ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 ประจำปี 2554 (มิถุนายน -...

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ

ชอ วารสารวจยรำไพพรรณ

ดำเนนการผลตโดย สถาบนวจยและพฒนามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ 41ม.5ถ.รกศกดชมลต.ทาชางอ.เมองจ.จนทบร

ทปรกษา ศาสตราจารยดร.สรวฒนวงษศรรกษาราชการแทนอธการบด

ศาสตราจารยดร.เปยมศกดเมนะเศวต ศาสตราจารยดร.สนทสมครการ ศาสตราจารยดร.ดวงเดอนพนธมนาวน ดร.ดเรกพรสมา ศาสตราจารยนพ.ศาสตรเสาวคนธ

บรรณาธการ รองศาสตราจารยดร.วรวทยชวาพร วาทรอยตรผชวยศาสตราจารยดร.คมพลสวรรณกฏ

กองบรรณาธการ ศาสตราจารยดร.สภางคจนทวานช ศาสตราจารยดร.สทศนยกสาน ProfessorDr.MohamadPauzizakari ProfessorDr.GilS.Jacinto ProfessorDr.V.Subramanian รองศาสตราจารยดร.ถาวรฉมเลยง รองศาสตราจารยดร.สมเกยรตปยะธรธตวรกล รองศาสตราจารยดร.สมหมายแจมกระจาง รองศาสตราจารยอมพวนประเสรฐภกด รองศาสตราจารยเฉลาประเสรฐสงข รองศาสตราจารยปรากรมประยรรตน รองศาสตราจารยวรญาภเสตวงษ รองศาสตราจารยบรรจบวงษพพฒนพงษ รองศาสตราจารยพรทพานโรจน ผชวยศาสตราจารยดร.ปวรศาจรดล ผชวยศาสตราจารยดร.วระพลแจมสวสด ผชวยศาสตราจารยอรพงศคนธวลย ผชวยศาสตราจารยรจประทปฉาย ผชวยศาสตราจารยเกศนกลพฤกษ ผชวยศาสตราจารยดร.ชงโคแซตง ผชวยศาสตราจารยประเสรฐมาสปรด ดร.สวสดชยศรพนมธนากร วาทเรอตรดร.เอกชยกจเกษาเจรญ ดร.ประชาอนง ดร.นฤมลบญนม ดร.บญเหลอใจมโน ดร.อลตดษฐประณต ดร.ชวลรตนสมนก ดร.สภสตราเกาประดษฐทรพยชกล ดร.สรยมาศสขกส ดร.พรสวสดศรศาตนนท ดร.วกนยาสวรรณรตน ดร.ทรงธรรมไชยพงษ ดร.หยาดรงประทมยศ ดร.นกรบเถยรอำ นางสาวกรรณกาสขสมย นางสาวบศราสาระเกษ นางสาวชตมาพมลภาพ นางสาวปยาภรณกระจางศร นางสาวชลรตนผดงสน นางสาวอไรวรรณแสนเขยววงศ นางสาวนตยาตนสาย

ออกแบบรปเลม นางสาวนตยาตนสาย

ปทพมพ พ.ศ.2554

พมพท บรษทกรตการพมพจำกด83/73ม.3ต.บานสวนอ.เมองจ.ชลบร20000

ปท 5 ฉบบท 3 ประจำป 2554 (มถนายน - กนยายน) ISSN 1906-327X

วารสารวจยรำไพพรรณRajabhat Rambhai Barni Research Journal

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ

บทบรรณาธการ

วารสารวจยรำไพพรรณ มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ เปนวารสารทางวชาการทเผยแพรบทความวชาการและ

บทความวจย ของนกวจย นกศกษา บณฑตศกษา คณาจารยทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย ทสนใจมาอยางตอเนองเปน

ปท5โดยบทความทางวชาการทไดรบการคดเลอกใหตพมพในวารสารนไดผานการประเมนจากผทรงคณวฒตรงตามสาขา

กองบรรณาธการขอขอบคณผเขยนทกทานทสงบทความวจยมาใหพจารณาตพมพ ขอขอบพระคณผทรงคณวฒ

ในการพจารณาบทความ (Peer reviews) ทกทานทใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขบทความทางวชาการใหมความถกตอง

และขอขอบพระคณทกทานทมสวนสนบสนนการจดทำวารสารวจยรำไพพรรณฉบบนใหเสรจสมบรณดวยดหวงเปนอยางยงวา

วารสารวจยรำไพพรรณปท5ฉบบท3มถนายน-กนยายน2554จะสามารถตอบสนองความสนใจของผอานและหากทานผสนใจ

ตองการสงบทความวจยตพมพในวารสารวจยรำไพพรรณ สามารถสงมายงกองบรรณาธการวารสาร ซงจะไดดำเนนการรวบรวม

คดกรองเพอนำไปสการเผยแพรผลงานดานการวจยอนจะสงผลตอการยกระดบคณภาพการศกษาตอไป

บรรณาธการวารสารรำไพพรรณ

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ

4 วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 5 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2554

ความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณตอการจดกจกรรมพฒนานกศกษา

The Satisfaction of Rambhai Barni Rajabhat University Students toward the Management of

Student Activities.

บรรจบ วงษพพฒนพงษ นภาวงษพพฒนพงษคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาความพงพอใจของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตามเพศ คณะประสบการณทเขารวมกจกรรมพฒนานกศกษาและรายไดทไดรบจาก

ผปกครองเปนรายเดอนกลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกศกษาชนปท3คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรคณะวทยาศาสตร

และเทคโนโลยคณะวทยาการจดการคณะเทคโนโลยอตสาหกรรมและอญมณศาสตรคณะเทคโนโลยอตสาหกรรมคณะครศาสตร

และคณะนตศาสตร จำนวน 255 คน เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ

จำนวน 40 ขอ แบบสอบถามมคาความเชอมน .81 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ (Percentage) คาเฉลย

(Mean)คาความเบยงเบนมาตรฐาน(StandardDeviation)

ผลการวจยพบวา 1. นกศกษามความพงพอใจตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษาของมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณ โดยรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง 2. ความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำแนก

ตามเพศ คณะ ประสบการณการเขารวมกจกรรมพฒนานกศกษาและรายไดทไดรบจากผปกครองเปนรายเดอน ผลปรากฏดงน

2.1) จำแนกตามเพศพบวา โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกศกษาชายพงพอใจดานการจด

บคลากรทเกยวของระดบมาก สวนดานอนๆ อยในระดบปานกลาง นกศกษาหญงพงพอใจระดบปานกลางทกดาน 2.2) จำแนก

ตามคณะโดยรวมพบวา นกศกษาคณะนตศาสตรพงพอใจการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษาระดบมาก สวนคณะอนๆ

อยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกศกษาคณะนตศาสตรและคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย พงพอใจ

ดานการจดบคลากรทเกยวของและดานการจดสงอำนวยความสะดวกระดบมาก นกศกษาคณะครศาสตรพงพอใจดานการจด

บคลากรระดบมาก สวนคณะอนๆพงพอใจระดบปานกลาง 2.3) จำแนกตามประสบการณการเขารวมกจกรรม โดยรวมพบวา

อยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกศกษาเขารวมกจกรรม 4 ครง มความพงพอใจดานการจดบคลากรท

เกยวของระดบมาก สวนนกศกษาทเขารวมกจกรรม 1-3 ครง และมากกวา 4 ครง พงพอใจการบรหารจดการกจกรรมพฒนา

นกศกษาทกดานระดบปานกลาง 2.4) จำแนกตามรายไดทไดรบจากผปกครองเปนรายเดอน โดยรวมและรายดานอยในระดบ

ปานกลาง

คำสำคญ :ความพงพอใจนกศกษาการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ

วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 5 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 25545

Abstract

Thepurposesof this researchwere tostudy thesatisfactionofRambhaiBarniRajabhatUniversitystudents

towardthemanagementofstudentactivitiesinoverallandeachaspectcategorizedbygender,faculty,studentactivity

experiences and the allowance from parents. The sample consisted of 255 third year students in the Faculty of

Humanities and Social Sciences, Sciences and Technology, Management Sciences, Industrial Technology and

GemologicalSciences,AgricultureandTechnology,EducationandFacultyofLaw.Theresearchinstrumentwasa5

rating–scalequestionnaireof40itemswhichhad.81reliabilitycoefficients.Thestatisticsusedfordataanalysiswere

percentage,meanvalueandstandarddeviation.

Theresultsofthisresearchwareasfollows;1.RambhaiBarniRajabhatUniversitystudents’overallsatisfaction

ofmanagementofstudentactivitieswasatamoderatelevel.2.Thestudents’satisfactionsofmanagementofstudent

activitiescategorizedbygender,faculty,studentactivityexperiencesandallowancefromparentspermonthwere;2.1)

Categorizedbygender,thestudents’overallsatisfactionwereatamoderatelevel.Ineachaspectthemalestudents

weremore satisfied than female students in personnelmanagement. 2.2)Categorized by faculty, the LawFaculty

studentssatisfiedthemanagementofstudentactivitiesatahighlevel,theotherswereatamoderatelevel.Ineach

aspect,TheLawFacultystudentsandTheSciencesandTechnologystudentssatisfied thepersonnelmanagement

and facilitiesatahigh level, theotherswereatamoderate level.2.3)Categorizedbystudentactivityexperiences,

overallsatisfactionwereamoderatelevel.Ineachaspect,thestudentswhohad4timesexperienceswersatisfiedat

a high level. The others were at amoderate level. 2.4) Categorized by allowance from parents permonth, the

students’overallsatisfactionwereatamoderatelevel.

