ชุดนิเทศ มุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียน

สูศตวรรษที่ 21

การนิเทศเพื่อสงเสริมครูคณิตศาสตร

ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/ การประเมินตามสภาพจริง(Authentic Assessments)

นายจิรประวัติ ศรีวัฒนทรัพย ศึกษานิเทศกชํานาญการ สํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

เลมที่ 3

คํานํา

ชุดนิเทศมุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 จัดทําขึ้นเพื่อใหผูบริหารสถานศึกษา และครูคณิตศาสตร ใชสําหรับศึกษาแนวทางการนิเทศภายในสถานศึกษาสําหรับเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 เพื่อใหศึกษานิเทศกใชเปนคูมือในการนิเทศเพื่อสงเสริมครูคณิตศาสตรดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessment) โดยมุงหวังใหครูคณิตศาสตร มีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับการวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessment) สําหรับนําไปสงเสริมศักยภาพผูเรียนใหสามารถประเมินผลงาน/ชิ้นงานดวยตนเองหรือเพื่อน, มีขอตกลงรวมกันในสรางเกณฑประเมินผลงานหรือชิ้นงาน, ทราบรูปแบบการประเมินท่ีหลากหลายตรงกับสภาพความเปนจริงของผูเรียนแตละคนโดยสอดคลองกับแนวทางการพัฒนาทักษะในศตวรรษท่ี 21 เพื่อตอบสนองจุดเนนยุทธศาสตรของกระทรวงศึกษาธิการ

หวังเปนอยางย่ิงวา ชุดนิเทศนี้จะเปนประโยชนสําหรับผูบริหารสถานศึกษา, ครูคณิตศาสตร, ครูกลุมสาระการเรียนรูอื่น ๆ, ศึกษานิเทศก ตลอดจนผูสนใจ ฯลฯ หากชุดนิเทศนี้ไดผลหรือมีความคิดเห็นประการใด ขอไดโปรดทานผูศึกษาใหขอเสนอแนะ จะนําขอมูลท่ีไดไปใชปรับปรุงชุดนิเทศนี้ใหเกิดประสิทธิผลในการปฏิบัติการนิเทศตอไป

นายจิรประวัติ ศรีวัฒนทรัพย ศึกษานิเทศก สพป.ราชบุรี เขต 2

ตุลาคม 2559

ก

สารบัญ หนา

คํานํา ก สารบัญ ข คําชี้แจง ค แนวคิด จ จุดประสงค ฉ ตอนท่ี 1 ความสําคัญและความเปนมา 1

วัตถุประสงค/เปาหมายในการพัฒนา 2 ตอนท่ี 2 การนิเทศการศึกษาและการวัดและประเมินผลการเรียนรู/ 3 การประเมินตามสภาพจริง เอกสารเกี่ยวกับนิเทศการนิเทศการศึกษา 3

การประเมินตามสภาพจริง 21 ตอนท่ี 3 ขั้นตอนและวิธีการพัฒนา 30 ตอนท่ี 4 เคร่ืองมือในการนิเทศ 38 บรรณานุกรม 47 คณะกรรมการผูจัดทําชุดนิเทศมุงพัฒนาครูคณิตศาสตรฯ 50

ข

คําช้ีแจง

ดวยความเปล่ียนแปลงอยางรวดเร็ว รุนแรง ของโลกในปจจุบัน นิสัยใฝเรียนรูจึงเปนส่ิงท่ีสําคัญมากตอการรับมือตอภาวะการแขงขั้นท้ังทางดานสังคม เศรษฐกิจ และเทคโนโลยี ทําใหการศึกษาไมไดเปนไปแคการเรียนรูในหองเรียน เพื่อศึกษาหาความรูจากตํารา เพราะความรูไมสามารถเรียนรูไดหมดในหองเรียน เพราะความรูมีมากมายมหาศาลเกินกวาท่ีมนุษยจะเรียนรูกันไดหมด ตอวิธีการเรียนรูตางหากท่ีจะสามารถนําไปพัฒนานวัตกรรมตาง ๆ เพื่อพัฒนาตนเองและชวยผูอื่นตอไป (คณะผูวิจัยเคร่ืองมือเสริมสรางทักษะแหงศตวรรษท่ี 21, 2558)

อยางไรก็ดีดวยสภาวะท่ีงบประมาณดานการศึกษาใกล “ชนเพดาน” และปริมาณขอมูลและความรูจํานวนมหาศาสลท่ีมีการเปล่ียนแปลงอยางรวดเร็วในปจจุบัน ประเทศไทยจําเปนตองคนหายุทธศาสตรใหมในการพัฒนาระบบการศึกษาในศตวรรษท่ี 21 ดังท่ี ศ.นพ.วิจารณ พานิช กลาววา “การศึกษาที่ถูกตองสําหรับศตวรรษใหม ตองเรียนใหบรรลุทักษะ คือ ทําได ตองเรียนเลย จากรูวิชาไปสูทักษะในการใชวิชาเพ่ือการดํารงชีวิตในโลกแหงความเปนจริง การเรียนจึงตองเนนเรียนโดยการลงมือทํา หรือการฝกฝนนั่นเอง และคนเราตองฝกฝน ทักษะตาง ๆ ที่จําเปนตลอดชีวิต” (วิจารณ พานิช, 2555) บุคคลสําคัญท่ีสุดในกระบวนการพัฒนาการศึกษาและพัฒนาการเรียนรู ก็คือ “ครู” ครูยังคงเปนผูท่ีมีความหมายและปจจัยสําคํยมากท่ีสุดในหองเรียน และเปนผูท่ีมีความสําคัญตอคุณภาพการศึกษา ท้ังนี้เพราะคุณภาพของผุเรียนขึ้นอยูกับคุณภาพของครู ( McKinsey, 2007; วรากรณ สามโกเศศ, 2553; ดิเรก พรสีมา, 2554)

สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 ไดตระหนักและเห็นความสําคัญของการมุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 จึงไดจัดทําชุดนิเทศมุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 เพื่อใหผูบริหารสถานศึกษา และครูคณิตศาสตร ใชสําหรับศึกษาแนวทางการนิเทศภายในสถานศึกษาสําหรับเสริมศักยภาพผูเรียน สูศตวรรษท่ี 21 เพื่อใหศึกษานิเทศกใชเปนคูมือในการนิเทศ เพื่อสงเสริมครูคณิตศาสตรโดยมุงหวังใหครูคณิตศาสตรมีความรู ความเขาใจ สําหรับนําไปสงเสริมศักยภาพผูเรียนใหมีความรู ทักษะกระบวนการ การคิดวิเคราะห การคิดสรางสรรค และเจตคติท่ีดีตออาชีพโดยสอดคลองกับแนวทางการพัฒนาทักษะในศตวรรษท่ี 21 เพื่อตอบสนองจุดเนนยุทธศาสตรของกระทรวงศึกษาธิการ ชุดนิเทศท่ีจัดทําขึ้นมีจํานวน 3 เลม ประกอบดวย

เลมที่ 1 การนิเทศเพ่ือสงเสริมครูคณิตศาสตรดานหลักสูตรบูรณาการ (STEM Education)

เลมที่ 2 การนิเทศเพ่ือสงเสริมครูคณิตศาสตรดานการจัดการเรียนรู/ การสอนแบบโครงงาน (Project Based Learning)

เลมที่ 3 การนิเทศเพ่ือสงเสริมครูคณิตศาสตรดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/

ค

การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessments) การศึกษาเอกสาร ใหศึกษาเอกสารเรียงลําดับจากเลม ท่ี 1 – 3 โดยศึกษาแนวคิด

จุดประสงคกอน ทําการศึกษารายละเอียดในเอกสารแตละเลมใหครบทุกเลม ชุดนิเทศมุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 จัดทําขึ้นเพื่อใช

เปนแนวทางในการยกระดับคุณภาพครูคณิตศาสตร 3 ดาน คือ ดานหลักสูตรบูรณาการ (STEM Education) ดานการจัดการเรียนรู/การสอนแบบโครงงาน (Project Based Learning) ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessments) อีกท้ังยังเสริมศักยภาพโดยเนนท่ีตัวผูเรียนเกิดทักษะการเรียนรูศตวรรษท่ี 21

ง

แนวคิด

การนิเทศครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 เปนการสงเสริม สนับสนุน พัฒนาสถานศึกษา ผูบริหาร ครู และผูเรียนใหเปนไปตามมาตรฐานและตัวชี้วัดของครูคณิตศาสตร และผูเรียนในศตวรรษท่ี 21 เกิดประสิทธิภาพในการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนซึ่งเปนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา แบบกัลยาณมิตร ใหคําปรึกษา ชี้แนะ แนะนํา เปนพี่เล้ียงใหกับผูบริหาร ครูคณิตศาสตร และผูมีสวนเกี่ยวของ เพื่อใชเปนแนวทางในการยกระดับคุณภาพครูคณิตศาสตร 3 ดาน คือ ดานหลักสูตรบูรณาการ (STEM Education) ดานการจัดการเรียนรู/การสอนแบบโครงงาน (Project Based Learning) ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessments) อีกท้ังยังเสริมศักยภาพโดยเนนท่ีตัวผูเรียนเกิดทักษะการเรียนรูศตวรรษท่ี 21 สําหรับนําไปสงเสริมศักยภาพผูเรียนใหมีความรู ทักษะกระบวนการ การคิดวิเคราะห การคิดสรางสรรค และเจตคติท่ีดีตออาชีพโดยสอดคลองกับแนวทางการพัฒนาทักษะในศตวรรษท่ี 21 เพื่อตอบสนองจุดเนนยุทธศาสตรของกระทรวงศึกษาธิการ

วัตถุประสงค 1. เพื่อใหศึกษานิเทศก ผูบริหารสถานศึกษา และครูคณิตศาสตร ดําเนินการจัดกิจกรรมเพื่อ

พัฒนาผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 ไดเต็มศักยภาพ 2. เพื่อใหศึกษานิเทศก ผูบริหารสถานศึกษา และครูคณิตศาสตร ดําเนินการพัฒนาตาม

แนวทางปฏิบัติเพื่อพัฒนาผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 อยางตอเนื่อง และทันสมัย

จ

บทนํา

กระทรวงศึกษาธิการ กําหนดจุดเนนยุทธศาสตรในการพัฒนา และใหความสําคัญ กับแนวทางการพัฒนาทักษะในศตวรรษท่ี 21 ทุกคนจะตองเรียนรูตลอดชีวิต คือ การเรียนรู 3R x 7C 3R คือ อานออก(Reading), เขียนได(Writing) และคิดเลขเปน (Arithmetic) 7C ไดแก 1)ทักษะดานการคิดอยางมีวิจารณญาณ และทักษะในการแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving) 2)ทักษะดานการสรางสรรคและนวัตกรรมทักษะดานการสรางสรรค และนวัตกรรม (Creativity and Innovation) 3)ทักษะดานความเขาใจความแตกตางทางวัฒนธรรมและความแตกตางทางกระบวนทัศน ( Cross-Cultural Understanding) 4)ทักษะดานความรวมมือการทํางานเปนทีม และภาวะผูนํา (Collaboration, Teamwork and Leadership) 5)ทักษะดานการส่ือสาร สารสนเทศ และรูเทาทันส่ือ (Communications, Information, and Media Literacy Communications) 6)ทักษะดานคอมพิวเตอรและเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร (Computing and ICT Literacy) 7)ทักษะอาชีพ และทักษะการเรียนรู (Career and Learning Skills)

สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 เห็นถึงความสําคัญ ในการยกระดับคุณภาพครูคณิตศาสตร 3 ดาน คือ ดานหลักสูตรบูรณาการ (STEM Education) ดานการจัดการเรียนรู/การสอนแบบโครงงาน (Project Based Learning) ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessments) อีกท้ังยังเสริมศักยภาพโดยเนนท่ีตัวผูเรียนเกิดทักษะการเรียนรูศตวรรษท่ี 21

ในการจัดการเรียนการสอนจึงตองเปล่ียนแปลงโดยเร่ิมจากตัวครู ครูตองเปล่ียนบทบาทของตนเองจาก “ผูสอน (Teacher)” เปน “ผูเอ้ืออํานวยการจัดการเรียนรู (Facilitator)” ครูจึงมีหนาท่ีสําคัญในการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู และจัดการใหผูเรียนไดทํากิจกรรมการเรียนรูตามท่ีตนถนัด โดยครูจะเปรียบเสมือนโคชหรือผูเอื้ออํานวยความสะดวกใหกับผูเรียน การจัดการเรียนรูในยุคศตวรรษท่ี 21 นั้นตองปรับเปล่ียนจาก “การสอน” เปน “การจัดกิจกรรมการเรียนรู” แทนโดยครูตองดําเนินการบูรณาการหลักสูตรท่ีผูเรียนควรตองรูตามมาตรฐานและตัวชี้วัด ครูสอนนอยลงเพื่อใหผูเรียนลงมือปฏิบัติกิจกรรมมากขึ้น ( Teach Less Learn More) และสอดคลองกับนโยบายตามโครงการ “ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู” ของกระทรวงศึกษาธิการ การจัดการเรียนการเรียนรูในลักษณะนี้ เรียกวา “การสอนที่เนนผูเรียนเปนสําคัญ (Child Center)

ความสําคัญและความเปนมา

1

ชุดนิเทศ มุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 เลมท่ี 3 การนิเทศเพื่อสงเสริมครูคณิตศาสตรดาน การวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมิน ตาม สภาพจริง (Authentic Assessments) นี้

เพื่อมุงเนนใหผูบริหารสถานศึกษา ครูคณิตศาสตร และศึกษานิเทศก นําไปใชในการดําเนินงานจัดกิจกรรมและการนิเทศครูท่ีไดรับมอบหมายใหสอนกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร

เปาหมายเชิงปริมาณ รอยละ 100 ของครูคณิตศาสตร/ผูบริหารสถานศึกษาไดรับ

การพัฒนาจากการนิเทศ เพื่อสงเสริม ดาน การวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมิน ตามสภาพจริง (Authentic Assessments)เสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑

เปาหมายเชิงคุณภาพ ครูคณิตศาสตร/ผูบริหารสถานศึกษา และศึกษานิเทศก นําไปใชในการดําเนินงานจัดกิจกรรมและการนิเทศครูท่ีไดรับมอบหมายใหสอนกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร เสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี ๒๑

วัตถุประสงค

เปาหมายในการพัฒนา

2

การนิเทศการศึกษา และการวัดและประเมินผลการเรียนรู/

การประเมินตามสภาพจริง การนิเทศ ติดตาม และประเมินผลมุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษ

ท่ี 21 เลมท่ี 3 การนิเทศเพื่อสงเสริมครูคณิตศาสตรดาน การวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง(Authentic Assessments) เปนการสงเสริม สนับสนุน พัฒนาสถานศึกษา ผูบริหาร ครู และผูเรียนใหเปนไปตามมาตรฐานและตัวชี้วัดของครูคณิตศาสตร และผูเรียนในศตวรรษท่ี 21 เกิดประสิทธิภาพในการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนซึ่งเปนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา แบบกัลยาณมิตร ใหคําปรึกษา ชี้แนะ แนะนํา เปนพี่เล้ียงใหกับผูบริหาร ครูคณิตศาสตร และผูมีสวนเกี่ยวของ เพื่อใชเปนแนวทางในการยกระดับคุณภาพครูคณิตศาสตร 3 ดาน คือ ดานหลักสูตรบูรณาการ (STEM Education) ดานการจัดการเรียนรู/การสอนแบบโครงงาน (Project Based Learning) ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessments) อีกท้ังยังเสริมศักยภาพโดยเนนท่ีตัวผูเรียนเกิดทักษะการเรียนรูศตวรรษท่ี 21 สําหรับนําไปสงเสริมศักยภาพผูเรียนใหมีความรู ทักษะกระบวนการ การคิดวิเคราะห การคิดสรางสรรค และเจตคติท่ีดีตออาชีพโดยสอดคลองกับแนวทางการพัฒนาทักษะในศตวรรษท่ี 21 เพื่อตอบสนองจุดเนนยุทธศาสตรของกระทรวงศึกษาธิการ

1. เอกสารเกี่ยวกับการนิเทศการศึกษา 1.1 ความหมายของการนิเทศการศึกษา

การนิเทศการศึกษาเปนกระบวนการสงเสริม สนับสนุน การศึกษาใหมีคุณภาพ ซึ่งนักการศึกษาหลายทานไดใหความหมายไว ดังนี้ นิพนธ ไทยพานิช (2535) ไดใหความหมายไววา การนิเทศการศึกษาเปนการ ชวยเหลือบุคลากรทางการศึกษา จัดกิจกรรมและใหบริการแกผูบริหารและครูท้ังทางตรงและทางออม ในอันท่ีจะปรับปรุงการเรียนการสอนของครูผูสอนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการเรียนของนักเรียน

สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (2534) ไดใหความหมายไววา การนิเทศการศึกษา หมายถึง กระบวนการตาง ๆ ท่ีผูนิเทศการศึกษาใชในการปรับปรุงและพัฒนาการเรียนการสอนตลอดจนงานอื่น ๆ ท่ีมีผลตอการเรียนการสอนเพื่อใหเกิดผลประโยชนสูงสุดแกผูเรียน

3

จากความหมายดังกลาวขางตน สรุปไดวา การนิเทศการศึกษา หมายถึง กระบวนการทํางานรวมกันของผูนิเทศและผูรับการนิเทศเพื่อพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนใหมีประสิทธิภาพ

1.2 หลักการนิเทศการศึกษา ภิญโญ สาธร (2531) ไดใหหลักการนิเทศการศึกษาวา การนิเทศการศึกษาเปนงานท่ีเกี่ยวของโดยตรงกับขบวนการมนุษยสัมพันธซึ่งตองใชความชํานาญ ความอดทนและความพากเพียรและเปนงานท่ีเกี่ยวของกับการใชเหตุผลและสติปญญา พิธพร ธนสมบัติ (2545) ไดกลาวถึงหลักสําคัญของการนิเทศการศึกษาไวดังนี้ 1. การนิเทศการศึกษาเปน “กระบวนการ” ทํางานรวมกันระหวางผูบริหาร ผูนิเทศและผูรับการนิเทศ หมายถึง การทํางานท่ีมีขั้นตอน มีความตอเนื่องไมหยุดนิ่ง และมีความเกี่ยวของปฏิสัมพันธในหมูผูปฏิบัติงาน 2. การนิเทศการศึกษามีเปาหมายอยูท่ีคุณภาพของนักเรียนแตการดําเนินงานนั้นจะกระทําโดยผาน “ตัวกลาง” คือครูและบุคลากรทางการศึกษา 3. การนิเทศการศึกษา (ในประเทศไทย) เนนบรรยากาศแหงความเปนประชาธิปไตยในกระบวนการนิเทศการศึกษาไมไดมองเฉพาะบรรยากาศแหงการทํางานรวมกันเทานั้น แตจะรวมถึงการยอมรับซึ่งกันและกัน การเปล่ียนบทบาทในฐานะผูนําและผูตาม ตลอดจนรับผิดชอบตอผลงานรวมกันดวย Brigg Thomas H. and Justman Joseph, 1974) ไดกลาวถึงหลักการนิเทศการศึกษาไว 4 ประการ คือ 1. การนิเทศการศึกษา ควรมีความถูกตองตามหลักวิชา (Theoretically) คือ ควรทําการนิเทศตามคานิยม วัตถุประสงคและนโยบายท่ีวางไวและควรเปนไปตามความเปนจริงและกฎเกณฑท่ีแนนอน 2. การนิเทศการศึกษา ควรเปนหลักวิทยาศาสตร (Scientific) คือ ควรมีการนิเทศอยางมีลําดับ มีระเบียบ และมีวิธีการในการศึกษา ปรับปรุง ประเมินผลอยางมีประสิทธิภาพ เปนท่ีเชื่อถือได 3. การนิเทศการศึกษา ควรเปนประชาธิปไตย (Democratic) คือ จะตองเคารพในความแตกตางระหวางบุคคล เนนความรวมมือรวมใจกันในการดําเนินงานและใชความรูความสามารถในการปฏิบัติงานเพื่อใหงานบรรลุเปาหมาย 4. การนิเทศการศึกษา ควรเปนการสรางสรรค (Creative) คือ ควรเปนการแสวงหาความสามารถพิเศษของแตละบุคคลแลวเปดโอกาสใหไดแสดงออกและพัฒนาความสามารถเหลานั้นอยางเต็มท่ี จากท่ีกลาวขางตนสรุปไดวา การนิเทศการศึกษามีหลักการสําคัญ คือ หลักของความถูกตองตามหลักวิชาการ มีความเปนวิทยาศาสตร มีบรรยากาศแบบประชาธิปไตยและใช

4

ความคิดริเร่ิมสรางสรรค โดยดําเนินการเปนกระบวนการระหวางผูบริหารโรงเรียน ผูนิเทศและผูรับการนิเทศเพื่อใหบรรลุเปาหมายคือ คุณภาพนักเรียน 1.3 กระบวนการนิเทศการศึกษา กระบวนการนิเทศการศึกษา หมายถึง แบบแผนการนิเทศท่ีมีระดับขั้นตอนชัดเจนตอเนื่องกันเปนระบบ ซึ่งจะสามารถชวยใหการนิเทศประสบผลสําเร็จอยางมีประสิทธิภาพ สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (25 34) ไดกําหนดกระบวนการนิเทศการศึกษาไว 5 ขั้นตอน ดังนี้ 1. การศึกษาสภาพปจจุบัน ปญหา และความตองการ 2. การวางแผนและกําหนดทางเลือก 3. การสรางส่ือ เคร่ืองมือ และพัฒนาวิธีการนิเทศ 4. การปฏิบัติการนิเทศ 5. การประเมินผลและรายงานผล

แผนภูมิภาพแสดงกระบวนการนิเทศการศึกษา

รัชนี พรรฒพานิช (2532) กลาวไววา กระบวนการนิเทศท่ีกําลังแพรหลายและ มีแนวโนมท่ีจะไดรับการยอมรับอยางจริงจัง มีอยู 3 รูปแบบ คือ 1. กระบวนการนิเทศแบบประชาธิปไตย การนิเทศแบบประชาธิปไตย เปนการนิเทศโดยอาศัยผลงานของการวิจัยในทางจิตวิทยาแหงการเรียนรูเปนหลัก โดยคํานึงถึงหลักมนุษยสัมพันธและการทํางานรวมกันเปนหมูคณะเพื่อรวมกันปรับปรุงแกไขการสอนใหมีประสิทธิภาพเกิดประโยชนแกนักเรียนและตรงตามเปาหมายของการศึกษาใหมากท่ีสุด วิธีการนิเทศแบบประชาธิปไตยใชวิธีการประเมินผลตนเองโดยครูและผูนิเทศรวมกัน (Self-Evaluation) ทุกคนในกลุมจะรวมกันศึกษางานท่ีเกี่ยวของกับสภาพการสอน สภาพการเรียน ดําเนินการและประเมินผลรวมกัน เปาหมายของกลุมคือการปรับปรุงสภาพการเรียนการสอนใหดีขึ้น

5 ประเมินผลและรายงานผล

2 วางแผนและกําหนดทางเลือก

1 ศึกษาสภาพปจจุบัน ปญหา

3 สรางส่ือและเครื่องมือ

4 ปฏิบัติการนิเทศ

5

2. กระบวนการนิเทศแบบวิทยาศาสตร เปนการนิเทศท่ีนํากระบวนการแสวงหาความจริงและกระบวนการแกปญหาตามวิธีการทางวิทยาศาสตรมาใชในกระบวนการนิเทศ ซึ่งมี 6 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนท่ี 1 การสํารวจปญหาและวิเคราะหหาสาเหตุ ขั้นตอนท่ี 2 ลําดับความสําคัญ โดยคํานึงถึงจุดมุงหมายและผลท่ีเกิดขึ้น ขั้นตอนท่ี 3 ตั้งจุดมุงหมายในการแกปญหาท่ีเลือกใหมีความชัดเจน ขั้นตอนท่ี 4 ระดมสมองหาวิธีแกไขและเลือกวิธีท่ีสมาชิกสวนใหญเห็นวาไดผล ขั้นตอนท่ี 5 ทดลองนําวิธีท่ีเลือกแลวไปวางแผนและทดลอง แลวสรุปผลการทดลองเพื่อตัดสินใจ ขั้นตอนท่ี 6 นําไปใชและประเมินผลเพื่อจะไดขอมูลปอนกลับไปสูการดําเนินงานคร้ังตอไป 3. กระบวนการนิเทศแบบคลินิก (Clinical Supervision) เปนการนิเทศเพื่อปรับปรุงพฤติกรรมการสอนของครูในหองเรียนซึ่งจะเปนผลตอการเรียนของนักเรียนดวย โดยอาศัยกระบวนการสังเกตในหองเรียนแลวใหขอมูลปอนกลับ (Feedback) เพื่อปรับปรุงการสอนของตนเองและปรับปรุงการนิเทศ การนิเทศแบบนี้ใชการวิเคราะหขอมูลและความสัมพันธระหวางครูกับผูนิเทศเปนพื้นฐาน

สิรปรานี วาสุเทพรังสรรค(253๒) ไดนําเอากระบวนการนิเทศการศึกษาท่ีมีชื่อ เรียกวา PIDER เขามาใชในระบบการนิเทศการศึกษาของไทย ซึ่งประกอบดวยขั้นตอนท่ีตองดําเนินการอยางตอเนื่อง 5 ขั้นตอน ดังตอไปนี้ ขั้นท่ี 1 วางแผนการนิเทศ (P = Planning) ขั้นนี้ผูนิเทศจะประชุมปรึกษาหารือเพื่อใหไดซึ่งปญหา ความตองการจําเปนของส่ิงท่ีจําตองมีการนิเทศ รวมท้ังวางแผนถึงขั้นตอนการปฏิบัติงานเกี่ยวกับการนิเทศท่ีจัดขึ้นดวย ขั้นท่ี 2 ใหความรูในส่ิงท่ีจัดทํา (I = Informing) เปนขั้นตอนของการใหความรูความเขาใจถึงส่ิงท่ีจะดําเนินการวาจะตองอาศัยความสามารถอยางไรบาง จะมีขั้นตอนในการดําเนินการอยางไรและจะทําอยางไรจึงจะใหผลงานออกมาอยางมีคุณภาพ ขั้นนี้จําเปนทุกคร้ังสําหรับการรับการนิเทศท่ีจัดขึ้นใหมไมวาจะเร่ืองใดก็ตามและมีความจําเปนสําหรับงานนิเทศท่ีเปนไปอยางไมเปนผล หรือไดผลยังไมถึงขั้นท่ีพอใจซึ่งจําเปนจะตองทําการทบทวนใหความรูในการปฏิบัติงานท่ีถูกตองอีกคร้ังหนึ่ง ขั้นท่ี 3 การปฏิบัติงาน (D = Doing) การปฏิบัติงานประกอบดวย 3 ลักษณะ คือ 3.1 การปฏิบัติของผูรับการนิเทศ เปนขั้นท่ีผูรับการนิเทลงมือปฏิบัติงานตามความสามารถท่ีไดรับมาจากการดําเนินการในขั้นท่ี 2 3.2 การปฏิบัติงานของผูใหการนิเทศ ขั้นนี้ผูใหการนิเทศจะทําการนิเทศและควบคุมคุณภาพใหงานสําเร็จออกมาทันตามกําหนดเวลาและมีคุณภาพสูง

6

3.3 การปฏิบัติงานของผูสนับสนุนการนิเทศ ผูบริหารก็จะใหบริการสนับสนุนในเร่ืองวัสดุอุปกรณตลอดจนเคร่ืองใชตาง ๆ ท่ีจะชวยใหการปฏิบัติงานเปนไปอยางไดผล ขั้นท่ี 4 การเสริมขวัญและกําลังใจ (R = Reinforcing) ขั้นนี้เปนขั้นของการเสริมแรงของผูบริหารเพื่อใหผูรับการนิเทศมีความมั่นใจและบังเกิดความพึงพอใจในการปฏิบัติงาน ขั้นนี้อาจดําเนินการไปพรอม ๆ กัน ขณะท่ีผูรับการนิเทศกําลังปฏิบัติงานหรือการปฏิบัติงานไดเสร็จส้ินลงไปแลวก็ได ขั้นท่ี 5 ประเมินผลผลิต และกระบวนการดําเนินงาน (E = Evaluation) ผูนิเทศจะทําการประเมินผลงานและประเมินผลการดําเนินงานท่ีผานไปแลววาเปนอยางไรหลังจากการประเมินผลการนิเทศไดพบวา มีปญหาหรืออุปสรรคอยางหนึ่งอยางใดท่ีทําใหการดําเนินงานไมไดผลก็สมควรจะตองทําการปรับปรุงแกไขโดยใหความรูในส่ิงท่ีทํามาอีกคร้ังหนึ่ง ถาผลงานท่ีออกมาไมถึงขั้นท่ีพอใจหรือดําเนินการปรับปรุงวิธีการดําเนินการท้ังหมด เบน เอ็ม แฮรริส (Ben M. Harris : 1963) ไดกลาวถึงกระบวนการนิเทศท่ีเปนกระบวนการดวยรหัสตัวอักษร POLCA ซึ่งประกอบดวย 1. (P) มาจาก Planning Processes หมายถึง การวางแผนในการปฏิบัติงานโดยคิดวาจะทําอยางไร กําหนดจุดมุงหมายของงาน พัฒนาวีการดําเนินการ คาดคะเนผลท่ีจะไดรับจากงานหรือโครงการท่ีวางแผนดําเนินการไว 2. (O) มาจาก Organizing Processes หมายถึง การจัดโครงสรางของงานวาประกอบดวยองคประกอบยอย ๆ อะไรมีความสัมพันธตองานและสวนอยางไร มีการแบงงานบทบาทขององคประกอบท่ีเปนโครงสรางงาน แบงหนาท่ีปฏิบัติและพัฒนานโยบายตาง ๆ 3. (L) มาจาก Leading Processes หมายถึง บทบาทผูนํา โดยมีการวินิจฉัยส่ังการ กระตุนบุคลากรใหทํางาน การใหคําแนะนําชวยเหลือผูปฏิบัติ ใหกําลังใจแสดงและอธิบายเกี่ยวกับ 4. (C) มาจาก Controlling Processes หมายถึง การติดตาม ควบคุม กํากับงาน ดําเนินการมอบหมาย อํานวยการใหความสะดวกจนถึงการส่ังการ แกไข ลงโทษ กําหนดระเบียบในการปฏิบัติ 5. (A.) มาจาก Assessing Processes หมายถึง การตรวจสอบผลงานโดยการประเมินผล วิจัยผลของงาน จากท่ีกลาวมาขางตนสรุปไดวา กระบวนการนิเทศการศึกษาท้ังในระดับประถมศึกษาและระดับกอนประถมศึกษาจะตองดําเนินการตอเนื่องกันใน 5 ขั้นตอนคือ เร่ิมจากการศึกษาสภาพปญหา วางแผนและกําหนดทางเลือก สรางส่ือและเคร่ืองมือปฏิบัติการนิเทศ ประเมินผลและรายงานผลตามลําดับ

7

1.4 การนิเทศทางไกล 1.4.1 ความหมายของการนิเทศทางไกล การนิเทศทางไกล มีผูใหความหมายและแนวคิดของการนิเทศทางไกล ไวดังนี้ 1. เปนวิธีการนิเทศทางออม ไมตองพบกันตัวตอตัว ไมตองนั่งประจันหนา แตเปนการนิเทศโดยผานส่ือ เทคโนโลยี และใหนวัตกรรมในรูปแบบตาง ๆ 2. เปนวิธีการนิเทศจากหนวยงานภายนอก เขาสูหนวยงานภายในท่ีเขารับผิดชอบ 3. ส่ิงท่ีนิเทศ ตองเปนขอมูลท่ีเกี่ยวของกับความรู ขอมูลท่ัวไปและการปฏิบัติงาน เชน ขอมูลขาวสาร กฎ ระเบียบ ขอมูลเชิงวิชาการท้ังในแงวิธีการใหมและผลการวิจัย

เติม แยมเสมอ (2523) ไดกลาวถึง การนิเทศทางไกลวา การนิเทศทางไกลเปน วิธีการท่ีนักนิเทศกระทําการโดยผานส่ืออยางใดอยางหนึ่ง หรือหลายอยางท่ีเห็นวาเหมาะสม เปนการนิเทศท่ีเสริมการนิเทศภายใน สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (2537) ไดใหความหมายของการนิเทศทางไกลวา การนิเทศทางไกลหมายถึง การนิเทศการศึกษาท่ีผูนิเทศและผูรับการนิเทศไมมีปฏิสัมพันธกันโดยตรง ตองอาศัยส่ือตาง ๆ ในการถายทอดความรูและกระตุนใหผูรับการนิเทศนําไปปรับปรุงและพัฒนางานของตนเอง จากแนวคิดของนักการศึกษาดังกลาวสรุปความหมายของการนิเทศทางไกลไดวา การนิเทศทางไกลเปนวิธีการนิเทศท่ีผูนิเทศและผูรับการนิเทศไมสามารถพบกันแตสามารถชวยเหลือแกปญหาใหซึ่งกันและกันได โดยนิเทศผานส่ือเทคโนโลยีตาง ๆ 1.4.2 วัตถุประสงคของการนิเทศทางไกล การนิเทศทางไกลมีวัตถุประสงคในการดําเนินการ ดังนี้ 1. เพื่อสงเสริมและสนับสนุน ใหการนิเทศการศึกษาดําเนินการไดท่ัวถึง ตอเนื่อง และเปนไปอยางมีประสิทธิภาพย่ิงขึ้น 2. เพื่อเผยแพรความรูเกี่ยวกับการเรียนการสอน การนิเทศการศึกษา การบริหารงานวิชาการ นวัตกรรมและเทคโนโลยีทางการศึกษา 3. เพื่อกระตุนใหผูรับการนิเทศนําความรูไปปรับปรุง และพัฒนางานของตนเอง 1.4.3 หลักการของการนิเทศทางไกล การนิเทศทางไกลมีหลักการ ดังนี้ 1. การนิเทศทางไกลเปนการนิเทศโดยผานส่ือ 2. การนิเทศทางไกลเปนการส่ือสารทางเดียว โดยผูนิเทศจะไมไดขอมูลยอนกลับในทันที 3. การนิเทศทางไกลตองดําเนินการอยางตอเนื่องและสม่ําเสมอ 4. ส่ือท่ีใชในการนิเทศตองสงถึงบุคคลเปาหมายอยางครบครันเหมาะกับสภาพปญหาและความตองการและสอดคลองกับทองถิ่น

8

1.4.4 กระบวนการนิเทศทางไกล การนิเทศทางไกลเปนการนิเทศการศึกษาอยางหนึ่งท่ีประยุกตใชกระบวนการการนิเทศการศึกษาของสํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ เปนแนวทางในการดําเนินการซึ่งประกอบดวย 5 ขั้นตอน ดังนี้ 1. การศึกษาสภาพปจจุบัน ปญหาและความตองการ 2. การวางแผน 3. การสรางส่ือ เคร่ืองมือ และพัฒนาวิธีการ 4. การปฏิบัติการนิเทศ โดยใชส่ือแทนผูนิเทศ 5. การประเมินผลและรายงานผล

แผนภูมิภาพแสดงกระบวนการนิเทศทางไกล 1.4.5 ส่ือในการนิเทศทางไกล การนิเทศทางไกล เปนการส่ือสารทางเดียว (One - Way Communication) ซึ่งเขียนเปนภาพประกอบไดดังนี้

