2 รายงานทดอารไอ

รายงานทดอารไอ ฉบบท 119กนยายน 2559

ทมา: เนอหาบทท 2 ของรายงานฉบบสมบรณ “โครงการศกษากระบวนการพฒนานโยบายการบรหารจดการระบบหลกประกนสขภาพในรปแบบคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยา เวชภณฑ การเบกจายคาตรวจวนจฉย และคาบรการทางการแพทย” โดย ดร. อมมาร สยามวาลา ดร. เ ดอนเด น นคมบร รกษ คณวรวลย ไพบลยจตตอาร คณธารทพย ศรสวรรณเกศ และคณธปไตร แสละวงศ เสนอตอสถาบนวจยระบบสาธารณสข, มนาคม 2557

สรปและเรยบเรยงกตตพงศ สนธสมพนธ

บรรณาธการบรหารจรากร ยงไพบลยวงศ กองบรรณาธการวฒนา กาญจนานจ ออกแบบwrongdesign

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

(ทดอารไอ) ไดเผยแพร “รายงานทดอารไอ”

(ชอเดมวา “สมดปกขาวทดอารไอ”) มา

ตงแตเดอนสงหาคม 2536 โดยคดสรร

กลนกรองงานวจยตางๆ มาน�าเสนออยาง

เรยบงายเพอจดประกายใหเกดการวพากษ

วจารณ

“รายงานทดอารไอ” มโอกาสรบใชสงคม

ไทยมาตลอด ทงเปนรายสะดวก และปรบมา

เปนรายเดอนในระยะตอมา อยางไรกตาม

ตงแตฉบบท 118 เปนตนไป “รายงานทด

อารไอ” จะมาพบผ อ านเปนรายสะดวก

พรอมทงยงคงน�าเสนอเรองราวตางๆ อยาง

เรยบงายแบบเปนมตรตอความสนใจใครร

ของผอานทวไปเชนเดม

3ฉบบท 119 กนยายน 2559

การบรหารจดการระบบประกนสขภาพแบบบรณาการในอดต

การพฒนาดานสขภาพของไทยในอดตเนนการ

ควบคมโรค การขยายสถานพยาบาล และการขยาย

บคลากรทางการแพทย เพอครอบคลมการบรการ

ทางการแพทยใหทวถง ตอมาในป 2543 สมยรฐบาลนาย

ชวน หลกภย เกดแนวคดการปฏรประบบสขภาพ จงม

การออกระเบยบส�านกนายกรฐมนตรวาดวยการปฏรป

ระบบสขภาพแหงชาต เพอตงคณะกรรมการปฏรประบบ

สขภาพแหงชาต (คปรส.) ซงมนายกรฐมนตรเปนประธาน

และตงส�านกงานปฏรประบบสขภาพแหงชาต (สปรส.)

ภายใตสถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) ท�าหนาท

เปนหนวยงานเลขานการ เพอผลกดนการปฏรประบบ

สขภาพแหงชาต โดยการจดท�าราง พ.ร.บ. สขภาพแหง

ชาต พ.ศ. .... เพอใหเปนกฎหมายแมบทดานสขภาพ

กระบวนการจดท�ารางกฎหมายดงกลาวใชเวลา

ถง 8 ป และมการประสานงานกบทกภาคสวนของสงคม

จนกระทงในป 2550 สภานตบญญตแหงชาตจงผานราง

พ.ร.บ. สขภาพแหงชาต พ.ศ. ....