Keywords :Satisfaction,Students,Management,StudentActivities

บรรจบ วงษพพฒนพงษ, นภา วงษพพฒนพงษ

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

การพฒนาคณภาพนกศกษาหรอเยาวชนทอยในระบบ

โรงเรยน การเรยนการสอนเพอมงใหนกศกษาหรอเยาวชนให

มความรเพยงเนอหาวชาการเพยงอยางเดยวนนไมเพยงพอตอ

การพฒนาทรพยากรมนษยดงกลาวใหเปนผทมบทบาทสำคญ

ตอการพฒนาประเทศในอนาคต

ปจจยทสำคญอนจะสงผลตอการพฒนานกศกษาม

หลายประการ เชน การจดหลกสตรการเรยนการสอน การ

บรหารของสถานศกษา สภาพแวดลอมของสถาบน งาน

กจการนกศกษา เปนตน งานกจกรรมนกศกษา (Student

Activities) เปนสวนหนงของงานกจการนกศกษาทมความ

สำคญตอการพฒนาและเสรมสรางบคลกภาพของนกศกษา

ใหมความสมบรณทงทางดานรางกาย อารมณ สงคมและสต

ปญญา เพอนำไปสการประกอบอาชพและการเปนสมาชกทด

ของสงคม ดงจะเหนในขอกำหนดของพระราชบญญตการ

ศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

พ.ศ.2545ไดระบถงการจดการศกษาระดบอดมศกษาใหผเรยน

ไดเรยนรจากประสบการณจรง มการเรยนรจากสอการเรยน

การสอนและแหลงวทยาการประเภทตางๆ ทงภายในและ

ภายนอกสถาบนจดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลาทกสถานท

สถาบนควรจดกจกรรมนกศกษาอยางเหมาะสมและครบถวน

และสอดคลองกบการประกนคณภาพการศกษาทงระบบการ

ประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมนคณภาพการ

ศกษาภายนอก องคประกอบท 3 ตวบงชท 3.2 ไดกำหนด

เกณฑมาตรฐานใหสถาบนอดมศกษาจดกจกรรม นกศกษา

โดยสถาบนและองคการนกศกษาทสอดคลองกบวสยทศนและ

คณลกษณะบณฑตทพงประสงค ตลอดจนสอดคลองกบกรอบ

มาตรฐานคณวฒในแตละระดบการศกษา ซงอยางนอยตอง

ประกอบดวยกจกรรมวชาการ กจกรรมกฬาและการสงเสรม

สขภาพ กจกรรมบำเพญประโยชนและรกษาสงแวดลอม

กจกรรมนนทนาการและกจกรรมสงเสรมศลปวฒนธรรม

(คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบ

อดมศกษา. 2550 : 48)นอกจากนนกการศกษาหลายทานได

กลาวถงความสำคญของงานกจกรรมนกศกษาดงน

วลลภาเทพหสดนณอยธยา(2543:144)ไดกลาว

ถงความสำคญของกจกรรมนกศกษาไววา กจกรรมนกศกษา

เปนสวนหนงของชวตนกศกษา มความสำคญตอการพฒนา

นกศกษาเปนอยางยง นกศกษาจะเปนผใหญทสมบรณได

ยอมตองอยในสงแวดลอมทเอออำนวยตอความเจรญเตบโต

ทางดานสตปญญา ความคด ทศนคต คานยม การตดสนใจ

การควบคมอารมณ การรบผดชอบตอการพดและการกระทำ

ของตนเอง สามารถดำรงตนเปนทยอมรบนบถอ รกใครและ

ทำงานกบผอนได

สำเนาวขจรศลป(2543:20)ไดกลาวถงความสำคญ

ของกจกรรมนกศกษาวา มความสำคญจำเปนและเปนประโยชน

ตอนกศกษาสถาบนอดมศกษาและประโยชนตอประเทศชาต

จากขอกำหนดของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และความ

คดเหนของนกการศกษาทกลาวมาแลวนน มหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณตระหนกถงหนาทและภารกจ ทจะตองจด

การศกษาภายใตการกำกบดแลของสำนกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษาและใหเปนไปตามเกณฑของสำนกงานรบรอง

มาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา จงไดจดกจกรรม

นกศกษาเปนกจกรรมเสรมหลกสตร โดยมจดมงหมายทจะ

สงเสรมประสบการณทางวชาการและวชาชพ สงเสรม

พลานามย ปลกฝงคณธรรมและพฒนาบคลกภาพอนพง

ประสงคของนกศกษา เพอใหนกศกษามพฒนาการทดม

ทศนคตทดตอสงคมและ เปนบณฑตทมคณภาพในอนาคต

การดำเนนกจกรรมนกศกษาจงมจดประสงคดงน

1. เพอพฒนานกศกษาทางดานคณธรรม จรยธรรม

บคลกภาพและสรางคานยมทางศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยม

ประเพณทดงามของชาตไทย

2. เพอพฒนาความรทางดานวชาการ การบรการและ

สรางสรรคพฒนาสงคม

3. เพอใหนกศกษาใชเวลาวางใหเปนประโยชนเขารวม

กจกรรมบำเพญประโยชนตอสงคม

4. เพอใหนกศกษาไดเรยนรและมประสบการณตรงใน

สถานทจรงของสงคม

5. เพอเสรมสรางคานยมดานความรวมมอ สามคค

รบผดชอบเสยสละเพอสวนรวมฝกการเปนผนำและผตามทด

รจกการวางแผนและการทำงานเปนหมคณะ

6. เพอเสรมสรางพลานามย

7. เพอเผยแพรชอเสยงของมหาวทยาลย

(มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ.2549:21)

จากเหตผลดงกลาว จงสรปไดวา งานกจกรรมนกศกษา

เปนเครองมอทสำคญในการพฒนานกศกษา ใหเปนบคคลทม

ความสมบรณ สามารถตอบสนองความตองการของสงคมและ

ของประเทศ จากการทผวจยไดปฏบตงานทเกยวของกบการ

จดกจกรรมนกศกษาเปนเวลา 4 ป พบวา นกศกษาสวนใหญ

ของมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณยงไมเหนความสำคญใน

การเขารวมกจกรรมททางมหาวทยาลยหรอองคการนกศกษา

จดให ซงทำใหผวจยสนใจทจะศกษาสาเหตหรอเหตผลของ

นกศกษาวามความพงพอใจตอการบรหารจดการกจกรรม

นกศกษาของมหาวทยาลยหรอองคการนกศกษาในดานการ

ดำเนนการ ดานการจดบคลากรทเกยวของดานการจดสง

อำนวยความสะดวกและดานการสนบสนนงบประมาณ และ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ศกษาปจจยทมผลตอความพงพอใจของนกศกษา ในการ

บรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา เพอจะไดนำผลการวจย

ไปเปนประโยชนในการวางแผนปรบปรงและพฒนาการบรหาร

จดการกจกรรมนกศกษาของมหาวทยาลยและองคการนกศกษา

ใหตอบสนองความตองการของนกศกษา และกอใหเกด

ประโยชนสงสดในการพฒนานกศกษาตอไป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาระดบความพงพอใจของนกศกษาตอการ

บรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษามหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณ

2. ศกษาความพงพอใจของนกศกษาตอการบรหาร

จดการกจกรรมพฒนานกศกษา จำแนกตามเพศ คณะ

ประสบการณทเขารวมกจกรรมพฒนานกศกษาและรายไดท

ไดรบจากผปกครองเปนรายเดอน

วธดำเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก

นกศกษาชนปท 3 จากคณะครศาสตร คณะมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณะวทยาการ

จดการ คณะเทคโนโลยอตสาหกรรมและอญมณศาสตร คณะ

เทคโนโลยการเกษตรและคณะนตศาสตร ปการศกษา 2552

จำนวน729คน

2. กลมตวอยางทใชในการวจยไดแกนกศกษาชนปท

3 จากคณะครศาสตร คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณะวทยาการจดการ คณะ

เทคโนโลยอตสาหกรรมและอญมณศาสตร คณะเทคโนโลย

การเกษตรและคณะนตศาสตร ในปการศกษา 2552 กำหนด

ขนาดกลมตวอยางโดยตารางของเคอซและมอรแกน (Kerjcie

& Morgan. 1970 : 608) ไดกลมตวอยางจำนวน 255 คน

จากกลมตวอยาง ทงหมดนำมาสมตวอยางแบบชน โดยใช

คณะเปนเกณฑในการแบงดวยการเทยบสดสวน โดยกลม

ตวอยางคอ คณะครศาสตร 51 คน คณะมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร 95 คน คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย 8 คน

