รายงานการศึกษาเพื่อพิจารณา...

รายงานการ ศกษาความเปนไปได

ในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

สำานกวชาศลปศาสตร

2

มหาวทยาลยวลยลกษณมกราคม 2554

3

สารบญ

บทสรปสำาหรบผบรหาร 3

บทท 1ความเปนมาของการศกษาความเปนไปไดในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ 1. ความเปนมาของการศกษาเพอพจารณาเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ ณ มหาวทยาลยวลยลกษณ62. เปาหมายและภารกจของการเปดหลกสตรฯ 83. วตถประสงคของการศกษาเพอพจารณาเปดหลกสตรฯ 84. รายชอคณะกรรมการการศกษาความเปนไปไดในการเปดหลกสตรฯ 9

บทท 2 ความสำาคญขององคความรสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

ตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศ และความตองการในการศกษา

สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการของประเทศ1. ยทธศาสตรการพฒนาประเทศกกบองคความรด านเอเชยศกษาบรณาการ 102. สถานภาพองคความรดานเอเชยศกษาของไทย 233. หลกสตรระดบบณฑตศกษา/สถาบนการศกษาดานเอเชยศกษา 274. การสำารวจความตองการของผเรยนในการศกษาดานเอเชยศกษา 27

4

บทท 3 ความตองการ โอกาส ความพรอมและขอจำากดของมหาวทยาลยวลยลกษณในการ เปดหลกสตรฯ

1. โอกาสของการเปนผนำาทางวชาการดานเอเชยศกษาบรณาการ1.1) ดานการสรางและพฒนาบคลากร

321.2) ดานการสรางโอกาสและทางเลอกในการศกษา

321.3) ดานการสรางองคความรใหม

321.4) ดานการใหบรการวชาการ

321.5) ดานการเปนผนำาทางวชาการดานเอเชยศกษาของ

สถาบนอดมศกษาในระดบภมภาคและระดบประเทศ 331.6) ดานการประสานความรวมมอกบหนวยงานภาครฐภาค

เอกชน ภาคชมชน รวมทงมหาวทยาลยในตางประเทศ 33

1.7) ดานการสงเสรมการใชทรพยากรมหาวทยาลยอยางมประสทธภาพ 33

2. ความพรอมของมหาวทยาลยวลยลกษณในการเปดหลกสตรฯ34

3. สรปการวเคราะหความคมคาทางการเงนเชงธรกจ 36บทท 4 การพจารณาโครงสรางหลกสตรและแนวทางในการ

บรหารวชาการ/หลกสตรฯ1. เกณฑในการพจารณารปแบบของหลกสตร 392. โครงรางรปแบบหลกสตรฯ 403. การเปดรบนกศกษา 41

ภาคผนวก42

6

บทสรปผบรหารบทสรปผบรหารรายงานการศกษาเพอพจารณาเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ มหาวทยาลยวลยลกษณ

บทบาทและความสำาคญของสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ คอ การศกษาวจยแบบสห

วทยาการ (Interdisciplinary) โดยม เอเชย เปนหนวยของการ“ ”วเคราะหและการคนควาวจยทครอบคลมในทกมต ตงแตระบบคด ปรชญา อารยธรรม ประวตศาสตร เศรษฐกจ การเมอง สงคม วฒนธรรม ชาตพนธ ศาสนา ภาษา และสงแวดลอม ฯลฯ ใชวธวทยาและแนวทางการศกษาจากศาสตรตางๆ โดยเฉพาะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ดวยการเปดใหมการบรณาการศาสตรตางๆ เขาดวยกนเพอใชในการตอบคำาถามวจยและสรางองคความรเกยวกบเอเชยทมตองจำากดการวจยอยภายใตศาสตรแขนงเดยว โดยเอเชยเปนภมภาคซงเปนทจบตาของโลกในปจจบน เปนทวปทมขนาดใหญทสด มประชากรรวมกนมากทสด และมความหลากหลายทงทางธรรมชาตและวฒนธรรม ซงในอนาคตอนใกลคาดการณวาจะทรงอทธพลทางเศรษฐกจ โดยมจนและอนเดยประเทศทกำาลงเจรญเตบโตขนมาเปนมหาอำานาจทางเศรษฐกจเทยบเทากบสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรป

ความตองการของประเทศและความจำาเปนของมหาวทยาลยวลยลกษณในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาบรณาการ

การเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาบรณาการ เปนการตอบรบกบการเปลยนแปลงของเศรษฐกจและการเงนโลก และเกดการเชอมโยงกนระหวางเศรษฐกจไทยและเศรษฐกจของเอเชย การสรางนกวจยขนสงทเชยวชาญในสาขาเอเชยศกษา ตอบสนองยทธศาสตรการพฒนาคณภาพคนและสงคมไทยสสงคมแหงภมปญญาและการเรยนร ทบรรจอยในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ท

7

ตองการใหสงคมไทยความเทาทนการเปลยนแปลงของโลกทจะมการเคลอนยายอยางเสรของคน องคความร เทคโนโลย เงนทน สนคาและบรการ ดวยการมความรทจะกลายเปนภมคมกนตอการเปลยนแปลงตางๆ ไดอยางรเทาทน อนเปนความรทจะทำาใหประเทศไทยมศกดศรและเปนผนำาในการรวมกนเปนประชาคมอาเซยน ใน พ.ศ. 2558 หรอแนวโนมทจะไปสการสรางประชาคมเอเชยตะวนออกในอนาคตอนใกล หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ จะเปนโอกาสททำาใหมหาวทยาลยลกษณเปนผนำาทางวชาการในการสรางและพฒนาบคลากรทจะมศกยภาพการวจยขนสงดานเอเชยศกษา อนเปนทางเลอกทางการศกษาทยงไมมหลกสตรในลกษณะนมากอน และทำาใหมหาวทยาลยวลยลกษณสามารถตอบสนองความตองการการการใหบรการวชาการแกสงคมในทองถนภาคใตหรอของประเทศไทย รวมทงของประชาคมอาเซยนไดในอนาคต

ลกษณะการดำาเนนการของหลกสตรทสำาคญและคณลกษณะเดนของบณฑต

หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ เปนหลกสตรทสรางนกวจยขนสง ทสามารถสรางองคความรดานเอเชยในมตตางๆ ไดอยางลกซง จากการบรณาการศาสตรตางๆ เพอใชในทำาวจย และเปนผเชยวชาญในดานเอเชยศกษา ซงยงไมมหลกสตรระดบดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาในประเทศไทย การเปดหลกสตรน จงเปนกาวทสำาคญของเอเชยศกษาในประเทศไทย ทจะผลตนกวจยขนสงเพอตอบสนองตอความตองการของประเทศ ทกาวเขาสยคทเอเชยจะกลายเปนภมภาคทมบทบาทสำาคญทงในทางการเมองและเศรษฐกจ ทงนดษฎบณฑตในสาขาเอเชยศกษาบรณาการ สามารถประกอบวชาชพไดหลากหลาย เปนผทมความสามารถในการทำาวจยขนสงและสรางองคความรใหมในดานเอเชยศกษา ทงนอาจจะสามารถจำาแนก กลมอาชพทสามารถจะทำาไดดงน

8

กลมอาชพในดานวชาการและการศกษาวจย ลกษณะงานของกลมอาชพนดงเชน นกวจย นกวางแผนในเชงนโยบาย ทปรกษาผเชยวชาญเฉพาะดาน นกวชาการ ครอาจารย ฯลฯ

กลมอาชพในดานสอและนกเขยน เชน นกขาว นกเขยนสารคด บรรณาธการขาว ฯลฯ

กลมอาชพในองคกรราชการ ทงในสถาบนการศกษาระดบตางๆ หนวยงานองคกรของรฐทเกยวของกบการตางประเทศ การทองเทยว กระทรวงการตางประเทศ สถานทตและสถานกงสล หนวยงานทางดานความมนคง ฯลฯ

กลมอาชพในองคกรธรกจทเกยวของ ดงเชน บรรษทขามชาต ธรกจการทองเทยวโรงแรม ธรกจทเกยวของกบประเทศในเอเชย ฯลฯ

กลมอาชพในองคกรระหวางประเทศ เชน เจาหนาทในสงกดสหประชาชาต องคการการศกษาและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (ยเนสโก) องคกรความรวมมอระหวางประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (อาเซยน) องคกรพฒนาเอกชนตางๆ (NGOs) มลนธเอเซย ฯลฯ

9

บทท บทท 11ความเปนมาของการศกษาความเปนไปไดความเปนมาของการศกษาความเปนไปได

ในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาบรณาการในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาบรณาการ_______________________________

1. ความเปนมาของการศกษาเพอพจารณาเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ ณ มหาวทยาลยวลยลกษณ

เอเชยศกษาบรณาการ คอ การศกษาวจยแบบสหวทยาการ (Interdisciplinary) โดยม เอเชย เปนหนวยของการวเคราะหและ“ ”การคนควาวจยทครอบคลมในทกมต ตงแตระบบคด ปรชญา อารยธรรม ประวตศาสตร เศรษฐกจ การเมอง สงคม วฒนธรรม ชาตพนธ ศาสนา ภาษา และสงแวดลอม ฯลฯ โดยคำาวา เอเชย ใน“ ”หลกสตรนมงหมายถงองคาพยพทางวฒนธรรม (Cultural Entity) ครอบคลมอาณาบรเวณกวางขวางจากดนแดนแหงอาทตยอทยในเอเชยตะวนออกไปจรดทะเลแดงและลมแมนำาไนลในเอเชยตะวนตก หรอจากบรเวณทงหญาสะเตปสในทางตอนใตของสหภาพโซเวยตเดมลงไปจรดดนแดนในบรเวณหมเกาะอนโดนเซยและฟลปปนส ทงนครอบคลมพนททางตอนใตและตะวนตกเฉยงใตของประเทศจนทเรยกกนวา ปรมณฑล“ไทย-ยนนาน ” (The Thai-Yunan Periphery) ดวย แหลงอารยธรรมนเคยเปนแหลงอารยธรรมโลกมาตงแตยคโบราณจนถงปจจบน โดยเฉพาะการเปนแหลงกำาเนดของศาสนาหลกในโลกยคปจจบนเกอบทกศาสนา พฒนาการอนยาวนานของอารยธรรมทำาใหผคนและสงคมในดนแดนเหลานมการปะทะสงสนทนทางวฒนธรรมและมการบมเพาะลกษณะรวมกนบางอยาง จนกลายเปนอตลกษณทางอารยธรรมทเรยกกนวาอารยธรรมเอเชย (Asian Civilizations)

ในขณะทระบบโลกในยคโลกาภวตนกำาลงบรณาการเขาดวยกนในทกมต พฒนาการทางเศรษฐกจในชวง 3 ทศวรรษทผานมาของอภมหาอำานาจทางวฒนธรรมในเอเชยอยางประเทศจนกบอนเดยหลง

10

จากทตกอยในภาวะถดถอยทางเศรษฐกจมากกวาหนงศตวรรษครง ทำาใหศนยกลางของระบบเศรษฐกจโลกไดเคลอนยายมาสเอเชย ภมภาคเอเชยจงกลายเปนภมภาคทมความสำาคญอยางยงยวดในภมศาสตรการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศของโลก การกำาหนดยทธศาสตรของประเทศไทยใหสอดคลองตอการเปลยนแปลงทางภมศาสตรการเมองโลกดงกลาวจงเปนสงสำาคญอยางยงตออนาคตของประเทศไทย เพราะการคาและการลงทนของประเทศไทยตองผกพนกบภมภาคเอเชยมากยงขนตลอดเวลา ทงในระดบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ภมภาคเอเชยตะวนออกอยางประเทศญปน จน เกาหล และ เอเชยตะวนตก หรอตะวนออกกลาง ขอตกลงทางเศรษฐกจของ“ ”

ประเทศไทยในกรอบเศรษฐกจทสมพนธรอยรดกบภมภาคเอเชยจงปรากฏขนเปนจำานวนมากในชวงระยะเวลา 2 ทศวรรษทผานมา เชน เขตการคาเสรอาเซยน (AFTA), ความรวมมอในเขตการคาเสรอาเซยนกบจน อนเดยและดนแดนอนๆ (AFTA with China, India and the rest), เขตการคาเสรเอเชยตะวนออก (East Asian Free Trade), เขตการคาเสรอาเซยนกบจน (ASEAN-China Free Trade Area) และเขตความรวมมอในลมนำาโขง (Greater Mekong Subregion) ตลอดจนองคกรระหวางประเทศในระดบภมภาคจำานวนมากกกำาลงเดนหนาสการผนวกประเทศไทยเขากบภมภาคเอเชยอยางแนนแฟนมากขนทกขณะ เชน สมาคมอาเซยน, อาเซยน+3 (ASEAN + 3), อาเซยน+6 (ASEAN + 6) ฟอรมภมภาคอาเซยน (ASEAN Regional Forum) หรอขอเสนอใหมการจดตงประชาคมเศรษฐกจเอเชยตะวนออก (East Asian Economic Community) จงกลาวไดวา ภมภาคเอเชยไมไดเปนแคพนทยทธศาสตรสำาคญในการกำาหนดทศทางของเศรษฐกจและการเมองโลกในยคหลงสมยใหม แตคอหนสวนสำาคญทงในทางเศรษฐกจและยทธศาสตรความมนคงของประเทศไทยมาตงแตอดตจนถงปจจบนและมแนวโนมวาจะสำาคญยงขนตอไปในอนาคต ตลอดจนถงแนวโนมของความสมพนธทางสงคมและ

11

วฒนธรรม ดงจะเหนไดวาวฒนธรรมรวมสมยของไทยจำานวนมากคอการหยบยมหรอนำาเขาจากภมภาคเอเชยอยางเกาหล จน ญปน หรอ ตลอดจนการเคลอนยายของผคนจำานวนมหาศาลภายในภมภาคเอเชยทงเพอแสวงหางานทำา เพอการทองเทยวหรอเพอการศกษา

ในอดตทผานมา แมสงคมไทยจะเคยมจารตอนยาวนานของการสงสมองคความรและการผลตความรเกยวกบภมภาคเอเชย แตการเปลยนแปลงทงในทางการเมองระหวางประเทศและการพฒนาดานอารยธรรมในครสตศตวรรษท 19 ทำาใหศนยกลางและการผลตความรไดเคลอนยายไปยงโลกตะวนตก จนทำาใหความรและสถาบนในการผลตความรเกยวกบเอเชยศกษาทสงคมไทยมอยในปจจบนโดยสวนใหญตองพงพงโลกตะวนตก การศกษาวจยเกยวกบภมภาคเอเชยภายใตบรบทเชนนลวนเปนโจทย วธคด มมมอง และทฤษฎของนกคด/สงคมตะวนตก โดยทสงคมไทยไมไดมสวนรวมอยางมนยสำาคญในกระบวนการผลตความรดงกลาว โดยเฉพาะความรทเกยวกบพฒนาการทางเศรษฐกจ ยทธศาสตรความมนคงของประเทศ ตลอดจนปญหาทผกพนชะตากรรมของผคนในภมภาคน ในฐานะทสงคมไทยมสวนไดสวนเสยอยางสำาคญตอภาวะความเปนไปในภมภาคเอเชยและตอการกำาหนดยทธศาสตรของประเทศในบรบทของภมศาสตรการเมองและเศรษฐกจโลก การผลตความรและงานคนควาวจยเกยวกบภมภาคเอเชยใหเปนระบบจงเปนเรองสำาคญเรงดวนในนโยบายดานการศกษาของประเทศ เพอรองรบความตองการและความเขาใจของสงคมไทย อกทงเพอใหสงคมไทยมบทบาทนำาดานความคดและการกำาหนดยทธศาสตรของประเทศและภมภาคในกระแสการเปลยนแปลงระดบโลก

ดวยความตระหนกถงความสำาคญของยทธศาสตรดงกลาว ตลอดจนการมทตงทางยทธศาสตรอยในรอยตอระหวางภาคพนทวปและภาคพนสมทรของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต อนทำาใหเหมาะแกการทำาความเขาใจภมภาคเอเชยไดอยางรอบดาน มหาวทยาลยวลยลกษณจงไดจดตงโครงการภมภาคศกษา (Regional Studies) ขนเมอ

