โครงสร้างและการออกแบบองค ์การ ......1...

1 โครงสรางและการออกแบบองคการ (Organizational Structure and Design)

เนองจากองคการเปนทรวมของคนซงรวมทางานเพอใหบรรลเปาหมายเดยวกน โดยมฝายบรหารสงสดพจารณากาหนดทศทางขององคการดวยการระบเปนวตถประสงค จดทาเปาหมายทสอดคลองกบวตถประสงค และกาหนดกลยทธเพอใหสามารถบรรลเปาหมายนน กระบวนการดงกลาวจาเปนตองเกยวของกบบคคลทเปนสมาชกขององคการ ตองมแผนและระบบการทางานซงบงบอกถงอานาจหนาท และขอบเขตความรบผดชอบของบคคลและฝายตาง ๆ อยางชดเจน สงเหลานนามาสการพฒนาโครงสรางองคการและการวางระบบทเกยวกบกระบวนการทางานทงหมดขององคการ

โครงสรางองคการจงเปนระบบความสมพนธของงาน ความรบผดชอบตอการรายงานและการใชอานาจในการปฏบตงานขององคการใหเกดความสาเรจ โครงสรางจงบงบอกถงรปแบบซงแสดงดวยแผนภมองคการและหนาทซงเปนกจกรรมขององคการ จดมงหมายของการมโครงสรางองคการกเพอใหการสงการและการประสานงานตอการทางานของพนกงานบรรลเปาหมายของ องคการ

ในบทนจะกลาวถง โครงสรางและการออกแบบองคการในประเดนทเกยวกบองคประกอบพนฐาน ขนาด และรปแบบขององคการดงทปรากฏในแผนภมองคการ นอกจากนจะกลาวถง คณลกษณะเชงปฏบตขององคการ เชน การแบงแยกตามลกษณะเฉพาะของงาน กฏเและขนตอนการปฏบตงาน และการตดสนใจ ตลอดจนการใหเกดการประสานงานของกลไกตาง ๆ ขององคการ ซงรวมเรยกวา การออกแบบองคการ เปนตน ความหมายของขอบเขตโครงสรางองคการ

โครงสรางองคการ เปนการบงบอกวางานขององคการจดแบงยอย จดรวมกลมและประสานงานกนอยางไร ในการออกแบบโครงสรางองคการ มองคประกอบสาคญ ทเกยวของอย 5 ประการ ไดแก

ลกษณะเฉพาะของงาน (Work specification) ซงบงชวางานสามารถแบงออกเปนงานยอยตามลกษณะเฉพาะแตละอยางไดมากนอยอะไรบาง

สายการบงคบบญชา (Chain of command) ซงบงชผปฏบตงานแตละคน หรอกลมวาอยภายใตการบงคบบญชาของใคร และตองรายงานกบใคร ขอบเขตการควบคม (Span of control) หมายถง จานวนของผใตบงคบบญชาทเหมาะสมสาหรบหวหนาคนหนงจะสามารถควบคมดแลไดทวถงอยางมประสทธภาพและ ประสทธผล

การรวมศนยและการกระจายอานาจ (Centralization and decentralization) ซงบงบอกใหทราบวา อานาจในการตดสนใจอยตรงจดใดขององคการ

ความเปนทางการ (Formalization) ซงบงบอกวาองคการเนนการมกฎเกณฑระเบยบตาง ๆ สาหรบเปนเครองมอการดาเนนงานของผบรหารและพนกงานมากนอยระดบใด

ลกษณะเฉพาะของงาน (Work specification)

แนวคดในการแบงงานออกเปนงานยอย ๆ ตามลกษณะทตองใชความชานาญเฉพาะดาน (Division of labor) ไดเรมนามาใชในโรงงานผลตรถยนตฟอรดในสหรฐตงแตตนศตวรรษท 20 ดวยความเชอวาเมอแบงงานการผลตออกเปนงานยอย ๆ แลวใหพนกงานทาตามทตนมความถนดแลว จะเกดประสทธภาพมากกวาการทพนกงานนนตองทาทกอยางทกขนตอนของงานทงหมดอตสาหกรรมสวนใหญในยคนนจงใหความสาคญ

2 ของการแบงงานตามลกษณะเฉพาะของงาน เพราะเหนวาเปนวธการทชวยใหฝายบรหารไดประโยชนสงสดจากการใชทกษะความชานาญของพนกงานและประหยดการสญเสยทรพยากรการผลตลดลง ตอมาในชวงปลายศตวรรษท 20 เมอมแนวคดทใหความสาคญของมนษยในการปฏบตงานมากขนในแงความเปนมนษยทมชวตจตใจ แนวคดเรองความเฉพาะของงานทมงใหคนทางานเฉพาะจดทซาเดมตลอดเวลานน ทาใหเกดความเบอหนาย เหนอยลา เกดความเครยด ผลผลตลด คณภาพตาลง พนกงานขาดงานและลาออกจากงานสงขน อยางไรกตามลกษณะเฉพาะของงานกยงใชอยในปจจบน โดยเฉพาะงานทยงตองใชความเชยวชาญเฉพาะทางสง เชน แพทยเฉพาะทางของโรงพยาบาล ปจจบนบรษทสวนใหญไดพยายามแกปญหาความรสกเบอหนายทตองทางานดานเดยวซงจาเจซาซากของพนกงานดวยการเพมความแปลกใหม และขยายขอบเขตของงานดงกลาวใหกวางขวางขน

สายการบงคบบญชา (Chain of command)

สายการบงคบบญชา หมายถง สายงานการใชอานาจบงคบบญชาและสงการทลดหลนตามลาดบชนของโครงสรางองคการ ตงแตผบรหารสงสดทมอานาจในการบงคบบญชาและสงการตอทกคนทอยในองคการรองลงไปตามลาดบจนถงระดบลางสดคอ พนกงานทปฏบตงาน สายการบงคบบญชาขององคการจงเกยวของกบองคประกอบสาคญ 2 ประการ ไดแก ประการแรก คอ อานาจเปนทางการ (Authority) ซงมากบตาแหนงทบคคลนนดารงอย เชน ผบรหารหนวยงานมอานาจอนชอบธรรมตามกฎหมายใหออกคาสงใหผอยใตบงคบบญชาตองปฏบตตาม เพอใหเกดการประสานงาน ผบรหารแตละระดบจะมอานาจทระบตามตาแหนงไมเทากนแตเพยงพอตอการทางานใหงานทรบผดชอบประสบความสาเรจได ประการหลง ไดแก เอกภาพของการบงคบบญชา (Unity of command) หมายถง การทผใตบงคบบญชาหรอพนกงานมผบงคบบญชาทตนตองรบผดชอบและขนตรงเพยง คนเดยวเทานน ทงนเพอมใหเกดความสบสนหรอขดแยงในการปฏบตงานเนองจากกาลเวลาเปลยนแปลงไป แนวคดเรองสายการบงคบบญชา การใชอานาจ และ เอกภาพของการบงคบบญชา กลายเปนสงทสอดคลองกบยคปจจบนนอยลงมาก ทงนเนองจาก มาจากความกาวหนาดานเทคโนโลยคอมพวเตอร และแนวคดในการกระจายอานาจความรบผดชอบการตดสนใจสวนใหญใหผบรหารและพนกงานระดบลางมากขน

ขอบเขตการควบคม (Span of control) ขอบเขตการควบคม หมายถง จานวนผใตบงคบบญชาทผบรหารตองดแล รบผดชอบไดอยางม

ประสทธภาพและเกดประสทธผล นอกจากนขอบเขตการควบคมจะเปนตวกาหนดวา โครงสรางการบงคบบญชาขององคการมจานวนกระดบ และในแตละระดบมผบรหารจานวนเทาไร ตวอยางเชน องคการมพนกงานระดบปฏบตงานอย 4,100 คน ดงนน ถากาหนดใหขอบเขตการควบคม (Span of control) เทากบ 4 และ 8 กจะไดโครงสรางองคการทมจานวนระดบชน และจานวนผบรหารในแตละระดบดงภาพท 1 ดงน

3

จานวนสมาชกแตละระดบ กรณใช span = 4 กรณใช span = 8 ระดบสง 1 1 1 2 4 8 3 16 64 4 64 512 5 256 4,096 6 1,024 7 4,096 ตา . ขอบเขต/ความกวาง = 4 . ขอบเขต/ความกวาง = 8 . พนกงานปฏบตงาน = 4,096 คน . พนกงานปฏบตงาน = 4,096 คน . ผบรหาร (ระดบ 1-6) = 1,365 คน . ผบรหาร (ระดบ 1-4) = 585 คน ภาพท 1 แสดงเปรยบเทยบองคการทมขอบเขตการควบคมตางกน ทมา : Robbins, 2001 : 419

จากภาพดงกลาว จะเหนวา โครงสรางองคการดานซายมอ ซงใหขอบเขตการควบคม = 4 จะมสายการบงคบบญชาทลดหลนตามลาดบถง 7 ระดบ ทาใหโครงสรางองคการเปนแบบสง (Tall organization) การสอสารทงจากบนลงลางและจากระดบลางขนบนคอนขางชา ผบรหารระดบสงคอนขางหางไกล พนกงานผปฏบตงานและตองใชจานวนผบรหารระดบตาง ๆ (1-6) ถง 1,365 คน จงสนเปลองคาใชจายมากขน สวนโครงสรางองคการดานขวามอของภาพ ซงใชขอบเขตการควบคมเปน 8 มสายการบงคบบญชาเหลอเพยง 5 ระดบ ทาใหโครงสรางองคการสงนอยลง หรอเปรยบเทยบกบแบบแรก เรยกไดวาเปนองคการแบบราบมากขน (Flat organization) ผบงคบบญชาใกลชดพนกงานมากขน และตดตอสอสารไดรวดเรวขนใชผบรหารระดบตาง ๆ (1-4) ลดลงเหลอเพยง 585 คน