1 การศึกษาสภาพ ปจจุบัน ปญหา

และความตองการ

2 การวางแผน

๓ การสรางสื่อ เครื่องมือและ พัฒนาวิธีการ

๕ การประเมินผล และรายงานผล

๔

การปฏิบัติการ นิเทศโดยใชสื่อ แทนผูนิเทศ

9

แผนภาพกระบวนการนิเทศทางไกล

รายละเอียดของส่ือในการนิเทศทางไกล มีดังตอไปนี้ 1. ส่ือหลัก เมื่อพิจารณาถึงความเปนไปได ประสิทธิภาพและความเหมาะสมในการใชส่ือสําหรับการนิเทศทางไกลแลว ส่ือส่ิงพิมพจะเปนส่ือหลักท่ีสามารถนํามาใชไดอยางมีประสิทธิภาพท้ังนี้ เพราะการออกแบบสาระในการนิเทศผานส่ือส่ิงพิมพนั้นกระทําไดไมยากและยังเชื่อมั่นไดคอนขางสูงกวาสงถึงผูรับการนิเทศโดยผานสายงานปกติและสม่ําเสมอของการเผยแพร 2. ส่ือเสริม นอกจากส่ือส่ิงพิมพท่ีสามารถใชเปนส่ือหลักในการนิเทศเนื้อหาสาระท่ีตองการนิเทศ โดยส่ือแตละชนิดจะสงเสริมสนับสนุนซึ่งกันและกันโดยยึดถือหลักวา ส่ือแตละชนิด “มีดี” เปนอยาง ๆ ไป เชน การนําเสนอเนื้อหาสาระเปนขอความและภาพการตูนในส่ือส่ิงพิมพโดยใชรวมกับการฟงวิทยุกระจายเสียงหรือแถบบันทึกเสียง จากท่ีกลาวมาขางตนสรุปไดวา การนิเทศทางไกลเปนการปฏิบัติการนิเทศท่ีผูนิเทศมีขอจํากัด คือ ไมสามารถไปนิเทศทางตรงไดจึงปฏิบัติการนิเทศทางไกลโดยใชส่ือแทนผูนิเทศ ซึ่งการนิเทศแบบนี้จะตองกระทําอยางผสมผสานใหเกิดความเติมเต็มซึ่งกันและกัน ท้ังนี้โดยมุงหวังสงเสริมการนิเทศภายในโรงเรียนใหเกิดประสิทธิภาพสูงสุด

1.5 การนิเทศภายในโรงเรียน 1.5.1 ความหมายของการนิเทศภายในโรงเรียน สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (25 34) ไดใหความหมายของการนิเทศภายในโรงเรียน หมายถึง ความพยายามทุกชนิดของผูท่ีอยูในโรงเรียนในการท่ีจะปรับปรุง สรางเสริม ประสิทธิภาพการเรียนการสอนภายในโรงเรียนใหดีขึ้นซึ่งเปนการพัฒนาครูผูสอนใหปฏิบัติหนาท่ีในการจัดประสบการณการเรียนการสอนวิทยาศาสตรอยาง มีประสิทธิภาพและเกิดสัมฤทธ์ิผล

ผูนิเทศ

สื่อ

ผูรับการนิเทศ การเปลี่ยนแปลง

พฤติกรรม

สื่อหลัก สื่อเสริม สื่อประสม

ผูรับสารสงขอมูลยอนกลับ

1๐

อาคม จันทสุนทร (2527) กลาววา การนิเทศการศึกษาไมวาจะเ ปนการนิเทศโดยศึกษานิเทศกและผูบริหารการศึกษาหรือนิเทศโดยบุคลากรในโรงเรียน ในระบบการนิเทศภายในยอมมีความหมายเหมือนกัน คือหมายถึงการจัดกิจกรรมท่ีทําใหเกิดประสิทธิภาพในการเรียนการสอน หรือทําใหเกิดการเพิ่มพลังในการปฏิบัติงานของครูรวมท้ังใหครูเกิดความกาวหนาในวิชาชีพและกอใหเกิดผลในขั้นสุดทายคือ การศึกษาของเด็กกาวหนาอยางมีประสิทธิภาพ สิปปนนท เกตุทัต (2518) กลาวไววา การนิเทศการศึก ษาภายในโรงเรียนเปนการนิเทศการ ศึกษาโดยอาศัยบุคลากรภายในโรงเรียนตนเองเปนผูนิเทศ ไดแก ครูใหญ ผูชวยครูใหญหรือหัวหนาหมวดวิชา รวมท้ังครูท่ีมีความรู ความสามารถและความชํานาญตลอดจนมีประสบการณในการสอนเฉพาะสาขาวิชา บุคลากรเหลานี้จะตองสามารถทําการนิเทศครูในโรงเรียนในรูปของการเปนพี่เล้ียง การปรึกษางานในหมูคณะ การใหความรูเพิ่มเติม โดยถือหลักการผนึกกําลังกันปฏิบัติงานใหสําเร็จดวยดีได สํานักงานการประถมศึกษาจังหวัดสิงหบุรี (2538) กลาววา การนิเทศภายในโรงเรียน หมายถึง การปฏิบัติงานรวมกันระหวางผูบริหารโรงเรียนกับคณะครูและบุคลากรภายในโรงเรียนในอันท่ีจะแกไขปรับปรุงและพัฒนาการทํางานของครูใหมีประสิทธิภาพย่ิงขึ้นและสงผลตอการพัฒนาคุณภาพของนักเรียน ความจําเปนในการนิเทศภายในโรงเรียน วิจิตร วรุตบางกูร และคณะ (2524) กลาววา 1. สภาพสังคมเปล่ียนแปลงไปทุกขณะ การศึกษาจําเปนตองเปล่ียนแปลงใหสอดคลองกับความเปล่ียนแปลงของสังคมดวย ศึกษานิเทศกจึงตองเปนตัวแทนการเปล่ียนแปล ทําใหเกิดการเปล่ียนแปลงขึ้นในองคการท่ีเกี่ยวของกับการศึกษา 2. ความรูในสาขาตาง ๆ เพิ่มขึ้นโดยไมหยุดย้ัง แมแนวคิดในเร่ืองการเรียนการสอนท่ีเกิดขึ้นมาใหมอยูตลอดเวลา จําเปนท่ีครูจะตองติดตามศึกษาใหใหมีความรูทันสมัยอยูเสมอ แตเนื่องจากภาระหนาท่ีในงานสอนมีอยูมากศึกษานิเทศกจึงเปนฝายตองรับผิดชอบชวยเหลือในเร่ืองนี้ วินัย เกษมเศรษฐ (2521) กลาวไวเชนกันวา ความจําเปนในการจัดการนิเทศการศึกษานั้นเกิดจากการเปล่ียนแปลงของสังคม เมื่อสังคมเปล่ียนแปลงไปการศึกษาจึงตองเปล่ียนไปใหสอดคลองดวย บริก และจัสตแมน (Briggs & Jusman, 1974) ไดใหหลักแหงการนิเทศการศึกษาไว 14 ขอ คือ 1. การนิเทศการศึกษาจะตองเปนการเสริมสรางและเปนการสรางสรรค 2. การนิเทศการศึกษาตองเปนประชาธิปไตย 3. การนิเทศการศึกษาจะตองเกี่ยวของอยูกับการรวบรวมแหลงวิทยาการเขาเปนกลุมมากกวาท่ีจะแบงแยกผูนิเทศออกเปนรายบุคคล

11

4. การนิเทศการศึกษา ควรตั้งอยูบนรากฐานของการพัฒนาวิชาชีพมากกวาท่ีจะเนนความสัมพันธระหวางบุคคล 5. จุดมุงหมายสูงสุดของการนิเทศการศึกษาก็คือ การหาทางชวยใหเด็กไดบรรลุตามความมุงหมายของการศึกษา 6. การนิเทศการศึก ษา จะตองหาทางสงเสริมความเจริญงอกงามและพัฒนาการของครูโดยเฉพาะในเร่ืองความถนัดของแตละบุคคล 7. การนิเทศการศึกษาจะตองเกี่ยวของกับการสงเสริมความรูสึกอบอุนใหแกครูและมนุษยสัมพันธอันดีในหมูครู 8. การนิเทศการศึกษาควรจะเร่ิมตนจากสภาพการณปจจุบันท่ีกําลังเผชิญอยู 9. การนิเทศการศึกษาควรเปนการสงเสริมความกาวหนาและความพยายามของครูใหสูงขึ้น 10. การนิเทศการศึกษาควรเปนการปรับปรุงและสงเสริมสมรรถวิสัยและทัศนคติ ขอคิดเห็นของครูใหถูกตอง 11. การนิเทศการศึกษาควรเปนไปอยางงาย ๆ 12. การนิเทศการศึกษาควรใชเคร่ืองมือและกลวิธีท่ีงาย 13. การนิเทศการศึกษาควรตั้งอยูบนหลักการและเหตุผล 14. การนิเทศการศึกษาควรมีจุดมุงหมายท่ีแนนอนและสามารถประเมินผลไดดวยตนเอง 1.5.2 หลักการนิเทศภายในโรงเรียน สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (2539) ไดกําหนดหลักการนิเทศภายในโรงเรียนไวดังนี้ 1. การนิเทศภายในโรงเรียนเปนการพัฒนาคุณภาพและประสิทธิภาพของการเรียนการสอนซึ่งเปนการปฏิบัติรวมกันระหวางผูบริหารโรงเรียนและครูผูสอน 2. ผูบริหารโรงเรียน ผูชวยผูบริหารโรงเรียน ครูวิชาการ ครูผูสอนมีความสําคัญตอการเรียนการสอน ตองรวมมือ รวมพลัง และใชทรัพยากรท่ีมีอยูอยางเปนระบบเพื่อตนเองอยางมีเกียรติภูมิ 3. ตองใชสภาพผูนํา คือ ความสามารถในหลายดานเพื่อประสานความคิด จิตใจ เรงเราใหเห็นทิศทางรวมกันในการทํางานดวยความเต็มใจ จริงใจ และสุขใจในการทํางาน 4. ทํางานแบบประชาธิปไตย คือ รวมกันรับผิดชอบตั้งแตตนจนถึงสุดทายของผลงาน ทุกคนรวมกันแสวงหาวิธีการทํางานท่ีถูกตองมีเปาหมายชัดเจน ทํางานแบบมิตรไมตรี ใหทุกคนคิดวาตนเปนสวนหนึ่งของหนวยงาน 5. เลือกวิธีการนิเทศท่ีเหมาะสมกับสภาพปจจุบัน ปญหา และสถานการณของโรงเรียนซึ่งจะชวยใหการนิเทศภายในโรงเรียนประสบผลสําเร็จ

12

6. ผูบริหารตองเขาใจถึงกระบวนการการนิเทศ มีเทคนิคการนิเทศและทุกคนมีความพรอมท่ีจะทํางานดานวิชาการอยางจริงจัง ตอเนื่องและสัมพันธกัน 1.5.3 ขอบขายของการนิเทศภายในโรงเรียน สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (2539) ไดกําหนดขอบขายของการนิเทศภายในโรงเรียนระดับกอนประถมศึกษา ไวดังนี้ 1. บุคลากรผูนิเทศและผูรับการนิเทศ 1.1 บุคลากรผูนิเทศ ไดแก ผูบริหารโรงเรียน ผูชวยบริหารและครูวิชาการ 1.2 ผูรับการนิเทศ ไดแก ครูผูสอน ซึ่งบุคลากรท้ัง 2 ฝายจะตองใหความรวมมือกันในการท่ีจะปรับปรุงคุณภาพการเรียนการสอนภายในโรงเรียน 2. งานที่จะนิเทศภายในการสอนสิ่งแวดลอมศึกษา ผูบริหารโรงเรียนจะตองนิเทศ ติดตาม กํากับ และประเมินผล เชนเดียวกับการศึกษาในระดับอื่น ๆ โดยมุงเนนการพัฒนางานของโรงเรียน งานท่ีจะนิเทศแบงออกเปน 2 งาน ดังนี้ 2.1 งานนิเทศท่ัวไป ไดแก ก. งานวิชาการ ข. งานกิจการและงานโครงการ ค. งานบุคลากร ง. งานอาคารสถานท่ี จ. งานธุรการ งานพัสดุ ฉ. งานความสัมพันธกับชุมชน ช. งานติดตามผล ประเมินผล แผนงาน โครงการ งานตาง ๆ ของหองเรียน 2.2 งานนิเทศการเรียนการสอน ก. การชวยเหลือครูในการพัฒนาการเรียนการสอนส่ิงแวดลอม ข. การเสริมความรู ความเขาใจเกี่ยวกับหลักสูตรและเสริมความสามารถในการใชหลักสูตร ค. การชวยเหลือ สงเสริมการพัฒนาตนเองของครูและความกาวหนาในวิชาชีพครู ง. การสนับสนุน อํานวยความสะดวกและบริการครูผูสอนในการใชอุปกรณส่ือการเรียนการสอน นวัตกรรมและเทคโนโลยีอยางเหมาะสม การทดลอง การวิจัยเพื่อปรับปรุงการสอนและวิธีการสอนใหม ๆ ท่ีตอบสนองจุดมุงหมายของหลักสูตร จ. การเสริมสรางบรรยากาศในการทํางานรวมกัน และการบํารุงขวัญและกําลังใจของครู

13

ฉ. การประเมินผลแผนงานโครงการนิเทศการศึกษาจะเปนงานท่ีชวยพัฒนาการศึกษาของระดับกอนประถมศึกษา 1.5.4 กระบวนการนิเทศภายในโรงเรียน กระบวนการนิเทศภายในโรงเรียน ในการศึกษาคร้ังนี้ไดดําเนินการเชนเดียวกับกระบวนการนิเทศภายในโรงเรียนของสํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (2534) ซึ่งไดกําหนดเปน 4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นท่ี 1 การศึกษาสภาพปจจุบัน ปญหาและความตองการ ขั้นท่ี 2 การวางแผน ขั้นท่ี 3 การปฏิบัติการนิเทศ ขั้นท่ี 4 การประเมินผลและรายงานผล

แผนภูมิภาพแสดงกระบวนการนิเทศภายในโรงเรียน

1.5.5 กิจกรรมการนิเทศภายในโรงเรียน กิจกรรมการนิเทศภายในโรงเรียนมีมากมายหลายกิจกรรม โรงเรียนจะนําวิธีการใดมาใชก็ควรคํานึงถึงความเหมาะสมกับสภาพและปญหาของโรงเรียนแตละโรงเรียน เชน 1. การเย่ียมนิเทศชั้นเรียน 2. การประชุมปรึกษา 3. การพบปะสนทนา 4. การประชุมเชิงปฏิบัติการ 5. การสังเกตการสอน 6. การแจกเอกสาร 7. การสาธิตการสอน 8. การอบรมสัมมนา 9. การศึกษานอกสถานท่ีหรือการศึกษาดูงาน ฯลฯ นอกจากนี้ สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ (2534) ไดวิเคราะหกิจกรรมการนิเทศภายในโรงเรียน จํานวน 16 กิจกรรม เพื่อใหโรงเรียนไดเลือกใชสําหรับการเลือกใชกิจกรรมนั้นจะตองพิจารณาใหเหมาะสมกับขนาดของกลุมผูรับการนิเทศและสอดคลองกับจุดประสงคของการนิเทศ เพื่อใหการดําเนินงานบรรลุตามเปาหมายท่ีกําหนด

การศึกษา สภาพ ปจจุบัน ปญหา

และความตองการ การวางแผน

การปฏิบัติ การนิเทศ

การประเมินผล และรายงานผล

ขอมูลยอนกลับ

14

ตารางแสดงการวิเคราะหกิจกรรมการนิเทศภายในโรงเรียน

ที่ กิจกรรมการนิเทศ ขนาด

จุดประสงคในการนิเทศ ภายในโรงเรียน ของกลุม

1 การประชุมกอนเปดภาคเรียน

กลุมเล็ก, กลุมใหญ

- เปนการนิเทศเชิงปองกัน, ผูรับการนิเทศปฏิบัติงานไดตามแผนท่ีกําหนด

2 การปฐมนิเทศครูใหม รายบุคคล, กลุมเล็ก

- เปนการนิเทศเชิงปองกัน, ผูเขารับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและแนวทางในการปฏิบัติงาน

3 การใหคําปรึกษา แนะนํา รายบุคคล - เปนการนิเทศเชิงเนนวัตถุประสงค, ผูรับการนิเทศไดรับความรู ความเขาใจและ เจตคติท่ีดีในการปฏิบัติงาน

4 การอบรม กลุมเล็ก, กลุมใหญ

- เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและเจตคติท่ีดีในการปฏิบัติงาน

5 การประชุมเชิงปฏิบัติการ กลุมเล็ก - เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและทักษะในการปฏิบัติงาน

6 การสัมมนา กลุมเล็ก - เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและแลกเปล่ียนความรูซึ่งกันและกัน

7 การระดมความคิด กลุมเล็ก - เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและแลกเปล่ียนความรูซึ่งกันและกัน

8 การสาธิตการสอน กลุมเล็ก กลุมใหญ

- เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและประสบการณสอนมากขึ้น

9 การใหศึกษาเอกสารทางวิชาการ (การศึกษาเอกสารทางวิชาการ)

รายบุคคล, กลุมเล็ก

- เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจในการปฏิบัติงาน

15

ที่ กิจกรรมการนิเทศ ภายในโรงเรียน

ขนาด ของกลุม

จุดประสงคในการนิเทศ

10 การสนทนาทางวิชาการ กลุมเล็ก - เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและแลกเปล่ียนความรูซึ่งกันและกัน

11 การเย่ียมนิเทศชั้นเรียน รายบุคคล - เปนการนิเทศเชิงเนนวัตถุประสงค, ผูรับการนิเทศไดรับความรูและเจตคติท่ีดีในการทํางานจากผูนิเทศ

12 การศึกษาดูงาน กลุมเล็ก, กลุมใหญ

- เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูและประสบการณใหม ๆ จากการศึกษาดูงาน

13 การสังเกตการสอน รายบุคคล - เปนการนิเทศเชิงแกไข, ผูรับการนิเทศจะมีทักษะและเจตคติท่ีดีในการสอน