คณะวทยาการจดการ 63 คน คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม

และอญมณศาสตร 17 คน คณะเทคโนโลยการเกษตร 3 คน

และคณะนตศาสตร18คน

ผลการวจย

จากการวจยความพงพอใจของนกศกษาตอการบรหาร

จดการกจกรรมพฒนานกศกษา มหาวทยาลยราชภฏรำไพ

พรรณสรปผลการวจยดงน

1. ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

มจำนวนทงสน 255 คนพบวา ผตอบแบบสอบถามเปน

นกศกษาชาย 98 คน คดเปนรอยละ 38.40 นกศกษาหญง

จำนวน 157 คน คดเปนรอยละ 61.60 จำแนกตามคณะ

ประกอบดวย คณะวทยาศาสตร 8 คน คดเปนรอยละ 3.14

คณะครศาสตร 51 คน คดเปนรอยละ 20.00 คณะวทยาการ

จดการ 63 คนคดเปนรอยละ 24.71 คณะนตศาสตร 18 คน

คดเปนรอยละ 7.06 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

จำนวน 95 คน คดเปนรอยละ 37.25 คณะเทคโนโลย

อตสาหกรรมและอญมณศาสตรจำนวน 17 คน คดเปนรอยละ

6.67 และคณะเทคโนโลยการเกษตร 3 คน คดเปนรอยละ

1.18 นกศกษามประสบการณในการเขารวมกจกรรมพฒนา

นกศกษา1ครงจำนวน16คนคดเปนรอยละ6.27นกศกษา

เขารวมกจกรรม2ครงจำนวน27คนคดเปนรอยละ10.59

นกศกษาเขารวมกจกรรม 3 ครง จำนวน 65 คน คดเปน

รอยละ 25.49 นกศกษาเขารวมกจกรรม 4 ครง จำนวน

48 คน คดเปนรอยละ 18.82 และนกศกษาทเขารวมกจกรรม

เกนกวา 4 ครง จำนวน 99 คน คดเปนรอยละ 38.83

นกศกษามรายไดเดอนละ 2,000-3,000 บาท จำนวน 94 คน

คดเปนรอยละ 36.86 นกศกษามรายได 3,000-4,000 บาท

จำนวน58คนคดเปนรอยละ22.75นกศกษามรายได4,000

-5,000บาท จำนวน 66คนคดเปนรอยละ 25.88นกศกษา

มรายได 5,000-6,000 บาท จำนวน 18 คน คดเปนรอยละ

7.06 และนกศกษาทมรายไดมากกวา 6,000 บาท จำนวน

19คนคดเปนรอยละ7.45

2. ผลการวเคราะหความพงพอใจของนกศกษาตอการ

บรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษาโดยรวมพบวาอยใน

ระดบปานกลาง (X = 3.28) เมอพจารณาเปนรายดานพบวา

อยในระดบปานกลางทกดานเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย

3 อนดบแรกคอ ดานการจดบคลากรทเกยวของ (X = 3.47)

ดานการจดสงอำนวยความสะดวก (X = 3.31) และดานการ

ดำเนนงาน (X = 3.29) เมอพจารณาเปนรายดานและรายขอ

ดงน

2.1 ดานการดำเนนงาน เมอพจารณาความพงพอใจ

ของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา

โดยรวมพบวาอยในระดบปานกลาง (X = 3.29) เมอพจารณา

เปนรายขอพบวาอยในระดบมาก 1 ขอ คอ การเปดโอกาสให

นกศกษาไดเขารวมกจกรรมอยางทวถงและเทาเทยม (X =

3.67) และพจารณาเปนรายขอพบวามความพงพอใจในระดบ

ปานกลาง เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย 3 ลำดบแรกคอ

การกำหนดแผนกจกรรมตลอดป (X = 3.45) การสนบสนน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ

8วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 5 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2554

การจดกจกรรมของหนวยงานทเกยวของกบการจดกจกรรม

นกศกษา (X = 3.35) และการประชาสมพนธการจดกจกรรม

แตละครงนกศกษาทราบอยางทวถง(X=3.32)

2.2 ดานการจดบคลากรทเกยวของโดยรวมอยใน

ระดบปานกลาง (X = 3.47) เมอพจารณาเปนรายขออยใน

ระดบมาก 4 ขอ เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย 3 ลำดบ

แรก คอ จำนวนอาจารยและบคลากรทเกยวของกบการจด

กจกรรมนกศกษาตอจำนวนนกศกษา (X= 3.75) ความ

สามารถของอาจารยทปรกษากจกรรมรวมทงบคลากรท

เกยวของในการแกปญหาทเกดขน จากการปฏบตกจกรรม

ของนกศกษา (X = 3.65) และอาจารยทปรกษากจกรรมเปด

โอกาสใหนกศกษาปฏบตงานไดอยางเตมท(X=3.61)

2.3 ดานการจดสงอำนวยความสะดวก โดยรวม

อยในระดบปานกลาง (X = 3.31) เมอพจารณาเปนรายขอ

พบวาอยในระดบมาก2ขอมคาเฉลยเทากน(X=3.58)คอ

ความสะดวกในการตดตอเกยวกบเรองการทำกจกรรมของ

นกศกษาและการยม-คน วสดอปกรณในการจดทำกจกรรม

นกศกษาและอยในระดบปานกลาง 3 ขอ เรยงตามคาเฉลย

จากมากไปนอย คอ สถานทและสภาพแวดลอมทสถานศกษา

จดใหนกศกษาทำกจกรรมในมหาวทยาลย ความรวมมอกบ

หนวยงานภายนอกในการจดกจกรรมนอกมหาวทยาลย และ

ความสะดวกในการขออนมตจดทำโครงการตางๆของนกศกษา

2.4 ดานการสนบสนนงบประมาณ โดยภาพรวม

อยในระดบปานกลาง (X = 3.04) เมอพจารณาเปนรายขอ

พบวาอยในระดบมาก 1 ขอ คอ การอำนวยความสะดวกใน

การเบกจายงบประมาณการจดกจกรรมนกศกษา (X = 3.59)

และในระดบปานกลางเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย3ขอ

คอ เปดโอกาสใหนกศกษาบรหารงบประมาณในรปคณะ

กรรมการ การวางแผนการใชจายงบประมาณอยางรอบคอบ

รดกม และการอำนวยความสะดวกในการของบประมาณ

สนบสนนจากแหลงสนบสนนภายนอก

3. ผลการวเคราะหความพงพอใจของนกศกษาตอการ

บรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา จำแนกตาม เพศ

คณะ ประสบการณการเขารวมกจกรรมพฒนานกศกษาและ

รายไดทไดรบจากผปกครองรายเดอนโดยรวมและรายดาน

ผลปรากฏดงน

3.1 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐานความพงพอใจ

ของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมนกศกษาจำแนกตาม

เพศ พบวา โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปน

รายดานพบวานกศกษาชายมความพงพอใจระดบมาก 1 ดาน

คอดานการจดบคลากรทเกยวของ(X=3.52)สวนดานอนๆ

อยระดบปานกลาง สวนนกศกษาหญงมความพงพอใจอยใน

ระดบปานกลางทกดาน


ของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรม จำแนกตาม คณะ

โดยรวมพบวาคณะนตศาสตรมความพงพอใจมาก(X=3.74)

สวนคณะอนๆอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา คณะนตศาสตร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย และ

คณะครศาสตรมความพงพอใจดานการจดบคลากรทเกยวของ

ระดบมากเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย (X = 3.95)(X =

3.65) และ (X = 3.53) สวนคณะอนๆ มความพงพอใจระดบ

ปานกลางคณะนตศาสตรและคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

พงพอใจดานการจดสงอำนวยความสะดวกระดบมาก (X =

3.71)และ(X=3.69)คณะอนๆมความพงพอใจตอดานการ

จดสนบสนนงบประมาณระดบปานกลางเรยงตามคาเฉลยจาก

มากไปหานอย 2 คณะ คอ คณะนตศาสตร (X = 3.35) และ

คณะเทคโนโลยการเกษตร(X=3.24)

3.3 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานความ

พงพอใจของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนา

นกศกษา มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตาม

ประสบการณการเขารวมกจกรรม โดยรวมพบวา อยในระดบ

ปานกลาง เรยงตามคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 ลำดบแรก

คอ นกศกษาเขารวมกจกรรม 2 ครง (X = 3.31) นกศกษา

เขารวมกจกรรม 4 ครง (X = 3.30) และนกศกษาเขารวม

กจกรรมเกน 4 ครง (X = 3.29) เมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา นกศกษาเขารวมกจกรรม 4 ครง พงพอใจการจดการ

บคลากรทเกยวของ ระดบมาก (X = 3.58) สวนนกศกษาท

เขารวมกจกรรม1-3ครงและมากกวา4ครงมความพงพอใจ

การบรการจดการกจกรรมพฒนานกศกษาทกดานระดบ

ปานกลาง เรยงตามคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 ลำดบแรก

คอ ดานการดำเนนงาน (X = 3.46) ดานการจดบคลากรท

เกยวของ (X = 3.46) และดานการจดสงอำนวยความสะดวก

(X=3.37)


ของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมนกศกษาจำแนกตาม

รายไดทไดรบจากผปกครอง โดยรวมทกดานอยในระดบ

ปานกลาง เรยงตามคาเฉลย จากมากไปนอย 3 ลำดบแรก

นกศกษามรายไดจากผปกครอง 2-3 พนบาท (X = 3.31)

