การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์...

69
การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ : กรณีศึกษา นักเตะสโมสรเลสเตอร์ซิตี้ซื้อบริการผู้หญิงไทย “Female” Discourse Analysis in Newspapers: The Case Study of Leicester City Football Players’ Racist Orgy in Thailand

Upload: others

Post on 18-Aug-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ: กรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย

“Female” Discourse Analysis in Newspapers: The Case Study of

Leicester City Football Players’ Racist Orgy in Thailand

Page 2: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ: กรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย

“Female” Discourse Analysis in Newspapers: The Case Study of

Leicester City Football Players’ Racist Orgy in Thailand

รฐกาญจน จวแจมใส

การคนควาอสระเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร นเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอสารเชงกลยทธ

มหาวทยาลยกรงเทพ ปการศกษา 2559

Page 3: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

©2560 รฐกาญจน จวแจมใส

สงวนลขสทธ

Page 4: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·
Page 5: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

รฐกาญจน จวแจมใส. ปรญญานเทศศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอสารเชงกลยทธ, กนยายน 2560, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ. การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ: กรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซต ซอบรการ ผหญงไทย (56 หนา) อาจารยทปรกษา: ผชวยรองศาสตราจารย ดร.ปฐมา สตะเวทน

บทคดยอ งานวจยเรองการวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ: กรณศกษา นกเตะสโมสร เลสเตอรซตซอบรการผหญงไทยฉบบนมวตถประสงค เพอศกษาและเปรยบเทยบวาทกรรมของ ผหญงไทยในหนงสอพมพไทยและตางประเทศ และ เพอศกษาวาทกรรมของผหญงไทยจากอดต จนถงปจจบน งานวจยนเปนงานวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เปนการวเคราะหตวบท (Content Analysis) และใชการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) มาเปนเครองมอ ทใชในงานวจยฉบบน ซงใชเนอหาขาวในหนงสอพมพทงไทยและตางประเทศมาเปรยบเทยบกน โดยแบงเปนหนงสอพมพไทย 3 ฉบบ ไดแก 1) หนงสอพมพไทยรฐ 2) หนงสอพมพเดลนวส 3) หนงสอพมพมตชน และ หนงสอพมพออนไลนตางประเทศ ไดแก 1) The Daily Mirror 2) Leicester Mercury ผลการวจยพบวา เมอเปรยบเทยบวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพไทยและตางประเทศนน หนงสอพมพตางประเทศมการใชวาทกรรมทเรยกผหญงไทยแบงออกเปน 5 มต และ ยงมวาทกรรมทแสดงถงความเหลอมลาระหวางเพศมากกวาหนงสอพมพของไทย และ ผหญงไทยตงแตอดตจนถงปจจบนพบวา ระหวางผชายกบผหญงนนมความเหลอมลาทางเพศมาตงแตอดต และมการพฒนาใหเปนไปในทางทดขน ความเหลอมลาลดนอยลง มความเสมอภาค เทาเทยมกนมากขน แตกยงไมหมดไปจากสงคม ทงนผวจยจงเหนวางานวจยฉบบนจะทาใหนกหนงสอพมพตระหนกถงหนาทและจรรยาบรรณของการเปนนกสอสารมวลชน สามารถนาไปเปนแนวทางในการทาแคมเปญเพอสรางภาพลกษณผหญงไทยในสายตาตางชาต รวมถงการเปลยนและพฒนาภาพลกษณ ของประเทศไทยดวย และ ยงสามารถนาไปใชเปนแนวทางในการขบเคลอนกฎหมายในดาน พลงประชาชนเรองสทธสตรทยงไมเสมอภาคกนอกดวย ค าส าคญ: วาทกรรม, เลสเตอรซต, ผหญงไทย, สทธสตร, ความเหลอมล า

Page 6: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

Chuachamsai, R. M.Com.Arts (Strategic Communications), September 2017, Graduate School, Bangkok University. “Female” Discourse Analysis in Newspapers: The Case Study of Leicester City Football Players’ Racist Orgy in Thailand (56 pp.) Advisor: Asst.Prof.Patama Satawedin, Ph.D.

ABSTRACT

The purpose of the study “Female” Discourse Analysis in Newspapers: The Case Study of Leicester City Football Players’ Racist Orgy in Thailand was to compare Thai women’s discourse presented in Thai and British newspapers and also to study Thai women's discourse from the past to present. The content from Thai and British newspapers was comparatively analyzed. These newspapers included Thairath, Dailynews, and Matichon for Thai newspapers and Daily Mirror, and Leicester Mercury for the British newspapers. The results found that ‘Thai women’s discourse’ in the British newspapers were depicted in 5 dimensions including Thai women as just a girl, Thai women as a rustic girl, Thai women as a worthless girl, Thai women as a whore, and Thai women as a promiscuous. Also, greater extents of social discrimination and humiliation in the British newspapers than their opponents were disclosed. This study also revealed that Thai society had had sexual dimorphism for long time but has been improved continuously until present day. It is believed, that this study motivates journalists to realize their duties, responsibilities, and morals. This study as can be used a direction to mobilize social campaign to make equality for every sexual in Thailand both for social and legal issues. Keywords: Discourse Analysis, Leicester City, Thai Women, Feminism, Racist Orgy

Page 7: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

กตตกรรมประกาศ งานวจยฉบบนเปนงานชนทผวจยมความภมใจในงานวจยฉบบนเปนอยางมาก ทงนงานวจยฉบบนสาเรจลงไดผวจยขอขอบพระคณ ผชวยรองศาสตราจารย ดร.ปฐมา สตะเวทน เปนอยางยง ทไดมอบความชวยเหลอ ความร คาชแนะ และ คาแนะนาตาง ๆ ในการแกไขงานใหออกมาอยางดเยยมตลอดเวลาในการทาวจยฉบบน และขอขอบพระคณบดา มารดา และ ครอบครว รวมไปถงพ ๆ และเพอน ๆ ทกคนทคอยใหกาลงใจและสนบสนนในการทาวจยฉบบนตลอดมา

รฐกาญจน จวแจมใส

Page 8: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย ง บทคดยอภาษาองกฤษ จ กตตกรรมประกาศ ฉ สารบญตาราง ฌ สารบญภาพ ญ บทท 1 บทนา 1.1 ทมาและความสาคญ 1 1.2 ปญหานาวจย 5

1.3 วตถประสงค 5 1.4 ขอบเขตการวจย 5

1.5 นยามศพท 6 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 2.1 ทฤษฎการกาหนดวาระ และ ทฤษฎการกาหนดกรอบความคด 7 2.2 แนวคดเรองสตรนยม 16 2.3 แนวคดเรองวาทกรรม 23

บทท 3 ระเบยบวธวจย 3.1 แหลงขอมลทใชในการศกษาวจย 28

3.2 การเกบรวบรวมขอมล 32 3.3 เครองมอทใชในการวจย 32 3.4 การวเคราะหขอมล 32 3.5 การนาเสนอขอมล 33

บทท 4 ผลการวจย 4.1 วาทกรรมของหนงสอพมพไทยและตางประเทศทมตอผหญงไทย 34

กรณศกษานกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทยเปนอยางไร 4.2 วาทกรรมผหญงไทยจากอดตจนถงปจจบนเปนอยางไร 40

กรณศกษานกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย

Page 9: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 5 สรปผลการวจย อภปราย และขอเสนอแนะ 5.1 สรปผล 44

5.2 อภปรายผล 46 5.3 ขอเสนอแนะ 50 บรรณานกรม 51 ประวตผเขยน 56 เอกสารขอตกลงวาดวยการอนญาตใหใชสทธในรายงานการคนควาอสระ

Page 10: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

สารบญตาราง หนา

ตารางท 2.1: ตารางแสดงพฒนาการของกระบาวนการสอสาร 14 ตารางท 2.2: ตารางแสดงนยามและสาระสาคญของแนวคดสตรนยม 16 ตารางท 2.3: ตารางแสดงผลงานในชวงตาง ๆ ของมเชล ฟโกต 24 ตารางท 3.1: ตารางแสดงพฤตกรรมในการซอหนงสอพมพรายวนของผบรโภค 29 ในอาเภอเมองจงหวดเชยงใหม ตารางท 3.2: ตารางแสดงประเภทของหนงสอพมพในประเทศไทย 29 ตารางท 3.3: ตารางแสดงความนยมของหนงสอพมพตงแตเดอนมกราคม 2016 30 ถง ธนวาคม 2016 ตารางท 3.4: ตารางแสดงลาดบของการเปลยนแปลงเปอรเซนตตอปในการจาหนาย 31 หนงสอพมพทองถนประจาสหราชอาณาจกร (United Kingdom) ระหวาง เดอนมกราคม ถง มถนายน 2016 เมอเปรยบเทยบกบครงปแรกในป 2015 ตารางท 4.1: ตารางแสดงการเปรยบเทยบการวเคราะหวาทกรรมของสานกขาวไทย และ 34 ตางประเทศ ตารางท 4.2: ตารางแสดงความถของวาทกรรมทใชเรยกผหญงไทยในเนอหาขาวทม 36 การนาเสนอตอสาธารณะ ตารางท 4.3: ตารางเปรยบเทยบคาวา “ผหญงไทย” กบ “Thai Women” ทใชนาเสนอใน 38 หนงสอพมพระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ ตารางท 4.4: ตารางเปรยบเทยบคาวา “สาวไทย” กบ “Thai Girls” ทใชนาเสนอใน 38 หนงสอพมพ ระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ ตารางท 4.5: ตารางเปรยบเทยบคาวา “ผหญงขายบรการทางเพศ” กบ “Sex Workers” 38 ทใชนาเสนอในหนงสอพมพระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพ ตางประเทศ ตารางท 4.6: ตารางเปรยบเทยบคาวา “โสเภณ” กบ “Thai Prostitute” และ 39 “Prostitute”ทใชนาเสนอในหนงสอพมพระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ ตารางท 4.7: ตารางอธบายความหมายมตตาง ๆ 39

Page 11: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

สารบญภาพ หนา

ภาพท 2.1: การแบงประเภทการวางกรอบ (Framing) 9 ภาพท 2.2: แบบจาลองเชงเสนตรงของเดวด เบอรโล 12 ภาพท 2.3: แบบจาลองกระบวนการสอสารของวลเบอร ชแรมม 12

Page 12: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญ

จากบทความในคอลมนสยาม ประเทศไทย ของหนงสอพมพมตชน ฉบบวนศกรท 5 มถนายน 2558 หนา 18 โดย สจตต วงษเทศ ไดเขยนบทความเกยวกบซองและโสเภณในสมยอยธยา บทความนถกเขยนขน เปนผลสบเนองมาจากขาวคลปฉาวของนกเตะทมฟตบอลพรเมยรลกในประเทศองกฤษ ซงจากเหตการณนทาใหสะทอนเหนถงภาพทางสงคมทตอกยาประเทศไทย รวมไปถงทศนคตของนกทองเทยวเกยวกบการทองเทยวในประเทศไทย โดยในสมยยคสงครามเวยดนามนน หญงทขายบรการแบบผกเปนรายปใหกบทหารอเมรกนทเขามาตงคายทหารในประเทศไทย เพอนาระเบดไปทาสงครามกบเวยดนามจะถกเรยกวา “เมยเชา” ซงรายไดจากการทองเทยวของชาวตางชาตสาหรบการทองเทยวประเภทนเปนสวนหนงของรายไดทขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศไทยถงปละแสน ๆ ลานบาทไทย มาจากอาชพทถกเรยกวาเมยเชา ในสมยอยธยามการทาอาชพโสเภณ และซองอยางเปนทางการ เปดเผย และถกตองตามกฎหมาย ซงในเอกสารจากหอหลวง (ของราชสานก) ไดมการระบไวดวยวา ทตลาดบานจน ตงอยตรงปากคลองขนละครชย หรอทเรยกวาคลองตะเคยน มซองโสเภณอย 4 โรงดวยกน โดยรบจางทาชาเราแกบรษ นอกจากนยงมเอกสารของลาลแบรทไดมการบนทกเอาไววา ซองของโสเภณนนจะมเจาของซองซงเปนผชาย และมโสเภณอยภายใตการปกครองดแลอยถง 600 คนดวยกน โสเภณทขายบรการในสมยนนนอกจากจะเปนลกชาวบานธรรมดาทวไปแลว ยงมลกสาว และบรรดาภรรยาของขนนางตาง ๆ ทถกขายออกมาเปนโสเภณตามคาสงของสามทเปนผมอานาจเดดขาดในครอบครวอกดวย หรอซองโสเภณในบางทนนเจาของซองกลบเปนขนนางทรบราชการมบรรดาศกดเสยเอง

เนองจากในปจจบนภาพลกษณของหญงไทยไดถกมองตางไปจากอดตทคนมกนกถงภาพ ผหญงไทยคอผหญงทเรยบรอย ตงแตในสมยกอนผหญงไทยจะถกอบรม สงสอนในเรองของเพศและการวางตวอยางเครงครด เปนแมบานแมเรอนและเปนชางเทาหลงของสาม (เทพช ทบทอง, 2546 อางใน สภาภรณ งามวน, 2548) นอกจากนยงสามารถเหนไดจากวรรณกรรมสภาษตสอนหญง ของสนทรภไดอกดวย สภาษตสอนหญงนสนทรภไดแตงขนมาโดยมวตถประสงคเพอเปนการเตอนใจผหญงไทยในเรองของการประพฤต การวางตวและการปฏบตตน วางตวใหอยในกรอบจารต ประเพณ และวฒนธรรมไทยทมมาตงแตโบราณ (“สภาษตสอนหญง”, ม.ป.ป.) แตเมอกาวเขาสสงคมยคใหมทมการรบคานยมใหม ๆ ไดรบอทธพลจากวฒนธรรมตะวนตกเขามามากขน ทาใหผหญงไทยยคใหม มภาพลกษณทตางไปจากเดมนอกจากคอลมนทไดกลาวมาขางตนแลว ยงมบทความเรอง “ความเปนไทยไรเพศ (2)” ของ นธ เอยวศรวงศ (2558) ทมการนาเสนอเกยวกบผหญงไทยอยอก

Page 13: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

2

ในบทความนไดมการกลาวถงผหญงไทยท “ควง” หรออยกนกบทหารญปน หรอทหารอเมรกน และยงไดกลาววา นวนยายทถกเขยนขนมาในภายหลงจากภาวะสงครามนนมนจะมการแสดงออกถงการแบงแยกและการรงเกยจหญงโสเภณทขายบรการเหลาน แตในบทความเองกไดกลาวถงหญงไทยทเปนตวแทนของอตลกษณไทย ทเปนหญงธรรมดาไมใชหญงโสเภณ หญงไทยทไมไดขายบรการเหลานนไมไดถกทาใหดแย และสญเสยความเปนอตลกษณไทยไปแตอยางใด ในบทความยงไดกลาวถงในยคตนของสมยจอมพลสฤษด ธนะรตชทางสหประชาชาตไดเคยมการสงผเชยวชาญเขามาทาการศกษาเกยวกบเรองโสเภณในประเทศไทย โดยในรายการจากการศกษาในครงนนไดมตอนหนงกลาวไววา ผชายไทยสวนใหญนนมทศนคตวาการใชบรการโสเภณเปนเรองปกต และผหญงไทย สวนใหญมทศนคตตอโสเภณวา เปนความชวรายทจาเปน หรอเปนทางเลอกทดกวา กลาวคอ การใหสามไปใชบรการของโสเภณดกวาทจะใหสามไปมภรรยานอย หรอไปตดพนผหญงอน แบบจรงจง ในชวงสงครามเวยดนามสมยนนประเทศไทยเปนสถานทพกผอนหาความบนเทง ของทหารอเมรกน ทหารอเมรกนไดมการเขามาตงคายทหารอยในประเทศไทยยงสงครามเวยดนามนนมความเขมขนขนมากเทาไหร กยงมพลทหารของสหรฐอเมรกาเขามาและใชประเทศไทย เปนสถานทพกตงคาย เปนสถานทพกผอนหยอนใจมากขนเทานน จงเปนเหตผลหนงททาใหธรกจโสเภณนมความเฟองฟเปนอยางมาก จนกระทงผหญงไทยทอยตามชนบทพากนเดนทางเขามาประกอบอาชพในเมองมากขน ผเขยนบทความนยงไดกลาวอกวา ในการเขามาของทหารอเมรกน ในยคนนทาใหเศรษฐกจของชนบทไทยเสอมสลายลงไป เปลยนเปนการขายแรงงานเพยงอยางเดยว และการขายแรงงานทมผลตอบแทนทคมคาทสดคอการประกอบอาชพโสเภณ การทมผหญงไทยประกอบอาชพนจานวนมาก ทาใหเกดผลกระทบตออตลกษณของชาต และทศนคตของคนตางชาต ทมตอผหญงไทยอยางมาก เมอกลาวถงผหญงไทยคนชาตอนกมกเขาใจผดคดวาผหญงไทยทกคน ทาอาชพเดยวกนหมด จงทาใหคนตางชาตมการปฏบตตอผหญงไทยอยางไมใหเกยรต เรองดงกลาว ในขางตนนไดมการถกกลาวถงในงานวจยของศลมาน นฤมล เรอง “นางงามตกระจก” และ เปนงานวจยทไดรบรางวลยกยองจากสมาคมสงคมศาสตรอกดวย (นธ เอยวศรวงศ, 2558, หนา 30)

ในสอหนงสอพมพนนยงมการเขยนเรองราวเกยวกบชาวตางชาตและผหญงไทยออกมา ในรปแบบของคอลมนตาง ๆ จะเหนไดวามคอลมนเกยวกบความรกขามสญชาต ตวอยางเชน คอลมนเขยฝรงสะใภอนเตอร จากหนงสอพมพคม ชด ลก เปนตน เรองราวในคอลมนนจะ เปนการบอกเลาเรองราวเกยวกบผหญงไทยทแตงงานอยกนกบสามชาวตางชาต (ศภกร อรรคนนท, 2557 ข) ซงในบางครงการนาเสนอเรองราวในคอลมนตาง ๆ ตามหนงสอพมพ อาจเปนการสรางคานยมทผด ๆ ใหแกผอานไดเชนกน ถงแมวาเรองราวในคอลมนทเขยนขนนนจะไมไดเปนการเขยนชกจง ชนา ใสราย หรอเขยนเรองราวทไมดเกยวกบผหญงไทยและชาวตางชาตลงไปกตาม นอกจากนยงมงานวจยอกหลายงานทมการกลาวถงคานยมการแตงงานกบชาวตางชาต โดยเฉพาะผหญงทาง

Page 14: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

3

ภาคอสาน ตวอยางเชน งานวจยของสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เกยวกบหญงไทยในภาคอสานทสมรสกบชาวตางชาต เปนงานวจยททาการศกษาในป 2546 พบวาหลงจากทหญงเหลานนไดสมรสกบชาวตางชาตมความเปนอยทดขน การดารงชวตเปลยนไปเปนระบบ “บรโภคนยม” จงทาใหเกดคานยมการแตงงานกบชาวตางชาตขน (“เมยฝรง คานยมผหญงอสาน”, ม.ป.ป.) นอกจากนยงมเอกสารการบรรยายเรอง “เมยฝรง: ความสมพนธของผหญงไทยกบผชายตางชาต” ทไดมการกลาวถงคานยมของผหญงทเปนกลมเปาหมายในการศกษานนวาตองการแตงงานกบผชายตางชาตมากกวาผชายไทย เนองจากผชายตางชาตนนใหเกยรตผหญงมากกวา ไมยดตดกบอดตทผานมา มความรบผดชอบ และทาใหคณภาพชวตของผหญงดขนมความมนคงมากขน และทการแตงงานกบชาวตางชาตกลายเปนคานยมในหมบาน จนกลายเปนเครอขาย เนองจากผหญงทแตงงานกบชาวตางชาตไปแลวนนมความผกพน มความเหนยวแนนกบบานเกด และภาระหนาททจะตองดแล รบผดชอบทางบานทยงลาบากอย (รตนา บญมธยะ, 2548) ซงสอดคลองกบคอลมน เขยฝรงสะใภอนเตอร: สจนไดดไมเคยลมพนอง ของหนงสอพมพคม ชด ลก ทเปนการตอกยาถงความเหนยวแนนของบานเกด และรวมถง การใหเกยรตผหญง ไมยดตดอดต แมจะเคยผานการแตงงานมาแลวและมลกตด (ศภกร อรรคนนท, 2557 ก)

จากยอหนาทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา การนาเสนอขอมลขาวสารทถกคดกรองมากอนนนจะสามารถทาใหประชาชนหรอผรบสารเขาใจสารทนาเสนอเปนไปในความหมายตามทผกาหนดวาระหรอผคดกรองขาวสารตองการได โดยขอมลขาวสารอาจถกวางกรอบ และการกาหนดกลยทธ การกาหนดกรอบในการตความ เพอเปนการกาหนดทศทางของความคด การรบร และทศนคต ของผรบสาร และเนองจากสงคมไทยกบสงคมตางประเทศมบรบทของสงคมทแตกตางกนอยางชดเจนไมวาจะเปนเรองของวฒนธรรม หรอ ภาษา ดงนนการวเคราะหวาทกรรมจงเปนการชวยใหผอานเขาใจในบรบทของสงคมไทยและตางชาตมากขน จากกรณศกษาทนามาทาการวจยนจะชวยใหผอานเขาใจในเรองของวฒนธรรมบางอยางทเปลยนแปลงไป