12

พ.ศ.2541 เพอเปนศนยขอมลและการวจยดานภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต จนกระทงนำาไปสการเปดหลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาภมภาคศกษา (เอเชยตะวนออกเฉยงใต) ในระดบปรญญาตรขนเมอ พ.ศ.2546 และการเปดหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษาขนเมอ พ.ศ.2552 นอกจากน ยงไดพฒนาหลกสตรระดบบณฑตศกษาดานวฒนธรรมศกษาขนใน พ.ศ.2543 ทเนนการวจยเกยวกบสงคมและวฒนธรรมไทยอยางเขมขนเพอใหเหนพลวตและการเปลยนแปลงของสงคมไทยรวมสมยในบรบทของการเปลยนแปลงอนเกดจากกระแสโลกาภวตนอนแสดงถงการเชอมโยงอยางแนนแฟนระหวางสงคมไทยกบภมภาคเอเชย และยงไดพฒนาหลกสตรระดบปรญญาตรดานภาษาจนขนเพอตอบสนองความเปลยนแปลงดงกลาวในระดบภมภาคเอเชย จนสามารถเปดสอนหลกสตรศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาจน ขนเปนผลสำาเรจใน พ.ศ.2547

ดงนนเพอใหกระบวนการพฒนาการศกษาวจยเพอการผลตความรและการจดการความรเกยวกบ เอเชย เปนไปอยางครอบคลมและ“ ”สอดคลองกบยทธศาสตรของประเทศไทยในบรบทของภมศาสตรการเมองโลกยคหลงสมยใหม สำานกวชาศลปศาสตร จงเหนควรใหมการพฒนาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑตขน โดยมงกอใหเกดการวจยและการสรางองคความรใหมเกยวกบ เอเชย ขนอยางบรณา“ ”การ เพอใหสามารถพฒนานกศกษา/นกวจยของหลกสตรตางๆ ทงในระดบปรญญาตร สาขาวชาภมภาคศกษาหรอสาขาวชาภาษาจน และในระดบปรญญาโทในสาขาวชาเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษา สาขาวฒนธรรมศกษา หรอสาขาวชาอนๆ ดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตร ไปสการเปนนกวจยทมคณภาพของประเทศ สามารถผลตความรใหมๆ มาตอบสนองความตองการของประเทศและโลกยคใหม

2. เปาหมายและภารกจของการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ มหาวทยาลยวลยลกษณ

13

2.1 เปาหมาย(1) เพอพฒนาทรพยากรมนษยดานการวจยเกยวกบภมภาค

เอเชย อนตอบสนองนโยบายการศกษาและการพฒนาประเทศ(2) เพอพฒนาความรและการวจยในเชงสหวทยาการ

(interdisciplinary) เกยวกบภมภาคเอเชยทงในระดบประเทศและระดบนานาชาต

(3) เพอเชอมโยงกบเครอขายเอเชยศกษา ทงในระดบประเทศและในระดบนานาชาต

2.2 ภารกจ(1) จดการศกษาเพอผลตบณฑตหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการใหแกนกศกษาไทยและนกศกษาตางชาต (2) ดำาเนนการศกษาคนควาวจย เพอสรางองคความรทางดาน

เอเชยศกษาบรณาการ ทงในแบบทเปนองคความรพนฐาน และในแบบทใชชมชนเปนฐานในการศกษา

(3) จดโครงการฝกอบรมการวจยขนสงในดานเอเชยศกษา(4) ประสานความรวมมอกบองคกรภาครฐ องคกรภาคประชาชน

ในทองถน และองคกรระหวางประเทศ จดกจกรรมแลกเปลยนความรสรางความเขาใจของประชาชนทงในทองถน ในระดบชาต และในระดบนานาชาต

3. วตถประสงคของการศกษาเพอพจารณาเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ 1) เพอศกษาวเคราะหความสำาคญ ความตองการ ความเหมาะสม

ความคมคา และความพรอมในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑตตสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

14

2) เพอศกษาหาแนวทางพฒนาหลกสตรปรญญาบณฑตในสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ ใหสอดคลองกบความตองการและแนวทางการพฒนาทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคมของภาคใตและประเทศไทย ตลอดจนตอบสนองตอการแกปญหาและวกฤตของประเทศ

3) เพอศกษาหาแนวทางความรวมมอในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการกบหนวยงานทเกยวของทงภาครฐ ภาคเอกชน ภาคชมชน ตลอดจนถงความรวมมอทกวางขวางยงขนกบมหาวทยาลยชนนำาตางๆ ในตางประเทศ

4. รายชอคณะกรรมการการศกษาความเปนไปไดในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

1. ศาสตราจารย ดร.ผาสก พงษไพจตร ทปรกษา2. Professor Dr. Michael Herzfeld ทปรกษา3. Dr. Rachel Harrison ทปรกษา4. ศาสตราจารยพเศษ ดร.ชลธรา สตยาวฒนา ประธาน

กรรมการ5. รองศาสตราจารย ดร. ไชยรตน เจรญสนโอฬาร

กรรมการ6. Associate Professor Dr. Marc Askew

กรรมการ7. Asoociate Professor Dr. Michael Montesano

กรรมการ8. รองศาสตราจารย ดร. สบพงศ ธรรมชาต

กรรมการ9. ดร. ฐรวฒ เสนาคำา กรรมการ10. ดร. อจฉราวรรณ บรภกด กรรมการ

15

11. ผชวยศาสตราจารย ดร. ทวศกด เผอกสมกรรมการและเลขานการ

12. นางสาวทวลกษณ พลราชม กรรมการและผชวยเลขานการ

13. นางนทธ ภคเมธาว ผชวยเลขานการ

14. นางสาววราภรณ มานทอง ผชวยเลขานการ

16

บทท บทท 22ความสำาคญขององคความรสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการความสำาคญขององคความรสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

ตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศ และความตองการในการศกษาสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการของและความตองการในการศกษาสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการของ

ประเทศประเทศ___________________________________

1. ยทธศาสตรการพฒนาประเทศและองคความรดานเอเชยศกษา

1.1 ยทธศาสตรการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตกบองคความรดานเอเชยศกษา

ปจจบนถอเปนชวงรอยตอระหวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 กบฉบบท 11 โดยแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 นนจะสนสดลงใน พ.ศ. 2554 และจะเรมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตใน พ.ศ. 2555 ดงนนในการพจารณาถงยทธศาสตรการพฒนาประเทศในสวนทเกยวของกบความรดานเอเชยศกษา นอกจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทใชอยปจจบน ยงไดพจารณาทศทางการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 ประกอบกนไปดวยเพอทำาใหเหนแนวทางการพฒนาประเทศทจะเกดขนในอนาคตอนใกลน

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ.2550-2554)

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 ไดวางยทธศาสตรการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทย โดยมพนฐานมาจากการคาดการณถงบรบทการเปลยนแปลงของโลกในปจจบน อนจะสงผลถงการพฒนาในอนาคต โดยไดกลาวถงแนวโนมของบรบทการเปลยนทสำาคญๆ ไว 5 ดานดวยกนคอ การเปลยนแปลงของกระแสเศรษฐกจและการเงนโลก การเปลยนแปลงทางเทคโนโลยอยาง

17

กาวกระโดด การเปลยนแปลงดานสงคม การเคลอนยายของคนอยางเสร และการเปลยนแปลงดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม1

ในทนจะขอกลาวถงบรบทการเปลยนแปลงบางดานทจะทำาใหเหนแนวโนมของการเปลยนแปลงของโลกและสถานะของประเทศไทย ทจะเกยวของกบองคความรดานเอเชยศกษา กลาวคอ

การเปลยนแปลงของกระแสเศรษฐกจและการเงนโลก ม 2 ประเดนทกลาวถงคอ

1. การรวมตวของกลมเศรษฐกจและการเปลยนแปลงในตลาดการเงนของโลก

ภายใตกระแสโลกาภวตนทการเคลอนยายเงนทน สนคาและบรการระหวางประเทศมความคลองตวมากขน การเปลยนแปลงระเบยบกฎเกณฑการคาโลกเปนไปอยางรวดเรวและตอเนองและแนวโนมการรวมกลมทางเศรษฐกจเพอสรางความรวมมอทางการคาและการลงทน ทงในระดบทวภาค ภมภาค และพหภาค และการรวมกลมเขตการคาเสรมความเขมขนและมบทบาทชดเจนมากขน ขณะทบทบาทการเปนผนำาการคาโลกของสหรฐอเมรกาลดลงจากภาวะความไมสมดลทางเศรษฐกจทขาดดลบญชเดนสะพดและดลการคลงอยางตอเนอง เกดการกอตวของศตวรรษแหงเอเชยทมจนและอนเดยเปนตวจกรใหมทสำาคญในการขบเคลอนเศรษฐกจโลก ประกอบกบการขยายตวของตลาดการเงนและพฒนาการเครองมอทางการเงนใหมๆ ททำาใหเกดการรวมตวทางดานการเงนระหวางประเทศและธรกจกองทนบรหารความเสยง (Hedge Fund) ขยายตวในระดบสง การเปลยนแปลงทเกดขนดงกลาวเปนทงภยคกคามทางเศรษฐกจทแตละประเทศตองเผชญและปรบตวไปตามกฎเกณฑการคาทสลบซบซอนมากขน สรางแรงกดดนในการกำากบดแลการเคลอนยายทนจากตางประเทศไมใหเกดความผนผวนตอตลาดเงนและ1 ดรายละเอยดไดจากบทท 1 ใน คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ.2550-2554) (กรงเทพฯ : สำานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2549).

18

อตราแลกเปลยน ขณะเดยวกนไดสรางโอกาสทางการคาใหมๆ เพมชองทางระดมทนของธรกจเปนไปอยางมประสทธภาพมากขนมความยดหยนและรวดเรวมากขน ชวยสนบสนนการพฒนาทกษะวทยาการดานตางๆ ซงจะชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนภายใตการเปลยนแปลงดงกลาวประเทศตางๆ รวมทงประเทศไทยจงจำาเปนตองดำาเนนนโยบายการคาในเชงรก เพอสรางความเชอมโยงเปนสวนหนงของการผลตโลก2

2. ความเชอมโยงของเศรษฐกจไทยกบเศรษฐกจโลกและภมภาค และผลกระทบตอประเทศไทย

ประเทศไทยมบทบาทในเวทระหวางประเทศจากการเปนสมาชกภายในกลมขอตกลงการคา และขอตกลงเขตการคาเสรกบประเทศตางๆ จำานวนมาก อาท ความรวมมอกบประเทศเพอนบานในอาเซยน (ASEAN) และเอเชย-แปซฟก (APEC) ความรวมมอในการพฒนาพนทลมแมนำาโขง (Great Mekhong Sub – region: GMS) ความรวมมอทางเศรษฐกจในกลมบงคลาเทศ-อนเดย-พมา-ศรลงกา-ไทย (BIMST-EC) รวมทงบทบาทในองคการสหประชาชาต การเปนผประสานงานประชมเอเชย-ยโรป (ASEM) การประชม UNCTAD การประชมกลมประเทศไมฝกใฝฝายใด เปนตน จงทำาใหประเทศไทยสามารถขยายโอกาสเขาไปมสวนรวมในการกำาหนดกตกาดานตางๆ ของโลกใหสอดคลองกบผลประโยชนของประเทศ และเปนโอกาสใหประเทศไทยดำาเนนนโยบายการคาเชงรกและการขยายตลาดสงออก โดยใหความสำาคญกบการพฒนาคณภาพคน วทยาศาสตรและเทคโนโลย พรอมกบการเพมผลตภาพการผลต การเพมคณคาและมาตรฐานสนคาและบรการบนฐานความรและความเปนไทยทสอดคลองกบศกยภาพและความเปนไปไดของฐานทรพยากรธรรมชาต อนเปนการสรางความเขมแขงของโครงสรางเศรษฐกจไทยใหสามารถแขงขนในเวทโลกได รวมทงชวยสงเสรมใหไทยเปนศนยกลางดานตางๆ เพมขน อยางไรกด ประเทศไทย

2 เรองเดยวกน, หนา 4.

19

จำาเปนตองปรบตวใหทนการเปลยนแปลงกฎระเบยบทางการคาและมาตรฐานทางการเงนใหมของโลก ตองวางยทธศาสตรการแขงขนเพอดงดดเงนทนและการลงทนโดยตรงจากตางประเทศทเปนประโยชนตอการสรางความแขงแกรงของเศรษฐกจไทย ปรบปรงระบบบรหารเศรษฐกจสวนรวม ใหสรางบรรยากาศทางเศรษฐกจทคลองตวและมเสถยรภาพ โดยเฉพาะการกำากบดแลการเคลอนยายเงนทน การพฒนาตลาดการเงนทเปนมาตรฐานสากล ใหเชอมโยงตลาดการเงนระหวางประเทศไดอยางมประสทธภาพ รวมทงสรางความเขมแขงและการบรหารจดการทมธรรมาภบาลของภาคธรกจเอกชนและระบบเศรษฐกจโดยรวม3

การเคลอนยายของคนอยางเสร ในประเดนน แผนพฒนาฯ ฉบบท 10 ไดคาดการณวา มแนวโนมทจะมการเคลอนยายคนระหวางประเทศ อนเนองมาจากความกาวหนาของเทคโนโลยการขนสงและกระแสโลกาภวตนสงผลใหมการเดนทางทงวตถประสงคเพอการทองเทยวและการทำาธรกจในทตางๆ ทวโลกมากขน ในขณะทกฎระเบยบทเกยวของกบการรวมตวของกลมเศรษฐกจกมกจะมงไปสการสงเสรมใหมการเคลอนยายแรงงานและผประกอบการเพอไปทำางานในตางประเทศไดสะดวกขน นอกจากนนยงมปจจยทจะสงผลใหมการเคลอนยายของคนระหวางประเทศมากขนในอนาคตทสำาคญอก ๒ ปจจย ไดแก กำาลงแรงงานของกลมประเทศทเขาสสงคมผสงอายทลดลง จะนำาไปสความตองการแรงงานจากตางประเทศมากขนและนำาไปสการอนญาตใหมแรงงานตางชาตเขาทำางานในประเทศมากขน ปรากฏการณนคาดวาจะนำาไปสโอกาสในการเคลอนยายของแรงงานทมทกษะระดบตำาถงปานกลางจากประเทศยากจนและประเทศกำาลงพฒนาไปสประเทศทพฒนาซงเขาสสงคมผสงอายไปแลว

และอกปจจยหนงซงควรทจะพจารณาอยางยงกคอ สงคมและเศรษฐกจฐานความร ทำาใหประเทศตางๆ ตระหนกถงความสำาคญของบคลากรทมองคความรสงตอขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ

3 เรองเดยวกน, หนา 4-5.

