แนวทางการบรหารจดการนวตกรรมในสถาบนอดมศกษา

กรณศกษา ศนยกลางนวตกรรม แหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

นางสาวศรพไล ชดไธสง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมอตสาหการ ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ

คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปการศกษา 2558

ลขสทธของจฬาลงกรณมหาวทยาลย

INNOVATION MANAGEMENT IN HIGHER EDUCATION

A CASE STUDY OF CHULA ENGINEERING INNOVATION HUB

Miss Sripilai Chudthaisong

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Engineering Program in Industrial Engineering

Department of Industrial Engineering Faculty of Engineering

Chulalongkorn University Academic Year 2015

Copyright of Chulalongkorn University

หวขอวทยานพนธ แนวทางการบรหารจดการนวตกรรมในสถาบนอดมศกษา กรณศกษา ศนยกลางนวตกรรม แหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

โดย นางสาวศรพไล ชดไธสง สาขาวชา วศวกรรมอตสาหการ อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก ผชวยศาสตราจารย ดร.นภสสวงศ โอสถศลป

คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย อนมตใหนบวทยานพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญามหาบณฑต

คณบดคณะวศวกรรมศาสตร

(รองศาสตราจารย ดร. สพจน เตชวรสนสกล)

คณะกรรมการสอบวทยานพนธ

ประธานกรรมการ

(รองศาสตราจารย สทศน รตนเกอกงวาน)

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

(ผชวยศาสตราจารย ดร.นภสสวงศ โอสถศลป)

กรรมการ

(รองศาสตราจารย ดร. ณฐชา ทวแสงสกลไทย)

กรรมการภายนอกมหาวทยาลย

(ศาสตราจารย กตตคณ ดร. อจฉรา จนทรฉาย)

ง

บทค ดยอ ภาษาไทย

ศรพไล ชดไธสง : แนวทางการบรหารจดการนวตกรรมในสถาบนอดมศกษา กรณศกษา ศนยกลางนวตกรรม แหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย (INNOVATION MANAGEMENT IN HIGHER EDUCATION A CASE STUDY OF CHULA ENGINEERING INNOVATION HUB) อ.ทปรกษาวทยานพนธหลก: ผศ. ดร.นภสสวงศ โอสถศลป {, 126 หนา.

จดประสงคของงานวจยนคอ สรางกรอบการบรหารจดการนวตกรรมศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงกอตงขนมาใหมเพอสนบสนนและบมเพาะนวตกรรมส าหรบผมสวนไดสวนเสยในคณะฯ ไดแก นสต อาจารย บคลากร และศษยเกา โดยผวจยไดศกษาวรรณกรรมทเกยวของกบปจจย กรอบ และมาตรฐานการจดการนวตกรรม ทงในภาคอตสาหกรรมและสถาบนการศกษา เพอหาคณลกษณะทางคณภาพในการสรางขอค าถามความตองการของผมสวนไดสวนเสย จากนนไดจ าแนกความตองการของผมสวนไดสวนเสยตามโมเดลของคาโน หลงจากนนแปลงความตองการของผมสวนไดสวนเสยมาสความตองการดานการออกแบบ หรอคณลกษณะทางเทคนค โดยใชการกระจายหนาทเชงคณภาพ ซงพบวาคณลกษณะทางเทคนคทมความส าคญสงสด 3 อนดบแรก ไดแก 1) มชองทางในการประสานงานกบหนวยงานทงภาครฐและเอกชน 2) คณะฯ มกลยทธในการสนบสนนการสรางนวตกรรม และ 3) มระบบการสรางความรวมมอภายในคณะฯ ตามล าดบ จากนนไดเขาสการศกษาแนวคดในการจดการนวตกรรมจากตวอยางทประสบความส าเรจและมความสอดคลองกบองคกร สดทายผลลพธทไดกคอ กรอบการจดการนวตกรรม ซงประกอบดวย 3 ขนตอน ไดแก 1) ขนตอนการสรางแนวคด กระบวนการ และทกษะในการคดแบบนวตกรรม โดยมหนวยงานสงเสรมในดานการสรางทกษะจากการฝกงาน งานวจย หวขอนวตกรรมจากภาคอตสาหกรรม การเรยนการสอนทเนนการคดวเคราะห ออกแบบแนวทางแกปญหา ด าเนนการประยกตแกไขปญหา และปรบปรงอยางตอเนอง 2) ขนตอนการปฏบตการ มหนวยงานสนบสนนใหเกดสรางนวตกรรมกรรม ผมบทบาทดานการจดการดานวฒนธรรม และวฒนธรรมการสรางนวตกรรม และ 3) ขนตอนไปสเปาหมาย มหนวยงานสนบสนนเพอใหเกดการน าผลงานดานนวตกรรมไปสเชงพาณชย และสงคม

ภาควชา วศวกรรมอตสาหการ

สาขาวชา วศวกรรมอตสาหการ

ปการศกษา 2558

ลายมอชอนสต

ลายมอชอ อ.ทปรกษาหลก

จ

บทค ดยอ ภาษาองกฤษ

# # 5670394721 : MAJOR INDUSTRIAL ENGINEERING KEYWORDS: KANO'S MODEL / INNOVATION MANAGEMENT FRAMEWORK / QUALITY FUNCTION DEVELOPMENT (QFD)

SRIPILAI CHUDTHAISONG: INNOVATION MANAGEMENT IN HIGHER EDUCATION A CASE STUDY OF CHULA ENGINEERING INNOVATION HUB. ADVISOR: ASST. PROF.NAPASSAVONG OSOTHSILP, Ph.D. {, 126 pp.

The purpose of this research is to build an innovation management framework for Chula Engineering Innovation Hub of the faculty of Engineering, Chulalongkorn University. This Hub has an aim to support and incubate innovation for the stakeholders in the organization, which include students, lecturers, staff, and alumni. This research first studied literature on factors, frameworks and standard of innovation management used in industries and academic institutions. The purpose of the study is to find out quality attributes for developing questionnaire to receive requirements from the stakeholders. Next these attributes were classified according to Kano’s Model. Then, the customer requirements were translated into technical requirements using Quality Function Development (QFD) technique. The most top three important technical requirements are 1) Collaboration with governmental and private organizations, 2) innovation strategy and 3) system to support collaboration within the faculty. Next, best practices of innovation management framework which suits the hub was studied. Finally, the innovation management framework for the hub was built. The framework consisting of 3 phases, are 1) phase for generating mindset, process and skill of innovation using engineering practice, internship and topics from industries channels. In addition, these mindsets, process and skills could be generated by teaching that emphasizes or critical thinking, design of solutions, application and continuous improvement, 2) Practitioner phase. Phase the supporting unit should be set up to support the creation of innovation, innovation champion and innovation culture. 3) Commitment phase. Another supporting unit should be set up to spin-off the developed innovation to commerce and society.

Department: Industrial Engineering Field of Study: Industrial Engineering Academic Year: 2015

Student's Signature

Advisor's Signature

ฉ

กตตกรรมประกาศ

กตตกรรมประกาศ

การด าเนนงานวจยนส าเรจลลวงไดดวยดดวยการสนบสนนจากผบรหารดานนวตกรรมของคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทอนเคราะหใหขอมลในวาระการประชม และเสยสละเวลาอนมคาเขารวมแสดงความคดเหน เพอรวมกนหาแนวทางในการจดการนวตกรรมในคณะฯ น าโดยโครงการแหลงรวมนวตกรรม (Chula Engineering Innovation Hub) ตลอดจนบคลากรในโครงการฯ ทเอออ านวยความสะดวกในการเกบขอมล

ขอขอบคณผชวยศาสตราจารย ดร.นภสสวงศ โอสถศลป อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ทชวยเหลอและใหค าแนะน าตลอดการด าเนนการวจย

ขอขอบคณ รองศาสตราจารย ดร.ณฐชา ทวแสงสกลไทย ทเอออ านวยขอมลจากการศกษางานดานการจดการนวตกรรม ณ มหาวทยาลยชคาโก (Chicago University) และสถาบนเทคโนโลยแมสซาชเซตส (Massachusetts Institute of Technology) และใหค าแนะน าดานเทคโนโลยและการจดการนวตกรรม (Technology and Innovation Management)

สดทายนผวจยขอขอบคณครอบครวทคอยสนบสนน และเปนก าลงใจใหผวจยตลอด ทเปนสวนหนงทท าใหงานวจยประสบผลส าเรจ

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................. ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ....................................................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. ฉ

สารบญ .............................................................................................................................................. ช

สารบญตาราง ................................................................................................................................... ญ

สารบญรปภาพ .................................................................................................................................. ฎ

บทท 1 บทน า ................................................................................................................................... 1

1.1 ทมาและความส าคญ .............................................................................................................. 1

1.2 กรณศกษาศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ............. 6

1.2.1 แผนกลยทธคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ....................................... 6

1.2.2 โครงสรางองคกร ......................................................................................................... 8

1.2.3 โครงสรางองคกรนวตกรรมในคณะฯ ......................................................................... 10

1.2.4 ศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย .................. 11

1.3 วตถประสงคของงานวจย ..................................................................................................... 15

1.4 ขอบเขตของงานวจย ........................................................................................................... 15

1.5 ผลทคาดวาจะไดรบ ............................................................................................................. 15

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ................................................................................................... 15

1.7 ขนตอนในการด าเนนงานวจย .............................................................................................. 15

บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ............................................................................................ 17

2.1 แนวคดเกยวกบนวตกรรม .................................................................................................... 17

2.1.1 ความหมายของนวตกรรม ......................................................................................... 17

2.1.2 แหลงทมาของนวตกรรม ........................................................................................... 19

ซ

หนา

2.1.3 ความส าคญของนวตกรรม ......................................................................................... 21

2.1.4 ประเภทของนวตกรรม .............................................................................................. 22

2.2 แนวทางการพฒนาองคกรนวตกรรม .................................................................................... 25

2.2.1 ความส าคญของการจดการนวตกรรม ........................................................................ 25

2.2.2 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม ......................................................................... 26

2.2.3 มาตรฐานการจดการนวตกรรม .................................................................................. 36

2.3 สรปแนวทางการบรหารจดการนวตกรรม ............................................................................ 43

2.4 การกระจายหนาทเชงคณภาพ (QFD) .................................................................................. 47

2.5 แบบจ าลองของคาโน (Kano’s Model) .............................................................................. 48

2.6 งานวจยทเกยวของ .............................................................................................................. 49

2.6.1 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม ......................................................................... 50

2.6.2 การประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD ........................................................... 53

บทท 3 ระเบยบวธการศกษาวจย .................................................................................................... 57

3.1 วธการศกษาวจยและเครองมอ ............................................................................................. 57

3.2 การสรางแบบสอบถามและเกบขอมล .................................................................................. 60

บทท 4 การน าเสนอผลและวเคราะหขอมล ..................................................................................... 61

4.1 ศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของ ....................................................................................... 61

4.2 การประชมครงท 1 เพอสรางกรอบการจดการนวตกรรมตามการสนบสนนของคณะฯ ........ 66

4.3 แบบสอบถามและการเกบขอมล .......................................................................................... 71

4.4 การน าเสนอตอทประชมครงท 2 .......................................................................................... 72

4.5 การประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD ....................................................................... 73

4.6 การเลอกแนวคดในการจดการนวตกรรม ............................................................................. 80

4.6.1 Chicago University ................................................................................................. 81

ฌ

หนา

4.6.2 MIT ........................................................................................................................... 85

4.7 การน าเสนอตอทประชมครงท 3 .......................................................................................... 94

4.8 สรปกรอบการจดการนวตกรรม ........................................................................................... 98

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ ...................................................................................... 100

5.1 สรปผลการวจย .................................................................................................................. 100

5.2 ขอจ ากดของงานวจย.......................................................................................................... 103

5.3 ปญหาและอปสรรค ............................................................................................................ 103

5.4 ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................... 103

รายการอางอง ............................................................................................................................... 105

ภาคผนวก...................................................................................................................................... 109

ภาคผนวก ก. ............................................................................................................................ 110

ภาคผนวก ข. ............................................................................................................................ 115

ภาคผนวก ค. ............................................................................................................................ 122

ประวตผเขยนวทยานพนธ ............................................................................................................. 126

สารบญตาราง

ตารางท 1.1 ผลงานนวตกรรมของคณะฯ ........................................................................................ 10

ตารางท 2.1 ความหมายของนวตกรรมจากวชาการและนกวจย ...................................................... 17

ตารางท 2.2 ขนตอนการจดการนวตกรรมตามมาตรฐาน BS7000-1:2008 ..................................... 37

ตารางท 2.3 แสดงตวชวดในการตรวจประเมนองคกร ..................................................................... 39

ตารางท 2.4 สรปปจจยในการจดการนวตกรรม .............................................................................. 44

ตารางท 4.1 ชองทางสนบสนนในคณะฯ ในปจจบนวตถประสงคและหนวยงานทรบผดชอบ ......... 67

ตารางท 4.2 จ านวนประชากรและขนาดตวอยาง ............................................................................ 72

ตารางท 4.3 การบงชลกษณะทางเทคนคตามประเภททแบงตามโครงสรางการบรหารขององคกร โดยให TD01,02,03… คอ Technical Descriptors ล าดบท 1,2,3… ตามล าดบ ...... 72

ตารางท 4.4 คา SI, DI และประเภทความตองการตาม Kano’s Model ......................................... 75

ตารางท 4.5 คา Final Importance ของความตองการ โดยให CR01,02,03… คอ Customer Requirement ล าดบท 1,2,3… ในตารางท 4.1 ตามล าดบ ....................................... 77

ตารางท 4.6 แนวทางการจดการนวตกรรมจาก Best Practice ...................................................... 88

ตารางท 4.7 การเชอมโยงแนวทางทสอดคลองกบทรพยากรและชองทางสนบสนนในคณะฯ .......... 91

ตารางท 4.8 สงทตองด าเนนการตามกรอบการจดการนวตกรรม..................................................... 95

สารบญรปภาพ

รปท 1.1 ดชนชวดในการจดอนดบประเทศนวตกรรม ....................................................................... 2

รปท 1.2 การจดอนดบประเทศนวตกรรมในภมภาคเอเชย ................................................................ 3

รปท 1.3 กรอบตวชวดในการจดอบดบการแขงขนโลก ...................................................................... 4

รปท 1.4 การจดอนดบโดยตวชวดยอยในดานนวตกรรมของประเทศไทย .......................................... 4

รปท 1.5 แผนกลยทธ ป พ.ศ. 2557-2561 ....................................................................................... 7

รปท 1.6 โครงสรางการบรหารคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ................................ 8

รปท 1.7 ความเชอมโยงการพฒนานวตกรรม 4 ดาน ...................................................................... 14

รปท 2.1 แหลงก าเนดนวตกรรม...................................................................................................... 19

รปท 2.2 ระดบความใหม Spectrum of Newness ....................................................................... 24

รปท 2.3 เปรยบเทยบตวชวดเมอ 10 ปทผานมาและคาดการณอก 10 ปขางหนา .......................... 35

รปท 2.4 กรอบการระบบบรหารจดการนวตกรรมทงองคกร ........................................................... 36

รปท 2.5 แสดงขนตอนในการจดการนวตกรรมตามมาตรฐาน BS7000-1:2008 ............................. 37

รปท 2.6 บานคณภาพ (House of Quality) .................................................................................. 48

รปท 2.7 แบบจ าลองของคาโน (Kano’s Model) ........................................................................... 49

รปท 2.8 การจ าแนกประเภทตามความตองการตาม Kano’s Model ............................................ 56

รปท 3.1 วธการศกษาวจย ............................................................................................................. 58

รปท 4.1 ปจจยหลกในการจดการนวตกรรม ................................................................................... 61

รปท 4.2 ขนตอนการหาความส าคญสดทายของประเดนคณภาพ.................................................... 63

รปท 4.3 การจ าแนกประเภทตามความตองการตาม Kano’s Model ............................................ 64

รปท 4.4 ทรพยากรและชองทางสนบสนนการจดการนวตกรรม ...................................................... 66

รปท 4.5 กรอบการจดการนวตกรรมในคณะฯ ................................................................................ 70

รปท 4.6 พลอตกราฟ DI-SI จ าแนกประเภทความตองการตาม Kano’s Model ............................ 74

ฏ

รปท 4.7 สญลกษณทใชใน HoQ ..................................................................................................... 78

รปท 4.8 HoQ ในสวนของความสมพนธของลกษณะทางเทคนคในแตละประเดน .......................... 79

รปท 4.9 HoQ ในสวนของตวบานคณภาพ...................................................................................... 80

รปท 4.10 ทรพยากรทใหการสนบสนนใน Innovation Ecosystem ของ Chicago University ... 81

รปท 4.11 พนทอ านวยความสะดวกของ CIE .................................................................................. 82

รปท 4.12 The Chicago Innovation Exchange Fab Lab ......................................................... 83

รปท 4.13 The Polsky Center for Entrepreneurship and Innovation ................................. 84

รปท 4.14 มหาวทยาลยพนธมตรของ MIT ...................................................................................... 86

รปท 4.15 องคกรเครอขายของ MIT ............................................................................................... 87

รปท 4.16 กรอบการจดการนวตกรรม ............................................................................................ 98

รปท 5.1 กรอบการจดการนวตกรรม ............................................................................................. 102

บทท 1 บทน า

ในการด ารงชวตของมนษยในปจจบน ไมเพยงแตตองการปจจย 4 คอ อาหาร เครองนมหม ทอยอาศย และยารกษาโรค เหมอนแตกอน ความตองการในทกดานทเพมมากขนเรอยๆ และดานอนๆ นอกเหนอจากปจจย 4 ทกลาวมาขางตน ท าใหมนษยตองพฒนาองคความรทางวทยาศาสตร เทคโนโลย การสอสารโทรคมนาคม และความรดานอนๆ เพอใชในการคดคน ประดษฐ หรอสรางสงใหมๆ เพอตอบสนองความตองการของมนษยทมอยอยางไมจ ากดใหเพยงพออยางตอเนอง นวตกรรมจงไดถอก าเนดและพฒนามาอยางตอเนอง เกดขนหลากหลายรปแบบ เพอตอบสนองความตองการ เพอประโยชนในการใชชวตในทกทกดาน ตงแตเกดจนตาย รวมถงสงทมผลกระทบตอมนษย ทงพช สตว ธรรมชาต และสงแวดลอม จนนวตกรรมหลายๆ ชนไดเขามาแทรกซมในชวตประจ าวนของมนษยจนแทบจะแยกออกจากกนไมได ถงขนมความจ าเปนในการด ารงชวตเลยกม ดงนนจงสงผลใหเกดการปรบตว และการเปลยนแปลงองคกรเพอรบมอกบความทาทาย เพมขดความสามารถในการแขงขนและการด ารงอยขององคกรได

1.1 ทมาและความส าคญ

ปจจบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว สงผลใหกลไกธรกจของโลกเปลยนไป จงปฏเสธไมไดวาองคกรตางๆ ตองมการปรบเปลยนหรอเปลยนแปลงเพอใหเทากนตอสภาพแวดลอมในปจจบน และสามารถแขงขนในตลาด จากแตกอนในชวงป ค.ศ. 1950 ทมการเพมขดความสามารถในการแขงขนขององคกรโดยใชกลยทธทหลากหลาย ไมวาจะเปนดานประสทธภาพ (Efficiency) คณภาพ (Quality) ความยดหยน (Flexibility) [1] จนในป ค.ศ. 1997 ไดมแนวคดในการน านวตกรรมมาใชในองคกร กลาวคอ กลยทธในการแขงขนทางธรกจอนประกอบไปดวย กลยทธการเปนผน าดานตนทน (Cost Leadership) ความแตกตาง (Differentiation) และการใหความส าคญ (Focus Strategy) และแนวคดในการสรางนวตกรรมทมคณคา (Value Innovation) ซงเปนแนวทางในการสรางความแตกตางอยางตอเนองในการหาตลาดใหมๆ ทแตกตางอยางสนเชง ขณะเดยวกนกลดตนทนไปพรอมกน [2] และในปจจบนไดมนกวชาการไดเสนอแนวคดถงความส าคญของนวตกรรม ยกตวอยางเชน Gerard H. Gaynor [3] ไดแสดงแนวคดวา “ทกองคกรไมไดเปนแคเพยงธรกจ สงทตองการกคอความสามารถในการแขงขนนนทเรยกวานวตกรรม” และ Chandrajit Banerjee [4] ผด ารงต าแหนง ผอ านวยการสมาพนธอตสาหกรรมแหงประเทศอนเดย ไดกลาวไววา “ในปจจบน นวตกรรมเปนสงส าคญทท าใหเกดการพฒนาทอยางยงยนในตลาดทมการแขงขนสง”

2

เปนตน ดงนนจากอดตจนถงปจจบน ความทาทายในการแขงขนไดเปลยนไปไปความกาวหนาของวทยาศาสตรและเทคโนโลย องคกรทจะสามารถด ารงอย ไดกตองมการเปลยนแปลงตามสภาพแวดลอม และสงทส าคญทจะเปนตวขบเคลอนใหเกดความแตกตางในภาคธรกจ เกดการพฒนาอยางตอเนองและยงยนในตลาดทมการแขงขนสง กคอ นวตกรรม นนเอง

ในประเทศไทยกเชนกน เมอ 45 ปทผานมา แนวโนมทางเศรษฐกจของไทยใหความส าคญกบสนคาทใชทรพยากรเปนฐาน (Resource-Based) และการผลตสนคาทใชแรงงานเปนส าคญ (Labor-Intensive) ไดมแนวโนมลดลง ในขณะทใชวทยาศาสตรเปนฐานในการผลตสนคา (Science-Based) ซงตองอาศยการวจยและพฒนา (Research and Development) ตลอดจนการใชความคดสรางสรรคในการออกแบบไดมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง [5] และในปจจบนไดมการจดอนดบนวตกรรมโลก โดยความรวมมอขององคการทรพยสนทางปญญาโลก (WIPO) มหาวทยาลย INSEAD และ มหาวทยาลย Cornell [4] ซงมเกณฑในการพจารณา ดงรปท 1.1

รปท 1.1 ดชนชวดในการจดอนดบประเทศนวตกรรม ทมา : รายงาน The Global Innovation Index 2014

จากรปท 1.1 การจดอนดบนวตกรรมระดบโลก (Global Innovation Index) มการใชดชนชวด 2 กลม กลมแรกคอ ปจจยน าเขา ไดแก สถาบน ทรพยากรบคคลและผลงานวจย โครงสรางพนฐานในการสนบสนน การเปลยนแปลงทางดานการตลาด และการเปลยนแปลงทางดานธรกจ สวนกลมท 2 คอ ผลลพธนวตกรรม อนไดแก ความรและเทคโนโลยทเกดขน และ ผลงานทเกดจากการสรางสรรค และหากเปรยบเทยบกบประเทศในแถบเอเชยแลวประเทศไทยยงอยอนดบทายๆ ตามรปท 1.2

3

รปท 1.2 การจดอนดบประเทศนวตกรรมในภมภาคเอเชย ทมา : รายงาน The Global Innovation Index 2014

จากรปท 1.2 ผลการจดอนดบนวตกรรมโลกพบวาประเทศไทยอยอนดบท 48 ของโลก และอยอนดบท 9 ของเอเชย นนแสดงใหเหนวาประเทศไทยมความเสยเปรยบในดานการแขงขน เพอใหสามารถแขงขนกบนานาประเทศ อกทงในป พ.ศ. 2558 จงตองมการเรงพฒนานวตกรรม อกทงตามแผนพฒนาเศรษฐกจแหงประเทศไทยฉบบท 11 ป พ.ศ. 2555-2559 ไดค านงถงการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกประเทศจงไดมนโยบายในการเตรยมความพรอมและสรางภมคมกนโดยมงเนนในการสรางนวตกรรม นนนบวาการพฒนานวตกรรมเปนสงส าคญตอเศรษฐกจของประเทศอยางยงในการทจะเพมศกยภาพของประเทศใหมความพรอมและภมคมกนทจะแขงขนกบนานาชาตได และหนวยงานทมความส าคญอนเปนรากฐานของการนวตกรรมนนกคอสถาบนการศกษานนเอง นอกจากนนยงมการจดการดบดานการแขงขนระดบโลก ซงจดโดย World Economic Forum [6] ซงใชดชนวดตามรปท 1.3

4

รปท 1.3 กรอบตวชวดในการจดอบดบการแขงขนโลก ทมา : The Global Competitiveness Report 2014–2015

จากรปท 1.3 จากการจดอนดบการแขงขนระดบโลกไดน าดชนชวดเรองความสามารถในดานนวตกรรม นนแสดงใหเหนวา นวตกรรมมความส าคญตอการแขงขนในระดบโลก ซงล าดบของประเทศไทยจากการพจารณาดานนวตกรรมนไดมดชนชวดยอย จะแสดงตามรปท 1.4

รปท 1.4 การจดอนดบโดยตวชวดยอยในดานนวตกรรมของประเทศไทย ทมา The Global Competitiveness Report 2014–2015

5

จากรปท 1.4 ไดแสดงถงอนดบการแขงขนโลกจากทงหมด 144 ประเทศ โดยใชดชนชวดยอยไดแก ความสามารถทางดานนวตกรรม คณภาพของสถาบนวจยทางดานวทยาศาสตร คาใชจายทลงทนในดานวจยและพฒนาของบรษท ความรวมมอระหวางมหาวทยาลยและภาคอตสาหกรรมในดานวจยและพฒนา การจดซอผลตภณฑดานเทคโนโลยของรฐบาล จ านวนนกวทยาศาสตรและวศวกร และ จ านวนทรพยสนทางปญญา มาพจารณาในการจดอนดบประเทศ นนชใหเหนวา การพฒนานวตกรรมมความส าคญตอเศรษฐกจของประเทศ เปนปจจยทชวยเพมมลคาการผลตสนคาและบรการในระยะยาว ซงในการจดอนดบในป ค.ศ.2014 พจารณาถงตวชวดในดานความสามารถในการพฒนานวตกรรมจดอยในอนดบท 67 จาก 144 ประเทศ ซงเมอเทยบกบป ค.ศ.2013 ประเทศไทยถกจดอนดบความสามารถในดานความสามารถในการพฒนานวตกรรมอนดบท 57 ของโลก จะพบวาอนดบเพมขน นนเปนสญญาทประเทศไทยตองเรงพฒนานวตกรรมเพอพฒนาระดบการแขงขนและศกยภาพในการขบเคลอนประเทศใหดยงขนจากรปท 1.4 หากพจารณาจากตวชวดยอย จะเหนวาความรดานวทยาศาสตรและวศวกรรมศาสตรมความส าคญตอการพฒนานวตกรรม คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย จงไดเลงเหนถงความส าคญของการพฒนานวตกรรม ดงนนคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงเปนสถาบนการศกษาทผลตวศวกรทมคณภาพผลตบคคลทมความสามารถในการเปนผน าในองคกรตางๆ ทงในระดบประเทศและตางประเทศอกทงยงเปนแหลงอางองความรของแผนดน จงไดตระหนกถงความจ าเปนในการยกระดบคณภาพการศกษาเพอตอบสนองตอนโยบายดานการเรยนการสอน วจย พฒนานสต และบรหารทมประสทธภาพและคลองตว ในชวงป 2557-2560 เพอตอบรบวสยทศนมงสการเปน “สถาบนทสรางวศวกรและนวตกรรมชนเลศเพอสงคมโลก (Top engineering & innovation for world society)” สรางผลงานทางวชาการในดานวศวกรรมทเปนตนแบบและภมปญญาของสงคมไทย และเปนทยอมรบในระดบสากล คณะวศวกรรมศาสตร จงมงเนนผลลพธสการสรรคสรางนวตกรรมตอยอดจากรากฐานทมนคงอนจะน าไปสการสรางสรรคนวตกรรม (Innovation) เพอสงคมทเขมแขงและกาวทนโลก Foundation towards innovation ภายใตโครงการ Chula Engineering Innovation Hub โดยมจดประสงคเพอมงเนนใหเกดการสรรคสรางตอยอดนวตกรรมจากรากฐานอนมนคงสการสรางนวตกรรมออกสสงคม ซงเปนปแรกทเรมจดตงโครงการนขนมา จงยงไมมแนวทางทชดเจนในการบรหารจดการนวตกรรม

6

1.2 กรณศกษาศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1.2.1 แผนกลยทธคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนสถาบนการศกษาทางดาน

วศวกรรมศาสตรทผลตวศวกรและบคคลกรทมความรความสามารถ และเปนทรบจากสงคมโลก ซงจากการจดอนดบ QS World University Rankings ในป 2013/2014 [7] ดานคณะวศวกรรมศาสตรและเทคโนโลย โดยใชเกณฑในการประเมน คอ

(1) Academic reputation (40%) : พจารณาจากชอเสยงดานวชาการของมหาวทยาลย โดยใหนกวชาการในหนวยงานตางๆ ตอบแบบส ารวจออนไลน วามหาวทยาลยแหงไหนเปนทท างานทดทสดส าหรบหนวยงานทนกวชาการนนๆ อย

(2) Employer reputation (10%) : พจารณาจากทศนคตของผจางงานทมชอเสยงตอมหาวทยาลย โดยใหระบถงมหาวทยาลยทผลตบณฑตทมคณภาพทสดผานแบบส ารวจออนไลน

(3) Faculty/student ratio (20%) : พจารณาจากสดสวนจ านวนอาจารยตอนสต/นกศกษา ซงจะสะทอนใหเหนถงคณภาพของการเรยนการสอน

(4) Citations per faculty (20%) : พจารณาจากสดสวนจ านวนการอางองตอผลงานวจยทไดรบการตพมพในรอบ 5 ปทผานมาตอจ านวนอาจารย จากฐานขอมลอางองงานวจยทใหญทสดคอ Scopus

(5) International faculty ratio and international student ratio (5%) : สดสวนจ านวนนสต/นกศกษาตางชาต สะทอนใหเหนถงความส าเรจของมหาวทยาลยทไดรบความสนใจจากตางชาต

(6) International staff ratio (5%) : พจารณาจากสดสวนจ านวนอาจารยตางชาต

จากการจดอนดบพบวา คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยอยทอนดบ 123 ของโลก โดยไดคะแนนรวมทงหมดรอยละ74.46 อนดบท 41 ของเอเชย และอนดบท 1 ของประเทศไทย นบวาคณะวศวกรรมศาสตรนไดสรางชอเสยงมากวา 100 ป และคณะวศวกรรมศาสตรกยงคงพฒนาศกยภาพในการเรยนการสอนตลอดจนการสรางนวตกรรมเพอสงคมโลก ภายใตแผนกลยทธ พ.ศ. 2557-2561 น าโดยคณบด และคณะผบรหาร ตามรปท 1.5

7

รปท 1.5 แผนกลยทธ ป พ.ศ. 2557-2561 ทมา : รายงานแผนกลยทธ ป พ.ศ. 2557-2561 คณะวศวฯ จฬาฯ

จากรปท 1.5 แสดงใหเหนถงแผนกลยทธ 5 ป ในการด าเนนงานของคณะวศวกรรมศาสตร โดยคณะไดเลงเหนถงการเปลยนแปลงอยางรวดเรวทางดานเทคโนโลย เพอใหวศวกรทจบออกไปนนสามารถสรางความยงยนใหแกการพฒนาทางดานวศวกรรมนน และคณะฯ เองกสามารถสรางนวตกรรมใหแกสงคมโลก จงไดมวสยทศนทวา “คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนสถาบนสรางวศวกรและนวตกรรมทเปนเลศ เพอสงคมโลก” พนธกจหลก คอ

(1) สรางวศวกรทมความร มทกษะตามมาตรฐานในระดบนานาชาต และเหมาะสมกบสงคมไทยและสงคมโลก

(2) เสรมสรางนสตใหเปนวศวกรและบณฑตทสามารถครองตนอยางมคณธรรม และเปนผนาในสงคมไทยและสงคมโลก

(3) บกเบกองคความรใหมดานวศวกรรมและบรณาการองคความร เพอประโยชนของสงคมไทยและสงคมโลก

(4) ถายโอนองคความรสสงคมไทยเพอการพงพาตนเองอยางยงยนในประชาคมโลก คานยมหลก คอ CUE

8

(1) C (Continual Improvement & Innovation) พฒนาและสรางนวตกรรมอยางตอเนอง เพอความเปนเลศและยงยนของคณะ โดยมงเนนผมสวนไดเสย

(2) U (Unity) ความสามคค การปฏบตงานรวมกนเปนทม มการประสานงานกนอยางเชอมโยงและบรณาการ และสอดคลองไปในทศทางเดยวกน ดวยความรก ความเขาใจ และมความสข

(3) E (Effectiveness, Efficiency & Ethics) สนบสนนใหบคคลากรทางานอยางมประสทธผล ประสทธภาพ และจรยธรรม

จากแผนกลยทธของคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยจะเหนไดวา คณะฯ ไดมงเนนใหมการสรางและพฒนานวตกรรมอยางตอเนอง เพอเปนประโยชนตอสงคม โดยใชศกยภาพในดานความร และการวจยของบคคลากรคณะฯ ตลอดจนผมสวนไดสวนเสย ดงนนจงเกดศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยขนมา เพอแหลงในการบมเพาะนวตกรรมในคณะฯ ขนมา

1.2.2 โครงสรางองคกร ส าหรบการบรหารงานของคณะฯ นนประกอบดวยหนวยบรหารงานทงหมด 4 สวน

ดงรปท 1.6 ดงน

รปท 1.6 โครงสรางการบรหารคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทมา : รายงานแผนกลยทธ ป พ.ศ. 2557-2561 คณะวศวฯ จฬาฯ

Center of Engineering Service

(ISE)

2.1.1

2.1.2

2.1.4

2.1.5

2.2.1

2.2.2

2 3

3.1.1

3.1.2

3.1.3

3.1.4

3.2.1

3.2.3

2.1.3

3.2.2

41

9

1.2.2.1 ภาควชาดวย 12 ภาควชา ไดแก (1) ภาควชาวศวกรรมโยธา (2) ภาควชาวศวกรรมไฟฟา (3) ภาควชาวศวกรรมเครองกล (4) ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ (5) ภาควชาวศวกรรมเคม (6) ภาควชาวศวกรรมเหมองแรและปโตรเลยม (7) ภาควชาวศวกรรมสงแวดลอม (8) ภาควชาวศวกรรมส ารวจ (9) ภาควชาวศวกรรมโลหการ (10) ภาควชาวศวกรรมคอมพวเตอร (11) ภาควชาวศวกรรมนวเคลยร (12) ภาควชาวศวกรรมแหลงน า

1.2.2.2 ฝายบรหาร (1) งานแผนและงบประมาณ (2) งานคลงและพสด (3) งานบรหารระบบกายภาพ (4) งานบรหารและธรการ (5) งานบรหารทรพยากรมนษย (6) งานพฒนาองคกรและประสทธภาพ (7) งานสอสารองคกรและวรชกจ

1.2.2.3 ฝายวชาการ (1) งานทะเบยนและประเมนผล (2) งานบรหารการศกษา (3) งานกจการนสต (4) งานบรการวจย (5) งานเทคโนโลยสารสนเทศวศวกรรม (6) งานนวตกรรมการเรยนร (7) ศนยบรการวศวกรรม

1.2.2.4 ส านกงานบรหารหลกสตรวศวกรรมนานาชาต (ISE)

10

1.2.3 โครงสรางองคกรนวตกรรมในคณะฯ จากการส ารวจนวตกรรมในคณะฯ และไดจดนทรรศการแสดงผลงานนวตกรรมใน

งาน Chula Engineering Innovation Expo 2015 ไดแบงเปนผลงานเปน 2 สวนคอ ผลงานนวตกรรมทประสบความส าเรจ และไดรบการเผยแพรแลว และผลงานทไดรวบรวมจากภาควชาตางๆ ซงผลงานเหลานรวมไปถงงานวจยเชงนวตกรรมและผลงานทเคยไดรบรางวล โดยจะแบงตาม cluster ตางๆ ทผานการประชมจากคณะกรรมการในการจดงาน ดงจะเหนไดจากตารางท 1.1

ตารางท 1.1 ผลงานนวตกรรมของคณะฯ

ล าดบ กลม (Cluster) จ านวนนวตกรรม (ผลงาน)

1 สขภาพ (Health) 6

2 วตถดบพเศษ (Smart Materials) 8

3 โครงสรางพนฐานและระบบขนสง (Infrastructure And Transportation)

5

4 พลงงาน (Energy) 1

5 ภยพบตและความปลอดภย (Disaster & Safety) 14

6 เทคโนโลยสารสนเทศ (IT) 9

7 ยานยนตและการทดสอบ (Automation & Testing) 6

8 วศวกรรมสเขยว (Green Engineering) 15

รวม 64

ทมา : รายงานสรปผลการจดงาน Chula Engineering Innovation Expo 2015

จากตารางท 1.1 พบวา ผลงานนวตกรรมของคณะฯ [5] ทแบงกลมโดยการพจารณาของคณะกรรมการจดงานและแผนพฒนาเศรษฐกจแหงชาตมทงหมด 64 ผลงาน ซงเมอเทยบกบจ านวนคณาจารย นสต บคลากรจ านวน 5,877 ทาน แลวพบวา จ านวนของนวตกรรมตอคนมเพยง 0.01 ชนงาน/คน ซงถอวานอยมาก และงานวจยของคณะฯ สวนใหญยงไมไดน ามาตอยอดใหเกดนวตกรรมเพอเปนประโยชนแกสงคมและทางการคาได ดงนนเพอกระตนใหเกดการสรางและตอยอดนวตกรรม ทางคณะฯ จงตองมการจดการนวตกรรม ซงในทนไดมโครงการน ารองโดยจดตงโครงการ Chula Engineering Innovation Hub ขนมา

11

1.2.4 ศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1.2.4.1 ทมาและความส าคญ ดวยคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนสถาบนการศกษา

ทผลตวศวกรทมคณภาพผลตบคคลทมความสามารถในการเปนผน าในองคกรตางๆ ทงในระดบประเทศและตางประเทศอกทงยงเปนแหลงอางองความรของแผนดน จงไดตระหนกถงความจ าเปนในการยกระดบคณภาพการศกษาเพอตอบสนองตอนโยบายดานการเรยนการสอน วจย พฒนานสต และบรหารทมประสทธภาพและคลองตว ในชวงป 2557-2560 เพอตอบรบวสยทศนมงสการเปน “สถาบนทสรางวศวกรและนวตกรรมชนเลศเพอสงคมโลก (Top engineering & innovation for world society)” สรางผลงานทางวชาการในดานวศวกรรมทเปนตนแบบและภมปญญาของสงคมไทย และเปนทยอมรบในระดบสากล คณะวศวกรรมศาสตร จงมงเนนผลลพธสการสรรคสรางนวตกรรมตอยอดจากรากฐานทมนคงอนจะน าไปสการสรางสรรคนวตกรรม ( Innovation) เพอสงคมทเขมแขงและกาวทนโลก Foundation towards innovation ภายใตโครงการ Chula Engineering Innovation Hub ซงครอบคลมทกกลมผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) กลาวคอ กลมคณาจารย นสต บคลากร และสงคมไทย โดยมงหวงใหเกดการพฒนานวตกรรม 4 ดาน ดงน

(1) นวตกรรมการเรยนการสอน (Teaching & Learning Innovation) เนนการพฒนานวตกรรมการเรยนการสอน และวชาการตางๆ เพอสงเสรมใหคณาจารย โดยเฉพาะคณาจารยใหมและนสตมโอกาสเรยนรภาคปฏบตจรง ตามภารกจหลกของมหาวทยาลย คอการเตรยมความพรอมของบณฑตเพอเขาสทกสวนงานรวมถงภาคอตสาหกรรม

(2) นวตกรรมจากนสต (Student Innovation) เนนสงเสรมและพฒนาการเสรมสรางความคดของนสตใหมศกยภาพและมความรความสามารถทงในดานศาสตรทางวศวกรรมและในดานอนๆ สามารถขบเคลอนคณะวศวกรรมศาสตรสสงคมภายนอกในฐานะวศวกรยคใหม เพอใหพรอมตอการกาวไปสสงคมและการพฒนาประเทศ และเปดโอกาสส าคญใหกบนสตไดมสวนรวมจดการและ

12

เรยนรเกยวกบสภาพทแทจรงในสงคม เพอเปนแนวทางและประสบการณในการท างานในอนาคตและเปดโอกาสในการสรางธรกจนวตกรรมจากผลลพธการเรยนรจากหลกสตรของคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

(3) นวตกรรมกระบวนงานและบรการในองคกร (Process and Service Innovation) เนนสงเสรมและพฒนากระบวนการสนบสนนการด าเนนงานภายในองคกร โดยเปดโอกาสใหบคลากรและเจาหนาทของคณะไดมโอกาสพฒนาศกยภาพของตนเอง และตอยอดการสรรคสรางนวตกรรมเพอพฒนากระบวนงานและการบรการตางๆ ของคณะไดอยางมประสทธภาพ

(4) นวตกรรมและสงคม (Innovation and society ) คณะวศวกรรมศาสตร จฬาฯ รวมมอกบอตสาหกรรม ชมชน ส ง ค ม ไ ท ย แ ล ะ ศ ษ ย เ ก า ว ศ ว ฯ จ ฬ า ฯ ( Innovation collaborated with society) สรางนวตกรรมทางสงคมเพอสงคม และยงยน เนนกจกรรมเสรมสรางความสมพนธอนดกบสงคมและศษยเกาเพอน าไปสกจกรรมความรวมมอตางๆ เปนการสรางความสมพนธกนไดตอไปในอนาคต ผานชองทาง อาทเชน สมาคมนสตเกาวศวฯ ฝายกจการนสต และเครอขายโรงเรยนมธยม ตลอดจนคณาจารยเพอสรางสรรคนวตกรรมทางสงคม (Social Innovation) เปนตน

1.2.4.2 วตถประสงคโครงการ (1) สนบสนนและสงเสรมการสรางนวตกรรม และเทคโนโลยทเกดจาก

การศกษา คนควา วจย ประดษฐคดคน ของคณะวศวฯ ในรปแบบทรพยสนทางปญญา สงประดษฐ นวตกรรม เทคโนโลยไปสภาคการผลตและบรการและเปนทประจกษตอสงคม 4 ดาน ดานการเรยนการสอนและวจย ดานพฒนานสต ดานกระบวนงานและบรการในองคกร และ ดานสงคม

(2) ยกระดบคณภาพการศกษา และตอบสนองตอนโยบายดานนสต และดานการเรยนการสอน และเพมขดความสามารถใหกบคณาจารย นสต บคลากรและสงคมไทยในการกาวเขาสประชาคมอาเซยน โดยสงเสรมและพฒนาการสรางนวตกรรมการสรางสรรค

13

เปดโอกาสใหนสตเปนผด าเนนการหลก และเปดเวทใหกบบคลากรมโอกาสแสดงความสามารถและพฒนาศกยภาพของตนเอง

(3) สงเสรมและสนบสนนใหเกดการแลกเปลยนขอมล ความรวมมอในการใหบรการอยางครบวงจรในหนวยงานในระบบการวจยและหนวยงานตางๆ ทเกยวของ ไดน าเอาผลผลตในลกษณะตางๆ มาพฒนาจนสามารถสรางประโยชนเชงเศรษฐกจ และ/หรอสงคม

(4) สงเสรมนวตกรรมการมสวนรวมในดานตางๆ เพอสงคม โดยสรางความรวมมอกบศษยเกาและบคลากรทเกษยณอาย ตลอดจนเครอขายโรงเรยนมธยม ผานชองทางกจการนสตและสมาคมนสตเกาวศวฯ เพอด าเนนกจกรรมเพอประโยชนตอสงคมไทยและสรางความสมพนธอนดกบศษยเกาตอไปในอนาคต

(5) กระตนใหภาคสงคม/ชมชน ใชความร เทคโนโลยเพอพฒนาสนคาและบรการในระดบชมชน เชอมโยงไปยงภาคอตสาหกรรม

1.2.4.3 เปาหมายโครงการ พฒนานวตกรรม 4 ดาน ไดแก ดานการเรยนการสอน และวจย ดานพฒนานสต ดานกระบวนงานและบรการในองคกรและดานสงคม จากการมสวนรวมของคณะวศวกรรมศาสตรทสอดคลองกบวสยทศนและ พนธกจหลกของคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอยกระดบคณภาพการศกษา และตอบสนองตอนโยบายดานนสต และดานการเรยนการสอน และเพมขดความสามารถใหกบคณาจารย นสต บคลากรและสงคมไทยในการกาวเขาสประชาคมอาเซยน จ านวน 33 โครงการ จาก 4 ดานดงน

(1) ดาน Teaching & Learning Innovation (2) ดาน Student Innovation (3) ดาน Process and Service Innovation (4) ดาน Innovation and society

และสามารถสรางความพงพอใจแกผทเกยวของกบคณะทงหนวยงานภายในและภายนอก ตลอดจนนสตปจจบนและนสตเกาได

14

1.2.4.4 แนวทางการด าเนนการ การสรางนวตกรรม ภายใตโครงการ Chula Engineering Innovation Hub เปนการพฒนาทกษะและยกระดบศกยภาพของคณาจารย นสตและบคลากรสายปฏบตการของคณะ ตลอดจนเปนการสรางสายสมพนธอนดระหวางเครอขายศษยเกาของคณะ บคลากรทเกษยณอาย และภาคอตสาหกรรม โดยในการด าเนนการดงกลาวนนจะเรมตนจากการสรางความเขาใจและทศนคตทถกตอง และเปดโอกาสใหกบการแสดงออกทางความคดในการรเรมและสรางสรรคผลงานนวตกรรมตางๆ โดยเรมวเคราะหปญหาและโอกาสในการพฒนา เพอเสาะแสวงหาเทคโนโลยใหมๆ รวมกบคณะทปรกษาและหวหนาโครงการทมความรและเชยวชาญ โดยมการวางแผนงานอยางเปนระบบ ก าหนดเปาหมายในการปรบปรงพฒนา และสามารถน าเครองมอตางๆ เขามาชวยปรบปรงและสรางนวตกรรมอยางตอเนองในการพฒนาและตอยอดงานวจย ตลอดจนกระบวนการท างานและการบรการตางๆ เพอสงคมไทย ส าหรบการเชอมโยงการพฒนานวตกรรมทง 4 ดาน จะแสดงใหเหนดงรปท 1.7

รปท 1.7 ความเชอมโยงการพฒนานวตกรรม 4 ดาน

ทมา : ขอเสนอโครงการ Chula Engineering Innovation Hub ป พ.ศ. 2558-2560

15

1.3 วตถประสงคของงานวจย เพอสรางกรอบการจดการนวตกรรมศนยกลางนวตกรรม (Chula Engineering

Innovation Hub Framework) ใหเกดวฒนธรรมนวตกรรมในคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยอยางยงยน

1.4 ขอบเขตของงานวจย

1. งานวจยนจะศกษาเพอสรางกรอบการจดการนวตกรรมส าหรบศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในชวงปการศกษา พ.ศ. 2558 ถง 2561 เทานน

2. ประชากรทผวจยตองการเกบขอมลความตองการคอผทคณะฯตองการผลกดนใหเกดการสรางนวตกรรม นนคอผมสวนไดสวนเสย ไดแก อาจารย นสต บคลากร และศษยเกา

3. ประชากรทใชในการประเมนความสอดคลองระหวางขอค าถามและจดประสงค คอ ผเชยวชาญดานการจดการนวตกรรม

1.5 ผลทคาดวาจะไดรบ

ไดกรอบการจดการนวตกรรม เพอเปนแนวทางในศนยกลางนวตกรรมแหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. เปนแนวทางในการพฒนาระบบบรหารจดการนวตกรรมในองคกรการศกษาอนๆ 2. เปนแนวทางใหผประกอบการหรออตสาหกรรมสามารถในแนวทางไปประยกตใชใน

การจดการนวตกรรมในองคกรได

1.7 ขนตอนในการด าเนนงานวจย 1. ศกษาทมาและปญหาของการบรหารจดการนวตกรรมในคณะวศวกรรมศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2. ศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของเพอหาปจจยในการบรหารจดการนวตกรรม

(1) ศกษาแนวคดเกยวกบนวตกรรม

- ความหมายของนวตกรรม

- แหลงทมาของนวตกรรม

16

- ความส าคญของนวตกรรม

- ประเภทของนวตกรรม (2) ศกษาแนวทางการจดการนวตกรรม

- ความส าคญของการจดการนวตกรรม

- ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม

- มาตรฐานการจดการนวตกรรม (3) ศกษาเครองมอการกระจายหนาทเชงคณภาพ (QFD) (4) ศกษาเครองมอแบบจ าลองคาโน (Kano’s Model)

3. สรปปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมทไดจากการศกษาวรรณกรรม 4. เสนอผลปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมตอทประชมคณะกรรมนวตกรรม

(Innovation Core Team Meeting) ครงท 1 เพอสรปทรพยากรและชองทางการสนบสนนทสอดคลองกบปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม และสรางกรอบการจดการนวตกรรมเบองตน

5. สรางแบบสอบถามเพอหาความตองการของผมสวนไดสวนเสยในองคกรอนไดแก นสต อาจารย บคลากร และศษยเกา

6. เสนอคณลกษณะดานคณภาพทผานการพจารณาความเหมาะสมของขอค าถามและจดประสงค (IOC) ตอทประชมคณะกรรมการนวตกรรม ครงท 2 เพอหาลกษณะทางเทคนคทเชอมโยงจากคณลกษณะดานคณภาพ โดยหวขอหลกของลกษณะทางเทคนคไดจากการพจารณาทรพยากรและชองทางสนบสนนทคณะฯ มอยในปจจบนและหวขอยอยไดจากการศกษาวรรณกรรม

7. แปลงความตองการของผมสวนไดสวนเสยไปสลกษณะทางเทคนคในการจดการนวตกรรม

8. สรางแนวทางการจดการนวตกรรมจากลกษณะทางเทคนคโดยเชอมโยงกบ Best Practice

9. เสนอผลลกษณะทางเทคนคทไดและแนวทางการจดการนวตกรรมจาก Best Practice ตอทประชมคณะกรรมการนวตกรรม ครงท 3 เพอสรปสงทตองด าเนนการ ทรพยากรและชองทางสนบสนน

10. สรปกรอบการจดการนวตกรรม 11. จดท ารปเลมวทยานพนธ

บทท 2 ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

งานวจยเรอง การออกแบบแนวทางการบรหารจดการนวตกรรมในองคกร กรณศกษาโครงการ Chula Engineering Innovation Hub นน ผวจยไดทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบแนวทางการบรหารจดการนวตกรรมในองคกร เพอน ามาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และสรปเปนปจจยทใชในการศกษา โดยเนอหาทเกยวของกบนวตกรรมและองคการนวตกรรม ไดมนกวชาการ นกวจย และผ เช ยวชาญจากทงภายในและตางประเทศไดเสนอแนวความคดไวอยางนาสนใจ และมากมาย โดยผวจยไดล าดบหวขอในการทบทวนวรรณกรรมเพอใหครอบคลมเนอหาดงตอไปน

2.1 แนวคดเกยวกบนวตกรรม 2.2 แนวทางการพฒนาองคการนวตกรรม 2.3 สรปแนวทางการบรหารจดการนวตกรรม 2.4 การกระจายหนาทเชงคณภาพ (QFD) 2.5 แบบจ าลองของคาโน (Kano’s Model) 2.6 งานวจยทเกยวของ

2.1 แนวคดเกยวกบนวตกรรม

2.1.1 ความหมายของนวตกรรม จากทไดศกษาความหมายของนวตกรรมผวจยไดรวบรวมไวในตารางท 2.1

ตารางท 2.1 ความหมายของนวตกรรมจากวชาการและนกวจย

ผใหค านยาม ความหมายของนวตกรรม

ส านกงานนวตกรรมแหงชาต, 2553

สงใหมทเกดจากการใชความรและความคดสรางสรรคทมประโยชนตอเศรษฐกจและสงคม

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542

สงทท าขนใหมหรอแปลกจากเดมซงอาจจะเปนความคดวธการหรออปกรณ

Schumpeter, 1911 สงใหม วธการในการผลตใหมขอมลใหม การเปดตลาดใหม แหลงขายใหม และการคนพบการจดการในอตสาหกรรมใหม

18

ตารางท 2.1 ความหมายของนวตกรรมจากวชาการและนกวจย (ตอ)

ผใหค านยาม ความหมายของนวตกรรม Luecke and Katz, 2003 [8] สงใหมหรอวธการใหม การแปรรป การรวบรวม หรอการสงเคราะห

ผลตภณฑ กระบวนการ หรอบรการจากแหลงความรดงเดม สงทเกยวพนธ และการคนพบสงใหมๆ

British standard BS 7000-1:2008 [9]

นวตกรรมคอการเปลยนแปลงอยางสรางสรรคซงน าไปสความใหมทงดานแนวคดและแนวปฏบต

Baregheh A., 2009 [10] นวตกรรมเปนกระบวนการหลายขนตอน ทองคกรใชแปลงจากความคดเปนผลตภณฑ ใหม / บรการทดขนหรอกระบวนการ เพอให เกดความกาวหนา การแขงขนและสรางความแตกตางทางการตลาดใหประสบความส าเรจ

John Bessant & Joe Tidd ,2014 [11]

กระบวนการของการแปลงความคดเปนผลตภณฑ กระบวนการ หรอ บรการใหมทมประโยชนและน าไปใชได

David S. Weiss & Claude P.Legrand, 2011 [12]

ไดแยกความหมายระหวาง creativity และ innovation - Creativity คอการสรางความคดใหมๆ ไมวาจะสมพนธกน

หรอไม สามารถน าไปใชไดประโยชนไดหรอไม ชวยพฒนาไดหรอไม ในขณะท output ของนวตกรรมไดกลาวถงประโยชนส าหรบองคกร

- Creativity ไมมความยงยนตอผลไดของธรกจ หรออกในหนงคอ นวตกรรมมความยงยนตอผลได ทสามารถพฒนาสงทมนษยท าหรอพวกเขาท ามนอยางไร

Oliver Yu, 2012 [13] นวตกรรมมความแตกตางจากสงประดษฐ ทเพยงเสนอแนวคดใหม ไมวาจะด าเนนการใหเกดประโยชนหรอไม ดงนนสงประดษฐจงเปนแนวคดใหมทน าไปสการสรางนวตกรรม ดงนนการด าเนนการเพอใหเกดประโยชนจงมผลตอความส าเรจของนวตกรรม

Edward Roberts, 2012 [3] ไดกลาวถงค าวานวตกรรม ตองประกอบดวย 2 อยาง คอ 1. การสรางสรรคแนวคดและสงประดษฐ 2. การเปลยนสงประดษฐเขาสภาคธรกจ และสามารถน าไปใช

ประโยชนได Gerard H. Gaynor, 2012 [5] ไดสรปแนวคดเกยวกบความหมายของนวตกรรม ดงน

นวตกรรม = สงประดษฐ + การพาณชย/การน าไปใชประโยชน

จากตางรางท 2.1 จากทไดศกษาความหมายของนวตกรรมจากวรรณกรรมทศกษา สามารถ

สรปไดวา นวตกรรมหมายถง การสรางสรรคสง ใหมๆ โดยผานกระบวนการเพอสรางใหเกดสงท

19

สามารถน ามาใชประโยชนไดและเปนทยอมรบทงทางสงคมและทางธรกจ ไมวาจะเปนผลตภณฑใหม วธการใหม หรอตลาดใหมๆ

2.1.2 แหลงทมาของนวตกรรม ในป ค.ศ. 2006 เดวด สมธ [14] การเขาใจอยางลกซงถงจดศนยกลางทเปนแรง

บนดาลใจในการเกดนวตกรรมท าใหสามารถเตรยมพรอมทใสใจบคคลหรอองคกรทเปนแหลงทมาของนวตกรรม ซงแหลงทมาของนวตกรรมทมศกยภาพเพอจะน าไปสการจดการสามารถสรปไดดงรปท 2.1

รปท 2.1 แหลงก าเนดนวตกรรม

จากตารางท 2.1 แหลงก าเนดนวตกรรมมาจากแหลงตางๆ ดงน

(1) ธรกจสวนตว (Individual) ความยดหยนของนวตกรจะขนอยกบปจจยตางๆ สงแรกคอ การเตบโตในบรษทขนาดเลก สองคอเครองมอทหลากหลายทน ามาใชในองคกร และสามคอการเชอมโยงการประยกตใชเทคโนโลยระหวางบรษทขนาดใหญทมความสามารถทางดานการพฒนาเทคโนโลยสง และบรษทขนาดยอมทมความรมากกวา และในอนาคตอาจมปจจยเพมขนมา ไดแก การน าตวเองออกจากบรษท ไมเพยงแตลาออกจากบรษทเพอไปเปน นวตกรสวนตวแลว กยงมการกอตงบรษทของตวเองเพอพฒนานวตกรรม ยกตวอยางเชน

insights

Individual

Corporate Undertaking

Users

Outsiders

Spillovers

Process Needs

20

ซลกอนวอลเลย (Silicon Valley) ทไดมการสรางตวแบบในการสราง นวตกรทแขงแกรง

(2) การด าเนนการในองคกร (Corporate Undertaking) ในศตวรรษท 20 ไดมเหตผลทดทเชอวาบรษทขนาดใหญเปนทมาของนวตกรรมทส าคญ ซงเปนยคทหองปฏบตการในการคดคน (R&D Laboratory) เปนทมาของนวตกรรมทส าคญ ซงไดลดความส าคญของ นวตกรสวนตว ซงเปนแหลงทเปนทมาของทรพยสนทางปญญา ไมเพยงเทานนยงมอตสาหกรรมดานนวตกรรมทรฐบาลใหความส าคญกบผบรโภค เชน อตสาหกรรมการบน เปนตน อตสาหกรรมจ านวนมากทเตบโตจาก mass market ไดใหความส าคญในขนาดของกจการ มเพยงบรษทขนาดใหญทมความสามารถทเปนแหลงรวมของธรกจหลายๆอยาง หรอทรพยากรทจะรองรบความตองการทเพมขนอยางเขมแขงทจะเขาสการตลาดและอ านวยความสะดวกส าหรบความตองการของ mass market แตอยางไรกตามกไมไดมความส าคญมากนกระหวางขนาดของบรษทและนวตกรรมทถกบนทกไว

(3) ผใช (Users) แนวคดทไดจากผใชงานเปนทมาของนวตกรรมทส าคญ ไมเพยงแตเปนผทใหเกดการสงเคราะหแนวคดเพอใหเกดนวตกรรม แตยงใหมการพฒนาตามมาอกดวย นอกจากนนในมมมองของผรบเหมา ผใชไมเพยงแตท าใหเกดแหลงนวตกรรม คนเหลานนยงใหความชวยเหลอตอเปาหมายของกระบวนการนวตกรรมผานการใชเครอขายผเชยวชาญเพอทจะเปนแหลงขอมลทส าคญ

(4) บคคลภายนอกองคกร (Outsiders) การไดมาซงนวตกรรมไมเพยงแตไดมาจากการท างานในสวนงาน อตสาหกรรม หรอภาคสวนเฉพาะแตยงมาจากคนขางนอก ยกตวอยางกรณทส าคญเชน เจฟบซอส (Jeff Bezos) ผบกเบกดานการจ าหนายฐานขอมลอนเตอรเนตไดรวมงานสรางสรรค Amazon.com โดยเปนผจดการดานการลงทนในอตสาหกรรมการเงน เปนตน ซงบคคลทมาจากขางนอกนเปนแหลงก าเนดนวตกรรมทส าคญทถกคนพบกฎใหมๆ ของคนภายในองคกรหรอทเรยกวา ภมปญญาแบบดงเดม (Conventional Wisdom) โดยบคคลภายนอกเหลานมกจะมงมนใหเกดความคดนอกกรอบ เพราะวาพวกเขาไมคนชนกบภมปญญาแบบดงเดมนนเอง

(5) สงทลนออกมา (Spillovers) เปนตวอยางทเกดขนซงเปนประโยชนตอบรษทจากการลงทนในดานการวจยและพฒนาดานอนๆ ซงธรรมชาตของ Spillovers

21

ไมคงท แตสงเหลานนมกจะเปนกรณตวอยางผลลพธจากบรษทหนงในการลงทนดานการวจยและพฒนาทน าไปสการคนพบทางวทยาศาสตร หรอพฒนาผลตภณฑใหมๆ ทบรษทอนเลยนแบบหรอลอก อกนยหนงถาบรษททท าการพฒนาผลตภณฑใหมทไมถกเลอกไปสเชงพาณชย อาจจะการอนญาตใหบรษทอนน าไปใชได หรอเปนอกทางเลอกหนงของบรษทมากกวาสงเดยวในการลงทนขนตนทจะน าผลตภณฑนวตกรรมใหมไปสตลาด ซง Spillovers มกจะเกดขนในต าแหนงทยากตอการปองกนคนอนน าไปใชหาผลประโยชนจากสงประดษฐ การจดทะเบยนทรพยสนทางปญญาโดยนวตกรจงเปนการปองการผอนน าไปใชในการหาผลประโยชน ความส าเรจขนอยกบสญญาทมกฎเกณฑทเขมงวด

(6) ความตองการของกระบวนการ (Process Needs) บางครงความตองการของกระบวนการการผลตจะเปนสงกระตนใหเกดนวตกรรม มความเปนไปไดวาอตสาหกรรมทมการเจรญเตบโตเตมทแลวเปนทสรางความกดดนใหแกคแขงใหเกดแรงขบดนส าหรบประสทธภาพในการลดตนทน บรษทการผลตทแขงขนในเรองของราคา มกจะหาหนทางใหมๆ ในการตนทนของผลตภณฑ

และในป ค.ศ. 2011 Xibao [15] ไดกลาวถงแหลงทมาของนวตกรรมดงน 1. ความรภายในองคกร (Knowledge within the organizations) 2. นวตกรรมจากสถาบนและองคกรอนในประเทศ (Other institutes or

organizations within the country) 3. การซอเทคโนโลยจากตางชาต (Technology purchase from foreign

countries) การซอเทคโนโลยจากตางประเทศไมไดเปนการเพมความสามารถทางนวตกรรมแตจะสงผลตอการวจยและพฒนาเพอทจะสรางความสามารถในการรบนวตกรรมส าหรบลดชองวางระหวางผใหและผรบนวตกรรม

2.1.3 ความส าคญของนวตกรรม Zahra และ Covin [16] ไดกลาววา "นวตกรรมเปรยบเสมอนเลอดทหลอเลยงชวต

ขององคกรใหอยรอดและเจรญเตบโต" นวตกรรมไดรบการยอมรบวามบทบาทส าคญในการสรางคณคาและความสามารถในการแขงขนอยางยงยน

Wang, Lu และ Chen [17] ไดกลาวถงความส าคญของนวตกรรมทวา ภายใตความ ทาทายของผประกอบการ การเปลยนแปลงของหวงโซคณคา (Value chain) อยางรวดเรวในยคโลกาภวตน นวตกรรม (Innovation) แบบจ าลองทางธรกจแบบใหม (New business

22

model) การเปลยนแปลง (Transformation) การพฒนาผลตภณฑใหม (New product develop) และปญหาการจดการอน ๆ (Management issue) อยางเปนทหลกเลยงไมได นวตกรรมเปนทส าคญและมความจ าเปนส าหรบการเจรญเตบโตในทกประเทศ สงคม และองคกร เพราะสงผลกระทบตอเศรษฐกจของประเทศในยคทมการแขงขนสง ความยากส าหรบผมอ านาจในการตดสนใจคออตราความลมเหลวสงในการด าเนนงานของโครงการนวตกรรมและการจดสรรทรพยากรทมอยจ ากดของพวกเขาส าหรบการลงทนนวตกรรม

Karaveg, Thawesaengskulthai และ Chandrachai [18] ไดกลาวถงสถานการณของอตสาหกรรมสงทอและเสอผาของไทยในปจจบน ซงขาดความไดเปรยบในการแขงขนเนองจากแรงงานขาดคณภาพ อตสาหกรรมไมสามารถพฒนาโดยใชเครองจกรททนสมย และขาดเทคโนโลยในการพฒนาผลตภณฑ ดงนนรฐบาลไทยและกลมอตสาหกรรมสงทอจงไดเปลยนกลยทธในการแขงขนไปเปนผน าทางดานราคาโดยการเพมคณคาใหแกผลตภณฑอยางยงยนโดยใชการจดการดานนวตกรรมในการคดสรางสรรค

2.1.4 ประเภทของนวตกรรม จากการศกษางานวจยทผานมา พบวาไดมนกวชากรแบงประเภทนวตกรรมไว

มากมาย และสามารถสรปไดดงน 2.1.4.1 ประเภทนวตกรรมแบงตามรปแบบผลลพธหรอลกษณะการใชงาน ([14],

[11], [17], [19]) (1) นวตกรรมผลตภณฑหรอบรการ (Product or Service Innovation)

