1

ประเดนถามตอบประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ.2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ และฉบบแกไขเพมเตม (ฉบบท 383) พ.ศ. 2560

-------------------------------------------------

ขอ ประเดนค าถาม 1 นยาม 1.1 ถาม “อาหารในภาชนะบรรจ” มลกษณะอยางไร ตอบ อาหารในภาชนะบรรจเปนอาหารทมภาชนะหม หอ ปดผนก หรอดวยวธใดๆทมลกษณะท านองเดยวกนอยใน

สภาพเรยบรอยพรอมจ าหนาย 1.2 ถาม “แบงบรรจ” มลกษณะอยางไร ตอบ การแบงบรรจเปนการแบงอาหารทผลตเรยบรอยแลวทบรรจในภาชนะบรรจเดมมาใสภาชนะบรรจใหม ไมวา

จะมการสมผสอาหารหรอไมกตาม แตตองไมมการท า ผสม ปรงแตงอาหารนน 1.3 ถาม กรณน าอาหารเขามาเพอจ าหนายแลวท าการเปลยนฉลากกอนจ าหนายใหกบผบรโภคในประเทศไทยโดย

ไมมการเปลยนภาชนะบรรจ การกระท าดงกลาวจะถอวาเปนการ “แบงบรรจ” ตามค านยามหรอไม ตอบ ไมถอวาเปนการแบงบรรจ เนองจากเปนการจดท าฉลากขนใหมใหเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวา

ดวยเรองฉลาก โดยยงคงเปนอาหารทผลตในตางประเทศและบรรจในภาชนะบรรจเดมเพยงแตแสดงฉลากใหเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสข

1.4 ถาม ผผลตกบผปรงมความหมายเหมอนกนหรอไม ตอบ เหมอนกน เนองจากการปรงเปนลกษณะหนงในการผลตหรอท าอาหาร ตามพระราชบญญตอาหาร พ.ศ.

2522 ก าหนดนยามค าวา “ผลต” วาหมายถงการท า ผสม ปรงแตง และแบงบรรจ 1.5 ถาม อาหารในภาชนะบรรจมกลกษณะ ตวอยางของภาชนะบรรจแตละประเภทมอะไรบาง ตอบ (1) ภาชนะหอหมอาหารทกสวนอยางมดชด โดยภาชนะบรรจนนอาจทบแสง โปรงใส หรอโปรงแสง เมอม

การเคลอนยายอาหารทหอหมดวยภาชนะบรรจดงกลาวแลว อาหารไมหลดออกจากภาชนะบรรจนน ตวอยางเชน กระปอง ถวยพลาสตกหรอโฟมมฝาปดบรรจบะหมกงส าเรจรป หรอถงอะลมเนยมฟอยลหรอถงเมทลไลซบรรจขนมขบเคยว ถงและฝาพลาสตกใสเฉากวย กระบอกมฝาปด ขาวหลามมจกปด กลองพลาสตกหรอกลองกระดาษ เปนตน (2) ภาชนะหอหมเฉพาะบางสวน โดยทอาหารไมหลดออกจากภาชนะบรรจเมอมการเคลอนยาย เชน ถงตาขายใสผลไม ชะลอมใสผลไม เขงขนมจนทมพลาสตกคลมดานบน ถาดขนมหมอแกงทมพลาสตกคลมดานบน

1.6 ถาม ผจ าหนายหมายถงใคร ตอบ พระราชบญญตอาหาร พ.ศ. 2522 ก าหนดนยาม “จ าหนาย” หมายความรวมถง ขาย จาย แจก หรอ

แลกเปลยน ทงนเพอประโยชนในทางการคา หรอการมไวเพอจ าหนายดวย ดงนนผจ าหนาย หมายถง บคคลหรอนตบคคลทกระท าการดงกลาวขางตน

1.7 ถาม ผปรงอาหาร หมายถงอะไร ตอบ ผประกอบอาหารทท าอาหารเพอบรการอาหารในรานอาหารนน เชน รานอาหารตามสง ภตตาคาร โรงแรม

โรงเรยน สถาบนการศกษา โรงพยาบาล สถานทอนในลกษณะท านองเดยวกน

2

ขอ ประเดนค าถาม 2 อาหารทไดรบการยกเวนการแสดงฉลาก ขอ 3 2.1 ถาม อาหารแปรรปทบรรจในภาชนะพรอมจ าหนาย (อาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 342) พ.ศ.

2555 เรอง วธการผลต เครองมอเครองใชในการผลต และการเกบรกษาอาหารแปรรปทบรรจในภาชนะพรอมจ าหนาย) ไดรบการยกเวนไมตองแสดงฉลากอาหารเชนเดยวกบอาหารสดทผานกรรมวธฯ ในขอ 3 (2) ของประกาศฯ (ฉบบท 367) หรอไม

ตอบ อาหารแปรรปทบรรจในภาชนะพรอมจ าหนายตอผบรโภค หรอทเรยกกนโดยทวไปวา อาหารแปรรปทบรรจในภาชนะพรอมจ าหนาย (Primary GMP) ไมไดรบการยกเวนการแสดงฉลากตามประกาศฯ (ฉบบท 367) (ดไดในขอ 3 (2) ของประกาศฯ (ฉบบท 367)) อาหารแปรรปทบรรจในภาชนะพรอมจ าหนายทไดรบการยกเวนการแสดงฉลากในขอ 3 (2) ของประกาศฯ (ฉบบท 367) ไดแก อาหารสดทผานกรรมวธการแกะ ช าแหละ ตดแตง หรอวธการอนใด เพอการลดขนาดทบรรจในภาชนะทสามารถมองเหนสภาพของอาหารสดนนไดโดยจะแชเยนหรอไมแชเยนกได และไมไดจ าหนายโดยตรงตอผบรโภค ไมตองแสดงฉลากตามประกาศฯ (ฉบบท 367)

2.2 ถาม อาหารส าเรจรปพรอมบรโภคทนททผปรงจ าหนายโดยตรงกบผบรโภค และมการน าไปฝากจ าหนายทสถานทอนหรอมผรบซอไปจ าหนายทสถานทอนดวย ตองแสดงฉลากตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากหรอไม

ตอบ ตองแสดงฉลากตามประกาศฯ (ฉบบท 367) และ (ฉบบท 237) เนองจากไมเปนไปตามเงอนไขของการยกเวนในขอ 3 (1) และ 3 (3) ของประกาศฯ (ฉบบท 367)

2.3 ถาม อาหารสดทไมผานกรรมวธใดๆ หรออาหารสดทผานกรรมวธบรรจในภาชนะไมสามารถมองเหนสภาพของอาหารสดนนได ไดรบการยกเวนการแสดงฉลากตามประกาศนหรอไม

ตอบ ไมไดรบการยกเวนการแสดงฉลากตามประกาศฉบบน เนองจากผบรโภคไมมขอมลในการตดสนใจในการเลอกซอได 2.4 ถาม ผลไมตดแตงบรรจกลองมองไมเหนขางใน และขายในรานอาหารยกเวนการแสดงฉลากตามประกาศน

หรอไมตามขอ 3 (3) ตอบ หากผลตและจ าหนายเพอบรการในราน หรอสถานบรการนนๆ อยในขายทไดรบการยกเวนการแสดงฉลาก

ตามขอ 3 (3) แตหากมการน าไปจ าหนาย ณ สถานท อน ซงจ าหนายโดยบคคลอนมใชผผลต เชน หางสรรพสนคา ตองแสดงฉลากตามประกาศฉบบน

2.5 ถาม อาหารใดทไมถกบงคบใหตองแสดงฉลากตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ

ตอบ 1. เกลอบรโภค สรา เนองจากมการก าหนดการแสดงฉลากใหปฏบตตามประกาศเฉพาะเทานน 2. อาหารในภาชนะบรรจทปดสนททผลตเพอการสงออก และเครองดมในภาชนะบรรจทปดสนททผลตเพอการสงออก เนองจากประกาศวาดวยเรองอาหารในภาชนะบรรจทปดสนทและเครองดมในภาชนะบรรจทปดสนทก าหนดวาไมใชบงคบกบอาหารและเครองดมเพอการสงออกซงรวมความถงการปฏบตตามประกาศวาดวยเรองการแสดงฉลาก

2.6 ถาม กรณโรงงานผลตอาหารเพอจ าหนายใหกบผปรงอาหาร เชน ผลตมนฝรงแชแขงในภาชนะบรรจ ซอสในภาชนะบรรจทปดสนทสงใหกบรานอาหารจ าพวก Fast Food จะไดรบการยกเวนการฉลากตามขอ 3 (3) ของประกาศฯ หรอไม

ตอบ ไมไดรบการยกเวน เนองจากไมเปนอาหารทผลตและจ าหนายเพอบรการของรานภายในรานของตนเอง แตเปนอาหารทผลตเพอจ าหนายใหกบผปรงอาหารจงตองแสดงฉลากตามขอ 4 ของประกาศฯ

3

ขอ ประเดนค าถาม 3 ขอบขายการบงคบ 3.1 ถาม ในกรณทผลตภณฑอาหารบางชนดมขอก าหนดอยในประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยอาหารนนๆ เชน

“ยกเวนการแสดงฉลากตามขอ 3 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 194) พ.ศ. 2543 เรอง ฉลาก และใหการแสดงฉลากเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสขเฉพาะ” ตอมาประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 194) พ.ศ. 2543 ถกยกเลกโดยประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ หากขอก าหนดในประกาศเฉพาะเรองทมการอางประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 194) พ.ศ. 2543 ยงมผลใชบงคบอย มขอก าหนดไมสอดคลองกบประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 จะตองปฏบตตามประกาศฉบบใด

ตอบ ประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ.2557 ใชแทนทประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 194) พ.ศ. 2543 เรอง ฉลาก ดงนนหากขอก าหนดหวขอใดในขอ 4 ของประกาศ (ฉบบท 367) ก าหนดไวตรงกบหวขอของประกาศเฉพาะ ใหปฏบตตามประกาศเฉพาะ และตองปฏบตตามขอก าหนดอนทเหลอทงหมดในขอ 4 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ.2557

3.2 ถาม กรณทประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยอาหารชนดใดๆมขอก าหนดเกยวกบการแสดงฉลากอาหารไวเปนการเฉพาะ หากขดกบประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ จะยดฉบบใด

ตอบ หากเปนขอก าหนดหวขอเดยวกนตองปฏบตตามประกาศกระทรวงสาธารณสขทก าหนดการแสดงฉลากอาหารใดอาหารหนงไวเปนการเฉพาะกอน ส าหรบขอก าหนดอนทไมก าหนดไวในประกาศกระทรวงสาธารณสขเฉพาะใหปฏบตตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ

3.3

ถาม การแสดงฉลากของขนมปงทจ าหนายใหกบผผลตอาหาร ไดรบการยกเวนการแสดงฉลากตามวรรคทายของขอ 4 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ หรอไม

ตอบ ขนมปงตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 224) พ.ศ. 2543 ก าหนดเฉพาะการแสดงฉลากทจ าหนายโดยตรงตอผบรโภค ไมมขอก าหนดเกยวกบการแสดงฉลากใหกบผผลตอาหาร ดงนน การแสดงฉลากของขนมปงทมไดจ าหนายโดยตรงตอผบรโภคหรอผแบงบรรจหรอผปรงหรอผจ าหนายอาหาร จงตองปฏบตตามวรรคสดทายของขอ 4 ของประกาศ (ฉบบท 367)

3.3 ถาม ประกาศฉบบนครอบคลมเฉพาะสนคาทขายในประเทศไทยเทานนใชหรอไม เนองจากขอ 5 ของประกาศฯ (ฉบบท 367) มการอางองถงฉลากของอาหารทผลตเพอการสงออก

ตอบ ขอก าหนดการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจครอบคลมอาหารน าเขาเพอจ าหนาย ซงตองใหปฏบตตามขอ 4 ของประกาศฯ สวนฉลากอาหารเพอการสงออกไปจ าหนายตางประเทศใหปฏบตตาม ขอ 5 ของประกาศฯ และขอก าหนดของลกคาหรอประเทศปลายทาง

3.4 ถาม อาหารประเภทวตถเจอปนอาหารทมวตถปรงแตงรสเปนสวนประกอบหลกตองแสดงฉลากอยางไร ตอบ วตถเจอปนอาหารตองแสดงฉลากตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 363) พ.ศ. 2556 เรอง วตถเจอ

ปนอาหาร (ฉบบท 2), (ฉบบท 372) พ.ศ. 2556 เรอง วตถเจอปนอาหาร (ฉบบท 3) และตองปฏบตตามขอก าหนดอนๆ ทมใชขอ 4 และ ขอ 5 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ และ (ฉบบท 383) พ.ศ.2560 ดวย

4

ขอ ประเดนค าถาม 3.5 ถาม กรณผลตภณฑเสรมอาหารระบใหแสดง “ชอและปรมาณของสวนประกอบส าคญของผลตภณฑเสรม

อาหาร และสวนประกอบทมการกลาวอางสรรพคณ คณประโยชน ในฉลากของผลตภณฑเสรมอาหาร” ซงไมตรงกบขอก าหนดการแสดงสวนประกอบตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ ซงก าหนดใหแสดงสวนประกอบเปนรอยละโดยน าหนก ดงนนจะตองแสดงสวนประกอบส าคญบนฉลากอยางไร

ตอบ การแสดงสวนประกอบของผลตภณฑเสรมอาหารตองปฏบตตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 293) พ.ศ. 2548 เรอง ผลตภณฑเสรมอาหาร

3.6 ถาม ขอใหระบชอประกาศกระทรวงสาธารณสขทไดก าหนดการแสดงฉลากไวเปนการเฉพาะ เพออ านวยความสะดวกในการปฏบตตาม

ตอบ สามารถตรวจสอบไดจากประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองอาหารชนดนนๆ ซงตวอยางประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากทมการก าหนดการแสดงฉลากไวเปนการเฉพาะ เชน นมดดแปลงส าหรบทารกและนมดดแปลงสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก, อาหารทารก และอาหารสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก, อาหารเสรมส าหรบทารกและเดกเลก, วตถเจอปนอาหาร (รวมถงสตวออไกลโคไซด ซยคลาเมต), ผลตภณฑเสรมอาหาร, อาหารวตถประสงคพเศษ, เครองดมในภาชนะบรรจทปดสนท, นมโค, นมปรงแตง, นมเปรยว, ไอศกรม, อาหารในภาชนะบรรจทปดสนท, ชอกโกแลต, เนยเทยม เนยผสม ผลตภณฑเนยเทยมและผลตภณฑเนยผสม, ขาวเตมวตามน, น าแขง, น าแรธรรมชาต, น าเกลอปรงรส, น าปลา, ขนมปง, วตถแตงกลนรส, วนส าเรจรปและขนมเยลล, หมากฝรงและลกอม, อาหารพรอมปรงและอาหารส าเรจรปพรอมบรโภคทนท และผลตภณฑจากเนอสตว, ชา, กาแฟ, เครองดมเกลอแร, น ามนถวลสง, แปงขาวกลอง เปนตน