เนองจากสอมวลชนมหนาทในการใหขอมลขาวสาร ใหความร ชกจงใจ และใหความบนเทงกบประชาชนตามแนวคดของลาสเวลลและไรท โดยในการนาเสนอขอมลขาวสารนนจะมนกสอสารมวลชนททาหนาทเปนผทคอยคดกรองขาวสารในฐานะของผเฝาประต (Gatekeeper) ซงมอทธพลตอการรบร ความรสกนกคดของประชาชนผรบสาร และในฐานะทหนงสอพมพ เปนตวกลางในการนาเสนอขอมลขาวสารนน ขอมลขาวสารทถกนาเสนอออกไปจะสามารถทาให มผลกระทบตอมมมองของประชาชนผรบสารได งานวจยเรอง “ความสมพนธระหวางความรเทาทนสอกบการไดรบอทธพลดานการกาหนดความสาคญแกวาระขาวสารและการเลอกกรอบ

Page 15: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

4

ในการตความขาวสาร” ฟารดา เตชะวรนทรเลศ (2548) ไดกลาวถงเรองอทธพลของการกาหนดกรอบในการตความขาวสารไวในงานวจยดวยเชนกน กรณขาว 3นกเตะเลสเตอรซตดหมนสาวไทย ทไดยกมาเปนกรณศกษาในงานวจยฉบบน หนงสอพมพเดลนวส ฉบบวนจนทรท 1 มถนายน 2558 นมการพาดหวขาววา “แฉคลปฉาวโฉ 3 นกเตะ'เลสเตอร' หมนสาวไทยจใหลงทณฑ” ขาวคลปฉาวของนกเตะสโมสรฟตบอลพรเมยรลก ขององกฤษไดพดจาดถกหญงขายบรการชาวไทยนนไดสะทอนใหเหนถงวฒนธรรมทางสงคมหลาย ๆ อยางไมวาจะเปนการเหยยดสผว เหยยดเชอชาตของชาวตางชาต และคลปทถกเผยแพรออกไป ทาใหผรบสารอน ๆ มองสภาพการทองเทยวของประเทศไทยทไมสวยงาม (“แฉคลปฉาวโฉ 3 นกเตะ 'เลสเตอร'”, 2558, หนา 1) จากขาวทเกดขนมรายงานขาวจากหนงสอพมพมตชน “3 ฉาวไมรอด'เลสเตอร' ไลแลว คลปเซกซหมเหยยดสาวไทยแตไมใหความเหน” 3 นกเตะดงจาก “เลสเตอรซต” ทมพรเมยรลกขององกฤษ ไดถายคลปขณะทกาลงมเพศสมพนธกบผหญงไทย 3 คนทโรงแรมแหงหนง ในระหวางการเดนทางมาในชวงปดฤดกาลของทมทประเทศไทย เพอกระชบความสมพนธระหวางประเทศไทยและประเทศองกฤษ การเดนทางมาของทมเลสเตอรซตในครงนยงเปนการเดนทาง มาขยายฐานแฟนคลบของสโมสรและเพอเดนทางมาเพอขอบคณกลมกจการคง เพาเวอร ทเปนผสนบสนนหลกของสโมสร นกเตะทง 3 ยงไดนาคลปดงกลาวไปเผยแพรโดยการสงตอกนไปเรอย ๆ (“3 ฉาวไมรอด'เลสเตอร' ไลแลว”, 2558, หนา 15) และในรายงานขาวจากไทยรฐออนไลน วนท 31 พฤษภาคม 2558 พาดหวขาววา “พษคลปฉาว! แขงจงจอกถกแฉ มวเซกซกบสาวไทย” ยงไดมการนาเสนออกวา ในคลปยงไดมการสบถคาพดเชงดถกเชอชาตอกดวย ซงเมอขาวนถกตแผออกมา สสาธารณะทาใหเกดความเสยหายตอประเทศและการทองเทยว รวมไปถงเปนการดหมนศกดศร ของผหญงไทย และเปนการไมใหเกยรต (“พษคลปฉาว”, 2558) จากการพาดหวขาวของหนงสอพมพจะพบวาเปนการพาดหวขาวโดยการใชคาเหมารวม เชน “แฉคลปฉาวโฉ 3 นกเตะ'เลสเตอร' หมนสาวไทยจใหลงทณฑ” “3 ฉาวไมรอด'เลสเตอร' ไลแลว คลปเซกซหมเหยยดสาวไทย แตไมใหความเหน” คาวา “สาวไทย” ทในหนงสอพมพฉบบนใช ทาใหเกดการเหมารวมไดถง ผหญงทเปนคนไทย ไมใชการหมายถงผหญงททาอาชพขายบรการ

จากทไดกลาวไปแลวในขางตนสอนนมอทธพลและมบทบาทตอผรบสาร สอสามารถชกจง โนมนาวความคดของผรบสารใหเปนไปในทางทสอตองการและนาเสนอออกมาได ซงในการเปรยบเทยบทศนคตทมตอผหญงไทยจากวาทกรรมในหนงสอพมพนจะทาใหทราบวา ระหวาง วาทกรรมของหนงสอพมพไทยและวาทกรรมของหนงสอพมพองกฤษ การลงขาวในหนงสอพมพนน ในฐานะเจาบานหรอเปนหนงสอพมพทเปนเจาของภาษามวาทกรรมแตกตางกนอยางไร และ วาทกรรมผหญงไทยจากอดตจนถงปจจบนมการเปลยนแปลงไปอยางไรบาง ในงานวจยการคนควาอสระฉบบนผวจยขอยกกลมตวอยางงานวจยเปนหนงสอพมพมา 5 ฉบบ โดยแบงเปน

Page 16: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

5

หนงสอพมพไทย 3 ฉบบ ไดแก 1) หนงสอพมพไทยรฐ 2) หนงสอพมพเดลนวส 3) หนงสอพมพมตชน และ หนงสอพมพองกฤษ 2 ฉบบ ไดแก 1) Leicester Mercury 2) The Daily Mirror ระยะเวลา ทใชในการเกบขอมลงานวจยฉบบน อยในชวงเวลาตงแตวนท 30 พฤษภาคม 2558 ถง 1 กรกฎาคม 2558 โดยเปนการวเคราะหควบคกบทฤษฎการกาหนดวาระ (Agenda Setting Theory) ทฤษฎการกาหนดกรอบความคด (Framing Theory) แนวคดเรองสตรนยม (Feminism) และ แนวคดเรอง วาทกรรม (Discourse Analysis)

1.2 ปญหาน าวจย 1.2.1 วาทกรรมของหนงสอพมพไทยและตางชาตทมตอผหญงไทย (จากกรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซต ซอบรการผหญงไทย) เปนอยางไร 1.2.2 วาทกรรมผหญงไทยจากอดตถงปจจบน (จากกรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซต ซอบรการผหญงไทย) เปนอยางไร 1.3 วตถประสงค 1.3.1 เพอวเคราะหและเปรยบเทยบวาทกรรมของหนงสอพมพไทยและองกฤษทมตอผหญงไทย กรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซต ซอบรการผหญงไทย 1.3.2 เพอศกษาวาทกรรมผหญงไทยจากอดตถงปจจบน กรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซต ซอบรการผหญงไทย 1.4 ขอบเขตการวจย งานวจยฉบบนจะเกบขอมลโดยการใชเครองมอ การวเคราะหวาทกรรม (Discourse Analysis) โดยแบงวเคราะหตามประเภทของหนงสอพมพ ซงแบงได 2 ประเภทหลก ๆ คอ 1.4.1 หนงสอพมพประเภทประชานยม (Popular Newspaper) 3 ฉบบ ไดแก หนงสอพมพของไทย 2 ฉบบ คอ หนงสอพมพไทยรฐออนไลนและหนงสอพมพเดลนวส และหนงสอพมพออนไลนขององกฤษ 1 ฉบบ คอ The Daily Mirror 1.4.2 หนงสอพมพประเภทคณภาพ (Quality Newspapers) 2 ฉบบ ไดแก หนงสอพมพของไทย 1 ฉบบ คอ หนงสอพมพมตชน และหนงสอพมพออนไลนขององกฤษ 1 ฉบบ คอ Leicester Mercury

จะเกบขอมลจากหนงสอพมพของไทย 3 ฉบบ และ จากหนงสอพมพออนไลนขององกฤษ 2 ฉบบ รวมทงหมดเปน 5 ฉบบ จากกรณศกษาของงานวจยฉบบน ระยะเวลาทใชในการศกษาวจย จะอยในชวงเวลาตงแตวนท 30 พฤษภาคม 2558 ถง 1 กรกฎาคม 2558

Page 17: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

6

1.5 นยามศพท 1.5.1 วาทกรรม หมายถง การนยามความรบางอยางเพอนามาใชในการกาหนดความจรง การสรางอตลกษณและความหมาย หรอการนยามความรบางอยางใหกบสงตาง ๆ ในสงคม และกาหนดสงทถกสรางขนใหดารงอยและเปนทยอมรบในสงคม 1.5.2 เลสเตอรซต หมายถง ทมสโมสรนกฟตบอลของประเทศองกฤษทม คณวชย ศรวฒนประภา เจาของกจการคง พาวเวอร (King Power) เปนหนสวนใหญของสโมสร เลสเตอรซต 1.5.3 หนงสอพมพไทย หมายถง หนงสอพมพรายวนทมการจาหนายอยในประเทศไทย ไดแก ไทยรฐออนไลน เดลนวส และ มตชน 1.5.4 หนงสอพมพตางประเทศ หมายถง หนงสอพมพทมการจาหนายอยทประเทศองกฤษ ไดแก The Daily Mirror และ Leicester Mercury 1.5.5 ผหญงไทย หมายถง ผหญงทมสญชาตไทย 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.6.1 เพอใหนกหนงสอพมพตระหนกถงหนาทและจรรยาบรรณของการเปน นกสอสารมวลชน 1.6.2 สามารถนาไปเปนแนวทางในการทาแคมเปญเพอสรางภาพลกษณผหญงไทย ในสายตาตางชาต รวมถงการเปลยนแปลงและพฒนาภาพลกษณของประเทศไทยดวย 1.6.3 สามารถนาไปใชเปนแนวทางในการขบเคลอนกฎหมาย ในดานพลงประชาชน เรองสทธสตร

Page 18: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง “การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ : กรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย” ผวจยไดนาทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของ มาทาการศกษาดงตอไปน

2.1 ทฤษฎการกาหนดวาระ (Agenda Setting Theory) และ ทฤษฎการกาหนด กรอบความคด (Framing Theory) 2.2 แนวคดเรองสตรนยม (Feminism) 2.3 แนวคดเรองวาทกรรม (Discourse Analysis) 2.1 ทฤษฎการก าหนดวาระ (Agenda Setting Theory) และ ทฤษฎการก าหนดกรอบความคด (Framing Theory) ทฤษฎการกาหนดเรอง (Agenda Setting) เปนทฤษฎทกาหนดใหสอมวลชนจะตองทาหนาทในการกาหนดเรอง หรอกาหนดวาระในการนาเสนอขอมลขาวสารใหกบประชาชน โดยสอมวลชน จะเปนผทกาหนดประเดน หรอหวขอตาง ๆ ทจะนามาเสนอ ถายทอดใหแกประชาชนไดรบร (พระ จรโสภณ, 2531) นอกจากน McCombs และ Shaw (1972) ไดกลาววา เหตการณทสอมวลชนนามาเสนอใหแกผรบสารนนเปนขาว หรอเรองราวทสาคญอยในความสนใจของประชาชน เรองราวทถกนาเสนออยางตอเนอง ประชาชนผรบสารกจะคดวาขาวหรอเหตการณนนมความสาคญตามทนกสอสาร มวลชนชนา (ปรมะ สตะเวทน, 2539) ดงนนความสาคญของขาวจะมมากหรอนอยเพยงใดในสายตาของผรบสาร ขนอยกบสอมวลชนทใหความสาคญกบขาวนน (อรนช กลอมด, 2550) ซงสอดคลองกบงานวจยของ ฟารดา เตชะวรนทรเลศ (2548) ทไดกลาวเกยวกบการกาหนดวาระขาวสารวาในการประเมนระดบความสาคญของขาวจะถกกาหนดโดยสอมวลชนหากสอเหนวา เรองใดสาคญกจะนาเรองราวหรอเหตการณเหลานนมาทาการนาเสนอซา ๆ เปนการเพมนาหนกคณคาความสาคญใหกบขาวนน เพอใหประชาชนผรบสารรวาจะตองคดถง (Think About) พดถง (Talk About) และ วตกถง (Worry About) เกยวกบเรองใด สอจะเปนผทบอกวาผรบสารควรคดเกยวกบสงใด อทธพลของสอมวลชนทมตอประชาชนผรบสารในการโนมนาวความคด มมมอง ทศนคต ใหผรบสารนนมทศนคตหรอมมมองเปนไปตามทสอมวลชนตองการ ในการโนมนาวของนกสอสาร มวลชนไมเพยงแตใชการกาหนดประเดน (Agenda Setting) ของขาวเทานน แตยงสามารถลงลกไปถงรายละเอยดของการวางกรอบ (Framing) ของการตความขาวสารใหแกผรบสารไดดวย

Page 19: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

8

ในงานวจยเรอง “ความสมพนธระหวางความรเทาทนสอกบการไดรบอทธพลดาน การกาหนดความสาคญแกวาระขาวสารและการเลอกกรอบในการตความขาวสาร” ของ ฟารดา เตชะวรนทรเลศ (2548) ไดยกคาเรยกในการกาหนดกรอบ (Framing) ของการตความขาวสารนมาจาก McCombs, Shaw และ Weaver (1997) วาเปนการกาหนดวาระในลาดบท 2 (Second Level of Agenda Setting) เชนเดยวกบงานวจยของ อรนช กลอมด (2550) ทยกคาเรยกของแมคคอมสและคณะนมาเชนกน แตในขณะเดยวกนนกวชาการคนอน ๆ เรยกการจดวาระลาดบท 2 นวา “การกาหนดกรอบในการตความขาวสาร (Framing)” ทฤษฎการวางกรอบความคด (Framing Theory) การวางกรอบความคด (Framing) เปนแนวคดทมความสมพนธกบอทธพลในการกาหนดวาระของสอ โดยการทสอมวลชนมความสาคญกบบางสงในเหตการณนน ๆ ความสาคญทสอมวลชนมใหจะสามารถโนมนาวผรบสารใหคดถง สงทสอมวลชนตองการนาเสนอในประเดนนน ๆ (“Framing theory”, n.d.) ซงในงานวจย ของ อรนช กลอมด (2550) ไดกลาวไววา การวางกรอบ (Framing) นนเปนแนวคด (Concept) สวนหนงในบรบทของการศกษาวจยทเกยวกบผลกระทบของสอ (Media Effects) ในยคปจจบนสงทสอมวลชนตองการจากผรบสารกคอ การสรางกรอบความเปนจรง ใหเปนไปในทศทางทสอมวลชนนนตองการ ในการวางกรอบความคดสามารถมองไดเปน 2 สวนดวยกน สวนแรกคอ กรอบทอยในฐานะเปนตวสรางขาว หรอ กรอบทอยในฐานะเปนตวนาเสนอขาว (Presenting News) และสวนท 2 คอ กรอบทอยในฐานะเปนตวทาความเขาใจกบขาว (Comprehending News) กรอบทง 2 สวนนจะถกแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ กรอบของสอ หรอกรอบของขาว (Media or News Frame) และ กรอบของผรบสารหรอกรอบของปจเจกบคคล (Audience or Individual Frame) ตามภาพท 2.1 ดงน

Page 20: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

9

ภาพท 2.1: การแบงประเภทการวางกรอบ (Framing)

กรอบของสอหรอกรอบของขาว (Media or News Frame) สอจะสรางกรอบขนมาเพอ ใชในการนาเสนอมมมองของสอทมตอขาว เพอใหผรบสารนากรอบทสอสรางขนนมาพดคย ตความเกยวกบเหตการณทเกดขนใหเปนไปตามแนวทางการนาเสนอของสอมวลชน โดยผานวธการเลอกสรร (Selective) การเนนยา (Emphasis) การตดออก (Exclusion) และการชแจงรายละเอยด (Elaboration) ซงจะออกมาในรปแบบตาง ๆ เชน การพาดหวขาว (Headlines) ความนา (Leads) การเนนในบางคาพด (Pull Quotes) รวมไปถงการใชยอหนาสาคญ (Nut Graphs) ดงเชนในงานวจยของ Maher (1995) พบวา การเชอมโยงของหนงสอพมพนนมผลกระทบตอมมมองของผรบสาร ในการมองขามสาเหตของปญหาทสอมวลชนไมไดนาเสนอ และในการทดลองของ Tversky และ Kahneman (1981) ไดแสดงใหเหนวากรอบนนมอทธพลตอการรบร การเขาใจ การจดจาปญหา สงผลไปสการประเมนคา และการเลอกแนวทางในการแกปญหานน ๆ ของประชาชนผรบสาร ฟารดา เตชะวรนทรเลศ (2548) ไดกลาวถง Entman (1993) ทเกยวกบองคประกอบของกรอบ ไดแก การเลอก (Selection) และการทาใหโดดเดน (Salience) ทง 2 องคประกอบนจะชวยทาใหขาวหรอขอมลในสวนนน ๆ จะถกสงเกตไดงายขน และนาจดจามากขน นอกจากนในงานวจยของ อรนช กลอมด (2550) ยงไดกลาวเพมเตมเกยวกบ Entman (1993) อกวาการทสอมวลชน

การวางกรอบ

(Framing)

ฐานะตวนาเสนอขาว (Presenting News)

ฐานะตวทาความเขาใจขาว (Comprehending News)

กรอบของสอหรอกรอบของขาว (Media or News Frame)

กรอบของผรบสารหรอกรอบของปจเจกบคคล

(Audience or Individual Frame)

Page 21: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

10

จะตดสนใจวางกรอบของขาวในเรองใดนนมาจากประสบการณ และระบบความเชอของบคคลนน กรอบจะกลายเปนสวนหนงของตวบทแลวถกสงไปยงผรบสาร ขอมลนนจะเปนตวชนาความคดใหแกผรบสาร และอาจมอปสรรคเขามาปดกนการชนาความคดของผรบสารไดเชนกน อปสรรคทวานกคอ วฒนธรรม (Culture) นนเอง ขอมลในกรอบจะทางานโดยการเนนขอมลเพยงบางสวน และนามาทาใหเกดความโดดเดน ใหขอมลในสวนนน ๆ มความสาคญมากขน สามารถทาไดโดยการจดวาง (Placement) การทาซา (Repetition) หรอการใชสญลกษณทผรบสารคนเคย (Familiar Symbols) เนอหาทสอมวลชนนาเสนอไปนนจะไดรบการตอบสนองของผรบสารมากหรอนอย หรออาจจะถกหกลางไปนนกขนอยกบพนฐานทางความคดของผรบสารดวยเชนกน (ฟารดา เตชะวรนทรเลศ, 2548 และอรนช กลอมด, 2550)

กรอบของผรบสารหรอกรอบของปจเจกบคคล (Audience or Individual Frame) Goffman (1981) กลาวไววา เมอผรบสารจะตความสงตาง ๆ ทเกดขน ผรบสารจะตความผานทางกรอบของผรบสาร กรอบในทนกคอ การจดการกบประสบการณ หรอเรองราวตาง ๆ ทเกดขนในชวตประจาวน เปนกระบวนการในการสารวจและทาความเขาใจกบเหตการณ เรยกวา “กรอบอางอง” (Frame of Reference) ผรบสารจะประเมนคณคา (Values) และ สรางมมมอง (Perspectives) ซงผรบสารแตละคนยอมทจะมมมมองทแตกตางกนออกไป เพราะผรบสารแตละคนนนมกรอบอางองทตางกน Entman (1993) กลาววา กรอบคอ กลมกอนความคดทอยภายในใจของแตละคนทจะเอามาใชในการจดการกบขอมลตาง ๆ

ในฐานะทผสอขาวกเปนบคคลหนงจงยอมมกรอบของการเปนปจเจกบคคล และม กรอบอางองเปนของตวเอง และเปนทมาในการสรางกรอบของสอ เพราะหนาทของผสอขาว คอ การถายทอดขอมลขาวสารใหแกผรบสารไดรบรตามทไดกลาวไวในตอนตน

การพฒนาการของการสอสารนนถกกลาวไวในปรชญานเทศศาสตรและทฤษฎการสอสาร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช บณฑตศกษา (2548) ไดแบงยคสมยของการพฒนาการในการศกษาทฤษฎการสอสารออกเปน 5 ยคสมย ไดแก 1) ยคแหงวาทนเทศ (Speech Communication) ยคนอยในชวงป ค.ศ. 1900-1940 เดมนนเปนเนอหาทเกยวกบวชาการทางวรรณคดหรอวรรณกรรม ในตนทศวรรษท 1900 ไดมการเรมสอนวชาภาษาองกฤษ โดยทเนนเกยวกบวธการพด การออกเสยง การแสดงออกดวยการพด (Oral Performance) โดยเฉพาะการพดในทสาธารณะ ตอมาคณาจารยทสอนวชานไดมการรวมตวกน โดยมการออกวารสารทางวชาการ จดประชมสมมนา เพอยกสถานภาพของสมาคมใหเปนทรจกมากขน จนกระทงในป ค.ศ. 1920 เกดเปนสมาคมวาทนเทศ โดยมเปาหมายของสมาคมคอตองการศกษาภาษาอยางเปนวทยาศาสตร เพอนามาใชตอบปญหาในเชงวชาการ ซงในประเดนทสมาคมไดให

