การเข ยนแผนการพยาบาลโดยใช...

ปท 18 ฉบบท 35 กรกฎาคม - ธนวาคม 2557 วารสาร มฉก.วชาการ 93

การเข�ยนแผนการพยาบาลโดยใชทกษะการคดว�เคราะหและแผนผงความคด : ถอดบทเร�ยนจากนกศกษา

Nursing care plan writing skills using critical thinking and mind mapping: Lesson learned from students

* อาจารยประจำคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต

** อาจารยประจำวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนนพรตน วชระ

นพนฐ จำปาเทศ*

พรรณงาม เลศเพญพกตร*

สร ขนธรกษวงศ**

บทคดยอ

การเขยนแผนการพยาบาล (Nursing Care Plan) โดยใชกระบวนการพยาบาล (Nursing

Process) เปนกรอบแนวคด มความสำคญอยางยงในการพยาบาล อยางไรกตาม พบวา การเขยน

แผนการพยาบาลของนกศกษาพยาบาล ยงขาดการวเคราะหและเชอมโยงองคประกอบตางๆ ของ

แผนการพยาบาลใหครอบคลมครบถวน การใชทกษะการคดวเคราะหซงเปนองคประกอบหนงของ

ผลลพธการเรยนร (Learning Outcome) ในศตวรรษท 21 ของนกศกษาระดบอดมศกษา และการ

เชอมโยงองคประกอบตางๆ สรปออกมาเปนแผนผงความคดทมทกขนตอนของกระบวนการพยาบาล จะ

ชวยใหการเขยนแผนการพยาบาลมความครบถวนและเหมาะสมยงขน จากการทดลองใชกบนกศกษา

พยาบาลจำนวน 16 ราย พบวา นกศกษามความรความเขาใจสามารถวเคราะห วางแผน และเขยน

แผนการพยาบาลไดสมบรณขน รวมทง มความพงพอใจวธการเรยนดวยวธดงกลาวในระดบมาก

คำสำคญ: แผนการพยาบาล กระบวนการพยาบาล ทกษะการคดวเคราะห

Abstract

Writing a nursing care plan by applying the nursing process is an important

concept in the nursing profession. In fact, the learning outcome of nursing students was

lower than expected because of the lack of ability to analyze the factors which are linked

วารสาร มฉก.วชาการ ปท 18 ฉบบท 35 กรกฎาคม - ธนวาคม 2557 94

to the various components of the care plan. The use of critical thinking skill is one of the

important learning outcomes of higher education in the 21st century. A pilot learning

method was designed for 16 students by implementing concept mapping and linking it to

the various components of writing a nursing care plan. The results showed that the

students gained the skill of writing a more understandable and acceptable nursing care

plan. Moreover, they had increased perceptions of self-ability as well as their satisfaction

level was good.

Keywords: Critical thinking skill, mind mapping, nursing care plan, nursing process,

writing nursing care plan

บทนำ

การวางแผนการพยาบาลมความสำคญ

อยางยงในการดแลผปวยของพยาบาลวชาชพ

การเขยนแผนการพยาบาลอาจมความแตกตางกน

ไปบาง ในแตละสาขาการพยาบาล และสถาบน

การศกษา แตยงอยในเปาหมายเดยวกนคอ การให

ผปวยไดรบการพยาบาลทเหมาะสมและมคณภาพ

ไมเกดภาวะแทรกซอนตามมา การวางแผนการ

พยาบาลทเหมาะสมและครอบคลม สามารถนำไป

สการปฏบตการพยาบาลทมประสทธภาพนน ตอง

อาศยความรความเขาใจ การมทกษะคดวเคราะห

ทเปนระบบและ สามารถเชอมโยงสงตางๆ ของ

พยาบาลผรบผดชอบดแลผปวย (พรศร พนธส.