20

ในขณะทการปรบปรงระบบการศกษาและพฒนาบคลากรดานตางๆ ของประเทศจะตองใชเวลานาน ดงนนการสงเสรมใหผมประสบการณและความรมาทำางานในประเทศจงเปนกลยทธหนงในการสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ สหรฐอเมรกาเปนประเทศหนงซงเจรญเตบโตขนโดยคนทมความสามารถจากทตางๆ ทวโลกทไปทำางาน สอนหนงสอและสรางองคความรอยางตอเนองในอดต หลายประเทศในปจจบนเรมหาทางทจะดงดดบคลากรทขาดแคลนจากประเทศอนๆ และในอนาคตการแขงขนดงดดบคลากรโดยเฉพาะในกลมคนทมความสามารถสงจะมความรนแรงขน4

จากแนวโนมดงกลาว แผนพฒนาฯ ฉบบท 10 ไดระบถงผลกระทบทจะมตอประเทศไทยวา นโยบายของแตละประเทศในยคการเคลอนยายคนเสร จะคำานงถงมาตรการทงดานการสงเสรมคนไปทำางานตางประเทศ การดงดดคนตางชาตเขามาทำางานในประเทศ และมาตรการรองรบผลกระทบทอาจเกดขน โดยเฉพาะปญหาทจะมผลกระทบตอความมนคงของคนในเชงสขภาพและความปลอดภยในชวตทรพยสน ตวอยางเชน ปญหาโรคระบาดหรอโรคตดตอทงหลาย ซงอาจตดมากบผเดนทางหรอแรงงานตางชาต นอกจากน การกอการรายสากลและอาชญากรรมขามชาตซงกลายเปนพฤตกรรมทไรพรมแดนแฝงตวมากบธรกรรมทางเศรษฐกจ และรปแบบของการทองเทยว เปนภยคกคามตอเศรษฐกจและสนตภาพในโลก ซงหากมแนวโนมเพมขนจะเปนปจจยททำาใหการเคลอนยายของคนทเปนไปอยางเสรลดลง โดยประเทศตางๆ อาจจะเพมมาตรการตรวจรบและคดเลอกคนเขาประเทศอยางรนแรง ทำาใหโอกาสในการเดนทางหรอทำางานในตางประเทศมนอยลง โดยบางประเทศอาจจะมนโยบายรบเฉพาะคนตางชาตบางกลมหรอบางเชอชาต แตความเปนไปไดของสถานการณนกยงมนอย และหากการเคลอนยายคนอยางเสรม


21

มากขนในอนาคตกเปนบรบททตองคำานงถงในการเตรยมยทธศาสตรทงเชงรกและเชงรบของประเทศ5

ดงนน จากแนวโนมบรบทการเปลยนแปลงทวเคราะหไวในแผนพฒนาฯ ฉบบท 10 ยงตอกยำาวา ประเทศไทยกำาลงตกอยในกระแสการเปลยนแปลงของโลก หรอทเรยกกนวา กระแสโลกาภวตน ทงทางดาน“ ”การเมอง เศรษฐกจ และสงคมวฒนธรรม อยางมอาจหลกเลยงได ไมวาสงคมไทยตองการหรอไมกตาม การมความรเทาทนการเปลยนแปลงดงกลาวมประโยชน และเปนความจำาเปนทจะทำาใหไทยดำารงอยไดในสภาพการณแขงขนดนรนทรกษาความมงคงและมนคงของประเทศตนเองเอาไวใหได ดงทเกดขนในโลกปจจบน โดยเฉพาะการแขงขนในทางเศรษฐกจ ซง แผนพฒนาฯ ฉบบท 10 กไดตระหนกเปนอยางดในเรองดงกลาว และไดกลาวถงสถานะทางเศรษฐกจของไทยวา ถงแมวาเสถยรภาพทางเศรษฐกจของไทยจะอยในเกณฑด แตกมความจำาเปนทไทยจะตองพฒนาระบบภมคมกนทางเศรษฐกจไวใหได ภายใตเงอนไขบรบทโลกทมการเคลอนยายอยางเสรของคน องคความร เทคโนโลย เงนทน สนคา และบรการ6

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 จงเปนการเตรยมพรองรอบรบการเปลยนแปลงประเทศไทยจำาเปนตองกำาหนดยทธศาสตรการพฒนาประเทศอยางเหมาะสม โดยถอหลกทวา คนเปน“ศนยกลางการพฒนา อยบนพนฐานของ ดลยภาพเชงพลวต ทเชอม” “ ”โยงทกมตอยางบรณาการ ทงมตตวคน สงคมและวฒนธรรม เศรษฐกจ สงแวดลอมและการเมอง ทงยงมงสรางดลยภาพการพฒนาระหวาง ความเขมแขงในการพงตนเองของประชาชนและชมชนทองถนในชนบท“

ทเปนฐานรากของสงคม และความสมดลในประโยชนของการพฒนาแกทกภาคสวนอยางเปนธรรม กบ ความสามารถในการแขงขนทาง” “เศรษฐกจของภาคธรกจในเมอง และการสรางเครอขายพนธมตรการ

5 เรองเดยวกน, หนา 8. 6 เรองเดยวกน, หนา 22.

22

พฒนาในเวทโลก รวมทงการใหความสำาคญกบการเสรมสรางความ”แขงแกรงของโครงสรางของระบบตางๆ ภายในประเทศใหมศกยภาพแขงขนไดในกระแสโลกาภวตน และสรางฐานความรใหเปนภมคมกนตอการเปลยนแปลงตางๆ ไดอยางรเทาทน7 ซงเปาหมายหนงของแผนพฒนาฯ ฉบบท 10 นกเพอ การพฒนาประเทศทมนคงและยงยน สามารถดำารงอยในประชาคมโลก ไดอยางมเกยรตภมและมศกดศร8

เมอพจารณาในแงน แนนอนวาองคความรดานเอเชยศกษาบรณาการ จะความสำาคญในการนำาไปสขยายโลกทศน พรมแดนความร และความเขาใจของคนในสงคมไทย ใหเหนภมภาคเอเชยทมเปลยนแปลงอยทกขณะ องคความรดานเอเชยศกษาบรณาการจะสามารถเปนพนฐานความรสำาคญอนจะนำาไปสการพฒนาประเทศไทย รวมทงเปนการ สราง“ฐานความรใหเปนภมคมกนตอการเปลยนแปลงตางๆ ไดอยางรเทาทน” ตามทระบไวในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 ซงไดรบการสานตอไวในทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 ซงสำานกงานคณะกรรมการสภาการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไดจดทำาขนและรางแผนพฒนาฯ ทขณะนอยในกระบวนการการรบฟงความคดเหนจากสงคมในทกภาคสวน

การคาดการณสถานการณโลกในอนาคตและทศทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555-2559) กบองคความรดานเอเชยศกษา

เชนเดยวกบแผนพฒนาฯ ฉบบท 10 คณะกรรมการสภาการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต หรอทรจกกนโดยทวไปในชอยอๆ วา สภาพฒน ไดทำาการคาดการณแนวโนนการเปลยนแปลงทจะเกดขนใน“ ”

ชวงระยะเวลาอนใกล เพอนำาไปสการวางแผนยทธศาสตรการพฒนาประเทศตอไป9 ซงแนวโนมสำาคญทเกยวของโดยตรงกบองคความรดานเอเชยศกษา มดงเชน7 เรองเดยวกน, หนา 42.8 เรองเดยวกน, หนา 43.

23

ระบบโลกแบบหลายศนยกลางและการมอทธพลมายงขนของเอเชย

สงทสภาพฒน เรยกวา การกระจายตวของศนยกลางเศรษฐกจของโลก (multipolar)10 หรอ การเกดขวเศรษฐกจแบบหลายศนยกลาง นนมหมายความวาระบบการเมองระหวางประเทศทเกดขนตงแตหลงสงครามโลกครงท 2 จะเปลยนรปโฉมไปอยางทไมเคยเปนมากอนภายในอนาคตอนใกลน อนเนองมาจากการผงาดขนมาของมหาอำานาจหลายๆ ประเทศ ระบบเศรษฐกจโลกาภวฒน และการถายเทอำานาจในทางเศรษฐกจและความมนคงจากโลก ตะวนตก มายงโลก ตะวน“ ” “ออก รวมทงการเขามามอทธพลมายงขนผกระทำาการทมใชรฐ ทงน ”ภายใน ค.ศ. 2025 ระบบการเมองระหวางประเทศจะกลายเปนแบบมหลายขวอำานาจ หรอ multipolar11

เอกสารของรฐบาลสหรฐฯ เอง กไดวเคราะหคาดการณไวในลกษณการเดยวกนวา แนวโนมการเปลยนแปลงของโลกจะเปนการถายเทอำานาจจากตะวนตกมายงตะวนออก (from West to East) คอ จนและอนเดย แมสหรฐอเมรกาจะยงคงเปนประเทศทมบทบาทสำาคญ

9 ดรายละเอยด สวนท“ 1 สถานการณการเปลยนแปลงทมผลตอการพฒนาประเทศ ใน ” การคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, การตดตามประเมนผลภาคและประเดนการพฒนาภาคในระยะแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 : เอกสารประกอบการประชมระดมความคดเหนทศทางของแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 ระดบภาค (กรงเทพฯ : สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2553).10 เรองเดยวกน, หนา 6. 11 สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ทศทางแผนพฒนฉบบท 11 (เอกสารประกอบการประชมประจำาป 2553 ของสศช. วนศกร ท 6 สงหาคม 2553 ณ หองแกรนดไดมอนด บอลรม ศนยแสดงสนคาและการประชม อมแพค เมองทองธาน จงหวดนนทบร), หนา 8

24

ทสดแตอทธพลครอบงำาของสหรฐฯ จะลดนอยลง (less dominant)12 แผนภาพขางลางน แสดงถงการคาดการณวา GDP ของจนและอนเดยจะสงกวาประเทศทมงคงทงหลายในปจจบนในอกไมกปขางหนา

ทมา: National Intelligence Council, Global Trends 2025: A Transformed World (Washington DC : Superintendent of Documents, US Government Printing Office, 2008), p.6.

แนนอนวา แนวโนมการเปลยนแปลงในเชงอำานาจทางเศรษฐกจ จากกลมประเทศอตสาหกรรมตะวนตก มายงประเทศในภมภาคเอเชยนนเรมเหนมาตงแตชวงตนในชวงทศวรรษท 1920 นนคอการเขามามบทบาททางเศรษฐกจของญปนเพมมายงขนในระบบเศรษฐกจโลก และมความตอเนองมาจนถง ชวงมหศจรรยแหงเอเชย โดยเฉพาะการ“ ”ขยายตวทางเศรษฐกจของกลมประเทศอตสาหกรรมใหม หรอนกส (ฮองกง เกาหล สงคโปร และไตหวน) รวมทงการขยายตวทางเศรษฐกจของอาเซยนในชวงกอนวกฤตเศรษฐกจป พ.ศ. 2540 จากนน

12 National Intelligence Council, Global Trends 2025: A Transformed World (Washington DC : Superintendent of Documents, US Government Printing Office, 2008), p.1. และดการวเคราะหการพงทลายของการมอำานาจนำาของสหรฐฯ รวมทงการขนมามอำานาจของภมภาคตางๆ ไดใน Terrence E. Paupp, The future of global relations : crumbling walls, rising regions (New York: Palgrave Macmillan, 2009).

25

นโยบายการเปดประเทศของจน รสเซย ประเทศมหาอำานาจทมงคงดวยทรพยากรและแรงงาน และการขยายตวทางเศรษฐกจของบราซลและอนเดย อนเรยกรวมกนวา BRIC (ซงมาจากอกษรตวแรกของประเทศ คอ Brazil Russia India และ China) ทำาใหเกดการคาดการณวาเศรษฐกจโลกมแนวโนมพฒนาไปสความเปนโลกหลายศนยกลางทงในดานเศรษฐกจและการเงนและการปรบตวเขาสเศรษฐกจโลกแบบหลายศนยกลาง ทำาใหภมภาคเอเชยทวความสำาคญมากยงขน13

การคาดการณถงการถายอำานาจทางเศรษฐกจมายงตะวนออกหรอเอเชยนน ไดรบการพสจนวาจะเปนจรงไดมากขนเรอยๆ เหนไดอยางชดเจนจากสถตการสงออกของเอเชยทมเพมมายงขนทกป และในป พ.ศ. 2552 สดสวนการสงออกสนคาของเอเชยมมากเปนอนดบสองรองลงมาจากยโรปเทานน ดงทเหนจากจากขอมลสถตขององคกรการคาระหวางประเทศ (WTO, World Trade Organization)

13 สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ทศทางแผนพฒนฉบบท 11, หนา 8.

26

ทมา : World Trade Organization, International Trade Statistics 2010 (Genewa: WTO, 2010), p. 11.

ในขณะทสถตใน พ.ศ. 2552 นน จนเปนประเทศผสงออกสนคาเปนอนดบ 1 ของโลก ญปนเปนอนดบ 4 เกาหลใตเปนอนดบ 9 ฮองกงเปนอนดบท 11 และสงคโปรเปนอนดบท 14 ในขณะทเมอพจารณาถงประเทศผนำาเขาสนคา แมวาสหรฐฯ จะเปนประเทศทนำาเขาสนคามากเปนอนดบหนง แตอนดบท 2 กคอประเทศจน ดงรายละเอยดของตารางดานลางน

27


ทงน ทศทางแผนพฒน ฉบบ 11 ระบวา ความเรวในการปรบตว“เขาสการเปนโลกหลายศนยกลางทางเศรษฐกจขนอยกบเงอนไขและ

28

ปจจยพนฐานหลายประการ ไดแก วกฤตเศรษฐกจทสงผลกระทบตอศกยภาพการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศพฒนาแลวมากกวาประเทศกำาลงพฒนาและประเทศเศรษฐกจใหม ราคานำามนและราคาสนคาโภคภณฑและสนแรตางๆ ในตลาดโลกมแนวโนมเพมขนตามการฟ นตวของเศรษฐกจโลก ซงทำาใหผลประโยชนและผลพลอยไดเกดขนกบประเทศในตะวนออกกลาง รสเซย และประเทศผผลตสนคาทเปนวตถดบ นอกจากน ศนยกลางการผลตสนคาอตสาหกรรมโลกมแนวโนมโยกยายเขาสภมภาคเอเชยมากขน เนองจากมปจจยสนบสนนทสำาคญไดแก ความสมพนธของหวงโซการผลตภายในภมภาค การมทรพยากรภายในภมภาคททำาใหตนทนการผลตถกกวา นโยบายการสงเสรมของภาครฐ การคนควาและการรเรมนวตกรรมทตอเนอง และกำาลงซอของประชากรในภมภาคเอเชยทมจำานวนมาก คดเปนสดสวนถงรอยละ 60 ของประชากรโลก นอกจากน การเพมขนของชนชนกลางในภมภาคเอเชยโดยเฉพาะในประเทศจนและอนเดยจะเปนปจจยเรงกระบวนการปรบตวเขาสภาวะโลกหลายศนยกลาง ทงนวกฤตเศรษฐกจโลกป 2551 ไดเรงใหเกดการปรบตวเรวขน เนองจากอปสงคในสหรฐฯ มแนวโนมลดลงขณะทอปสงคในประเทศจน รสเซย บราซล และอนเดย และประเทศในภมภาคเอเชยเพมขน ในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 คาดวาเศรษฐกจโลกจะขยายตวเฉลยรอยละ 4-5 ตอป ในขณะทเศรษฐกจของภมภาคเอเชยจะขยายตวเฉลยรอยละ 6-7 ตอป ”

นอกจากนนแลว ขอมลทนาสนใจอกอยางหนงจาก WTO กคอ การคาสนคานนยงเปนในลกษณะของการคาภายในภมภาคเปนหลก ยโรปยงคาขายกบประเทศในยโรปดวยกนเอง ขณะทเอเชยกยงมตลาดสวนใหญอยในเอเชย ดงตาราง

29


องคความรเกยวกบเอเชย จงเปนทตองการสำาหรบประเทศในภมภาคเอเชยดวยกนเอง จากการเปนประเทศคคาระหวางกน และมสดสวนสนคาไหลเวยนมากกวารอยละ 50 อยในภมภาค

การรวมกลมทางเศรษฐกจของภมภาคตางๆแนวโนมการเปลยนแปลงอกประการหนง ทไดถกนำามาพจารณาใน

ทศทางแผนพฒนฉบบท 11 กคอ การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตางๆ ของโลก จะมมากขน ทงนสภาพฒนไดชใหเหนอยางชดเจนวาการรวมกลมเศรษฐกจทสาคญตอประเทศไทยในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 ไดแก การรวมกลม ในภมภาคเอเชย โดยกรอบการคาเสรของอาเซยนกบจน ญปน และอนเดย และการเปนประชาคมอาเซยนในป 2558 ซงกลมประเทศอาเซยนใหม ไดแก ลาว กมพชา และเวยดนาม จะลดภาษตามกรอบการคาเสรอาเซยนอยางสมบรณ และในกลมประเทศอาเซยนจะมความรวมมอใหม ๆ เชน ความรวมมอดานการลงทน การเปดสาขาบรการ การจดทามาตรฐานฝมอแรงงานเพอชวยใหมการเคลอนยายแรงงานไดเสรมากขน เปนตน จงจะมผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมซงประเทศไทยตองมการเตรยมความพรอมในหลาย ๆ ดาน อาท การพฒนาทรพยากรมนษยโดยตองมการปรบการจดการศกษาเพอพฒนาศกยภาพผเรยนใหสามารถแขงขนไดทดเทยม