3.7 ถาม การผลตอาหารทจ าหนายใหกบผปรงทใชในการประกอบอาหารในรานอาหารตองแสดงฉลากครบถวนตามขอ 4 หรอไม

ตอบ การแสดงฉลากอาหารทผลตเพอจ าหนายใหผปรงตองแสดงครบถวนตามขอ 4 ของประกาศฯ 3.8 ถาม กรณการแสดงฉลากอาหารทมใชจ าหนายโดยตรงตอผบรโภคหรอผแบงบรรจหรอผปรงหรอผจ าหนาย

ตองแสดงฉลากอยางไร ตอบ ตองแสดงรายละเอยดตาง ๆ ตามขอ 4 วรรคสดทายของประกาศฯ รวม 5 รายการ เปนภาษาไทยหรอ

ภาษาองกฤษไวทฉลาก ไดแก (1) ชออาหาร (2) เลขสารบบอาหาร (3) ชอและทตงของผผลตหรอผแบงบรรจหรอผน าเขา หรอส านกงานใหญ แลวแตกรณ (4) ปรมาณของอาหารเปนระบบเมตรก (9) แสดง วน เดอนและป หรอเดอนและป โดยมขอความวา “ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวย หรออาจแสดงขอความ “ผลต” หรอ “หมดอาย” ใหเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยอาหารนน แตตองแสดงรายละเอยดครบถวนตามขอ 4 ของประกาศฯ เปนภาษาไทยไวทคมอหรอเอกสารประกอบการจ าหนายดวย

3.9 ถาม การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจทผลตหรอน าเขาเพอจ าหนาย ซงจ าหนายโดยตรงกบผบรโภค หรอผแบงบรรจอาหารหรอผปรงอาหารหรอผจ าหนายอาหาร จะแสดงเปนภาษาอนไดหรอไม

ตอบ ตองแสดงขอความเปนภาษาไทยเทานน แตอาจแสดงเปนภาษาอนรวมดวยกได 3.10 ถาม ฉลากของวตถดบทผลตในประเทศสามารถแสดงเปนภาษาองกฤษไดหรอไม ตอบ การแสดงอาหารทมไดจ าหนายโดยตรงกบผบรโภคหรอผแบงบรรจอาหารหรอผปรงอาหารหรอผจ าหนายอาหาร

สามารถแสดงเปนภาษาองกฤษบนฉลากได แตตองมการแสดงรายละเอยดทงหมดเปนภาษาไทยใหครบถวนตามขอ 4 ของประกาศฯ ทเหนไดชดเจนและอานไดงายไวในคมอหรอเอกสารประกอบการจ าหนายทกครง

5

ขอ ประเดนค าถาม 3.11 ถาม ฉลากอาหารทน าเขามาจ าหนายใหกบผบรโภคหากแสดงรายละเอยดไมครบทกรายการตามขอ 4 ของ

ประกาศฯ ตองท าอยางไร ตอบ ตองจดท าฉลากอาหารน าเขาทจ าหนายตอผบรโภคเปนภาษาไทยทครบถวนทกรายการตามขอ 4 ของ ง

ประกาศฯ 3.12 ถาม อาหารทจ าหนายใหกบผจ าหนายตองแสดงฉลากครบถวนตามขอ 4 หรอไม ตอบ การแสดงฉลากส าหรบอาหารทจ าหนายใหกบผจ าหนายตองแสดงฉลากใหครบถวนตามขอ 4 ของประกาศฯ 3.13 ถาม อาหารทวไป เชน แปงสาล ตองแสดงฉลากตามประกาศฯ ใชหรอไม ตอบ อาหารทวไปทอยในภาชนะบรรจตองแสดงฉลากตามขอ 4 ของประกาศฯ 4 ชออาหาร ขอ 4(1) 4.1 ถาม การแสดงชออาหารตองแสดงอยางไร ตอบ การแสดงชออาหารตองปฏบตตามขอ 10 และขอ 13 ของประกาศ (ฉบบท 367) แตหากอาหารนนๆมขอก าหนด

การแสดงชออาหารก าหนดไวในประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยอาหารนนเปนการเฉพาะ ตองแสดงชออาหารตามทมก าหนดไวในประกาศฯเฉพาะเรอง รวมกบขอ 10 และขอ 13 ของประกาศ (ฉบบท 367) เชน กาแฟทมสวนประกอบของน าตาล ครม สารสกดจากโสม แสดงชอเปน “กาแฟปรงส าเรจผสมสารสกดจากโสม”

4.2 ถาม ชออาหาร "ซโครงหมสตรฮองเต" กบ "แกงกะหรอนเดย" “ขนมปงฝรงเศส” “ขาหมเยอรมน” อนญาตไดหรอไม และจะตรวจสอบแหลงก าเนดไดอยางไร

ตอบ ควรใหผขออนญาตแจงวาสตรแตกตางจากต ารบธรรมดาอยางไร 4.3 ถาม สามารถใชชอวา กลวยลมผว, Sexy banana, มนมกก, เผอกออนผว ไดหรอไม ตอบ ไมสามารถใชชอดงกลาวไดเนองจากขดกบขอก าหนดในขอ 10 (6) ของประกาศ (ฉบบท 367) 4.4 ถาม การใชชออาหาร “ปอด” แตท าจากเนอปลา อาจท าใหเขาใจผดในผลตภณฑ สามารถใชไดหรอไม ตอบ ชออาหารตองเปนไปตามขอ 13 และขอ 10 ของประกาศฯ นอกจากนตามขอ 11 การแสดงฉลากตอง ไม

กอใหเกดความเขาใจผดในผลตภณฑ อนง ปอดเปนชอททราบเปนการทวกนตามมาตรฐานผลตภณฑชมชน (มผช. 727/2548) ของส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ซงก าหนดนยามวา “ปอดหรอเนอปเทยม หมายถง ผลตภณฑทไดจากซรมมานวดผสมกบสวนประกอบอนและเครองปรงรส เชน แปง ไขขาว น าตาล เกลอ กลนป จนเปนเนอเดยวกน รดใหเปนแผน ท าใหสก มวนเปนแทง ตกแตงสวนทเปนผวดวยสผสมอาหาร ตดใหไดตามขนาดทตองการ บรรจในภาชนะบรรจ แลวน าไปแชแขงหรอแชเยน”

4.5 ถาม ขอก าหนดในขอ 4 (1) ของประกาศฯ (ฉบบท 367) ทวา “แสดงชออาหารอยสวนทส าคญของฉลาก” นน “สวนส าคญ” หมายถงสวนใดของฉลาก

ตอบ การแสดงชออาหารตองแสดงอยในสวนของฉลากทเมอวางจ าหนายไวบนชนจ าหนายแลวสามารถมองเหนไดทนท 5 เลขสารบบอาหาร ขอ 4(2) 5.1 ถาม เลขสารบบอาหารหมายถงอะไร ก าหนดนยามไวทใด ตอบ - การแสดงเลขสารบบอาหาร หมายถง การแสดงเครองหมายหรอรปแบบส าหรบอาหารทไดรบอนญาตขน

ทะเบยนต ารบอาหาร หรออนญาตใชฉลากอาหาร หรอจดทะเบยนอาหาร หรอแจงรายละเอยดของอาหารแลว ประกอบดวย 2 สวนคอ เครองหมายกรอบ อย. และเลขสารบบอาหาร

6

ขอ ประเดนค าถาม - เลขสารบบอาหาร ประกอบดวยตวเลขสบสามหลกทแบงเปนหากลม ซง สองหลกแรกหมายถงจงหวดทสถานทผลตหรอน าเขาตงอย ส าดบทสามแสดงถงหนวยงานทเปนผอนญาตสถานทผลตหรอน าเขาอาหารวา อย. หรอส านกงานสาธารณสขจงหวดเปนผอนญาต ล าดบทสถงแปดแสดงถงล าดบทของสถานทผลตหรอน าเขาทไดรบอนญาตในปนนจากส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) หรอส านกงานสาธารณสขจงหวด (สสจ.) ล าดบทเกาแสดงถงหนวยงานทเปนผอนญาตผลตภณฑ ล าดบทสบถงสบสามแสดงถงล าดบทของอาหารทไดรบอนญาตเรยงตามล าดบในสถานทนนๆ ทงนสามารถดรายละเอยดไดในระเบยบส านกงานคณะกรรมการอาหารและยาวาดวยการด าเนนการเกยวกบเลขสารบบอาหาร

5.2 ถาม อาหารทกชนดตองแสดงเลขสารบบอาหารหรอไม ตอบ อาหารทก าหนดใหตองแสดงเลขสารบบอาหาร ไดแก

1. อาหารควบคมเฉพาะ, 2. อาหารทก าหนดคณภาพหรอมาตรฐาน, 3. อาหารทรฐมนตรประกาศใหเปนอาหารทตองมฉลาก 4. อาหารชนดอนทผานการตรวจสอบมาตรฐานสถานทผลตหรอสถานทน าเขา ตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรอง วธการผลตเครองมอเครองใชในการผลตและการเกบรกษาอาหารทก าหนดไวเปนการเฉพาะส าหรบอาหารนน ๆ และประสงคจะแสดงเลขสารบบอาหาร

5.3 ถาม ผงปรงรสตองขอรบเลขเลขสารบบอาหารหรอไม ตอบ ตองพจารณาประเภทอาหารวาผงปรงรสนนเปนอาหารประเภทใด หากจดเปนอาหารทวไป (เครองปรง

รส) เชน มสวนประกอบของ พรก เกลอ น าตาล กไมตองขอรบเลขสารบบอาหารแตตองแสดงฉลากตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ แตหากจดผงปรงรสนนเปนอาหารประเภทวตถเจอปนอาหาร จะตองขอรบเลขสารบบอาหารและตองแสดงฉลากตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากอาหารทบรรจในภาชนะ และประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองวตถเจอปนอาหาร

6 ชอและทตงของสถานทผลต และสถานทน าเขา ขอ 4(3) 6.1 ถาม หากบรษทเปนผแบงบรรจแตอยากแสดงวาเปนผผลตไดหรอไม ตอบ ไมได ตองแสดงตามขอเทจจรงแมวาตามกฎหมายผแบงบรรจใหหมายความรวมถงค าวา “ผลต” แต

กระบวนการหรอกจกรรมตางกน ผบรโภคควรตองไดรบขอมลทถกตองตามขอเทจจรง ซงตองแสดงวาเปนผแบงบรรจ

6.2 ถาม ประโยชนของการแสดงผผลต / ผแบงบรรจ คออะไร ตอบ 1. ท าใหผบรโภคทราบรวาใครเปนผผลต หรอผแบงบรรจ

2. ในกรณทผลตภณฑมปญหาสามารถทจะด าเนนคดกบผกระท าความผดไดถกตอง สามารถทวนสอบไดวาสาเหตเกดจากผใด

6.3 ถาม กรณน าเขา ตองแสดงชอและประเทศผผลต การแสดงฉลากชอผผลตสามารถแสดงเปนภาษาองกฤษไดหรอไม หรอตองสะกดเปนค าอานภาษาไทยดวย

ตอบ การแสดงฉลากทจ าหนายในประเทศตองแสดงเปนภาษาไทย ดงนนหากเปนชอผผลตทเปนภาษาองกฤษจะตองแสดงขอความทบศพทหรอค าอานเปนภาษาไทย

7

ขอ ประเดนค าถาม 6.4 ถาม การแสดงชอและทตงในกรณเปนผผลตประสงคจะแสดงชอ/ ทอยส านกงานใหญ ตองแสดงขอความ

อยางไร เชน ระบวา "ผลตโดย (ชอทอยส านกงานใหญ)" หรอ ระบค าวา "ผลตโดยส านกงานใหญ (ชอทอยส านกงานใหญ)”

ตอบ ตองแสดงเปน “ส านกงานใหญ ...ระบชอและทตงของส านกงานใหญ)....... ทงนการแสดงขอความวา “ผลตโดย” ใหใชในกรณทมการแสดงเปนชอและทตงของสถานทผลตเทานน

6.5 ถาม การแสดงฉลากอาหาร สามารถแสดงขอความ "ผลตและจดจ าหนายโดย" ไดหรอไม ตอบ ได การแสดงขอความทฉลาก สามารถแสดงไดแตตองไมขดกบขอก าหนดตามขอ 4 (3) ของประกาศฯ 7 ปรมาณสทธ ขอ 4(4) 7.1 ถาม อาหารลกษณะอน ตามขอ (4) (4.3) เปนอยางไร ตอบ ลกษณะอน เชน ลกษณะเปนกาซ เปนตน 7.2 ถาม การแสดงปรมาณสทธ หากมโปรโมรชนของแถมจะตองระบปรมาณสทธใหมหรอไม ตอบ ตองแสดงปรมาณสทธรวมตามขอเทจจรง เชน น าหนกสทธ 30 กรม X 6 ซอง หรอ น าหนกสทธ 180 กรม

แตถาแถมนอกซองไมรวมอยในซองมฉลากแยกตางหากอยแลวไมตองน าน าหนกของแถมมารวมดวย 7.3 ถาม ปรมาณของอาหารเปนระบบเมตรกซงก าหนดให “ของแขงแสดงน าหนกสทธ” ท าไมไมก าหนดเปน

“ของแหงแสดงน าหนกสทธ” ตอบ ขอก าหนดดงกลาวอางองตามแนวทางของ codex “ ….for solid food by weight” 7.4 ถาม ขอก าหนดในขอ 4 (4) ก าหนดวาใหแสดงปรมาณของอาหารเปนระบบเมตรก หากเปนอาหารทม

ลกษณะของเหลวใหแสดงเปนปรมาตรสทธ หากผประกอบการประสงคจะแสดงทงปรมาตรสทธ และน าหนกสทธ พรอมกนไดหรอไม “(4) ปรมาณของอาหารเปนระบบเมตรก (4.1) อาหารทมลกษณะเปนของแขง ใหแสดงน าหนกสทธ (4.2) อาหารทมลกษณะเปนของเหลว ใหแสดงปรมาตรสทธ…..”