2552 : 2; Carpenito-Moyet. 2009 : 27) ซง

รวมถง นกศกษาพยาบาลดวย คณะผนพนธม

ประสบการณทงในการปฏบตการพยาบาลและ

การสอนนกศกษาพยาบาล พบวา ปญหาในการ

เขยนแผนการพยาบาลเฉพาะในสวนของนกศกษา

พยาบาล คอ นกศกษาไมสามารถวเคราะหปญหา

ไดครอบคลม ไมสามารถคนหาสาเหตของปญหา

รวมทง ไมสามารถเชอมโยงองคประกอบตางๆ

ตามกระบวนการพยาบาล จงทำใหการเขยน

แผนการพยาบาลไมครบถวนสมบรณ คณะผ

นพนธจงไดนำวธการสอนโดยใชทกษะการคด

วเคราะหซงเปนองคประกอบหนงของผลลพธ

การเรยนร (Learning Outcome) ในศตวรรษท

21 ของนกศกษาระดบอดมศกษา การเชอมโยง

องคประกอบตางๆ สรปออกมาเปนแผนผงความ

คด (Concept Mapping) ทมทกขนตอนของ

กระบวนการพยาบาล ตลอดจนการใชแผนผง

ความคด สรปขอมลสนบสนนตางๆ สามารถนำ

ไปสการวนจฉยการพยาบาล และวางแผนการ

พยาบาล การใชแผนผงความคดสามารถกระตน

ใหนกศกษาสามารถประเมน รวบรวม ขอมล

ตางๆ ของผปวย และเปนสามารถเขยนความ

สมพนธหรอการเชอมโยงของสงตางๆ (Hinck et

al. 2006 : 24)


บทความน เปนการเสนอผลของการใช

ทกษะการคดวเคราะห การเชอมโยงองคประกอบ

ตางๆและการสรปแผนผงความคดทมทกขนตอน

ของกระบวนการพยาบาล ในการเขยนแผนการ

พยาบาล และประเมนผลการรบรความสามารถ

ในการวางแผนการพยาบาล และความพงพอใจ

ในการเรยนการสอนทเกดขน สำหรบนกศกษา

พยาบาล ทฝกภาคปฏบตวชาการปฏบตการ

พยาบาลพนฐาน

การเขยนแผนการพยาบาลโดยใชทกษะ

การคดวเคราะหและแผนผงความคด

การวางแผนการพยาบาลตามกระบวน

การพยาบาล (Nursing Process) มหวขอ

พนฐานทรบรกนทวไป ประกอบดวย การวนจฉย

การพยาบาล ขอมลสนบสนน วตถประสงค และ

เกณฑการประเมนผล กจกรรมการพยาบาล และ

การประเมนผลการพยาบาล (พรศร พนธส. 2552

: 3; Doenges, Moorhouse, and Geissler-

Murr. 2002 : 6) การใชทกษะการคดวเคราะห

สำหรบการเขยนแผนการพยาบาล หมายถง

เทคนคการวเคราะหปญหา และสาเหตของปญหา

และใชแผนผงความคดเชอมโยงองคประกอบ

ตางๆ ใหสอดคลองกน ดงน

1. การเขยนขอวนจฉยการพยาบาล

ขอวนจฉยปญหาแบงเปน 2 สวน คอ สวน

ปรากฏการณของปญหา และสวนสาเหตของการ

เกด ซงอาจมหนงหรอหลายสาเหตกได โดยสวน

ของปรากฏการณของปญหาแบงเปน 2 ลกษณะ

ดงน

ลกษณะท1 ปรากฏการณของปญหาท

เกดขนแลวหรอกำลงดำเนนอย

ลกษณะท2 ปรากฏการณของปญหาท

มโอกาสหรอเสยงทจะเกดขนในอนาคต

ทกษะการคดวเคราะห ในการเขยนการ

วนจฉยการพยาบาลคอ 1) การเขยนแผนผงความ

คดเชงสาเหต 2) การนำขอความจากแผนผงมา

เขยนขอวนจฉยการพยาบาลดงแสดงในตวอยาง

ท 1 ตวอยางท 2 และตวอยางท 3) การจำแนก

ขอวนจฉยการพยาบาลวาเปนปรากฏการณปญหา

ทเกดขนแลวหรอมโอกาสเกดขนในอนาคต

ตวอยางท1 การเขยนขอวนจฉยการพยาบาลลกษณะท 1 (ปรากฏการณของปญหาทเกดขนแลว)

