การนวดพนฐานขา

นางสาวณฐวด ชยปลม รหสนกศกษา 60122210005

นางสาวณฐพร มผล รหสนกศกษา 60122210035

นางสาวทพยพาพร จ าปา รหสนกศกษา 60122210040

นางสาวสรยากร บญศร รหสนกศกษา 60122210046

นางสาวเบญจมา ราชานา รหสนกศกษา 60122210048

การนวดพนฐานขา หมายถง การกดนวดจดและแนวเสนบนกลามเนอขา ตงแตบรเวณ

สะโพกไปจนถงปลายเทา ซงแบงออกเปน 4 สวน คอ ขาทอนบน เรมจากสะโพกไปจนถงหว

เขา ขาทอนลาง เรมจากหวเขาไปถงขอเทา บรเวณหลงเทา และ บรเวณรอยพบขาหนบ

ความหมายของการนวดพนฐานขา

ทาของผรบการบ าบด

การนวดพนฐานขา ผรบการบ าบดจะอยในทานอนหงาย แขนวางขางล าตว (ดงภาพ 2.3.1) หรอวาง

บนหนาทองเหนอสะดอ

ทาของผนวดบ าบด

การนวดพนฐานขา ผนวดบ าบดจะอยในทานงพบเพยบ ยกเวนการนวดเปดประตลมขา ผนวดบ าบด

จะอยในทานงคกเขาทงสองขาง โดยไมนงทบสนเทา

ต าแหนงและแนวเสนของการนวดพนฐานขา

จดท 1 เรยกวา จดนาคบาท ต าแหนงของจดนอยดานขางของขาทอนลางสวนบน ตรงกบจดตดระหวางเสน

ตามแนวดง ทลากหางจากขอบนอกของสะบาหวเขาไปทางดานหลง 2 นวมอ ลงไปตดกบเสนตามแนว

ระนาบ ซงต ากวาขอบลางของสะบาหวเขา 2 นวมอ จดนอยหางมาทางดานหนาของหวกระดกนอง 1 นวมอ

จดท 2 ต าแหนงของจดนอยตอจากจดท 1 ไปทางปลายเทา 1 นวมอ

แนวเสนขาทอนบนและขาทอนบนและขาทอนลาง

แบงออกเปน 4 แนวเสน ดงน

แนวเสนท 1 เรมจากจดท 3 ซงอยต ากวาจดทจดท 2 ประมาณ 1 นวมอ และอยชดกบสนหนาแขง ไลลง

ไปตามขอบสนหนาแขงจนถงจดท 4 ซงเปนจดเสนสดของกระดกสนหนาแขง อยเหนอสวนบนของตาตม

นอก 1 นวมอ

แนวเสนท 2 เรมตนจากจดท 5 ซงอยทจดตดระหวางเสนตามแนวดงจากขอบนอกของสะบาหวเขากบเสน

ตามแนวระนาบ 2 นวมอเหนอขอบบนของสะบาหวเขา ไลขนไปจนถงจดท 6 ซงอยชดหวตะคาก

แนวเสนท 3 เรมจากจดท 7 ซงหางจากจดท 6 ออกมาทางดานหลงและดานนอกประมาณ 1 ฝามอ ไลลง

ไปจนถงจดท 8 ซงเปนจดตดระหวางเสนตามแนวดงซงลากหางจากขอบนอกของสะบาหวเขาไปทางดานหลง

3 นวมอ กบเสนตามแนวระนาบเหนอขอบบนของสะบาหวเขา 2 นวมอ

แนวเสนท 4 เรมตนจากจดท 9 ซงอยหลงหวกระดกนองไลลงไปตามแนวของกระดก จนถงจดท 10 ซง

อยเหนอสวนบนของตาตมนอก 1 นวมอ

แนวเสนหลงเทา มอย 4 แนวเสน แนวเสนท 1 เรมตนจากจดท 11 ซงอยทโคนกระดกฝาเทาชนท 5 ผาน

ขนมาบนหลงเทาจนถงจดท 12 ซงอยทโคนกระดกฝาเทาชนท 1 อก 3 แนวเสนขนานกบแนวเสนแรก

ถดไปทางปลายเทา แตละแนวเสนหางกนประมาณ 1 นวมอ แนวเสนสดทายเรมตนจากจดท 17 ซงอยบน

หวกระดกฝาเทาชนท 5 ไปจนถงจดท 18 ซงอยบนหวกระดกฝาเทาชนท 1