30

กบประเทศอนๆ จำาเปนทจะมความรภาษาตางประเทศ และเขาใจในวฒนธรรมทหลากหลาย14

ดวยการคาดการณแนวโนมการเปลยนแปลงดงกลาว สภาการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไดราง ยทธศาสตรการพฒนาของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 โดยมวสยทศนให “ประเทศมความมนคง เปนธรรม และมภมคมกนตอการเปลยนแปลง” และประกอบดวย พนธกจ คอ

1) พฒนาฐานการผลตและบรการใหเขมแขงและมเสถยรภาพบนฐานความรและความสรางสรรคของคนไทย ขยายหลกประกนทางสงคมใหครอบคลมประชาชนทกคน สรางความมนคงดานอาหารและพลงงานบนฐานทรพยากรและความหลากหลายทางชวภาพ พรอมทงปรบโครงสรางสาขาการผลตและการบรโภคของประเทศใหเปนมตรกบสงแวดลอม

2) ลดความเหลอมลาทางเศรษฐกจและสงคม และสรางความเปนธรรมใหเกดขนในสงคมไทย

3) สรางภมคมกนใหเขมแขงสามารถปองกนและรองรบผลกระทบและความเสยงจากวกฤตเศรษฐกจทจะเกดขนในอนาคต พฒนาทรพยากรมนษยใหมความรและทกษะ สามารถรเทาทนการเปลยนแปลงอยางมเหตผล

ดงนน เมอพจารณาถงแนวโนมการเปลยนแปลงของโลกในอนาคตอนใกล และยทธศาสตรการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 จะเหนไดอยางชดเจนวาองคความรดานเอเชยศกษาทมากจากการวจยขนสงมความสำาคญอยางยง ในการตอบสนองตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ทง การสรางความ“รเพอเปนฐาน ใหกบการตอยอดทางทางเศรษฐกจ และ การพฒนา” “ทรพยากรมนษยใหมความรและทกษะ สามารถรเทาทนการเปลยนแปลงอยางมเหตผล


31

นอกจากนน จากยทธศาสตรการพฒนาทอยใน ทศทางแผนพฒนฉบบท 11 มยทธศาสตรทองคความรดานเอเชยศกษาจะมบทบาทสำาคญ ดงเชน ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบเศรษฐกจในภมภาค โดยอธบายวา ยทธศาสตรการพฒนาดงกลาวคอการ เ“ ตรยมพรอมและปรบตวเขาสบรบทโลกและภมภาคทเปลยนแปลงไปโดยเฉพาะการเขาสประชาคมอาเซยน พรอมกบเสรมสรางความไดเปรยบเชงเศรษฐกจจากศกยภาพทตงทางภมศาสตรเศรษฐกจของประเทศสงเสรมบทบาทไทยในเวทระหวางประเทศใหเดนชด รวมทงบรรเทาผลกระทบเชงลบและประเดนปญหารวมระหวางประเทศ”15 ซงประเดนการรวมกลมในภมภาคและประชาคมอาเซยน จะนำามาพจารณาอยางละเอยดในหวขอตอไป

1.2 ประชาคมอาเซยน การรวมกลมในภมภาคเอเชย และองคความรดานเอเชยศกษา

แมวาองคกรอาเซยนจะกอตงขนตงแต พ.ศ. 2510 แตหลงจากการเผชญวกฤตเศรษฐกจเอเชยใน 2540 และสามารถผานพนมรสมดงกลาวไปได เราจงไดเหนศกราชใหมของความรวมมอระหวางกนในอาเซยน โดยใน พ.ศ. 2546 ผนำาอาเซยนไดลงนามปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยน ฉบบท 2 (Declaration of ASEAN Concord II หรอ Bali Concord II) เพอประกาศจดตงประชาคมอาเซยน หรอ ASEAN Community ภายในป 2563 (ค.ศ.2020) โดยสนบสนนการรวมตวและความรวมมออยางรอบดาน โดยในดานการเมองใหจดตง “ประชาคมการเมองความมนคงอาเซยน ” หรอ ASEAN Political Security Community (APSC) ดานเศรษฐกจใหจดตง “ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ” หรอ ASEAN Economic Community (AEC) และดานสงคมและวฒนธรรมใหจดตง “ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ” หรอ ASEAN 15 สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ทศทางแผนพฒนฉบบท 11, หนา 62.

32

Socio-cultural Community (ASCC) ตอมา ในการประชมสดยอดผนำาอาเซยนครงท 12 ในเดอนมกราคม 2550 ทเซบ ประเทศฟลปปนส ผนำาอาเซยนไดตกลงใหมการจดตงประชาคมอาเซยนใหแลวเสรจเรวขนเปนภายในปค.ศ 2015 (พ.ศ. 2558) รวมทงจดโครงสรางองคกรของอาเซยน รองรบภารกจและพนธกจรวมทงแปลงสภาพอาเซยนจากองคกรทมการรวมตวหรอรวมมอกนแบบหลวมๆ เพอสรางและพฒนามาสสภาพการเปน “นตบคคล ” ซงเปนทมาของการนำาหลกการนไปรางเปน “กฎบตรอาเซยน ” ซงทำาหนาทเปน “ธรรมนญ ”การบรหารปกครองกลมประเทศอาเซยนทง 10 ประเทศซงผนกกำาลงเปนหนงเดยวกนดงปรากฏตามสโลแกนทวา “สบชาต หนงอาเซยน โด”บกฏบตรอาเซยน ประกอบดวยขอบทตางๆ 13 บท 55 ขอมประเดนใหมทแสดงความกาวหนาของอาเซยนไดแก 1) การจดตงองคกรสทธมนษยชนของอาเซยน 2) การใหอำานาจเลขาธการอาเซยนสอดสอง และรายงานการทำาตามความตกลงของรฐสมาชก 3) การจดตงกลไกสำาหรบการระงบขอพพาทตางๆ ระหวางประเทศสมาชก 4) การใหผนำาเปนผตดสนวาจะดำาเนนการอยางไรตอรฐผละเมดพนธกรณตามกฏบตรฯ อยางรายแรง 5) การเปดชองใหใชวธการอนในการตดสนใจไดหากไมมฉนทามต 6) การสงเสรมการปรกษาหารอกบระหวางประเทศสมาชกเพอแกไขปญหาทกระทบตอผลประโยชนรวม ซงทำาใหการตความหลกการหามแทรกแซงกจการภายในมความยดหยนมากขน 7) การเพมบทบาทของประธานอาเซยนเพอใหอาเซยนสามารถตอบสนองตอสถานการณฉกเฉนไดอยางทนทวงท 8) การเปดชองทางใหอาเซยนสามารถมปฏสมพนธกบองคกรภาคประชาสงคมมากขน และ 9) การปรบปรงโครงสรางองคกรใหมประสทธภาพมากยงขน เชน ใหมการประชมสดยอดอาเซยน 2 ครงตอปจดตงคณะมนตรเพอประสานความรวมมอในแตะละ 3 เสาหลกและการมคณะกรรมการผแทนถาวรประจำา

33

อาเซยนทกรงจาการตาเพอลดเวลาและคาใชจายในการประชมของอาเซยนเปนตน16

ในขณะทกอนทจะเปนประชาคมเดยวกนนน อาเซยนไดทำาขอตกลง เขตการคาเสร “ ” (FTA, Free Trade Area) รวมกนตงแต พ.ศ.

2535 วตถประสงคหลกของเขตการคาเสรอาเซยนคอเพอสรางความสามารถในการแขงขนของสมาชกอาเซยน และสรางบรรยากาศในการลงทนเพอดงดดการลงทนจากตางประเทศใหอาเซยนเปนฐานในการผลต นอกจากน ยงเปนการสรางอำานาจตอรองของอาเซยนดวย แนนอนทสดวา อาเซยนทมสมาชก 10 ประเทศ และมประชากรรวมกนประมาณ 580 ลานคน กจะมขนาดของเศรษฐกจทใหญพอจะแขงขนไดกบ สหรฐฯ จน ญปน ดงนน การรวมตวทางเศรษฐกจจงสรางอำานาจตอรองใหกบอาเซยน โดยเปาหมายของเขตการ คาเสรอาเซยน ม 2 ประการ คอ การลดภาษระหวางสมาชกใหหมดไป และการยกเลกอปสรรคทางการคาทมใชภาษระหวางกนใหหมดไปดวย17 ซงมการขยายขอตกลงทางการคาในลกษณะเชนน กบประเทศนอกอาเซยน แตอยในภมภาคเอเชยอก คอ จน สาธารณรฐเกาหล อนเดย และญปน ในลกษณะทเรยกวา พนธมตรทางเศรษฐกจ (CEP, Comprehensive Economic Partnership) ซงนอกจากจะลดภาษและอปสรรคทางการคาแลว ในบางกรณยงรวมไปถงการใหความชวยเหลอทางเทคนคแกอาเซยนดวย โดยการมขอตกลงเปนพนธมตรดงกลาวนน แสดงถงความใกลชดทางการเมองทมตอกนดวย18 ดงจะเหนไดจากการพฒนา กรอบความรวมมออาเซยน “ + 3” ทเรมตนขนใน พ.ศ. 2540 โดยมการพบหารอระหวางผนำาของประเทศ16 ไพศาล วศาลาภรณและคณะ, การศกษา: การสรางประชาคมอาเซยน 2558 (กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ, 2553), หนา 5. และ ดงานทวเคราะหพฒนาการและแนวโนมทจะเกดขนกบอาเซยนใน Rodolfo C. Severino, ASEAN (Singapore: ISEAS, 2008).17 กรมการคาตางประเทศกระทรวงพาณชย http://www.dft.go.th/AFTA/index.html เขาถงเมอวนท 2 กนยายน 2553.18 Rodolfo C. Severino, ASEAN, pp. 91-92.

34

สมาชกอาเซยน และผนำาของจน ญปน และสาธารณรฐเกาหลเปนครงแรก ณ กรงกวลาลมเปอร เมอเดอนธนวาคม 2540 นบแตนนเปนตนมา การประชมสดยอดอาเซยน + 3 ไดจดขนเปนประจำาทกปในชวงเดยวกบการประชมสดยอดอาเซยน และมแนวทางทจะสราง ประชาคมเอเชย“ตะวนออก เปนความรวมมอในขอบเขตภมภาคทขยายกวางออกไปจาก”อาเซยนเดม ในการประชมสดยอดอาเซยน + 3 ครงท 9 ณ กรงกวลาลมเปอรเมอป 2548 ผนำาอาเซยนไดลงนามใน Kuala Lumpur Declaration on the ASEAN + 3 Summit โดยตงเปนเปาหมายระยะยาว ทมกรอบอาเซยน + 3 เปนกลไกหลกในการนำาไปสประชาคมเอเชยตะวนออก และตอมาในการประชมสดยอดอาเซยน + 3 ครงท 12 เมอวนท 24 ตลาคม 2552 ณ อำาเภอชะอำา-หวหน ทประชมฯ รบทราบแผนปฏบตการดานการศกษาของอาเซยน + 3 โดยใหกลไกการศกษาเปนปจจยสำาคญในการทำาใหประชาชนของประเทศประเทศอาเซยน +3 มความเขาใจซงกนและกน โดยมแผนปฏบตการดานการศกษาอาเซยน + 3 ระหวาง พ.ศ. 2553 – 2560 ซงเปนการสรางความรวมมอดานการศกษาในการสรางประชาคมเอเชยตะวนออก โดยมแผนงานเชน การสงเสรมความรวมมอ การสรางเครอขาย การวจยและการพฒนาระหวางสถาบนและหนวยงานตางๆ ในดานการศกษา มการสงเสรมความรวมมอในระดบอดมศกษาเพอเพมความเชอมโยงระหวางสถาบนอดมศกษาผานเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน และสนบสนนการถายโอนหนวยกตในกลมประเทศอาเซยน + 3 การสนบสนนการดำาเนนการวจยและการแลกเปลยนนกวชาการและผสนใจจะมความรวมมอกบประเทศอาเซยน+ 3 รวมทงการสงเสรมเอกลกษณเอเชยตะวนออกดวยการสงเสรมอาเซยนศกษาและเอเชยตะวนออกศกษาในภมภาค19

ความสมพนธและความรวมมอของระหวางไทยกบอาเซยนและประเทศในภมภาคเอเชย เหลานสงผลใหองคความร การจดการจด

19 ไพศาล วศาลาภรณและคณะ, การศกษา: การสรางประชาคมอาเซยน 2558, หนา 26-27.

35

หลกสตร รวมทงการวจยเกยวกบอาเซยน รวมทงประเทศในเอเชยมความจำาเปน เพอใหประเทศไทยสามารถทจะปรบตวและรบมอกบผลกระทบทเกดขนจากความสมพนธดงกลาว และสามารถแขงขนกบประเทศอนๆ ไดนนเอง

1.3 กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) และการจดการศกษาและวจยดานเอเชยศกษา

กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป เปนความพยายามของกระทรวงศกษาทตองการจดทำาแผนเชงรกไปสอนาคต โดยแกไขขอจำากดในการวางแผนพฒนาจากทเปนระยะเวลาของแผนเพยง 5 ป ใหมระยะเวลาทสอดคลองกบธรรมชาตของพฒนาการและการจดการศกษาระดบอดมศกษา ในป พ.ศ. 2530 สำานกงานการอดมศกษา จงไดจดทำาแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบแรก (พ.ศ. 2533-2547) ขน เพอวางแนวอนาคตใหการอดมศกษามบทบาทสำาคญในการสรางเสรมสภาพสงคมทพงประสงค และสอดคลองทนตอแนวโนมความเปลยนแปลงดานตงๆ ของประเทศ

การปฏรประบบราชาการและการจดโครงสรางของกระทรวงศกษาธการใหม ทำาใหการจดทำาแผนอดมศกษาระยะฉบบท 2 ขาดชวงไปไมตอเนองกนไดพอดหลงจากสนสดระยะเวลาในแผนฉบบแรกแลว แตดวยคความสำาคญของการวางแผนทศทางใหแกการอดมศกษา สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจง ไดดำาเนนการจดทำากรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) โดยหวงวา จะ“ชวยเสรมสรางความเขาใจและความตระหนกในสภาพปญหาอดมศกษาของประเทศ และความจำาเปนทจะตองรวมมอกนพฒนาอดมศกษาของประเทศ โดยมกรอบทศทางและแนวทางการพฒนาทชดเจนรวมกน เพอใหระบบอดมศกษาเปนรากฐานทสำาคญและสนบสนนการพฒนาประเทศไปสเปาหมายทพงประสงคตอไป”20 20 “คำานำา”, ใน สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) (กรงเทพฯ : สำานกงานคณะ

36

ดงนน การกำาหนดแนวทางในการจดทำาและพฒนาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาบรณาการ จงเปนไปโดยสอดคลองกบกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) ดวย ดงทปรากฏในกรอบแผนอดมศกษาฯ วา ทามกลางกระแสโลกาภวตนในรปแบบตาง ๆ ทงทเออตอการพฒนาและทครอบงำาการพฒนาโลกาภวตน เปนรปธรรมขนได เนองจากปจจยสำาคญ ๆ หลายประการ รวมถงความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร การคมนาคมขนสง และสอสารมวลชน อนสงผลโดยตรงตอวถชวต การงานอาชพ ตลอดจนปจจยสองขวตาง ๆ เชน ความรวมมอกบการแยงชง เปนตน ปจจบนโลกาภวตนสรางความทาทายใหแกอดมศกษาในสอง

37

ลกษณะ คอ การศกษาในฐานะการคาประเภทบรการขามพรมแดน

38

และอทธพลของการรวมตวของประเทศในภมภาคอาเซยน21

กรอบแผนอดมศกษาฯ เหนวาการศกษาขามพรมแดน เปนสงทตองเกดขนเพราะเปนไปตามขอตกลงทางการคาบรการ (General Agreement on Trade in Services : GATS) ขององคกรการคาโลก (WTO) ทประเทศไทยเปนสมาชก โดยขอตกลงดงกลาวม 4 ประเภท คอ