ปจจบนมแนวโนมใชขอบเขตการควบคมกวางมากขน ทงนเพอใหลดคาใชจายของบรษทลง ทาใหการตดสนใจรวดเรวขน เพมความยดหยน ไดใกลชดลกคามากขน และมอบอานาจตดสนใจแกพนกงานมากขน อยางไรกตามแนวทางดงกลาวจะเปนตองเสยคาใชจายดานการฝกอบรมพฒนาพนกงานมากขนเชนกน แตกเพมประสทธผลของงานมากขนตามมาดวย

การรวมศนยและการกระจายอานาจ (Centralization and decentralization) คาวา “รวมศนย” (Centralization) หมายถง อานาจการตดสนใจตาง ๆ ขององคการอยท บคคล

คนเดยวซงกคอผบรหารสงสด โดยผบรหารระดบรองลงมาตลอดจนพนกงานเปนเพยงผรบคาสงไปปฏบต สวนการกระจายอานาจ (Decentralization) หมายถง การกระจายอานาจการตดสนใจใหแก ผอยระดบลาง ซงชวยใหเกดความรวดเรวในการตดสนใจแกปญหาทเกดขน มคนใหขอมลเพอการตดสนใจมากขน พนกงานจะมความรสกทตอตานการตดสนใจใด ๆ ทมผลกระทบถงตนนอยลง

4

องคการสวนใหญในปจจบน จาเปนตองมความยดหยนและสนองตอบความตองการของ ลกคาไดรวดเรว จงมอบอานาจการตดสนใจใหแกผบรหารระดบลางซงใกลชดกบการปฏบตงานและลกคาโดยตรงมากขน เพราะใกลชดปญหาและรถงสถานการณทแทจรงมากกวาผบรหารระดบสงจงเกดผลดตอองคการยงขน

ความเปนทางการ (Formalization)

ความเปนทางการ หมายถง ระดบความมมาตรฐานของงานภายในองคการ เชน มความชดเจนของสงทตองทาและวธดาเนนการ ไมวาใครเปนผทากตองใชวธเดยวกน ใหผลออกมาเหมอนกน มรายละเอยดของงานอยางชดเจน มกฎเกณฑและระเบยบทใชควบคมการดาเนนการทแนนอนตายตว เมอความเปนทางการนอย พฤตกรรมการทางานจะลดความเปนรปแบบตายตวลงทาใหพนกงานมอสระในการหาวธการทางานดวยตนเองไดมากขน การมความเปนมาตรฐานมากขนเพยงไรยงลดโอกาสทางเลอกวธทางานของพนกงานนอยลง เปนการทาลายความคดใหม ๆ ของผฎบตงานอกดวย

2.2 แบบโครงสรางขององคการ

โครงสรางองคการ ซงเขยนแทนดวยแผนภมองคการ (Organization chart) บงบอกถงวธการแบงงานขององคการออกเปนงานยอย ๆ ทเรยกวา การแบงแผนกงาน (Departmentalization) ซงแบงออกไดหลายแบบ เชน แบงตามหนาท (Function) แบงตามผลผลต (Product) หรอทงสองอยางคละกน ทเรยกวาแบบ ตารางแมทรกซ (Matrix form) ฯลฯ เปนตน ซงมรายละเอยดดงน

องคการแบบเนนหนาท (Functional organization) โครงสรางองคการแบบเนนหนาท ยดหลกการแบงออกเปนแผนกตามลกษณะงานทตองปฏบตโดย

งานทอยในแผนกเดยวกน จะเหมอนหรอคลายคลงกน เชนฝายผลต ฝายขาย ฝายวจยและพฒนา และฝายบญช เปนตน ดงภาพท 2

ภาพท 2 : โครงสรางองคการแบบเนนหนาท

ประธานบรษท CEO

ประธานบรหาร

ฝายผลต ฝายตลาด ฝายวจยและพฒนา

ฝายบญช

5

ทมา : Greenberg and Baron, 1998 : 513

ขอดขององคการทจดโครงสรางแบบนไดแก การประหยดทรพยากรอนเนองจากความ ซาซอนนอยลงจงเพมประสทธภาพ เพมทกษะและความเชยวชาญของบคลากรสงขน เพราะไดทางานเฉพาะดานตามถนด ทาใหคณภาพผลงานสงเปนประโยชนตอองคการ

สวนจดออนไดแก การแยกเปนแผนกจากกน ทาใหผทางานมมมมองทคบแคบเฉพาะหนวยตนจนมองไมเหนภาพรวมขององคการ ขาดการรบรตอการเปลยนแปลงและมองเหนโอกาสทเกดจากภาวะแวดลอมภายนอก มการแขงขนกนเองระหวางแผนกจนขาดความรวมมอประสานงานทด

องคการแบบเนนผลผลต (Product organization) เปนองคการทจดโครงสรางตามลกษณะผลผลตหรอฐานการผลต ทงนเนองจากองคการตองขยาย

ฐานการผลตสนคาอยางใหมทสอดคลองกบความตองการทเปลยนแปลงของลกคา หรอเพราะบรษทมองเหนโอกาสทขยายกจการไปสธรกจอยางอน จงจาเปนตองจดโครงสรางองคการใหมขนรองรบกบธรกจหรอผลตภณฑ โดยพยายามใหมหนวยงานยอยภายในทเนนการทาหนาท (Function) แบบเบดเสรจครบทกขนตอนดวยตนเอง (Self-contained-division) ดงภาพท 3

ภาพท 3 : โครงสรางองคการเนนผลผลต โดยแตละหนวยผลตดาเนนการอสระ


ประธานบรษทCEO

ประธานบรหาร

หนวยผลตท 1 หนวยผลตท 2 หนวยผลตท 3

6 องคการแบบตารางแมทรกซ (Matrix organization)

การจดโครงสรางองคการแบบตารางแมทรกซ เปนทนยมใชกวางขวางในองคการตาง ๆ เชนมหาวทยาลย หนวยราชการ โรงพยาบาล บรษทกอสราง บรษทโฆษณา เปนตน โดยมหลกสาคญ กคอ จดทาตารางมตดานหนาท (Function) กบ มตดานผลผลต (Product) ไขวกนเปนตารางขน ดงตวอยางการจดโครงสรางของคณะบรหารธรกจในมหาวทยาลยในตารางท 1 ดงน

โปรแกรม ภาควชา

ระดบ ป.ตร

ระดบ ป.โท

ระดบ ป.เอก

การวจย

บ ร ก า รว ช า ก า รชมชน

พฒนางาน

บรหารคณะ

บญช การตลาด การเงน

คอมพวเตอรธรกจ ธรกจทองเทยว

ตารางท 1 : โครงสรางแบบตารางแมทรกซของคณะบรหารธรกจในมหาวทยาลย ทมา : Robins, 2001 : 424

จากภาพตารางแมทรกซ ประกอบดวยโครงสรางตามหนาท (Function) อยในแนวตง ไดแก ภาควชาบญช การตลาด การเงน คอมพวเตอรธรกจ และธรกจทองเทยว ผสมกบโครงสรางเนน ผลผลต (Product) ในแนวนอน ไดแก โปรแกรมผลตบณฑตปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก งานวจย งานดานบรการชมชน และงานพฒนาคณะ ดงนนจดเดนของโครงสรางแบบ แมทรกซ กคอ การสลายเอกภาพของการบงคบบญชา (Unity of command) เพราะพนกงานคนหนง จะตองมนาย 2 คน คอ ผจดการแผนกตามหนาท กบผจดการแผนกผลผลต จงเปนสายบงคบบญชา แบบค (Dual chain of command) ตวอยางเชน ศาสตราจารยสอนวชาบญช ระดบปรญญาตรจะตองเกยวของกบประธานทดแลโปรแกรมระดบปรญญาตรและหวหนาภาควชาบญชพรอมกน

จดเดนของโครงสรางแบบตารางแมทรกซ ชวยใหการประสานงานขององคการทมความซบซอนและมกจกรรมทตองอาศยการพงพาระหวางแผนกทาไดงายขน โดยปกตองคการทมขนาดใหญ มขอมลขาวสารทตองเกยวของมากมายมหาศาลเกนกวาทจะดาเนนการไดรวดเรว ทงนเพราะยง องคการมความซบซอนยงเพมความเปนราชการมากขน ดงนน ถาปรบโครงสรางใหเปนแบบตารางแมทรกซ จะชวยใหการสอสารดขน และการมสายบงคบบญชาแบบคของโครงสรางแมทรกซชวยลดความรสกปกปองเฉพาะกลมใหนอยลง ซงกอใหเกดผลดตอเปาหมายรวมขององคการ นอกจากนโครงสรางแบบแมทรกซชวยใหการใชประโยชนจากความเชยวชาญของบคคลไดมากขน กลาวคอ สามารถใชประโยชนของทรพยากรสงสดและเกดประสทธภาพในขณะเดยวกน จดออนของโครงสรางแบบตารางแมทรกซ คอ สรางความสบสน เกดยอแยงการมอานาจ สรางแรงกดดนและความเครยดแกผปฏบตงานเพราะขาดเอกภาพในการบงคบบญชานนเอง

7 องคการแบบเนนตามลกคา (Customer organizations)

เปนการจดโครงสรางองคการเมอตองการเนนใหความสาคญแกผใชสนคาหรอบรการกลมตาง ๆ การจดแบงแผนกงานแบบน จงสามารถสนองความตองการเฉพาะของลกคาแตละกลมไดโดยตรง แตกมจดออนในแงความสนเปลองบคลากร และวสดอปกรณ ทใชดาเนนการ โดยเฉพาะเมอกลมลกคาเปลยนไป กอาจสงผลกระทบตอหนวยงานได โครงสรางองคการแบบนมผเรยกชออยางอนทมความหมายคลายกน เชน องคการทเนนดานการตลาด (Market structure organization) เปนตน ตวอยางดงภาพท 4

ภาพท 4 : แสดงการจดโครงสรางองคการแบบเนนตามลกคา

ทมา : ศรวรรณ เสรรตนและคณะ, 2543 : 114.

