1

โครงงาน การประดษฐกระถางจากขวดพลาสตก

คณะผจดท า นางบวศร ปองขวาพล นางสาวนาตยา เลาด นายสมาน เบาทองจนทร

อาจารยทปรกษา อาจารยสกล บญพา

อาจารยกฤษฎา คงชวย อาจารยสรพงษ โสสะสนทร

โครงงานนเปนสวนหนงของการศกษาวชาคอมพวเตอรธรกจ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอพบลยรกษ ส านกงาน กศน.จงหวดอดรธาน

ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ

2

กตตกรรมประกาศ

โครงงานการประดษฐกระถางจากขวดพลาสตก ไดรบความชวยเหลอเปนอยางดจากอาจารยสกล บญพา อาจารยกฤษฎา คงชวย และอาจารยสรพงษ โสสะสนทร ทใหค าปรกษา แนะน าตลอดการด าเนนงาน ในการใหความรในการสรางสรรคผลงาน

คณะผจดท าขอขอบพระคณผมอปการะคณทกทานทใหความชวยเหลอในเรองตางๆ ทท าใหโครงงานการประดษฐกระถางจากขวดพลาสตกประสบผลส าเรจเปนอยางด

คณะผจดท า

ก

3

สารบญ เรอง หนา

กตตกรรมประกาศ ก สารบญ ข

บทท 1 บทน า 1 บทท 2 เอกสารทเกยวของ 3 บทท 3 วธด าเนนการศกษา 8 บทท 4 ผลการศกษา และอภปรายผล 9 บทท 5 สรปผล ประโยชน และขอเสนอแนะ 10

ภาคผนวก 11 ภาพประกอบขนตอนการท าโครงงาน วสดอปกรณทใชในการท าโครงงาน น าขวดพลาสตกทใชแลวมาท าความสะอาด วาดลวดลายตามจนตนาการลงบนขวดพลาสตก และการตดขวด ผลงานกระถามจากขวดพลาสตก

เอกสารอางอง 16

ข

1

บทท 1 บทน า

ทมาและความส าคญของโครงงาน

ในปจจบนความนยมในการใชขวดพลาสตกในการบรรจอาหารและเครองดมมเปนจ านวนมาก เนองจากสะดวกในการใชงาน หางายและมราคาถก ผลตภณฑเหลานจะท าใหเกดขยะมลฝอยพลาสตก ซงเปนสาเหตประการหนงทกอใหเกดปญหาสงแวดลอมและมผลตอสขภาพอนามย ขยะมปรมาณเพมขนทกป เพราะสาเหตจากการเพมขนของประชากร การขยายตวทางเศรษฐกจและอตสาหกรรม นบเปนปญหาทส าคญของชมชนซงตองไดรบการแกไข การก าจดขยะโดยการเอาไปเผา กเปนสาเหตหนงททาใหเกดมลพษ เกดแกส ภาวะเรอนกระจก หรอภาวะโลกรอน การก าจดอกทางหนง คอ การน าขยะไปฝง แตตองเปนขยะทสามารถยอยสลายได และตองใชเวลานานพอสมควร

จากการส ารวจขยะในบานและในบรเวณศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอ าเภอพบลยรกษ จงหวดอดรธาน พบวาขยะสวนใหญเปนขวดพลาสตก ดงนน คณะผจดท าจงคดโครงงานกระถางจากขวดพลาสตกขน เพอชวยลดปญหาขยะ ปญหาภาวะโลกรอน และยงเปนการน าเอาของทเหลอใชมาท าใหมคา ใหเกดประโยชน และท า ใหขยะคนสสงแวดลอมทดไดอกดวย วตถประสงคของโครงงาน

1. เพอประดษฐกระถางจากขวดพลาสตก 2. เพอใชเวลาวางใหเกดประโยชน 3. เพอฝกสมาธและความคดสรางสรรค 4. เพอประหยดพนทในการเพาะปลก

ปญหาทตองการทราบ

ขวดพลาสตกทใชในการบรรจอาหารและเครองดมทใชหมดแลว สามารถน ามาประดษฐดดแปลง ตกแตงใหสวยงามเปนกระถางตนไมได

2 ขอบเขตของโครงงาน

1. ระยะเวลาในการศกษา เดอนกรกฎาคม 2559 ถงเดอนสงหาคม 2559 2. วสดอปกรณทใชในการด าเนนโครงงาน

