ณัฎฐี ปุ...
TRANSCRIPT
การทาใหปราศจากเชอโดยใชความรอนและสารเคม
ณฎฐวรรณ ปนวนสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย
16 มนาคม 2552
การบรหารจดการความรดานความปลอดภยในหองปฏบตการ ครงท 2
การทาใหปราศจากเช อการทาใหปราศจากเชอ (จากสารานกรมไทยฉบบเยาวชน)
กอน พ.ศ. ๒๔๐๕ การผาตดเกอบทกรายจะตองมโรคตดเชอ หรอทรกนในสมยนนวา การอกเสบเปนหนองแลวกตาย
อกนาซ ฟลปป เซมเมลไวสส (Ignaz Philipp Semmelweiss,ค.ศ. ๑๘๑๘-๑๘๖๕) แพทยชาวฮงการ เปนผนาการทาใหปราศจากเชอมาใชเปนครงแรก
เมอราว พ.ศ. ๒๓๙๐ ในครงนน ยงไมมใครรจกวาจลนทรยเปนตวทาใหเกดโรค
เซมเมลไวสสแนะนาใหลางมอและเครองมอเครองใช ตลอดจนเสอผาทงของแพทยและของผปวยเองใหสะอาด และแชมอในนายาคลอรน
การคนพบของเขาไดชวยชวตของหญงทคลอดบตรในโรงพยาบาลกลางของกรงเวยนนาไวมากมาย
ตอมาอกประมาณ ๒๐ ป (ราว พ.ศ. ๒๔๐๙) นกวทยาศาสตรชาวฝรงเศส
ชอ ลยส ปาสเตอร (Louis Pasteur, ค.ศ. ๑๘๒๒-๑๘๙๕) พบวา
เชอจลนทรยเปนตวทาใหเกดหนองและการอกเสบ
และแพทยชาวองกฤษชอ โจเซฟ ลสเตอร (Joseph Lister , First
Baron, ค.ศ. ๑๘๒๗-๑๙๑๒) ไดนากรดคารบอลกหรอทรจกกนในนาม
ของ ฟนอล (phenol) มาเปนยาฆาเชอโรคในบาดแผล
จากนนมาโรคตดเชอในทางศลยกรรมลดลงไปมากมาย
จลนทรยทงทกอโรคและไมกอโรคนน พบไดทวไปในสภาพแวดลอมตามธรรมชาต
ดงนน ความรเกยวกบการฆา(killing) การกาจด (removing)หรอ การระงบการเจรญเตบโต (inhibition of growth) ของจลนทรย จงเปนสวนสาคญสวนหนงของ
วชาจลชววทยา ทสามารถนาไปใชใน
* การควบคมและปองกนการเกดโรคในมนษย สตวและพช
* การปองกนการเนาเสยของอาหาร
* และการปนเปอน (contamination) ของวสดอปกรณ ทใชในหองปฏบตการ
ตลอดจนกระบวนการผลตทางอตสาหกรรม
วธการสาคญในการฆา กาจดหรอ ระงบการเจรญเตบโตดงกลาว
จะรวมอยใน กระบวนการทเรยกวา sterilization (การทาใหปราศจาก
เชอ) และ disinfection (การทาลายเชอ/การฆาเชอ) ซงเปนการ
ทาลายเชอทอยภายนอกรางกายของมนษยและสตว
การทาใหปราศจากเชอ: Sterilization
การทาใหปราศจากเชอ หมายถง กระบวนการกาจดหรอทาลายเชอจลนทรยทก
ชนดรวมทงสปอรของ
แบคทเรย โดยใชวธทางกายภาพหรอวธทางเคม
การทาใหปราศจากเชอ (Sterilization)1. วธทางกายภาพ(Physical means)
1.1การใชความรอน(Heat)1.1.1 moist heatหรอ
autoclaving1.1.2 dry heatหรอ hot air
1.2 การใชรงส(Radiation)1.3 การกรอง(Filtration)1.4 การใชคลนเสยง (Microwave)
2. วธทางเคม (Chemical means)2.1 การอบดวยแกส (Gaseous
sterilization)2.2 การแชในนายาสารเคม
◘ การอบดวยไอนารอน(autoclaving)autoclave= หมอนงความดนไอนา/เครองนงทาลายเชอ
หลกการ : ไอนาเดอดเขาไปแทนทอากาศในภาชนะปด เมอความดนไอนาเพมขน อณหภมไอนาจะสงขน (ความดนเพมขนท15ปอนด/ตารางนว มผลใหไอนามอณหภมสงขนถง 121-134 OC)
# ความรอน ความดน ทาใหโปรตนภายในเซลลของ เชอจลชพเสยสภาพ เอนไซม, โปรตนในเซลลเกด การแขงตว (coagulation)
การทาใหปราศจากเชอโดยการใชความรอนชน (Moist heat)
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
ความดน(ปอนด/ตารางนว) อณหภม OC เวลาทใช (นาท)
15 121 1520 126 10
30 134 3
