաց-եալ ժողովուրդ

Գ ա ն ա տ ա հ ա յ ո ց Տ ի ր ա խ ն ա մԹեմի

Վերստին Ամանորը եւ յաջոր-դող Ս. Ծննդեան տօնը կը բերենմեզ դարաւոր բայց երբեք չհինցողու անսպառ յաւերժական ճշմար-տ ո ւ թ ե ա ն ա ռ ջ ե ւ , թ է պ ա տ մ ո ւ -թեան մէջ երջանիկ օր մը, լուռ ուխ ա ղ ա ղ գ ի շ ե ր մ ը Ա ս տ ո ւ ա ծ ո ւ -թ ի ւ ն ը « ը ն դ մ ե զ » ե կ ա ւ ն ա ե ւմարմնապէս:

2015 թուականն ալ անցաւ յաւերժական անհունիգիրկը եւ մարդկութիւնը մէկ անգամ եւս սրտատրոփյոյսով ու հաւատքով լի կանգնած է Նոր Տարուայ շեմին:

Արդարեւ միասիրտ ու միախորհուրդ դիմաւորենքանգամ մը եւս մեծ եւ սքանչելի աւետիսը մեր Փրկչի՝Յիսուսի Ս. Ծննդեան եւ Աստուածայայտնութեան, այնհաստատուն հաւատքով թէ ամէն տարի մեզ բաշխուողա յ ս ա ւ ե տ ի ս ը կ ա ր ո ղ է օ գ ն ե լ մ ե զ հ ա ն ե լ ո ւ մ ե ր հ ի նզ գ ե ս տ ն ե ր ը ե ւ դ ա ռ ն ա լ ո ւ ն ո ր մ ա ր դ ե ր , ի ն չ պ է ս կ ըպատուիրէ առաքեալը «զգալ զնոր մարդն որ ըստԱստուծոյն հաստատեալ է...» (Եփես. Դ 24):

Ոչ թէ ժամանակի փոփոխութիւն այլ մարդու փոփո-խութիւն ժամանակի մէջ, ահա այս է նոր տարուանհիմնական հարցը:

Փոխանցենք իրարու սիրելիներ հրեշտակէն տրուածՄեծ Աւետիսը՝

« Ո ր ե ղ ե ւ վ ա ս ն ա մ ե ն ա յ նժողովրդեանն»

«Զի ծնաւ մեզ այսօր Փրկիչ»:Օրհնենք զԱյն սիրով եւ սրտով

«Զի վասն մեր մարմնացաւ»:Սուրբ ու երջանիկ այս առիթով

կը մաղթենք, որ խաղաղութեանու արդարութեան արեգակի շո-ղերը իջնան առատօրէն աշխար-հի եւ մարդոց վրայ, որպէսզի աճիհ ո գ ի ն ե ր ո ւ մ է ջ բ ա ր ի կ ա մ ե ց ո -ղ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ մ ա ր դ ի կ ո ւ ա զ գ ե րսորվին զիրար հասկնալ, զիրարյ ա ր գ ե լ ո ւ գ ն ա հ ա տ ե լ ե ղ բ ա յ ր ա -բար:

Ս. Ծնունդով առաւել իմաստա-ւորուած Նոր Տարին դիմաւորենքաղօթքով եւ բարի գործերու կա-տարումով:

Այս առիթով մեր սրտագին ուկ ե ն ա ր ա ր ա ւ ե տ ի ս ը կ ը բ ե ր ե ն քԳ ա ն ա տ ա հ ա յ ո ց Ե կ ե ղ ե ց ա կ ա նԴասուն, Թեմական ու ԾխականԽ ո ր հ ո ւ ր դ ն ե ր ո ւ պ ա տ ո ւ ա ր ժ ա ն

ա ն դ ա մ ն ե ր ո ւ ն , Տ ի կ ն ա ն ց Յ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ ե ր ո ւ ն ո ւԴ պ ր ա ց Դ ա ս ե ր ո ւ ն , Ա ս տ ո ւ ա ծ ա ս է ր ո ւ ա զ գ ա ն ո ւ է րբարերարներուն, ազգային, բարեգործական, կրթականու մշակութային միութիւններու, հաստատութիւններուանդամներուն մաղթելով Տիրոջ առատ օրհնութիւններնու շնորհները անձնական ու հասարակական կեանքիմէջ:

Օրհնեալ ըլլաք դուք եւ թող Ձեր ընտանեկան հար-կերը յաւէտ լեցուին մանուկ Յիսուսի ծննդեան երա-նաւետ աւետիսով:

Շնորհաւոր Նոր Տարի եւ Ս. Ծնունդ

Աղօթքով եւ օրհնութեամբ՝

ԱբգԱր Եպս. ՅովԱկիմԵԱնԱռաջնորդ Գանատահայոց Թեմի

ԱՌԱՋնորԴ սրբԱԶԱն ՀՕր ս. ԾննԴԵԱն պԱՏգԱմԸ

Եւրոմիութիւնը հաստատած է Հայաստանի մէջբարեփոխումներուն ուղղուած 30 միլիոնԵւրոյի աջակցութեան ծրագիրը

Եւրոպական յանձնաժողովը ըն-դ ո ւ ն ա ծ է Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն ա ջ ա կ -ցութեան 30 միլիոն եւրոյի նոր ծրա-գիրը: Աջակցութեան այս ծրագիրըպէտք է օգնէ Հայաստանին կատա-ր ե լ ո ւ բ ա ր ե փ ո խ ո ւ մ ն ե ր , ո ր ո ն քուղղուած են իր քաղաքացիներունա ւ ե լ ի լ ա ւ ա շ խ ա տ ա ն ք ա յ ի ն հ ն ա -րաւորութիւններ տրամադրե լուն ,երկրի ֆինանսական կառավարմանամրապնդման եւ ժողովրդավարա-կան որոշումներու կայացման գոր-ծընթացին, Հայաստանի քաղաքա-ց ի ա կ ա ն հ ա ս ա ր ա կ ո ւ թ ե ա ն մ ա ս -նակցութեան բարելաւման, կը գրէPanorama.am-ը:

Ինչպէս կը տեղեկանանք Եւրո-պ ա կ ա ն յ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի կ ա յ ք է ն ,յայտարարելով աջակցութեան այսփաթեթի մասին, Եւրոպական հա-րեւանութեան քաղաքականութեանեւ ընդլայնման հարցերով յանձնա-կ ա տ ա ր Ե ո հ ա ն ն է ս Հ ա ն ը ը ս ա ծէ․«Այս նորացուած աջակցութիւնըմեր արեւելեան հարեւանին առիթկու տայ վճռորոշ բարեփոխումներիրականացնելու: Սա լաւ նորութիւնէ Հայաստանի քաղաքացիներունհամար, քանի որ այս բարեփոխում-ները, ըլ լայ անիկա աւելի լաւ հան-րային ծառայութիւններու կամ աշ-խատանքի աւելի մեծ հնարաւորու-թիւններու առումով, ուղղակիօրէն

օգտակար պիտի ըլ լայ անոնց հա-մար»:

«Աւելի լաւ որակաւորում` աւելիլաւ աշխատանքի համար» գործո-ղութիւնը, որուն կը տրամադրուի15 մի լիոն եւրօ , պիտի ձգտի բա-րելաւելու Հայաստանի աշխատա-շուկայի եւ աշխատաուժի արդիւ-ն ա ւ է տ ո ւ թ ի ւ ն ` յ ա տ ո ւ կ ո ւ շ ա դ ր ո ւ -թիւն դարձնե լով գիւղատնտեսու -թ ե ա ն ո լ ո ր տ ի ն մ է ջ զ բ ա ղ ո ւ ա ծ ո ւ -թեան:

« Հ ա ն ր ա յ ի ն ֆ ի ն ա ն ս ա կ ա ն ք ա -ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն բ ա ր ե փ ո խ ո ւ մ -ն ե ր ո ւ ծ ր ա գ ի ր ը » , ո ր ո ւ ն կ ը տ ր ա -մ ա դ ր ո ւ ի 1 0 մ ի լ ի ո ն ե ւ ր օ , պ ի տ իուղղուի Հայաստանի մէջ հանրայինծախսերու հաշտուողականութեան,թափանցիկութեան ու արդիւնաւէ-

տութեան բարձրացման` միջազգա-յ ի ն չ ա փ ո ր ո շ ի չ ն ե ր ո ւ ն ե ւ փ ո ր ձ ի նհամահունչ: Այս ծրագիրը պէտք էնաեւ օգնէ կանխելու կաշառակե-րութիւնը:

«Քաղաքացիական հասարակու-թեան հնարաւորութիւններ» ծրա-գիրը, որուն կը տրամադրուի 5 մի-լիոն եւրօ , պիտի ամրապնդէ քա-ղ ա ք ա ց ի ա կ ա ն հ ա ս ա ր ա կ ո ւ թ ե ա նկազմակերպութիւններու կարողու-թեան` արդիւնաւէտօրէն մասնակ-ցելու ժողովրդավարական որոշում-ն ե ր ո ւ ը ն դ ո ւ ն մ ա ն գ ո ր ծ ը ն թ ա ց ի ն :Ծրագիրը պիտի բարելաւէ կազմա-կերպութիւններու կարողութիւննե-րը` ներգրաւուելու քաղաքականու-թեան մշակման ու ուսումնասիրու-թեան:

LUNDI 28 DECEMBRE 2015 & 4 JANVIER 2016 - MONDAY DECEMBER 28, 2015 & JANUARY 4, 2016 • ABAKA • 3

Դոկտ. Արշաւիր կէօնճեան...շար. էջ 1-էն

գնահատականներու եւ պարգեւատրութեանց,իբրեւ արդիւնք իր բազմաթիւ եւ տարածուն ծա-ռայութեանց եւ իրագործումներուն ի նպաստՀ ա յ . Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա ն Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ , Հ . Բ . Ը . Մ . - ե ա ն ,Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան, Թէ-քէեան Մշակութային Միութեան եւ Հայրենիք-Սփիւռք յարաբերութեանց:

Դոկտ. Կէօնճեանին, անցեալին կատարուածգնահատական պարգեւատրութեանց կարգինկ’արժէ յիշել՝

-1978-ին Մոնթրէալի նորակառոյց Հ.Բ.Ը.Մ.Ալեք Մանուկեան Վարժարանի հանդիսասրահ-մարզասրահի անուանումը, «Արշաւիր եւ Նա-տիա Կէօնճեան սրահ», նոյն ինքն հանգուցեալՀ.Բ.Ը.Մ-ի ցկեանս նախագահ՝ Ալեք Մանուկեանիկողմէ որպէս բարձր գնահատանք վարժարանի

յղացման, հիմնադրութեան եւ իրականացմանբացառիկ գործին:

- 1 9 8 1 - ի ն Ս . Ն ե ր ս է ս Շ ն ո ր հ ա լ ի շ ք ա ն շ ա ն ըշնորհուած հոգելոյս Վազգէն Ա. Ամենայն ՀայոցՀայրապետին կողմէ.

-1985-ին Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ շքանշանընոյնպէս շնորհուած հոգելո յս Վազգէն Ա. Հայ-րապետին կողմէ.

-1993-ին ան կը կոչուի «Գանատահայոց Թե-մ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի Պ ա տ ո ւ ո յ Ա տ ե ն ա պ ե տ »օրուայ Առաջնորդ Գերշ. Տ. Յովնան Արք. Տէր-տէրեանին եւ Թեմական Խորհուրդին որոշումով,որպէս Գանատայի նորաստեղծ Առաջնորդու-թեան գլխաւոր հիմնադիրներէն եւ ԱնդրանիկԹեմական Խորհուրդի երկարամեայ Ատենապետ:

-2009-ին, Հայաստանի ԹՄՄ-եան ադաման-դակուռ «Արարատ» շքանշան, որպէս Հայաս-տանի «Ազգ» թերթի յղացող, հիմնադիր անդամ-ներէն մէկը եւ որպէս Ռ.Ա.Կ.եան ԿեդրոնականՎարչութեան Ատենապետ, Սփիւռքի եւ Հայաս-

տ ա ն ի մ է ջ ի ր կ ա տ ա ր ա ծ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ա կ ա նառաջնորդող գործունէութեան համար:

-2011-ին, կը կոչուի «Հ.Բ.Ը.Միութեան Կեդ-րոնական Վարչութեան վաստակաւոր անդամ»( E m e r i t u s ) ա ւ ե լ ի ք ա ն ե ր ե ք տ ա ս ն ա մ ե ա կ ն ե րծառայելէ ետք որպէս Կեդրոնական Վարչութեանանդամ եւ վերջին շրջանի Միութեան իբրեւ Փոխ-Նախագահ:

-2012-ին, Հայաստան Համահայկական Հիմ-նադրամին (Հ .Հ .Հ . ) կողմէ կը ստանայ «ԱզգինՆուիրեալ» (True Patr iot) ոսկէ մետալը: Դոկտ.Կէօնճեան 1992-ին, ՀՀ Նախագահ Լեւոն ՏէրՊ ե տ ր ո ս ե ա ն ի հ ր ա ւ է ր ո վ ա ն դ ա մ ն ե ր է ն մ է կ ընշանակուած էր Հ.Հ.Հ.-ի հիմնադիր Խորհուրդին:

Կ ը շ ն ո ր հ ա ւ ո ր ե ն ք Դ ո կ տ . Ա ր շ ա ւ ի ր Կ է օ ն ճ -ե ա ն ը , ի ր կ ո ղ ա կ ի ց ը Ն ա տ ի ա ն ե ւ զ ա ւ ա կ ն ե ր ՝Ա ն ո յ շ ը ե ւ Լ ո ր ի ն , ա յ ս ն ո ր պ ա ր գ ե ւ ա տ ր մ ա նառիթով: Դոկտորին կը մաղթենք առողջութիւնեւ երկար կեանք:

«ԱպԱգԱյ»

հԱՅրԱՊետԱկԱն շքԱնշԱն, կոնԴԱկ եւ սՓիւՌքինԱԽԱրԱրութեԱն շքԱնշԱններու տուՉութիւն մոնթրէԱԼԱհԱՅ ԱԶԳԱՅիններու

Շաբաթ 19 Դեկտեմբերին Գանատահայոց Առաջնորդութեան կողմէհիւրընկալուած Նոր Տարուան եւ Ս. Ծննդեան ընդունելութեան ընթացքին,աննախընթաց բարձր թիւով Թեմական, Ծխական, յարակից մարմիններու,բարերարներու եւ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Մայր Տաճարի ու Լավալի Ս. ԽաչԵ կ ե ղ ե ց ւ ո յ բ ա ր ե կ ա մ ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յ ո ւ թ ե ա ն Գ ա ն ա տ ա հ ա յ ո ց Թ ե մ իԱռաջնորդ՝ Գերշ. Տ. Աբգար Եպս. Յովակիմեան յառաջիկայ տօնականօրերու առիթով շնորհաւորեց եւ օրհնեց բոլոր ծառայողներուն ու բարձրօ-

րէն գնահատեց անոնց նուիրումը մեր եկեղեցիներու պայծառացմանհ ա մ ա ր : Ա պ ա Ս ր բ ա զ ա ն Հ ա յ ր ը փ ո խ ա ն ց ե ց , ի ր ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա մ բկատարուած, բարձր գնահատանքները եւ պարգեւները հետեւեալ ազգա-յիններուն իրենց բարձրարժէք ծառայութիւններուն առ ի գնահատու-թիւն.

Դոկտ. ԱրշԱւիր կէօնճեԱն-ի իր 80 ամեակի առիթով- Ամենայն Հա-յոց Կաթողիկոսի Օրհնութեան Գիրը ու ՀՀ Սփիւռքահայութեան Նախարա-րութեան բարձրագոյն ոսկէ մետալը.

տօքթ. Արթօ տէմիրճեԱնի – ՀՀ Սփիւռքի Նախարարութեան ոսկէմետալով.

տէր եւ տիկին Վրէժ եւ իմԱստուհի նիկողոսեԱնի – ԱմենայնՀայոց Կաթողիկոսի բարձրագոյն պարգեւը՝ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Առա-ջին Կարգի Շքանշանը ու Հայրապետական Կոնդակը: Բարերար ամոլըիրենց անցեալի զանազան բարերարութիւններուն վրայ կու գան աւելցնել250,000 Ամ. Տոլարի գումար մը «Հայաստան» Համահայկական Հիմնադ-

րամի միջոցաւ հիմնականօրէն վերանորոգելու Արցախի հիւանդանոցնե-րէն մին:

Ներկայ ազգայիններու գնահատական բուռն ծափահարութիւններով ուԱռաջնորդ Սրբազան Հօր Նոր Տարուան եւ Ս. Ծննդեան բարեմաղթութիւն-ներով վերջ գտաւ այս պատմական հիւրընկալութիւնը որուն ներկայ էիննաեւ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Մայր Տաճարի հոգեւոր հովիւ՝ Արժ. Տ. ՎազգէնՔհնյ. Պոյաճեան եւ Լավալի Ս. Խաչ Եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ՝ Արժ. Տ. Կո-միտաս Քհնյ. Միրզախանեան:

Ուորլիք. «Պէտք է լսել Լ. Ղարաբաղի ամբողջ բնակչութեան ձայնը»«Միացեալ Նահանգներու ` Լեռ-

նային Ղարաբաղի տէ ֆաքթօ կա-ռավարութեան հետ կապուած քա-ղաքականութիւնը կը մնայ անփո-փոխ: Մենք կը յարգենք Ատրպէյճա-նի տարածքային ամբողջականու-թիւնը եւ ինքնիշխանութիւնը»: Այսմասին, ըստ «Արմէնփրէս»-ի, ըսածէ ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբակի ամերի-կացի համանախագահ Ճէյմս Ուոր-լիք:

Հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ ը ն շ ա ծ է , ո րտ ա ր ա ծ ք ի հ ա ր ց ը մ ա ս կ ը կ ա զ մ էտագնապին բազմակողմանի լուծ-ման. «Անոր մէջ կը մտնէ նաեւ Լեռ-նային Ղարաբաղի կարգավիճակիորոշումը: Կ՛արժէ նշել, որ արդարա-ցի լուծումը պիտի հիմնուի միջազ-գային իրաւունքին վրայ: Անոր մէջկը մտնէ Հելսինքեան եզրափակիչա ք թ ը ե ւ ո ւ ժ ո ւ ս պ ա ռ ն ա լ ի ք չ կ ի -ր ա ր կ ե լ ո ւ ս կ զ բ ո ւ ն ք ը , ն ե ր ա ռ ե ա լ

նաեւ տարածքային ամբողջակա-ն ո ւ թ ե ա ն ե ւ ի ն ք ն ո ր ո շ մ ա ն ս կ ը զ -բ ո ւ ն ք ն ե ր ը : Ո ՛ չ մ ե ն ք , ո ՛ չ Հ ա յ ա ս -տանը, ո ՛ չ ուրիշ երկիր կ ՛ընդունիԼեռնային Ղարաբաղի վարչակար-գը : Միաժամանակ անհրաժեշտ էլսել Լեռնային Ղարաբաղի ամբողջբնակչութեան ձայնը, ինչ որ նաեւկ ՛ ը ն ե ն Ե Ա Հ Կ - ի Մ ի ն ս ք ի խ մ բ ա կ իհամանախագահները», աւելցուցածէ ամերիկացի համանախագահը:


ՅիՇատակի ԵրԵկոՅ Վահան ԹէքէԵանի Մահուան 70-աՄԵակի առԹիւ

«Վահան Թէքէեանով Կը Զգաստանանք...»«- Եւ թուրքերուն յատկացո’ւր ար-

քայութիւնդ անբաւ...»:Այս ցնցիչ բողոքը գրուած էր յայ-

տագրին 2րդ էջին վրայ:Կիրակի 20 Նոյեմբեր 2015:Մոնթրէալահայ գեղարուեստասէր

հ ա ս ա ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը , խ ո ւ ռ ն ե ր ա մ ,եկած էր յարգելու Վ. Թէքէեանի մահ-ւան 70 ամեակի յիշատակի երեկոն:

Ինչպէս գիրքի մը, կամ յօդուածիմը վերնագիրը, նոյնպէս եւ բացմանխ օ ս ք մ ը , կ ը պ ա ր փ ա կ է ա մ բ ո ղ ջհանդիսութիւն մը: Հետեւաբար բաց-ման խօսքը, լոկ մի քանի խօսք չէ,այլ հանդիսավարը իր ընտրանի բա-ռերով պէտք է ջերմացնէ երեկոյթըո ւ ա ռ ա ջ ն ո ր դ է ն ե ր կ ա ն ե ր ը դ է պ իորոշ ուղղութիւն մը:

Ս ի լ վ ա Ա մ ա տ ո ւ ն ի - Թ ո ք ա թ լ ե ա նայդպէ’ս ալ ըրաւ: Յստակ առոգա-նութեամբ եւ դիւրահաղորդ ձեւով,ան ճարպիկօրէն, իր բացման խօս-քով, կրցաւ ստեղծել ակնկալուածդասական մթնոլորտը:

Ե ւ ա հ ա , ա մ պ ի ո ն բ ա ր ձ ր ա ց ա ւՏիկ. Վարդի Դանիէլեան: Շատ ան-գամ ներկայացուած Թէքէեան մը, դժուար պիտի ըլլար մօտ 30-40 վայրկ-եանի ընթացքին, նորութիւններով ու հետաքրքրական ձեւով ներկա-յացնել: Սակայն Տիկ. Դանիէլեան, առոյգ ոճով ու խիստ ուսումնասիրուածտուեալներով, մեզ մագնիսացուց մինչեւ վերջ: Ան գունաւոր շարժանկարիմը գեղեցկութեամբ մեր երեւակայութենէն անցուց Վ. Թէքէեան քերթողին

դաւանանքը, յետոյ անցնելով կենսագրական գիծերէն, Օշականի ուսում-նասիրութիւններով համեմած, կամ փրօֆ. Աւետիս Սանճեանի «Նամա-կանի»էն ազդուելով, ան ճամբորդեց «Խնջոյք»էն մինչեւ «Հանըմ»ը մինչեւհասաւ բուն նիւթին «Վահան Թէքէեան» իրաւ բանաստեղծը: Իսկ իբրեւեզրակացութիւն Տիկ. Վարդի Դանիէլեան փակեց իր զգայացունց բանա-խօսութիւնը հետեւեալով՝ «Վարուժանով կը հպարտանանք: Դուրեանով կըտառապինք: Մեծարենցով կ’անուշնանք: Վահան Թէքէեանով կը զգաս-տանանք»:

... Որոտնդոստ ծափահարութիւններ:Հանդիսութենէն թէեւ անցած են օրեր, սակայն Վրոյր Մուղալեանի ձայնը

մեր ականջներուն, իսկ շունչը մեր սրտերուն մէջ է տակաւին: Սիւրմէլեանիկողմէ ուղղուած նամակը՝ Թէքէեանի, իսկ աւելի վերջը՝ «Բարձրացում»ը իրիւրայատուկ ոճով, Վրոյր, անջատեց մեզ, մեր առօրեայ հասարակականվայրկեաններէն ու վերացուց մեզ դէպի մարդկային ազնուութեան ուկեանքի իրականութեան նուրբ սկզբունքները:

Ասմունքներու շարքը գրեթէ պիտի սկսէր ու անշուշտ պիտի վերջանարՎիգէն Ֆռունճեանի ուժեղ շունչով: Նախ, «Պիտի ըսենք Աստուծոյ»ն տար-բեր ու նոր մեկնաբանութեամբ, ան կը խօսէր մեզի հետ, կը համոզէր մեզիդէպի այն դաժան ըմբոստութիւնը՝ Աստուծոյ հանդէպ, ուր հայը՝ կրածդառնութենէն ետք կը նախընտրէ դժոխքը, հեգնօրէն թողելով դրախտը՝

թ ո ւ ր ք ի ն : Վ ի գ է ն , պ ա հ մ ը , հ ա ր ա -զատօրէն, մեզ համոզեց այդ ըմբոս-տութիւնը:

Արմէն Քէպէքի Ալեք ՄանուկեանՎրժ.ի աշակերտութիւնը ՝ մօտ 15,իրենց դպրոցական համազգեստով,ե կ ա ծ է ի ն կ ա տ ա ր ե լ ո ւ , խ մ բ ա յ ի նա ր տ ա ս ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ՝ « Ա ղ օ թ ք վ ա ղ -ւան սեմին առջեւ» համաչափ, զգա-ց ո ւ մ ո վ ե ւ մ ա ն ա ւ ա ն դ գ ի տ ա կ ց ո ւ -թ ե ա մ բ : Ա հ ա ւ ա ս ի կ վ ա ր ժ ա ր ա ն իտնօրէնութիւնն ու ուսուցչութիւնը,ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ մ ի ա ց ե ա լուժերով տիկք. Վարդուհի Ֆստքճ-եանի եւ Վարդի Դանիէլեանի, որ կըպատրաստեն հայ ոգիով սնած նորսերունդ մը:

Ա ր փ ի Ս ո ղ ո մ ո ն ե ա ն բ ե մ ա կ ա նարտայայտութեամբ՝ խօսքերը ուղ-ղած զինք ներշնչող Թէքէեանի դի-մանկարին, կարծես մենախօսութիւնմ ը ն է ո ր կ ը կ ա տ ա ր է ր « Ե ս ս ի ր ե -ցի»ով: Արփի, իր ձայնի ելեւէջներովո ւ դ է մ ք ի ա ր տ ա յ ա յ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ

մեզի դրաւ մաքուր ՝ սիրային ու վի -պական մթնոլորտի մէջ:

Յաջորդեց գեղեցիկ ու զօրաւոր գեղարուեստական հակադրութիւն մը:«Ահաւոր բան մը այնտեղ»ը Ալեքսիա Կէօնճեան-Խաչիկեանի կատա-րումով: Ալեքսիա ցնցեց մեզ, իր ամէն մի շունչը, ձայնի յուզումով ու պոռթ-կումներով: Մէկ խօսքով իր հետը՝ մենք ալ զգացինք այդ ահաւորը, որ գոր-ծուած էր 100 տարիներ առաջ... եւ այդ ջարդուողը մե’ր ազգն էր:

You boys & girls ով յայտնութիւն մըն էր Անգինէ Աբարտեանը, իր նուրբ,շնորհալի եւ սահուն ոճով: «Դուք աղջիկներ եւ տղաք»ը թարգմանութիւննէր համաշխարհային տիտղոս ունեցող, բեմադրիչ եւ դերասան՝ ԺիրայրԲաբազեանի: Իսկ վերջին տողը հայերէնով կրկնուած ու վերջացած՝գողտրիկ երեւոյթ մըն էր:

Յ ա յ տ ա գ ր ի ն ա յ լ ա զ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը պ ա տ ճ ա ռ դ ա ր ձ ա ծ է ր յ ա ջ ո ր դ ա կ ա նսահունութեան ու հետաքրքրական ընթացքին:

Թամար Փանոսեան դաշնակի ընկերակցութեամբ Սամուէլ Քէօշկէր-ե ա ն ի , փ ա յ լ մ ը ե ւ ս կ ’ ա ւ ե լ ց ն է ր ե ր գ ա ր ո ւ ե ս տ ի ե ր կ ն ա կ ա մ ա ր ի ն վ ր ա յ :«Կ’անձրեւէ տղաս»ը (երաժշտ. Համբարձում Պէրպէրեանի) այդ դժուարինե ր գ ը ՝ մ ա ր տ ա հ ր ա ւ է ր մ ը ն է ր Թ ա մ ա ր ի հ ա մ ա ր : Ս ա կ ա յ ն ա ն ա ռ ա ջ -

նորդութեամբ Սամուէլի այդ մարտահրաւէրը շրջեց յաղթանակի:Հուսկ, ուրեմն ներկայացուեցաւ «Եկեղեցին Հայկական»ը: Կ’ըսենք

ներկայացուեցաւ, որովհետեւ խառնուած էր բեմական երեւոյթներու: Մէկա ն կ ի ւ ն ը կ ա ր ծ ե ս կ ը հ ա ն գ չ է ր խ ո ր ա ն ը . վ ր ա ն մ ո մ ե ր ո ւ ծ ա ղ ի կ ն ե րշրջապատած Թէքէեանի նկարը: Երկիւղածութեամբ մուտք կը գործէինՔրիստինա Տէր Ստեփանեանն ու Արփի Սողոմոնեանը, եկեղեցականշապիկներ հագած ու գլուխները ծածկած ճերմակ քօղերով:

Մոմերուն բոցերը, սրբատառ արտասանութեանց միաձու լուած շու-քերը, եկեղեցիներու զանգերն ու «Սուրբ-Սուրբ»ի շշուկը, տուին իսկա-կան վայելքը Մեծն Բանաստեղծին գլուխ-գործոցին: Իսկ Վիգէն Ֆռունճ-եանի վերջին մուտքը արդարացուց «Երգն է միշտ յաղթութիւն»ը Հայաս-տանեա’յց եկեղեցւոյ:

Շար. էջ 5

Wardi Danihl;an

Silwa Amatouni Joqajl;an

Armhn Qhphq Al;q Manouk;an warvarani a,ak;rtn;r


ՎԱՀԱՆ ԹԷՔԷԵԱՆԻ ՀԵՏ ... 75 ՏԱՐԻ ԵՏՔՀազիւ վեց տարեկան տղեկ մը,

հօրս ձեռքէն բռնած, Գահիրէի Հէլ-ւան երկաթուղագծի կայանին մէջշ ո գ ե կ ա ռ ք ի ն կ ը ս պ ա ս է ի ն ք , ե ր բհայրս ըսաւ՝ «Նայէ’, լա’ւ նայէ. այդմարդը Վահան Թէքէեանն է»: Ծանրվերարկու մը հագուած, եւրոպականգլխարկով, հանդարտ քալուածքով,տխրադէմ անցաւ ան ...:

75 տարի ետք, աշնան պայծառառաւօտ մը, երբ կ’այցելէի Հայաս-տանի պատմական Կարբի աւանիՎահան Թէքէեանի անուան դպրո-ցը, մուտքին, իր ամբողջ հասակովկ ը յ ա յ տ ն ո ւ է ր Վ ա հ ա ն Թ է ք է ե ա -ն ի ա ր ձ ա ն ը : Կ ա ր ճ պ ա հ մ ը ա կ -նարկս սեւեռեցի Հէլուանի կայարա-ն ի « մ ա ր դ ո ւ ն » ա ր ձ ա ն ի ն : Ն ո յ նծանր վերարկուն, գլուխը թեթեւ մըհ ա կ ա ծ դ է պ ի գ ե տ ի ն , մ տ ա ծ կ ո տ ,տ խ ո ւ ր մ ա ր դ ն է ր ՝ Վ ա հ ա ն Թ է ք է -եանը ...:

Շրջեցանք դպրոցը առաջնորդու-թ ե ա մ բ վ ա ր ժ ա ր ա ն ի տ ն օ ր է ն ի ն :Ամենուրէք աշակերտական ստեղ-ծագործումներ՝ Վահան Թէքէեանինկարներ, իր խօսքերէն քաղուածք-ներ, արտասանութիւններ . . . : Յի-շեցի՝ «Լեզուն անոյշ, զոր խօսեր էինանոյշ տղաքներ, գուցէ խօսող չու-նենայ ... հարիւր տարի ետք»:

Վարժարանէն հրաժեշտ առնելուպահը պիտի զուգադիպէր մանկա-պարտէզի բաժնին զբօսանքին հետ:Ստուար խումբ մը մանուկներու կըճ ռ ո ւ ո ղ է ի ն հ ա յ ե ր է ն ո վ , ն ո յ ն ի ն ք նՎահան Թէքէեանի արձանի ոտքե-րուն շուրջ, անոր տխուր նայուած-քին տակ: Այս անգամ իր դէմքին սե-ւեռուած նայուածքս գամուած մնացաւելի երկար: Արդեօ՞ք տխրամածդէմքին վրայ կը յամենար գոհունա-կութեան թեթեւ շուք մը, ի տես իրոտքերուն տակ հայերէնով ճռուո-ղող հայ մանուկներուն: Արդեօ՞ք կըսփոփուէր մեծ բանաստեղծին սիր-տը ու տառապած հոգին: Տեսի՞լք էրթէ՝ լոկ ցանկութիւն:

Բայց ուզեցի ըսել Անոր. «Մեծա-յարգ Ընկեր Թէքէեան, գիտէ՞ք որանկախացաւ Հայաստանն ու Ար-ց ա խ ը , ո ր ո ն ք հ ա շ ո ւ ի ա ռ ն ո ւ ե լ ի քիրականութիւններ դարձած են մի-ջազգային քաղաքական կեանքինմէջ: Այսօր, աշխարհի գրեթէ բոլորա ս պ ա ր է զ ն ե ր ո ւ մ է ջ ա ռ ա ջ ա տ ա րդիրքերու վրայ հայեր կը գտնուին:Պետական եւ մասնագիտական մի-ջոցներով աշխատանք կը տարուիկասեցնելու հայ լեզուի նահանջը:«Ահաւոր բան»ը որ կատարուեցաւ«մութին մէջ» հարիւր տարի առաջ,

ա յ լ ե ւ ս դ ժ ո ւ ա ր է ժ խ տ ե լ ն ո յ ն ի ս կզայն իրագործողներու շառաւիղնե-ր ո ւ ն կ ո ղ մ է : Մ ե ր ա ր դ ա ր դ ա տ ըամէն օր քիչ մը աւելի կը մօտենայիր արդար լուծումին: Արժանավայելկ ե ր պ ո վ յ ի շ ա տ ա կ ե ց ի ն ք Հ ա ր ի ւ -ր ա մ ե ա կ ը մ ե ր ս ր բ ա ց ե ա լ ն ա հ ա -տակներուն: Ոգեկոչեցինք Ձեր նա-

հ ա տ ա կ գ ր չ ե ղ բ ա յ ր ն ե ր ո ւ ն ա ն մ ե ռյիշատակը, որոնց ցաւը դուք կրե-ց ի ք Ձ ե ր ա մ բ ո ղ ջ տ ա ռ ա պ ա կ ո ծկեանքի մինչեւ վերջին օրը: Բայցթ ո ղ ս փ ո փ ո ւ ի Ձ ե ր հ ո գ ի ն , ո ր ո վ -հետեւ հակառակ բոլոր ընկրկում-ներուն, «Կանք, ու պիտի լինենք»...:

Յ. Ա.

Վահան Թէքէեանով կը...Շար. էջ 4-էն

Ձ ա յ ն ի ե ւ լ ո յ ս ի ա ր հ ե ս տ ա գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ը ՝ Ս ա ք օ - Վ ա չ է Պ ո յ ա ճ ե ա ն ի ե ւերաժշ . համադրումը Տարօն Նազիրկանեանի ամբողջացուցին յաջո-ղութեան օղակը:

Ահա առիթը անգամ մը եւս ստեղծուած էր, որ Թէքէեան Մշակութայինմարմնի Ատենապետ՝ Տիար Արթօ Մանուկեանի շնորհակալական խօսքը՝ուղղէր Ալեք Մանուկեան Վարժարանի աշակերտութեան, անոնց ետինկ ա ն գ ն ո ղ ո ւ հ ա յ մ շ ա կ ո յ թ ը պ ա հ պ ա ն ո ղ ծ ն ո ղ ք ն ե ր ո ւ ն մ ա ն ա ւ ա ն դվարժարանի տնօրէնութեան ու բոլոր մասնակցողներուն:

Յարգելի Ատենապետը մասնաւորաբար յիշեց Տիկ. Վարդի Դանիէլեանիաշխոյժ ներդրումը, գլուխ հանելու համար սոյն բարձրորակ դասական

մշակութային երեկոն:Հաւաքոյթը վերջ չէր գտած: Ճոխ պատուասեղաններու շուրջ եւ տիկ.

Բ ա ն ա խ օ ս ո ւ հ ի ի ն ա ռ ա ջ ա ր կ ո վ , զ ի ն ք շ ր ջ ա պ ա տ ա ծ , խ օ ս ե ց ա ն ք ո ւընկերային մթնոլորտի մէջ անգամ մը աւելի լեցուեցանք հայկական ոգիով,Օշականի վերլուծումներով ու այլ զանազան հոգեպարար նիւթերով... եւժամանակը կը սահէր անզգալաբար...