เปนนวตกรรมทผานกระบวนการปรบปรงหรอสรางสงของหรอผลลพธใหมๆ ทสามารถเปนไปไดทงผลตภณฑหรอบรการ ซงนวตกรรมประเภทนแบงไดเปน 2 แบบ คอ นวตกรรมทสามารถจบตองได (Tangible Product) หรอสนคาทวไป (Goods) เชน หนยนต รถยนตรนใหม จอแอลซด เปนตน และนวตกรรมทไมสามารถจบตองได (Intangible product) หรอการบรการ (Service) เชน การใหบรการหองสมด แพคเกจทองเทยว การท าธรกรรมผานออนไลน เปนตน

(2) นวตกรรมกระบวนการ (Process Innovation) เปนนวตกรรมทมการเปลยนแปลงวธการผลตหรอบรการทแตกตางออกไปจากเดม เพอเพมประสทธภาพและขดความสามารถในการผลตหรอบรการใหดขน ซงแลวนวตกรรมประเภทนจะเกดขนหลงจากนวตกรรมผลตภณฑหรอบรการเกดขน ซงเมอเวลาผานไปอตราการเปลยนแปลงของนวตกรรม

23

ผลตภณฑหรอบรการจะลดลง ดงนนจงตองมการปรบกระบวนการผลต เพอเพมประสทธภาพ และลดตนทนการผลตเพอใหสามารถขยายตลาดในวงกวางได

(3) นวตกรรมรปแบบธรกจ (Business Model Innovation) เปนนวตกรรมทเปลยนแปลงแนวทางการด าเนนทางธรกจทสามารถสรางมลคาได

(4) นวตกรรมกระบวนการทางองคกรหรอนวตกรรมกา รบรหาร (Organization Process or Management Innovation) เปนนวตกรรมทสรางหรอเปลยนแปลงกระบวนการในการด าเนนการในองคกรใหมประสทธภาพมากขน โดยการลองผดลองถก การทดลองดวยตวเอง ซงอาจจะไมขนกบความสามารถในการวจยและพฒนาเพยง จนไดระบบทสามารถน ามาใชใหเกดประโยชนแกองคกรและการจดการได เชน Total Quality Management (TQM), Just in time, Six sigma, Balanced Scorecard และอนๆ อกมากมาย

(5) นวตกรรมการตลาดหรอนวตกรรมการวางต าแหนงของสนคาและบรการ (Marketing or Position Innovation) เปนการเปลยนแปลงทางกลยทธทางการตลาด การน าเสนอสนคาหรอบรการในรปแบบใหม เชน Haagen Dazs ไดเปลยนกลมเปาหมายในการรบประทานไอศกรมจากเดกเปนผใหญ Group buying การรวมกนซอในราคาถก เปนรปแบบใหมของ E-commerce เปนตน

(6) นวตกรรมกระบวนทศน (Paradigm Innovation) เปนการเปลยนแปลงรปแบบวธคดเพอใหเกดการเปลยนแปลงทางดานการปฏบต หรอเปลยนแปลงรปแบบการท าธรกจ ยกตวอยางเชน กรณศกษาของบรษท Rolls-Royce ทเปลยนแปลงกฎการท าธรกจจากเดมเปนรบผลตเครองบน (Manufacturer) และเปนซพพลายเออร มาสการเปนผใหบรการ Total Care คอเปนผผลต ใหบรการการเชาซอเครองบนและใหบรการบ ารงรกษา

2.1.4.3 ประเภทนวตกรรมแบงตามลกษณะการเปลยนแปลงของความรและเทคโนโลยทใช

(1) นวตกรรมท เปล ยนแปลงอยางคอยเปนคอยไป (Incremental Innovation) เปนนวตกรรมทมการเปลยนแปลงภายใตกรอบทมอย

24

โดยอาศยความรทางเทคนคใหมๆ ทมสวนเกยวของกบองคประกอบหลก ไปสรปแบบใหมอยางเปนล าดบขน หรอเปลยนแปลงไปเพยงบางสวน เพอสรางความแตกตางใหกบสนคา และปรบปรงสนคาใหมประสทธภาพยงขน ซงโดยมากแลวนวตกรรมประเภทน ใชเวลาในการพฒนาสนถงปานกลาง ประมาณ 2 เดอน ถง 2 ป

(2) นวตกรรมทเปลยนแปลงอยางสนเชง (Radical Innovation) เปนนวตกรรมทมการเปลยนแปลงจากกรอบแนวคดอยางสนเชง มการสรางสรรคสงใหมสสงคมอยางทไมเคยมมากอน โดยการเปลยนแปลงคานยม (Value) ความเชอเดม (Belief) ตลอดจนระบบคณคา (Value System) ของสงคม อยางสนเชง ซงโดยมากแลวนวตกรรมประเภทนจะใชเวลาในการพฒนานานถงประมาณ 5-10 ป และตองใชเวลากวาจะเปนทยอมรบของสงคม

2.1.4.3 แบงตามระดบความใหมและวธการสรางนวตกรรม มาตรฐาน British Standard BS7000-1:2008 [9] แบงระดบความใหม

ของนวตกรรมเปน 9 ล าดบขนดงแสดงในภาพท 2.1 ดงน

รปท 2.2 ระดบความใหม Spectrum of Newness

ทมา : BS 7000-1:2008 Design management systems – Part 1: Guide to managing innovation," ed. 3, 2008

25

จากรปท 2.2 ประเภทนวตกรรมโดยพจารณาจากระดบความใหมแลวสามารถแบงออกไดดงน

(1) New to the world เปนระดบความใหมทพงเกดขนครงแรกในโลก เปนสงใหมทไมเคยมมากอน

(2) New to a region เปนระดบความใหมระดบภมภาค เปนสงใหมทใชในระดบภมภาคอนแลว แตพงน ามาใชในภมภาคน ประยกตใหมในภมภาคนครงแรก

(3) New to a country เปนระดบความใหมระดบประเทศ เปนสงใหมทใชในประเทศอนแลว แตพงใชในประเทศน น ามาประยกตใหมในประเทศนครงแรก

(4) New to an industry เปนระดบความใหมในอตสาหกรรม เปนสงใหมทเคยใชในอตสาหกรรมอนแลว แตพงน ามาประยกตใชในอตสาหกรรมนครงแรก

(5) New to a market เปนระดบความใหมในตลาด (การคาขาย) เปนสงใหมทใชในตลาดอนแลว แตพงน ามาประยกตใชในตลาดนครงแรก

(6) New to an organization เปนระดบความใหมในบรษท เปนสงทใชในบรษทอนแลว แตพงในมาประยกตใชในบรษทนครงแรก

(7) New to a site เปนระดบความใหมในพนทน สถานทน (8) New to a department เปนระดบความใหมในแผนก (9) New to an individual เปนระดบความใหมในส าหรบปจเจกบคคล,

เปนพเศษสวนตว

2.2 แนวทางการพฒนาองคกรนวตกรรม

2.2.1 ความส าคญของการจดการนวตกรรม

จ านวนนวตกรรมทเพมขนอยางตอเนองมสงผลตอจดมงหมายของบรษททจะไปสความส าเรจอยางปลอดภยในระยะยาว อกทงนวตกรรมยงมผลตอภาคธรกจและระบบเศรษฐศาสตรของประเทศ แตทงนกเปนการเพมแรงกดดนในเรองของการแขงขนและสงแวดลอม เนองจากความไมคงทและซบซอนไดน าไปสความ ทาทายทยากขนในการสรางความส าเรจขององคกรและนวตกรรมดานการตลาด ส าหรบการอยรอดของบรษทนนภายใตเงอนไขทล าบาก บรษทจงมความจ าเปนในการเพมประสทธผลซงมผลจากประสทธภาพของกจกรรมทางดานนวตกรรมภายในองคกร ซงการทจะไปส

26

เปาหมายทองคกรตงไวนสามารถเขาถงไดโดยระบบการจดการนวตกรรมทประกอบไปดวยกลยทธดานนวตกรรมและการด าเนนงานงานในการวางแผนปฏบตการและการควบคมกระบวนการนวตกรรม [20]และการวเคราะหตวชวดความสามารถทางนวตกรรมขององคกรแสดงใหเหนถงความสามารถในการเจรญเตบโตในระยะยาว [21]

2.2.2 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม

จากการศกษางานวจย และกรอบการพฒนานวตกรรมจากนกวจยและนกวชาการ เพอน ามาใชในการพจารณาหาปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมในองคกร สามารถสรปไดดงน

2.2.2.1 ปจจยทมผลตอความสามารถทางนวตกรรมของอตสาหกรรมสงทอและเสอผาในประเทศไทย (Factors Affecting the Innovation Capacity of Thai Textile and Clothing Industries in Thailand) [22]

นกวจ ยไดศกษาปจจยทมผลตอความสามารถทางนวตกรรมของอตสาหกรรมสงทอในประเทศไทย ซงความสามารถทางนวตกรรมถกก าหนดโดย ความสามารถในการแปลงความรแลวเทคโนโลยไปสนวตกรรม ผานทางองคกรเพอเปนผ เชยวชาญทางดานวจยและพฒนา และการพฒนาผลตภณฑ การเพมประสทธภาพของกระบวนการผลต และการอนรกษสงแวดลอม และมศกยภาพในการจดการนวตกรรมเพอใหสงกวาคแขง โดยขอมลท ใช ในการวจยไดจากแบบสอบถามแบบมโครงสรางทผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ 2 ทาน จากผประกอบการทงหมด 113 ทาน แลววเคราะหดวยตวแบบสมการเชงโครงสราง (Structural Equation Modeling ; SEM)

โดยตวชวดทางดานความสามารถทางนวตกรรม (Innovation Capacity) มดงน

(1) ความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมในแงของการวจยและพฒนาในบรบทการพฒนาผลตภณฑ

(2) ความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมทางเทคโนโลยในแงของการผลตและกระบวนการ

(3) ความสามารถในดานนวตกรรมสงแวดลอม (4) ขดความสามารถในการจดการนวตกรรม ผลการวจยพบวา ปจจยทสงผลตอความสามารถทางนวตกรรมมดงน (1) ปจจยภายนอกองคกร (External Factors)

27

a. แหลงทมาของนวตกรรม (Innovation Sources) ทไดรบการสนบสนนจากภายนอกองคกร

b. ผเกยวของในระบบนวตกรรม (Innovation System Actors) ปฏสมพนธกบลกคา ซพพลายเออร และคแขง

c. ประเภทนวตกรรม (Innovation Types) ประเภทของนวตกรรมทอยในวงจรธรกจทแตกตางกน ดงนนจงควรสรางระบบเครอขายระหวางองคกรและขางนอก เชน สถาบนวจย มหาวทยาลย และหวงโซอปทาน

d. การสนบสนนทางดานนวตกรรม (Innovation Supports) รฐบาลมความส าคญตอการสนบสนนเงนทนทางดานวจย การสรางระบบสนบสนน ทรพยากร การตลาด และชองทางความรผานผประกอบการ

(2) ปจจยภายในองคกร (Internal Factors) (3) การจดการความร (Knowledge Management) (4) ความสามารถในการดดซบ (Absorptive Capacity) สรางกจกรรม

เพอดดซบความร โดยการลงทนดานวจยและพฒนาในการสรางนวตกรรมในองคกร

(5) การพฒนาผลตภณฑ (Product Development) 2.2.2.2 Global Index [4]

ปจจยทางดานนวตกรรมในการจดอนดบประเทศทใชในการพจารณาคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Product; GDP)

(1) Input a. สถาบน (Institute) b. ทรพยากรบคคลและผลงานวจย (Human Capital

and Research) c. โครงสรางพนฐานในการสนบสนน (Infrastructure) d. การเปลยนแปลงทางการตลาด (Market

Sophistication) e. การเปลยนแปลงดานธรกจ (Business

Sophistication) (2) Output

28

a. ความรและเทคโนโลยทเกดขน (Knowledge and Technology Outputs)

b. ผลงานทเกดจากการสรางสรรค (Creative Outputs)

2.2.2.3 การศกษาคณลกษณะขององคการนวตกรรม : กรณศกษาองคการทไดรบรางวลดานนวตกรรม [23]

งานวจยนจดประสงคคอคนหาองคประกอบขององคการนวตกรรม เพอเปนแนวทางในการพฒนาองคกร ผวจยไดศกษาวจยทงในเชงคณภาพ (Qualitative Research) ดวยวธการสมภาษณ (Interview) ผเชยวชาญจาก ส านกงานนวตกรรมแหงชาต นกวชาการจากหลกสตรการศกษาและหนวยงานดานนวตกรรมของสถาบนการศกษา และนกปฏบตในองคการทไดรบรางวลดานนวตกรรม และใชการศกษาในเชงกรณศกษา (Case Study) โดยท าการศกษาจากบรษททไดรบรางวลสดยอดบรษทนวตกรรม (Thailand Most Innovative Company) ทงหมด 5 องคกร โดยน าขอมลทไดจากการสมภาษณ แบบส ารวจองคกรและวรรณกรรมทเกยวของมาใชในการวเคราะหขอมลเพอ เพอใหไดองคประกอบขององคการนวตกรรม ซงผลการศกษาคณลกษณะขององคการนวตกรรม พบวา คณลกษณะขององคการนวตกรรมประกอบดวย

(1) วสยทศน กลยทธและเปาหมาย (2) โครงสรางองคการ (3) การบรหารจดการทรพยากรมนษย (4) การใหรางวลและการยอมรบ (5) การสอสาร (6) การจดการความรและขอมลขาวสาร (7) ทรพยากร (8) การประเมนและการล าเลยงความคด (9) ผน า (10) บคลากร (11) เครอขายวฒนธรรม (12) คานยมรวม

29

2.2.2.4 ตวแบบการบรหารนวตกรรมส าหรบมหาวทยาลยในก ากบของรฐ [24] งานวจยนไดศกษาแนวคดและงานวจยทผานมาเพอพฒนาตวแบบการ

บรหารนวตกรรมส าหรบมหาวทยาลยในก ากบของรฐทเนนในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ในชวงทมหาวทยาลยออกนอกระบบราชการ โดยแนวคดม 2 ประเดนหลก คอ 1) พนธกจและลกษณะของความเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ และ 2) แนวคดเกยวกบการบรหารนวตกรรม ซงจากการศกษาพบวา บทบาททส าคญของงานวจย ทงในดานงานวจยพนฐาน และงานวจยประยกตเปนรากฐานส าคญในการพฒนานวตกรรม โดยผานกจกรรมหรอโครงสรางสนบสนนเพอใหเกดการเชอมโยงผมสวนไดสวนเสย ไดแกอาจารย และผเรยน โดยการพฒนาหลกสตร การจดการการเรยนการสอน และการวจยใหมประสทธภาพ นอกจากนมหาวทยาลยยงตองมระบบสนบสนนในเชงนวตกรรม เพอผลตบณฑตและผลงานไปสสงคม โดยความสามารถของมหาวทยาลยสวนหนงถกก าหนดโดยสภาพแวดลอมภายนอก โดยมหาวทยาลยตองใชความสามารถพฒนาในเชงนวตกรรม ซงประกอบดวยสงส าคญไดแก การมวสยทศนและเปาหมายรวมกน ภาวะความเปนผน าของผบรการ ระบบของหนวยงาน บรรยากาศทเ ออตอการท างาน รวมถงการท างานเปนทม ภายใตเครองมอจดการความรอยางมประสทธภาพ

ดงนนปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมมดงน (1) ความสามารถพนฐานขององคกร

a. จดออน จดแขง b. ผมสวนไดสวนเสย c. บคลากร d. งบประมาณ e. ทรพยากร f. เครอขาย

(2) ปจจยเสรมสรางความเปนองคการนวตกรรม a. ทรพยากรสนบสนนทเพยงพอและจดสรรอยางเหมาะสมใน

เชงการสอดคลองกบกลยทธขององคการ b. วฒนธรรมการท างานรวมกนอยางสรางสรรค c. ทมงานทเขมแขงและมการท างานทมงการสรางนวตกรรม d. การจดการความรททวทงองคการ

(3) กระบวนการบรหารเชงนวตกรรม

30

(4) สภาพแวดลอมภายนอก a. การเปลยนทางเทคโนโลย กฎหมาย เศรษฐกจ และสงคม b. ความตองการและความคาดหวงของสงคม

2.2.2.5 Evaluation model for research and development commercialization capability [18]

งานวจยนศกษาเกยวกบสถานการณการน าผลงานวจยและพฒนาไปใชประโยชน ประเมนผล และก าหนดเกณฑเพอใหงานวจยและพฒนาสามารถทจะไปสเชงพาณชยของสถาบนวจยของประเทศไทย โดยขอมลทใชในการวจยไดจากการสมภาษณเชงลกจากผเชยวชาญจากสถาบนวจยแหงประเทศไทยทงหมด 8 แหง จ านวน 14 ทาน ผลวจยพบวา สถานการณวจยและพฒนาของประเทศไทยเนนไปทางการวจยขนพนฐานทไมไดตรงตามความตองการของอตสาหกรรม ดงนนผวจยของไดเสนอวา สถาบนวจยควรทจะตงระเบยบการในการวจยภายใตการตลาดทขบเคลอนโดยเทคโนโลย โดยใชตวชวดในการประเมนความสามารถในการน าไปสเชงพาณชยทงหมด 6 อยาง ดงน

(1) เทคโนโลย (Technology) a. ความสามารถทางเทคโนโลย (Technology Capability) b. ความสามารถในการการแขงขนดานเทคโนโลย (Technology

Competability) (2) การตลาด (Marketing)

- ศกยภาพทางการตลาด (Market Potential)

- กลยทธการตลาด (Market Strategy)

- การวเคราะหตลาด (Market Analysis) (3) การเงน (Finance)

- การวเคราะหการเงน (Financial Analysis)

- ผลตอบแทนทางการเงน (Financial Return) (4) ทรพยากร (Resource)

- ทรพยากรบคคล (Human Resources)

- ทรพยากรองคกร (Organizational Resources) (5) ทรพยสนทางปญญา (Intellectual Property)

- การปองกนทรพยสนทางปญญา (IP Protection)

31

- การประเมนทรพยสนทางปญญา (IP Valuation) (6) ผลกระทบ (Impact)

- ความยงยน (Sustainability)

- นวตกรรม (Innovation)

- ความสามารถดานนวตกรรม (Innovation Capacity) แตทงนในการประเมนจะแตกตางกนไปตามกระบวนการทแตกตางกนของ

การวจยและพฒนา ดงนนเพอลดความคลมเครอของงานวจยนผวจยจงไดอางองถงทฤษฎนวตกรรมรวมกนระบบทชวยในการตดสนใจทชอวา Fuzzy Expert System นอกจากนตวแบบยงไดกลาวถงตวชวดทส าคญเพอใชในการพฒนางานวจยและพฒนาเพอใหสามารถน าไปสเชงพาณชกรรมได

2.2.2.6 การจดการนวตกรรมของบรษทจากหลายหลายธรกจในประเทศไทย (Management of Conglomerates in Thailand) [25]

งานวจยนมจดมงหมายเพอน าเสนอรปแบบของการจดการนวตกรรมและปจจยทมอทธพลตอการจดการในบรษทหลากหลายธรกจในประเทศไทย งานวจยนด าเนนการโดยการทบทวนวรรณกรรมของการจดการนวตกรรม รปแบบและวเคราะหปจจยโดยการศกษาเชงประจกษในบรษททประสบความส า เรจ และจงอธบายถงวธการทจดนวตกรรมของบรษทนนๆ เพอน าเสนอรปแบบการจดการนวตกรรม โดยผวจยไดยกตวอยางบรษททใชเปนกรณศกษาทมขนาดใหญทสดในในประเทศไทยจาก 4 บรษททท าการศกษา ซงบรษทมนโยบายใหมการจดการนวตกรรม โดยการศกษาผานการสมภาษณเชงลก การสงเกต และกรณศกษาเชงประจกษ ปจจยทท าการศกษานไดพจารณาและถวงน าหนกทเหนวามความเกยวของและส าคญตอการจดการนวตกรรม ความเหมอนและปจจยทส าคญนไดแบงออกเปน 6 กลม ดงน

(1) ปจจยภายนอก (External Factors) a. การแขงขน (Competitors) b. ประเทศและวฒนธรรม (Country and Culture) c. ลกษณะทางเศรษฐกจ (Economy) d. ความตองการทางการตลาด (Market Demand) e. การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย (Technological Change)

(2) ปจจยดานลกษณะขององคกร (Organizational Stance Factors)

32

a. ทศนคต (Attitude) b. ทกษะการจดการนวตกรรม (Innovation Management Skills) c. ความเปนผน า (Leadership) d. ค าแนะน าด านการปฏบต ก าร และกระบวนการภายใน

(Operational Guidance and Internal Process) e. ว ฒ น ธ ร ร ม อ ง ค ก ร บ ร ร ย า ก า ศ แ ล ะ ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม

(Organizational Culture, Climate and Environment) f. สถานองคกร (Organizational Situation) g. โครงสรางองคกร (Organizational Structure) h. นโยบาย (Policy) i. ขอบงคบ (Regulatory Requirement) j. สวนแบงทางการตลาด (Share Values) k. ขนาดองคกร (Size of Firm) l. ผมสวนไดสวนเสยในหวงโซคณคา (Stakeholder Through

Value Chain) m. กลยทธและการวางแผนกลยทธ (Strategy and Strategic

Planning) n. การสนบสนนจากผบรหารระดบสง (Support from Top

Management) o. ประเภทขององคกร (Type of Firm) p. ประเภทอตสาหกรรม (Type of Industry) q. ประเภทนวตกรรม (Type of Innovation) r. วสยทศน (Vision)

(3) ปจจยดานการแบงทรพยากร (Resource Allocated Factors) a. สงอ านวยความสะดวก (Facilities) b. เงนลงทน (Funding) c. การจดการทรพยากรบคคล (Human Resource Management) d. เครอขายทงในและนอกองคกร (Internal and External

Networking) e. การจดการทรพยากรดานเทคโนโลย (Technological Resource

Management)

33

f. ประสทธภาพการสอสาร (The Effectiveness Communication)

g. การบรหารจดการเวลา (Time) (4) ระบบการจดการดานนวตกรรม (Innovation Management

System) a. การเขาสเชงพาณชย (Commercialization) b. การจดการความร (Knowledge Management) c. กระบวนการพฒนาผลตภณฑใหม (NPD Process) d. การจดการดานการวางแผนการลงทน (Portfolio Management) e. การจดการโครงการ (Project Management) f. การปองกนและหลกเล ยงการละเมดทรพยสนทางปญญา

(Protect and Exploit Intellectual Property) g. ระบบวดความกาวหนา (System to Monitor Progress) h. ระบบการด าเนนงานดานนวตกรรม (System Undertaking

Innovative Work) (5) ปจจยดานการสรางประสบการณ (Build on Experience Factors)

a. การสรางความศกยภาพใหโดดเดน (Build a Distinctive Competency)

b. การสรางวธการในการแบงปนนวตกรรม (Establish Protocols for Sharing Innovation)

c. การประเมนผลงาน (Evaluate the Contribution) d. รางวลนวตกรรม (Innovation Award) e. การเรยนรและกาวหนา (Learning and Growth) f. ทบทวนการจดการนวตกรรม (Reviews of Innovation

Management) (6) การวดผลของสงทไดและสงทไดรบ (The Measurement of

Outputs and Outcomes) a. สงทได (Outputs) – ผลก าไร (Profit), ยอดขาย (Sales), การ

เตบโต (Growth)

34

b. สงทไดรบ (Outcomes) – ลกคาใหม (New Customer), ความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction) และ ภาพลกษณขององคกร (Corporate Image)

2.2.2.7 กลยทธดานนวตกรรม จากรายงานป 2014 ของบรษท Strategy&Formerly Booz&Company [26] ในปซงเปนบรษทใหค าปรกษาเรองกลยทธและอตสาหกรรมซงมประสบการณกวา 100 ป ไดใหความส าคญในเรองการสรางนวตกรรม โดยไดกลาวถงเสนทางแหงความส าเรจของนวตกรรม โดยไดส ารวจหวขอทส าคญตอการพฒนานวตกรรมจากบรษททวโลกจ านวน 1000 บรษท โดยการสมภาษณเชงลก และการส ารวจจากผน าของบรษท โดยไดแยกประเภทของบรษทตามพฤตกรรมของบรษทวาเปนหนงใน 3 ประเภท ดงน

(1) ผมองหาความตองการ (Need Seekers Companies) เปนบรษททหาแนวโนมความตองการของลกคาในการคดคนแนวคดใหม และพฒนาจากผลตภณฑและบรการเดมทความตองการของลกคาไมชดเจนและน าไปสการตลาด

(2) ผอานการตลาด (Market Readers): ผอานการตลาดคอผตามทรวดเรว พวกเขามกจะคดคนแนวคดจากการตรวจสอบอยางใกลชดในต าแหนงทางการตลาด ลกคาและคแขงทพวกเขาอย สวนใหญมงเนนการสรางมลคาผานนวตกรรมแบบคอยเปนคอยไป (Incremental Innovation) ไปสผลตภณฑในปจจบน

(3) ผขบเคลอนทางเทคโนโลย (Technology Drivers) เปนบรษททมการขบเคลอนทางเทคโนโลย ซงขนอยกบความเชยวชาญดานเทคโนโลยของพวกเขาในการพฒนาผลตภณฑและบรการใหม ๆ ขบเคลอนทงการพฒนานวตกรรมทแตกตางออกไป (Breakthrough Innovation) และนวตกรรมทคอยเปนคอยไป (Incremental Change) เพอตอบสนองความตองการของลกคาของพวกเขาผานทางเทคโนโลยใหม

ซงจากทบรษทไดศกษาพบวาความแตกตางในการพฒนานวตกรรมเมอ 10 ปทแลว และคาดการณอก 10 ปขางหนา โดยใชตวชวดในแตละประเภทของบรษทขางตนตามรปท 2.3

35

รปท 2.3 เปรยบเทยบตวชวดเมอ 10 ปทผานมาและคาดการณอก 10 ปขางหนา ทมา : The 2014 Global Innovation 1000 : Proven paths to innovation success

จากรปท 2.3 จะเหนถงความเปลยนแปลงในการเนนความส าคญของตวชวดในแตละดานของเมอ 10 ปทแลวและอก 10 ปขางหนา โดยตวชวดมดงน

(1) กลยทธดานธรกจและนวตกรรม (Align Business and Innovation Strategies)

(2) ความสามารถทางนวตกรรม (Innovation Capabilities) (3) ความสามารถทางธรกจ (Business Capability) (4) เครอขายนอกองคกร (External Network) (5) กลยทธดานวฒนธรรมและนวตกรรม (Align Cultural and

Innovation Strategies) (6) องคกรและกระบวนการ (Organization and Processes) (7) Integrate Functional, Business, Geographic Silos (การรวม

หนาท ธรกจ และการรวมมอกนของบคคลากรทอยแตละฝาย) 2.2.2.8 กรอบการบรหารจดการนวตกรรมของส านกงานนวตกรรมแหงชาต

ในป ค.ศ. 2010 ส านกงานนวตกรรมแหงชาต [27]ไดรเรมในการพฒนา “ระบบบรหารจดการนวตกรรมทงองคกร” (Total Innovation Management : TIM) โดยศกษาและวเคราะหจากตนแบบการพฒนานวตกรรมจากนานาชาต ไดแก Business Excellence Niche Standard Innovation ของ

36

หนวยงาน Standards, Productivity and Innovation for Growth (SPRING) ประเทศสงคโปร และ The EFQM Framework for Innovation ของ European Foundation for Quality Management (EFQM) ของยโรป จากนนไดผนวกกบผลวเคราะหองคกรโดยผน าดานนวตกรรมของประเทศไทย กลาวคอ 1) ผน า (leadership) จะเปนแรงผลกดนไปสระบบ ซงประกอบดวยองคประกอบ 2) ดานกลยทธ (strategy) 3) องคความร (knowledge) และ 4) บคลากร (people) โดยองคประกอบทงสามตองไดรบการวางทศทางทดจากผน า เกดขนควบคกน และเปนไปในทศทางเดยวกน เพอน าไปสการพฒนา 5) กระบวนการนวตกรรม (Process) และน าไปส 6) ผลลพธ (Result) นนคอ ผลการด าเนนงานนวตกรรม ทงในดานการปฏบตงาน พนกงาน ลกคา การเงน และความรบผดชอบตอสงคม ชมชน และสงแวดลอม [27]

รปท 2.4 กรอบการระบบบรหารจดการนวตกรรมทงองคกร

ทมา : ส านกงานนวตกรรมแหงชาต http://www.nia.or.th/nia/culture/total-innovation-management/

2.2.3 มาตรฐานการจดการนวตกรรม 2.2.3.1 BS 7000-1:2008 Design management systems –Part 1: Guide

to managing innovation ตามมาตรฐาน BS 7000-1:2008 [9] ไดก าหนดขนตอนในการจดการ

นวตกรรมในองคกรโดยมทงหมด 4 ขนตอนหลก 16 ขนตอนยอยดงรปท 2.5

37

รปท 2.5 แสดงขนตอนในการจดการนวตกรรมตามมาตรฐาน BS7000-1:2008

ทมา : BS 7000-1:2008 Design management systems – Part 1: Guide to managing innovation," ed. 3, 2008

จากรปท 2.5 สามารถสรปขนตอนในการจดการนวตกรรมไดตามตารางท 2.3

ตารางท 2.2 ขนตอนการจดการนวตกรรมตามมาตรฐาน BS7000-1:2008

ขนตอนหลก ขนตอนยอย การจดการ

ส ารวจศกยภาพ 1) ตรวจสอบการปฏบตการดานนวตกรรมในปจจบนเพอคนหาศกยภาพ

ความสามารถดานนวตกรรม(Innovation Capacities)

2) ก าหนดวสยทศนองคกร กลยทธนวตกรรมขององคกร(Future Vision/Mission) 3) ก าหนดพนธกจองคกร

4) ก าหนดวตถประสงคและกลยทธองคกร

สรางระบบวางรากฐาน 5) ก าหนดทศทางในระยะยาว เสนทาง (Business Roadmap)

38

ตารางท 2.2 ขนตอนการจดการนวตกรรมตามมาตรฐาน BS7000-1:2008 (ตอ)

ขนตอนหลก ขนตอนยอย การจดการ

สรางระบบวางรากฐาน (ตอ)

6) วางแผนวธการ กระบวนการพฒนานวตกรรม (Innovation Develop Process)

7) ก าหนดทศทางในระยะยาว เสนทาง (Business Roadmap)

8) วางแผนวธการ กระบวนการพฒนานวตกรรม (Innovation Develop Process)

9) ประชาสมพนธวสยทศน การสอสาร (Communication)

10) สงเสรมวฒนธรรมและคดคนพฒนา

วฒนธรรมองคกร(Organizational Culture)

11) เสรมสรางโครงสรางพนฐาน โครงสรางสนบสนน(Infrastructure)

ด าเนนการ 12) จดตงโปรแกรมนวตกรรมตนแบบ

การจดการโครงการและบรหาร (Project Management and Executive) 13) ทดลอง

14) ประเมนความคบหนาและผลงาน

สรางความเชยวชาญ 15) สรางขดความสามารถและความไดเปรยบทางการแขงขน

การสรางขดความสามารถและความไดเปรยบทางการแขงขน (Distinctive Competency)

16) เอกสาร การเผยแพรและการฉลองความส าเรจผานทางนวตกรรม

การจดการความร (Knowledge Management)

17) เพมชอเสยงขององคกร ภาพลกษณและต าแหนงองคกร (Corporate Image and Compositioning)

18) ทบทวนและปรบปรง ทบทวนแผนการพฒนานวตกรรม (Review and Return)

39

2.2.3.2 Niche Business Excellence Standard for Innovation

เปนมาตรฐานของหนวยงาน Standards, Productivity and Innovation for Growth (SPRING) ประเทศสงคโปร [28] ทชวยใหองคกรสามารถพฒนาขดความสามารถในการควบคมความคดในการสรางสรรคและการสรางมลคา ซงรวมถงรายได ผลก าไร การผลต ความพงพอใจของลกคา หรอวดความส าเรจของผมสวนไดเสย ทางมาตรฐานไดก าหนดตวชวดทส าคญทงหมด 7 เพอใชในการประเมนองคกรอยางทไมควรมองขาม ตามตารางท 2.4

ตารางท 2.3 แสดงตวชวดในการตรวจประเมนองคกร

ประเภทตวชวด ตวชวดยอย การจดการ

1. ภาวะความเปนผน า (Leadership)

ภาวะความ เปนผ น า ในระดบส ง(Senior Leadership)

- พฒนาหนาทขององคกร วสยทศน และคานยม และประชาสมพนธสผมสวนไดสวนเสยในองคกร

- ผมสวนไดเสยมสวนรวมส าคญในการขบเคลอนผลการด าเนนงานขององคกร

- ตอกย าคานยมและพฤตกรรมทแสดงใหเหนถง Champion Innovation

วฒนธรรมองคกร (Organizational Culture)