- การใหบรการขามพรมแดน (Cross border delivery) เชน การศกษาทางไกล บรการทดสอบทางการศกษา การศกษาผานอนเตอรเนต

- การบรโภคในตางแดน (Consumption abroad) เชน การทนกศกษาไทยไปศกษาในสหรฐอเมรกา

- การจดหนวยการศกษาเชงพาณชย (Commercial presence) เชน การใหบรการการศกษาของมหาวทยาลยของสหรฐอเมรกาในไทย ซงอาจจะเปนการจดตงวทยาเขตหรอสาขาหรอการใหสมปทาน

- การใหบรการโดยชาวตางชาต (Presence of natural persons) เชน โครงการแลกเปลยนอาจารย

ดงนน สงทกรอบแผนอดมศกษาฯ เสนอแนะไวคอ อดมศกษา“ไทยควรศกษากฎเกณฑระหวางประเทศเหลาน ซงเปนขอตกลงพหภาค รวมทงกฎเกณฑในขอตกลงระดบทวภาค เชน ขอตกลง FTA ทไดรวมกนแลวหรอทจะเกดขนในอนาคต ทงน ควรตระหนกถงผลทจะเปนประโยชนตออดมศกษาไทย ทงในเชงรบและเชงรก มการวางระบบและการตรวจสอบ เพอรกษาคณภาพมาตรฐานการศกษา ทงในเชงกายภาพ และการศกษาทมาตามสาย (Cyber education) แมไมปดกนแตเฝาระวง รวมทงสรางความพรอมในอดมศกษาไทย เพอรวมมอและรบมอกบการเคลอนยาย (Mobility) ของอดมศกษาตางประเทศ ซงรวมทงสถาบน หลกสตร นกศกษา และอาจารย โดยเฉพาะอยางยงกบประเทศใน

39

กลมอาเซยนและภาคคเจรจาของอาเซยน อกทงโอกาสในการสงออก

40

อดมศกษาไทยในอนาคต”22 การพฒนาและจดทำาหลกสตรดษฏบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษา

บรณาการ จงเปนการเตรยมรบมอตอการเคลอนยายในดานบรการทางการศกษาดงกลาว ดวยการพฒนาหลกสตรทมงเนนการวจยขนสง และมขอบเขตการศกษาทกวางขวาง ตอบรบความสนใจในภมภาคเอเชยของสงคมไทย รวมทงรองรบการเขามาของนกศกษาตางชาต โดยตอยอดขนมาจากหลกสตรทจดการเรยนการสอนอยแลวในสำานกวชาศลปศาสตร

นอกจากนน กรอบแผนอดมศกษาฯ ผลกระทบของโลกาภวตนตอประเทศไทยอกดานหนง คอ การรวมตวของประชาชาตในอาเซยน ซงไทยเปน 1 ใน 10 ประเทศภาคสมาชก ซงผนำาของอาเซยนมความเหนพองกนทจะผลกดนใหประเทศสมาชกรวมตวกนแนนแฟนยงขน ในรปของ ประชาคมอาเซยน “ ” (ASEAN Community) ทงนแตละประเทศ รวม

ทงประเทศไทยจงมภารกจทจะตองเตรยมความพรอม เพอนำาประเทศไปสจดทเหมาะสมในประชาคม ทงในเชงเศรษฐกจและสงคม การรวมตวของอาเซยนในอนาคตอนใกลดงกลาว ไดรบคาดการณไวจากกรอบแผนอดมศกษาเชนกนวาจะทำาใหเกดการเคลอนยาย (Mobility) ในหมประเทศสมาชก ไมวาจะเปนการเคลอนยายของประชากร แรงงาน การคา อตสาหกรรม ตลอดจนความร ภาษา และวฒนธรรม หากเปนความรวมมอทางดานการศกษาและแรงงาน จะมการเคลอนยายของนกเรยน นกศกษา อาจารย ตลอดจนคนทำางานในสาขาอาชพตาง ๆ นอกจากน ความรวมมอทางดานการวจยและพฒนา กจะเออใหเกดการเคลอนยาย

41

ทางความร นวตกรรม แมกระทงการบรหารจดการ23 ทงน ประเทศท“สามารถเปนตนแบบของความเขมแขงทางดานคณภาพการศกษา ยอมอยในสถานะไดเปรยบ สามารถรองรบความตองการและการพฒนาไดทงเชงรบและเชงรก ซงนอกเหนอจากการเปดโอกาสใหบคลากรในประเทศ

42

สามารถเขาถงการศกษาทเขมแขงในประเทศอนแลว ยงเปนโอกาสในการ

43

ใหบรการการศกษาทมคณภาพตอเพอนสมาชกอนอกดวย”24 การรวมตวกนของอาเซยนนำาไปสการเปดโอกาสทางการศกษาอน

ๆ เชน การแลกเปลยนนกศกษาและอาจารยระหวางกน การศกษาวจยรวมกน การพฒนาหลกสตรรวมกน การเรยนรภาษาระหวางกน การโอนยายหนวยกตขามสถาบนและประเทศ การสงเสรม การศกษาผานสออเลกทรอนกส (e-Leaning) ตลอดจนการศกษาตลอดชวต ซงกรอบแผนอดมศกษาฯ มองวาเปนโอกาสทองในการมองการอดมศกษาจากมตภายนอก ซงเปนทงตลาดการศกษาทมขนาดใหญ ความรวมมอทางการศกษาและวจย และความเขาใจอนดระหวางพลเมองอนจะนำาไปสภมภาคทมความสงบและสนตในระยะยาว

นอกจากความรวมมอกนของประเทศในอาเซยนเปนประชาคมเดยวกนแลว ประชาคมอาเซยนยงตองการความรวมมอกบมตรประเทศอนๆ หรอทเรยกวากลมประเทศ คเจรจา “ ” (Dialogue partners) คเจรจาทสำาคญและมแนวโนมทจะเปนมหาอำานาจทางเศรษฐกจในอนาคตก คอ จนและอนเดย ดวยอตราการเตบโตทางเศรษฐกจทเพมขนอยางรวดเรวและมประชากรทเมอรวมกนทงสองประเทศนนมจำานวนมหาศาลกวา 1 ใน 3 ของประชากรโลก กรอบแผนฯ ไดกลาวไวอยางชดเจนวา อดมศกษาไทยจำาเปนตองคำานงถง และสงเสรมความรวมมอทางดาน“

อดมศกษากบจนและอนเดยในรปแบบตาง ๆ นบตงแตการเรยนรภาษา ความรวมมอทางวชาการ การรบและแลกเปลยนนกศกษา นกวจยและ

44

อาจารย การทำาโครงการรวมกน”25 ซงองคความรเกยวกบประเทศอนเดยและจน รวมทงเกยวกบภมภาคเอเชย ยอมจะกลายเปนสงทมความสำาคญในการรวมมอกนในดานตางๆ ทกลาวมานน

45

ทงน กรอบแผนฯ ไดกลาวถงบทบาทของมหาวทยาลยให “เปน

46

สถาบนสงคมมบทบาทชนำาความคดและการเปลยนแปลงของสงคม”26 โดยเปนสวนหนงของ ระบบวจย “ ” ของประเทศในการสรางองคความรและนวตกรรมใหม ซงกรอบแผนอดมศกษาฯ ชใหเหนอยางชดเจนวา นอกจากรฐควรสนบสนนใหสรางระบบวจยทเชอมโยงกบภาคการผลต สำาหรบ มหาวทยาลยทใชอปสงคจากภาคการผลตเปนตวตง“ ” ทงในการจดหลกสตรและการเรยนการสอน การบรการวชาการ การวจย แลว จะตองมการสงเสรม งานวจยในสาขาทจำาเปนตอสงคม โดยไมตอง“ผกกบการเพมผลผลตทางเศรษฐกจ ” ดวย การเปดหลกสตรปรชดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ ทเปนหลกสตรในเชงสหวทยาการ จงเปนหลกสตรทเปดกวางใหเกดการทำาวจยขนสงจากสาขาวชาและแนวทางการศกษาทแตกตางกน ทำาใหเกดนกวจยทสามารถสรางความรและใชความรเพอตอบโจทยทหลากหลายของประเทศทงในเรองทผกตดกบภาคการผลตและการตอบสนองสงคมดานอนๆ

2. สถานภาพองคความรดานเอเชยศกษาในประเทศไทยเอเชยเปนทวปทมขนาดใหญทสด มประชากรรวมกนมากทสดคอ

ในราวสพนลานคน หรอรอยละ 60 ของประชากรโลกในขณะน และกนพนทรอยละ 29.9 ของพนผวโลกทเปนแผนดน อาจจะแบงเปนภมภาคยอยและพรมแดนทางการเมอง ไดแก

เอเชยกลาง ทมประเทศคาซคสถาน ครกสถาน ทาจกสถาน เตอรกเมนสถาน และอซเบกสถาน

เอเชยตะวนออก มญปน สาธารณรฐประชาชนจน เกาหลเหนอ เกาหลใต สาธารณรฐจน (ไตหวน) มองโกเลย มาเกา ฮองกง

เอเชยเหนอ คอรสเซย เอเชยตะวนออกเฉยงใต ประกอบดวยบรไน พมา กมพชา ต

มอรเรสเต อนโดนเซย ลาว มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม

เอเชยใต ไดแก อฟกานสถาน บงคลาเทศ ภฏาน อนเดย มลดฟ เนปาล ปากสถาน และศรลงกา

47

เอเชยตะวนตก ไดแก อลมาเนย อาเซอรไบจน บาหเรน ไซปรส จอรเจย อรก อหราน อสราเอล จอรแดน คเวต เลบานอน โอมาน เขตปกครองปาเลสไตน กาตาร ซาอดอาระเบย ซเรย ตรก สหรฐอาหรบเอมเรต และเยเมน

เอเชย จงมความหลายหลายทงทางธรรมชาตและทางวฒนธรรม รวมทงเปนทจบตามมองวาจะเปนภมภาคททรงอทธพลทางเศรษฐกจในอนาคตอนใกล เทยบไดกบยโรปและสหรฐอเมรกา ในขณะทความสนใจในดนแดนเอเชยเพมมากยงขนเร อยๆ ไทยในฐานะประเทศหนงในเอเชย เรยกไดวามองคความรเกยวกบเอเชยอยางจำากด และอาจจะไมมเลยในบางภมภาค เชน เอเชยกลาง ในขณะทเอเชยตะวนออกและเอเชยใต อนเปนแหลงอารยธรรมใหญของโลก คอ จนและอนเดย มอทธพลทางวฒนธรรมมายงดนแดนไทยในปจจบนอยางไมขาดสาย และทำาใหความสนใจศกษาเกยวกบดนแดนดงกลาวเกดขนมาตลอดชวงประวตศาสตรทหมนเปลยนไป

48

การศกษาเรองจนในสงคมไทย

สายสมพนธอนยาวนานระหวางจนและบรรดาผคนในดนแดนประเทศไทยเปนเร องทไมมผใดปฏเสธ ปฏสมพนธดงกลาวกน ำามาซงความพยายามทจะเรยนรระหวางกนและกน แมวาจะเปนไปอยางไมเทาเท ยมก ตาม หรออาจยากล ำาบากในบางชวงเวลาก ตาม ภายใต สถานการณการคาทเฟ องฟระหวางราชวงศชงและรฐตางๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตนน ความรทกอตวผานกระบวนการเรยนรระหวางกนนไดปรากฏใหเหนอยางนอยทสดตงแตชวงตนของสมยรตนโกสนทรโดยผานแปลวรรณกรรมจนภายใตการอปถมภของชนชนนำาของรฐสยาม ในการน วรรณกรรมสำาคญของจน อาท สามกก ไซฮน ไดถายทอดสภาษา

49

ไทย โดยมชาวจนโพนทะเลทเดนทางเขามาพำานกในราชอาณาจกรสยาม

50

เปนตวกลางทางวฒนธรรมทสำาคญ27 การเสอมอำานาจของจนในเวทการเมองโลกในชวงกลางครสต

ศตวรรษท 19 ถงตนครสตศตวรรษท 20 แทนทดวยการขนมามอำานาจของมหาอำานาจตะวนตกนนสงผลทำาใหรฐไทยหนไปคบคากบชาตตะวนตกเนองจากเปนแหลงผลประโยชนทางเศรษฐกจทสำาคญ อกทงยงชวยสงเสรมภาพลกษณความเปนศวไลซแกชนชนนำาสยามไปพรอมกน อยางไรกตาม ในดานหนงแมชนชนนำาสยามดเหมอนละเลยตอความรและความเปนไปเกยวกบจน หากแตในความเปนจรงแลวเหตการณทางการเมองทเกดขนในประเทศจนยงคงอยในความสนใจของชนชนนำาสยามเสมอ โดยเฉพาะเมอพจารณาวามชาวจนโพนทะเลจำานวนมหาศาลทอพยพเขามาสประเทศไทยอยางตอเนอง ความกลวอทธพลทางเศรษฐกจของคนจนโพนทะเลในหมชนชนนำาสยามทำาใหรฐบาลพยายามออกกฎหมายควบคมการเรยนการสอนภาษาจนอยางเขมงวด รวมถงการควบคมสงตพมพทางการเมองทเผยแพรอดมการณสงคมนยม

มาตรการสะกดกนการเรยนรเรองจนในหมชาวจนโพนทะเลยงเปนไปไดยากเมอพรรคคอมมวนสตจนเอาชนะพรรคกวอมนตงและสามารถสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจนไดสำาเรจ ความสำาเรจอนเนองมาจากอดมการณทางการเมองแบบคอมมวนสตนไดกลายเปนแรงบนดาลใจแกปญญาชนสยามอยางมาก โดยเฉพาะในสถานการณการเมองทรฐบาลคณะราษฎรภายใตการนำาของปรด พนมยงคเปดโอกาสมการนำาเสนอความคดทางการเมองอยางเสร ปรากฏวาไดมสงตพมพเผยแพรความคดและอดมการณสงคมนยมจำานวนมหาศาลจากจนหลงไหลเขาสประเทศไทยและรวมถงทตพมพในประเทศไทยเองดวย งานเขยนเกยวกบประวตศาสตรวรรณกรรมจนซงนำาเสนอภายใตกรอบคดแบบ

51

สงคมนยม-มารกซสตทถกปรบใหเปนแบบจนแลวนมอทธพลอยางมาก

52

ในหมชนชนกลางในเขตเมอง28 เมอกาวเขาสยคสงครามเยน ความขดแยงทางอดมการณระหวาง

คายโลกเสรทนำาโดยสหรฐอเมรกาฝายหนง กบสภาพโซเวยตและสาธารณรฐประชาชนจนอกฝายหนง ไดสงผลตอสถานการณความสนใจเรองจนในสงคมไทยอยางหลกเลยงไมได และสงผลทำาใหงานเขยนและแปลเกยวกบจนถกจดใหเปนหนงสอตองหาม อยางไรกตาม เสรภาพทางการเมองชวงสนๆ หลงการลมสลายของรฐบาลเผดจการถนอม-ประภาสในชวงปลายทศวรรษ 1970 กทำาใหงานเขยนและงานแปลเหลานกลบมาเฟ องฟอกครง บรรดานกศกษาลกจนและเยาวชนรนใหมได

53

กลายเปนฐานกำาลงบรโภคสำาคญสำาหรบสงพมพทางการเมองเหลาน29 ในแงนจงอาจกลาวไดวาตลาดความรเรองจนในสงคมไทยจงไมเคยสญหายไป หากแตในบางชวงเวลาความรดงกลาวอาจมลกษณะคบแคบ ขาดแคลน หรอมฉะนนกถกผกขาดการอธบายใหตกอยภายใตกรอบอดมการณ ไมวาจะเปนฝายรฐหรอฝายทตอตานรฐกตาม นโยบายเปดประเทศทางเศรษฐกจและการพฒนาตามแนวนโยบายสทนสมยของจนทรเรมโดยเตงเสยวผงในชวงสนทศวรรษ 1970 สงผลใหเศรษฐกจจนเรมขยายตวอยางรวดเรวและกลายเปนจดเรมตนของการกาวสสถานะหนงในประเทศมหาอำานาจในชวงปลายทศวรรษ 1990 ของจน ดานรฐบาลไทยนน กเรมหนมากระชบความสมพนธทงดานการเมอง เศรษฐกจ และวฒนธรรมกบจนอกครงหลงจากทหางเหนไปในสมยประธานาธบดเหมาเจอตง นบแตชวงเวลาดงกลาว การเรยนรดานวฒนธรรมและการสรางความรเรองจนในสงคมไทยไดดำาเนนผานสอหลายรปแบบ อาท นยาย วรรณกรรม บทเพลง ภาพยนตร ละครทว ตลอดจนถงอตสาหกรรมการทองเทยว จะเหนไดวานบแตชวงเวลาน ชนชนนำาของรฐไทยไดมการตดตอสมพนธกบรฐบาลจนอยางใกลชดเพมขนเรอยๆ โดยเฉพาะบทบาทนำาตงแตทศวรรษ 1990 ของสมเดจพระเทพรตนราชสดาสยามบรมราชกมาร เปนตนมา ทงในเชงการเมอง ภมปญญา และการทองเทยว บทบาททางการเมองและพระราชนยมเรอง