นกศกษามรายไดจากผปกครอง 3-4 พนบาท (X = 3.29)

และนกศกษาทมรายไดจากผปกครองมากกวา 6 พนบาท (X

=3.26)

อภปรายผล

จากผลการวจยการศกษาความพงพอใจของนกศกษา


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา มหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณผวจยนำขอคนพบจากการวจยมาอภปรายผล

ดงตอไปน

1. ความพงพอใจของนกศกษาทมตอการบรหาร

จดการกจกรรมพฒนานกศกษามหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณ โดยรวมอยในระดบปานกลาง เพราะจากการ

พจารณาเปนรายดานพบวา ความพงพอใจของนกศกษาดาน

การสนบสนนงบประมาณอยในระดบนอยกวาทกดาน และเมอ

พจารณาเปนรายขอ คาเฉลยของการสนบสนนงบประมาณ

ในการจดทำกจกรรมนกศกษาและความพอเพยงของเงน

งบประมาณในการจดกจกรรม มคาเฉลยนอยกวาขออน

การบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษาแตละครงตองใช

งบประมาณสำหรบคาวสด อปกรณในการจดทำกจกรรม

รวมทงคาใชสอยดแลนกศกษาในการจดกจกรรมแตละครง

เปนจำนวนมาก เพอทำใหการจดกจกรรมพฒนานกศกษาเกด

ประโยชนสงสด ทำใหนกศกษาไดมโอกาสพฒนาตนเองทง

ทางดาน สตปญญา สงคม อารมณ รางกายและจตใจ

(สำเนาว ขจรศลป. 2543 : 43) แตถาการจดกจกรรม

แตละครง มปญหาและอปสรรคในการดำเนนงานมาก

นกศกษาจะเกดความเบอหนาย สงผลตอความพงพอใจและ

ไมอยากเขารวมกจกรรมพฒนานกศกษา ซงสอดคลองกบ

งานวจยของลดดาวลย แดงใหญ (2546 :70)ททำการวจย

เรอง ความพงพอใจของนกเรยน นกศกษาทมตอการจด

กจกรรมนกเรยนในวทยาลยพาณชการ สงกดสำนกงาน

คณะกรรมการการอาชวศกษาในเขตกรงเทพมหานคร พบวา

ความพงพอใจของนกเรยนนกศกษาโดยรวมและรายดานอยใน

ระดบปานกลางทกดาน

2. เมอพจารณาเปนรายดานผลการวจยมดงน

2.1 ดานการดำเนนงาน โดยรวมอย ในระดบ

ปานกลางเมอพจารณาเปนรายขอพบวาอยในระดบมาก1ขอ

คอ การเปดโอกาสใหนกศกษาเขารวมกจกรรมอยางทวถงและ

เทาเทยม และอยในระดบปานกลางเรยงตามคาเฉลยจากมาก

ไปหานอย 3 ลำดบแรก คอ การกำหนดแผนการจดกจกรรม

ตลอดทงป การสนบสนนการจดกจกรรมของหนวยงานท

เก ยวของกบการจดกจกรรมพฒนานกศกษาและการ

ประชาสมพนธการจดกจกรรมแตละครงนกศกษาทราบทวถง

แสดงวา มหาวทยาลยไดบรการจดการใหนกศกษาไดเขารวม

กจกรรมแตละครงอยางเสมอภาค มการวางแผนการจด

กจกรรมตลอดทงปอยางเหมาะสม หนวยงานทเกยวของกบ

การจดกจกรรมพฒนานกศกษาใหการสนบสนนการจด

กจกรรมและประชาสมพนธอยางทวถง ซงสอดคลองกบ

โสรฏดาวงศรก(2536:บทคดยอ)พบวาการบรหารการจด

กจกรรมเสรมหลกสตรของวทยาลยพาณชยการ สงกดกรม

อาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร ดานการดำเนนงาน

ดานการควบคมดแลและดานการประสานงานสงเสรม

สนบสนน มความเหมาะสมและสอดคลองกบ สรสมย

เยนรมย(2553:บทคดยอ)พบวาความพงพอใจของนกเรยน

นกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมนกเรยนนกศกษาใน

วทยาลยเทคนคระยอง จนทบรและตราด ดานบคลากรและ

ดานการดำเนนงานอยในระดบมาก

2.2 ดานการจดบคลากรทเกยวของ โดยรวมอยใน

ระดบปานกลางเมอพจารณาเปนรายขออยในระดบมาก4ขอ

เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย 3 ลำดบแรก คอ จำนวน

อาจารยและบคลากรทเกยวของกบงานกจกรรมนกศกษา

ความสามารถของอาจารยทปรกษากจกรรม รวมทงบคลากรท

เกยวของในการแกปญหา ทเกดขนจากการปฏบตกจกรรม

ของนกศกษา และอาจารยทปรกษากจกรรมเปดโอกาสให

นกศกษาปฏบตงาน ไดอยางเตมท แสดงวา มหาวทยาลย

ไดจดจำนวนอาจารยและบคลากร อาจารยทปรกษากจกรรม

รวมทงการเปดโอกาสใหนกศกษาปฏบตงานอยางเหมาะสม

ทำใหนกศกษาเกดความพงพอใจดานการจดบคลากรท

เกยวของกบการจดกจกรรมพฒนานกศกษา ซงสอดคลองกบ

สรสมย เยนรมย (2553 : บทคดยอ) พบวา ความพงพอใจ

ของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมนกเรยนนกศกษา

ในวทยาลยเทคนคระยอง จนทบรและตราด ดานบคลากร

อยในระดบมาก

2.3 ดานการจดสงอำนวยความสะดวก โดยรวม

อยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา อยใน

ระดบมาก2ขอคอความสะดวกในการตดตอเกยวกบการจด

กจกรรมพฒนานกศกษา การยม-คน อปกรณในการจดทำ

กจกรรมพฒนานกศกษา และอยในระดบปานกลาง เรยงตาม

คาเฉลยจากมากไปหานอย 3 ลำดบแรก คอ สถานทและ

สภาพแวดลอมทสถานศกษาจดใหนกศกษาทำกจกรรมภายใน

มหาวทยาลย ความรวมมอกบหนวยงานภายนอกในการจด

กจกรรมนอกมหาวทยาลย และความสะดวกในการขออนมต

จดทำโครงการตางๆ ของนกศกษา ซงสอดคลองกบ ชยเลศ

พชตพรชย (2552 : 20) ไดกลาวถงการบรหารจดการทด

จะบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามทองคกรตงไวนน

ปจจยพนฐานควรประกอบดวยสงอำนวยความสะดวกในดาน

บคลากร เครองมอ และอปกรณ ถาหากมหาวทยาลยได

พจารณาดานการจดสงอำนวยความสะดวกใหครอบคลม

ทกดาน ทงทางดานสถานทในการจดกจกรรม ความพอเพยง

ของวสดอปกรณในการจดกจกรรมดานยานพาหนะของ

มหาวทยาลยในกรณจดกจกรรมนอกสถานทและสภาพการ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ใชงานของวสดอปกรณในการจดกจกรรมพฒนานกศกษากจะ