- ท าใหเกดการเรยนร นวตกรรมและประสบความส าเรจตามเปาหมายเชงกลยทธ

- สรางแนวคดใหมๆ และเรยนรจากสงทผดพลาด

การก ากบดแลกจการและความรบผดชอบตอสงคม (Corporate Governance and Social Responsibility)

- สรางระบบการจดการเพอใหสามารถตรวจสอบไดและมความโปรงใส

2. ลกคา (customers)

ความตองการของลกคา (Customer Requirements)

- แบงสวนตลาดและกลมลกคา และเขาใจสภาพปจจบนและความตองการอนาคต

- รวบรวมความตองการของตลาดและลกคาเพอใชวางแผนกลยทธ

- สรางประสบการณใหลกคารสกยนดและเกนความคาดหวง

40

ตารางท 2.3 แสดงตวชวดในการตรวจประเมนองคกร (ตอ)

ประเภทตวชวด ตวชวดยอย การจดการ 2. ลกคา (customers) (ตอ)

ประสบการณของลกคา (Customer Experience)

- รวมสรางผลตภณฑกระบวน การบรการหรอประสบการณกบลกคาเพอตอบสนองความตองการของพวกเขา

- รบฟงความคดเหนของลกคาเพอแกปญหาและวเคราะหเพอน าไปสการปรบปรง

- เขาถงลกคาทตองการความชวยเหลอและขอมลทจะสรางประสบการณของลกคา

3. กลยทธ (Strategy)

การพฒนากลยทธ (Strategy Development)

- ก าหนดความทาทายขององคกรและคาดการณการเปลยนแปลงจากภายนอกและความเสยง

- พฒนาเปาหมายเชงกลยทธ ระยะยาวและระยะสน เพอรบมอกบวสยทศนและพนธกจ

- การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในกระบวนการพฒนากลยทธ

- คาดการณแนวโนมของธรกจทไมคงทและสรางกลยทธเพอรบมอกบสงเหลานน

การด าเนนกลยทธ (Strategy Implementation)

- พฒนาและแผนด าเนนการระยะยาวและระยะสน (เชน แผนกลยทธในการปฏบตงานและแผนการตลาด)

- จดสรรทรพยากรในเวลาทเหมาะสมเพอใหบรรลเปาหมายเชงกลยทธ

- การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในกระบวนการด าเนนการตามกลยทธ

4. บคลากร (People)

การวางแผนทรพยากรบคคล (Human Resource Planning)

- คาดการณความตองการของทรพยากรมนษย (HR) และพฒนาแผนทรพยากรบคคลและนโยบายใหมความสอดคลองกบเปาหมายเชงกลยทธและคานยมขององคกร

41

ตารางท 2.3 แสดงตวชวดในการตรวจประเมนองคกร (ตอ)

ประเภทตวชวด ตวชวดยอย การจดการ 4. บคลากร (People) (ตอ)

การเรยนรและพฒนาของพนกงาน (Employee Learning and Development)

- การเรยนรและโอกาสการพฒนาแกพนกงานในการขบเคลอนผลผลตและการเตบโตสวนบคคล

ความผกพนและความเปนของของพนกงาน (Employee Engagement and Well-being)

- พฒนาสภาพแวดลอมในการท างานใหเออตอสขภาพการท างานของพนกงานและความเปนอย

- กระตนใหเกดการท างานรวมกนและการสรางวธการแกปญหาดานนวตกรรมในหมพนกงานและฝายตางๆ

ประสทธภาพของพนกงานและการรบร (Employee Performance and Recognition)

- สนบสนนพฤตกรรมทตองการและคานยมขององคกร

- เหนคณคาและใหรางวลทงตวบคคลและเปนทม

5. กระบวนการ (Processes)

ความสามารถทางดานนวตกรรม (Innovation Capabilities)

- รวบรวม ประเมน และการด าเนนการ ความคดสรางสรรคทางนวตกรรมส าหรบสนคาบรการและกระบวนการทเกยวของกบการสรางมลคา

- ใหความส าคญกบผมสวนไดเสยทส าคญ (เชน ลกคา พนกงาน) ในการสรางและการใชความคดสรางสรรคและการแกปญหา

- กระตนใหเกดการทดลอง ขณะทการจดการทางการเงน ชอเสยงหรอความเสยงอน ๆ

- แสวงหาความกาวหนาในการปรบปรงกระบวนการ

42

ตารางท 2.3 แสดงตวชวดในการตรวจประเมนองคกร (ตอ)

ประเภทตวชวด ตวชวดยอย การจดการ 5. กระบวนการ (Processes) (ตอ)

การจดการกระบวนการ (Process Management)

- การบรหารจดการปจจยส าคญและการสนบสนนการผลตและกระบวนการการใหบรการ เพอตอบสนองลกคาและความตองการในการด าเนนงาน

- ขบเคลอนการปรบปรงกระบวนการเพอปรบปรงประสทธภาพการผลตและตรวจสอบการสงมอบทนเวลา

- ควบคมและปองกนความรและทรพยสนทางปญญา

การจดการผสงมอบและคคา (Supplier and Partner Management)

- ระบและจดการผสงมอบและคคาทส าคญเพอใหบรรลเปาหมายขององคกร

- การมสวนรวมของผสงมอบและคคาทส าคญในการรวมคดคนผลตภณฑและกระบวนการ

6. ความร (Knowledge)

การจดการความร (Knowledge Management)

- เกบรวบรวมและจดการขอมลส าหรบการพฒนากลยทธ การตดสนใจ และการเรยนรขององคกร

การวเคราะหผลการด าเนนงานในการบรหารจดการ (Analytics for Performance Management)

- ใชประโยชนจากขอมลและความรในการสรางมลคา

- b. ใชความรเพออ านวยความสะดวกในการสรางสรรคนวตกรรม

7. ผลลพธ (Results)

ผ ล ล พ ธ ด า น ล ก ค า (Customer Results)

- ความพงพอใจของลกคาและประสบการณ (เชนความพงพอใจของลกคา คะแนนการตรวจสอบ)

- ประสทธภาพของผลตภณฑและการบรการ (เชน ความคดเหนของลกคาโดยเฉพาะอยางยงเกยวกบผลตภณฑใหม/บรการ

43

ตารางท 2.3 แสดงตวชวดในการตรวจประเมนองคกร (ตอ)

ประเภทตวชวด ตวชวดยอย การจดการ 7. ผลลพธ (Results) (ตอ)

ผลลพธดานการเงนและการตลาด (Financial and Market Results)

- ผลการด าเนนงานทางการเงน (เชน การเจรญเตบโตของรายได การเตบโตของก าไร อตราก าไร เพมมลคา รายไดจากผลตภณฑใหม/บรการ)

- ประสทธภาพทางการตลาด (เชน สวนแบงทางการตลาดของสนคา/ บรการ ต าแหนง ผลกระทบของผลตภณฑใหม/ บรการ)

ผลลพธดานบคลากร (People Results)

- ความผกพนของพนกงานและความเปนอย (เชน ระดบความผกพน ความพงพอใจโดยรวม)

- การเรยนรและการพฒนาพนกงาน (เชน การฝกอบรมและระดบการพฒนาและ คาใชจาย)

- ประสทธภาพการท างานของพนกงานและการรบร (เชน ระดบการผลต)

ผลลพธดานการปฏบตการ (Operational Results)

- ประสทธภาพของกระบวนการ (เชนการเปลยนสนคาคงคลง มลคาเพมตอพนกงานเวลาการสงมอบ อตราของเสย การลดการสญเสย)

- ประสทธภาพของผสงมอบและคคา (เชนการมสวนรวมในการด าเนนการปรบปรงกระบวนการ)

- การก ากบดแล (เชน การปฏบตตามผลการตรวจสอบ)

2.3 สรปแนวทางการบรหารจดการนวตกรรม จากการศกษางานวจย และมาตรฐานในการจดการนวตกรรมทงในดานอตสาหกรรมและสถาบนการศกษา สามารถสรปปจจยทมผลตอการการจดนวตกรรมไดจากการน าปจจยตางๆทศกษามาเรยงกนและเลอกปจจยทส าคญเปนปจจยหลก ไดทงหมด 6 ปจจย ดงตารางท 2.4

44

ตารางท 2.4 สรปปจจยในการจดการนวตกรรม

แหลงอางอง ปจจย

A

[23]

B [29]

C [26]

D [27]

E [25]

F [24]

G [18]

H [9]

I [28]

J [22]

1. สภาพแวดลอมภายนอกองคกร

แหลงทมานวตกรรม

ประเภทนวตกรรม

ผมบทบาทในระบบนวตกรรม

การสนบสนนนวตกรรม

การแขงขน

ประเทศและวฒนธรรม

ลกษณะกฎหมาย ทางเศรษฐกจ สงคม

ความตองการของลกคาสงคม/ลกคา

ประสบการณของลกคา

การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

2. สภาพแวดลอมภายในองคกร

โครงสรางองคการ

ภาวะความเปนผน า

ความสามารถองคกร

ความสามารถทางการตลาด

ความสามารถดานนวตกรรม

ความสามารถทางเทคโนโลย

ความสามารถในการแขงขน

การจดการภายใน

สถานองคกร

นโยบาย

ขอบงคบ

45

ตารางท 2.4 สรปปจจยในการจดการนวตกรรม (ตอ)

แหลงอางอง ปจจย

A

[23]

B [29]

C [26]

D [27]

E [25]

F [24]

G

[18]

H [9]

I [28]

J [22]

สวนแบงทางการตลาด

ขนาดองคกร

ผมสวนไดสวนเสยในหวงโซคณคา

จดออน-จดแขง

ประสทธภาพของพนกงานและการเรยนร

ความผกพนของพนกงานตอองคกร

3. กลยทธ

วสยทศน กลยทธและเปาหมาย วฒนธรรม คานยม และบรรยากาศการท างาน

ทศนคต

ทศทางนวตกรรมระยะยาว

การก ากบดแล และความรบผดชอบตอสงคม

4. ทรพยากร

บคลากร

ทรพยากรทจบตองได ความร

เงนลงทน

5. การจดการทรพยากร

การบรหารจดการทรพยากรมนษย การรวมหนาท ธรกจ และการรวมมอกนของบคคลากรทอยแตละฝาย

การใหรางวลและการยอมรบ การสอสาร

46

ตารางท 2.4 สรปปจจยในการจดการนวตกรรม (ตอ)

แหลงอางอง ปจจย

A

[23]

B [29]

C [26]

D [27]

E [25]

F [24]

G

[18]

H [9]

I [28]

J [22]

การจดการความรและขอมลขาวสาร การจดการเครอขาย ความสามารถในการดดซบ

ความสามารถดานนวตกรรม

ความสามารถทางธรกจ

ความสามารถทางการตลาด

ระบบโครงสรางสนบสนนพนฐาน

การจดการเวลา

สงเสรมวฒนธรรมการคดคน

การเรยนรและกาวหนา

6. กระบวนการจดการนวตกรรม

กระบวนการพฒนานวตกรรม

การประเมนและล าเลยงความคด การเขาสเชงพาณชย

การจดการผลงาน

การจดการทรพยสนทางปญญา

การจดการโครงการ

ระบบวดความกาวหนา

การเผยแพรนวตกรรม

ทบทวนการจดการนวตกรรม

การจดการความเสยง

วเคราะหการเงน

วเคราะหการตลาด

47

2.4 การกระจายหนาทเชงคณภาพ (QFD) การกระจายหนาทเชงคณภาพ (QFD) เปนกระบวนการหรอเครองมอในการแปลงความ

ตองการและความคาดหวงของลกคาไปสขอก าหนดทางเทคนค เพอใหความพงพอใจสงขน [30]เปนการบรณาการเชอมโยงความตองการของลกคา ความตองการดานการออกแบบผลตภณฑ การวางแผนกระบวนการ และขอก าหนดทางเทคนคดานการผลตเขาดวยกนในระหวางการพฒนาผลตภณฑ ทชวยใหบรษทสามารถระบความตองการของลกคาและแปลงความตองการเหลานไปสขอก าหนดทางวศวกรรม และในทสดกจะไดรายละเอยดในการผลตสนคาทสามารถผลตเพอตอบสนองความตองการของลกคาได [31]

กระบวนการออกแบบ QFD ในตอนตนนน ทมออกแบบตองการชบงความตองการของลกคาโดยพจารณาเสยงของลกคา (Voice of the Customer;VOC) (หรอเรยกอกอยางวา Whats) ซงมาจากการแสดงความคดเหนของลกคา ไมวาจะเปนจากการสมภาษณ และ/หรอแบบสอบถาม หลงจากทมการบงชความตองการของลกคา ไดมการเปรยบเทยบคแขงในเทอมของความพงพอใจและความส าคญโดยลกคาเองเพอหาเปาหมายความพงพอใจทจะน าความตองการของลกคาไปสเปาหมายนนได หรอทเรยกวา อตราสวนการปรบปรง (Improvement Ratio) ซงไดจาก เปาหมายตอดวยความพงพอใจในปจจบน และน าหนกความสมพนธสดทาย (Final Relative Weight) จะไดจากผลคณระหวาง Improvement Ratio และความส าคญ (Importance) ทไดจากลกคา หรอในบางครงอาจจะมการพจารณาถงขอมลดานการขายของบรษทเพอสนบสนนเปาหมายในการขายของบรษทนนๆ หลงจากนนไดก าหนดลกษณะทางเทคนค (Technical Descriptors) (หรอเรยกอกอยางวา Hows) ซงไดจากการศกษาวรรณกรรมและความสอดคลองกบสภาพแวดลอมขององคกร จากนนหาความสมพนธระหวางความตองการของลกคาและลกษณะทางเทคนคในเมตรกทเรยกวา บานแหงคณภาพ (House of Quality) ซงสวนบนจะแสดงความสมพนธของลกษณะทางเทคนคในแตละหวขอ ตามรปท 2.6

48

รปท 2.6 บานคณภาพ (House of Quality) ทมา : Yoji Akao (1990)

2.5 แบบจ าลองของคาโน (Kano’s Model)

การออกแบบคณลกษณะทางเทคนคทสามารถตอบสนองความตองการของผใชบรการใหเกดความพงพอใจนน จ าเปนตองมวธในการระบความตองการของผใชบรการใหชดเจนมากขน ซงโดยปกตแลวผใชบรการมกจะไมสามารถระบความตองการไดชดเจน แบบจ าลองคาโน (Kano’s Model) จงเปนเครองมอส าคญในการจดกลมความตองการของลกคา [32] โดยแบบจ าลองคาโน (Kano’s Model) นไดถกแบงประเภทความตองการออกเปน 3 ประเภท ตามความสมพนธระหวางของความพงพอใจของลกคากบระดบประสทธภาพของสนคาและบรการ [31], [33] ไดแก คณภาพทจ าเปนตองม (Must-be attributes), คณภาพในทศทางเดยว (One-dimensional attributes) และคณภาพทนาดงดด (Attractive attributes)

ตอมาไดมการพฒนาการแบงกลมความตองการออกเปน 5 ประเภท [34] ตามรปท 2.7 ไดแก (1) คณภาพทจ าเปนตองม (Must-be attributes; M) เมอไมไดลกษณะทางคณภาพ

นแลวจะรสกไมพอใจ แตหากขาดไปแมเพยงเลกนอยกจะท าใหรสกไมพอใจเปนอยางมาก

49

(2) คณภาพในทศทางเดยว (One-dimensional attributes; O) เมอลกษณะทางคณภาพเพมสงขนระดบความพงพอใจจะเพมสงขนเปนสดสวน ในทางกลบกนถาไมไดรบมากเทาไรจะท าใหรสกไมพงพอใจมากเทานน

(3) คณภาพทนาดงดด (Attractive attributes; A) เมอไดรบลกษณะทางคณภาพนแลวจะรสกประทบใจ ในทางกลบกนถาไมมจะไมท าใหรสกไมพงพอใจ

(4) คณภาพทมหรอไมมกได (Indifferent attributes; I) ถงแมวาลกษณะทางคณภาพนจะมหรอไมกตามกไมไดท าใหรสกพงพอใจหรอไมพงพอใจแตอยางไร

(5) คณภาพทสวนทาง (Reverse attributes; R) ถาไดรบลกษณะทางคณภาพนแลวจะท าใหรสกไมพอใจ ในทางกลบกนหากไมไดรบจะรสกพงพอใจ

รปท 2.7 แบบจ าลองของคาโน (Kano’s Model)

ทมา : Kano et al. (1984)

2.6 งานวจยทเกยวของ จากการศกษางานวจย และวรรณกรรมอนๆ ไดสรปถงปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม

ตวชวดทางนวตกรรม และกรอบการพฒนานวตกรรม พบวางานวจยทเกยวของแตละงานอาจจะมวธการในการเกบขอมล สถานทในการเกบขอมลทตางกน ท าใหทราบถงปจจยในการจดการนวตกรรมทไมครอบคลม เพอใหปจจยครอบคลมมากขนผวจยจงไดศกษาถงงานวจยทไดศกษาจากอตสาหกรรมตางๆ สถาบนการศกษา และมาตรฐานตางๆ สรปไดดงน

50

2.6.1 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม (1) สภาพแวดลอมภายนอกองคกร

Karaveg และคณะ [29] ไดแสดงปจจยหลกทมผลตอความสามารถทางนวตกรรม ปจจยภายนอกองคกร (External Factors) ไดแก 1) แหลงทมาของนวตกรรม (Innovation Sources) ทไดรบการสนบสนนจากภายนอกองคกร 2) ผเกยวของในระบบนวตกรรม (Innovation System Actors) ปฏสมพนธกบลกคา ผสงมอบ และคแขง 3) ประเภทนวตกรรม (Innovation Types) ประเภทของนวตกรรมทอยในวงจรธรกจทแตกตางกน ดงนนจงควรสรางระบบเครอขายระหวางองคกรและขางนอก เชน สถาบนวจย มหาวทยาลย และหวงโซอปทาน และ 4) การสนบสนนทางดานนวตกรรม (Innovation Supports) รฐบาลมความส าคญตอการสนบสนนเงนทนทางดานวจย การสรางระบบสนบสนน ทรพยากร การตลาด และชองทางความรผานผประกอบการ

เชนเดยวกบ สมนก เออจระพงษพนธ [35] ไดเสนอปจจยหลกดานปจจยนอก ซงประกอบดวยปจจยยอยๆ ไดแก 1) การเปลยนทางเทคโนโลย กฎหมาย เศรษฐกจ และสงคม และ 2) ความตองการและความคาดหวงของสงคม

Karaveg และคณะ [29] น าเสนอรปแบบของการจดการนวตกรรมและปจจยหลกภายนอกทมอทธพลตอการจดการในบรษทหลากหลายธรกจในประเทศไทย ซงประกอบดวยปจจยยอย ไดแก 1) การแขงขน (Competitors) 2) ประเทศและวฒนธรรม (Country and Culture) 3) ลกษณะทางเศรษฐกจ (Economy) 4) ความตองการทางการตลาด (Market Demand) และ 5) การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย (Technological Change)

Karaveg และคณะ [18] ไดก าหนดเกณฑเพอใหงานวจยและพฒนาสามารถทจะไปสเชงพาณชยของสถาบนวจยของประเทศไทย คอการวเคราะหตลาด (Market Analysis) ซงเปนลกษณะทางกฎหมาย ทางเศรษฐกจ สงคม

มาตรฐานผลผลตและนวตกรรมของประเทศสงคโปร [28] ไดก าหนดดชนในการตรวจเชคองคกร ดานความตองการของลกคา (Customer Requirements) และ ประสบการณของลกคา (Customer Experience)

และสดทายคอ การจดอนดบนวตกรรมโลก ไดมตวชวดดานการเปลยนแปลงทางการตลาด (Market Sophistication) และการเปลยนแปลงดานธรกจ (Business Sophistication)

51

(2) สภาพแวดลอมภายในองคกร Pakdeelao [7] ไดเสนอแนวคดคณลกษณะขององคการนวตกรรม ดาน

โครงสรางองคกร และภาวะความเปนผน า เชนเดยวกนกบส านกงานนวตกรรมแหงชาต [27] ไดสรางกรอบการระบบบรหารจดการนวตกรรมทงองคกร ซงมภาวะผน า (Leadership) จะเปนแรงผลกดนไปสระบบการจดการนวตกรรม ซงเปนไปในแนวทางเดยวกบมาตรฐานผลผลตและนวตกรรมของประเทศสงคโปร และ Natcha Thawesaengskulthai และคณะ[18] ไดก าหนดเกณฑเพอใหงานวจยและพฒนาสามารถทจะไปสเชงพาณชยของสถาบนวจยของประเทศไทย ดานภาวะความเปนผน าเชนกน นอกจากนนยงไดมการก าหนดเกณฑดานสภาพแวดลอมภายในอก ไดแก

(1) ทกษะการจดการนวตกรรม (Innovation Management Skills)

(2) ค าแนะน าด านการปฏบต การ และกระบวนการภายใน (Operational Guidance and Internal Process)

(3) สถานองคกร (Organizational Situation) (4) โครงสรางองคกร (Organizational Structure) (5) นโยบาย (Policy) (6) ขอบงคบ (Regulatory Requirement) (7) สวนแบงทางการตลาด (Share Values) (8) ขนาดองคกร (Size of Firm) (9) ผมสวนไดสวนเสยในหวงโซคณคา (Stakeholder Through

Value Chain) (10) การสนบสนนจากผบรหารระดบสง (Support from Top

Management) (11) ประเภทขององคกร (Type of Firm) (12) ประเภทอตสาหกรรม (Type of Industry) (13) ประเภทนวตกรรม (Type of Innovation)

Karaveg และคณะ [27] ไดแสดงปจจยหลกทมผลตอความสามารถทางนวตกรรม ดานความสามารถในการดดซบ (Absorptive Capacity) สรางกจกรรมเพอดดซบความรโดยการลงทนดานวจยและพฒนาในการสรางนวตกรรมในองคกร ซงจะสงเสรมใหเกดความสามารถในดานนวตกรรมขององคกร และ มาตรฐานการบรหาร

52

จดการนวตกรรม BS7000-1:2008 กไดเสนอขนตอนในการประเมนความสามารถขององคกรเชนกน

สมนก เออจระพงษพนธ [35] ไดเสนอตวแบบการบรหารนวตกรรมส าหรบมหาวทยาลยในก ากบของรฐใหมการพจารณาถงจดออน-จดแขง และผมสวนไดสวนเสยในองคกรดวยเชนกน

Karaveg และคณะ [6] ไดเสนอแงมมทตางจากนกวจยทานอน คอ เกณฑดานการตลาดเพอใหงานวจยและพฒนาสามารถทจะไปสเชงพาณชยของสถาบนวจยของประเทศไทย ไดแก 1) ศกยภาพทางการตลาด (Market Potential) 2) ความสามารถทางเทคโนโลย (Technology Capability) และ 3) ความสามารถในการการแขงขนดานเทคโนโลย (Technology Competability)

มาตรฐานผลผลตและนวตกรรมของประเทศสงคโปร [20]ไดก าหนดดชนชวดความสามารถทางดานนวตกรรม (Innovation Capabilities) และค านงถงความผกพนและความเปนของของพนกงาน (Employee Engagement and Well-being) และประสทธภาพของพนกงานและการรบร (Employee Performance and Ecognition)

และสดทายนการจดอนดบนวตกรรมโลกกไดมตวชวดดานการสถาบน (Institute) (3) กลยทธ

Jaruzelski และคณะ [26] ส านกงานนวตกรรมแหงชาต [27] Karaveg และคณะ [18] และมาตรฐานผลผลตและนวตกรรมของประเทศสงคโปร [28] ไดก าหนดปจจยหลกเหมอนกนคอ ปจจยดานกลยทธ

Pakdeelao [7] Karaveg และคณะ [18] และมาตรฐานการบรหารจดการนวตกรรม BS7000-1:2008 [9] ไดมการพจารณาถงปจจยไปในทางเดยวกน ไดแก 1) ดานวสยทศน กลยทธและเปาหมาย และ 2) วฒนธรรม คานยม และบรรยากาศการท างาน นอกจากน สมนก เออจระพงษพนธ [35] และมาตรฐานผลผลตและนวตกรรมของประเทศสงคโปร [28] ยงก าหนดใหมการพจารณาถง วฒนธรรม คานยม และบรรยากาศการท างาน เชนกน

สดทายคอมการน าเสนอแนวคดทแตกตางไมวาจะเปนเรองทศนคต โดย Karaveg และคณะ [18] ทศทางนวตกรรมระยะยาว โดยมาตรฐานการบรหารจดการนวตกรรม BS7000-1:2008 [9] และการก ากบดแล และความรบผดชอบตอสงคม โดยมาตรฐานผลผลตและนวตกรรมของประเทศสงคโปร [28]

53

(4) ทรพยากร จากการศกษานกวจยทมการเสนอปจจยหลกดานทรพยากรทมผลตอการ

จดการนวตกรรมในองคกรณทเหมอนเหมอน คอ สมนก เออจระพงษพนธ [35] Karaveg และคณะ [29] และมาตรฐานการบรหารจดการนวตกรรม BS7000-1:2008 [9] นอกจากนยงมปจจยยอยไดแก 1) บคลากร 2) ทรพยากรทจบตองได 3) ความร และ 4) เงนลงทน ทนกวจยหลายทานทกลาวมาขางตนเหนดวย และเพมเตมในสวนทไมครอบคลม (5) การจดการทรพยากร

จากการศกษางานวจยทเกยวของพบวา ปจจยในการจดการนวตกรรมดานการจดการทรพยากรนน ไดแก 1) การบรหารจดการทรพยากรมนษย 2) การรวมหนาท ธรกจ และการรวมมอกนของบคลากรทอยแตละฝาย 3) การใหรางวลและการยอมรบ 4) การสอสาร 5) การจดการความรและขอมลขาวสาร 6) การจดการเครอขาย 7) ความสามารถในการดดซบ 8) ความสามารถดานนวตกรรม 9) ความสามารถทางธรกจ 10) ความสามารถทางการตลาด 11) ระบบโครงสรางสนบสนนพนฐาน 12) การจดการเวลา 13) สงเสรมวฒนธรรมการคดคน และ 14) การเรยนรและกาวหนา (6) กระบวนการจดการนวตกรรม

จากการศกษางานวจยทเกยวของพบวา ปจจยดานกระบวนการจดการนวตกรรม ไดแก 1) กระบวนการพฒนานวตกรรม 2) การประเมนและล าเลยงความคด 3) การเขาสเชงพาณชย 4) การจดการผลงาน 5) การจดการทรพยสนทางปญญา 6) การจดการโครงการ 7) ระบบวดความกาวหนา8) การเผยแพรนวตกรรม 9) ทบทวนการจดการนวตกรรม 10) การจดการความเสยง 11)วเคราะห12) การเงน และ 13) วเคราะหการตลาด

2.6.2 การประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD จากอดตจนถงปจจบนไดมนกวจยหลายทานน า Kano’s Model ไปประยกตใหกบ

QFD ในป 1998 Mazler และ Hinterhuber [36] ไดกลาวถงประโยชนของการน าสมประสทธความพงพอใจของลกคา (CS Coefficient) มาใชในกระบวนการของ QFD วา ผลตภณฑควรจะมาจากความคาดหวงขนพนฐาน แขงขนไดโดยความตองการดานการประสทธภาพ และสรางความโดดเดนตามความตองการทนาตนเตน แตไมไดอธบายวธการในการประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD

54

ซง Berger และคณะ [34] ไดกลาวถงสมประสทธความพงพอใจของลกคา (CS Coefficient) ทแสดงคาความพงพอใจและไมพงพอใจเมอไดรบหรอไมไดรบคณภาพตามความตองการ ซงแสดงใหเหนถงลกษณะของผลตภณฑทมผลตอความพงพอใจของลกคา หรอความไมพงพอใจของลกคา โดยคา CS สามารถค านวณคาดชนความพงพอใจ (Satisfaction Index) ไดจากการรวมผลของคาเฉลยของประเดนคณภาพทนาดงดด (A) กบประเดนคณภาพในทศทางเดยวกน (O) สวนดวยผลรวมของคาเฉลยประเดนคณภาพทนาดงดด (A) คณภาพในทศทางเดยวกน (O) คณภาพทจ าเปนตองม (M) และคณภาพทมหรอไมมกได (I) ดงสมการท 1 สวนดชนความไมพงพอใจ (Dissatisfaction Index) ไดจากการรวมผลของคาเฉลยของประเดนคณภาพทจ าเปนตองม (M) กบประเดนคณภาพในทศทางเดยวกน (O) สวนดวยผลรวมของคาเฉลยประเดนคณภาพทนาดงดด (A) คณภาพในทศทางเดยวกน (O) คณภาพทจ าเปนตองม (M) และคณภาพทมหรอไมมกได (I) ดงสมการท 2

A OSatisfaction index (SI)

A O M I (1)

M ODissatisfaction index (DI) -

A O M I (2)

โดยเครองหมาย (-) แสดงใหเหนถงความไมพงพอใจ ขนาดของคา CS จะอยระหวาง 0 ถง 1 ถาคาเขาใกล 1 นนหมายความวา ลกษณะของผลตภณฑมผลตอความไมพงพอใจของลกคาสง ในทางตรงกนขามถาเขาใกล 0 หมายความวาลกษณะของผลตภณฑมผลตอความไมพงพอใจของลกคาต า และส าหรบคาทเปนบวกนนยงเขาใกล 1 นนหมายความวาลกษณะของผลตภณฑมผลตอความถงพอใจของลกคาสง ในทางตรงกนขามยงเขาใกล 0 นนหมายความวา ลกษณะของผลตภณฑมผลตอความพงพอใจของลกคาต า และคา 0 นนหมายความวา ไมมผลตอความพงพอใจหรอไมถงพอใจแตอยางใด

ตอมา Tan และ Shen [37] ไดเสนอการปรบอตราสวนการปรบปรงทปรบแกแลว (Adjustment Improvement Ratio) ทแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางความพงพอใจของลกคา และประสทธภาพของผลตภณฑหรอบรการ ตามรปท 2.7 จะเหนไดวา คณภาพทนาดงดดไดสรางความพงพอใจตอลกคาขนเรอยๆ ตามประสทธภาพทเพมขน มากกวาคณภาพในทศทางเดยวกน ดงนนเพอใหบรรลประสทธภาพความพงพอใจ นกวจยจงไดพสจนสมการจากความสมพนธน จนไดสมการท 3

1/k

adj 0IR IR (3)

55

โดย adjIR คอ อตราสวนการปรบปรงทปรบแกแลว (Adjust Improvement Ratio),

0IR คอ อตราสวนการปรบปรงแบบดงเดม (Traditional Improvement Ratio) และ k คอ คาปจจยการปรบแก (Adjustment Factor) โดยคา k จะเปลยนไปตามประเภทความตองการตาม Kano’s Model โดยใชแบบสอบถามกบลกคา โดยคาน าหนกสดทายจะมาจากการคณระหวางความส าคญ (Raw Importance) กบ อตราสวนการปรบปรงปรบแก นอกจากนผวจยไดกลาวถงคา k โดยก าหนดใหเทากบ 0.5, 1 และ 2 ตามล าดบประเภทของความตองการพนฐาน, คณภาพในทศทางเดยวและคณภาพทนาดงดดตามล าดบ และยงระบวา ไมไดบงคบวาตองใชคานกบประเภทความตองการของ Kano’s Model

Tontini G. [38] ไดปรบเปลยนแบบสอบถามของ Kano’s Model โดยใช Likert Scale ในการบงชระดบความพงพอใจหรอไมพงพอใจของลกคาและปรบเปลยนคาสมประสทธ CS จากวธการของ Berger โดยใชระดบความพงพอใจตามสเกล ผวจยไดน าเสนอคาดชนผกผน (Reverse Index; RI) ทประกอบดวยคา SI และ DI โดยคาปจจยการ

ปรบแกไดจากการค านวณตามสมการ 1+max SI , DI และคาความส าคญสดทายไดจากการคณระหวางอตราสวนการปรบแกกบคาปจจยการปรบแกของแตละความตองการ ตอมา Tontini G. [39] ไดน าเสนอการใชสมประสทธความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction Coefficient) โดยตรงใน QFD (บานหลงท 1) ในคอลมนของคาความส าคญจะถกแทนทดวยคาปจจยปรบแก ตามสมการท 4

Adjustment factor = max SI , DI (4)

โดย SI และ DI คอ ดชนความพงพอใจ และความไมพงพอใจ [34] โดยปจจยการปรบแกทมคาสมบรณมากกวาเปน SI นนแสดงวาเมอไดรบความตองการนนจะน าไปสความพงพอใจของลกคา ในทางตรงกนขามหากเปน DI หากไดรบความตองการนนจะน าไปสความไมพงพอใจของลกคา ส าหรบการแยกประเภทของความตองการนนสามารถท าไดโดยการพลอตกราฟระหวางคา DI-SI [34], [38], [39]ตามรปท 2.8