องคการแบบเนนกระบวนการ (Process organizations)

เปนการจดโครงสรางองคการโดยแบงออกเปนหนวยงานยอยหรอกลมกจกรรมทมกระบวนการผลตทแตกตางกน แตดาเนนการเปนขนตอนทตอเนองกน เหตทมการจดเชนนเพราะแตละขนตอนตองใชทกษะความชานาญของผปฏบต ตลอดจนเครองจกรอปกรณและวธการทแตกตางกน ตวอยาง เชน งานตอทะเบยนรถยนตของกรมการขนสงทางบกจะประกอบดวยกระบวนการ 3 ขนตอน ไดแก (1) กระบวนการตรวจสภาพรถ โดยหนวยงานเองหรอมอบใหหนวยงานเอกชนทไดรบการรบรองดาเนนการ (2) กระบวนการออกหลกฐานทะเบยนรถ เชน สมดทะเบยนรถ ปายวงกลม โดยหนวยงานของราชการ (3) กระบวนการเกบคาธรรมเนยมการตอทะเบยนรถ โดยหนวยงานฝายการเงน เปนตน ตวอยางการจดองคการแบบเนนกระบวนการของโรงงานอตสาหกรรม มตวอยางดงภาพ 5

ผอานวยการฝายขาย (Director of sales)

ผจดการลกคากลมรานคาปลก(Manager,retail

account)

ผจดการลกคากลมรานคาสง(Manager, wholesale

account))

ผจดการลกคากลมรฐบาล (Manager, government

account)

8

ภาพท 5 : แสดงการจดโครงสรางองคการแบบเนนกระบวนการ


องคการแบบเนนตามทาเลทตง (Location organizations)

เปนการจดโครงสรางองคการซงอาจเรยกชออยางอนแตมความหมายอยางเดยวกน เชน องคการโครงสรางตามภมศาสตร (Geographical structure organization) หรอ องคการโครงสรางตามพนท (Area structure organization) เปนตน โดยโครงสรางขององคการแบบน จดแบงออกเปนหนวยงานทมกเรยกชอตามเขตภมศาสตรทตงของหนวยงานนน จดเดนกคอ ชวยใหสามารถแยกแยะสนคาหรองานบรการไดตรงกบสภาพของลกคาในแตละทองถน เชน รสนยมและอานาจการซอของลกคา เปนตน จงเปนการปรบหนวยงานเขากบสภาพของตลาดในทองถนไดงาย อกทงชวยประหยดคาขนสงและสามารถทราบขอมลเกยวกบพฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลงอยตลอดเวลาไดอยางถกตองรวดเรว เพอประกอบการตดสนใจ ทงนหนวยงานทจดแบงตามทาเลทตงกจะตองประกอบไปดวยหนวยงานยอยททาหนาทหลกและอาจมหนวยงานยอยททาหนาทรองอยางครบถวนกได ดงตวอยางแผนภมองคการแบบนตามแสดงดงภาพ 6

ผควบคมดแลโรงงาน (Plant superintendent)

ผบรหารแผนกเหลกหลอ

(Casting department manager)

ผบรหารแผนกประกอบชนสวน

(Tube department manager)

ผบรหารแผนกตรวจสอบหบหอและขนสงทางเรอ

(Packaging and shipping department manager)

ผบรหารแผนกขนรป (Press department

manager)

ผบรหารแผนกสนคาสาเรจรป (Finishing department

manager)

9

ภาพท 6 : แสดงการจดโครงสรางองคการแบบเนนตามทาเลทตง


องคการแบบลกผสม (Hybrid form organizations) เนองจากการจดโครงสรางองคการแบบเนนหนาทกด หรอแบบเนนผลผลตกด ลวนมจดดอย

แตขณะเดยวกนตางกมจดเดน ดงนน รปแบบองคการแบบลกผสม (Hybrid form) จงเปนโครงสรางทหลอมรวมจดเดนของการจดองคการทงสองแบบเขาดวยกน กลาวคอ ภารกจตามหนาทซงตองใชความเชยวชาญระดบสงกจะถกจดไวทสานกงานใหญของบรษท สวนหนวยงานดานการผลตหรอดานการตลาดทอยระดบลางซงอาจอยในทอน แตสามารถดาเนนกจกรรมหลกของหนวยไดอยางครบถวนสมบรณ ทงนเพราะไดรบความชวยเหลอสนบสนนในสวนทจาเปนจากระดบสานกงานใหญใหปฏบตภารกจไดด และยงคงดารงความเปนหนวยงานแบบเนนหนาทไดเหมอนเดม ตวอยางโครงสรางองคการแบบลกผสม ปรากฏตามแสดงดงภาพ 7

รองประธานฝายขาย (Vice president sale)

ผจดการขายเขตภาคเหนอ

ผจดการขายเขตภาคกลาง

ผจดการขายเขตภาคตะวนออก

ผจดการขายเขตภาคใต

ผจดการขายเขตภาค

ตะวนออก

10

ภาพท 7 : แสดงการจดโครงสรางองคการแบบลกผสม ทมา : Vecchio, 1991 : 515.

องคการทจดแผนกงานโดยเวลา (Time / priority organization)

เปนหนงในวธการจดโครงสรางแผนกงานในอดต ซงมกใชกบระดบตาสดขององคการ โดยองคการมการรวมกลมโดยใชเกณฑของเวลาทปฏบตงานกอน หลง เปนหลก ทงนเนองจากวา เวลาทใชในการทางานนนไมแนนอนจงตองแบงทาเปนกะ หรอเปนรอบ บางแผนกอาจจะเหมาะสาหรบตอนกลางคน บางแผนกอาจจะตองปฏบตตลอดเวลา หรออาจจะตองปฏบตมากกวาเวลาปกต เชน กรณโรงพยาบาลจะตองมผดแลคนไขตามเวลาทกาหนด หรอโรงงานบางแหงจาเปนตองเปดเครองจกรตลอดเวลา 24 ชวโมง

จดออนของการจดแผนกงานโดยเวลา กคอ การตรวจตราอาจจะบกพรอง การผลดเปลยนการทางานเปนชวงเวลา อาจทาใหการประสานงานและการตดตอสอสารมความยากลาบากขน

องคการทจดแผนกงานโดยลาดบตามตวอกษรหรอตามตวเลข (Alphabetical / Numerical organization)

สานกงานใหญ ประธานบรษท

สานกงานใหญ : รองประธานดาน

การเงน

สานกงานใหญ : รองประธานดานแผน

กลยทธ

สานกงานใหญ : รองประธานดานทปรกษากฎหมาย

ผจดการ : ภาพยนตร

ดานการศกษา

ผจดการ : ภาพยนตร

ดานบนเทง

ผจดการ : ยานยนตดานทหาร

ผจดการ : ยานยนตดานบคคล

ทวไป

ผจดการ : หนงสอและ

สงพมพ

ผจดการ : ตาราและ แบบเรยน

กลมผลตภาพยนตร กลมผลตยานยนต กลมผลตสงพมพ

11

เปนการจดโครงสรางองคการโดยแบงเปนหนวยงานยอยใชชอเรยงตามลาดบตามตวอกษร เชน โรงงาน ก. โรงงาน ข. ... เปนตน หรอตามลาดบตวเลข เชน เขตการศกษา 1, 2, ... ถง เขตการศกษา 12 หรอ กองทพภาค 1, ภาค 2, ภาค 3, ภาค 4 ... เปนตน โดยแตละหนวยงานยอยมภารกจ อานาจหนาทและความรบผดชอบทไดรบมอบหมายใหดาเนนการตามกรอบทกาหนดจากหนวยงานใหญทเปนตนสงกด ผานมายงผบรหารสงสดของแตละหนวยงานเหลานน

องคการทเนนความเปนอสระ (Autonomy organization) มกจดรปแบบการบรหารในรปคณะบคคลในแตละระดบ โดยองคการแบบนจะมความเปนอสระใน

การดาเนนการของตนเองใน 4 ประการดงนคอ ความอสระในดานการวางจดมงหมายขององคการ ความเปนอสระในการวางมาตรการดาเนนงาน ความเปนอสระในการดาเนนงานตามภารกจขององคการเพอใหบรรลจดมงหมายทวางไว และมการประเมนผลการดาเนนงาน ตวอยางองคการแบบนไดแก มหาวทยาลยในกากบรฐ และองคการทเปนหนวยงานอสระตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 เปนตน

องคการแบบจดโครงสรางตามแนวดง (Vertical placement organization) เปนการแบงงานในองคการออกเปนแผนกงานออกเปนชนหรอระดบตามแนวดง โดยยดความสาคญ

ของอานาจบงคบบญชา (Authority) และภารกจ (Duties) ลดหลนลงไปตามสายการบงคบบญชา มผบรหารสงสดทมอานาจในการวางแผนและตดสนใจขององคการอยบนสด บางบรษททมการแบงระดบชนมากจะทาใหโครงสรางองคการเปนทรงสง (Tall organization) กอใหเกดปญหาดานความลาชาในดานการสอสาร การประสานงานและการตดสนใจ ทาใหขาดความคลองตวและความยดหยนในการปรบตวใหทนตอสถานการณทเปลยนแปลงอยางรวดเรวในแตละวนของโลกธรกจปจจบน ในอดตเปนยคแรกของทฤษฎทเกยวกบการจดการนน องคการพยายามทจะเนนการจดองคการแบบแนวดง โดยมการนากจกรรมตาง ๆ มาประสานกนหรอเชอมโยงกน แลวแบงออกเปน หลาย ๆ ระดบ โดยยดองคประกอบหลกดงนคอ สายการบงคบบญชา การมอบหมายอานาจหนาท การรวมอานาจและการกระจายอานาจ ชวงของการจดการ และตาแหนงงานหลกและหนวยงานดานสนบสนน ปจจบนองคการแบบนไดถกปรบปรงใหมโครงสรางเปนแบบแนวนอน (Flat organization) มากขน เชน องคการแบบแนวนอนทเนนทมงาน องคการแบบแมทรกซ องคการแบบรปทรงนาฬกาทราย ฯลฯ เปนตน องคการแบบนปรากฏตามภาพ 10.9

12

ภาพท 8 : แสดงโครงสรางองคการตามแนวดง ทมา : ศรวรรณ เสรรตน และคณะ, 2542 : 268.