***

Եթէ ոմանք համարձակին հարցնել թէ,- «Ո՞ւր են մեր երիտասարդները»,մենք հպարտութեամբ կրնանք պատասխանել թէ, հեռուն պէտք չէ փնտռելզանոնք. անոնք հո’ս են, Թէքէեան Մշակ. Միութեան մէջ – կամ որեւէհայկական օճախ-զբաղուած, գեղարուեստական ծրագիրները մշակելու:Անոնք՝ բոլորն ալ երիտասարդներ, ոչ մէկ ջանք խնայեցին արժանավայելկ ե ր պ ո վ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ո ւ Վ ա հ ա ն Թ է ք է ե ա ն մ ը – խ ո ր ո ւ ն կ ն ի ւ թ մ ը ո ւ

դժուարին մարտահրաւէր մը: Ամէն մէկ ջիղի պրկում ու ամէն մէկ երակիզարկ տրամադրուած էր միա՛յն ու միայն մէկ իրողութեան մը՝ պատրաստելգրեթէ կատարեալ, հայկական արուեստի օրինակելի երեկոյ մը:

ՆԵՐԿԱՅ ՄԸ

Qristina Thr St;˜an;an% Wighn ~®ouny;an ;u Ar˜i So[omon;an

Samouhl Qhø,khr;an

Wro\r Mou[al;an% Al;qsia Khøny;an->acik;an% Anginh Abart;an


Մատաթ Բ. ՄաՄուրեան

Կիրակի Դեկտեմբեր 6, 2015-ինկէսօրէ ետք ժամը 2:00-ին, եկեղեց-ւոյս «Մակարոս Արթինեան» շքեղօ-րէն զարդարուած սրահին մէջ Պաշ-տօնական Ճաշկերո յթ-հանդիսու -թեամբ մը նշուեցաւ Ս. Երրորդու-թիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ ծուխիկազմաւորման 87-րդ տարեդարձը իներկայութեան հոծ բազմութեան:

Ս ո յ ն ձ ե ռ ն ա ր կ ը կ ը հ ո վ ա ն ա ւ ո -րէր Թեմիս Բարեխնամ Առաջնորդ՝Գերշ. Տ. Աբգար Ս. Եպս. Յովակիմ-եան:

Պ ա տ ո ւ ո յ ս ե ղ ա ն ը Ա ռ ա ջ ն ո ր դՍրբազան հօր կողքին տեղ գրաւածէին, Ս. Երրորդութիւն Հայց. Առաք.Եկեղեցւոյ Հոգեւոր հովիւ՝ Արժ. ՏէրԶարեհ Աւագ. Քհնյ. Զարգարեան եւերէցկին Նայիրա Զարգարեան, Թե-մ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի Ա տ ե ն ա պ ե -տուհի՝ Տիկին Աբէթ Ալբայ եւ Պրն.Արա Ալբայ , Ծխական ԽորհուրդիԱ տ ե ն ա պ ե տ Պ ր ն . Օ հ ա ն ե ւ Տ ի կ .Ա ն ի թ ա Օ հ ա ն ն է ս ե ա ն , Հ . Հ . Պ ա տ -ւակալ Հիւպատոս (Թորոնթօ-Օնթա-րիօ) Պրն. Ռիչըրտ Պերճ Սվազլեան,«Պապայեան» Հիմնարկի Ատենա-

պետ՝ Պրն. Հայկ եւ Տիկ. Ալիս Սել-եան եւ եկեղեցւոյս Տիկնանց Միու-թեան Ատենապետուհի՝ Տիկ. Ժագ-լ ի ն Ի ս ա ղ ո ւ լ ե ա ն ե ւ Պ ր ն . Մ ա ս ի սԻսաղուլեան: Ի պատուի էին նաեւգ ա ղ ո ւ թ ի ս մ է ջ գ ո ր ծ ո ղ կ ա զ մ ա -կերպութիւններու ներկայացուցիչ-ներ, նախկին Ծխական Խորհուրդիանդամներ, կնքահայրեր եւ բարե-րարներ:

Ներկաները յոտնկայս ունկնդրե-ց ի ն Գ ա ն ա տ ա յ ի ե ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն իքայլերգները, որմէ ետք ԱռաջնորդՍ ր բ ա զ ա ն Հ ա յ ր ը օ ր հ ն ե ց ս ե ղ ա ն -ները, եկեղեցւոյս երիտասարդացիե ւ « Ս ա ս ո ւ ն » Պ ա ր ա խ ո ւ մ բ ի ա ն -դամ/անդամուհիները, կատարեցինճաշի անթերի սպասարկութիւնը :Բ ա ց մ ա ն խ օ ս ք ո վ հ ա ն դ է ս ե կ ա ւեկեղեցւոյ երիտասարդացի անդա-մուհիներէն Օրդ. Թամար Աթիք:

Մէջ ընդ մէջ կենացի բաժակներբարձրացուեցան Ազգիս ՎեհափառՀ ա յ ր ա պ ե տ Ն . Ս . Օ . Տ . Տ . Գ ա ր ե գ ի նԲ.ի, Մայր Հայրենիքի, Առաջնորդ՝Աբգար Սրբազանի եւ եկեղեցւո յսհովիւ Տէր Զարեհ Աւագ Քահանայի,մաղթելով իրենց արեւշատութիւն:

Աննա Աւետիսեանի կողմէ պատ-

րաստուած, Ս. Երրորդութիւն Հայց.Առաք. Եկեղեցւո յ վերջին շրջանիյիշատակելի դրուակներ ներկայաց-նող տեսերիզը, հետաքրքրութեամբդիտուեցաւ:

Գեղարուեստական յայտագրինի ր ե ն ց մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը բ ե ր ի նեկեղեցւոյս Ս. Սահակ եւ Ս. ՄեսրոպԱ զ գ . Շ ա բ ա թ օ ր ե ա յ Վ ա ր ժ ա ր ա ն իաշակերտները փունջ մը խմբերգ-

ներով , ղեկավարութեամբ ՆատաՆաւասարդեանի, եկեղեցւոյս «Սա-սուն» Պարախումբի պարման-պար-մանուհիները , ղեկավարութեամբպարուսոյց Սեւակ Աւագեանի, ելոյթունեցան փունջ մը հայկական խան-դավառ պարերով: Բարի մաղթանք-ներու մթնոլորտի մէջ ներս բերուե-ց ա ւ տ ա ր ե դ ա ր ձ ի կ ա ր կ ա ն դ ա կ ը ,ապա տեղի ունեցաւ մոմավառու-թիւն մասնակցութեամբ ԱռաջնորդՍրբազանի, պատուոյ սեղանի, հիւ-ր ե ր ո ւ , Ծ խ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ա ն -դամներու եւ բարերարներու:

Եկեղեցւոյս Ծխական Խորհուրդիանունով Ատենապետ Պրն. ՕհանՕ հ ա ն ն է ս ե ա ն շ ն ո ր հ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ նյայտնեց հոգեւոր հովիւին, յարա-կից մարմիններուն, կազմակերպիչյ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ ի ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւա ն դ ր ա դ ա ր ձ ա ւ ե կ ե ղ ե ց ի է ն ն ե ր ստարուած աշխատանքներուն:

«Պապայեան» Հիմնարկի ատե-նապետ Պրն. Հայկ Սելեան, շնորհա-ւորեց եկեղեցւոյս տարեդարձը եւինչպէս անցեալին, այս տարի եւսե կ ե ղ ե ց ւ ո յ Ծ խ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ննուիրեց 41.000 տոլար եւ Առաջ-նորդարանին 28 298 տոլար: Եկե-

ղեցւոյս Տիկնանց Միութեան ժրա-ջան Ատենապետուհի՝ Տիկ. ԺագլինԻսաղուլեան, յանուն վարչութեանշնորհաւորեց եկեղեցւոյ տարեդար-ձը եւ Ծխական Խորհուրդին նուի-ր ե ց 4 3 . 0 0 0 տ ո լ ա ր ի գ ո ւ մ ա ր մ ը ,նոյնպէս եկեղեցւոյ յարակից մար-մինները փոխանցեցին իրենց նուի-րատուութիւնները:

Թ ե մ ա կ ա ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի Ա տ ե ն ա -պետուհի՝ Տիկ. Աբէթ Ալբայ շնորհա-ւորեց եկեղեցւոյ տարեդարձը, ինչ-պէս նաեւ հովիւն ու Ծխական Խոր-հուրդի անդամները եկեղեցւոյս ծի-րէն ներս տարուած աշխատանքնե-ր ո ւ ն հ ա մ ա ր : Ն ո ր ա ն շ ա ն ա կ Հ . Հ .Պատուակալ հիւպատոս (Թորոնթօ-Օնթարիօ) Պրն. Ռիչըրտ Պերճ Սվա-զլեան, որ իր կարգին շնորհաւորեցե կ ե ղ ե ց ւ ո յ տ ա ր ե դ ա ր ձ ը , ա ն դ ր ա -դ ա ր ձ ա ւ ի ր ս տ ա ն ձ ն ա ծ պ ա ր տ ա -ւորութիւններու մասին, ապա շնոր-հակալութիւն յայտնեց իր անձինհանդէպ եղած բարեմաղթութիւննե-րուն համար:

Եկեղեցւոյս ժրաջան հովիւ Արժ.Տ. Զարեհ Աւագ Քհնյ. Զարգարեանփոխանցեց իր պատգամը եւ ըսաւ,«Գանատայի հիւրընկալ հողի վրայցեղասպանութենէ վերապրած հոյլմը հայեր, մտայղացումը ունեցանե կ ե ղ ե ց ա շ ի ն ո ւ թ ե ա ն ե ւ 1 9 5 3 - ի նկ ա ռ ո ւ ց ե ց ի ն Թ ո ր ո ն թ ո յ ի ա ռ ա ջ ի նեկեղեցին, օրըստօրէ օրէ աճող հա-մայնքի կարիքները մղեցին Թորոն-թոհայութիւնը 1987-ին կառուցելուներկայ եկեղեցին», խօսքերը վեր-ջ ա ց ո ւ ց ը ս ե լ ո վ « յ ա ր գ ա ն ք ա յ ննուիրեալներուն որոնք զոհաբերե-ցին իրենց կեանքը, կերտելու եւ մեզժ ա ռ ա ն գ ձ գ ե լ ո ւ հ ա ւ ա տ ք ի ա յ ստ ո ւ ն ը , ա ն ո ն ք ա յ ս օ ր ա ն դ ա ր ձբաժնուած են մեզմէ, բայց հոգիովմիշտ մեր հետն են: Շնորհակալու-թիւնները յայտնեց Ծխական Խոր-հուրդի անդամներուն գլխաւորու-թեամբ ատենապետ՝ Տիար ՕհանՕ հ ա ն ն է ս ե ա ն ի ի ր ե ն ց հ ա մ ե ր ա շ խգործակցութեան համար, յարակիցմ ա ր մ ի ն ն ե ր ո ւ ն , ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ զ ո յ գքարտուղարուհիներուն , գրասեն-եակի կամաւոր աշխատողներուն եւեկեղեցւոյս հոգատարին:

Հովիւի եւ Ծխական Խորհուրդիորոշումով, իրենց մատուցած ծա-ռայութեան առ ի գնահատանք յու-շ ա տ ա խ տ ա կ ն ե ր ո վ պ ա ր գ ե ւ ա տ -ր ո ւ ե ց ա ն Տ ի կ . Ռ ի թ ա Պ ե տ ի ր ե ա ն«Տարուայ Կին»ը, Պրն. Գէորգ Պա-րունեան «Տարուայ Մարդ»ը, Օրդ.Անն Օհաննէսեան «Տարուայ Երի-

տասարդուհին», Պրն. Տարօն Մար-տիրոսեան «Տարուայ Երիտասար-դը» եւ Տէր եւ Տիկին Արամ եւ ԹիլիԻ շ ն ա ր ե ւ դ ո ւ ս տ ր ե ր ը ՝ « Տ ա ր ո ւ ա յօրինակելի ընտանիք»ը: Պատուոյգ ի ր ե ր ս տ ա ց ա ն Ծ խ ա կ ա ն Խ ո ր -հ ո ւ ր դ ի շ ր ջ ա ն ա ւ ա ր տ ա ն դ ա մ ն ե րՏ ի կ ի ն Ռ օ զ ի ն Ի մ ա ս տ ո ւ ն ե ա ն ե ւՊրն. Գէորգ Պարունեան: Պրն. ՀայկՍելեան պարգեւատրուեցաւ Ս. Եր-րորդութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ«Ս. Խաչ» շքանշանով, առ ի գնա-հատանք իր երկարամեայ ծառա-յութեան: Ձեռամբ Առաջնորդ Սրբա-զ ա ն Հ օ ր , Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ա ր ա ն ի « Ս .Խաչ» շքանշանով պարգեւատրուե-ց ա ն , Պ ր ն . Մ ա ս ի ս Ա ֆ ա ր ե ա ն ե ւՊրն. Հայկ Սէլեան, Ծխական խոր-հ ո ւ ր դ ը ծ ա ղ կ ե փ ո ւ ն ջ ե ր ն ո ւ ի ր ե ցերէցկին Նայիրային եւ մեծարեալ-ներու ազնուափայլ տիկիններուն:Գաղութիս ազգայիններէն Տէր եւՏիկին Կարօ Զաքարեաններ Սրբա-զ ա ն Հ օ ր ն ո ւ ի ր ե ց ի ն ձ ե ռ ա գ ո ր ծգ ե ղ ե ց ի կ Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ա կ ա ն « Ա ս ա »մը:

Կիրակնօրեայի աշակերտներունկ ո ղ մ է պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ա ծ տ ո ւ ր մ իփ ո ք ր խ ա չ ե ր , Ս . Ա ւ ե տ ա ր ա ն է նա ռ ն ո ւ ա ծ ո ս կ ե ա յ հ ա մ ա ր ն ե ր ո վ ,բաժնուեցան ներկաներուն կիրակ-նօրեայի երեխաներու կողմէ: Անոնցկ ց ո ւ ա ծ թ ի ւ ե ր է ն մ է կ ը ո ր պ է ս օ ր -ւ ա ն բ ա խ տ ա ւ ո ր ը , ա ր ժ ա ն ա ց ա ւփայտեայ խաչքարի մը, Ս. Էջմիա-ծինի մէջ պատրաստուած: Օրուայբախտաւորը եղաւ Պրն. Վազգէն Քէ-րամէթլեան:

Փակման խօսքով ելոյթ ունեցաւԱ ռ ա ջ ն ո ր դ Ս ր բ ա զ ա ն Հ ա յ ր ը , ո ւգնահատեց Ծխական Խորհուրդին,յարակից մարմիններուն, ձեռնարկիկ ա զ մ ա կ ե ր պ ի չ յ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ ի ն ,օ ր ո ւ ա յ պ ա ր գ ե ւ ա տ ր ե ա լ ն ե ր ո ւ ն ,շ ն ո ր հ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե ց « Պ ա -պայեան» Հիմնարկի Ատենապետ՝Տ ի ա ր Հ ա յ կ Ս է լ ե ա ն ի ն , Տ է ր Հ օ րտարած բազմաթիւ աշխատանքնե-րուն, որոնց շնորհիւ ան կը վայելէսէրն ու յարգանքը հաւատացեալնե-րուն, Տէր Զարեհ Աւագ Քահանայինն ո ւ ի ր ե ց Կ ո մ ի տ ա ս Վ ա ր դ ա պ ե տ իարձանի մանրակերտը:

Սրբազան Հօր «Պահպանիչ»ովվերջ գտաւ պաշտօնական ճաշկե-րոյթ-հանդիսութիւնը:

Շնորհակալութիւն կազմակերպիչյ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ ի ն , Ծ խ ա կ ա ն Խ ո ր -հ ո ւ ր դ ի ն , ո ր ո ն ց ա ն խ ո ն ջ ա շ խ ա -տանքներով յաջողութեամբ պսակ-ւեցաւ սոյն հանդիսութիւնը:

Ս. Երրորդութիւն Հայց. Առաք. Եկեղեցւոյ ԾուխիԿազմաւորման 87-րդ Տարեդարձ Պաշտօնական Ճաշկերոյթ

JORONJØ

25 Սեպտեմբեր 2015 Հինգշաբթի երեկոյ Երեւանի Արամ Խաչատուր-եան համերգասրահը ապրեցաւ իր ցնծութեան երեկոներէն մին: Արդարեւայս խիստ յատկանշական համերգը, որ ամբողջութեամբ կը բաղկանարմոնթրէալահայերու պարծանք Մաժակ Թօշիկեանի յօրինումներէն կազմա-կերպուած էր ՀՀ Սփիւռքի Նախարարութեան կողմէ, արժանացաւ մեծժողովրդականութեան ու գնահատանքի:

Օրուան արժանաւոր խօսնակն էր շնորհալի Գարոլին Մամիկոնեանը, որկատարեալ ձեռնհասութեամբ վարեց յայտագիրը, մերթ ընդ մերթ ունեցաւտեղին մատնանշումներ ու հետաքրքրական մէջբերումներ, համեմելովօրուան յայտագիրը:

Առաջին մասին մէջ, ղեկավարութեամբ Մաժակ Թօշիկեանի ու ընկե-րակցութեամբ Երեւանի «Էքսպրոմտ» նուագախումբին, լսուեցաւ մեներ-գողներու բաժինը: Մրցանակաւոր երգչուհի Սիպիլ, ընկերակցութեամբԵրեւանի «Արեւներ» մանկանց երգչախումբի (խմբավար Արփինէ Յովհան-նիսեան), կատարեց Աւետեաց Երկիր (Արթիւր Սաֆարեան) եւ Մեր Լեզուն(Համօ Սահեան) եւ ապա Նամակ (Յովհաննէս Շիրազ) երգերը: Սիրուածերգիչ Պարթեւ հրամցուց Պանդուխտ Հայեր, Արարատ եւ Ես Կը Մոռնամ( ե ր ե ք ն ա լ Յ . Շ ի ր ա զ ) ե ր գ ե ր ը : Պ ո լ ս ա հ ա յ ո ւ թ ե ա ն պ ա ր ծ ա ն ք մ ե ր զ ո յ գփ ո ր ձ ա ռ ո ւ ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է տ ն ե ր ը հ ա ն դ է ս ե կ ա ն ի ս կ ա պ է ս ս ք ա ն չ ե լ իմեկնաբանութեամբ եւ արժանացան ջերմ ծափահարութիւններու: Անոնքնաեւ դիպուկ նախադասութիւններով ներկայացուցին իրենց զգացումներըհանդէպ հայրենիքին: Իսկ կատարեալ յայտնութիւն մը եղաւ Լիտա’ն, որ իրբիւրեղային ձայնով սիրտեր գրաւեց երգելով Երեւան (Արմէն Երկաթ) եւԶղջում (Մաքրուհի Պ. Յակոբեան) կտորները: Կարգը եկած էր ՊոլսոյԼուսաւորիչ Երգչախումբին եւ իր երիտասարդ բազմարժէք ղեկավարին,

հմուտ երաժիշտ Յակոբ Մամիկոնեանի: Քառասունէ աւելի երիտասարդ-ն ե ր է բ ա ղ կ ա ց ա ծ ե ր գ չ ա խ ո ւ մ բ ը , բ ա ց ա ռ ի կ ն ե ր դ ա շ ն ա կ ո ւ թ ե ա մ բ ո ւն ո ւ ա գ ա խ ո ւ մ բ ի հ ա ր ա զ ա տ ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ , կ ա տ ա ր ե ց Կոմիտաս(Սուքիաս Գումրուեան) եւ Շիրազի Քո Հայրենիք ու Տեսնեմ Անին երգերը:Ներկայ գիտակից երաժշտասէր հասարակութիւնը ջերմ ծափահարութիւն-ներով ու գնահատական բացագանչութիւններով ողջունեց կատարողները:

Բեմ հրաւիրուեցաւ Պոլսոյ Պատրիարքական Ընդհանուր ՓոխանորդԳերշ. Տ. Արամ Արք. Աթէշեան, որ ուղերձով մը սրտի խօսքը փոխանցեց:

Երկրորդ մասը յատկացուած էր յայտնի գրող Պերճուհի Պէրպէրեանիշատ զգայուն ու տպաւորիչ բանաստեղծութեան վրայ վարպետօրէն ու մեծբ ծ ա խ ն դ ր ո ւ թ ե ա մ բ յ օ ր ի ն ո ւ ա ծ « Հ ր ա ն դ Տ ի ն ք » օ ր ա թ օ ր ի ո յ ի ա ռ ա ջ ի նունկնդրութեան: Պետական օփերայի մեներգչուհի սոփրանօ Այլին Աթէշի,պարիթոն Սէրճան Կազէրօղլուի եւ նախկին պոլսահայ այժմ երեւանաբնակթէնոր Պօղոս Եղիազարի մենակատարութեամբ (որ կը մարմնաւորէրՀ ր ա ն դ Տ ի ն ք ի կ ե ր պ ա ր ը ) ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ո ղ ա յ ս հ ի ա ն ա լ ի ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր -ծութիւնը, սրահի տրամադրութիւնը իր գագաթնակէտին հասցուց, թէնուագախումբին ու երգչախումբին անթերի կատարողութեամբ եւ թէմենակատարներուն խիստ զգայուն ու արհեստավարժ մեկնաբանութեամբ:Թէ ինչ կը վերաբերի խմբավարին, Յակոբ Մամիկոնեան իսկապէս բառինբուն իմաստով ապրեցաւ ու ապրեցուց այս շատ գեղեցիկ եւ բարձրարժէքարդի օրաթօրիօն, որ կը պարունակէր թէ դասական, թէ ազգային եւ թէփոփ երաժշտութեան հետաքրքրական բաժիններ: Հաճելի անակնկալ մըեղաւ, երբ այս բաժնին մէջ ունկնդրեցինք նաեւ մոնթրէալահայ ծանօթտուտուկահար Համբիկ Ճապուրեանի սրտառուչ նուագը:

Յոտնկայս ջերմեռանդ երկարատեւ ծափահարութիւններէ վերջ բեմհրաւիրուեցան Մաժակ Թօշիկեան ընկերակցութեամբ Ռաքէլ Տինք’ի ,Պերճուհի Պէրպէրեան, Մաքրուհի Պ. Յակոբեան, խմբավարն ու բոլորմեներգիչները եւ նաեւ պոլսահայ յայտնի բարերար Տիգրան Կիւլմէզկիլ, որամբողջութեամբ հոգացած էր խումբին ճամբորդութեան եւ կեցութեանծախսերը:

Հուսկ բանքը Սփիւռքի Նախարարուհի Հրանոյշ Յակոբեանինն էր :Յ ա ր գ ե լ ի Ն ա խ ա ր ա ր ո ւ հ ի ն շ ա տ հ ե զ ա ս ա հ ո ւ մ տ ե ր մ ի կ ո ճ ո վ մ ը ո ւս ր տ ա բ ո ւ խ խ օ ս ք ե ր ո վ ն ա խ գ ն ա հ ա տ ե ց պ ո լ ս ա հ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը ի ր բ ո լ ո րերեսակներով, եւ ապա մի առ մի գնահատական նախադասութիւններովպարգեւատրեց բոլոր մասնակիցները: Այսպէսով աւարտին հասաւ այսբացառիկ ու պատմական բարձրամակարդակ երեկոյթը, որ անմոռանալիտեղ պիտի գրաւէ ներկայ հազարէ աւելի հանդիսատեսներու մտքերունմէջ:

Կը շնորհաւորենք օրուայ զո յգ հերոսները ՝ Մաժակ Թօշիկեանն ուՅակոբ Մամիկոնեանը եւ նորանոր յաջողութիւններ կը մաղթենք:

Յ.Գ. Ուրախութեամբ կը տեղեկանանք թէ սոյն համերգը մօտալուտապագային պիտի կրկնուի Պոլսոյ եւ Լոս Անճէլըսի մէջ: Կը յուսանք օր մըՄոնթրէալահայութիւնն ալ բախտը պիտի ունենայ ներկայ ըլլալու այսպիսիպատմական ելոյթի մը:


Na.arar Frano\, |akob;an ke parg;uatrh Mavak Jø,ik;anin

Մոնթրէալահայ Յօրինող Մաժակ ԹօշիկեանիՍտեղծագործութիւններուն նուիրուած Համերգ Երեւանի Մէջ«Հրանդ Տինք» Արդի Օրաթօրիոյի Առաջին Ունկնդրութիւն

Գանատայի Վարչապետը ՕդակայանինՄէջ Անձամբ Ողջունեց ՍուրիահայՓախստականները

Գ ա ն ա տ ա յ ի Վ ա ր չ ա պ ե տ Ճ ա ս թ ի նԹ ր ո ւ տ օ 1 0 Դ ե կ տ ե մ բ ե ր ի ն Թ ո ր ո ն թ ո յ իօդակայանին մէջ անձամբ դիմաւորեցՍ ո ւ ր ի ա յ է ն ժ ա մ ա ն ա ծ փ ա խ ս տ ա կ ա ն -ները, որոնց միջեւ կային նաեւ սուրիա-հայեր : Գանատայի առաջին կառավա-րական օդանաւը Թորոնթօ բերաւ 163փախստականներ: Վարչապետը ողջու-ն ե ց ս ո ւ ր ի ա հ ա յ Գ է ո ր գ Ժ ա մ կ ո չ ե ա ն ը ,անոր կինն ու 16 ամսու դուստրը, ըսելով.«Բարի գալուստ ձեր նոր տունը»: ԳէորգԺամկոչեանն ալ փոխադարձելով, ըսաւ.«Մենք իսկապէս շնորհակալ ենք Գանա-տ ա յ ի կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն ա յ ս ո ր ո շ մ ա ն

համար: Մենք շատ տառապած ենք: Կարծես դժոխքէն դրախտ եկած ը լ -

լանք»:«Ուաշինկթըն Փոսթ» կը հաղորդէ որ

Սուրիայէն ժամանած ընտանիքներունբաժնուած են ձմեռնային հագուստներ ուխաղալիք արջուկներ: Փախստականնե-րով յաջորդ օդանաւը Գանատա եկաւ 12Դեկտեմբերին:

Գանատայի կառավարութեան որոշու-մ ո վ , մ ի ն չ ե ւ 2 0 1 6 ի Փ ե տ ր ո ւ ա ր ի վ ե ր -ջաւորութեան, նախատեսուած է 25 հա-զար սուրիացի փախստականներ ընդու-նիլ երկրի մէջ:

|AKOB WARDIWAÂ:AN

Հելեն ծնած է Պոստոն Յունիս 26, 1933ին,խարբերդցի Խաչատուր եւ եղսա Փիլիպոսեան-ներու աւանդապահ յարկին տակ։ ծնողքը Մեծե ղ ե ռ ն է ն վ ե ր ա պ ր ո ղ ն ե ր մ ն ա ց ա ծ ե ն ի ր ե ն ցա ր մ ա տ ն ե ր ո ւ ն կ ա ռ չ ա ծ ։ Հ ե լ ե ն կ ը յ ա ճ ա խ էուոթըրթաունի երկրորդական եւ Քեթրին Կիպպսվարժարանները։ աւարտելէ ետք, ան կը յաճախէհանրայայտ Հարվըրտ Համալսարանը եւ շրջա-նաւարտ կ’ըլլայ Humanities ճիւղէն 1960ին։ անկ ’ ա մ ո ւ ս ն ա ն ա յ Յ ա կ ո բ Ս ա ր գ ի ս ե ա ն ի ն հ ե տ ,Պէյրութ ծնած, որուն հայրը ծանօթ ռամկավարազատական եւ «զարթօնք» օրաթերթի երկա-ր ա մ ե ա յ ա շ խ ա տ ա կ ի ց Յ . Յ . Ս ա ր գ ի ս ե ա ն ն է րեղած։ Յակոբ կ’աշխատէր «Պայքար» Հաստա-տութեան մօտ։ Հե լենի բարեհամբո յր հայրը `Խաչատուր (1903-1989) հիմնադիր անդամներէնէր եղած ԹՄՄ ամերիկայի շրջանակին եւ հան-գըստեան կոչուելէն ետք սիրայօժար կը ծառայէր« Պ ա յ ք ա ր Հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ե ա ն » մ է ջ , օ գ տ ա կ ա րըլլալով վարչական գործերուն։

1964-ին Հելեն կը նշանակուի Պոստոնի ՌաԿ«Տհը արմինիըն Միրըր-Սփեքթէյթըր» պաշտօ-ն ա թ ե ր թ ի ն ո ր պ է ս խ մ բ ա գ ի ր , ա ռ ա ջ ի ն կ ի նխմբագիրը դառնալով Ռամկավար ազատականմամուլին, իրեն օգնական ունենալով` Պէյրութէննուպար ակիշեան, որ օգնական խմբագիրն էրհայատառ «Պայքար» օրաթերթին։ նուպար կըպատրաստուէր ստանալ իր տոքթորականը բնա-գիտութեան ճիւղին մէջ։ Հելենի ամուսինը` Յա-կոբ, որ իր կարգին Ռամկավար ազատական շար-քային էր, կ’աշխատէր նաեւ ամերիկեան հրա-տարակչատան մը մօտ եւ ծանօթ ըլլալով լրագ-րական խոհանոցային աշխատանքներուն, կըդառնայ օգտակար Հելենի խմբագրական աշխա-տանքներուն։ այդ օրերուն, Հելենի վարձատրու-թիւնը շաբաթական 40 տոլար էր. ինքնին արդէնա յ դ ց ո յ ց կ ո ւ տ ա ր Հ ե լ ե ն ի ն զ ո հ ա բ ե ր ո ւ թ ե ա նոգիին։ ան կը յաջորդէր գաղութին քաջածանօթթ ե ր թ ի ն ա խ կ ի ն զ ո յ գ խ մ բ ա գ ի ր ն ե ր ո ւ ն ` Պ ա պՎահանին եւ Վարուժան Սամուէլեանին (ծանօթ`Ճիւսի անունով)։

Հելեն Փիլիպոսեան կ’անդամակցի Պէյ ՍթէյթիՌաԿ ծովիկեան երիտասարդաց ակումբին. իրկուսակցական կնքահայրը կ ’ը լ լայ «Պայքար»պ ա շ տ օ ն ա թ ե ր թ ի խ մ բ ա գ ի ր ը Դ ո կ տ . ն ո ւ պ ա րՊէրպէրեան. այսպիսով Փիլիպոսեան-Սարգիս-եան ընտանիքները կը շարունակէին իրենց ծնո-ղաց բարի աւանդութիւնը ՌաԿէն ներս։

ան ամէն շաբաթ հասցուց ամերիկահայ թեր-թին ընթերցողներուն լուրեր Միացեալ նահանգ-ն ե ր ո ւ զ ա ն ա զ ա ն հ ա մ ա յ ն ք ն ե ր է ն , ա ր տ ա ս ա հ -մանի գաղութներէն եւ հայրենիքէն։ Լրատուա-միջոցները, այդ օրերուն, տարբեր ընթացք մըունէին , մանաւանդ երբ նկատի ունենանք թէՑուրտ Պատերազմի ամենէն տաք օրերուն ալ կըխմբագրուէր Ռամկավար այս թերթը։ Պահելու էրան կուսակցութեան աւանդական քաղաքականուղեգիծը, առանց որ խանգարած ը լ լար ամե-րիկայի արտաքին քաղաքականութեան սեղմում-ները հանդէպ Խորհրդային Միութեան։

բայց աւելի խորանալով գրական ու լրագրա-կան ասպարէզներուն մէջ, անոր հետաքրքրու-թիւնը առաւելաբար կը տարածուէր դէպի փի-լ ի ս ո փ ա յ ա կ ա ն ե ւ հ ո գ ե բ ա ն ա կ ա ն գ ր ա կ ա ն ո ւ -թիւնը եւ այս ուղղութեամբ ալ ան գրեց առաջ-նորդող յօդուածներ` վեր առնելով հայերէն լեզուիպ ա հ պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ա մ ե ր ի կ ա յ ի ն ո ր ս ե ր ո ւ ն դ ի նմօտ, Հայկական Հարցին նորօրեայ տարողու-թիւնը եւ պահանջատիրութիւնը։ Գրեց թուրքե-րու կողմէ կանխամտածուած Հայկական Ցեղաս-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն խ ն դ ր ի ն մ ա ս ի ն , մ ա ն ա ւ ա ն դ ո րխմբագրած թերթը անգրագիր խօսափողն էրեղած, տասնամեակներ շարունակ, ՌաԿի ամե-րիկայի լայն շրջանակին։

Հելեն գրած է ամերիկեան հասարակարգինանարդարութիւններուն, ինչպէս` Վիեթնամի պա-տերազմին Միացեալ նահանգներու մասնակ-

ցութեան դէմ։ Գրած է Միացեալ նահանգներուտարածքին երկու իրարու հակառակ կուսակցու-թիւններուն ` ՌաԿի եւ ՀՅԴի յարաբերութիւն-ներուն` ծնունդ առած Դուրեանի սպանութեամբու շարունակուած Ցուրտ Պատերազմի հետե-ւանքով Խորհրդային Հայաստանի ի պաշտպա-նութիւն տարուած ռամկավարներու ուղեգիծինմասին։ ու դեռ` հայկական նորաբաց վարժա-րաններուն եւ անոնցմէ սպասուած պահանջք-ներուն եւ հայկական ինքնութեան վերարժեւո-րումին մասին (Հոկտեմբեր 17, 1964ի «Միրըր»իթիւով) այսպէս`

“Armenian voices are also heard from many ofthe countr ies including America as some haveattained fame in the countr ies of adoption bybringing what is dist inct ly Armenian into theirwork and being referred to as Armenians. Forexample, Arshile Gorky is recognized as one ofthe or ig ina l and most important o f Amer icanartists, for he brought his Armenian identity intohis work.”