Page 22: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

11

ความสนใจมากทสดคอ ผลสมฤทธหรอผลกระทบของการสอสารทเกดกบกลมผรบสารในการสอสารในทสาธารณะ (Public Communication) (กาญจนา แกวเทพ, 2547) โดยเปนการนาแนวคดของอรสโตเตลมาเปนเกณฑในการวเคราะหทวาดวยเรองของวาทศาสตร (Rhetoric) ในการพดเพอโนมนาวใจวาผรบสารจะสามารถถกโนมนาวใจไดดวย 3 ประการ คอ (1) เหตผล หรอตรรกะ (Logos) (2) การใชอารมณ (Pathos) และ (3) การใชอตลกษณของผพด (Ethos) พรอมทงยกยองใหอรสโตเตลเปนบดาแหงวาทศาสตร 2) ยคผลกระทบของสอ ชวงป ค.ศ. 1920-1960 ในยคนจะเนนอทธพลของสอมวลชน ซงแบงยอยออกเปน 3 ยค ในแตละยคจะมการเปลยนแปลงไปตามเงอนไขของสงคม 2.1) ยคสอมพลานภาพมาก ชวงทศวรรษท 1920-1930 เปนชวงสงครามโลกครงท 1 มสอใหมเกดขนมาเพม คอ วทย ภาพยนตร และสอสงพมพ สอเหลานถกนามาใชเปนเครองมอในการโฆษณา ในยคนยงมการคนพบอกวา สอมวลชนมพลานภาพสงในการปลกระดมมวลชน สามารถสรางความคดเหน ความเชอ และหลอหลอมพฤตกรรมใหเปนไปตามความประสงคของรฐไดอยาง มประสทธภาพ 2.2) ยคอานาจของสอถกทาทาย ชวงตนทศวรรษท 1940-1950 ในยคนเชอวาสอทาหนาทเปนเพยงตวกลาง (Mediating) ในการสอสารเทานน แคสออยางเดยวไมสามารถทาใหเกดผลกระทบตอบคคลได 2.3) ยคสอกลบมามอทธพล ชวงทศวรรษท 1950-1960 เปนชวงหลงสงครามโลกครงท 2 ในยคนเปนชวงทสอมการขยายตวของสอใหม สอโทรทศนมบทบาทมากขนในสงคมผลกระทบของสอจงมการเปลยนแปลงตามไปดวย สอมวลชนทมผลกระทบตอสงคมน ทาใหสอมวลชนถกนามาใชเปนเครองมอในการขบเคลอนทางการเมอง และในยคนไดเกดทฤษฎ การกาหนดวาระทางสงคมและการเมอง (Agenda Setting Theory) นขน

3) ยคสรางและทดลองทฤษฎ ชวงทศวรรษท 1950-1970 ยคนสบเนองมาจาก ยคทสอกลบมามอทธพลอยางมากในสงคม (ชวงทศวรรษท 1950-1960) ในระหวางชวงทศวรรษท 1950-1959 เปนชวงทมงานวจย มการเสนอทฤษฎ และมแบบจาลองเกดขนมากมาย ซงในระหวางนเองไดเกดทฤษฎและแบบจาลองทเกยวกบผสงสาร (Sender) – สาร (Message) – ชองทางการสอสาร (Channel) – ผรบสาร (Receiver) หรอ S – M – C – R (ตามแบบจาลองของเดวดเบอรโล) และไดมการพฒนาดดแปลงมาจากทฤษฎของแชนนอนใน ค.ศ. 1949 Berlo (1960) ไดสรปกระบวนการสอสารออกมาเปนแบบจาลองเชงเชงเสนตรงขนจากทฤษฎสารสนเทศ ดงน

Page 23: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

12

ภาพท 2.2: แบบจาลองเชงเสนตรงของ Berlo (1960)

ทมา: Berlo, D. K. (1960). The process of communication. NY: Holt, Rinehart and

Winston. Schramm (1954) ไดอธบายถงการทาหนาทของผสงสาร และผรบสารในกระบวนการสอสารมวลชน ผสงสาร (Sender) มหนาท ถอดรหส (Decoder) จากแหลงขอมลแลวนามาตความหมาย (Interpreter) และเขารหส (Encoder) โดยสอมวลชนจากนนจงสงสาร (Message) ออกไปเพอไปยงผรบสาร (Receiver) จากนนผรบสารจะนาสารทไดรบมานนทาการถอดรหส (Decoder) ตความหมาย (Interpreter) และเขารหส (Encoder) ตามลาดบ ผรบสารแตละคนจะมบรบทพนฐาน ภมหลงประสบการณทนามาเปนสวนหนงในกระบวนการสอสาร และการวางกรอบการสอสาร เพอใชรวมกบการตความหมายในสารของแตละบคคล และผรบสารยงสามารถสอสารกลบ (Feedback) ไปยงผสงสารไดอกดวย (ปรมะ สตะเวทน, 2539) ภาพท 2.3: แบบจาลองกระบวนการสอสาร ทมา: Schramm, W. (1954). How communication works. In W. Schramm (Ed.),

The process and effects of mass communication (pp. 3–10). Urbana, IL: University of Illinois Press.

ผสงสาร(Sender)

สาร (Message)

ชองทางการสอสาร (Channel)

ผรบสาร (Receiver)

ผสงสาร(Sender)

- เขารหส (Decorder)

- ตความ (Interpreter)

- ถอดรหส (Encorder)

ผรบสาร (Receiver)

- เขารหส (Decorder)

- ตความ (Interpreter)

- ถอดรหส (Encorder)

สาร (Message)

สาร (Message)

Page 24: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

13

ปค.ศ. 1957 แบบจาลองการสอสารระหวางบคคลแบบตอหนานน (Face-to-Face) ไดถกสรางขนโดย Westley และ McLean (1957) ตอมา DeFleur (1966) ไดนาแบบจาลอง Shannon และ Weaver (n.d.) ทเปนการสอสารทางเดยวมาพฒนา ปรบปรงใหเปนการสอสารสองทาง โดยเพมองคประกอบการสอสารกลบ (Feedback) ลงไปในกระบวนการสอสาร แตหาก มสงรบกวน (Noise) เขามาแทรกอยในระหวางกระบวนการสอสารผลของการสอสารจะไมมประสทธภาพเทาทควร (ปรมะ สตะเวทน, 2539)

4) ยคแสวงหาทฤษฎทเปนสากล ชวงทศวรรษท 1970-1980 ไดมการศกษาทฤษฎแบบเฉพาะเจาะจงเกยวกบกระบวนการสอสารมากขนกวาในยคกอน ๆ สงทในชวงยคนใหความสนใจมากประการหนงคอ มการกาหนดประเดนตาง ๆ ในการนาเสนอ ซงสงผลใหทฤษฎการกาหนดวาระ (Agenda Setting Theory) ไดรบความสนใจ และมการศกษาวจยกนอยางตอเนอง สอยงเขามาครอบงาการใชชวตของคนในสงคมจงทาใหนกวชาการใหความสนใจกบเรองอทธพลของสอมวลชน และเนองดวยความทสอมอทธพลมากพอทจะสงผลกระทบตอประชาชนในวงกวาง จงไดนยามสอมวลชนในยคนวา สอมวลชนนนทาหนาทเปน สาร (Message) หรอ เรยกไดวา “สอคอสาร” (The Medium is the Message)

5) ยคปจจบน หรอ ยคพลงผรบสอในบรบทใหมของอ านาจสอ ชวงทศวรรษท 1980-ปจจบน นกวชาการในยคนใหความสาคญกบการศกษาเกยวกบอทธพลของสอในการ ประกอบสรางทางสงคม (Social Constructivism) ทาใหทราบถงกระบวนการในการสรางเนอหาสาระของสอทมผลอยางลกซงตอผรบสาร ในยคนมเปลยนทศทางการใหความสาคญจากผสงสารไป ใหความสาคญกบผรบสารแทน ในชวงป 1980-1990 สอมบทบาทอยางมาก และถกเปลยนมมมองนกวชาการหนไปศกษาในมมมองของผรบสาร ซงมการสรางความหมายเองตามบรบทภมหลง สงคมและวฒนธรรม ทาใหผรบสารมศกยภาพในการตอตานอทธพล และการครอบงาจากสอ

Page 25: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

14

ตารางท 2.1: ตารางแสดงพฒนาการของกระบาวนการสอสาร ล าดบ ชวงเวลา ยค เหตการณ/ สาระส าคญ

1 ค.ศ. 1900-1940 ยคแหงวาทนเทศ จดเรมตนของการศกษาดานการสอสาร ค.ศ.1920 เกดสมาคมวาทนเทศ มการใหความสนใจเกยวกบผลกระทบของสอ ทเกดขนกบผรบสารจากการสอสารในทสาธารณะ

2 ค.ศ. 1920-1960 ยคผลกระทบ ของสอ

เนนอทธพลของสอมวลชน แบงออกเปน 3 ยค แตละยคจะมการเปลยนแปลงไป ตามเงอนไขของสงคม ไดแก

- ยคสอมพลานภาพมาก ทศวรรษ ท 1920-1930

- ยคอานาจของสอถกทาทาย ทศวรรษท 1940-1950

- ยคสอกลบมามอทธพล ทศวรรษ ท 1950-1960 เกดทฤษฎการกาหนดวาระทางสงคมและการเมอง (Agenda Setting)

3 ค.ศ. 1950-1970 ยคสราง และทดสอบทฤษฎ

สบเนองมาจากทศวรรษท 1950-1960 หรอยคทสอกลบมามอทธพลอยางมากในสงคม เกดทฤษฎและแบบจาลองของเดวด เบอรโล S – M – C – R ปค.ศ. 1954 ชแรมม อธบายถงการทาหนาทของผสงสารและ ผรบสาร ซงมหนาทในการถอดรหส(Decoder) ตความหมาย (Interpreter) และ เขารหส (Encoder) ผรบสารแตละคนจะมบรบทพนฐาน ภมหลงประสบการณ ทนามาเปนสวนหนงในกระบวนการสอสารตามแบบจาลองของ ชแรมม

(ตารางมตอ)

Page 26: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

15

ตารางท 2.1 (ตอ): ตารางแสดงพฒนาการของกระบาวนการสอสาร

ล าดบ ชวงเวลา ยค เหตการณ/ สาระส าคญ 4 ค.ศ. 1970-1980 ยคแสวงหาทฤษฎ

ทเปนสากล มการศกษากระบวนการสอสารอยางเฉพาะเจาะจงมากขน ทาใหทฤษฎ การกาหนดวาระ (Agenda Setting Theory) ไดรบความสนใจ สอมอทธพลอยางมากจนแมคลฮน กลาววา “สอคอสาร” (The Medium is the Message)

5 ค.ศ. 1980-ปจจบน ยคพลงผรบสอ ในบรบทใหม ของอานาจสอ

กระบวนการสรางเนอหาของสอมอทธพล ตอผรบสารอยางลกซง ใหความสาคญ กบผรบสารมากกวาผสงสาร ตวของผรบสารมศกยภาพในการตอตานอทธพลและ การครอบงาจากสอ สามารถเลอกรบสารและสรางความหมายไดเองตามลกษณะ ของภมหลง บรบทตามสงคมและวฒนธรรม

ผรบสารในปจจบนมความสามารถในการเลอกรบสาร จากการนาเสนอของสอมวลชน ไดดวยตวเอง โดยไมจาเปนตองรบสารทงหมดจากทสอมวลชนนาเสนอมา โดยผรบสารจะม การสรางความหมายไดเองจากลกษณะของภมหลง และบรบทตามสงคมและวฒนธรรมของตวเอง ตามท “ปรชญานเทศศาสตรและทฤษฎการสอสาร” ของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช บณฑตศกษา (2548) ไดกลาวไวในยคสมยในยคท 5 (ค.ศ. 1950-ปจจบน) ของการพฒนาการสอสาร แตในขณะเดยวกนงานวจยเรอง “กระบวนการสรางกระแสนยมในการเลนกฬาเทนนสอาชพของสอหนงสอพมพในป 2548: กรณศกษาวาทกรรมภราดรฟเวอร” ของ อรนช กลอมด (2550) พบวา การจดวาระขาวสารนน (Agenda Setting) ในชวงป 2545-2546 ทผานมา สอมวลชนกมการนาเสนอขาวของภราดรมากกวาปกต และความถในการนาเสนออยางตอเนองเปนเวลานาน จงเปนการตอกยาความสาคญใหกบขาวนน แสดงใหเหนวาประเดนนยงอยในความสนใจ ของประชาชน ดงนนเรองทสอมวลชนใหความสาคญ ประชาชนกจะมการรบรวาเรองทสอมวลชนนาเสนอนนเปนเรองทสาคญเชนกน และในการตความการวางกรอบความคด (Frame Analysis) หากสงทสอนาเสนอแกผรบสอดคลองกบระบบความเชอของผรบสาร สงทสอนาเสนอไปกจะโดดเดน

Page 27: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

16

หรอสาคญขนมาไดดวยตวของมนเอง แมสารนนจะไมไดถกเนนยาหรอทาใหโดดเดน แตในทางกลบกนหากสงทสอนาเสนอขดแยงกบพนฐานทางความคดของผรบสารทวาดวยภมหลง บรบททางสงคมและวฒนธรรม กจะทาใหสงทสอนาเสนอมานนไมมความสาคญในสายตาของผรบสาร จากการศกษางานวจยเพมเตมในงานวจยเรอง “วาทกรรมของสอหนงสอพมพไทยใน สงครามอรก 2003” ของ วไลวรรณ ซงปรดา (2551) ผลการศกษางานวจยนนไดสอดคลองกบ ทฤษฎการจดวาระสาร (Agenda Setting Theory) และการกาหนดกรอบ (Framing) โดยพบวา วาทกรรมในสงครามอรกนนหนงสอพมพไทยเปนการสรางวาทกรรมซอน เพราะหนงสอพมพของไทยนนสรางการพาดหวขาวขนมาจากการแปลเนอขาวจากสานกขาวตางประเทศ แตถงอยางไรกตามเนอหาในขาวนนกเปนสงทกาหนดกรอบในการพาดหวขาว นอกจากนจากงานวจยทงหมดทไดศกษาเพมเตมมานพบวา การจดวาระขาวสาร (Agenda Setting Theory) ของสอมวลชนนาไปสการวางกรอบความคด (Framing) และนาไปสการตความของผรบสาร โดยมสอมวลชนเปนผกาหนดประเดนขาวสารทจะนาเสนอแกผรบสาร ดงนนสอมวลชนจงมสวนในการโนมนาวทางความคดของผรบสารในการรบรขอมลขาวสาร แตจะมากหรอนอยนน กขนอยกบภมหลง ความร และบรบททางสงคมและวฒนธรรมของผรบสารดวยเชนกน 2.2 แนวคดเรองสตรนยม (Feminism) จากการทนกวจยไดศกษาเกยวกบแนวคดเรองสตรนยม (Feminism) สามารถสรปไดดงน ตารางท 2.2: ตารางแสดงนยามและสาระสาคญของแนวคดสตรนยม

นกวชาการ และ ผเชยวชาญ นยาม และ สาระส าคญของแนวคดสตรนยม Dominelli และ McLeod (1989) ไมวาจะเปนเพศหญงหรอเพศชาย ทกคนตองไดรบการปฏบต

อยางเทาเทยมกน Gadon (n.d. อางใน กตพฒน นนทปทมะดลย, 2538)

การนาขอดอยของผหญงมาวเคราะหเพอคนควาเพอนาไปส การเปลยนแปลง

Albistur และ Armogathe (n.d. อางใน กตพฒน นนทปทมะดลย, 2538)

วเคราะหความสมพนธระหวางชายและหญง ผหญง เปนฝายเสยเปรยบและมเปาหมายเพอการเปลยนแปลงความสมพนธทไมเทาเทยมกน

(ตารางมตอ)

Page 28: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

17

ตารางท 2.2 (ตอ): ตารางแสดงนยามและสาระสาคญของแนวคดสตรนยม

นกวชาการ และ ผเชยวชาญ นยาม และ สาระส าคญของแนวคดสตรนยม อนงควรรณ เทพสทน (2545) อดมการณทพยายามสงเสรมและยกระดบสถานภาพ และ

บทบาททางสงคมของผหญงไมใหตาตอยกวาผชาย วารณ ภรสนสทธ (2545) ระบบความคดและกระบวนการทางสงคมทพยายาม

จะเปลยนแปลงสภาพทางเศรษฐกจและสงคม ซงตงอย บนการวเคราะหทวาผชายอยในฐานะทไดเปรยบกวาผหญงหรอสตรนยมมจดมงหมายทางความคดแลการกระทาทางการเมองและวชาการ

จรต ตงศภทย (2526) ทศนทพจารณาโลกและสงคมซงเรมจากจดยนทวา ผหญงเปนมนษยทพงไดรบการยอมรบในความเปนมนษย โดยสมบรณ และมสทธทจะมสวนรวมในงานและกจกรรม ทสรางสรรคทงมวล

อดมการณทเกดจากการวเคราะหทศนะความสมพนธระหวางผชายและผหญง ซงผชาย มความไดเปรยบกวาผหญง โดยมเปาหมายเพอพฒนาเปลยนแปลงสถานภาพเศรษฐกจ สงคม ใหมการเปลยนแปลงในทางปฏบตตอทงชายและหญงใหไดรบการยอมรบ มสวนรวมในกจกรรมการเมองและทางวชาการอยางเทาเทยมกน จากทกลาวถงความหมายและนยามมาแลวในขางตน ทาใหเหนถงแนวคดสตรนยมทเกดขนตามมา ซงตางกเปนแนวคดทพฒนา เปลยนแปลง และตองการยกระดบการยอมรบของผหญง เพอใหเทาเทยมกบผชายทงในทางสงคม และในทางการเมอง จากบทความ “สตรนยม” (เยนจตร ถนขาม, ม.ป.ป.) งานวจยเรอง “ภาพยนตรศลปะ สตรนยมในสายตาชาย” (รกศานต ววฒนสนอดม, 2555) และงานวจยเรอง “ทศนคตของสมาชกสภาผแทนราษฎร ตอแนวคดสตรนยม” (อนงควรรณ เทพสทน, 2545) แนวคดสตรนยมไดถกแบงประเภทแนวคดออกมาเปนแนวคดประเภทตาง ๆ ดงน 2.2.1 แนวคดเสรนยม (Liberal Feminism) แนวคดนเกดขนมาจากการตอตาน ระบบศกดนาทฐานะทางสงคมถกกาหนดมาตงแตเกด กลมแนวคดนมความเชอวา ฐานะทางสงคมนนควรจะถกกาหนดโดยความสามารถและทกษะของแตละบคคลและวดผลจากความสาเรจ

Page 29: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

18

ทเปนความสาเรจทเกดจากการแขงขนกบคนอน ไมใชการแบงแยกฐานะทางสงคมจากการถกกาหนดมาตงแตเกด ใหความสาคญกบความเทาเทยมกนทงในทางกฎหมาย เศรษฐกจ และการเมอง โดยการเรยกรองใหผหญงลกขนมาเปลยนแปลงตวเองทงในความคดและอารมณใหเปนคนมเหตผลเทาเทยมกบผชาย เพอใหเกดการเปลยนแปลงเกยวกบบทบาท สทธ โอกาสของผหญงใหมเพมมากขน และลดทอนอคตทางเพศทเกดขนในสงคม ซงสงคมทดนนตองประกอบขนจากความเสมอภาค (Equality) เสรภาพ (Freedom) และภารดรภาพ (Fraternity) ในแนวคดเสรนยมจะเปนในรปแบบของการเนนการปฏรปมากกวาการปฏวต 2.2.2 แนวคดมารกซสต (Marxist Feminism) แนวคดมารกซสตจะมลกษณะทเปน การวพากยมากกวาแนวคดเสรนยม ไดรบอทธพลมาจากความคดของคารล มารกซ และ เฟรดเดอรกค เองเกลล แนวคดนเชอวาการทผหญงถกกดขนนเปนผลกระทบทเกดจาก ระบบเศรษฐกจทไมเปนธรรมในระบบทนนยม ดงนนถาสามารถลมลางระบบทนนยมไดปญหา ทผหญงถกกระทาอยางไมเปนธรรมกจะไดรบการแกไข ในระบบทนนยมอตสาหกรรมนทาให เกดระบบแบงงานกนทา ซงงานบานถกมองวาเปนงานของผหญง เปนงานทไมกอใหเกดผลผลต ไมมคาตอบแทนในการทางาน สวนงานนอกบานนนเปนงานทกอใหเกดผลผลตและมคาตอบแทน ในการทางาน ในระบบนจะเกบผหญงไวทางานบานเพอใหผชายสามารถออกไปทางานนอกบาน ไดอยางเตมทโดยไมตองกงวลเกยวกบเรองงานบาน และนายทนกไมตองเพมคาจางใหกบพนกงาน ในสวนของการหาคนมาทางานบาน ตอมาผหญงมโอกาสไดทางานนอกบานทอยภายใตระบบทนนยม แตงานทผหญงไดรบนนมผลตอบแทนตาเพราะถอวางานเหลานเปนงานของผหญง เชน งานพยาบาล งานเยบผา เลขานการ ทงหมดนแสดงใหเหนวาผหญงมสถานะเปนรองสวนผชายจะไดทางาน ทมอานาจในการตดสนใจหรอเปนผบรหาร ดงนน ในแนวคดมารกซสตนจงมความเชอวาผหญงจะตองเปลยนแปลงระบบเศรษฐกจทไมเปนธรรม แตแนวคดนกยงถกวจารณอกวาไมไดมการคานงถงการถกกดขของผหญงในรปแบบอนและนาไปสการเกดแนวคดถอนรากถอนโคนตอไป 2.2.3 แนวคดถอนรากถอนโคน (Radical Feminism) แนวคดนไดรบอทธพลมาจาก งานเขยนของเวอรจเนย วลล โดยมความเชอทวาการทผหญงถกกดขนนเกดจากระบบชายเปนใหญ หรอทเรยกวา ระบบปตาธปไตย (Patriarchy) แนวคดนจงตองการทจะลมลางระบบชายเปนใหญนเสยกอน ผหญงจงจะไมถกกดข และไดเกดการไมยอมรบถงสญลกษณของเพศชายทเหนอกวาผหญง ในเรองของเศรษฐกจ การเมอง และวฒนธรรม โดยเฉพาะอยางยงการใชมาตรฐานของผชาย มาเปนมาตรวดในการตดสนคณคาของผหญง ไดมการเสนอใหลดการกระทาทรนแรงตอเพศหญง ไมวาจะเปนทางกาย วาจา และสญญะ รวมถงการตอตานการสรางผหญงใหเปนวตถทางเพศ สตรนยมในแนวคดนไดมการแยกยอยออกไปเปนสตรนยมแนวคดวฒนธรรม (Culture Feminism) และสตรนยมแนวคดนเวศ (Ecological Feminism)