พ.ร.บ. สขภาพแหงชาต พ.ศ. 2550 มการขยาย

ขอบเขตสขภาพออกไปกวางกวาเรองการแพทยและการ

สาธารณสข โดยใหหมายถงภาวะของมนษยทสมบรณทง

ทางกาย จต สงคม และปญญา นอกจากนยงก�าหนดให

1. มคณะกรรมการสขภาพแหงชาต (คสช.) โดย

มนายกรฐมนตรเปนประธาน และกรรมการมาจากทงภาค

ราชการ นกวชาการ วชาชพดานสาธารณสข และภาค

ประชาชน ท�าหนาทเสนอแนะและใหค�าปรกษาแกคณะ

รฐมนตรเกยวกบนโยบายและยทธศาสตรดานสขภาพ

และยงมหนาทดแลใหมการจดท�า “ธรรมนญวาดวยระบบ

การบรหารจดการระบบประกนสขภาพของไทย

4 รายงานทดอารไอ

สขภาพแหงชาต” เพอใชเปนกรอบและแนวทางในการ

ก�าหนดนโยบาย ยทธศาสตร และการด�าเนนงานดาน

สขภาพของประเทศ

2. มการจดสมชชาสขภาพแหงชาต เพอใหเปน

กระบวนการททกฝายมสวนรวมในการพฒนานโยบาย

สาธารณะเพอสขภาพ ทงน มการจดท�า “ธรรมนญวาดวย

ระบบสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2552” ซงผานการเหนชอบ

ของคณะรฐมนตร เพอใชเปนกรอบและแนวทางในการ

ก�าหนดนโยบายดานสขภาพของประเทศ รวมถงการวาง

นโยบายเพอบรณาการระบบประกนสขภาพใหมความ

สอดคลองและเทาเทยมกน

อนง คสช. มภารกจในการเสนอนโยบายดาน

สขภาพในภาพรวมอนไดมาจากการประมวลผลจากมต

สมชชาสขภาพ ธรรมนญวาดวยระบบสขภาพแหงชาต

และการประเมนผลกระทบดานสขภาพในระดบโครงการ

ใหแกรฐบาล มไดมอ�านาจในการก�าหนดนโยบายตาม

กฎหมาย จงมการตงคณะกรรมการชดอนๆ เพอศกษา

ลกษณะของปญหาทเกยวกบระบบประกนสขภาพใน

ระดบปฏบต โดยเฉพาะในประเดนของคาใชจายซงมแนว

โนมสงขนอยางตอเนอง

ในป 2550 คณะรฐมนตรมมตใหตงคณะกรรมการ

พจารณาปรบปรงระบบคาใชจายเพอการสรางหลก

ประกนสขภาพถวนหนา และคาใชจายในการรกษา

พยาบาลขาราชการ ลกจาง และพนกงานของรฐ เพอท�า

หนาทในการ

1. ศกษาวเคราะหแนวทางการสนบสนนคา

ใชจายเพอการสรางหลกประกนสขภาพถวนหนา และ

คาใชจายในการรกษาพยาบาลขาราชการ ลกจาง และ

พนกงานของรฐ

2. จดท�าขอเสนอแนวทางการปรบปรงระบบการ

จดสรรงบประมาณใหแกกองทนสขภาพทงสองกองทน

เนองจากคาใชจายของกองทนหลกประกนสขภาพแหง

ชาตและกองทนสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการเพม

ขนทกป

ตอมาในป 2551 มการตงคณะกรรมการพฒนา

ระบบยาแหงชาตในสมยรฐบาลนายสมชาย วงศสวสด

ท�าหนาทในการก�าหนดนโยบายแหงชาตดานยาและ

แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบยาแหงชาต รวมถงจด

ท�าบญชยาหลกแหงชาต และก�าหนดราคากลางยาใน

การจดซอของหนวยงานของรฐ รวมทงสงเสรมการใช

ยาอยางสมเหตสมผล เนองจากคาใชจายดานยาเพมสง

ขนมาก โดยเฉพาะในกรณของกองทนสวสดการรกษา

พยาบาลขาราชการ

หลงจากนนมการตงคณะกรรมการชดอกหลาย

คณะเพอตอบโจทยดานระบบสขภาพทรฐบาลแตละยค

สมยใหความส�าคญ ในชวงป 2552-2554 ภายใตรฐบาล

5ฉบบท 119 กนยายน 2559

นายอภสทธ เวชชาชวะ มการตงคณะกรรมการพฒนา

ระบบการเงนการคลงดานสขภาพแหงชาต (คพคส.)