1 9 6 5 - ի Մ ե ծ ե ղ ե ռ ն ի յ ի ս ն ա մ ե ա կ ը ն ո ր ս ե -րունդին առջեւ կը բանար պահանջատիրականնոր հորիզոններ. վերապրող խլեակներու լացէնու ողբէն աւելի անդին` ազգը կ’անցնէր բազուկիե ւ ն ո ր ս ե ր ո ւ ն դ ը կ ը վ ե ր ա դ ա ր ձ ն է ր մ ե ր հ ա -ւաքական առնականութիւնը։ Կը ծնէին նոր«նեմեսիս»ներ Գուրգէն եանըքեանի ոգիով ուաՍաԼա-ի տղոց մարտական գործողութիւններով։« Մ ի ր ը ր - Ս փ ե ք թ է յ թ ը ր » ի ս ի ւ ն ա կ ն ե ր ը ն ե ղ կ ո ւգային տեղացող Ցեղասպանութեան նուիրուածբազմահարիւր յուշագրական էջերուն համար։նեղ կու գային նաեւ ազատագրական պայքարի,լ էգէոնական շարժումի , Կի լիկեան երազի, եւդեռ` ազգապահպանման մարտահրաւէրներուն,հայ մշակոյթի պահպանման, հայերէն լեզուի կա-ր ե ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն , Մ ի ջ ի ն ա ր ե ւ ե լ ք ի մ ա յ ր գ ա ղ ո ւ -թներու դերին կարեւորութեան առջեւ։ զանա-զան ազգային հարցերուն մասին` նոր ձայն մըսկսած էր այլեւս աղաղակել ու հնչել ամէնուրեքեւ թերթը դարձաւ արձագանգողը այս բոլորին։Հ ա յ ր ե ն ի ք - Ս փ ի ւ ռ ք յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ն ո րորակ ստացած էին եւ այլեւս Խորհրդային Հա-յ ա ս տ ա ն ը « թ ա պ ո ւ » չ է ր ս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յ ո ւ թ ե ա նհամար։ Հելեն այդ օրերու խմբագիրն էր արդէն։Խ մ բ ա գ ր ա կ ա ն ն ե ր ո վ ա ն կ ը գ ր է ր ա յ ս բ ո լ ո րհարցերուն մասին, տալով իր ու մանաւանդ` իրպ ա տ կ ա ն ա ծ կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա ն մ ե կ ն ա բ ա ն ո ւ -թիւնը։

Ճիշդ Յիսնամեակի ապրիլ 24ի յիշատակու-թեան օրը, ան ամբողջական թիւ մը հրատարա-

կ ե ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ ե ւ զ ա յ նառաքեց ամերիկայի Գոնկրէսի բոլոր անդամնե-ր ո ւ ն , ն ա խ ա գ ա հ Լ ի ն տ ը ն Ճ ո ն ս ը ն ի ն , ե ւ փ ո խնախագահ Հիւպըրթ Հըմֆրիին։ Կար նաեւ յօդ-ւած մը` «Լալը բաւարար չէ» գրուած Լեւոն Սամ-ւէլեանի կողմէ, որ հեղինակն էր այդ օրերու best-selling վէպին` “I Ask You Ladies and Gentlemen”:ի ս կ Փ ի լ ի պ ո ս ե ա ն ի ն խ մ բ ա գ ր ա կ ա ն ը ` “ O u t o fS m o l d e r i n g A s h e s ” լ ո յ ս տ ե ս ա ւ մ ա յ ր ա ք ա -ղաք ուաշինկթընի “Congressional Record”-ինմէջ։

1966ին կը թողու խմբագրի պաշտօնը։ Թեր-թը աւելի կուսակցականացած ըլլալով, 1970ինկը փոխէ իր առաջուան դիմագիծը, որովհետեւա ր դ է ն Պ ո ս տ ո ն ս կ ս ա ծ է ի ն ժ ա մ ա ն ե լ Մ ի ջ ի նարեւելքի հայաշատ կեդրոններէն կուսակցականն ո ր դ է մ ք ե ր , ո ր ո ն ք « Տ հ ը ա ր մ ի ն ի ը ն Մ ի ր ը ր -Սփեքթէթըր» շաբաթաթերթին առաքելութիւնըտարբեր ձեւով կ’ընկալէին` նախկինէն տարբեր։երբ Պարպըրա Մերկերեան կու գար խմբագրիպաշտօնին, Հելեն ժամանակաւորապէս` 1975էն1981 կը ստանձնէր օգնական խմբագրի պաշ-տօնը։

ա ն կ ը գ ր է Լ ո ր տ Պ ա յ ր ը ն ի հ ա յ ե ր է ն լ ե զ ո ւ իո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն ե ր բ մ ե ծ ա ն ո ւ նանգլիացին գացած էր Վենետիկի Մխիթարեանհայրերուն մօտ սորվելու մեր լեզուն։ Հելեն գրածէ ուոթըրթաունի հայաբնակ աւանին ու անորգրադարանին մէջ գտնուող հայատառ մամուլին,աւանին հանրային վարժարանին մէջ երկլեզու-ե ա ն յ ա յ տ ա գ ի ր ն ե ր ո ւ մ ա ս ի ն ։ Գ ր ա խ օ ս ա ծ էամերիկահայ գրողներու գիրքերը, ինչպէս նաեւ`ՀբըՄի «արարատ» գրական հանդէսի մէջ լոյստեսած գրական սիւնակները։

1975ին Լիբանանի մէջ ծայր տուած քաղա-ք ա ց ի ա կ ա ն պ ա տ ե ր ա զ մ ի բ ո վ ա ն դ ա կ տ ա ր ի -ներուն, քաջալերած է ամերիկահայութիւնը իրեղբայրական ձեռքը երկարելու մեր Մայր գա-ղութի զաւակներուն բիւր ընկերային , տնտե-սական ու կրթական կարիքներուն։ Հելեն մի´շտալ հաւատացած էր որ ամերիկահայ գաղութըպիտի վերանորոգուէր , լիցքաւորուէր արտա-ս ա հ մ ա ն է ն ե կ ա ծ ո ւ պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ա ծ ն ո ր ս ե -րունդով։ Մինչ այդ ան այցե լած է եւրոպայիհայկական գաղութներն ու երկիցս ալ ` Լիբա-նան։

Հիմնած է իր «Օհան» հրատարակչութիւնը`1 9 8 3 ի ն , ե ր բ հ ր ա տ ա ր ա կ ա ծ է ի ր ա ռ ա ջ ի նբանաստեղծական հաւաքածոն` “Carvings froman Heirloom; Oral History Poems.” այնուհետեւհրատարակած է “At Quarter Past Reality: Newa n d S e l e c t e d P o e m s ” , ո ր կ ը շ ա հ ի ա ռ ա ջ ի նմրցանակը Writer’s Digest and History’s Twists:The Armenian-էն։ անոր բանաստեղծութիւննե-ր է ն շ ա տ ե ր կ ը գ ր ա ւ ե ն կ ա յ ք է ջ ը ` G r e e n w o o dEncyclopedia Multiethnic American Literature-իվրայ եւ շահած են յաճախ առաջին մրցանակ-ներ։

“They Cal led Me Mustafa: Memoir of an Im-migrant” գրած ու հրատարակած է իր հօր` Խա-չ ա տ ո ւ ր ի ն հ ե տ , ո ր ա ր ժ ա ն ա ց ա ծ է յ ի շ ա տ ա -կումին Մեսեչուսէց նահանգի Խորհրդարանինկողմէ եւ Alexander Street Press-ին կողմէ ալտեղադրուած է իր կայքէջին վրայ։ 2012ին հրա-տարակեց իր “My L i terary Prof i le : A Memoir”գիրքը, որ շահեցաւ New England Book Festival-իտարեկան գնահատագրին։

«Օհան» Հրատարակչութիւնը մինչեւ այսօրլոյս ընծայած է 10 անուն գիրք, որոնցմէ շատերըՀելենին գիրքերն են։ Վերջին երկուքը անոնցմէ`“A New Orchid Myth from Create Space”ը եւ “MyLiterary Profile”ը ։

Կը մահանայ Դեկտեմբեր 5, 2015ին, ուոթըր-թաունի մէջ, յետ անողոք հիւանդութեան: Յու-ղարկաւորութիւնը տեղի կ’ունենայ Դեկտեմբեր14ին ուոթըրթաունի նահատակաց աւետարա-նական եկեղեցւոյ մէջ եւ մարմինը կը յանձնուիուոթըրթաունի րիճլոն գերեզմանատան ընտա-նեկան դամբարանին:


Մեծ երազի ՃաՄբուն ուղեւորները

ՀԵԼԵՆ ՓԻԼԻՊՈՍԵԱՆ(Պոստոն, Յունիս 26, 1933 – Ուոթըրթաուն, Դեկտեմբեր 5, 2015)


AÂO{+APAFAKAN

Ի՞ՆՉ Է «ՀԱՒԱՍԱՐԱԿՇՌՈՒԱԾ ՍՆՆԴԱՌՈՒԹԻՒՆ»Ը(BALANCED DIET)

TØQJ& |AROUJIUN ARXOUMAN:AN

Նոր Տարուայ սեմին, չբաւականանք առողջու-թեան մաղթանքներով, այ լ որպէս գործնականո ր ո շ ո ւ մ , ո ր դ ե գ ր ե ն ք ճ ի շ դ ս ն ն դ ա ռ ո ւ թ ե ա մ բպ ա հ պ ա ն ե լ մ ե ր թ ա ն կ ա գ ի ն ա ռ ո ղ ջ ո ւ թ ի ւ ն ը :Կեանքը՝ բուսական, կենդանական կամ մարդ-կային, անհաւատալի բարդութեամբ չափազանցնուրբ հաւասարակշռութիւն մըն է, որուն գիտ-ցըուածը չգիտցուածին քով չնչին համեմատու-թիւն մը կը ներկայացնէ: Այդ գիտցուած չնչինմասին ներդաշնակ կիրարկումը բնութեան հրաշ-քին հետ պիտի ապահովէ աւելի երկար եւ աւելիառողջ կեանք մը:

Այդ պատճառաւ է որ մինչեւ մօտ 200 տարիառաջ մարդուն կեանքը միջին հաշուով 40-45տարի էր, մինչ այսօր Գանատայի, ինչպէս նաեւմիւս G-7 երկիրներու մէջ , այր մարդը միջինհաշուով կ’ապրի 80 տարի իսկ կինը՝ 84 տարի,մինչ յետամնաց երկիրներու մէջ այդ թիւը կըմնայ 45-50-ի միջեւ: Թէեւ այս յառաջընթացը կա-րեւոր մասով արդիւնքն է վարակիչ հիւանդու-թիւններու, սրտանօթային եւ այլ հիւանդութիւն-ներու դարմանումի յառաջդիմութեան, անկաս-կած կարեւոր դեր կը խաղայ նաեւ որակաւորսննդամթերքի տրամադրելիութիւնը եւ հանրու-թեան զարգացումը՝ ճիշդ ձեւով օգտագործելուհամար զանոնք:

Ս ա կ ա յ ն տ ա կ ա ւ ի ն շ ա տ տ ե ղ կ ա յ բ ա ր ե լ ա -ւ ո ւ մ ի . ա կ ն յ ա յ տ է գ ի ր ո ւ թ ե ա ն , շ ա ք ա ր ա խ տ ի ,արեան գերճնշումի, ծխելու եւ այլ պարագանե-րու բազմացումը ու սննդառութեան հետ անոնցունեցած առնչութիւնը: Մեր մարմնին մէջ տեւա-պէս բանող քիմիական հազարաւոր ներգործու-թիւնները կը կարօտին դուրսէն ներմուծուածհամապատասխան նիւթերու , որպէսզի պատ-րաստուին եւ արտադրուին մարմնին կանոնաւորաշխատանքը ապահովող նիւթերը (մարսողա-կան հիւթեր, ներծոր գեղձերու հորմոններ, արիւնե ւ ա յ լ ա զ ա ն բ ա զ մ ա թ ի ւ բ ա ղ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ) :Ուրեմն մեր սննդանիւթերը պէտք է ընդգրկենայն բոլոր նախանիւթերը որոնք անհրաժեշտ ենն ե ր ք ի ն գ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ , ո ր ո ն ք տ ե ղ իկունենան առանց նոյնիսկ մեր գիտակցութեան:Այդ է պատճառը որ կը կարօտինք «հաւասա-րակշռուած սննդառութեան»:

Այդ սննդառութիւնը կը բաղկանայ զանազանխմբաւորումներէ. –

Prote ins . - Բարդ բաղադրութիւններ են բո-րակածինի (Nitrogen) կապերով միացած, որոնք

կը կատարեն աղիւսի դերը ապրող բջիջներունմէջ: Առատօրէն կը գտնուի մսեղէններու, ձուկի,հաւկիթի, պանիրի, ոսպի, լուբիայի, ընկուզենի-ներու, ցորենի, պիստակի, արմատներու, մութկանաչ տերեւներու մէջ: Մարսողութեան ընթաց-քին այս նիւթերը կը տարբաղադրուին ու ապամիաւորները կը վերակազմեն մարմնին այլազանբջիջները:

C a r b o h y d r a t e s . - Բ ն ա ծ ո ւ խ ի ( C a r b o n ) ե ւթթուածինի բաղադրութիւն մըն է որ «այրում»իմիջոցաւ ջերմութիւն եւ ուժ կ’արտադրէ. առա-տօրէն կը գտնուի շաքարեղէններու մէջ, ներառ-եալ արուեստականօրէն պատրաստուած ըմպե-լիներու, հիւթերու եւ խմորեղէններու մէջ: Արեանմէջ անոր մակարդակի բարձրացումը յատկա-նիշն է շաքարախտին (diabetes) : Իսկ մարմնիպահանջքէն աւելի քանակութեամբ անոր ներ-մուծումը կ’ամբարուի ու կը կուտակուի մարմնինմէջ որպէս ճարպ, յատկապէս փորին եւ երակ-ներու պատերուն մէջ:

Իւղեր, ձէթեր (fats, oi ls) : Ընդհանրապէս հե-ղուկ բուսական իւղեր՝ ձիթաիւղ, canola , sun-f lower եւլն. կը պարունակեն բարձր քանակու-թեամբ «չյագեցած» իւղ, որ կը բարձրացնէ ար-եան «օգտակար քոլէսթէրոլ»ը (HDL) եւ կ’իջեցնէ«վնասակար քոլէսթէրոլի» (LDL) մակարդակըարեան մէջ: Մինչդեռ, «պինդ» իւղերը կը պա-րունակեն բարձր քանակութեամբ « յագեցած»իւղ, որ կը բարձրացնէ վտանգաւոր քոլէսթէրոլիմակարդակը: Կարագը կը բաղկանայ մօտաւո-րապէս կիսով «օգտակար» եւ կիսով «վնասա-կար» իւղ է, մինչդեռ պինդ իւղի մօտաւորապէս80%-ը վնասակար քոլէսթէրոլէ կը բաղկանայ:

Հանքային նիւթեր (Minerals) – քալսիում, եր-

կ ա թ , մ ա կ ն է զ ի ո ւ մ , փ ո թ ա ս ի ո ւ մ , զ ի ն գ , ո ր ո ն քա ն հ ր ա ժ ե շ տ ե ն ո ս կ ո ր ն ե ր ո ւ , ա կ ռ ա ն ե ր ո ւ ,եղունգներու եւ այլ հիւսկէններու կերտումին հա-մար, առատօրէն կը գտնուին կաթի, բանջարե-ղէններու, պտուղներու մէջ:

Կենսանիւթեր (vitamins): Շատ փոքր քանա-կութեամբ մարմնին կողմէ պահանջուած նիւթերեն, որոնք բաւարար չափով կը ստացուին հա-ւասարակշռուած սնունդէ մը, այլապէս պէտք էստացուին որպէս յաւելուած վաճառուած սննդե-ղէններու կամ դեղահատերու միջոցաւ:

Ուրեմն, հաւասարակշռուած սնունդի համարնկատի ունենալ՝

1 - Ն շ ա յ ( s t a r c h ) պ ա ր ո ւ ն ա կ ո ղ ո ւ տ ե ս տ ե -ղէններ – գետնախնձոր, հացահատիկներ (cereal– whole grain), ոչ-շաքարոտ խմորեղէն (pasta),հաց:

2 - Պտուղներ եւ բանջարեղէն – օրական հինգտեսակ: Ոչ-շաքար աւելցուած հիւթեր, նախա-ճաշի cereal-ին մէջ մանրուած թարմ պտուղներ(պանան, խնձոր, եւլն.):

3 - Ձկնեղէն: Առատ protein-ի կողքին կը պա-րունակէ բարձր քանակութեամբ կենսանիւթեր,հանքային աղեր եւ omega-3 տիպի իւղեր որոնքարգելք կը հանդիսանան սրտերակներու խցու-մին: Օրինակ՝ salmon, mackerel, trout, herring,թարմ tuna, sard ine: Պահածոյ ձուկեր յաճախբարձր քանակութեամբ աղ կը պարունակեն:

4 – Զգուշանալ շատ քանակութեամբ «յագե-ց ա ծ » ի ւ ղ պ ա ր ո ւ ն ա կ ո ղ կ ա ր ծ ր պ ա ն ի ր ն ե ր է ,կարկանդակէ, sausage-է : Մսեղէններէ զատելիւղերը որքան կարելի է: Զգուշանալ նաեւ շա-քարոտ ըմպելիներէ:

Նկատի առնել վաճառուած ուտեստեղէններուփաթեթին վրայ նշուած բաղադրութիւններուքանակը: Պէտք է խուսափիլ որեւէ ուտեստեղէնէոր կը պարունակէ աւելի քան 22g շաքար, կամ1.5կ աղ եւ կամ 5կ իւղ 100կ-ի վրայ:

Մարմնին մէջ ամբարուած իւղը (մասնաւորա-բար փորի իւղը) իջեցնելու համար՝ կէսով եթէնուազեցուի իւղի եւ շաքարի սպառումը, զուգա-հեռ մարզանքով (օրական կէս ժամ քալել կամհեծիք) կարելի է յուսալ որ մարմնի ճարպերըհետզհետէ հալին:

Պատանիներն ու երիտասարդները պէտք էզգուշացնել որ «Քօլա»ներու մոլին չդառնան ուայդ ըմպելիներու չափազանց բարձր քանակու-թ ե ա մ բ շ ա ք ա ր ը ի ր ե ն ց մ ա ր մ ն ի ն մ է ջ ի ւ ղ ե ր ո ւշտեմարաններու չվերածուին:

Ուրեմն խօսքէն գործի անցնելով, ակնկալենքբազմաթիւ առողջ տարիներ:

Սովորաբար կը պատահի, որ մարդ կ’արթննայ լաւ տրամադրութեամբ,սակայն օրուան

ընթացքին վրայ կը հասնի յոգնածութիւնը, քնկոտութիւնը եւ տրա-մադրութեան անկումը : Ատիկա շատ արթննալու անհրաժեշտութեանարդիւնքն է: Յաճախ մարդիկ, որոնք բաւարար չեն քնացած աշխատան-քային օրերուն, կը փորձեն զայն համարել հանգստեան օրերուն քնանալումիջոցով: Սակայն ատիկա, ըստ ուսումնասիրութիւններու, չի փրկեր:

Տուեալ խնդիրը դարձած է արդիական յատկապէս վերջին տասնամ-եակներուն: Մարդիկ կը տառապին աշխատանքի վայրի ճնշումներէն, կըպառկին ուշ ժամու, կ’արթննան՝ կանուխ: Միջին հաշուով՝ նախատեսուածքունէն կը կորսուի 40 վայրկեան եւ անիկա կ’ունենայ երկարատեւ հետե-ւանք: Օրինակ՝ հնարաւոր է կշիռքի յաւելում: Ի դէպ, զգալի քանակի՝ նուա-զագոյնը 1-2 քիլոկրամ մէկ շաբթուան ընթացքին:

Կը խախտուի «ներքին ժամացոյց»ը, կը նկատուի տրամադրութեանանկում եւ մարդը կը տանջուի մշտական քաղցէ: Այսպիսով՝ իւրաքանչիւրժամու խախտումը կը մեծցնէ ճարպակալման վտանգը 33%-ով:

Տրամադրութեան անկումը եւ ինքնագնահատականի իջեցումը «կըքալեն» կողք կողքի: Ի դէպ կը դժուարանայ աշխատանքի վրայ կեդրո-նացումը: Իսկ անիկա կ’իջեցնէ աշխատունակութիւնը՝ թէկուզ եւ այնպատճառով, որ մարդը անընդմէջ քնանալ կ’ուզէ օրուան ընթացքին: Նաեւկը վատանայ անձնական կեանքը: Կը նուազի սեռական ցանկութիւնն ուտրամադրութիւնը: Այդ բոլորին զուգահեռ կ’իջնէ դիմադրողականութիւնը,կը մեծնայ շաքարախտի հաւանականութիւնը, սիրտ-անօթային հիւան-դութիւններու , շնչառական խանգարումներու զարգացման հաւանա-

կանութիւնը: Փորձագէտները խորհուրդ կու տան քնանալու երեկոյեանժամը տասին:

Իսկ շաբաթը երկու օր պարտադիր պէտք է քնանալ ժամը տասերկուքէնառաջ:

Ժամանակակից սխալ սովորութիւնները կը փճացնէ առողջ մարմինը


Փունջի ԽօսքըՍիրելի պատանիներ, մանուկներ եւ ընթերցողներ

Ամանորի եւ Սուրբ Ծննդեան տօներու մօտալուտ գալուստըմեծ խանդավառութիւն եւ եռուզեռ ստեղծած է արդէն ամէնկողմ: Լուսաւոր ցուցափեղկերը եւ գունաւոր զարդարանքներըմեր աչքերը կը շլացնեն, ամէն կողմէ լսուած հաճելի երաժշտու-թիւնը մեր ականջները կը շոյեն, եւ մենք անհամբերութեամբ կըսպասենք այն օրը որ Տօնածառին շուրջը բոլորուած պիտի բա-նանք այնքան սպասուած նուէրները:

Սիրելիներ, եկէք այսօր չմոռնանք թէ Յիսուս Մանուկի ծնունդնէր որ առիթը ստեղծեց նուէր տալու սովորութեան, երբ երեքՄոգերը Սուրբ Ծննդեան աղքատիկ մսուրը գտնելով , եկան,երկրպագեցին մանուկ Յիսուսին եւ իրենց նուէրները՝ոսկի,կնդրուկ եւ զմուռս, մատուցեցին անոր:

Մեծ ուրախութիւն է նուէր ստանալը, բայց աւելի մեծ է տալուհրճուանքը: Երեք Մոգերուն համար անհուն ուրախութիւն էրնուէր տալ մանուկ Յիսուսին, մենք ալ նոյն օրինակին հետեւելով,մեզի շռայլօրէն տրուած նուէրներէն բաժին հանենք մեր հա-սակակիցներուն որոնք նուազ բախտաւոր եղած են մեզմէ, եւկամ պարագաներու բերումով այսօր դժուար կացութեան մէջ կըգտնուին:

Եկէ’ք այսօր որոշենք ընտրել միայն մէկ հատ մեր բազմաթիւնուէրներէն եւ կարօտեալի մը նուիրելով ուրախացնենք զինք,կրնա՞նք ընել...: Վստահ եմ որ ոչ մէկ ուրախութիւն պիտի չփո-խէք տալու ուրախութեան հետ:

Բարեբեր Ամանոր եւ ՕրհնաբերՍուրբ Ծնունդ բոլորիդ

Յիսնակի Շրջանը եւ Հայ ԺողովուրդիՅիսնակի Սովորութիւնները

Յիսնակը Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ մէջ Ս. Ծնունդին նա-խորդող յիսուն օրերու պահքի շրջանն է: Այս շրջանը Արեւմտեանեկեղեցիներու լեզուով կ’անուանուի Advent: 2015 թուականի

յիսնակի շրջանը կը սկսի 15 Նոյեմբեր Կիրակի օր: ՅիսնակիՊահքի շրջանն ալ Մեծ Պահքի շրջանին նման ինքնամաքրմանու աղօթքի շրջան մըն է:

Ըստ սովորութեան, Յիսնակի շրջանին հայ տունը կը զար-դարուի «Յիսնակի Ծաղկեպսակ»ով, որ ունի եօթը մանիշա-կագոյն եւ մէջտեղը 1 ճերմակ մոմեր: Յիսնակի առաջին շա-բաթէն սկսեալ 7 շաբթուայ շրջանին տեւողութեամբ, իւրա-քանչիւր շաբաթի համար մոմ մը կը վառուի յաջորդաբար, որը 7մահացու մեղքերէն մաքրուիլը կը խորհրդանշէ: Հայ ժողովուրդիՅիսնակի սովորութիւններէն է նաեւ , ծոմապահութիւն ընողն շ ա ն ո ւ ա ծ ա ղ ջ ի կ ն ե ր ո ւ ն ն ո ւ է ր ն ե ր ղ ր կ ե լ հ ր ո ւ շ ա կ ի ( հ ե լ վ ա )ընկերակցութեամբ, որ յաճախ Սուրբ Յակոբի հելվա ալ կը կո-չեն:

7 շ ա բ թ ո ւ ա յ յ ի ս ն ա կ ի շ ր ջ ա ն ի ը ն թ ա ց ք ի ն , ի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ րշաբթուայ Շաբաթ օրը, կիրականմուտին, շարականներու երգե-ցողութեամբ եւ աղօթքով, մանիշակագոյն նոր մոմ մը կը վառուի:Ը ս տ ա ւ ա ն դ ո ւ թ ե ա ն մ ա ն ի շ ա կ ա գ ո յ ն ը կ ը հ ա մ ա ր ո ւ ի ո ր պ է սպաշտամունքի, վեհ զգացումներու եւ յուզումներու գոյն, որը ան-հ ա տ ի ն զ օ ր ո ւ թ ի ւ ն ե ւ վ ե հ ո ւ թ ի ւ ն կ ը ն ե ր շ ն չ է , ի ս կ մ ո մ ա վ ա -ռութիւնը կը խորհրդանշէ յաւիտենականութիւն, կեանքի շարու-նակութիւն:

Մոմավառութիւնը նախաքրիստոնէական շրջանին կը խոր-հըրդանշէր պաշտամունք եւ աղօթք, իսկ Քրիստոնէութեանշրջանին կը խորհրդանշէ Յիսուս Քրիստոսի անմահութիւնը եւմեր հաւատքի լոյսը:

Յիսնակի չորրորդ շաբթուն երբ եօթը մոմերէն չորրորդը վա-ռենք, այս շրջանը կը կոչուի «Յիսնակի Միջինք» որուն յաջորդողե ր ե ք շ ա բ ա թ ն ե ր ո ւ վ ե ր ջ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն կ ը հ ա ս ն ի ն ք Ս ո ւ ր բԾննդեան տօնին:

Այս պահոց շրջանը կը լրանայ, Սուրբ Ծննդեան նախորդողՇաբաթ օր՝ կիրակնամուտին, աղօթքներով մանիշակագոյն վեր-ջին մոմը եւ մէջտեղի ճերմակ մոմը վառելով:

Նշանաւոր Դէմքեր

Չարլի Չափլին(Չարլզ Սբէնսըր Չափլին)

20-րդ դարու ամենանշանաւոր դերասա-նը համարուող Չարլի Չափլին իր նշանա-ւոր կերպարը ստեղծեց 1915 թուականինորը կոչուեցաւ «ՇԱՐԼՕ»:

«Շարլօ»ի կերպարը ունէր կլոր գլխարկ,եղէգէ գաւազան, նեղ բաճկոնակ, շալուա-րանման տաբատ, հնամաշ ու շատ մեծ կօ-շիկներ, քառանկիւն պեխ:

Չարլի «Շարլօ»ի կերպարին մէջ ոչ թէխօսքերով կ’արտայայտուէր այլ շարժու-ձեւերով: Ան՝ զօրաւոր դիմախաղերով կըպարզէր մարդկային զգացումները՝ Բա-րեմիտ, մարդասէր, խորամանկ, դիւրազ-գաց, ճակատագրին յանձնուած «ԱզնիւԱնգլիացի»ին բոլոր յատկանիշները:

Չ ա ր լ ի Չ ա փ լ ի ն Ա ն գ լ ի ա ց ի դ ե ր ա ս ա ն ըծնած է 16 Ապրիլ1889-ին, համեստ ընտա-նիքի մը մէջ: Պզտիկ տարիքին իր ծնողքըբաժնուած են եւ ինք մնացած մօրը քով: Մայրը դերասանուհիմըն էր, նաեւ երգչուհի, հետեւաբար իր օրերը կ’անցնէին թատ-րոնը, մօրը սենեակին մէջ: Օր ըստ օրէ մայրը կը կորսնցնէր իրառողջութիւնը: Հինգ տարեկան էր երբ մայրը ստիպուեցաւ հրա-ժարիլ բեմէն: Չարլի փափաքեցաւ մօրը տեղ բեմ ել լե լ , թատ-րոնին տէրը համոզուեցաւ եւ այդ գիշեր փոքրիկ Չարլի ելոյթո ւ ն ե ց ա ւ , հ ա ն դ ի ս ա տ ե ս ն ե ր ը ո ր ո տ ը ն դ ո ս տ ծ ա փ ա հ ա ր ե ց ի նզինքը: Այդ օրէն սկսեալ դարձաւ բեմի սիրահար:

Հետզհետէ կարեւոր դերեր կը ստանձնէր: Չարլի մինչեւ քսանչորս տարեկան ապրեցաւ Անգլիոյ մէջ,

ապա ընկերը զինք տարաւ Նիւ Եորք յառաջանալու համար իրասպարէզին մէջ, ուրկէ անցաւ Հոլիվուտ եւ եղաւ նշանաւորդերասան մը, դերեր ստանձնելով շարժանկարի երեսուներկուժապաւէններու մէջ:

Շար. էջ 14


ª"oun=ºe ke patrasth^ Søsi Iskhn;an-~arra

Չարլի Չափլին...Շար. էջ 10-էն

Ամերիկայի մէջ ան արժանացաւ «Պետական Արուեստագէտ»տիտղոսին: 1923 թուականին ան հիմնեց հոյակապ աշխատա-նոց մը ու դարձաւ շարժանկարի բեմադրիչ:

1929 թուականի առաջին Օսքար մրցանակաբաշխութեան,Չարլի Չափլին թեկնածու էր սոյն մրցանակին, սակայն անորանունը ջնջուեցաւ թեկնածուներու ցուցակէն եւ իրեն յանձ-նըուեցաւ «Պատուոյ Օսքար» մրցանակը միայն: 1973 թուակա-ն ի ն ա ն շ ա հ ե ց ա ւ լ ա ւ ա գ ո յ ն ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա ն « Օ ս ք ա ր » ը ի ր«Limelight» ժապաւէնին համար, որը Չարլի իրականացուցած էր21 տարիներ առաջ սակայն չէր ցուցադրուած Ամերիկայի մէջ:

Չափլին մահացաւ Զուիցերիոյ մէջ ութսունութ տարեկանին :Չարլի Չափլինի հոյակապ աշխատանոցը թանգարանի վե-

րածուեցաւ:

Ակռաներու Առողջապահութիւնը

Մ ա ր մ ի ն ը պ է տ ք ո ւ ն ի ս ն ո ւ ն դ ի , կ ա ն ո ն ա ւ ո ր ա շ խ ա տ ե լ ո ւհամար, իսկ մարմինը սնուցանելու համար պէտք ունինք ուտե-լու: Ուտելու համար կը գործածենք մեր ակռաները պատառներըխածնելու , պատառելու եւ աղալու համար:

Մանուկները կ’ունենան միայն 20 ակռայ որոնք կը կոչուին«կաթի ակռաներ», աւելի վերջ այս ակռաները կը թափին, տեղիտալով նոր ակռաներու որոնք կ’ըլլան մեր մնայուն ակռաները:Մնայուն ակռաներու հոգատարութիւնը կը սկսի կաթի ակռա-ներու հոգատարութեամբ, հակառակ պարագային կարելի էամբողջովին վնասել հետագային բուսնելիք մնայուն ակռանե-րը:

Չափահաս անձ մը կ’ունենայ 32 ակռայ:Ակռաները կզակի եւ դունչի ոսկորներուն կապուած են ար-

մատներով, անոնք պատուած են կիտուածով:

Ա կ ռ ա ն ե ր ո ւ Հ ո գ ա տ ա ր ո ւ -թեան համար պէտք է.-

Խոզանակել զանոնք առնը-ւ ա զ ն ե ր կ ո ւ ա ն գ ա մ , ն ա խ ա -ճաշէն ետք եւ գիշերը՝ անկողինմտնելէ առաջ:

Չմոռնալ յատուկ թե լով եւսմաքրել միջոցները ուր խոզա-նակը չհասնիր:

Կանոնաւոր կերպով այցելելատամնաբուժին, տարին երկուանգամ:

Գործածել փափուկ խոզանակ չվնասելու համար կիտուած-ները եւ զանոնք փոխել իւրաքանչիւր ատամնաբուժի այցելու-թեան:

Հեռու կենալ շաքար պարունակող վնասակար ուտելիքներէ եւըմպելիքներէ:

Գիտէ՞ք թէ ...Չինացիները ստեղծած են ակռայի խոզանակները Ք.ա. 1000

թ.ին

Թուաբանախաղ

Ներկէ թիւերը պահանջուած գոյներով. կանաչ- 15, կարմիր- 12, սեւ-10, նարնջագոյն- 7, բաց

կապոյտ- 9, մութ կապոյտ- 14

Ժամանց

Օգնէ Կաղանդ Պապուկին հասնելու իր եղնիկներուն


Հ.Բ.Ը.Միութեան Ալեք Մանուկեան Վարժարանիխումբ մը աշակերտներու այցելութիւնը «Ապագայ»շաբաթաթերթի խմբագրատուն

Հինգշաբթի՝ 26 Նոյեմբեր 2015-ի առաւօտեան ժամերուն,Ալեք Մանուկեան Վարժարանի 6-րդ դասարանէն խումբ մըաշակերտներ, գ լխաւորութեամբ իրենց դասարանի հայերէնլեզուի ուսուցչուհի Տիկ. Վարդուհի Ֆըսթքճեանի այցելեցին«Ապագայ» շաբաթաթերթի խմբագրատուն: Անոնք շնորհաւո-րեցին «Ապագայ» շաբաթաթերթի 40-րդ տարեդարձը եւ փո-խանցեցին իրենց կողմէ հաւաքուած 100 տոլարը եւ կաղանդիծ ա ղ ի կ ը ՝ Փուէնսեթիան, որ բերած էին որպէս նուէր եւ քա-ջալերանք շաբաթաթերթին:

Ա ւ ա ն դ ա կ ա ն դ ա ր ձ ա ծ տ ա ր ե կ ա ն ա յ ս ա յ ց ե լ ո ւ թ ի ւ ն ը , մ ե ծուրախութիւն կը պատճառէ, նամանաւանդ երբ ձեւով մը ան-տ ե ս ա ն ե լ ի կ ա պ ը կ ը հ ա ս տ ա տ է թ ե ր թ ի ն ե ւ Ն ո ր Ս ե ր ո ւ ն դ ի նմիջեւ:

Ապա, 6-րդ կարգի աշակերտներէն՝ Սարօ Մարկոսեան, Ալեք-սանտր Մուրի, Էլիսիա Ֆարրա եւ Մերի Սարգիս արտասանեցինճարտարօրէն «Տաղ Հայերէն Լեզուին» Վահան Թէքէեանի բա-նաստեղծութիւնը. Իսկ ուրիշներ, առ ի հետաքրքրութիւն, հար-ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ղ ղ ե ց ի ն պ ր ն . Խ մ բ ա գ ի ր ի ն ե ւ ո ր ո շ գ ա ղ ա փ ա ր ն ե ր ա ր տ ա -յայտուեցան իրենց նախասիրած նիւթերու մասին որոնք կը հրատա-րակուին թերթի էջերուն մէջ:

Խմբագրական կազմը շնորհակալութիւն կը յայտնէ եւ բարձր կը գնա-

հատէ աշակերտներուն մօտէն հետաքրքրութիւնը Հայ մամուլով եւ առիթըկ’ընծայէ հրատարակելու աշակերտներուն գրութիւնները՝ որպէս գնա-հատանք իրենց տարած աշխատանքին:

«ԱպԱԳԱՅ»

ԱմանորԱմանորը կը նշանակէ ուրախութեան եւ բարի

մաղթանքներու օր:Մենք տօնածառը կը զարդարենք լոյսերով եւ

գեղեցիկ զարդարանքներով: Ծառին տակը կըդ ն ե ն ք տ ա ր բ ե ր ն ո ւ է ր ն ե ր : Մ ա մ ա ս , մ ե ծ մ օ ր սօգնութեամբ, կը պատրաստէ հայկական անուշապուրը եւ անուշ հացը եւ համով-համով առատուտելիքներ:

Ամէն տարի, Նոր Տարին կը դիմաւորենք մերտ ո ւ ն ը , մ ե ր հ ա ր ա զ ա տ ն ե ր ո վ : Բ ո լ ո ր ս մ ի ա ս ի նկ’երգենք, կը պարենք եւ խաղեր կը խաղանք ուա ն հ ա մ բ ե ր կ ը ս պ ա ս ե ն ք Կ ա ղ ա ն դ Պ ա պ ա յ ի նայցելութեան:

Նոր Տարուայ առիթով կը մաղթեմ մեր ազգականներուն առողջութիւն,աշխարհին խաղաղութիւն եւ բոլոր պզտիկներուն ուրախութիւն:

Ես շատ կը սիրեմ Ամանորը որովհետեւ զարմիկներով եւ բարեկամներովնուէրներ կը բաժնենք եւ ուրախ ու զուարթ ժամանակ կ’անցնենք:

Սիրով՝ԱլեքսիԱ ՏէմիրճեԱն

4-րդ դասարան

ԿաղանդՍիրելի ընկերներ,

Ամէն տարի շատ ուրախութեամբ կը սպասենքՆոր Տարուայ ամիսը: Այս ամսուն, տօնածառ կըզ ա ր դ ա ր ե ն ք ե ւ հ ա մ ո վ ճ ա շ ե ր կ ’ ո ւ տ ե ն ք : Ե ր ե -խաները նամակներ կը գրեն Կաղանդ Պապային,ս պ ա ս ե լ ո վ Ն ո ր Տ ա ր ո ւ ա ն գ ի շ ե ր ը ո ր բ ա ն ա նտօնածառին տակի շարուած նուէրները:

Խրախճանքը կը սկսի եւ հարազատներու հետկ ը հ ա ւ ա ք ո ւ ի ն ք ծ ն ո ղ ն ե ր ո վ : Հ ա մ ո վ ճ ա շ ե ր ե ւանուշեղէններ կ’ուտենք: Կը խնդրեմ Աստուծոյ,ո ր ա յ ս օ ր ը ո ւ ր ա խ ո ւ թ ե ա մ բ ա ն ց ն ե ն ք ե ւ կ ըմաղթեմ որ Աստուած ամէնուն սիրտերուն մէջ

լեցնէ միայն եւ միայն ուրախութիւն եւ տայ բո լոր աշխարհին խաղա-ղութիւն:

նԱրին ԳոճԱպԱպեԱն4-րդ դասարան

Նոր ՏարիԱմանորը Նոր Տարի է : Իմ համար շատ կա-

ր ե ւ ո ր է , ո ր ո վ հ ե տ ե ւ ա մ է ն տ ա ր ի ե ս կ ը մ ե ծ -նամ:

Ամէն տարի մամաս, պապաս, ես, եղբայրս եւքոյրիկս կը զարդարենք մեր սիրուն տունը: Յետոյ,երբ կը վերջացնենք զարդարանքը, մամաս եւ եսկ ը ս կ ս ի ն ք հ ա մ ո վ - հ ա մ ո վ ո ւ տ ե լ ի ք ն ե ր ե փ ե լ ,ինչպէս՝ միս, խորոված, տոլմա եւ լեցուն ուրիշհամով ճաշեր:

Մեր Ամանորը կը տօնենք գիւղը՝ տնակին մէջկամ մեր տունը: Ես կը մաղթեմ որ Նոր Տարուայգիշերը ամէն մարդ առողջ եւ ուրախ ըլլայ:

Ես շատ կը սիրեմ Ամանորը, որովհետեւ ամէն

տ ա ր ի ն ո ր խ ա ղ ա լ ի ք կ ը ս տ ա ն ա մ ե ւ ա ւ ե լ ի շ ա տ ժ ա մ ա ն ա կ ո ւ ն ի մանցկացնելու իմ ընտանիքիս հետ:

Դաւիթ Չիլինկարեան4-րդ դասարան

ԱմանորԱմանորը տարուայ մէջ մէկ անգամ կու գայ

(Յունուար 1-ին): Բոլորս շատ կը սիրենք այս օրը,քանի որ բոլոր ընտանիքս կը հաւաքուի տօնելուհամար Կաղանդը: Շատ համեղ կերակուրներ կըպ ա տ ր ա ս տ ե ն ք , դ ի մ ա ւ ո ր ե լ ո ւ ա յ ս տ օ ն ը : Մ ե րտունը կը զարդարենք մեծ տօնածառով մը, որունվ ր ա յ կ ը դ ն ե ն ք գ ո յ ն զ գ ո յ ն լ ո յ ս ե ր ե ւ փ ա յ լ ո ւ նխաղալիքներ:

Մենք խաղեր կը պատրաստենք որ քուներնիսչի գայ կէս գիշերէն առաջ:

Ա մ ա ն ո ր ի ա ռ ի թ ո վ կ ը մ ա ղ թ ե մ ի մ բ ո լ ո ր ը ն -տանիքին, ընկերներուս եւ աշխարհի բոլոր մա-նուկներուն առողջութիւն, երջանկութիւն եւ ամէ-

նէն աղուոր Ամանոր մը:Ես շատ կը սիրեմ Ամանորը, քանի որ ամբողջ ընտանիքս շուրջս կ’ըլլայ

եւ միայն այդ օրը բոլոր ընտանիքս միասին կ’ըլլանք:

ԹԱմԱրԱ ՎԱրԴԱզԱրմեԱն4-րդ դասարան

ԱմանորԱ մ ա ն ո ր ը ն ո ր տ ա ր ի ն է , Ն ա ւ ա ս ա ր դ ը , ո ր ը

ն շ ւ ո ւ մ է Յ ո ւ ն ո ւ ա ր մ է կ ի ն : Ս ո վ ո ր ա բ ա ր մ ա ր -դ ի կ հ ա ւ ա ք ւ ո ւ մ ե ն Դ ե կ տ ե մ բ ե ր ի 3 1 - ի գ ի շ ե ր ըխրախճանքի՝ իրենց բարեկամների, ընկերներիհետ:

Ամանորը ինձ համար ուրախ տօն է, որովհետեւնոր նուէրներ կը ստանանք:

Կաղանդ Պապիկին կը տեսնենք, ընկերներուսհետ լաւ ժամանց կ’անցնենք:

Սովորաբար, մենք տօնածառը կը զարդարենքլ ո յ ս ե ր ո վ ե ւ գ ե ղ ե ց ի կ , փ ա յ լ ո ւ ն գ ն դ ա կ ն ե ր ո վ ՝Դեկտեմբերի սկիզբին: Զարդարելու ընթացքին,մ ե ր տ ո ւ ն ը կ ը հ ն չ է Ն ո ր Տ ա ր ո ւ ա յ ե ւ Ս ո ւ ր բ

Ծննդեան գեղեցիկ մեղեդին:Քանի մը անգամ Կաղանդ Պապան այցելած է մեր տունը Ամանորի

նախօրէին եւ տուած է մեզ նուէրներ, բայց նուէրների մեծ մասը գտած ենքտօնածառի տակ:

Ամանորի խրախճանքը շատ ուրախ կ’անցնի մեր ընկերներուն հետ:Մենք կը պարենք, կ’երգենք, կ’ուտենք համեղ ուտելիքներ:

Ես կը մաղթեմ, որ Նոր Տարուան մէջ բոլոր մանուկները լինեն առողջ եւզուարթ:

Ես կը սիրեմ Ամանորը, որովհետեւ կը փափաքիմ որ տարին փոխուելունպէս նոր, լաւ ու բարի օրեր ու յաջողութիւններ ունենանք բոլորս:

էԴուԱրԴ սԱհԱկեԱն4-րդ դասարան


S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 28 DECEMBRE 2015 - 4 JANVIER 2016

L’impasse russo-turquepourraient avoir desrépercussions sur l’ArménieEDITORIAL ECRIT EN ANGLAISPAR EDMOND Y. AZADIANET PUBLIE DANS THE ARMENIANMIRROR-SPECTATOR EN DATEDU 10 DECEMBRE 2015

Le code tacite des relationsinternationales veut que les grandespuissances n’aient un intérêt pour lescauses de nations plus faibles que sices causes peuvent servir leurspropres intérêts. Il a peut-être fallu 50ans aux Arméniens pour comprendreet accepter ce postulat politique. Nousavons toujours maintenu que, puisquele génocide arménien avait eu lieu, auvu et au su de la communauté interna-tionale, les Arméniens avaient droit àun certain redressement, alors que lesgrandes puissances n’offrent que lacharité ou une aide d’urgence, ce quibien sûr, ne se substitue pas auxdédommagements.