Page 30: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

19

2.2.4 แนวคดวฒนธรรม (Culture Feminism) สตรนยมแนวคดวฒนธรรมนมการยอมรบ ในความแตกตางของชายและหญง เชอวาผหญงนนมความเหนอกวาผชาย ซงตรงขามกบในอดต ทมการเชอวาผชายนนเหนอกวาผหญง คณลกษณะความเออเฟอเผอแผ ความออนโยน การดแล เอาใจใส ความสนต ไมกาวราวของผหญง เปนคณลกษณะทดและเปนสงททาใหผหญง มความเหนอกวาผชาย 2.2.5 แนวคดนเวศวทยา (Ecological Feminism) มความคลายคลงกบแนวคด สายวฒนธรรม (Culture Feminism) คอ มความเชอวาผหญงนนมความแตกตางและดกวาผชาย แนวคดสายนเวศวทยานไดมการเสนอเพมเตมวา ผหญงนนมความใกลชดกบธรรมชาต เชน การเพมประชากรโดยการใหกาเนดบตร ในการเพมจานวนของประชากรนนมความเกยวของกบ การใชทรพยากร ดงนนผหญงจงควรไดรบความรในเรองนอยางเพยงพอและมสทธในการตดสนใจเรองการมบตร ในการเชอมโยงของผหญงกบธรรมชาตนทาใหเกดการฟนฟพธกรรมโบราณ โดย การใหความสาคญกบการบชาพระแมเจา และมองวาธรรมชาตนนเปรยบเสมอนกบแมผใหกาเนด ซงเปนแหลงทมาของแรงบนดาลใจและพลงอานาจตาง ๆ ดวยเหตนสตรนยมแนวคดวฒนธรรม และสตรนยมแนวคดนเวศวทยา จงถกมองวาเปนพวกสารตถนยมหรอพวกทเชอวามธาตแท ของความเปนหญงอย 2.2.6 แนวคดสงคมนยม (Socialist Feminism) ไดรบอทธพล และมความคลายคลง กบแนวคดแบบมารกซสหรอทเรยกวาระบบทนนยม โดยแนวคดแบบสงคมนยมนมความเชอวา ผหญงกบผชายไมมความเหมอนกน และจะวเคราะหสงคมโดยการแบงออกเปนขอบเขตสวนตว (Private Space) กบขอบเขตสาธารณะ (Public Space) และจากการวเคราะหนนพบวาผหญง มกถกกดข จงมการเสนอใหขอบเขตสวนตวนนเขาไปเปนสวนหนงของขอบเขตสาธารณะ ซง การถกกดขของผหญงนนเกดขนทงในขอบเขตสวนตวและขอบเขตสาธารณะ ซงแนวคดน จะตองทาความเขาใจเกยวกบขอบเขตพนทสวนตวดวย และเนองดวยเหตนจงทาใหแนวคดสงคมนยมมความแตกตางจากแนวคดมารกซส แนวคดสงคมนยมมองวาการไดรบอสระจากการถกกดข ของผหญง คอ การทผหญงตองเขาไปมสวนรวมในขอบเขตสาธารณะ และงานททานนตอง เปนงานทมเกยรต ไดรบการยอมรบ ไมใชทางานทถกเรยกวา “งานของผหญง” 2.2.7 แนวคดจตวเคราะห (Psychoanalytic Feminism) แนวคดนเปนการนาเอาแนวคดของจตวเคราะหเขามาอธบายเกยวกบความเปนผชายและผหญง และนาไปสการเปนรองของผหญง แนวคดนมความเชอวาในการทาความเขาใจตอการพฒนาการของความเปนชายและหญงนน จะตองทาความเขาใจตงแตในระดบของจตใจ และแนวคดนมความเชออกวา ในความเปนเพศนน ไมใชเรองของทางชวะ แตเปนเรองของการถกสรางขนมาในระดบของจตไรสานก (Unconscious) แนวคดจตวเคราะหนไดแบงออกเปน 2 กลม ไดแก

Page 31: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

20

2.2.7.1 สตรนยมแนวคดจตวเคราะหแนวฟรอยด กลมนจะมความเชอเกยวกบปรากฏการณทางจตของจตไรสานก อธบายความเปนชายและความเปนหญงออกมาในรปแบบ ของรปธรรม 2.2.7.2 สตรนยมแนวคดจตวเคราะหแนวลากอง กลมนไดรบอทธพลมาจาก ฌาคส ลากอง (Jacques Lacan) ไดอธบายถงพฒนาการของความเปนตวตนทางเพศออกมา ในรปแบบของวฒนธรรมทางสญลกษณมากกวาทจะอธบายออกมาในรปแบบของรปธรรม จงทาใหสตรนยมกลมนใหความสนใจในการวเคราะหเชงปรชญาทเปนนามธรรม โดยเฉพาะสงทเกยวกบความหมายทางวฒนธรรมเชงสญลกษณทเปนรหสภาษา เนองจากภาษานน ถอเปนรากฐาน ของวฒนธรรมทเกดขน โดยมจดเรมตนมาตงแตวยเดก 2.2.8 แนวคดหลงสมยใหม (Postmodern Feminism) สตรนยมกลมนเชอวา ผหญงทงโลกนนมความแตกตางกน ไมวาจะเปนความแตกตางทางดานวฒนธรรม ชาตพนธ ชนชน และรวมไปถงความแตกตางในผหญงแตละคนดวย กลมแนวคดนมความเชอวาความเปนจรงทเกดขนรอบตวเรานนลวนไมไดเกดขนเองตามธรรมชาต แตเปนสงทเกดขนมาโดยการไดรบการประกอบขนทางสงคม (Socially Constructed) เปนการถกสรางขนผานการปฏบตการทางวาทกรรม นอกจากนสตรนยมกลมนยงเสนอวาไมม “ผหญง” และนาไปสการถกวจารณอยางหนกวา ในการตอสเพอสถานะทดขนของผหญงทผานมานนกไมมความหมาย ถาไมม “ผหญง” ซงถอเปนการทาลายความชอบธรรม ของขบวนการเคลอนไหวของการเรยกรองสทธเพอผหญง 2.2.9 แนวคดรฐสวสดการ (Welfare Feminism) แนวคดนจะเนนเกยวกบสวสดการ ของผหญงเปนหลก โดยใหความสาคญเกยวกบครอบครว ผหญง และรวมถงการปรบปรงกฎหมาย ทมการแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางรฐสวสดการ ครอบครว และผหญง ในฐานะแม คนงาน และสทธสวนบคคลของผหญง ผหญงจะตองไดรบสวสดการทดและเหมาะสมในฐานะทเปนแม และภรรยา 2.2.10 แนวคดสตรนยมผวดา และ สตรนยมโลกทสาม (Black Feminism and Third World Feminism) แนวคดของสตรนยมกลมนสนบสนนแนวคดสตรนยมแนวสงคมนยม สตรนยม ในกลมนแสดงใหเหนวาการกดกนทางสผว โดยเฉพาะผหญงผวดาจะถกกดขและกดกนทางสงคมมากกวาผหญงผวขาว ซงจะเหนไดวาเปนการถกกดข เอาเปรยบซาซอน รวมไปถงผหญงในประเทศโลกทสามกถกกดขจากประเทศทพฒนาแลวอยางเชน ประเทศทางตะวนตกดวยเชนกน ประโยชนของแนวคดนคอ ทาใหเหนวาในการทาความเขาใจเกยวกบเพศสภาวะนน จะตองมการพจารณา ตวแปรทางสงคมวฒนธรรมตาง ๆ ควบคกนไปดวย เชน อาย ชนชน ศาสนา ชาตพนธ ฯลฯ

Page 32: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

21

2.2.11 แนวคดหลงโครงสรางนยม (Post-Structuralist Feminism) แนวคดน ใหความสาคญกบภาษา และเชอวาภาษามบทบาทสาคญในชวตของมนษย เมอความหมายตาง ๆ นนถกสรางผานภาษา ภาษากจะกลายเปนตวททาหนาทในการกาหนดวธการมองโลกและการกระทา ดงนนความเปนชาย และความเปนหญงทถกสรางผานภาษาจงถกกาหนดการรบรและการกระทา ทางสงคม (Social Action) โดยการถกสรางผานภาษาเชนกน แนวคดตาง ๆ ทกลาวมาในขางตนนนลวนแลวแตเปนแนวคดทเกยวกบการใหความสาคญ กบผหญง โดยมวตถประสงคเพอความเสมอภาค ความเทาเทยมกนทางเพศ ยกยองผหญง ลดชองวางระหวางเพศ โดยเชอวาผหญงดกวาผชาย ในความไมเสมอภาคทางเพศนนขนอยกบการวเคราะหประสบการณ มมมอง และทศนคตของแตละกลมแนวคด ขอวพากยทเกดขนคอ สตรกบธรรมชาต ไมสามารถเชอมโยงเปนหนงเดยวกนได โดยความคดนเปนการเหมารวมมากเกนไป โดยไมไดคานง ถงความแตกตางระหวางบคคล ถาสามารถนาสงทดทสดและสงทเปนประโยชนกบสงคมของแตละแนวคดมาพจารณาเปนพนฐานในการคด และนาออกมาใชใหเหมาะสม เชน การออกกฎหมาย เปนตน กจะชวยใหเกดการผลกดนใหมการเปลยนแปลงสงคมไปในทางทดขน และมความเสมอภาคระหวางเพศอยางแทจรง สถานภาพของสตรในสงคมไทยตงแตในอดตนนประเทศไทยมการยกยองและใหเกยรต เพศหญงในฐานะของการเปนผใหกาเนด หลอเลยงชวต รวมไปถงการเปนสญลกษณของ ความอดมสมบรณตาง ๆ ของธรรมชาต ซงสามารถเหนไดจากการเรยก หรอการยกยองธรรมชาต ในฐานะของการเปนผใหกาเนด เชน แมนา แมธรณ แมโพสพ แมยานาง แมซอ ฯลฯ รวมไปถง การยกยองหนาทสาคญตาง ๆ ในสงคม เชน แมพมพ แมแบบ แมทพ เปนตน แตในทางกลบกน ในระบบของสงคมไทยตงแตในอดตนนไดแสดงใหเหนถงความแตกตางของเพศหญงและเพศชาย ไดอยางชดเจน ไมวาจะเปนทางศาสนาหรอการรบราชการในระบบขนนางของไทย (ปราน วงษเทศ, 2544) ศาสนาประจาชาตไทย คอ ศาสนาพทธ ความเชอทางพระพทธศาสนาทปรากฏขน ในประเพณตาง ๆ ไดแก การบวช ซงผทจะบวชนนสามารถทาการบวชไดแคเพศชายเทานน จะเหนไดวาประเพณทางศาสนาดงกลาวเปนประเพณทเปนการยกยองเพศชายมากกวาเพศหญง ผชายสามารถบวชเพอทดแทนบญคณบดา-มารดาได แตผหญงนนไมสามารถบวชเพอทดแทนบญคณบดา-มารดาได ในทางศาสนานนมความเชอวาการเกดเปนผหญงนนเปนเพราะไมมบญเพยงพอเทากบผชาย ผหญงจงตองทาบญมาก ๆ ถงจะไดเกดมาเปนผชายในชาตตอไปและเพอใหไดมโอกาสสมผสกบรสชาตของนพพาน สวนการบวชชของผหญงนนเปนเพยงการบวชเพอหลบเลยงความทกข และเปนการแสวงหาความสขในพระธรรม แตไมสามารถสมผสกบรสของนพพานได รวมถงสงตาง ๆ

Page 33: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

22

ทเกยวของกบทางพระพทธศาสนา เชน การเขาไปในโบสถของบางสถานททอนญาตใหแคผชายเทานนทสามารถเขาไปภายในได ในระบบสงคมของไทยผหญงจะถกอบรมสงสอนใหเปนแมบาน แมเรอน เปนชางเทาหลงของสาม การรบราชการในระบบขนนางในประเทศไทยกมการแบงระบบชนชน แตไมไดมเพยง การแบงชนชนทางเพศเทานน แมกระทงผหญงดวยกนเองกมการแบงแยกชนชนกน จะเหนไดจากผหญงทเกดในตระกลชนชนปกครองจะมคานยมของผหญงชนสงแฝงอยและมทศนคตในแงลบ กบผหญงทอยตางชนชน หรอผหญงทมฐานะเปนชาวบานทวไป และมการเอารดเอาเปรยบกนเอง ในเพศหญง ตอมาอทธพลจากชาวตะวนตกถกถายทอดเขามายงสงคมไทย โดยเฉพาะอทธพล ทางการศกษา ทาใหทศนคตและคานยมจากชนชนสงสงตอไปยงชนชนลางหรอชาวบาน ผลของงานวจยเรอง “โครงสรางพาดหวขาวอาชญากรรมในหนงสอพมพไทย: ภาพสะทอนอดมการณทางเพศสภาพในสงคมไทย” เพญนภา คลายสงหโต (2554) พบวา การพาดหวขาวอาชญากรรมนนไดทาหนาทเปนกลไกหนงของสงคมในการถายทอดอดมการณทางเพศสภาพ เชน คานยมทเกยวกบคณลกษณะพฤตกรรมของผชายและผหญง สรปไดวาความสาพนธเชงอานาจ ทไมเทาเทยมกนของผชายและผหญง ซงสอดคลองกบงานวจยของ บษบรรณ จนเจรญ (2554) ไดทาการวจยเรอง “การตอสทางวาทกรรมของโสเภณหญงไทย จากสอกระแสหลกสเวลด ไวด เวบ” ผลทไดจากการวจยในหวขอนพบวาในสอ เวลด ไวด เวบ นนมการผลตซาในความหมายของโสเภณ ในฐานะวตถทางเพศ สนคา หรอเปนผหญงเลวท “เปนอน” ในสงคม ซงความหมายนเปนความหมายทโสเภณถกสรางขนภายใตสงคม และยงมสอกระแสหลกชวยตอกยา และผลตซาในความหมายน ซงอยภายใตอดมการณ “ชายเปนใหญ” และยงสอดคลองกบงานวจยเรอง “ภาพยนตรศลปะสตรนยมในสายตาชาย” (รกศานต ววฒนสนอดม, 2555) ทดาการศกษาวจยและพบวาสงคมไทย ในปจจบนนนสวนมากใหความสาคญกบความเสมอภาคระหวางชาย หญงมากขน โดยผหญงมความร ความมงมน มความจาด มความสามารถในการหาเลยงครอบครวไดอยางเทาเทยมกบผชาย รวมไปถงความสามารถทางดานการเมอง สงคม ศาสนา การบรหารและการตดสนใจ ครอบครวและ การแสดงออก แตอยางไรกตามถงแมจะยกยอง และยอมรบในความสามารถของผหญงมากขน สงคมไทยกยงยกยองและยอมรบวาผชายนนเปนตนแบบ เปนผมอานาจอยเหนอผหญง และยงมผหญงเปนทระบายอารมณทางเพศอยเชนเดม จากวานวจยทงหมดนจะเหนวาผลทไดจากงานวจยนน ความเสมอภาคระหวางเพศชายและเพศหญง แมจะมพฒนาการไปในทางทดขนในการเรยกรองสทธสตร แตกยงคงมระบบชายเปนใหญ หรอ ปตาธปไตย (Patriarchy) หลงเหลอใหเหนอยในสงคม แตถงอยางไรกตามความสามารถ ของผหญงนนกไดรบการยกยอง พฒนา เปลยนแปลง และยอมรบมากขนกวาแตกอน ทงในดานเศรษฐกจ สงคม และการเมอง

Page 34: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

23

2.3 แนวคดเรองวาทกรรม (Discourse Analysis) นกวชาการทศกษาเกยวกบเรองวาทกรรม (Discourse) นนมอยหลายนกวชาการ แตแนวคดทางวาทกรรมของ มเชล ฟโกต (Michel Foucault)ไดรบความยกยองจาก Times Higher Education วาแนวคดของฟโกตไดถกนามาใชในการอางองมากทสดในแวดวงการศกษามนษยศาสตร และยงไดรบการยกยองวาเปนผทรวบรวมมมมองและทศนยภาพของทงในยคกอนสมยใหม (Premodern) ยคสมยใหม (Modern) และยคหลงสมยใหม (Postmodern) มาไวดวยกน และ ในแนวคดของฟโกตนนไมไดเปนการเขาขางแนวคดของคนใดคนหนงหรอแนวคดในดานใดดานหนง แตฟโกตไดนาเอาในสวนทดของแตละนกวชาการทเกยวกบวาทกรรมในแตละแนวคดมาผสมผสานกน จนกลายเปนแนวคดวาทกรรมของมเชล ฟโกต ทไดรบความนยมนามาใชในการศกษาวจยในปจจบน (จารณ วงศละคร, 2559 และ “ปฏบตการและวธวทยาทางสงคมของฟโกต”, 2552) ดงนนผวจย จงขอทาการศกษาวจยเพยงแนวคดวาทกรรมของมเชล ฟโกต วาทกรรม (Discourse) ในความหมายของฟโกตนน ไดนาเอาความร อานาจ และความจรงมาเชอมโยงเขาดวยกน โดยทวาทกรรมนนเปนระบบในการสรางอตลกษณและความหมาย หรอการนยามความรบางอยางใหกบสงตาง ๆ ในสงคม เพอใหมอานาจในการกาหนดอานาจ ความร และความจรง หรอแมแตตวตนของเรา และวาทกรรมนนยงมหนาทกาหนดสงทถกสรางขนมานน ใหดารงอยและไดรบการยอมรบในสงคม แตในขณะเดยวกนวาทกรรมกยงมหนาทปดกนความหมายบางอยางไมใหเกดขน หรอทาใหมนถกลบหายไปจากสงคม ดงนนสรปแลว ความหมายของวาทกรรมนนกคอ การนาเอาความรมากาหนดความจรงในสงคม วาทกรรมนนประกอบไปดวยถอยคา (Statements) ซงตองถกพดถง (Spoken) จากในทใดทหนง และโดยคนใดคนหนง ซงในการพดน จะทาใหคาพดนนถกยกฐานะขนดวย สาหรบฟโกตอานาจและความรทผานการวเคราะหจากตวบทนนเปนเหมอนภาพสะทอนซงกนและกน ความรทเกดขนจากการวเคราะหตวบทไมไดพฒนาขนมาจากประเดน หรอเนอหาทเปนความรจรง ๆ แตเกดมาจากความสมพนธในกระบวนการเชงอานาจ ซงมทงการสนบสนนกนและขดแยงกน อานาจเปนเรองของกลยทธ (Strategy) ดงนน การมความร จงทาใหมอานาจ (สาธดา ตระกลโชคเสถยร, 2553 และ “ความหมายของวาทกรรม”, 2551) แนวคดเรองวาทกรรมของฟโกตไดพยายามทจะอธบายปญหาทเกดขนในสงคมทนนยม ในยคปจจบน โดยฟโกตมองวาในการสรางเหตผลตาง ๆ ขนนนแทจรงแลวมลกษณะของ “การครอบงาทางความคด” เพราะเหตผลตาง ๆ ทถกสรางขนนเปนสงทมาควบคม และถกกาหนดเปนแนวทางปฏบตตวในสงคมของเรา เชน การปลกฝงวฒนธรรม จารต ประเพณ เปนตน ฟโกตพยายามศกษาสงทครอบงาทางความคดนน เพอตองการแสดงใหเหนวาสงนนไมใชความจรง

Page 35: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

24

แตเปนเพยงการนยาม หรอการสรางความจรงขนมาของมนษยนนเองนกวชาการหลายคนพยายามศกษางานของฟโกต และไดแบงเปนชวงตาง ๆ ออกเปน 3 ชวง (ภรชญา วระสโข, 2554) ดงตารางท 2.3 ดงน ตารางท 2.3: ตารางแสดงผลงานของ มเชล ฟโกต ในชวงเวลาตาง ๆ ล าดบท ชวงเวลา สาระส าคญ

1 ชวงศกษาแนวโบราณคด (Archaeological Period)

เนนศกษาความสมพนธของความร ภา ความจรง และการสรางรปของวาทกรรมททาใหความสมพนธ ของความร ภาษา และความจรงนนเกดขน

2 ชวงศกษาแนววงศาวทยา (Genealogical Period)

เนนการตงคาถามเกยวกบอานาจ

3 ชวงศกษาดานจรยศาสตร (Ethical Period)

เนนการประกอบสรางเกยวกบทางดานจรยศาสตร ตวกระทาการทางเพศ หรอตวตนทางเพศ (Ethical/ Sexual Subject or Self)

ทมา: ภรชญา วระสโข. (2554). “วาทกรรม” ค านยมรวมสมยของ Foucault. สบคนจาก https://www.gotoknow.org/posts/469291.