องค การแบบโครงสร า งผสมสายงานหล กและสายงานสนบสนน (Line-and-staff

organization) เปนการจดโครงสรางองคการทมงดลยภาพของการบรหาร (Managerial balance) ใหเกด

การใชจดเดนของสายงานหลก (Line) และสายงานสนบสนน (Staff) ใหเกดประโยชนสงสดแกองคการ โดยการเชอมโยงการใชอานาจบงคบบญชา (Authority) ซงอยในหนวยงานหลกเขากบหนวยงานสนบสนนทมหนาทดานใหคาแนะนา การใหบรการและการสนบสนนแกหนวยงานหลกอยแลว กลาวคอ หนวยงานหลก (Line department) มหนาทรบผดชอบทเกยวกบการตดสนใจโดยตรง ทมผลกระทบตอการปฏบตงานขององคการและบงคบบญชาโดยตรง ในขณะทหนวยงานสนบสนน (Staff department) เปนผใหความชวยเหลอสนบสนนงานทตองใชความเชยวชาญทางเทคนคเฉพาะทาง ดงปรากฏในภาพ 9

คณะกรรมการผจดการ (Managing director)

กรรมการ (Director)

ผจดการ (Manager)

หวหนางาน (Supervisor)

หวหนาผปฏบตงาน (Operator)

13

หมายเหต : คอความสมพนธเชงบงคบบญชา (Line relationship) คอความสมพนธเชงสนบสนน (Staff relationship)

ภาพท 9 : แสดงองคการแบบโครงสรางผสมสายงานหลกและสายงานสนบสนน ทมา : Boone and Kurtz, 1995 : 260

องคการแบบโครงสรางตามแนวนอน (Horizontal organizations) จากองคการแบบเกาซงจดโครงสรางตามแนวดง(Vertical organization) ทมงเนนแบงเปนแผนก

งานตามหนาท (Functional units) เชน ฝายผลต ฝายการตลาดและฝายการเงน เปนตน การจดโครงสรางองคการแบบแนวนอน มจดตางทสาคญคอ เปนการจดองคการแบบแนวราบโดยยดเกณฑกระบวนการทางานเปนแกนแบงงาน (Flat and build around core process) และมงความพงพอใจของลกคาเปนสาคญ จาคอบ (Jacob R.) ไดกลาวถงองคการแบบนในบทความของวารสาร ฟอรจน ฉบบวนท 3 เมษายน 1996 สรปไดวา บรษททมโครงสรางตามแนวราบจะมองคประกอบทสาคญไดแก การใชทมงานเปนโครงสรางพนฐานหลกขององคการ โดยทมงานเหลานจะไมสงกดภายใตแผนกงาน ( เชน แผนกการตลาด ฯลฯ ) แตจะตงทมงานขนตามกระบวนการทเปนแกนของงาน (Core process) เชน ทมงานกระบวนการพฒนาผลตภณฑใหม ซงมผรบผดชอบคอ เจาของกระบวนการ (Process owners) เปนหวหนาแตมใชหวหนาแผนกแตอยางใด องคการแบบแนวนอนเปลยนแนวคด จากการยดตดกบเปาหมายเดยว เชน เปาหมายการเงน หรอ

ผจดการโรงงาน (Plant Manager)

ฝายงานบญช (Accounting)

ฝายงานวศวกรรม (Engineering)

ฝายงานทรพยากรมนษย

ผจดการฝายผลต (Production




14 เปาหมายหนาทเฉพาะดานไปเนนเปาหมายทสนองความพงพอใจของลกคาเปนหลก มสายบงคบบญชาตามแนวนอน (Flatten hierarchy) และมการปรบงานใหงาย กระชบมากขน เชน ในทมงานกระบวนการบรหารดานบญช (Account-mangement process team) จะครอบคลมทงหนาทดานการขาย การออกเอกสารใบเสรจและงานบรการเขาดวยกน โดยตดงานใดกตามทไมทาใหเกดการเพมมลคาหรอรายไดออกไป มการใชขอมลขาวสารผานระบบเครอขายคอมพวเตอรความเรวสงไปทวองคการ โดยเฉพาะตามแนวนอนแทนทตองรอจากระดบบนสระดบลาง จงชวยใหการทางานและการตดสนใจของฝายตาง ๆ แมนยา ถกตองและรวดเรวขน โครงสรางองคการแบบนชวยทาใหพนกงานสวนใหญใกลชดกบลกคาทงภายในและภายนอกมากยงขน กลาวคอ มโอกาสไดซกถาม ไดขอมลยอนกลบ รวมทงไดรวมมอกนแกปญหาใด ๆ ทอาจเกดขน เปนตน ทมงานในโครงสรางแบบนจะมสมาชกทมาจากตางแผนกและมความชานาญเฉพาะทางทตางกนมารวมในโครงการตาง ๆ โดยคนหนง ๆ อาจรวมอยในหลายโครงการ ดวยเหตนจงทาใหเกดปญหาเรองการใชอานาจตามสายงานเดมขน เพราะทาลายหลกการเรองการมเอกภาพของการบงคบบญชา (Unity-of-command) ทมอยเดม นอกจากนบทบาทเดมของผกากบดแล (Supervisor) จะถกแทนดวยการใหพนกงานยดเอาเปาหมายของโครงการและการกาหนดเสนตายของงานเสรจมาเปนเกณฑสาคญ แนวคดในการฝกอบรมทงดานทกษะทางเทคนคและทกษะการทางานแบบทม จะถกจดใหอยในระดบความสาคญตน ๆ ขององคการ จดเดนขององคการแบบนกคอ ผปฏบตงานทปรบตวไดจะเพมความกระตอรอรน เพราะมความอสระในการรเรมของตนเองไดมากขน รจกการทางานแบบทมทดและเหนวา การทางานในองคการแบบแนวนอน สามารถโยกยายระหวางกน ทาใหมความกาวหนาในงานรวดเรวขน แตจดออนกคอ พนกงานทปรบตวยากเพราะยงยดตดกบโครงสรางแบบแนวดงมองวาตนสญเสยโอกาสกาวหนาในตาแหนงทมอยในระดบสงขนขององคการเดม จงเกดความไมพอใจตอการเปลยนแปลง นามาสปญหาขดแยงระหวางบคคล เกดความเครยดและภาวะ “ไฟหมดเชอ (Burnout)” แกคนเหลาน รปแบบโครงสรางขององคการแบบแนวนอนแสดงไดดงภาพ 10

คณะผบรหารเนนกระบวนการเชงกลยทธและ การบรหารจดการ

ทมงานเนน กระบวนการพฒนา

ผลตภณฑใหม

ทมงานเนน กระบวนการ

ใหบรการตาง ๆ แกลกคา

ทมงานเนน กระบวนการบรหารจดการดานบญช

ความตองการของลกคา

ความพงพอใจของ

15

ภาพท 10 : แสดงโครงสรางองคการแบบแนวนอน ทมา : Kreitner and Kinicki, 1998 : 601.