56

รปท 2.8 การจ าแนกประเภทตามความตองการตาม Kano’s Model

ทมา : Chauda และคณะ (2011)

Chaudha และคณะ [31] ไดน าเสนอฟงกชนใหมทใชทงผลของพารามเตอรความส าคญจากทฤษฎของ Kano ทสามารถใชในฟงชนกไปจนถงการปรบแกอตราสวนการปรบปรงแบบดงเดม (เปาหมาย/ระดบความพงพอใจของลกคา) ซงอตราสวนการปรบปรงทถกปรบแกแลวจะน าไปคณกบความส าคญจากการประเมนโดยตนเอง (Self-Stated Importance) โดยอตราสวนการปรบปรงทถกปรบแกสามารถค านวณไดจากสมการท 5

kadj 0IR = 1+m ×IR (5)

โดยท m = max SI , DI และ คา k คอ คาปจจยการปรบแกในแตละประเภทของ Kano ทแบงแยกประเภทไดจากการพลอตกราฟ DI-SI [38] คา k ทน ามาใช ไดแก 0, 0.5, 1 และ 1.5 ส าหรบคณภาพทมหรอไมมกได, คณภาพทจ าเปนตองม, คณภาพในทศทางเดยว และ คณภาพทนาดงดด ตามล าดบ

บทท 3 ระเบยบวธการศกษาวจย

3.1 วธการศกษาวจยและเครองมอ งานวจยนเปนงานวจยเชงปรมาณและคณภาพ โดยในชวงแรกในการวจยจะเรมศกษาจาก

การหาปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมจากงานวจย กรอบ และมาตรฐานการจดการนวตกรรม

เพอน าปจจยเหลานไปสรางหวขอลกษณะทางคณภาพในการสรางแบบสอบถามเพอวดความคาดหวง

ของผมสวนไดสวนเสยในองคกรตอการจดการนวตกรรมและคณภาพการจดการนวตกรรม จากนนใช

เครอง Kano’s Model จ าแนกประเภทตามความตองการของผมสวนไดสวนเสยและค านวณคา

Final Importance แลวน าไปใชใน QFD เพอแปลงความตองการไปสลกษณะทางเทคนค ซงลกษณะ

ทางเทคนคทไดนนไดผานการคดเลอก และวเคราะหจากผเชยวชาญใหเหมาะสมกบโครงสรางการ

จดการในองคกร เพอสรางกรอบการจดการนวตกรรมขนมา ซงสามารถสรปแนวทางการวจย ตามรป

ท 3.1

58

จากรปท 3.1 ผวจยไดด าเนนงานวจยดงน 1. ศกษาทมาและปญหาของการบรหารจดการนวตกรรมในคณะวศวกรรมศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย จากแผนกลยทธคณะวศวกรรมศาสตร ป พ.ศ. 2557-2561 และขอมลดานนวตกรรมของคณะฯ จากรายงานการจดงาน Chula Engineering Innovation Expo ทไดรวบรวมผลงานนวตกรรมจากแตละภาควชาเพอแสดงผลงาน

รปท 3.1 วธการศกษาวจย

ศกษาทมาและปญหาของการบรหารจดการนวตกรรมในคณะ

วศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของ

สรปปจจยทมผลตอการบรหารจดการนวตกรรมโดยการเปรยบเทยบ

สรางแบบสอบถามและเกบขอมล

สรปกรอบการจดการนวตกรรม

แปลงความตองการของผมสวนไดสวนเสยไปสลกษณะทางเทคนค

เลอกแนวคดในการจดการนวตกรรมจาก Best Practice

จดท ารปเลมวทยานพนธ

ประชมครงท 3 สรปสงทตองด าเนนการ ทรพยากรและชองทางสนบสนน

ประชมครงท 1 สรปทรพยากรและชองทางการสนบสนนในคณะฯ

และสรางกรอบการจดการนวตกรรมเบองตน

ประชมครงท 2 หาลกษณะทางเทคนค

59

2. ไดท าการศกษางานวจย กรอบ และมาตรฐานในการบรหารจดการนวตกรรม ทงในภาคอตสาหกรรมและสถาบนการศกษา เพอหาลกษณะทางคณภาพในการสรางขอค าถามความตองการของผมสวนไดสวนเสย

3. เสนอคณลกษณะทางคณภาพทมผลตอการจดการนวตกรรมทไดจากการศกษาวรรณกรรมตอทประชมคณะกรรมการบรหารคณะฯ ทเชยวชาญดานนวตกรรม จ านวน 9 ทาน ซงประกอบดวย รองคณบดจ านวน 2 ทาน ผชวยคณบดจ านวน 4 ทาน ผอ านวยการหนวยงานเชอมโยงอตสาหกรรมทเรยกวา ILP (Industrial Liaison Program) จ านวน 1 ทาน ผอ านวยการส านกบรหารหลกสตรวศวกรรมนานาชาตจ านวน 1 ทาน และรองอธการบดฝายทรพยสนและนวตกรรมจ านวน 1 ทาน เพอสรปทรพยากรและชองทางการสนบสนนทสอดคลองกบปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม และสรางกรอบการจดการนวตกรรมเบองตน

4. การสรางแบบถามถามและเกบขอมลเพอหาความตองการของผมสวนไดสวนเสย ซงกอนทจะไดมาซงแบบสอบถามจะตองมการพจารณาถงความสอดคลองของขอค าถามและจดประสงคในการท าแบบสอบถาม (IOC) โดยผเชยวชาญดานนวตกรรมจ านวน 5 ทาน ซงการสรางแบบสอบถามและเกบขอมลนจะน าเสนอในหวขอท 3.5

5. เสนอคณลกษณะดานคณภาพทผานการพจารณาความเหมาะสมของขอค าถามและจดประสงค (IOC) ตอทประชมคณะกรรมการนวตกรรม ครงท 2 เพอหาลกษณะทางเทคนคทเชอมโยงจากคณลกษณะดานคณภาพ โดยหวขอหลกของลกษณะทางเทคนคไดจากการพจารณาทรพยากรและชองทางสนบสนนทคณะฯ มอยในปจจบนและหวขอยอยไดจากการศกษาวรรณกรรม

6. จ าแนกกลมของความพงพอใจตาม Kano’s Model แลวจงประยกต Kano’s Model ไปใชในสวนของความตองการของลกคา (Customer requirements; whats) ใน QFD เพอแปลงความตองการของผมสวนไดสวนเสยมาสความตองการดานการออกแบบ (Technical Descriptors; Hows) หรอคณลกษณะทางเทคนค (Specification) ซงคะแนนน าหนกความสมพนธจาก Hows ทมคาสง จะบงบอกถงการเนนความส าคญในการจดการนวตกรรมในเรองน น แตอยางไรกตามคณลกษณะทางเทคนคทกคณลกษณะควรไดรบการจดการนวตกรรมเพอใหไดผลตามทคาดหวง

7. เลอกแนวคดในการจดการนวตกรรมจากตวอยางทประสบความส าเรจโดยการเชอมโยงกบลกษณะทางเทคนคทไดจาก QFD

8. น าเสนอผลทไดจาก QFD และการเชอมโยงตวอยางทประสบความส าเรจกบการจดการคณะฯ ตอทประชมคณะกรรมการผเชยวชาญดานนวตกรรม จ านวน 10 ทาน เพอเลอกแนวทางทเหมาะสมกบทรพยากรและชองทางสนบสนนทมอยในปจจบน

9. สรปกรอบการจดการนวตกรรมใน Chula Engineering Innovation Hub 10. จดท ารปเลมวทยานพนธ

60

3.2 การสรางแบบสอบถามและเกบขอมล กอนทจะสรางแบบสอบถามการประเมนคณภาพการจดการนวตกรรมนน ผวจยไดปรบแก

ค าถามคณลกษณะทางคณภาพจากปจจยทเกยวของกบการจดการนวตกรรมทงหมด 37 ปจจย เพอใหสอดคลองกบคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ตามทประชมกบคณะกรรมการนวตกรรม (Innovation Core Team Meeting) ซงประกอบดวยคณาจารยผเชยวชาญดานนวตกรรม และเพอใหขอค าถามนนสอดคลองกบวตถประสงค ผวจยจงไดใชเครองมอแบบสอบถามในการหาคาดชนความสอดคลองของขอค าถามกบวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence ; IOC) ประเมนโดยผเชยวชาญดานนวตกรรมทงหมด 5 ทาน ซงขอค าถามประกอบดวย 2 สวน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไป จ านวน 4 ขอ และตอนท 2 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมในคณะฯ จ านวน 37 ขอค าถาม

หลงจากนนผวจยจงไดสรางแบบสอบถามประเมนคณภาพการจดการนวตกรรม โดยมทงหมด 3 สวน ไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไป เพอทราบสถานะของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความคาดหวง โดยใช Likert scale เพอใชในการวดความคาดหวงของผตอบแบบสอบถาม และคณภาพการจดการนวตกรรม เพอศกษาความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเมอไดรบ (Functional) และไมไดรบ (Dysfunctional) การจดการดานตางๆ และตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม

ส าหรบขนาดของกลมตวอยางทใชในการศกษา ไดน าวธคดแบบ Yamane (1973) [40] มาใช โดยแบงประชากรออกเปน 2 กลม ไดแก กลมท 1 ผมสวนไดสวนเสยทอยในองคกรอนประกอบดวยนสตจ านวน 5,209 ทาน อาจารยจ านวน 292 ทาน และบคลากรจ านวน 282 ทาน ในปการศกษา 2558 ซงมจ านวนประชากรทแนนอน และกลมท 2 ศษยเกา ซงไมสามารถหาจ านวนประชากรทแนนอน และยากตอการเกบขอมล ดงนนผวจยจงก าหนดประชากรจากศษยเกาทเขารวมโครงการ Innovation Hub จ านวน 28 ทาน

บทท 4 การน าเสนอผลและวเคราะหขอมล

หลงจากทไดมการศกษาวรรณกรรมทเกยวของกบการจดการนวตกรรม เพอหาลกษณะทางคณภาพ ในการน าไปสการสรางแบบสอบถามและเกบขอมลนน ขนตอนตอไป คอการน าเสนอลกษณะทางคณภาพเหลานนตอทประชมคณะกรรมการนวตกรรม เพอเชอมโยงการจดการในคณะฯ และลกษณะทางเทคนค จากนนไดสรางกรอบการจดการนวตกรรมเบองตนขนมา กอนทจะเขาสขนตอนในการประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD และสดทายไดมการน าเสนอผลจาก QFD และขอมลการศกษาจากกรณตวอยางทประสบความส าเรจตอทประชมเพอสรปกรอบการจดการนวตกรรม

4.1 ศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของ

4.1.1 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม ในขนตอนแรกนกอนทจะน าไปสการสรางแบบสอบถามได ตองมการศกษาวรรณกรรมไมวา

จะเปนงานวจย มาตรฐาน และกรอบการจดการนวตกรรม ท งในภาคอตสาหกรรมและสถาบนการศกษา เพอน าไปสการสรางคณลกษณะทางคณภาพ ทสงผลตอความพงพอใจของเขารวมโครงการในศนยกลางนวตกรรมแหงน โดยสามารถสรปได 6 ปจจยหลก ดงแสดงตามรปท 4.1

รปท 4.1 ปจจยหลกในการจดการนวตกรรม

62

จากรปท 4.1 ปจจยหลกแตละดานประกอบดวยปจจยยอยดงน 1. สงแวดลอมภายนอกองคกร ไดแก การสนบสนนจากภายนอกองคกร ความตองการของ

สงคมหรอลกคา และกฎหมาย สงคม เศรษฐกจและเทคโนโลย 2. สงแวดลอมภายในองคกร ไดแก โครงสรางองคกร ภาวะความเปนผน าของผบรหาร

ความสามารถขององคกร ระบบการจดการภายใน นโยบายการสนบสนนนวตกรรม การมสวนรวมของคนในองคกร จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค ประสทธภาพการเรยนรของคนในองคกร และความผกพนของคนในองคกร

3. กลยทธ ไดแก วสยทศน วฒนธรรม คานยมและบรรยากาศการท างาน การสรางทศนคตและสงเสรมการสรางนวตกรรม มแนวทางในการสรางนวตกรรม และการรบผดชอบตอสงคม

4. ทรพยากร ไดแก เงนทน ทรพยากรทจบตองการได ทรพยากรบคคล และความร 5. การจดการทรพยากร ไดแก การจดสรรทรพยากรบคคล การรวมมอแบบขามสายงาน

การสอสารและประชาสมพนธ การจดการความรและขาวสาร การเชอมโยงกบหนวยงาน/องคกรอน การจดการเวลาทเหมาะสมในการสรางนวตกรรมออกสสงคม และการสงเสรมนวตกรรมการคดคน

6. กระบวนการจดการนวตกรรม ไดแก กระบวนการสรางนวตกรรม การล าเลยงความคดจากแนวคดไปสการน านวตกรรมออกสสงคม การเขาสเชงพาณชย การจดการผลงานนวตกรรม การจดการทรพยสนทางปญญา การจดการโครงการ ความกาวหนาของโครงการนวตกรรม การเผยแพรนวตกรรมออกสสงคม และการทบทวนและแกไขปญหาในการจดการนวตกรรม

4.1.2 การประยกต Kano’s Mode ไปใชใน QFD จากการศกษาวรรณกรรมทเกยวของ พบวามนกวจยหลายทานไดน าเสนองานวจยเกยวกบการน า Kano’s Model มาใชใน QFD โดยแตละทานไดมการพฒนาวธการวจยใหความเหมาะสมของขอมล และวตถประสงคของงานวจยนน ซงการไดมาซงคะแนนลกษณะทางเทคนคทส าคญนน สามารถสรปขนตอนไดดงรปท 4.2

63

รปท 4.2 ขนตอนการหาความส าคญสดทายของประเดนคณภาพ

จากภาพท 4.2 หลงจากทท าการเกบขอมลแลว คาเฉลยจากแบบสอบถามในสวนของความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเมอไดรบ (Functional) และไมไดรบการจดการ (Dysfunctional) จะน าไปค านวณหาคาสมประสทธความพงพอใจของลกคา (CS) โดยใชทฤษฎของ Berger ทแสดงคาความพงพอใจและไมพงพอใจเมอไดรบหรอไมไดรบคณภาพตามความตองการ ซงแสดงใหเหนถงลกษณะของผลตภณฑทมผลตอความพงพอใจของลกคา หรอความไมพงพอใจของลกคา โดยคา CS

64

สามารถค านวณคาดชนความพงพอใจ (Satisfaction Index) และดชนความไมพงพอใจ (Dissatisfaction Index) โดยท A คอประเดนคณภาพทนาดงดด O คอประเดนคณภาพในทศทางเดยวกน M คอประเดนคณภาพทจ าเปนตองม และ I คอประเดนคณภาพทมหรอไมมกได ตามสมการดงน

A OSatisfaction index (SI)

A O M I

M ODissatisfaction index (DI) -

A O M I

โดยเครองหมาย (-) แสดงใหเหนถงความไมพงพอใจ ขนาดของคา CS จะอยระหวาง 0 ถง 1

ถาคาเขาใกล 1 นนหมายความวา ลกษณะของผลตภณฑมผลตอความไมพงพอใจของลกคาสง ในทางตรงกนขามถาเขาใกล 0 หมายความวาลกษณะของผลตภณฑมผลตอความไมพงพอใจของลกคาต า และส าหรบคาทเปนบวกนนยงเขาใกล 1 นนหมายความวาลกษณะของผลตภณฑมผลตอความถงพอใจของลกคาสง ในทางตรงกนขามยงเขาใกล 0 นนหมายความวา ลกษณะของผลตภณฑมผลตอความพงพอใจของลกคาต า และคา 0 นนหมายความวา ไมมผลตอความพงพอใจหรอไมถงพอใจแตอยางใด จากนนท าการจ าแนกประเภทความตองการตาม Kano’s Model โดยการพลอตกราฟ DI-SI ดงรปท 4.3

รปท 4.3 การจ าแนกประเภทตามความตองการตาม Kano’s Model

เพอน าไปสการค านวณอตราสวนการปรบปรงทปรบแกแลว (Adjust Importance Ratio) ตามสมการของ Chaudha และคณะ ตามสมการ

65

kadj 0IR = 1+m ×IR

โดยท m = max SI , DI คา k คอ คาปจจยการปรบแกในแตละประเภทของ Kano ทแบงแยกประเภทไดจากการพลอตกราฟ DI-SI คา k ทน ามาใช ไดแก 0, 0.5, 1 และ 1.5 ส าหรบคณภาพทมหรอไมมกได, คณภาพทจ าเปนตองม, คณภาพในทศทางเดยว และ คณภาพทนาดงดด ตามล าดบ และ 0IR คอ อตราสวนการปรบปรงแบบดงเดม (Traditional Improvement Ratio) ซงไดจากการเปรยบเทยบคแขง แตกรณศกษานการเปรยบเทยบคแขงเปนไปไดยาก เนองจากกลมตวอยางไมมประสบการณและความรเกยวกบคแขง เพอใหเกดความพงพอใจทสงทสดผวจยจงตงคาเปาหมายตาม Likert Scale ทสงทสด เทากบ 5 และองคกรยงไมเคยมระบบการจดการนวตกรรมมากอนจงใหความพงพอใจของกลมตวอยางต าสดคอ 1 จงท าใหอตราสวนคาเปาหมายเทากนทกขอ ดงนนผวจยจงไดตดเทอมของอตราสวนการปรบปรงแบบดงเดม ( 0IR ) และสดทายจะไดคาความส าคญ (Final Importance) ซงไดจากการน าผลเฉลยจากแบบสอบถามความส าคญ (Self-stated Importance) ของประเดนคณภาพคณกบความส าคญทถกปรบแก (Adjust Importance) ทจะน าไปใชในสวนบานคณภาพ (HoQ) ตอไป

เมอไดคา Final Importance แลวล าดบตอไปคอการใชเครองมอ QFD เพอแปลงความตองการของลกคา (VoCs) ไปสลกษณะทางเทคนค (Hows) ซงในทนกคอ ลกษณะทางเทคนคในการจดการนวตกรรม ซงหวขอทไดนนไดจากการน าการเสนอวรรณกรรมทไดศกษา เพอหาความสอดคลองกบสภาพแวดลอมขององคกรตอการประชมคณะกรรมการนวตกรรม ซงสามารถจ าแนกประเดนลกษณะทางเทคนคได 4 ประเภท คอ ดานทรพยากรบคคล, แนวคดและผลงาน, สงแวดลอม และเงนทน โดยในแตละประเภทนไดจ าแนกลกษณะทางเทคนค

จากนนไดสรางบานคณภาพ (HoQ) ในเฟสของการวางแผน อนประกอบดวยหลงคาบาน ซงแสดงความสมพนธระหวางประเดนลกษณะทางเทคนค และทศทางการจดการนวตกรรม โดยพจารณาจากสภาพปจจบนขององคกร และในสวนของตวบานคณภาพนน สวนบนจะเปนลกษณะทางเทคนค (Hows) ดานซายคอเสยงจากลกคาประกอบไปดวย (Whats) ซงในสวนนจะน าผล Final Importance ทไดจาก Kano's Model มาใช โดยผลลพธทได เกดจากการผลรวมของ Final Importance คณกบความสมพนธระหวาง Whats และ Hows ในแนวนอน ผลทไดนนแสดงใหเหนถงความส าคญของประเดนคณภาพทสามารถตอบสนองไดโดยลกษณะทางเทคนคนนๆ ซงในการวางแผนการจดการนวตกรรมจะพจารณาในสวนนเปนหลก โดยจากการประชมไดก าหนดใหรอยละ Relative Weight ของลกษณะทางเทคนคทมคามากกวารอยละ 5 ถอวาเปนลกษณะทางเทคนคทตองมงประเดนส าคญ แตกยงไมละทงลกษณะดานเทคนคอนๆ เพอใหไดผลลพธทดทสด

66

4.2 การประชมครงท 1 เพอสรางกรอบการจดการนวตกรรมตามการสนบสนนของคณะฯ การประชมครงท 1 เปนการน าเสนอปจจยทเกยวของกบการจดการนวตกรรมทไดจาก

การศกษาวรรณกรรม เพอสรปทรพยากรและชองทางการสนบสนนทมอยในปจจบนทสามารถรองรบการจดการในแตละปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม และสรางกรอบการจดการนวตกรรมเบองตน ผลทไดคอ สามารถแบงลกษณะทางเทคนคออกเปน 4 ประเภท คอ ดานทรพยากรบคคล แนวคดและผลงาน สงแวดลอม และเงนทน ซงแตละประเภทนนจะมทรพยากรและชองทางการสนบสนนดงรปท 4.4

รปท 4.4 ทรพยากรและชองทางสนบสนนการจดการนวตกรรม

จากรปท 4.4 จะแบงออกทรพยากรและชองทางสนบสนนได 4 ดาน อนไดแก 1. ทรพยากรบคคลประกอบไปดวย นสต อาจารย บคลากร และศษยเกา 2. แนวคดและผลงาน ประกอบดวย 3 หนวยงานทส าคญทท าใหเกดแนวคดและผลงานนวตกรรมขนมา ไดแก ศนยบมเพาะงานวจย (Incubator) ซงมหนาทในการบมเพาะใหเกดการสรางนวตกรรมในคณะฯ ประสานงานกบหนวยงานอนเพอใหเกดการขบเคลอนนวตกรรม และออกไปสสงคมและพาณชย, Innovation Hub ทท าหนาทในการกระตนใหเกดการสรางนวตกรรมในองคกร โดยเนนการสราง นวตกรและธรกจโดยไมหวงผลตอบแทน, หนวยงานทรพยสนทางปญหาแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย (IP Chula) ท าหนาทใหค าแนะน า และเปนทปรกษาดานทรพยสนทางปญญา 3. สงแวดลอม ประกอบไปดวย 3 หนวยงาน

67

อนไดแก Education 4.0 ท าหนาทในการพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน สงเสรมทกษะแกนสตใหคดเปนท าเปน และเชอมโยงกบภาคอตสาหกรรมและภายนอก, Ambassador ท าหนาทในการสงเสรมและพฒนาศกยภาพของนสตใหมความร ความสามารถในดานตางๆ เปนตวแทนทเป นแบบอยางทดตอนสตรนตอๆไป และสงเสรมการสรางพนธมตรกบองคกรตางๆ ,สถานท (Design Workspace, Intellectual Environment, Maker Space หรอ i-Maker) ท าหนาทใหสรางบรรยากาศใหเหมาะแกการท างาน โดยใหพนทการท างาน ไมวาจะเปนหองปฏบตการ หองประชม และสถานทท างาน, ILP (Industrial Liaison Program) ท าหนาทสนบสนนการวจยและพฒนาในภาคอตสาหกรรม การพฒนานสตใหเปนวศวกรทมคณภาพ และสามารถชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนของบคลากร อาจารย และนสตของคณะฯ รวมทงของบรษททเปนสมาชก, Information System ท าหนาทในการสรรหาผเชยวชาญในการใหขอมล และค าปรกษา 4. เงนทน (Funding) ไดแก กองทนศษยเกาเพอพฒนาคณะฯ และ Crowdfunding

ส าหรบรายละเอยดของชองทางสนบสนน วตถประสงค และหนวยงานทรบผดชอบสามารถแสดงไดดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 ชองทางสนบสนนในคณะฯ ในปจจบนวตถประสงคและหนวยงานทรบผดชอบ

ชองทางสนบสนน วตถประสงค หนวยงานทรบผดชอบ

Incubator (ศนยบมเพาะงานวจย)

บมเพาะใหเกดการสรางนวตกรรมในคณะฯ ประสานงานกบหนวยงานอนเพอใหเกดการขบเคลอนนวตกรรม และออกไปสสงคมและพาณชย

งานบรหารวจย

Chula Engineering Innovation Hub

1. ผลกดนและเผยแพรผลงานวจย นวตกรรมและเทคโนโลยทเกดจากการศกษา คนควา วจยของคณะฯ

2. ยกระดบคณภาพการศกษา และตอบสนองตอนโยบายดานนสต ดานการเรยนการสอน และเพมขดความสามารถใหกบคณาจารย นสต และบคลากร

3. สงเสรมและสนบสนนใหเกดการแลกเปลยนขอมล ความรวมมอในการใหบรการอยางครบวงจร ในหนวยงานในระบบการวจย

งานพฒนาองคกรและประสทธภาพ

68

ตารางท 4.1 ชองทางสนบสนนในคณะฯ ในปจจบนวตถประสงคและหนวยงานทรบผดชอบ (ตอ)

ชองทางสนบสนน วตถประสงค หนวยงานทรบผดชอบ

Chula Engineering

Innovation Hub (ตอ) 4. สงเสรมนวตกรรมการมสวนรวมในดานตางๆ เพอสงคม

โดยสรางความรวมมอกบศษย เกาและบคลากรทเกษยณอายตลอดจนเครอขายโรงเรยน ผานชองทางกจการนสตและสมาคมนสตเกาคณะฯ

5. กระตนใหภาคสงคม / ชมชน ใชความร เทคโนโลยเพอพฒนาสนคาและบรการในระดบชมชน เชอมโยงไปยงภาคอตสาหกรรมผลกดนและเผยแพรผลงานวจย นวตกรรมและเทคโนโลยทเกดจากการศกษา คนควา วจยของคณะฯ

6. ยกระดบคณภาพการศกษา และตอบสนองตอนโยบายด า นน ส ต ด านการ เ ร ยนกา รสอน และ เพ ม ข ดความสามารถใหกบคณาจารย นสต และบคลากร

7. สงเสรมและสนบสนนใหเกดการแลกเปลยนขอมล ความรวมมอในการใหบรการอยางครบวงจร ในหนวยงานในระบบการวจย

8. สงเสรมนวตกรรมการมสวนรวมในดานตางๆ เพอสงคม โดยสรางความรวมมอกบศษย เกาและบคลากรทเกษยณอายตลอดจนเครอขายโรงเรยน ผานชองทางกจการนสตและสมาคมนสตเกาคณะฯ

9. กระตนใหภาคสงคม / ชมชน ใชความร เทคโนโลยเพอพฒนาสนคาและบรการในระดบชมชน เชอมโยงไปยงภาคอตสาหกรรม

งานพฒนาองคกรและประสทธภาพ

หนวยงานทรพยสนทางปญหาแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย (IP Chula)

ใหค าแนะน า และเปนทปรกษาดานทรพยสนทางปญญา IP Chula

Chula Engineering Education 4.0

1. พฒนาหลกสตรและงานวชาการ เพอวางพนฐานทางวศวกรรมท เ ข มแข ง แข งขน ได และน า ไปส กา รเปลยนแปลงในอนาคต

2. เ ช อ ม โ ย ง ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น แ ล ะ ง า น ว จ ย ก บภาคอตสาหกรรมและสงคมภายนอก

ฝายวชาการ

69

ตารางท 4.1 ชองทางสนบสนนในคณะฯ ในปจจบนวตถประสงคและหนวยงานทรบผดชอบ (ตอ)

ชองทางสนบสนน วตถประสงค หนวยงานทรบผดชอบ

Chula Engineering

Education 4.0 (ตอ) 3. สรางเสรมทกษะใหนสตคดเปน ท าเปน เรยนรดวย

ตนเองเปน มทกษะดานภาษา ตลอดจนทกษะในการท างานและด ารงชวต

4. พฒนาและน าระบบ IT มาใชเพอการเรยนการสอน การวจยและสนบสนนการบรหารงาน

Chula Engineering Ambassador

1. เพอพฒนานสตคณะวศวฯ จฬาฯ ใหเปนวศวกรยคใหมทมคณภาพและมคณธรรม

2. เพอสงเสรมและพฒนาศกยภาพของนสตใหมความร ความสามารถในดานตางๆ

3. เพอคนหานสตทจะเปนตวแทนนสตคณะฯ ทเปนแบบอยางทดงามตอนสตรนตอๆ ไป

4. เพอเปนการสงเสรมการสรางพนธมตรกบองคกรตางๆ

งานสอสารองคกรและวรชกจ

สถานท (Design Workspace, Intellectual Environment, Maker Space หรอ i-Maker)

สรางบรรยากาศใหเหมาะแกการท างาน โดยใหพนทการท างาน ไมวาจะเปนหองปฏบตการ หองประชม และสถานทท างาน

ฝายกายภาพ และวศวศกษา

Industrial Liaison Program

1. สนบสนนการวจยและพฒนาในภาคอตสาหกรรมเพอการเตบโตอยางยงยนของประเทศ

2. สนบสนนการพฒนานสตใหเปนวศวกรทมคณภาพตรงตามความตองการของภาคอตสาหกรรม และสามารถชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนของบคลากร คณาจารย และนสตของคณะฯ รวมทงของบรษททเปนสมาชก

ILP

Information System สรรหาผเชยวชาญในการใหขอมล และค าปรกษา งานพฒนาองคก รและประสทธภาพ

สมาคมศษยเกา ระดมเงนทนเพอสนบสนนการสรางนวตกรรมใหเกดขนในคณะฯ

สมาคมศษยเกา และ สมาคมการลงทนของคณะฯ (IOIC)

Crowdfunding ระดมเงนทนจากประชาชนทวไปทสนใจ บรษทผรบเหมาภายนอก

70

และหลงจากทสรปทรพยากรและชองทางการสนบสนนของคณะฯ แลว ผวจยไดน าเสนอกรอบการจดการนวตกรรมตอคณะกรรมการดานนวตกรรมเพอสรางกรอบการจดการนวตกรรมเบองตน ไดดงรปท 4.5

รปท 4.5 กรอบการจดการนวตกรรมในคณะฯ

จากรปท 4.5 จะมการจดการเปนล าดบขนจากพนฐานไปสเปาหมายซงในทนกคอ “การ

สรางนวตกรและธรกจใหแกผมสวนไดสวนเสย ภายใตชอวศวฯ จฬาฯ โดยไมหวงผลตอบแทน" ตามลกษณะโครงสรางการจดการในคณะฯ โดยมทรพยากรและชองทางสนบสนนการจดการนวตกรรมดานซายมอ และดานขวาคอผลลพธทไดจากการสนบสนนในแตละขน โดยพนฐานแรกในการจดการคอ การสรางแนวคด กระบวนการ และทกษะในการคดแบบนวตกรรม (Mindset, Process และ Skill) มหนวยงานทท าหนาทในการสนบสนนในสวนนไดแก Education 4.0, Ambassador, ศษยเกาและ ILP โดยจะสงเสรมในดานการสรางทกษะจากการฝกงาน งานวจย หวขอนวตกรรมจากภาคอตสาหกรรม การเรยนการสอนแบบ CDIO ทเนนการคดวเคราะห ชปญหา ออกแบบและหาแนวทางแกปญหา ด าเนนการประยกตแกไขปญหา และพฒนาและควบคม และสดทายคอการประเมนผลดานการเรยนของนสต

ขนท 2 คอขนตอนการปฏบตการ (Practitioner) มหนวยงานสนบสนนไดแก Innovation Hub , Maker Space, ศษยเกาและ ILP โดยจะสนบสนนใหเกดนวตกรรมกรรมไมวาจะเปนดานผลตภณฑ (Product), กระบวนการ (Process) บรการ (Service) และอนๆ ผมบทบาทดานการจดการดานวฒนธรรม (Innovation Champion) และวฒนธรรมการสรางนวตกรรม (Innovation Culture)

71

ขนท 3 คอขนตอนไปสเปาหมาย (Commitment) มหนวยงานสนบสนน ไดแก ศนยบมเพาะงานวจย (Incubator) ซงจะมการจดตงสมาคมการลงทน (Intania Open Innovation Club ; IOIC), ศษยเกาและ ILP โดยจะสนบสนนใหเกดการน าผลงานดานนวตกรรมไปสเชงพาณชย และสงคม

4.3 แบบสอบถามและการเกบขอมล

กอนทจะสรางแบบสอบถามการประเมนคณภาพการจดการนวตกรรมนน ผวจยไดปรบแกค าถามคณลกษณะทางคณภาพจากปจจยทเกยวของกบการจดการนวตกรรมทงหมด 37 ปจจย เพอใหสอดคลองกบคณะฯ ตามทประชมกบคณะกรรมการนวตกรรม (Innovation Core Team Meeting) และเพอใหขอค าถามนนสอดคลองกบวตถประสงค ผวจยไดน าเครองมอแบบสอบถามในการหาคาดชนความสอดคลองของขอค าถามกบวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence ; IOC) ประเมนโดยผเชยวชาญดานนวตกรรมทงหมด 5 ทาน ซงขอค าถามประกอบดวย 2 สวน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไป จ านวน 4 ขอ และตอนท 2 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมในคณะฯ จ านวน 37 ขอ ผลทไดพบวา ตอนท 1 สามารถน าขอค าถามไปใชไดทกขอ และตอนท 2 ขอค าถามทสามารถน าไปใชไดจ านวน 24 ขอ