ในขณะทรฐบาลของนางสาวยงลกษณ ชนวตร ตงคณะ

กรรมการก�าหนดระบบบรหารยา เวชภณฑ การเบกจาย

คาตรวจวนจฉย และคาบรการทางการแพทย

คณะกรรมการพฒนาระบบการเงนการคลงดานสขภาพแหงชาต

คณะกรรมการพฒนาระบบการเงนการคลงดาน

สขภาพแหงชาตแตงตงตามระเบยบส�านกนายกรฐมนตร

วาดวยการพฒนาระบบการเงนการคลงดานสขภาพแหง

ชาต พ.ศ. 2553 โดยมนายกรฐมนตรเปนประธาน ม

กรรมการมาจากภาครฐ ภาควชาการ และภาคประชาชน

รวมทงสน 30 คน และมการตงส�านกงานพฒนาระบบ

การเงนการคลงดานสขภาพแหงชาตเพอเปนส�านกงาน

เลขานการ

คพคส. ตงขนตามธรรมนญวาดวยระบบสขภาพ

แหงชาต พ.ศ. 2552 หมวด 12 วาดวยเรองการเงนการ

คลงดานสขภาพ ขอ 111 ซงเสนอให “รฐจดใหมกลไก

ระดบชาตท�าหนาทวางแผนการเงนการคลงดานสขภาพ

ของประเทศในระยะยาว ตดตามประเมนผล รวมถง

สนบสนนการวจยเพอพฒนาระบบการเงนการคลงดาน

สขภาพอยางตอเนอง” คพคส. มหนาทจดท�าขอเสนอการ

พฒนาระบบการเงนการคลงดานสขภาพเพอใหระบบม

ความยงยนในระยะยาว และปรบปรงนโยบาย โครงสราง

และระบบการบรหารจดการทเกยวของกบการพฒนา

ระบบการเงนการคลงดานสขภาพ

เนองจาก คพคส. เกดจากสมชชาสขภาพ ซง

ตองการใหระบบสขภาพทกระบบมความเทาเทยมกน

ทงดานคาใชจายและสทธประโยชน คณะกรรมการชด

นจงถกแตงตงขนเพอปฏรประบบสขภาพในภาพกวาง

โดยมแนวคดในการอภบาลระบบหลกประกนสขภาพใน

อนาคตสองแนวคด ดงน

1. สรางระบบประกนสขภาพใหม โดยการควบ

รวมกองทนประกนสขภาพทงหมด เพอใหมการรวมศนย

การบรหารจดการระบบประกนสขภาพของประเทศ อนจะ

ชวยประหยดคาใชจายและเพมประสทธภาพ

2. คงโครงสรางระบบประกนสขภาพเดม โดยไม

ยบรวมกองทนสขภาพตางๆ แตสรางความเปนเอกภาพ

ของระบบการเงนการคลงและสรางมาตรฐานของสทธ

ประโยชนขนพนฐานใหเทาเทยมกนทกกองทน เนองจาก

ทางเลอกทหนงอาจมแรงตานจากผประกนตนในระบบ

ประกนสงคมและสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ

เนองจากเกรงวาจะกระทบสทธและคณภาพของการ

รกษาพยาบาลทไดรบ

6 รายงานทดอารไอ

การด�าเนนงานของ คพคส.1 ยงไมมผลงานท

น�ามาปฏบตอยางเปนรปธรรม เนองจากชวงเวลาหนง

ปทด�าเนนการนนใหความส�าคญกบการวางกรอบและ

แผนการท�างานของคณะกรรมการทงในระยะสนและ

ระยะยาว โดยมการจดท�ารางระบบสขภาพทพงปรารถนา

ซงประกอบดวยระบบบรการสาธารณสขทพงประสงค

ระบบการเงนการคลงทเออตอการพฒนาระบบบรการ

สาธารณสขทพงประสงค และระบบการอภบาลระบบหลก

ประกนสขภาพในอนาคต

นอกจากการออกแบบระบบสาธารณสขทพง

ปรารถนาในภาพรวม คพคส. ยงด�าเนนการเพอใหการ

บรหารจดการกองทนสขภาพมเอกภาพมากขน ตาม

แนวคดในการอภบาลระบบหลกประกนสขภาพในอนาคต

แบบทสอง โดยหารอรวมกบคณะกรรมการประสาน

ความรวมมอระหวางกรมบญชกลาง ส�านกงานประกน

สงคม (สปส.) และส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

(สปสช.) ในการพฒนาระบบบรการสาธารณสข2 และผ

แทนของผมสวนไดสวนเสยทกภาคสวน เพอหาแนวทาง

การบรหารจดการยาบญช จ (2)3 และการบรณาการระบบ

การแพทยฉกเฉน จนกระทงเกดการด�าเนนงานอยางเปน

รปธรรมมาจนถงปจจบน

ตอมาคณะรฐมนตรในรฐบาลนางสาวยงลกษณ

ชนวตร มมตเหนชอบใหยกเลกระเบยบส�านกนายก

รฐมนตรวาดวยการพฒนาระบบการเงนการคลงดาน

สขภาพแหงชาต พ.ศ. 2553 ในวนท 24 เมษายน 2555

และมการตงคณะกรรมการชดใหมตามมตของคณะ

รฐมนตรในวนท 20 พฤษภาคม 2555 คอคณะกรรมการ

ก�าหนดระบบบรหารยา เวชภณฑ การเบกจายคาตรวจ

วนจฉย และคาบรการทางการแพทย (อานรายละเอยด

เพมเตมไดในรายงานทดอารไอ ฉบบท 120 เรอง การ

บรหารจดการระบบประกนสขภาพในรปแบบของคณะ

กรรมการก�าหนดระบบบรหารยา เวชภณฑ การเบก

จายคาตรวจวนจฉย และคาบรการทางการแพทย) เพอ

ท�าหนาทบรหารจดการระบบประกนสขภาพตอจากคณะ

กรรมการชดเดม

อนง คพคส. หรอคณะกรรมการชดเดมมขอ

เสนอใหคณะกรรมการชดใหมสานตอแนวทางการ

พฒนากลไกกลางในการบรหารจดการระบบการคลง

ดานสขภาพ เพอใหระบบการเบกจายคาบรการรกษา

พยาบาลเปนมาตรฐานเดยวกน ระบบดงกลาวจะตองม

หนวยงานทตองตงขนเพอปฏบตภารกจดงกลาวสหนวย

งาน ไดแก หนวยงานกลางบรหารจดการขอมลคาบรการ

และการเบกจายคารกษาพยาบาล หนวยงานกลางบรหาร

มาตรฐานระบบขอมลเบกจาย หนวยงานกลางพฒนา

เครองมอค�านวณการจายคาบรการส�าหรบระบบประกน

สขภาพ และหนวยงานกลางตรวจสอบขอมลการเบกจาย

อยางไรกตาม จากการตดตามผลการด�าเนนงาน

ของคณะกรรมการชดใหม พบวามการสานตอแนวทาง

การพฒนากลไกกลางโดย

1. แตงตงคณะอนกรรมการระบบขอมลบรการ

ทางการแพทยเพอด�าเนนการพฒนาระบบขอมลการ

เรยกเกบเงนคาบรการทางการแพทย ออกแบบกลไก

1 คพคส. แตงตงเมอวนท 19 มกราคม 2554 และยกเลกเมอวนท 24 เมษายน

25552 คณะกรรมการประสานความรวมมอระหวางกรมบญชกลาง ส�านกงานประกน

สงคม และส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ในการพฒนาระบบบรการ

สาธารณสข แตงตงตามค�าสงคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต

ท 1/2547 เมอวนท 19 กรกฎาคม 2547 และมการยกเลกค�าสงเดม พรอม

ออกค�าสงแตงตงใหม ลงวนท 27 กมภาพนธ 25553 ยาในบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2551 บญช จ (2) หมายถงรายการยา