*อาหารเลยงเชอทมสวนผสมนาตาลใชความดนไอนา 10 ปอนด/ตารางนว อณหภม 110 OC , 10 นาท
Source: Ponrut Phunpae Clincal Microbiology, AMS, CMU
การอบดวยไอนารอน (autoclaving)วธนสามารถทาลายจลนทรยไดทกชนดรวมทงสปอรของแบคทเรย นยมใชทาลายเชอในอาหารเลยงเชอ สารละลายเชอทตองทาลาย และวตถปนเปอนเชอจลนทรย ฯลฯ เครอง autoclave จดเปนอปกรณทจาเปนสาหรบหองปฎบตการจลชววทยา
ขอดของการทาใหปราศจากเชอโดย autoclaving
1.ประสทธภาพเชอถอได
2.ประหยด
ขอเสย
1.ใชไดเฉพาะกบวสดททนความรอนเทานน
2. อาจทาใหวสดบางอยางเชน ยางเสอมคณภาพได
Source สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอและการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
1. ตองไลอากาศออกใหหมด
2. อณหภมคงตว 121 OC ไมนอยกวา 15 นาท
3. เมอครบเวลาแลวใหความดนคอยๆลดจงเปดฝา
4. ไมใสของแนนเกนไป วางของเรยงขนาน
5. การ sterile ของเหลว ฝาเกลยวหลอดตองเปดหลวม
6. ไมใชนงของมคม ไอนาทาใหเสยความคม
7. ไมนงของทถกนา, ความชน, ความรอนแลวเสยหาย
ขอควรระวง การใช autoclave
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
การเกบรกษาวสดปราศจากเชอหลงเขา autoclave
1.เกบไวในตทมฝาปดมดชด ไมมแมลงหรอสตวเลดลอดเขาไปได
2.เกบไวในทแหง หางจากอางลางมอหรอบรเวณทเปยกชน
3.วสดทเกบไวควรจะเกบไวในปรมาณทพอเหมาะ เชนพอใชใน 1 สปดาห
เกบไวมากสนเปลองและอาจจะมเชอปนเปอนได
4.วสดปราศจากเชอทกหอตองเขยน วน เดอน ปทไดรบการทาใหปราศจาก
เชอ และวนหมดอาย
Source สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอและการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
การหอของใชเตรยมสงทาใหปราศจากเชอ
เครองมอทาใหปราศจากเชอ
เครองอบไอนาภายใตความดน
การอบดวยความรอนการอบดวยความรอน(Hot air sterilization)(Hot air sterilization)
ตอบรอนตอบรอน (Hot air oven)(Hot air oven) มสวนประกอบทสาคญไดแกมสวนประกอบทสาคญไดแก heater heater ตอบความรอนบางเครองตอบความรอนบางเครองอาจมพดลมชวยกระจายความรอนใหสมาเสมอทงตอาจมพดลมชวยกระจายความรอนใหสมาเสมอทงต
การกระจายความรอนภายในตอบรอนการกระจายความรอนภายในตอบรอน ควรเปนไปตามขอกาหนดของเครองหรอควรเปนไปตามขอกาหนดของเครองหรอความแตกตางของความแตกตางของอณหภมอณหภม ณณ จดตางๆกนภายในตอบรอนจดตางๆกนภายในตอบรอนไมเกนไมเกน ±±2.5 2.5 OOCC
# การอบดวยความรอน จะทาใหเกดการทาลายเซลลโดยการดง นาออกจากเซลล ทาใหโปรตนในเซลลเสยสภาพและความเขมขนของสารในเซลลผดปรกต ทาใหเซลลตาย
Dry heat Dry heat ใชกบอปกรณใชกบอปกรณ เครองแกวเครองแกวเชนไปเชนไปเปตเปต จานเพาะเชอจานเพาะเชอ เครองมออปกรณทเปนโลหะเครองมออปกรณทเปนโลหะ ผงแหงผงแหง ( (Powders) Powders) โดยไอรอนแทรกซมผานเขาไปทาลายเชอจลชพโดยไอรอนแทรกซมผานเขาไปทาลายเชอจลชพ
การทาใหปราศจากเชอโดยการใชความรอนแหง(Dry Heat)
อณหภม - ระยะเวลาในการทาใหปราศจากเชอ
อณหภม OC ระยะเวลา (นาท)121 ขามคน
140 180
150 150
160 120
170 60
180 30
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
ขอควรระวง ในการใช hot air oven
1. กระดาษ, ผาหอของตองไมสมผสดานขางของต