ตบเสยหนาท à ของเสยคงในกระแสเลอด à ระดบความรสกตวเปลยนแปลง

จากการรวบรวมขอมลและการตรวจ

รางกายสามารถสรปเปนแผนผงความคดและนำ

ไปเขยนเปน ขอวนจฉยการพยาบาล คอ ระดบ

ความรสกตวเปลยนไปเนองจากของเสยคงใน

กระแสเลอดและตบเสยหนาท โดยจำแนกขอ

วนจฉยการพยาบาลเปน 2 สวน ไดแก สวนท 1

ปรากฏการณของปญหา คอ ระดบความรสกตว

เปลยนแปลง และ สวนท 2 มสองสาเหต คอ

สาเหตท 1 ของเสยคงและสาเหตท 2 ตบเสย

หนาท


ตวอยางท2 การเขยนขอวนจฉยการพยาบาลลกษณะท 2 (ปรากฏการณของปญหาทมโอกาสหรอเสยง

ทจะเกดขนในอนาคต)

ภาวะหวใจเตนผดจงหวะชนดสนพลว (atrial fibrillation; AF) à ภาวะลมเลอดอดตนไปยงอวยวะตางๆ

จากการรวบรวมขอมลและการตรวจ

รางกายสามารถสรปเปนแผนผงความคด และนำ

ไปสการเขยนขอวนจฉยการพยาบาล คอ เสยงตอ

การเกดภาวะลมเลอดอดตนไปยงอวยวะตางๆ

เนองจากภาวะหวใจเตนผดจงหวะชนดสนพลว

จำแนกขอวนจฉยการพยาบาลเปน 2 สวน ไดแก

สวนท 1 ปรากฏการณของปญหา คอ เสยงตอ

การเกดภาวะลมเลอดอดตน และ สวนท 2

สาเหต คอ ภาวะหวใจเตนผดจงหวะชนดสนพลว

ขอเสนอในการเขยนขอวนจฉยการ

พยาบาล ในการเขยนขอวนจฉยการพยาบาลมขอ

เสนอแนะเพมเตม ดงน 1) การวนจฉยของแพทย

และปญหาของผปวย (Problem List) ไมสามารถ

ตงเปนขอวนจฉยพยาบาล สวนท 1 ได แต

สามารถมอยในสวนท 2 เชน ตบอกเสบ (ตบเสย

หนาท) หรอภาวะหวใจเตนผดจงหวะแบบสนพลว

2) ขอวนจฉยการพยาบาล ควรเปนการเขยน

ปญหา (Problem) โดยรวบรวมขอมลท เปน

สาเหต (Etiology) อาการแสดงและอาการ

(Signs and Symptoms และ 3) หวลกศรใน

แผนผง คอ สวนของปรากฏการณของปญหาใน

ขอวนจฉยการพยาบาล

2. การเขยนหรอระบขอมลสนบสนน

ขอมลสนบสนนแบงออกเปน 2 ลกษณะคอ ขอมล

เชงปรนย (Subjective Data) และขอมลเชง

อตนย (Objective data) ซงเปนขอมลทได

จากการเกบรวบรวมขอมลจากประวตสวนบคคล

ประวตการเจบปวย การรกษา ขอมลจากการ

ตรวจรางกาย รวมทงผลการตรวจทางหองทดลอง

การตรวจพเศษตางๆ ใชสนบสนนไปสการเขยน

แผนผง รวมทงการวนจฉยการพยาบาล ทกษะ

การคดวเคราะห ในการเขยนขอมลสนบสนน คอ

แบงสวนขอมลสนบสนนเปนสวนตางๆ เหมอนกบ

ขอวนจฉยการพยาบาล คอ สวน A และ สวน B

โดยสวน A มาจากสวนท 1 ของขอวนจฉยการ

พยาบาล หรอปรากฏการณของปญหา และสวน

B มาจากสวนท 2 ของขอวนจฉยการพยาบาล

หรอสวนของสาเหต ซงถาม 2 สาเหต จะแยก

เปน B1 และ B2 เปนตน


ตวอยางท3 ขอวนจฉยการพยาบาล : มระดบความรสกตวเปลยนแปลง เนองจากของเสยคงจากตบ