Nous avons enfin pris conscienceque lorsqu’une motion est déposée à laKnesset israélienne afin de reconnaîtrele génocide arménien, c’est simple-ment que le gouvernement israélien ades comptes à régler avec la Turquie.Des scénarios similaires ont eu lieu, etpeuvent même encore avoir lieu àl’avenir, devant le Congrès américain,le Parlement français et ailleurs. Puislorsque les causes sous-jacentes se dis-sipent, l’intérêt pour la question dugénocide disparaît mystérieusement.Aujourd’hui, nous sommes confrontésà la même situation face à notre alliéestratégique, la Russie, dans le sillagede l’impasse russo-turque créée par lepilonnage de l’avion de combat SU-24de la Russie par l’armée de l’air turque.Les tensions entre les deux pays ontatteint le point d’ébullition et chacunexamine la manière de blesser l’autre.Les Etats-Unis sont venus à la rescous-se de la Turquie lorsque le présidentBarack Obama a déclaré, « La Turquieest un allié de l’OTAN. Les Etats-Uniset ses alliés soutiennent le droit de laTurquie à défendre son territoire etson espace aérien. Nous sommes enga-gés à la sécurité et à la souveraineté dela Turquie. »

Mais dans le même communiqué, ila ajouté, sur un ton plus conciliant,« Nous avons discuté de la manièredont la Turquie et la Russie pourraienttravailler ensemble pour désamorcerla crise et trouver un chemin diploma-tique pour résoudre ce problème. »Bien que le président Erdogan a expri-mé des « regrets » pour la perte despilotes russes, il a refusé de présenterles excuses officielles que Moscou exi-geait.

Ce n’est pas la première fois que laTurquie met l’OTAN au bord d’unconflit à grande échelle, qui repose surl’article cinq de sa charte. Mais cettefois, peut-être les Etats-Unis ont-ilsréprimandé M. Erdogan en privé, maisla France et l’Allemagne étaientfurieuses. Le vice-chancelier del’Allemagne, Sigmar Gabriel avaitmême de sévères critiques pour le« joueur imprévisible » de l’OTAN.D’autres ont même appelé à l’expul-

sion de la Turquie de l’Alliance.Le président russe Vladimir Poutine

est bien conscient qu’il ne peut faire laguerre contre la Turquie, dont la direc-tion a toujours cherché la protectionde l’Occident pour affronter la Russie,ce pourquoi il a déclaré, « Erdogan varegretter ce qui a été fait, mais laRussie ne va pas s’engager dans un cli-quetis d’armes avec la Turquie. »

Toutefois, la Russie a une séried’options à sa disposition, qu’elle peututiliser pour exercer des représaillescontre l’agression turque.

Moscou peut intensifier - et a déjàintensifié - ses attaques sur la régionturkmène de Syrie, en bordure de laTurquie. Environ 100 000 à 200 000Turkmènes vivent en Syrie. Ils ont étéarmés et entraînés par la Turquie pourlutter contre le régime Assad. Ankaracompte sur ses alliés turkmènes afind’élargir la zone d’exclusion aériennedans leur région. Lorsque l’armée del’air russe a commencé le nettoyage dela zone turkmène, il a touché à vif unnerf d’Ankara et l’a entrainé à com-mettre l’acte irresponsable d’abattrel’avion de combat russe.

Les Turkmènes sont impliqués dansle commerce illicite de pétrole en Syrieau bénéficier de l’EI. Leurs bandesarmées se sont joints aux forces régu-lières turques en massacrant lesArméniens de la région de Kessab.La myopie de la Turquie face àl’attaque de l’avion russe, n’a pas vuque son agression aidait à biffer sonplan stratégique de la zone d’interdic-tion de vol, alors que les Turkmènessont actuellement en désarroi devantles avances russes dans la région.

L’autre option que Moscou possèdedans son arsenal est le boycott écono-mique de la Turquie. Le présidentPoutine a déjà ordonné la mise enœuvre de sanctions contre les impor-tations turques, en particulier les pro-duits alimentaires et agricoles. Il amême mis en suspend le gazoducSouth Stream, qui vise à contournerl’Ukraine et exporter l’énergie vers lesBalkans. La Turquie est également for-tement dépendante des livraisons degaz russe, et peut devenir victime duprocessus. Mais le plus dommageablepour la Turquie sera l’interdiction del’industrie touristique russe et laconstruction, car de nombreusessociétés turques ont des contrats enRussie.

Hovik Abrahamian, Premierministre d’Arménie, a lancé un appelaux entreprises du pays pour comblerle vide laissé par la Turquie, en parti-culier en stimulant la production agri-cole. Depuis que l’Occident a commen-cé à appliquer des sanctions contre laRussie, il y a eu une augmentationnotable des exportations arméniennesvers la Russie.

Bien que les sanctions russes aurontun impact sur l’économie turque, l’éco-nomie de cette dernière est encoreassez solide pour absorber le choc,même après la crise des derniers mois.

Ankara est plus vulnérable àSuite à la page 14

Justin Trudeau accueillepersonnellement les réfugiésarméniens de Syrie

Le Premier ministre du Canada Justin Trudeau a accueilli personnellement lesréfugiés syriens, y compris les réfugiés arméniens de Syrie, à l’aéroport deToronto.

163 réfugiés sont arrivés à Toronto par le premier avion du gouvernement, le10 décembre en soirée.

Le Premier ministre a accueilli une famille syro-arménienne, KevorkJamkossian, sa femme et leur bébé de 16 mois, en disant : « Bienvenue à la mai-son. »

« Nous aimerions vraiment vous remercier pour tout cela, l’hospitalité etl’accueil chaleureux » a dit le père à Justin Trudeau par l’intermédiaire d’uninterprète. « Nous nous sentons à la maison. »

« Nous avons beaucoup souffert. Maintenant, nous nous sentons comme sinous étions sortis de l’enfer et nous sommes arrivés au paradis, » a déclaréKevork Jamkossian.

Les familles ont reçu des ours en peluche et des vêtements d’hiver. JustinTrudeau a remercié le personnel et les bénévoles qui ont accompagné les réfu-giés.

Greg Keoushkerian, 26 ans, attendait à l’aéroport son meilleur ami, qu’il a par-rainé. Keoushkerian, un réfugié syrien d’origine arménienne, a déclaré que lui etsa famille sont au Canada depuis 10 mois et n’a pas pris la peine de demanderl’asile aux États-Unis

« Le Canada a été très accueillant. Les gens ici se respectent. C’est tellementmulticulturel, » a-t-il dit.

Le Premier ministre du Canada Justin Trudeau maintient sa promesse deréinstaller 25 000 réfugiés syriens d’ici la fin février 2016.

Aide humanitaire pour le KarabaghLe ministre des Affaires étran-

gères de la République du Haut-Karabagh, Karen Mirzoyan, a ren-contré, à Washington, le membre duCongrès des Etats-Unis, AdamSchiff.

Ils ont discuté du processus derèglement pacifique du conflit entrel’Azerbaïdjan et le Haut-Karabagh,des provocations sur la ligne decontact par les forces armées azer-baïdjanaises, et de l’aide humanitaire des États-Unis.

Le même jour, Mirzoyan a également rencontré un groupe d’analystes régio-naux. Il les a informés du processus de construction d’un Etat indépendant, de lasituation économique et des perspectives de développement.

Suite à la page 15


L’impasse...Suite de la page 13

l’impact des traités politiques et histo-riques.

Moscou renforce son matériel sursa base militaire en Arménie. Un nou-veau système de défense aérienne aété installé à la frontière de l’Arménieet de la Turquie. D’une part, ce mouve-ment peut être rassurant pour ladéfense de la souveraineté de l’Armé-nie, mais d’autre part, l’Arménie estpoussée vers la guerre froide qui s’ensuivra car elle est située au point decontact des forces de l’OTAN etl’OTSC (Organisa-tions du Traité desécurité collective), opposant l’Occi-dent à l’ancienne Union soviétique. LaRussie a lancé des missiles à longueportée à partir de ses navires de guerrepostés dans la mer Caspienne vers leslieux de guerre en Syrie. Si le comman-dement russe décide d’utiliser aussi labase d’Arménie, celle-ci deviendra unepartie de l’imbroglio du Moyen-Orient.

La Russie a reconnu le génocidearménien, il y a quelque temps, mais iln’a jamais été question de la criminali-sation de la négation. Maintenant, ilsemble politiquement opportun delégiférer sur la criminalisation de cettenégation, tout comme le projet de loien suspens devant le parlement fran-çais.

Vladimir Jirinovski, le DonaldTrump de la Russie, homme politiqueet fondateur du Parti libéral-démocra-te de Russie a tiré la première salve. Ila dit qu’il faudrait permettre auxArméniens de revendiquer de laTurquie leurs terres historiques. Il aégalement appelé la Russie à soutenirl’insurrection kurde en Turquie. Maispour des raisons plus pratiques, leparti Spravedliva Rossia a soumis unprojet de loi au Parlement afin de cri-minaliser la négation du génocidearménien.

Si le bras de fer se poursuit entreles deux pays, Moscou peut abroger letraité d’amitié et de coopération signéà Moscou en 1921. En outre, il peutinciter l’Arménie à renoncer au traitéde Kars, signé en octobre de la mêmeannée. Ce traité définit les frontièresactuelles entre la Turquie et les troisrépubliques du Caucase, l’Arménie,

l’Azerbaïdjan et la Géorgie. Mais sesbases sont fragiles, puisqu’il a étésigné par le général turc Kazim Kara-bekir au nom de la Grande Assembléenationale de Turquie, alors que laConstitution ottomane était envigueur, et a donné la prérogative ausultan de signer des traités internatio-naux. Bien que le traité ait été ratifiéen 1922 par l’Arménie, le représentantde la République d’Arménie a signé letraité sous la contrainte, et non entoute liberté. La Géorgie a tranquille-ment renoncé unilatéralement au trai-té de Kars en 2005.

La validité du traité a déjà été remisen question. Le 7 juin 1945, le ministresoviétique des Affaires étrangèresVyachaslav Molotov demandait àl’ambassadeur turc à Moscou derendre les provinces de Kars, Ardahanet Artvin à l’URSS au nom des RSSgéorgiennes et arméniennes. Àl’automne de la même année, lesforces soviétiques dans le Caucase serassemblaient à la frontière pour unepossible invasion de la Turquie, maisWinston Churchill a fait miroiter lamenace de la bombe atomique nouvel-lement découverte pour dissuaderStaline de passer à l’acte. La dernièrefois que la question a été soulevéedevant les Nations Unies, c’est en1948, par le ministre adjoint desAffaires étrangères soviétique AndreiVychinski, exigeant que Kars etArdahan reviennent à l’Arménie et à laGéorgie.

Le principal objectif de la Turquieen voulant signer les protocoles en2009 était de voir l’Arménie ratifier etfinaliser le traité de Kars en scellant lesort des frontières actuelles pour unavenir prévisible.La Russie et la Turquie ont mené 12guerres l’une contre l’autre au coursdes 400 dernières années. Certainsjournalistes en Arménie se demandentsi une treizième guerre n’aurait pasdéjà commencé.

Alors que la tension entre la Russieet la Turquie se poursuit, le destin del’Arménie dépendra de la rivalité deces puissances régionales.

Les retombées peuvent se révélerêtre un mélange de bénédictions et demalédictions.

Traduction N.P.

La Turquie s’inquiète de laprésence de matériel militairerusse en Arménie

La société turque estprofondément préoccu-pée par l’augmentationactuelle de l’équipementmilitaire russe dans lespays voisins de laTurquie.

Pratiquement tous lesmédias turcs ont réagiavec inquiétude à l’accu-mulation sur des basesmilitaires russes enArménie d’hélicoptèresde transport et d’assautmodernes.

La presse turque a signalé le fait que la Russie serre la vis autour de la Turquieen augmentant sa présence militaire en Arménie et en Syrie.Elle a également noté que la Russie est en train de négocier avec les autoritéschypriotes dans le but d’installer une base militaire russe sur l’île.

Situation tendue sur la ligne decontact au Haut Karabagh, unsoldat arménien tué vendredi

La situation reste très tendue sur la ligne de front au Haut Karabagh.L’Azerbaïdjan continue de violer sans cesse le cessez-le-feu pourtant signé parBakou en 1994 sous la conduite de l’OSCE. Cette dernière organisation euro-péenne étant jusqu’à présent incapable de faire taire ces tirs azéris en directiondes positions arméniennes. Ce n’est que par la contre-offensive arménienne queces tirs azéris cessent.

La nuit du 11 au 12 décembre les forces azéries ont violé à plus de 120reprises le régime du cessez-le-feu en tirant près de 1 100 projectiles de diversesdimensions en direction des positions arméniennes frontalières du HautKarabagh. Des roquettes furent également tirées. Le 11 décembre à 20h40 sur lafrontière orientale du Haut Karabagh, un militaire arménien, Karen Karakozian(20 ans) fut mortellement blessé par le tir d’un sniper ennemi. Il était le troisièmesoldat arménien tué cette semaine au front où la situation reste encore très ten-due. A noter que les forces arméniennes ont selon Stepanakert « mené des opé-rations en réponse à ces tirs ». Des opérations préventives qui seraient efficacesselon les spécialistes militaires et qui occasionnent des dégâts matériels ethumains importants dans les rangs de l’ennemi.

L’agenda européen parmi les priorités de la politique étrangère arménienne

Selon le Premier ministre d’Arménie, Hovik Abrahamian, au cours d’une ren-contre avec environ 60 membres de l’association politique des étudiants démo-crates européens (EDS), il sera possible de développer conjointement de nou-velles approches et de renforcer la coopération mutuellement bénéfique dans lecadre d’une politique européenne de voisinage renouvelée. Les membres del’EDS se trouvaient à Erévan et participaient à une réunion du Conseil.

Selon le Premier ministre, l’agenda européen reste une priorité de la politiqueétrangère de l’Arménie. Dans ce contexte, il a mentionné les pourparlers entrel’Arménie et l’Union européenne qui ont récemment débuté à Bruxelles.Parlant du génocide arménien, Abrahamian a souligné qu’il ne s’agit pas unique-ment de la tragédie du peuple arménien, mais aussi d’un crime contre la civilisa-tion mondiale et l’humanité, et sa condamnation insuffisante provoque descrimes de masse similaires.

Parlant du conflit du Haut-Karabagh, le premier ministre arménien a soulignéque la politique agressive en cours de l’Azerbaïdjan a augmenté la tension cesderniers temps.

Hovik Abrahamian a également commenté le récent référendum sur les amen-dements constitutionnels en Arménie, et a noté que ces projets d’amendementsrenforceront le rôle du gouvernement et du parlement.

Par la suite, le premier ministre a répondu à plusieurs questions posées parles étudiants européens présents.

Le Musée d’Histoire d’Arménie àErévan étudie l’achat en ligne d’unepièce de monnaie en or très rare de lapériode de Levon Ier du Royaume dePetite Arménie qui régna de 1198 à1219. Après avoir réalisé l’estimationde cette pièce de monnaie arménienneen or qui sont en ligne proposées à lavente, le Musée d’Histoire d’Arménieprocèdera à leur achat si l’évaluationcorrespondait bien à son véritable prixdit le directeur du musée, KrikorKrikorian qui juge que cette pièce doitprendre place en Arménie au sein de

son musée. Cette monnaie est en lignesur le site Cngcoins.com. Sur l’un desfaces est représentée Léon Ier sur sontrône en forme de lion tenant de samain droite une croix. Sur l’autre facede la monnaie sont représentés deuxlions avec la croix. Cette pièce excep-tionnelle serait issue de la « CollectionArarat » de Laurence Adams. Elle estmise à prix aux enchères à 50 000 dol-lars. Le nom de l’acquéreur sera connudébut janvier. Sans doute le Muséed’Histoire d’Arménie.

Aide humanitaire...Suite de la page 13

Répondant aux questions, KarenMirzoyan a abordé les défis auxquelsest confronté le Karabagh, en particu-lier la situation actuelle dans le pro-cessus de règlement pacifique duconflit avec l’Azerbaïdjan.

Une réception à l’ambassade de laRépublique d’Arménie aux Etats-Unis,a conclu la visite en présence de diplo-mates, de représentants des organisa-tions arméniennes américaines et de la

communauté, des chefs religieux etdes journalistes .

L’Ambassadeur d’Arménie auxEtats-Unis, Tigran Sargissian et leministre des Affaires étrangères duKarabagh, Karen Mirzoyan, se sontadressés aux participants.

Dans son discours, Karen Mirzoyana exprimé sa gratitude pour l’accueilchaleureux, le soutien fourni àl’Artzakh, et a souligné l’importance del’unité nationale dans le règlement duconflit entre l’Azerbaïdjan et leKarabagh.


Les Arméniens abattent un drône azérid’une valeur de 600 000 dollars quisurvolait les positions arméniennesà l’est du Haut Karabagh

Le ministère de la Défense de la République du Haut Karabagh annonce queles forces arméniennes ont abattu le 11 décembre un drone azéri qui survolait lazone de contact. « Le 11 décembre au nord-est de l’Artsakh, nos soldats des posi-tions frontalière ont mis hors d’usage un drone azéri. D’un coût de 600 000 dol-lars ce drône qui prit feu est tombé sur le territoire azéri provoquant égalementdes tirs azéris contre l’appareil, les Azéris pensant que c’était une nouvelle armearménienne » écrit à Stepanakert le communiqué du ministère de la Défense. Cen’est pas la première fois que les Arméniens abattent des drones azéris. Il y atrois ans, l’un de ces derniers était tombé dans la région de Mardouni (HautKarabagh) abattu par les forces arméniennes.

Le Musée d’Histoire d’Arméniedésire acquérir une pièce raredu roi Léon Ier de Cilicie

Premier Centre d’étudesarméniennes en Chine

L’ouverture du premier centred’études arméniennes a eu lieu àl’Université de langues étrangères deDalian, le 9 décembre dernier.

Cela est devenu possible grâce à lacoopération entre l’Université Daliande langues étrangères et l’Universitéd’État Brusov de Langues et Scienceshumaines d’Erévan. La cérémonied’ouverture a eu lieu en présence del’ambassadeur d’Arménie en ChineArmen Sargissian, la délégation del’Université dirigée par la rectriceGayané Gasparian, des représentantsde l’Université Dalian, et les médias.Lors de son discours, l’ambassadeurd’Arménie en Chine Armen Sargissian

a souligné l’importance de l’ouverturedu premier centre de ce genre quideviendra une plate-forme spécifiquepour discuter d’un certain nombre dequestions liées aux relations bilaté-rales Arménie-Chine.

L’ambassadeur Sargissian s’est ditconfiant que le centre contribuera àl’expansion de la coopération scienti-fique et culturelle entre les deux uni-versités, ainsi que la création de nou-veaux liens entre les systèmes d’édu-cation des deux pays, devenant ainsiun brillant exemple de l’amitié et de lacoopération entre les peuplesd’Arménie et de Chine.

Le cdH confirme l’exclusion deMahinur Ozdemir : la députée a refuséde reconnaître le génocide arménien

Le bureau politique du cdH a confir-mé lundi la décision prise le 29 maid’exclure la députée et conseillèrecommunale Mahinur Özdemir du parti.Cette élue, d’origine turque, avait refu-sé de reconnaître le génocide armé-nien, une attitude jugée contraire auxvaleurs défendues par les centristesfrancophones.

Mme Özdemir avait introduit unrecours contre la décision prise alorspar le comité de déontologie, d’éthiqueet d’arbitrage du parti. Elle s’estimaitvictime d’une injustice et affirmaitqu’elle n’avait pas enfreint le code dedéontologie du cdH.

Le président, Benoit Lutgen, s’estréjoui de cette confirmation du bureau politique.

« L’engagement politique réclame de la clarté et une adhésion totale auxvaleurs de notre projet », a-t-il déclaré.

L’Azerbaïdjan bombarde le Karabagh

« L’Azerbaïdjan, pour la première depuis la signature du cessez-le-feu, en1994, a utilisé des chars sur la ligne de front, » a déclaré le ministère de laDéfense de la région dans un communiqué. « Environ 1 500 tirs ont été effectuéspar des chars et des lance-grenades. Deux soldats du Karabagh ont été tuésdans ces bombardements, » précise le communiqué.

Le 8 décembre et dans la nuit du 9 décembre, l’adversaire a violé le cessez-le-feu plus de 180 fois.

Le lieutenant Vartan Vartanian, 21 ans, ainsi que le soldat Garik Avanesian,24 ans, ont été mortellement blessés par des tirs azéris violant lecessez-le-feu.


յայտարարութիւն«Բժշկ. արամ եւ տիկին սեդա սեմէրճեան

Կրթաթոշակի Հիմնադրամ»-իտնօրէնութիւնը կը յայտարարէ, թէ նորոգհիմնուած հիմնադրամը արդէն կ’ընդունի

արժանաւոր թեկնածուներու դիմումնագրեր՝ 2015-2016 ուսումնական տարեշրջանին համար:

«Բժշկ. Արամ եւ Տիկին Սեդա Սեմէրճեան Կրթաթոշակի Հիմնադրամ»-ի

տնօրէնութիւնը՝ կրթաթոշակ պիտի յատկացնէ այն ուսանող(ուհի)ներուն, որոնք Քեպէք նահանգիհամալսարաններէն մէկուն մէջ կը հետեւին արդէն՝

Առողջապահական եւ կամ ԿիրառականԳիտութեանց ճիւղերուն`

(Specifically be pursuing their education in the fields of

HEALTH SCIENCES or PURE AND APPLIED SCIENCES).

Դիմումնագիրը ստանալու համար կապուիլ հիմնադրամի ել-նամակի հասցէին՝ [email protected]

ԴԻՄՈՒՄՆԱԳՐԻ ՅԱՆՁՆՈՒՄԻ ՎԵՐՋՆԱԿԱՆ ԺԱՄԿԷՏ՝

28 Փետրուար 2016

«ԲԺՇԿ. արաՄ եւ տիԿին սեԴա սեՄԷրՃեան

ԿրթաթոՇաԿի ՀիՄնաԴրաՄ»

EMBASSY OF THE REPUBLIC OF ARMENIA

AMBASSADE DE LA RÉPUBLIQUE D’ARMÉNIE

Հայաստանի Հանրապետութեան Դեսպանութիւն

PRESS RELEASE

On February 26-28, 2016 the Ministry of Health of the Republic ofArmenia along with the exhibition company INTER EXPO will hold interna-tional EXPO 2016 titled “Healthcare 21-st Century”.

The exhibition, which targets heads of medical centers, researchers,practicing doctors, investors, bisnessmen working in the medical industryand service market, will facilitate partnership and future cooperationamong participants. “Healthcare 21st Century” EXPO 2016 is an exceptionalopportunity for the participants to get to know professional opinions andreceive professional advice from leading specialists in various spheres, aswell find best solutions in different fields that derive from local healthcareexpertise.

The round tables, workshops and presentations to be held during theevent will contribute to the establishment of new partnerships, thusenhancing and broadening participants’ professional networks.

Within the last years the exposition area has been expanded by 50%. Lastyear the Expo hosted more than 80 participants, 30% of which were foreigncompanies’ representatives from Russia, Belarus, Iran, Germany, Hungary,China, Kazakhstan and Israel. As a result, the participants learned about theprofessional achievements of foreign companies, hence, keeping up withthe international developments in healthcare. This and beyond becomespossible due to “Healthcare 21st Century” EXPO 2016.

A|Z:L:ZHQ

www.azg.amKA|QH+E

t WhaatW

al clinice medicag-wneff oapital oThe ce. small siz

t its disposal despites acesourrArmenia has a high le

dental educArmenia. in

most prDental

Dentale Dot W

with illed fs al clinicfull an is veerYfapital o

e its t its disposal despital medicff el ovArmenia has a high le

viet Soormerthe Ftion in adental educe oentras a cwountryThe cArmenia.

50% leerr vost owill ces edurocmost prield, as fwing oourism is a grtDental

esedurocPrDentall

viet fe o

50% less ield, as

smetic SuroC

flights tbooking ach prting eacilitaF

the best it ce xperiencel evatro makte e is here arW

eriesgsmetic Sur

s or’docto flights tom fress ocach pran be. the best it c

al medicourye o mak

asant as possible.as plet thao us timportant

o partnertthe best fos ors and doctclinic

ed siftypainstakinglxperiencapable and ec

agf

xenion, and has rU

asant as possible.e be xperienc eouryt

s. It is with Uo partnerthe best o choose t

these fough all othre ve ha. Wed stafff.xperienc

f

wing.oes is gredurocprdental orffoo Armenia telling vatr

ans Americorth-an and NopeurEf othe number,arr,eyach egion. Er

the in e in ortho-dentistryellenccxftion eputaetained a rnion, and has r

the orffo

e about ourtpassiona clients ourff needs o

ommodacace arees yemploam oetactivities. Our

appointments and in-cflights tbooking

oject. pre about oure all who ar clients

o the ting tommoda dynamicff am o

ountryappointments and in-c


Mot du conseiller municipal,

M. Harout Chitilian

Pour le nouvel an, je vous

souhaite que la santé, la

prospérité et la réussite vous

accompagnent dans tous

vos projets.

Bonne année 2016 !

* * *

Նոր տարուայ եւ Ս. Ծնունդի Տօներուն առթիւ՝ջերմօրէն կը շնորհաւորեմ Մոնթրէալի հայհամայնքը մաղթելով յաջողութիւն եւբարօրութիւն բոլորին:

HAROUT CHITILIAN, Vice-président du comité exécutif et

conseiller municipal du district de Bordeaux-Cartierville

[email protected]

ABAKA News, onlineՀամացանցային եռալեզու ամէնօրեայլրատուական ճոխ հրատարակութիւնը

www.abakanews.org

<NORFAUOR NOR

TARI :U SOURB

’NOUND

JOYEUX NOËL

ET BONNE

ANNEÉ

The partnership will see the luckyrecipients studying for a degree at theUnited World College in Dilijan,Armenia. 100 Lives is an initiative thathopes to raise awareness of theArmenian Genocide.“This scholarship will give youngwomen from Lebanon the opportunityof a lifetime,” Clooney said. “Cross-cul-tural learning and studying abroad canbe transformative. I am grateful to 100Lives for helping to open doors forthese bright and talented youngwomen.”“As a leading human-rights barristerand campaigner, Amal Clooney is aninspirational role model for youngwomen around the world. She exem-plifies integrity, compassion and dedi-cation – and typifies what it means tobe a global citizen across all cultures,”said Ruben Vardanyan, co-founder of100 Lives and UWC Dilijan College, aninternational co-educational boardingschool hosting students from 64 coun-tries. “100 Lives recognises the needfor future generations to have greatercross-cultural understanding. The col-lege strives to make education a forcefor peace by bringing together aspiringyoung leaders from all over the world.”The Clooneys both have close ties to

100 Lives, with George Clooney beinga co-chair of the inaugural AuroraPrize for Awakening Humanity, anaward he will present in Armenia nextApril.


E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY DECEMBER 28, 2015 - JANUARY 4, 2016

BY EDMOND Y. AZADIAN

If a talented writer had been com-missioned to come up with a screen-play about a perfect disaster, perhapshe could not come up with a betterscenario than the fate that befellArmenia in 1988. That year, a perfecttrifecta struck — a crumbling SovietUnion and a raging war withAzerbaijan compounded by the earth-quake measuring 7 on the RichterScale in the dead of winter.

More than 300,000 Armenianrefugees who had only recentlyescaped pogroms in Baku and Sumgaithad to face yet another tragedy inArmenia following the earthquake.

For the last 100 years, Armenianshave lamented about the forgottengenocide and for the last quarter cen-tury we added more to our miseries —the trauma of a forgotten earthquake.In the aftermath of the Genocide,Gumri, which was known asAlexandropol at the time — acceptedhundreds and thousands of Armenianorphans, who later in 1926 had toexperience a similar earthquake.

On December 7, 1988, the earth-quake rocked the entire province ofShirak for 41 seconds, with the epicen-ter in the town of Spitak, leveling 80percent of buildings and killing 25,000people according to the official count,while other sources cited a highernumber of casualties— 150,000 peopledead or injured and more than 514,000left homeless.

The earthquake also destroyed 40percent of Armenia’s industrial infra-structure, from which the country hasnot fully recovered to this day.

A population of 300,000 in theregion had been reduced to 120,000,many having left the misery behind inhopes of a better life in Russia.

The poverty level among theremaining population is at 46 percent,greater than any other region inArmenia.

One may ask why these people con-tinue living there, under such difficultcircumstances. Are they so patrioticand attached to the land that movingout is out of the question or is it a mat-ter of not being able to afford themove? The first probability could bemore rewarding, but the truth pointsto the latter.

The Soviet deputy chief of staff ofcivil defense, Maj. Gen. NikolaiTarakanov, who two years prior to1988 had been assigned to direct reliefefforts in Chernobyl after that region’sdevastating nuclear disaster, and wasin Armenia to oversee the recoveryefforts, stated, “Spitak proved to be

much more terrible than Chernobyl.”At one point, the tragedy captured

the headlines of the global newsmedia. One hundred and thirteencounties rushed humanitarian aid andrescue equipment and personnel andmedical supplies. USSR leader MikhailGorbachev allocated 5 billion rubles(about $8 billion) for reconstruction,which was supposed to be completedin two years. Yet, after 27 years, themisery continues and the collapse ofthe Soviet Empire is not the only rea-son for that delay.

The timing of the quake was suchthat it was clear at that point that theSoviet Union, if not unraveling, wasundergoing a major shift. It was still aclosed world and with this disaster,some nations, including the US, wereable to provide help while using thesituation for a public relations gain.

Diaspora Armenians, shocked per-haps that their tiny nation was in thespotlight for the worst possible rea-son, contributed wholeheartedly andsignificantly, even after witnessingcynical abuse and profiteering bysome government officials.

Since the earthquake in Armenia,many other earthquakes and naturaldisasters have taken place, grabbingheadlines in their turn — Mexico,Japan, Nepal, Iran just to name a few— and the continuing misery in thedisaster region of Armenia was forgot-ten. Also, it seems that people affectedby those other calamities, similarlydevastating, have been able to getback on their feet much more quickly.

Every time I visit Armenia andexpress a desire to see Gumri, peoplelook quizzically at my face, as if ask-ing, “what’s to see in Gumri?” Myanswer is if nothing, I wish toempathize with the people, to sharetheir pain and their aspirations andfind out if there is any light at the endof the tunnel.

Misery in Armenia has differentmathematics, depending on whom youask. According to government statis-tics, there are 965 families who needhousing in the provinces of Shirak andLori and it is believed that the govern-ment will meet their needs during2015-16.

Since 2008, the government hasallocated more than $200 million forhousing reconstruction. But in reality,there are still 4,500 homeless familiesliving in subhuman conditions in thedomiks (temporary metal shacks). Ofthe total homeless families, 433 are onthe government waiting list and 3,500are not on that list for a variety of rea-sons — whether they have left forwork in Russia temporarily and they

Cont’d on page 19

The ForgottenEarthquake

Armenia and Greece to deepenmilitary and technicalcooperation

The Minister of Defense of Armenia, Seyran Ohanyan, highly appreciates thelevel of military and technical cooperation with Greece.

At a joint briefing with the visiting Minister of National Defense of Greece,Panagiotis Kammenos, Ohanyan said that the necessary legal framework is avail-able for the development of that cooperation.