ส�าหรบผปวยทมความจ�าเปนเฉพาะ ความเหมาะสมทจะใชเพยงบางขอบงใช

ซงเปนยาทมราคาสงมาก สงผลกระทบอยางมากตอความสามารถในการจาย

ทงของสงคมและผปวย จ�าเปนตองมระบบก�ากบและอนมตการสงใชยา

7ฉบบท 119 กนยายน 2559

รวบรวมขอมลการเรยกเกบคาบรการทางการแพทย และ

ออกแบบกลไกกลางในการบรหารการเรยกเกบคาบรการ

ของประเทศ

2. แตงตงคณะอนกรรมการปรบปรงกลไกการ

จายเงนโดยกลมวนจฉยโรครวมเพอด�าเนนการพฒนา

เครองมอค�านวณการจายคาบรการส�าหรบระบบประกน

สขภาพ โดยปรบปรงการจายเงนโดยกลมวนจฉยโรครวม

ใหเปนเอกภาพระหวางกองทนตางๆ

3. แตงตงคณะอนกรรมการพฒนาระบบตรวจ

สอบการรกษาพยาบาลและการเบกจาย เพอพฒนาระบบ

และแนวทางการตรวจสอบการเบกจายคารกษาพยาบาล

ทเปนมาตรฐานส�าหรบทกกองทน และพฒนาระบบการ

ตรวจสอบการรกษาพยาบาล การตรวจวนจฉย และการ

ใชยาในระบบประกนสขภาพใหเปนมาตรฐานเดยวกน

อยางไรกตาม การสานตอแนวทางดงกลาวยง

อยในขนตอนการศกษาและพฒนาในเชงนโยบาย ยงมได

น�าไปสการปฏบต ดงนนจงไมสามารถประเมนไดวาเกด

ประสทธผลมากนอยเพยงใด

นอกจากการสานตอแนวทางการพฒนากลไก

กลางจาก คพคส. รฐบาลนางสาวยงลกษณ ชนวตร ม

การสานตอแนวคดการบรณาการระบบประกนสขภาพ

สามกองทนรวมกบคณะกรรมการประสานความรวม

มอระหวางกรมบญชกลาง ส�านกงานประกนสงคม และ

ส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ในการพฒนา

ระบบบรการสาธารณสข ซงคณะกรรมการประสานงาน

ความรวมมอฯ ดงกลาวพยายามรวมศนยการบรหาร

จดการกองทนสขภาพเพอประหยดทรพยากร และสราง

มาตรฐานกลางดานสทธประโยชนและคณภาพในการ

รกษาพยาบาล

นาสงเกตวาคณะกรรมการชดนด�าเนนการอยาง

ตอเนองมาตงแตป 2547 แมจะมการเปลยนแปลงรฐบาล

ถงสชด เนองจากองคประกอบของคณะกรรมการมการ

เปลยนแปลงต�าแหนงตามโครงสรางการแบงสวนราชการ

จงมการยกเลกค�าสงแตงตงเดมและออกค�าสงแตงตงใหม

ในป 2555 เพอใหการประสานความรวมมอของทงสาม

หนวยงานมทศทางทชดเจนมากขน โดยคณะกรรมการ

ประสานความรวมมอฯ มผลงานทเปนรปธรรมดงน

1. การตรวจสอบ คณะกรรมการประสานความ

รวมมอฯ มการแตงตงคณะท�างานพฒนาการตรวจสอบ

และควบคมก�ากบการชดเชยคาบรการและคณภาพการ

รกษาพยาบาลรวมกนระหวางสามกองทน โดยเปนการ

ตรวจสอบทงในเรองการเงนและคณภาพในการรกษา

พยาบาล

2. การจายยา มการลงนามความรวมมอในวนท

21 กมภาพนธ 2555 เพอจดท�าราคากลางยาและเครอง

มอแพทยใหเปนมาตรฐานในการจายเงนใหกบสถาน

พยาบาลทใหบรการผปวยซงอยในความดแลของสาม

หนวยงานและ

3. การบรณาการระบบการแพทยฉกเฉน มการ

ใหสทธในการไดรบบรการการแพทยฉกเฉนในสถาน

8 รายงานทดอารไอ

9ฉบบท 119 กนยายน 2559

บรการสขภาพทกแหงทงรฐและเอกชน โดยผปวยไมม

ภาระตองส�ารองจาย และเรมด�าเนนการตงแตวนท 1

เมษายน 2555

จากโครงการประเมนการใหบรการผ ป วย

อบตเหตฉกเฉนรวมสามกองทนภายใตนโยบาย “เจบปวย

ฉกเฉน รกษาทกท ทวถงทกคน”4 ในป 2555 พบวา

ประชาชนทกสทธเขาถงบรการในภาวะฉกเฉนของ

โรงพยาบาลเอกชนนอกระบบการเบกจายเดมมากขน

แตในทางปฏบต ผปวยในเพมจ�านวนมากขน สวนทาง

กบจ�านวนผปวยนอกทลดลง ซงนาจะเกดจากอตราการ

ชดเชยคาบรการผปวยนอกไมจงใจ นอกจากน ผปวย

ฉกเฉนทนอนรกษาตวในโรงพยาบาลเอกชนลวนตอง

ส�ารองจายคารกษาพยาบาลลวงหนา

ในดานการตรวจสอบคณภาพบรการ พบวา

ระบบสารสนเทศในปจจบนไมเพยงพอทจะรองรบการ

ประเมนคณภาพบรการ และการสงตอผปวยฉกเฉนนน

ยงไมรแนชดวาผปวยไดรบการดแลอยางเหมาะสมเพยง

ใด เพราะยงไมมระบบสารสนเทศรองรบการแกะรอยผ

ปวยตงแตจดเกดเหตไปจนสนสดการรกษา ดงนน การ

ใหบรการการแพทยฉกเฉนจงจ�าเปนตองมการพฒนา

ระบบการใหบรการตอไป เพอใหเกดการบรณาการอยาง

มประสทธภาพ

คณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยา เวชภณฑ การเบกจายคาตรวจวนจฉย และคาบรการทางการแพทย

ในหวขอนจะเปนการวเคราะหแนวคดและเหตผล

ของการตงคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ รวม

ถงวเคราะหโครงสรางของคณะกรรมการ เพอเขาใจ

บทบาทและอ�านาจหนาทในการบรหารจดการระบบ

ประกนสขภาพของประเทศ

แนวคดและเหตผลของการตงคณะกรรมการก�าหนด

ระบบบรหารยาฯ

ในอดตมการตงคณะกรรมการทเกยวของกบ

ระบบประกนสขภาพของประเทศหลายคณะ โดย

วตถประสงคหลกของคณะกรรมการเหลานนกเพอ

ควบคมคาใชจายในการรกษาพยาบาล โดยเฉพาะคา

ใชจายส�าหรบระบบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ

ซงเปนการใชงบประมาณปลายเปดทจายตามคารกษา

พยาบาลทสถานพยาบาลเรยกเกบ ท�าใหภาระทางการ

คลงเพมขนอยางตอเนอง

ในป 2549 ภายใตกระทรวงการคลง โดยรอง

นายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง

ณ เวลานน คอ ม.ร.ว. ปรดยาธร เทวกล ในรฐบาล

พลเอก สรยทธ จลานนท มการตงคณะกรรมการเพอ

ศกษาแนวทางการจดสรรงบประมาณส�าหรบทงสอง

กองทนใหมประสทธภาพมากขน คณะกรรมการดงกลาว

มนายอมมาร สยามวาลา นกวชาการจากสถาบนวจยเพอ

การพฒนาประเทศไทย เปนประธาน และมขาราชการ

จากกระทรวงการคลง ส�านกงบประมาณ และกลมแพทย

ทเกยวของกบการบรหารจดการระบบประกนสขภาพ

จ�านวนหนง โดยมส�านกงบประมาณเปนส�านกงาน

เลขานการ คณะกรรมการดงกลาวไดจดท�ารายงาน

ขอเสนอแนะแนวทางการลดคาใชจายในการรกษา

พยาบาลใหแกรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง เชน การ

ควบคมการใชยานอกบญชยาหลกแหงชาต และการ

เปลยนจากระบบจายตามจรงเปนระบบเหมาจายใน

ลกษณะคอยเปนคอยไป 4 จดท�าโดยส�านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย (สวปก.)

สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.)

10 รายงานทดอารไอ

ตอมาในป 2553 ภายใตรฐบาลนายอภสทธ

เวชชาชวะ มการตงคณะกรรมการพฒนาระบบการเงน

การคลงดานสขภาพแหงชาต (คพคส.) ซงมาจากมต

ของสมชชาสขภาพแหงชาต แมเปาประสงคของคณะ

กรรมการชดนคอการลดความเหลอมล�าของทงสทธ

ประโยชนและการเบกจายระหวางกองทนสขภาพทงสาม

กองทน แตประเดนหลกกยงคงเปนเรองระบบการเงนการ

คลงของทงสามกองทน โดยโจทยทส�าคญคอท�าอยางไรให

มการเบกจายคารกษาพยาบาลทเปนมาตรฐานเดยวกน

คณะกรรมการดงกลาวมนายกรฐมนตรเปนประธาน (เพอ

ใหสงการขามกระทรวงได เนองจากกองทนประกนสงคม

สงกดกระทรวงแรงงาน) และมส�านกงานพฒนาระบบ

การเงนการคลงดานสขภาพแหงชาต (สพคส.) ซงเปน

หนวยงานในสงกดสถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.)