องคการแบบรปทรงนาฬกาทราย (Hourglass organizations)

เปนรปแบบหนงของการจดโครงสรางองคการเพอแกไขจดออนขององคการทรงสงแบบแนวดง (Vertical organization) ทไมเหมาะกบยคปจจบน คอองคการแบบรปทรงนาฬกาทราย ซงลดระดบชนของการบงคบบญชาลงเหลอเพยง 3 ระดบเทานน ดงภาพท 10 โดยชนทเปนผบรหารระดบกลางจะลดนอยลงอยางมากดงภาพ ซงเปนสวนเรยวแคบสดแบบคอขวด ในขณะทผบรหารระดบสง ซงมหนาทรบผดชอบกลยทธในการกาหนด วสยทศนและทาใหเปนจรงในทางปฏบตนนจะอยทสวนบนของภาพ มการนาระบบเครอขายคอมพวเตอรเขามาทดแทนจานวนผบรหารระดบกลางทลดลงเพอชวยทาหนาท สงผานขอมลและประสานงานระหวางระดบบนกบระดบลางสด

นอกจากนจานวนผบรหารระดบกลางทเหลออยในองคการแบบนกเปลยนจากเคยเปนผเชยวชาญเฉพาะดาน (Specialists) ไปเปนผตองรอบรหลายดาน (Generalists) ซงตองสามารถในการแกปญหาทยงยากซบซอนทเกดขนระหวางแผนกงานไดด โดยในแตละวนผบรหารระดบกลางจะเผชญกบปญหาทไมซาประเภทกน เชน ปญหาดานออกแบบผลตภณฑ ดานบญช และดานการตลาด เปนตน ซงลวนเกยวกบการทางานของทมงานแบบไขวหนาท (Cross-functionsl team) เปนสวนใหญ

ฐานสวนลางของภาพองคการแบบนจะเปนสวนทกวางและมบคลากรมากทสด ซงลวนเปนผปฏบตทเปนผเชยวชาญงานดานเทคนค (Technical specialists) ทไดรบความอสระ คลองตวในการทางานและเปนผกากบดแล (Supervisors) ตนเอง ดงนนบทบาทระหวางผกากบดแลกบพนกงานทปฏบตงานในองคการแบบน จงขาดความชดเจน พนกงานระดบลางจะรสกวา โอกาสเจรญกาวหนาสงขนไปนนมนอยลงมาก ผบรหารระดบสงพยายามแกปญหาดงกลาวดวยวธตาง ๆ เชน สรางแรงจงใจพนกงานดวยการมอบหมายงานใหมทมลกษณะทาทาย ใหมการโยกยายขามแผนกงานทอยในแนวนอนระดบเดยวกน เพมโอกาสไดรบการฝกอบรมทกษะใหม ๆ ตลอดจนการขยายตารางระดบเงนเดอนทสงขน เปนตน สหภาพแรงงานจงมกเปรยบเปรยพนกงานขององคการวา “จาเปนตองทางานเหมอนเปนผบรหารแตไมไดรบคาจางเหมอนผบรหาร” ดงภาพ 11

ภาพท 11 : แสดงโครงสรางองคการแบบนาฬกาทราย ทมา : Kreitner and Kinicki, 1998 : 601.

ผบรหารระดบสง

ผบรหารระดบกลาง

พนกงานระดบลาง

16

องคการแบบระบบเครอขายสมทบ (Affiliate network organizations) เปนการจดระบบโครงสรางองคการระหวางองคการทเปนแกนหลก (Core firm) กบบรษทยอยอน ๆ

ทเขามารวมเปนเครอขายในลกษณะเปนบรษทสมทบ (Affiliated firms) โดยบรษทสมทบเหลานมกมประวตการกอตงและการลงทนดวยความชวยเหลอจากบรษททเปนแกนหลกมากอน บางบรษทอาจเคยเปนแผนกงานหนงของบรษทแกนหลก แตเมอดาเนนกจการเขมแขงขนกแยกตวออกมา เปนบรษทอสระใหมขน บรษทสมทบเหลาน จงมสมพนธภาพพเศษดานธรกจกบบรษทแกนในลกษณะเปนระบบเครอขายขนาดใหญขน

บรษท เอนอซ (NEC) ผผลตคอมพวเตอรและเครองใชอเลกทรอนกสรายใหญของญปน ถอเปนตวอยางหนงของการสรางระบบเครอขายบรษทสมทบขน กลาวคอ เมอบรษทตองการพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมใหทนสมยลาหนาเพอตอบสนองกบภาวะของตลาดในอนาคต บรษทจงจดทาโปรแกรมสงเสรมใหพนกงานทมวจยของบรษท รเรมเปนผประกอบการของตนเองขนภายในบรษท (Intrapreneurship program) โดยบรษทจดสรรเงนทนกอนใหญให เพอจงใจพนกงานเหลานออกมาดาเนนธรกจของตนเองในลกษณะบรษทใหมทสมทบกบ NEC ตวอยางเชน บรษทออเธนทค จากด (Authentic Limited) ซงพฒนาเทคโนโลยแบบดจตอลขนใหบรษทแกนนาไปใชในผลตภณฑตาง ๆ เพอปองกนทาการลอกเลยนแบบ เปนตน ในกรณตวอยางบรษทสมทบทงสองดงกลาว บรษท NEC ซงเปนแกนจะเปนเพยงผถอหนสวนหนงเทานน แตบรษทสมทบยงคงเปนบรษทอสระในการดาเนนธรกจของตน แยกจากบรษทแกน ตวอยางองคการแบบระบบเครอขายสมทบปรากฏดงในภาพท 12 นอกจากนยงมองคการทมโครงสรางเครอขายอกหลายแบบ เชน องคการแบบไรพรมแดนแบบโมดล (Modular organization) เปนตน ดงจะไดกลาวตอไป

ภาพท 12 : แสดงโครงสรางองคการแบบระบบเครอขายสมทบ ทมา : McShane and Glinow, 2000 : 518.

องคการแบบระบบแยกธรกจ (Conglomerate organizations) เปนองคการแบบกลมบรษททเปนเครอ กลาวคอ เมอบรษทเดมตองการขยายกจการใหเปนบรษท

ขนาดใหญ (Megacorporations) จงตงบรษทลกทประกอบธรกจหรอมผลตภณฑทแตกตางกบบรษทเดมโดยสนเชง ตวอยางในเกาหลใต เชน บรษทซมซงและบรษทฮนได ตางจดตงบรษทยอยในเครอบรษทเดม เชนบรษทผลตเครองใชไฟฟา บรษทผลตรถยนต บรษทผลตเสอผาเครองแตงกาย จนกระทงบรษทผลตเคมภณฑ

บรษทสมทบ ก

บรษท แกน

บรษทสมทบ


ค



จ บรษทสมทบ

ง

17 รวมเปนเครอขายทเรยกวา ชบอลส (Chaebols) โดยบรษทยอยเหลานลวนอยภายใตการดแลของคณะผบรหารในบรษทแมทงสน ในประเทศญปน กมองคการในลกษณะนเชนกน ทเรยกวา เคอเรส (Keiretsu) ตวอยางขององคการแบบเคอเรส กไดแก กลมบรษท มตสซตะ (Matsushita group) ซงมบรษทในเครอไดแก ธนาคารอะซาฮ (Asahi bank) บรษทพานาโซนก ซงผลตเครองใชไฟฟาตาง ๆ ในบาน ตลอดจนบรษทประกนภย เชน บรษท ซมโตโมประกนภย บรษท นปปอนประกนชวต เปนตน ตวอยางในประเทศไทย เชน บรษทในเครอเจรญโภคภณฑ ซงประกอบดวยบรษทยอยเชน บรษทซพอาหารสตว บรษทซพผลตอาหาร (ซพฟดส) และยงตงบรษททาธรกจดานการสอสารขนใหมคอ บรษท เทเลคอม เอเชย (Telecom Asia) เปนตน ดงภาพท 13

ภาพท 13 : แสดงโครงสรางองคการแบบแยกธรกจ ทมา : ศรวรรณ เสรรตนและคณะ, 2542 : 293.

องคการแบบไรพรมแดน (The boundaryless organizations) คาวา “องคการแบบไรพรมแดน” ถกนามาใชครงแรกโดยแจค เวลช (Jack Welch)

ประธานบรษทเจนเนอรล อเลกทรก (GE) เพอใชอธบายความประสงคทตนตองการเหนรปแบบใหมของบรษท GE เมอป 1990 ใหแปรสภาพจากบรษทขนาดใหญของครอบครวไปเปนบรษททมคณลกษณะขององคการแบบไรพรมแดน กลาวคอ ขจดพรมแดนภายในบรษททงแนวตงและแนวนอน (Vertical and horizontal boundaries) รวมทงพรมแดนภายนอกระหวางบรษทกบลกคาและผจดสงปจจยการผลตใหหมดไป องคการแบบไรพรมแดนจงพยายามยกเลกแนวคดเรองสายงานการบงคบบญชา (Chain of command) มขอบเขตการควบคม (Spans of control) เหลอนอยเทาทจาเปนและใชการทางานแบบทมงานเขามาแทน การจดเปนแผนกแบบเดม โดยแตละทมมความอสระในเรองอานาจการตดสนใจสงและตองอาศยขอมลดานเทคโนโลยสารสนเทศ ดงนนโครงสรางแบบนจงถกเรยกวา “องคการแบบท” T-form organization) เพราะตองอาศยเทคโนโลยเปนฐานนนเอง (Technology-based organization)

แมวาบรษทจอ ยงไมอาจเรยกไดวาเปนองคการแบบไรพรมแดนทสมบรณแบบกตาม แตกเปนแบบอยางใหบรษทชนนาของโลกหลายแหง เชน Hewlett-Packard บรษท AT&T และ Motorola ปรบองคการไปในทศทางดงกลาวโดยใชกจกรรมหลายอยางแตกตางกน เชน ทาการลดพรมแดนในแนวตงดวยการลดจานวนชนของสายบงคบบญชาใหเหลอนอยลงแลวใชการบรหารตามแนวนอนเพมขน จานวนตาแหนงและฐานะของตาแหนงเพอการบงคบบญชาเหลอนอยมาก แตจะนามาหลอมรวมกลายเปนทมงานท

ผบรหารระดบสงของบรษท Chief Executive Officer (CEO)