เสยหนาท

สวนของขอวนจฉยการพยาบาล ขอมลสนบสนน

สวน A : มระดบความรสกตว

เปลยนแปลง

ผปวยมภาวะสบสน ผปวยไมทำตามคำบอก และ

(Glassglow Coma Scale; GCS) = E3V4M5

สวน B1 : เนองจากของเสยคง ผล BUN & Creatinine & Ammonia ในเลอดผดปกต

สวน B2 : จากตบเสยหนาท ผล CT Abdomen : พบ Liver Mass & Liver Abscess

การวนจฉยของแพทย hepatic encephalopathy

ผล Liver Function Test (LFT) ผดปกตในซรม มอาการ

ตวเหลอง/ตาเหลอง

หมายเหต : BUN = blood urea nitrogen CT = computed tomography

จากตวอยางท 3 ขอวนจฉยการพยาบาล

ดงกลาวสามารถจำแนกเปน 2 สวน คอ สวน A

ปรากฏการณของปญหา คอ มระดบความรสกตว

เปลยนแปลง และสวน B แบงเปน B1 (สาเหตท

1) คอ ของเสยคง และ B2 (สาเหตท 2) คอ ตบ

เสยหนาท

ตวอยางท4 ขอวนจฉยการพยาบาล : เสยงตอการเกดภาวะลมเลอดอดตนไปยงอวยวะตางๆ เนองจาก

ภาวะหวใจเตนผดจงหวะ ชนดสนพลว


สวน A : เสยงตอการเกดภาวะลมเลอด

อดตนไปยงอวยวะตางๆ

-

สวน B : ภาวะหวใจเตนผดจงหวะชนด

สนพลว

ผลการตรวจคลนไฟฟาหวใจ (EKG) พบภาวะ AF

อตราการเตนหวใจ (Heart Rate) เทากบ 110-130

ครง/นาท

อตราการเตนหวใจไมเทากบอตราชพจร

หมายเหต : EKC = electrocardiogram



ดงกลาวสามารถจำแนกออกเปน 2 สวน สวน A

ปรากฏการณของปญหา คอ เสยงตอการเกด

ภาวะลมเลอดอดตน และ สวน B สาเหต คอ

ภาวะหวใจเตนผดจงหวะชนดสนพลว

ตวอยางท5 ขอวนจฉยการพยาบาล: มโอกาสเสยงตอภาวะพรองออกซเจน (O2) เนองจากการไหล

เวยนอากาศ (ventilation) ไมมประสทธภาพจากการมเสมหะอดกนในหลอดลม และม

ของเหลว (fluid) ในถงลม


สวน A : โอกาสเสยงตอภาวะพรองออกซเจน -

สวน B1 : การไหลเวยนอากาศไมมประสทธภาพ หายใจลำบาก หายใจโดยใชกลามเนออนๆ

ฟงปอดพบเสยง หายใจวซ (wheezing)

สวน B2 : เสมหะอดกนในหลอดลม ฟงปอด พบเสยงเสมหะ (Secretion) และเสยง

การหายใจ (Breath Sound) ลดลง

สวน B3 : มของเหลวในถงลม ฟงปอด พบเสยงกรอบแกรบ (Crepitation)

ผล X-ray ปอด พบลกษณะการแทรกซมของ

ของเหลว (Infiltration) การวนจฉยของแพทย

คอ ปอดอกเสบ ( Pneumonia)


ดงกลาวสามารถจำแนกออกเปน 2 สวน คอ สวน

A ปรากฏการณของปญหา คอ โอกาสเสยงตอ

ภาวะพรอง O2 และสวน B สาเหต แบงเปน B1

คอ การไหลเวยนอากาศไมมประสทธภาพ B2 คอ

เสมหะอดกนในหลอดลม และ B3 คอ ม

ของเหลวในถงลม

ขอสงเกตในการเขยนขอมลสนบสนน :