14 การวิจัยเชิงปฏิบัติการ รายบุคคล - เปนการนิเทศเชิงเนนวัตถุประสงค, ผูรับการนิเทศไดรับความรูและประสบการณตรงในการแกไขปญหาการเรียนการสอน

15 การเขียนเอกสาร/บทความทางวิชาการ

รายบุคคล - เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและพัฒนางานท่ีรับผิดชอบ

16 การจัดนิทรรศการ กลุมใหญ - เปนการนิเทศเชิงพัฒนา, ผูรับการนิเทศไดรับความรูความเขาใจและประสบการณใหม ๆ

มารค สตูปส และคิง-สตูปส (Mark, Stoops and King-Stoop, 1971) ไดแบงกิจกรรมนิเทศท่ีเหมาะสมกับงานนิเทศโรงเรียนออกเปนกลุมใหญ ๆ 2 กลุม คือ 1. กิจกรรมสําหรับกลุม (Group Devices) ก. กิจกรรมปฏิบัติ (Doing Techniques) 1. การประชุมปฏิบัติ (Workshops) 2. คณะกรรมการ (Commities) ข. กิจกรรมสนทนา (Verbal Techniques) 1. การประชุมคณะครู (Staff Meeting) 2. การแนะแนวเปนกลุม (Group Counseling) 3. การศึกษาระยะส้ัน (Course Work) 4. การศึกษาจากเอกสาร (Documentary Aids)

16

5. การอาน (Directed Reading) ค. กิจกรรมการสังเกต (Observation Techniques) 1. การสังเกตการสอนโดยตรง (Directed Observation) 2. ทัศนศึกษา (Field Trip) 3. ทองเท่ียวสัมมนา (Travel) 4. โสตทัศนูปกรณ (Audio-Visual Aids) 2. กิจกรรมสําหรับรายบุคคล (Individual Devices) ก. กิจกรรมการปฏิบัติ (Active-Techniques) 1. รวมงานกิจกรรมการสอน (Participation in Teaching-Activities) 2. การแกปญหาเปนรายบุคคล (Individual problem-Solving) ข. กิจกรรมการสนทนา (Verbal Techniques) 1. การปรึกษาเปนรายบุคคล (Individual Conference) 2. แนะนําเปนรายบุคคล (Adjustment Conunseling) ค. กิจกรรมการสังเกต (Observational Techniques) 1. การสังเกตโดยตรง (Directed Observation) 2. การสังเกตชั้นเรียน (Inter-Visitation) แฮรรีส (Harris. 1975) ไดกําหนดกิจกรรมการนิเทศภายในโรงเรียนไวหลายกิจกรรม 1. การบรรยาย (Lecturing) เปนกิจกรรมท่ีงาย ใชทักษะการพูดและฟงเทานั้น ไมเหมาะกับการเปล่ียนแปลงเจตคติ มักจะใชเพียงเปนสวนหนึ่งของการบรรยาย 2. การบรรยายท่ีมีส่ือประกอบ (Visualized Lecturing) เปนการบรรยายท่ีใชทัศนูปกรณชวย เชน สไลด แผนโปรงใส เปนตน 3. การเสนอขอมูลเปนคณะ (Panel Presenting) เปนการบรรยายเปนคณะตอเนื่องกันมีจุดเนนท่ีการเสนอขอมูลแนวคิดหรือแลกเปล่ียนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 4. การดูภาพยนต รหรือโทรทัศน (Viewing Film of Television) 5. การฟงจากเทปวิทยุ หรือเคร่ืองเลนจานเสียง (Listening to tape Radio Record Player) ใชในการถายทอดแนวความคิดหรือการฝกทักษะการพูดหรอบันทึกเหตุการณเพื่อการวิเคราะห 6. การจัดนิทรรศการวัสดุและเคร่ืองมือ (Exhibiting Materials and Equipments) กิจกรรมท่ีเสริมกิจกรรมอื่น เชน การอบรมการพัฒนาวัสดุ 7. การสังเกตในหองเรียน (Observing on Classroom) เปนการสังเกตการทํางานในสถานการณจริงของบุคลากรเพื่อการพัฒนา 8. การสาธิต (Demonstrating) เปนกิจกรรมท่ีดําเนินการคลายสถานการณจริง ๆ ใหผูอื่นสังเกต

17

9. การสัมภาษณท่ีมีโครงสราง (Stuctured Interviewing) เปนกิจกรรมท่ีดําเนินการโดยการควบคุมของผูสัมภาษณเพื่อใหไดขอมูลตามตองการ 10. การสัมภาษณเฉพาะเร่ือง (Focused Interviewing) เปนกิจกรรมสัมภาษณแบบกึ่งโครงสรางสัมภาษณเฉพาะเร่ืองท่ีผูตอบมีความสามารถจะตอบไดถาดําเนินการอยางมีระบบจะทําใหวิเคราะหสถานการณไดดี 11. การสัมภาษณทางออม (Non-directive Interviewing) เปนการสนทนา ไมมีลําดับ ขั้นตอน เพื่อรับรูแนวความคิดของผูใหการสัมภาษณเร่ืองใดเร่ืองหนึ่งเกี่ยวกับขอมูลในอดีต ปจจุบัน หรืออนาคต 12. การอภิปราย (Discussing) เปนกิจกรรมสําหรับกลุมขนาดเล็กเพื่อการแกปญหาท่ีสลับซับซอนและนําไปใชรวมกับกิจกรรมอื่น ๆ ได 13. การอาน (Reading) เปนกิจกรรมนิเทศท่ีใชกันท่ัวไป จะมีคามากขึ้นถาดําเนินการอยางเปนระบบ 14. การวิเคราะหและการคิดคํานวณ (Analysing and Calculation) เปนกิจกรรมสําหรับการติดตามและการประเมินผลการวิจัยเชิงปฏิบัติ (Action Research) และการควบคุมประสิทธิภาพการสอน สําหรับกิจกรรมการนิเทศภายในโรงเรียน ในการศึกษาคร้ังนี้ไดเลือกกิจกรรมการนิเทศ 3 รูปแบบ ผสมผสานกันนั่นก็คือ การศึกษาเอกสารทางวิชาการ การสนทนาทางวิชาการ และการสังเกตการสอน 1.6 การจัดระบบและการพัฒนาระบบการนิเทศภายในโรงเรียน 1.6.1 ความหมายของระบบ นักวิชาการหลายทานไดใหความหมายของระบบ (System) ไวดังนี ้ ธีระชัย ปูรณโชติ (2531) ไดใหความหมายของระบบไววา เปนองคประกอบผสมผสานท่ีไดรับการออกแบบอยางตั้งใจ ซึ่งแตละองคประกอบมีความสัมพันธซึ่งกันและกัน และความสัมพันธนี้ทําใหเกิดสัมฤทธ์ิผลในจุดมุงหมายท่ีจัดตั้งไว ลัดดา ศุขปรีดี (25 22) ไดใหความหมายของระบบไววา หมายถึง การปฏิบัติงานท่ีสัมพันธกันของสวนประกอบตาง ๆ ภายในโครงสรางของแนวคิด หรือส่ิงประกอบขึ้นเปนระบบ เพื่อใหดําเนินงานไปสูเปาหมายไดอยางมีประสิทธิภาพ รังสรรค เหลือสนุก (2534) ไดใหความหมายของระบบไววา ระบบไมวาจะพูดในลักษณะใดก็ตามจะหมายถึงส่ิงตาง ๆ ท่ีอยูรวมกัน และทําหนาท่ีของตนเองอยางมีระเบียบเพื่อใหบรรลุจุดหมายปลายทางท่ีกําหนดไว จากความหมายดังกลาว สรุปไดวา ระบบหมายถึง องคประกอบท่ีอยูรวมกัน มีความสัมพันธซึ่งกันและกัน และทําหนาท่ีของตนเองอยางมีระเบียบเพื่อบรรลุเปาหมายอยางมีประสิทธิภาพ

18

1.6.2 การจัดระบบและองคประกอบของระบบ ชัยยงค พรหรหมวงศ (2539) ไดกลาวถึงวิธการจัดระบบไววา การจัดระบบ (System Approach) ประกอบดวย องคประกอบท่ีสําคัญ 3 ประการ คือ 1. ขั้นสํารวจขอมูลท่ีใสเขาไป (Input) 2. ขั้นดําเนินการ (Process) 3. ขั้นผลลัพธ (Output)

แผนภูมิภาพแสดงการจัดระบบ

ลัดดา ศุขปรีดี (2522) ไดกลาววา โครงสรางของระบบตามลักษณะพื้นฐาน ประกอบดวยสวนสําคัญ 3 สวน คือ 1. วัตถุดิบ หมายถึง จุดมุงหมายและทรัพยากรท่ีใช 2. กระบวนการ หมายถึง การนําทรัพยากรหรือวัตถุดิบมาจัดสรรใหเปนกระบวนการท่ีเหมาะสม 3. ผลท่ีไดรับ หลังจากวัตถุดิบท่ีปอนเขาไปผานกระบวนการแลวก็ไดผลออกมา มาฆะ ทิพยคีรี (2547) มีความคิดเห็นวา ถาตองการใหมีการทํางานของระบบเปนไปอยางมีประสิทธิภาพแลว การทํางานควรจะเปนระบบท่ีสมบูรณ ซึ่งประกอบดวยสวนสําคัญ 5 สวน คือ 1. ตัวปอน (Input) ไดแก สวนตาง ๆ ท่ีเปนองคประกอบของระบบ 2. กระบวนการดําเนินงาน (Process) ไดแก การปฏิสัมพันธขององคประกอบเพื่อทําใหเกิดการเปล่ียนแปลง 3. การควบคุม (Control) ไดแก การควบคุมและตรวจสอบเพื่อใหการดําเนินการเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ 4. ผลผลิต (Output) ไดแก ผลลัพธ หรือจุดมุงหมายปลายทางของการดําเนินงาน

ขอมูล (Input)

การดําเนินการ

(Process) ผลลัพธ

(Output)

ผลยอนกลับ (Feedback)

19

5. ขอมูลยอนกลับ (Feedback) ไดแก ขอเสนอแนะตาง ๆ เพื่อจะไดปรับปรุงแกไขใหการทํางานเปนไปอยางมีประสิทธิภาพย่ิงขึ้น 1.6.3 การพัฒนาระบบการนิเทศภายในโรงเรียนในการจัดการเรียนการสอน การพัฒนาระบบการนิเทศภายในโรงเรียน ไดยึดกรอบแนวคิดของการสรางระบบท่ีสมบูรณ ดังนั้นการทํางานจึงมีองคประกอบสําคัญ 5 สวน ดังนี้ 1. ตัวปอน ไดแก ผูบริหารโรงเรียน ครูและเอการการนิเทศทางไกล 2. กระบวนการดําเนินงานไดแก กระบวนการจัดกิจกรรม การนิเทศภายในโรงเรียน โดยใชกิจกรรมการนิเทศแบบผสมผสาน ดังนี้ 2.1 ศึกษาเอกสารทางวิชาการ โดยผูบริหารโรงเรียนและครูผูสอนวิทยาศาสตรศึกษาเอกสารนิเทศ จํานวน 8 ชุดกิจกรรม - ความรูพื้นฐานเกี่ยวกับกิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร - การกําหนดขั้นตอนกิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร - การวัดและประเมินผลกิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร - การกําหนดบทบาทครูท่ีปรึกษากิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร - การจัดนิทรรศการแสดงผลงานกิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร - การเขียนแผนการสอนการจัดกิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร - การจัดรูปแบบการเขียนรายงานกิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร 2.2 การสนทนาทางวิชาการ เปนกิจกรรมท่ีผูบริหารโรงเรียนและครูจะสนทนารวมกัน วางแผนรวมกัน หลังจากการศึกษาเอกสารทางวิชาการ 2.3 สังเกตการสอน เปนกิจกรรมท่ีผูบริหารโรงเรียนและครูจะดําเนินการรวมกัน โดยครูจะปฏิบัติการสอนตามแผนท่ีวางไว สวนผูบริหารโรงเรียนจะทําการสังเกตการสอนของครูซึ่งกระบวนการสังเกตการสอนจะใชเทคนิควิธีการนิเทศแบบคลินิกรวมดวย 3. การควบคุม ไดแก การประเมินตนเอง การสังเกตการสอน 4. ผลผลิต ไดแก คุณภาพของครู ผูบริหารโรงเรียนและนักเรียนระดับมัธยมศึกษาปท่ี 1 5. ขอมูลยอนกลับ ไดแก ขอมูลเสนอแนะและปญหาอุปสรรคตาง ๆ จากการดําเนินงานเพื่อจะไดนํามาปรับปรุงแกไขใหการนิเทศภายในโรงเรียนมีประสิทธิภาพย่ิงขึ้น จากองคประกอบท้ังหมดดังกลาวนี้ เราจะเขียนเปนภาพประกอบแสดงระบบท่ีมีความสมบูรณท่ีสุด ไดดังนี้

20

แผนภูมิแสดงองคประกอบของระบบที่สมบูรณ

แผนภูมิภาพแสดงองคประกอบของการพัฒนาระบบนิเทศภายในโรงเรียน

การควบคุม

กระบวนการ ดําเนินงาน ผลผลิต ตัวปอน

ขอมูลยอนกลับ

การควบคุม - การประเมินตนเอง - การสังเกตการสอน

กระบวนการ 1. ศึกษาเอกสารนิเทศ ทางไกล 2. สนทนาทางวิชาการ 3. สังเกตการสอน

ตัวปอน - ผูบริหารโรงเรียน - ครู - เอกสารนิเทศทางไกล

ผลผลิต คุณภาพของ

- ครู - ผูบริหารโรงเรียน - นักเรียน

ขอมูลยอนกลับ ขอเสนอแนะ

ปญหา อุปสรรค เพ่ือปรับปรุง แกไข

21

2. การประเมินตามสภาพจริง 2.1 ความหมายของการประเมินตามสภาพจริง

ไดมีสถาบันและนักวิชาการศึกษาหลายทานใหความหมายของการประเมินตามสภาพจริงไวดังนี้

การประเมินตามสภาพจริง เปนการประเมินการปฏิบัติงานหรือกิจกรรมอยางใดอยางหนึ่ง โดยงานหรือกิจกรรมท่ีมอบหมายใหผูเรียนปฏิบัติ จะเปนงานหรือสถานการณท่ีเปนจริงหรือใกลเคียงกับชีวิตจริง จึงเปนงานท่ีมีสถานการณซับซอนและเปนองครวมมากกวางานปฏิบัติในกิจกรรมการเรียนท่ัวไป (กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ, 2545)

การประเมินตามสภาพจริง คือ กระบวนการท่ีชวยใหผูเรียนไดลงมือปฏิบัติงานท่ีมีคุณคาหรือมีความสําคัญและมีความหมายเกี่ยวของกับการเรียนรูของผูเรียน เปนการประเมินท่ีครอบคลุมคุณลักษณะสําคัญของผูเรียนตามความคาดหวังของรายวิชา ประเมินความสามารถทักษะและคุณลักษณะของผูเรียนท่ีเกี่ยวพันกับส่ิงท่ีจะนําไปใชในชีวิตจริง เนนความสามารถท่ีแทจริงโดยการตรวจสอบถึงกระบวนการคิดขั้นสูงและการนําไปใช เปนการประเมินผูเรียนไดเขาใจในงานท่ีเขาปฏิบัติไดอยางดีวาเปนไปตามมาตรฐานหรือเกณฑท่ีกําหนดไวอยางไร (พรทิพย ไชยโส, 2545)

การประเมินตามสภาพจริง หมายถึง กระบวนการตัดสินความรู ความสามารถและทักษะตาง ๆ ของผูเรียนในสภาพท่ีสอดคลองกับชีวิตจริง โดยใชเร่ืองราวเหตุการณ สภาพจริงหรือคลายจริงท่ีประสบในชีวิตประจําวันเปนส่ิงเรา ใหผูเรียนตอบสนองโดยการแสดงออก ลงมือกระทําหรือผลิตจากกระบวนการทํางานท่ีคาดหวังและผลผลิตท่ีมีคุณภาพ จะเปนการสะทอนภาพเพื่อลงขอสรุปถึงความรู ความสามารถและทักษะตาง ๆ ของผูเรียนวามีมากนอยเพียงใด นาพอใจหรือไม อยูในระดับความสําเร็จใด (สุวิมล วองวานิช, 2546) การประเมินตามสภาพจริง หมายถึง การประเมินท่ีเปดโอกาสใหผูเรียนปฏิบัติงานท่ีเหมือนการปฏิบัติงานท่ีเหมือนการปฏิบัติงานในชีวิตจริง มีเวลาเพียงพอสําหรับวางแผน การลงมือทํางาน จนไดงานท่ีเสร็จสมบูรณ มีโอกาสประเมินผลการทํางานดวยตนเองและมีการปรึกษารวมกับผูเรียน(สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ, 2549) การประเมินตามสภาพจริง เปนกระบวนการเก็บรวบรวมและจัดเตรียมขอมูลเพื่อปฏิบัติตามความตองการท่ีหลากหลายของการประเมินผล โดยเนนท้ังการสะทอนภาพและการปฏิบัติของนักเรียนจากงาน (Task) และสถานการณท่ีเกี่ยวของกับชีวิตจริง (Real-life) (Hart, 1994) การประเมินผลตามสภาพจริง เปนกระบวนการวัดผลและประเมินผลท่ีเกี่ยวของกับแนวคิดของทฤษฏีคอนสตรัคติวิสท (Construction paradigm) ซึ่งเชื่อมโยงโดยตรงกับกระบวนการจัดการเรียนการสอนท่ีเนนนักเรียนเปนศูนยกลาง โดยคํานึงถึงความแตกตางระหวางบุคคลในแงประสบการณและความสามารถของบุคคลเปนสําคัญ (Gay, 1996)

21

การประเมินผลจากสภาพจริง มีรูปแบบการประเมินท่ีเกี่ยวกับการปฏิบัติงานในสถานการณจริง ซึ่งสามารถแสดงถึงการประยุกตความรูและทักษะในส่ิงท่ีจําเปน ( Mueller, 2002)