ในชวงท 3 หรอชวงศกษาดานจรยศาสตร (Ethical Period) ฟโกตไดทาการศกษาเกยวกบเรอง Sexuality นนคอ เรองเกยวกบการเปนผชาย ผหญง เพศท 3 นนจะถกนยามมาจากความรในทางชววทยาและทางการแพทยวา เพศในลกษณะดงกลาวนนเปนสงทมมาตงแตตน หลงจาก ทมการสรางเสนแบงผคนกจะยอมรบความจรงตามนยามทไดถกสรางขน นยามทถกสรางขนมา และไดรบการยอมรบนจะกลายมาเปนสงทมอานาจในการกาหนดการปฏบตตนตามทเราเชอวา มนเปนจรง ซงหมายถง หากเรายอมรบในนยามนน เรากจะถกกาหนดโดยนยามนนทนท (“ความหมายของวาทกรรม”, 2551) Karlberg (2012) ไดเขยนบทความ Discourse Theory and Peace กลาวถงภาพรวมของทฤษฎวาทกรรมไวใน The Encyclopedia of Peace Psychology ไววา วาทกรรมนนไมม ความตายตว วาทกรรมเปนสงทมคณสมบตในตวเอง สามารถสงผลกระทบตอผอนและปฏสมพนธ ในสงคมไดโดยอยภายใตสงคมทมการแบงวาทกรรมรวมกน เนองจากวาทกรรมนนเปนสงทไมตายตว วาทกรรมทเกดขนในแตละดาน แตละสาขาวชาจงออกมาไมเหมอนกน ทาใหวาทกรรมนน

Page 36: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

25

มหลากหลายนยาม ในการวเคราะหวาทกรรมจงอยภายใตบรบทของสงคมและประวตศาสตร ความหมายมการเปลยนแปลงไปภายใตบรบททเกดการเปลยนแปลง คอ เมอสถานการณเปลยนแปลงไป การตความหมายกอาจจะเปลยนแปลงตาม จากขางตนทกลาวมาทงหมดนนจงสามารถถอไดวา วาทกรรมนนคอ กรอบทางความคด ในเรองใดเรองหนงทมลกษณะเปนการสบทอดตอ ๆ กนมาอยางตอเนอง โดยแสดงออกผานทาง การพดและการเขยน เพอใหลกษณะของวาทกรรมนนคงอย วาทกรรมทเกดขนจงเปนการอธบาย “ความจรง” ทเกดขนตามระบบทางความคดของผทอยในบรบทของวาทกรรมนน ซงตามแนวคดของฟโกตนนมนษยจงเปนเพยง “รางทรง” เพอใหเกดการตอกยา หรอ ผลตซาในกฎเกณฑของ สงทพดมากกวาการสรรสรางระบบขนมาใหม (สาธดา ตระกลโชคเสถยร, 2553) ในงานวจยของ วไลวรรณ ซงปรดา (2551) ทไดทาการศกษาวจยเกยวกบ “วาทกรรม ของสอหนงสอพมพไทยในสงครามอรก 2003” นนเปนการศกษาวาทกรรมหนงสอพมพไทย ในชวงสงครามอรก ผลทไดจากงานวจยฉบบนมความสอดคลองกบทฤษฎวาทกรรม (Discourse Theory) วา วาทกรรมทถกมนษยสรางขนนน จะมอานาจในการชนาและการสรางความจรง นอกจากนยงมงานวจยของ จงกลน โตสกลวงศ (2542) ทไดทาการศกษาวจยในหวขอ “การวเคราะหวาทกรรมการใหความหมายสอสงพมพลามกของ 9 สถาบนในสงคมไทย” กไดผลการวจยออกมาเปนไปในทศทางเดยวกนกบทฤษฎวาทกรรมทวา วาทกรรมนนเปนสงทไมตายตว ความหมายในการวเคราะหวาทกรรมนนจะเกดขนแตกตางกนออกไปตามแตละการวเคราะห ของกลมบคคล หรอตามแตละบทบาทในการวเคราะห ขนอยกบบรบท ประสบการณ และสถานภาพทางสงคมของผวเคราะหวาทกรรมนน จากการศกษางานวจย “วาทกรรมของ มเชล ฟโกต ตอสถานภาพบทบาทสตรไทยตาม ทนาเสนอในนวนยายของ คณหญงวมล ศรไพบรย” ผลการศกษาของงานวจยฉบบนพบวา ตวบทของนวนยายทผวจยไดนามาทาการศกษานนยงคงมการองอยกบโครงสรางสงคมแบบปตาธปไตย หรอระบบสงคมแบบชายเปนใหญ อกดานหนงของสตรในนวนยายถกสรางใหมความกาวหนาเทยบเทากบผชาย แตในขณะเดยวกนผหญงกยงถกคาดหวงใหคงคณสมบตของการเปนแมและ เปนภรรยาทด ซงจากการศกษานวนยายทง 16 เรองผานวาทกรรมอานาจ ความร ความจรง และปฏบตการทางสงคมนน ยงพบวามนวนยายอยถง 13 เรองทมการตอกยาแนวคดสตรตามวธคด แบบปตาธปไตยอยางชดเจน เปนการสะทอนอานาจของคณหญงวมลในการประกอบสรางวาทกรรม ทยาความแตกตางทางเพศ และมนวนยายเพยง 3 เรองจาก 16 เรองทเขยนภาพลกษณของผหญง กบผชายเทาเทยมกน จากวาทกรรมของคณหญงวมลทสรางขนจงเปนการปฏบตการรปแบบหนง

Page 37: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

26

ทางสงคม ทมการนาเสนออตลกษณของผหญงทไมเทาเทยมกบผชาย ดงนนวาทกรรมทคณหญงวมลไดสรางขนมานนเปนการสะทอนใหเหนถงบรบททางสงคมทมผชายเปนใหญนนเอง (วศน สทธวภากร, 2552) นอกจากนยงมบทความของ วาล ขนธวาร (2547) ทไดกลาวเกยวกบวาทกรรมผหญงไทย กบความแปรเปลยนไววา วาทกรรมนนเปนเรองของการใชอานาจเพอประโยชนของผกาหนด วาทกรรมในดานใดดานหนง และผทกาหนดวาทกรรมใหกบผหญงไทยกคอผชาย เมอยคสมยเปลยนแปลงไปวาทกรรมเกยวกบผหญงไทยกเปลยนแปลงตามไปดวย ซงในยคของสงคมขาวสารนนจะเหนวาผหญงไดใชสอเปนเวทในการตอสเกยวกบวาทกรรมผหญงไดอยางชดเจน ในบทความน ไดใหความหมายของผหญงไทยไววา ผหญงไทยหมายถงคณลกษณะของผหญงทมความประพฤตทดตามจารต ประเพณทดตามทสงคมคาดหวงไว และคณสมบตเหลานถกกาหนดโดยผชาย เพอใหผหญงปฏบตตนตามกรอบทผชายกาหนดไว เพอทผชายจะไดดารงไวซงอานาจทเหนอกวาผหญง

Page 38: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

บทท 3 ระเบยบวธวจย

จากการศกษาวจยเรอง “การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ: กรณศกษา

นกเตะเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย” งานวจยชนนผวจยตองการเปรยบเทยบการใชวาทกรรม ของหนงสอพมพไทยและหนงสอพมพตางชาตทมตอผหญงไทย เพอใหผอานไดตระหนกถงภาพลกษณของผหญงไทยในสายตาของคนไทยและชาวตางชาต และนาไปสแนวทางดานสทธสตร ผวจยจงไดใชการศกษาวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยเปนการวเคราะหตวบท (Content Analysis) และมการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) เขามารวมดวย ในกระบวนการการวจย

งานวจยฉบบนไดยกขาวนกเตะเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทยมาเปนกรณศกษา เนองดวยสโมสรเลสเตอรซต (Leicester City) เปนสโมสรทมชอเสยงในประเทศองกฤษ และมผถอหนใหญ เปนคนไทย คอ คณวชย ศรวฒนประภา เจาของคงพาวเวอร (King Power) และนกเตะของสโมสรตองมการเดนทางมาขอบคณผสนบสนนหลกทประเทศไทยเปนประจา (“ประวต เลสเตอร ซต”, 2559) นอกจากนสโมสรเลสเตอรซตยงไดรบฉายาในวงการฟตบอลวา “จงจอกสยาม” เนองจาก คนไทยและคนตางชาตมวฒนธรรมทแตกตางกน สโมสรเลสเตอรซตเปนสโมสรฟตบอลทอยในประเทศองกฤษ ซงมวฒนธรรมในรปแบบหนง แตในขณะเดยวกนสโมสรดงกลาวยงมผถอหนใหญ เปนคนไทย ซงประเทศไทยกบประเทศองกฤษนนมวฒนธรรมทแตกตางกนอยางชดเจนโดยเฉพาะ ในเรองของเพศสมพนธ (Sex) เหตการณทเกดขนนไดเกดขนทประเทศไทยและไดกลายเปนขาว ทงทในประเทศไทยและตางประเทศ ผวจยจงเหนวาเปนการดทจะยกกรณดงกลาวมาทาการศกษาวาทกรรมทเกดขนในขาวของหนงสอพมพไทยและหนงสอพมพออนไลน (Online) ตางประเทศ โดยผวจยไดทาการกาหนดขนตอนการดาเนนงานวจยไวดงน

3.1 แหลงขอมลทใชในการศกษาวจย 3.2 การเกบรวบรวมขอมล 3.3 เครองมอทใชในการวจย 3.4 การวเคราะหขอมล 3.5 การนาเสนอขอมล

Page 39: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

28

3.1 แหลงขอมลทใชในการศกษาวจย แหลงขอมลทผวจยไดนามาทาการศกษาคอ ขอมลขาว บทความ จากหนงสอพมพทเกยวของกบกรณทผวจยตองการศกษา นนกคอ กรณนกเตะเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย โดย จะเกบรวบรวมขอมลขาวในหนงสอพมพของไทยและหนงสอพมพออนไลนตางประเทศทเกยวกบกรณศกษาน การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพทไดรบการเผยแพรในชวงเวลาตงแตวนท 30 พฤษภาคม 2558 จนถงวนท 1 กรกฎาคม 2558 โดยจะแบงวเคราะหตามประเภทของหนงสอพมพ ซงแบงได 2 ประเภทหลก ๆ (สปรด สวรรณบรณ, ม.ป.ป. และอรณรตน ชนวรณ, 2553) คอ

3.1.1 หนงสอพมพประเภทประชานยม (Popular Newspaper) 3 ฉบบ คอ 3.1.1.1 หนงสอพมพของไทย 2 ฉบบ ไดแก

- หนงสอพมพไทยรฐ - หนงสอพมพเดลนวส

3.1.1.2 หนงสอพมพออนไลนขององกฤษ 1 ฉบบ ไดแก - The Daily Mirror

3.1.2 หนงสอพมพประเภทคณภาพ (Quality Newspapers) 2 ฉบบ คอ 3.1.2.1 หนงสอพมพออนไลนของไทย 1 ฉบบ ไดแก

- หนงสอพมพมตชน 3.1.2.2 หนงสอพมพออนไลนขององกฤษ 1 ฉบบ ไดแก

- Leicester Mercury เหตผลในการคดเลอกหนงสอพมพทง 5 ฉบบของผวจยนนผวจยไดเหนวา หนงสอพมพ

ประเภทประชานยม (Popular Newspaper) ผวจยไดเลอกหนงสอพมพไทยรฐทมความนยม มาเปนอนดบ 1 แตเนองจากขาวทเกยวกบกรณศกษานกเตะเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทยนน มเพยง 5 ขาว ผวจยจงนาขาวจากหนงสอพมพเดลนวสทมความนยมเปนอนดบรองลงมา มาใชในการวเคราะหขอมลเพมเตมตามตารางท 3.1 ดงน

Page 40: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

29

ตารางท 3.1: ตารางแสดงพฤตกรรมในการซอหนงสอพมพรายวนของผบรโภคในอาเภอเมอง จงหวดเชยงใหม

ผลการศกษา หนงสอพมพรายวน (รอยละ)

ไทยรฐ เดลนวส มตชน ขาวสด คมชดลก ความนยม 84.0 55.9 28.4 31.5 32.7 ความชอบ 39.5 10.2 9.9 2.8 9.3

การตดสนใจซอ 61.1 33.3 17.3 17.0 19.8 ทมา: ภรณ ดวงฉา. (2548). พฤตกรรมในการซอหนงสอพมพรายวนของผบรโภคในอ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม. การคนควาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

จากตารางขางตนแสดงใหเหนวาพฤตกรรมในการซอหนงสอพมพรายวนของผบรโภค ในอาเภอเมอง จงหวดเชยงใหมนนผลการศกษาพบวา หนงสอพมพไทยรฐไดรบความชนชอบ ความนยม และ การตดสนใจซอมาเปนอนดบ 1 และมหนงสอพมพเดลนวสมาเปนอนดบ 2 ตามทไดปรากฎในตารางขางตน จงทาใหผวจยเหนควรวาหนงสอพมพประเภทประชานยม (Popular Newspaper) หนงสอพมพไทยรฐ และ เดลนวสนนมความเหมาะสมทจะใชเปน กลมตวอยางในงานวจยฉบบน และเนองจากขาวในหนงสอพมพไทยรฐนนนาเสนอขาวกรณศกษา ในระบบออนไลน ผวจยจงใชไทยรฐออนไลนมาเปนกลมตวอยางเพอทาการศกษาวจย และหนงสอพมพประเภทคณภาพ (Quality Newspaper) ไดแก หนงสอพมพมตชน (พงศธร คาบอเศรา, 2555; สปรด สวรรณบรณ, ม.ป.ป. และอรณรตน ชนวรณ, 2553)

ตารางท 3.2: ตารางแสดงประเภทของหนงสอพมพในประเทศไทย

ประเภทของหนงสอพมพ หนงสอพมพรายวน หนงสอพมพประเภทประชานยม ไดแก ไทยรฐ เดลนวส ขาวสด บานเมอง เปนตน หนงสอพมพประเภทคณภาพ ไดแก มตชน ไทยโพสต สยามรฐ กรงเทพธรกจ คแขง เปนตน

ทมา: อรณรตน ชนวรณ. (2553). สอประชาสมพนธ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สวนของหนงสอพมพตางประเทศทผวจยไดนามาใชวเคราะห ในหนงสอพมพออนไลนตางประเทศ ผวจยไดเลอกหนงสอพมพ Leicester Mercury มาใชในการวเคราะห เนองจาก

Page 41: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

30

หนงสอพมพ Leicester Mercury เปนหนงสอพมพทองถนของเมองเลสเตอร (Leicester City) ประเทศองกฤษ และในประเภทของหนงสอพมพประชานยมผวจยเลอกหนงสอพมพ The Daily Mirror ทไดรบความนยมมาเปนอนดบ 3 จากเวบไซดในประเทศองกฤษ ดงตารางท 3.3 ตารางท 3.3: ตารางแสดงความนยมของหนงสอพมพตงแตเดอนมกราคม 2016 ถง ธนวาคม 2016

หนงสอพมพ (Print Title) จ านวนการเขาถงรายบคคล (Individual) Daily Mail 17,601,000 The Sun 13,414,000

Daily Mirror 10,847,000 The Daily Telegraph 10,674,000

The Guardien 10,648,000 ทมา: Monthly reach of national newspapers. (2016). Retrieved from

http://www.statista.com/statistics/246077/reach-of-selected-national-newspapers-in-the-uk/.

ตารางขางตนเปนตารางแสดงความนยมของหนงสอพมพระดบชาตของสหราชอาณาจกร (United Kingdom) ในป 2016 ตงแตเดอนมกราคม จนถง เดอนธนวาคม 2016 ทผานมา สวนหนงสอพมพ Leicester Mercury นนเปนหนงสอพมพทองถน (Local Newspaper) จงไมได มปรากฎอยในตารางท 3.3 สวนหนงสอพมพ Leicester Mercury นน เปนหนงสอพมพทองถนประจาเมองเลสเตอร (Leicester City) และหนงสอพมพ Leicester Mercury กไดมการเพมหนงสอพมพฉบบพเศษเปนหนงสอพมพทมเรองราวเกยวกบกฬาฟตบอลของสโมสรทองถน นนกคอฟตบอลสโมสรเลสเตอรซต โดยจาหนายทกวนอาทตย ซงแสดงใหเหนวาหนงสอพมพ Leicester Mercury นนไดใหความสาคญกบเมองเลสเตอรมากพอทจะทาหนงสอพมพฉบบพเศษนออกมาจาหนาย นอกจากนยงสามารถดยอดการจาหนายหนงสอพมพ Leicester Mercury จากตารางท 3.4 ดงน

Page 42: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

31

ตารางท 3.4: ตารางแสดงลาดบของการเปลยนแปลงเปอรเซนตตอปในการจาหนายหนงสอพมพ ทองถนประจาสหราชอาณาจกร (United Kingdom) ระหวางเดอนมกราคม ถง มถนายน 2016 เมอเปรยบเทยบกบครงปแรกในป 2015

หนงสอพมพ ยอดการจ าหนาย ปตอป (%) Leicester Mercury 29,317 -3.7 Irish News 35,921 -4.6 Guernsey Press & Star 12,580 -4.7 Belfast Telegraph 41,912 -5 Yorkshire Post 26,491 -5.1 ทมา: Leicester Mercury tops ABC league. (2016). Retrieved from

http://www.holdthefrontpage.co.uk/2016/news/cuts-hit-regional-daily-newspaper-tops-abc-league/.

จากขอมลขางตนจะพบวา หนงสอพมพ Leicester Mercury เปนหนงสอพมพทองถน ทมเปอรเซนตของการเปลยนแปลงในยอดจาหนายลดลงนอยทสดในจานวนหนงสอพมพทองถนทงหมดของสหราชอาณาจกรซงจากตารางขางตนในป 2016 ทผานมาหนงสอพมพ Leicester Mercury มยอดจาหนายลดลงมา 3.7% เมอเทยบกบการเปลยนแปลงในยอดจาหนายในป 2015 แตเมอเปรยบเทยบการเปลยนแปลงกบหนงสอพมพทองถนฉบบอน ๆ ในสหราชอาณาจกรแลว หนงสอพมพ Leicester Mercury มเปอรเซนตตอปของการเปลยนแปลงยอดจาหนายลดนอยลงทสด ทผวจยเลอกใชหนงสอพมพของตางประเทศเปนหนงสอพมพออนไลน เนองจากการหาขอมลทเปนหนงสอพมพตางประเทศนน การคนควาขอมลจากทางออนไลน หรอการหาเปนหนงสอพมพออนไลนนนจะไดขอมลทมความครบถวนมากวา และเนองจากหนงสอพมพ Daily Mail นนเวบไซด (Website) ไมสามารถเปดในประเทศไทยได และอนดบท 2 คอ หนงสอพมพ The Sun ไดลบเนอหาขาวออกจากในเวบไซดไปแลว จงไมสามารถนาเนอหาขาวจากทง 2 เวบไซดนมาใชเปนกลมตวอยางในการวเคราะหขอมลได ผวจยจงเลอกหนงสอพมพ Daily Mirror ทมยอดความนยมเปนอนดบ 3 มาใชในการวเคราะหขอมล

Page 43: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

32

3.2 การเกบรวบรวมขอมล งานวจยฉบบนเปนงานวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ททาการวจยศกษา

เกยวกบวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ โดยเปนการวเคราะหตวบท (Content Analysis) และ มการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) เขามารวมดวย จากเนอหาขาวในหนงสอพมพ เพอศกษาการสรางวาทกรรมของหนงสอพมพ และการตกรอบ (Framing) ของหนงสอพมพ โดยศกษาจากภาษาในเนอหาขาวของหนงสอพมพทงหนงสอพมพไทย และหนงสอพมพตางประเทศ

ศกษาจากเนอหาขาวในหนงสอพมพของไทย และหนงสอพมพตางประเทศ ทเกยวกบขาว นกเตะเลสเตอรซต โดยการวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพทไดรบการเผยแพร ในชวงเวลาตงแตวนท 30 พฤษภาคม 2558 จนถง วนท 1 กรกฎาคม 2558 3.3 เครองมอทใชในการวจย งานวจยฉบบนเครองมอทนามาใชในการวจยคอ การวเคราะหตวบท (Content Analysis) จากเนอหาขาวในหนงสอพมพทเกยวกบนกเตะเลสเตอรซตทซอบรการผหญงไทย โดย แบงการวเคราะหจากหนงสอพมพเปน 2 ประเภท ไดแก 3.3.1 หนงสอพมพประเภทคณภาพ (Quality Newspapers) โดยจะทาการวจย จากหนงสอพมพของไทย 1 ฉบบ คอ หนงสอพมพมตชน และ หนงสอพมพออนไลนขององกฤษ 1 ฉบบ คอ Leicester Mercury 3.3.2 หนงสอพมพประเภทประชานยม (Popular Newspaper) โดยจะทาการวจย จากหนงสอพมพของไทย 2 ฉบบ คอ หนงสอพมพไทยรฐและหนงสอพมพเดลนวส และหนงสอพมพออนไลนขององกฤษ 1 ฉบบ คอ The Daily Mirror 3.4 การวเคราะหขอมล งานวจยฉบบนจะวเคราะหขอมลทไดจากขาวของหนงสอพมพไทย และหนงสอพมพตางประเทศมาเปรยบเทยบการใชวาทกรรมของหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ วาระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศนนมการใชวาทกรรมทเกยวกบผหญงไทยแตกตางกนอยางไร

Page 44: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

33

3.5 การน าเสนอขอมล นาเสนอโดยการพรรณนาวเคราะห (Descriptive Analysis) โดยไดเอาวาทกรรมทเกยวกบ ผหญงไทย ทปรากฏอยในหนงสอพมพไทยและหนงสอพมพตางประเทศ เปนการเปรยบเทยบใหเหนถงวาทกรรมของผหญงไทยทหนงสอพมพไดนามาใช และเพอตอบปญหานาวจย ดงน 3.5.1 วาทกรรมของหนงสอพมพไทยและตางชาตทมตอผหญงไทย (จากกรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซต ซอบรการผหญงไทย) เปนอยางไร 3.5.2 วาทกรรมผหญงไทยจากอดตถงปจจบน (จากกรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซต ซอบรการผหญงไทย) เปนอยางไร