เปนส�านกงานเลขานการ ผลงานหลกของคณะกรรมการ

ดงกลาวคอการผลกดนใหเกดหนวยงานกลางในการ

รวบรวมขอมลดานคาใชจายของโรงพยาบาลตางๆ ซงน�า

มาวเคราะหเพอก�าหนดมาตรฐานคาใชจายในการรกษา

พยาบาลตามโรคนนๆ แทนการเบกจายเปนรายหวหรอ

การน�ายอดไปเบกจาย ซงจะชวยลดความเหลอมล�าดาน

การรกษาพยาบาลระหวางทงสามกองทน

เมอพรรคเพอไทยชนะการเลอกตงในเดอน

สงหาคม 2554 ท�าใหมการเปลยนแปลงกล มบคคล

ทรฐบาลตองการใหดแลเรองการรกษาพยาบาล ใน

เบองตน มการตงคณะกรรมการรวมสามกองทน โดยม

นายกฯ ยงลกษณเปนประธาน ซงแสดงใหเหนวาพรรค

เพอไทยใหความส�าคญกบประเดนเรองการสรางกลไก

กลางทจะบรหารจดการกองทนสขภาพทงสามกองทน

อยางบรณาการ เปาหมายหลกของคณะกรรมการดง

กลาวคลายคลงกบเปาหมายของ คพคส. ซงตงขนในสมย

รฐบาลอภสทธ คอการลดความเหลอมล�าของสทธในการ

ไดรบการรกษาพยาบาลระหวางสามกองทน โดยเฉพาะ

กลมโรคราคาแพง จากการรวมศนยระบบการเบกจายของ

สามกองทน ซงจะชวยควบคมคาใชจายไดดวย ผลงาน

ทโดดเดนของคณะกรรมการชดนคอการก�าหนดสทธ

ในการไดรบการรกษาพยาบาลทโรงพยาบาลเอกชนใน

กรณฉกเฉนทเหมอนกนทงสามกองทน แตหลงจากออก

มาตรการดงกลาว คณะกรรมการชดนกมไดมนโยบาย

หรอมาตรการอนๆ ออกมาอก ซงอาจจะสบเนองจาก

การทมการตงคณะกรรมการอกชดทมรฐมนตรวาการ

กระทรวงสาธารณสขเปนประธานมาด�าเนนการแทน

เมอวนท 20 พฤษภาคม 2555 ครม. ของรฐบาล

นายกฯ ยงลกษณมมตตงคณะกรรมการก�าหนดระบบ

บรหารยา เวชภณฑ การเบกจายคาตรวจวนจฉย และ

คาบรการทางการแพทย โดยมวตถประสงคเพอก�าหนด

ทศทางและกลไกของระบบยาในภาพรวมของประเทศ

และก�าหนดทศทางใหสอดคลองกบนโยบายของรฐบาล

ทจะพฒนาระบบยาใหเปนเอกภาพ รวมถงควบคมการ

คลงของประเทศเกยวกบคาใชจายในการรกษาพยาบาล

การตงคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ

สะทอนแนวนโยบายของรฐบาลทใหความส�าคญกบการ

ควบคมคาใชจายในการรกษาพยาบาล โดยเฉพาะใน

สวนของการเบกจายคายาภายใตระบบสวสดการรกษา

พยาบาลขาราชการ ดงจะเหนไดจากโครงสรางของคณะ

กรรมการทมกรมบญชกลางเปนส�านกงานเลขานการ

แมรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขจะเปนประธาน

กรรมการ และจากกจกรรมของคณะกรรมการก�าหนด

ระบบบรหารยาฯ ทเกยวของกบการควบคมคาใชจายดาน

ยาเปนหลก ไมวาจะเปนการเจรจาตอรองราคายา การสง

เสรมการใชยาจากบญชยาหลกแหงชาต การก�าหนดแนว

เวชปฏบตขอบงชการใชยา ฯลฯ การตงคณะกรรมการ

ชดนจงมเปาประสงคทจะ “รวมศนย” กจกรรมเหลานซง

11ฉบบท 119 กนยายน 2559

กระจดกระจายอยภายใตการด�าเนนการของสามกองทน

รฐบาลชดนเหนวาหากมการด�าเนนการรวมกนทงสาม

กองทนจะชวยประหยดงบประมาณไดมาก เชน ในกรณ

ของการตอรองราคายา หากทงสามกองทนตกลงรวมกน

ได กจะสามารถวางระบบการจดซอยาแบบรวมศนย ซง

จะสรางอ�านาจตอรองใหกบภาครฐในฐานะผซอรายใหญ

โครงสรางของคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ

ตามทไดกลาวมาแลวเกยวกบแนวคดในการตง

คณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ วาคณะกรรมการ

ชดนมาจากการแตงตงโดยมตคณะรฐมนตร ซงมหนาทใน

การจดท�าขอเสนอระบบบรหารยา เวชภณฑ การเบกจาย

คาตรวจวนจฉย และคาบรการทางการแพทย และจดท�า

ขอเสนอระบบตรวจสอบตดตามการเบกจายยา เวชภณฑ

คาตรวจวนจฉย และคาบรการทางการแพทยทเปนไป

อยางมประสทธภาพและมความยงยนตอคณะรฐมนตร

เพอพจารณาใหความเหนชอบ และมอบใหหนวยงานท

เกยวของรบไปเปนแนวทางในการปฏบต

จากโครงสรางคณะกรรมการก�าหนดระบบ

บรหารยาฯ จะเหนไดว ารฐมนตรวาการกระทรวง

สาธารณสขเปนประธานกรรมการ และมกรมบญชกลาง

เปนส�านกงานเลขานการ การทประธานกรรมการและ

ส�านกงานเลขานการสงกดกระทรวงทแตกตางกนนนเปน

โครงสรางทไมเคยเกดขน แตเนองจากรฐมนตรทงสอง

กระทรวงมาจากพรรคเพอไทย การประสานงานระหวาง

สองกระทรวงจงสามารถด�าเนนการได

องคประกอบของคณะกรรมการชดนตางจาก

คพคส. ทตงขนในสมยรฐบาลอภสทธ เนองจากกรรมการ

สวนใหญของ คพคส. เปนขาราชการจากกระทรวงการ

คลงและกระทรวงสาธารณสข และมบคคลภายนอก เชน

นกวชาการทสงกดองคกรเอกชน ตวแทนภาคประชาชน

ลกจางในระบบประกนสงคม และลกจางนอกระบบประกน

สงคม

ความแตกตางของโครงสรางของคณะกรรมการ

ทงสองชดมเหตผลจากการมทมาแตกตางกน คพคส.