ตอบ อาหารทมลกษณะเหลว ตองแสดงปรมาตรสทธ ตามขอก าหนดตามประกาศกอน แตหากผประกอบการประสงคจะแสดงน าหนกสทธอกดวยกได แตการแสดงปรมาณอาหารตองเปนไปตามขอเทจจรงเนองจากน าหนกสทธกบปรมาตรสทธอาจไมเทากนตามความหนาแนนของอาหารนนๆ

8 สวนประกอบส าคญ ขอ 4 (5) 8.1 ถาม การแสดงสวนประกอบทเปนวตถเจอปนอาหารในฉลาก ตองระบปรมาณหรอไม ตอบ ขอก าหนดตามประกาศฯ ก าหนดใหแสดงสวนประกอบทส าคญรอยละโดยประมาณเรยงจากมากไปนอย หาก

วตถเจอปนอาหารดงกลาวไมใชสวนประกอบส าคญ ไมจ าเปนตองแสดงปรมาณ แตตองแสดงขอมลวตถเจอปนอาหาร แตทงนตองปฏบตตามประกาศเฉพาะวาดวยเรองอาหารนนๆดวย เชน ลกอม และหมากฝรง ก าหนดใหแสดงปรมาณน าตาลและ/หรอวตถทใหความหวานแทนน าตาลเปนรอยละของน าหนกโดยประมาณ และใหแสดงเรยงตามล าดบปรมาณจากมากไปนอย

8

ขอ ประเดนค าถาม 8.2 ถาม สวนประกอบส าคญตามขอ 4 (5) พจารณาอยางไร ตอบ สวนประกอบส าคญควรเปนสวนประกอบซงหากไมมสวนประกอบนนจะไมสามารถท าใหเกดผลตภณฑอาหาร

หรอมคณลกษณะหรอคณภาพนนได โดยทวไปมกมการน าชอสวนประกอบส าคญมาใชเปนของชออาหาร เชน ใชชออาหารวา “นมปรงแตงรสกาแฟ” กาแฟถอวาเปนสวนประกอบส าคญดวย

8.3 ถาม การแสดงสวนประกอบทฉลาก ตองแสดงทกรายการทมการแจงสตรสวนประกอบเพอขนทะเบยนไว หรอสามารถแสดงเฉพาะสวนประกอบทส าคญได

ตอบ ใหแสดงสวนประกอบทส าคญตามขอ 4 (5) แตอาจแสดงสวนประกอบทงหมดหรอไมกได 9 ขอมลส าหรบผแพอาหาร ขอ 4(6) 9.1 ถาม กรณมการใชสารกอภมแพหรอสารทกอภาวะภมไวเกนเปนสวนประกอบของอาหารทตองแสดงขอความ

วา “ขอมลส าหรบผแพอาหาร : ม ……..….” จะรวมถงกรณทมสารกอภมแพตดมากบวตถดบหรอไม

ตอบ การแสดงขอความวา “ขอมลส าหรบผแพอาหาร : ม ……..….” ใหรวมทงทมการใชเปนสวนประกอบและทตดมากบวตถดบดวย

9.2 ถาม กรณมการปนเปอนในกระบวนการผลต ทตองแสดงขอมลส าหรบผแพอาหาร : อาจม ………….…” มกรณใดบาง

ตอบ เชน ใชสายการผลตอาหารรวมกนในการผลตอาหารหลายสตร ซงอาจมการปนเปอนของสวนผสมสตรอนตดมากบผลตภณฑทผลตในสายการผลตเดยวกน

9.3 ถาม กรณมการใชสวนประกอบทเปนสารกอภมแพ และอาจมการปนเปอนจากการใชเครองมอเครองจกรทใชในกระบวนการผลตรวมกนกบผลตภณฑสตรอน จะตองแสดงฉลากอยางไร

ตอบ ตองแสดงขอความวา “ขอมลส าหรบผแพอาหาร: ม ……..…. และอาจม...............” 9.4 ถาม การพจารณาวาตองแสดงขอความ “ขอมลส าหรบผแพอาหาร : อาจม ………….…” หากมการปนเปอนใน

กระบวนการผลต มหลกเกณฑหรอไม อยางไร ตอบ การพจารณาวาจะตองแสดงขอความดงกลาวหรอไมนน ผผลตตองมกระบวนการตรวจสอบวาการลางท า

ความสะอาดอปกรณเครองมอเครองจกรทใชในการผลตทงหมดจะไมมวตถดบทเปนสารกอภมแพหลงเหลออยและไมสามารถปนเปอนกบอาหารสตรอนได อยางไรกตามควรแสดงเพอเปนขอมลกบและเปนประโยชนกบผประกอบการทจะสามารถโตแยงตามกฎหมาย พระราชบญญตความรบผดตอความเสยหายทเกดขนจากสนคาทไมปลอดภย พ.ศ. 2551 หรอ Product Liability Law (PL Law) หากผบรโภคเกดการแพอาหารทไมไดอยในสวนประกอบแตมการปนเปอนจากกระบวนการผลตได

9.5 ถาม มะพราวและผลตภณฑจากมะพราว เปนถวทมเปลอกแขงหรอผลตภณฑทมเปลอกแขงหรอไม ตอบ มะพราวไมเปนถว 9.6 ถาม อาหารใดบางทมกลเตน ซงเปนสารทท าใหเกดการแพ ตอบ เชน เนอสตวเทยมทท าจากแปงสาลมกลเตนเปนสวนประกอบ และอาหารทมธญพชทมสวนประกอบของ

กลเตนเปนสวนประกอบ เชน ขาวสาล ไรน บารเลย โอต สเปลท เปนตน

9

ขอ ประเดนค าถาม 9.7 ถาม จะตองวเคราะหสารกอภมแพในอาหาร หรอไม ตอบ ไมตองวเคราะห เนองจากมขอมลทางวชาการอางองอยแลววาสวนประกอบนนเปนสารกอภมแพ 9.8 ถาม หากตองการวเคราะหสารกอภมแพ ไมทราบวาทางหองปฏบตการมศกยภาพในการวเคราะห ครบทกขอ

ตามกฎหมายบงคบหรอไมอยางไร ตอบ ไมตองวเคราะห เนองจากเปนขอเทจจรงของการใชสารทง 8 รายการเปนสวนประกอบ 9.9 ถาม การแสดงขอมลสารกอภมแพทฉลากจะพจารณาจากสวนประกอบหรอการปนเปอนจากกระบวนการผลต ตอบ พจารณาทงสองอยาง 9.10 ถาม หากสวนประกอบหลกเปนสารกอภมแพ เชน นม ขาวสาล อยแลว (แสดงเปนสวนประกอบส าคญอย

แลว) จ าเปนตองใสขอความ “ขอมลส าหรบผแพอาหาร” ซ าหรอไม ตอบ หากแสดงเฉพาะสวนประกอบจะไมไดรบการยกเวนการแสดงขอมลสารกอภมแพ (การไดรบขอยกเวนไมตอง

แสดงขอมลส าหรบผทแพอาหารตองมการแสดงชอสารกอภมแพไวชดเจนทงทชออาหารและสวนประกอบส าคญ) 9.12 ถาม การแสดงสารกอภมแพ สามารถแสดงเพมเตมนอกเหนอจากประกาศฯ ไดหรอไม ตอบ สามารถแสดงเพมเตมนอกเหนอจากทประกาศฯ ก าหนดไวได 9.13 ถาม โยเกรตพรอมดมรสสม มสวนประกอบ คอ โยเกรต (ท าจากนมผงขาดมนเนย) 50% ไมจ าเปนตองม

ขอความสารกอภมแพ ใชหรอไม เนองจากมการแสดงชอและสวนประกอบวาเปนโยเกรตแลว ตอบ ไมไดรบการยกเวน เนองจากชออาหารและสวนประกอบส าคญตองเปนค าทระบชอสารกอภมแพไวชดเจน

(ในกรณนคอนม) 9.14 ถาม การแสดงขอมลส าหรบผแพอาหาร จะตองระบค าศพทเฉพาะ/ชอสารกอภมแพ อยางไร สามารถระบ

เฉพาะค าส าคญ (key word) ของสารกอภมแพ 8 กลมไดหรอไม ตอบ การระบขอมลสารกอภมแพ ตองสอใหผบรโภคเขาใจไดงายและชดเจน หากเปนค าศพทเฉพาะ เชน เคซน

ตองระบไวในวงเลบวา โปรตนจากนม ดงน “ขอมลส าหรบผแพอาหาร: มเคซน (โปรตนจากนม)” 9.15 ถาม กรณการแสดงฉลากอาหารทผลตเพอจ าหนายในประเทศและสงออกดวย ซงขอก าหนดการแสดงขอมล

ส าหรบผแพอาหารตางกนในแตละประเทศ จะยดการแสดงของประเทศใด และขนาดของตวอกษรจะตองอางองฉลากของประเทศสงออกหรอประเทศไทย

ตอบ อาหารทผลตหรอน าเขาเพอจ าหนายในประเทศไทยตองปฏบตตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท367) พ.ศ.2557 ทงขอก าหนดการแสดงขอความส าหรบผแพอาหาร และขอก าหนดขนาดตวอกษร ทงนสามารถแสดงขอมลสารกอภมแพนอกเหนอจากประกาศฯก าหนดเพมเตมได อยางไรกตามหากขอก าหนดแตกตางกนจนไมสามารถใชฉลากรวมกนได ควรแยกจดท าฉลากอาหารทสงออกเปนการเฉพาะ กรณอาหารสงออกใหปฏบตตามขอ 5 ของประกาศฯ (ฉบบท 367) และปฏบตตามขอก าหนดของประเทศผซอ

9.16 ถาม กรณมสารกอภมแพเปนสวนประกอบหลก แตไมไดแสดงเปนสวนของชออาหาร แสดงเฉพาะสวนประกอบส าคญ เชน คสตารด (ตราบบ) สวนประกอบส าคญ นม...% ไข...% น าตาล...% สามารถยกเวนไมแสดงขอความ “ขอมลส าหรบผแพอาหาร : มนม ไข” ไดหรอไม

ตอบ ไมไดรบการยกเวน เนองจากขอความทระบทชอและสวนประกอบส าคญ ตองเปนค าทระบชอสารกอภมแพไวชดเจน 9.17 ถาม การแสดงขอมลส าหรบผแพอาหารส าหรบอาหารทมสตรสวนประกอบมนมผง โปรตนนม เลซตนจากถว

เหลอง เปนสวนประกอบหลก จ าเปนตองแสดงขอความ "ขอมลส าหรบผแพอาหาร" ส าหรบสวนประกอบดงกลาวทกตวใชหรอไม

ตอบ สามารถแสดงเปนกลมอาหารไดหากเปนกลมอาหารชนดเดยวกนตามขอ 4 (6) เชน แสดงวา “ขอมลส าหรบผแพอาหาร : มผลตภณฑของนม และผลตภณฑของถวเหลอง”

10

ขอ ประเดนค าถาม 9.18 ถาม กรณทสตรสวนประกอบม "มอลตสกด" ตองแสดงขอมลส าหรบผแพอาหารบนฉลาก อยางไร ตอบ มอลตสกดผลตจากธญพชทมสวนประกอบของกลเตน ซงตองแสดงฉลากวา "ขอมลส าหรบผแพอาหาร: ม

มอลตสกดจากขาวบารเลย" หรอ "ขอมลส าหรบผแพอาหาร: มผลตภณฑจากขาวบารเลย" 9.19 ถาม รายการสารกอภมแพนอกเหนอจากทก าหนดไวในประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ.2556

สามารถตรวจสอบไดจากทใด ตอบ สารกอภมแพตามประกาศฯ ก าหนดตามแนวทางของโคเดกซ (Codex) แตสารกอภมแพมมากกวา 8 รายการ

ขนอยกบแตละบคคล ซงชนดของสารทกอภมแพสามารถดไดในกฎหมายเกยวกบการแสดงฉลากของเปนตางๆ เชน สภาพยโรป ญปน เปนตน

9.20 ถาม กรณอาหารทมสวนประกอบจากน ามนถวลสง หรอน ามนถวเหลองทมกระบวนการผลตไดน ามนบรสทธ ไมมโปรตนอยในสวนประกอบ จะตองแสดงขอมลส าหรบผแพอาหารหรอไม

ตอบ ตองแสดงขอมลส าหรบผแพอาหารดวย เนองจากแสดงขอมลส าหรบผแพอาหารตาม ขอ 4 (6) ก าหนดวา“(6) ขอความวา ““ขอมลส าหรบผแพอาหาร: ม ……..….” กรณมการใชเปนสวนประกอบของอาหาร ......อาหารตามวรรคหนง ซงเปนสารกอภมแพ หรอสารทกอภาวะภมไวเกนไดแก .....(6.5) ถวลสง ถวเหลอง และผลตภณฑจากถวลสง ถวเหลอง ทงน ความใน (6) ไมรวมถงอาหารทมสารกอภมแพหรอสารทกอภาวะภมไวเกนเปนสวนประกอบทส าคญ และมการแสดงชออาหารทระบชอสารกอภมแพหรอสารทกอภาวะภมไวเกนไวชดเจนแลว เชน น านมโคสด ถวลสงอบกรอบ เปนตน” ดงนนหากมผลตภณฑจากถวลสงเปนสวนประกอบของอาหารจะตองแสดงขอมลส าหรบผแ พอาหารตามทก าหนดไวตามขอ 4 (6) ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) เนองจากไมไดมขอยกเวนกรณดงกลาวไวแตอยางใด

10. วตถเจอปนอาหาร ขอ 4(7) 10.1 ถาม แนวทางการแสดงขอความกลมหนาทของวตถเจอปนอาหาร สามารถอางองจากทใด ตอบ ใชแนวทางตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 381) พ.ศ. 2560 เรอง วตถเจอปนอาหาร (ฉบบท 4)