จดท 19 เรยกวา จดเปดประตลมขา วธก าหนดจดน ใหลากเสนจากหวตะคาก ท ามม 45 องศากบ

เสนแนวระนาบทผานหวตะคาก จดนอยต าจากแนวเสน 2 นวมอ อยบรเวณกงกลางรอบพบขาหนบ และ

สงเกตวามชพจรเตนตรงกบหลอดเลอดแดงใหญของขาทอนบน

ขนตอนและวธการนวดพนฐานขาแบงออกเปน 4 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การนวดจดท 1 และจดท 2 ผนวดบ าบดนงพบเพยบอยระดบหวเขาและหนหนาเขาหาผรบการบ าบด

ปลายเทาผนวดจะหนไปทางปลายเทาผรบการบ าบด วางนวหวแมมอขางเดยวกบขาขางทจะนวดลงทจดนาคบาท กดนวดใน

ลกษณะคว ามอใหนวหวแมมอท ามม 45 องศา ตอจากนนเลอนนวหวแมมอซงอยในลกษณะเดมไปกดนวดทจดท 2

ระยะเวลาในการกดนวดแตละจดใชคาบนอย (10-15 วนาท)

การนวดจดท 1 การนวดจดท 2

ขนตอนท 2 การนวดแนวเสนขาทอนบนและทอนลาง ม 4 แนวเสน ดงน

การนวดแนวเสนท 1 ผนวดบ าบดนงอยในทาเดม ขยบตวจากต าแหนงทนงนวดจดท 2 ไปทางปลายเทาของผรบการบ าบด

เลกนอย คออยระดบสวนสวนบนของขาทอนลาง และหนหนาเขาหาผรบการบ าบด วางนวหวแมมอลงทงสองขางคกน เรมจาก

จดท 3 กดนวดในลกษณะหงายมอใหนวหวแมมอชขน แลวนวดไลเรยงไปตามแนวเสนท 1 ใหกดบนกลามเนอชดสนกระดก

หนาแขง ไมกดบนกระดก ระยะเวลาในการกดนวดแตละจดบนแนวเสน ใชคาบนอย (10-15 วนาท)

การนวดจดท 3 การนวดจดท 4

การนวดแนวเสนท 2 ผนวดบ าบดนงพบเพยบอยระดบหวเขาและหนหนาเขาหาผรบการบ าบด วางนวหวแมมอลงทงสองขาง

คกนทจดท 5 กดนวดในลกษณะหงายมอใหนวหวแมมอชขน แลวกดนวดไลเรยงขนไปตามแนวเสนจนถงจดท 6 อนเปนจด

สดทายของการนวดแนวเสนท 2 ระยะเวลาในการกดนวดแตละจดบนแนวเสน ใชคาบนอย (10-15 วนาท)

การนวดจดท 5 การนวดจดท 6

การนวดแนวเสนท 3 ผนวดบ าบดนงพบเพยบอยระดบสะโพกและหนหนาเขาหาผรบการบ าบด วางนวหวแมมอลงทงสอง

ขางคกนทจดท 7 กดนวดในลกษณะคว ามอใหนวหวแมมอชลง แลวกดนวดไลเรยงลงไปตามแนวเสนจนถงจดท 8 อนเปนจด

สดทายของการนวดแนวเสนท 3 ระยะเวลาในการกดนวดแตละจดบนแนวเสน ใชคาบนอย (10-15 วนาท)

การนวดจดท 7 การนวดจดท 8

การนวดแนวเสนท4 ผนวดบ าบดนงพบเพยบอยระดบสวนบนของขาทองลางและหนหนาเขาหาผรบการบ าบด วาง

นวหวแมมอลงทงสองขางคกนทท 9 กดนวดในลกษณะคว ามอใหนวหวแมมอชลง แลวนวดไลเรยงลงไปตามแนวเสนจนถงท

10 อนเปนจดสดทายของการนวดแนวเสนท 4 ระยะเวลาในการกดนวดแตละจดบนแนวเสน ใชคาบนอย (10-15 วนาท)

การนวดจดท 9 การนวดจดท 10

ขนตอนท 3 การนวดแนวเสนหลงเทา ผนวดบ าบดนงพบเพยบอยระดบกงกลางหนาแขง หนหนาเขาหาผรบการบ าบด