บรษทผลตรถยนต

บรษทผลต

เครองใชไฟฟา

บรษทธรกจประกนภย

18 ประกอบดวยคนทมาจากตาแหนงระดบตางกน (Cross-hierachical teams) แทนการ ใชวธการมสวนรวมในการตดสนใจมากขน เปลยนวธประเมนงานแบบเดมมาเปนการประเมนแบบเทคนค 360 องศา (360 degree performance appraisals) ทรบฟงขอมลการประเมนจากเพอนรวมงานทงระดบบนและระดบลาง การประเมนจากลกคาและจากตนเอง เปนตน บรษทเหลานเชอวาเมอปรบปรงการดาเนนงานขององคการสมบรณแบบแลว องคการแบบไรพรมแดนในอดมคตจะตองไมมพรมแดนระหวางบรษทกบหนวยงานหรอบคคลภายนอก (เชน ลกคา ผจดสงปจจยการผลต ฯลฯ) รวมทงตองไมมอปสรรคพรมแดนของทตงตามภมศาสตร มความสามารถเชง โลกาภวตน มการดาเนนงานดวยระบบพนธมตรเชงกลยทธ (Strategic alliances) มระบบสายสมพนธระหวางลกคากบองคการ ใชการตดตอดวยระบบโทรคมนาคม (Telecommuting) มระบบเครอขายคอมพวเตอรเชอมโยงกนไดงายและรวดเรว ระบบไปรษณย อเลกทรอนกส จะมความสาคญในการปฏบตงาน เปนตน

จากววฒนาการดงกลาว ทกวนนจงพบวามองคการแบบไรพรมแดนเกดขนหลายรปแบบ แตทจะกลาวถงทพบคอนขางมากอยางนอย 3 รปแบบตอไปน

องคการแบบไรพรมแดนทแทจรง (Barrier – free organization) เปนองคการไรพรมแดนในอดมคต ซงปราศจากอปสรรคทเกดจากการมพรมแดน ระหวางหนวยงานยอยภายในองคการ และทงไมมพรมแดนระหวางองคการกบหนวยงานตางๆ

ภายนอกอกดวย ดงภาพท 14

ภาพท 14 : โครงสรางองคการการไรพรมแดนทแทจรง ทมา : Greenberg and Baron, 1997 : 520

ลกคา

ผ

สนบสนน

คแขง

ฝาย การตลาด

ฝาย การผลต

ฝาย วจยและพฒนา

ภายใน องคการ

19

องคการแบบไรพรมแดนแบบโมดล (Modular organization)

เปนองคการทขยายพรมแดนออกไปโดยไปใชหรอซอบรการหรอความเชยวชาญ เฉพาะทางจากบรษทอนทอยภายนอก นาเขามาเปนขายงานในกระบวนการดาเนนการธรกจของตน

ตวอยางเชน บรษทเจาของผลตภณฑ Nike หรอตรา Reebok จะไมผลตรองเทาขนเอง แตจะวาจางบรษทผลตรองเทาในประเทศไทย หรอเกาหล ซงมคาแรงงานถกกวาเปนผผลตใหในนามบรษทแมทสหรฐ เปนตน ตวอยางโครงสรางองคการแบบโมดลดงภาพ 15 เปนดงน

ภาพท 15 : โครงสรางองคการแบบโมดล


องคการแบบไรพรมแดนแบบองคการเสมอน (Virtual organization) เปนองคการไรพรมแดนอยางหนงซงมความยดหยนคอนขางสง เกดจากการรวมตวเปน เครอขายความรวมมอกบบรษทตาง ๆ ภายนอกแบบชวคราว เพอดาเนนตามโครงการเฉพาะกจ

หรอธรกจบางอยางทใชเวลาไมนานนก กลายเปนองคการเสมอนขนในหวงเวลาดงกลาว และจะยบเลกไปเมอภารกจจบสนลง ขอดกคอ ไดใชและแลกเปลยนทกษะรวมกน เฉลยคาใชจายดาเนนงานและ สงเสรมการเขาถงลกคาใหแกกนไดมากขน ตวอยาง องคการแบบนไดแก กลมบรษทหนสวน พนธมตรเชงกลยทธของสายการบนตาง ๆ เชน Star alliance ของการบนไทย เปนตน ขอทตางจากองคการแบบโมดล กคอ บรษททอยในเครอขายเสมอนเปนองคการเดยวกนแตมการกากบควบคมตอ


ฝาย การตลาด



บรษท 1

บรษท 2

บรษท 3

ใชผลตภณฑภายนอก (Outsourced

Function)


Function)


20

กนนอยมาก ขณะทองคการแบบโมดล บรษททรวมจากภายนอกจะตองดาเนนการภายใตเงอนไข และมาตรฐานทกาหนดจากบรษทแมโดยตรง ลกษณะขององคการแบบเสมอนแสดงไดดงภาพท 16

ภาพท 16 : โครงสรางองคการแบบเสมอน (Virtual organization)


การออกแบบองคการ (Organizational design) ในชวงแรกของบทนไดกลาวถงเรองโครงสรางองคการ ซงถาเปรยบกบการสรางบาน ก

เหมอนกบการจดทาโครงสรางตางๆ ของบาน สวนการออกแบบองคการกเหมอนกบการจดให องคประกอบตาง ๆ ทเปนโครงสรางของบานเกดการผสมผสานทลงตวทาใหบานนาอย และใหประโยชนไดสงสด ดงนน การออกแบบองคการ กคอ กระบวนการทาใหองคประกอบตางๆ ดานโครงสรางขององคการมความเชอมโยงประสานงานกนจนเกดผลดทสดตอองคการ

แนวคดสาคญทมผลตอการออกแบบองคการซงตองพจารณา กคอ มตดานสถานการณหรอสภาวะแวดลอม (Contingency approach) แนวคดดานสถานการณเชอวา การออกแบบองคการทด จะตองมความสอดคลองกบเงอนไขของสภาพแวดลอมในขณะนนมากทสด โดยเฉพาะสภาวะแวดลอมภายนอกทมความเกยวของกบการออกแบบองคการโดยตรง จงเกดรปแบบองคการขน 2 แบบ ไดแก องคการแบบจกรกล (Mechanistic organization) กบองคการแบบสงมชวต (Organic organization)

องคการแบบจกรกล (The mechanistic organization)

บรษท 1 ฝาย การตลาด



บรษท 2

บรษท 3


21

เปนรปแบบองคการทใชมานานตงแตระยะเรมแรกของยคอตสาหกรรม ตอนตนศตวรรษท 20 ทนาแนวคดการจดการแบบวทยาศาสตร ซงเหมาะสมในบรบทสภาพแวดลอมทคงท มการเปลยนแปลงคอนขางนอย แนวคดขององคการแบบจกรกลออกแบบมาเพอมงความสาคญของความม ประสทธภาพและใหผลผลตสง ดวยการใชกฎเกณฑและกระบวนการทางานอนเขมงวด เนนความชานาญเฉพาะดานสง และบรหารแบบรวมศนยอานาจโดยผบรหารระดบสงขององคการเพยงไมกคน องคการแบบราชการเปนตวอยางทดขององคการแบบจกรกล

การท อ งค การแบบจ กรกลมประสท ธภาพและให ผลงานในระดบส งน น เน อ งมาจาก คณลกษณะของโครงสราง กลาวคอ

มความสลบซบซอนสง เพราะเนนความชานาญเฉพาะทางของพนกงานในการปฏบตงาน มการบรหารแบบรวมศนยสง โดยเนนการใชอานาจและความรบผดชอบทสามารถตรวจสอบได

(Authority and accountability) มความเปนทางการสง โดยเนนการแบงเปนแผนกงานตามหนาทแตละดาน

องคการแบบสงมชวต (The organic organization) เปนองคการทมลกษณะตรงกนขามกบแบบแรก และเกดขนภายใตภาวะเงอนไขของ

สงแวดลอมทผนผวนหรอยคทมการเปลยนแปลงสงเชนปจจบน องคการการแบบสงมชวตจงถกออกแบบเพอใหองคการมความสามารถในการยดหยนไดสง มการเนนกฎเกณฑและขนตอนทางการคอนขางนอย ใหความสาคญของการกระจายอานาจ และไมเนนความชานาญเฉพาะดานของพนกงานแตเนนความรอบรแบบกวาง (Generalist) มากกวา

กลาวโดยยอ องคการแบบสงมชวตใหความสาคญตอการใชศกยภาพของมนษยอยางสงสด จงทาใหพนกงานปฏบตงานดวยความรสกวาตนมคณคา เกดแรงจงใจและความพงพอใจในงานททา

มความรสกยดหยนพรอมทจะรบการเปลยนแปลงสงทเกดขน ไลเคอรท (Likert) ไดศกษาเปรยบเทยบคณลกษณะขององคการแบบจกรกล (ซงเขาเรยกวา ระบบท

1 หรอ System-1) กบองคการแบบสงมชวต (ซงเขาเรยกวา ระบบท 4 หรอ System-4) ดงรายละเอยดในตารางท 2

ตารางท 2 : เปรยบเทยบองคการแบบจกรกลกบองคการแบบมชวต

ประเดน โครงสรางแบบจกรกล (Mechanistic structure)

โครงสรางแบบมชวต (Organic structure)

1. ภาวะผนา (Leadership)

- ไมเชอมนและไววางใจผใตบงคบบญชา จงไมยอมใหมโอกาสอภปรายปญหาการทางานหรอเสนอความคดเหนกบหวหนา

- ผใตบงคบบญชากบหวหนาเชอมนและไววางใจตอกน มการถ ก ป ญ ห า ก า ร ท า ง า น แ ล ะแลกเปลยนความ คดเหนระหวางกน

22 2. การจงใจ (Motivation)

- ใชวตถ เงนและความมนคงเพอจงใจใชการลงโทษหรอขใหกลวพน ก ง านร ส กท ไ ม ด ต อ เพ อนรวมงานและองคการ

- สรางการจงใจดวยวธเขามามสวนรวม พนกงานเกดเจตคตทดตอองคการและเปาหมาย

3. การสอสาร (Communication)