เกดจากขอเสนอแนะของ “สมชชาสขภาพแหงชาต”5 ซง

มเปาหมายในการปฏรประบบประกนสขภาพในภาพ

กวางอยางเปนระบบ เนองจากสมชชาสขภาพมผทม

สวนไดเสยเขามามสวนรวมในการจดท�าขอเสนอแนะเชง

นโยบายจากหลากหลายภาคสวน โครงสรางของ คพคส.

จงสะทอนกระบวนการดงกลาว ซงใหความส�าคญกบการ

มสวนรวมของประชาชน

ในทางตรงกนขาม คณะกรรมการก�าหนดระบบ

บรหารยาฯ ถกตงขนเพอเปาประสงคในการปรบปรง

ประสทธภาพและผลตภาพในการบรหารจดการระบบ

ประกนสขภาพของประเทศ ซงเปนการมองในเชงธรกจ

จงใหความส�าคญกบหนวยงานทปฏบตหนาทเกยวของ

โดยตรงกบการบรหารจดการระบบประกนสขภาพ

เนองจากมองวาเปนการปรบปรงกระบวนการการบรหาร

จดการ “ภายใน” ไมเกยวของกบบคคลภายนอก

ทงน มขอวจารณวาการทคณะกรรมการก�าหนด

ระบบบรหารยาฯ มเฉพาะขาราชการในหนวยงานท

เกยวของโดยตรง ไมรวมถงผทไดรบสทธในการรกษา

พยาบาล มทงขอดและขอเสย ขอดคอการด�าเนนนโยบาย

มความชดเจนและสามารถด�าเนนการไดอยางรวดเรว

ขอเสยคอขาดการมสวนรวมจากผมสวนไดเสยและผ

เชยวชาญทเปนคนนอก ซงอาจท�าใหการด�าเนนการหรอ

5 พ.ร.บ. สขภาพแหงชาต พ.ศ. 2550 ใหความหมายของ “สมขชาสขภาพ” วา

เปนกระบวนการทใหประชาชนและหนวยงานรฐทเกยวของรวมแลกเปลยนองค

ความรและเรยนรอยางสมานฉนท เพอน�าไปสการเสนอแนะนโยบายสาธารณะ

เพอสขภาพหรอความมสขภาพของประชาชน โดยจดใหมการประชมอยางเปน

ระบบและอยางมสวนรวมอยางนอยปละหนงครง

12 รายงานทดอารไอ

นโยบายทก�าหนดขนขาดการกลนกรอง และอาจท�าให

มาตรการดงกลาวไมสมบรณเทาทควร

แมโครงสรางของคณะกรรมการก�าหนดระบบ

บรหารยาฯ ทไมมบคคลภายนอกเขารวมเปนกรรมการ

นนไมขดกบหลกการทเปนสากล แตกลบสะทอนใหเหน

วาคณะกรรมการชดนมภารกจในระดบ “ปฏบต” มากกวา

ในระดบ “นโยบาย” อยางไรกด โครงสรางทมรฐมนตร

วาการกระทรวงสาธารณสขเปนประธาน อธบดกรมบญช

กลางเปนเลขานการ และกรมบญชกลางเปนส�านกงาน

เลขานการ กยงมปญหาในทางปฏบตหลายประการ

ประการแรก เนองจากประเดนทมการหารอกน

ในคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ สวนมากเกยว

กบการแพทย ซงอธบดและส�านกงานกรมบญชกลาง

ขาดขอมลและความรความเชยวชาญในเรองดงกลาว

จงปฏบตภารกจไดไมเตมความสามารถ ท�าใหตองม

การประสานงานเพอขอขอมลจากหนวยงานทเกยวของ

เชน สปสช. ในกรณของขอมลเกยวกบยาทตองการ

เจรจาตอรอง และการด�าเนนการบางครงตองสงเรองตอ

ใหส�านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย

(สวปก.) ชวยด�าเนนการตอ และสงขอมลทงหมดกลบ

มาเพอใหกรมบญชกลางเปนผเสนอตอคณะกรรมการ

ก�าหนดระบบบรหารยาฯ

ประการทสอง การทกรมบญชกลางเป น

ส�านกงานเลขานการ ท�าใหมขนตอนทางราชการเพม

ขน เนองจากการด�าเนนการใดๆ ตองรอการอนมตตาม

สายงาน อนไดแกอธบด รฐมนตรชวยวาการกระทรวง

การคลง และรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง ซงอาจ

ใชเวลาหลายสปดาห โดยเฉพาะเมอการด�าเนนการอย

ภายใตการก�ากบของรฐมนตรอกกระทรวงหนง ท�าใหเสน

ทางการสงงานไมชดเจน

ประการทสาม โครงสร างท ม รฐมนตรเปน

ประธานนนเหมาะส�าหรบงานในระดบนโยบาย มใชงาน

ในระดบปฏบตทมรายละเอยดมากมายซงตองใชเวลาใน

การพจารณา เนองจากรฐมนตรมภารกจทหลากหลาย จง

ไมสามารถเรยกประชมได ท�าใหงานไมคบหนา เนองจาก

คณะอนกรรมการฯ จะประชมเมอมการก�าหนดวนประชม

13ฉบบท 119 กนยายน 2559

ของคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ เพอรายงาน

ความกาวหนาใหกบทประชม

ประการทส สบเนองจากปญหาประการทสาม

เมอไมมการประชม จงมกมการสงงานโดยตรงโดยไมผาน

คณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ เชน รฐมนตร

วาการกระทรวงสาธารณสขมกจะเลอกตดตอสอสาร

โดยตรงกบอธบดกรมการแพทย หรอแมกระทงกรมบญช

กลาง ท�าใหคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ ไมม

บทบาทเทาทควร

ประการทหา เนองจากคณะกรรมการก�าหนด

ระบบบรหารยาฯ มรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

เปนประธานกรรมการ และกรมบญชกลาง กระทรวงการ

คลง เปนเลขานการ การด�าเนนการจงไดรบความรวมมอ

จากส�านกงานประกนสงคมไมมากเทาทควร

ความซ�าซอนและความตอเนองของการบรหารจดการ

ระบบประกนสขภาพ

การตงคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ

เพอศกษาปญหาคาใชจายเกยวกบยา โดยเฉพาะของกอง

ทนสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการซงกรมบญชกลาง

เปนผดแล คณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ มการ

แตงตงคณะอนกรรมการเพอบรหารจดการระบบประกน