จากตวอยางท 3 จะพบวา ขอมลสนบสนนตองม

ครบในทกสวนของขอวนจฉยการพยาบาล คอ ม

ทง สวน A, B1 และ B2 และจากตวอยางท 2

และ 3 ซงเปนปญหาทมโอกาสหรอเสยงทจะเกด

ขน จะไมมขอมลสนบสนน (ผปวยจะยงไมมขอมล

สนบสนนถงการเกดภาวะลมเลอดอดตน เชน

การหายใจเหนอยหรอความดนตกในตวอยางท 2

และคาออกซเจน (O2 Saturation) ปกต เพราะ

วา ผปวยยงไมมภาวะพรองออกซเจน ดงแสดงใน

ตวอยางท 5

3. การเขยนวตถประสงค/เปาหมาย/

เกณฑการประเมนผล การกำหนดเปาหมายของ


การพยาบาล เพอขจดหรอบรรเทาทงปรากฏการณ

ของปญหาและสาเหตทกสาเหต หมายถง

เปาหมายตองมจำนวนอยางนอยทสด เทากบ A,

B1 และ B2 ทกษะการคดวเคราะหสำหรบ

การเขยนวตถประสงค หรอเปาหมาย คอ เขยน

จำนวนของวตถประสงคใหสอดคลองกบจำนวน

สวนของขอวนจฉยการพยาบาล เชน ขอวนจฉย

การพยาบาลมสวน A, B1 และ B2 แสดงวาขอ

วนจฉยการพยาบาลม 3 สวน ดงนนวตถประสงค

หรอเปาหมายการพยาบาลจะม 3 ขอ ดวยเชนกน

ดงแสดงในตวอยางท 6 และ 7

ตวอยางท6 ขอวนจฉยการพยาบาล : ระดบความรสกตวเปลยนไปเนองจากของเสยคง จากตบเสย

หนาท

ขอวนจฉยการพยาบาล วตถประสงคหรอเปาหมาย

สวน A : มระดบความรสกตวเปลยนแปลง ระดบความรสกตวดขนหรอไมลดลง

สวน B1 : เนองจากของเสยคง ของเสยคงนอยลงหรอไมเพมขน

สวน B2 : จากตบเสยหนาท การทำงานของตบดขนหรอไมแยลง

ตวอยางท7 ขอวนจฉยการพยาบาล: ระดบความรสกตวเปลยนไปเนองจากของเสยคงจากตบเสย

หนาท

ขอมลสนบสนน เกณฑประเมนหรอตวชวด

สวน A : มภาวะสบสน (Confusing) GCS

< 13 ผปวยไมทำตามคำบอก และจะลงเตยง

ไมมภาวะสบสน (Good Orientation), GCS >12

ไมมอบตเหตตกเตยง ไมดง IV หรออปกรณตางๆ

สวน B1 : ผล BUN & Creatinine &

Ammonia ในเลอดผดปกต

คา BUN ลดลง คา Creatinine ลดลง

คาแอมโมเนย ลดลง

สวน B2 : ผล CT Abdomen : พบ Liver

Mass & Liver Abscess และการวนจฉย

ของแพทย Hepatic Encephalopathy

ผล LFT ในเลอด ผดปกต

มอาการตวเหลอง/ตาเหลอง

ผล CT Abdomen พบ Liver Mass ขนาดลดลง

หรอไมใหญขน Liver Abscess ลดลงหรอไมใหญขน

ผล LFT ในเลอด ไมเพมขน

อาการตวเหลอง ตาเหลองลดลง

หมายเหต : GCS = Glasgow Coma Scale, BUN = Blood Urea Nitrogen,

CT = Computed Tomography, LFT = Liver Function Test


4. การเขยนกจกรรมการพยาบาล โดย

ทวไปกจกรรมการพยาบาล สามารถแบงกจกรรม

เปน 2 สวน คอ สวนท 1 กจกรรมทจะวดหรอ

ประเมน (Assessment), สงเกต (Observe), เฝา

ระวง (Monitoring), บนทก (Recording) และ

สวนท 2 เปนกจกรรมทจะกระทำ หรอบอกใหผปวย

กระทำเพอใหบรรลวตถประสงคหรอเปาหมาย

ทางการพยาบาล ซงบางกจกรรมสามารถตอบ

สนองตอวตถประสงคไดมากกวา 1 ขอ ทกษะ

การคดวเคราะหในการเขยนกจกรรมการพยาบาล

(เฉพาะกจกรรมการพยาบาลสวนท 1 คอ การเฝา

ระวงตอเกณฑการประเมนหรอตวชวดทกตว เชน

การประเมนคะแนนความปวด (Pain Score)