1. ขวดพลาสตก 2. มด, คดเตอร, กรรไกร, เชอก 3. ดนสอ, ปากกา, ไมบรรทด

3

บทท 2 เอกสารทเกยวของ

โครงงานการประดษฐกระถางจากขวดพลาสตก ศกษาเอกสารทเกยวของ ดงน

1. การประดษฐ 2. พลาสตก

1. การประดษฐ

ความหมายของการประดษฐ คอ ความคดสรางสรรคเกยวกบลกษณะ องคประกอบโครงสรางหรอกลไกของผลตภณฑ รวมทงกรรมวธในการผลต การรกษาหรอปรบปรงคณภาพของผลตภณฑใหดขนหรอท าใหเกดผลตภณฑขนใหมทแตกตางไปจากเดม 2. พลาสตก

พลาสตก เปนสารประกอบอนทรยทสงเคราะหขนใชแทนวสดธรรมชาต บางชนดเมอเยนลงกจะแขงตว เมอถกความรอนกออนตว บางชนดแขงตวถาวร มหลายชนด เชน ไนลอน ยางเทยม ใชท าสงตาง ๆ เชน เสอผา ฟลม ภาชนะ สวนประกอบเรอหรอรถยนต วตถดบจากธรรมชาตส าหรบการผลตพลาสตก

วตถดบทส าคญทใชส าหรบการผลตพลาสตกคอ ผลตภณฑทไดจากปโตรเลยมกาซธรรมชาต ถานหนแรธาตตาง ๆ เปนสวนใหญ นอกจากนอาจผลตจากน ามนพช และสวนตาง ๆ ของพชไดเชนกน

– ปโตรเลยม ปโตรเลยมเปนแหลงวตถดบทส าคญทสดส าหรบอตสาหกรรมพลาสตกแทบทกชนด

ประเทศไทยมแหลงผลตปโตรเลยมหลายแหง แตไมมการน ามาท าประโยชนในดานผลตภณฑพลาสตก มเพยงการน ามาใชเปนเชอเพลงเทานน ผลตภณฑทไดจากการกลนน ามนปโตรเลยม และสามารถน ามาใชในอตสาหกรรมการผลตพลาสตกทส าคญ ไดแก สารในกลมโอเลฟน (Olefins) เชน มเทน อเทน โพรเพน บวเทนและเพนเทน และสารในกลมอะโรแมตก(Aromatics) เชน เบนซน และอนพนธของเบนซน สารทง ๒ กลมสามารถน ามาผลตมอนอเมอรไดมากมายหลายชนด

– กาซธรรมชาต กาซธรรมชาตทพบในประเทศไทยมสวนประกอบเปนสารไฮโดรคารบอน ทส าคญคอ

มเทน อเทน โพรเพน และบวเทนเปนสวนใหญ สารไฮโดรคารบอนเหลานใชเปนวตถดบในการผลตเอทลนมอนอเมอรและโพรไพลนมอนอเมอร ซงเปนสารเรมตนส าหรบการผลตพลาสตกหลายชนด

4

– ถานหนและลกไนต ประเทศไทยมแหลงลกไนตส าคญ 2 แหง คอ ทแมเมาะ จงหวดล าปาง และทจงหวด

กระบ ประโยชนของลกไนตนอกจากใชเปนเชอเพลงส าหรบการผลตกระแสไฟฟาแลว ยงใชผลตเบนซน และอนพนธของเบนซน เชน สไตรนมอนอเมอรไดดวย

– พชและน ามนพช วตถดบทใชในการผลตพลาสตกบางชนด ไดแก สวนตางๆ ของพชและน ามนพช เชน

เซลลโลส เชลแลก และกรดไขมนตางๆ – แรธาตตาง ๆ สนแรบางชนด เชน ถานโคก และหนปน เปนวตถดบทใชผลตแคลเซยมคารไบด ซง

ใชในอตสาหกรรมการผลตอะเซทลน นอกจากน คลอรนทผลตไดจากน าทะเล ตลอดจนแรใยหนไดน ามาใชส าหรบผลตพลาสตกเสรมแรง