หลงจากนนผวจยจงไดสรางแบบสอบถามประเมนคณภาพการจดการนวตกรรม โดยมทงหมด 3 สวน ไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไป เพอทราบสถานะของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความคาดหวง โดยใช Likert scale เพอใชในการวดความคาดหวงของผตอบแบบสอบถาม และคณภาพการจดการนวตกรรม เพอศกษาความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเมอไดรบ (Functional) และไมไดรบ (Dysfunctional) การจดการดานตางๆ และตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม

ส าหรบขนาดของกลมตวอยางทใชในการศกษา ไดน าวธคดแบบ Toro Yamane [40] มาใช โดยแบงประชากรออกเปน 2 กลม ไดแก กลมท 1 ผมสวนไดสวนเสยทอยในองคกรอนประกอบดวยนสต อาจารย และบคลากร ในปการศกษา 2558 ซงมจ านวนประชากรทแนนอน และกลมท 2 ศษยเกา ซงไมสามารถหาจ านวนประชากรทแนนอน และยากตอการเกบขอมล ดงนนผวจยจงก าหนดประชากรจากศษยเกาทเขารวมโครงการ Innovation Hub จ านวน 28 ทาน ไดดงตารางท 4.2 ซงแสดงจ านวนประชากร (N) และขนาดตวอยาง (n)

72

ตารางท 4.2 จ านวนประชากรและขนาดตวอยาง

ประชากร N n นสต 5,209 337

อาจารย 292 19

บคลากร 282 19 ศษยเกา 28 27

จากตารางท 4.2 พบวา ทความเชอมนรอยละ 95 ขนาดตวอยาง คอนสตจ านวน 337 ทาน

คณาจารยจ านวน 19 ทาน บคลากรจ านวน 19 ทาน และ ศษยเกาจ านวน 27 ทาน

4.4 การน าเสนอตอทประชมครงท 2 ในการประชมครงท 2 น ไดมการน าเสนอคณลกษณะดานคณภาพทผานการพจารณาความ

เหมาะสมของขอค าถามและจดประสงค (IOC) ตอทประชมคณะกรรมการนวตกรรม เพอหาลกษณะทางเทคนคทเชอมโยงจากคณลกษณะดานคณภาพ โดยหวขอหลกของลกษณะทางเทคนคไดจากการพจารณาทรพยากรและชองทางสนบสนนทคณะฯ มอยในปจจบนและหวขอยอยไดจากการศกษาวรรณกรรม ซงแสดไดดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3 การบงชลกษณะทางเทคนคตามประเภททแบงตามโครงสรางการบรหารขององคกร โดยให TD01,02,03… คอ Technical Descriptors ล าดบท 1,2,3… ตามล าดบ

ประเภท ล าดบ ลกษณะทางเทคนค

ทรพยากรบคคล

TD01 มระบบการสรางความรวมมอภายในคณะฯ TD02 มชองทางการประสานงานทงภาครฐและเอกชน TD03 มเจาหนาทตดตออ านวยความสะดวกในการตดตอประสานงาน TD04 มแนวทางการจดสรรทรพยากรบคคล

แนวคดและผลงาน

TD05 มชองทางการผลตรองรบ

TD06 มชองทางการคา TD07 มแนวทางในการจดการทรพยสนทางปญญา

TD08 มระบบสนบสนนการคดคนนวตกรรม TD09 มกระบวนการสรางนวตกรรมใหเกดขนจรง TD10 มการตดตามความกาวหนาโครงการนวตกรรม TD11 มระบบเผยแพรผลงานออกสสงคม

73

ตารางท 4.3 การบงชลกษณะทางเทคนคตามประเภททแบงตามโครงสรางการบรหารขององคกร โดยให TD01,02,03… คอ Technical Descriptors ล าดบท 1,2,3… ตามล าดบ (ตอ)

ประเภท ล าดบ ลกษณะทางเทคนค

แนวคดและผลงาน(ตอ)

TD12 มการสรางแรงจงใจในการสรางนวตกรรม TD13 มแนวทางในการปรบปรงการจดการนวตกรรม

สงแวดลอม

TD14 มพนทในการพบปะ สรางสรรคผลงาน TD15 มเครองมอและอปกรณในการสราง Prototype

TD16 มระบบการจดการความร TD17 มทปรกษาประจ าโครงการ

TD18 กลยทธสนบสนนการสรางนวตกรรม TD19 มชองทางการประชาสมพนธภายในองคกร

เงนทน TD20 มแหลงเงนทนในการสนบสนน

4.5 การประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD ส าหรบกรณศกษานเปนการแสดงวธการไดมาซงแนวทางในการจดการนวตกรรมโครงการ

Chula Engineering Innovation Hub ซงเนนการจดการทมคณภาพ โดยการจดการนสามารถตอบสนองความตองการของคนในองคกร และมแนวทางทเชอถอไดจากการศกษามาตรฐาน งานวจย และมาตรฐานการจดการนวตกรรม โดยประยกตใชเครองมอทแปลงความตองการของลกคาไปสขอก าหนดทางเทคนค นนกคอ QFD รวมกบเครองมอทสามารถบงชไดถงประเดนคณภาพทสรางความประทบใจใหแกลกคาในการเขามาในโครงการฯ น นนกคอ Kano’s Model

ซงขนตอนในการการประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD จากรปท 4.2 หลงจากทมการบงชประเดนคณภาพจากการศกษาวรรณกรรมทเกยวของกบการจดการนวตกรรม ไมวาจะเปนทงภาคอตสาหกรรม สถาบนการศกษา หรอแมแตมาตรฐานระดบประเทศ ไดบงชประเดนคณภาพทงหมด 37 ประเดน กไดหาดชนความสอดคลองของประเดนค าถามกบจดประสงคโดยผเชยวชาญเพอตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม สงผลใหเหลอประเดนค าถามในแบบสอบถามทงหมด 24 ประเดน จากนนไดท าการเกบขอมลจากอาจารย นสต บคลากร และศษยเกา ซงคาเฉลยจากแบบสอบถามในสวนของความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเมอไดรบ (Functional) และไมไดรบการจดการ (Dysfunctional) จะน าไปค านวณหาคาสมประสทธความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction Coefficient; CS Coefficient) ทแสดงคาความพงพอใจเมอไดรบหรอไมไดรบคณภาพตามความตองการ โดยทฤษฎของ Berger (ดงแสดงตามตารางท 4.3) โดยคา CS Coefficient นสามารถค านวณไดจากคา Satisfaction Index (SI) และ Dissatisfaction Index (DI) ไดจากสมการ

74

ท (1) ในบทท 2 สามารถค านวณคาดชนความพงพอใจ (Satisfaction Index) ไดจากการรวมผลของคาเฉลยของประเดนคณภาพทนาดงดด (A) กบประเดนคณภาพในทศทางเดยวกน (O) สวนดวยผลรวมของคาเฉลยประเดนคณภาพทนาดงดด (A) คณภาพในทศทางเดยวกน (O) คณภาพทจ าเปนตองม (M) และคณภาพทมหรอไมมกได (I) และ สมการท (2) ในบทท 2 ไดจากการรวมผลของคาเฉลยของประเดนคณภาพทจ าเปนตองม (M) กบประเดนคณภาพในทศทางเดยวกน (O) สวนดวยผลรวมของคาเฉลยประเดนคณภาพทนาดงดด (A) คณภาพในทศทางเดยวกน (O) คณภาพทจ าเปนตองม (M) และคณภาพทมหรอไมมกได (I) เพอท าการจ าแนกประเภทความตองการตาม Kano’s Model โดยการพลอตกราฟ DI-SI ดงรปท 4.6

รปท 4.6 พลอตกราฟ DI-SI จ าแนกประเภทความตองการตาม Kano’s Model

จากภาพท 4.6 ประเภทความตองการสามารถแสดงไดดงตารางท 4.4

75

ตารางท 4.4 คา SI, DI และประเภทความตองการตาม Kano’s Model

ล าดบ ประเดนคณภาพ SI DI ประเภท

1 การสนบสนนจากภายนอกองคกร 0.687 0.405 A 2 การสนบสนนการสรางนวตกรรมตามความตองการ

ของสงคม/ลกคา 0.764 0.736 O

3 ภาวะความเปนผน าของผบรหารดานการจดการนวตกรรม

0.609 0.634 O

4 ความสามารถในดานการตลาด นวตกรรม เทคโนโลย และการแขงขน

0.597 0.607 O

5 นโยบายในการสนบสนนการสรางนวตกรรมของคณะฯ

0.609 0.726 O

6 การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในการสรางนวตกรรม

0.445 0.604 M

7 ความชดเจนของวสยทศน กลยทธและเปาหมาย 0.701 0.734 O 8 การสนบสนนการสรางนวตกรรมโดยการสราง

วฒนธรรม คานยม และบรรยากาศ 0.741 0.744 O

9 ความชดเจนของแนวทางในการสรางสรรคนวตกรรม 0.585 0.724 O

10 เงนทนในการสนบสนนการสรางนวตกรรม 0.709 0.415 A

11 ทรพยากรทจบตองไดในการสนบสนน 0.791 0.435 A 12 การจดสรรบคคลากรในการดแลรบผดชอบในแคละ

โครงการนวตกรรม 0.592 0.649 O

13 องคความรทเปนประโยชนตอการสรางนวตกรรม 0.667 0.440 A

14 ความพรอมของการจดสรรทรพยากรบคคล 0.567 0.726 O

15 การรวมมอกนแบบขามสายงานและทมงานทมความหลากหลาย

0.667 0.415 A

16 การสอสารและประชาสมพนธนโยบายททวถง 0.734 0.664 O 17 การจดการความรและขอมลขาวสารทเกยวของกบ

การสรางนวตกรรม 0.634 0.734 O

18 การจดการระบบเชอมโยงกบหนวยงานทเปนเครอขาย

0.684 0.495 A

76

ตารางท 4.4 คา SI, DI และประเภทความตองการตาม Kano’s Model (ตอ)

ล าดบ ประเดนคณภาพ SI DI ประเภท

19 การล าเลยงความคดจากคนหาหวขอนวตกรรมจนไปสการน าออกสสงคมทเปนแบบแผน

0.776 0.714 O

20 แนวทางในการการเขาสเชงพาณชย 0.744 0.490 A 21 การจดการดานทรพยสนทางปญญาทถกตอง 0.794 0.741 O

22 โครงการนวตกรรมแตละโครงการมความกาวหนาอยางตอเนอง

0.659 0.701 O

23 การเผยแพรนวตกรรมออกสสงคม 0.684 0.744 O

24 การทบทวนปญหาเพอเปนแนวทางในการแกปญหาในการจดการนวตกรรมตอไป

0.498 0.657 M

หมายเหต : M คอ คณภาพทจ าเปนตองม (Must be attributes) O คอ คณภาพในทศทางเดยว (One-dimensional attributes) A คอ คณภาพทนาดงดด (Attractive attributes) I คอ คณภาพทมหรอไมมกได (Indifferent attributes) และ R คอ คณภาพทสวนทาง (Reverse attributes)

จากนนเขาสการค านวณอตราสวนการปรบปรงทปรบแกแลว (Adjust Importance Ratio) ตามสมการของ Chaudha และคณะ ตามสมการท 5 ในบทท 2 เนองจากในการทจะน าคา Importance ไปใชใน QFD ไดนน ตองผานการพจารณาถงตวแปรในการแยกประเภทตามความตองการของ Kano’s Model จงไดน าคา Adjustment Factor หรอคา k มาใช และตองพจารณาถงการทผมสวนไดสวนเสยเมอไดรบคณภาพนนๆ จะน าไปสความพงพอใจหรอไมพงพอใจ จงไดน า Adjustment Factor หรอคา m มาใช (ตามสมการท 4 ในบทท 2) นอกจากนนยงมการน าตวแปรเรองคแขงมาพจารณาเปรยบเทยบ แตกรณศกษานการเปรยบเทยบคแขงเปนไปไดยาก เนองจากกลมตวอยางไมมประสบการณและความรเกยวกบคแขง เพอใหเกดความพงพอใจทสงทสดผวจยจงตงคาเปาหมายตาม Likert Scale ทสงทสด เทากบ 5 และองคกรยงไมเคยมระบบการจดการนวตกรรมมากอนจงใหความพงพอใจของกลมตวอยางต าสดคอ 1 จงท าใหอตราสวนคาเปาหมายเทากนทกขอ ดงนนผวจยจงไดตดเทอมของอตราสวนการปรบปรงแบบดงเดม ( 0IR ) และสดทายจะไดคาความส าคญ (Final Importance) ซงไดจากการน าผลเฉลยจากแบบสอบถามความส าคญ (Self-stated Importance) ของประเดนคณภาพคณกบความส าคญทถกปรบแก (Adjust Importance) ทจะน าไปใชในสวนบานคณภาพ (HoQ) ตอไป ดงตารางท 4.5

77

ตารางท 4.5 คา Final Importance ของความตองการ โดยให CR01,02,03… คอ Customer Requirement ล าดบท 1,2,3… ในตารางท 4.1 ตามล าดบ

ประเดนคณภาพ

ประเภท Self-stated Importance

m k Adjusted

Importance Final

Importance CR01 A 4.63 0.687 2.000 2.84 13.18

CR02 O 4.13 0.764 1.000 1.76 7.29 CR03 O 4.06 0.634 1.000 1.63 6.64

CR04 O 4.27 0.607 1.000 1.61 6.86

CR05 O 4.70 0.726 1.000 1.73 8.12 CR06 E 3.59 0.604 0.500 1.27 4.55

CR07 O 4.03 0.734 1.000 1.73 6.98

CR08 O 4.62 0.744 1.000 1.74 8.05 CR09 O 3.34 0.724 1.000 1.72 5.76

CR10 A 4.81 0.709 2.000 2.92 14.03

CR11 A 4.71 0.791 2.000 3.21 15.10 CR12 O 3.71 0.649 1.000 1.65 6.12

CR13 A 4.31 0.667 2.000 2.78 11.98 CR14 O 4.19 0.726 1.000 1.73 7.24

CR15 A 4.25 0.667 2.000 2.78 11.81

CR16 O 4.69 0.734 1.000 1.73 8.13 CR17 O 4.01 0.734 1.000 1.73 6.96

CR18 A 4.62 0.684 2.000 2.84 13.10

CR19 O 4.10 0.776 1.000 1.78 7.29 CR20 A 4.16 0.744 2.000 3.04 12.65

CR21 O 4.58 0.794 1.000 1.79 8.22 CR22 O 3.94 0.701 1.000 1.70 6.71

CR23 O 4.54 0.744 1.000 1.74 7.91

CR24 E 3.71 0.657 0.500 1.29 4.78

78

เมอไดคา Final Importance แลวล าดบตอไปคอการใชเครองมอ QFD เพอแปลงความตองการของลกคา (VoCs) ไปสลกษณะทางเทคนค (Hows) ในทนกคอ ลกษณะทางเทคนคในการจดการนวตกรรม ซงหวขอทไดนนไดจากการน าการเสนอวรรณกรรมทไดศกษา และสามารถจ าแนกประเดนลกษณะทางเทคนคตามทรพยากรและชองทางการสนบสนนของคณะฯ ได 4 ประเภท คอ ดานทรพยากรบคคล, แนวคดและผลงาน, สงแวดลอม และเงนทน โดยในแตละประเภทนไดจ าแนกลกษณะทางเทคนค ไดดงตารางท 4.3

จากนนไดสรางบานคณภาพ (HoQ) ในเฟสของการวางแผน (สญลกษณตางๆ ทใชใน HoQ ตามรปท 4.7) อนประกอบดวยหลงคาบาน ดงแสดงตามรปท 4.8 ซงแสดงความสมพนธระหวางประเดนลกษณะทางเทคนค และทศทางการจดการนวตกรรม โดยพจารณาจากสภาพปจจบนขององคกร ยกตวอยางเชน ประเดน TD01 มระบบการสรางความรวมมอภายในคณะฯ หากพจารณาสภาพปจจบนของคณะฯ แลวมการรวมมอกนระหวางหนวยงานในคณะฯ แตยงไมเปนรปธรรม ดงนนทศทางในการพฒนาจงเปนไปในทางทเพมขนไปสเปาหมาย (Objective is To Maximize)

และในสวนของตวบานคณภาพนน สวนบนจะเปนลกษณะทางเทคนค (Hows) ดานซายคอเสยงจากลกคาประกอบไปดวย (Whats) ซงในสวนนจะน าผล Final Importance ทไดจาก Kano's Model มาใช โดยผลลพธทได นนกคอผลรวมในรปท 4.9 เกดจากการผลรวมของ Final Importance คณกบความสมพนธระหวาง Whats และ Hows ในแนวนอน ผลทไดนนแสดงใหเหนถงความส าคญของประเดนคณภาพทสามารถตอบสนองไดโดยลกษณะทางเทคนคนนๆ

รปท 4.7 สญลกษณทใชใน HoQ

9

Objective Is To Hit Target 0

Objective Is To Maximize +

Objective Is To Minimize -

Strong Negative Correlation --

Negative Correlation -

Positive Correlation +

Strong Positive Correlation ++

Moderate relationship 3

Weak relationship 1

Legend

Strong relationship

79

ในสวนของ Absolute Weight ตามรปท 4.9 นน เกดจากผลรวมของ Final Importance คณกบความสมพนธระหวาง Whats และ Hows ในแนวตง และเพอความสะดวกผวจยไดแปลงใหเปนจ านวนรอยละ (% Relative Weight) ผลทไดแสดงใหเหนถงลกษณะทางเทคนคทสามารถตอบสนองความตองการของลกคา ซงในการวางแผนการจดการนวตกรรมจะพจารณาในสวนนเปนหลก โดยจากการประชมไดก าหนดใหรอยละ Relative Weight ของลกษณะทางเทคนคทมคามากกวารอยละ 5 ถอวาเปนลกษณะทางเทคนคทตองมงประเดนส าคญ แตทงนทงนนกยงไมละทงลกษณะทางเทคนคอนๆ ซงลกษณะทางเทคนคทมคามากกวา 5 ไดแก TD01, TD02, TD05, TD11, TD15, TD16, TD18, TD19 และ TD 20

รปท 4.8 HoQ ในสวนของความสมพนธของลกษณะทางเทคนคในแตละประเดน และทศทางการจดการนวตกรรม

TD01 TD02 TD03 TD04 TD05 TD06 TD19 TD20TD13 TD14 TD15 TD16 TD17 TD18TD07 TD08 TD09 TD10 TD11 TD12

+ +0 + + + 0 00 + 0 0 + ++ + 0 + + +

80

รปท 4.9 HoQ ในสวนของตวบานคณภาพ 4.6 การเลอกแนวคดในการจดการนวตกรรม

ในการเลอกแนวคดนผวจยไดด าเนนการทงหมด 2 ครง โดยครงแรกจะเปนการศกษา Best Practices เพอเปนแนวทางในการวางแผนการจดการนวตกรรม โดยศกษาจากการจดการนวตกรรมจากมหาวทยาลยชคาโก ประเทศสหรฐอเมรกา (Chicago University) ซงเปนมหาวทยาลยทสราง นวตกรเปน อนดบตนๆ ของประเทศและในโลก และสถาบนเทคโนโลยแมสซาซ เซตส (Massachusetts Institute of Technology; MIT) แหงประเทศสหรฐอเมรกา จากนนไดน าเสนอผลจาก QFD และ Best Practice เขาการประชมคณะผบรหารทเชยวชาญดานนวตกรรม โดยไดพจารณาถงความสอดคลองระหวางคณลกษณะทางเทคนคกบทรพยากรและชองทางในการสนบสนนทคณะฯ มอย โดยเนนความส าคญทลกษณะทางเทคนคทมคารอยละ Relative Weight มากกวา 5

CR01 395.27

CR02 116.64

CR03 59.74

CR04 109.84

CR05 97.39

CR06 54.60

CR07 69.82

CR08 177.08

CR09 121.06

CR10 224.55

CR11 271.77

CR12 110.12

CR13 239.56

CR14 130.26

CR15 283.38

CR16 121.92

CR17 132.21

CR18 261.98

CR19 123.92

CR20 278.29

CR21 73.95

CR22 60.36

CR23 94.92

CR24 43.00

3651.62

100.005.963.72 5.16 7.67 2.55 8.94 5.032.15 3.59 2.16 6.93 3.88 2.96

183.66 217.78

Relative weight (%) 8.44 10.73 2.51 4.26 5.51 4.39 3.47

108.06 135.88 188.51 280.19 93.07 326.30126.67 78.40 131.21 78.71 252.99 141.68Absolute weight 308.02 391.81 91.57 155.61 201.07 160.43

0 0 0 0 00 0 0 9 0 00 0 0 0 0 0

0 0 0 3 0

4.78 0 0 0

0 9 0 0 0 00 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

7.91 0 0 0

9 0 0 0 0 00 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

6.71 0 0 0

0 0 0 0 0 00 0 0 9 0 0

0 0 0 0 1

8.22 0 0 0

0 9 0 0 0 00 0 9 0 0 0

3 0 0 0 0

12.65 0 3 0

0 0 0 0 0 00 1 1 0 3 9

0 0 0 0 3

กระบวนการ

จดการนวตกรรม

7.29 0 0

0 1 0 0 0 10 3 3 0 0 0

9 0 0 9 0

13.10 0 9 0

0 0 1 0 0 00 0 0 0 0 0

3 0 0 9 06.96 0 0 0

0 3 0 0 0 00 0 0 0 0 0

3 3 0 0 0

8.13 0 0 0

0 0 0 0 0 03 0 0 3 0 011.81 9 3 0

0

0 0 3 0 0 00 0 0 0 0 03 9 0 0 0 0

9 3 0 0 0

การจดการ

ทรพยากร

7.24 3 0

0 0 0 0 0 00 0 0 0 3 0

0 0 0 0

11.98 3 1 1

0 0 0 0 0 00 0 0 0 0 3

0 0 0 06.12 3 0 3 9

0 0 0 9 9 00 0 0 0 0 0

0 0 0 9

15.10 0 0 0 0

0 0 0 0 0 01 0 0 0 0 0

3 0 0

ทรพยากร

14.03 3 3 0 0

3 9 0 0 0 00 3 0 0 0 3

9 3 05.76 0 0 0 0 0

9 0 0 0 1 00 0 0 0 0 0

9 0 08.05 0 0 0 0 0

1 0 0 0 0 00 0 0 0 0 0

0 0

กลยทธ

6.98 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 90 0 0 0 0 3

0 04.55 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 90 0 0 0 0 3

0 08.12 0 0 0 0 0 0

0 0 0 1 0 00 3 0 0 0 0

0 06.86 9 3 0 0 0 0

0 0 0 0 0 90 0 0 0 0 0

0

สภาพแวดลอม

ภายในองคกร

6.64 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 00 9 0 0 0 0

37.29 3 1 0 0 3 0 0

0 3 1 0 0 00 0 0 1 0 19 3 0 9 0 0

TD16 TD17 TD18 TD19 TD20

สงแวดลอม

นอกองคกร

13.18 0

TD10 TD11 TD12 TD13 TD14 TD15TD01 TD02 TD03 TD04 TD05 TD06 TD07

รวม

Fin

al

Imp

orta

nt

ทรพย

ากรบ

คคล

แนวคดแ

ละผล

งาน

สงแวดล

อม

เงนทน

TD08 TD09

Hows

Whats

81

4.6.1 Chicago University

มหาวทยาลยชคาโก มวสยทศนดานนวตกรรม คอ “At UChicago, innovation is in our DNA. Our culture of fearless inquiry cultivates a mindset of innovation, which is supported by a dynamic network of entrepreneurship resources and opportunities.”

โดยระบบการจดการนวตกรรมทเรยกวา Innovation Ecosystem ประกอบดวย 3 หนวยงานหลก คอ

- Chicago innovation Exchange (CIE) ท าหนาทในการเปนแหลงบมเพาะนวตกรของชมชนในชคาโก โดยเปดใหบรการ

ทงบคลากร นสต/นกศกษา ในมหาวทยาลย ตลอดจนผสนใจภายนอก โดยทรพยากรทสนบสนนมตามรปท 4.10

รปท 4.10 ทรพยากรทใหการสนบสนนใน Innovation Ecosystem ของ Chicago University ทมา : https://cie.uchicago.edu

จากภาพท 4.10 Chicago University มทรพยากรทสนบสนน ดงน 1) เงนทนสนบสนน (Funding) มกองทนนวตกรรมส าหรบลงทนในชวงเรมตน

ของการพฒนาธรกจและสนบสนนบรษททเกดขนใหมในมหาวทยาลยทพฒนาโดยคณะ นสต/นกศกษา และอาจารย นอกจากนยงมบรษทภายนอกทใหการสนบสนน เชน JPMorgan Chase & Co., Cisco Entrepreneurs in Residence ฯลฯ

2) พนท (Space) มสถานทส าหรบการตดตอ เรยนร แลกเปลยนความคดกน โดยมสถานทอ านวยความสะดวกอนไดแก หองประชม หองส าหรบท างาน ทจดนทรรศการ หองปฏบตการ เปนตน

82

รปท 4.11 พนทอ านวยความสะดวกของ CIE ทมา : ศกษาสถานทจรง โดย รศ. ดร.ณฐชา ทวแสงสกลไทย

3) การแนะแนว (Advice) CIE มการรวมมอกนกบ UChicago และพนธมตร

เพอใหการสนบสนนทหลากหลาย เชน งานนทรรศการ การอบรมเชงปฏบตการ บรรยายโดยผเชยวชาญ ชองทางในการปรกษา ฯลฯ

4) เครองมอ (Tools) มหาวทยาลยชคาโกก าลงจะเปด ตวหองปฏบตการในป 2015 ทเรยกวา Fab Lab ซงมอปกรณ เครองมทอ านวยความสะดวก เชน เครองถายเอกสาร, 3D printer, เครอง CNC ฯลฯ

83

รปท 4.12 The Chicago Innovation Exchange Fab Lab ทมา : https://cie.uchicago.edu/sites/default/files/Fab%20Lab%20Overview.pdf

- The Polsky Center for Entrepreneurship and Innovation เปนหนวยงานใหความรและทฝกปฏบตเพอเปนผประกอบการ และการสราง

นวตกรรม ผานการจดกจกรรมซงประกอบดวย กจกรรมทางวชาการ งานวจย การประชมวชาการ การแขงขน และการเผยแพรผลงานออกสโลกและชมชน ซงศนยโพลสกแหงนเปนทรพยากรทส าคญส าหรบนสต/นกศกษา ศษยเกาทมความมความมงหวงจะเปนผประกอบการและมธรกจสวนตว

84

รปท 4.13 The Polsky Center for Entrepreneurship and Innovation ทมา : ศกษาสถานทจรง โดย รศ. ดร.ณฐชา ทวแสงสกลไทย

ศนยโพลสกด าเนนการโดยทมงานมออาชพทมงมนสงเสรมและสนบสนนการ

เปนผประกอบการเชนเดยวกบคณะกรรมการทปรกษาผประกอบการทไดสรางผประกอบการชนน าของประเทศ มการรวมทนกบบรษทและนกลงทนภาคเอกชน ศนยมหนาทในการสนบสนนโดยการจดตงโปรแกรมและนทรรศการตางๆ ผานการสนบสนนของการประชมวชาการ การแขงขน การฝกงานของนกนสต/ศกษา และกจกรรมศนยอน ๆ ทคณสามารถชวยผประกอบการไดทมหาวทยาลยชคาโก

- Center for Technology Development and Venture (UChicagoTech) UChicagoTech ศนยพฒนาเทคโนโลยและน านวตกรรมออกสประชาชน เปน

หนวยงานทผลกดนจากวจยของมหาวทยาลยไปสการเปนผลตภณฑทจบตองได และใหบรการสรางแนวรวมกบพนธมตรในมหาวทยาลย อตสาหกรรมและชมชน เพอสรางเครอขายของนวตกรรมใหกวางขน โดยหนาทมดงน

1) สรางรวมมอกบเครอขายทกวางขวางของมหาวทยาลย เพอตดตอทางการคาและน านวตกรรมออกสส งคม สรางการเชอมโยงเพอใหเกดความกาวหนาของนวตกรรมภายในมหาวทยาลยและภมภาคชคาโก

2) รองรบการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยผานการใหค าปรกษา การระดมทน และความคดรเรมกจการ

85

3) แสวงหาแนวทางเพอออกสเชงพาณชย ผานการวเคราะหตลาด การคมครองทรพยสนทางปญญาและสทธบตร ตลอดจนการเจรจาตอรอง

4.6.2 MIT

Innovation Ecosystem ของ MIT ประกอบดวย 2 หนวยงานหลก คอ - The Martin Trust Center for MIT Entrepreneurship

มความเชยวชาญการสนบสนนและการเชอมตอทจ าเปนส าหรบนกศกษาท MIT เพอเปนผประกอบการทมประสทธภาพ

หนาทคอ 1) ใหบรการการศกษาทมคณภาพสงสด การใหค าปรกษาและฝก

ประสบการณ 2) มการท างานอยางใกลชดรวมกบหนวยงานในมหาวทยาลย หองปฏบตการ

ศนยตางๆ และกลมคนทสนใจ โดยผานโปรแกรมส าหรบผประกอบการทดทสด

3) มการจดคอรส ทปรกษา และโปรแกรม ส าหรบผประกอบการซงตองการแนวคดทหลากหลายและจากบคคลหลายกลม

4) ในแตละปจะมการจดโปรแกรมและกจกรรมใหมๆ 5) ใหค าปรกษาและใหการชวยเหลอในระยะยาวส าหรบความส าเรจในการ

เปนผประกอบการของนกศกษา 6) ทกหลกสตรและกจกรรม มการผสมผสานทประสานงานระหวางมมมอง

ของนกวชาการและผประกอบการ - MIT Accelerating Information Technology Innovation (MIT AITI)

1) จดมงหมายส าหรบชมชน MIT ผสอนสงมอบคอรสส าหรบการบมเพาะเทคโนโลยเคลอนทส าหรบนวตกรรน

ใหมในภมภาค โดยมมหาวทยาลยชนน าเปนเจาภาพ ผลลพธทตองการคอการลงทนจากคอรส

ผสอนมความสามารถและเครอขายในการสนบสนนใหเกดผประกอบการ ซ งรวมถงการสมมนาของเหลานวตกร เครอขายทปรกษา พนธมตร และโอกาสในการระดมทน

มการจดสรรคาใชจายและการเดนทาง มคาตอบแทนส าหรบผสอน (แลวแตประสบการณ)

86

2) พนธมตร MIT มมหาวทยาลยทเปนพนธมตร ไดแก

รปท 4.14 มหาวทยาลยพนธมตรของ MIT ทมา : http://gsl.mit.edu

3) คอรสส าหรบบมเพาะเทคโนโลยผานโทรศพทมอถอ MIT มการจดคอรสส าหรบ

ผสนใจทสามารถเรยนรไดทกททกเวลา โดยมรายละเอยดดงน Guide partner through a real-world entrepreneurial experience.