2. กลองบรรจควรเปนโลหะทดดความรอนไดด
3.วางของใหมชองอากาศไหลเวยนได
4. หอของควรมขนาดไมเกน 4x4x12นว
5. การอบผงแปง นามน ขผงความหนาของผงแปงไมควรเกน 2 นว
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
2. การทาใหปราศจากเชอดวยวธการทางเคม
2.1. การอบดวยแกส
Gas Ethylene oxide (EO)
กาซพษ ไมมส มจดเดอดทอณหภม 10.7 oC
ทความเขมขนตาจะไมมกลน
ความสามารถ
EO เปนสารเคมทสามารถทาลายเชอจลชพทกชนดและ
สปอรของเชอแบคทเรย
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
▪ ออกฤทธ โดยกระบวนการ Alkylation
▪ การแทนทอะตอมดวย Hydrogen ภายในโมเลกลของเชอจลชพ ทาใหเกด
การเปลยนแปลงโครงสรางของ DNA กระบวนการสรางโปรตนของเซลลเสย
ไป เซลลไมสามารถทาหนาทไดตามปกตได
ความเขมขน และระยะเวลาทใชงาน
▪ ใช EO ความเขมขนระหวาง 450-1200 mg/L อณหภม 29-65 oC, 2-5 ชม.
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
ขอควรระวง EO
เปนสารพษตอเนอเยอ ระคายผวหนง เยอบจมกและตา
ความเขมขน > 700 ppm มกลนคลายอเธอร ตดไฟงายและอาจระเบดได ตอง
ผสมกบแกสเฉอย เชน carbon dioxide หรอ Fluorinated hydrocarbon กอน
เพอให ปลอดภยมากขน
สงทนามาทาใหปราศจากเชอตองหอใหมดชดดวยวสดทแกสผานเขาไดเชน
Polyester polypropylene, polyethylene
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
แกส Formaldehyde
▪ อานาจทะลทะลวงตา ใชอบอปกรณหรอเครองมอ โดยใสในตอบททา
ใหความดนในตลดลงแลวปลอยแกสเขาไปในตอบ
▪ ประสทธภาพในการทาใหปราศจากเชอดมาก อาจทดแทนการอบดวย
ไอนารอนได
ขอจากด :
▪ ทาใหเกดการระคายเนอเยอบผวบรเวณตาจมก และทางเดนหายใจ
▪ เปนสารททาใหเกดมะเรง
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
2.2 การแชในนายาสารเคม
สารเคมทใชทาใหปราศจากเชอเชน
1. 2% Glutaraldehyde แชนาน 3-10 ชวโมง
(Disinfection ใชเวลา 10-30 นาท)
2. 0.5% Hypochlorite แชนาน 30 นาท
Glutaraldehydeเปนสารเคมทใชมากทสดสาหรบการทาใหปราศจากเชอเนองจากไมทาลาย
พลาสตก กระจก และcement ดวยเหตทนายามราคาแพงมากจงควรใชกบ
เครองมอทมราคาสง
ทมขายในทองตลาด Cidex (Glutaraldehyde 2%ในสารละลายทเปน
เบสผสมกบ 70% isopropanol) สารละลายนจะคงตวในสภาวะทเปนกรด
ใชแชเครองมอจะไมมผลกดกรอนโลหะ ไมวาจะอยในสภาวะกรดหรอเบส
Glutaraldehyde
ขอด :
1. ประสทธภาพสง
2. ไมมกลน
ขอเสย :
1. ราคาแพง
2. เปนพษตอเยอบและผวหนง
3. เมอเตมดางเพอทาใหนายาออกฤทธ นายาจะเสอมคณภาพเรว จงตองใชใน
ระยะเวลาทกาหนด
Source สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอและการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
Glutaraldehyde : อายการใชงาน
แมวาบรษทจะระบวานายาทผสมแลวมอาย 28 วนหรอ 14 วน กควรเปลยน
นายา เมอนายาเปลยนสหรอขน หรอกรณทมการใชแชเครองมอบอยๆ
Source: คมอการปฏบตงานการปองกนการตดเชอจากการใหบรการทางการแพทยและสาธารณสข(Universal Precaution)
ฉบบปรบปรงครงท 2 พ.ศ. 2538
Hypochlorite•เปนนายาทใชมากในปจจบนเนองจากทาลายไวรสไดดโดยเฉพาะไวรสเอดส ความเขมขนทใชตามปรกต 0.5%