จากความหมายขางตนสรุปไดวา การประเมินตามสภาพจริง หมายถึง กระบวนการประเมินท่ีครอบคลุมลักษณะสําคัญตามความคาดหวังของรายวิชาโดยการตัดสินความรู เนนความสามารถท่ีแทจริงของผูเรียน ทักษะท่ีมีสภาพคลายกับการปฏิบัติงานจริงในชีวิตประจําวัน มีการตรวจสอบท่ีเนนกระบวนการคิดขั้นสูง การนําไปประยุกตใชโดยประเมินจากการทํางานวาเปนไปตามมาตรฐานหรืออยูในเกณฑระดับใด

2.2 ลักษณะที่สําคัญของการประเมินตามสภาพจริง ไดมีผูกลาวถึงลักษณะท่ีสําคัญของการประเมินตามสภาพจริงไวดังนี้ อุทุมพร จามรมาน (2540)ไดอธิบายถึงลักษณะของการประเมินตามสภาพจริงดังนี้

1) มีการออกแบบการตีคาความสามารถท่ีแทนความสามารถได เชน ตีคาการเขียนของ ผูเรียนจากท่ีเขียนจริง ตีคาการทําการทดลองทางวิทยาศาสตรจากท่ีทําจริง มิใชการดูวิดีทัศนหรือสมมติสถานการณขึ้น

2) เกณฑในการตัดสินไดมาจากการกําหนดรวมกันระหวางผูเรียน ครูและผูท่ีเกี่ยวของ อื่น ๆ

3) การตีราคาโดยผูเรียนเองเปนเร่ืองสําคัญ 4) ผูเรียนตองนําเสนองานของตนตอสาธารณชนและนําเสนอดวยตนเอง 5) ใชเวลานานพอสมควรในการไดขอมูลเพื่อประมวลผล

สมศักดิ์ ภูวิภาดาวรรธน (2544) ไดสรุปความสําคัญของการประเมินตามสภาพจริงไวดังนี้

1) การเรียนการสอนและการประเมินผลจากสภาพจริง จะเอื้อใหผูเรียนสามารถเรียนรูไดอยางเต็มศักยภาพของแตละบุคคล เพราะเนนใหผูเรียนไดแสดงออก สรางสรรคในการผลิตหรือทํางาน ผูเรียนไดดึงเอาความคิดขั้นสูง ความซับซอน และทักษะการแกปญหาออกมาได ผลสัมฤทธ์ิของผูเรียนเปนผลมาจากการเรียนการสอนท่ีสอดคลองกับความเปนจริงในชีวิตประจําวันและกระตุนใหเกิดการประยุกตสูโลกของความเปนจริง

2) การประเมินผลจากสภาพจริง จะเอื้อตอการเรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนศูนยกลางมากกวาการเรียนรูจากการกระทํามากขึ้นมีความสนใจในบทเรียนมากขึ้น

กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ (2546) ไดอธิบายถึงลักษณะสําคัญของการวัดและประเมินจากสภาพจริงมีดังนี้ 1) การวัดและประเมินผลจากสภาพจริง มีลักษณะท่ีสําคัญคือใชวิธีการประเมินกระบวนการคิดท่ีซับซอน ความสามารถในการปฏิบัติงาน ศักยภาพของผูเรียนในดานของผูผลิตและกระบวนการท่ีไดผลผลิตมากกวาท่ีจะประเมินวาผูเรียนสามารถจดจําความรูอะไรไดบาง

23

2) เปนการประเมินความสามารถของผูเรียน เพื่อวินิจฉัยผูเรียนในสวนท่ีควรสงเสริมและสวนท่ีควรจะแกไขปรับปรุง เพื่อใหผูเรียนไดพัฒนาอยางเต็มศักยภาพตามความสามารถความสนใจและความตองการของแตละบุคคล 3) เปนการประเมินท่ีเปดโอกาสใหผูเรียนไดมีสวนรวมประเมินผลงาน ของท้ังตนเองและของเพื่อนรวมหอง เพื่อสงเสริมใหผูเรียนรูจักตัวเอง เชื่อมั่นในตนเอง สามารถพัฒนาตนเองได 4) ขอมูลท่ีไดจากการประเมินจะสะทอนใหเห็นถึงกระบวนการเรียนการสอนและการวางแผนการสอนของผูสอนวาสามารถตอบสนองความสามารถ ความสนใจ และความตองการของผูเรียนแตละบุคคลไดหรือไม 5) ประเมินความสามารถของผูเรียนในการถายโอนการเรียนรูไปสูชีวิตจริงได 6) ประเมินดานตาง ๆ ดวยวิธีท่ีหลากหลายในสถานการณตาง ๆ อยางตอเนื่อง จากลักษณะท่ีสําคัญของการประเมินตามสภาพจริง ขางตนสรุปไดดังนี้ 1) การใหผูเรียนสามารถเรียนรูไดเต็มศักยภาพของแตละบุคคล เปนการเรียนการสอนท่ีเนนผูเรียนเปนศูนยกลางใหผูเรียนไดแสดงออก ดึงความคิดขั้นสูง ความซับซอน และทักษะการแกปญหาโดยผลสัมฤทธ์ิสอดคลองกับความเปนจริงในชีวิตประจําวัน 2) การประเมินท่ีเปดโอกาสใหผูเรียนมีสวนรวมในการกําหนดเกณฑรวมท้ังประเมินผลงานของท้ังตนเอง เพื่อนรวมหอง ครูและผูมีสวนเกี่ยวของ เพื่อใหผูเรียนรูจักตนเอง เชื่อมั่นในตนเอง พัฒนาตนเองไดอยางเต็มศักยภาพและความตองการหรือความสนใจของแตละบุคคล

2.3 เทคนิควิธีการประเมินตามสภาพจริง สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ (2549)ไดกลาวถึง

เทคนิควิธีการประเมินตามสภาพจริงมี 7 วิธีการดังนี้ 1) ประเมินโดยใชภาระงานท่ีสรางขึ้นตามคําส่ัง ภาระงานตามคําส่ัง ซึ่งแบงออกเปน 2

ลักษณะคือ ภาระงานประเภท Paper and Pencil กับ ภาระงานประเภทจัดเตรียมและคัดสรรทรัพยากรการเรียนรู

2) ประเมินโดยใชภาระงานท่ีแสดงถึงความสามารถท่ีมีลักษณะเดียวกันหรือรวมกันใน กลุมสาระหลาย ๆ กลุม 3) ประเมินโดยใชโครงการระยะยาว แบงเปน 2 โครงการคือ โครงการรายบุคคลกับโครงการกลุม 4) ประเมินจากแฟมสะสมงาน (Portfolio) เปนผลงานของผูเรียนท่ีเก็บรวบรวมไว ผูสอนใชเปนเคร่ืองมือในการประเมินรองรอย / หลักฐานท่ีผูเรียนนําความรูตาง ๆ และทัศนคติไปประยุกตใชในการทํางานซึ่งมีรองรอยใหเห็นจุดเดน-จุดดอยดานตาง ๆ ของผูเรียนแบงเปน 2 ลักษณะคือ แฟมสะสมงานท่ีเก็บงานท่ีดีท่ีสุดกับแฟมสะสมงานท่ีแสดงความกาวหนาทางการเรียนรู 5) ประเมินจากการแสดง การสาธิต

24

6) ประเมินจากการทดลองและการสืบสวน 7) ประเมินจากการนําเสนอดวยวาจาและการแสดงละคร

2.4 ข้ันตอนการประเมินตามสภาพจริง ส.วาสนา ประวาลพฤกษ (2544) กลาวไววาขั้นตอนการวัดและประเมินตามสภาพจริงมีขั้นตอนดังนี ้ 1) กําหนดวัตถุประสงคและเปาหมายในการประเมิน ตองสอดคลองกับสาระมาตรฐาน จุดประสงคการเรียนรูและสะทอนพัฒนาการดวย 2) กําหนดขอบเขตในการประเมิน ตองพิจารณาเปาหมายท่ีตองการใหเกิดกับผูเรียนเชน ความรู ทักษะและกระบวนการ ความรูสึก คุณลักษณะ เปนตน 3) กําหนดผูประเมินโดยพิจารณาผูประเมินวาจะมีใครบางเชน นักเรียนประเมินตนเอง เพื่อนนักเรียน ครูประจําชั้น ผูปกครอง หรือผูท่ีเกี่ยวของ เปนตน 4) เลือกใชเทคนิคและเคร่ืองมือในการประเมินควรมีความหลากหลายโดยจะตองเหมาะสมกับวัตถุประสงค วิธีการประเมิน เชนการทดสอบ การสังเกต การสัมภาษณ การบันทึกพฤติกรรม แบบสํารวจความคิดเห็น บันทึกจากผูเกี่ยวของ แฟมสะสมผลงาน ฯลฯ 5) กําหนดเวลาและสถานท่ีท่ีจะประเมิน เชน ประเมินระหวางนักเรียนทํากิจกรรมระหวางทํางานกลุม / โครงการ วันใดวันหนึ่งของสัปดาห เวลาวาง / พักกลางวัน ฯลฯ 6) วิเคราะหผลและวิธีการจัดการขอมูลการประเมิน เปนการนําขอมูลจากการประเมินมาวิเคราะห เชน กระบวนการทํางาน เอกสารจากแฟมสะสมงาน ฯลฯ รวมท้ังระบุวิธีการบันทึกขอมูลและวิธีการวิเคราะหขอมูล 7) กําหนดเกณฑในการประเมิน เปนการกําหนดรายละเอียดในการใหคะแนนผลงานวาผูเรียนทําอะไรไดสําเร็จหรือวามีระดับความสําเร็จในระดับใด คือมีผลงานเปนอยางไร การใหคะแนนอาจจะใหเปนภาพรวมหรือแยกเปนรายดาน ใหสอดคลองกับงานและจุดประสงคการเรียนรู

2.5 ลักษณะของการประเมินตามสภาพจริง กลาวโดยสรุป คุณลักษณะของการประเมินตามสภาพจริงมีลักษณะ มีดังนี้

1. การปฏิบัติในสภาพจริง การประเมินตามสภาพจริงออกแบบขึ้น เพื่อประเมิน การปฏิบัติในสภาพจริง เชน นักเรียนเรียนการเขียนก็ตองเขียนใหผูอานจริงเปนผูอานมิใชเรียน การเขียน แลววัดผูเรียนดวยเพียงการใชแบบทดสอบวัดการสะกดคํา หรือตอบคําถามเกี่ยวกับหลักการเขียน หรือถาใหนักเรียนเรียนวิทยาศาสตรก็ตองใหนักเรียนทําการทดลองวิทยาศาสตร ทํางานคนควาวิจัยหรือทําโครงงานแทนการทดสอบเพียงความจําเกี่ยวกับขอเท็จจริงในเนื้อหาวิทยาศาสตร

2. เกณฑที่ใชในการประเมินที่เปนแกนแท เกณฑท่ีใชในการประเมินตองเปนเกณฑประเมิน “แกนแท” (Essentials) ของการปฏิบัติมากกวาเปนเกณฑมาตรฐานท่ีสรางขึ้นจากผูหนึ่ง

25

ผูใดโดยเฉพาะ เกณฑท่ีเปนแกนแทนี้เปนเกณฑท่ีเปดเผย และรับรูกันอยูในโลกของความเปนจริงของท้ังตัวนักเรียนเองและผูอื่น ไมใชเกณฑท่ีเปนความลับปกปดอยางท่ีการประเมินแบบดั้งเดิมใชอยู การใหนักเรียนรูวาตนเองทําภารกิจอะไรและมีเกณฑอยางไร การเปดเผยเกณฑการประเมินไมใชเปนการ “คดโกง” ถาภารกิจนั้นเปนเร่ืองเกี่ยวกับการปฏิบัติจริง แตถาภารกิจท่ีใหทําเปนการหาคําตอบท่ีถูกท่ีสุดเพียงคําตอบเดียว เชน ขอสอบแบบเลือกตอบ การเปดเผยคําตอบกอนยอมไมควรทํา

3. มีการประเมินตนเอง (Self-Assessment) จุดประสงคของการประเมินตามสภาพจริงก็คือ 1) เพื่อชวยใหนักเรียนพัฒนาความสามารถในการประเมินงานของตน โดยเทียบวัดกับมาตรฐานท่ัวไปของสาธารณชน ( Public Standard) 2) เพื่อปรับปรุง ขยับขยาย และเปล่ียนทิศทางการดําเนินงาน 3) เพื่อริเร่ิมในการวัดความกาวหนาของตนในแบบตาง ๆ หรือจุดตาง ๆ อยางท่ีไมมีการวัดเชนนี้มากอน จะเห็นไดวาการประเมินตนเอง เปนการทํางานท่ีตนเปน ผูชี้นําตนเอง ปรับปรุงจากแรงจูงใจของตนเอง ซึ่งเปนส่ิงจําเปนตอมนุษยในโลกของความเปนจริง

4. มีการนําเสนอผลงาน กิจกรรมการนําเสนอทําใหเกิดการเรียนรูท่ีหย่ังรากลึก เนื่องจากนักเรียนไดสะทอนความรูสึกของตนวารูอะไร และนําเสนอเพื่อใหผูอื่นสามารถเขาใจได ซึ่งเปนส่ิงท่ีทําใหแนใจวานักเรียนไดเรียนรูในหัวขอนั้น ๆ อยางแทจริง นอกจากนี้คุณลักษณะของการประเมินผลตามสภาพจริงเชนนี้ มีประโยชนตอบสนองตอเปาประสงคท่ีสําคัญอีกหลายประการ คือ 1) เปนสัญญาณบงบอกวางานของนักเรียนมีความสําคัญมากพอท่ีจะใหผูอื่นรับรูและชื่นชมได 2) เปดโอกาสใหผูอื่น เชน ครู เพื่อนนักเรียน ผูปกครอง ไดเรียนรู ตรวจสอบ ปรับปรุง และชื่นชมในความสําเร็จดวยอยางตอเนื่อง และ 3) เปนตัวแทนของการบรรลุถึงเปาหมายในการวัดทางการศึกษาอยางแทจริงและมีชีวิตชีวา สอดคลองกับ Ebel, R., and Frisbie, D.A. (1993) ซึ่งไดจําแนกคุณลักษณะของการประเมินจากทางเลือกใหมไว 6 ประการหลัก ดังนี้

1. การประเมินจากทางเลือกใหมนี้ ผูสอนตองจัดโอกาสการเรียนรูใหผูเรียนไดแสดงออกในภาคปฏิบัติ คิดสรางสรรค ผลิตผลงาน หรือกระทําบางส่ิงบางอยางท่ีสัมพันธกับส่ิงท่ีเรียน

2. ตองดึงหรือกระตุนใหผูเรียนไดใชระดับการคิดขั้นสูงและใชทักษะในการแกปญหา 3. งานหรือภารกิจหรือกิจกรรมท่ีใหผูเรียนทําตองเปนส่ิงท่ีมีความหมายสําหรับผูเรียน

4. ส่ิงท่ีเรียนตองสามารถนําไปประยุกตใชในโลกแหงความเปนจริงในชีวิตประจําวันได

26

5. ตองใชคนเปนผูตัดสินการประเมิน ไมใชเคร่ืองจักรตัดสิน (People not Machine) 6. ผูสอนจะตองเปล่ียนบทบาทใหมท้ังในดานการสอนและการประเมิน

แผนภาพแสดงคุณลักษณะของการประเมินตามสภาพจริง

ตารางการเปรียบเทียบลักษณะของการวัดและประเมินผล ที่ใชอยูโดยทั่วไปกับการวัดและประเมินผลตามสภาพจริง

ที ่ การวัดและประเมินผลที่มีใชอยูโดยทั่วไป การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 เนนพฤติกรรมเดี่ยว เนนการใชความคิด ยุทธศาสตรในการเรียนรูท่ี

ซับซอนหลายเชิง 2 หยุดการเรียนการสอนในขณะประเมิน การเรียนการสอนดําเนินไปตามปกติ 3 แยกตัวออกจากการสอนหรือวงจรการ

เรียน เปนเหตุการณตอเนื่อง โดยเปนสวนประกอบหนึ่งในการสอน หรือวงจรการเรียนรูของผูเรียน

4 แคบ กวาง 5 ใชตัวเลข ใชขอความ 6 ขยายการใชแบบทดสอบตอไป ใชวิธีการประเมินหลายชนิด 7 ผูเรียนเปนผูรับความรูท่ีไมมีปฏิกิริยา ผูเรียนคือผูสรางความรูท่ีโดดเดน 8 ไมเปนสภาพจริงของกระบวนการเรียนรู เปนสวนหนึ่งของกระบวนการเรียนรูโดยปกติ 9 ครูอยูนอกระบบการประเมิน ครูเปนสวนหนึ่งของกระบวนการเรียนรูโดย

ปกติ 10 อาศัยการวัดและประเมินจาก

บุคคลภายนอก อาศัยการประเมินผลโดยตนเอง(ผูเรียน) เปนสําคัญ

27

ตารางการเปรียบเทียบลักษณะของการวัดและประเมินผล ที่ใชอยูโดยทั่วไปกับการวัดและประเมินผลตามสภาพจริง

ที ่ การวัดและประเมินผลที่มีใชอยูโดยทั่วไป การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 11 ใชเกณฑมาตรฐานตายตัวเปนตัวกําหนด

ความสําเร็จ ใชเกณฑท่ียืดหยุนหลากหลายเปนตัวกําหนดความสําเร็จ

12 อาศัยวิธีคิดท่ีเหมือนกันกับคําตอบท่ีถูกตองเพียงคําตอบเดียว

อาศัยวิธีคิดและคําตอบท่ีตางกันได

13 จุดเนนอยูท่ีการแยกทักษะตาง ๆ ออกจากกัน

จุดเนน คือ การบูรณาการการเรียนรูทุกดานเขาดวยกัน

14 การวัดผลอยูในขอบเขตของแตละวิชา ใชกระบวนการของสหวิทยาการ

2.6 ประโยชนของการวัดและประเมินผลตามสภาพจริง สามารถประมวลสรุปไดดังนี้ 1. ใชท่ีมีลักษณะปลายเปดและสะทอนกิจกรรมการเรียนการสอนท่ีแทจริง ซึ่งนับเปนสวน