วตถดบทใชเปนสารเรมตนส าหรบการผลตพลาสตกทไดจากแหลงตางๆ นนจะมลกษณะเปนสารไฮโดรคารบอนโมเลกลเดยว เรยกวา มอนอเมอร ทส าคญ ไดแก เอทลน ไวนลคลอไรด ไวนลฟลออไรด โพรไพลน บวทาไดอน เบนซน ไซลน ฟนอล ยเรย และฟอรมาลตไฮด ชนดและประโยชนใชสอยของพลาสตกรไซเคล

ชนดของพลาสตกรไซเคลมทงหมด 7 ประเภท คอ

5

พลาสตกหมายเลข 1 มช อว า “พอล เอทธ ลน เทเรฟธาเลท (Polyethylne Terephthalate)” หรอทรจกกนดวา เพท (PET หรอ PETE)เปนพลาสตกใส แขง ทนแรงกระแทกด ไมเปราะแตกงาย และกนแกสซมผานด ใชท าขวดบรรจน าดม ขวดน ามนพช เปนตน สามารถน ามารไซเคลเปนเสนใย ส าหรบท าเสอกนหนาว พรม และใยสงเคราะหส าหรบยดหมอน เปนตน

พลาสตกหมายเลข 2 มชอวา “พอลเอธลนความหนาแนนสง (High Density Polyethylene)” หรอทเรยกแบบยอวา เอชดพอ (HDPE)เปนพลาสตกทเหนยวและแตกยาก คอนขางแขงแตยดไดมาก ทนทานตอสารเคมและสามารถขนรปทรงตาง ๆ ไดงาย ใชท าขวดนม ขวดน าและบรรจภณฑส าหรบน ายาท าความสะอาด ยาสระผม เปนตน สามารถน ามารไซเคลเปน ขวดน ามนเครอง ทอ ลงพลาสตก ไมเทยม เปนตน

พลาสตกหมายเลข 3 มชอวา “พอลไวนลคลอไรด (Polyvinylchloride)” หรอทรจกกนดวา พวซ (PVC) ใชท าทอน าประปา สายยางใสแผนฟลมส าหรบหออาหาร แผนพลาสตกส าหรบท าประต หนาตาง และหนงเทยม เปนตน สามารถน ามารไซเคลเปนทอน าประปาหรอรางน าส าหรบการเกษตร กรวยจราจร เฟอรนเจอร มานงพลาสตก ตลบเทป เคเบล แผนไมเทยม เปนตน

พลาสตกหมายเลข 4 มชอวา “พอลเอทลนความหนาแนนต า (Low Density Polyethylene)” สามารถเรยกแบบยอวา แอลดพอ (LDPE) เปนพลาสตกทมความนม เหนยว ยดตวไดมาก ใส ทนทาน แตไมคอยทนตอความรอน ใชท าฟลมหออาหารและหอของ ถงใสขนมปง ถงเยนส าหรบบรรจอาหาร สามารถน ามารไซเคลเปนถงด าส าหรบใสขยะ ถงหหว ถงขยะ กระเบองปพน เฟอรนเจอร แทงไมเทยม เปนตน

พลาสตกหมายเลข 5 มชอวา “พอลโพรพลน (Polypropylene)” เรยกโดยยอวา พพ (PP) เปนพลาสตกทมความ ใส ทนทานตอความรอน คงรป เหนยว และทนแรงกระแทกไดด นอกจากนยงทนตอสารเคมและน ามน ใชท าภาชนะบรรจอาหาร เชน กลอง ชาม จาน ถง ตะกรากระบอกใสน าแชเยน ขวดซอส แกวโยเกรต ขวดบรรจยา สามารถน ามารไซเคลเปนกลองแบตเตอรในรถยนต ชนสวนรถยนต เชน กนชนและกรวยส าหรบน ามน ไฟทาย ไมกวาดพลาสตก แปรง เปนตน

พลาสตกเลข 6 มชอวา “พอลสไตรน (Polystyrene)” หรอทเรยกโดยยอวา พเอส (PS) เปนพลาสตกทมความใส แตเปราะและแตกงายใชท าภาชนะบรรจของใชตางๆ หรอโฟมใสอาหาร เปนตน สามารถน ามารไซเคลเปนไมแขวนเสอ กลองวดโอ ไมบรรทด กระเปาะเทอรโมมเตอร แผงสวตชไฟ ฉนวนความรอน ถาดใสไข เครองมอเครองใชตาง ๆ ได