สขภาพทงหมดเจดคณะ ไดแก คณะอนกรรมการสงเสรม

การใชยาในบญชยาหลกแหงชาตและยาชอสามญ คณะ

อนกรรมการเจรจาตอรองราคายา คณะอนกรรมการ

พฒนาบญชยาและรหสยามาตรฐานเพอสนบสนนการ

บรหารเวชภณฑ คณะอนกรรมการก�าหนดแนวทางเวช

ปฏบต ขอบงชการใชยา การตรวจวนจฉยโรค และการ

รกษาพยาบาล คณะอนกรรมการพฒนาระบบตรวจสอบ

การรกษาพยาบาลและการเบกจาย คณะอนกรรมการ

ปรบปรงกลไกการจายเงนโดยกลมวนจฉยโรครวม และ

คณะอนกรรมการรวบรวมและจดการระบบขอมลการ

บรการทางการแพทยใหเปนเอกภาพระหวางกองทน

การปฏบตภารกจของคณะกรรมการก�าหนด

ระบบบรหารยาฯ ในภาพรวมมความซ�าซ อนกบ

คณะกรรมการบรหารระบบสวสดการรกษาพยาบาล

14 รายงานทดอารไอ

ขาราชการ ซงมรองปลดกระทรวงการคลงเปนประธาน

คณะกรรมการดงกลาวมอ�านาจหนาทในการบรหาร

จดการระบบสวสดการขาราชการอยแลว และมศกดเทยบ

เทากบคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ เพราะแตง

ตงจากมตคณะรฐมนตรเชนเดยวกน จงท�าใหเกดความ

สบสนในขนตอนการด�าเนนงาน นอกจากน การด�าเนน

การของคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ ยงซ�า

ซอนกบคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาตทตงขน

โดยระเบยบส�านกนายกรฐมนตรวาดวยคณะกรรมการ

ระบบยาแหงชาต พ.ศ. 2551 ซงมอ�านาจหนาทในการ

ก�าหนดนโยบายและยทธศาสตรและการพฒนาระบบยา

แหงชาต รวมทงมหนาทในการจดท�าบญชยาหลกแหง

ชาต และก�าหนดราคากลางยาในการจดซอของหนวย

งานของรฐ

การทบซอนของอ�านาจหนาทดงกลาวท�าใหเกด

ความสบสนของขนตอนและกระบวนการ ตวอยางเชน ใน

กรณทคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ ด�าเนนการ

เจรจาตอรองราคายานอกบญชยาหลกแหงชาต และใช

ราคาทตอรองไดใหกรมบญชกลางประกาศเปนราคากลาง

ของยานอกบญชยาหลกแหงชาต แตเนองจากตามหลก

เกณฑการเบกจายคายาของกรมบญชกลาง ฝายพสด

จะตองเบกจายคายาตามหลกเกณฑของคณะกรรมการ

พฒนาระบบยาแหงชาต กรมบญชกลางจงตองสงราคา

กลางทคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ เสนอให

แกคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาตพจารณาเพอ

ปรบราคากลางใหม

หากพจารณาอ� านาจหน า ท ในระ ดบของ

อนกรรมการทแตงตงขนภายใตคณะกรรมการก�าหนด

ระบบบรหารยาฯ พบวาในภาพรวม ภารกจการด�าเนน

งานมความซ�าซอนกบภารกจของคณะท�างานทเคยม

อยเดม เชน ในกรณของคณะอนกรรมการเจรจาตอรอง

ราคายา ภายใตคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ

มหนาทในการด�าเนนการเจรจาตอรองราคายาเชนเดยว

กบคณะท�างานทเคยมอยเดมสามคณะ ไดแก

1. คณะท�างานตอรองราคายาเพอบรรจในบญช

ยาหลกแหงชาต ภายใตคณะกรรมการพฒนาระบบยา

แหงชาต

2. คณะท�างานเจรจาตอรองราคายาของกระทรวง

สาธารณสข ภายใตคณะกรรมการด�าเนนการจดซอยาโดย

การท�าสญญาจะซอจะขายแบบปรบราคาได6 ซงกระทรวง

สาธารณสขตงขนมาตงแตป 2551 คณะท�างานชดนมเปา

หมายในการตอรองราคายาเฉพาะยาทมปรมาณการใช

ประจ�าเปนจ�านวนมาก หรอยาทมราคาตอหนวยสงและ

ยาทมผผลตนอยราย ท�าใหผขายมอ�านาจตอรองสงเมอ

เทยบกบผซอทเปนโรงพยาบาลของภาครฐ อนง คณะ

กรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ ไดใหคณะท�างาน

เจรจาตอรองราคายาชดนปฏบตหนาทในอนกรรมการ

ตอรองราคายาทตงขน โดยขยายกรอบการเจรจาตอรอง

ราคายาใหครอบคลมกลมยานอกบญชยาหลกเกากลมทม

การเบกจายสงในระบบสวสดการขาราชการ

3. คณะท�างานเจรจาตอรองราคายาของ สปสช.

มภารกจในการตอรองราคายาในการจดซอยาเพอใชใน

โครงการหลกประกนสขภาพแหงชาต ซงเปนรายการยา

และเวชภณฑทมการใชในหนวยบรการทขนทะเบยนใน

สงกด สปสช.

อยางไรกด แมภาพรวมของอ�านาจหนาทในการ

ด�าเนนงานของคณะอนกรรมการเจรจาตอรองราคายา

ภายใตคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ จะซ�าซอน

6 กระทรวงสาธารณสขมค�าสงท 243/2551 ลงวนท 5 มนาคม พ.ศ. 2551

แตงตงคณะกรรมการด�าเนนการจดซอยาโดยการท�าสญญาจะซอจะขาย

แบบปรบราคาได ตามมตคณะรฐมนตร วนท 13 มนาคม พ.ศ. 2550

15ฉบบท 119 กนยายน 2559

กบคณะท�างานทงสามคณะ แตหากพจารณารายละเอยด

และขนตอนการด�าเนนงาน จะพบวาคณะท�างานทงสาม

คณะ รวมถงคณะอนกรรมการเจรจาตอรองราคายา กลบ

มบทบาทหนาทในการเจรจาตอรองราคายาทแตกตางกน

กลาวคอ คณะเจรจาตอรองราคายาภายใตคณะกรรมการ

พฒนาระบบยาแหงชาต ท�าหนาทเจรจาตอรองราคายา

ส�าหรบรายการยาทจะน�าเขาบญชยาหลกแหงชาตเทานน

ในขณะทคณะเจรจาตอรองราคายาของ สปสช. ท�าหนาท

เจรจาตอรองราคาหรอเวชภณฑเฉพาะรายการท สปสช.