Page 45: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

บทท 4 ผลการวจย

จากการศกษาวจยพบวา ผลการวจยหวขอ “การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทย ในหนงสอพมพ: กรณศกษานกเตะเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย” ซงเปนงานวจยเชงคณภาพ โดยวตถประสงคของงานวจยฉบบนคอ เพอวเคราะหและเปรยบเทยบวาทกรรมของหนงสอพมพไทยและองกฤษทมตอผหญงไทย และเพอศกษาวาทกรรมผหญงไทยจากอดตจนถงปจจบน โดยสามารถนาเสนอผลการวจยออกมาไดดงน 4.1 วาทกรรมของหนงสอพมพไทยและตางประเทศทมตอผหญงไทย กรณศกษานกเตะสโมสร เลสเตอรซตซอบรการผหญงไทยเปนอยางไร

ตารางท 4.1: แสดงการเปรยบเทยบการวเคราะหวาทกรรมของสานกขาวไทยและตางประเทศ

ส านกขาวของไทย ส านกขาวของตางประเทศ

คลายกน แปลขาวตนฉบบมาจากสานกขาวเดอะมลเลอร (The Daily Mirror)

คาทใชในการเรยกผหญงไทยในขาวทนาเสนอ

- ผหญงไทย - โสเภณ - สาวไทย - ผหญงขายบรการทางเพศ

คาทอยในคลปวดโอ และถกนาเสนอในขาว

- ตาหย (Slit Eye)

คลายกน

คาทใชในการเรยกผหญงไทยในขาวทนาเสนอ

- Sex Workers - Thai Prostitute - Prostitute - Thai Women - Racist Thai Orgy - Local Girl - Thai Girls

คาทอยในคลปวดโอ และถกนาเสนอในขาว

- Slit Eye - Minging - Fucking

Page 46: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

35

ผลจากการศกษาพบวาในเนอหาขาวนนไดใชฉายาในวงการฟตบอลของสโมสรเลสเตอรซตวา “จงจอกสยาม” มประธานสโมสรหรอผถอหนใหญของสโมสรเปนคนไทย เนอหาในขาวนน ไดยกคาพดในคลปทกลาวถงผหญงไทยออกมาวา “Slit Eye” หรอ “ตาหย” ไมไดมการพดถง วาทกรรมทเกยวกบผหญงไทยในทางทไมดหรอโจมตผหญงไทย เชน คาวา “โสเภณ” หรอคาวา “กะหร” เปนตน แตเปนการใชคาแบบเหมารวม เชน คาวา “สาวไทย” “ผหญงไทย” สานกขาวตางประเทศใชคาเรยกผหญงทอยในขาววา “Sex Workers” “Thai Prostitute” “Thai Women” “Thai Girls” เปนตน สวนดานในเนอขาวนนเปนการพดถงวาทกรรมของผหญงไทยจากคาสบถ ของคนในขาวจากคลปวดโอทเปนขาว เชนคาวา “Slit Eye” “Minging” “Fucking” เปนตน ซงมทงคาทเหยยดเชอชาต และดถกผหญงทอยในคลปวดโอ หนงสอพมพมตชนมบางฉบบใชคาวา “ผหญงขายบรการทางเพศ” เนอหาขาวทอยนหนงสอพมพมตชนไดมการกลาวถงในสวนของกลมสตรทไดมการออกมาเรยกรองจากกรณทเกดขน โดยไดเรกรองใหมการปฏรปตาง ๆ เนองจากกรณขาวดงกลาวไดสรางความเสยหายทางชอเสยงตอภาพลกษณของสตรไทย และใหเพมวชาสตรศกษาลงไปในหลกสตรการเรยนการสอน เพอเปนการพฒนาคณภาพ จรยธรรม และขนบธรรมเนยม ประเพณของสตรไทยหนงสอพมพทง 3 สานกขาวของไทยไดนาตนฉบบขาวมาจากสานกขาวเดอะมลเลอร (The Mirror) ดงนนขาวทไดนาเสนอออกมานนจงเปนไปในทศทางเดยวกน และคลายคลงกน ในเนอหาของขาวกลาวถงการใชถอยคาสบถของผทตกเปนขาว คอ นกเตะจากสโมสรเลสเตอรซตทง 3 คนวามการสบถคาทเปนการดถกเชอชาต และเหยยดเพศ มการใชถอยคาทหยาบคายจนไมสามารถเผยแพรลงในสอได แตในขณะเดยวกนในเนอขาวไดมการใชคาและนาเสนอเนอหาทแตกตางกนในบางสวน เชน ฉายาทใชเรยกสโมสรในหนงสอพมพ ไทยรฐและเดลนวสใชคาวา “จงจอกสยาม” มตชนใชคาวา “สนขจงจอก” ในขณะทสานกขาวตางประเทศนนใหฉายาในวงการฟตบอลวา “Fox” ในทก ๆ สานกขาวตางไดมการลงในสวนของการออกมาเรยกรองถงสทธสตร หรอสทธความเทาเทยมกนทไดรบผลกระทบทเกดจากการกระทาดงกลาวของ 3 นกเตะ ในสวนของสานกขาวจากตางประเทศนน เนอหาในขาวทเขยนขนไมไดมความแตกตางจากเนอหาขาวในสานกขาวไทยมากนก เนองจากเปนขาวตนฉบบของไทย และสานกขาวตางประเทศยงไดมการเอาความคดเหนของประชาชนทมการแสดงออกทางความคดเหนผานสอออนไลนอยางทวตเตอร (Twitter) มานาเสนอผานทางสานกขาวอกดวย ทงสานกขาวไทยและตางประเทศไดมการนาเสนอวา Whelan (2015 อางใน “Premier League stars' racist orgy”, 2015) ซงเปนประธานบรหารสโมสร เลสเตอรซต ไดออกมาพดถงถงจดยนของสโมสรทไดตระหนกถงสทธความเทาเทยมกน และจะรกษาชอเสยงของสโมสรทมประวตศาสตร ประเพณ และความทะเยอทะยานไว Susan Whelan (2015 อางใน “Premier League stars' racist orgy”, 2015) เปนประธานบรหารหญงฃองสโมสรฯ การททางสโมสรฯไดใหผบรหารทเปนผหญงออกมาแถลงขาวนน

Page 47: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

36

เพราะ ทางสโมสรฯตองการแสดงใหทกคนเหนวาทางสโมสรฯเอง ไมไดมทศนคตทจะดถก เหยยดเพศ เหยยดเชอชาต และยงใหความสาคญ และยอมรบในสทธสตร ความสามารถของสตร และ ความเทาเทยมทางเพศเชนกนดงตารางท 4.2 ดงน ตารางท 4.2: ตารางแสดงความถของวาทกรรมทใชเรยกผหญงไทยในเนอหาขาวทมการนาเสนอ ตอสาธารณะ

ค าทใช หนงสอพมพ จ านวน (ครง) รวม (ครง)

ผหญงไทย

ไทยรฐ 6

22 เดลนวส 4

มตชน 12

โสเภณ

ไทยรฐ 0

0 เดลนวส 0

มตชน 0

สาวไทย

ไทยรฐ 17

32 เดลนวส 10

มตชน 5

ผหญงขายบรการทางเพศ

ไทยรฐ 0

0 เดลนวส 0

มตชน 0

Sex Workers Leicester Mercury 8

19 The Daily Mirror 11

Thai Prostitute Leicester Mercury 0

2 The Daily Mirror 2

Prostitute Leicester Mercury 1

5 The Daily Mirror 4

(ตารางมตอ)

Page 48: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

37

ตารางท 4.2 (ตอ): ตารางแสดงความถของวาทกรรมทใชเรยกผหญงไทยในเนอหาขาว ทมการนาเสนอตอสาธารณะ

ค าทใช หนงสอพมพ จ านวน (ครง) รวม (ครง)

Thai Women Leicester Mercury 7

21 The Daily Mirror 14

Racist Thai Orgy Leicester Mercury 4

7 The Daily Mirror 3

Local Girl Leicester Mercury 1

5 The Daily Mirror 4

Thai Girl Leicester Mercury 0

11 The Daily Mirror 11

จากตารางขางตนพบวาหนงสอพมพไทยมการใชคาวา “สาวไทย” มากทสดอยท 32 ครง โดยแบงเปนหนงสอพมพไทยรฐ 17 ครง, หนงสอพมพเดลนวส 10 ครง และหนงสอพมพมตชน 5 ครงตามลาดบ คาทใชบอยรองลงมาคอคาวา “ผหญงไทย” ซงใชทงหมด 22 ครง โดยหนงสอพมพมตชนใชมากทสดอยท 12 ครง, หนงสอพมพไทยรฐ 6 ครง และหนงสอพมพเดลนวส 4 ครง ลาดบสดทายของหนงสอพมพไทยคอคาวา “ผหญงขายบรการ” และ “โสเภณ” ไมพบการใชในการนาเสนอขาว สวนหนงสอพมพของตางประเทศพบวา มการใชคาวา “Thai Women” มากทสดคอ 21 ครง โดยแบงเปนหนงสอพมพ The Daily Mirror ใชไป 14 ครง และหนงสอพมพ Leicester Mercury 7 ครง รองลงมาคอคาวา “sex workers” อยท 19 ครง หนงสอพมพ The Daily Mirror ใชไป 11 ครง และหนงสอพมพ Leicester Mercury ใชไป 8 ครง คาทใชในหนงสอพมพเปนลาดบท 3 คอคาวา “Thai Girls” ใชไปทงหมด 11 ครง โดยจานวนทงหมดเปนหนงสอพมพของThe Daily Mirror เทานนทใชคานในการนาเสนอขาว ลาดบท 4 “Racist Thai Orgy” ใชไป 7 ครง แบงเปนหนงสอพมพ Leicester Mercury 4 ครง และหนงสอพมพ The Daily Mirror 3 ครง ลาดบตอมา คาวา “Prostitute” และคาวา “Local Girls” ใชไปจานวน 5 ครงเทากนและทง 2 คามจานวนครงในการใชเทากนคอหนงสอพมพThe Daily Mirror 4 ครง และหนงสอพมพ Leicester Mercury 1 ครง และลาดบสดทายคาวา “Thai Prostitute” ใชทงหมด 2 ครง หนงสอพมพ The Daily Mirror ใชไป 2 ครง สวนหนงสอพมพ Leicester Mercury ไมไดมการใชคาวา “Thai Prostitute” ในการนาเสนอในขาวเลย

Page 49: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

38

จากตารางแสดงความถในตารางท 4.2 น แสดงใหเหนวาหนงสอพมพฉบบของไทย ทง 3 ฉบบนนไดใชวาทกรรมทเกยวกบผหญงไทยอยในระดบทไมไดทาใหผอานเกดทศนคต เปนไปในทางลบตอผหญงไทย สวนวาทกรรมทหนงสอพมพฉบบตางประเทศกนาเสนอวาทกรรม ทเกยวกบผหญงไทยออกมาไมเปนไปในทางแงลบเชนเดยวกน แตในขณะเดยวกนนนหนงสอพมพฉบบของตางประเทศไดมการใชวาทกรรมทแสดงใหผอานเกดทศนคตในแงลบตอผหญงไทย เชนคาวา Thai Prostitute, Prostitute หรอ Sex Workers เปนตน ซงการนาเสนอขาวของหนงสอพมพ จะพบวาทกรรมทปรากฏขนในขาวตามกรณศกษานกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย ไดนาเสนอคาทใชเรยกผหญงไทยในขาววาดงน ตารางท 4.3: ตารางเปรยบเทยบคาวา “ผหญงไทย” กบ “Thai Women” ทใชนาเสนอ ในหนงสอพมพระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ

หนงสอพมพ วาทกรรมทใช จ านวนรวม (ครง) ไทย ผหญงไทย 22 ตางประเทศ Thai Women 21

ตารางท 4.4: ตารางเปรยบเทยบคาวา “สาวไทย” กบ “Thai Girls” ทใชนาเสนอในหนงสอพมพ ระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ

หนงสอพมพ วาทกรรมทใช จ านวนรวม (ครง) ไทย สาวไทย 32 ตางประเทศ Thai Girls 11

ตารางท 4.5: ตารางเปรยบเทยบคาวา “ผหญงขายบรการทางเพศ” กบ “Sex Workers” ทใชนาเสนอในหนงสอพมพระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ

หนงสอพมพ วาทกรรมทใช จ านวนรวม (ครง) ไทย ผหญงขายบรการทางเพศ 0 ตางประเทศ Sex Workers 19

Page 50: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

39

ตารางท 4.6: ตารางเปรยบเทยบคาวา “โสเภณ” กบ “Thai Prostitute” และ “Prostitute” ทใชนาเสนอในหนงสอพมพระหวางหนงสอพมพไทย และ หนงสอพมพตางประเทศ

หนงสอพมพ วาทกรรมทใช จ านวนรวม (ครง) ไทย โสเภณ 0

ตางประเทศ Thai Prostitute 2 Prostitute 5

นอกจากนในเนอหาขาวยงมวาทกรรมทใชเรยกผหญงไทยกลมนอก เชน Women, Girls, Three Asian Girls, หรอ Local Women เปนตน สวนในหนงสอพมพฉบบของไทยเองกมคาท ทางหนงสอพมพมตชนใชเรยกผหญงไทยนอกเหนอจากในตารางเชนกนคอคาวา สตรไทย และยงม คาทใชในการนาเสนอทอยในลกษณะเดยวกนกบคาวา Racist Thai Orgy ไดแก Racist Orgy in Thailand, Orgy in Thailand, Bangkok Orgy, Racist Thai Sex Video, Racist Sex Orgy in Thailand, Racist with Thai Women และ Orgy Video Filmed in Thailand เปนตน จากความหมายของคาตาง ๆ ในตารางท 4.1 ถง ตารางท 4.6 สามารถใหความหมาย ในมตตาง ๆ ของผหญงไทยออกเปน 5 มต เรยงลาดบจากความหมายทมความรนแรงนอยทสด ไปหาความหมายทมความรนแรงมากทสดไดดงน ตารางท 4.7: ตารางอธบายความหมายมตตาง ๆ

ล าดบ มตทางวาทกรรมของผหญงไทย ความหมายของมตตาง ๆ

1 ผหญงไทยเปนเพยงหญงสาวทวไป (Thai Women as Just a Girl)

ความหมายทเกดขนในลาดบนไมสงผลตอทศนคตทางดานลบทเกยวกบผหญงไทยของผอาน เชนคาวา Thai Women เปนตน

2 ผหญงไทยเปนสาวบานนอก (Thai Women as a Rustic Girl)

ความหมายทเกดขนในลาดบนไดเรมเกดการแบง ชนชนทางสงคม เชนคาวา คนบานนอก กบ คนในเมอง เปนตน เชนคาวา Thai Girls และ Local Girls เปนตน

(ตารางมตอ)

Page 51: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

40

ตารางท 4.7 (ตอ): ตารางอธบายความหมายมตตาง ๆ

ล าดบ มตทางวาทกรรมของผหญงไทย ความหมายของมตตาง ๆ

3 ผหญงไทยเปนผหญงทไมมคา (Thai Women as a Worthless Girl)

ความหมายจากวาทกรรมทเกดขนในลาดบนจะทาใหมมมองของผอานทมตอผหญงไทยเปนไปในทางลบ และเปนการไมใหเกยรตกน แสดงใหเหนถงการดถกเหยยดหยาม เชนคาวา Racist with Thai Women เปนตน

4 ผหญงไทยเปนโสเภณ (Thai Women as a Whore)

ความหมายนแสดงใหเหนถงการดถกผหญงไทยทงหมด รวมไปถงผหญงไทยทไมไดประกอบอาชพขายบรการ แตถกมองเปนภาพเหมารวมวาผหญงไทยลวนแลวแตประกอบอาชพเดยวกน เชนคาวา Thai Prostitute, Prostitute และ Sex Workers เปนตน

5 ผหญงไทยสาสอนไมเลอกหนา (Thai Women as a Promiscuous)

ความหมายในวาทกรรมจากมตน เปนวาทกรรมทรนแรงทสด และแสดงถงการเหยยดเพศ และเหยยดเชอชาตทชดเจนทสดในความหมายทงหมด เชนคาวา Racist Thai Orgy, Minging, Fucking และ Pussy เปนตน

4.2 วาทกรรมผหญงไทยจากอดตจนถงปจจบนเปนอยางไร จากกรณศกษานกเตะ สโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย

ในสงคมไทยสถานภาพของผหญงไทย แมวาในสมยโบราณจะมการยกยองใหเกยรตเพศหญงวาเปนสญลกษณ หรอตวแทนของบการเปนผใหกาเนด ผหลอเลยงชวต เชน แมนา แมธรณ เปนตน แตในวฒนธรรมสวนอน ๆ กยงมการแบงแยกเพศใหเหนไดอยางชดเจน ไมวาจะเปนในทางศาสนา ระบบขาราชการ ขนนาง หรอแมแตในระบบการศกษาเองกตาม ในประเทศไทยนนมศาสนาพทธเปนศาสนาประจาชาต ดงนนผวจยจงขอยกตวอยางการแบงแยกเกยวกบชนชนทางเพศในทางพระพทธศาสนา ตามความเชอของพทธศาสนานนการไดบวชเพอทดแทนบญคณผใหกาเนดนนถอวาเปนบญมาก ผใดทไดบวชในพระพทธศาสนาถอวาเปนผมบญ จากตวอยางทางพระพทธศาสนา

Page 52: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

41

ทไดยกมาขางตนนนจะมเพยงผชายเทานนทสามารถบวชได แตผหญงไมสามารถทาได ดงนนผทเกดเปนผชายจงถอไดวาเปนผทมบญมากกวาผหญง ตามความเชอนนผหญงจะสามารถบวชไดจะตองทาบญใหมาก ๆ ในชาตนชาตหนาจะไดเกดเปนผชายเพอทจะสามารถบวชในพทธศาสนาได สวนในระบบขาราชการหรอระบบขนนางตามวฒนธรรมของสงคมไทย ผทไดรบราชการจะเปนผชายสวนผหญงนนจะเปนแมบาน แมเรอนทางานอยแตเพยงงานบานเทานน ผหญงจะถกอบรม สงสอนวาใหเปนแมศรเรยน เปนชางเทาหลงทคอยสนบสนนและตามสามทเปรยบเสมอนชางเทาหนา จากวฒนธรรมทเกดขนนจะเหนวาระบบวฒนธรรมของสงคมไทยนนอยในระบบชายเปนใหญ เชนเดยวกบระบบการศกษา ในอดตผทมสทธทจะไดรบการศกษาใหอานออกเขยนไดกมเพยงผชายเชนกน สวนผหญงจะไดเรยนรแคเพยงเรองงานบาน งานเรอนเทานน ไมสามารถอานหนงสอ หรอเขยนหนงสอได จนในเวลาตอมาเมอไดรบอทธพลจากวฒนธรรมทางตะวนตก

ตอมาเมอประเทศไทยไดรบอทธพลจากทางตะวนตกเขามา ไดรบความเจรญกาวหนามากขน โดยเฉพาะทางการศกษา ทาใหทศนคตและคานยมทมตอผหญงมาแตดงเดมนนคอย ๆ เปลยนแปลงไป ผหญงชนชนสงมสทธทจะไดรบการศกษาเชนเดยวกนกบผชาย และในเวลาตอมาผหญงทกชนชน กมสทธทจะไดรบการศกษาเทาเทยมกบผชายดงเชนในปจจบน ซงเดมทนนตอนทประเทศไทยไดรบอทธพลจากทางตะวนตกเขามาเปนระบบทนนยม และไดสงผลกระทบตอการใชชวตของผคน ระบบทนนยมนนทาใหสถานภาพของผหญง จากแมศรเรอนกลายเปนภาระของหวหนาครอบครว ทตองทางาน หาเงนมาใหแมบานเพอจบจายใชสอยภายในบาน จงทาใหผหญงตองออกมาทางาน หาเงน นอกบาน และ เปนไดแคกลมแรงงานราคาถก ตอมาไดมกลมผหญงทตองการเรยกรอง ใหผหญง มสถานภาพทดขนและมสทธมากขนจนเปนดงเชนในปจจบน (ปราน วงษเทศ, 2544)

วาทกรรมของผหญงไทยมการขบเคลอนเปลยนแปลงไปตามแตละยค แตละสมย โดยเฉพาะในยคของสงคมขาวสาร วาล ขนธวาร (2547) มองวาในยคนเปนยคทเปนเวทในการตอสเรอง วาทกรรมของผหญงไทย โดยทผานมาผกาหนดวาทกรรมทเกยวกบผหญงไทยกคอผชาย ผหญงไทย ในสงคมไทยนนไมใชมความหมายเพยงแคการแบงเพศ และเชอชาตเทานน แตยงหมายถงประเพณและทศนคตของคนในสงคมทมตอผหญง และรวมไปถงความคาดหวงของคนในสงคมดวยเชนกน ทจะคาดหวงวาผหญงไทยตองประพฤตตนใหอยในจารตประเพณ เชอฟงคาสอน เปนกลสตรไทย ทเพยบพรอม เปนแมศรเรอน ตามทศนคตนยมของผชายทกาหนดไว จะเหนไดจากวรรณกรรม สภาษตสอนหญงของสนทรภ เปนตน ผหญงไทยไดตอสมาเรอย ๆ เพอสทธของตวเอง แตวธการ ทปรากฏใหเหนนนอาจจะแตกตางกนขนอยกบในแตละยคแตละสมยตามสภาพของสงคม กระแสวฒนธรรม และอทธพลตาง ๆ ทไดรบเขามาจากตางประเทศ ทงในเรองของการศกษา ภาระหนาท รวมไปถงการใชชวตทเปลยนไป โดยเฉพาะอยางยงในยคของขอมลขาวสารดวยแลว ยงทาใหผหญงนนไดรบรในอานาจทตวเองมอยไดอยางชดเจนขน จงทาใหการตอสเพออานาจและสทธของตนเอง