พลาสตกเลข 7 นนมไดมการระบชอจ าเพาะ แตไมใชพลาสตกชนดใดชนดหนงใน 6 ทไดกลาวไปในขางตน แตเปนพลาสตกทน ามาหลอมใหมได

6 พลาสตกทมวตถประสงคพเศษ

Polymethyl methacrylate (PMMA) ใชท าคอนแทคเลนส แผนกระจกอาคาร (glazing) (ในชอทางการคาเชน Perspex, Oroglas, Plexiglass) สวนประกอบของไฟฟลออเรสเซนส สวนปดไฟทายรถยนต

Polytetrafluoroethylene (PTFE) (ภายใตชอการคา Teflon) ใชเปนวสดเคลอบททนความรอน และแรงเสยดทานต า เชน เคลอบกระทะ สไลเดอร เทปพนทอประปา

Polyethyretherketone (PEEK) (Polyketone) เปนพลาสตกทแพงทสดชนดหนง เปน thermoplastic ทคงทน ทนความรอนและสารเคม ใชท าวสดทางการแพทยตาง ๆ

ทงนในการเลอกใชภาชนะพลาสตกส าหรบการบรรจ หรอเกบอาหาร ควรหลกเลยงพลาสตกทมสญลกษณ #3-PVC #6-PS หรอ #7-Polycarbonate และสามารถใชพลาสตกทมสญลกษณเหลาน ไดแก #1-PET #2-HDPE #4-LDPE และ #5-PP ผลตอสงแวดลอม

พลาสตกเปนสารทคงทนสลายตวชามาก การเผาไหมของพลาสตกบางชนดท าใหเกดควนพษในอากาศ โรงงานผลตพลาสตกมกเปนแหลงกอสารเคมทเปนมลพษปรมาณมากในบรรยากาศ

พลาสตกพวซ (#3-PVC) ซงใชอยางแพรหลายในการบรรจอาหารและของเหลว ของเลน เครองมอกอสราง ทอประปา และเปนวตถดบตงแตเครองส าอางจนถงมานหองน าจะมสารเคมทเปนพษพวกอะดเพท (adipates) และพะธาเลท (phthalates) อยเปนปรมาณมาก สารเหลานชวยใหพวซมความยดหยน(plasticizer) และอาจถกปลดปลอยออกจากพวซเมอมการสมผสกบอาหาร องคการอนามยโลกรายงานวาสารเคมทใชในการผลตพวซเปนสารกอมะเรง สหภาพยโรปหามการใช DEHP (di-2-ethylehexyl phthalate) ส าหรบของเลนเดก DEHP เปน plasticizer ทนยมใชมากทสดในการผลตพวซ องคการอพเอ (Environmental Protection Agency) ซงเปนองคการเฝาระวงสภาพแวดลอมในสหรฐอเมรกา ก าหนดให โพลสตยรน (#6-PS) เปนหนงในชวพษทอาจพบในน าดม เนองจากกระบวนการผลตโพลสตยรนท าใหเกดมลพษในบรรยากาศ และท าลายชนโอโซน นอกจากนภาชนะบรรจ อาหารประเภทสตยโรโฟม อาจปลอยสารประกอบบางชนดทรบกวน การท างานของฮอรโมน และอาจกอใหเกดมะเรงดวย

พลาสตกในกลม #7-other ซงมกหมายถง โพลคารบอเนท อาจปลดปลอยบสฟนอล-เอ (bisphenol-A, BPA) ซงเปนสารตงตนในการผลต และจดเปนสารรบกวนการท างานของฮอรโมน (hormone disrupter) และอาจถกปลดปลอยสอาหารและเครองดม สารชนดนจะมคณสมบตคลายฮอรโมนเอสโตรเจน ในงานวจยพบวา BPA ท าใหน าหนกของสตวทดลองเพมขน และมผลตอระดบฮอรโมนในเลอด นอกจากนยงพบวาการไดรบ BPA เพยงเลกนอยกท าใหเกดการตานอนซลน (insulin resistance) ซงน าไปสการอกเสบและโรคหวใจ