- การไหลของสารสนเทศจากระดบบนลงสระดบลาง และมกคลาดเคลอนไมถกตอง พนกงานสงสยตอความคดเหนของหวหนา

- สารสนเทศเลอนไหลอยางอสระทกทศทางจากบนลงลาง ลางขนบนและแนวนอน ขอมลจงถกตองไมคลาดเคลอน

4. การปฏสมพนธ (Interaction)

-จากดในวงแคบ ผใตบงคบบญชามผลตอเปาหมาย ว ธการและกจกรรมของแผนกงานนอยมาก

- เปดเผยและทวถง โดยทงผ บ ง ค บ บ ญ ช า แ ล ะผ ใ ต บ งค บ บญชา ต า งม ผล ตอเปาหมาย วธการและกจกรรมของ แผนกงานมาก

5. การตดสนใจ (Decision)

- คอนขางรวมศนย ผบรหารระดบสงเปนผตดสนใจ

- คอนขางกระจายอานาจตดสนใจไปทกระดบ

6. การกาหนดเปาหมาย (Goal setting)

- อยทผบรหารระดบสง ไมคอยใหกลมมสวนรวม

- กระตนกลมเขามสวนรวมในการ กาหนดเปาหมายทกระดบและม ความเปนไปไดสง

7. การควบคม (Control)

- ใชการรวมศนย เนนการใชกฎเกณฑบงคบ ลงโทษ/ตาหน

- กระจายทวองคการ เนนการควบคม และการแกปญหาดวยตนเอง

8. เปาหมายการทางาน (Performance goals)

- ผบรหารใหความสาคญและผกพนตอการพฒนาทรพยากรมนษยขององคการคอนขางนอย

- ผบรหารใหความสาคญและเนนการพฒนาศกยภาพทรพยากรมนษยขององคการอยางจรงจง


กรอบความคดเกยวกบองคการ 5 แบบ ของมนซเบอรก (Mintzberg’s framework : five organization forms)

มนซเบอรก (Hery Mintzberg) นกวชาการดานทฤษฎองคการมความเหนวา การทจะออกแบบองคการนน จาเปนตองคานงถงองคประกอบพนฐานหรอกลมคนขององคการโดยเขาเหนวาประกอบดวยคนจานวน 5 กลม ซงองคการแตละประเภทจะมกลมคนทมบทบาทเดนทเปนหลก ตางกลมกน กลมคนทงหาไดแก

กลมผปฏบตงาน (The operating, core) ไดแก พนกงานทปฏบตงานพนฐานในงานผลตและงานบรการขององคการ เชน ในโรงเรยนไดแกคร ในภตตาคาร ไดแกพอครว และพนกงานบรการ เปนตน

กลมคนระดบกลยทธ (The strategic apex) หมายถง กลมผบรหารระดบสงทตองรบผดชอบตอการดาเนนงานทงหมดขององคการ รวมถงนกธรกจทเปนเจาของธรกจอสระ

23

กลมคนระดบกลาง (The middle line) ไดแก กลมผบรหารระดบกลางททาหนาทเชอมโยงระหวางกลมคนระดบกลยทธ กบกลมผปฏบตงาน เชน หวหนาภาควชาในมหาวทยาลย หวหนาแผนก/ฝายในบรษท เปนตน

กลมคนทเปนผชานาญการ (The technostructure) ไดแก ผเชยวชาญเฉพาะดานทรบผดชอบในการกาหนดมาตรฐานของงานและกจกรรมตาง ๆ ขององคการ เชน นกบญช นกคอมพวเตอร เปนตน

กลมคนสนบสนน (The support staff) หมายถง กลมคนทใหการชวยเหลอ สนบสนนทางออมตอองคการ เชนทปรกษางานดานเทคนค ทปรกษาดานกฎหมาย ทปรกษาดานกลยทธ เปนตน

การเลอกออกแบบองคการเปนอยางไรนน ขนอยกบวาภารกจขององคการวา ตองการอาศยคนกลมใดเปนหลก ซงมนซเบอรกมองเหนวาสามารถออกแบบองคการไดเปน 5 ประเภท ไดแก องคการแบบโครงสรางอยางงาย (Simple structure) องคการแบบจกรกลเชงราชการ (Machine bureaucracy) องคการทางวชาชพแบบราชการ (Professional bureaucracy) องคการแบบแผนกงาน (Divisionalized structure) และ องคการแบบทมงานเฉพาะกจ (Adhocracy)

องคการแบบโครงสรางอยางงาย (Simple structure) เปนองคการทมขนาดเลก และมลกษณะแบบไมเปนทางการ มหวหนาทมอานาจเพยงคนเดยวท

รบผดชอบทกสงทกอยาง ตวอยางเชน ธรกจรานคาปลกขนาดเลก ๆ รานอาหาร เปนตน อาจมลกจางจานวนเลกนอยเพยงไมกคน ธรกจอสระขนาดเลกเชนนจงเปนองคการทมโครงสรางอยางงาย แตนบวาเปนธรกจลงทนทมความเสยงสง

องคการแบบจกรกลเชงราชการ (Machine bureaucracy) เปนองคการทมขนาดใหญและมความซบซอนสง จดแบงงานออกเปนแผนกหรอฝายตามความ

เชยวชาญเฉพาะดาน มการใชกฎเกณฑและขอปฏบตตาง ๆ ใหพนกงานตองปฏบตตาม มกลมคนทเปนหลกขององคการ คอ กลมคนทเปนผชานาญการแตละดาน (Technostructure) อานาจการตดสนใจอยทผบรหารระดบสงสด เปนโครงสรางทเหมาะกบสภาวะแวดลอมทคงท มการเปลยนแปลงนอยมาก ตวอยางขององคการแบบนไดแก หนวยงานราชการตาง ๆ ของรฐ แมวาองคการแบบจกรกลราชการสามารถทาใหมประสทธภาพสงสดในการทางานดงทกาหนดมาตรฐานไวกตามแตจดออนคอ พนกงานเกดความเบอหนายจากการทางานซาซากเหมอนเปนเครองจกร

องคการทางวชาชพแบบราชการ (Professional bureaucracy) เปนองคการทผปฏบตงานหลก เปนนกวชาชพและนกวชาการ ตวอยางเชน โรงพยาบาล หอสมด

และมหาวทยาลย ซงมความเปนราชการคอนขางสง มกฎเกณฑทตองปฏบตตามมากมาย แต พนกงานมทกษะและเปนอสระในการตดสนใจไดเองสง องคการแบบนสามามารถมประสทธผลสง เนองจากมบคลากรทประกอบดวยผเชยวชาญแตละดาน แตจดออนของคนเหลานอาจมมมมองแคบเฉพาะหนวยงานยอยของตนจนมองไมเหนภาพกวางขององคการ จงมกเกดความขดแยงระหวางพนกงานดวยกนเอง

องคการแบบมโครงสรางสาขา (Divisionalized structure) เปนองคการทมรปแบบโครงสราง ใชมากในบรษทขนาดใหญ โดยแบงออกเปนสาขาหรอหนวยงาน

ยอย ๆ ทมความอสระในการดาเนนงานไดครบถวนทกขนตอนในตนเองเหมอนกบบรษทหรอองคการแม แนวคดนมการนามาใชจดองคการทางการศกษา เชน การแบงโรงเรยนขนาดใหญ ออกเปนโรงเรยนยอย ๆ

24 ภายในทเรยกวา “Schools within the school” ซงชวยใหผบรหารระดบสงมเวลาในการบรหารองคการในภาพรวม และการตดสนใจในเชงกลยทธไดมากขน

องคการแบบทมงานเฉพาะกจ (Adhocracy)

เปนโครงสรางองคการแบบหนง ทมลกษณะไมเปนทางการ (Informal) สงมาก มความเปนองคการแบบสงมชวตซงประกอบขนดวยทมทางานของผเชยวชาญตางสาขามารวมงานและประสานงานกนในโครงการตาง ๆ ขององคการ

รปแบบองคการทง 5 แบบ ตามแนวคดของมนซเบอรกสรปยอไดดงตารางท 3 ตอไปน ตารางท 3 : สรปยอ 5 รปแบบองคการตามแนวคดของมนซเบอรก

รปแบบองคการ ลกษณะ บคลากรกลมหลก ทมอานาจ

ตวอยาง

- องคการแบบโครงสรางอยางงาย (Simple structure)

- เรยบงายโครงสรางไมชดเจน อานาจตดสนใจอยทบคคลเดยว

- ผบรหารสงสด (Strategic apex)

-รานคา/ธรกจสวนตว เลก ๆ

- องคการแบบจกรกลเชงราชการ (Machine bureaucracy)

- ซบซอนมาก มสายง า น อ า น า จ บ ง ค บบญชาชดเจน

- กลมผชานาญการ ด า น ต า ง ๆ (Technostructure)

- หนวยงานตาง ๆ ของราชการ

- องคการทางวชาชพเ ช ง ว ช า ก า ร (Professional bureaucracy)

- ซบซอน อานาจการ ตดสนใจอยทนกวชา -การ หรอนกวชาชพ

-กลมผปฏบตงานหลก (Operating core)

- มหาวทยาลย

- อ ง ค ก า ร แ บ บ มโ ค ร ง ส ร า ง ส า ข า (Divisionalized structrue)

- องคการขนาดใหญ เ ป น ท า ง ก า ร ส ง แบงเปนหนวยอสระยอยท สม บรณแบบครบทกหนาท

- กลมคนระดบกลาง (Middle line)

- บรษททมหลายสาขา

- องคการแบบทมงานเฉพาะกจ (Adhocracy)

- เรยบงาย โครงสราง ไมชดเจนและกระจายอานาจ

- กลมคนสนบสนน (Support staff)