ทงนกรณวตถปรงแตงรสอาหาร วตถใหความหวานแทนน าตาล วตถปรงแตงรส อาจใชหนาทตามทประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ.2557 ก าหนดไวกได ทงนผประกอบการทผลตหรอน าเขาวตถเจอปนอาหารจะตองแสดงฉลากตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 363) พ.ศ. 2556 เรอง วตถเจอปนอาหาร (ฉบบ 2) และ (ฉบบท 372)พ.ศ.2560 เรอง วตถเจอปนอาหาร (ฉบบท 3) อยแลว ซงจะตองปฏบตแสดงชอกลมหนาทรวมกบชอเฉพาะหรอ INS Number ดงนนผผลตอาหารทใชวตถเจอปนอาหารนนเปนสวนประกอบสามารถทราบไดวาวตถเจอปนอาหารดงกลาวมกลมหนาท และชอเฉพาะหรอ INS Number ใด

10.2 ถาม ทราบไดอยางไร วตถเจอปนอาหารทตดมากบวตถดบทใชในการผลตอาหาร เปนสวนประกอบของอาหารอยในปรมาณทเกดผลตามวตถประสงคของการใชวตถเจอปนอาหาร

ตอบ การพจารณาวามวตถเจอปนอาหารตดมากบวตถดบทใชในการผลตอาหาร เปนสวนประกอบของอาหารในปรมาณทเกดผลตามวตถประสงคของการใชวตถเจอปนอาหาร อาจพจารณาไดดงน 1. เขานยามของวตถเจอปนอาหารทตกคางหรอตดมากบอาหาร (Carry Over of Food Additives into Foods) หรอไม โดยมเงอนไข ดงน 1.1 เปนวตถเจอปนอาหารทอนญาตใหใชในวตถดบหรอสวนประกอบอนของอาหาร ตามประกาศกระทรวง

11

ขอ ประเดนค าถาม สาธารณสขวาเรองวตถเจอปนอาหาร 1.2 เมอน าวตถดบหรอสวนประกอบตามขอ 1.1 มาใชในผลตภณฑอาหารปรมาณของวตถเจอปนอาหารทใชในวตถดบหรอสวนประกอบของอาหาร ตองไมเกนคาปรมาณการใชสงสดของวตถเจอปนอาหารทอนญาตใหใชตามประกาศกระทรวงสาธารณาสขวาเรองวตถเจอปนอาหาร ตามขอ 2 1.3 เมอน าวตถดบหรอสวนประกอบตามขอ 1.1 มาใชในผลตภณฑอาหารปรมาณวตถเจอปนอาหารทตกคางมาจากวตถดบหรอสวนประกอบของอาหาร จะตองไมเกนปรมาณการใชสงสดของวตถเจอปนอาหารทอนญาตใหใชในวตถดบหรอสวนประกอบนนๆ และเปนไปตามหลกการของความเหมาะสมทางดานเทคโนโลยการผลตและหลกเกณฑและวธการทดในการผลต รวมทงตองสอดคลองตามประกาศกระทรวงสาธารณาสขวาเรองวตถเจอปนอาหาร 2. ก าหนดวธการค านวณปรมาณวตถเจอปนอาหารทตกคางมาจากวตถดบหรอสวนประกอบของอาหาร จะค านวณตามสดสวนทมการใชจรง และตรวจสอบปรมาณทค านวณไดเปนไปตามเกณฑในขอ 1.2 และตองพสจนวาปรมาณวตถเจอปนอาหารทค านวณจากสดสวนวตถดบทใชไมมผลทางเทคโนโลย หรอมผลตอคณลกษณะของผลตภณฑสดทาย โดยอาจมพจารณาดงน 2.1 ปรมาณวตถเจอปนอาหารทค านวณต ากวาปรมาณสงสดทใชในกฎหมายของสารนน (ตวเลขทไดตองไมเกนปรมาณต าสดของวตถเจอปนอาหารทอนญาตใหใชในอาหาร เชน Benzoate อนญาตใหใชในอาหารหลายชนด โดยก าหนดชวงระหวางไมเกน 200 ppm ถง ไมเกน 5000 ppm อาจสรปไดวาปรมาณทค านวณไดต ากวา 200 ppm แสดงวาไมมผลทางดานเทคโนโลย) และ 2.2 มขอมลทางวชาการทบงชวาปรมาณทค านวณไดต ากวาระดบทใหใชผลทางเทคโนโลยในอาหารนน โดยอางองขอมลวชาการเกยวกบวตถเจอปนอาหาร เชน รายงานการวจย Text book วารสาร บทความทางวชาการทศกษาผลทางเทคโนโลยของวตถเจอปนอาหารชนดนนๆ หรอผลทดสอบทางประสาทสมผส (sensory evaluation) กรณวตถเจอปนอาหารทมผลตอลกษณะทางกายภาพของอาหาร เชน ส รสชาต เปนตน

10.3 ถาม วตถเจอปนอาหารทตดมากบวตถดบ และไมเกดผลตามวตถประสงคกบผลตภณฑสดทายตองแสดงขอมลวตถเจอปนอาหารหรอไม

ตอบ หากไมเกดผลตามวตถประสงคตอผลตภณฑสดทายไมตองแสดงขอมลวตถเจอปนอาหาร 10.4 ถาม หากวตถเจอปนอาหารทตดมากบวตถดบเปนสารทหามใชในผลตภณฑสดทายตามประกาศกระทรวง

สาธารณสขทก าหนดไวเฉพาะไดหรอไม ตอบ หากประกาศกระทรวงสาธารณสขก าหนดหามใชสารใหความหวาน หรอวตถกนเสยในอาหารทมประกาศ

ก าหนดหามใช ตองพจารณาเปนกรณไป เชน วตถดบนนอนญาตใหใชวตถเจอปนอาหารและพสจนไดวาตดมากบวตถดบไมไดใสในผลตภณฑสดทาย เชน โยเกรตใสแยม วตถกนเสยตดมาในแยม และปรมาณทใชตองไมมผลตอผลตภณฑสดทาย

10.5 ถาม ท าไมตองระบในฉลากวาเปนสสงเคราะห หรอสธรรมชาต และหากอาหารชนดนนใชทงสสงเคราะหและสธรรมชาต จะแสดงฉลากอยางไร

ตอบ ขอก าหนดระบวาหากมการใชส ตองระบวา “สธรรมชาต” หรอ “สสงเคราะห” ดวย ทงนหากมการใชทงสสงเคราะหและสธรรมชาตในอาหารชนดเดยวกน กตองระบทง สสงเคราะหตามดวยชอเฉพาะ หรอ INS Number และ สธรรมชาตตามดวยชอเฉพาะ หรอ INS Number การใหระบทฉลากกเพอเปนขอมลในการตดสนใจเลอกซอของผบรโภค

12

ขอ ประเดนค าถาม 10.6 ถาม สสงเคราะหกบสธรรมชาตตางกนอยางไร ตอบ “สธรรมชาต” หมายถง สทไดมาจากธรรมชาต โดยความหมายของสธรรมชาตหมายถงสทไดจากพช สตว แร

ธาต หรอจลนทรย ผานกระบวนการแบบดงเดมหรอกรรมวธทางกายภาพ ซงกระบวนการหรอกรรมวธดงกลาวไมเปลยนแปลงคณสมบตทางเคมของสทมตามธรรมชาต 1 ทงนใหรวมถงสชนดเดยวกนบางรายการทไดจากการสงเคราะหซงส านกงานคณะคณะกรรมการอาหารและยาพจารณาจดเปนเปนสธรรมชาตไวแลว2 ไดแก INS 100 (i) Curcurmin INS 101 (iii) Riboflavin from Bacillus subtilis INS 120 Carmines INS 140 Chlorophylls INS 141 (i) Chlorophylls, copper complexes INS 141 (ii) Chlorophyllin copper complexes, potassium and sodium salts INS 150a Caramel I-plain caramel INS 160a (i) beta-Carotenes, synthetic INS 160a (ii) beta-Carotenes, vegetable INS 160a (iii) beta-Carotene, Blakeslea trispora INS 160e Carotenal, beta-apo-8'- INS 160f Carotenoic acid, ethyl ester, beta-apo-8'- INS 160b (i) Annatto extracts, bixin based INS 160c Paprika oleoresin INS 160d (ii) Lycopene, Tomatoes INS 160d (iii) Lycopene, Blakeslea trispora INS 162 Beet Red INS 163 (iii) Grape skin extract ส าหรบสสงเคราะหคอสทไดจากการสงเคราะหขนมาและไมเปนไปตามนยามทกลาวขางตน

10.7 ถาม สารชวยในการผลต (Processing aid) ตองแสดงฉลากวตถเจอปนอาหารหรอไม ตอบ 1.ตองพจารณาวาเขานยามของสารทชวยในกระบวนการผลตหรอไม

“สารชวยในการผลต” หมายความวา สารหรอวตถใดซงมไดใชบรโภคในลกษณะเปนสวนประกอบของอาหาร แตใชในกระบวนการผลตวตถดบหรอสวนประกอบของอาหาร เพอใหเปนไปตามเทคโนโลยระหวางการปรบคณภาพหรอการแปรรป โดยอาจจะมสารหรออนพนธของสารนนเหลอตกคางในผลตภณฑไดโดยไมตงใจและไมอาจหลกเลยงได ทงนไมรวมถงเครองมอเครองใชในการผลต 3 2. พจารณาเงอนไขหากเขาขายกรณนไมตองแสดงฉลากวตถเจอปนอาหาร ดงน 2.1 มหนาทเปน processing aid และสารหรอวตถใดทถกน ามาใชในระหวางการผลตวตถดบ/สวนประกอบหรออาหารมการใชในระหวางกระบวนการผลต (ตรวจสอบจาก IPA) และ 2.2 มขนตอนหรอวธการก าจดหรอลดปรมาณสารหรอวตถหรออนพนธของสารทตกคางในผลตภณฑสดทายหรอปรมาณของสารไมสงผลตอลกษณะหรอคณภาพของผลตภณฑสดทายนน โดยปรมาณตกคางนนตองไมมผลกระทบตอสขภาพ

1 ทมา: The Natural Food Colours Association: NATCOL [A colour that is derived from plant, animal, mineral or microbiological source through traditional processing

and/or appropriate physical processing. The process does not modify the chemical nature of the colouring principle (Category N1.] 2 ทมา: ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 21 (พ.ศ. 2522) เรอง ก าหนดสผสมอาหารเปนอาหารควบคมเฉพาะ และก าหนดคณภาพหรอมาตรฐาน การใช การผสม และฉลาก 3 นยามตาม ประกาศกระทรวงสาธารณสข(ฉบบท 259) พ.ศ.2545เรอง การใชเมทลแอลกอฮอลเปนสารชวยในการผลต (Processing aid) อาหารบางชนด

13

ขอ ประเดนค าถาม 10.8 ถาม สวนใดหรอต าแหนงใดของฉลากทตองแสดงขอมลวตถเจอปนอาหารทฉลากอาหาร ตอบ วตถเจอปนอาหารจดเปนสวนประกอบอาหารในการผลตอาหาร ดงนนตองแสดงตอจากสวนประกอบทส าคญ

ของอาหาร 10.11 ถาม ขอ 4(5) ก าหนดใหแสดงสวนประกอบทส าคญเปนรอยละโดยประมาณ แตวตถเจอปนอาหารไมไดเปน

สวนประกอบส าคญ ไมตองแสดงทกชนดตามขอก าหนดในขอ 4(7) ไดหรอไม เนองจากวตถเจอปนอาหารทใชเปนความลบทางการคา

ตอบ สวนประกอบส าคญเปนขอก าหนดตาม ขอ4 (5) แตการแสดงขอมลวตถเจอปนอาหาร เปนขอก าหนดตามขอ 4 (7) ดงนนตองแสดงทกชนดทมการใชในอาหาร

10.12 ถาม การแสดงวตถเจอปนอาหาร ตาม ขอ 4(7) ตองแสดงขอความตามประกาศกระทรวงสาธารณสขทก าหนดไวเปนการเฉพาะดวยหรอไม เชน “ใช..........เปนวตถทใหความหวานแทนน าตาล” หรอ “เจอสธรรมชาต” หรอ “เจอสสงเคราะห” หรอ “ใชวตถกนเสย” เปนตน

ตอบ การแสดงขอมลวตถเจอปนอาหารใหแสดงตามขอ 4(7) ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 โดยไมตองปฏบตตามประกาศกระทรวงสาธารณสขเฉพาะอก เนองจากเปนการแสดงขอมลวตถเจอปนอาหารทครอบคลมถงขอความทก าหนดไวตามประกาศเฉพาะไวแลว

10.13 ถาม การใช aspartame ใหใสหนาทเปนวตถปรงแตงรสไดหรอไม ตอบ เนองจาก aspartame มหนาทเปน “วตถใหความหวานแทนน าตาล” หรอ “สารใหความหวานแทนน าตาล”

จงตองแสดงหนาทใหถกตองตามทกฎหมายก าหนด 10.14 ถาม การแสดงฉลากวตถเจอปนอาหารกรณเปนวตถปรงแตงรสอาหาร และวตถใหความหวานแสดงอยางไร ตอบ แสดงกลมหนาท รวมกบชอเฉพาะเทานน ไมสามารถแสดง INS Number ได 10.15 ถาม ท าไมวตถปรงแตงรสอาหาร และวตถใหความหวานก าหนดใหแสดงชอเฉพาะเทานนไมสามารถแสดง

INS number ได ตอบ เนองจากเปนวตถเจอปนอาหารทส าคญทผบรโภคใหความสนใจและตองการทราบเพอเปนขอมลในการเลอก

ซอใหเหมาะสมกบภาวะสขภาพของตนเอง เชน ผปวยทไมสามารถรบประทานสารใหความหวานบางชนด หรอผแพวตถปรงแตงรสอาหารบางชนด เปนตน ดงนนจงยงคงขอก าหนดเดมตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 194) พ.ศ. 2543 ไว หากมการใช วตถปรงแตงรสอาหาร และวตถใหความหวาน ตองแสดงชอเฉพาะดวย

10.16 ถาม หวขอการแสดงวตถเจอปนอาหารตองมขอความอะไรก ากบไวหรอไม ตอบ ใชหวขอเดยวกบสวนประกอบ เนองจากวตถเจอปนอาหารกเปนสวนประกอบในการผลตอาหาร โดยแสดง

ดานลางตอจากสวนประกอบทส าคญของอาหาร 10.17 ถาม วตถเจอปนอาหาร ทไมม INS number จะแสดงอยางไร เชน Maltodextrin, Glycine ตอบ วตถเจอปนอาหารทไมม INS Number ใหแสดงกลมหนาทรวมกบชอเฉพาะ แทน INS Number โดยใหแสดง

ชอเฉพาะตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 281) พ.ศ. 2547 เรอง วตถเจอปนอาหาร และประกาศส านกงานคณะกรรมการอาหารและยาทเกยวของ

10.18 ถาม การแสดงวตถเจอปนอาหารทตองระบกลมหนาทรวมกบ INS Number หรอชอเฉพาะ หากเลอกแสดง INS จะตองระบวา "INS......" หรอระบเฉพาะตวเลข INS

ตอบ ตองระบค าวา “INS” ดวย

14

ขอ ประเดนค าถาม 10.19 ถาม ถาอาหารมสารใหความหวานแทนน าตาล โดยมสวนประกอบดงน มอลททอล 30% แอสปาแทม 0.2%

อะซซลเฟมเค 0.1% สธรรมชาต ตองแสดงฉลากอยางไร แบบท 1 มอลททอล 30% แอสปาแทม 0.2% อะซซลเฟมเค 0.1% (วตถใหความหวานแทนน าตาล มอลททอล แอสปาแทม อะซซลเฟมเค) สธรรมชาต (INS140) แบบท 2 วตถทใหความหวานแทนน าตาล (มอลททอล 30% แอสปาแทม 0.2% อะซซลเฟมเค 0.1%) และตองแสดงขอความตามประกาศ "มการใช มอลททอล แอสปาแทม อะซซลเฟมเค เปนวตถทใหความหวานแทนน าตาล" เจอสธรรมชาต

ตอบ แสดงขอความ “วตถทใหความหวานแทนน าตาล (มอลททอล แอสปาแทม อะซซลเฟมเค), สธรรมชาต (INS140)” การแสดงขอมลวตถเจอปนอาหาร ตองระบกลมหนาทกอน แลวตามดวยชอเฉพาะ หรอ INS Number หากเปนวตถปรงแตงรสและวตถใหความหวานแทนน าตาลใหแสดงชอเฉพาะเทานน

10.20 ถาม แสดงชอกลมหนาทของวตถเจอปนอาหารรวมกบชอเฉพาะ หรอแสดงชอกลมหนาทของ วตถเจอปนอาหารรวมกบตวเลขตาม International Numbering System : INS for Food Additives จะเปนการแสดงขอมลทมากเกนไป และการแสดง INS อาจท าใหผบรโภคสบสนมากขน

ตอบ ขอก าหนดดงกลาวอางองตามแนวทางของ codex แตหากผประกอบการเหนวาการแสดง INS ใหขอมลกบผบรโภคไมเพยงพอ สามารถแสดงชอเฉพาะแทนได

10.21 ถาม กรณทสตรสวนประกอบมการใชวตถเจอปนอาหารชนดผสม ตองแตกยอยรายละเอยดวตถเจอปนอาหารทงหมดในการแสดงฉลากอาหารหรอไม

ตอบ ตองแสดงวตถเจอปนอาหารทมการใชทงหมด ตามขอ 4 (7) ของประกาศฯ 10.22 ถาม กรณเนอปลาดบทน ามาท ากนเชยงมการใชวตถเจอปนอาหารแตผผลตกนเชยงไมทราบวามการใชวตถ

เจอปนอาหารจะตองปฏบตอยางไร ตอบ ผผลตอาหารจ าเปนตองทราบแหลงทมาของวตถดบทใชในการผลตอาหารวามการใชวตถเจอปนอาหาร

หรอไม เนองจากตองแสดงฉลากตามขอ 4 (7) ของประกาศฯ อยางไรกตามกฎหมายก าหนดใหการแสดงฉลากใหกบผผลตอาหารจะตองแสดงขอมลครบถวนตามขอ 4 ของประกาศฯ ไวในคมอหรอเอกสารประกอบการจ าหนายทกครง ซงรวมถงวตถเจอปนอาหารทมการใชดวย

10.23 ถาม การแสดงวตถเจอปนอาหารบนฉลากอาหาร ตองแสดง "หนาท (ชอสาร)" หรอสามารถแสดง "ชอสาร (หนาท)" กได เชน "แอสปาแตม (วตถทใหความหวานแทนน าตาล)" หรอบงคบใชเฉพาะ "วตถใหความหวานแทนน าตาล (แอสปาแตม)"

ตอบ ขอก าหนดตามประกาศฯ ขอ 4 (7) ก าหนดใหแสดงชอกลมหนาทของวตถเจอปนอาหารรวมกบชอเฉพาะ หรอแสดงชอกลมหนาทของวตถเจอปนอาหารรวมกบตวเลขตาม International Numbering System : INS for Food Additives แตเนองจากวตถใหความหวานแทนน าตาล ตองแสดงชอกลมหนาทของวตถเจอปนอาหารรวมกบชอเฉพาะเทานน ดงนนตองแสดง "วตถใหความหวานแทนน าตาล (แอสปาแตม)" เพอใหเกดความชดเจน กรณทมการใชวตถเจอปนอาหารกลมหนาทนนหลายชนด

15

ขอ ประเดนค าถาม 10.24 ถาม การแสดงขอมลวตถเจอปนอาหาร จะตองแสดงสวนประกอบวตถเจอปนอาหารแยกตามชนดของแตละ

สวนประกอบทมการใชหรอไม ตอบ เนองจากไมไดบงคบรปแบบการแสดงวตถเจอปนอาหาร สามารถแสดงขอมลวตถเจอปนอาหารไดทง 2 แบบ

คอ แสดงวตถเจอปนอาหารทมการใชทงหมดในอาหารดานลางของสวนประกอบ หรอ แสดงวตถเจอปนอาหารทมการใชในสวนประกอบนนๆ ตอจากสวนประกอบแตละชนดกได

10.25 ถาม กรณทมการเตมวตามนซเพอวตถประสงค เกยวกบเพมคณคาทางโภชนาการ ไมไดมวตถประสงคเปนวตถเจอปนอาหาร จะตองแสดงขอมลวตถเจอปนอาหารตามขอ 4(7) หรอไม

ตอบ หากไมไดมการใชเปนวตถเจอปนอาหาร ไมตองแสดงขอมลวตถเจอปนอาหารตามขอ 4(7) แตตองแสดงขอมลโภชนาการตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 182) พ.ศ. 2541 เรอง ฉลากโภชนาการดวย

10.26 ถาม ส และวตถแตงกลนรส จดเปนวตถเจอปนอาหาร หรอไม ตอบ ส จดเปนวตถเจอปนอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 281) พ.ศ. 2545 เรอง วตถเจอปน

อาหาร ส าหรบวตถแตงกลนรส หมายถง วตถทน ามาใชแตงกลนหรอรสของอาหาร ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 223) พ.ศ. 2544 เรอง วตถแตงกลนรส ซงมกฎหมายควบคมแตกตางกน

10.27 ถาม การแสดงฉลากวตถเจอปนอาหาร หากมการใชไนโตรเจนในการบรรจอาหาร แสดงอยางไร ตอบ แสดงวา “กาซทชวยในการเกบรกษาอาหาร (Packaging gas) (ไนโตรเจน)” หรอ“กาซทชวยในการเกบ

รกษาอาหาร (INS 942)” หรอ“วตถเจอปนอาหาร (ไนโตรเจน)” หรอ “วตถเจอปนอาหาร (INS 942)” 11 วน เดอน ป ทควรบรโภคกอน ขอ 4(9) 11.1 ถาม การแสดงวนเดอนปทหมดอายตองแสดงป เปน พทธศกราช หรอ ครสตศกราช ตอบ การแสดงปไมไดก าหนดวาตองแสดงเปน พทธศกราช หรอ ครสตศกราช หากระบเปนพทธศกราช หรอ

ครสตศกราช ตองมขอความหรอตวอกษรทสอใหผบรโภคเขาใจอยางชดเจนไดวาเปนป พ.ศ. หรอ ป ค.ศ. 11.2 ถาม การแสดงวนเดอนป ก าหนดใหตองแสดงเปนภาษาไทย การระบเดอนเปนตวอกษรได หรอไม ตอบ ขอก าหนดของการแสดงวนเดอนป ตองแสดงเรยงตามล าดบ โดยอาจแสดงเดอนเปนตวเลขหรอตวอกษรแทน

ได แตหากแสดงวนเดอนปไมเรยงตามล าดบ ตองมขอความหรอตวอกษรทสอใหผบรโภคเขาใจอยางชดเจนถงวธการแสดงขอความดงกลาวก ากบไวดวย

11.3 ถาม การก าหนดขนาดตวอกษรของการแสดงขอความ “ควรบรโภคกอน” และ วนเดอนปทควรบรโภคกอน รวมถงก าหนดขนาดของขอความ “ดวนหมดอายท...............” ดวยหรอไม

ตอบ ใช ตองเปนขนาดเดยวกน 11.4 ถาม การแสดงวนเดอนป ทควรบรโภคกอน สามารถเรยงล าดบแบบอนไดหรอไม เชน เดอน วน ป (กรณ

น าเขา) ตอบ หากไมเรยงล าดบวน เดอน ป ตองมขอความทสอใหเขาใจอยางชดเจนของการแสดงขอความ “ควรบรโภค

กอน” (เดอน วน ป) ก ากบไวดวย 11.5 ถาม การแสดงขอมลตามขอ 4 (9) สามารถแสดงเปนภาษาองกฤษไดหรอไม MMDDYY / BBE/MFG date ตอบ การแสดง “วน เดอน ป” หรอ ขอความ “ควรบรโภค” “หมดอาย” “ผลต” ตองแสดงเปนภาษาไทย แตจะ

แสดงภาษาองกฤษรวมดวยกไดแตตองสอดคลองและไมขดกน 11.6 ถาม ขนาดของค าวา ควรบรโภคกอน/ วนทผลต เชน 31-3-2557 ก าหนดใหมขนาดเทากนหมดหรอไม ตอบ ขอความทก าหนดใหแสดงตามขอ 4(9) ตองมขนาดเทากนหมด

16

ขอ ประเดนค าถาม 11.7 ถาม ฉลากอาหารน าเขาแสดงวนหมดอาย หรอผลต แตขอก าหนดตามประกาศฯ ก าหนดเปน ควรบรโภคกอน

ตองปฏบตอยางไร ตอบ ตองปฏบตตามทประกาศก าหนด และการแสดงฉลากภาษาองกฤษตองสอดคลองและไมขดกบภาษาไทย

ทงนหากใชวน เดอน ปหมดอายมาแสดงเปน วน เดอน ป ทควรบรโภคกอน กจะผดขอเทจจรง เพราะความหมายของค าวา หมดอาย และควรบรโภคกอน มความหมายแตกตางกน

11.8 ถาม กรณอาหารน าเขาแสดงวนทผลตไวแลว การแสดง วน เดอน ป แสดงทฉลากวา “ควรบรโภคกอนเมอมอาย 2 ป หลงจากวนผลต” ไดหรอไม

ตอบ ไมได เนองจากกฎหมายก าหนดใหแสดงวนเดอนและปทควรบรโภคกอน 11.9 ถาม ขอก าหนดตามขอ 4 (9) ก าหนดแสดง “ควรบรโภคกอน” หรอ “หมดอาย” แตประกาศเฉพาะ

ก าหนดใหแสดง “หมดอาย” ตองแสดงอยางไร ตอบ ใหแสดงตามประกาศเฉพาะ คอ “หมดอาย”

11.10 ถาม ฉลากแสดง “ควรบรโภคกอน” ดทคอขวด แลวทคอขวดตองระบค าวาควรบรโภคกอนหรอไม

ตอบ ทคอขวดอาจแสดงเฉพาะ วน เดอน ป กได

11.11 ถาม นยาม "ควรบรโภคกอน" ก าหนดวา "อาหารนนวางจ าหนายไมได" ซงความผดหากเกดขนจะตกอยทผใด

ตอบ ผจ าหนาย หากอาหารนนวางจ าหนาย ณ สถานทจ าหนาย

11.12 ถาม การแสดงฉลากอาหารจะสามารถแสดงค าวา “หมดอาย” แทนค าวา “ควรบรโภคกอน” ไดหรอไม

เพราะเหตใด

ตอบ ขอก าหนดทเกยวกบการแสดงฉลากของอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557

เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ มขอก าหนดการแสดง วน เดอน ปท “ควรบรโภคกอน”

หรอ“หมดอาย” กได แตอยางไรกตามตองแสดงตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยอาหารนนเปนการ

เฉพาะดวย ถาประกาศเฉพาะก าหนดใหแสดง วน เดอน ปท “หมดอาย” ไว กตองแสดงค าวา “หมดอาย”

ใหเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสขเฉพาะดวย 11.13 ถาม ขอก าหนดการวางขาย กรณ "หมดอาย 5 กนยายน 2557" วางขายไดจนถงวน เวลาใด ตอบ หามวางจ าหนายหลงจากวนท 5 กนยายน 2557 เวลา 00.01 น. (เขาสวนท 6 กนยายน 2557) 11.14 ถาม ขวดน าพลาสตกขน ไมสามารถแสดงขอความ วน เดอน ปทหมดอายตามประกาศฯ ไดเนองจากขอจ ากด

ในเรองของการพมพตวอกษรบนภาชนะบรรจ ตอบ สามารถตดสตกเกอรแทนการพมพทภาชนะบรรจได 11.15 ถาม เกณฑการพจารณาวนหมดอายพจารณาอยางไร ตอบ วนหมดอายก าหนดโดยผผลตอาหาร ซงไดมการศกษาอายการเกบรกษาในภาชนะพรอมจ าหนาย ภายใต

อณหภมและเวลาทก าหนดไว โดยศกษาดานกายภาพ ดานเคม ดานจลนทรย และดานประสาทสมผส เปนตน 11.16 ถาม การแสดงควรบรโภคกอน จะตองใช รปแบบตามทก าหนดไวในค าชแจงประกาศกระทรวงสาธารณสข

(ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจเทานนหรอไม ตอบ สามารถใชรปแบบอนได แตตองไมขดกบขอก าหนดตามขอ 4(9)

17

ขอ ประเดนค าถาม 11.17 ถาม อาหารชนดใดทก าหนดแสดงขอความ "ผลต" "หมดอาย" "ควรบรโภคกอน" ทตองปฏบตตามประกาศ

เฉพาะไมตองแสดงขอความตามขอ 4 (9) ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 ตอบ แสดงตามประกาศเฉพาะ ดงน