7

ดงนน จงไมควรน าขยะพลาสตกไปทงรวมกบขยะทไมสามารถรไซเคลได เชน ขยะสด ขยะทสามารถเผาได ขยะทไมสามารถเผาได เปนตน แตควรแยกทงโดยแยกประเภทของขยะพลาสตกและลาง ท าความสะอาดกอนจะน าไปทง เพอทจะไดน าขยะพลาสตกเหลานไปรไซเคลเปนผลตภณฑอน ๆ ตอไป เพอลดปญหาสงแวดลอมของโลก

8

บทท 3 วธด าเนนการศกษา

วธด าเนนการศกษา มวธดงน

1. รวมกลม และก าหนดหวขอในการท าโครงงาน 2. คนควาเอกสารต ารา 3. ออกแบบผลตภณฑจากขวดพลาสตก จดเตรยมวสดอปกรณในการด าเนนงาน 4. ลงมอปฏบตตามโครงงาน โดยน าขวดพลาสตกทไมใชแลวมาท าความสะอาด และตด

เปนรปทรงตามจนตนาการ 5. เขยนรายงานพรอมสรปผล และอภปรายผล

9

บทท 4 ผลการศกษา และอภปรายผล

การประดษฐกระถางตนไมจากขวดพลาสตกสามารถท าไดงาย เนองจากขวดพลาสตกม

รปทรงแปลกใหมสะดดตา สามารถน ามาประดษฐไดเลยโดยไมตองแตงเตม หรอดดแปลง เปนเศษวสดเหลอใช ทหาไดงายทวไป และวธท าไมยากจนเกนไป มความคงทนแขงแรง สวยงาม ดงดดความสนใจนามอง ลดพนทในการเพาะปลก สามารถน าไปตกแตงสวนหลงบาน รวรอบๆ บานหรอตามตองการ เปนการน าขยะพลาสตกกลบมาใชใหมใหเกดประโยชนสงสด เปนการลดภาวะโลกรอน ลดปรมาณการเผาขยะท าใหลดแกสพษในอากาศ และเปนการเพมมลคาใหกบวสดเหลอใชอกดวย

10

บทท 5 สรปผล ประโยชน และขอเสนอแนะ

สรปผล

จากการประดษฐกระถางจากขวดพลาสตก สรปผลไดวาเปนการสรางสรรคผลงานตามจนตนาการ ลดภาวะขยะพลาสตก ลดพนทในการเพาะปลก มความสวยงาม และสามารถน ามาใชเปนกระถางปลกตนไมไดเปนอยางด ประโยชนทไดรบจากโครงงาน

1. ฝกความคดสรางสรรค 2. ฝกการท างานเปนทม 3. ใชเวลาวางใหเกดประโยชน 4. รจกวางแผนการท างาน 5. ฝกการเปนผน าและผตามทด 6. ฝกสมาธ 7. ประหยดพนทการเพาะปลก

ปญหาในการด าเนนงาน

1. การใชอปกรณในการตดขวดพลาสตกไมเหมาะสม ท าใหตดไมไดตามรปทรงทตองการ

2. ขวดพลาสตกบางชนดมความหนามากท าใหตดเปนรปทรงล าบาก การแกไขปญหา

1. ใชอปกรณทหลากหลาย 2. ใชอปกรณใหเหมาะสมกบขวดพลาสตก

ขอเสนอแนะ

1. ควรใชวสดธรรมชาตมามาทดแทนขวดพลาสตกในการบรรจอาหารและเครองดมเพอเปนการลดขยะจากขวดพลาสตก เปนการลดปญหามลพษ

2. ควรน าขวดพลาสตกไปใชประโยชนในดานอน ๆ อกดวย

11

ภาคผนวก

12

ภาพประกอบข นตอนการท าโครงงาน

วสดอปกรณทใชในการท าโครงงาน

13

น าขวดพลาสตกทใชแลวมาท าความสะอาด

วาดลวดลายตามจนตนาการลงบนขวดพลาสตก และการตดขวด

14

15

ผลงานกระถามจากขวดพลาสตก

16

เอกสารอางอง http://guru.google.co.th/guru/thread?tid=284c32f4430dd7f5 http://lpsci.nfe.go.th/lpsci/attachments/184_pro77.pdf http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%81 http://topicstock.pantip.com/jatujak/topicstock/2011/02/J10289423/J10289423.html http://work63.forumth.com/t2-topic http://www.banidea.com/wall-vase-diy/