การวดสญญาณชพ การวดปรมาณออกซเจน

การต ดตามคล น ไฟฟ าห ว ใจอย า งต อ เน อ ง

(Monitoring ECG) รวมทงการตดตามผลทาง

หองปฏบตการ เปนตน

5. การเขยนการประเมนผล สามารถ

ประเมนผลการใหการพยาบาลใน 2 เรอง คอ

ประเมน กจกรรมการพยาบาลทวางแผนไวทง

2 สวน คอ สวนของการเฝาระวงและสวนทจด

กระทำใหผปวยวาทำไปแลวเปนอยางไร หรอไมได

ทำเนองจากสาเหตอะไร เปนสวนของการสรป

โดยสรปใหไดวา ขอวนจฉยการพยาบาลดงกลาว

หลงไดรบการพยาบาลแลว มผลลพธเปนอยางไร

ดงน สรปวา ปญหานนยงคงอย (กจกรรมการ

พยาบาลในวนถดไปอาจเหมอนเดม หรออาจเพม

เตม) หรอ สรปวาปญหานนหายไป หรอ ดขน

หรอสรปวาปญหานน มบางสวนทดขน หรอมบาง

สวนทแยลง ทกษะการคดวเคราะหในการเขยน

การประเมนผล คอ ความเชอมโยงระหวางขอมล

สนบสนน เกณฑการประเมนหรอตวชวด และ

กจกรรมการพยาบาลตามทวางแผนการพยาบาล

ไว ดงตวอยางท 8 และ 9


ตวอยางท8 ขอวนจฉยการพยาบาล : ระดบความรสกตวเปลยนแปลงเนองจากของเสยคง จากตบเสย

หนาท

ขอวนจฉย

การพยาบาล

เปาหมายหรอ

วตถประสงคเกณฑประเมนหรอตวชวด การประเมนผล

A ระดบความรสกตว

ดขน ไมลดลง

ไมมภาวะสบสน GCS >12 ผปวยไมมภาวะสบสน GCS

= E4M6V5

ไมมอบตเหตตกเตยง ไมดง IV

หรออปกรณตางๆ

ผปวยไมมอบตเหตตกเตยง

ไมดง IV หรอ อปกรณตางๆ

B1 ของเสยคงนอยลง คา BUN ลดลง คา Creatinine

ลดลง คา แอมโมเนย (Ammonia)

ลดลง

ยงไมมการตรวจ BUN/Cr ซำ

ผลแอมโมเนยยงไมลดลง

B2 ตบมหนาทดขน ผล CT Abdomen พบ Liver Mass

ขนาดลดลงหรอไมใหญขน

Liver Abscess ลดลงหรอไมใหญขน

ผล LFT ไมเพมขน

อาการตวเหลอง ตาเหลองลดลง

ยงไมมการ CT Abdomen ซำ

ผล LFT ไมเพมขน

ยงคงตวเหลอง ตาเหลอง

หมายเหต : GCS = Glasgow Coma Scale, BUN = Blood Urea Nitrogen, Cr = Creatinine,

CT = Computed Tomography, LFT = Liver Function Test,

E4M6V5 = E4 = Spontaneous Eye Opening, M6 = Normal Motor Response,

V5 = Normal Conversation

สรปปญหานมบางสวนดขน คอ สวน A

ระดบความรสกตวของผปวยดขน สำหรบสวน B

มทงสวนทยงไมไดประเมนซำ (CT Abdomen

และ BUN/Cr) และบางสวนมอาการคงเดม (ผล

แอมโมเนยและตาเหลอง)


ตวอยางท9 ขอวนจฉยการพยาบาล : เสยงตอการเกดภาวะลมเลอดอดตนไปยงอวยวะตางๆ เนองจาก

ภาวะหวใจเตนผดจงหวะชนดสนพลว

ขอวนจฉย

การพยาบาล

เปาหมายหรอ

วตถประสงคเกณฑประเมนหรอตวชวด การประเมนผล

A ระบบประสาทปกต

หรอไมลดลงจากเดม

N/S : GCS ≥ 13 คะแนน

Pupils react to light both eyes

ผปวย Good Conscious,

GCS = 15 คะแนน และ

pupils react to light both

eyes 2 mm.