(1) นมดดแปลงส าหรบทารกและนมดดแปลงสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก (2) อาหารทารกและอาหารสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก (3) อาหารเสรมส าหรบทารกและเดกเลก -วนเดอนและปทผลต โดยมขอความวา "ผลต" ก ากบไวดวย หรอ วนเดอนและปทผลต โดยมขอความวา "ผลต" และ วนเดอนและปทแบงบรรจ โดยมขอความวา "แบงบรรจ" ก ากบไวดวยกรณทเปนการผลตโดยการแบงบรรจ แลวแตกรณ - วนเดอนและปทหมดอาย โดยมขอความวา "หมดอาย" ก ากบไวดวย (4) วตถเจอปนอาหาร -เดอนและปทผลต หรอ เดอนและปทหมดอายการบรโภค โดยมขอความวา “ผลต...(ระบเดอนและป)...” หรอ “หมดอาย...(ระบเดอนและป)...” หรอขอความอนทมความหมายในท านองเดยวกน ก ากบไวดวย เวนแตวตถเจอปนอาหารทมอายการเกบรกษาไมเกน 18 เดอน ตองแสดงเดอนและปทหมดอายการบรโภค โดยมขอความวา “หมดอาย...(ใหระบเดอนและป)...” หรอขอความอนทมความหมายในท านองเดยวกน ก ากบไวดวย เชน “ใชไดถง...(ใหระบเดอนและป)...” (5) น ามนถวลสง -วนเดอนป ทผลตจากโรงงานทผลต และ วนเดอนปทแบงบรรจ ดวยส าหรบอาหารทน าเขามาแบงบรรจในประเทศ (6) ชอกโกแลต -เดอนและปทผลต หรอ วนเดอนและปทหมดอายการใช โดยมขอความวา “ผลต” หรอ “หมดอาย” แลวแตกรณก ากบไวดวย (7) เกลอบรโภค -เดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวย (8) ผลตภณฑเสรมอาหาร - วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานดส าหรบผลตภณฑเสรมอาหารทเกบไวไดไมเกน 90 วน เดอนและปทผลตและเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ เดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด ส าหรบผลตภณฑเสรมอาหารทเกบไวไดเกน 90 วน โดยมขอความวา “ผลต” “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวย แลวแตกรณ และแสดงวน เดอนปเรยงตามล าดบการแสดงขอความ ไวทดานลางของภาชนะบรรจ ตองมขอความทฉลากระบต าแหนงทแสดงขอความดงกลาวดวย (9) น าเกลอปรงอาหาร - เดอนและปทผลต หรอ วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและ ปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “ผลต” หรอ “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน”ก ากบไวดวย แลวแตกรณ การแสดงขอความตามวรรคแรก จะตองแสดงใหเรยงตามล าดบของวนเดอนปตามทก าหนด กรณการแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได (10) วนส าเรจรปและขนมเยลล

18

ขอ ประเดนค าถาม -วน เดอน และปทหมดอายโดยมค าวา "หมดอาย" ก ากบไวดวย เวนแตขนมเยลลและวนส าเรจรปชนดแหง อาจแสดงวน เดอน และปทผลต หรอ เดอน และปทหมดอาย โดยมค าวา "ผลต"หรอ "หมดอาย" ก ากบไวดวย แลวแตกรณ (11) อาหารฉายรงส - วนเดอนและปทท าการฉายรงส (12) วตถแตงกลนรส -เดอนและปทผลต หรอวนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอวนเดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “ผลต” หรอ “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวย แลวแตกรณ การแสดงขอความตามวรรคแรก จะตองแสดงใหเรยงตามล าดบของวนเดอนปตามทก าหนด กรณการแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได (13) ขนมปง -วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวย แลวแตกรณ การแสดงขอความตามวรรคแรก จะตองแสดงใหเรยงตามล าดบของวนเดอนปตามทก าหนด กรณการแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได (14) หมากฝรงและลกอม -เดอนและปทผลต หรอ วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “ผลต” หรอ “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน”ก ากบไวดวย แลวแตกรณ การแสดงขอความตามวรรคแรก จะตองแสดงใหเรยงตามล าดบของวนเดอนปตามทก าหนด กรณการแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได (15) พรอมปรงและอาหารส าเรจรปทพรอมบรโภคทนท - วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวยแลวแตกรณ และแสดงวนเดอนปเรยงตามล าดบ กรณการแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได ส าหรบอาหารพรอมปรง - วนเดอนและปทผลต โดยมขอความวา “ผลต” ก ากบไว และ วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “หมดอาย” หรอ“ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวยแลวแตกรณ และแสดงวนเดอนปเรยงตามล าดบ กรณการแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได ส าหรบอาหารส าเรจรปทพรอมบรโภคทนท (16) อาหารมวตถประสงคพเศษ -วนเดอนปทผลต โดยมขอความวา “ผลต” ก ากบไว และ วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและปทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมค าวา “หมดอาย” หรอ“ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวย แลวแตกรณ และแสดงวนเดอนปเรยงตามล าดบ กรณทแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได (17) ผลตภณฑจากเนอสตว -วนเดอนและปทผลต หรอ วนเดอนและปทหมดอายการบรโภค หรอ วนเดอนและป ทอาหารยงมคณภาพหรอมาตรฐานด โดยมขอความวา “ผลต” หรอ “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน” ก ากบไวดวยแลวแตกรณ และแสดงวนเดอนปเรยงตามล าดบ กรณการแสดงเดอนอาจแสดงโดยใชตวอกษรแทนได

12 อาหารสงออก ขอ 5

19

ขอ ประเดนค าถาม 12.1 ถาม ฉลากของอาหารทผลตเพอสงออกแสดงอยางไร ตอบ ฉลากของอาหารทผลตเพอสงออกจะแสดงขอความเปนภาษาใดกได แตอยางนอยตองระบ (1) ประเทศผผลต

และ (2) เลขสารบบอาหาร หรอเลขสถานทผลตอาหาร หรอชอและทตงของสถานทผลตอยางหนงอยางใดกได 12.2 ถาม ผลตอาหารเพอการสงออกใชภาษาใด ตอบ ฉลากของอาหารทผลตเพอสงออกจะแสดงขอความเปนภาษาใดกได แตอยางนอยตองระบ (1) ประเทศผผลต

และ (2) เลขสารบบอาหาร หรอเลขสถานทผลตอาหาร หรอชอและทตงของสถานทผลตอยางหนงอยางใดกได 12.3 ถาม เลขสถานทผลตอาหาร สามารถแสดงตวเลขเทานนไดหรอไม โดยไมมขอความ “เลขสถานทผลตอาหาร”

ก ากบไว ตอบ ตองมขอความระบวาเปนเลขสถานทผลตอาหาร หากไมมขอความวา “เลขสถานทผลตอาหาร” ก ากบ กไม

ทราบวาเลขทแสดงดงกลาวทฉลากเปนเลขสถานทผลตอาหาร 12.4 ถาม ขอความ “เลขสถานทผลตอาหาร” สามารถแสดงเปนตวยอทบรษทก าหนดไวไดหรอไม ตอบ การแสดงขอความตวยอ ก ากบแทนขอความวา “เลขสถานทผลตอาหาร” ตองสอสารใหผบรโภค และผท

เกยวของทราบไดวาหมายถงอะไร 12.5 ถาม อาหารในภาชนะบรรจทปดสนทเพอการสงออก ตองแสดงฉลากตามขอ 5 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข

(ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 หรอไม ตอบ 1. อาหารทจะไดรบการยกเวนเพอการสงออกตามขอ 14 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 355)

พ.ศ. 2556 เรอง อาหารในภาชนะบรรจทปดสนท ลงวนท 26 มถนายน พ.ศ. 2556 จะตองเปนอาหารในภาชนะบรรจทปดสนทตามความหมายทก าหนดไวในขอ 3 ของประกาศฯ 2. ประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ ลงวนท 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 เปนประกาศกระทรวงสาธารณสขทมความมงหมายครอบคลมการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ ทงอาหารในภาชนะบรรจทปดสนท ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 355) พ.ศ. 2556 เรอง อาหารในภาชนะบรรจทปดสนท ลงวนท 26 มถนายน พ.ศ. 2556 และอาหารในภาชนะบรรจอน ดงนนขอยกเวนตามขอ 14 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 355) พ.ศ. 2556 เรอง อาหารในภาชนะบรรจทปดสนท ลงวนท 26 มถนายน พ.ศ. 2556 จงยงคงหลกการเดม คอ ไมบงคบกบอาหารในภาชนะบรรจทปดสนทตามขอ 1 ทผลตเพอการสงออก ซงรวมถงขอก าหนดการแสดงฉลากดวย

12.6 ถาม การแสดงฉลากของอาหารทผลตเพอสงออกและอาหารทผลตเพอจ าหนายในประเทศสามารถแสดงฉลาก 2 ภาษาไดหรอไม

ตอบ การแสดงฉลากของอาหารทผลตเพอจ าหนายในประเทศจะตองปฏบตตามประกาศฯ (ฉบบท 367) ดงนนขอความทเปนภาษาองกฤษเมอแปลแลวจะตองไมขดกบขอก าหนดของประกาศฯ แตจะแสดงขอมลนอกเหนอจากทประกาศก าหนดไวได เชน “ขอมลส าหรบผแพอาหาร: ม...” เมอแปลเปนภาษาองกฤษ จะตอง แสดงวา “Allergen information: contain….” หรอขอมลการแสดงวตถเจอปนอาหารหากของตางประเทศ ก าหนดขอความเพมเตม เชน permitted ...ชนดของ food additive…. ตองแปลเปนภาษาไทยใหสอดคลองกน เปนตน

20

ขอ ประเดนค าถาม 13 การแสดงฉลากอาหารทมใชจ าหนายโดยตรงตอผบรโภคหรอผแบงบรรจหรอผปรงหรอผจ าหนายอาหาร 13.1 ถาม ฉลากอาหารทจ าหนายใหกบผผลตอาหาร ตองแสดงฉลากอยางไร แสดงขอความเปนภาษาองกฤษไวท

ฉลาก โดยแสดงเฉพาะ 5 รายการ คอ (1) ชออาหาร (2) เลขสารบบอาหาร (3) ปรมาณสทธ (4) ชอและทตงผผลตหรอผน าเขา และ (9) วนเดอนปทควรบรโภคกอนหรอหมดอาย ไดหรอไม

ตอบ ฉลากอาหารทจ าหนายใหกบผผลตอาหาร ตองแสดง 5 รายการ คอ (1) ชออาหาร (2) เลขสารบบอาหาร (3) ปรมาณสทธ (4) ชอและทตงผผลตหรอผน าเขา และ (9) วนเดอนปทควรบรโภคกอนหรอหมดอาย เปนภาษาไทยหรอภาษาองกฤษกได นอกจากตองแสดงฉลาก 5 รายการดงกลาวขางตนแลว ยงตองแสดงขอความวา “เปนวตถดบส าหรบแปรรปอาหารเทานน” ไวทฉลากดวย นอกจากน ผผลตหรอผน าเขายงตองจดท าเอกสารประกอบการจ าหนายหรอคมอโดยแสดงรายละเอยดเปนภาษาไทยทครบถวนตามขอ 4 ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ.2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ ทเหนไดชดเจนและอานไดงาย ไวในคมอหรอเอกสารประกอบการจ าหนายทกครง

13.2 ถาม ฉลากของวตถแตงกลนรสทมไดจ าหนายกบผบรโภค ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 223) พ.ศ. 2544 เรอง วตถแตงกลนรสทมไดน าเขาสามารถแสดงขอความเปนภาษาองกฤษไดหรอไม เนองจาก “ขอ 6 ฉลากของวตถแตงกลนรสทมไดจ าหนายตอผบรโภค ตองมขอความเปนภาษาไทยเวนแตวตถแตงกลนรสทน าเขาอาจแสดงขอความเปนภาษาองกฤษกได….”

ตอบ วตถแตงกลนรสทมใชจ าหนายโดยตรงตอผบรโภคหรอผแบงบรรจหรอผปรงหรอผจ าหนายอาหารทงผลตและน าเขาสามารถแสดงขอความเปนภาษาองกฤษได เนองจากตามทประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) และ (ฉบบท 383) ก าหนดวา “อาหารในภาชนะบรรจทไดมประกาศกระทรวงสาธารณสขก าหนดการแสดงฉลากไวเปนการเฉพาะนอกจากตองปฏบตตามประกาศฉบบนนๆ แลว ยงตองปฏบตตามประกาศฉบบนดวย

13.3 ถาม หลกฐานทไดรบการยกเวนไมตองแสดงรอยละทคมอหรอเอกสารประกอบการจ าหนายส าหรบฉลากอาหารทมใชจ าหนายโดยตรงตอผบรโภคหรอผแบงบรรจหรอผปรงหรอผจ าหนายอาหาร ส าหรบกรณผผลตหรอผน าเขาอาหาร เพอใชในการผลตผลตภณฑอาหารของตนเอง หรอผผลตหรอผน าเขาอาหาร จ าหนายใหแก ผแปรรปอาหาร โดยมขอตกลงการใหขอมลสวนประกอบเปนรอยละดงกลาวไวแลว ตามวรรคทายของขอ 4 ตองพจารณาเอกสารใด

ตอบ เอกสารหรอหนงสอของผผลตหรอผน าเขาทแสดงถงรปแบบหรอวธการใหขอมลสวนประกอบเปนรอยละใหแกผซออาหารนนเพอใชเปนวตถดบในการผลตอาหารของตน

13 ขอก าหนดทวไป 13.1 ถาม ฉลากตองไมท าใหเขาใจผดไมวาโดยทางตรงหรอทางออมระหวางอาหารกบขอความ รป รปภาพ รอย

ประดษฐ เครองหมาย หรอเครองหมายการคาทแนะน าผลตภณฑชนดอน ตามขอ 9 ของประกาศ (ฉบบท 367) ดงนนจะแสดงขอความโฆษณาอาหารอนในฉลากของผลตภณฑอาหารไดหรอไม

ตอบ การโฆษณาอาหารประเภทเดยวกน หรอสนคาคนละประเภทบนฉลากอาหารตองไมท าใหเขาใจผดในกลมผบรโภค และชแจงใหชดเจน

13.2 ถาม เกณฑการพจารณาเกยวกบขอความ “ค าพองรป” “พองเสยง” และมแนวทางอยางไร ตอบ เกณฑการพจารณาขอความดงกลาวตองไมสอถงคณประโยชน คณภาพ สรรพคณอนเปนการโออวด หรอเปน