54

จนดงกลาวกระตนใหเกดกระแสนยมเรองจนในหมคนชนกลางเชอสาย

55

จนตามมา30 ในสถานการณทชนชนนำาเรมหนกลบมาสนใจเรองจนน ในระดบ

ของประชาชนทวไป คนชนกลางทงทเปนลกจนและไมใชตางหนกลบมาฟ นฟอตลกษณความเปนจนและใหความสนใจทจะเรยนรภาษาจนดวยเชนกน เนองจากตระหนกวาเปนเครองมอสำาคญทจะนำาตวเองเขาสโลกพาณชยกรรม และเพอตอบสนองตอความตองการของตลาดจงไดมการเปดหลกสตรภาษาจนในคณะศลปศาสตรและอกษรศาสตรของมหาวทยาลยทงสวนกลางและสวนภมภาค รวมถงหลกสตรภาษาจนในวทยาลยพาณชยกรรมตางๆ ธรกจการศกษาเชนนไดขยายตวอยางรวดเรว ขณะทธรกจสงพมพบางแหง อาท เครอผจดการกไดสนบสนนใหมการเปดพนทในการนำาเสนอเรองจนขนในหนงสอพมพผจดการ

การขยายตวของตลาดงานเขยนวาดวยเรองจนตงแตทศวรรษ 1990 จงมลกษณะแปลกใหมอยางทไมปรากฏมากอน เหลาคนจนโพนทะเลและทายาททถอกำาเนดในเมองไทยและมโอกาสศกษาภาษาจนไดอกครงนนกระหายทจะเขาถงความรเรองจนทจะเตมเตมอตลกษณทางชาตพนธของตนเอง แมวาอตลกษณดงกลาวจะมใชทงแบบไทยแทหรอ

56

จนบรสทธกตาม31 ในการนไดปรากฏการนำาวรรณกรรมจนคลาสสคและนวนยายจนกำาลงภายในมาแปลใหมและตพมพซำา รวมถงการจดแปลงานเขยนเกยวกบจนอยางกวางขวาง อนงนาสงเกตวางานเขยนและแปลทปรากฏในบรรณภพภาษาไทยในระยะเวลานจำานวนไมนอยเปนผลงานของอดตปญญาชนฝายซาย ดงตวอยางงานเขยนประวตศาสตรจนชน

57

สำาคญของ ทวป วรดลก ซงยงคงไดรบการตพมพกระทงปจจบน32 ขณะทหนงสอแนวประยกตปรชญาและภมปญญาจนเขากบโลกธรกจกไดรบความนยมเปนอยางยง

อยางไรกตาม ดานทนาพศวงของความรเรองจนในพนทตางๆ ของสงคมไทยรวมสมยกคอ ลกษณะขาดการประสานทกษะดานภาษาจนเขากบองคความรเกยวกบการเมอง เศรษฐกจ และสงคมจนเชงวชาการ กลาวคอ แมผลสะเทอนของยคสงครามเยนทมตอการสรางความรเรองจนจะนำามาซงการกอตวของสถาบนทางวชาการเพอการศกษาเรองจน ดงตวอยางการจดรายวชาเรองจนศกษาขนในคณะรฐศาสตร และการตงสถาบนเอเชยศกษา ของจฬาลงกรณมหาวทยาลยขนเมอ ค.ศ. 1967 และมการออกวารสาร เอเชยปรทศน และ เอเชยรายป ในเวลาตอมา รวมถงการออกวารสาร จนศกษา ในชวงสนๆ กอนเหตการณ 6 ตลาคม 2519 เพอเปนพนทสำาหรบการนำาเสนอและเผยแพรผลงานทางวชาการ

58

ของนกวจยและเครอขายวชาการของสถาบน33 การสงนกวชาการไทยไปศกษาเรองจนศกษา (Sinology) ณ ประเทศสหรฐอเมรกา ภายใตทนของรฐบาลอเมรกา การจดสงอาจารยชาวตะวนตกมาบรรยายเรองจนศกษาใหแกนกวชาการไทยของมลนธเอเชย รวมถงการเปดสอนภาษาจนขนในมหาวทยาลยเปนแหงแรกทคณะรฐศาสตร ซงในเวลาตอมาสถาบนการศกษาดงกลาวไดผลตนกวจยและสงพมพทางวชาการเกยวกบจนออกมาจำานวนไมนอย หากแตตลาดความรเรองจนในสงคมไทยยงคงผกอยกบงานเขยนเรองจนไมกประเภททเขยนโดยนกเขยนสมครเลนผมความรในภาษาจน กลาวไดวา สงคมไทยปจจบนมผเชยวชาญเรองจนปรากฏในแทบทกวงการ นบแตกจการตางประเทศ ประวตศาสตร เศรษฐกจการเมอง อกษรศาสตร โหราศาสตร ไปจนถงเรองอาหารการกน แตในทางตรงขามกลบมนกวชาการเรองจนทมผลงานเปนทรจกในวงกวางจำานวนไมมากนก อาท ถาวร สกขโกศล วรศกด มหธโนบล เปนตน ขณะทนกวชาการดานจนศกษาจำานวนหนงยงคงมงทำางานวชาการในขอบเขตความสนใจทางวชาการของตนเปนหลก อาท วฒชย มลศลป วนย พงศศรเพยร ประพฤทธ ศกลรตนเมธ ศภรตน เลศพาณชยกล รสสคนธ ขนธนะภา ในสาขาวชาประวตศาสตร หรอ สวรรณา สถาอานนท ในสาขาวชาปรชญา หรอ ภวดล ทรงประเสรฐ ในมตของประวตเศรษฐกจ เสมอชย พลสวรรณ ในมตดานมานษยวทยา อาทร ฟง

59

ธรรมสาร และ ถาวร สกขโกศล ในมตดานอกษรศาสตรและวรรณกรรม

60

ปนตน34 ในแงนแนวโนมเรองจนศกษาในสงคมไทยหลง ค.ศ. 2000 จง

ปรากฏออกมาในรปของการจดตงหลกสตรจนศกษา ทงนเพอผลตบคลากรทมความเชยวชาญในภาษาจนควบคไปกบการมความรเกยวกบเรองจนอยางเปนวชาการไปพรอมกน แนวโนมดงกลาวดำาเนนไปทศทางทตนตวอยางยง และกำาลงไดรบกระแสตอบรบจากสถาบนการศกษาในระดบอดมศกษาอยางกวางขวาง โดยเฉพาะมหาวทยาลยชนนำาทตงอยในกรงเทพฯ และปรมณฑล ตวอยางทเหนไดชดเจนทสดคอการรเรมเปดหลกสตรเอเชยศกษา (เนนเอเชยตะวนออก) ของมหาวทยาลยศลปากรใน ค.ศ. 2005 และการเปดหลกสตรจนศกษาของวทยาลยนานาชาตปรด พนมยงค มหาวทยาลยธรรมศาสตรใน ค.ศ. 2009 ทผานมา

3. หลกสตรระดบบณฑตศกษา/สถาบนการศกษาดานเอเชยศกษาในประเทศไทย

ในขณะนยงไมมสถาบนใดในประเทศไทยทเปดการเรยนการสอนในระดบปรญญาดษฎบณฑต ในสาขาวชาเอเชยศกษาโดยตรง โดยทวไปแลวมหาวทยาลยในประเทศไทยยงคงผลตบณฑตในระดบปรญญาดษฎบณฑต ในลกษณะทแยกเปนสาขาวชา ทแมวาจะใหความสนใจกบการศกษาประเทศในเอเชย แตกมไดจดหลกสตรทมงเนนการศกษาภมภาคเอเชย ในเชงสหวทยาการ หรอเปนการศกษาทมเอเชยเปนจดมงเนนในแบบอาณาบรเวณศกษา

4.การสำารวจความตองการของผเรยนในการศกษาดานเอเชยศกษาสำานกวชาศลปศาสตร ไดทำาการสำารวจความสนในการศกษาขน

บณฑตศกษา ในสาขาเอเชยศกษาและเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษา โดยทำาการสำารวจกลมเปาหมายทวทงเขตภาคใตตอนบน เมอเดอนสงหาคมพ.ศ. 2551 ไดความคดเหนของผกลมเปาหมายจำานวนทงสน 248 คน โดยมผลการสำารวจทแสดงใหเหนถงความสนใจในการศกษาดานเอเชยศกษา ดงรายละเอยด คอ

61

1. ขอมลพนฐานของผใหขอมลในการสำารวจ

1.1 จำานวนผใหขอมลทงสน 248 คน

1.2 การสำารวจขอมลเนนกลมเปาหมายทมภมลำาเนา ทำางาน หรอศกษาอยในพนทจงหวดภาคใต โดยแบงกลมยอยได 2 กลม คอ

(ก) กลมคร อาจารย โรงเรยนมธยมศกษา และผซงทำางานในหนาทเกยวของกบการศกษา โดยเฉพาะในรายวชาทางดานสงคมศกษา เชน สงคมศกษาพนฐาน ประวตศาสตร อารยธรรม ภมศาสตร การเมองการปกครอง ประเทศของเรา ทวปของเรา โลกปจจบน เศรษฐศาสตร หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดำาเนนชวต เปนตน

ผใหขอมลในกลมนมจำานวนทงสน 134 คน เปนเพศชาย 35 คน เพศหญง 99 คน แบงชวงอายไดดงน

20-25 ป จำานวน 22 คน 26-30 ป จำานวน 12 คน




61 ปขนไป จำานวน 2 คน

วฒการศกษาของผใหขอมลในกลมน คอ ปรญญาตร 125 คน, ปรญญาโท 9 คน

(ข) กลมนสต นกศกษา ทกำาลงศกษาระดบปรญญาตรอยในมหาวทยาลยในภาคใต คอ มหาวทยาลยวลยลกษณ, มหาวทยาลย

62

สงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน, มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ และ มหาวทยาลยทกษณ โดยเนนสำารวจผทศกษาอยในสาขาทสามารถนำามาประยกตใชกบเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษาได คอ ภมภาคศกษา การจดการการทองเทยว รฐศาสตร รฐประศาสนศาสตร เศรษฐศาสตร บรหารธรกจ ภาษาศาสตร มานษยวทยาและสงคมวทยา สงคมศาสตรและมนษยศาสตร ประวตศาสตร วฒนธรรมศกษา คตชนวทยา จตวทยา นตศาสตร ครศาสตร เปนตน

ผใหขอมลในกลมนมจำานวนทงสน 114 คน เปนเพศชาย 26 คน เพศหญง 88 คน ชวงอายของผใหขอมลโดยสวนใหญอยระหวางชวงอาย 20-25 ป (จำานวน 113 คน) สำาหรบชวงอาย 26-30 ป ม จำานวน 1 คน

2. ขอมลเกยวกบภมภาคเอเชยจากการสำารวจขอมลเพอใหทราบถงความสนใจของผใหขอมลตอ

ภมภาคเอเชยและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต สรปขอมลไดดงน คอ

2.1 ความสนใจตอภมภาคเอเชยและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ไมรวมประเทศไทย)

ระดบความสนใจ

จำานวน (คน)เปอรเซนตคร /

อาจารยนกศกษา รวม

มากทสด 30 25 55 22.2มาก 77 54 131 52.8ปานกลาง 26 27 53 21.4นอย 1 7 8 3.2

63

นอยทสด 0 1 1 0.4ไมสนใจเลย 0 0 0 0

รวม 134 114 248 100

จากขอมลดงกลาวทำาใหเหนวาผใหขอมลมความสนใจศกษาเกยวกบภมภาคเอเชย (ไมรวมประเทศไทย) ในระดบมาก สงกวารอยละ 50 และมถงรอยละ 20 ทใหความสนใจในระดบมากทสด และผทใหความสนใจในระดบนอย นอยทสด และไมสนใจเลย รวมกนคดเปนเพยงรอยละ 3.6 เทานน

2.2 ความสนใจตอประเดนเฉพาะเกยวกบภมภาคเอเชยและภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ประเดนเฉพาะ จำานวนการเลอกประวตศาสตร 131เศรษฐกจ 103การเมองการปกครอง 91ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม 77ความเชอและศาสนา 76ศลปะและวฒนธรรม 69ชาตพนธและปญหาชนกลมนอย 65ความสมพนธระหวางประเทศ 62เพศสภาพ 57การกอการราย 56สอมวลชนและวฒนธรรมวยรน 54

64

การยายถน แรงงานขามชาต 51

จะเหนไดวา จากผใหขอมลทงหมด 248 คน เลอกความสนใจในประเดนเฉพาะเกยวกบประวตศาสตรมากทสด ในขณะทประเดนดานเศรษฐกจมผทเลอกมากเปนอนดบรองลงมา

2.3 ความสนใจตอประเทศในภมภาคเอเชย (ไมรวมประเทศไทย) (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ประเทศทสนใจ จำานวน (คน)จน 116มาเลเซย 102ญปน 94อนโดนเซย 90สงคโปร 80อนเดย 68บรไน 61พมา 59เวยดนาม 59ประเทศในกลมตะวนออกกลาง

57

ฟลปปนส 55ตมอรตะวนออก 55กมพชา 54ลาว 47เกาหลเหนอ-เกาหลใต 24ไตหวน 17

65

ขอมลเกยวกบความตองการการศกษาตอในระดบสงขนของผใหขอมล

จากการสำารวจขอมลเพอใหทราบขอมลสถานศกษาทผใหขอมลตองการจะเขาศกษาตอในระดบทสงขนจากระดบการศกษาปจจบน ผใหขอมลไดใหรายละเอยดสรปไดดงน คอ

ประเภทสถานศกษา

จำานวน (คน)เปอรเซน

ตคร / อาจารย

นกศกษา รวม

1. สถานศกษาในประเทศไทย

ในภาคใต 91 40 131 52.8 ในกรงเทพฯ 32 25 57 23 ภาคอนๆ 4 14 18 7.3

2. สถานศกษาในตางประเทศ

7 35 42 16.9

รวม 134 114 248 100

หากผใหขอมลตดสนใจเรยนหลกสตรระดบบณฑตศกษา ทสำานกวชาศลปศาสตร ในสาขาเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษาและเอเชยศกษา ทมหาวทยาลยวลยลกษณ ผใหขอมลจะสนใจศกษาอยางลกซงตอประเทศใดเปนพเศษ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ประเทศทสนใจ จำานวน (คน)จน 62มาเลเซย 51ญปน 42อนโดนเซย 38สงคโปร 33

66

บรไน 27อนเดย 26เวยดนาม 25เกาหลเหนอ-เกาหลใต 14ประเทศในกลมตะวนออกกลาง 12ฟลปปนส 12พมา 11ลาว 10กมพชา 10ตมอรตะวนออก 7ไตหวน 4ยงไมตดสนใจ 17

หากผใหขอมลตดสนใจเรยนในระดบทสงขนในระดบบณฑตศกษา ในสาขาเอเชยศกษาและเอเชยตะวนออกเฉยงใตศกษาทมหาวทยาลยวลยลกษณ ผใหขอมลจะสนใจศกษาอยางลกซงตอประเดนศกษาทางวชาการในหวขอใดเปนพเศษ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ประเดนเฉพาะ จำานวน (คน)ประวตศาสตร 86เศรษฐกจ 78การเมองการปกครอง 50ศลปะและวฒนธรรม 43ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม 40ความเชอและศาสนา 37ชาตพนธและปญหาชนกลมนอย 32ความสมพนธระหวางประเทศ 31เพศสภาพ 24การกอการราย 16สอมวลชนและวฒนธรรมวยรน 16การยายถน แรงงานขามชาต 14