การหายใจม

ประสทธภาพ

อตราการหายใจ 20-24 ครง/นาท

O2 sat > 95 %

ไมมภาวะหายใจลำบาก

ไมมภาวะ cyanosis

อตราการหายใจ 18-22 ครง/

นาท

O2 sat 96-98 %

ไมมภาวะหายใจลำบาก

No peripheral cyanosis,

ปรมาณปสสาวะอย

ในเกณฑปกต

ปสสาวะออก 0.5 cc/kg/hr ปรมาณปสสาวะ 60 cc/hr

B EKG monitor

show : sinus

rhythm

Heart rate 80 -100 bpm

อตราการเตนหวใจ เทากบอตรา

ชพจร

EKG show : sinus rhythm

rate = 85-95 ครง/นาท

สรปปญหาน (ทงสวน A, B1) ยงไมเกด

ภาวะแทรกซอนทเปนอนตรายแกผปวย เพราะ

จากการประเมนผลอยในเกณฑปกตทกอยาง

ขอสงเกตการประเมนผลการพยาบาล

ในตวอยางท 2 จะพบวตถประสงคหรอเปาหมาย

การพยาบาลในสวน A มากกวา 1 ขอ เนองจาก

ปญหาดงกลาวสามารถสงผลตออวยวะในรางกาย

หมายเหต : GCS = Glasgow Coma Scale, EKG = Electrocardiogram, O2 Sat = Oxygen

Saturation

ไดมากกวา 1 ระบบ จงตองตงวตถประสงคหรอ

เปาหมายการพยาบาลไปตามระบบทตองเฝาระวง

การถอดบทเรยน: ผลการประเมนหลง

การทดลองใชการเรยนการสอน

จากการนำวธการเขยนแผนผงความคด

เพอวนจฉยการพยาบาล โดยการเชอมโยงขอมล


สนบสนนกบปรากฏการณของปญหาและผล

แทรกซอนทจะเกดตามมาถาปญหานนไมไดรบ

การดแล นกศกษาทไดลองใชกระบวนการวเคราะห

น สามารถเขาใจถงบทบาททสำคญของพยาบาล

ได คอ การใหการพยาบาลเพอลดผลกระทบของ

สาเหตของปญหา การดแลปญหาใหบรรเทาลง

ตลอดจนการเฝาระวงหรอกำหนดกจกรรมการ

พยาบาลเพอปองกนผลแทรกซอน ซงสามารถ

วเคราะหไดจากแผนผงความคด ซงการทจะทำให

นกศกษาพยาบาลชนปท 2 สามารถวเคราะหได

อาจจะเปนเรองทไมงายนก ครผสอนตองเตรยม

นกศกษาโดยการอธบาย ยกตวอยางหลายๆ

ตวอยาง และมอบหมายใหทดลองเขยนจากกรณ

ศกษาตวอยาง กอนทจะไปปฏบตในผปวยจรงๆ

และจากการทนำเทคนคการเขยนแผนการพยาบาล

แบบใหมมาสอนใหกบนกศกษาชนปท 2 วชา

ปฏบตการการพยาบาลพนฐาน ในระยะเวลา 8 วน

หลงจากนน ใหนกศกษาทำแบบประเมนความพง

พอใจ และการรบรความสามารถในการเขยน

แผนการพยาบาล (กอนและหลงการสอน) ไดผล

ดงน เปรยบเทยบการรบรความสามารถกอน

และหลงการสอนพบวา นกศกษามการรบรความ

สามารถ เพ มข นอย า งมน ยสำคญทางสถ ต

[คะแนนเฉลย Pretest = 2.44 (SD=0.62)