สงผลตอความพงพอใจในการบรหารจดการกจกรรมพฒนา

นกศกษามากยงขน

2.4 ดานสนบสนนงบประมาณ โดยรวมอย ใน

ระดบปานกลางเมอพจารณาเปนรายขออยในระดบมาก1ขอ

การอำนวยความสะดวกในการเบกจายงบประมาณการจด

กจกรรมนกศกษาอยในระดบปานกลาง เรยงตามคาเฉลยจาก

มากไปหานอย3ลำดบแรกคอเปดโอกาสใหนกศกษาบรหาร

งบประมาณในรปคณะกรรมการการวางแผนการใชงบประมาณ

อยางรอบคอบ รดกมและการอำนวยความสะดวกในการขอ

งบประมาณสนบสนนจากแหลงสนบสนนภายนอก แสดงวา

มหาวทยาลยอำนวยความสะดวกในการเปดจายงบประมาณ

การจดกจกรรมนกศกษาไดอยางเหมาะสม แตมหาวทยาลย

ไมเปดโอกาสใหนกศกษามบทบาทในการบรหารงบประมาณ

ในรปคณะกรรมการมากเทาทควร การวางแผนการใช

งบประมาณอยางรอบคอบรดกมนกศกษายงมความพงพอใจ

ปานกลาง แสดงวา นกศกษายงพบขอบกพรองในการใช

งบประมาณในการบรหารจดการกจกรรมนกศกษา และจาก

การพจารณาเปนรายขอคาเฉลยทนอยทสดคอ ความพอเพยง

ของเงนงบประมาณในการจดกจกรรม ซงสอดคลองกบ

ลดดาวลย แดงใหญ (2546 : 70) พบวา ความพงพอใจของ

นกเรยน นกศกษาทมตอการจดกจกรรมนกเรยนในวทยาลย

พาณชยการ สงกดสำนกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

ในเขตกรงเทพมหานคร ดานการสนบสนนงบประมาณอยใน

ลำดบสดทายจากการเรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย และ

สอดคลองกบ สรสมย เยนรมย (2553 : บทคดยอ) พบวา

ความพงพอใจของนกเรยนนกศกษาในวทยาลยเทคนคระยอง

จนทบรและตราด ในดานงบประมาณอยในระดบกลาง ดงนน

มหาวทยาลยควรจะพจารณางบประมาณในการจดกจกรรม

พฒนานกศกษาใหเหมาะสม แตทงนจะตองมระบบควบคม

การใชงบประมาณใหรอบคอบ รดกมและกอใหเกดประโยชน

สงสดในการพฒนานกศกษาใหเปนไปตามวตถประสงคของ

การจดกจกรรมพฒนานกศกษาอยางแทจรง

3. การวเคราะหคาเฉลยและคาเบยงเบนความพงพอใจ

ของนกศกษาตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตาม เพศ คณะ

ประสบการณการเขารวมกจกรรมพฒนานกศกษา และรายได

ทไดรบจากผปกครองเปนรายได


พงพอใจของนกศกษาทมตอการบรหารจดการกจกรรมพฒนา

นกศกษา มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตาม เพศ

พบวา โดยรวมอยในระดบปานกลางเมอพจารณาเปนรายดาน

พบวา นกศกษาชายมความพงพอใจดานการจดบคลากรท

เกยวของอยในระดบมากอาจเปนเพราะนกศกษาชายมโอกาส

ไดทำงานเปนกรรมการ ในองคการนกศกษาหรอเปนทมงาน

ในองคการนกศกษา ซงสงผลใหมความพงพอใจมากกวา

นกศกษาหญง สวนดานการจดสงอำนวยความสะดวก ดาน

ดำเนนงานและดานสนบสนนงบประมาณ นกศกษาเพศชาย

และเพศหญงมความพงพอใจอยในระดบปานกลางทกดาน

ซงสอดคลองกบ ลดดาวลย แดงใหญ (2546 : 70) พบวา

ความพงพอใจของนกเรยนนกศกษาทมตอการจดกจกรรม

นกเรยนในวทยาลยพณชยการ สงกดสำนกงานคณะกรรมการ

อาชวศกษาในเขตกรงเทพมหานคร จำแนกตาม เพศ ดาน

สงอำนวยความสะดวกและดานการสนบสนนงบประมาณ

ไมแตกตางกน



นกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตาม คณะ

โดยรวมพบวา คณะนตศาสตรมความพงพอใจระดบมาก

เปนเพราะนกศกษาคณะนตศาสตรโดยธรรมชาตของวชาจะ

ชอบเขารวมกจกรรมพฒนานกศกษา ทกดาน ชอบมสวนรวม

ในการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา รวมทงการ

บรหารจดการบคลากรใหเปนไปตามหลกนตศาสตร ความ

ชอบในการเขารวมกจกรรมยอมหมายถงนกศกษามพนฐาน

ความพงพอใจในการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา

อยแลว จงสงผลใหนกศกษาคณะนตศาสตรมความพงพอใจ

มากกวาคณะอนๆ เมอพจารณาเปนรายดานพบวา คณะ

นตศาสตรมความพงพอใจดานการดำเนนงานระดบมาก สวน

คณะอนๆ มความพงพอใจระดบปานกลาง คณะนตศาสตร

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย และคณะครศาสตร มความ

พงพอใจดานการจดบคลากรทเกยวของระดบมาก สวนคณะ

ทเหลอมความพงพอใจระดบปานกลาง สำหรบดานการ

สนบสนนงบประมาณทกคณะมความพงพอใจระดบกลาง

เปนเพราะนกศกษาทกคณะมความเหนสอดคลองกนวา

ความพอเพยงของเงนงบประมาณในการจดกจกรรมมนอย

มหาวทยาลยไมเปดโอกาสใหนกศกษามสวนในการบรหาร

งบประมาณการจดกจกรรมพฒนานกศกษา ซงสอดคลองกบ

สรสมย เยนรมย (2553 : บทคดยอ) พบวา ความพงพอใจ

ของนกเรยนนกศกษาวทยาลยเทคนคระยอง จนทบรและ

ตราด ตอการบรหารจดการกจกรรมนกศกษา ดานงบประมาณ

อยในระดบปานกลาง กลาวคอ การจดสรรงบประมาณในการ

บรหารจดการ กจกรรมนกศกษายงไมเพยงพอ จงสงผลถง

ความพงพอใจของนกศกษา การจดสรรงบประมาณอยาง

เหมาะสม กจะทำใหการบรหารจดการไดดบรรลวตถประสงค


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ

วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 5 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2554 11

ตามเปาหมายดงทสมคด ตงสมพงษ (2548 : 9) กลาววา

ทรพยากรทเปนปจจยสำคญของการจดการม 4 ประการ คอ

คน(Man)เปนผปฏบตกจกรรมเงน(Money)ใชสำหรบเปน

คาใชจายในการดำเนนงานตางๆ วตถสงของ (Materials)

หมายถง อปกรณเครองมอรวมทงอาคารสถานท และการ

จดการ (Management) หมายถง ความรเกยวกบการจดการ

ในการบรหาร

3.3 คาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของความ


นกศกษา มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตาม

ประสบการณการเขารวมกจกรรม โดยรวมพบวา อยในระดบ

ปานกลาง แตเมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกศกษาทม

ประสบการณในการเขารวมกจกรรม 4 ครง มความพงพอใจ

การบรหารจดการกจกรรมพฒนา นกศกษาดานการจดบคลากร

ทเกยวของในระดบมาก แสดงวา นกศกษาไดมโอกาสทำ

กจกรรมรวมกบบคลากรทเกยวของกบงานกจกรรม เชน

อาจารยทปรกษาคอยใหคำแนะนำในการจดกจกรรม ฝกการ

ทำงานรวมกนและเปดโอกาสใหนกศกษาปฏบตงานไดอยาง

เตมท และเมอมปญหาและอปสรรคบคลากรทเกยวของกบ

งานกจกรรมพฒนานกศกษากชวยแกปญหาใหลลวงไปดวยด

จงสงผลใหนกศกษาเกดความพงพอใจดง สำเนาว ขจรศลป

(2543 : 34) กลาววา ประโยชนของกจกรรมนกศกษาทำให

เกดความสามคค รกหมคณะ เกดความเขาใจซงกนและกน

เพราะกจกรรมตองทำเปนกลม ตองอยรวมกน ไดพบความสข

ความทกขยากดวยกนจงเกดความประทบใจซงกนและกน



นกศกษา มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำแนกตามรายได

ทไดรบจากผปกครองเปนรายเดอน โดยรวมอยในระดบ

ปานกลางเมอพจารณาเปนรายดานพบวานกศกษาทมรายได

จากผปกครอง 3,000-4,000 บาท พงพอใจดานการจด

บคลากรท เกยวของระดบมาก สวนนกศกษาทมรายได

2,000-3,000 บาท 4,000-5,000 บาท 5,000-6,000 บาท

และมากกวา 6,000 บาท พงพอใจดานการจดการบคลากร

ทเกยวของดานการจดสงอำนวยความสะดวก และดานการ

จดสรรงบประมาณในระดบปานกลางแสดงใหเหนวานกศกษา

ทมรายไดจากผปกครองในแตละเดอนจะแตกตางกนแตไมสงผล

ตอความพงพอใจในการบรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา

ดานการสนบสนนงบประมาณของมหาวทยาลย เพราะอยใน

ระดบปานกลางและมคาเฉลยนอยกวาดานอนๆ อยางไรกตาม

ผลจากการวจยความพงพอใจของนกศกษาตอการบรหาร

จดการกจกรรมพฒนานกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

ครงน อาจเปนขอมลพนฐานในการบรหารจดการกจกรรม

พฒนานกศกษาใหเปนไปตามความตองการของนกศกษา

และใหเปนไปตามวตถประสงคของการจดกจกรรมนกศกษา

ซง เฮลด (Held. 1958 : 88-90) ไดสรปวา การจดกจกรรม

นกศกษามวตถประสงคหลก คอ เพอประโยชนกบตว

นกศกษาเองเพอประโยชนในแงสงเสรมการสอนและหลกสตร

เพอประโยชนจะทำใหเกดการบรหารงานของสถาบนใหม

ประสทธภาพมากขน และเพอประโยชนทจะเกดขนกบสงคม

สวนรวม

ขอเสนอแนะ

จากการศกษาความพงพอใจของนกศกษาตอการ

บรหารจดการกจกรรมพฒนานกศกษา มหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณมขอเสนอแนะดงน

ขอเสนอแนะทวไป

1. ดานสนบสนนงบประมาณ จากการศกษาความ


นกศกษาของมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ ดานการ

สนบสนนงบประมาณ นกศกษามความพงพอใจตำกวาดาน

อนๆ โดยรายขอคอ ความพอเพยงของเงนงบประมาณในการ

จดกจกรรมและการเปดโอกาสใหนกศกษามสวนรวมในการ

บรหารงบประมาณการจดกจกรรมนกศกษา ผทมสวนรบผดชอบ

ควรนำมาพจารณาเปนแนวทางในการบรหารจดการกจกรรม

พฒนานกศกษาใหเหมาะสม และกอใหเกดประโยชนสงสด

ในการพฒนานกศกษา

2. ดานการดำเนนงาน นกศกษามความพงพอใจ

คาใชจายในการเขารวมกจกรรมททางมหาวทยาลยเรยกเกบ

ลำดบสดทายอาจเปนเพราะมผลกระทบตอนกศกษาทมรายได

นอยมหาวทยาลยควรมการตรวจสอบการเกบคาใชจายในการ

เขารวมกจกรรมแตละครงใหเหมาะสมรวมทงควรมการสำรวจ

ความตองการของนกศกษาในการจดกจกรรมตางๆ ใหเปนไป

ตามความสนใจและความตองการของนกศกษา และนำผลการ

ประเมนการจดกจกรรมแตละครงมาพฒนาและปรบปรงแกไข

การจดกจกรรมในครงตอไปอยางเหมาะสม

3. ดานการจดสงอำนวยความสะดวกการบรหารจดการ

กจกรรมพฒนานกศกษาแตละครงสงอำนวยความสะดวกตางๆ

มความจำเปนตอการจดกจกรรมมาก โดยเฉพาะอยางยงถา

กจกรรมนนจะตองไปจดนอกสถานท ยานพาหนะทมสภาพ

การใชงานทดจำเปนอยางยงตอความปลอดภยในชวตของ

นกศกษายานพาหนะของมหาวทยาลยควรมสภาพการใชงาน

อยางด ในขอนนกศกษามความพอใจนอยทสด และรองลำดบ

สดทาย 2 ขอ คอ ความเหมาะสมและสภาพการใชงานของ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


วสด-อปกรณในการจดกจกรรม

4. ดานการจดบคลากรทเกยวของ สงทควรนำมา

ปรบปรงคอ ความรบผดชอบของคณะกรรมการนกศกษาใน

การปฏบตงานดานกจกรรมนกศกษา โดยเฉพาะองคการ

นกศกษาและบคลากรทเกยวของตองพฒนาศกยภาพในการ

ดำเนนงานในการจดกจกรรมแตละครงใหเหมาะสม มการ

วางแผนและวางตวบคคลในการจดกจกรรมแตละครงอยางม

ประสทธภาพ

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

1. ควรศกษาความพงพอใจของนกศกษาตองาน

กจการนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ และตอการ

บรหารจดการงานกจกรรมนกศกษา

2. ศกษารปแบบการจดกจกรรมพฒนานกศกษาอยาง

ยงยน

เอกสารอางอง

มหาวทยาลยราชฏรำไพพรรณ. (2549). คมอนกศกษา

ปการศกษา 2549.จนทบร:โรงพมพจนทนมต.

ลดดาวลย แดงใหญ. (2546).ความพงพอใจของนกเรยน

นกศกษาทมตอการจดกจกรรมนกเรยนใน

วทยาลยพณชยการ สงกดสำนกงานคณะกรรมการ

การอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร. ศศ.ม.

(การบรหารการศกษา). นนทบร : บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วลลภา เทพหสดนณ อยธยา. (2543). งานบคลากรนสต

นกศกษา. กรงเทพฯ : ภาควชาอดมศกษา คณะ

ครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมคด ตงสมพงษ. (2548). ความตองการความรดาน

บรหารจดการของคณะกรรมการกลมแมบาน

เกษตรกร จงหวดลพบร. (ออนไลน). แหลงทมา ;

http:research.doae.go.th.21สงหาคม2553.

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2553).คมอการ

ประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบ

อดมศกษา พ.ศ. 2553.กรงเทพฯ:สำนกงานฯ.

สำเนาวขจรศลป.(2543).กจการนสตนกศกษา.กรงเทพฯ

:มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สรสมย เยนรมย. (2553).การศกษาความพงพอใจของ

นก เรยนนกศกษาทมตอการบรหารจดการ

กจกรรมนกเรยนนกศกษาในวทยาลยเทคนค

ระยอง จนทบรและตราด. วทยานพนธ ค.ม.

(การบรหารการศกษา).จนทบร:มหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณ.

โสรฎดา วงศรก. (2536).การบรหารการจดกจกรรมเสรม

หลกสตรของวทยาลยพณชยการ สงกดกรม

อาชวศกษาในเขตกรงเทพฯ. วทยานพนธ คอ.ม.

(บรหารอาชวะและเทคนคศกษา). กรเทพฯ :

บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา

พระนครเหนอ.

Held,WarrenH.(1958).What are the Aims, Objectives,

and Purposes of the Student Council.NewYork

:McGraw–Hill.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การศกษาบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

A Study of Students’ Personality in Rambhai Barni Rajabhat University

อมพวน ประเสรฐภกดวรญาภเสตวงษคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอการศกษาและเปรยบเทยบบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำแนก

ตามเพศและสาขาวชากลมตวอยางเปนนกศกษาชนปท1มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำนวน335คนสมตวอยางแบบงาย

เครองมอในการเกบรวบรวมขอมลคอแบบสอบถามซงมคาความเชอมนเทากบ.96สถตทใชในการวจยคอคารอยละคาเฉลย

คาเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท(t-test)ผลการวจยพบวา

1. บคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจะมลกษณะบคลกภาพทสามารถเรยงลำดบคาเฉลยจากมาก

ไปหานอยไดดงน1)แบบชอบเขาสงคม2)แบบทำตามระเบยบแบบแผน3)แบบจรงจง4)แบบกลาคดกลาทำ5)แบบมศลปะ

6)แบบชอบสบคน

2. ผลการทดสอบสมมตฐานการวจยพบวาบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำแนกตามเพศและ

สาขาวชาไมแตกตางกน ยกเวนเมอจำแนกตามเพศบคลกภาพแบบกลาคดกลาทำแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ

.05 และเมอจำแนกตามสาขาวชาสายวทยาศาสตรและสงคมศาสตรบคลกภาพแบบชอบเขาสงคมแตกตางกนอยางมนยสำคญ

ทางสถตทระดบ.01

คำสำคญ :บคลกภาพ,นกศกษา,มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

Abstract

TheobjectivesofthisresearchweretostudyandtocomparethepersonalityofstudentsinRambhaiBarniRa-

jabhatUniversityclassifiedbysexandfield.Thesampleconsistedof335firstyearstudentsinRambhaiBarniRajabhat

University.Theinstrumentwasaquestionnairewith.96reliabilitycoefficient.Statisticsemployedfordataanalysiswere

percentage,mean,standarddeviationandt–test.

Theresearchfoundthat:

1. ThepersonalityofstudentsinRambhaiBarniRajabhatUniversitycouldbearrangedaccordingtothemean

scoresfromthehighesttothelowest:1)TheSocialType2)TheConventionalType3)TheRealisticType4)TheEn-

terprisingType5)TheArtisticType6)TheInvestigativeType.

2.Regardingtheresultsofthehypothesistesting,itwasfoundthatthepersonalityofstudentswithdifferentsexes

andfieldswerenotsignificantlydifferentwhilethosewhoweredifferentsexeshadsignificantlydifferentintheEnterprising

Typeat0.05level.Thepersonalityofscienceandsocialsciencesstudentsweresignificantlydifferentat0.01level.

Keywords :Personality,Students,RambhaiBarniRajabhatUniversity

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

ในการดำเนนชวตหรอในการประกอบอาชพตางๆ

ทงทางราชการเอกชนหรอวงการธรกจบคคลไดใหความสำคญ

เรองบคลกภาพเปนอยางมากโดยจะเหนไดจากการรบสมคร

บคคลเขาทำงานในตำแหนงตางๆ หรอศกษาตอ มกกำหนด

คณสมบตของบคลกภาพทดไวเปนประการสำคญ การม

บคลกภาพดจะมเสนหเปนทดงดดใจประทบใจแกผพบเหน

เปนการสงเสรมดานจตใจทำใหมความมนใจในตนเอง จงถอ

ไดวาบคลกภาพเปนคณสมบตอนสำคญของบคคลทจะเขา

สงคมไดดทำงานและดำเนนชวตกบผอนไดอยางราบรน

บคลกภาพมบทบาทสำคญตอการดำรงชวตในสงคมเปน

อนมาก ความสำเรจและความลมเหลวในการประกอบอาชพ

ของบคคลตางๆ ยอมขนอยกบบคลกภาพของบคคลนนเปน

สำคญ (อบลรตน หรายเจรญ.2539 :3) ในการศกษาแตละ

สาขาวชามลกษณะเฉพาะซงไมเหมอนกน นกศกษาทเรยน

แตละสาขาวชากมบคลกภาพแตกตางกนไป ผทมบคลกภาพ

ทดจะเปนทนยมชมชอบแกบคคลทเกยวของดงนนบคลกภาพ

จงมอทธพลตอกจกรรมของมนษยอยางยง ดงทอาร พนธมณ

(2546 : 65) ไดกลาวไวในทำนองเดยวกนวาการตดตอสอสาร

กบบคคลตองมลกษณะทดหรอบคลกภาพทดจงจะสามารถ

ทำงานรวมกบคนอนๆไดสามารถโนมนาวจตใจใหผทตดตอดวย

มความรสกพอใจเกดความนยมชมชอบรสกประทบใจยนด

รวมมอดวยความเตมใจกจะทำใหการทำงานรวมกนประสบ

ความสำเรจไดรบการสนบสนนอยางเตมทเกดประโยชนรวมกน

ตอตนเอง เพอนรวมงานและองคกรพฒนามนคง บคลกภาพ

ทดทไดรบการปรบปรงแลวเปรยบเหมอนขมทรพย ขมพลง

อนยงใหญทงในดานสวนตวและการประกอบอาชพ กอใหเกด

ประโยชนความสำเรจทงทางดานการเงน ตำแหนงและสงคม

บคลกภาพจงเปนขมทรพยททำใหเกดประโยชนตอตนเองและ

สงคม

ปจจบนจะพบวาครอาจารยและผบรหารในสถานศกษา

ตางใหความสำคญตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา

มากกวาสงอนยงมไดใหความสนใจเกยวกบเรองบคลกภาพ

ของนกศกษาเทาใดนกหากมหาวทยาลยตางๆหนมาใหความ

สนใจดแลในเรองบคลกภาพของนกศกษานอกเหนอจากการ

สอนใหนกศกษามความรความสามารถในดานวชาการและ

วชาชพ เพอใหสามารถวางแนวทางในการสงเสรม สนบสนน

และพฒนาบคลกภาพทเหมาะสมใหแกนกศกษาได กจะเปน

การด(นรนทรสงขรกษาและประฤดาสรยนต.2551:135)