67

บทท บทท 33โอกาส ความพรอม และขอจำากดของมหาวทยาลยวลยลกษณโอกาส ความพรอม และขอจำากดของมหาวทยาลยวลยลกษณ

ในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาบรณาการในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาเอเชยศกษาบรณาการ

_________________________________________

1. โอกาสของการเปนผนำาทางวชาการดานเอเชยศกษาบรณาการ1.1 ดานการสรางและพฒนาบคลากร

เปนทยอมรบกนในปจจบนดงทไดกลาวมาแลววา เอเชย ซงเปนภมภาคทมความหลายหลายและมศกยภาพอนโดดเดนเปนทจบตามองในทางเศรษฐกจ วาจะทาทายอำานาจนำาของโลกตะวนตก และเปนขวอำานาจทางเศรษฐกจกลมใหมของโลก การเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการจงมความสำาคญตอมหาวทยาลยวลยลกษณ ในดานทเปนโอกาสใหมหาวทยาลย มหลกสตรทสามารถสรางและพฒนาบคลากรทมศกยภาพในการคนควาวจยขนสงและนำาไปสการสรางและจดการองคความรในดานเอเชยศกษา ทจะสามารถนำาไปใชเปนพนฐานในการพฒนาสงคม ดวยแนวทางการศกษาแบบบรณาการสงเสรมใหการคนควาวจยสามารถกาวพนขอจำากดของการแนวทางการศกษาดวยมมมองจากศาสตรใดศาสตรหนงเพยงอยางเดยว เพอสรางสรรคองคความรเกยวกบเอเชยศกษาไดในหลากมตมมมอง

1.2 ดานการสรางโอกาสและทางเลอกในการศกษา การศกษาโดยใชสหวทยาการ และใชพนทเปนเปาหมายของ

การคนควาวจยขนสง ของหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ เปนการสรางโอกาสและสรางทางเลอกในการศกษาสำาหรบประเทศไทยซงยงไมมหลกสตรในลกษณะนมากอน

1.3 ดานการสรางองคความรใหม

68

การผลตผทมความสามารถในการวจยขนสง ของหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ จะนำาไปสการสรางองคความรใหมในดานเอเชยศกษา ทจะตอบสนองการพฒนาประเทศและการพฒนาสงคมไทย ทอยในชวงการเปลยนแปลงอนสำาคญ และภมภาคเอเชยจะกาวขนมาเปนผนำาของโลก

1.4 ดานการใหบรการทางวชาการการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณ

าการ เปนการขยายโอกาสของมหาวทยาลยวลยลกษณในการตอบสนองความตองการบรการวชาการในสงคมทองถนภาคใต ของประเทศไทย หรอของประชาคมอาเซยนไดอยางหลากหลายยงขน เชน การใหคำาปรกษาแนะนำา การจดหลกสตรฝกอบรม และการประชมสมมนา รวมทงกจกรรมประชาสมพนธทางวชาการตางๆ ทเกยวกบเอเชยศกษาบรณาการใหกบทงคนในภมภาค เพอใหสงคมไทยมความรและภมปญญาเทาทนการเปลยนแปลงของโลก

1.5 ดานการเปนผนำาทางวชาการดานเอเชยศกษาของสถาบนอดมศกษาในระดบภมภาคและระดบประเทศ

การเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ เปนโอกาสของมหาวทยาลยวลยลกษณ ทจะเปนแบบอยางในการสงเสรมและรเรมในดานการเปนผนำาทางวชาการดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร โดยเฉพาะในทางเอเชยศกษาบรณาการ ของสถาบนอดมศกษาทงในระดบภมภาคและในระดบประเทศ หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการของมหาวทยาลย จะเปนกาวสำาคญของการศกษาดานเอเชยศกษาของประเทศไทย ในการผลตผทมความรและทกษะในการวจยขนสงเกยวกบเอเชยศกษา เชนเดยวกบมหาวทยาลยชนนำาอนๆ ในโลก รวมทงเปนการเตรยมการรองรบความ

69

เขมแขงในดานการศกษาขนสง เมอมการเปดเสรทางการศกษาใน ประช“าคมอาเซยน ดวยนนเอง”

1.6 ดานการประสานความรวมมอกบหนวยงานภาครฐภาคเอกชนและภาคชมชน รวมทงมหาวทยาลยในตางประเทศ

การเปดหลกสตรหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ เปนการเสรมสรางบทบาทของมหาวทยาลยวลยลกษณในการประสานความรวมมอกบหนวยงานตางๆทงในภมภาค ในประเทศ และการรวมมอระหวางประเทศ เพอสรางประโยชนตอสวนรวมใหมากทสด โดยเฉพาะหนวยงานทเกยวของกบไทยและภมภาคเอเชย ทงในภาครฐและภาคเอกชน เชน สมาคมอาเซยน สำานกงานโครงการพฒนาเขตเศรษฐกจสามฝาย (อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย) รวมทงมหาวทยาลยชนนำาตางๆ ทมขอตกลงรวมกนและมการแลกเปลยนบคลากร นกศกษา และความรวมมอทางวชาการ ตลอดจนบรษทธรกจเอกชนตางๆ ทงบรษทของประเทศเพอนบานทเขามาลงทนในประเทศไทย รวมถงบรษทรวมทนระหวางไทยกบประเทศตางๆ

1.7 ดานการสงเสรมการใชทรพยากรมหาวทยาลยอยางมประสทธภาพ

การเปดหลกสตรหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ เปนการสงเสรมนโยบายการใชประโยชนรวมกนอยางมประสทธภาพเพอความคมคาของทรพยากรในมหาวทยาลยวลยลกษณ ตามหลกการบรหารงานแบบ รวมบรการประสานภารกจ เพอใหการ“ ”บรการตางๆ เปนไปอยางมประสทธภาพ การเปดสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ ซงเปนหลกสตรแบบสหวทยาการดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม และวฒนธรรม ตลอดจนมตดานความสมพนธระหวางประเทศ จงนบเปนการสนบสนนใหเกดการใชประโยชนรวมจากทรพยากรทมอยแลวของหนวยงานตางๆ ในมหาวทยาลยวลยลกษณ ทงดานบคลากร อาคาร

70

สถานท และอปกรณเครองมอตางๆ อาท ศนยบรรณาสารและสอการสอน ศนยคอมพวเตอร เปนตน

2. ความพรอมของมหาวทยาลยวลยลกษณในการเปดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

2.1 ความพรอมในเชงบคลากร อาคารสถานท และอปกรณการเรยนการสอน

2.1.1 อาจารยประจำาหลกสตร 1)ศ.พเศษ ดร.ชลธรา สตยาวฒนา Ph.D.

(Anthropology)อ.ม. (ภาษาไทย)อ.บ. (ภาษาไทย)

2)รศ.ดร.สบพงศ ธรรมชาต อ.ด. (ภาษาไทย)อ.ม. (ภาษาไทย)อ.บ. (ภาษาไทย)

3)Assoc.Prof.Dr. Marc Askew Ph.D. (Anthropology)

M.A. (History)B.A. Honours (History)

4)ผศ.ดร.นพนธ ทพยศรนมต ปร.ด.(ไทศกษา)อ.ม. (วรรณคดไทย)พบ.ม. (รฐประศาสนศาสตร)กศ.บ. (ภาษาไทย)

71

นศ.บ. (การผลตสอวทยและโทรทศน)

น.บ. (นตศาสตร)5)ผศ.ดร.ทวศกด เผอกสม Ph.D. (South East

Asian Studies)อ.ม. (ประวตศาสตร)ว.บ. (หนงสอพมพ)

2.1.2 อาจารยผสอน

1)ศ.พเศษ ดร.ชลธรา สตยาวฒนา Ph.D. (Anthropology)

อ.ม. (ภาษาไทย)อ.บ. (ภาษาไทย)

2)รศ.ดร.สบพงศ ธรรมชาต อ.ด. (ภาษาไทย)อ.ม. (ภาษาไทย)อ.บ. (ภาษาไทย)

3)Assoc.Dr. Marc Richard Askew Ph.D. (Anthropolgoy)

M.A. (History)B.A. Honours (History)

4)ผศ.ดร.นพนธ ทพยศรนมต ปร.ด. (ไทศกษา)อ.ม. (ภาษาไทย)พบ.ม. (รฐประศาสนศาสตร)กศ.บ. (ภาษาไทย) นศ.บ. (วทยและโทรทศน)น.บ. (นตศาสตร)

5)รศ.ฉลอง สนทราวาณชย อ.ม. (ประวตศาสตร)อ.บ. (ประวตศาสตร)

72

6)ผศ.ดร.ฐรวฒ เสนาคำา ร.ด. (รฐศาสตร)M.A. (Anthropology)ร.บ. (รฐศาสตร)

7)ผศ.ดร. ทวศกด เผอกสม Ph.D. (South East Asian Studies)

อ.ม. (ประวตศาสตร)ว.บ. (หนงสอพมพ)

8)ดร.ณรงค บญสวยขวญ ปร.ด. (รฐศาสตร)สค.ม. (สงคมวทยา)ศศ.ม. (รฐศาสตร)ศศ.บ. (รฐศาสตร)

9)ดร. อจฉราวรรณ บรภกด Ph.D. (English Composition and

TESOL)M.Sc. (Marketing)ศศ.บ. (ภาษาองกฤษ)

2.1.3 อาจารยพเศษ

1) Dr. Craig J. Reynolds

Ph.D. (History), Australian National University

2) Professor Dr. Michael Herzfeld

Ph.D. (Anthropology), Harvard University

3) Assoc.Prof. Dr.Tamara Loos

Ph.D. (History), Cornell University

4) Dr. Chris Baker Ph.D. (History), Cambridge University

5) Dr. Rachel Harrison

Ph.D. (Asian Languages and Literature), SOAS, University of London

6) Dr. Peter Jackson Ph.D. (History), Australian National University

73

7) Dr. Patrick Jory Ph.D. (History), University of Queenlands

8) ศ.ดร. ฉตรทพย นาถสภา

Ph.D. (International Relations), จฬาลงกรณมหาวทยาลย

9) ศ.ดร. ผาสก พงษไพจตร

Ph.D. (Economics), จฬาลงกรณมหาวทยาลย

10) ดร. อดาดล องควณช

Ph.D. (Cultural Studies), University of Westminter

11) รศ. แล ดลกวทยรตน

M.A. (Development Studies)

12) ดร. สรนทร ไมสกลด Ph.D. (Political Sciences), James Cook University

13) ผศ.ดร. นต ภวครพนธ

Ph.D. (Anthropology), จฬาลงกรณมหาวทยาลย

14) ผศ.ดร. ยกต มกดาวจตร

Ph.D. (Anthropology), มหาวทยาลยธรรมศาสตร

15) ดร. ธนพล ลมอภชาต

Ph.D. (History), จฬาลงกรณมหาวทยาลย

16) ดร. วลลา วลยทอง Ph.D. (History), จฬาลงกรณมหาวทยาลย

17) Oliver Raendchen

Dipl. phil. (Southeast Asia Studies), SEACOM, Berlin

2.1.4 ดานอาคารสถานท มหาวทยาลยวลยลกษณ

2.1.5 ดานวสดอปกรณ สามารถใชครภณฑทมอยแลวในอาคารเรยนรวมและหองประชม

โดยไมตองจดซอครภณฑสำานกงานเพมเตมแตอยางใด

74

2.2 ความพรอมเรององคกรสนบสนนการศกษาวจยในสาขาเอเชยศกษาบรณาการ

มหาวทยาลยวลยลกษณมองคกรทสามารถสนบสนนการศกษาคนควาวจยในสาขาเอเชยศกษาบรณาการ คอหนวยวจยภมภาคศกษา

2.3 ความพรอมเรองเครอขายองคกร/สถาบนการศกษามหาวทยาลยวลยลกษณสามารถใชเครอขายตางๆ เพอความรวม

มอในการจดการเรยนการสอนและทำาวจยในระดบปรชญาดษฎบณฑต โดยเปนองคกรและสถาบนการศกษาทงในและตางประเทศ ดงเชน การใชเครอขายความสมพนธกบอาจารยทเคยรวมทำางานกบมหาวทยาลยวลยลกษณและปจจบนดำารงตำาแหนงอยในสถาบนการศกษาอนๆ การสรางเครอขายการเปนคณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธหรอกรรมการสอบวทยานพนธกบสถาบนการศกษาอนๆ ทงในและตางประเทศ รวมทงการสนบสนนนกศกษาใหไดรบทนอดหนนการวจยตางๆ สำาหรบบณฑตศกษา เชน โครงการปรญญาเอกกาญจนาภเษก ทน Library Research ของมหาวทยาลยแหงชาตสงคโปร ฯลฯ

3. สรปผลการวเคราะหความคมคาทางการเงนเชงธรกจ

1) รายไดจากคาธรรมเนยม/คาบรการทางวชาการ = 13,400,000 บาท

2) รายจายประมาณการ = 10,912,581 บาท

3) รายไดสทธ = 2,487,419 บาท

4) คาปจจบนสทธของโครงการฯ (10 ป) = ฿ 1,551,034.52 บาท

5) อตราผลตอบแทนของโครงการฯในชวง 10 ป (IRR) = 31 %

76

การวเคราะหความคมคาทางการเงนเชงธรกจ หลกสตรหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

(คาธรรมเนยมการศกษา 45,000 บาท/คน/ป)

กรรมการการอดมศกษา, 2550).21 สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565), หนา 11.22 เรองเดยวกน, หนา 12.23 เรองเดยวกน, หนา 12-13.24 เรองเดยวกน, หนา 13.25 เรองเดยวกน, หนา 13.26 เรองเดยวกน, หนา 34.

27 กรรณการ สาตรปรง, ราชาธราช สามกก และไซฮน : โลกทศนชนชนนำาไทย, กรงเทพฯ : สำานกงานกองทนสนบสนนการวจยรวมมอกบมลนธโครงการตำารา สงคมศาสตรและมนษยศาสตร, 2541.

28 Kasian Tejapira, Commodifying Marxism: The Formation of Modern Thai Radical Culture, 1927-1958, Kyoto: Kyoto University Press, 2001.

29 Craig J. Reynolds, and Lysa Hong, “Marxism in Thai Historical Studies”, in Journal of Asian Studies, 43, 1 (1983): 77-104.

30 ตวอยางชนเลศประการหนงกคอ บทบาทการเปนพระอาจารยทปรกษาสารนพนธใหแกนกศกษาระดบปรญญาโทคนหนง โปรดด อชรา อศรเสนา ณ อยธยา, การรบวฒนธรรมตางชาตทมาจากทางตะวนตกของจนในสมยราชวงศถงผานเสนทางสายแพรไหม (ค.ศ.618-907), สารนพนธ (ศศ.ม. (ประวตศาสตรเอเชย)) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2542.