หนึ่งของของการพัฒนายุทธวิธีการเรียนการสอนท่ีสําคัญ 2. เนนการใชทักษะ ความรูความเขาใจระดับสูงท่ีสามารถประยุกตใชขามวิชาได 3. เนนท่ีสาระสําคัญของลักษณะท่ีบงบอกถึงพัฒนาการทางการเรียนรูมากกวาเพียงแตการดู

ปริมาณของความบกพรอง 4. เปนปฏิบัติการท่ีเดนชัดและแสดงใหเห็นกระบวนการแกปญหาท่ีมีความสลับซับซอนและ

ยุงยากไดเปนอยางดี 5. สงเสริมใหมีการใชวิธีการประเมินผลท่ีหลากหลาย และบันทึกผลการเรียนรูในภาพกวางท่ี

ไดมาจากสถานการณตาง ๆ กัน 6. สามารถใชไดกับท้ังรายบุคคลและรายกลุม 7. ใหความสําคัญและสนใจในความคิดและความสามารถของปจเจกบุคคลมากกวานํามา

เปรียบเทียบระหวางกัน 8. สนองตอบความแตกตางระหวางบุคคลและประเภทของผูเรียนท่ีแตกตางกันไดเปนอยางดี 9. สงเสริมใหเกิดความรวมมือกันในระหวางกระบวนการเรียนการสอน และกระบวนการวัด

และประเมินผลระหวางผูเรียน ผูสอนและผูปกครอง 10. ผูเรียนและผูสอน ลวนมีบทบาทสําคัญในการประเมินผล 11. ไมเนนวาผลการศึกษาจะตองเปนไปตามเกณฑสมมติฐานท่ีตั้งไวกอนหนาท่ีจะมีการเรียนการสอน 12. สามารถนํามาใชเปนวิธีการประเมินในระยะยาวได 13. ใหความสําคัญกับความกาวหนาท่ีตองการใหเกิดขึ้นมากกวาการบันทึกจุดออนของผูเรียน

28

2.7 เคร่ืองมือในการประเมินตามสภาพจริง สําหรับเคร่ืองมือท่ีนํามาใชในการประเมินตามสภาพจริงนั้น สามารถมีไดหลายประเภทดังตอไปนี้

ตารางแสดงวิธีการและเคร่ืองมือที่สามารถ นํามาใชประเมินผูเรียนตามสภาพจริง

วิธีการ-เคร่ืองมือ กิจกรรมที่วัด การสังเกต ประกอบดวย - แบบสํารวจรายการ - ระเบียนพฤติกรรม - แบบมาตราสวนประมาณคา

วัดพฤติกรรมท่ีลงมือปฏิบัติ แลวสังเกตความสามารถและรองรอยของการปฏิบัติ เชน การปฏิบัติตามคําส่ัง การทํางานรวมกันอยางมีขั้นตอน การเขารวมปฏิบัติหรือกิจกรรมท่ีกําหนด วัดกิจกรรมท่ีเปนลักษณะนิสัยและความรูสึก

การสัมภาษณ ไดแก - แบบบันทึกการสัมภาษณ

สอบถามเพื่อใหทราบถึงความรูสึก ความคิด ความเชื่อ และการกระทําดานตาง ๆ เชน ความกลาในการแสดงความคิดเห็น บอกแนวความคิดท่ีมี อธิบายส่ิงท่ีมีความเชื่ออยู เปนตน

การสอบถาม ไดแก - แบบสอบถาม

ใชวัดความตองการ ความสนใจ ท่ีแสดงความรูสึกไดอยางอิสระ

การทดสอบ ประกอบดวย - แบบเขียนตอบ - แบบทดสอบปฏิบัติจริง

ทดสอบทักษะ ความรูความสามารถตาง ๆ ท่ีตองการทราบ เชน ความเร็วในการอาน รวมท้ังความเขาใจในการอานและการเขียน และการสรุปความ เปนตน กิจกรรมท่ีไมอาจสังเกตไดทุกเวลาและอยางท่ัวถึง รวมท้ัง พฤติกรรมบางอยางท่ีจะเกิดขึ้นไดตองอาศัยเง่ือนไขและสภาพแวดลอมท่ีเหมาะสม ซึ่งเง่ือนไขบางอยางเกิดขึ้นไมบอยนักทําใหการสังเกตในสถานการณจริงเปนเร่ืองยากและเสียเวลานาน ดังนั้น การใชแบบทดสอบจะมีความเหมาะสมมากกวา

แฟมสะสมงาน (Portfolio)

กิจกรรมท่ีผูเรียนทําเปนชิ้นงานออกมา อาจเปนรายงาน แบบบันทึก เทป บันทึกเสียง ฯลฯ และทําการประเมินโดยตัวผูเรียนเอง ผูสอนและเพื่อนรวมชั้นโดยมีลักษณะท่ีเนนใหผูเรียนคิดทบทวนและประเมินตนเอง

29

ขั้นตอนและวิธีการพัฒนา

ขั้นตอนและวิธีการพัฒนาตามกระบวนการนิเทศมุงพัฒนาครูคณิตศาสตร เสริมศักยภาพ

ผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 เลมท่ี 3 การนิเทศเพื่อสงเสริมครูคณิตศาสตรดาน การวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessments) ดังนี้

แผนภูมิแสดงแนวทางการนิเทศมุงพัฒนาครูคณิตศาสตร ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู/การประเมินตามสภาพจริง

(Authentic Assessments) โดยใชรูปแบบ TO TOUCH TOMORROW TOGETHER Model

มุงอนาคต หมายถึง การกําหนดเปาหมายท่ีชัดเจนในการพัฒนาผูเรียน เพื่อใหผูเรียนไดรับการพัฒนาเต็มศักยภาพ ยึดทักษะกา รเรียนรูของผูเรียนในศตวรรษท่ี 21 ของผูเรียนแตละคนอยางชัดเจน และสามารถพัฒนาใหถึงความสามารถสูงสุดตามศักยภาพของผูเรียน ดังท่ี ศ.นพ.วิจารณ พานิช กลาววา “การศึกษาท่ีถูกตองสําหรับศตวรรษใหม ตองเรียนใหบรรลุทักษะ คือ

ข้ันตอนและวิธีการพัฒนา

ประเมินผล และขยายสูสาธารณชน

กําหนดเปาหมายอนาคต

วิเคราะหสภาพที่เปนอยู

และกําหนดรูเร่ืองที่ตอง

กําหนดเวลา และกิจกรรม

ลงมือทําแบบรวมมือ นิเทศดวยสื่อหลากหลาย

ครูคณิตศาสตร

และผูเรียนมีทักษะ

การเรียนเรียนรูใน

ศตวรรษที่ ๒๑

30

ทําได ตองเรียนเลย จากรูวิชาไปสูทักษะในการใชวิชาเพื่อการดํารงชีวิตในโลกแหงความเปนจริง การเรียนจึงตองเนนเรียนโดยการลงมือทํา หรือการฝกฝนนั่นเอง และคนเราตองฝกฝน ทักษะตาง ๆ ท่ีจําเปนตลอดชีวิต” (วิจารณ พานิช, 2555)

กําหนดเปาหมายในอนาคต หมายถึง สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 จัดทําเกณฑทักษะการเรียนรูในศตวรรษท่ี 21 ของผูเรียนไว 2 ระยะ ท่ีสามารถตรวจสอบได และนําเกณฑดังกลาวนี้ ให สถานศึกษาพิจารณารับรองวาจะดําเนินการได และกําหนดเกณฑใหสูงขึ้นหรือลดลงกวาเกณฑท่ีเขตพื้นท่ีกําหนดใหได โดยใหเหตุผลตามสมควร

วิเคราะหสภาพที่เปนอยู และกําหนดรูเร่ืองที่ตองพัฒนา หมายถึง การท่ีครูควรมีขอมูลนักเรียนรายบุคคล วิเคราะหจุดเดน จุดตองพัฒนาของ นักเรียนแตละคน โรงเรียนวิเคราะหสภาพหองเรียนและสภาพแวดลอมเทียบกับเกณฑ เชน ทํา SWOT เปนตน แลวเรียงลําดับเร่ืองท่ีตองพัฒนาเรงดวนท้ังตัว นักเรียน ครู หองเรียน สภาพแวดลอม ฯลฯ เพื่อรวมมือกันพัฒนากับสํานักงานเขตพื้นท่ี

กําหนดเวลา และกิจกรรม หมายถึง การท่ีโรงเรียนรวมมือกับสํานักงานเขตพื้นท่ี และ วางแผนพัฒนารวมกันในประเด็นปญหา หรือกิจกรรมท่ีตองการพัฒนาตามความตองการของ ครูคณิตศาสตร โดยกําหนดปฏิทินการปฏิบัติงาน และแนวทางดําเนินงานท่ีชัดเจน

ลงมือทําแบบรวมมือนิเทศดวยสื่อหลากหลาย หมายถึง สถานศึกษา/ ครูคณิตศาสตร/ ศึกษานิเทศก และผูบริหารสถานศึกษา กําหนดหนาท่ีในการปฏิบัติแตละกิจกรรมใหชัดเจน เมื่อลงมือปฏิบัติงานสามารถประสานสัมพันธกันไดดี รวมกันคิด รวมกันทํา รวมกันแกปญหา รวมกันประเมินผล และชื่นชมผลสําเร็จดวยกัน

ประเมินและขยายสูสาธารณชน หมายถึง การรวมกันประเมินผลทุกขั้นตอนของงาน มีขอมูล สารสนเทศท่ีชัดเจน โรงเรียน และครูคณิตศาสตรทุกคนมีโอกาสนําเสนอผลงานท่ีเปนผลสําเร็จในระดับพึงพอใจสูสาธารณชนได ท้ังในลักษณะการนําเสนอผาน Social Media เชน โปรแกรม Facebook/ชองทาง Line โดยมีชองทาง Page Facebook คณิตศาสตร สพป.ราชบุรี เขต 2 และ Line Group คณิตศาสตร สพป.ราชบุรี เขต 2 หรือการใหศึกษาดูงานในสถานศึกษา

โดยดําเนินการตามขั้นตอน ดังนี้ 1. เสนอขออนุมัติโครงการใหดําเนินงานโครงการจากผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นท่ี

การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 2. แตงตั้งคณะกรรมการดําเนินงานพัฒนาการ นิเทศการศึกษาครูคณิตศาสตร สํานักงาน

เขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 ไดดําเนินการแตงตั้งคณะกรรมการดําเนินงานพัฒนาการนิเทศ การศึกษา ครูคณิตศาสตร โดยมีบุคลากรจากทุกภาคสวนท่ีเกี่ยวของมาเปน

31

คณะกรรมการ ประกอบดวย ผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา, รองผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา, ศึกษานิเทศก, ผูบริหารสถานศึกษา, ครูคณิตศาสตร เปนตน

3. ประชุมคณะกรรมการดําเนินงานพัฒนาการ นิเทศการศึกษาครูคณิตศาสตร สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 ดําเนินการประชุมคณะกรรมการเพื่อวิเคราะหปญหา ความตองการ กําหนดเปาหมาย และเสนอแนวทางการดําเนินงานของสํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 เปนแนวทางท่ีครูคณิตศาสตรสามารถปรับใหสอดคลองกับบริบทของโรงเรียน

4. แจงผลการประชุมตอทุก สถานศึกษา และเสนอเปาหมายในการพัฒนาใหโรงเรียนรับรอง หรือปรับลดและเพิ่มเปาหมายของ สถานศึกษา เสนอไปยังสํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 ในท่ีประชุมประจําเดือนผูบริหารสถานศึกษา และการแจงทางหนังสือราชการไปยังสถานศึกษา

5. พัฒนาครูคณิตศาสตรตามรูปแบบการนิเทศแบบเสริมตอการเรียนรู ดวยความรวมมือ ดังนี้

5.1 องคประกอบของการนิเทศตามรูปแบบการนิเทศแบบเสริมตอการเรียนรู ดวยความรวมมือ

จากแผนภาพ ผูนิเทศ ไดแก ศึกษานิเทศก เปนองคประกอบหลักท่ีจะทําใหเกิด

กระบวนการนิเทศ ดังนั้น ผูนิเทศตองฝกฝนตนเองท้ังดานพฤติกรรมมีความเปนกัลยาณมิตร เตรียมความรูท่ีจะพัฒนาครูแตละคน เพื่อทําใหผูรับการนิเทศเกิดความศรัทธา นอกจากนี้ผูนิเทศ ตองมีส่ือ และเคร่ืองมือนิเทศท่ีสอดคลองกับความตองการของผูรับการนิเทศ ในสวนของ ผูรับการนิเทศควรใหความรวมมือ และพรอมท่ีจะพัฒนาตนเองตามกระบวนการนิเทศ

กระบวนการนิเทศแบบเสริมตอการเรียนรู ดวยความรวมมือ เปนกระบวนการนิเทศท่ีเนนใหผูรับการนิเทศและผูนิเทศเห็นภาพความสําเร็จของงานหรือเปาหมายในการพัฒนาตรงกัน รวมกันพัฒนา นิเทศมีความเปนกัลยาณมิตรกับผูรับการนิเทศ ผูรับการนิเทศพรอมท่ีจะพัฒนา

ผูนิเทศมีความ เปนกัลยาณมิตร

คุณภาพ

ของผูเรียนใน

ศตวรรษที่ 21

ผูรับการนิเทศ

ที่พรอมจะพัฒนาตนเอง

กระบวนการนิเทศ สื่อและ

เคร่ืองมือที่มีประสิทธิภาพ

32

ตนเอง ดวยความตระหนักวาการพัฒนาตนเองเปนเร่ืองสําคัญ ซึ่งผลของการพัฒนาตามกระบวนการนี้ตองสงถึงการพัฒนาคุณภาพของผูเรียนในศตวรรษที่ 21

ดังนั้น ขาพเจาในฐานะผูนิเทศ และผูกําหนดแนวทางการนิเทศจึงยึดแนวทางการนิเทศ แบบเสริมตอการเรียนรูดวยความรวมมือ ในการพัฒนาครูคณิตศาสตรเปนรายบุคคล และรายกลุม โดยมีกระบวนการนิเทศ ดังแผนภูมิ ตอไปนี้

33

นอมนําหลักการทรงงาน - ระเบิดจากขางใน - ปลูกจิตสํานึก - เนนใหพ่ึงตนเองได

มีผลงานยอยท่ีเกิดจากการ ปฏิบัติพัฒนาตนเอง

และการปรับปรุงแกไข

นอมนําหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิพลอดุลยเดชฯ

“เปนศูนยกลางการพัฒนา ปฏิบัติอยางพอเพียง เปาหมายคือสังคม”มาเปนหลักคิด

เทียบผลกับภาพความสําเร็จท่ีกําหนดไวนอมนําหลักการทรงงาน

ดานเปาหมาย คือ สังคม - รูรัก สามัคค ี- มุงประโยชนคนสวนใหญ

ภาพความสําเร็จของงาน

กิจกรรมนิเทศ

ข้ันท่ี 1 รูคุณคาในตน

ข้ันตอน การทํางาน

การประชุมกลุมยอย หรือพบกันระหวางผูนิเทศ

กับผูรับการนิเทศเพ่ือประเมินตนเอง

ผูรับนิเทศรูจุดดี จุดเดน และจุดท่ีตองพัฒนา

ข้ันท่ี 2 กําหนดผลเพ่ือพัฒนา

ข้ันท่ี 3 หาแนวรวมวิทยาการ

ข้ันท่ี 4 ปฏิบัติงานเขมเข็ง

ข้ันท่ี 5 แสดงผลรวมภาคภูมิใจ

การกําหนดเปาหมาย ตัวบงช้ีเรื่องท่ีตองการพัฒนา

- กําหนดวิธีการพัฒนา - กําหนดกิจกรรมพัฒนา ท่ีหลากหลาย/เปนไปได

- ปฏิบัติตามกิจกรรมท่ีกําหนด /ปรับตามสถานการณ - สังเคราะหองคความรูจากการปฏิบัติ

- การสะทอนผล - การปรับปรุง ปฏิบัติซ้ํา - การเพ่ิมความรูจากผลการปฏิบัติการเผยแพร

ภาพช้ินงาน, ผลงาน หรือโครงงานในการพัฒนาผูเรียนใน

ศตวรรษท่ี 21

มีแผนการพัฒนาตนเองท่ีชัดเจน กําหนดกิจกรรม/วิธีการพัฒนา

ท่ีหลากหลาย/เปนไปได

34 แผนภูมิภาพแสดงกระบวนการนิเทศแบบเสริมตอการเรียนรูดวยความรวมมือ

การดําเนินการนิเทศตาม กระบวนการท้ัง 5 ขั้นตอน ของการนิเทศแบบเสริมตอการเรียนรูดวยความรวมมือ ผูนิเทศไดดําเนินการ ดังนี้

ข้ันที่ 1 รูคุณคาในตน (Awareness of Self - value) ขั้นตอนนี้เปนขั้นตอนสําคัญท่ีผูนิเทศตองสรางความเชื่อมั่นใหแกผูไดรับการนิเทศใหรูสึก