During the talks held today, the ministers discussed the key directions ofcooperation - military education, peacekeeping actions, preparation of a specialoperations detachment, as well as military and technical cooperation. The sidesalso touched on the regional issues. Ohanyan briefed his counterpart on the situ-ation round the settlement of the Karabakh conflict.

For his part, Panagiotis Kammenos noted the importance of cooperationbetween the two brotherly nations. “The development of the military and techni-cal cooperation will also positively impact the economy of both countries,” theMinister said, reminding the proverb “If you want peace, prepare for war.”

Panagiotis Kammenos and Seyran Ohanyan

Amal Clooney launches scholarshipAmal Clooney hopes to help the next

generation of Lebanese girls get a university

degree with her new scholarship, 100 Lives

Rupen Vardanyan with Amal

Clooney


The Forgotten...Cont’d from page 18

are back or the families have out-grown their current housing. Indeed,after 27 years, children are grown,have formed their own families, andare still using the old existing facili-ties. Although this natural growth con-tributes to the number of dwindlingpopulation of Armenia, the govern-ment does not assume responsibilityfor their plight, because they are notdirect victims of the earthquake. Yetthey remain the casualty of the situa-tion. If their names are not recordedon paper, their bodies are still shel-tered in substandard abodes.

The former prime minister, TigranSargsyan, had pledged in 2008 that by

2013, the housing problem would beresolved. Three years after that dead-line, the problem continues to fester.One has to ask if there is the will orthe ability to get ahead of the situationonce and for all.

There have been admirable changesin Gumri, including the inflow ofartists to the city, which is muchcheaper than the capital. Still, it is notenough as housing is not adequate.

Last October, the mayor of Gumri,Samvel Balasanyan, vowed to forgohis salary as long as there was a singleresident living in makeshift housing.

Of course, we do not need to shedtears for Mr. Balasanyan’s livelihood,knowing full well that no governmentofficial in Armenia survives only ontheir salary. However, it is a symbolicgesture to boost the morale of the des-

titute citizens.The scope of devastation was

beyond Armenia’s capacity to cope.Even countries with more developedeconomies would have been hardpressed to deal with the situation.

There are some organizations tryingto improve the situation, such as ShantTV Channel, which is engaged infundraising in Armenia and Russia tocontribute its share to the reconstruc-tion and revival of northern Armenia.On the other hand, there is an indiffer-ent and insensitive majority who isconsumed by its own plight and Gumridoes not even exist in its mental geog-raphy.

I know some oligarchs who havebuilt opulent residences worthupwards of $20 to $30 million and theyhave not contributed a penny to Gumri

nor do they intend to contribute to theneeds there. It takes a special mindsetand psychological firewall to be ableto live comfortably in that kind ofgaudy opulence, when 100 miles awaypeople are freezing in the wintercold.

Every Armenian who cares aboutthe country’s future has to visit Gumri.If touristic sites, churches, plushrestaurants, and nightclubs are part ofour homeland, then Gumri is part ofour homeland too. If the visitors can-not contribute in any material way tothe amelioration of the disaster area, ifthey cannot warm the bodies of thehomeless, at least they can warm theirsouls, by showing that their brothersand sisters have not been forgottenand abandoned, even if the rest of theworld has turned its back on them.

Eighth Annual AGBU NYSEC Concert RaisesOver $50,000 for Performing Arts InitiativesCarnegie Hall concert, Melodies of Hope, commemorates

100 years of the Armenian Genocide

On December 5, nine performersand hundreds of guests gathered at theWeill Recital Hall at Carnegie Hall forthis year’s AGBU New York SpecialEvents Committee (NYSEC)Performing Artists in Concert. Theevening of music, entitled Melodies ofHope, was in commemoration of theArmenian Genocide centenary, andraised over $50,000 for performing artsinitiatives worldwide.

The evening’s program featuredmusicians from Armenia, Australia,Canada, China, Germany, Macedonia,Portugal and the United States, all ofwhom were first-time participants inthe concert series. The performerswere all recipients of AGBUPerforming Arts scholarships, whichhave allowed them to study at presti-gious institutions like the CologneHigh Institute of Music, Mannes

School of Music, Monash University ofMelbourne, Manhattan School ofMusic and the Shanghai MusicConservatory.

The performers composing thisyear’s international ensemble includ-ed: Arpine Azatyan (violin), SonaBarseghyan (piano), Vasko Dukovski(duduk and clarinet), Luke RatcliffeKhachaturian (piano), Artur Mou-radi-an (viola and violin), Talin Nalbandian,

(mezzo-soprano), Astghik Poghosyan(violin), Tamara Sevunts (actress andpoet) and Amy Tcheupdjian (cello).After the concert, Sevunts reflected onthe importance of bringing youngArmenians together: “I cannot expresshow tremendous it was to be withartists of similar backgrounds from allover the world on such a prestigiousstage. I am beyond grateful for thisopportunity and excited even more for

what is to come. I think there is a pro-found understanding in the communitynow, and among our youth, that thearts and the love and passion withwhich we give ourselves to them willhelp pave the progress of theArmenian community.”

Poghosyan also served as the artis-tic director for the evening and openedthe concert with an explanation of thesignificance of the gathering: “Thisyear’s concert is particularly special,as it is in commemoration of the cen-tenary of the Armenian Genocide.Towards the end of this significantyear, we are here to mark this anniver-sary together, bringing positive spirit,music, and of course, hope, in theessence of all that unites us. Today,you will hear melodies of peace thateach of us wishes for, melodies ofpride that each of us carries out wher-ever we are in this world and melodiesof hope that will take us to a brighterfuture.”

The concert was composed of aneclectic selection of Western classicaland Armenian music. It was also theCarnegie Hall premiere of the 2015Sayat Nova International Composition

Competition winning piece, “Flowersof Golgotha,” by composer HovikSardaryan. In addition, the eveningfeatured readings of poems by GrigorNarekatsi and Daniel Varoujan, piecesby Sharafyan, Shostakovich,Rachmaninov, Saryan and Beethoven,and an interpretation of the traditionalArmenian folk song “Tsitsernak,”arranged especially for the evening’sperformance by Yang Yi, a student atthe Shanghai Music Conservatory, as agift and symbol of respect in honor ofthe Armenian Genocide.

Hayk Arsenyan, the director of theAGBU Performing Arts Department(PAD), commented on the specialtheme of the concert: “This year, wewanted to introduce the audience toour ancient musical tradition, from themedieval period all the way up to thecontemporary, to show the continuityof our thriving culture and encourageArmenians around the world to keepcreating.”

For more information on the AGBUPerforming Arts Department, pleasevisithttp://www.agbuperformingarts.org/

Vasko Dukovski (duduk), Talin Nalbandian (mezzo-soprano), Amy

Tcheupdjian (cello) and Tamara Sevunts (actress and poet)

(top row) Luke Ratcliffe Khachaturian, Sona Barseghyan, Artur Mouradian, Talin Nalbandian, Astghik

Poghossyan, Tamara Sevunts, Amy Tcheupdjian, Arpine Azatyan, Vasko Dukovski. (bottow row) Hayk

Arsenyan, director of the AGBU Performing Arts Department, and the members of NYSEC


2/3 of those getting asylum inMontreal from Syria are Armenians

Thousands of refugees from Syria being welcomed to Canada under the feder-al expedited plan will land in Montreal or Toronto.

The Globe and Mail daily of the country informed that about two thirds ofthose arriving in Montreal are Syrian Armenians, and the local Armenian commu-nity has assumed their sponsorship.

“We don’t see much of them,” said Stephan Reichhold, the director of anumbrella group of 100 agencies serving newcomers to Quebec. “They arrive,they’re picked up by their sponsor group from the airport and then they disap-pear from our radar.”

According to the document obtained by the daily, only 311 of the people slat-ed to arrive in Canada by the end of this year are sponsored solely by theCanadian government.

The Minister of Education andScience, Armen Ashotyan, who is alsoDeputy Chairman of the rulingRepublican Party of (RPA) Armenia, isin Germany, where he attended theannual congress of the ruling ChristianDemocratic Union of Germany (CDU)party.

In addition, Ashotyan met separate-ly with deputy chairperson Franz JosefJung of the German Bundestag’s(Parliament) CDU/CSU parliamentarygroup, and MP Christoph Bergner.

The interlocutors discussed theprospects for CDU-RPA cooperation,and the avenues for increasing con-tacts between parliamentarians of thetwo countries.

They also reflected on the processof adopting, at the Bundestag, the res-olution on Armenian Genocide recog-nition.

Education minister and GermanyMPs discuss Armenian Genocideresolution

The year 2015 is the centennial ofthe tragic events in the OttomanEmpire.

Russian State Duma DeputyChairman Nikolai Levichev, who isalso co-author of the Duma bill oncriminalizing Armenian Genocidedenial, told the aforesaid to Haqqin.aznews agency of Azerbaijan.

“Events marking the 100th anniver-sary of this tragedy were held through-out the year,” Levichev noted. “[And]the initiative on criminalizing thedenial of the century-old tragedybecame the logical end of 2015.

“Upon the State Duma decisionback in 1995, Russia has recognizedthe fact of the Armenian Genocide.

“As for the Russian citizenAzerbaijanis, they shall live under thelaws of the Russian Federation.

“[And] as for the Azerbaijani citi-zens who come to Russia for work orstudy, they are obligated to respect thelaws of their country of residence. (…)They, too, shall recognize theArmenian Genocide.”

Russia State Duma vice-speaker:Azerbaijanis shall recognizeArmenian Genocide

Argentina’s Rasing Football Team hasRefused to Sign Contract with TurkishAirlines due to Armenian Genocide

Argentina’s Rasing football team was negotiatingwith Turkish Airlines, but rejected the latter’s sponsor-ship.

According to armfootball.com, the football team hasposted the congratulatory message of the leader of theArmenian Youth Association in South America AlfonzoTabakian on its official website.

“There should not be any spots on a football player’sshirt and on the colors of the football team. For footballfans, they are the logos of the team. That is why no foot-ball fan will want to see the team sponsored by a leader-ship that violates human rights,” the message reads.

Let us mention that last year, Argentina’s San-Lorenzo team also refused tosign a contract with an Azerbaijani company for the same reason.

Karekin II: New round of interrelationsopen for Armenia and South Korea

New round of interrelations is opening for Armenia and Korea, as a result ofwhich the intercultural and interreligious ties should also enhance. Catholicos ofAll Armenians Karekin II said the aforementioned at the meeting with the newlyappointed Ambassador of South Korea Park Ro-byug, whose diplomatic resi-dence in Moscow.

During the talk, the Catholicos referred to the cooperation of the Koreanchurches with the Holy See Inter-Church Relations Department, EtchmiadzinInformation system representatives told Armenian News – NEWS.am.

With this respect, Karekin II recalled his participation in the 10th assembly ofthe World Council of Churches (WCC) held in the Korean city of Busan in 2013,as well as his communication with the Christian Churches operating in Korea.

For his part, Korean Ambassador assured that during his service he will do hisbest to contribute to the enhancement of the Armenian-Korean friendly relationsand expansion of efficient cooperation.

Russia tests new stealth drones atArmenian military base

The Russian military base in Armenia has received new Orlan-10 reconnais-sance unmanned aerial vehicles (UAVs) and started testing Navodchik-2 dronesinvisible from the ground, a Southern Military District spokesman told TASS onTuesday. The drones are being tested at the high mountainous Kamkhud trainingrange in Armenia by the servicemen who have undergone special retraining atthe training facility in the Moscow Region, the spokesman said.

According to the spokesman, “reconnaissance units will use Orlan-10 UAVsfor the first time to track extended and point targets in high mountainous areas”.

“The UAVs will be also involved in combat training of the military base’sunits,” the spokesman added. “The military base’s servicemen will also learn todeploy the Navodchik-2 reconnaissance system, prepare it for launching, use thecatapult for aircraft takeoff and landing, the spokesman said.

The modern Navodchik-2 and Orlan-10 systems “will boost the volume oftasks accomplished in high mountainous areas in Armenia in the interests ofreconnaissance and special units by five times,” the Southern Military District’sspokesman said. The Russian military base is located in Armenia under an inter-governmental treaty signed between Moscow and Yerevan in 1995.


Գոհար Գասպարեան ( Խաչատուրեան, 1924-2007)Հայ եր գի ու երաժշ տու թեան ան մո ռա նա լի « Սո խա կ»ըՀրապարակագիր Նազարէթ ՊէրՊէրեաՆ կը գրէ.

Դեկ տեմ բեր 14-ին, սի րոյ ու մե -ծա րան քի, հպար տու թեան եւ յու զու -մի վա րա կիչ զե ղու մով ու հանդի-ս ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ , ի Հ ա յ ա ս տ ա ն թ էսփիւռս աշ խար հի, հա յու թիւ նը կըն շ է ծ ն ն դ ե ա ն տ ա ր ե դ ա ր ձ ը հ ա յ ո ցանն ման ձայ նա ւո րին, հայ եր գի ուդա սա կան ե րաժշ տու թեան հմա յիչ«Սոխակ»-ին՝ Գո հար Գաս պա րեա -նի։

Իր կեն դա նու թեան ար դէն ա ռաս -պե լի վե րածուած էր ձայ նա յին ուկա տա րո ղա կան մեծ ա րո ւես տի տէրաշ խար հահռ չակ երգ չու հին, որ ամ -բողջ տաս նա մեակ ներ զարդն ու իս -կա կան գո հա րը դարձաւ հայ րե նա -կան թէ սփիւռ քեան, խորհր դա յինթէ հա մաշ խար հա յին ա մէ նէն հե ղի -նա կա ւոր բե մե րուն։

Գ ո հ ա ր Գ ա ս պ ա ր ե ա ն ի շ ն չ ա ւ ո -րած ու կեր պա ւո րած անկրկ նե լի Ա -նոյշն ու Շու շա նը (Ա. Տիգրանեա նի«Ա նոյշ»-ին եւ « Դա ւիթ Բէկ»-ին մէջ),Կա րի նէն եւ Օ լիմ պիան (Տ. Չու խա -ճեա նի «Լեպլե պի ճի»-ին ու «Ար շակԱ.»-ի մէջ), Ռո սի նիի « Ռո զի նա»-ն եւՏե լի պի « Լակ մէ»-ն, Մար գա րիտն ուԼու չիան ( Կու նո յի « Ֆաուստ»-ին եւՏ ո ն ի ձ ե թ թ ի ի « Լ ո ւ չ ի ա դ ի Լ ա մ ե ր -մուր»-ի, ինչ պէս նաեւ ա ւե լի քան 23օ փե րա յին իր դե րերգ նե րուն միւսհե րոս նե րը ան մո ռա նա լի կը մնանԳո հար Գասպարեանի երկր պա գու -նե րու յի շո ղու թեան մէջ։

Գո հար Խա չա տու րեան- Գաս պա -ր ե ա ն ծ ն ա ծ է ր 1 4 Դ ե կ տ ե մ բ ե ր1924-ին, Գա հի րէ (Ե գիպ տոս), ուրեւ ստա ցած էր ե րաժշ տա կան իր ու -սու մը՝ Է. Ֆելտ մա նի եւ Վ. Կար րո յիտ ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ մ ե ծ ա ն ո ւ ն ե ր ա -ժ ի շ տ ն ե ր ո ւ շ ո ւ ն չ ի ն տ ա կ ։ Ա ր դ է ն

ե րաժշ տա կան-բե մա կան իր ա ռա -ջին քայ լե րը նե տած երգչուհի էր ,երբ 1948-ին ներ գաղ թեց Հա յաս -տան, ուր ան մի ջա պէս ար ժա նա ցաւգուր գու րան քի եւ գնա հա տան քի։1949-էն սկսեալ ե ղաւ Ա. Ս պեն դիա -րեա նի ա նո ւան օ փե րա յի եւ պա լէիթ ա տ ր ո ն ի մ ե ն ե ր գ չ ո ւ հ ի ։ 1 9 6 4 - ի ննաեւ դա սա խօս նշա նա կո ւե ցաւ Ե -րե ւա նի Կո մի տա սի ա նո ւան երա-ժըշտանո ցին, իսկ 1973-ին ար ժա -նա ցաւ փրո ֆե սո րի տիտ ղո սին։

Մ ա ս ն ա գ է տ ն ե ր ո ւ մ ի ա հ ա մ ո ւ ռար ժե ւո րու մով ՝ Գո հար Գաս պա ր-եան օժ տո ւած էր «ձայ նա յին լայնդիա պա զոն»ով («փոքր օկ տա ւա յիսօլ հնչիւ նից մին չեւ եր րորդ օկ տա -ւա յի լա-ն») եւ «ան բա սիր տեխնի -կ ա յ ո վ » ։ Ք ն ն ա դ ա տ ն ե ր ը ն ո յ ն պ է սհա մա կար ծիք են, որ Գո հար Գաս -պա րեա նի ձայ նը կը յատ կան շո ւէրմեծ ճկու նու թեամբ, ե րանգ նե րու ճո -խու թեամբ եւ ան ցում նե րու թե թե -ւու թեամբ, իսկ հան ճա րեղ երգ չու -հիին կա տա րում նե րը կ ’ա ռանձ նա -նա յին տուեալ դե րերգ նե րու խոր քա -յին եւ գեղա րո ւես տա կան բարձ րո -րակ ըն կա լու մով ու դրսե ւո րու մով։

Ա ւե լի քան ե րեք տաս նա մեակ Գո -հար Գաս պա րեան տի րա կան ներ -կա յու թիւն մնաց հայ եր գի եւ դա սա -կան ե րաժշ տու թեան բե մա հար թակ -նե րուն վրայ։ Ա նոր եր գա ցան կը մե -ծա պէս ընդգր կուն եղաւ եւ ան մո -ռա նա լի մեկ նա բա նու թեան ար ժա -նա ցուց Պա խի ու Հեն տե լի, Մո ցար -թի եւ Ռախմանի նո վի, Շթ րաու սի եւՉայ քովս կիի տա րո ղու թեամբ մե ծա -գոյն վար պետ նե րու գոր ծե րը։ Հան -դէս ե կաւ թե մա թիք հա մերգ նե րով՝ի տա լա ցի վար պետ նե րու գոր ծե րէնմին չեւ հայ հո գե ւոր երաժշ տու թիւն,Կո մի տաս ու Շէյքս փի րեան նիւ թե -րով կազ մո ւած հա մեր գա յին ծրա -

գիր։Ի ր բ ա ր ձ ր ո ր ա կ տ ա ղ ա ն դ ո վ ո ւ

հա մեր գա յին ընդգր կուն ծրա գիր նե -րով՝ « Հա յոց Սո խակ»-ի տիտղոսինար ժա նա ւո րա պէս տի րա ցած երգ -չու հին աշ խար հով մէկ շրջե ցաւ եւի ր ե զ ա կ ի ձ ա յ ն ո վ ո ւ ա ր ո ւ ե ս տ ո վգրա ւեց մե ծա գոյն բե մեր՝ եւ րո պա -կան ոս տան նե րէն մին չեւ հա րա ւա -յ ի ն Ա մ ե ր ի կ ա , Մ . Ն ա հ ա ն գ ն ե ր ե ւՃա փոն, մերձ-ա րե ւե լեան հայ կա -կան գաղ թօ ճախ նե րէն մին չեւ խոր-հըր դա յին հա մա միու թե նա կան կեդ -րոն ներ։

Գո հար Գաս պա րեան ար ժա նա -ցաւ պե տա կան թէ գե ղա րո ւես տա -կան բարձ րա գոյն տիտ ղոս նե րու եւշքան շան նե րու։ Խ. Միու թեան «ժո -ղովր դա կան ար տիստ»ի եւ «աշ խա -տան քի հե րոս»ի կո չու մին տի րա -ց ա ւ , Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ -

թեան « Մես րոպ Մաշ տոց»-ի բարձ -րա գոյն շքան շա նին։ Բայց ա մէն բա -նէ վեր հայ ժո ղո վուր դի սրտին մէջգրա ւեց « Հա յոց Սո խակ»ի բարձրա -գոյն պա տուան դա նը։

Իր կեան քի վեր ջա լոյ սին, Գո հարԳաս պա րեան տա րի նե րով պայ քա -րե ցաւ ա նո ղոք հիւանդութեան դէմ,ո ւ ղ ե ղ ի կ ա թ ո ւ ա ծ ո ւ ն ե ց ա ւ ե ւ 1 6Մա յիս 2007-ին առ յա ւէտ հե ռա ցաւմեր աշխար հէն՝ հա յոց մե ծա մեծ նե -րու հա մաս տե ղու թեան մէջ իր ար -ժա նի տե ղը գրա ւած ու սերունդնե -րու յի շո ղու թեան մէջ նո ւա ճած հայեր գի ու դա սա կան ե րաժշ տու թեանանն ման վարպե տի յա ւեր ժու թեանի րա ւունքն ու ար ժա նա ւո րու թիւ նը։

Ա ՛ յ դ է վ կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը Հ ա յ ո ց Ա շ -խար հի մե ծե րուն։

– Հայ քնա րեր գու թեան վար պե -տին՝ Ա ւե տիք Ի սա հա կեա նի ար ժե -ւո րու մով, «թռչուն նե րը Գո հար Գաս -պա րեա նին սո վո րեց րե լ են եր գե լ ,իսկ նա թռչուն նե րին` ծլո ւը լալ»։

– Մե ծա տա ղանդ երգ չու հի Զա -ր ո ւ հ ի Դ ո ւ լ ո ւ խ ա ն ե ա ն ի վ կ ա յ ո ւ -թեամբ՝ «նման տի տան ներ, ինչպի-սին Գո հար Գաս պա րեանն է, ծնւումեն հա րիւր տա րին մէկ։ Հա մաշ խար -հա յին դասականնե րի ա մե նա բարդգոր ծե րը, ո րոնք, թւում է, թէ անհ -ն ա ր է կ ա տ ա ր ե լ , գ ա ս պ ա ր ե ա ն ա -կան մեկ նա բա նու թեամբ նոր կեանքեն ստա նում ։ Գո հա րը վո կա լա յինաստղ է»։

– Մե ծա նուն խմբա վար Ա լեք սան-դըր Մե լիք- Փա շա յեա նի հա մա ձայն՝« Գո հար Գաս պա րեա նի եր գը ա ր -ւ ե ս տ ի ժ պ ի տ ն է , զ ա ր դ ա ր ո ւ մ էկեան քը: Մեծ երգ չու հու ա նու նը բո -լոր հա յե րի մէջ մշտա պէս ա ռա ջաց -նում է մեծ հպար տու թեան եւ հիաց -մուն քի զգա ցո ղու թիւն»։

« Լ ա Ք ր ո ւ ա - ք ո մ » կ ա յ ք է ջ ը կ ը գ ր է ո ր ա ս ե ղ ն ա բ ո ւ ժ ո ւ թ ե ա ն ( ա ք ո ւ -փունթիւր) մասնագէտ Էլիզ Պօղոսեան որոշած է իր գիտելիքը ի սպաս դնելՍուրիոյ մէջ քաղաքացիական պատերազմի վիրաւորեալներուն, դար-մանելով անոնց ցաւերը, զորս կը զգան իրենց ստացած վէրքերէն:

Հայ գաղթականներու թոռնուհի, ֆրանսահայ Էլիզ Պօղոսեան, որոշած էպ ա տ ե ր ա զ մ է ն տ ո ւ ժ ա ծ ն ե ր ո ւ ն օ ժ ա ն դ ա կ ե լ : Ա ն ա ս ե ղ ն ա բ ո ւ ժ ո ւ թ ի ւ նկատարած է Հայաստանի, ապա Սուրիոյ եւ ներկայիս ալ Հիւսիսային Իրա-քի մէջ»: «Երբ այս ամբողջ տառապանքը կը տեսնեմ, կը վերյիշեմ մեծ-հայրս ու մայրս եւ ինքզինքիս կ’ըսեմ որ բախտաւոր եմ ապահովութեանմէջ ապրելուս համար: Այն ատեն օժանդակութիւնս տրամադրելը բնականկը նկատեմ: Այդ մէկը կ’իմաստաւորէ կեանքս», կ’ըսէ Պօղոսեան:

Տասը հազար ասեղներ պարունակող իր տուփը ի ձեռին, Էլիզ Պօղոս-եան որոշած է պատերազմի վէրքերուն պատճառած ցաւերը մեղմացնել:Ան իր այս աշխատանքը կը սկսի 2002ին Հայաստանի մէջ, ուր ԼեռնայինՂարաբաղի հակամարտութիւնը խոցած է բնակչութիւնը: 2013ին, Յորդա-նանի մէջ, Սուրիոյ սահմանէն տասնեակ մը քիլոմեթր հեռաւորութեանվրայ Զաաթարի ճամբար կը մեկնի: Անոր ներկայութիւնը աննշմար չիմնար: «Այսպիսի կացութիւններու մէջ առաջին դարմանումը, որուն մասինկ ը մ տ ա ծ ե ն ք , ա ս ե ղ ն ա բ ո ւ ժ ո ւ թ ի ւ ն ը չ է » , կ ը խ ո ս տ ո վ ա ն ի Պ օ ղ ո ս ե ա ն ,աւելցնելով. «Սակայն երբ ցաւազրկիչ գոյութիւն չունի, մեզի կ’արտօնենգործել եւ որովհետեւ արդիւնքները տեսանելի են, բոլորը զայն կը պա-հանջեն»:

Էլիզ Պօղոսեան չինական աւանդական բժշկութեան իր կազմաւորումըստացած է Նանքինի համալսարանին մէջ: Ան նաեւ ասեղնաբուժութեանյատուկ դասընթացքներու հետեւած է Վիեթնամի մէջ, Փրօֆ. Նկույէն ԹայԹհուի մօտ, որ Հանոյի մէջ ասեղնաբուժութեան ազգային հիմնարկի ղե-կավարն է:

2014ին, ԸՇԻՏի կողմէ Հիւսիսային Իրաքի քիւրտ բնակչութեան վրայկատարուած յարձակումէն ետք, ան չէ բաւարարուած դարմանումներ կա-տարելով, այլ նաեւ տեղացի մասնագէտներու խմբակներ կը կազմէ, բա-ւարարելու համար տեղւոյն կարիքները: «Կ’իրագործեմ կեանքիս երազը՝ուրիշներուն ցաւերը թեթեւցնելը, մոռցուածներուն օգնելով աշխարհը

գեղեցկացնելը, որովհետեւ մենք հայերս ալ մոռցուած էինք: Որբերն ենքպատմութեան մը, որ Սուրիոյ եւ Իրաքի մէջ հարիւր տարիէ ի վեր կըկրկնուի: Ինչպէ՞ս կրնայի անտարբեր մնալ: Ամէն օր ինքզինքիս հարց կու-տամ թէ ի՞նչ ժառանգութիւն պիտի թողունք մեր զաւակներուն եւ այդ մէկըկ’օգնէ որ յառաջ ընթանամ: Անոնք է որ զիս կը ներշնչեն, անոնք են որմեզի կ’օգնեն աւելի լաւ ըլլալ» կ’ըսէ Էլիզ Պօղոսեան:

Էլիզ Պօղոսեան ասեղնաբուժութեամբ կ’օժանդակէՍուրիոյ եւ Իրաքի վիրաւորեալներուն


Ժամերգութիւն նուիրուածՄեծ Եղեռնի 100-ամեակիսրբադասուած զոհերույիշատակին


Հովանաւորութեամբ Մեթրոփոլիթ Յոյն Ուղղափառ Եկեղեցւոյ Առաջ-նորդ՝ «Primate of Greek Orthodox Metropolis of Canada» Սոթիրոս Ս. Արք.Աթանասուլայի եւ Գանատահայոց Թեմի Առաջնորդ՝ Գերշ. Տ. Աբգար Եպս.Յովակիմեանի, ու կազմակերպութեամբ՝ Օնթարիոյի Ուղղափառ եկեղե-ցիներու խորհուրդի, Ուրբաթ Դեկտեմբեր 4 2015-ին, երեկոյեան ժամը7:30-ին, Թորոնթոյի Ս. Երրորդութիւն Հայց. Առաք. եկեղեցւոյ մէջ տեղիունեցաւ Մեծ Եղեռնի 100-ամեակի սրբադասուած զոհերու յիշատակիննուիրուած խաղաղական ժամերգութեան «Evening Vespers Service in theArmenian Tradition»:

Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ ս հ ո գ ե ւ ո ր հ ո վ ի ւ ՝ Ա ր ժ . Տ . Զ ա ր ե հ Ա ւ ա գ Ք ա հ ա ն ա յ Զ ա ր -գարեան, բարի գալուստ մաղթեց օտար եւ հայ Ուղղափառ եկեղեցիներուԱռաջնորդներուն, հովիւներուն եւ ներկայ հաւատացեալներուն, որոնքե կ ա ծ է ի ն մ ի ա ս ն ա բ ա ր ա ղ օ թ ե լ ո ւ Ա պ ր ի լ ե ա ն Ե ղ ե ռ ն ի ս ր բ ա դ ա ս ո ւ ա ծզոհերու յիշատակին նուիրուած սոյն ժամերգութեան:

Շարականներու երգեցողութիւնները ներդաշնակ կերպով կատար-ւեցաւ եկեղեցւոյս դպրաց դասի կողմէ, ղեկավարութեամբ դպրապետ ՇահէԱլթունեանի իսկ Սուրբ Գիրքի ընթերցանութիւնները կատարուեցաւ օտարեւ հայ հոգեւորականներու կողմէ:

Յաւարտ ժամերգութեան, Տէր Զարեհ Աւագ Քահանան ներկայացուցօրուայ պատգամաբերը Սոթիրոս Սրբազանը, տալով կենսագրական ամ-փոփ գիծերը:

Սոթիրոս Սրբազան հաղորդական ոճով փոխանցեց օրուայ պատշաճպատգամը:

Շնորհաւորական խօսքերով հանդէս եկաւ Թեմիս Առաջնորդ Գերշ .Աբգար Սրբազան հայրը, ապա Սոթիրոս Սրբազանին յանձնեց Ս. Էջմիած-նէն բերուած փայտի վրայ փորագրուած հայկական խաչ մը:

Ժամերգութեան աւարտին տեղի ունեցաւ հիւրասիրութիւն եկեղեցւոյս«Մակարոս Արթինեան» ներքնասրահին մէջ, կազմակերպութեամբ եկե-ղեցւոյս Աստուածաշունչի Սերտողութեան Յանձնախումբի:

Քիւրտիստանի ՆախարարՖալահ Մուսթաֆա Պագիրիելոյթը Թորոնթոյիքաղաքապետարանէն ներս

JORONJØ


Նախաձեռնութեամբ Թորոնթոյիքաղաքապետարանի խորհրդատուանդամ պրն. Ճիմ Գարիճիանիսի,Ուրբաթ, Նոյեմբեր 27, 2015- Կ.ե.ժամը 1:00-ին Թորոնթոյի քաղաքա-պետարանի մէջ կազմակերպած էրմամուլի ասուլիս մը ՔիւրտիստանիԻրաքի սահմանակից կառավարու-թեան արտաքին յարաբերութեանց(Minister of Foreign Relations, Kur-distan Regional Government of Iraq)նախարար պրն. Ֆալահ ՄուսթաֆաՊագիրի հետ:

Նախարարը Գանատա կը գտնը-ւ է ր Ն ո յ ե մ բ ե ր ա մ ս ո ւ ա յ մ է ջ տ ե ղ իունեցած համաշխարհային ապա-հովութեան ժողովին (InternationalS e c u r i t y F o r u m ) ո ր ո ւ ն կ ը մ ա ս -ն ա կ ց է ր Յ ո ր դ ա ն ա ն ի մ օ տ Գ ա ն ա -տ ա յ ի ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ ՝ հ ա յ ա զ գ իՏիար Ժան Ֆիլիփ Թաշճեան:

Սոյն հաւաքին ներկայ էին՝ դաշ-ն ա կ ց ա յ ի ն ե ւ ն ա հ ա ն գ ա յ ի ն ե ր ե ս -փոխաններ , դեսպաններ , Թորոն-թոյի քրտական համայնքի ներկա-յացուցիչներ, փոքրամասնութեանթերթերու թղթակիցներ:

Բացման խօսքով հանդէս եկաւպրն. Ճիմ Գարիճիանիսը, որ բարիգալուստ մաղթեց նախարարին եւ

տուաւ կենսագրական ամփոփ գի-ծեր , ապա հրաւիրեց նախարարըխօսք առնելու: Ան լայն լուսաբանու-թիւններ տուաւ քիւրտերու ներկայվ ի ճ ա կ ի ն , ի ր ե ն ց վ ե ր ի վ ա յ ր ո ւ մ ն ե -րուն , ահաբեկչութեան, եւ ըսաւ թէպիտի շարունակեն պայքարել մին-չեւ որ օր մը կերտեն իրենց գոյու-թիւնը որպէս ազգ եւ պետութիւն:Ան յայտնեց նաեւ թէ Հայոց Ցեղաս-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն 1 0 0 - ր դ տ ա ր ե լ ի ց ի նա ռ ի թ ո վ ս ա ր ք ո ւ ա ծ մ ի ջ ո ց ա ռ ո ւ մ -ներուն քիւրտերը ցաւակից եղան եւմեծ խումբով մաս կազմեցին կազ-մակերպած պահանջատիրութեանք ա յ լ ա ր շ ա ւ ն ե ր ո ւ ն : Ն ա խ ա ր ա ր ըշնորհակալութիւն յայտնեց Գանա-տայի կառավարութեան զօրակցու-թեան եւ մաղթեց միասնաբար պայ-ք ա ր ի լ ո ր վ ե ր ջ դ ր ո ւ է ր ա հ ա բ ե կ -չութեան, հաստատելով Քիւրտիս-տանի ճանաչումը: Քրտական առեւ-տըրական միութեան (Kurdish Bu-s i n e s s A s s o c i a t i o n ) ն ա խ ա գ ա հ ըշ ն ո ր հ ա ւ ո ր ե ց պ ր ն . Ֆ ա լ ա հ Մ ո ւ ս -թաֆա Պագիրը իր ելոյթին համար,ե ւ պ ր ն . Ճ ի մ Գ ա ր ի ճ ի ա ն ի ս ի ն , ո րկազմակերպած էր հաւաքը: Աւար-տին պրն. Գարիճիանիսը յանձնեցյուշանուէր մը հիւր նախարարին,որմէ ետք տեղի ունեցաւ հարց-պա-տասխան:

Գիսին. «Թուրքիոյ մէջ համերգ չեմ տար, քանի դեռ չէ ճանչցածՀայոց Ցեղասպանութիւնը»

Ռուս յայտնի դաշնակահար Եւկենի Գիսինըա մ ե ր ի կ ե ա ն հ ե ղ ի ն ա կ ա ւ ո ր T h e N e w Y o r kT i m e s պ ա ր բ ե ր ա կ ա ն ի ն տ ո ւ ա ծ հ ա ր ց ա -զ ր ո յ ց ի ն յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է , ո ր կ ը հ ր ա ժ ա ր իհամերգներ ունենալ Թուրքիոյ մէջ այնքանժամանակ, քանի դեռ թրքական կառավա-ր ո ւ թ ի ւ ն ը չ է ճ ա ն չ ց ա ծ 1 9 1 5 թ ո ւ ա կ ա ն ի նհայերու զանգուածային սպանութիւնները իբ-րեւ Ցեղասպանութիւն : Ա յս մասին կը հա-ղորդէ Armenpress.am-ը։

«Ես կը հաւատամ, որ երբ մարդիկ նմանպետութիւններու մէջ կը գիտնան, որ որոշերաժիշտներ կը հրաժարին համերգ ունենալայդտեղ, քանի որ անոնց հաճելի չէ, թէ ինչկ՝ընեն այդ երկիրներու ղեկավարները, ատի-կա մտաւորականները աւելի գիտակից պիտի

դարձնէ», - ըսած է Գիսինը` աւելցնելով, որի ն ք ը չ ի դ ա տ ա պ ա ր տ ե ր ի ր ա յ ն գ ո ր ծ ը ն -կերները, որոնք համերգներ կ՝ունենան մե-ն ա տ ի ր ա կ ա ն ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ մ է ջ : « Ա տ ի կ աա ն ո ն ց ը ն տ ր ո ւ թ ի ւ ն ն է » , ը ս ա ծ է ռ ո ւ ս ա շ -խարհահռչակ երաժիշտը, որ Դեկտեմբեր 16-ին հրեայ երգահաններուն նուիրուած համերգկ ՝ ո ւ ն ե ն ա յ « Ք ա ր ն ե կ ի » ս ր ա հ ի ն մ է ջ : 2 0 1 5թուականի Ապրիլին Գիսինը այցելած էր Հա-յաստան, ուր լրագրողներու հետ հանդիպմանընթացքին ըսած էր , որ կոչով պիտի դիմէհամաշխարհային արուեստագէտներուն եւմ շ ա կ ո յ թ ի գ ո ր ծ ի չ ն ե ր ո ւ ն , ո ր պ է ս զ ի ա ն ո ն քմիջազգային հանրութեան յորդորեն ճանչ-նալ եւ դատապարտել Հայոց Ցեղասպանու-թիւնը։