•แตการฆาสปอรของแบคทเรยตองใชความเขมขนทสงกวานเพอใหไดคลอรนคลอรนมากกวา 1, 000 สวนในลานสวน ซงทาไดยากเพราะมกลนเหมนและม
ฤทธกดกรอนโลหะมาก
•ดงนน Hypochlorite จงใชสาหรบการทาลายเชอมากกวาการทาให
ปราศจากเชอ
Source: สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอ และการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
Hypochlorite
ขอด:
1. ประสทธภาพสง
2. ราคาถก
ขอเสย:
1. กลนเหมน ระคายผวหนงและเยอบตางๆ
2. กดกรอนโลหะ
3.ระเหยงาย เมอผสมแลวตองใชใน 24 ชวโมง
4. ถกทาลายงายดวยสารอนทรย
อายการใชงาน: 24 ชวโมง
Source: สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอ และการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
การตรวจสอบการทาลายเชอ
การตรวจสอบการถกความรอน autoclave
1. การทดสอบโดยใชแถบกระดาษทดสอบ(Autoclave tape) โดยตดแถบ
กระดาษนไวบนหอวสดทกหอ เมอถกความรอนกระดาษทดสอบจะเปลยนส
เปนสดาแสดงวาถกความรอนแลว แตไมไดบอกวาเชอถกทาลายหมดหรอไม
2. Bowie-Dick test : ตรวจสอบการกระจายความรอนภายในหมอนงความดน
ไอนาวาสมาเสมอทวกนหรอไม (ไมไดเปนการทดสอบประสทธภาพการฆา
เชอโดยตรง)
แผนเทปตดทแยงมม นงท 134 OC เวลา 3 นาท ดสของแผนเทป สดาเทากนหมดแสดงวาความรอนซมไดทว ถาสบนแผน
เทปเปลยนไมเทากน ดาบาง นาตาลบาง เหลองบาง ไมเปลยนสบาง แสดงวาไอนารอนซมไมทวเครอง เครองมความบกพรอง
หรอวางของอบแนนเกนไป วสดทอบอาจไมปราศจากเชอตองแกไขตอไป
Bowie-Dick test
การตรวจสอบการปราศจากเชอ
การทดสอบทางชวภาพ (Biological indicator) : Spore test
▪ ใชสารแขวนลอยสปอร (spore suspension) ของเชอแบคทเรย Bacillus
stearothermophilus (มจาหนายโดยบรรจในหลอดเลกๆ) ในการทดสอบ
▪ นาหลอด spore suspension ไปเขา Autoclave หรอในระบบททาลายเชอ แลว
นาไปเพาะเลยงในอาหารเลยงเชอincubate ท 56°C ตรวจหาการเจรญเตบโต
ของเชอ บมเพาะเชอ 24 ชวโมงหรอตามทระบโดยผผลต
24 ชวโมง ถาสของอาหารเลยงเชอไมเปลยน incubate ตอถง 48 ชวโมง
48 ชวโมง สของอาหารเลยงเชอเปลยน แสดงวาสปอรตายหมด
24 ชวโมง สของอาหารเลยงเชอเปลยน แสดงวาสปอรยงไมตาย
(ควรทาการทดสอบดวยสปอรอยางนอยสปดาหละ 1 ครง)Source: สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอ และการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
♣ ถาเครองนงทาลายเชอทางานสมบรณคอสามารถนงทาลายเชอหรอไรเชอได
หมด โดยทวไปหลอดทดสอบทางชวภาพ (หลอด spore suspension ของ
Bacillus stearothermophilus) ทนาไปบมเพาะเชอท 55-60°C นนจะไมม
การเปลยนส (source: SOP DMSc 03 011 การบารงรกษาและสอบเทยบเครองนงทาลายเชอ 30 กนยายน 2545)
วธ เชอจลชพ อณหภมทใชบมเชอ
ความรอนชน Bacillus stearothermophilus 56 oC
ความรอนแหง B. subtilis subsp. niger 37 oC
รงสแกมมา B. pumilus E061 37 oC
Ethylene oxide B. subtilis subsp. niger 37 oC
การตรวจสอบการปราศจากเชอทางชวภาพ
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
การใชรงส (Radiation)
•Non-ionizing radiation
รงส Ultra violet, UV ความยาวคลน 240-280 nm
• Ionizing radiation
รงสแกมมา (Gamma rays)
▪ มความยาวคลนสน 240-280 nm.