คะแนนเฉลย Posttest = 3.25 (SD=0.45) p<

.001] การรบรความสามารถในภาพรวม พบวา

นกศกษาจำนวน 15 ราย (รอยละ 93.75) มการ

รบรความสามารถเพมขน และมนกศกษาเพยง

1 ราย ทมการรบรความสามารถเทาเดม สำหรบ

คะแนนพงพอใจ พบวา นกศกษามคะแนนความ

พงพอใจตอการเรยนการสอนเทากบ 8.77 (SD=

1.78) จากคะแนนเตม 10 คะแนน

การแสดงความคดเหนเพมเตมจำแนก

เปนขอดและประโยชน ขอจำกดและอปสรรคดงน

ขอดและประโยชน ไดแก 1) ทำใหมความคดท

มเหตผลมากขน 2) เขยนแผนการพยาบาลได

ละเอยดมากขน 3) เขยนเกณฑการประเมนผล

ไดครอบคลมและตรงกบปญหาไดดขน 4) เรยง

ลำดบความสำคญของปญหาไดถกตอง 5) มแบบ

แผนในการเขยนแผนการพยาบาลอยางชดเจน

6) สามารถกำหนดกจกรรมการพยาบาลได

ครอบคลมมากขน และ 7) วเคราะหปญหาผปวย

ไดตรงประเดน และสำหรบขอเสยและอปสรรค

ไดแก 1) ตองใชเวลามากในการเขยนแผนการ

พยาบาล 2) ขาดความรเกยวกบโรคและหาปญหา

ผปวยไมครบถวน 3) ซกประวตผปวยไดไมละเอยด

จงทำใหไดขอมลสนบสนนไมเพยงพอและ 4) หา

ขอมลสนบสนนไมครบถวนกบปญหาของผปวย

การเชอมโยงองคประกอบตางๆ ของแผนการ

พยาบาลทสอดคลองกบกระบวนการพยาบาล

สามารถสรปเปนแผนภาพไดดงรปท 1 ซงสามารถ

นำไปประยกตใชเปนกรอบอยางงายในการเขยน

แผนการพยาบาล


จากรปท 1 แสดงการเชอมโยงองค

ประกอบของการเขยนแผนการพยาบาล ดงน

จากขอวนจฉยการพยาบาลทแบงออกเปน สวน

A, B1 และ B2 สามารถนำไปกำหนด

วตถประสงคหรอเปาหมายของการพยาบาลอยาง

นอย 3 ขอ ตามจำนวนสวนของขอวนจฉยการ

พยาบาล และอาจเพมวตถประสงคของการ

พยาบาลเพมเตมไดอก

จากขอมลสนบสนนทงเชงอตนยและ

ปรนย ทรวบรวมได 3 ขอมล จากรปท 1 สามารถ

เชอมโยงไปถงเกณฑการประเมนผลหรอตวช

วดผลลพธทางการพยาบาลไดอยางนอย 3 ตวช

วดตามจำนวนของขอมลสนบสนน และสามารถ

เพมตวชวดไดอกจากตวอยาง คอ เพมตวชวดอก

2 ตวชวด รวมเปน 5 ตวชวดผลลพธทางการ

พยาบาล

รปท1 แผนภาพการเชอมโยงองคประกอบของการเขยนแผนการพยาบาล

จาก 5 ตวชวดผลลพธทางการพยาบาล

เชอมโยงไปสการกำหนดกจกรรมการพยาบาล

สวนท 1 คอ กจกรรมทจะวดหรอประเมน สงเกต

เฝาระวง บนทก โดยตองมกจกรรมในสวนนอยาง

นอย 5 กจกรรมตามตวชวดผลลพธทางการ

พยาบาล สำหรบกจกรรมในสวนท 2 เปนกจกรรม

ทจะกระทำหรอบอกใหผปวยกระทำ เพอใหบรรล

วตถประสงคหรอเปาหมายทางการพยาบาลจาก

ตวอยางม 3 กจกรรม

การประเมนผลทางการพยาบาลจากขอ

1 - 5 จะสอดคลองกบกจกรรมการพยาบาลสวนท 1

โดยระบเปนขอมลทไดหลงการใหการพยาบาล

และการประเมนขอ 6-8 คอ การประเมน

กจกรรมสวนท 2 ทระบวา ผปวยไดรบกจกรรม

นนๆ หรอไม

!


บทสรป

การใชแผนผงความคด เพอเชอมโยงองค

ประกอบตางๆ ตามกระบวนการพยาบาล เปน

ทกษะการคดวเคราะหทตองมการเรยนรและการ

ฝกฝน การนำไปใชได อาจจะยากในชวงแรก แต

เมอทำความเขาใจถงการเชอมโยงตางๆ แลว จะ

ทำใหการวนจฉยการพยาบาลท ไดจากขอมล

สนบสนนไดครบถวน ถกตอง และบอกถงสาเหต

ของการเกดปญหาของผปวยไดชดเจน จะทำให

การกำหนดเปาหมายการพยาบาลและกจกรรม

การพยาบาลสอดคลองกน และเพอลดหรอกำจด

ปญหาการพยาบาลใหหมดไป และสดทายสามารถ

ประเมนผลการพยาบาลไดอยางถกตองและ

ครบถวน

(


เอกสารอางอง

พรศร พนธส. (2552) กระบวนการพยาบาล & แบบแผนสขภาพ: การประยกตใชทางคลนก.

กรงเทพมหานคร : พมพอกษร

Carpenito-Moyet, L. J. (2009) NursingCarePlans&Documentation. 5thed. Philadelphia :

Lippincott Williams & Wikins.

Doenges, M. E., Moorhouse, M. F. and Geissler-Murr, A. C. (2002) NursingCarePlan :

Guidelines for Individualizing Patient Care. 6th ed. Philadelphia : F. A. Davis

Company.

Hinck, S.M. et al. (2006) “Student Learning with Concept Mapping of Care Plans in

Community-Based Education” JournalofProfessionalNursing 22 (1) pp. 23–

29. doi:10.1016/j.profnurs.2005.12.004

(

การเข ยนแผนการพยาบาลโดยใช...

Documents