การเรยนการสอนไมวาในระดบการศกษาใดจะดำเนนไปดวยด

และมประสทธภาพกตอเมอไดรจกและเขาใจธรรมชาตของผเรยน

โดยเฉพาะอยางยงในเรองบคลกภาพ

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไดตระหนกถงความ

สำคญของภารกจในดานการจดการศกษาจงพยายามผลต

กำลงคนทมคณภาพเพอตอบสนองความตองการของสงคม

และทองถน โดยในปจจบนมหาวทยาลยฯ ไดจดใหมการเรยน

การสอนทหลากหลายทงในดานวทยาศาสตรและสงคมศาสตร

ดงนนการวจยเพอศกษาบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณโดยเฉพาะนกศกษาชนปท1จะทำใหไดขอมล

ททำใหเขาใจบคลกภาพและพฤตกรรมของนกศกษาในกลม

ทเรยนสาขาวชาตางๆอนจะเปนประโยชนตอการนำไปปรบใช

ใหเหมาะสมกบการเรยนการสอนการวางแผนการจดการศกษา

และการจดกจกรรมใหแกนกศกษาในสาขาวชาตางๆ


1. เพอศกษาบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณ

2. เพอเปรยบเทยบบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณจำแนกตามเพศและสาขาวชา


1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากรท ใ ช ใ นการว จ ยค อน กศ กษา

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณชนปท 1ภาคปกตทกคณะ

ทงสาขาวทยาศาสตรและสงคมศาสตรปการศกษา2553จำนวน

2,447คน

1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกศกษา

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณชนปท1ภาคปกตปการศกษา

2553 โดยใชตารางกำหนดขนาดของกลมตวอยางของเครจซ

และมอรแกน (Krejcie and Morgan. 1970 : 607-610)

ไดกลมตวอยาง335คน

2. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถาม

บคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

โดยจดแบงแบบสอบถามออกเปน2ตอนดงน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลเบองตน

ของผตอบแบบสอบถามไดแกเพศและสาขาวชา

ตอนท2เปนแบบสอบถามเกยวกบบคลกภาพของ

นกศกษามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณลกษณะแบบสอบถาม

เปนแบบมาตราสวนประมาณคา(RatingScale)5ระดบของ

ลเคอรท(Likert.1993:247)ครอบคลมลกษณะทางบคลกภาพ

6 ลกษณะ ไดแก แบบจรงจง แบบชอบสบคน แบบมศลปะ

แบบชอบเขาสงคมแบบกลาคดกลาทำและแบบทำตามระเบยบ

แบบแผน

อมพวน ประเสรฐภกด, วรญา ภเสตวงษ

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


3. การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยและทมงานทำการเกบรวบรวมขอมลดวย

ตนเอง

4. การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลสำหรบการวจยครงน ผวจยใช

โปรแกรมคอมพวเตอรสำเรจรปเพอการวจยโดยใชคารอยละ

คาเฉลยคาเบยงเบนมาตรฐานและวเคราะหเปรยบเทยบคาเฉลย

โดยใชคาท(t-test)


การวจยครงนสรปผลการวจยไดดงน

1. ผลการวเคราะหขอมลเบองตนของผตอบแบบ

สอบถามทเปนกลมตวอยาง พบวาสวนใหญเปนเพศชาย

รอยละ 75.20 เมอพจารณาสาขาวชาทศกษา พบวา ผตอบ

แบบสอบถามสวนใหญมาจากสาขาวชาทางสายสงคมศาสตร

รอยละ68.70

2. ผลการศกษาบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณปรากฏผลดงน

2.1 บคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณเมอจำแนกเปนรายดานตามลกษณะทางบคลกภาพ

พบวาสวนใหญอยในระดบมากเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย

คอแบบชอบเขาสงคมแบบทำตามระเบยบแบบแผนแบบจรงจง

แบบกลาคดกลาทำแบบมศลปะและแบบชอบสบคนสวนเมอ

พจารณารายขอตามลกษณะทางบคลกภาพพบวา สวนใหญ

อยในระดบมากเรยงตามคาเฉลยจากมากไปหานอยสามลำดบ

แรกคอรกอสระไมชอบเลยนแบบใครลดการขดแยงโดยการยอม

ความเพอรกษามตรภาพระหวางตนและเพอนมใหเสยไปและ

เปนคนทเรมตนทำสงใดแลวตองทำใหสำเรจสวนขอทมคาเฉลย

ตำสดคอมความสามารถทางดานศลปะ เชน ดนตร วาดภาพ

หรองานเขยนวรรณกรรมตางๆ

3. ผลการเปรยบเทยบบคลกภาพของนกศกษา

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำแนกตามเพศและสาขาวชา

ปรากฏผลดงน


รำไพพรรณจำแนกตามเพศ โดยรวมแตกตางกนอยางไมม

นยสำคญทางสถตเมอพจารณาเปนรายดานพบวาแบบกลาคด

กลาทำแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สวน

ดานอนๆแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต


รำไพพรรณจำแนกตามสาขาวชา โดยรวมบคลกภาพของ

นกศกษาสายวทยาศาสตรและนกศกษาสายสงคมศาสตร

แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต เมอพจารณาเปน

รายดานพบวาแบบชอบเขาสงคมแตกตางกนอยางมนยสำคญ

ทางสถตทระดบ .01 สวนดานอนๆ แตกตางกนอยางไมม

นยสำคญทางสถต

สรปและอภปรายผล

จากผลการวจยบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณมประเดนสำคญทควรอภปรายดงน

1. บคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณเมอจำแนกเปนรายดานตามลกษณะทางบคลกภาพ

พบวาสวนใหญอยในระดบมากเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย

คอ แบบชอบเขาสงคม แบบทำตามระเบยบแบบแผน แบบ

จรงจง แบบกลาคดกลาทำ แบบมศลปะและแบบชอบสบคน

ทงนอาจเปนเพราะวา นกศกษามความจำเปนตองพฒนา

ศกยภาพของตนเองใหมประสทธภาพโดยมการแลกเปลยน

เรยนรซงกนและกนมการตนตวและปรบเปลยนพฤตกรรม

และบทบาทของตนใหเขากบสถานการณปจจบน ดงนน

นกศกษาจงมลกษณะทางบคลกภาพคอชอบเขาสงคม

ทำตามระเบยบแบบแผนและจรงจง ซงอาจจะเปนผลผลตของ

การจดการศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.

2542และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)พ.ศ. 2545มาตรา 22

(กระทรวงศกษาธการ.2546:11)ทระบไววาการจดการศกษา

ตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนา

ตนเองไดและถอวาผเรยนมความสำคญทสด กระบวนการจด

การศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาต

และเตมตามศกยภาพ

เมอพจารณาเปนรายขอตามลกษณะทางบคลกภาพ

พบวา สวนใหญอยในระดบมาก เรยงตามคาเฉลยจากมาก

ไปหานอยสามลำดบแรก คอ รกอสระไมชอบเลยนแบบใคร

ลดการขดแยงโดยการยอมความเพอรกษามตรภาพระหวางตน

และเพอนมใหเสยไปและเปนคนทเรมตนทำสงใดแลวตองทำให

สำเรจทงนอาจเปนเพราะวาสถานศกษาตางๆโดยเฉพาะอยางยง

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณมการจดกระบวนการเรยน

การสอนทยดผเรยนเปนสำคญ เนนใหผเรยนไดคดวเคราะห

วพากษวจารณ แกปญหาเปน มความตระหนก มจตสำนก

และสามารถนำความรไปปฏบตในชวตประจำวนได ซงผเรยน

จะตองปรบเปลยนพฤตกรรมการเรยนรของตนจากการเปน

ผรบกลายเปนผสรางความร มความมงมนในการพฒนาตนเอง

มสวนรวมในกระบวนการจดการเรยนรทสอดคลองกบความ

ถนด ความสนใจและความสามารถของตน ซงสอดคลองกบ

สำนกงานปฏรปการศกษา(2542:29)ทกำหนดใหมการปฏรป

การเรยนร โดยเนนใหผเรยนเปนผทสำคญทสดและผเรยนม

ความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดและยงสอดคลองกบ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