ชวงคลนทมประสทธภาพมากทสด 260 nm
▪ ทาลาย DNA : โดยเกด Pyrimidine dimer
โดยเฉพาะ Thymine dimers แบคทเรยบางชนด
สามารถสรางเอนไซมตดบรเวณทเกด Dimers และ
ซอมแซมสวนทถกทาลายได
▪ ไมมฤทธทาลายเชอ Hepatitis B หรอ HIV
รงส UV
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
ขอเสย UV
♦ อานาจทะลทะลวงตา ใชสาหรบเชอทอยผวเรยบ โดยเฉพาะตทใชสาหรบ
การปฏบตงานเกยวกบ TB
♦ การเปดใชรงส UV ในหองผาตด หองโถง ทาลายเชอไดนอย ไดผลดเมอ
รงสถกจลชพโดยตรง
ขอควรระวง
◘ ผทรบแสงนอาจมผนแดงทผวหนง (skin erythema)
◘ เยอบตาอกเสบ (conjunctivitis)
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
รงสแกมมา (Gamma rays)
▪ มพลงงานสง สามารถทาใหของทหอมดชดปลอดเชอไดโดยไมม
กมมนตภาพรงสตกคางอย
▪ ไดจาก Isotope กมมนตรงส (radioactive isotope) เชน Cobalt 60,
Cesium 137
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
Gamma rays
ทาใหเกดกระบวนการ Ionization ของสารในเซลล ทาใหรบกวน
การทางานของนายอยตางๆ และ ทาลาย DNA จนทาใหเชอจลชพ
ตายในทสด
• ทวไปใชในอตสาหกรรมผลตภณฑทางการแพทย
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
การกรอง (Filtration)
▪ ใชกบของเหลว,สารละลาย,นาใหปราศจากเชอ
Membrane filter :
Pore size 0.20 - 0.45 ไมครอน กรองแบคทเรย
Pore size 0.02 ไมครอน กรองไวรส
▪ แผนกรองทใชกนทวไป ผลตจาก
cellulose acetate หรอ cellulose nitrate
Source: Ponrut Phunpae Clinical Microbiology, AMS, CMU
คลนไมโครเวฟ
คลน 2.45 GHz ทาใหเกดความรอนไดมาก ในเวลารวดเรว โดยอาศย
ความชนเปนสอ
สามารถทาลายจลชพบางชนดได
เชอบางชนดไมถกทาลาย ไมนามาใชในการกาจดเชอจลชพ
Disinfection(การทาลายเชอ)
หมายถงการทาลายเชอทกรปแบบ ยกเวนสปอรของแบคทเรย
Disinfectant (สารฆาเชอ/
นายาฆาเชอ) สารเคมทใชกบวตถเรยกวาสารฆาเชอ
Antiseptic (สารระงบเชอ) สารเคมทใชกบรางกายมนษย
Sterilization(การทาให
ปราศจากเชอ) หมายถงการทาลายเชอทงหมดซงรวมถงสปอรของ
แบคทเรย
Source สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอและการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
การทาลายเชอ (Disinfection)
วธการทาลายเชอม 2 วธคอ
1. วธทางกายภาพ
1.1 การลาง
1.2 การใชความรอน
2. วธทางเคม
Source สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอและการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
ประเภทของสารเคมสาหรบAntiseptics และ Disinfectants
1.Alcohols-Ethyl alcohol-Propyl alcohol
2.Aldehydes-Formaldehyde-Glutaraldehyde
3.Biguanide-Chlorhexidine
4.Halogens -Hypochlorite-Iodine
5.Hydrogen peroxide6.Phenols
-Cresol(Lysol)-Chloroxylenol
Source สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอและการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