- Lectures

- Homework

- Readings

- Guest Lectures Courses focus on

- Ideation

- Market research

- Pitching

- Appropriate technology platforms

- Aulminating with a pitch and prototype competition 4) เครอขายองคกร MIT มองคกรภายนอกทเปนเครอขายทงผรวมและสนบสนน

87

รปท 4.15 องคกรเครอขายของ MIT

ทมา : http://gsl.mit.edu/

5) เงนลงทน คอรสของ MIT ไดผลตรายไดผานโทรศพทและ internet โดยแตละหลกสตรจะสนสดลงทการแขงขนของทปรกษาในระดบภมภาคและนกลงทนทมความมงหวงทจะลงทนใน course startups

6) มการสนบสนนอยางตอเนอง ผลลพธทไดจากความรวมมอกบพนธมตร รวมถงความยงยนของศนยบมเพาะ, การถายโอนทกษะ, และเครอขาย นอกจากนยงเปนจดเรมตนใหอาจารยใน MIT เจรญเตบโตโดยการใหค าปรกษาทงในทองถนและระยะไกล และยงมการเยยมชมโรงงานอกดวย

จาก Best Practice สามารถสรปแนวทางการจดการนวตกรรม ซงจะแสดงผลรอยละ Relative Weight จาก QFD เพอใหเหนถงความส าคญของลกษณะดานเทคนคในระดบตางๆ โดยจะเนนความส าคญทคามากกวารอยละ 5 ไดดงตารางท 4.6

88

ตารางท 4.6 แนวทางการจดการนวตกรรมจาก Best Practice

ประเภท ล าดบ % Relative

Weight Chicago University MIT

ทรพยากรบคคล

TD01 8.44 สรางความรวมมอภายในองคกร - Chicago innovation Exchange (CIE) - The Polsky Center for Entrepreneurship and innovation - Center for Technology Development and Venture (UChicagoTech)

สรางความรวมมอภายในองคกร - The Martin Trust Center for MIT Entrepreneurship - MIT AITI

TD02 10.73 สรางความรวมมอกบบรษทภายนอกในการสนบสนนเงนทน และเปดพนทใชบรการส าหรบบคคลภายนอก ซงรวมถงผประกอบการดวย

มองคกรภายนอกทเปนเครอขายทงผรวมทนและสนบสนน

TD03 2.51 N/A N/A TD04 4.26 N/A มคาตอบแทนและจดสรร

คาใชจายและการเดนทางส าหรบผสอน (แลวแตประสบการณ)

แนวคดและผลงาน

TD05 5.51 รองรบการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยผานการใหค าปรกษา การระดมทน และความคดรเรมกจการ

มองคกรภายนอกทเปนเครอขายทงผรวมและสนบสนน

TD06 4.39 UChicagoTech สรางรวมมอกบเครอขายเพอตดตอทางการคาและน านวตกรรมออกสสงคม และแสวงหาแนวทางเพอออกสเชงพาณชย

มองคกรภายนอกทเปนเครอขายทงผรวมและสนบสนน

TD07 3.47 UChicagoTech ท าหนาทในการสรางความรววมอเพอคมครองทรพยสนทางปญญาและสทธบตร ตลอดจนการเจรจาตอรอง

N/A

89

ตารางท 4.6 แนวทางการจดการนวตกรรมจาก Best Practice (ตอ)

ประเภท ล าดบ % Relative

Weight Chicago University MIT

แนวคดและผลงาน (ตอ)

TD08 2.15 The Polsky Center มการสนบสนนโดยการจดตงโปรแกรมและนทรรศการตางๆ ผานการสนบสนนของการประชมวชาการ การแขงขน การฝกงานของนกนสต/ศกษา และกจกรรมศนยอน ๆ

The Martin Trust Center ใหบรการการศกษาทมคณภาพสงสด การใหค าปรกษาและฝกประสบการณ

TD09 3.59 The Polsky Center ใหความรและทฝกปฏบตเพอเปนผประกอบการ และการสรางนวตกรรม

มกระบวนการไปสการสรางนวตกรรมและเปนผประกอบการ

TD10 2.16 N/A N/A TD11 6.93 UChicagoTech เผยแพรนวตกรรม

ออกสชมชน มความรวมมอกบเครอขายเพอเผยแพรผลงาน

TD12 3.88 มการสรางแรงจงใจในการสรางนวตกรรมโดยการจดแขงขน

- มการแขงขนใน Start Up Course - ใหค าปรกษาและชวยเหลอในระยะยาวส าหรบความส าเรจในการเปนผประกอบการของนกศกษา

TD13 2.96 N/A ในแตละปจะมการจดโปรแกรมและกจกรรมใหมๆ

สงแวดลอม

TD14 3.72 มสถานทส าหรบการตดตอ เรยนร แลกเปลยนความคดกน

หองปฏบตการ และศนยตางๆ ในการพบปะแลกเปลยนความคด

TD15 5.16 มหองปฏบตการ และเครองมออ านวยความสะดวก

หองปฏบตการ และศนยตางๆ

TD16 7.67 The Polsky Center ใหความรและเปนทฝกปฏบตเพอเปนผประกอบการ และการสรางนวตกรรม ผานกจกรรมทางวชาการ งานวจย และการประชมวชาการ

มโปรแกรมฝกอบรมโดยผมประสบการณในทองถน ผานโทรศพทเคลอนท และมการเยยมชมโรงงาน

90

ตารางท 4.6 แนวทางการจดการนวตกรรมจาก Best Practice (ตอ)

ประเภท ล าดบ % Relative

Weight Chicago University MIT

สงแวดลอม (ตอ)

TD17 2.55 มชองทางในการปรกษา มการสรรหาผเชยวชาญและผมประสบการณเพอใหค าปรกษา ตลอดจนเปนผใหความร

TD18 8.94 At UChicago, innovation is in our DNA. Our culture of fearless inquiry cultivates a mindset of innovation, which is supported by a dynamic network of entrepreneurship resources and opportunities.”

N/A

TD19 5.03 มการประชาสมพนธผาน Website, Facebook, ปายประชาสมพนธ และการจดนทรรศการ

มการประชาสมพนธผานปายประชาสมพนธ และ Website

เงนทน TD20 5.96 กองทนนวตกรรมภายในองคกรและภายนอก

มการระดมทนจากผประกอบการและเครอขาย

หมายเหต : N/A หมายถง ไมปรากฏขอมล

ตอมาไดสรางความเชอมโยงเพอหาสงทตองด าเนนการ ซงสามารถสรปไดดงตารางท 4.7

91

ตารางท 4.7 การเชอมโยงแนวทางทสอดคลองกบทรพยากรและชองทางสนบสนนในคณะฯ

ลกษณะทางเทคนค

Best Practices สงทตองด าเนนการ ทรพยากรและชองทางสนบสนน

TD01 สรางความรวมมอภายในองคกร โครงสรางองคกรแบบเมตรก มการเชอมโยงหนวยงานสนบสนนภายในคณะฯ

Chula Engineering Ambassador, Education 4.0, กจกรรมคาย, Incubator, Innovation Hub และ ILP

TD02 สรางความรวมมอกบภายนอกองคกร

สรางความรวมมอกบหนวยงานภายนอก

ILP และศษยเกา

TD03 N/A เจาหนาทมความสามารถในการตดตอประสานงาน

Innovation Hub

TD04 มคาตอบแทนและจดสรรคาใชจายและการเดนทางส าหรบผสอน (แลวแตประสบการณ)

จดสรรทรพยากรบคคลใหเพยงพอ ก าหนดหนาทชดเจน

Innovation Hub

TD05 - รองรบการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยผานการใหค าปรกษา การระดมทน และความคดรเรมกจการ - มองคกรภายนอกทเปนเครอขายทงผรวมทนและสนบสนน

สรางเครอขายเชอมโยงกบภายนอก

Incubator, ILP และศษยเกา

TD06 - รวมมอกบเครอขายเพอตดตอทางการคาและน านวตกรรมออกสสงคม และแสวงหาแนวทางเพอออกสเชงพาณชย - มองคกรภายนอกทเปนเครอขายทงผรวมทนและสนบสนน

สรางเครอขายเชอมโยงกบภาคนอก

Incubator, ILP และศษยเกา

TD07 สรางความรวมมอกบองคกรทเกยวของเพอคมครองทรพยสนทางปญญาและสทธบตร ตลอดจนการเจรจาตอรอง

สรางความรวมมอกบหนวยงานดานทรพยสนทางปญญา

IP Chula

92

ตารางท 4.7 การเชอมโยงแนวทางทสอดคลองกบทรพยากรและชองทางสนบสนนในคณะฯ (ตอ)

ลกษณะทางเทคนค

Best Practices สงทตองด าเนนการ ทรพยากรและชองทางสนบสนน

TD08 - มการสนบสนนโดยการจดตงโปรแกรมและนทรรศการตางๆ ผานการสนบสนนของการประชมวชาการ การแขงขน การฝกงานของนกนสต/ศกษา และกจกรรมศนยอน ๆ - ใหบรการการศกษาทมคณภาพสงสด การใหค าปรกษาและฝกประสบการณ

สรางทกษะการคดในเชงนวตกรรม (Innovative Mindset) คดเปน ท าเปนและจดท า Road Map ดานนวตกรรม

Education 4.0 (Internship, Senior Project, Applied Lab, Content Innovation, CDIO, Evaluation) และ Innovation Hub

TD09 - ใหความรและทฝกปฏบตเพอเปนผประกอบการ และการสรางนวตกรรม - มกระบวนการไปสการสรางนวตกรรมและเปนผประกอบการ

สรางนวตกรรมตามกระบวนการสรางนวตกรรม

Innovation Hub

TD10 N/A รายงานความกาวหนาของโครงการนวตกรรม

Innovation Hub

TD11 มความรวมมอกบเครอขายเพอเผยแพรผลงาน

จดนทรรศการเพอเผยแพรผลงาน

Innovation Hub, Education 4.0

TD12 - มการสรางแรงจงใจในการสรางนวตกรรมโดยการจดแขงขน - ใหค าปรกษาและชวยเหลอในระยะยาวส าหรบความส าเรจในการเปนผประกอบการของนกศกษา

- รางวลนวตกรรมยอดเยยม - ใหความชวยเหลอโครงการนวตกรรมอยางตอเนองเพอใหผเขารวมโครงการสามารถน าไปตอยอดเพอเผยแพรสสงคมและเชงพาณชยได - น าเสนอขาวสารดานนวตกรรมและสนบสนนผรวมโครงการในการน าผลงานนวตกรรมเขาแขงขนในระดบสงขน

Innovation Hub

93

ตารางท 4.7 การเชอมโยงแนวทางทสอดคลองกบทรพยากรและชองทางสนบสนนในคณะฯ (ตอ)

ลกษณะทางเทคนค

Best Practices สงทตองด าเนนการ ทรพยากรและชองทางสนบสนน

TD13 ในแตละปจะมการจดโปรแกรมและกจกรรมใหมๆ

ทบทวนปญหา และแกไข Innovation Hub

TD14 - มสถานทส าหรบการตดตอ เรยนร แลกเปลยนความคดกน - หองปฏบตการ และศนยตางๆ ในการพบปะแลกเปลยนความคด

มพนทอ านวยความสะดวกส าหรบประชม ท างาน สรางผลงาน และจดนทรรศการ

Design Workspace, Intellectual environment และ i – Maker

TD15 มหองปฏบตการ ศนยตางๆ และเครองมออ านวยความสะดวก

เครองมอและหองปฏบตการในการสรางสรรคผลงาน

Design Workspace, Intellectual environment และ i – Maker

TD16 - ใหความรและเปนทฝกปฏบตเพอเปนผประกอบการ และการสรางนวตกรรม ผานกจกรรมทางวชาการ งานวจย และการประชมวชาการ - มโปรแกรมฝกอบรมโดยผมประสบการณในทองถน ผานโทรศพทเคลอนท และมการเยยมชมโรงงาน

Workshop, ศกษาดงานดานนวตกรรมกบหนวยงานเครอขาย และฐานขอมลทเปนประโยชน

Innovation Hub และ Information System

TD17 - มชองทางในการปรกษา - มการสรรหาผเชยวชาญและผมประสบการณเพอใหค าปรกษา ตลอดจนเปนผใหความร

สรรหาผเชยวชาญในแตละสาขา

Innovation Hub และ Information System

TD18 มวสยทศนชดเจน "เนนการสรางนวตกรและธรกจใหแกผมสวนไดสวนเสย ภายใตชอวศวฯ จฬาฯ โดยไมหวงผลตอบแทน"

“คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนสถาบนทสรางวศวกรและนวตกรรมเพอสงคมโลก”

94

ตารางท 4.7 การเชอมโยงแนวทางทสอดคลองกบทรพยากรและชองทางสนบสนนในคณะฯ (ตอ)

ลกษณะทางเทคนค

Best Practices สงทตองด าเนนการ ทรพยากรและชองทางสนบสนน

TD19 - มการประชาสมพนธผาน Website, Facebook, ปายประชาสมพนธ และการจดนทรรศการ

มการประชาสมพนธภายในองคกร ผานทาง Facebook, เวบไซตคณะ, ปายประชาสมพนธ และนทรรศการ

TD20 - กองทนนวตกรรมภายในองคกรและภายนอก - มการระดมทนจากผประกอบการและเครอขาย

ตงกองทนนวตกรรม, รวมทนกบภายนอก

ศษยเกา, IOIC, Crowdfunding และอนๆ

จากตารางท 4.7 แสดงใหเหนถงการเชอมโยงแนวทางจดการนวตกรรมจาก Best Practices และแนวทางทสอดคลองกบปจจบน ประกอบกบประสบการณของผเชยวชาญทเสนอตอทประชมถงความเหมาะสมในการจดการนวตกรรม 4.7 การน าเสนอตอทประชมครงท 3

ในการน าเสนอแนวคดและขอมลจากการศกษา Best Practice ทมการเชอมโยงตามลกษณะทางคณภาพ ดงตารางท 4.7 ตอทประชมคณะกรรมการนวตกรรม เพอก าหนดสงทตองด าเนนการในแตละขนตอนของกรอบการจดการนวตกรรม ซงสามารถสรปไดดงตารางท 4.8

95

ตารางท 4.8 สงทตองด าเนนการตามกรอบการจดการนวตกรรม

ล าดบขน การจดการ

หนวยงานทท าหนาท

ทรพยากรทมอย สงทตองสนบสนน คณลกษณะทางเทคนค

Mindset, Process และ Skill

- Education 4.0 และการสงเสรมความรดาน Innovation

- Chula Engineering Ambassador

- ILP

- ศษยเกา

- การเรยนการสอนรปแบบ Education 4.0

- กจกรรมแลกเปลยนความรและฝกงาน ผาน ILP ความรวมมอระหวางคณะกบอตสาหกรรม

- Information System - วชาเลอก Innovation

- Mindset, Process and Skill อาท Internship, Senior Project, Applied Lab, Content Innovation, CDIO, Evaluation

- Funding

TD08 TD02

Practitioner - Chula engineering Innovation Hub

- ILP

- ศษยเกา

- Innovation จากคณาจารย นสต บคลากรและศษยเกา โครงการกระตนและสนบสนนใหเกดการสรางนวตกรรม

- สงเสรมความรดาน Innovation 8 ครง/ป

- การศกษาดงานดานนวตกรรม

สนบสนนทนสรางนวตกรรม พ เลยง พนท และการอบรมความร

TD03 TD04 TD08 TD09 TD16 TD17

Chula engineering Innovation Hub

ตดตามความกาวหนาโครงการนวตกรรม

โครงการนวตกรรมมความกาวหนา

TD10

Chula engineering Innovation Hub

สรปกจกรรมและผลลพธตอคณะกรรมการบรหารคณะฯ ประจ าเดอน

มการปรบปรงการจดการนวตกรรม

TD13

96

ตารางท 4.8 สงทตองด าเนนการตามกรอบการจดการนวตกรรม (ตอ)

ล าดบขน การจดการ

หนวยงานทท าหนาท

ทรพยากรทมอย สงทตองสนบสนน คณลกษณะทางเทคนค

Practitioner (ตอ)

- Education 4.0

- Chula engineering Innovation Hub

- ILP

- ศษยเกา

- จดนทรรศการ Chula Engineering Innovation Expo ประจ าป

- ผลกดนเพอน าเสนอผลงานตอสงคม

จดนทรรศการเพ อเผยแพรผลงาน

TD11

- Education 4.0

- Chula engineering Innovation Hub

- ส านกงานทรพยสนทางปญญาแหงจฬาฯ

- Design Workspace

- Intellectual environment

- Maker Space (เปนแหลงบมเพาะ idea เชอมคนกลม Mindset, Process and Skill และ Practitioner)

- Information System (ผเชยวชาญและผมประสบการณมาใหความร)

- Design Workspace

- Intellectual environment

- Maker Space - Information

System

TD07 TD14 TD15

Chula engineering Innovation Hub

โครงการ Chula engineering Innovation Hub (ระยะตอเนอง 3 ป) ประกวดผลงานนวตกรรมประจ าป

กระตนและใหการสนบสนนโครงการนวตกรรม และรางวลนวตกรรม

TD12

97

ตารางท 4.8 สงทตองด าเนนการตามกรอบการจดการนวตกรรม (ตอ)

ล าดบขน การจดการ

หนวยงานทท าหนาท

ทรพยากรทมอย สงทตองสนบสนน คณลกษณะทางเทคนค

Practitioner (ตอ)

- ILP

- ศษยเกา

“กองทนนวตกรรมวศวฯ จฬาฯ” สนบสนนทนเรมตนในการพฒนานวตกรรม โครงการละ 100,000 บาท ประมาณจ านวน 32 ทน โดยเฉลย ทง 4 ดาน

- การลดชองวาง เรองการใชเงนทนในการท านวตกรรม

- การเปดโอกาสใหศษยเกาเขามามสวนรวม และสนบสนนทน

- การระดมทน แบบ Crowd funding, etc

TD20

Chula engineering Innovation Hub

- Facebook Fanpage

- บอรดประชาสมพนธ

- เวบไซตคณะฯ

ประชาสมพนธภายในองคกร

TD19

Commitment - สมาคมนสตเกาวศวฯ จฬาฯ

- Intania Open Innovation Club (IOIC)

- หา Supplier ผลต - ชองทางการคา - ท าใหเกดแนวคดทาง

การตลาด

- หา Supplier ผลต - ชองทางการคา - ท าใหเกดแนวคด

ทางการตลาด

TD05 TD06

98

4.8 สรปกรอบการจดการนวตกรรม การการวจยสามารถสรปกรอบการจดการนวตกรรมได ดงรปท 4.16

รปท 4.16 กรอบการจดการนวตกรรม

และในการด าเนนการตามขนตอนหลกๆ นนจะมการจดการเปนล าดบขนจากพนฐานไปสเปาหมายตามรปท 4.16 ซงในทนกคอ “การสรางนวตกรและธรกจใหแกผมสวนไดสวนเสย ภายใตชอวศวฯ จฬาฯ โดยไมหวงผลตอบแทน" ซงแบงออกเปน 3 ขน ดงน

ขนท 1 คอ การสรางแนวคด กระบวนการ และทกษะในการคดแบบนวตกรรม (Mindset, Process และ Skill) มหนวยงานทท าหนาทในการสนบสนนในสวนนไดแก Education 4.0, Ambassador, ศษยเกาและ ILP โดยจะสงเสรมในดานการสรางทกษะจากการฝกงาน งานวจย หวขอนวตกรรมจากภาคอตสาหกรรม การเรยนการสอนแบบ CDIO ทเนนการคดวเคราะห ชปญหา ออกแบบและหาแนวทางแกปญหา ด าเนนการประยกตแกไขปญหา และพฒนาและควบคม และสดทายคอการประเมนผลดานการเรยนของนสต

ขนท 2 คอขนตอนการปฏบตการ (Practitioner) มหนวยงานสนบสนนไดแก Innovation Hub , Maker Space, ศษยเกาและ ILP โดยจะสนบสนนใหเกดนวตกรรมกรรมไมวาจะเปนดานผลตภณฑ (Product), กระบวนการ (Process) บรการ (Service) และอนๆ ผมบทบาทดานการจดการดานวฒนธรรม (Innovation Champion) และวฒนธรรมการสรางนวตกรรม (Innovation Culture)

ขนท 3 คอขนตอนไปสเปาหมาย (Commitment) มหนวยงานสนบสนน ไดแก ศนยบมเพาะงานวจย (Incubator) ซงจะมการจดตงสมาคมการลงทน (Intania Open Innovation Club ;

99

IOIC), ศษยเกาและ ILP โดยจะสนบสนนใหเกดการน าผลงานดานนวตกรรมไปสเชงพาณชย และสงคม จากล าดบขนการจดการนวตกรรมทง 3 ขนน จะมชองทางและระบบสนบสนน (ดงตารางท 4.8) ทไดจากศกษาวรรณกรรม ตวอยางทประสบความส าเรจ และในแผนระยะ 3 ปแรกของ Chula Engineering Innovation Hub น เปนระยะทตองกระตนใหผมสวนไดสวนเสยในองคกรมสวนรวมในการสรางนวตกรรม ดงนนเพอใหบคคลเหลานมความตระหนกถงการสรางนวตกรรม การจดการจงมาจากความตองการของผมสวนไดสวนเสย ซงแสดงใหเหนโดยผลทไดจาก QFD ซงจะบอกถงลกษณะทางเทคนคทควรเนนในการจดการ เพอใหบคคลเหลานเกดความพงพอใจสงสด

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย จากงานวจยทไดด าเนนการมานจะกลาวถงทมาของกรอบการจดการนวตกรรมในศนยกลาง

นวตกรรม แหงคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยแตละขนตอนในการวจยไดน าเครองมอตางๆ มาประยกตใชเพอน าไปสการสรางกรอบการจดการนวตกรรมทชดเจน และสามารถน าไปปฏบตใชไดในอนาคต โดยผลการวจยสามารถสรปได 3 สวนดงน

สวนท 1 การสรางแบบสอบถามเพอเกบขอมลความคาดหวงและคณภาพการจดการนวตกรรมจากผมสวนไดสวนเสย สวนท 2 การประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD สวนท 3 การสรางกรอบการจดการนวตกรรม

5.1.1 การสรางแบบสอบถามเพอเกบขอมลความคาดหวงและคณภาพการจดการนวตกรรมจากผมสวนไดสวนเสย

กอนทจะสรางแบบสอบถามการประเมนคณภาพการจดการนวตกรรมนน ผวจยไดปรบแกค าถามคณลกษณะทางคณภาพจากปจจยทเกยวของกบการจดการนวตกรรมทงหมด 37 ปจจย ทไดศกษาจากวรรณกรรมทเกยวของ เพอใหสอดคลองกบคณะฯ ตามทประชมกบคณะกรรมการนวตกรรม (Innovation Core Team Meeting) และเพอใหขอค าถามนนสอดคลองกบวตถประสงค ผวจยไดน าเครองมอแบบสอบถามในการหาคาดชนความสอดคลองของขอค าถามกบวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence ; IOC) ประเมนโดยผเชยวชาญดานนวตกรรมทงหมด 5 ทาน ผลทไดพบวา ตอนท 1 สามารถน าขอค าถามไปใชได และตอนท 2 ขอค าถามทสามารถน าไปใชไดจ านวน 24 ขอ

หลงจากนนผวจยจงไดสรางแบบสอบถามประเมนคณภาพการจดการนวตกรรม โดยมทงหมด 3 สวน ไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไป เพอทราบสถานะของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความคาดหวง โดยใช Likert scale เพอใชในการวดความคาดหวงของผตอบแบบสอบถาม และคณภาพการจดการนวตกรรม เพอศกษาความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเมอไดรบ (Functional) และไมไดรบ (Dysfunctional) การจดการดานตางๆ และตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม

101

ส าหรบขนาดของกลมตวอยางทใชในการศกษา ไดน าวธคดแบบ Yamane (1973) มาใช พบวาขนาดของกลมตวอยาง คอ นสตจ านวน 337 ทาน อาจารยจ านวน 19 ทาน บคลากรจ านวน 19 ทาน และศษยเกาจ านวน 27 ทาน

5.1.2 การประยกต Kano’s Model ไปใชใน QFD

งานวจยนไดมจดมงหมายในสรางกรอบการจดการนวตกรรม โดยการประยกตใชเครองมอ Kano’s Model และ QFD โดย Kano’s Model นเปนเครองมอทชวยแบงประเภทความส าคญของความตองการ ท าใหทราบวาความตองการนนมผลตอความพงพอใจอยางไร ซงจะชวยเสรมใหเครองมอ QFD มประสทธภาพมากยงขน โดยความส าคญสดทาย (Final Importance) ทไดจากวธการของ Kano’s Model จะน าไปใชในสวน VoCs ของเครองมอ QFD เพอแปลงความตองการไปสลกษณะทางเทคนค และสดทายจะไดคะแนนรอยละ Relative Weight ซงบงบอกถงความส าคญของลกษณะทางเทคนคทสงผลตอความตองการของลกคา อนจะน าไปสการสรางความพงพอใจแกลกคาสงสดได

จากผลการวจยสรปไดวา ลกษณะดานเทคนคทควรมงประเดนส าคญโดยเรยงล าดบตามรอยละ Relative Weight จากมากไปนอย ไดแก 1. สรางชองทางการประสานงานทงภาครฐและเอกชน โดยเครอขายองคกร 2. กลยทธสนบสนนการสรางนวตกรรม น าโดยการก าหนดวสยทศนทชดเจน 3. มระบบการสรางความรวมมอภายในคณะฯ โดยโครงสรางองคกรแบบเมตรก มการเชอมโยงหนวยงานสนบสนนภายในคณะฯ 4. มระบบการจดการความร เพอใหเกดองคความรขนอยางยงยนโดยการจดการอบรมเชงปฏบตการ และบรการฐานขอมลทเปนประโยชนตอการสรางนวตกรรม 5. มระบบเผยแพรผลงานออกสสงคมเพอใหสงคมไดน าไปใชประโยชนหรอพฒนาตอไป โดยการจดนทรรศการเพอเผยแพรผลงาน 6. มแหลงเงนทนในการสนบสนน ผานการระดมทนไมวางจะเปนภายในองคกร (IOIC) หรอ Crowdfunding จากประชาชนทวไป หรอสรางความรวมมอกบหนวยงานทงภาครฐและเอกชน 7. มชองทางการผลตรองรบ โดยเครอขายองคกร 8. มเครองมอและอปกรณในการสราง Prototype โดยมการสนบสนนพนทใหบรการดานเครองมออปกรณ และ 9. มชองทางการประชาสมพนธภายในองคกร เพอใหเกดความเขาใจถงเปาหมายและตระหนกถงความส าคญของการสรางนวตกรรม โดยการประชาสมพนธภายในองคกร ผาน Facebook, ปายประชาสมพนธ และนทรรศการ

แตในทางปฏบตควรมการจดการนวตกรรมตามลกษณะทางเทคนคใหไดมากทสดตามความเหมาะสมของการจดการในองคกรเพอผลลพธทเกดประโยชนสงสด

102

5.1.3 การสรางกรอบการจดการนวตกรรม กรอบการจดการนวตกรรมนน เรมแรกผวจยไดน าเสนอปจจยทเกยวของกบการจดการ

นวตกรรมตอทประชมคณะกรรมการนวตกรรม เพอสรปทรพยากรชองทางการสนบสนน และสรางกรอบการจดการนวตกรรมเบองตน แตยงไมมความชดเจนและไมสามารถน าไปใชได ดงนนจงไดท าการศกษาการตวอยางทประสบความส าเรจเพอเปนแนวทางในการจดการนวตกรรม โดยน าลกษณะทางเทคนคทไดจาก QFD มาพจารณาใหสอดคลองกบการจดการในคณะฯ เพอหาสงทตองด าเนนการ และก าหนดหนาทส าหรบชองทางและการสนบสนนทชดเจนส าหรบกรอบการจดการนวตกรรมน ดงภาพท 5.1

รปท 5.1 กรอบการจดการนวตกรรม

จากรปท 5.1 กรอบการจดการนวตกรรมทไดจะมการด าเนนการตามขนตอนหลกๆ โดยมการจดการเปนล าดบขนจากพนฐานไปสเปาหมาย นนกคอ “การสรางนวตกรและธรกจใหแกผมสวนไดสวนเสย ภายใตชอวศวฯ จฬาฯ โดยไมหวงผลตอบแทน" ซงแบงออกเปน 3 ขน ดงน

ขนท 1 คอ การสรางแนวคด กระบวนการ และทกษะในการคดแบบนวตกรรม (Mindset, Process และ Skill) มหนวยงานทท าหนาทในการสนบสนนในสวนนไดแก Education 4.0, Ambassador, ศษยเกาและ ILP โดยจะสงเสรมในดานการสรางทกษะจากการฝกงาน งานวจย หวขอนวตกรรมจากภาคอตสาหกรรม การเรยนการสอนแบบ CDIO ทเนนการคดวเคราะห ชปญหา ออกแบบและหาแนวทางแกปญหา ด าเนนการประยกตแกไขปญหา และพฒนาและควบคม และสดทายคอการประเมนผลดานการเรยนของนสต

103

ขนท 2 คอขนตอนการปฏบตการ (Practitioner) มหนวยงานสนบสนนไดแก Innovation Hub , Maker Space, ศษยเกาและ ILP โดยจะสนบสนนใหเกดนวตกรรมกรรมไมวาจะเปนดานผลตภณฑ (Product), กระบวนการ (Process) บรการ (Service) และอนๆ ผมบทบาทดานการจดการดานวฒนธรรม (Innovation Champion) และวฒนธรรมการสรางนวตกรรม (Innovation Culture)

ขนท 3 คอขนตอนไปสเปาหมาย (Commitment) มหนวยงานสนบสนน ไดแก ศนยบมเพาะงานวจย (Incubator) ซงจะมการจดตงสมาคมการลงทน (Intania Open Innovation Club ; IOIC), ศษยเกาและ ILP โดยจะสนบสนนใหเกดการน าผลงานดานนวตกรรมไปสเชงพาณชย และสงคม 5.2 ขอจ ากดของงานวจย

1. แนวทางการจดการนวตกรรมนสามารถน าไปประยกตใชกบหนวยงานการศกษาระดบอดมศกษาและอนๆ หรอหนวยงานทไมหวงผลก าไร โดยวธการจดการขนอยกบลกษณะการจดการขององคกร

2. ส าหรบหนวยงานภาคธรกจ หรออตสาหกรรม สามารถน าประเดนคณภาพและวธการไปใชในการออกแบบแนวการจดการนวตกรรม และเพอเพมความสามารถในการแขงขน ควรมการเปรยบเทยบคแขงจากขอมลดานการตลาดดวย

5.3 ปญหาและอปสรรค

1. ในการตอบแบบสอบถาม ผตอบแบบสอบถามบางทานไมใหความรวมมอในการท าแบบสอบถามเนองจากไมมความสนใจในการสรางนวตกรรม จงท าใหการเกบขอมลลาชา และบางทานตองใชเวลาในการอธบายรายละเอยดใหเขาใจกอนท าแบบสอบถาม

2. เนองจากจ านวนหนาของแบบสอบถามมจ านวนมากท าใหผตอบแบบสอบถามไมใหความรวมมอ บางทานตอบแบบสอบถามไมครบทกขอ

5.4 ขอเสนอแนะ

1. อาจจะมการน าเครองมออนๆ มาประยกตใชกบ QFD ใหเหมาะสมตามจดประสงคของงานวจย

104

2. สามารถน าเครองมอทใชในงานวจยนไปประยกตใชกบการออกแบบอนๆ ได และการบงชประเดนความตองการและลกษณะทางเทคนคกขนอยกบความเหมาะสมกบสภาพแวดลอมขององคกรนนๆ

สดทายนผวจยหวงวาการออกแบบการจดการนวตกรรม โดยการประยกตใช Kano’s Model กบ QFD จะเปนตวเลอกหนงในการน าไปประยกตใชในงานวจยในอนาคตไดไมมากกนอย

รายการอางอง

ภาษาไทย

[5] งานบรการวจย, "รายงานสรปผลการจดงาน Chula Engineering Innovation Expo 2015," คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย2015.

[27] ส านกงานนวตกรรมแหงชาต. (2010). ระบบบรหารจดการนวตกรรมทงองคกร. Available: http://www.nia.or.th/nia/culture/total-innovation-management/

[35] สมนก เออจระพงษพนธ, อจฉรา จนทรฉาย, พกตรผจง วฒนสนธ, และ ประกอบ คปรตน, "นวตกรรม:ความหมาย ประเภท และความส าคญตอผประกอบการ," วารสารบรหารธรกจ, vol. 33, 2553.

ภาษาองกฤษ

[1] M. Merx-Chermin and W. J. Nijhof, "Factors influencing knowledge creation and innovation in an organisation," Journal of European Industrial Training, vol. 29, pp. 135-147, 2005.

[2] C. W. Kim and R. Mauborgne, "Value Innovation:The Strategic Logic of High Growth," Harvard Business Review, 1997.

[3] G. H. Gaynor, "The innovation dilemma," Engineering Management Review, IEEE, vol. 40, 2012.

[4] S. Dutta, B. Lanvin, and S. Wunsch-Vincent, "The Global Innovation Index 2014," Cornell University, INSEAD, and the World Intellectual Property Organization (WIPO)2014.

[6] K. Schwab and X. Sala-i-Martín, "The Global Competitiveness Report 2014–2015," 2014.

[7] Anonymous. (May 2015). QS World University Rankings 2013/2014. Available: http://www.topuniversities.com/university-rankings/faculty-rankings/engineering-and-technology/2014

[8] R. Luecke and R. Katz, Harvard business essentials: managing creativity and innovation: Harvard Business School Press, 2003.

106

[9] BSI, "BS 7000-1:2008 Design management systems – Part 1: Guide to managing innovation," ed. 3, 2008, p. 21.

[10] A. Baregheh, J. Rowley, and S. Sambrook, "Towards a multidisciplinary definition of innovation," Management Decision, vol. 47, pp. 1323-1339, 2009.

[11] J. Tidd and J. Bessant, Managing Innovation : Integrating Technological, Market and Organizational Change, 5 ed.: Wiley, 2014.