วามีความจริงใจท่ีจะใหความรวมมือกับผูรับการนิเทศในการพัฒนาตนเองจนสําเร็จตามเปาหมายท่ีวางไว การดําเนินงานขั้นตอนนี้มีแนวทาง ดังนี้ 1. การประสานงานแบบกัลยาณมิตร กลาวคือ ผูนิเทศ ไดปรับปรุงบุคลิกภาพใหมี ความนุมนวลท้ังทาทางและวาจาใหเกียรติ ยอมรับความเปนตัวตนของผูรับการนิเทศ ทําใหผูรับ การนิเทศรูสึกสบายใจท่ีจะพัฒนารวมกันบนพื้นฐานความเปนประชาธิปไตย และความเคารพ ใหเกียรติซึ่งกันและกัน ใหผูรับการนิเทศตระหนักถึงบทบาทหนาท่ีและความสําคัญของตนเอง 2. การทําใหผูรับการนิเทศรูสึกตองการพัฒนาตนเองโดยพิจารณาหลักการทรงงานกลาวคือ “ระเบิดจากขางใน ปลูกจิตสํานึก เนนใหพ่ึงตนเองได ” ใหผูรับการนิเทศตระหนักถึงคุณคาของการพัฒนาผูเรียนซึ่งเปนกําลังสําคัญของชาติ ผูรับการนิเทศจึงควรตระหนักวาตนเองเปนศูนยกลางของการพัฒนา เนื่องจากตองพัฒนาตนเองและพัฒนาผูเรียนไปพรอม ๆ กัน กระตุนใหเห็นความสําคัญของครู คณิตศาสตร วาเปน “มือท่ีสรางอนาคตของชาติ ” โดยผูนิเทศ จะชี้แนะใหเห็นจุดเดน จุดดอย และจุดท่ีควรเพิ่มใหการจัดการเรียนรูมีประสิทธิภาพย่ิงขึ้น การเสริมสรางทักษะการเรียนรูของผูเรียนในศตวรรษท่ี 21 3. การใหผูรับการนิเทศประเมินตนเองดวยการใชแบบ ประเมินตนเอง ดวยการใชแบบประเมินตนเอง และการทบทวนการทํางานของตนเองใหเห็นความสามารถเฉพาะตน จุดเดน และจุดท่ีตองพัฒนาผูนิเทศจะตองใจเย็นท่ีจะตะลอมใหผูรับการนิเทศเห็นส่ิงท่ีดีแลว ความสามารถพิเศษหรือจุดเดนของตนเอง ขณะเดียวกันก็ใหเห็นจุดท่ีตองแกไข ปรับปรุงหรือพัฒนาใหดีย่ิงขึ้น“ไมควรใชการตําหนิติเตียน” ขาพเจาไดทําใหผูรับการนิเทศเขาใจวาตัวเขาเองสามารถพัฒนาตอยอดจากส่ิงท่ีเปนจุด จุดเดนของตนเองบนพื้นฐานความสามารถของตนเอง ผูอื่นเปนเพียงผูชวยสนับสนุนใหการพัฒนาตนเองของเขาสะดวกขึ้นประสบผลสําเร็จไดอยางมีประสิทธิภาพ “ทําใหเกิดความไมกลัวการพัฒนา”

ข้ันที่ 2 กําหนดผลเพ่ือพัฒนา (Define goals to develop) เมื่อผูรับการนิเทศเกิดความตระหนักท่ีจะพัฒนา และเห็นจุดบกพรองของตนเองในแตละ

ประเด็นแลว ผูนิเทศควรชี้ใหเห็นลําดับความสําคัญของปญหา และใหผูรับการนิเทศสามารถกําหนดประเด็นท่ีตองพัฒนากอน “เรงดวน” ท่ีสงผลกระทบโดยตรงตอนักเรียนกอน ดังนี้

1. การเรียงลําดับความสําคัญของการพัฒนา ผูนิเทศและผูรับการนิเทศ รวมกันวิเคราะหความสําคัญของปญหา ซึ่งหากผูนิเทศสามารถ

ใชโอกาสนี้ฝกใหผูรับการนิเทศคิดและทํางานอยางมีหลักเกณฑและเปนระบบจะงายย่ิงขึ้น

35

กลาวคือ ฝกการเรียงลําดับปญหา หรือเร่ืองท่ีตองการพัฒนาใหเห็นความเรงดวนของปญหาท่ีตองพัฒนาแกไขกอนเพื่อไมใหเกิดผลเสียรายแรงตอผูเรียน

2. การกําหนดเปาหมาย ในการพัฒนา เมื่อผูรับการนิเทศยอมรับสภาพปญหาท่ีมีความสําคัญและจําเปนตองแกไขปญหานี้

กอนแลวผูนิเทศควรเสนอแนะใหผูรับการนิเทศกําหนดเปาหมายในการแกปญหาหรือตองการพัฒนาใหเห็นภาพของส่ิงท่ีตองการใหเกิดขึ้นอยางชัดเจนอาจเปนเปาหมายเชิงปริมาณและ เชิงคุณภาพ ตามสมควรกับส่ิงท่ีจะพัฒนา เปาหมายของการพัฒนาอาจเปนเปาหมายยอย ๆ ท่ีจะเกิดขึ้นตามขั้นของการพัฒนาก็จะทําใหกระบวนการพัฒนาของผูรับการนิเทศนาสนใจและประเมิน ความสําเร็จ ดังหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว (ปรียานุช พิบูลสราวุธ, 2549) ท่ีวาแกปญหาจากจุดเล็กและทําตามลําดับขั้นจนในท่ีสุดจะขยายออกเปนวงกวางสูสังคมตอไป

ข้ันที่ 3 หาแนวรวมวิทยาการ (Seek fellowships of knowledge) เมื่อผูนิเทศและผูรับการนิเทศรวมกันเรียงลําดับกิจกรรมยอยท่ีจะพัฒนารวมกันโดยมี

ภาพความสําเร็จของงานเปนตัวตั้งแลว การเรียงลําดับกิจกรรมยอยจะชวยใหเห็นภาพของงานท่ีจะเกิดขึ้น และกําหนดวิธีการดําเนินกิจกรรมและพัฒนางานได ซึ่งการแยกงานใหยอยลงโอกาสท่ีผูรับการนิเทศจะเขาใจและพบความสําเร็จจะมีมากย่ิงขึ้น เพราะการยอยลงจะทําใหงานงายขึ้นและสําเร็จเร็ว เมื่องานยอย ๆ แตละงานสําเร็จก็จะทําใหภาพรวมของงานสําเร็จดวย

การเสริมตอการเรียนรูในขั้นตอนนี้ ผูนิเทศและผูรับการนิเทศจะไดเปรียบเทียบผล การประเมินความรูความสามารถของผูรับการนิเทศท่ีประเมินไวแลว ผูนิเทศจึงสามารถ เสริมตอการเรียนรูของผูรับการนิเทศใหตรงทางตามความสามารถของผูรับการนิเทศแตละคน นอกจากนี้ ผูนิเทศสามารถแนะนําผูรู และเครือขายท่ีจะทํางานรวมกันได นอกจากนี้ผูนิเทศ และผูรับการนิเทศยังสามารถกําหนดทางเลือกท่ีจะนําไปสูความสําเร็จไดหลาย ๆ ทาง เปนการปองกันปญหาท่ีอาจเกิดขึ้นจากทางเลือกใดทางเลือกหนึ่งไวลวงหนา

ข้ันที่ 4 ปฏิบัติงานเขมแข็ง (Work Hard) ในขั้นตอนนี้เปนขั้นตอนสําคัญท่ีจะทําใหงานประสบผลสําเร็จ แตจะเปนขั้นตอนท่ีงาย

หากผูนิเทศและผูรับการนิเทศดําเนินการตามขั้นตอนท่ี 1 –3 แลว แตละคนจะปฏิบัติงานตาม บทบาทหนาของตนแตจะสอดคลองกัน ศึกษานิเทศกหรือผูนิเทศจะพัฒนา คือ นิเทศ สอดคลองกับการพัฒนางานของผูรับการนิเทศ ในขณะปฏิบัติงานเมื่อพบปญหาผูรับการนิเทศ อาจจะทอถอย ผูนิเทศจึงควรเสริมแรงใหกําลังใจ หาทางใหผูรับการนิเทศพบความสําเร็จของงานทีละขั้น ชวยคลายปญหาและรวมคิดหาทางออกในระดับท่ีพอดี คือ ใหผูรับการนิเทศรูสึกวาไดแกปญหา ดวยตนเองจะทําใหเกิดความมั่นใจย่ิงขึ้น

36

การนิเทศแบบเสริมตอการเรียนรู มีจุดเดนท่ีสําคัญ คือ การสรางความเขมแข็งแกครู ดวยการพาครูปฏิบัติงานจนสําเร็จตามเปาหมายท่ีวางไวดังนั้น ความเปนกัลยาณมิตร และความ รอบรูของผูนิเทศจะเปนปจจัยสําคัญท่ีทําใหการนิเทศบรรลุผล

ส่ิงสําคัญอีกประการหนึ่ง คือ จังหวะท่ีผูนิเทศควรถอยออกเมื่อเห็นวาผูรับการนิเทศพัฒนา ไปตรงทางแลว ซึ่งผูนิเทศตองสังเกต และเปนทักษะท่ีตองฝกฝน

ข้ันที่ 5 แสดงผลรวมภาคภูมิใจ (Be proud of success) เมื่อผูรับการนิเทศประสบผลสําเร็จในการพัฒนางานจะมีความมั่นใจในตนเองมากขึ้น

ผูนิเทศจะรวมประเมินผลงานของผูรับการนิเทศ โดยใหผูรับการนิเทศสะทอนผลการพัฒนางาน ของตนเอง ในขั้นตอนนี้ ผูนิเทศจะแสดงความชื่นชม ยินดี และชี้ประเด็นท่ีเปนจุดเดนของงาน เปนการใหขอมูลยอนกลับ ( feedback) แกผูรับการนิเทศ ขณะเดียวกันก็ชี้จุดดอยท่ีจะใหผูรับ การนิเทศพัฒนาตอไป หรือมีการพัฒนาตอยอดงาน และมีผูรับการนิเทศหลายคนประสบผลสําเร็จพรอมกัน จึงรวมกันวางแผนจัดกิจกรรมสัมมนาวิชาการ การเปดหองเรียน ( Open House) ขึ้น เพื่อใหผูรับการนิเทศท่ีมีผลงานไดนํางานมาแสดงเปนการแลกเปล่ียนเรียนรูท่ีดี อาจดําเนินการ ผานชองทางอินเทอรเน็ตทางระบบ Social Media โปรแกรม Facebook เปนตน ในกลุมเครือขายโรงเรียน ชมรม หรือรวมท้ังสํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาในรูปแบบการนําเสนอผลงาน เผยแพรเอกสารรวมท้ังนําเสนอขอมูลโดยใชเทคโนโลยี ซึ่งเปนทักษะท่ีจําเปนในการเรียนรูในศตวรรษท่ี 21 เปนตน

37

เครื่องมือในการนิเทศ

แบบนิเทศ ติดตามกระบวนการดําเนินงานนิเทศภายในโรงเรียน โรงเรียน.....................................อําเภอ.............................. สํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

********************* ข้ันศึกษาสภาพปจจุบัน 1. การศึกษาความตองการนิเทศของสถานศึกษาใชหลักการมีสวนรวมของผูนิเทศ และผูรับ การนิเทศ ผูบริหารดําเนินการเพียงคนเดียว ผูบริหารและครูทุกคนวิเคราะหรวมกัน ผูบริหาร และครูวิชาการวิเคราะหรวมกัน อื่น ๆ ระบุ ............................ 2. การจัดทําขอมูล สารสนเทศความตองการของผูรับการนิเทศ มีขอมูลแตยังไมไดจัดทําสารสนเทศ มีขอมูลและจัดทําสารสนเทศ จัดหมวดหมู สะดวกตอการนําไปใช อื่น ๆ ระบุ................................................ ................................................................... 3. การรับทราบปญหาและความตองการของผูรับการนิเทศ ผูนิเทศรับทราบปญหาและความตองการของผูรับการนิเทศแตละคนกอนดําเนินการนิเทศ ผูนิเทศไมทราบปญหาและความตองการของผูรับการนิเทศแตละคนกอนดําเนินการนิเทศ อื่น ๆ ระบุ...................................................................................................................... ข้ันวางแผนและจัดทําโครงการนิเทศ 4. ดําเนินการวางแผน จัดทําโครงการหรือแผนนิเทศภายในสถานศึกษาโดยใชขอมูลท่ีไดจาก การศึกษาสภาพปจจุบัน ดําเนินการ ไมดําเนินการ 5. กําหนดวัตถุประสงคและเปาหมายในการนิเทศชัดเจนและผูมีสวนเกี่ยวของทุกคน มีสวนรวม ดําเนินการ ไมดําเนินการ 6. กําหนดวิธีการนิเทศ หรือกิจกรรมนิเทศชัดเจน เชน การเย่ียมชั้นเรียน สังเกตการสอน ฯลฯ ดําเนินการ ไมดําเนินการ 7. แผนนิเทศภายในสถานศึกษากําหนดกิจกรรมชวยเหลือ ใหคําปรึกษาเพื่อพัฒนาครูในการปฏิบัติงาน ดําเนินการ ไมดําเนินการ

38

แบบนิเทศ ติดตามเพ่ือสงเสริมครูคณิตศาสตร ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู

การประเมินตามสภาพจริง(Authentic Assessments)

8. จัดทําเอกสารเคร่ืองมือนิเทศท่ีสอดคลองกับสภาพปญหาและความตองการของผูรับการนิเทศท่ีมีความแตกตางกัน ดําเนินการ ไมดําเนินการ 9. จัดทําปฏิทินการนิเทศชัดเจน ครอบคลุมการดําเนินงานตลอดปการศึกษาอยางตอเนื่อง ดําเนินการ ดําเนินการภาคเรียนละคร้ัง ดําเนินการภาคเรียนละ 2 คร้ัง อื่น ๆ ระบุ.................................. ไมดําเนินการ ข้ันดําเนินการนิเทศ 10. ดําเนินการนิเทศเกี่ยวกับการใหความรูในงานท่ีปฏิบัติซึ่งตรงกับความตองการของผูรับการนิเทศ ดําเนินการ ไมดําเนินการ 11. การนิเทศปฏิบัติไดตามท่ีกําหนดในปฏิทินการนิเทศ ตรงปฏิทิน ไมตรงปฏิทิน 12. ผูใหการนิเทศมีความรูชัดเจนในเร่ืองท่ีดําเนินการนิเทศ และไดรับการยอมรับจากผูรับการนิเทศ ชัดเจน ไมชัดเจน 13. มีกิจกรรมรับฟงความคิดเห็นและสะทอนขอมูลหลังการนิเทศระหวางผูนิเทศและผูรับการนิเทศในแตละคร้ัง ดําเนินการ ไมดําเนินการ 14. ผูนิเทศใชเคร่ืองมือนิเทศทุกคร้ังท่ีทําการนิเทศ ใช ไมใช 15. จัดทําบันทึกการนิเทศเปนหลักฐาน / รองรอย ดําเนินการ ไมดําเนินการ ข้ันประเมินผลการนิเทศ 16. ประเมินผลการนิเทศสอดคลองตามจุดมุงหมาย / วัตถุประสงคท่ีกําหนด สอดคลอง ไมสอดคลอง 17. วิเคราะหและสรุปผลการประเมินครบถวนท้ังเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ครบถวน ไมครบถวน 18. นําผลการประเมินไปใชในการพัฒนาการนิเทศ มีหลักฐาน / รองรอยการนําไปใช ไมมีหลักฐาน / รองรอยการนําไปใช

ความคิดเห็นหรือขอเสนอแนะเพ่ิมเติม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ................................................ศึกษานิเทศก (.............................. ........................... ....................)

……………/………………………/ ……………….

39

สวนที่ 1 แบบประเมินการวัดและประเมินผลการเรียนรู โรงเรียน.....................................อําเภอ.............................. สํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

@@@@@@@@@@@@

ชื่อผูรับการประเมิน..................................................กลุมสาระการเรียนรู........................................ . ภาคเรียนท่ี..............ปการศึกษา.......................... วัน/เดือน/ปท่ีสัมภาษณ......................................... ชื่อผูประเมิน...........................................................................................เวลา................................... วิธีการนิเทศ ตรวจสอบเอกสาร

คําช้ีแจง การนิเทศใชวิธี การตรวจสอบเอกสารโดยใชกระบวนการนิเทศท่ีพัฒนาครูคณิตศาสตรสงเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษท่ี 21 โดยประเมินตามสภาพจริงตามรายการและใหระดับคุณภาพตามคําอธิบายดังนี้ 5 หมายถึง มีความชัดเจน/สอดคลอง/ครอบคลุม/เหมาะสมมากท่ีสุด 4 หมายถึง มีความชัดเจน/สอดคลอง/ครอบคลุม/เหมาะสมมาก 3 หมายถึง มีความชัดเจน/สอดคลองครอบคลุม/เหมาะสมปานกลาง 2 หมายถึง มีความชัดเจน/สอดคลอง/ครอบคลุม/เหมาะสมนอย 1 หมายถึง มีความชัดเจน/สอดคลอง/ครอบคลุม/เหมาะสมนอยท่ีสุด

รายการประเมิน ระดับคุณภาพ

5 4 3 2 1 1. เคร่ืองมือท่ีใชครอบคลุมมาตรฐานและตัวชี้วัด 2. เคร่ืองมือท่ีใชมีความชัดเจน 3. เคร่ืองมือท่ีใชครอบคลุมท้ังดานความรู(K) ทักษะ(P) และเจตคต ิ(A)

4. เคร่ืองมือท่ีใชมีความหลากหลาย ระดับคุณภาพ x ความถี ่

คะแนนเฉลี่ย คะแนนเฉลี่ยรอยละ

ผลการประเมิน อยูระดับคุณภาพ........................

40

แบบนิเทศ ติดตามเพ่ือสงเสริมครูคณิตศาสตร ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู

การประเมินตามสภาพจริง(Authentic Assessments)

เกณฑการประเมินระดับคุณภาพของการจัดกิจกรรมการเรียนรู คะแนนเฉล่ียรอยละ นอยกวา 50 อยูในระดับปรับปรุง คะแนนเฉล่ียรอยละ 50.00 – 59.00 อยูในระดับ พอใช คะแนนเฉล่ียรอยละ 60.00 – 69.00 อยูในระดับดี คะแนนเฉล่ียรอยละ 70.00 – 79.00 อยูในระดับดีมาก คะแนนเฉล่ียรอยละ 80.00 – 100 อยูในระดับ ดีเย่ียม

ลงชื่อ.............................................ผู ประเมิน (………………………………………………………) ลงชื่อ............................................. ผูรับการประเมิน (…………………………………………………………………) วันท่ี..........เดือน................................พ.ศ............