Զրուցեց՝ ԿԱՐԻՆԷ ԱՒԱԳԵԱՆ

Ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է տ ի ն հ ա մ ա ր չ կ ա յ ա ռ ա ւ ե լ գ ե -րագոյն պարգեւ, քան իր ժողովուրդի անկեղծգնահատականը, սէրն ու ծափահարութիւնները:Այս ամէնուն լիաբուռն արժանացած եւ կ ’ար-ժանանայ տասնամեակներ շարունակ Հայաս-տանի եւ Սփիւռքի բեմերուն, ռատիոյով ու հե-ռուստատեսութեամբ հայ եւ համաշխարհայինբանաստեղծութեան մեծերու գործերը ասմուն-քող, բազմաթիւ մրցանակներու արժանացած ՀՀվաստակաւոր արուեստագիտուհի Սիլվա Եուզ-պաշեան: Անոր յաջողութեան գաղտնիքը թերեւսառաջին հերթին իր վառվռուն կերպարն է, հե-տաքրքրական անհատականութիւնը ` հոգիինմէջ միշտ բոցկլտացող հայրենասիրութեան ուհայրենասիրութեան կրակը, որոնցմով տասնամ-եակներ շարունակ Սիլվա Եուզպաշեան ապրածու ապրեցուցած է իր հանդիսատեսը: Ան այն եր-ջանիկներէն է, որ ոչ միայն ասմունքած է դա-սականներու գործերը, այլ նաեւ եղած է անոնցբարեկամը, սեղանակիցը, ճամբորդած անոնցհետ, լսած անոնց հետաքրքրական պատմու-թիւնները, ականատեսն ու վկան եղած անոնցյաջողութիւններուն, ձախորդութիւններուն ուդժուարութիւններուն. այս առումով Սիլվա Եուզ-պաշեան հոգեկից եղած է անոնց: Ճանչցուած ուսիրուած ասմունքողին հետ զրուցելուս առիթըեղաւ՝ Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան–հիմնարկին մէջ Սոնա Վանի «Լիպրեթօ անա-պատի համար» գիրքի շնորհանդէսը:

– Սիրելի՛ Սիլվա, Դուք ոչ միայն մատուցածէք եւ կը մատուցէք մեծերու բանաստեղծու-թիւնները, այլ նաեւ ընկերային ցանցերու վրայշարունակաբար գրառումներ կ’ընէք մեր ճանչ-ցըուած գրողներու մասին, տեղադրելով ՀամօՍահեանի, Պարոյր Սեւակի, Սիլվա Կապուտիկ-եանի, Յովհաննէս Շիրազի, Վահագն Դաւթեա-նի, Ուիլիամ Սարոյեանի եւ այլոց պատմութիւնունեցող հրաշալի նկարներ, կը կազմակերպէքռատիոհաղորդումներ, կ’ասմունքէք տարբերձեռնարկներու ընթացքին (Դուք նաեւ ՀՀՍփիւռքի նախարարութեան լաւագոյն բարե-կամն էք եւ ձեռնարկներու աշխոյժ մասնա-կիցը), կը մեկնիք արտասահմանեան ուղեւո-րութիւններու. դժուար չէ՞ այս ամէնը ժամա-նակի առումով եւ յատկապէս, երբ այլեւս մերկողքին չեն մեր մեծերը:

– Մեծերը ֆիզիկապէս չկան, բնականաբարբ ա ց է ա ն ո ն ց տ ե ղ ը , ե ւ ա յ դ բ ա ց ը լ ր ա ց ն ե լ ըդժուար է, սակայն անոնք կ’ապրին իրենց ձգածգ ո ր ծ ե ր ո վ : Չ կ ա ն ա ն ո ն ք , ս ա կ ա յ ն կ ա յ ն ո ր ի նմեծութիւն բանաստեղծութիւնը: Մեր մեծերը իմխոստովանահայրերն են: Ես տարիներ շարու-նակ սիրով ներկայացուցած եմ եւ կը շարունա-կ ե մ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ դ ա ս ա կ ա ն բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւ -թիւններու գործերը ու մշտապէս հետեւած եմժամանակակից բանաստեղծութեան` ներկայաց-նելով նաեւ ատոնցմէ լաւագոյնները: Ահա այսօրիմ կողքին է Սոնա Վանը` ժամանակակից ու շատինքնատիպ բանաստեղծուհի: Ըսեմ, որ ես շատա լ կ ո ղ մ ն ա կ ի ց չ ե մ « հ ա ն ճ ա ր ե ղ , տ ա ղ ա ն դ ա -ւ ո ր » բ ն ո ւ թ ա գ ր ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն , ի ն ծ ի հ ա մ ա ր բ ա -նաստեղծը կամ կայ կամ ալ չկայ: Սոնան բանաս-տեղծ է, որուն ես նկատեցի դեռեւս 15 տարիներառաջ, երբ հիւրընկալուած էի ամերիկահայու-թ ե ա ն կ ո ղ մ է : Ա յ դ ժ ա մ ա ն ա կ Ս ո ն ա ն յ ա յ տ ն իա ն յ ա յ տ է ր ե ւ ո ւ ն է ր ը ն դ ա մ է ն ը մ է կ փ ո ք ր ի կգրքոյկ, ըսեմ նաեւ, որ շատ անտարբեր էր ինքնիր տաղանդի նկատմամբ: Ես մտածեցի, որ գրելըա ն ո ր հ ա մ ա ր , ի ն չ պ է ս շ ա տ ե ր ո ւ ն , ը ն դ ա մ է ն ըզբաղմունք է : Սոնան իր բանաստեղծութիւն-ներէն տրցակ մը տուաւ, որ բերի Երեւան եւ տե-ւական ժամանակ չէի նայած ալ ատոր: Օր մըորոշեցի նայիլ եւ… զարմացայ, հիացայ եւ նոյնօրն ալ տարի ռատիօ եւ ուղղակի ձեռագիրէն ալը ն թ ե ր ց ե ց ի հ ա ղ ո ր դ մ ա ն ը ն թ ա ց ք ի ն : Ս ո ն ա յ իա ռ ո ւ մ ո վ ի մ զ գ ա ց ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ս ա ն վ ր է պ է ր . ա նբ ա ց ա յ ա յ տ ո ւ ե ց ա ւ Հ ա յ ր ե ն ի ք ի գ ր ա ս է ր ն ե ր ո ւ ,հանդիսատեսներու եւ ունկնդիրներու կողմէ:

– Փաստօրէն Դո՛ւք եղաք Սոնա Վանի բա-

նաստեղծութիւններու բացայայտողը…։– Սոնա Վանի բանաստեղծութիւններու բա-

ցայայտողը…։ Ի վերջոյ գրողին, բանաստեղծինբացայայտողը իր գիրն է… անշուշտ իմ յայտա-գ ի ր ի ն մ է ջ տ ե ղ գ տ ա ծ շ ա տ ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւ -թիւններ յայտնի դարձան…։ Այսօր Սոնան ճանչ-ցըուած ու սիրուած է ընթերցողին կողմէ:

– Ո՞ր գրողներու գործերը (արեւե լահայ ,արեւմտահայ թէ սփիւռքահայ) մինչ այժմ չէքկարդացած (ասմունքած):

- Ռատիոյի մէջ ես ունիմ հեղինակային հա-ղորդաշար` «Պոէզիայի ժամ» եւ կարդացած եմգրեթէ բոլոր գրողներու գործերը` հաշուի չառ-նելով իմ նախասիրութիւններս: Մեր քաղաքինմ է ջ յ ա ճ ա խ կ ը կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ի ն բ ա ն ա ս տ ե ղ -ծութեան երեկոներ , սակայն կը ցանկայի , որյայտագիրին մէջ ըլ լար Նարեկացի, Մեծարենց,Դանիէլ Վարուժան, միջնադարեան բանաստեղ-ծութիւն: Բաւական է մէկ բանաստեղծ կուռքիվերածել եւ արդէն չեն յիշեր միւսները. կարծէքայստեղ ալ չգրուած օրէնք մը կը գործէ, այսինքնշարունակ կը հնչեցնեն այն անունները (ի հարկէարժանաւոր մեծերու), որոնք աւելի շատ փող կըբերեն:

– Քանի՞ տարի է, որ բեմի վրայ էք:– Ես այդ մասին երբեւէ չեմ մտածած ու չեմ ալ

յիշեր. 10, 15, 25… քանի՞ տարի բեմի վրայ եմ:Կ ը ն շ ե ն չ է ՞ շ ա տ ե ր ը … ։ Ա տ ի կ ա ի ն ծ ի հ ա մ ա րէական չէ : Չեմ ալ մտածած ասմունքող դառ-նալու մասին եւ չէի լսած, որ կայ այդպիսի մաս-նագիտութիւն, որուն միջոցով պիտի հանապա-զօրեայ հացս վաստակէի եւ անգամ հռչակ պի-տի բերէր: Սա այն արուեստն է, որուն ես «դա-տապարտուած եմ», սա անվերջանալի սէր է:

– Սիլվա՛, համամի՞տ էք շարք մը յայտնի ուանյայտ մարդոց այն կարծիքներուն, թէ աս-մունքելը ճիշդ չէ, թէ մարդը կրնայ նստիլ իրտունը ու կարդալ եւ եթերով ու բեմերէն աս-մունքելու կարիք չկայ: Ի՞նչ կ՛ըսէք:

– Դեռեւս վաղնջական ժամանակներու մէջմենք ունեցած ենք ասացողներ, որոնք փան-դիռները ուսերուն շրջած են գիւղերով, շէներովեւ մեր առասպելական պատմութիւններով հա-սարակ ժողովուրդին մէջ սերմանած սէր Հայ-րենիքի, պատմութեան եւ գեղեցկութեան հան-դէպ, հայոց լեզուի անսահման գրաւչութեամբառինքնած ունկնդիրին: Եթէ չը լ լային անոնք,ապա մեր բանահիւսութեան շատ գոհարներ կըփոշիանային: Ասմունքողները գրաւոր խօսքիմունետիկներ են: Այսօր ասմունքեցի Սոնա Վանիգործերէն, որոնք մարդիկ չէին լսած, սկսան հե-տ ա ք ր ք ր ո ւ ի լ , գ ի ր ք ե ր ը խ ն դ ր ե լ Ս ո ն ա յ է ն : Ա ս -մունքողը մշտապէս կը յիշեցնէ գրողի գործերը.ոչ բո լորը կը սիրեն կարդալ , մեծ մասը այսօրկ’ունկնդրէ:

– Սիլվա՛, այսօր տեսակ մը մոտայիկ դար-ձած է դերասանական արուեստանոցները, աս-մունքի եւ այլ խումբեր բանալը: Յաճախ այդ-պիսի խումբեր կը ղեկավարեն իրենք զիրենքպատիւ տուած եւ այդ բնագաւառներուն մէջ ոչերեւելի մասնագէտներ: Մէկ խօսքով գործա-րարութիւնը կը ծաղկի նաեւ այստեղ: Դուք աս-մունքի բնագաւառին մէջ անշուշտ հաստատ-ւած ու երեւելի էք, երբեւէ չէ՞ք մտածած աս-

մունքի խումբ ղեկավարելու, երախաներուն,պատանիներուն ու երիտասարդներուն սոր-վեցնելու մասին:

– Ճի՛շդ կ’ըսէք. շատերը սեփական արուես-տ ա ն ո ց ն ե ր , խ մ բ ա կ ն ե ր կ ը բ ա ն ա ն : Ի ն ծ ի ա յ դառումով մարդիկ ծոյլ կը համարեն, բայց չէ՜, եսպարզապէս կ’ուզեմ, որ երախաները իրենց ման-կութիւնը ապրին, պատանիներն ու երիտասարդ-ները սորվին , շատ կարդան ու ճիշդ ընկալենտուեալ բանաստեղծի գործերը: Ասմունքը հա-սունութիւն կը պահանջէ: Այսքան տարի բեմերուվրայ եւ եթերով ասմունքելով` անձնապէս չեմընդունիր տարիներ առաջ որոշ գործերու աս-մունքս: Ըսենք` շատ աւելի վաղ տարիներուն եսՉարենցը ուրիշ կերպ կ’ընկալէի, յետագային`աւելի իմաստուն տարիքի մէջ, Չարենցը ինծիհամար բոլորովին ուրիշ կերպ բացայայտուեցաւո ւ դ ե ռ պ ի տ ի բ ա ց ա յ ա յ տ ո ւ ի . մ ե ն ք դ ե ռ չ ե ն քհասած Չարենցին:

– Սիլվա՛, Դուք անշուշտ կրնայիք եւ կրնաքմշտապէս ապրիլ արտերկիր. գիտեմ, որ նաեւշատ հրաւէրներ ունեցած էք. ինչպէ՞ս է, որչէք գայթակղուած շատերու նման:

– Ես շատ ճամբորդած եմ, եղած եմ շատ բե-մերու վրայ, միայն 15 անգամ ԱՄՆի մէջ հանդէսեկած եմ: Այո՛, եղած են եւ հրաւէրներ, սակայն եսիմ հողիս շատ կպած, ամուր կառչած մէկն եմ:Եթէ հարցը երթալ ըլլայ, ես նոյնիսկ վերջին լոյսըմարողը չեմ կրնար ըլլալ: Ես ընելիք չունիմ որեւէտեղ, ոչ ալ Ամերիկայի մէջ: Ատիկա ուրիշի երկիրէ , սակայն չեմ ալ մեղադրեր գացողները, չեմդատեր…։ Երթամ ու բեմերէն ինչպէ՞ս ըսեմ Սահ-եանի` «Ախր ես ինչպէս վեր կենամ գնամ…»: Իմտունս , իմ տեղս այստեղ է ` Հայաստանի մէջ :Ինչպէս օր մը մեծն Ուիլիամ Սարոյեանը ըսաւերախաներուն հետ ունեցած հանդիպման ժա-մանակ` «Դուք երբ ուսում առնէք, հնարաւորու-թիւն պիտի ունենաք աշխարհներ պտըտելու ուպիտի հասկնաք, որ ամէնէն անուշ տեղը աշ-խարհի վրայ Հայաստանն է, ձեր Հայրենիքը»:

– Յաճախ կը խօսինք եւ կը լսենք այն մա-սին, որ 70-ականներուն եւ մինչեւ 80-ական-ներու կէսերը մշակոյթն ու արուեստը ծաղկումապրեցան, իսկ հիմա չկայ այդ մթնոլորտը: Այսմասին ի՞նչ կ՛ըսէք:

– Այդ ժամանակ կար պետական հոգածութիւն.գիրքերը կը տպագրուէին ոչ թէ 500 օրինակով,այլ 10.000-ով եւ աւելի, Նկարիչներու միութեանմէջ ցուցահանդէսներու հեղեղ էր, թատրոնն ուս ի ն ե մ ա ն ա մ ե ն ա բ ա ր ձ ր վ ա ր կ ա ն ի շ ը ո ւ ն է ի ն ,հ ա մ ե ր գ ա ս ր ա հ ն ե ր ո ւ մ է ջ ա ս ե ղ ն ե տ ե լ ո ւ տ ե ղչկար, եւ մատչելի էին նաեւ տոմսերու գիները:Այդ ժամանակ օդին մէջ կար հոգեղէնը, մթնո-լորտը կը շնչէր բանաստեղծութեամբ, երաժշտու-թեամբ, արուեստի բոլոր արժէքները գնահատ-ւած էին : Հիմա ալ երբ անցնիք մշակութայինկեդրոններու մօտով, բազմաթիւ ազդագիրեր կըտեսնէք, սակայն չկայ բոցը, առաջուան կրակը,չկայ առաջուան մթնոլորտը:

– Սիրելի՛ Սիլվա, շարունակեցէք խնդրեմ`ի՞նչ կը զգաք Հայաստան ըսելով…։

- Հայաստանը ինծի համար լոկ աշխարհագ-րական տարածք չէ. ան խորհուրդներու, սրբու-թիւններու, առեղծուածներու, Աստուծոյ նախաս-տեղծ երկիրն է: Տէրեանական «Դառն ու անուշ»Հ ա յ ր ե ն ի ք ն է , մ ե ր ի ն ք ն ո ւ թ ի ւ ն ն է , կ ե ն ս ա գ -րութիւնը․․․։

– Աւարտենք մեր զրոյցը Ձեր սիրած բանաս-տեղծութիւններէն մէկուն տողերով:

Մի՛ խառնէք մեզ ձեր վայրի, արջի ցեղերին,Մեր երկիրը աւերուած, բայց սուրբ է եւ հին.Որպէս լեռն է մեր պայծառ տեսել հազար

ձիւն,Այնպէս նոր չեն մեզ համար դաւ ու դառնու-

թիւն…Բարբարոսներ շատ կը գան ու կ՛անցնեն

անհետ,Արքայական խօսքը մեր կը մնայ յաւէտ:

«Հայերն Այսօր»

Սիլվա Եուզպաշեան. «Եթէ հարցը Հայաստանէն երթալըըլլայ ես նոյնիսկ վերջին լոյսը մարողը չեմ կրնար ըլլալ»


E N K : R A | I N H +

Խնճոյք եւ ՈւրախութիւնՏօնածառ ջան տօնածառ,Ինչ սիրուն ես ու պայծառ,Էդ ինչ լաւն ես, էդ ինչ լաւն եսՉորս կողմդ լոյս ու պայծառ:

Տարին արդէն իր վերջին հասած է: Ն ո ր տ ա ր ի ն ե կ ա ծ է ո ւ կ ը թ ա կ է մ ա ր դ ո ց

դռները եւ անոնց մտքերուն ու հոգիներուն մէջկը հիւսէ գունաւոր երազներ՝ եւ հեռու ու մօտսրտերը կը համախմբէ ուրախութեամբ ու յո յ -ս ե ր ո վ լ ի մ ա ղ թ ա ն ք ն ե ր ո ւ ո ւ փ ա փ ա ք ն ե ր ո ւշուրջ:

Ըստ հայկական սովորոյթին, նոր տարին կըյատկանշուի Նոր Տարուայ Տօնական Խնճոյքով,որ կը սկսէր Դեկտեմբեր 31-ի ընթրիքով:

Այդ երեկոյ ընտանիքի մեծին տունը սեղանիշուրջ կը հաւաքուէր բոլոր գերդաստանը, զուար-ճանալու, ուրախանալու եւ միասնաբար դիմաւո-րելու համար Ամանորը:

Հայկական կաղանդի խնճոյքի ճաշասեղանըկը զարդարուէր եօթը տեսակ ուտելիքներով ,ա ռ հ ա ս ա ր ա կ չ ո ր ց ո ւ ա ծ պ տ ո ւ ղ ն ե ր ո վ , չ ա մ ի չ ,թուզ, կաղին, նուռ, նուշ, պիստակ, արմաւ, փշոտ(Իղտէ ), սիսեռածաղ(Հումուս ), ցորեն եւ նաեւորպէս ճաշ հարիսա, տօլմա, ապուր, թոփիկ, քէշ-կէկ, Պոլսական անուշապուր, նաւասարդի կոր-կոռ (ձաւարի բի լաֆի տեսակ մը) , խմորեղէն ,կաթա, բոկեղ(-Սիմիթ-Բիտէ-) , բաղարջ-(Բօղա-ճա),Պանրածաղ( Պէօրէք) եւ այլ տեսակ ուտես-տ ե ղ է ն ն ե ր ո վ : Ճ ա շ ա ս ե ղ ա ն ը կ ը լ ո ւ ս ա ւ ո ր ո ւ է րնաեւ մոմերով:

Տան աւագագոյն անդամը կը բարձրացնէրառաջին բաժակը, կ’օրհնէր սեղանը, կը շնոր-

հաւորէր տնեցիներու եւ ընտանիքի Նոր Տարինեւ կ’առաջարկէր բոլորին՝ առաջին բաժակինհետ մեղր համտեսել . «Անոյշ մեղր ուտենք, որտ ա ր ի ն բ ո լ ո ր ա ն ո ւ շ զ ր ո ւ ց ե ն ք , ա ն ո ւ շ լ ս ե ն ք ,անուշ վարուինք»:

Ը ն թ ր ի ք ի ն կ ը յ ա ջ ո ր դ է ր ա ղ ա ն դ ե ր ի ճ ա շ ա -կումը, որ բաղկացած էր թարմ ու չոր միրգերէ,խմորեղէններէ, ընդեղէններէ, հալուաներէ, իսկքիչ թէ շատ ունեւորները, նաեւ՝ «կոզինախ կըպատրաստէին մեղրով, ընկոյզով եւ նուշով»:

Կաղանդի գիշեր, փոքրիկներուն եւ հարսն-ցուներուն կը բաժնուէր բարիմաղթանքներով այլտեսակ նուէրներ, իսկ մեծերը զիրար շնորհա-ւորելով իրարու կը մաղթէին առողջութիւն, բա-րօրութիւն եւ երջանկութիւն:

ժամը 12:00-էն մէկ երկու վայրկեան առաջլոյսերը կը մարուէին ու Նոր տարին լոյսեր բա-նալով կը դիմաւորուէր: Եւ ապա «Հայր Մեր»-ըաղօթելով փոքրերն ու պատանիները երկիւղովկ ը հ ա մ բ ո ւ ր է ի ն մ ե ծ ի ն կ ա մ մ ե ծ ե ր ո ւ ն ա ջ ե ր ը :Այսպէս, Նոր տարուան առաջին իսկ վայրկեանէնկը ստանային անոնց բարի մաղթանքներն ուհամով հոտով օրհնութիւնները:

Ընդհանրապէս տօնական այցելութիուններըկ’սկսէին Յունուար 1-ի օրը, բայց որոշ վայրերումէջ, տօնական այցելութիւնները կը սկսէին այդիսկ երեկոյ, ինչպէս, օրինակ, Քեսապի մէջ, ուր«Նոր Տարուան գիշերը մօտիկ ազգականներ ուդրացիներ, մեծ ու պզտիկ, իրարու կ՛այցելէին: Ոչոք տունը կը պարպէր կամ ճրագը կը մարէր: Կէսգիշերին կը հնչէր եկեղեցւո յ կոչնակը, կ ՛որո-տային հրացանները: Գիւղացիք դուռը կը բա-նային, հին տարուան չարքերը դուրս դնելու եւ

Նոր Տարուան բարիքները ընդունելու համար,ապա կարգով կը շնորհաւորէին իրարու Նոր Տա-րին»:

Շնորհաւոր Նոր Տարի եւ Սուրբ Ծնունդ սի-րելիներ:

ՆԱԶՈՒԿ

ԽՄՈր:3 գաւաթ ալիւր1 գաւաթ sour cream2 ½ թէյի դգալ թթխմոր1 գաւաթ կակուղ կարագ

ՊատրաստՈւթիւն:Խմորի բաղադրութիւնները բոլորը միասին խառնել եւ լաւ մը շաղել

մինչեւ որ կակուղ խմոր մը որ ձեռքին չփակիր (եթէ կարիքը ըլլայ կարելի էաւելցնել քիչ մը ալիւր):

Խմորը փաթթել նէյլոնով մը եւ սառնարանը պահել 3-5 ժամ:Միջուկը պատրաստել , միասին խառնել ալիւրը, շաքարը եւ կակուղ

կարագը, ետքը աւելցնել վանիլը եւ լաւ մը խառնել մինչեւ աւազի պէսըլլայ:

Փուռը տաքցնել 350 F աստիճանի:Խմորը հանել սառնարանէն եւ 4 մասի բաժնել:Սեղանի թեթեւ մը ալիւրով սրսկել եւ առաջին ալիւրի կլորը անոր վրայ

քառանկիւն ձեւով բարակ հաստութեամբ բանալ:Միջուկին ¼ -ը խմորին մէջտեղը տարածել կողմերը 1 inch ազատ ձգե-

լով:Երկար մէկ կողմէն սկսիլ ոլորել խմորը մինչեւ որ կլոր ձող մը ստացուի:Թեթեւ մը տափակցնել ստացուած ձողը եւ երեսը հաւկիթի դեղնուց քսել:Կտրտել 10 հաւասար կտորներու եւ շարել ափսէյին մէջ:

Եփել փուռին մէջ մօտաւորապէս 30 վայրկեան մինչեւ որ երեսը ոսկե-գոյն դառնայ:

Առիթ տալ որ նազուկը պաղի եւ հրամցնել:

ՄիջՈւկ:1 ½ գաւաթ ալիւր1 ½ գաւաթ շաքար¾ գաւաթ կակուղ կարագ2 թէյի դգալ վանիլ1 գաւաթ մանրուած ընկոյզ½ գաւաթ չամիչ

Եօթը առողջարար սովորութիւնկիրարկելու՝նոր տարուայ սեմին

Նոր տարին առիթ է նոր շունչ առնելու եւ նոր կեանք սկսելու: Երբեմնկեանքը փոխելու համար բաւարար է պզտիկ փոփոխութիւններ մտցնելառօրեայ կշռոյթին մէջ: Ահաւասիկ` 7 առողջարար սովորութիւն, որոնցգործադրումով կ՛օգնենք բարելաւել մեր կեանքի ընթացքը:

1.- Առողջ ձեւով սնանիլ. հրաժարիլ ֆասթ ֆուտէն եւ տեւաբար ճաշա-րանները ուտելէ: Կերակուրները տունը պատրաստել եւ քիչ անգամ դուր-սէն ուտել: Առողջ եւ թարմ սնունդը դրական ազդեցութիւն կ՛ունենան օր-կանիզմին եւ բնականաբար` կեանքին վրայ:

2.- Առատ ջուր խմել: Ջուրը բոլոր բարիքներուն աղբիւրն է:3.- Հրաժարիլ նստակեաց կեանքէն:4.- Պտտիլ բնութեան մէջ, վայելել բնութեան գեղեցկութիւնը, շնչել մա-

քուր թթուածինը: Ասոնք կը բարձրացնեն տրամադրութիւնը եւ կը դարձնենլաւատես:

5.- Օրական առնուազն քառորդ ժամ մարզանք ընել:6.- Մտերիմներու հետ ժամանակ անցընել:7.- Երախտապարտ ըլլալ: Ասիկա հոգեւոր ներդաշնակութեան ամէնէն

կարեւոր նախապայմանն է:

A\s h=e patrast;z^ Salbi Falay;an Markos;an

Նազուկը (կամ գաթան, ունի տարբեր անուանումներ տարբեր գա-ւառներու եւ տարբեր թխուածքներու ձեւերու համեմատ) կը նկատուի հայ-կական դասական անուշեղէններէն մէկը, որ անպայման կը պատրաստուէրտօնական առիթներուն:


Կռփամարտ. Վիք ԴարչինեանՆաք-Աութի ԵնթարկեցԻր Մրցակիցը

Կռփամարտի աշխարհի նախկին ախոյեան, 39 տարեկան Վիք Դարչին-եան նախորդ շաբաթավերջին Աւստրալիոյ մէջ մենամարտ մը կատարեցֆիլիփինցի 22 տարեկան Քրիս Փաուլինիոյի դէմ:

Այս ճակատումին 2-րդ ռաունտին իսկ, հայ կռփամարտիկը նաք-աութիենթարկեց իր երիտասարդ մրցակիցը, կը յայտնէ ArmSport.am:

Այսպիսով, Դարչինեան արձանագրեց իր արհեստավարժ ասպարէզին42-րդ յաղթանակը եւ տիրացաւ WBC-ի Ասիական կռփամարտի խորհուրդիտիտղոսին, կը յայտնէ fightnew.com կայքը:

Արթուր Դաւթեանը նուաճած էոսկէ մետալ

Հայաստանի հաւաքականի մարմնամարզիկ Արթուր Դաւթեանը յաղթածէ Ողիմպիական խաղերու կրկնակի ախոյեան Միխայիլ Վարոնինի բա-ժակի խաղարկութեան:

ՀԱՈԿ-ի փոխանցած տեղեկութիւններով` հայ մարմնամարզիկը բազ-մամարտի ընթացքին հաւաքած է 87.450 միաւոր` դառնալով Վարոնինիբաժակի միջազգային 22-րդ խաղարկութեան ոսկէ մետալակիր: Արծաթէմետալը նուաճած է ռուս Նիգիթա Նակորնին (86.950) , իսկ ճափոնցիԵուդօ Գադոն 86.200 միաւորով յայտնուած է երրորդ տեղը:

Դեկտեմբեր 16-ին մարմնամարզիկները ելոյթ պիտի ունենան առանձինգործիքներու վրայ: Մոսկուայի «Ողիմպիական աւան»-ին մէջ Դեկտեմբեր14-16 իրականացուող մրցաշարին կը մասնակցին 30 երկրի 140 մարզիկ-ներ:

Իր հրապարակած մէկ լուրին մէջ, ArmSport .amհ ա յ կ ա կ ա ն լ ր ա տ ո ւ ա ա ն կ ա յ ք ը կ ը յ ա յ տ ն է , ո ր Հ ա -յաստանի կռփամարտի ֆետերասիոնը եւ ամերիկեան«Նայքի» հռչակաւոր ընկերութիւնը իրարու հետ 5տարուան պայմանագրութիւն մը ստորագրեցին:

Հայաստանի կռփամարտի ֆետերասիոնի նախա-գահ Արթուր Գէորգեան ըսաւ, որ այս պայմանագ-րութեան կնքումը տեղի ունեցաւ նախորդ շաբաթա-վերջին, Մոսկուայի մէջ:

Մարմնամարզութեան Հայաստա-ն ի հ ա ւ ա ք ա կ ա ն ի ա ն դ ա մ ն ե ր Ա ր -թ ո ւ ր Դ ա ւ թ ե ա ն ե ւ Ա ր թ ո ւ ր Թ ո վ -մասեան ոսկէ մետալներ նուաճածե ն Մ ի խ ա յ ի լ Վ ո ր ո ն ի ն ի բ ա ժ ա կ իխաղարկութեան` առանձին գործիք-ներու վրայ:

ՀԱՈԿ մամլոյ ծառայութեան տե-ղեկութիւններով` Արթուր Թովմաս-եան լաւագոյնն էր օղակներու վար-ժութեան մէջ: Արթուր Դաւթեան, որնախօրէին ոսկէ մետալ նուաճած էր

բազմամարտի մէջ, առաջինը եղածէ ն ա ե ւ հ ե ն ա ց ա տ կ ի մ է ջ : Օ ղ ա կ -ներու վարժութեան մէջ Դաւթեաներրորդն էր , նժոյգթափերու ` երկ-րորդը: Մոսկուայի «Ողիմպիականաւան»-էն ներս Դեկտեմբեր 14-16կայացած է Ողիմպիական խաղերուկրկնակի ախոյեան, մարմնամար-զ ի կ Մ ի խ ա յ ի լ Վ ո ր ո ն ի ն ի բ ա ժ ա կ իմ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն 2 2 - ր դ խ ա ղ ա ր կ ո ւ -թիւնը , որուն կը մասնակցէին 30երկրի 140 մարզիկներ:

Հայ մարմնամարզիկները ոսկէմետալներ նուաճած են Վորոնինիpաժակի խաղարկութեան

Գոռ Մալաքեան` արծաթէմետալակիր Ռուսիոյ մէջ

Հայաստանի ծանրաբարձութեան հաւաքականի անդամ, գերծանր կշիռիմրցումներուն մասնակցող Գոռ Մալաքեան Ռուսիոյ մէջ տեղի ունեցողնախագահի բաժակի մրցաշարքին տիրացաւ արծաթ մետալին, կը յայտնէՀայաստանի ազգային ողիմպիականի պաշտօնական կայքը:

Մալաքեան ընդամէնը բարձրացուց 425 քկ (195 եւ 230 քկ):Առաջին դիրքը գրաւեց Ռուսլան Ալպեկով, որ բարձրացուց 440 քկ, լուրը

կ՛եզրափակէ հայկական լրատու աղբիւրներէն ArmSport.am:

M A R X A K A N H +

Պայմանագրութիւն՝ «NIKE» ընկերութեան հետ


ՊԻՏԻ ԻՅՆԱՍ ԱՅՍ ԱՆԳԱՄարաՄ աւագեան

Մար գա րէ ու թիւն մը չէ ըրածս, ոչալ բան մը գրե լով ցե ղա յին փա փաք -ներս կը շո յեմ, այլ վեր ջին ժա մա նա -կաշր ջա նին Թուրք իոյ առն չութ եամբհրա պա րակ ուած լու րե րուն մէջ թա -քուն յարաբերու թիւն նե րու առըն -չըուող ազ դան շան ներ լու սար ձա կիտակ առ նե լով` յան գիլ կ՛ու զեմ տրա-մա բա նա կան եզ րա կա ցութ եան մը:

Ա ռ ա ջ ի ն ա զ դ ա ն շ ա ն ը կ ը գ ը տ -նենք Թուրք իոյ իշ խա նու թեան գլու -խը ան ցած Ար դա րու թիւն եւ Բար-գա ւա ճում Կու սակ ցու թեան տաս -ներ կու տա րի եւ աւե լի իշ խա նութ -եան վրայ մնա լուն եւ շրջա նի մէջտ ի ր ո ղ կ ա ց ո ւ թ ե ա ն հ ե տ կ ա ն ո ւ խընտ րու թիւն նե րու հաս նե լուն, ապասոյն ընտրութիւն նե րուն հա մե մա -տա կան յաղ թա նակ ար ձա նագ րե -լուն մէջ, որոնք մտա ծել կու տան,թէ այս ձե ւի իշ խա նու թիւն մը նախեւ առաջ պար տա ւո րու թիւն մը չու -նի՞ կա տա րե լու, որն է ԱրեւմտեանՀա յաս տա նի բռ նագ րաւ ուած հո ղե -րուն իրաւատիրոջ վերադարձնելուհամաձայնագի րի մը ստո րագ րու մը:

Նկա տի ու նե նա լով Թուրք իոյ մէջգոր ծող միւս կու սակ ցակ ցու թիւն նե -րուն այս հար ցին նկատ մամբ «ան -կա րո ղու թիւնը», պարզ կը դառ նայ,որ ազ գայ նա կան նե րը չեն կա տա րերոչ մէկ զի ջում, իսկ քե մա լա կան նե րըկա մո վին չեն հագ ուիր «դա ւա ճա -

նու թեան շա պի կը», այ լ կը ձգ տինայդ «շապիկը» հագց նել Ար դա րու -թիւն ու Բար գա ւա ճում Կու սակ ցու -թեան, որ պէս զի հե տա գա յին անորդա ւա ճա նու թեամբ ամ բաս տա նեն,ապա տա պա լե լով զայն ղե կա վա րենապա գայ Թուրք ի ան:

Քր տա կան կու սակ ցու թիւնը դժ -ուար թէ հայ կա կան իրա ւունք նե րըվ ե ր ա դ ա ր ձ ն ե լ ո ւ ճ ա մ բ ա ն բ ռ ն է ,որով հե տեւ ինքն ալ պա հան ջա տէրէ մա սամբ, ու րեմն վեր ջին վա ղա -ժամ ընտ րու թիւն նե րով Էրտո ղա նըեւ իր կու սակ ցու թիւնը պէտք է լի ո -վին ստանձ նեն այդ պար տա ւո րու -թ ի ւ ն ն ո ւ պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ո ւ -թիւնը:

Ե ր կ ր ո ր դ ա զ դ ա ն շ ա ն ը կ ո ւ գ ա յհիմ նա ւո րե լու առա ջի նը որն է, Տա -ւու տօղլ ուի «զե րօ խն դիր ներ» տե -սու թեան ձա խո ղու թիւնը եւ այդ ձա -խո ղու թեան յս տակ ուր ուագ ծու մըն ա խ ա գ ա հ Պ ա շ շ ա ր ա լ Ա ս ա տ ի նկող մէ` մի ջազ գա յին լրատ ուա մի ջոց -նե րու ճամ բով:

Եր րորդ ազ դան շա նը` թր քա կանծաղ կուն տն տե սու թիւնն է , որ կըպար զէ ցու ցան շա կան աճ, բայց ոչինք նու րոյն եւ ինք նա բաւ: Բո լոր տն -տե սա կան թր քա կան կա րե լիու թիւն -նե րը անձ նա կան մենաշ նոր հում ներկը վա յե լեն կամ օտար շա հարկ մանբնոյթ ու նին, որոնք կր նան շու տովլքել Թուրք ի ան առա ջին իսկ վտան -գի մը ենթարկուելով:

Չոր րոր դը զի նուո րա կան ազ դան -

շանն է, որուն փխ րուն ըլ լա լը երե -ւան եկաւ, թր քա կան կող մին ռու սա -կան օդա նա ւին հար ուա ծե լէն ետք:Ռ ա զ մ ա գ է տ թ ո ւ ր ք ղ ե կ ա վ ա ր ն ե րիրենց այս որո շու մը կը հիմ նէ ին ՆԱ -ԹՕ-ի ու ժե րուն վս տա հե լով, որոնքիրենց կար գին ռուս-ՆԱ ԹՕ ճա կա -տու մէն խուսափե լով առան ձին ձգե -ցին Թուրք ի ան իր հար ցե րը լու ծե լուգծով:

Հին գե րորդ ազ դան շա նը քա ղա -ք ա կ ա ն ա զ դ ա ն շ ա ն ն է ո ւ ա ն կ էբ խ ա ծ թ ր ք ա կ ա ն ռ ա զ մ ա վ ա ր ո ւ -թիւնը, յատ կա պէս իս լա մա կան աշ -խար հի ղե կա վա րու թիւնը ստանձ նե -լով անոր տիրա պե տե լու ցան կու -թ ի ւ ն ը : Ա ր տ ա ք ն ա պ է ս զ օ ր ո ւ թ ի ւ ններշն չող այս ռազ մա վա րու թիւնըներքին քա ղա քա կան կեան քին մէջերկ սայ րի սուր մը կը կա խէ Թուրք -իոյ գլ խուն, զինք դարձ նե լով հա ւա -տադր ժո ղա կան ահա բեկ չա կան խմ -բա ւո րում նե րու հո վա նա ւո րը:

Իսկ սուր ի ա կան հո ղե րուն վրայապա հով տա րածք կամ ազատ գօ -տի ստեղ ծե լու Թուրք իոյ պահան ջըկը բխի անոր ռազ մա վա րու թե նէն,ո ր պ ի տ ի ծ ա ռ ա յ է տ ո ւ ե ա լ հ ո ղ իգրաւ ման որ պէս առա ջին քայլ, ինչ -պէս հիւ սի սա յին Կիպ րո սի գրաւ մանհ ա ն գ ր ո ւ ա ն ն ե ր ո ւ ն պ ա ր ա գ ա յ ի ն ,որոնք դա տա պար տե լի մնա ցին մի -ջազ գա յին ըն տա նի քին եւ ան շուշտս ո ւ ր ի ա կ ա ն զ գ օ ն , հ ե ռ ա տ ե ս ե ւպատ մու թեան դա սե րէն օգուտ քա -ղող ղե կա վա րու թեան կող մէ:

Թր քա կան քա ղա քա կա նութ եանծի րին մէջ կ՛իյ նան օս ման եան զա -ռամ եալ երազ նե րը եւ ժամանակավ -րէպ փառ քեր հիւ սե լու թու րա նա -կան փոր ձե րը, որոնք բնա կան ար -դիւն քով դատապարտ ուած են ձա -խո ղու թեան:

Թ ր ք ա կ ա ն ռ ա զ մ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա նցայ տուն թու լու թիւնը պե տու թեանինք զինք զօ րա ւոր յայ տա րա րելն է,ապա նա եւ շր ջա նի մեծ պե տու թիւն -նե րուն հետ ան հա մե մատ մր ցակ -ցու թիւնը: Հայ մեծ բանաստեղ ծինմար գա ր է ա շունչ տո ղը այն քան հա -րա զատ կը հն չէ շր ջա նիս քա ղա քա -կ ա ն բ ե մ ա հ ա ր թ ա կ ի ն վ ր ա յ , ե ր բկ՛ըսէ. «Պի տի զար նեն քեզ անոնք,որոնք քեզ յա ճախ փր կե ցին»: Այսբնոյ թի ար տա յայ տու թիւն ներ հըն չե -ցին Թուրք ի ան փր կող նե րէն մե ծա -գոյ նին խորհր դա րա նին մէջ, որոնցներ կա յա ցու ցիչ նե րը անդ րա դառ նա -լով իրենց պատ մա կան սխա լին` կըփոր ձեն սր բագ րել զայն:

Այժմ կը գտն ուինք պատ մա կանա ն կ ի ւ ն ա դ ա ր ձ ա յ ի ն ժ ա մ ա ն ա կ ա -հատ ուա ծի մը մէջ, ուր մեզ մէ կ՛ակն -կալ ուի ազ գա յին եւ հայ րե նա կանբարձր մա կար դա կի գի տակ ցու թիւնեւ զգայ նու թիւն վերոյիշ եալ յղի ազ -դան շան նե րուն նկատ մամբ, փա րա -տե լու գա լիք օրե րու անո րո շու թեանմշու շը եւ այս իրո ղու թիւն նե րու լոյ -սին տակ հե տապն դե լու մեր ար դարԴա տը:

A X A T B : M

ՀՈԳԻՆԻԴ ՍԻՐԵՄ ՄԻ՛ ԱՅՊԱՆԷՔ ՄԵԶՅակոբ ՄիքաՅէլեան

Գա ցին, նո րէն գա ցին: Զի րենք ճամ բու դնող նե րը թաց աչ քե րով վե րա -դար ձան, իւ րա քան չիւ րին ուղե ղին մէջ մր ճա հա րող մի եւ նոյն հար ցու մը`«Մենք ալ եր թա՞նք, ի՞նչ ընենք…»:

Այս քա նի՞երորդ ըն տա նիքն է, որ երե սը դէ պի արեւ մուտք կը դարձը նէ:Գոր ծա տե ղի նին գրաւուեցաւ, տու ներ նին քա նի ան գամ փամ փուշտ մտաւ,ապա կի նե րը ջարդ ուե ցան…: Ստիպուած եկան Երե ւան, տարիէ մը աւե լիմնա ցին ու ելան գա ցին: Ո՛չ, չվե րա դար ձան Հա լէպ, ո՞ւր վե րա դառ նան, ինչ -պէ՞ս վե րա դառ նան, չէ՞ որ բո լոր ազ գա կան, ըն կեր, բա րե կամ նե րու հետ ող -ջա գուր ուե ցան ու Հա յաս տան եկան:

Եկան, տուն վար ձե ցին, իրենց Հա լէ պի տան կէ սին չափ, ամ սա կան 300տո լա րի: Շա տեր ըսին յար մար է, իրենք հաշ ուե ցին որ այդ գու մա րը ինն -սուն հա զար սուր ի ա կան կ՛ընէ, չէ՞ որ տո լա րը 300-էն գնե ցին: Այս գու մա -րով Հա լէպ ըն տա նիք մը եր կու ամիս կր նայ ապ րիլ, ան ալ շատ լաւ:

– Մոռ ցի՛ր, Հա լէ պին վրա յէն գիծ քա շէ, սուր ի ա կա նի հա շուով եթէ պի -տի ծախ սես, քի թէդ բեր նէդ կու գայ. մոռ ցի՛ր:

– Բայց ինչ պէ՞ս մոռ նալ, խնայ ուած մի քա նի հա զա րը ին չի՞ կը բա ւէ,եթէ…

– Ի՞նչ եթէ…– Եթէ գործ չգտ նես…– Ի՞նչ կ՛ըսես, ես ան գործ չեմ մնար, մի՛ վախ նար, իմ մաս նա գի տու -

թեամբ…Մէկ տարի էն աւե լի գործ փնտ ռեց, չգ տաւ, ան գործ մնաց, հե տը բե րած

դրա մը սկ սաւ նօս րա նալ:– Եթէ այսպէս շարունակուի, քա նի մը ամի սէն կը սնան կա նանք: Ի՞նչ

ընենք:– Ի՞նչ կ՛ընեն ձեր կա ցու թեան մէջ եղող նե րը:– Դի մե ցէ՛ք Գա նա տա:– Գա նա տա՞…, ի՞նչ գործ ու նինք Գա նա տա:– Հա լէպ չէք կր նար վե րա դառ նալ, դեռ նոյն ան տա նե լի վի ճակն է:– Գա նա տա գա ցող նե րը գոհ են:– Հա պա մեր տու նը՞, խա նու թը՞…– Մոռ ցէք, այս պա տե րազ մը դեռ շատ եր կար կը տե ւէ, գա ցէք փրկ ուե -

ցէք:Դի մե ցին, գա ցին: Հի մա ետեւ նէն պի տի չխօ սի՞ն` «Հա յաս տա նը տա րան -

ցիկ, կան գա ռի եր կի՞ր է, կու գաք, որ այս տե ղէն ալ ու րիշ տե՞ղ եր թաք, ո՞ւրէ ձեր հայ րե նա սի րու թիւնը…»:

Այս մէկ տա րին քիչ չէր քա շած նին, վրան ալ պա խա րա կում` «Ո՞ւր է ձեր

հայ րե նա սի րու թիւնը»…: Ասի կա պարզ խօսք չէ, ասի կա դա նա կի հար ուածէ մեր սր տին… մենք, որ մեր հայրենասիրութեամբ միշտ հպար տա ցած ենք,ըն տա նի քով, բո լորս դպ րո ցա կան, միու թե նա կան, եկե ղե ցա կան ձեռ նարկ -նե րու մէջ եղած ենք ու Հա յաս տա նով հպար տա ցած, Հա յաս տան գա լովերջան կա ցած, որ վեր ջա պէս մեր երա զը իրա կա նա ցաւ… Հի մա մե զի հայ րե -նալ քու թեամբ մի՛ ամբաս տա նէք ու դա տա պար տէք, հասկ ցէք մեզ, մեր վի -ճա կը…: Ի՞նչ կր նա յինք ընել, քիչ մըն ալ դի մա նա յինք, պի տի սկ սէ ինք ասորանոր ձեռք բա նալ»…:

Կ՛եր թան, բայց մէկ աչ քով կը խն դան ու մէկ աչ քով կու լան:Հոն ի՞նչ կեանք կը սպա սէ իրենց… անո րո շու թիւն. «Չէ՜, ինչ ալ ըլ լայ,

պա տե րազ մը վեր ջա նա լէն ետք ետ կու գանք Հա լէպ. Հա լէ պին աչ քը սի -րեմ»:

Սի րէ՛, ին չը կ՛ու զես սի րէ, բայց գիտ ցիր որ ովկ ի ա նո սը անց նո ղը, դժ ուարթէ վե րա դառ նայ:

Աստ ուած իմ, այս ինչ օրե րու ձգե ցին մեզ:Հո գի նիդ սի րեմ, մի՛ այ պա նէք մեզ:

Գրեց՝ Լեւոն Շառոյեան

Վ ե ր ն ա գ ի ր ս շ ա տ ե ր ո ւ հ ա մ ա րխորթ կրնայ թուիլ:

Հարիւր հազարաւոր հայեր ջար-դող «Կարմիր սուլթան»ին գանձե-րուն վերակացուները հայե՞ր էին...:

Այո’, միայն ու բացառաբա’ր հա-յեր:

Ապտիւլ Համիտ, ինչպէս ծանօթէ, Օսմանեան կայսրութիւնը ղեկա-վարեց լման 32 տարի, 1876-1908,բ ռ ն ա տ ի ր ա կ ա ն , լ ր տ ե ս ա կ ա ն ե ւարիւնռուշտ վարչակարգի մը բոլորստորոգելիներով:

Հայերս, որքա՜ն տառապեցանքայդ չարաշուք երեք տասնամեակ-ներուն ընթացքին:

1894-96-ի Արեւմտահայաստանիհամատարած ջարդերը, որոնք խլե-ցին 300 հազար հայերու կեանքը,պատմութեան մէջ ծանօթ են արդէն«Համիտեան կոտորածներ» անուա-նումով: Հայութիւնը արի’ւն լացաւա յ դ տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն : Ի ս կ մ ե ր գ ր ո ղ -ներն ալ ՝ իրենց գրիչը թաթխելովա յ դ ա ր ե ա ն մ է ջ , գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա նփոխանցեցին արհաւիրքի ու սար-ս ա փ ի ս ա ր ա ռ ա զ դ ե ց ի կ պ ա տ ո ւ մ -ներ...:

Համիտ հայատեաց մըն էր ան-կասկած:

Եըլտըզի իր պալատան մէջ ամ-ր ա փ ա կ ՝ ա ն շ ա ր ո ւ ն ա կ կ ’ ո ր ո ճ ա րհայեր հետապնդելու , հայութիւնըճզմելու նորանոր կերպեր:

Բայց միւս կողմէ, ո՜վ զարմանք,ան ստեղծած էր իրեն յատուկ «Անձ-ն ա կ ա ն Գ ա ն ձ ե ր ո ւ Ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թիւն» մը, որուն գլուխը բերուեցան,յաջորդաբար, 3 արժէքաւոր բարձ-րաստիճան հայեր:

Այս նախարարութիւնը թրքերէ-նով կը կոչուէր «Խազինէի ԽասսաՆազըրլըը»: Անիկա բոլորովին ան-կախ էր երկրին Ելեւմտից Նախա-րարութենէն ու իրեն պարտակա-ն ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն է ր զ բ ա ղ ի լ լ ո կ ս ո ւ լ -թ ա ն ի ն ա ն շ ա ր ժ գ ո յ ք ե ր ո վ ( ա գ ա -րակներ, հողեր, կալուածներ, հան-քեր), դրամատնային հաշիւնե-րով,պալատին առօրեայ ծախսերով եւա յ լ ն : Ն շ ա ն ա կ ո ւ ա ծ ն ա խ ա ր ա ր ըի ս կ ո յ ն կ ’ ո ւ ն ե ն ա ր « վ ե զ ի ր » ի կ ա մ«փաշա»յի տիտղոս, որ քաղաքայինե ւ զ ի ն ո ւ ո ր ա կ ա ն ա մ ե ն ա բ ա ր ձ րաստիճանաւորներուն շնորհուածկոչում մըն էր : Գանձերու նախա-րարին կապը ուղղակի ու գլխաւո-րաբար սու լթանին հետ էր, ու հե-տեւաբար՝ ան չէր իսկ մասնակցերկառավարութեան դահլիճի նիստե-րուն:

Չ ա փ ա զ ա ն ց զ գ ա յ ո ւ ն պ ա շ տ օ նմըն էր այս, որովհետեւ որեւէ տե-ս ա կ ի ա մ ե ն ա դ ո յ զ ն կ ա ս կ ա ծ մ ը ՝կ ր ն ա ր գ լ ո ’ ւ խ ը ո ւ տ ե լ թ է ’ ն ա խ ա -րարին, թէ’ անոր ընտանիքին...:

Ապտիւլ Համիտ, շուրջ 30 տար-ւան ընթացքին, ունեցաւ 3 «Անձ-նական Գանձերու Նախարար»ներ,երեքն ալ ՀԱՅ...:

Զ ա ր մ ա ն ա լ ի է : Մ է կ կ ո ղ մ է ՝ ա նշարունակ հայեր կը ջարդէր Արեւ-մ ը տ ա հ ա յ ա ս տ ա ն ի ա մ բ ո ղ ջ տ ա -րածքին, միւս կողմէ՝ իր անձնականգ ա ն ձ ը հ ա յ ե ր է զ ա տ ո ’ չ ո ք ի կ ըվստահէր...: Տարօրինակ բայց իրաւ:

Ե կ է ’ ք ճ ա ն չ ն ա ն ք ա յ դ հ ա յ ն ա -խարարները մէկ առ մէկ ու ոգեկո-չենք զանոնք՝ շուրջ մէկուկէս դարուհեռաւորութենէն:

ա)- յակոբ ՓաՇա Գազազեան

Յակոբ փաշան ծնած էր 1831-ին:Բարձր կրթութեան տէր, ֆրանսերէ-նի ու թրքերէնի հմուտ պետականյարգուած պաշտօնեայ մըն էր: Երի-տ ա ս ա ր դ ո ւ թ ե ա ն շ ր ջ ա ն ի ն ն ա խվ ա ր ե ց Օ ս մ ա ն ե ա ն Դ ր ա մ ա տ ա ն(Պանք Օթօման) թարգմանութեանբաժնի տնօրէնութիւնը, յետոյ ալ ՝ե ր բ ս ո ւ լ թ ա ն Հ ա մ ի տ գ ա հ բ ա ր ձ -րացաւ, Օսմանեան Ա. Խորհրդա-ր ա ն ի ե ր ե ս փ ո խ ա ն ը ն տ ր ո ւ ե ց ա ւ :Մաս կազմեց նաեւ Պետական Խոր-հուրդին:

Այնքան պարկեշտ ու վստահելիանձնաւորութիւն մըն էր որ՝ շուտով,սուլթանին անձնական գանձերուն« Բ ա ր ե կ ա ր գ ի չ Յ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ » ի նանդամ դարձուցին զինք: Աւելի ուշ՝ի ր ե ն վ ս տ ա հ ո ւ ե ց ա ւ ս ո ւ լ թ ա ն ի ն«Անձնական Գանձեր»ու տնօրէնիպաշտօնը, 1879-ին: Կարճ ժամա-նակ անց, այս «տնօրէն»ի կարգա-վ ի ճ ա կ ը Հ ա մ ի տ ի ի ս կ ո ր ո շ ո ւ մ ո վշուտով նախարարութեան վերած-ւ ե ց ա ւ ո ւ Գ ա զ ա զ ե ա ն փ ա շ ա ն ա լատոր անդրանիկ նախարար նշա-նակուեցաւ:

Յ ա կ ո բ փ ա շ ա յ ի թ ե լ ա դ ր ա ն ք ո վե ր կ ր ի ն տ ա ր ա ծ ք ի ն բ ա զ մ ա թ ի ւլքեալ գոյքեր Անձնական ԳանձերուՆախարարութեան անունին արձա-ն ա գ ր ո ւ ե ց ա ն : Ա յ ն պ է ս ո ր , կ ա ր ճժամանակի ընթացքին՝ սուլթանինհասոյթները աննախընթաց աճ ապ-րեցան...:

Ս ո ւ լ թ ա ն ը գ ն ա հ ա տ ե ց Գ ա զ ա զ -ե ա ն փ ա շ ա յ ի հ ա շ ո ւ ա պ ա հ ա կ ա նմ ա ն ր ա կ ր կ ի տ հ ս կ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ը ո ւա ն ո ր վ ս տ ա հ ե ց ա ւ ն ա ե ւ ե ր կ ր ի նե լ ե ւ մ տ ի ց ն ա խ ա ր ա ր ի պ ա շ տ օ ն ը(«Մալիյէ») , 1886-ին: Այստեղ, Յա-կոբ Փաշա դրամատնային նորարա-րութիւններ բերաւ, դրամատոմսի(չէք) կիրարկութեան ձեռնարկեց,ե ր կ ր ի ն ա ր տ ա ք ի ն պ ա ր տ ք ե ր ո ւտոկոսները զեղչեց լայն չափով. . . :Թէեւ պետական շրջանակներու մէջնախանձողներ ու բանսարկուներալ ունեցաւ, սակայն սուլթանը միշտկը գնահատէր զինք ու կը պարգե-ւատրէր շքանշաններով:

Գ ա զ ա զ ե ա ն փ ա շ ա յ ի ն հ ռ չ ա կ ըհասաւ մինչեւ Եւրոպա, ու յաջոր-դող տարիներուն եօթը երկիրներէ30-ի չափ շքանշաններու արժանին կ ա տ ո ւ ե ց ա ւ : Գ ո ր ծ օ ն տ ն տ ե ս ա -գէտ-դիւանագէտ մըն էր, տեւաբարկ ը մ ա ս ն ա կ ց է ր պ ա լ ա տ ի ա ր ա -րողակարգային այցելութիւններունե ւ ը ն դ ո ւ ն ե լ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն : Բ ն ա ւանտես չէր առներ իր համայնքն ալ.Իր միջնորդութիւններով եւ կարե-լիութիւններով օգտակար կ ’ը լ լարԱզգ. Պատրիարքարանին ու պոլսա-հայութեան:

1891-ին սուլթանը ընտիր նժոյգմը նուիրեց իրեն: Բայց այդ նժոյգըյաջորդ օրն իսկ իր մահուան պատ-ճ ա ռ դ ա ր ձ ա ւ : Ձ ի ն ա ր կ ա ծ ի ե ն -թ ա ր կ ո ւ ե ց ա ւ ե ւ Յ ա կ ո բ փ ա շ ակեանքը կորսնցուց, երբ տակաւինհազիւ 60 տարեկան էր:

Հ ա մ ի տ , շ ո ւ տ ո վ , ա յ ս հ ա յ ն ա -խարարը փոխարինեց ուրի’շ հաւա-տարիմ հայ նախարարով մը...:

Ի դէպ, Յակոբ փաշայի եղբայրըե ւ ս , նշան էֆ . Գազազեան , յ ա ր -գըուած դէմք մըն էր պետական ուազգային շրջանակներու մէջ: Վար-չական անդամ էր Մաքսային Խոր-հուրդին ու կտակով մը ՝ կարեւորբ ա ր ե ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն մ ը ը ր ա ծ է ր Ա զ -գին:

բ)- ՄիքայէԼ ՓաՇա ՓորթուԳաԼ

Յակոբ փաշա Գազազեանի ար-կածահար մահով (1891) թափուրմնացած էր Ապտիւլ Համիտի «Անձ-ն ա կ ա ն Գ ա ն ձ ե ր ո ւ Ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թիւն»ը: Բայց Համիտ շուտով գտաւայն յարմար անձը՝ որ պիտի կարե-նար ամենայն հաւատարմութեամբո ւ կ ա տ ա ր ե ա լ վ ս տ ա հ ո ւ թ ե ա մ բստանձնել այդ փափուկ պաշտօնը:

Հ ա ’ յ մ ը ն է ր դ ա ր ձ ե ա լ , ո ր բ ե -րուեցաւ նախարարական այդ աթո-ռին,- Միքայէլ Փաշա Փորթուգալ:

Այդ օրերուն, տնօրէն էր ան Պոլ-սոյ «Զիրաաթ» դրամատան:

Ընտիր ու պատուական հայ մընէր Փորթուգալ փաշան, Հայ Կաթո-լիկ համայնքի երեւելի ընտանիքնե-րէն մէկուն զաւակը:

Ծ ն ա ծ է ր 1 8 4 2 - ի ն : Պ ո լ ս ո յ մ է ջաշակերտած էր բանաստեղծ Մկըր-տիչ Պէշիկթաշլեանին: Յետոյ, ծնող-ք ը զ ի ն ք ո ւ ղ ա ր կ ե ց Փ ա ր ի զ , ո ւ ր ,Մ խ ի թ ա ր ե ա ն ն ե ր ո ւ Մ ո ւ ր ա տ ե ա նվարժարանին մէջ հայեցի շատ հիմ-ն ա ւ ո ր կ ր թ ո ւ թ ի ւ ն մ ը ս տ ա ց ա ւ ,բախտն ունենալով աշակերտելումեծանուն նահապետին՝ Հ. ՂեւոնդԱլիշանին ալ:

Երբ Եւրոպայէն Պոլիս վերադար-ձ ա ւ , ի ս կ ո յ ն զ ի ն ք ը վ ե ր ա կ ա ց ո ւ -դաստիարակ նշանակեցին կայսե-ր ա կ ա ն ի շ խ ա ն ա զ ո ւ ն ն ե ր ո ւ . . . : Ե ւորովհետեւ լաւապէս կը տիրապե-տէր անգլերէն, ֆրանսերէն, պարս-

կերէն ու արաբերէն լեզուներուն ,1 8 6 0 - ի ն պ ա շ տ օ ն ի կ ո չ ո ւ ե ց ա ւԲարձրագոյն Դրան («Պապը Ալի»)թ ա ր գ մ ա ն ա կ ա ն դ ի ւ ա ն ա տ ո ւ ն է ններս:

Յաջորդ տարիներուն, իր աստղըաւելի’ փայլեցաւ, երբ նշանակուե-ցաւ Պոլսոյ մաքսատան (Ղալաթիա)վերատեսուչի օգնական: 12 տարիգործեց այս մարզին մէջ , նշանա-կալից ծառայութիւններ մատուցե-լով պետութեան: 1887-ին, իր տըն-տեսագէտի հմտութենէն օգտուելուհ ա մ ա ր ՝ ն շ ա ն ա կ ե ց ի ն զ ի ն ք ե լ ե ւ -մըտից նախարարի օգնական:

Պարկեշտ ու հնարամիտ տնտե-ս ա գ է տ ի ի ր հ ա մ բ ա ւ ը հ ա ս ա ծ է րա ր դ է ն մ ի ն չ ե ւ պ ա լ ա տ : Ս ո ւ լ թ ա նԱ պ տ ի ւ լ Հ ա մ ի տ ի յ ա ն ձ ն ա ր ա ր ո ւ -թեամբ՝ պարտականութիւն տրուե-ցաւ իրեն հիմնելու Թուրքիոյ երկ-րագործական առաջին դրամատու-ն ը ՝ « Զ ի ր ա ա թ պ ա ն ք ա » ն , ո ր ո ւ նտնօրէնն ալ ի’նք եղաւ: Իր յամառ եւհետեւողական ջանքերով այդ դրա-մատունը բազմաթիւ մասնաճիւղերհ ա ս տ ա տ ե ց Օ ս մ ա ն ե ա ն կ ա յ ս ր ո ւ -թեան տարածքին ու մեծ վարկ շա-հեցաւ:

Ա յ լ ե ւ ս պ է տ ք չ է ր զ ա ր մ ա ն ա լուրեմն, եթէ Համիտ Միքայէլ Փոր-թուգալ փաշան բերաւ ու նշանակեցԳազազեան Յակոբ փաշայի մահովթ ա փ ո ւ ր մ ն ա ց ա ծ ա ր ք ո ւ ն ի գ ա ն -ձ ա պ ե տ ի պ ա շ տ օ ն ի ն : Ս ո ւ լ թ ա ն ըանոր շնորհեց «վէզիր»ի տիտղոս ուշքանշաններ:

Փորթուգալ փաշան, իր գանձա-պետի պաշտօնին կողքին՝ պետա-կ ա ն բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն վ ա ր ժ ա ր ա ն է ն( « Մ է ք թ է պ ը Մ ե լ ք ի յ է » ) ն ե ր ս հ ի մ -նադրեց ելեւմտական ամպիոն մը ուտ ա ր ի ն ե ր շ ա ր ո ւ ն ա կ հ ո ն դ ա ս ա -խօսեց, պատրաստելով մասնագէտ-ներու փայլուն սերունդ մը: Իր դա-ս ա խ օ ս ա կ ա ն ն օ թ ե ր ը , ի բ ր ե ւ դ ա -սագիրք, հրատարակուեցան օսմա-ն ե ր է ն ա ռ ա ն ձ ի ն հ ա տ ո ր ո վ մ ը ՝«Ուսուլը Մալիյէ» խորագրով:

Կը զարմանաք թերեւս եթէ ըսեմ,ո ր Մ ի ք ա յ է լ Փ ո ր թ ո ւ գ ա լ փ ա շ ա յ իկ ո ւ ր ծ ք ի ն տ ա կ մ ի ’ շ տ բ ա բ ա խ ե ցհ ա յ ո ւ հ պ ա ր տ ս ի ր տ մ ը , ն ո յ ն ի ս կ ՝ե ր բ ա ն ա յ ն ք ա ն ո ւ ղ ղ ա կ ի օ ր է ն կ ըծ ա ռ ա յ է ր « Կ ա ր մ ի ր ս ո ւ լ թ ա ն » ի ն :Մ խ ի թ ա ր ե ա ն վ ա ր դ ա պ ե տ ն ե ր ո ւհ ա յ ե ց ի տ ո հ մ ի կ դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ -թենէն ծծեր էր այնքան շատ բան՝որ մինչեւ իր վերջին շունչը մնացճշմարիտ ու հայրենասէր հայ մը:

Իր ազգային հետաքրքրութիւն-ներուն ու մտաւորական պաշարինգեղեցիկ մէկ արտայայտութիւնն էրայն շահեկան եւ հմտալից ուսում-նասիրութիւնը, զոր գրեց ու պատ-րաստեց ան՝ Եղիշէ Պատմիչի (Ե .Դար) Վարդանանց պատերազմիննուիրուած գիրքին մասին: Իր այդվերլուծական խորազննին երկը լոյսընծայուեցաւ յետ մահու, Վենետիկ,1903-ին, ու լայն արձագանգ թողուցհայագիտական շրջանակներու մէջ:Ա յս գիրքը կատարելապէս կը ցո-լացնէր Փորթուգալ փաշային բա-նասէրի ու մասնագէտի պայծառ դի-մագծութիւնը:

Ու չմոռնամ աւելցնել, որ իր քրոջորդին՝ արուեստաբան ու գեղանկա-րիչ Տիգրան Եսայեանն էր, գրագի-տ ո ւ հ ի Զ ա պ է լ Ե ս ա յ ե ա ն ի ն ա մ ո ւ -սինը:

Փորթուգալ փաշայի մահը, 1897-ին, համազգային սուգ մը եղաւ: Անհազիւ 55 տարեկան էր տակաւին:Յաջորդ տարի, 1898-ին, ՎենետիկիՄխիթարեան վարդապետներէն Հ.Յ ո վ հ ա ն ն է ս Թ ո ր ո ս ե ա ն ա ռ ա ն ձ ի նգիրքով մենագրութիւն մը հրատա-րակեց ողբացեալին մասին:

Շար. էջ 29


Տարօրինակ Բայց Իրաւ

Սուլթան ՀամիտիԱնձնական Գանձերու ՀայՎերակացուները

Miqa\h\ â,a ôrjougal

|akob â,a Gaxax;an


Համերգ Պարոնուհի Քոքսի ՆախաձեռնութեամբԴ ե կ տ ե մ բ ե ր 9 - ի ն Լ ո ն տ ո ն ի Ս բ .

Քաթպերթ հոյակերտ եկեղեցւոյ մէջՄիացեալ Թագաւորութեան «Մար-դ ա ս ի ր ա կ ա ն օ գ ն ո ւ թ ե ա ն » ն պ ա ս -տող հիմնադրամը» /HART/` գլխա-ւորութեամբ Պարոնուհի ՔերոլայնՔ ո ք ս ի , հ ե ր թ ա կ ա ն ա ն գ ա մ կ ա զ -մակերպած էր Սուրբ Ծննդեան տօ-ն ի ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ ա մ է ն ա մ ե ա յ հ ա -մ ե ր գ : Ա յ ս տ ա ր ի ե ւ ս Պ ա ր ո ն ո ւ հ իՔոքսի հրաւէրով համերգին իր մաս-ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը ո ւ ն ե ց ա ւ Լ ո ն տ ո ն ի«Կոմիտաս» երգչախումբը` գ լխա-ւորութեամբ խմբավար Սիփան Յա-կոբեանի: Ելոյթներով հանդէս եկաննաեւ Լոնտոնի ուկանտական «Աքո-լի» եւ «Սբ. Մարտինի երգիչները»երգչախումբերը:

«Կոմիտաս» երգչախումբը ստեղ-ծըուած է 2013 թ. Լոնտոնի Թէքէ-եան Խնամակալ Մարմնին /TekeyanTrust/ կողմէ, որ 1979 թ.-էն կը գոր-ծէ որպէս բարեգործական կազմա-կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ե ւ կ ը հ ա ն դ ի ս ա ն ա յԼ ո ն տ ո ն ի Թ է ք է ե ա ն մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի նմիութեան եւ Հայաստանի «Թէքէ-եան Կեդրոն» հիմնադրամի հիմնա-սիւնը: Այն իր ազգանուէր գործու-նէութեամբ եւ մեծ նուիրումով կըծառայէ ազգային ինքնութեան պահ-պանման ու տարածման արտերկրիմ է ջ , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ մ շ ա կ ո ւ թ ա յ ի ն

ձեռնարկներու միջոցով կը նպաստէՀայաստան-Սփիւռք կապերու ամ-րապնդման:

«Կոմիտաս» երգչախումբի մաս-նակցութիւնը Դեկտեմբեր 9-ի հա-մերգին պատահականութիւն չէր ,քանզի հէնց այդ օրը Միացեալ ազ-գերու կազմակերպութեան կողմէճ ա ն չ ց ո ւ ա ծ է ո ր պ է ս « Ց ե ղ ա ս պ ա -նութիւններու զոհերու յիշատակ-ման միջազգային օր»:

Հայոց ցեղասպանութեան 100-ա մ ե ա յ տ ա ր ե լ ի ց ը կ ր կ ի ն ա ն գ ա մյ ի շ ա տ ա կ ե լ ո ւ ե ւ բ ր ի տ ա ն ա կ ա նհասարակութեան ուշադրութիւնըոճիրին սեւեռելու նպատակով, Պա-ր ո ն ո ւ հ ի Ք ե ր ո լ ա յ ն Ք ո ք ս հ ա ն դ է սեկաւ ազդեցիկ ելոյթով, իր խօսքինմէջ նաեւ անդրադառնալով պատ-մութեան դասը չքաղած միւս պե-տութիւններուն, ուր եւս տեղի ունե-ցած է այս ոճրագործութիւնը:

Հ ա մ ե ր գ ի ն « Կ ո մ ի տ ա ս » ե ր գ չ ա -խ ո ւ մ բ ի կ ա տ ա ր մ ա մ բ ք ա ռ ա ձ ա յ նհնչեցին Կոմիտասի «Այսօր տօն էՍուրբ Ծննդեան», Էտկար Յովհան-նիսեանի «Արփա-Սեւան» եւ Ստե-փան Լուսիկեանի «Նոր Հայաստան»երգերը` Սիփան Յակոբեանի խմբա-վ ա ր ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ Է լ լ ա Պ ա պ ա յ ե ա -նի դաշնամուրային նուագակցու-թեամբ:

Սիփան Յակոբեան նաեւ հանդէսեկաւ մեներգեցողութեամբ, կատա-րելով Հ. Երզնկացիի «Ով զարմանա-լ ի » ե ւ Գ . Փ ա հ լ ա ւ ո ւ ն ի ի « Ա յ ս օ րձայնը Հայրական» շարականները:

Լոնտոնի Թէքէեան մշակութայինմ ի ո ւ թ ե ա ն կ ո ղ մ է Զ . Պ ո յ ա ճ ե ա ն ի

«Հայերու վիշտը» բանաստեղծու-թիւնը կարդաց Կարէն Արեւեան:

Համերգին ներկայ էին բազմաթիւհ ի ւ ր ե ր ` շ ա ր ք մ ը կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ա ն դ ա մ ն ե ր , ք ա ղ ա ք ա -կան գործիչներ եւ հոգեւորական-ներ:

Նոր Հրատարակութիւն Մը Պոլսէն`«Հալէպի Պարոնները»

Պոլսոյ «Մարմարա» օրաթերթի գլխաւոր խմբագիր Ռոպեր Հատտէճեան կը գրէ.