วางนวหวแมมอขางเดยวกนกบขาของผรบการบ าบดลงทจดท 11 ในลกษณะคว ามอใหนวหวแมมอชลง กดรดไปตามแนวเสน

จนถงจดท 12 แลวยกนวหวแมมอขน กดรดเรยงไปทละแนวเสน เพอคลายหลงเทา ระยะเวลาในการกดรดแนวเสนละ 2-3

วนาท หลงจากนนจบปลายเทาของผรบการบ าบดแบะออกไปทางดานขาง เพอเตรยมนวดเปดประตลมขาตอไป

การนวดเพอคลายหลงเทา

ขนตอนท 4การนวดเปดประตลมขา หลงจากนวดคลายหลงเทาแลว ผนวดบ าบดเลอนตวขนมานงคกเขาทงสองขางคกน โดย

ไมนงทบสนเทา หวเขาอยระดบเดยวกบจดเปดประตลมขา และหนหนาไปทางศรษะของผรบการบ าบด วางปลายนวกอยแตะหว

ตะคาก ใหสนท ามม 45องศากบเสนตามแนวนอนทลากผานหวตะคาก กดนวดดวยการโนมตวลงเพอใชน าหนกตวเพมแรง

กด แรงทใชในการกดนวดตองมทศตงฉากกบจดเปดประตลมขา ระยะเวลาในการกดนวด ใช 1 คาบใหญ จงคลายแรงกด

ไมควรกดนวดนานเกน 45 วนาท

การนวดเปดประตลม

แนวเสนประธานสบทเกยวของกบการนวดพนฐานขา

เสนพนฐานขาเสนประธานสบ

ดานซาย ดานขวา

พนฐานขา

- แนวเสนท 1 จดนาคบาท ชดรองสนหนาแขงถงขอเทา

- แนวเสนท 2 สนกลามเนอตนขาเหนอเขา ถงหวตะคาก

- แนวเสนท 3 รองกลามเนอขางขากนบมขางขาถงเหนอเขา

- แนวเสนท 4 แนวเสนเอนขางขาต ากวาเขา ถงตาตม

- แนวเสนหลงเทาและจดเปดประตลม

กาลทาร

สหสรงส

อทา

สหสรงส

กาลทาร

กาลทาร

ทวาร

ปงคลา

ทวาร

กาลทาร

กายวภาคศาสตรทเกยวของกบการนวดพนฐานขา

• กระดก

ต าแหนง กระดก

จดท 1,2,,3,4,9,10 Tibia และ Fibula

จดท 5,6,7,8 Femur

จดท 11-18 Tarsal bone

จดท 19 Hip joint

• กลามเนอ

ต าแหนง กลามเนอ

จดท 1,2,,3,4,9,10 Peroneas longus muscle

Peroneas brevis muscle

จดท 5,6,7,8 Gluteal medius muscle

Gluteal maximus muscle

จดท 11-18 Extensor digitorum brevis muscle

Extensor digitorum longus tendon

จดท 19 Psoas major

• เสนเลอด

ต าแหนง เสนเลอด

จดท 1,2,,3,4,9,10 Anterior tibial artery

Posterior tibial artery

จดท 5,6,7,8 Femoral artery

จดท 11-18 Lateral plantar artery

Medial plantar artery

จดท 19 Femoral artery

• เสนประสาท

ต าแหนง เสนประสาท

จดท 1,2,,3,4,9,10 Peroneal nerve

จดท 5,6,7,8 Femoral nerve

จดท 11-18 Sural nerve

จดท 19 Femoral nerve

ประโยชนของการนวดพนฐานขา

การนวดพนฐานขา มประโยชนชวยลดความตงตว และเพมประสทธภาพการยดหยนของกลามเนอ เสนเอน และขอตอ

ของขา เปนการเตรยมความพรอมกอนการนวดจดสญญาณ เพอรกษาโรคทเกยวของกบหลง สะโพก ขา เขา เทา และทอง

ขอควรระวงในการนวดพนฐานขา

สงทผนวดบ าบดตองระมดระวงเปนพเศษ คอ การนวดเปดประตลมขา หากผนวดบ าบดวางต าแหนงมอท ามมมากหรอ

นอยกวา ๔๕ องศา หรอกดเหนอจดเปดประตลมขา อาจท าใหผรบการบ าบดเกดอาการขดยอกทบรเวณตนขาดานหนา

ในขณะเดนกได

ขอบคณคะ