77

ป2554 ป2555 ป2556 ป2557 ป2558 ป2559 ป2560 ป2561 ป2562 ป2563 รวม5 5 5 5 10 10 10 10 10 10 -5 10 15 20 25 30 35 40 40 40 -225,000 450,000 675,000 900,000 1,125,000 1,350,000 1,575,000 1,800,000 1,800,000 1,800,000 11,700,000

0 0 100,000 100,000 200,000 200,000 200,000 300,000 300,000 300,000 1,700,000 225,000 450,000 775,000 1,000,000 1,325,000 1,550,000 1,775,000 2,100,000 2,100,000 2,100,000 13,400,000 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

1 ตอ1 1 ตอ3 1 ตอ5 1 ตอ6 1 ตอ6 1 ตอ6 1 ตอ6 1 ตอ6 1 ตอ6 1 ตอ6

ครภณฑสำานกงาน 44,000 44,000 44,000 44,000 44,000 44,000 44,000 44,000 44,000 44,000 440,000 คาใชจายในการดำาเนนงาน:

อตรากำาลง( เพม1 ตำาแหนง) 396,000 415,800 436,590 619,220 642,140 666,207 691,478 718,012 745,872 775,126 6,106,445 คาตอบแทนอาจารยพเศษ 49,200 49,200 49,200 54,120 54,120 54,120 59,532 59,532 59,532 65,485 554,041 คาวสดการศกษา 10,000 20,000 30,000 44,000 55,000 66,000 88,550 101,200 101,200 121,440 637,390 คาวสดสำานกงาน 5,000 10,000 15,000 21,000 26,250 31,500 38,588 44,100 44,100 46,305 281,843

คาใชจายอนๆ 50,000 55,000 60,500 66,550 73,205 80,526 88,578 97,436 107,179 117,897 796,871 รวมกระแสเงนสดออก 591,200 666,000 742,290 1,002,990 1,086,815 1,172,453 1,257,510 1,411,990 1,449,594 1,531,740 10,912,581 กระแสเงนสดสทธ(Net Cash Flow) -366,200 -216,000 32,710 -2,990 238,185 377,547 517,490 688,010 650,406 568,260 2,487,419 กระแสเงนสดสะสม -366,200 -582,200 -549,490 -552,480 -314,295 63,252 580,742 1,268,752 1,919,158 2,487,419 2,487,419

จำานวนอาจารย(คำานวณเฉพาะอาจารยใหม)รวมกระแสเงนสดเขา

คาใชจายในการลงทน: สดสวนอาจารยประจำาหลกสตร: นกศกษา

จำานวนนกศกษาชนปท1

รายไดอนๆรายไดจากคาธรรมเนยมการศกษาจำานวนนกศกษา

31 ดความเหนทำานองนใน เกษยร เตชะพระ, แลลอดลายมงกร: รวมขอเขยนวาดวยความเปนจนในสยาม, กรงเทพฯ: คบไฟ, 2537.

32 ด ทวป วรดลก, ประวตศาสตรจน, พมพครงท 4, กรงเทพ: สขภาพใจ, 2547.33 นกวชาการทมผลงานโดดเดนในยคบกเบกของการศกษาเรองจน อาท สารสน วรผล สบแสง พรหมบญ และ ทสำาคญทสด

คอ เขยน ธระวทย ผมผลงานวชาการดานการเมองและความสมพนธระหวางประเทศเกยวกบจนจำานวนมาก ทงนภายใตอทธพลของแนวคดเรองระบบการเมองเปรยบเทยบของอเมรกาทมอทธพลในหมขารฐการและนกวชาการทจบการศกษาจากสหรฐอเมรกา รวมถงทคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ความรเกยวกบระบบการเมองและสงคมของจนจงมความสำาคญอยางยงตอการทไทยจะหลกเลยงภยคอมมวนสต

34 อนงเปนทนาสงเกตวาในบรรดานกวชาการรนอาวโสผมคณปการอยางสำาคญตอการวางรากฐานจนศกษาอยางเปนวชาการนน หลายทานมทกษะในการใชภาษาจนในระดบหนงเทานน ขณะทหลายทานจำากดสนใจไปทประเดนความสมพนธระหวางจน-สยาม หรอเรองของชาวจนโพนทะเลในไทย เทานน

78

อตราผลตอบแทนการลงทน(IRR) 31% คาปจจบนสทธของโครงการ (10 ป) ฿1,551,034.52 (อตราคดลด 5 %)

ขอสมมตฐานทางการเงน1. คาธรรมเนยมการศกษาเกบแบบเหมาจาย ภาคการศกษาละ 45,000 บาท 2. รายไดอนๆ มาจากการใหบรการทางวชาการ การจดสมมนา โครงการวจย หลกสตรอบรมระยะสน3. อาจารยมคาตอบแทนตามวฒปรญญาเอก และเพมขนปละ 5% ในป 2554 มอาจารยระดบปรญญาเอก 1 คน ในป 2558 อาจารยวฒปรญญาเอกสามารถขอตำาแหนงวชาการได 4. คาปนสวนตนทนครภณฑคดสดสวนการลงทน5. คาใชจายจดสรรสวนกลาง เชน ศนยบรรณสารฯ ศนยคอมพวเตอร ศนยบรการการศกษา และสำานกงานบรการกลาง เฉลย 5,000 บาท/คน/ป โดยตงแตป 2556 คดเพมขน 10% 6.อาจารยพเศษเชญเทอมละ 2 ครง (เรมเชญในปท 1) คาตอบแทนอาจารยพเศษอตรา 600 บาท/ชม. คาเดนทาง/คาทพกอาจารยพเศษจากสวนกลางเฉลย 7,000 บาทตอครง คาเดนทางอาจารยพเศษในทองถนเฉลย 1,500 บาทตอครง คาใชจายคดเพมขน 10% ทกระยะ 3 ป7. คาวสดการศกษาเฉลย 2,000 บาท/คน/ป โดยตงแตป 2556 คดเพมขน 10% ตงแตป 2559 คดเพมขน 15% และป 2562 คดเพมขน 20%8.คาสาธารณปโภคเฉลย 1,000 บาท/คน/ป โดยตงแตป 2556 คดเพมเปน 5% ตงแตป 2559 คดเพมเปน 10% และป 2562 คดเพมขน 20 %

79

9.คาวสดสำานกงาน คดจาก 500/คน/ป + คาครภณฑประจำาหองอาจารยใหมในปแรก

80

บทท บทท 44การพจารณาโครงสรางหลกสตรและแนวทางในการบรหารการพจารณาโครงสรางหลกสตรและแนวทางในการบรหาร

วชาการวชาการ//หลกสตรฯหลกสตรฯ_____________________________

1. เกณฑในการพจารณารปแบบของหลกสตร1.1 นโยบายของรฐทเกยวของกบหลกสตรฯ นโยบายการพฒนาประเทศใหความสำาคญกบการมความรวมมอ

ระหวางกนของประเทศในอาเซยน รวมทงประเทศในเอเชย ซงกำาลงกลายเปนมหาอำานาจทางเศรษฐกจ ไมวาจะเปน จน อนเดย และรสเซย การวจยทจะสรางองคความรเพอตอบโจทยใหกบภาคการผลต และตอบโจทยทเปนปญหาของสงคมไทยในดานอนๆ จะทำาใหสามารถวางทศทางการพฒนาประเทศทงในดานเศรษฐกจและสงคมทถกตอง และนำาความกาวหนามายงสงคมไทยได ซงบทบาททสำาคญในการทจะชนำาสงคมนเปนความคาดหวงทสงคมไทยตองการจากมหาวทยาลย ซงจะทำาหนาทสรางภมปญญาใหกบสงคมนนเอง

1.2 ศกยภาพทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมของภาคใต พนทภาคใตเปนจดยทธศาสตรสำาคญในการเชอมประเทศไทยเขา

กบกลมประเทศหมเกาะของภมภาคเอเชย คอ ประเทศมาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร บรไน ฟลปปนส ตมอรตะวนออก นอกจากนนยงเปนแหลมทอยตรงกลางระหวางเสนทางเชอมตอทางทะเล โดยทางทะเลอนดามน จะนำาไปสอนเดย ปากสถาน บงคลาเทศ ศรลงกา ฯลฯ ของเอเชยใต เอเชยกลาง สวนฝงอาวไทยจะเปดออกสทางตอนใตของเวยดนาม จน ไตหวน

ในขณะทนโยบายการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศไทยในปจจบน ใหความสำาคญเปนอยางมากในการพฒนาศกยภาพการผลตและการทองเทยวของจงหวดภาคใต เพอตอบสนองตอการเตบโตของภาคธรกจและความรวมมอกบกลมประเทศในภมภาคเอเชยเหลาน โดย

81

เฉพาะเพอนบานทมพรมแดนตดกน ตวอยางเชน การผลกดนนโยบายตางๆ ภายใตกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจ 3 ฝายอนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (Indonesia-Malaysia-Thailand Growth Triangle: IMT-GT) รวมทงการพฒนาโครงขายพนฐานเพอรองรบการลงทน รวมถงกระตน และใหความชวยเหลอการลงทนจากประเทศเพอนบานสพนทจงหวดภาคใต การพฒนาเครอขายการทองเทยวในพนทจงหวดภาคใตเพอรองรบนกทองเทยว ประกอบกบขอตกลงเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area – AFTA) ททำาขนเมอป พ.ศ. 2535 โดยกำาหนดใหมอตราภาษพเศษทเทากนสำาหรบเขตการคาอาเซยน อนพนฐานทจะนำาไปสการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ภายในป พ.ศ.2558 เพอเสรมสรางความสามารถในการแขงขนใหกบสนคาอาเซยนในตลาดโลก โดยครอบคลมสนคาทกชนด ยกเวนสนคาทมผลกระทบตอความมนคง ศลธรรม ชวตและศลปะ อยางไรกตามประเทศสมาชกตองใหสทธประโยชนทางศลกากรแกกนแบบตางตอบแทน หมายความวา การทจะ ไดสทธประโยชนจากการลดภาษของประเทศอนสำาหรบสนคาชนดใด ประเทศสมาชกนนตองลดภาษสำาหรบสนคาชนดเดยวกน คาดการณวาในระยะยาว AFTA จะมประโยชนตอไทย คอ สนคาทไทยสงออกไปอาเซยนมราคาถกและสามารถ แขงขนกบประเทศนอกกลมได ในขณะทการนำาเขาวตถดบ และสนคากงสำาเรจรปจากอาเซยนในราคาถก ซงจะมผลตอการลดตนทนการผลตและเพมขดความสามารถในการสงออก และทสดแลวผบรโภคของไทยกจะสามารถบรโภคสนคาบรโภค และอปโภค ในราคาถกลง แตประเทศทจะรบประโยชนจาก AFTA นนจะตองมความสามารถในการปรบตวของภาครฐและภาคเอกชนในประเทศเพอสรางมลคาการสงออกสนคาของตนใหมเพมมากขน ซงภาคใตเปนจดพรมแดนรบสงสนคาทสำาคญจดหนงของไทย และทำาใหภาคใตมศกยภาพในฐานะทเปนจดเชอมตอประสานประเทศไทยกบประเทศอนๆ ในเอเชยทงดานการคาการลงทน และอตสาหกรรมการทองเทยว

82

1.3 รปแบบของมหาวทยาลยวลยลกษณ มหาวทยาลยวลยลกษณเปนมหาวทยาลยในกำากบของรฐ ม

ภารกจทตองตอบสนองความตองการในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมภาคใตและของประเทศ มทตงอยในจงหวดนครศรธรรมราช อนเปนแหลงอดมดวยทรพยากรธรรมชาตและศลปวฒนธรรม ดวยศกยภาพความพรอมดานเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยวลยลกษณจงมงเนนการใชสอคอมพวเตอรเปนเครองมอในการเรยนร นอกจากน เครองมอและอปกรณการเรยนการสอนตางๆ มความทนสมยมากทสดแหงหนงในประเทศไทย การใหบรการของหนวยงานตางๆ เชน ศนยเครองมอวทยาศาสตรและเทคโนโลย ศนยบรรณสารและสอการศกษา และศนยคอมพวเตอร รวมทงบคลากรทางวชาการ เปนลกษณะการใชทรพยากรรวมกน โดยเฉพาะ มหาวทยาลยวลยลกษณยงมความพรอมอยางยงในดานเทคโนโลยสารสนเทศ อาท ระบบเครอขายไรสาย เครอขาย internet ความเรวสง และมหนวยบรการทางวชาการในการหนนเสรมการเรยนสอนสาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ ทมคณภาพในระดบสง ไมวาจะเปนสถาบนวจยและพฒนา และหนวยวจยภมภาคศกษา

2. โครงรางรปแบบหลกสตรฯรปแบบของหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษา

บรณาการมหาวทยาลยวลยลกษณ พจารณาจากเกณฑการพจารณาทงหมดทกลาวมาแลวขางตน อาจจะมกรอบทศทางหลกดงน

2.1 การจดหลกสตรแบบสหวทยาการหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ

เปนหลกสตรฯ ทใชการศกษาเรยนรแบบสหวทยาการ (Interdisciplinary) คอมเนอหาครอบคลมทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง ประวตศาสตร ภาษา วรรณกรรม ศาสนา และวฒนธรรม โดยเปนการบรณาการวธวทยาในสาขาวชาตางๆ คอ ปรชญา มนษยศาสตร

83

ภาษาและวรรณกรรม วรรณคดวจารณ ประวตศาสตร รฐศาสตร เศรษฐศาสตร ภาษาศาสตร มานษยวทยา สงคมวทยา ฯลฯ

2.2 จดรปแบบการเรยนรโดยผเรยนเปนศนยกลาง การเรยนรโดยผเรยนเปนศนยกลาง เปดโอกาสใหผเรยนมสวน

รวมในการเรยนร มโอกาสเลอกวธการเรยนรทเหมาะสมกบตน สงเสรมใหผเรยนสามารถพงตนเองได มอสระในการแสวงหาความรโดยไมยดตดกบการรบขอมลจากผสอนเพยงวธเดยว เปนรปแบบการเรยนรทกระตนใหเกดการคด วเคราะหและตดสนใจดวยตนเอง สนบสนนใหนกศกษาคดเปนและมนสยใฝร ทงนหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ เปนหลกสตรระดบปรญญาบณฑตทเนนฝกกระบวนการคนควาวจยขนสง นกศกษาในหลกสตรฯ จะไดทำาวจยโดยเกบขอมลภาคสนามในพนททตนสนใจศกษา รวมทงสามารถใชภาษาของทองถนทตนศกษาในการเกบขอมลวจยไดดวย

2.3 กลมอาชพดษฎบณฑตในสาขาเอเชยศกษาบรณาการ สามารถประกอบวชาชพ

ไดหลากหลาย สมพนธเชอมโยงกบพนฐานสาขาวชาทเรยนในระดบปรญญาตรหรอปรญญาโท ทงนอาจจะสามารถจำาแนกออกตามกลมอาชพไดดงน

กลมอาชพในดานวชาการและการศกษาวจย ลกษณะงานของกลมอาชพนดงเชน นกวจย นกวางแผนในเชงนโยบาย ทปรกษาผเชยวชาญเฉพาะดาน นกวชาการ ครอาจารย ฯลฯ

กลมอาชพในดานสอและนกเขยน เชน นกขาว นกเขยนสารคด บรรณาธการขาว ฯลฯ

84

กลมอาชพในองคกรราชการ ทงในสถาบนการศกษาระดบตางๆ หนวยงานองคกรของรฐทเกยวของกบการตางประเทศ การทองเทยว กระทรวงการตางประเทศ สถานทตและสถานกงสล หนวยงานทางดานความมนคง ฯลฯ

กลมอาชพในองคกรธรกจทเกยวของ ดงเชน บรรษทขามชาต ธรกจการทองเทยวโรงแรม ธรกจทเกยวของกบประเทศในเอเชย ฯลฯ

กลมอาชพในองคกรระหวางประเทศ เชน เจาหนาทในสงกดสหประชาชาต องคการการศกษาและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (ยเนสโก) องคกรความรวมมอระหวางประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (อาเซยน) องคกรพฒนาเอกชนตางๆ (NGOs) มลนธเอเซย ฯลฯ

3. การเปดรบนกศกษา ใหเปนไปตามระเบยบวาดวยการศกษาของมหาวทยาลยวลย

ลกษณ สวนจำานวนนกศกษาพจารณาจากความพรอมทางดานบคลากร สถานท และอปกรณการเรยนการสอนของมหาวทยาลยวลยลกษณเปนหลก

นอกจากน หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาเอเชยศกษาบรณาการ สามารถเปดรบนกศกษาตางชาตจากภมภาคตางๆ ทวโลก โดยสามารถเลอกทำาวทยานพนธเปนภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ

ตารางแสดงแผนการรบนกศกษาและจำานวนนกศกษา

จำานวนนกศกษา (คน)2554 2555 2556 2557 2558

ชนปท 1 5 5 5 5 10ชนปท 2 0 5 5 5 5ชนปท 3 0 0 5 5 5

ชนป ปการ

85

ชนปท 4 0 0 0 5 5รวม 5 10 15 20 25

จำานวนดษฎบณฑต - - - 5 5

ภาคผนวก