- บรษทพฒนาซ อ ฟ ท แ ว รคอมพวเตอร


25

การออกแบบโครงสรางระหวางองคการ (Inter organizational designs)

การออกแบบโครงสรางองคการทกลาวมาทงหมดนน เปนการจดโครงสรางภายในองคการเดยวกน ยงมความรวมมอระหวางตางองคการเพอดาเนนธรกจรวมกนในรปแบบทเรยกวา พนธมตรเชงกลยทธ

- พนธมตรเชงกลยทธ (Strategic alliances) - พนธมตรเชงกลยทธ เปนลกษณะหนงของการออกแบบองคการทเกดจากการวมมอ

ระหวางสองบรษทหรอมากกวาขนไปในการดาเนนธรกจรวมกนเพอเพมขดความสามารถดานการแขงขนใหสงขน การเปนพนธมตรเชงกลยทธมเปาหมายเพอเพมผลกาไรซงไมสามารถทาได หากแตละบรษทแยกดาเนนธรกจนนตามลาพง ชวยใหสามารถขยายตลาดใหมไดเพมขน ในขณะทการเปนพนธมตรเชงกลยทธชวยเฉลยความเสยงการลงทนของบรษทใหนอยลง ลกษณะของความเปนพนธมตรเชงกลยทธมตงแตระดบทนอยไปถงระดบทรวมมอมากตอเนองกนตามลาดบ ดงสรปในตารางท 4 ตอไปน

ตารางท 4 : แสดงรปแบบการเปนพนธมตรเชงกลยทธ 3 ระดบ

ไมเขมแขง ระดบความรวมมอ เขมแขง

ทมา : Greenberg and Baron, 1997 : 530 บทสรป โครงสรางองคการ เปนการจดระบบความสมพนธระหวางบคคลหรอกลมทมตองาน ความรบผดชอบ

และอานาจภายในองคการ ซงสามารถเขยนเปนรปธรรมแทนดวยแผนภมโครงสรางองคการ แผนภมดงกลาวเกดขนจากองคประกอบพนฐาน 5 ประการ เปนโครงสรางองคการไดแก ลกษณะเฉพาะของงาน (แบงเปนงานยอยตามคณลกษณะเฉพาะดานไดอยางไร) สายการบงคบบญชา (ผปฏบตงานตองรบผดชอบและรายงานกบใครบาง) ขอบเขตการบงคบบญชา (จานวนผใตบงคบบญชาทเหมาะกบหวหนาหนงคน) การรวมหรอการกระจายอานาจ (อานาจการตดสนใจอยทจดใดขององคการ) และ ความเปนทางการ (มระเบยบ ขอบงคบ กฎเกณฑ ในการดาเนนงานมากนอยเพยงไร)

กล ม ใ ห บ ร ก า ร ร ว ม ก น (Mutual service consortia) - บรษทธรกจประเภทเดยวกน นาทรพยากรมาใ ช ร ว ม ก น เ พ อ ข ย า ยความสามารถใหบรการไดมากขน ตวอยางเชน การบนไทยเปนพนธมตรกบสายการบนอนทเรยกวา กลม star‐alliances

การลงทนรวม (Joint venture) - ตางบรษทรวมลงทนในธรกจอยางหนงดวยกน โดยรวมรบผลกาไรหรอขาดทนทเกดจากดาเนนกจการดงกลาว

หนสวนหวงโซสรางมลคา (Value-chain partnerships)

- บรษทตางอาศยผลผลตของกนและกนเพ อการประกอบธรกจในลกษณะความสมพนธแบบลกคากบผจดการหาปจจยการผลต เชน บรษทผลตยางรถยนต กบผผลตรถยนต เปนตน

26

แผนภมโครงสรางองคการ บงบอกถงวธการแบงงานขององคการออกเปนแผนกซงมหลายแบบ เชน โครงสรางองคการแบบเนนหนาท (คนททาหนาทอยางเดยวกนใหอยรวมกน) องคการแบบเนนผลผลต (จดคนทสรางผลผลตประเภทเดยวกนอยรวมกน) และแบบตารางแมทรกซ ซงจดแผนกงานโดยยดการผสมผสานระหวางหนาทกบผลผลตของผปฏบตงานเปนหลก ทาใหพนกงานผรบผดชอบตองมผบงคบบญชาทรบผดชอบอยางนอยทสด 2 คน

จากการเรมตนทบรษทเจนเนอรลอเลกทรคของสหรฐไดเกดองคการแบบใหมคอ องคการแบบไรพรมแดนทนยมแพรหลายมากในปจจบน (โดยยกเลกสายการบงคบบญชา มขอบเขตการบงคบบญชาอยางไมจากด ลดอานาจการตดสนใจแบบรวมศนยระดบบนใหแกทมผปฏบตงานแทน) องคการแบบไรพรมแดนจงขจดพรมแดนทเปนอปสรรคออกไปทงพรมแดนภายในระหวางพนกงานและระหวางองคการกบหนวยงานภายนอกซงถอเปนองคการแบบไรพรมแดนทแทจรง สวนแบบไมมพรมแดนเฉพาะกบหนวยงานภายนอกเทานน ไดแก องคการแบบโมดล (ซงใชหรอซอบรการ/ผลผลตสาเรจรปภายนอกเขามาในกระบวนการผลตของตน) และองคการแบบเสมอน (ซงเปนการรวมตวเปนเครอขายความรวมมอกบบรษทตาง ๆ ภายนอกอยางชวคราวเพอประกอบธรกจหรอดาเนนโครงการอยางใดอยางหนง)

การออกแบบองคการเปนกระบวนการจดใหเกดการประสานสมพนธท เหมาะสมระหวางองคประกอบยอยตาง ๆ ขององคการ ซงมหลายแนวทางในการออกแบบใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมและยคสมย เชน องคการแบบจกรกลกบองคการแบบสงมชวต โดยองคการแบบจกรกล เนนการจดแบงพนกงานออกตามความชานาญเฉพาะทางเพอปฏบตงานในลกษณะแผนกงานตามหนาท มระเบยบกฎเกณฑจานวนมากเพอการปฏบตงาน รวมศนยอานาจการตดสนใจทผบรหารระดบสง เนนความมประสทธภาพของพนกงานจนเสมอนการทางานของเครองจกร สวนองคการแบบสงมชวตให

ความสาคญตอการใชศกยภาพสงสดของบคคลอยางมศกดศรของความเปนมนษย มโอกาสมสวนรวมในการตดสนใจและกาหนดเปาหมายองคการ จงเกดความเชอถอและไววางใจตอกน พนกงานมแรงจงใจและเจตคตทดตองานและองคการ

มนซเบอรกไดเสนอรปแบบองคการขน 5 แบบ ไดแก องคการทมโครงสรางอยางงาย เชน รานคาหรอธรกจอสระขนาดเลก ทมกฎเกณฑโครงสรางไมชดเจน ตดสนใจโดยบคคลเดยวทเปนเจาของ องคการแบบจกรกลเชงราชการ เชน หนวยงานราชการทแบงเปนแผนกตามหนาทหรอความชานาญแตละดาน มสายงานบงคบบญชาชดเจน ผเปนหวหนาแตละฝายจะเปนบคลากรหลกและมอานาจ องคการทางวชาชพเชงราชการ มโครงสรางซบซอนแบบราชการโดยอานาจการตดสนใจอยทกลมนกวชาการหรอนกวชาชพ ดงปรากฏในมหาวทยาลย องคการแบบมโครงสรางสาขา ซงจะมกลไกการทางานของสาขาครบถวนเหมอนบรษทแม มความอสระในการดาเนนงานและตดสนใจโดย ผบรหารระดบสาขาไดเอง และองคการแบบทมงานเฉพาะกจ ซงเปนองคการแบบสงมชวตททางานรวมกนของผชานาญการแตละดานในลกษณะทมงานเฉพาะกจของโครงการตางๆ มความไมเปนทางการสงแตเนนความยดหยนและคลองตวในการทางานเปนหลก

นอกจากน ยงมโครงสรางความรวมมอระหวางองคการในการประกอบธรกจในรปแบบทเรยกวา พนธมตรเชงกลยทธเพอเสรมสรางความแขงแกรงใหแกกน ดวยการใชทรพยากรผลต การเขาถงตลาดมากขน ตวอยางเชน พนธมตรเชงกลยทธของบรษทสายการบนตางๆ ทเรยกวา star alliance เปนตน

27

อางอง

พระพรหมคณาภรณ (ปอ. ปยตโต) : ชวตทสรางสรรค สดใส และสขสนต ,กนยายน 2549 หนงสอพมพผจดการ 360° รายสปดาห: วนท 31 มนาคม 2553 กองการเจาหนาท มหาวทยาลยศลปากร : คมอสมรรถนะบคลากร มหาวทยาลยศลปากร วชระ บญธรวร : การพฒนา Competency ของบคลากรเพอตอบสนองตอยทธศาสตรจงหวด

(Powerpoint) http://th.wikipedia.org/wiki/ไตรสกขา http://www.ismed.or.th/SME/src/bin/controller.php?view=knowledgeInsite.Knowledg

esDetail&p=&nid=&sid=39&id=763&left=28&right=29&level=3&lv1=3 http://www.phrachomklao.go.th/hrd/index.php http://www.hrtothai.com/index.php?option=com_content&task=view&id=318&Itemi

d=149 http://suwalaiporn.com.www.readyplanet.net/index.php?lay=show&ac=article&Id=4

20844&Ntype=3 http://www.oknation.net/blog/preeeecha/2010/02/17/entry-12

โครงสร้างและการออกแบบองค ์การ ......1...

Documents