Page 53: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

42

มมากและเดนชดขน รวมไปถงทาใหมการแสดงออกทมากขนอกดวย จากบทความ “วาระผหญงกบสอ : ถงเวลาขบเคลอนกตกาสากลอยางจรงจงและจรงใจ”

ของวนเพญ อพตน (ม.ป.ป.) ไดมการกลาวถงการประชมระดบโลกทเกยวกบสอและความเสมอภาคทางเพศ ครงท 1 ทไดมการจดขนทกรงเทพมหานคร ป 2556 โดยสาระสาคญของการประชมในครงนคอ การประกาศคามนวา “จะปกปองหลกสทธมนษยชน สงเสรมความเสมอภาคทางเพศ และ สงเสรมเพศหญงทงในสอและผานสอ รวมทงจะกอตงพนธมตรโลก วาดวยสอและความเสมอภาค ทางเพศ” และในการประชมครงนยงมการสนบสนนปฏญญาปกกง ทใหความสาคญกบ การเพมจานวนสตรในองคกรสอและในพนทสอ รวมถงใหมการละเวน ลดการเลอกปฏบต และ การเสนอภาพของความรนแรงทมตอเดกและสตร การประชมในครงนมวตถประสงคเพอรเรมกระบวนการในเรองความเสมอภาคทางเพศ ตอนหนงของแถลงการณไดระบไววา “เราตระหนกวาสอมบทบาทความสาคญในการสงเสรมการมสวนรวมของผหญงในทกดานของชวตและสงคม ดวยเหตนเราจงไดเชญองคการยเนสโก และองคการเพอสตรแหงสหประชาชาต เพอรวมรบรองแถลงการณ และดาเนนงานตามแถลงการณน” ซงคาจากดความของการเสมอภาคทางเพศนนไดใหความหมาย ในการทาใหทกคนมสทธและสถานะเทาเทยมกนโดยไมเลอกเพศสภาพหรอเพศวถ และ ใหความสาคญกบเพศหญงในกลมเยาวชน ชนบท คนยากจน และผพการ

สถานภาพและบทบาทสตรไทยในนวนยายของคณหญงวมล ศรไพบลย ในระหวางป 2510-2549 ในงานวจยของ วศน สทธวภากร (2552) นน แสดงใหเหนวาในระยะเวลา 40 ป ทคณหญงวมล ศรไพบลยไดเขยนนยายไวนน วาทกรรมทใชในนยายไดแสดงใหเหนถงความเกยวโยงกบกรอบความร ความเขาใจของผแตงนยาย ซงเปนการองโครงสรางของระบบปตาธปไตย หรอ ระบบชายเปนใหญ ถงแมวาวนเวลาจากอดตจนถงปจจบนทผานมาจะสรางใหเกดการเปลยนแปลง ตอสถานภาพและบทบาทของผหญงใหมความเสมอภาคมากขน แตผหญงกยงคงถกคาดหวง ใหประพฤตและปฏบตตนใหอยในจารตอยเชนเดม

วลาสน พพธกล (ม.ป.ป.) จากบทความในหวขอ “วาทกรรมเรองเพศในหนงสอพมพ” แสดงใหเหนวาเรองของเพศในประเทศไทยนน ถงแมวาจะมการพฒนาไปตามวฒนธรรมของประเทศทางตะวนตก แตในเรองของความเชอ ทศนคต จารต ประเพณนนกยงคงไมไดเปลยนแปลงไปจากเดมมากนก ซงจะเหนไดวาตามวฒนธรรมไทยในปจจบนกยงคงมระบบชายเปนใหญอยใหเหนในสงคม

แตเดมนนแนวคดตาง ๆ ทเกยวกบสทธสตรเกดขนมาจากปญหาความไมเทาเทยมกน ทางเพศระหวางผหญงและผชายในสงคมตะวนตก ซงตอมาไดมการเรยนรองและกอใหเกดแนวคด ตาง ๆ มากมายทเกยวกบสทธและศกดศรของสตร และรวมไปถงสตรทอยในสอมวลชนดวย สงคมไทยเองกไดรบอทธพลเหลานมาดวยเชนกน แนวคดตาง ๆ เกยวกบสทธสตรทเกดขนนน

Page 54: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

43

ลวนเปนแนวคดทตอตานระบบวฒนธรรมชายเปนใหญทงสน และไดมการกอตงองคกรตาง ๆ ทเกยวกบการปกปองสทธและศกดศรของสตรขน ถงแมวาในปจจบนสถานภาพของผหญงไทยนน จะไดรบการยอมรบมากขนแลวกตาม แตกยงมการแบงแยกชนชนใหเหนกนไดอยางชดเจน เมอไดเปรยบเทยบกบผลงานวจยทไดนาเสนอมาแลวทงหมดนนพบวา ในปจจบนแมวาผหญงจะไดรบการยกยองแตกถกแบงแยกชนชนอยางชดเจน ปจจบนผหญงไดรบการยอมรบจากสงคมมากขน จะเหนไดจากการทประเทศไทยมผหญงดารงตาแหนงตาง ๆ ไมวาจะเปนทางการเมอง ทางธรกจ หรอรบราชการ เปนตน เชน Whelan (2015 อางใน “Premier League stars' racist orgy”, 2015) ทมตาแหนงประธานบรหารหญงของสโมสรเลสเตอรซต รวมไปถงการกอตงองคกร ตาง ๆ เชน องคการเพอการสงเสรมความเสมอภาคระหวางเพศและเพมพลงของผหญงแหงสหประชาชาต (UN Women, 2017) มลนธและกองทนตาง ๆ ไดแก กองทนพฒนาบทบาทสตร มลนธเพอนหญง สภาสตรแหงชาตในพระบรมราชนปถมภ มลนธผหญง มลนธปวณาหงสกลเพอ เดกและสตรสมาคมสงเสรมสถานภาพสตร เปนตน จากการทมองคกร มลนธตาง ๆ เกดขนนน แสดงใหเหนวาสงคมในปจจบนเหนคณคาและความสาคญของผหญง แตในขณะเดยวกนกยง แสดงใหเหนอกวาสมาคม มลนธ และองคกรตาง ๆ ยงคงทางานเรยกรองเพอสทธสตรอย ซงหมายความวาความเหลอมลาระหวางเพศในสงคมยงไมเทาเทยมกนนนเอง

Page 55: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอวเคราะหและเปรยบเทยบวาทกรรมของหนงสอพมพไทยและองกฤษทมตอผหญงไทย และเพอศกษาวาทกรรมผหญงไทยจากอดตจนถงปจจบน กรณศกษา นกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย ซงผลการวจยเรอง “การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ กรณศกษานกเตะเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทย” นเปนงานวจยเชงคณภาพ เปนการวเคราะหวาทกรรมทอยในหนงสอพมพของไทยและตางประเทศ นาเสนอโดยการพรรณนาวเคราะห (Descriptive Analysis) โดยไดเอาวาทกรรมทเกยวกบผหญงไทย ทไดปรากฏอยใน สอหนงสอพมพของไทยและหนงสอพมพออนไลนตางประเทศ เปนการเปรยบเทยบใหเหนถง วาทกรรมของผหญงไทยทหนงสอพมพไดนามาใช 5.1 สรปผลการวจย จากการวเคราะหกลมตวอยางทไดมาพบวา วาทกรรมของหนงสอพมพไทยและตางประเทศทมตอผหญงไทย กรณศกษานกเตะสโมสรเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทยนนมวาทกรรมทคลายกน เนองจากในหนงสอพมพฉบบของประเทศไทยนนมการนาขาวจากสานกขาวตางประเทศมาแปลเปนไทยคอ The Daily Mirror คาทใชในการนาเสนอขาวของไทยจงมบางคาทถกแปลออกมาอยางตรงตว ในหนงสอพมพไทยนนไมมการใชวาทกรรทดถก เหยยดเพศ หรอกลาวหาผหญงไทย มเพยง การคดลอกขอความมาจากในคลปทเปนขาวมานาเสนอในขาวเทานน แตในขณะเดยวกนหนงสอพมพของตางประเทศมทงการใชคาวา Thai Prostitute, Prostitute, Racist Thai Orgy เปนตน คาเหลานถกนามาใชในการนาเสนอ และสามารถสรปความเหนทางวาทกรรมเกยวกบผหญงไทยในมตตาง ๆ ไดดงน 5.1.1 ผหญงไทยเปนเพยงหญงสาวทวไป (Thai Women as Just a Girl) 5.1.2 ผหญงไทยเปนสาวบานนอก (Thai Women as a Rustic Girl) 5.1.3 ผหญงไทยเปนผหญงทไมมคา (Thai Women as a Worthless Girl) 5.1.4 ผหญงไทยเปนโสเภณ (Thai Women as a Whore) 5.1.5 ผหญงไทยสาสอนไมเลอกหนา (Thai Women as a Promiscuous) ในการนาเสนอขาวจะเหนวาทกรรมทใชเรยกผหญงไทยดงน หนงสอพมพของไทยทง 3 ฉบบใชวาทกรรมทเกยวกบผหญงไทยวา “ผหญงไทย” ทงหมด 22 ครง โดยแบงเปนคาวา “สาวไทย” มากทสดอยท 32 ครง โดยแบงเปนหนงสอพมพไทยรฐ 17 ครง, หนงสอพมพเดลนวส 10 ครง และหนงสอพมพมตชน 5 ครง รองลงมาคอคาวา “ผหญงไทย” ซงใชทงหมด 22 ครง โดยหนงสอพมพ

Page 56: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

45

มตชนใชมากทสดอยท 12 ครง, หนงสอพมพไทยรฐ 6 ครง และหนงสอพมพเดลนวส 4 ครง คาวา “ผหญงขายบรการ” และ “โสเภณ” ไมพบการใชในการนาเสนอขาว สวนหนงสอพมพของตางประเทศมการใชคาวา “Thai Women” 21 ครง แบงเปนหนงสอพมพ The Daily Mirror ใชไป 14 ครง หนงสอพมพ Leicester Mercury 7 ครง รองลงมาคอคาวา “Sex Workers” อยท 19 ครง หนงสอพมพ The Daily Mirror ใชไป 11 ครง และ Leicester Mercury ใชไป 8 ครง คาวา “Thai Girls” ใชไปทงหมด 11 ครง โดยเปนหนงสอพมพของ The Daily Mirror หมดทง 11 ครง “Racist Thai Orgy” ใชไป 7 ครง แบงเปนหนงสอพมพ Leicester Mercury 4 ครง และหนงสอพมพ The Daily Mirror 3 ครง ลาดบตอมาคาวา “Prostitute” และคาวา “Local Girls” ใชไปจานวน 5 ครงเทากน มจานวนครงในการใชเทากนคอหนงสอพมพ The Daily Mirror 4 ครง หนงสอพมพ Leicester Mercury 1 ครง และลาดบสดทายคาวา “Thai Prostitute” ใชทงหมด 2 ครง หนงสอพมพ The Daily Mirror ใชไป 2 ครง นอกจากนยงมวาทกรรมอน ๆ ทใชอก เชน Women, Girls, Three Asian Girls, Local Women เปนตน หนงสอพมพฉบบของไทยกมคาทนอกเหนอจากในตารางเชนกนคอคาวา สตรไทย และยงมคาทใชนาเสนอทอยในลกษณะเดยวกนกบคาวา Racist Thai Orgy ไดแก Racist Orgy in Thailand, Orgy in Thailand, Bangkok Orgy, Racist Thai Sex Video, Racist Sex Orgy in Thailand, Racist with Thai Women และ Orgy Video Filmed in Thailand เปนตน ซงวาทกรรมทหนงสอพมพไทยใชในการนาเสนอนน เมอวเคราะหแลววาทกรรมเหลานนไมสามารถสงผลใหเกดทศนคตในแงลบตอผหญงไทยได วาทกรรมผหญงไทยทเกดขนตงแตอดตถงปจจบนนน เราจะเหนวาในสมยโบราณถงแมจะมการยกยอง ใหเกยรตในฐานะของผใหกาเนด แตในระบบของการดาเนนชวตในสงคม กฎเกณฑ จารต ประเพณทเกดขนในสงคมนนกลบเกดการแบงแยกและผหญงไมไดรบการยกยอง ใหเกยรต และเคารพ โดยใหสทธกบผชายมากกวา จนตอมาเกดการเปลยนแปลงไทยไดรบอทธพลจากทางตะวนตกเขามา ทาใหเกดเปนระบบทนนยม ผชายเปนผททางานหาเงนเพยงคนเดยวไมสามารถใชจายไดอยางเพยงพออกตอไป ผหญงจงตองเรมออกมาหางานทาเพอใหมรายไดเพยงพอตอการใชจายภายในครอบครว แตในการทางานของผหญงนนกยงถกกดข เอาเปรยบเรองความสามารถในการทางาน รวมทงการแสดงความคดเหน อทธพลทไดรบมาจากทางตะวนตกนน ทาใหเกดการเปลยนแปลง ในระบบการใชชวตในสงคมไทยอยไมนอย เชน การศกษา เศรษฐกจ การเมอง เปนตน ระบบทถกเปลยนแปลงอยางชดเจนคอ ระบบการศกษา จะพบวาในสมยกอนนนไมมการใหสตรไดรบการศกษาเลาเรยนใหมความร สตรจะไดเรยนรแคในเรองของการเปนแมบานแมเรอนเทานน แมในปจจบนความสามารถของผหญงจะเปนทยอมรบมากขนกวาในสมยกอนอยางมาก แตกยงคงมความเหลอมลาระหวางเพศใหเหนอยบาง เชน การใชคาเรยกตาง ๆ หรอแมแตในการบวชทางศาสนาพทธ

Page 57: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

46

การเชอมนในการตดสนใจทจะใหความเชอมนในการตดสนใจของผชายมากกวาผหญง หรอแมกระทงการมกฎเกณฑ เงอนไขตาง ๆ ภายในสงคมของผหญง ทาใหเกดแนวความคดตาง ๆ รวมไปถง การกอตงองคกร เพอนามาสนบสนนในการแกปญหาเกยวกบสทธของสตร มการเรยกรองสทธตาง ๆ ใหกบผหญง เพอใหเปนทยอมรบในสงคม 5.2 อภปรายผล จากผลการวจยทงหมดวาทกรรมของหนงสอพมพไทยและตางชาตทมตอผหญงไทย จากกรณศกษานกเตะเลสเตอรซตซอบรการผหญงไทยนนการนาเสนอขาวของไทยเปนการนาขาวจากสานกขาวตางประเทศมานาเสนอ สวนทางสานกขาวตางประเทศนนกใชการนาเสนอโดยใชคาเรยก ผหญงไทยหลายแบบ รวมไปถงการเอยถงอาชพของบคคลในขาว เปนการใชคาเหมารวมไมไดเฉพาะเจาะจงไปทบคคลในขาวทมเพยง 3 คน ผลการวจยทเกดขนนมความสอดคลองกบทฤษฎ การกาหนดวาระ (Agenda Setting Theory) ทกลาววาสอมวลชนเปนผกาหนดเรองทใชใน การนาเสนอขาวสารไปยงผรบสาร และสอมวลชนยงเปนผกาหนดระดบความสาคญของขาวนน ผรบสารควรคดสงใด เรองใดสาคญมาก เรองใดสาคญนอย รวมไปถงการวางกรอบความคด (Framing) ของผนาเสนอขาวทสามารถโนมนาวผรบสารใหเกดทศนคตทเปนไปในทางทผนาเสนอขาวตองการ การวางกรอบความคดทวานจดไดวาเปนการกาหนดวาระลาดบท 2 (Second Level of Agenda Setting) กวาไดโดยสอจะสรางกรอบขนมาเพอใชในการนาเสนอมมมองทมตอขาว Maher (1995) พบวา การเชอมโยงของหนงสอพมพนนจะสงผลตอมมมองของผรบสารในการมองขามปญหาทไมไดถกนาเสนอ สอดคลองกบ Tversky และ Kahneman (1981) ทไดผลการทดลองออกมาวากรอบจะมอทธพลตอการรบร การเขาใจ การจดจา จะสงผลไปสการประเมนคา และการเลอกแนวทางในการแกปญหาของผรบสาร ทงนจงสอดคลองกบงานวจยทในการนาเสนอขาวของสานกขาวตางประเทศนน จะพบวาสานกขาวตางประเทศใชคาทแทนผหญงไทยในการนาเสนอทสามารถทาใหผอานเกดทศนคตในแงลบได เชน การใชคาวา Thai Prostitute, Sex Workers เปนตน แตในขณะเดยวกนขาวของหนงสอพมพไทยทนาเสนอออกไปนนยงไมมการระบถงอาชพของผหญงทอยในขาววาทาอาชพขายบรการซงอาจผดกฎหมายได เพยงแตระบเพยงวาเปนผหญง 3 คนเทานน สรปไดวาการทสอมวลชนจะเลอกวางกรอบของขาวใหออกมาในแนวทางใดนนจะเกดจากประสบการณและความเชอของบคคลนนทจะเปนตวชนาความคดของผรบสาร ในขณะทผเขยนขาวไดนาเสนอขาวโดยผานกรอบความคดของผเขยนขาว ตวของผรบสารเองกจะตความขาวสารนนจากกรอบของผรบสารเอง หรอเรยกวา “กรอบอางอง” (Frame of Reference) จงเปนผลใหทศนคตและการรบรของ ผรบสารแตละคนจะออกมาแตกตางกน การจดวาระขาวสาร (Agenda Setting) ของสอมวลชนนาไปสการวางกรอบความคด (Framing) และสงผลตอการตความ โดยการจดวาระและการวางกรอบ

Page 58: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

47

นนมสอมวลชนเปนผทกาหนดประเดนในการนาเสนอ ดงนนสอมวลชนจงมสวนในการโนมนาวความคดของผรบสาร แตจะมากหรอนอยนนกขนอยกบกรอบอางองของตวผรบสารเอง (พระ จรโสภณ, 2531; ปรมะ สตะเวทน, 2539; อรนช กลอมด, 2550; ฟารดา เตชะวรนทรเลศ, 2548 และ Entman, 1993) นอกจากนยงพบวาผลการวจยนนสอดคลองกบแนวคดเรองสตรนยม (Feminism) ทงในระบบสงคมแบบเกาและสงคมสมยใหม ระบบสงคมแบบเกา คอ ระบบ “ชายเปนใหญ” หรอ “ปตาธปไตย” (Patriarchy) และระบบสงคมสมยใหม คอ การเปนไปตามแนวคดสตรนยมทม การเรยกรองความยตธรรม ความเทาเทยม ความเสมอภาค และการไดรบการยอมรบในสงคม เหนไดจากการนาเสนอขาวในหนงสอพมพของไทยทไดมการนาเสนอเกยวกบองคกรตาง ๆ ทพยายามออกมาปกปองสทธสตรของผหญงไทยทตกเปนขาว ซงจะเหนไดวาทางสโมสรเลสเตอรซตเองกออกมาใหขาวเกยวกบการรกษาสทธเสรภาพและคณคาของผหญง โดยใหผบรหารหญงของทางสโมสรฯ เปนผออกมาแถลงขาว เพอเปนการแสดงใหเหนถงจดยนของทางสโมสรฯเกยวกบการใหเกยรต เพศหญง (ปราณ วงษเทศ, 2544; เพญนภา คลายสงโต, 2554; บษบา จนเจรญ, 2554 และ รกศานต ววฒนสนอดม, 2555) ยงไปกวานนผลการวจยทไดยงพบอกวา วาทกรรมของผหญงทอยในหนงสอพมพนน ถกสรางขนโดยนกขาวในฐานะทเปนผสงสาร โดยทนกขาวจะมอทธพลในการโนมนาวทางความคด ดงเชนทกลาวไวในยอหนาขางตนแลวจะเหนวาผทนาเสนอขาวนนจะมอานาจในการกาหนดวาทกรรมในขาว และอานาจนนกสงผลใหผอานมทศนคตเปนไปตามทผนาเสนอกาหนดไวได โดยทวาทกรรมนนเปนสงทไมมความหมายตายตว เชนในหนงสอพมพไทยใชถอยคาทเปนกลางในการนาเสนอ สวนในหนงสอพมพของตางประเทศนนใชถอยคาในทศนคตเชงลบกบผหญงทอยในขาวโดยการ ระบวาผหญงทตกเปนขาวนนมอาชพขายบรการทางเพศ ในขณะทหนงสอพมพไทยระบวาผหญงทง 3 ในขาวนนวาเปนผหญง 3 คน สอดคลองกบแนวคดเรองวาทกรรม (Discourse Theory) ของFoucault (n.d. อางใน “ความหมายของวาทกรรม”, 2551) และงานวจยตาง ๆ ทไดใหความหมายของวาทกรรมไววา วาทกรรมทถกมนษยสรางขนนนจะมอานาจในการชนาและกาหนดความจรง ใหสงคมเชอในแบบนน เชน การเรยกการมเพศสมพนธกอนวยอนควร หรอกอนแตงงานกนวา ชงสกกอนหาม ซงถอเปนการผดจารต ประเพณของสงคมไทย แตในสงคมตะวนตกนนไมถอวา การมเพศสมพนธกอนแตงงานกนนนเปนเรองทผดจารต ประเพณในสงคม เปนตน วาทกรรมเปนสงทไมตายตว ความหมายในการวเคราะหวาทกรรมจะเกดขนแตกตางกนออกไปในแตละบคคลขนอยกบประสบการณ ภมหลง และสถานภาพทางสงคม และจากงานวจยของ วศน สทธวภากร (2552) ไดนาวาทกรรมในนวนยายมาทาการวเคราะห และใชเปนกลมตวอยาง ซงผลการวจยทไดพบวา