เทจ หรอเกนจรง หรอหลอกลวงท าใหเกดความหลงเชอโดยไมสมควร

21

ขอ ประเดนค าถาม 13.3 ถาม หากชออาหารหรอชอตราไมเปนค าพองเสยง พองรป แตอาจมความหมายไดหลายความหมายซงบาง

ความหมายสามารถสอสรรพคณได จะตองด าเนนการอยางไร ตอบ พจารณาตามขอ 10 (1) และ (2) ตองไมเปนเทจหรอหลอกลวงใหเกดความหลงเชอโดยไมสมควร หรอไมท า

ใหเขาใจผดในสาระส าคญ 13.4 ถาม การแสดงชออาหารตามขอก าหนด 10(4) “ ไมพองเสยง พองรป กบค าหรอขอความทสอถง

คณประโยชน คณภาพ สรรพคณอนเปนการโออวด หรอเปนเทจ หรอเกนจรง หรอหลอกลวงท าใหเกดความหลงเชอโดยไมสมควร” รวมถงคาภาษาตางประเทศดวยหรอไม

ตอบ ขอก าหนดตามประกาศตองแสดงขอความเปนภาษาไทย หากมการแสดงภาษาองกฤษ ขอความดงกลาวตองทบศพทเปนภาษาไทย หากค าททบศพทพองเสยงภาษาองกฤษและแปลความแลวมความหมายโออวดสรรพคณ คณประโยชนหรอคณภาพ กถอวาขดกบทกฎหมายก าหนด

13.5 ถาม กรณการน าเขาสนคาทมลกษณะการกลาวอางเชน การกลาวอางทางสขภาพ (Health Claim), การกลาวอางหนาท (Function Claim) ฯลฯ หรอมชอทางการคา ทแสดงการกลาวอาง ทาง อย. จะมแนวทางในการด าเนนการอยางไร

ตอบ การแสดงฉลากอาหารทงผลตและน าเขาตองปฏบตตามขอ 10 (1) ของประกาศฯ คอไมเปนเทจหรอหลอกลวงใหเกดความหลงเชอโดยไมสมควร หรอไมท าใหเขาใจผดในสาระส าคญ

13.6 ถาม สามารถแสดงรปภาพกงบนฉลากวนเสนไดหรอไมอยางไร ตอบ ได โดยการแสดงรปภาพทฉลากตองปฏบตตามค าสงส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ท 343/2548

เรอง หลกเกณฑการแสดงรปภาพสวนประกอบของผลตภณฑบนฉลากอาหาร คอ กรณไมมวตถนนในผลตภณฑแตเปนการแนะน าใหผบรโภคเตม ตองแสดงขอความทสอถงการแนะน า เชน "อาจเตมกงเพอเพมรสชาต"

14 ขอจ ากดของการกลาวอาง ขอ 11 14.1 ถาม อาหารทมขอก าหนดหามใชวตถกนเสย หรอ วตถใหความหวานแทนน าตาล จะระบในฉลากอาหารวาไม

ใสวตถกนเสย หรอวตถใหความหวานแทนน าตาลไดหรอไม เชน นมโคพาสเจอรไรส ไมใชวตถกนเสย เปนตน

ตอบ ไมสามารถกลาวอางในฉลากไดวา “ไมใชวตถกนเสย” หรอ “ไมใชวตถใหความหวานแทนน าตาล” เนองจากตามประกาศฯ ขอ 11 (1) ก าหนดวาหามแสดงขอความเกยวกบสารทมประกาศกระทรวงสาธารณสขก าหนดหามใช

14.2 ถาม วตถหามใชในอาหาร ทหามแสดงทฉลากวาไมมการใชวตถหามใชนน หมายถงอะไร ตอบ วตถทหามใชในอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสข ซงก าหนดไวตามขอ 11 (2) ของประกาศฯ หมายถง

วตถทหามใชในอาหารทระบ ไวตามประกาศกระทรวงสาธารณสขฉบบท 151 (พ.ศ.2536) เรอง ก าหนดวตถทหามใชในอาหาร เชน บอรแรกซ

14.3 ถาม อาหารชนดหนงมการใชวตถเจอปนอาหารชนดหนงเปนสวนประกอบในอาหาร เชน ผงชรส ผสมรวมอยในพรมกซ (premix) แตอางวาไมใชผงชรสนนไดหรอไม

ตอบ ผงชรสเปนวตถเจอปนอาหาร ดงนนตองแสดงตามขอก าหนดเกยวกบการแสดงสวนประกอบทเปนวตถเจอปนอาหารในฉลากตามขอ 4 (7)

22

ขอ ประเดนค าถาม 14.4 ถาม การแสดงขอความทฉลากวาไมมผงชรส แตมการใชวตถปรงแตงรสชนดอน เชน รโบไทด ถอวาเปนการ

แสดงฉลากทท าใหเขาใจผดในสาระส าคญของอาหาร ตอบ การแสดงวาไมใสผงชรส อาจท าใหเขาใจผดวาไมมการใสวตถเจอปนอาหารซงมหนาทเปนวตถปรงแตงรสอาหาร

เนองจากตามประกาศ (ฉบบท 367) การแสดงขอความเกยวกบวตถเจอปนอาหาร จะตองแสดงกลมหนาทของวตถเจอปนอาหารนน หากมการใสวตถแตงรสอาหารชนดอน กตองระบกลมหนาทวา เปนวตถปรงแตงรสอาหาร ตามดวย INS Number หรอชอเฉพาะ ดวย ทงนผงชรสโดยทวไปเปนค าเฉพาะทเขาใจวาหมายถง โมโนโซเดยมกลตาเมต ซงเปนวตถปรงแตงรสอาหารชนดหนง

14.5 ถาม การแสดงขอความกลาวอางเกยวกบสารหรอชอสวนประกอบอนใดในอาหาร จะรวมถงการกลาวอางหนาทสารอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากโภชนาการหรอไม

ตอบ ไมรวมถงการกลาวอางหนาทสารอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากโภชนาการ 14.6 ถาม การแสดงวาอาหารนนไมมสารนน เชน ไมมโคเลสเตอรอลในน าดม หรอไขมนพช สามารถกลาวอาง

ขอความดงกลาวไดหรอไม ตอบ ไมสามารถแสดงขอความดงกลาววาไมมสารนนๆได หากอาหารนนโดยธรรมชาตของอาหารนนไมมสารนนอย

แลว ซงก าหนดไวตามขอ 11 ของประกาศฯ 14.7 ถาม กรณน าผลไมซงไมไดใสน าตาล แตความหวานเกดจากตวผลไมแลวกลาวอางวาไมใสน าตาลไดหรอไม ตอบ ไมสามารถแสดงขอความดงกลาวได เนองจากมสวนประกอบของน าตาลในผลไม ซงขดหลกเกณฑการกลาว

อาง “ไมน าตาล” ตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากโภชนาการ 14.8 ถาม หากไมมการใชสในอาหารสามารถแสดงวา ไมมการเจอส หรอ ไมมสผสม ไดหรอไม ตอบ ตองพจารณาวาอาหารนนตามประกาศกระทรวงสาธารณสขเฉพาะเรองอาหารนนก าหนดหามใหมการใชส

ผสมอาหารหรอไม หากหามใชสในอาหารดงกลาว จะถอวาขดกบขอก าหนดตามขอ 11 (1) ของประกาศฯ แตหากเปนอาหารทอนญาตใหใชสได สามารถแสดงขอความดงกลาวไดตามความเปนจรง ซงการแสดงขอความดงกลาวตองเปนไปตามขอ 10 คอ ไมเปนเทจ หรอหลอกลวงท าใหผบรโภคเขาใจผด

15 การแสดงเครองหมายการคา 15.1 ถาม การแสดงค าวา “ตรา” หรอ “เครองหมายการคา” หรอ “เครองหมายการคาจดทะเบยน”ก ากบชอ

เครองหมายการคา ดวยลกษณะเหนไดชดเจน อานไดงาย และขนาดของตวอกษรตองสมพนธกบขนาดพนทฉลากตามขอ 12 ของประกาศ (ฉบบท 367) จะตองแสดงค าวา “ตรา” หรอ “เครองหมายการคา” หรอ “เครองหมายการคาจดทะเบยน” ทกจดทมการแสดงเครองหมายการคาหรอไม

ตอบ จะตองมค าวา “ตรา” หรอ “เครองหมายการคา” หรอ “เครองหมายการคาจดทะเบยน”ก ากบชอเครองหมายการคานน อยางนอยหนงต าแหนงในต าแหนงทสามารถเหนไดชดเจน

15.2 ถาม การแสดงค าวา "เครองหมายการคาจดทะเบยน" ใชเปนค าภาษาองกฤษ (R) ไดหรอไม ตอบ ตองเปนภาษาไทยเทานน 15.3 ถาม ตามขอ12 ของประกาศ (ฉบบท 367) “ฉลากทแสดงเครองหมายการคาใหระบค าวา "ตรา" หรอ "เครองหมาย

การคา" หรอ "เครองหมายการคาจดทะเบยน" ก ากบชอตรา หรอเครองหมายการคานน” -จ าเปนตองแสดงค าเหลานในสวนของ Logo หรอไม หากชออาหารมขอความเหลานอยแลว -สามารถใช "TM" หรอ "(R)" แสดงในสวนของ Logo แทนขอความไดหรอไมเนองจากขอความภาษาไทยยาว

ตอบ หากมการแสดง “ตรา” หรอ “เครองหมายการคา” หรอ “เครองหมายการคาจดทะเบยน”ก ากบชอเครองหมายการคาแลวหนงต าแหนง ไมจ าเปนตองก ากบใหครบทกแหง เวนแตชอเครองหมายการคานนอาจขดกบขอ 10 ของประกาศ (ฉบบท 367) จะตองก ากบทกแหง และตองแสดงเปนภาษาไทยก ากบชอเครองหมายการคาภาษาไทย

23

ขอ ประเดนค าถาม 16 ขนาดตวอกษร และพนทฉลาก และต าแหนง 16.1 ถาม การวดขนาดฉลากพจารณาวดอยางไร รวมถงทเปนรอยตอทบซอนกนหรอไม ตอบ การวดขนาดพนทฉลากใหวดตามพนทฉลากทมการใชจรงทมการแสดงขอมลเกยวกบอาหาร 16.2 ถาม ต าแหนงทเหนไดชดเจน หมายถงสวนใดของฉลาก ตอบ ต าแหนงทเหนไดชดเจน หมายถงต าแหนงทเมอวางไวทชนวางจ าหนายแลว ผบรโภคสามารถเหนขอมลของ

ฉลากไดชดเจน ซงประกาศฯ ก าหนดไว คอ ชออาหาร ขอมลส าหรบผแพอาหาร และวนเดอนปทควรบรโภค 16.3 ถาม การแสดงชออาหาร ตามขอ 14 (1) การแสดงขอความตามขอ 4 (1) ตองมขนาดความสงของตวอกษร

ไมนอยกวา 2 มลลเมตร และตวอกษรตองอานไดชดเจน ไดสดสวนสมพนธกบขนาดพนทฉลาก อยสวนทส าคญของฉลากเมอวางจ าหนาย และมขอความตอเนองกนในแนวนอน .....” เปนอยางไร

ตอบ สามารถจดวางขอความขอความแยกบรรทดไดแตตอเนองกนเปนแนวนอนไมถกคนดวยขอความหรอรป รอยประดษฐใดๆ และอาจจดวางในลกษณะเอยงทผบรโภคสามารถอานไดในระดบสายตาเมอวางทชนวางจ าหนายโดยไมตองตะแคงศรษะอาน

16.4 ถาม การพจารณาขนาดพนทของฉลาก เชน ฉลาก 2 ชนหนา-หลง, ฉลากพนรอบ, กลอง ฯลฯ ค านวณอยางไร

ตอบ ขนาดของพนทฉลาก วดตามฉลากจรงทอยบนภาชนะบรรจทงหมด 16.5 ถาม การพจารณาขนาดพนทฉลาก คดพนทฝาดวยหรอไม เชน ไอศกรมโคน หรอ แยมทมฝาโลหะปด และ

ส าหรบการแสดงฉลากบนขวดแกว ซงตองพมพลงภาชนะบรรจพจารณาพนทอยางไร ตอบ หากมการแสดงขอความใดๆตามทก าหนดไวในขอ 4 ของประกาศ ไวทภาชนะบรรจ หรอสวนหนงสวนใดของ

ภาชนะบรรจ ถอวาเปนพนทการแสดงฉลากทงหมดดวย 16.6 ถาม ขนาดตวอกษรทระบในฉลาก หากน าไปปฏบตจรง แตขนาดมผดเพยนไปเลกนอย จะมโทษหรอม

ความผดอยางไร ตอบ ตวอกษรตองมขนาดไมนอยกวาทกฎหมายก าหนด หากไมเปนไปตามทกฎหมายก าหนดมโทษตามมาตรา

6(7) ปรบไมเกน 10,000 บาท 16.7 ถาม การก าหนดขนาดเรองชออาหารตามขอ 14 (1) หากมการใชชอไทยและองกฤษใหดทการวดขนาด

ภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ ตอบ ขนาดภาษาไทย 16.8 ถาม ขนาดตวอกษรส าหรบฉลากพนทมากกวา 250 ซม. ใหมตวอกษรสงไมนอยกวา 2 มม. ซงในฉลากอาหารท

แสดงฉลากโภชนาการดวย การบงคบขนาดตวอกษรไมนอยกวา 2 มม. จะท าใหตารางโภชนาการเลกลง ตอบ ขนาดตวอกษรก าหนดเฉพาะรายการทก าหนดไวในขอ 14 จ านวน 6 รายการ คอ (1) ชออาหาร (2) เลข

รบบอาหาร (3) ปรมาณสทธ (5) สวนประกอบทส าคญ (6) ขอมลส าหรบผแพอาหาร และ (9) วนเดอนปทควรบรโภคกอนหรอหมดอายเทานน ทงนขนาดตวอกษรของฉลากโภชนาการ ฉลาก GDA และการแสดงขอความเกยวกบสารอาหาร ตารางสารอาหารเทยบกบ WHO วธเตรยมฉลากโภชนาการ ตามทกฎหมายก าหนดตองมขนาดไมนอยกวา 1 มม. โดยอาจตองจดท าขนาดตวอกษรของขอความอนใหมขนาดเลกลง

16.9 ถาม แสดงชออาหารอยสวนทส าคญของฉลาก (principal display panel) หมายถงสวนใดของฉลาก ตอบ การแสดงชออาหารตองแสดงอยในสวนของฉลากทอยดานหนาภาชนะบรรจทเมอวางจ าหนายไวบนชนจ าหนาย