[12] D. S. Weiss and C. Legrand, Innovative Intelligence : The Art and Practice of Leading Sustainable Innovation in Your Organization: John Wiley and Sons, 2011.

[13] O. Yu, "A systematic approach for innovation process development with application to creative idea generation," in Management of Technology (ISMOT), 2012 International Symposium on, 2012, pp. 18-21.

[14] D. Smith, Exploring Innovation McGraw-Hill Education, 2006. [15] X. Li, "Sources of External Technology, Absorptive Capacity, and Innovation

Capability in Chinese State-Owned High-Tech Enterprises," World Development, vol. 39, pp. 1240-1248, 2011.

[16] S. A. Zahra and J. G. Covin, "The financial implications of fit between competitive strategy and innovation types and sources," The Journal of High Technology Management Research, vol. 5, pp. 183-211, //Autumn 1994.

[17] T. J. Wang and L. Chang, "The development of the enterprise innovation value diagnosis system with the use of systems engineering," in System Science and Engineering (ICSSE), 2011 International Conference on, 2011, pp. 373-378.

[18] C. Karaveg, N. Thawesaengskulthai, and A. Chandrachai, "Evaluation model for research and development commercialization capability," Production & Manufacturing Research, vol. 2, pp. 586-602, 2014/01/01 2014.

[19] M. Varis and H. Littunen, "Types of innovation, sources of information and performance in entrepreneurial SMEs," European Journal of Innovation Management, vol. 13, pp. 128-154, 2010.

107

[20] K. Gaubinger, M. Rabl, S. Swan, and T. Werani, "Integrated Innovation and Product Management: A Process Oriented Framework," in Innovation and Product Management, ed: Springer Berlin Heidelberg, 2015, pp. 27-42.

[21] J. Yang, "Innovation capability and corporate growth: An empirical investigation in China," J. Eng. Technol. Manag., vol. 29, pp. 34-46, 2012.

[22] C.-h. Wang, I.-y. Lu, and C.-b. Chen, "Evaluating firm technological innovation capability under uncertainty," Technovation, vol. 28, pp. 349-363, 6// 2008.

[23] W. Pakdeelao, "The Study of Characteristics of Innovative Organization: Case Studies from Awarded Organizations," Master of Science (Human Resource and Organization Development), National Institute of Development Administration (NIDA), 2011.

[24] S. Aujirapongpan, "A Model of Autonomous University Innovation Management," Songklanakarin J. of Social Sciences & Humanities, vol. 12, 2011.

[25] J. Janchome and N. Thawesaengskulthai, "INNOVATION MANAGEMENTOF CONGLOMERATES IN THAILAND," 2015.

[26] B. Jaruzelski, V. Staack, and G. Brad, "The 2014 Global Innovation 1000 : Proven paths to innovation success," in Strategy&Formerly Booz&Company, ed: PWG, 2014.

[28] S. Singapore, "Niche Business Excellence Standard for Innovation," ed. 1, Business Excellenxe Niche Standards, p. 8.

[29] C. Karaveg and E. A. Chandrachai, "Factors Affecting the Innovation Capacity of Thai Textile and Clothing Industries in Thailand," International Journal of Research in Management & Technology, vol. 3 No. 1, Feb,2013.

[30] L.-H. Chen and W.-C. Ko, "Fuzzy approaches to quality function deployment for new product design," Fuzzy Sets and Systems, vol. 160, pp. 2620-2639, 2009.

[31] A. Chaudha, R. Jain, A. R. Singh, and P. K. Mishra, "Integration of Kano’s Model into quality function deployment (QFD)," The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, vol. 53, pp. 689-698, 2011.

108

[32] H. Liu, "Research on Module Selection Method Based on the Integration of Kano Module with QFD Method," Journal of Service Science and Management, vol. 5, pp. 206-211, 2012.

[33] S. K. Kano N, Takahashi F, Tsuji S, "Attractive quality and must be quality," The Japan Sociaty for Quality Control, vol. 14(2), pp. 39-48, 1984.

[34] C. B. Berger, Robert; Boger, David; Bolster, Christopher; Burchill, Gary; DuMouchel, William; Pouliot, Fred; Richter, Reinhard; Rubinoff, Allan; Shen, Diane; Timko, Mike; Walden, David., "Kano’s Methods for Understanding Customer-defined Quality," Center for Quality Management Journal, vol. 2(4), pp. 2-36, 1993.

[36] K. Matzler and H. H. Hinterhuber, "How to make product development projects more successful by integrating Kano's model of customer satisfaction into quality function deployment," Technovation, vol. 18, pp. 25-38, 1// 1998.

[37] K. C. Tan and X. X. Shen, "Integrating Kano's model in the planning matrix of quality function deployment," Total Quality Management, vol. 11, pp. 1141-1151, 2000.

[38] T. G., "Deployment of customer needs in the QFD using a modified Kano Model," Journal of Academy of Business and Economics vol. 2, 2003.

[39] G. S. Tontini, A., "Identification of critical attributes of success in products and services: an alternative to importance—performance analysis," in 2005 BALAS Annual Conference, Madrid, 2005, pp. 1-20.

[40] T. Yamane, Statistics An Introductory Analysis 2nd Edition. Newyork: Harper And Row, 1973.

ภาคผนวก

110

ภาคผนวก ก.

แบบสอบถามผเชยวชาญ เรอง ปจจยทมผลตอการพฒนา

โครงการ Chula Engineering Innovation Hub

111

แบบสอบถามผเชยวชาญ เรอง ปจจยทมผลตอการพฒนาโครงการ Chula Engineering Innovation Hub

วตถประสงค เพอน าปจจยทเกยวของไปออกแบบแนวทางการจดการนวตกรรมในโครงการ Chula Engineering Innovation Hub ใหสอดคลองกบความตองการของผมสวนไดสวนเสยอนไดแก อาจารย, นสต, บคลากร และศษยเกา

ค าชแจง

แบบสอบถามนจดท าขนเพอแสดงระดบความคดเหนของทานทมตอปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมในโครงการ Chula Engineering Innovation Hub ตามวสยทศนของคณะวศวกรรมศาสตรทวา “เปนสถาบนทสรางวศวกรและนวตกรรมทเปนเลศส าหรบสงคมโลก” ซงผวจยไดรวบรวมปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมทไดศกษาจากกรอบแนวคด งานวจย และมาตรฐานทเกยวของกบการจดการนวตกรรม โดยจดกลมทงหมด 6 กลม ไดแก สภาพแวดลอมภายนอกองคกร, สภาพแวดลอมภายในองคกร, กลยทธ, ทรพยากร, การจดการทรพยากร และกระบวนการจดการนวตกรรม

เกณฑ การประเมนความสอดคลอง (Index of consistency : IOC) ของผเชยวชาญ มดงน

ใหคะแนนเทากบ +1 หมายถง แนใจวาถกตองสอดคลองตรงกบวตถประสงค

ใหคะแนนเทากบ 0 หมายถง ไมแนใจวามความสอดคลอง

ใหคะแนนเทากบ -1 หมายถง ยงไมถกตอง ไมสอดคลอง ไมตรงกบวตถประสงค ค าชแจง ขอใหทานผเชยวชาญไดกรณาแสดงความคดเหนของทานทมตอปจจยทมผลตอการพฒนาโครงการ Chula Engineering Innovation Hub คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ททานคดวาเหมาะสม โดยใสเครองหมาย (/) ลงในชองความคดเหนของทานพรอมเขยนขอเสนอแนะ ทเปนประโยชนในการน าไปพจารณาปรบปรงตอไป

112

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม (กรณาท าเครองหมาย ลงใน ☐)

หวขอรายการ

คะแนนความเหนผเชยวชาญ

ขอเสนอแนะ

-1 0 1

สถานะผตอบแบบสอบถาม

☐ นสต ☐ อาจารย ☐ บคลากร ☐ ศษยเกา

ตอนท 2 ปจจยใดทมผลตอการจดการนวตกรรมใน Chula Engineering Innovation Hub

ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมโครงการ Chula Engineering Innovation Hub

คะแนนความเหนผเชยวชาญ ขอเสนอแนะ

-1 0 1 1. สภาพแวดลอมภายนอกองคกร 1.1 ไดรบการสนบสนนจากภายนอกองคกร

1.2 สนบสนนการสรางนวตกรรมตามความตองการของสงคม/ลกคา

1.3 สนบสนนการสรางนวตกรรมสอดคลองกบกฎหมาย สงคม เศรษฐกจ และเทคโนโลย

2. สภาพแวดลอมภายในองคกร

2.1 โครงสรางองคกรของคณะวศวกรรมศาสตรเออตอการจดการนวตกรรม

2.2 ภาวะความเปนผน าของผบรหารดานการจดการนวตกรรม

2.3 คณะวศวกรรมศาสตรมความสามารถในดานการตลาด นวตกรรม เทคโนโลย และการแขงขน

2.4 คณะวศวกรรมศาสตรมระบบการจดการภายในทอ านวยตอการสรางนวตกรรม

2.5 คณะวศวกรรมศาสตรมนโยบายสนบสนนการสรางนวตกรรม

2.6 ผมสวนไดสวนเสยมสวนรวมในการสรางนวตกรรม คอ นสต อาจารย บคลากร และศษยเกา

2.7 องคกรเขาใจถงจดแขง จดดอย โอกาส และอปสรรค

2.8 ประสทธภาพและการเรยนรของอาจารย นสต บคลากร และศษยเกา

2.9 อาจารย นสต บคลากร และศษยเกามความผกพนตอองคกร

113

ตอนท 2 ปจจยใดทมผลตอการจดการนวตกรรมโครงการ Chula Engineering Innovation Hub (ตอ)

ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมโครงการ Chula Engineering Innovation Hub

คะแนนความเหนผเชยวชาญ ขอเสนอแนะ

-1 0 1 3. กลยทธ

3.1 Chula Engineering Innovation Hub มวสยทศน กลยทธและเปาหมายทชดเจน

3.2 มการสรางวฒนธรรม คานยม และบรรยากาศการท างาน ทสนบสนนการสรางนวตกรรม

3.3 มการสรางทศนคตและสงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรม

3.4 มแนวทางทชดเจนในการสรางสรรคนวตกรรม 3.5 มการก ากบดแล และความรบผดชอบตอสงคม

4. ทรพยากร 4.1 มเงนทนในการสนบสนนการสรางนวตกรรม

4.2 มทรพยากรทจบตองไดในการสนบสนนทเพยงพอ 4.3 มทรพยากรบคคลทท าหนาทรบผดชอบตอโครงการฯเพยงพอ

4.4 มองคความรทเปนประโยชนตอการสรางนวตกรรม 5. การจดการทรพยากร

5.1 มการจดสรรทรพยากรบคคลเพอท าหนาทรบผดชอบโครงการฯ

5.2 การรวมมอกนแบบขามสายงานและทมงานทมความหลากหลายของแตละหนาท ธรกจ และบคลากรทอยแตละฝาย

5.3 มการสอสารและประชาสมพนธนโยบายททวถง

5.4 มการจดการความรและขอมลขาวสารทเกยวของกบการสรางนวตกรรม

5.5 มเชอมโยงกบหนวยงานทเปนเครอขาย 5.6 การจดการเวลาทเหมาะสมในการสรางนวตกรรมออกสสงคม 5.7 มระบบการสงเสรมวฒนธรรมการคดคน

6. กระบวนการจดการนวตกรรม

6.1 กระบวนการสรางนวตกรรมมแบบแผนไปสความส าเรจทชดเจน

6.2 มการล าเลยงความคดจากคนหาหวขอนวตกรรมจนไปสการน าออกสสงคมและเชงพาณชยทเปนแบบแผน

114

ตอนท 2 ปจจยใดทมผลตอการจดการนวตกรรมโครงการ Chula Engineering Innovation Hub (ตอ)

ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรมโครงการ Chula Engineering Innovation Hub

คะแนนความเหนผเชยวชาญ

ขอเสนอแนะ

-1 0 1 6.3 มแนวทางในการการเขาสเชงพาณชย 6.4 มการจดการผลงานนวตกรรมอยางเปนระบบ 6.5 มการจดการดานทรพยสนทางปญญาทถกตอง

6.6 มการใชทรพยากรอยางคมคา และมการใชเงนทนใหเหมาะสม

6.7 โครงการนวตกรรมแตละโครงการมความกาวหนาอยางตอเนอง

6.8 มการเผยแพรนวตกรรมออกสสงคม 6.9 มแนวทางในการแกปญหาในการจดการนวตกรรมตอไป

ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ.................................................ผประเมน (………………………………………………………………)

115

ภาคผนวก ข.

แบบสอบถามประเมนคณภาพการจดการนวตกรรม โครงการ Chula Engineering Innovation Hub

116

แบ

บสอบ

ถามป

ระเม

นคณ

ภาพก

ารจด

การน

วตกร

รม

โครง

การ

Chul

a En

ginee

ring

Inno

vatio

n Hu

b ค า

ชแจง

แบบส

อบถา

มฉบบ

นมวต

ถประ

สงคเ

พอศก

ษาแล

ะประ

เมนค

ณภาพ

การจ

ดการ

นวตก

รรมใ

นโคร

งการ

Chu

la En

ginee

ring

Innov

ation

Hub

ซงข

อมลท

ไดจะ

เปน

ประโ

ยชนต

อการ

พฒนา

คณภา

พการ

จดกา

รนวต

กรรม

ในโค

รงกา

รฯ ท

ตรงก

บควา

มตอง

การข

องผม

สวนไ

ดสวน

เสยใ

นคณะ

วศวก

รรมศ

าสตร

จฬา

ลงกร

ณมหา

วทยา

ลย จ

งใคร

ขอคว

ามรว

มมอใ

นการ

แสดง

ความ

คดเห

นของ

ทาน

โดยแ

บบสอ

บถาม

นมทง

หมด

3 ตอ

น ดง

น ตอ

นท 1

ขอม

ลทวไ

ปของ

ผตอบ

แบบส

อบถา

ม ตอ

นท 2

การ

ประเ

มนคว

ามคา

ดหวง

และค

ณภาพ

การจ

ดการ

นวตก

รรมโ

ครงก

าร C

hula

Engin

eerin

g Inn

ovat

ion H

ub

ตอนท

3 ข

อเสน

อแนะ

เพมเ

ตม

ซงโค

รงกา

ร Ch

ula

Engin

eerin

g Inn

ovat

ion

Hub

เปนโ

ครงก

ารทม

งเนนผ

ลลพธ

สการ

สรรค

สราง

นวตก

รรมต

อยอด

จากร

ากฐา

นทม

นคงอ

นจะน

าไปส

การ

สราง

สรรค

นวตก

รรม

(Inno

vatio

n) เ

พอสง

คมทเ

ขมแข

งและ

กาวท

นโลก

Fou

ndat

ion t

owar

ds i

nnov

ation

ซงค

รอบค

ลมทก

กลมผ

มสวน

ไดสว

นเสย

(Sta

keho

lder

) กล

าวคอ

กลม

คณาจ

ารย

นสต

บคลา

กร แ

ละศษ

ยเกา

117

ตอนท

1 ข

อมลท

วไปข

องผต

อบแบ

บสอบ

ถาม

(กรณ

าท าเค

รองห

มาย

ลงใ

น ☐

) สถ

านะผ

ตอบแ

บบสอ

บถาม

☐ น

สต ☐

อาจ

ารย ☐

บคล

ากร ☐

ศษย

เกา

ตอนท

2 ค

วามค

าดหว

งและ

คณภา

พการ

จดกา

รนวต

กรรม

โครง

การ C

hula

Eng

inee

ring

Inno

vatio

n Hu

b

ค าชแ

จง

1. โป

รดแส

ดงคว

ามคด

เหนข

องทา

นเกย

วกบก

ารจด

การน

วตกร

รมใน

โครง

การฯ

ถงร

ะดบก

ารจด

การท

ทานค

าดหว

ง โดย

พจาร

ณาระ

ดบจา

กตวเล

ขเปน

หลก

คอ 5

(มาก

ทสด)

, 4 (ม

าก),

3 (ป

านกล

าง),

2 (น

อย) แ

ละ 1

(นอย

ทสด)

2. แบ

บสอบ

ถามใ

นตอน

ท 3

น มว

ตถปร

ะสงค

เพอศ

กษาค

วามค

ดเหน

ของผ

รบบร

การว

ารสก

อยาง

ไร ห

ากได

รบ แ

ละไม

ไดรบ

คณภา

พดาน

ตาง ๆ

โดยค

าถาม

จะแบ

งเปน

2 สว

น คอ

ค าถา

มทถา

มควา

มคดข

องผร

บบรก

ารเม

อไดร

บคณภ

าพกา

รจดก

ารดา

นตาง

ๆ แ

ละค า

ถามท

ถามค

วามค

ดของ

ผรบบ

รการ

เมอไ

มไดร

บกา

รจดก

ารดา

นตา

งๆ โด

ยพจา

รณาต

วเลขเ

ปนหล

ก คอ

5 (ฉ

นรสก

ชอบแ

ละพอ

ใจ),

4 (เป

นคณ

ภาพท

จ าเป

นตอง

ม), 3

(ฉนร

สกเฉ

ย ),

2 (ฉ

นสาม

ารถย

อมรบ

กบสง

นได)

และ

1

(รสก

ไมชอ

บ/ไม

พอใจ

)

118

2

ความ

รสกเ

มอไม

ได

รบบร

การ

5

4

3

2

1

ความ

รสกเ

มอได

รบ

บรกา

ร

5

4

3

2

1

1

ความ

คาดห

วง

5

4

3

2

1

กรณ

าขดเ

ครอง

หมาย

/ ลง

ในชอ

ง ☐

ททา

นเลอ

ก

คณภา

พในก

ารรบ

บรกา

รโคร

งการ

Ch

ula

Engin

eerin

g In

nova

tion

Hub

1. ส

ภาพแ

วดลอ

มภาย

นอกอ

งคกร

ไดรบ

การส

นบสน

นจาก

ภายน

อกอง

คกร

สนบส

นนกา

รสรา

งนวต

กรรม

ตามค

วามต

องกา

รของ

สงคม

/ลกค

า

สนบส

นนกา

รสรา

งนวต

กรรม

สอดค

ลองก

บกฎห

มาย

สงคม

เศรษ

ฐกจ

และ

เทคโ

นโลย

2.

สภา

พแวด

ลอมภ

ายใน

องคก

ร

โครง

สราง

องคก

รของ

คณะว

ศวกร

รมศา

สตรเอ

อตอก

ารจด

การน

วตกร

รม

ภาวะ

ความ

เปนผ

น าขอ

งผบร

หารด

านกา

รจดก

ารนว

ตกรร

ม คณ

ะวศว

กรรม

ศาสต

รมคว

ามสา

มารถ

ในดา

นการ

ตลาด

นวต

กรรม

และ

เทคโ

นโลย

คณ

ะวศว

กรรม

ศาสต

รมระ

บบกา

รจดก

ารภา

ยในท

อ านว

ยตอก

ารสร

างนว

ตกรร

ม

คณะว

ศวกร

รมศา

สตรม

นโยบ

ายสน

บสนน

การส

รางน

วตกร

รม

ผมสว

นไดส

วนเส

ยมสว

นรวม

ในกา

รสรา

งนวต

กรรม

องคก

รเขาใ

จถงจ

ดแขง

จดด

อย โอ

กาส

และอ

ปสรร

ค

1.1

1.2

1.3

2.1

2.2

2.3

2.4

2.5

2.6

2.7

119

2

ความ

รสกเ

มอไม

ได

รบบร

การ

5

4

3

2

1

ความ

รสกเ

มอได

รบ

บรกา

ร

5

4

3

2

1

1

ความ

คาดห

วง

5

4

3

2

1

กรณ

าขดเ

ครอง

หมาย

/ ลง

ในชอ

ง ☐ ท

ทานเ

ลอก

(ตอ)

คณภา

พในก

ารรบ

บรกา

รโคร

งการ

Ch

ula

Engin

eerin

g In

nova

tion

Hub

ประส

ทธภา

พและ

การเร

ยนรข

องอา

จารย

นสต

บคล

ากร แ

ละศษ

ยเกา

อาจา

รย น

สต บ

คลาก

ร และ

ศษยเ

กามค

วามผ

กพนต

อองค

กร

3. ก

ลยทธ

Chul

a En

ginee

ring I

nnov

ation

Hub

มวส

ยทศน

และ

กลยท

ธชด

เจน

มการ

สราง

วฒนธ

รรม

คานย

ม แล

ะบรร

ยากา

ศการ

ท างา

น ทส

นบสน

นกา

รสรา

งนวต

กรรม

มก

ารสร

างทศ

นคตแ

ละสง

เสรม

ใหเก

ดการ

สราง

นวตก

รรม

มแนว

ทางท

ชดเจ

นในก

ารสร

างสร

รคนว

ตกรร

ม

มการ

ก ากบ

ดแล

และค

วามร

บผดช

อบตอ

สงคม

4. ท

รพยา

กร มเงน

ทนใน

การส

นบสน

นการ

สราง

นวตก

รรม

มทรพ

ยากร

ทจบต

องได

ในกา

รสนบ

สนนท

เพยง

พอ

มทรพ

ยากร

บคคล

ทท าห

นาทร

บผดช

อบตอ

โครง

การฯ

เพยง

พอ

มองค

ความ

รทเป

นประ

โยชน

ตอกา

รสรา

งนวต

กรรม

2.8

2.9

3.1

3.2

3.3

3.4

3.5

4.1

4.2

4.3

4.4

120

2

ความ

รสกเ

มอไม

ได

รบบร

การ

5

4

3

2

1

ความ

รสกเ

มอได

รบ

บรกา

ร

5

4

3

2

1

1

ความ

คาดห

วง

5

4

3

2

1

กรณ

าขดเ

ครอง

หมาย

ล

งในช

อง ☐

ททา

นเลอ

ก (ต

อ)

คณภา

พในก

ารรบ

บรกา

รโคร

งการ

Ch

ula

Engin

eerin

g In

nova

tion

Hub

5. ก

ารจด

การท

รพยา

กร

มการ

จดสร

รทรพ

ยากร

บคคล

เพอท

าหนา

ทรบผ

ดชอบ

โครง

การฯ

การร

วมมอ

กนแบ

บขาม

สายง

านแล

ะทมง

านทม

ความ

หลาก

หลาย

ของ

แตละ

หนาท

ธรกจ

และ

บคลา

กรทอ

ยแตล

ะฝาย

มการ

สอสา

รและ

ประช

าสมพ

นธนโ

ยบาย

ททวถ

ง มก

ารจด

การค

วามร

และข

อมลข

าวสา

รทเก

ยวขอ

งกบก

ารสร

างนว

ตกรร

ม มเ

ชอมโ

ยงกบ

หนวย

งานท

เปนเ

ครอข

าย

การจ

ดการ

เวลาท

เหมา

ะสมใ

นการ

สราง

นวตก

รรมอ

อกสส

งคม

มระบ

บการ

สงเส

รมวฒ

นธรร

มการ

คดคน

6. ก

ารจด

การน

วตกร

รม

กระบ

วนกา

รสรา

งนวต

กรรม

มแบบ

แผนไ

ปสคว

ามส า

เรจทช

ดเจน

มก

ารล า

เลยง

ความ

คดจา

กคนห

าหวข

อนวต

กรรม

จนไป

สการ

น าออ

กส

สงคม

และเ

ชงพา

ณชยท

เปนแ

บบแผ

น

5.1

5.2

5.3

5.4

5.5

5.6

5.7

6.1

6.2

121

2

ความ

รสกเ

มอไม

ได

รบบร

การ

5

4

3

2

1

ความ

รสกเ

มอได

รบ

บรกา

ร

5

4

3

2

1

1

ความ

คาดห

วง

5

4

3

2

1

กรณ

าขดเ

ครอง

หมาย

/ ลง

ในชอ

ง ☐ ท

ทานเ

ลอก

(ตอ)

คณภา

พในก

ารรบ

บรกา

รโคร

งการ

Ch

ula

Engin

eerin

g In

nova

tion

Hub

มแนว

ทางใน

การก

ารเข

าสเช

งพาณ

ชย

มการ

จดกา

รผลง

านนว

ตกรร

มอยา

งเปนร

ะบบ

มการ

จดกา

รดาน

ทรพย

สนทา

งปญญ

าทถก

ตอง

มการ

ใชทร

พยาก

รอยา

งคมค

า และ

มการ

ใชเงน

ทนให

เหมา

ะสม

โครง

การน

วตกร

รมแต

ละโค

รงกา

รมคว

ามกา

วหนา

อยาง

ตอเน

อง

มการ

เผยแ

พรนว

ตกรร

มออก

สสงค

ม

มแนว

ทางใน

การแ

กปญห

าในก

ารจด

การน

วตกร

รมตอ

ไป

6.3

6.4

6.5

6.6

6.7

6.8

6.9

ตอนท

3 ข

อเสน

อแนะ

เพมเ

ตม

ค าชแ

จง ห

ากทา

นมคว

ามตอ

งการ

ใหโค

รงกา

รมกา

รจดก

ารนว

ตกรร

มในเ

รองใด

เพมเ

ตม ให

โปรด

แสดง

ความ

คดเห

นและ

ขอเส

นอแน

ะเพม

เตมล

งในชอ

งวาง

ทก าห

นดให

……

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…………

…

122

ภาคผนวก ค.

การหาคาดชนความสอดคลองของขอค าถามกบวตถประสงค

(Index of Item Objective Congruence ; IOC)

123

การหาคาดชนความสอดคลองของขอค าถามกบวตถประสงค (Index of Item Objective Congruence ; IOC)

หวขอรายการ ความคดเหนผเชยวชาญ คา

IOC

แปลผล 1 2 3 4 5

ตอนท 1 ขอมลทวไป

1 สถานะผตอบแบบสอบถาม 1 1 1 0 1 0.8 สอดคลอง

ตอนท 2 ปจจยทมผลตอการจดการนวตกรรม

1. สภาพแวดลอมภายนอกองคกร

1.1 ไดรบการสนบสนนจากภายนอกองคกร 1 1 1 1 1 1 สอดคลอง

1.2 สนบสนนการสรางนวตกรรมตามความตองการของสงคม/ลกคา

1 0 1 1 1 0.8 สอดคลอง

1.3 สนบสนนการสรางนวตกรรมสอดคลองกบกฎหมาย สงคม เศรษฐกจ และเทคโนโลย

-1 1 -1 1 1 0.2 ไม

สอดคลอง 2. สภาพแวดลอมภายในองคกร

2.1 โครงสรางองคกรของคณะวศวกรรมศาสตรเออตอการจดการนวตกรรม

-1 1 -1 1 -1 -0.2 ไม

สอดคลอง

2.2 ภาวะความเปนผน าของผบรหารดานการจดการนวตกรรม

1 1 -1 1 1 0.6 สอดคลอง

2.3 คณะวศวกรรมศาสตรมความสามารถในดานการตลาด นวตกรรม เทคโนโลย และการแขงขน

1 1 0 1 0 0.6 สอดคลอง

2.4 คณะวศวกรรมศาสตรมระบบการจดการภายในทอ านวยตอการสรางนวตกรรม

1 1 -1 1 0 0.4 ไม

สอดคลอง

2.5 คณะวศวกรรมศาสตรมนโยบายสนบสนนการสรางนวตกรรม

1 1 1 1 1 1 สอดคลอง

2.6 ผมสวนไดสวนเสยมสวนรวมในการสรางนวตกรรม คอ นสต อาจารย บคลากร และศษยเกา

1 1 1 1 1 1 สอดคลอง

2.7 องคกรเขาใจถงจดแขง จดดอย โอกาส และอปสรรค

-1 1 -1 1 1 0.2 ไม

สอดคลอง

2.8 ประสทธภาพและการเรยนรของอาจารย นสต บคลากร และศษยเกา

-1 1 0 1 1 0.4 ไม

สอดคลอง

2.9 อาจารย นสต บคลากร และศษยเกามความผกพนตอองคกร

-1 0 1 1 1 0.4 ไม

สอดคลอง

124

หวขอรายการ ความคดเหนผเชยวชาญ คา

IOC

แปลผล 1 2 3 4 5

3. กลยทธ

3.1 Chula Engineering Innovation Hub มวสยทศน กลยทธและเปาหมายทชดเจน

1 1 0 1 1 0.8 สอดคลอง

3.2 มการสรางวฒนธรรม คานยม และบรรยากาศการท างาน ทสนบสนนการสรางนวตกรรม

1 0 0 1 1 0.6 สอดคลอง

3.3 มการสรางทศนคตและสงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรม

-1 1 0 1 1 0.4 ไม

สอดคลอง

3.4 มแนวทางทชดเจนในการสรางสรรคนวตกรรม 1 1 0 1 1 0.8 สอดคลอง

3.5 มการก ากบดแล และความรบผดชอบตอสงคม -1 0 -1 1 1 0 ไม

สอดคลอง

4. ทรพยากร

4.1 มเงนทนในการสนบสนนการสรางนวตกรรม 1 1 1 1 1 1 สอดคลอง

4.2 มทรพยากรทจบตองไดในการสนบสนนทเพยงพอ

1 1 1 1 1 1 สอดคลอง

4.3 มทรพยากรบคคลทท าหนาทรบผดชอบตอโครงการฯเพยงพอ

1 1 1 1 1 1 สอดคลอง

4.4 มองคความรทเปนประโยชนตอการสรางนวตกรรม

1 1 -1 1 1 0.6 สอดคลอง

5. การจดการทรพยากร

5.1 มการจดสรรทรพยากรบคคลเพอท าหนาทรบผดชอบโครงการฯ

-1 1 1 1 1 0.6 สอดคลอง

5.2 การรวมมอกนแบบขามสายงานและทมงานทมความหลากหลายของแตละหนาท ธรกจ และบคลากรทอยแตละฝาย

1 1 -1 1 1 0.6 สอดคลอง

5.3 มการสอสารและประชาสมพนธนโยบายททวถง 1 1 0 1 1 0.8 สอดคลอง

5.4 มการจดการความรและขอมลขาวสารทเกยวของกบการสรางนวตกรรม

1 1 -1 1 1 0.6 สอดคลอง

5.5 มเชอมโยงกบหนวยงานทเปนเครอขาย 1 1 0 1 1 0.8 สอดคลอง

5.6 การจดการเวลาทเหมาะสมในการสรางนวตกรรมออกสสงคม

-1 1 0 1 1 0.4 ไม

สอดคลอง

125

หวขอรายการ ความคดเหนผเชยวชาญ

ความคดเหนผเชยวชาญ คา IOC

แปลผล 1 2 3 4 5

5.7 มระบบการสงเสรมวฒนธรรมการคดคน -1 1 -1 1 1 0.2 ไม

สอดคลอง

6. กระบวนการจดการนวตกรรม

6.1 กระบวนการสรางนวตกรรมมแบบแผนไปสความส าเรจทชดเจน

-1 1 0 1 1 0.4 ไม

สอดคลอง

6.2 มการล าเลยงความคดจากคนหาหวขอนวตกรรมจนไปสการน าออกสสงคมและเชงพาณชยทเปนแบบแผน

1 1 0 1 1 0.8 สอดคลอง

6.3 มแนวทางในการการเขาสเชงพาณชย 1 1 1 1 1 1 สอดคลอง

6.4 มการจดการผลงานนวตกรรมอยางเปนระบบ -1 0 1 1 1 0.4 ไม

สอดคลอง 6.5 มการจดการดานทรพยสนทางปญญาทถกตอง -1 1 1 1 1 0.6 สอดคลอง

6.6 มการใชทรพยากรอยางคมคา และมการใชเงนทนใหเหมาะสม

-1 1 0 1 1 0.4 ไม

สอดคลอง

6.7 โครงการนวตกรรมแตละโครงการมความกาวหนาอยางตอเนอง

1 1 -1 1 1 0.6 สอดคลอง

6.8 มการเผยแพรนวตกรรมออกสสงคม 1 1 0 1 1 0.8 สอดคลอง

6.9 มแนวทางในการแกปญหาในการจดการนวตกรรมตอไป

1 1 -1 1 1 0.6 สอดคลอง

126

ประวตผเขยนวทยา นพนธ

ประวตผเขยนวทยานพนธ

นางสาวศรพไล ชดไธสง เกดเมอวนท 7 มถนายน 2559 พ.ศ. 2530 ส าเรจมธยมศกษาตอนปลายจากโรงเรยนขอนแกนวทยายน จงหวดขอนแกน และส าเรจการศกษาปรญญาตรวศวกรรมศาสตรบณฑต ภาควชาวศวกรรมเคมและกระบวนการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ เมอป พ.ศ. 2552 ตอมาไดท างานท บรษท ดบเบลเอ 1991 จ ากด (มหาชน) หลงจากนนไดเขาศกษาตอในหลกสตรปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในป 2556