Page 59: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

48

นวนยายทเปนกลมตวอยางนนสะทอนใหเหนถงความคด ทศนคตของผแตง และพบวาในนวนยายนนมการเขยนโดยผแตงนวนยายองจากสงคมในแบบของปตาธปไตย หรอ ระบบชายเปนใหญ ถงแมสตรในนวนยายนนถกเขยนขนมาใหมความสามารถ และความกาวหนาทเทาเทยมกบผชาย แตในขณะเดยวกนกยงคงถกคาดหวงจากผชายใหมความประพฤตอยในจารต ประเพณ สอดคลองกบงานวจยทผวจยไดวเคราะหมาพบวา ผหญงทอยในขาวนนไดถกสงคมวางกรอบกาหนดเอาไวแลว ดงเชนในขาวของตางประเทศทไดวางกรอบของผหญงทประพฤตตนแบบในขาววาเปนผหญงทมอาชพขายบรการทางเพศ แตผชายทอยขาวนนถกสงคมมองแคเปนผทประพฤตตนไมเหมาะสมเพยงเทานน ซงทาใหเหนวาวาทกรรมทเกดขนนเปนการตอกยาระบบชายเปนใหญตามแนวคดของสทธสตร (Feminism) ผลทไดจากงานวจยเรอง “การวเคราะหวาทกรรมผหญงไทยในหนงสอพมพ กรณศกษานกเตะเลสเตอรซต ซอบรการผหญงไทย” พบวา วาทกรรมทเกยวกบผหญงไทยทเกดขนจากกลมตวอยางนนสามารถแบงไดเปนความหมายมตตาง ๆ ได 5 มต ดงน 5.2.1 ผหญงไทยเปนเพยงหญงสาวทวไป (Thai Women as Just a Girl) 5.2.2 ผหญงไทยเปนสาวบานนอก (Thai Women as a Rustic Girl) 5.2.3 ผหญงไทยเปนผหญงทไมมคา (Thai Women as a Worthless Girl) 5.2.4 ผหญงไทยเปนโสเภณ (Thai Women as a Whore) 5.2.5 ผหญงไทยสาสอนไมเลอกหนา (Thai Women as a Promiscuous) ความหมายทง 5 มตทไดมานนเรยงตามลาดบความรนแรงจากนอยไปหามาก มตทง 5 นสะทอนใหเหนวาแนวคดของสตรนยมยงคงมใหเหนอยในปจจบน และตองไดรบการพฒนาขนไปอก เนองดวยอานาจในการกาหนดวาทกรรมนนจะเปนจรงตามทสงคมเปนผกาหนด ตรงกบความหมายทางวาทกรรมของฟโกต ผหญงยงคงถกกาหนดใหเปนไปตามทสงคมตองการ ยงคงมความเหลอมลาทางเพศ ความสามารถ และการยอมรบในตวของผหญงอย แมวาในปจจบนจะมการยอมรบมากขนแตกยงไมเสมอภาค เทาเทยม มเชนนนมลนธตาง ๆ เพอสตรกคงจะไมจาเปนอกตอไป (วไลวรรณ ซงปรดา, 2551; จงกลณ โตสกลวงศ, 2542; วาล ขนธวาร, 2547 และ Christie, 2012) นอกจากนปญหานาวจยเรองวาทกรรมของผหญงไทยจากอดตถงปจจบน ผลการศกษาพบวา ถงแมในปจจบนผหญงไทยจะไดรบการยกยองมากกวาในสมยกอนแตกยงมการแบงเพศ และ ชนชน ใหไดพบเหน ผชายจะไดรบการยกยองใหเกยรตมากกวาผหญงทงในเรองของเศรษฐกจ สงคม ประเพณ ศาสนา ถงแมวาเพศหญงจะไดรบการยกยองในฐานะของผใหกาเนดกตาม เชน แมนา แมธรณ เปนตน ผชายกยงรบการยอมรบจากสงคมมากกวา จากในกลมตวอยางจะมองคกรตาง ๆ ทออกมาปกปองผหญงทง 3 คนทอยในขาว เพอไมใหถกกลาวหาจากสงคม สอดคลองกบทฤษฎ การกาหนดวาระเกยวกบการนาเสนอขาวสาร กลาวคอผนาเสนอขาวจะสามารถโนมนาวความคด ทศนคตผานการวางกรอบความคดใหกบผรบสารได โดยการเขยนขาวสรางทศนคตในการวเคราะห

Page 60: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

49

ขาวทเกดขนได โดยผรบสารจะตความจากกรอบอางองทผรบสารมอย โดยทตงแตอดตจนถงปจจบนผรบสารจะใชการอานขาวเพอเปนการเปดรบการรบรความเปนไปของสงคม บานเมอง และทวโลก ดงนนผทนาเสนอขาวจงเปนผทคดกรองความสาคญของขาวใหกบผรบสาร โดยตอมาสอมวลชนมบทบาททสาคญมากขน ประกอบกบการทสตรไดรบการยอมรบในสงคมมากขน การเรยกรองสทธสตรตาง ๆ จงตองอาศยการนาเสนอของสอมวลชน เพอกระจายขาวสาร จะเหนไดจากการนาเสนอขาวในหนงสอพมพทเปนกรณศกษา จะพบวามกลมสทธสตรตาง ๆ ออกมาใชพนทสอในการนาเสนอความคด ทศนคต เพอปกปองสทธของสตรทตกเปนขาว ซงนาพาไปถงเรองภาพลกษณของประเทศ หรอแมแตการแกไขสถานการณทเกดขนของสโมสรเลสเตอรซต ทไดใหผบรหารหญงเปนผออกมาแถลงขาว เพอชใหเหนวาสโมสรเลสเตอรซตนนไมไดละเลย หรอ มองขาม แตแตยงยอมรบความสามารถของผหญงอยางเทาเทยมกบผชาย ในการใชพนทสอนาเสนอความคดเหนสงตาง ๆ เหลาน กเพอตองการประกาศใหผรบสารทกคนไดรบรความคดเหน ทศนคตของตนใหไดรบการยอมรบจากสงคมทงในและตางประเทศ การทกลมสตรไดออกมาเรยกรองใหยกเลก หรอลมลางระบบชายเปนใหญ กเพอใหสงคมยอมรบในความสามารถของผหญงอยางเทาเทยม ระบบชายเปนใหญนเกดขนมาในสงคมเปนการกาหนดวาผหญงนนดอยกวา และผทเปนคนกาหนดวาทกรรมนขนคอผชาย เมอนานเขาวาทกรรมทวากกลายเปนความจรงในสงคมทวาผหญงตองมความประพฤตแบบใด เปนอยางไร จนกลายเปนกรอบความคดของคนในสงคมวา ผหญงทด ทอยในกรอบ คอผหญงทประพฤตตวถกตองตามระเบยบของสงคม การกาหนดวาทกรรมใหกลายเปนความจรงในสงคมนน ฟโกตคอ การใชวาทกรรมมาเปนอานาจในการกาหนดความจรงในสงคม โดยจะเหนไดจากงานเขยนทตอกยาในระบบชายเปนใหญจากงานวจยของ วศน สทธวภากร (2552) ทแสดงถงความเหลอมลาระหวางเพศในนวนยาย ถงแมในปจจบนสทธสตรจะไดรบการยอมรบและพฒนาใหความเหลอมลานมชองวางลดนอยลง แตกยงไมหมดไปอยางแทจรง ยงคงมการเรยกรองเพอสทธและเสรภาพใหเหนอยบางตามสอทมการนาเสนอออกมา ดงเชนในกรณศกษาทกลมสทธสตรออกมาเรยกรอง ปกปองสทธของสตรทตกเปนขาว โดยไมมการเปดเผยหนาตาของผหญงทตกเปนขาว เปนตน (อรนช กลอมด, 2550; ฟารดา เตชะวรนทรเลศ, 2548; Maher, 1995; ปราณ วงษเทศ, 2544; เพญนภา คลายสงโต, 2554; บษบรรณ จนเจรญ, 2554 และรกศานต ววฒนสนอดม, 2555; วไลวรรณ ซงปรดา, 2551; วาล ขนธวาร, 2547; Entman, 1993 และ Christie, 2012)

Page 61: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

50

5.3 ขอเสนอแนะ จากงานวจยทผวจยไดศกษามาเปนเพยงการยกกรณศกษามาเพยงกรณเดยวเทานน และ มกลมตวอยางหนงสอพมพของไทย 3 ฉบบ หนงสอพมพตางประเทศ 2 ฉบบ ผวจยจงเหนวา หากมโอกาสทงานวจยฉบบนจะไดรบการศกษา หรอ พฒนาตอไป ควรเพมกรณศกษาใหมาก และหลากหลายขน เพมจานวนกลมตวอยางทใชวเคราะหศกษา เพอใหเกดความครอบคลม ในการวเคราะห รวมไปถงนาผลวเคราะหทไดไปศกษาในดานอน ๆ เชน การแกปญหาทเกดจาก ความเชอ ทศนคตผด ๆ ทมตอผหญงไทย ทอาจสงผลถงภาพลกษณของประเทศ ผลกดนให มการพฒนาดานสทธสตรมากขน ตวอยางเชน การนาเสนอผหญงไทยทแตงงานกบชายชาวตางชาตมานาเสนอถงวถชวต ความเปนอย รวมไปถงชวตครอบครวในตางแดน หรอ การนาเสนอชวต และความสามารถของผหญงไทย ทสามารถใชชวต ทางาน สรางชอเสยงใหสากลเปนทรจก เชน นกกฬา ในรปแบบสารคดทเปนสากล เพอเปนการสอใหเหนถงภาพลกษณของผหญงไทยทมความสามารถ และศกดศร มากกวาการไปหวงพงพาผอนแตเพยงฝายเดยว เปนตน

Page 62: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

51

บรรณานกรม

กาญจนา แกวเทพ. (2547). การสอสารกบการพฒนา. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. กตพฒน นนทปทมดลย. (2538). นโยบายสงคมและสวสดการสงคม. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยธรรมศาสตร. กองทนพฒนาบทบาทสตร. (ม.ป.ป.). ความเปนมา. สบคนจาก https://www.womenfund.in.th/. ความหมายของวาทกรรม. (2551). สบคนจาก http://www.oknation.net/blog/discourse/

2008/07/05/entry-6. จารณ วงศละคร. (2559). วาทกรรมบญในวรรณกรรมอสาน. [รปแบบอเลกทรอนกส]. มนษยศาสตร

สาร, 1(17), 49. จตระพ บวผน. (2554). การวเคราะหการจดการและเนอหาของการน าเสนอขาวภยพบตทาง

ธรรมชาตของหนงสอพมพรายวนภาษาไทย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

จรต ตงศภทย. (2526). สทธสตร ปลดปลอยสตรเพศ หรอเปนหนงในบรรดาเฟมนสต. สตรทศน, 1(1), 6.

จงกลณ โตสกลวงศ. (2542). การวเคราะหวาทกรรมการใหความหมายสอสงพมพลามกของ 9 สถาบนในสงคมไทย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

แฉคลปฉาวโฉ 3 นกเตะ'เลสเตอร' หมนสาวไทยจใหลงทณฑ. (2558, 1 มถนายน). เดลนวส, หนา 1. นธ เอยวศรวงศ. (2558, 28 พฤษภาคม). ความเปนไทยไรเพศ(2). มตชน สดสปดาห, หนา 30. บษบรรณ จนเจรญ. (2554). การตอสทางวาทกรรมของโสเภณหญงไทยจากสอกระแสหลกสเวลด

ไวด เวบ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ปฏบตการและวธวทยาทางสงคมของฟโก. (2552). สบคนจาก http://www.oknation.net/

blog/ma-sd52/2009/08/11/entry-1. ประวต เลสเตอร ซต. (2559). สบคนจาก http://www.lcfcthai.com/about-leicestercity/. ปรมะ สตะเวทน. (2539). การสอสารมวลชน: กระบวนการและทฤษฎ. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. ปราน วงษเทศ. (2544). เพศและวฒนธรรม (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: เรอนแกวการพมพ. พษคลปฉาว! แขงจงจอกถกแฉ มวเซกซกบสาวไทย. (2558, 31 พฤษภาคม). ไทยรฐ. สบคนจาก

http://www.thairath.co.th/content/502211. พระ จรโสภณ. (2531). เอกสารสอนชดวชาความรเบองตนเกยวกบสอสงพมพ หนวยท 3. นนทบร:

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

Page 63: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

52

เพญนภา คลายสงหโต. (2554). โครงสรางพาดหวขาวอาชญากรรมในหนงสอพมพไทย: ภาพสะทอนอดมการณทางเพศสภาพในสงคมไทย. [รปแบบอเลกทรอนกส]. วารสารภาษา

และวฒนธรรม, 30(2), 67-82. พงศธร คาบอเศรา. (2555). กลยทธการจดการองคการ บรษท มตชน จ ากด. สบคนจาก

https://www.slideshare.net/pongsa/ss-15444395. ฟารดา เตชะวรนทรเลศ. (2548). ความสมพนธระหวางความรเทาทนสอกบการไดรบอทธพลดานการ

ก าหนดความส าคญแกวาระขาวสารและการเลอกกรอบในการตความขาวสาร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภรชญา วระสโข. (2554). “วาทกรรม” ค านยมรวมสมยของ Foucault. สบคนจาก https://www.gotoknow.org/posts/469291.

ภรณ ดวงฉา. (2548). พฤตกรรมในการซอหนงสอพมพรายวนของผบรโภคในอ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม. การคนควาอสระปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช บณฑตศกษา. (2548). ปรชญานเทศศาสตรและทฤษฎการสอสารหนวยท 1-7. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

มลนธปวณาหงสกลเพอเดกและสตร. (2560). สบคนจาก http://www.pavenafoundation.or.th/. มลนธผหญง. (2552). ความเปนมา. สบคนจาก http://womenthai.org/. มลนธเพอนหญง. (ม.ป.ป.). มลนธเพอนหญง. สบคนจาก http://thaigiving.org/organization/ detail/345/info. แมลกจนทร. (2557). ไทยรฐทว. สบคนจาก http://www.thairath.co.th/content/416803. เมยฝรง คานยมผหญงอสาน. (ม.ป.ป.). สบคนจาก http://www.prthai.com/articledetail. asp?kid=1479. เยนจตร ถนขาม. (ม.ป.ป.). สตรนยม (Feminism). สบคนจาก https://www.gotoknow.org/ posts/357827. รกศานต ววฒนสนอดม. (2555). ภาพยนตร ศลปะ สตรนยมในสายตาชาย. วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. รตนา บญมธยะ. (2548). เมยฝรง: ความสมพนธของผหญงไทยกบผชายตางชาต. สบคนจาก

http://www.apsw-thailand.org/about-apsw-th.html. วศน สทธวภากร. (2552). วาทกรรมของมเชล ฟโกต ตอสถานภาพและบทบาทสตรไทยตามท

น าเสนอในนวนยายของ คณหญงวมล ศรไพบลย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

Page 64: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

53

วนเพญ อพตน. (ม.ป.ป.). วาระผหญงกบสอ: ถงเวลาขบเคลอนกตกาสากลอยางจรงจงและจรงใจ. สบคนจาก http://www.prd.go.th/ewt_dl_link.php?nid=77668.

วารณ ภรสนสทธ. (2545). สตรนยม: ขบวนการและแนวคดทางสงคมแหงศตวรรษท 20. กรงเทพฯ: โครงการจดพมพคบไฟ.

วาล ขนธวาร. (2547). วาทกรรมผหญงไทยกบความแปรเปลยน. มนษยศาสตร สงคมศาสตร, 1(2), 24-40.

วลาสน พพธกล. (ม.ป.ป.). วาทกรรมเรองเพศในหนงสอพมพ. สบคนจาก http://www.tja.or.th/ old/speak.doc&ved=0ahUKEwiDrrCZ1ZDTAhUENo8KHVEyAAIQFggbMAA&usg=A

FQjCNGWFLtye8KIRDZmpCKoAmdafVJIWQ&sig2=g2qBsBkHMlIrcIAKBgC0Qg. วไลวรรณ ซงปรดา. (2551). วาทกรรมของหนงสอพมพไทยในสงครามอรก 2003. วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ศภกร อรรคนนท. (2557 ก, 2 ตลาคม). สจนไดดไมเคยลมพนอง. คม ชด ลก, หนา 9. ศภกร อรรคนนท. (2557 ข, 31 กรกฎาคม). ศรทธาสราง ‘ปาฏหารย’ แหงรก. คม ชด ลก, หนา 9. สภาสตรแหงชาตในพระบรมราชนปถมภ. (2558). ประวตความเปนมา. สบคนจาก

http://www.thaiwomen.or.th/th/home. สมาคมสงเสรมสถานภาพสตร. (2554). สมาคมสงเสรมสถานภาพสตร. สบคนจาก

http://www.apsw-thailand.org/about-apsw-th.html. สาธดา ตระกลโชคเสถยร. (2553). การวเคราะหวาทกรรมในขาวอาชญากรรมและการถอดรหสขาว

อาชญากรรมโดยอาชญากร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สจตต วงษเทศ. (2558, 5 มถนายน). สยามประเทศไทย. มตชน, หนา 18. สปรด สวรรณบรณ. (ม.ป.ป.). การใชภาษาสอสารในหนงสอพมพ นตยสารและวารสาร. สบคนจาก

http://www.ipesp.ac.th/learning/thai/chapter8-1.html. สภาภรณ งามวน. (2548). พลวตภาพเหมารวมของผหญงไทยทแตงงานกบชาวตางชาต. วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. สภาษตสอนหญง. (ม.ป.ป.). สบคนจาก https://sites.google.com/site/suphasitlady/thi-ma-

khxng-re อนงควรรณ เทพสทน. (2545). ทศนคตของสมาชกสภาผแทนราษฎรตอแนวคดสตรนยม.

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. อรนช กลอมด. (2550). กระบวนการสรางกระแสนยมในการเลนกฬาเทนนสอาชพของสอ

หนงสอพมพในป 2546: กรณศกษา วาทกรรมภราดรฟเวอร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ.

Page 65: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

54

อรณรตน ชนวรณ. (2553). สอประชาสมพนธ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. United Nations in Thailand. (2560). UN Women. สบคนจาก http://www.un.or.th/. 3 ฉาวไมรอด'เลสเตอร' ไลแลว คลปเซกซหมเหยยดสาวไทยแตไมใหความเหน. (2558, 19 มถนายน).

มตชน, หนา 15. Berlo, D. K. (1960). The process of communication. NY: Holt, Rinehart and Winston. Dominelli, L., & McLeod, E. (1989). Feminist social work. London: MacMillan. De Fleur, M. L. (1966). Theories of social change. New York: Van Newstand Reinhold. Entman, R. M. (1993). Framing: Toward clarification of a fractured paradigm. Journal of

Communication, 43(4), 51-58. Framing theory. (n.d.). Retrieved from http://masscommtheory.com/theory-overviews /framing-theory/. Goffman, E. (1981). Erving goffman froms of talk. PA: Pennsylvania University. Karlberg, M. (2012). The encyclopedia of peace psychology. N.P.: Blackwell. Leicester Mercury tops ABC league. (2016). Retrieved from

http://www.holdthefrontpage.co.uk/2016/news/cuts-hit-regional-daily-newspaper-tops-abc-league/.

Maher, T. M. (1995). Media framing and public perception of environmental causality. Southwestern Mass Communication Journal, 12(1), 61-73.

McCombs, M. E., & Shaw, D. L. (1972). The agenda-setting function of mass media. Public Opinion Quarterly, 36(Summer), 176-187.

McCombs, M. E., Shaw, D. L., & Weaver, D. (1997). Communication and democracy: Exploring the intellectual frontiers in agenda-setting theory. Mahwah, NJ: Erlbaum.

Monthly reach of national newspapers. (2016). Retrieved from http://www.statista.com/statistics/246077/reach-of-selected-national-newspapers-in-the-uk/.

Premier League stars' racist orgy shame caught on camera during Thailand end of season tour. (2015, May 30). The daily mirror. Retrieved from http://www.mirror.co.uk/sport/football/news/leicester-city-racist-orgy-video-5794654.

Page 66: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

55

Schramm, W. (1954). How communication works. In W. Schramm (Ed.), The process and effects of mass communication (pp. 3–10). Urbana, IL: University of Illinois Press.

There are two main types of newspapers. (n.d.). Retrieved from http://www.aboutenglish.it/englishpress/ukpressnow2.htm.

Tversky, A., & Kahneman, D. (1981). The framing of decisions and the psychology of choice. Science, 211(4481), 453-458.

UK newspaper guide. (n.d.). Retrieved from http://www.thepaperboy.com/uk/ uk-newspaper-guide.cfm. UN Women. (2017). UN women. Retrieved from http://www.unwomen.org/en. Westley, B., & Malcolm, S. M. (1957). A conceptual model for communication

research. Journal Quarterly Winter, 31-35.

Page 67: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·

56

ประวตผเขยน ชอ นามสกล รฐกาญจน จวแจมใส อเมล [email protected] ประวตการศกษา ปรญญาตร คณะนเทศศาสตร ภาควชาวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศน มหาวทยาลยกรงเทพ

Page 68: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·
Page 69: การวิเคราะห์วาทกรรมผู้หญิงไทยในหนังสือพิมพ์ กรณีศึกษา นัก ...dspace.bu.ac.th/bitstream/123456789/2735/1/rattakarn_chua.pdf ·