«ԱՐԱՍ» հրատարակչատունէն այս շաբաթ մեր սե-ղանին վրայ դրուած գիրքերէն մէկն ալ նուիրուած է Հա-լէպի նշանաւոր «Պարոն» պանդոկի պատմութեան: Մերմօտիկ անցեալի պատմութեան ու անցուդարձներուն քիչթ է շ ա տ ծ ա ն օ թ ա մ է ն հ ա յ ա ն պ ա յ մ ա ն լ ս ա ծ ը լ լ ա լ ո ւ էՀալէպի այս նշանաւոր պանդոկին անունը, որ թէեւ հիմա

անշքացած է ու կորսնցուցած է իր փառքի հին օրերը, բայց ատենօք,մանաւանդ 1915-ի ծանր օրերուն, ունեցած է շատ կարեւոր տեղ ու անուն,թատերաբեմ դարձած է քաղաքական կարեւոր անցուդարձներու կամ հան-դիպումներու, իր անունը անմահացուցած է շրջանի պատմութեան մէջ:

Հալէպ քաղաքը Օսմանեան կայսրութեան երկրորդ կարեւոր քաղաքը կընկատուէր այդ շրջանին: Ուստի Մազլումեան ընտանիքի անդամներունկողմէ հիմնուած «Պարոն» պանդոկը ո՛չ միայն Հալէպի, այլ նաեւ ամբողջՄիջին Արեւե լքի ամէնէն կարեւոր պանդոկներէն մէկը կը նկատուէր :Շրջանի քաղաքական մեծամեծները, զինուորական հրամանատարներ ուգործիչներ, այլազգի կամ օսմանցի` անպայման կը գիշերէին այս նշանաւորպանդոկին մէջ, նոյնիսկ մնայուն բաժիններ կը վարձէին իրենց համար ուբնակութիւն կը հաստատէին:

Այսպէս` տարիներու ընթացքին շրջանի պատմութեան մէջ իր մասնաւորտեղը ունեցաւ նաեւ «Պարոն» պանդոկին պատմութիւնը: 1915-ի տե-ղահանութեան ու կոտորածներու օրերուն Մազլումեան ընտանիքը իրպանդոկին մէջ պատսպարեց տեղահանութենէ փրկուիլ ջանացող ԱրամԱնտոնեանի կամ Երուանդ Օտեանի նման գրագէտներ: Բազմաթիւ հայպատմիչներ խօսած են այս պանդոկին մասին, բայց «ԱՐԱՍ» հրատա-րակչատունը այս անգամ մեզի «Պարոն» պանդոկին պատմութիւնը կըհրամցնէ երկու իտալացի լրագրողներու գրիչէն` Ֆլաւիա Ամապիլէ եւ Մար-քօ Թոսաթթի: Երկու իտալացի լրագրողները շատ լաւ ուսումնասիրեր ենպանդոկին պատմութիւնն ու այդ շրջանի քաղաքական անցուդարձները,ապա ստեղծեր են հետաքրքրական ու բովանդակալից գիրք մը, որ կոչուերէ «Հալէպին պարոնները»: Գիրքը կը խօսի «Սուրիոյ մէջ պանդոկի մը, ըն-տանիքի մը եւ Միջին Արեւելքի վերջին հարիւր տարիներուն» մասին: Իտա-լերէնէ թրքերէնի թարգմանուած է Ելտա Կիւրլեքի կողմէ: Ազգային պատ-մութեան նկատմամբ հետաքրքրութիւն ունեցողներուն համար` շատ հե-տաքրքրական գիրք մը ահաւասիկ, որ պիտի կարդացուի հաճոյքով, բայցերբեմն` սրտի ցաւով:

Տինքի սպանութեան հարցով դատպիտի բացուի թուրք նախկինպաշտօնատարներու դէմ

Թրքական «Հիւրրիյէթ» օրաթեր-թ ը կ ը հ ա ղ ո ր դ է , ո ր Պ ո լ ս ո յ ծ ա ն րյանցագործութիւնները քննող 14-րդդ ա տ ա ր ա ն ը ը ն դ ո ւ ն ա ծ է Հ ր ա ն դՏինքի սպանութեան գործով կազ-մ ը ո ւ ա ծ մ ե ղ ա դ ր ա կ ա ն ը , ո ր ո վ կ ըպահանջուի դատ բանալ շարք մըպ ա շ տ օ ն ա տ ա ր ն ե ր ո ւ դ է մ : Ա ն ո ն ցշ ա ր ք ի ն ե ն Թ ո ւ ր ք ի ո յ ա ն վ տ ա ն -գութեան գլխաւոր վարչութեան հե-տախուզական բաժինի ներկայ ղե-կավար Էնկին Տինչ:

Դատարանը որոշած է միացնելայս գործը Պոլսոյ ծանր յանցագոր-ծութիւնները քննող 5-րդ դատարա-նին մէջ ընթացող Տինքի սպանու-թ ե ա ն մ ա յ ր գ ո ր ծ ի ն : 5 - ր դ դ ա տ ա -րանին մէջ հիմնական դատականգ ո ր ծ ո վ հ ե ր թ ա կ ա ն ն ի ս տ ը տ ե ղ իպիտի ունենայ 22 դեկտեմբերին:

Թ ո ւ ր ք ի ո յ ը ն դ հ ա ն ո ւ ր դ ա տ ա -խազութեան կողմէ հաստատուած,ա պ ա 1 4 - ր դ դ ա տ ա ր ա ն ի ն կ ո ղ մ էո ր դ ե գ ր ո ւ ա ծ մ ե ղ ա դ ր ա կ ա ն ո վ կ ըն ա խ ա տ ե ս ո ւ ի դ ա տ բ ա ն ա լ 2 6

ա ն ձ ե ր ո ւ դ է մ , ո ր ո ն ց շ ա ր ք ի ն ե նՏրապիզոնի անվտանգութեան հե-տախուզական վարչութեան նախ-կ ի ն ղ ե կ ա վ ա ր , ն ե ր կ ա յ ի ս հ ե տ ա -խուզական գրասենեակի ղեկավարԷնկին Տինչը, Տրապիզոն նահանգիանվտանգութեան նախկին ղեկա-վ ա ր Ռ ե շ ա թ Ա լ թ ա յ ը , Պ ո լ ս ո յ ն ա -հ ա ն գ ի ա ն վ տ ա ն գ ո ւ թ ե ա ն հ ե տ ա -խ ո ւ զ ա կ ա ն բ ա ժ ի ն ի ղ ե կ ա վ ա րԱհմեթ Իլհան Կիւ լերը, հետախու-զական վարչութեան «Սի» բաժինիղեկավար Ալի Ֆուաթ Եըլմազերը,Պոլսոյ նախկին փոխնահանգապետԷրկուն Կիւնկորը, Պոլսոյ նախկինոստիկանապետ Ճելալեթին Ճերա-հը, Պոլսո յ հետախուզական վար-չութեան նախկին պետ ՌամազանԱքեիւրեքը, Տրապիզոնի ոստիկա-ն ո ւ թ ե ա ն հ ե տ ա խ ո ւ զ ո ւ թ ե ա ն բ ա -ժինի նախկին պետ Ֆարուք Սարըն,ա ն վ տ ա ն գ ո ւ թ ե ա ն ա շ խ ա տ ա կ ի ց -ներ Մուհիտտին Զենիթը, ԷօզքանՄումճուն, Էրճան Տեմիրը եւ ուրիշ-ներ:

www.tekeyanmontreal.ca

News and analysis in Armenian,French and English


Սուլթան Համիտի...Շար. էջ 27-էն

Ի ս կ Հ ա մ ի տ , ճ ա ր պ ի կ կ ե ր պ ո վ ,դա’րձեալ կրցաւ նոր գանձապետ մըգ տ ն ե լ ի ր ե ն հ ա մ ա ր : Ե ւ ա յ դգանձապետը նորէ’ն հայ մըն էր...:

Գ- ՅովՀաննէՍ ՓաՇա ՍաԳըզ

Փորթուգալ փաշայի մահէն անմի-ջապէս ետք (1897), Ապտիւլ Համիտիր սեփական գանձերուն նախարարկարգեց դա’րձեալ Հայ Կաթոլիկ հա-

մայնքի կարկառուն դէմքերէն մէկը,-Յովհաննէս Փաշա Սագըզը, որ այդօրերուն շուրջ 60 տարեկան համ-բաւաւոր տնտեսագէտ մըն էր:

Ս ա գ ը զ փ ա շ ա ն , ի ր ն ա խ ո ր դ ի ննման, նախակրթութիւնը ստացերէր Մխիթարեաններու Փարիզի Մու-ր ա տ ե ա ն վ ա ր ժ ա ր ա ն ը , ա յ ն տ ե ղդ ա ս ը ն կ ե ր ո ւ ն ե ն ա լ ո վ Մ ա տ թ է ո սՄ ա մ ո ւ ր ե ա ն ի , Մ ա ր կ ո ս Ա ղ ա բ է կ -եանի եւ Ծերենցի (բժ. Շիշմանեան)նման գրական ապագայ դէմքեր:

Օտար լեզուներու գիտակ էր, ուե ր բ Ե ւ ր ո պ ա յ է ն Պ ո լ ի ս վ ե ր ա դ ա ր -ձաւ՝ 20 տարեկանին իսկոյն պաշ-տ օ ն ի կ ո չ ո ւ ե ց ա ւ Ա ր տ ա ք ի ն Ն ա -խարարութեան թարգմանութեանդիւանէն ներս : Յաջորդող տարի-ներուն եւ տասնամեակներուն, անք ա յ լ ա ռ ք ա յ լ պ ի տ ի բ ա ր ձ ր ա ն ա րպետական պաշտօններու սանդղա-մատերէն, գրաւելով շատ պատուա-բ ե ր գ ի ր ք ե ր , ի վ ե ր ջ ո յ հ ա ս ն ե լ ո վսու լթանին գանձապահի պաշտօ-նին:

Արդարեւ, ԺԹ. դարու 60-ականթուականներէն սկսեալ, Յովհ. Սա-գ ը զ ը կ ը տ ե ս ն ե ն ք ի բ ր ե ւ մ ա մ լ ո յտեսուչ, յետոյ՝ Պետական Խորհուր-դի դատական բաժնի «պաշ մուա-վին», առեւտուրի փոխ նախարար(1872), Առեւտրական ՎերաքննիչԱտեանի եւ Հանրային ԿրթութեանՆ ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն « մ ի ւ ս թ է շ ա ր »(1876), Հաշուակալութեան Ատեա-նի ընդհանուր դատախազ (1879,այս պաշտօնին վրայ մնաց 17 տա-րի), Պետական Խորհուրդի եւ Ծե-

րակոյտի անդամ, Արտաքին Նախա-րարութեան ընդհ. Քարտուղարու-թեան կցորդ...:

Ի ն չ կ ը վ ե ր ա բ ե ր ի ս ո ւ լ թ ա ն ի ն« Ա ն ձ ն ա կ ա ն գ ա ն ձ ե ր ո ւ ն ա խ ա -րար»ի իր պաշտօնին, ապա Սագըզփ ա շ ա ա յ դ բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն դ ի ր ք ի նվրայ մնաց աւելի քան տասը տարի,մ ի ն չ ե ւ 1 9 0 8 - ի Ս ա հ մ ա ն ա դ ր ո ւ -թիւնը, երբ Համիտ գահընկեց եղաւու նշեալ նախարարութիւնը ջնջուե-ցաւ:

Յովհաննէս Սագըզ փաշա միայնպետական հասուն դիւանագէտ մըկամ ճարտար տնտեսագէտ մը չէր,այլեւ՝ մտաւորական բարձր արժա-նիքներով օժտուած անձնաւորու-թիւն մը:

Ան օսմաներէն լեզուի կենդանիբառարան մըն էր: Հիմնադիրներէնմին եղած էր թէ’ Օսմանեան Գիտա-կ ա ն Ը ն կ ե ր ո ւ թ ե ա ն ե ւ թ է ա ն ո րպ ա շ տ օ ն ա թ ե ր թ ի ն ՝ « Մ է ճ մ ո ւ ա յ իՖիւնուն» հանդէսին (1863), որունկ ’աշխատակցէր ալ մնայուն կեր-պով:

Սագըզ փաշա փնտռուած դասա-խօս էր «Մէքթէպը Միւլքիյէ»ի մէջա լ ( պ ե տ . բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն վ ր ժ . ) : Ա յ սդպրոցէն ներս ան հիմնեց քաղա-քական տնտեսութեան եւ վարչա-կան իրաւագիտութեան ամպիոններու երկար տարիներ դասաւանդեցայնտեղ...:

Միւս կողմէ , ան ֆրանսերէն ալդասաւանդեց Լեզուներու Կայսե-ր ա կ ա ն Վ ա ր ժ ա ր ա ն ի ն մ է ջ : Ի ս կԳեղարուեստի Վարժարանէն ներս՝

դասաւանդեց գեղագիտութիւն եւա ր ո ւ ե ս տ ի ց պ ա տ մ ո ւ թ ի ւ ն : Պ ա տ -ր ա ս տ ե ց ո ւ հ ր ա տ ա ր ա կ ե ց օ ս մ ա -ն ե ր է ն հ ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն դ ա ս ա -գ ի ր ք ե ր ա լ : Շ ա հ ե կ ա ն ո ւ ս ո ւ մ ն ա -սիրութիւն մը ունէր նաեւ հայ լեզուիծագման մասին:

Սագըզ փաշա Հայ Կաթոլիկ հա-մ ա յ ն ք ի ա զ գ ա յ ն ա ս է ր հ ո ս ա ն ք իպարագլուխներէն մէկն էր, 1860-ա կ ա ն թ ո ւ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ հ ա կ ա հ ա -սունեան պայքարի յայտնի դէմքե-րէն: Իր մահկանացուն կնքեց ան 6Մայիս 1912-ին, Պոլիս 76 տարեկա-նին:

Իր որդին՝ Արմենակ Սագըզեան(1872-1944), ընտանիքին վարկինո ւ բ ա ր ի հ ա մ բ ա ւ ի ն ն ա խ ա ն ձ ա -խընդիր, այդ համբաւը տարածեցա ռ ա ւ ե լ ա բ ա ր ա ր ո ւ ե ս տ ի բ ն ա գ ա -ւառին մէջ: Ուսմամբ՝ իրաւաբան,պետական պաշտօններու կողքին՝ճ ա ն չ ց ո ւ ե ց ա ւ ի բ ր ե ւ հ մ ո ւ տ ա ր -ւ ե ս տ ա բ ա ն : Գ ր ի ա ռ ա ւ հ ա յ մ ա ն -ր ա ն կ ա ր չ ո ւ թ ե ա ն , գ ե ղ ա ն կ ա ր չ ո ւ -թ ե ա ն կ ա մ ա յ լ ա ր ո ւ ե ս տ ն ե ր ո ւմասին արժէքաւոր ուսումնասիրու-թիւններ, որոնցմէ ոմանք լոյս տե-ս ա ն Չ օ պ ա ն ե ա ն ի փ ա ր ի զ ե ա ն«Անահիտ» հանդէսին էջերուն (օրի-նակ՝ «Հայերու գեղարուեստականգ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն ը Ի կ ո ն ի ո յ ե ւ Կ .Պոլսոյ սուլթաններու օրով», 1993),ո ւ ր ի շ ն ե ր ա լ մ է կ տ ե ղ ո ւ ե ց ա ն ի ր«pages d’Art Arménien» ֆրանսերէնժողովածուին մէջ (Փարիզ 1940):

Մահացաւ ու թաղուեցաւ Պոլիս:Հալէպ

|owfannhs ˆa,a Sagex

Քեսապ-Լաթաքիա Մայրուղին Կ՛ազատագրուիՔեսապի մէջ «Գանձասար»ի աղբիւրները կը

տեղեկացնեն, որ սուրիական բանակը, ազա-տ ա գ ր ե լ է ե տ ք Ք ե ս ա պ ի մ ե ր ձ ա կ ա յ ք ի Զ ա հ իլեռնագագաթը՝ վերջերս ազատագրած է նաեւՔեսապ-Լաթաքիա մայրուղիի բոլոր բլուրներն ուանտառները, որոնք կը գործածուէին ահաբե-կիչներուն կողմէ՝ արձակազէններ տեղաւորելուկ ա մ շ ր ջ ա ն ի բ ն ա կ չ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ր թ ի ռ ա կ ո ծ ե լ ո ւնպատակով։

Այսպիսով, բացուած է նաեւ Քեսապ-Լաթա-քիա մայրուղին մինչեւ Քեսապի սահմանայինանցքը։ Երեք տարի փակ մնալէ ետք, շաբաթա-

վերջին կարգ մը հանրակառքեր, առաջին ան-գամ ը լ լալով Լաթաքիայէն Քեսապ ուղղուե լուհամար գործածեցին այդ մայրուղին։

Սուրիական բանակը ներկայիս կը վերականգ-նէ մայրուղին՝ ականազերծելով եւ կպրապատե-լով զայն, մինչեւ պաշտօնապէս ապահով տա-րածք յայտարարուիլը։ Արդարեւ, ականազերծու-մը ցարդ չէ ամբողջացած, իսկ մայրուղին տա-կաւին ապահով տարածք չէ յայտարարուած։Քեսապի հայկական աղբիւրներու համաձայն՝գիւղի բնակչութիւնը ներկայիս աւելի հանգիստէ, իսկ շրջանը զերծ է բուռն բախումներէ։

Սուրիահայերի հիմնախնդիրները համակարգողմիջգերատեսչական յանձնաժողովի նիստը

Դ ե կ տ ե մ բ ե ր ի 1 0 - ի ն Հ Հ ս փ ի ւ ռ ք ի ն ա խ ա ր ա ր Հ ր ա ն ո յ շ Յ ա կ ո բ ե ա ն իգ լ խ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւ ս ո ւ ր ի ա հ ա յ ե ր ի հ ի մ ն ա խ ն դ ի ր ն ե ր ըհամակարգող միջգերատեսչական յանձնաժողովի ամփոփիչ նիստը:

Սուրիահայերի հիմնախնդիրները համակարգող միջգերատեսչականյանձնաժողովի 2015 թուականին կատարուած աշխատանքների մասինզեկուցեց ՀՀ սփիւռքի նախարարութեան աշխատակազմի ղեկավար Ֆիր-դուս Զաքարեանը: Զեկուցողը նշեց , որ այս պահին Հայաստանում էգտնուում շուրջ 1700 սուրիահայ: 2012-2015թթ. ՀՀ քաղաքացիութիւն էստացել 12.000 սուրիահայ, 1650 սուրիահայ ստացել է կացութեան կար-գավիճակ: Աշխատանքի տեղաւորման հարցով նախարարութիւնը համա-գործակցել է 200 պետական եւ հասարակական կազմակերպութիւններիու անհատների հետ: 500-ից աւելի սուրիահայ աշխատանքի է տեղաւոր-ւ ե լ փ ո ք ր պ ի զ ն է ս ո ւ մ կ ա յ ա ց ա ծ ս ո ւ ր ի ա հ ա յ գ ո ր ծ ա ր ա ր ն ե ր ի մ օ տ : Ա յ սպահին 1000-ից աւելի սուրիահայ ընտանիք բնակավարձ է ստանումբարեգործական տարբեր կազմակերպութիւններից: 2015թ. նախարա-ր ո ւ թ ե ա ն ի ր ա ւ ա բ ա ն ա կ ա ն ա ջ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն : Վ ե ր ջ ի ն ն ե ր ի ս ն մ ա ն ա տ ի պաջակցութիւն է ցուցաբերել փաստաբանների միութիւնը: Տարուայ ըն-թացքում ծաւալուն աշխատանք է իրականացուել առողջապահութեանոլորտում:

Ծաւալուեց լուրջ քննարկում սուրիահայերի հիմնախնդիրների շուրջ:Հ Բ Ը Մ - ի Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չ Յ ո վ ի կ Հ ո ր տ ե կ ե ա ն ը ն շ ե ց , ո րսուրիահայ ուսանողների կրթաթոշակների տրամադրման հարցում, ՀՀկառավարութեան կողմից յատկացուած գումարներից զատ, ֆինանսականաջակցութիւն են տրամադրել ՀԲԸՄ-ն եւ Գալուստ Կիւլպէնկեան հիմնադ-րամը՝ լրացուցիչ ֆինանսաւորելով եւս 2 տասնեակ ուսանողների կրթա-վճարները:

Ամփոփելով նիստը՝ սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբեանը նշեց, որս ո ւ ր ի ա հ ա յ ե ր ի հ ի մ ն ա խ ն դ ի ր ն ե ր ը հ ա մ ա կ ա ր գ ո ղ մ ի ջ գ ե ր ա տ ե ս չ ա կ ա ն

յանձնաժողովի կազմում ներկայացուած գերատեսչութիւնները պատաս-խանատուութեամբ են վերաբերուել իրենց իրաւասութեանն առնչուողհարցերին: Նախարարը խորին շնորհակալութիւն յայտնեց բոլոր գերա-տեսչութիւններին, բարեգործական, հասարակական կազմակերպութիւն-ներին, հոգեւոր կառոյցներին՝ բարեխիղճ աշխատանքի համար: Նախա-րարը նշեց, որ բնակարանի եւ աշխատանքի հարցը շարունակում է մնալփրոպլէմային, ինչը պէտք է յաղթահարել միաւորուած ջանքերով: Նակարեւորեց աջակցութեան կարիք ունեցող սուրիահայերի հանդէպ մշտա-կան զգօնութիւնն ու հոգատարութիւնը:

Յանձնաժողովը հաստատեց 2016թ. աշխատանքային ծրագիրը:


MONJRHAL

Â&A&K& Fa\ Irauanz >orfourd

Jhqh;an M,akouja\in

Mioujiun _ Monjrhali

Masnayiu[

Dokt& ;u Tikin Ar,auir ;u

Natia Khøny;an

Bv& ;u Tikin |aroujiun ;u

Sima Arxouman;an

;u entaniq

Prn& Wardghs Sara`;an

Thr ;u Tikin "ihr ;u Norma

Aqqhl;an ;u xauakn;re

BV& ;u Tikin

Arjø ;u Søna Thmiry;an

Thr ;u Tikin Arshn Noupar

;u Liusi Mamour;an ;u

doustre^ Filta

Tikin Wardoufi Pal;an

Tik& Qnarik Aqqhl;an

;u entaniq

Thr ;u Tikin Hmanouhl ;u

Ar'i Sa[er;an

Thr ;u Tikin

Vira\r ;u Qnar Thwlhj;an

Thr ;u Tikin |owik ;u A\ta

Alpar;an ;u ordin^ Monjh

Tiar Tiran Au;t;an

Htouar Fiush\ny;an

;u xauakn;re

Tikin Anou, Qhø'riul;an

Thr ;u Tikin Karø ;u Nouard

Bara[am;an

Thr ;u Tikin Ara ;u Fouri

Goul;an

Tiar Karpis Qhlh,;an

Tikin Sønia Yanyik;an

Thr ;u Tikin :rouand ;u

Sønia Auag;r;z;an

Bvi,kn;r Vira\r ;u Âija

Gou\oumy;an

Tikin Qristinh Trdat;an

Gou\oumy;an

Thr ;u Tikin P;ry ;u Marø

Gogor;an

Thr ;u Tikin Frac ;u Ani

Jorik;an

Thr ;u Tikin Arjø ;u

Ani Manouk;an ;u

xauakn;re

Bv& ;u Tikin Fra\r ;u Manou,

Thr Ghorg;an

Dr et Mme Leon & MariaKetchian, Adriana & Gregory

Thr ;u Tikin Parg;u ;u

Ar'i Naxarhj;an ;u

ordin^ Ari

Thr ;u Tikin Noupar ;u

Maral Papik;an

Thr ;u Tikin Armhn ;u F;rminh

Pcaqy;an ;u xauakn;re

Thr ;u Tikin Wach ;u Ani

Pcaqy;an ;u xauakn;re

Thr ;u Tikin Margar ;u

Fa\kø Tiratour;an

Prn& P;ry Qiu'hl;an ;u

doustre^ Lilian

Thr ;u Tikin Noupar ;u

Anafit Qiu'hl;an (Niu :orq)

Ast[ik :axey;an

Thr ;u Tikin Ara :axey;an

;u xauakounq

Thr ;u Tikin Tigran :axey;an

Thr ;u Tikin |akob ;u Salbi

Markos;an ;u xauakounq

Bv& :douard ;u Tikin Marja

:[ia\;an ;u xauakn;re

Thr ;u Tikin Ghorg ;u

Maral "arjam;an

Thr ;u Tikin Grigor ;u

Âoxa Tigran;an

Thr ;u Tikin Karpis ;u

|asmik Abo,;an

Thr ;u Tikin Vira\r ;u

Silwia Jogajl;an

;u ordin^ Fa\k

Thr ;u Tikin |akob ;u

Any;lina Agjoros;an ;u

xauakn;re^ Arin%

Jalin ;u Tarøn

Arminh Pø[ik;an

Thr ;u Tikin Au;tis ;u

Malwinh Paggal;an ;u

xauakn;re^ Kalin ;u Sargis

Thr ;u Tikin Âoubhn ;u

Marø N,an;an

Tiar |akob M;lqon;an

;u xauakn;re^ Maral

;u Fra\r

Thr ;u Tikin Fa\k ;u Sønia

Manouk;an ;u xauakn;re^

Ar;g ;u <irak

Thr ;u Tikin Ghorg ;u Nansi

Joros;an ;u xauakounq

Thr ;u Tikin Loris ;u Nora

Minnhj;an

Thr ;u Tikin ’;ron ;u

Souhtiq Q& Øfan;an ;u

xauakounq

Thr ;u Tikin Ara ;u ~lørita

Pal;an ;u doustre Gløi

Sønia Galhmy;an (Simejih)

;u xauakounq

Thr ;u Tikin Andranik ;u

S;uan Øfan;an

Tikin Anafit Safak;an ;u

doustre^ Atrik

Thr ;u Tikin Wardan ;u

Maria Y;®af;an

Thr ;u Tikin Manouk ;u

Sirward Vamkoc;an

Thr ;u Tikin Anjouan

;u Sønia Poulos

Thr ;u Tikin Au;tis ;u

Ar,ø Yifan;an

Thr ;u Tikin Tigran

Fiush\ny;an ;u entaniq

Thr ;u Tikin Warouv ;u

’a[ik Ja,y;an ;u

xauakounq

Prn& |owfannhs Xampaq;an

;u xauake Vira\r

Thr ;u Tikin Wafh ;u Anafit

Xampaq;an ;u xauakn;re

Vanø ;u Anjøni

Bv& ;u Tikin Âoubhn ;u

Søsi "ilo\;an

Bv& ;u Tikin F;nri ;u Marix

Bhthr;an ;u entaniq

Thr ;u Tikin Ra``i ;u Anvhl

Jiu`hnqy;an

Tikin <aqh Phnk;an

Tikin Sirward :rxnkaz;an

Thr ;u Tikin Vag ;u Salbi

Go`jiq;an ;u xauakn;re^

Karhn ;u Alin

Mr. Mrs. Arto and Claudette

Baltayan

Br,& Srk& Wafan ;u Anou,

<aqar;an ;u entaniq

Thr ;u Tikin M;liq ;u

Anasdasia Qhø'riul;an

Thr ;u Tikin Pø[os ;u

Sirward Qi,;an

Jagoufi Aurik;an ;u entaniq

Astrit ;u "asqal Âophrv

Âoubina ;u Wighn Aurik;an

Tikin Søna Ouri,;an

;u xauakn;r

Chemises Basma

Wafh Pasmay;an

M;jr Fra\r Yifan;an

;u doustr;re^ Sa,a ;u

Garinh

Thr ;u Tikin Warouv ;u

|asmik Markos;an

JORONJØ

Jhqh;an M,akouja\in

Mioujiun _ Joronjø

ÂAK Joronjo\i akoumb

Thr ;u Tikin Sargis ;u S;da

Pal;an ;u Thr ;u Tikin

Wardan ;u Jalin Pal;an

Tiar Vira\r Bhthr;an

Thr ;u Tikin Hti >ounkan;an

Thr ;u Tikin Aram

Ambakoum;an (G;n;jiqej)

Thr ;u Tikin Warouvan ;u

W;rvin Garapoulouj ;u

doustre^ Lora

Thr ;u Tikin Marq Fa\k ;u

Jalar ;u xauake Fa\kø

Thr ;u Tikin Mataj B& ;u

Jamar Mamour;an

Thr ;u Tikin Wafram ;u Axniu

Salip;an ;u xauakn;re^

Hti% Sjiw ;u Bhni

Thr ;u Tikin N,an ;u Tiana

Manyeleq;an ;u xauakn;re

Thr ;u Tikin >acø ;u Ani

:axey;an ;u entaniq

Ixaphl ;u Vixhl

Thr ;u Tikin Ghorg ;u <o[ik

Jiujiuny;an

Thr ;u Tikin P;tros ;u

Sønia Gogor;an

Thr ;u Tikin Vira\r

;u Xarminh :rhz;an

Thr ;u Tikin Ara ;u

<ou,ik :rhz;an

Thr ;u Tikin Sjiw ;u

Nora Callis ;u xauakounq

Thr ;u Tikin Jaguor |ob;an

;u entaniq

Thr ;u Tikin Ara ;u Ani

Thr Ghorg;an

Dokt& Ixa Pasmay;an

Tikin <aqh Pasmay;an

BV& ;u Tikin Gaspar

Isra\hl;an ;u xauakn;re

Thr ;u Tikin Sourhn ;u

Alis hwran

Thr ;u Tikin

Yory Isra\hl;an

Thr ;u Tikin St;'an ;u

Qrisjin S;m;ry;an ;u

xauakn;re^ |akob ;u Karø

<ar& h= 31

TØNAKAN ØR:ROU AÂIJOW F:T:U:AL AXGA|INN:RE KE <NORFAUOR:NTØNAKAN ØR:ROU AÂIJOW F:T:U:AL AXGA|INN:RE KE <NORFAUOR:N

AMANORE :U SOURB ’NOUNDE% MA{J:LOW OR 2016-E ELLA| BAR:BASTIKAMANORE :U SOURB ’NOUNDE% MA{J:LOW OR 2016-E ELLA| BAR:BASTIK

TARI ME IR:NZ SIR:LIN:ROUN :U BAR:KAMN:ROUN FAMARTARI ME IR:NZ SIR:LIN:ROUN :U BAR:KAMN:ROUN FAMAR

ՊՃԵՂ ՄԸ ՅՈՅՍԱյս գիշեր անգամ մը եւս

Բանտարկած եմ ինքզինքս,

Տխուր սէր մը կեցած աչքերուս առաջ`

Երկու թռչուն նստած իրար հակառակ,

Կարծես իրենք ալ տխուր ինձ նման,

Ամէն վայրկեան կ’իյնան թելերէն ասուպներու նման.

Ու հեռուէն ձայներ կը լսուին որոտումի` զօրաւոր ու բարկացած,

Ու կը նային աչքերս դէպի հեռուն անորոշ

Թէ ո՞ւր կ’երթայ այդ անյայտ ճամբան....

Ես այս գիշեր ալ այսպէս եմ`

Կոյր‚ խուլ խելագարուած,

Առանց գինիի գինովցած.

Ու թռչունը մելամաղձոտ աչքերը ինծի ուղղելով.

Ու ես խաբուած, վախցած եւ կորսուած`

Իրարմէ կը խնդրենք ու կ’աղաչենք պճեղ մը յոյս.

Թող զարդարեն մեզ այս գիշեր հեռուէն լսուող ռումբի ձայները

Բայց մենք պիտի մնանք այդպէս ու միշտ ուզենք իրարմէ

ապրելու համար պճեղ մը յո˜յս ......

Քրիստինէ Տէր Ստեփանեան


TØNAKAN ØR:ROUTØNAKAN ØR:ROU

AÂIJOW& & &AÂIJOW& & &

<ar& h= 30-hn

ØJJAOUA

Thr ;u Tikin Arta,hs ;u

Hlixaphj Gountaqy;an ;u

xauakn;re

Thr ;u Tikin Htouar ;u

Silwa Coufaye

Toqj& ;u Tikin Bars;[

;u Nina A,eg;an

;u entaniq

Garolin% Armhn ;u Vix;l

Jomas ;u Glhø

WANQOUWER

Tiar Y;mil Qhwran;an ;u

doustr;re^ A\ta% M;linh%

Hlixaphj% <ou,an ;u Nora

Thr ;u Tikin Grigor ;u

Asdra :a[y;an

ՆուիրատուութիւնՏէր եւ տիկին Հրաչ եւ Անի Թորիկեան՝ տոքթ. Էտուարտ Եղիայ-

եանի շուտափոյթ ապաքինման մաղթանքով «Ապագայ» շաբաթա-թերին կը նուիրեն 50 տոլար

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼԻՔՀՈԳԵԼՈՅՍ Տ. ԱՐՄԷՆ ԱՒ. ՔՀՆՅ.

ԻՇԽԱՆԵԱՆԻ ՎԱԽՃԱՆՄԱՆ ԱՌԻԹՈՎԵրէցկին Շաքէ Իշխանեան, Տիար Գէորգ Իշխանեան, Տ. Եւ Տիկ.

Պերճ եւ Ռուբինա Ֆարրա եւ Տիար Յարութիւն Իշխանեան եւ զա-ւակունք շնորհակալութիւններ կը յայտնեն բոլոր անոնց, որոնք գրա-ւոր կամ յուղարկաւորական մասնակցութեամբ կամ հեռաձայնելովցաւակցեցան:

Գանատահայոց Առաջնորդ՝ Գերշ. Տ. Աբգար Եպս. Յովակիմեանին,Ս. Էջմիածնի Միաբան՝ Գերշ . Տ . Արարատ Եպս. Գալթաքճեանին,Մոնթրէալի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Հայց. Առաքելական Եկեղեցւոյ Հո-գեւոր Հովիւ՝ Արժ. Տ. Վազգէն Քհնյ . Պոյաճեանին, Լաւալի Ս. ԽաչՀայց. Առաքելական Եկեղեցւոյ Հոգեւոր Հովիւ՝ Արժ. Տ. Կոմիտաս Քհնյ.Միրզախանեանին, Թորոնթոյի Ս. Երրորդութիւն Հայց. ԱռաքելականԵկեղեցւոյ Հոգեւոր Հովիւ՝ Արժ. Տ. Զարեհ Աւ. Քհնյ. Զարգարեանին,Հ.Բ.Ը. Միութեան եւ բոլոր անոնց՝ որոնք տարբեր կողմերէ փութացածէին Վերջին Օծման եւ Թաղման իրենց աղօթքները միացնելու:

ԱպաքինումՇուտափոյթ ապաքինում կը մաղթենք Թորոնթոյի Թէքէեան Մշակ.

Միութեան, երկարամեայ նուիրեալ եւ հաւատաւոր անդամ եւ նուի-րատու պրն. Յակոբ Երեցեանի:

Թորոնթոյի Թէքէեան Մշակ. Միութեան վարչութիւն

Passing AwayEdward (Edy) Arzoumanian

Passed AwayEdward Arzoumanian, passed

away November 11, 2015 in Corsica,France. He was born in Beirut,Lebanon, in 1934. He was 81 yearsold.

Edward was a well known athletein Beirut, Lebanon, as he was boxingchampion and played basketballwith the Armenian GeneralBenevolent Union – Armenian YouthAssociation (Ho-yech-et) in Beirut.The family owned the famousStematsky Bookstore near thebeach.

His father Kegham Arzoumanianwas one of the founders of AGBUZareh Noubar Club.

Edy later moved to Corsica. Recently he was ill.He is survived by his sister and brother in law Mr. And Mrs. Markar and

Haigouhi Diradourian of Canada, his brother Mr. and Mrs. VaroujanArzoumanian of Sweden.

Daughter Krizola and granddaughter Alexia.Condolences are expresses by his friends: Stepan (Steve) Kassabian,

Missak Bahdarian, Osheen Keshishian, Hratch Manoogian, Onnig Hamalianand others.

Upon this sad news Mr. and Mrs. Markar and Haigouhi Diradouriandonate 50 dollars to Abaka Weekly.

Անընդհատ կը խօսուի հայ-թրքական յարաբերու-թիւններու քաղաքական ենթահողի մասին, սակայնքաղաքական շփում չկայ, մինչդեռ մշակութային կա-պերը ամենաանմիջականն են:

Ըստ Panorama.am-ի`վերջերս լրագրողներու հետհանդիպման ընթացքին այսպէս ըսած է գեղագէտ,արուեստաբան Լեւոն Լաչիկեան` անդրադառնալովթրքահայ եւ պոլսահայ հոգեւոր-մշակութային կեան-քին:

«Անցել է 100 տարի, Պոլիսը դարձել է մէգապոլիս,բնակչութիւնը հասել է 18 միլիոն-ի, սակայն հայերիթիւը նուազել է հասնելով 50 հազարի: Խնդիր է, թէ այդքիչ թուով հնարաւոր է այդքան հսկայական մշակու-թային ժառանգութիւնը պահպանել», -նշած է բանա-խօսը:

Ան ներկայացուցած է, որ Պոլսոյ մէջ ներկայիս կըգործէ 35 հայկական եկեղեցի, մշակութային դպրոցներ,հայ մամուլ, որ կարելի է պահպանել միայն զօրեղ հայհամայնքի շնորհիւ:

Լեւոն Լաչիկեանի խօսքերով` հիմնական խնդիրըայսօր Պոլսոյ մէջ լեզուի պահպանութեան հարցն է .«Հայերէնի նկատելի նահանջ կայ». «Պոլսում ապրողհայ բնակչութեան միջինը 18 տոկոսն է հայերէն խօ-սում, իսկ երիտասարդների 9-ը տոկոսը»:

Ըստ Լաչիկեանի Հայաստանի եւ Պոլսոյ միջեւ մշա-

կութային կապերը պահպանելով, փոխադարձ երթալ-գալով միայն կարելի է պահպանել հայկական մշա-կոյթը. «Կամուրջներ պէտք է գցենք, մեր ազգային ճիշդմշակոյթով, ոչ թէ ռապիզով»:

Հանդիպման ներկայ քանդակագործ ՖերտինանտԱռաքէլեան, իր հերթին, նկատած է , որ Լաչիկեանիդիտարկումները շատ ճիշդ են, սակայն այդքան ալ դիւ-րին չէ այդ ամէնը. «Մենք այստեղ ունենք մշակոյթիպահպանման խնդիր: Մենք Հայաստանում հայերինպահելու խնդիր ունենք այսօր»:

Լեւոն Լաչիկեան.«Պոլսոյ մէջ ապրող հայբնակչութեան 18 տոկոսը հայերէն կը խօսի»

abaka 28 12-2015

News & Politics