41

สวนที่ 2 แบบประเมินการเขียนรายงานการศึกษาคนควาของผูเรียน โรงเรียน.....................................อําเภอ.............................. สํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

@@@@@@@@@@@@

ชื่อ-นามสกุล..........................................................กลุมสาระการเรียนรู............................................ ภาคเรียนท่ี..............ปการศึกษา....................................ระดับชั้น...................................................... ชื่อรายงาน....................................................................................................................................... คําช้ีแจง ใหทําเคร่ืองหมาย ในช อง คะแนนท่ีตรงกับความค ิดเห็นของผูประเมิน

1. ช่ือเร่ือง 2 คะแนน เมื่อ ชื่อเร่ืองสอดคลองกับสถานการณและมีความชัดเจน 1 คะแนน เมื่อ ชื่อเร่ืองสอดคลองกับสถานการณแตไมมีความชัดเจน 0 คะแนน เมื่อ ชื่อเร่ืองไมสอดคลองกับสถานการณและไมมีความชัดเจน 2. ที่มาและความสําคัญ 2 คะแนน เมื่อ ระบุปญหาและความสําคัญของปญหาไดสอดคลองและ

ชัดเจน 1 คะแนน เมื่อ ระบุปญหาและความสําคัญของปญหาไดสอดคลองและ

ไมชัดเจน 0 คะแนน เมื่อ ระบุปญหาและความสําคัญของปญหาไมสอดคลองและ

ไมชัดเจน 3. กําหนดนิยามเชิงปฏิบัติการ 2 คะแนน เมื่อ กําหนดความหมายและขอบเขตของคํานิยามไดชัดเจนและ

สามารถสังเกตและวัดได 1 คะแนน เมื่อ กําหนดความหมายและขอบเขตของคํานิยามไดชัดเจนแต

ไมสามารถสังเกตและวัดได 0 คะแนน เมื่อ กําหนดความหมายและขอบเขตของคํานิยามไมชัดเจนและ

ไมสามารถสังเกตและวัดได

42

แบบนิเทศ ติดตามเพ่ือสงเสริมครูคณิตศาสตร ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู

การประเมินตามสภาพจริง(Authentic Assessments)

4. จุดมุงหมาย 2 คะแนน เมื่อ ระบุส่ิงท่ีตองการศึกษาสอดคลองกับชื่อเร่ืองและชัดเจน 1 คะแนน เมื่อ ระบุส่ิงท่ีตองการศึกษาสอดคลองกับชื่อเร่ืองแตไมชัดเจน 0 คะแนน เมื่อ ระบุส่ิงท่ีตองการศึกษาไมสอดคลองกับชื่อเร่ือง

และไมชัดเจน 5. สมมติฐานในการศึกษา 2 คะแนน เมื่อ เขียนขอความท่ีบอกความสัมพันธระหวางตัวแปรตนและ

ตัวแปรตามไดถูกตองเปนเหตุเปนผล 1 คะแนน เมื่อ เขียนขอความท่ีบอกความสัมพันธระหวางตัวแปรตนและ

ตัวแปรตามไดแตไมเปนเหตุเปนผล 0 คะแนน เมื่อ เขียนขอความท่ีไมแสดงความสัมพันธระหวางตัวแปรตน

และตัวแปรตาม 6. ตัวแปรที่ศึกษา 2 คะแนน เมื่อ กําหนดตัวแปรตน ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุมได

ถูกตอง 1 คะแนน เมื่อ กําหนดตัวแปรไดถูกตอง 2 ใน 3 0 คะแนน เมื่อ กําหนดตัวแปรไมถูกตอง 7. อุปกรณที่ใช 2 คะแนน เมื่อ กําหนดตัวแปรตน ตัวแปรตาม และตัวแปรควบคุมได

ถูกตอง 1 คะแนน เมื่อ กําหนดตัวแปรไดถูกตอง 2 ใน 3 0 คะแนน เมื่อ กําหนดตัวแปรไมถูกตอง 8. วิธีการศึกษา 2 คะแนน เมื่อ กําหนดวิธีการศึกษาเปนไปตามลําดับขั้นตอนไดอยาง

ตอเนื่องและถูกตองทุกตอน 1 คะแนน เมื่อ กําหนดวิธีการศึกษาเปนไปตามลําดับขั้นตอนไดอยาง

ตอเนื่องและเพียงบางตอน 0 คะแนน เมื่อ กําหนดวิธีการศึกษาไมถูกตอง 9. ผลการศึกษา 2 คะแนน เมื่อ แสดงผลการศึกษาไดอยางถูกตองและนําเสนอขอมูลได

อยางเหมาะสม 1 คะแนน เมื่อ แสดงผลการศึกษาไดอยางถูกตองแตนําเสนอขอมูลไม

เหมาะสม

43

0 คะแนน เมื่อ แสดงผลการศึกษาไดไมถูกตอง 10. สรุปผล 2 คะแนน เมื่อ สรุปผลใหเห็นถึงความสัมพันธของขอมูลกับตัวแปรท่ีศึกษา

ไดอยางถูกตองเหมาะสม 1 คะแนน เมื่อ สรุปผลใหเห็นถึงความสัมพันธของขอมูลกับตัวแปรท่ีศึกษา

ไดเพียงบางตัวแปร 0 คะแนน เมื่อ ไมสามารถแสดงความสัมพันธของขอมูลท่ีไดกับตัวแปร

ท่ีศึกษา 11. ความประณีต สะอาด เรียบรอย

2 คะแนน เมื่อ ผลงานมีความประณีต สะอาด เรียบรอยอยูในขั้นดีมาก 1 คะแนน เมื่อ ผลงานมีความประณีต สะอาด เรียบรอยอยูในขั้นพอใช 0 คะแนน เมื่อ ผลงานมีความประณีต สะอาด เรียบรอยอยูใน

ขั้นควรปรับปรุง เกณฑการตัดสินคุณภาพ ชวงคะแนน ระดับคุณภาพ 15 – 22 ด ี 7 – 14 พอใช 0 – 6 ควรปรับปรุง เกณฑการผาน ตังแตระดับคุณภาพพอใชขึ้นไป สรุป ผาน ไมผาน ลงชื่อ…………………….……….ผูประเมิน ( ………………………..……………………) วันท่ี........เดือน........................พ.ศ.............

44

สวนที่ 3 แบบประเมินแฟมสะสมงานคณิตศาสตรโดยภาพรวม โรงเรียน.....................................อําเภอ.............................. สํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

@@@@@@@@@@@@

ชื่อ-นามสกุล..........................................................กลุมสาระการเรียนรู............................................ ภาคเรียนท่ี..............ปการศึกษา....................................ระดับชั้น...................................................... ชื่อแฟมสะสมงาน.............................................................................................................................. คําช้ีแจง ใหทานพิจารณาลักษณะของแฟมสะสมผลงานตามตัวบงชี้ และตัดสินผล

ระดับ ลักษณะของแฟมสะสมผลงาน 4 - แปลความโจทยปญหาไดถูกตองแมนยําตลอดเวลา

- ใชขอมูลท่ีกําหนดใหมาไดอยางเหมาะสม - ใชวิธีแกโจทยปญหาไดอยางเหมาะสมและสัมพันธกันปญหาท่ีกําหนดให - มีขอผิดพลาดท่ีไมสําคัญปรากฏใหเห็นเพียงเล็กนอยหรือไมมีเลย - มีการสรุปคําตอบและประเมินคําตอบจากส่ิงท่ีกําหนดให ถางานมีลักษณะตามขอใดขอหนึ่งตอไปนี้ใหได ระดับ 4 ก) มีการแกปญหาโจทยเชิงสรางสรรค ข) ใชเทคโนโลยีในการนําเสนอหรือแกปญหาโจทย ค) มีความพยายามและความมุงมั่นกับความซับซอน ความไมกระจางและความ

คลุมเครือของปญหาจนบรรลุผลสําเร็จ 3 - แปลความโจทยปญหาไดถูกตองแมนยําตลอดเวลา

- ใชขอมูลท่ีกําหนดใหไดอยางเหมาะสม

- ใชวิธีแกโจทยปญหาไดอยางเหมาะสมและสัมพันธกับปญหาท่ีกําหนดให

- มีขอผิดพลาดเพียงเล็กนอย

- มีการสรุปและประเมินคําตอบจากส่ิงท่ีกําหนดให 2 - แปลความโจทยปญหาไดถูกตองแมนยําตลอดเวลา

- ใชขอมูลท่ีกําหนดไดไมเหมาะสม

- ใชวิธีแกโจทยปญหาไมสัมพันธกับปญหาท่ีกําหนดให - มีขอผิดพลาดในการคํานวณ

แบบนิเทศ ติดตามเพ่ือสงเสริมครูคณิตศาสตร ดานการวัดและประเมินผลการเรียนรู

การประเมินตามสภาพจริง(Authentic Assessments)

45

ระดับ ลักษณะของแฟมสะสมผลงาน - ขาดการประเมินคําตอบจากส่ิงท่ีกําหนดให

1 - แปลความโจทยปญหาไมคอยถูกตอง - ใชขอมูลท่ีกําหนดใหไมถูกตอง - ใชวิธีแกโจทยปญหาไมสัมพันธกับปญหาท่ีกําหนดให - มีขอผิดพลาดในการคํานวณ - ขาดการประเมินคําตอบจากส่ิงท่ีกําหนดให

0 - แฟมสะสมผลงานไมสมบูรณหรืองานไมเปนไปตามเกณฑท่ีกลาวมาขางตน

เกณฑการผาน ตั้งแตระบบ 2 ขึ้นไป สรุป ผาน ไมผาน

46

บรรณานุกรม

กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ. กระทรวงศึกษาธิการ. กรอบความคิดและแนวทางการ ประเมินผลดวยทางเลือกใหม ตามหลักสูตรการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, ๒๕๔๖

_______. แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียน ตามหลักสูตรการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, 2545

การประถมศึกษาจังหวัดสิงหบุรี, สํานักงาน. รายงานการนิเทศการศึกษาโรงเรียนขยายโอกาส ทางการศึกษา ปการศึกษา 2538. หนวยศึกษานิเทศก : สํานักงานการประถมศึกษา จังหวัดสิงหบุรี, 2538.

คณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ, สํานักงาน. แนวปฏิบัติการนิเทศทางไกล. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, 2534

_______. เอกสาร ศน. ที่ 16/2534 หนวยศึกษานิเทศก. กรุงเทพฯ : สํานักงาน คณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ, 2534

_______. ชุดสื่อและเคร่ืองมือการนิเทศภายในโรงเรียน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, 2534.

_______. เอกสารชุดนิเทศการศึกษา การนิเทศภายในโรงเรียน เลมที่ 1. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ คุรุสภาลาดพราว, 2530.

_______. หลักสูตรคูมือดําเนินการอบรมครูผูสอน ระดับช้ันมัธยมศึกษาปที่ 1 วิชาวิทยาศาสตร. กรุงเทพฯ : สํานักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ กระทรวงศึกษาธิการ, 2539

คณะผูวิจัยเคร่ืองมือเสริมสรางทักษะแหงศตวรรษท่ี 21. คูมือ Toolkit for 21st Century. กรุงเทพฯ, 2558.

ชัยยงค พรหมวงค. ระบบส่ือการสอน : เอกสารการสอนชุดวิชาเทคโนโลยีและการศึกษา หนวยที่ 1-5. กรุงเทพฯ : ยูไนเต็ดโปรดักชั่น, 2539

ดิเรก พรสีมา. แนวทางการพัฒนาวิชาชีพครู. (เอกสารอัดสําเนา), 2554. เติม แยมเสมอ. การนิเทศทางไกลของ สปช. ครูเชียงใหม. กรุงเทพฯ : สํานักงาน

คณะกรรมการการประถมศึกษาแหงชาติ, 2523 ธีระชัย ปูรณโชติ. การสอนกิจกรรมโครงงานวิทยาศาสตร : คูมือสําหรับครู. กรุงเทพฯ :

โรงพิมพจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2531. นิพนธ ไทยพานิช. การนิเทศแบบคลินิค. กรุงเทพฯ : ภาควิชาบริหารการศึกษา คณะครุศาสตร

จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2535.

47

ปรียานุช พิบูลสราวุธ. การประยุกตใชปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. (เอกสารประกอบการ นิทรรศการภายในหอคาหลวง หองปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ในระหวางงาน พืชสวนโลก จังหวัดเชียงใหม), กันยายน 2549.

พรทิพย ไชยโส. เอกสารคําสอนวิชาหลักการวัดและประเมินผลการศึกษาข้ันสูง. คณะศึกษาศาสตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร, 2545

ภิญโญ สาธร. หลักการบริหารการศึกษา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, 2531 มาฆะ ทิพยคีรี. การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโครงงาน กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร

ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา. กรุงเทพฯ : สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.), 2547 รัชนีย พรรฒพานิชย. ผูบริหาร : การนิเทศภายใน. ภาควิชาบริหารการศึกษา คณะครุศาสตร

จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, 2532. ลัดดา ศุขปรีดา. เทคโนโลยีการสอน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพพิฆเนศ, 2522 วรากรณ สามโกเศศ และคณะ. ขอเสนอระบบการศึกษาทางเลือกท่ีเหมาะสมกับสุขภาวะคนไทย. กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ, 2553. วิจารณ พานิช. วิถีการเรียนรูเพ่ือศิษยในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ,

2555. วิจิตร (ธีระกุล) วรุตบางกูร, และคณะ. การนิเทศการศึกษา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพพิฆเนศ, 2524 วินัย เกษรเศรษฐ. “หลักการและเปาหมายของการนิเทศการศึกษา” ในประมวลบทความ

การนิเทศการศึกษา ป 2521. กรุงเทพฯ : หนวยศึกษานิเทศก, 2521. ส.วาสนา ประวาลพฤกษ. “การออกแบบและพัฒนาเคร่ืองมือประเมินการปฏิบัติ”

เอกสารประกอบการประชุมการประชุมอบรมเชิงปฏิบัติการเพ่ือพัฒนาบุคลากรเปน วิทยากรระดับจังหวัด ดานการประเมินดวยทางเลือกใหมตาม พ.ร.บ.การศึกษา แหงชาติ พ.ศ.2542 : 30 กรกฎาคม – 3 สิงหาคม 2544 ณ โรงแรมสตาร จังหวัดระยอง สํานักงานทดสอบทางการศึกษา กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ เอกสารเย็บเลม, 2544.

สมศักดิ์ ภูวิภาดาวรรธน. การยึดผูเรียนเปนศูนยกลางและการประเมินตามสภาพจริง. เชียงใหม : โรงพิมพแสงศิลป, 2544.

สิปปนนท เกตุทัต. การปฏิรูปการศึกษาในรายงานของคณะกรรมการการวางพ้ืนฐานเพ่ือปฏิรูป การศึกษา. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพวัฒนาพานิช, 2518.

สุวิมล วองวานิช. การประเมินผลการเรียนรูแนวใหม. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย, 2546.

อาคม จันทรสุนทร. “การนิเทศภายในโรงเรียน” เอกสารการสัมมนาเร่ือง การสงเสริมการนิเทศ ภายในโรงเรียนของประเทศไทย. ภาคบริหารการศึกษา คณะครุศาสตร จุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย, 2527.

48

อุทุมพร จามรมาน. การตีคาความสามารถที่แทจริงของผูเรียน เพ่ือการปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพฯ : หจก.ฟนนี่พับบลิชชิ่ง, 2540

Brigg Thomas H. and Justman, Joseph. Mproving. Instruction Through Supervision. New York : The Mc millan Co., 1974.

Gay, G. Authentic Assessment. Retrieved June 1,2003, From http://Snow.Utoronto.ca/Learn2/greg/2494/authasmt.html, 1996.

Harris Ben M. Supervisory Behavior in Education. 3rd ed. Engel Wood Clitt, New Jersey : Prentica-Halline, 1959.

Hart, D. Authentic Assessment : A Handbook for Educators. Newyork : Assison-wesley, 1994.

Mark, James Ro. Stoops, Emery, and King Stoops, Joyce. Hand Book Of Education Supervision : A Guide the Practitins. Boston : Allyn and bacom, 1971.

McKinsey. McKinsey Report on Education. (2014, March 1). Retrieved from http://www.mckinsey.com, 2007.

Mueller,J. Authentic Assessment : Retrieve. September 5,2008, from http://Jonnathan.Mueller.Faculty.Noctrl.Edu/Toolboox/Glossary.html.

Ebel, R., and Frisbie, D.A. Essentials of Educational Measurement. Englewood Cliff: Prentice-Hall, Inc, 1993.

49

1. นายอธิวัฒน พันธประชา ศึกษาธิการจังหวัดนครปฐม 2. นายนิวัฒน แกวเพชร ผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นท่ี

การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3 3. นายประสงค แยมศิริ รองผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นท่ี

การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 4. นายณัฐภัทร อินทรออน รองผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นท่ี

การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 5. นายกิตติ กสิณธารา ขาราชการบํานาญ อดีตศึกษานิเทศกเชี่ยวชาญ 6. นางเชาวนีย สายสุดใจ ผูอํานวยกลุมนิเทศ ติดตาม และประเมินผล

การจัดการศึกษา สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

นายจิรประวัติ ศรีวัฒนทรัพย ศึกษานิเทศก สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา ประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

นายชัชชัย สุวรรณเทพ พนักงานราชการ โรงเรียนวัดพระศรีอารย นายจิรประวัติ ศรีวัฒนทรัพย ศึกษานิเทศก สํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา

ประถมศึกษาราชบุรี เขต 2

คณะกรรมการที่ปรึกษา

ผูรวบรวมจัดทําเนื้อหาสาระ

ผูออกแบบปก

บรรณาธิการกิจ

50

คณะกรรมการผูจัดทํา ชุดนิเทศมุงพัฒนาครูคณิตศาสตรเสริมศักยภาพผูเรียนสูศตวรรษที่ 21