แลวสามารถมองเหนได

24

ขอ ประเดนค าถาม 16.10 ถาม การแสดงขนาดตวการแสดงฉลากภาษาไทยและภาษาตางประเทศ สามารถแสดงขนาดแตกตางกนได

หรอไม ตอบ ได แตขนาดของขอความภาษาไทยส าหรบการแสดงฉลากอาหารทง 6 รายการ คอ (1) ชออาหาร (2) เลข

สารบบอาหาร (3) ปรมาณสทธ (5) สวนประกอบทส าคญ (6) ขอมลส าหรบผแพอาหาร และ (9) วนเดอนปทควรบรโภคกอนหรอหมดอาย ตองปฏบตตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลาก ส าหรบขอความทเปนเปนภาษาไทย

16.11 ถาม การวดพนทฉลากส าหรบอาหารน าเขาเพอแสดงขนาดตวอกษรใหเปนไปตามทประกาศก าหนด วดจากสตกเกอรภาษาไทยทตดหรอวดจากฉลากทเปนภาษาตางประเทศ

ตอบ วดจากพนทฉลากทเปนภาษาตางประเทศทงหมด 16.12 ถาม ฉลากอาหารหากมขนาดเลกมากกวาภาชนะบรรจสามารถแสดงไดหรอไมอยางไร ตอบ ประกาศฯ มขอก าหนดวาฉลากตองสมพนธกบพนทของภาชนะบรรจหรอหบหอนน ๆ ตามขอ 8 ของ

ประกาศฯ ทงนยงมขอก าหนดขนาดตวอกษรทง 7 รายการตองปฏบตตามประกาศฯ ดวย 16.13 ถาม อาหารใดทเขาลกษณะตองแสดงขนาดตวอกษรไมนอยกวา 1 มม. ตามขอก าหนดในขอ 14 (4) การ

แสดงขอความเกยวกบสารอาหาร ตารางสารอาหารเทยบกบ WHO วธเตรยมฉลากโภชนาการฉลากแบบจดเอ การกลาวอางทางโภชนาการ การใชคณคาในการสงเสรมการขาย การระบกลมผบรโภคในการสงเสรมการขาย ส าหรบอาหารทมประกาศกระทรวงสาธารณสขก าหนดไวเปนการเฉพาะ

ตอบ 1.อาหารทตองแสดงฉลากโภชนาการตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากโภชนาการ 2.อาหารทตองแสดงฉลาก GDA ตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองอาหารทตองแสดงฉลากโภชนาการ และคาพลงงาน น าตาล ไขมน และโซเดยมแบบจดเอ 3.อาหารทก าหนดใหตองขอความเกยวกบสารอาหาร ตารางสารอาหารเทยบกบ WHO วธเตรยม ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข เชน อาหารส าหรบทารก อาหารดดแปลงส าหรบทารกและเดกเลก อาหารทมวตถประสงคพเศษ เปนตน

17 ค าเตอน 17.1 ถาม การแสดงค าเตอนส าหรบอาหารทมวตถใหความหวานแทนน าตาลเปนสวนประกอบ เชน ผลตภณฑทม

แอสปาเทม ใหแสดงขอความวา “ผทมภาวะสภาวะฟนลคโตนเรย : ผลตภณฑนมฟนลอะลานน” ไมไดมก าหนดไวตามกฎหมาย จะตองแสดงขอความดงกลาวหรอไมอยางไร

ตอบ การแสดงค าเตอนเพอเปนขอมลใหกบผบรโภคซงขาดเอนไซมยอยฟนลอะลานนเปนโรคเฉพาะหามรบประทาน นอกจากนการแสดงขอมลดงกลาวเปนประโยชนกบผประกอบการทจะสามารถโตแยงตามกฎหมาย พระราชบญญตความรบผดตอความเสยหายทเกดขนจากสนคาทไมปลอดภย พ.ศ. 2551 หรอ Product Liability Law (PL Law) กรณเกดอนตรายจากการบรโภคอาหารนน เนองจากไดแสดงค าเตอนใหผบรโภคทราบแลว

17.2 ถาม แสดงค าเตอนก าหนดไวทใด ตอบ ค าเตอนทก าหนดไวแนบทายประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลาก

ของอาหารในภาชนะบรรจ (เครองดมในภาชนะบรรจทปดสนททมสวนผสมของคาเฟอน ไอศกรมทมสวนผสมของ ISP) นอกจากนยงมก าหนดไวตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยอาหารเฉพาะดวย เชน อาหารมสวนผสมของวานหางจระเข อาหารมใบแปะกวยและสารสกดจากใบแปะกวย หรอเปนผลตภณฑเสรมอาหารทมสวนประกอบทก าหนดใหตองระบค าเตอน อาหารส าหรบผทตองการควบคมน าหนก นมดดแปลงส าหรบทารกและนมดดแปลงสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก อาหารทารกและอาหารสตรตอเนองส าหรบทารกและเดกเลก อาหารเสรมส าหรบทารกและเดกเลก นมโค แปงขาวกลอง เปนตน

25

ขอ ประเดนค าถาม 18 การผอนผนใชฉลากเดม 18.1 ถาม ระยะเวลาผอนผนการใชฉลากเดมอยทเหลอ 2 ป พจารณาอยางไร ตอบ พจารณาจากอาหารนนไดรบเลขสารบบอาหารกอนวนท 3 ธนวาคม 2557 และมการจดท าฉลากไวแลวกอน

วนท 3 ธนวาคม 2557 ทงนผประกอบการตองแสดงหลกฐานวามการจดท าฉลากไวแลวกอนวนท 3 ธนวาคม 2557 และตงแตวนท 3 ธนวาคม 2559 เปนตนไป ฉลากเดมทเหลออยไมสามารถใชไดอก ซงเจาหนาทจะพจารณาจากวนทผลต หากผลตภายหลงวนท 2 ธนวาคม 2559 ประกอบกบหลกฐานวามการสงพมพฉลากแลวเหลอจนถงวนทผลตดงกลาว ถอวามความผด

18.2 ถาม กรณภาชนะบรรจทพมพฉลากไวแลวยง คงเหลออย หรอมสนคาทแสดงฉลากตามประกาศ (ฉบบท 194) วางขายหลงระยะทผอนผน 2 ป อย. จะมแนวทางใหผผลตด าเนนการอยางไร

ตอบ ตองพจารณาวาอาหารนนไดรบเลขสารบบอาหารกอนวนท 3 ธนวาคม 2557 และมการจดท าฉลากไวแลวกอนวนท 3 ธนวาคม 2557 ซงเจาหนาทจะพจารณาจากวนทผลต หากผลตภายหลงวนท 2 ธนวาคม 2559 ถอวามความผดตามกฎหมาย

18.3 ถาม ถาทางบรษทวางแผนขายสนคาในไตรมาสท 1 ไตรมาสท 2 ป 2558 ซงทางบรษทจดท าฉลากไวเรยบรอย แลว ซงจะเรมผลต ในตนป 2558 ซงในประกาศฯบงคบใชฉลากทผลตหลงจากวนท 3 ธนวาคม 2557 บรษทตองปรบปรงฉลากใหเปนไปตามประกาศ (ฉบบท 367) หรอไม เนองจากตองใชเวลาและเงนทน ซงเปนอปสรรคของบรษท

ตอบ -ฉลากตองจดท า (พมพ)ไวกอนวนทประกาศใชบงคบ และไดเลขสารบบอาหารกอนวนท 3 ธค 57 จงไดรบผอนผนใชฉลากเดม 2 ป -ถาจดท าฉลาก (พมพ)หลงวนท 3 ธค 57 ตองปฏบตตามประกาศใหม

19 ระยะเวลากบบงคบใช 19.1 ถาม ประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ

บงคบใชวนใด ตอบ วนท 3 ธนวาคม พ.ศ. 2557 เปนตนไป 19.2 ถาม ประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 383) พ.ศ. 2560 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจ

(ฉบบท2) บงคบใชวนใด ตอบ บงคบใชตงแตวนท 5 เมษายน 2560 เปนตนไป ยกเวนการบงคบขนาดตวอกษรไมนอยกวา 1 มม. ส าหรบการ

แสดงขอความเกยวกบสารอาหาร ตารางสารอาหารเทยบกบ WHO วธเตรยมฉลากโภชนาการ ฉลากแบบจดเอ การกลาวอางทางโภชนาการ การใชคณคาในการสงเสรมการขาย การระบกลมผบรโภคในการสงเสรมการขาย ส าหรบอาหารทมประกาศกระทรวงสาธารณสขก าหนดไวเปนการเฉพาะ ตงแตวนท 5 เมษายน 2560 เปนตนไป

20 บทก าหนดโทษ 20.1 ถาม ประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากก าหนดนยาม “หมดอาย” หรอ “ควรบรโภคกอน” โดย

ก าหนดวา “………และหลงจากวนทระบไวนน อาหารนนวางจ าหนายไมได” ถาหากวางจ าหนายผดมาตราใด มโทษอยางไร

ตอบ กรณแสดงฉลากไมเปนไปตาม ขอ 4 (9) ของประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ.2557 จดเปนการกระท าฝาฝนประกาศ ซงออกตามมาตรา 6(10) โทษตามมาตรา 51 ตองระวางโทษปรบไมเกนสามหมนบาท

26

ขอ ประเดนค าถาม 20.2 ถาม ฝาฝนประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 เรอง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะ

บรรจ มโทษอยางไร ตอบ การกระท าฝาฝนประกาศ ซงออกตามมาตรา 6(10) โทษตามมาตรา 51 ตองระวางโทษปรบไมเกนสามหมนบาท

20.3 ถาม ผลตภณฑจากเนอสตวหามใชโซเดยมเบนโซเอต เชน ลกชน แตฉลากแสดง "ใชวตถกนเสย" หากแสดงขอความดงกลาวมโทษหรอไมอยางไร

ตอบ การแสดงฉลากลกษณะดงกลาวไมเปนการฝาฝนประกาศฯ ซงออกตามมาตรา 6 (10) แตหากมการใชวตถเจอปนอาหารไมเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองวตถเจอปนอาหารจะเปนการฝาฝนประกาศฯซงออกตามมาตรา 6 (5) และหากใสในปรมาณทเกนคาความปลอดภยจะจดเปนอาหารไมบรสทธ แตหากตรวจพบวตถกนเสยแลวฉลากแสดงไมใชวตถกนเสย ถอเปนอาหารปลอมตามมาตรา 25 (2)

20.4 ถาม อาหารควบคมเฉพาะ หรออาหารก าหนดคณภาพมาตรฐาน หรออาหารทตองมฉลากทตองสงมอบฉลากอนมตกอนน าไปใชจะตองด าเนนยนแกไขฉลากใหเปนไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท 367) พ.ศ. 2557 อยางไร

ตอบ อาหารควบคมเฉพาะ ยนแบบฟอรม อ.19 และอาหารก าหนดคณภาพมาตรฐาน หรออาหารทตองมฉลากทตองสงมอบฉลากอนมตกอนน าไปใช ยนแบบฟอรม สบ.4 เพอแกไขฉลาก ภายในวนท 2 ธนวาคม 2559

21 อนๆ 21.1 ถาม การเขยนโฆษณาอาหารบนฉลากสามารถท าไดหรอไม ถาโฆษณาอาหารไดตองขออนญาตหรอไม ขอ

อนญาตโฆษณาอาหารแลวตองลงเลข ฆอ. บนฉลากอาหาร ดวยหรอไม

ตอบ ขอความตางๆ บนฉลากตองเกยวกบปฏบตตามขอ 10 ของประกาศฯ ขอมลนอกเหนอจากประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลาก สามารถแสดงได เชน การกลาวอางสารอาหาร แตตองเปนไปตามขอก าหนดในประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากโภชนาการ แตถามการกลาวอางทางสขภาพตองสงหลกฐานทางวทยาศาสตร และขอความโฆษณาทฉลากอาหารไมตองแสดงเลข ฆอ การแสดงเลข ฆอ. ใหแสดงเฉพาะโฆษณาทสออนๆทไมใชฉลากเทานน

21.2 ถาม ปายโฆษณาทแขวนคอขวดของเครองดมหลายชนดในทองตลาด มการกลาวอางสรรพคณ คณประโยชนของอาหารถอวาเปนฉลากอาหารหรอไม หากกอนขออนญาตไมแสดงใหเจาหนาท แตตรวจสอบภายหลงแลวพบวามการแสดงถอวาผดหรอไหม

ตอบ ปายแขวนคอขวดจดเปนฉลากอาหารดวย ดงนน หากการแสดงฉลากอาหารควบคมเฉพาะ หรออาหารทสงมอบฉลากตามทรฐมนตรก าหนด (อาหารทตองยนฉลากใหส านกงานคณะกรรมการอาหารและยาตรวจสอบกอนการจ าหนาย) ไมตรงกบทไดรบอนญาตจะมความผด อยางไรกตามอาหารทกชนดหากมการแสดงฉลากเกยวกบสรรพคณ คณประโยชนของอาหารเปนเทจ กถอวาเปนฝาฝนประกาศฯ ซงออกตามมาตรา 6(10)

21.3 ถาม การแสดงฉลาก GDA บนฉลากอาหาร เชน น าปลา น าสมสายช ท าไดหรอไม

ตอบ ได แตตองแสดงตามรปแบบทก าหนดไวในประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองการแสดงฉลากของอาหารส าเรจรปพรอมบรโภคทนทบางชนด (GDA) และประกาศกระทรวงสาธารณสขวาดวยเรองฉลากโภชนาการ

27

ขอ ประเดนค าถาม 21.4 ถาม การแสดงขอความ "organic/ เกษตรอนทรย" มหลกเกณฑหรอไม

ตอบ การแสดงขอความดงกลาวแสดงไดเฉพาะทไดรบการรบรองจากหนวยงานทมหนาท รบผดชอบเทานน เชน IFOAM / กรมวชาการเกษตร ซงหนวยงานดงกลาวจะมหลกเกณฑการรบรองและออกใบรบรอง เกษตรอนทรย

ส านกอาหาร สงหาคม 2560

หมายเหต ส านกอาหารจะเผยแพรประเดนถามตอบเพมเตม หากทานมความสนใจขอใหโปรดตดตามขอมลทเปนปจจบนไดในเวปไซตส านกอาหาร