ซอ เชน วคซนและน�ายาลางไต ซงไมเกยวของกบบญช

ยาหลก และคณะอนกรรมการเจรจาตอรองราคายาภาย

ใตคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ มบทบาทใน

การเจรจาตอรองราคายาในกลมยาทมมลคาการใชสง

เกากลมโรค ซงเปนรายการยาทมการเบกจายในระบบ

สวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ

ส�าหรบคณะอนกรรมการพฒนาระบบตรวจสอบ

การรกษาพยาบาลและการเบกจาย คณะอนกรรมการ

ปรบปรงกลไกการจายเงนโดยกลมวนจฉยโรครวม และ

คณะอนกรรมการระบบขอมลบรการทางการแพทย ถก

ตงขนเพอสานตอแนวทางการพฒนากลไกกลางในการ

บรหารจดการระบบการคลงดานสขภาพของ คพคส. ท

ถกยกเลกไป โดยกลไกกลางดงกลาวตองม 1) หนวยงาน

กลางบรหารจดการขอมลคาบรการและการเบกจาย

คารกษาพยาบาล 2) หนวยงานกลางบรหารมาตรฐาน

ระบบขอมลเบกจาย 3) หนวยงานกลางพฒนาเครองมอ

ค�านวณการจายคาบรการส�าหรบระบบประกนสขภาพ

และ 4) หนวยงานกลางตรวจสอบขอมลการเบกจาย

คณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ จงตงคณะ

อนกรรมการทงสามคณะเพอด�าเนนการสานตอนโยบาย

อยางไรกตาม แมในภาพรวมของคณะกรรมการ

ก�าหนดระบบบรหารยาฯ จะมความซ�าซอนกบคณะท�า

งานอนๆ อยบาง แตเมอพจารณาโครงสรางของคณะ

อนกรรมการทงเจดคณะ จะเหนไดวามความพยายาม

ดงบคลากรทปฏบตหนาทอยเดมเขามาในโครงสรางของ

คณะอนกรรมการทตงขน เชน ในกรณทมการดงตวคณะ

ท�างานเจรจาตอรองราคายาของกระทรวงสาธารณสข

เขามาเปนกรรมการในคณะอนกรรมการเจรจาตอรอง

ราคายา หรอการดงตวคณะท�างานตรวจสอบการเบก

จายและคณภาพในการรกษาพยาบาล ภายใตคณะ

กรรมการประสานความรวมมอระหวางกรมบญชกลาง

ส�านกงานประกนสงคม และ สปสช. เขามาปฏบตหนาท

ในอนกรรมการพฒนาระบบการตรวจสอบการรกษา

พยาบาลและการเบกจาย ขณะทการพฒนากลไกการ

จายเงนโดยกลมวนจฉยโรครวมกมการดงผอ�านวยการ

ศนยพฒนากลมโรครวมไทยเขามาเปนกรรมการในคณะ

อนกรรมการปรบปรงกลไกการจายเงนโดยกลมวนจฉย

โรครวม

การทคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ

เลอกทจะดงบคลากรซงปฏบตหนาทเกยวของกบการ

16 รายงานทดอารไอ

ปรบปรงระบบการบรหารจดการระบบประกนสขภาพ

เขามาในคณะอนกรรมการชดตางๆ ทตงขน อาจมองได

วาคณะกรรมการก�าหนดระบบบรหารยาฯ มไดตองการ

ด�าเนนภารกจทซ�าซอนกบหนวยงานอนๆ ทด�าเนน

การอยแลว หากแตตองการบรณาการงานตางๆ ท

กระจดกระจายอยภายใตหนวยงานและกองทนประกน

สขภาพตางๆ เพอทจะสามารถตดตามและตรวจสอบการ

ด�าเนนงานของคณะกรรมการหรอคณะท�างานทมอยเดม

ไดอยางเปนระบบ

วเคราะหและสรปผลการศกษา

ระยะเวลา 6-7 ปทผานมา รฐบาลทกชดใหความ

ส�าคญกบการก�าหนดนโยบายและการบรหารจดการ

ระบบประกนสขภาพของประเทศซงประกอบดวยกองทน

ขนาดใหญสามกองทนภายใตการก�ากบของสามกระทรวง

ใหเปนไปอยางบรณาการ เพอลดตนทนการบรหารจดการ

ทซ�าซอน ก�าหนดกระบวนการและขนตอนการเบกจายท

เปนมาตรฐานกลาง ตลอดจนลดความเหลอมล�าของสทธ

ประโยชนระหวางกองทนประกนสขภาพทงสามกองทน

ทผานมา กลไกทสรางขนลวนอยในรปแบบของ

คณะกรรมการทตงขนโดยระเบยบส�านกนายกรฐมนตร

แมกลไกในรปแบบของคณะกรรมการจะตงขนอยาง

รวดเรว แตเนองจากขาดอ�านาจสงการทางกฎหมาย จง

ตองอาศยการผลกดนในระดบการเมอง เพอใหหนวย

งานทเกยวของทงในกระทรวงการคลงและกระทรวง

สาธารณสข ตลอดจนส�านกงานประกนสงคม ด�าเนนการ

ตามขอเสนอของคณะกรรมการ

นอกจากน การทคณะกรรมการเหลานมนายก

รฐมนตรหรอรฐมนตรเปนประธานกรรมการ วาระการ

ประชมจงเปนไปตามดลยพนจของนกการเมอง และ

เมอมการเปลยนรฐบาลกมการเปลยนกรรมการในการ

บรหารระบบหลกประกนสขภาพของประเทศและรปแบบ

การบรหารจดการ ซงอาจท�าใหงานทงในระดบนโยบาย

และระดบปฏบตขาดความตอเนอง เชนเดยวกบคณะ

กรรมการก�าหนดระบบบรหารยา เวชภณฑ การเบกจาย

คาตรวจวนจฉย และคาบรการทางการแพทย ซงแตงตง

ขนมาแทน คพคส. และเปลยนรปแบบการบรหารจดการ

เปนรปแบบเบดเสรจ โดยการรวบรวมคณะกรรมการ

คณะท�างาน หรอหนวยงานทด�าเนนการอยกอน มา

ด�าเนนการตอตามมาตรการหรอนโยบายใหครอบคลม

งานทมอยเดม