การทาลายเชอดวยนายาเคม
ขอด
- สามารถใชกบวสดทไมทนความรอนขอเสย
- สารเคมทผสมแลวมระยะเวลาจากด- จาเปนตองมการระบายอากาศ กรณทไอระเหยเปนพษ- ไมสามารถตรวจสอบทางชวภาพได
ปจจยทมผลตอประสทธภาพของนายาฆาเชอ
- ปรมาณและธรรมชาตของจลนทรย- ความเขมขนของนายา- ระยะเวลาทจลนทรยสมผสกบนายา- ปรมาณของสารอนทรยทมอย
ชนดของนายาฆาเชอแบงตามระดบการฆาเชอ
- นายาฆาเชอประสทธภาพสง(High level disinfectants) เปนนายาท
สามารถฆาสปอรของแบคทเรยได
- นายาฆาเชอระดบกลาง(Intermediate level disinfectants) เปนนายาท
สามารถฆาจลชพไดทกชนดยกเวนสปอรของแบคทเรย
- นายาฆาเชอระดบตา(Low level disinfectants) สามารถฆาเชอไดนอยไม
สามารถฆาเชอnonlipid virus และเชอวณโรคได
คณสมบตของสารเคมทดในการทาลายเชอ
1. สามารถทาลายเชอไดด(High activity) และทาลายเชอไดหลายชนด
(Broad Spectrum)
2. เปนสารเคมทมความคงตวละลายไดดในนาและไขมนเมอละลายแลวจะ
เปนเนอเดยวกนตลอด(Homogeneous)
3. มความตงผวตา สามารถดดซมเขาไปตามรองเลกๆและรอยราวไดด
4. มคณสมบตในการทาความสะอาดพรอมกบการทาลายเชอ
5. ไมมพษตอรางกาย ไมทาใหเกดการระคายผวหรอทาใหเกดอาการแพซง
เปนอนตรายตอผใช
คณสมบตของสารเคมทดในการทาลายเชอ (ตอ)
6. ไมกดกรอนโลหะ ไมทาลายพนผวทเปนใยผาหรอไม
7. ไมเปรอะเปอนผา
8. ไมถกทาลายโดยสารอน
9. ไมมกลนเหมน
10. ราคาถก
หลกการเลอกใชสารเคมในการระงบเชอและฆาเชอ
1.มฤทธทาลายเชอทตองการได
2.ปลอดภยทสด สไมตดผวหนง ไมมกลน
3.คงทนไมสลายงาย ไมเอออานวยใหเชอปนเปอน
4.หาซองาย มผผลตและผจาหนายทเชอถอได
Source สมหวง ดานชยวจตร การลาง การทาลายเชอและการทาใหปราศจากเชอ http://www.geocities.com
*** เทคนคการใชนายาทาลายเชอ• - ใชใหเหมาะสมกบอปกรณ• - ควรเตรยมใหม ๆ ใหมความเขมขนถกตองตามทบรษทผผลตกาหนด
• - ทงเมอถงระยะเวลาทกาหนดหรอจานวนครงของการใชงานตามทกาหนด
• - บรรจนายาในขวดทสะอาดและปดฝาขวดดวยจกพลาสตก
• - ไมควรเตมนายาเพมลงในขวดหากยงมนายาเดมเหลออย
Alcohol
Alcohol ทใชมากม 2 ชนดคอ Ethanol และ Isopropanol
กลไกการออกฤทธ
- โดยละลายไขมนทอยในเยอหมเซลลและทาใหโปรตนของจลชพ
ตกตะกอน
- ทาลายเชอแบคทเรยทงแกรมบวกและแกรมลบ รวมทงเชอวณโรค
เชอรา และไวรสบางชนด แตไมมผลตอสปอร
Alcohol
- นายาทาลายเชอระดบกลาง
- ทาลาย เชอ bact. TB เชอรา ไวรส แตทาลายสปอร Bact. ไมได- 50 % ประสทธภาพลดลงมาก- 60 – 90 % ประสทธภาพด- 70 % ทาลายเชอไดด ประหยด- การทาลาย HBV ใชเวลา 15 นาท
HIV " 1 นาทBact. เชอรา " 10 นาทTB ไวรสอนๆ " 15 นาท
Ethyl Alcohol : อายการใชงาน
1. ถาผสมเปน 70% เกบในภาชนะปดมดชด ไมไดเปดใชจะมอายอย
ไดนาน
2. ถามการเปดใชบอยๆ ไมควรใชเกน 7 วน
3. เปลยนนายาทกครงเมอขน
Source: คมอการปฏบตงานการปองกนการตดเชอจากการใหบรการทางการแพทยและสาธารณสข(Universal Precaution)
ฉบบปรบปรงครงท 2 พ.ศ. 2538