อาร พนธมณ (2546 : 1) ทกลาววาผเรยนตองปรบวธเรยน

ปรบบทบาทจาก Passive Learner เปน Active Learner

จากทเปนผเรยนคอยครปอน บอกความรและสงใหทำตาม

มาเปนรเรมรวมกน คดกอนทำกอนและฝกฝนดวยตนเองจาก

พลงความสามารถในตนกลายเปนผเรยนเชงรกมากกวาเชงรบ

ดงนน การจดกจกรรมการเรยนรตองจดประสบการณการเรยนร

อยางเปนระบบและเปนประโยชนสงสดของผเรยนเปนสำคญ

โดยในการเรยนรจะตองมการเปลยนจากการทเปนการลอกเลยน

แบบ การทองจำ การบอกความรแกผเรยนมาเปนการคนหา

ความรพฒนาตนเองโดยการลงมอและสรางสรรคดวยตนเอง

ดงนนนกศกษาซงเปนผลผลตของการจดการศกษาโดยตรง

จงรกอสระไมชอบเลยนแบบใครนอกจากนมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณ(2553:2)มการพฒนาผลการเรยนรของนกศกษา

ใหเปนไปตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบปรญญาตร TQF

ทกรายวชา โดยเนนดานคณธรรมและจรยธรรม ดานความร

ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคล

และความรบผดชอบ ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การ

สอสารและเทคโนโลยสารสนเทศและทกษะการปฏบตทาง

วชาชพ จงสงผลใหนกศกษาเขาสงคมไดด มมนษยสมพนธ

พยายามรกษามตรภาพระหวางตนกบเพอน รวมทงมความ

จรงจงมงมนเมอเรมตนทำสงใดแลวตองทำใหสำเรจมากขน

ซงสอดคลองกบงานวจยของสายใจอาจองค(2545:157-187)

ทศกษาความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบบคลกภาพ

การเขาสงคมของนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท3ทพบวา

คาสมประสทธสหสมพนธพหคณของปจจยดานมนษยสมพนธ

ความรบผดชอบความเชอมนในตนเองและการอบรมเลยงดกบ

บคลกภาพการเขาสงคมสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ.01

2. การเปรยบเทยบบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณจำแนกตามเพศโดยรวมแตกตางกนอยาง

ไมมนยสำคญทางสถต เมอพจารณาเปนรายดานพบวา แบบ

กลาคดกลาทำแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ

.05สวนดานอนๆแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถตโดย

เพศหญงมแนวโนมทจะมบคลกภาพแบบกลาคดกลาทำมากกวา

เพศชาย ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ลกษณะเดนในรายขอ

ของแบบกลาคดกลาทำคอการกลาโตแยงกบบคคลอนในกรณ

ทคดวาตนเองทำถกแลวทงนเพราะเพศหญงเปนผมความ

ละเอยดออนมเหตมผลมความสามารถทางดานภาษามทกษะ

ในการพดสงและมศลปะมากกวาเพศชาย ดงนนหญงจงกลา

โตแยงกลาคดกลาทำถาคดวาตนทำถกแลวซงสอดคลองกบ

เทอรแมนและไทเลอร(TermanandTylerอางถงในอารพนธมณ.

2546:37)ทศกษาพบวาหญงมความสามารถทางดานภาษา

การเขยนการพดและศลปะมากกวาชายสวนชายมความสามารถ

ทางดานคณตศาสตรภมศาสตรและวทยาศาสตรมากกวาหญง

และผลการวจยนยงสอดคลองกบอภญญา ศรขาว (2540 :

89-96) ทศกษาเปรยบเทยบบคลกภาพของนกศกษาพยาบาล

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน กรงเทพมหานคร ชนปท 1

พบวา เพศแตกตางกนมบคลกภาพดานจตใจออนโยน

แตกตางกน

3. การเปรยบเทยบบคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตามสาขาวชา โดยรวมบคลกภาพ

ของนกศกษาสายวทยาศาสตรและสายสงคมศาสตรแตกตางกน

อยางไมมนยสำคญทางสถต เมอพจารณาเปนรายดานพบวา

บคลกภาพแบบชอบเขาสงคมแตกตางกนอยางมนยสำคญทาง

สถตทระดบ.01สวนดานอนๆแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทาง

สถต โดยนกศกษาสายสงคมศาสตรมลกษณะบคลกภาพแบบ

ชอบเขาสงคมมากกวาสายวทยาศาสตร ทงนอาจเปนเพราะวา

นกศกษาสายสงคมศาสตรมลกษณะเดน คอ ชอบสมาคม

กบคนอน ชอบความสนกสนานรนเรง ชางพด ชอบแสดงออก

ทางศลปะ สวนนกศกษาสายวทยาศาสตรมลกษณะเดน คอ

ชอบสบคน มการฝกปฏบตทางหองทดลอง เนนการทดลอง

พสจนความจรงจงมกจะทำตามระเบยบแบบแผนซงสอดคลอง

กบทฤษฎการเลอกอาชพของฮอลแลนด (Holland. Online.

1985) ทกลาววาผทมบคลกภาพแบบชอบเขาสงคมมลกษณะ

ใหความรวมมอ มไมตรจต มความรบผดชอบ กลาแสดงออก

รจกกาลเทศะ มความเขาใจเพอนมนษย มความสามารถทาง

ดานมนษยสนใจอาชพประเภทงานบรการการศกษาและสงคม

สวนผทมบคลกภาพแบบชอบสบคน มลกษณะชอบวเคราะห

รอบคอบมหลกการและเหตผล เกบตว สนใจอาชพ ประเภท

งานวทยาศาสตรและเทคนค นอกจากนยงสอดคลองกบจง

(Jungอางถงในเตมศกดคทวณช.2548:239-242)ทกลาววา

บคลกภาพของบคคลจะขนกบการอบรมเลยงดมาตงแตวยเดก

และไดแบงบคลกภาพของคนไว 2 ประเภท คอ ประเภทแรก

พวกทชอบแสดงตว(Extrovert)เปนพวกทชอบสมาคมกบคนอน

ชอบความสนกสนานความรนเรงปรบตวใหเขากบสถานการณ

ใหมไดงายประเภททสองพวกทชอบเกบตว(Introvert)ไมชอบ

สงสงกบผใดไมสนใจโลกภายนอกทำอะไรดวยความระมดระวง

และวางแผนลวงหนาและผลการวจยนยงสอดคลองกบการวจย

ของนรนทร สงขรกษาและประฤดา สรยนต (2551 : 134)

ทพบวานกศกษาสายวทยาศาสตรมบคลกภาพหรอพฤตกรรม

ทเนนการปฏบตตามระเบยบแบบแผนมากกวานกศกษาสาย

สงคมศาสตร


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป

1. ผลทไดจากการวจยในครงนสามารถนำไปใชเปน

แนวทางในการจดกจกรรมเพอสงเสรมบคลกภาพทดของ

นกศกษาและนำไปใชปรบปรงการเรยนการสอนแบบบรณาการ

ทงสาขาวชาในสายวทยาศาสตรและสงคมศาสตร

2. ลกษณะทางบคลกภาพทควรจะเรงสรางใหเกดขน

แกนกศกษาทงสายวทยาศาสตรและสงคมศาสตร คอ การ

พฒนาบคลกภาพแบบชอบสบคน อนเปนบคลกภาพของผท

สนใจอาชพประเภทงานวทยาศาสตรและเทคนคซงจะเปนสงท

ชวยเสรมสรางใหนกศกษาสามารถสรางสรรคสงใหมๆ และเปน

การเพมศกยภาพของนกศกษา

ขอเสนอแนะสำหรบการวจย

1. ควรมการตดตามศกษาบคลกภาพของนกศกษาใน

ระยะยาวตงแตเรมเขาศกษาชนปท 1 จนถงปท 4 หรอปท 5

ซงเปนปสดทายเพอเปรยบเทยบวาบคลกภาพของนกศกษา

มการพฒนาหรอเปลยนแปลงไปอยางไรในแตละชนปทเรยน

เพอเปนแนวทางในการพฒนาบคลกภาพของนกศกษาในลกษณะ

ทพงประสงคใหมากขน

2. ควรมการศกษาลกษณะบคลกภาพของนกศกษา

ทประสบความลมเหลวดานผลการเรยนเพอจะไดหาแนวทาง

ชวยเหลอทเหมาะสมตอไป

3. ควรมการศกษาความสมพนธระหวางบคลกภาพ

กบผลสมฤทธทางเรยน เพอชวยใหการเรยนการสอนม

ประสทธภาพมากขน


กระทรวงศกษาธการ. 2546. พระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท2)

พ.ศ. 2545.กรงเทพฯ:กระทรวงศกษาธการ.

เตมศกด คทวณช. 2548. จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ:

ซเอดยเคชน.

นรนทร สงขรกษาและประฤดาสรยนต.2551. “การศกษา

บคลกภาพของนกศกษามหาวทยาลยมหดลสาขา

ตางๆ.” ศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

5(มถนายน2550-มนาคม2551):134.

มหาวทยาล ยราชภฏรำไพพรรณ . 2553 . เอกสาร

ประกอบการอบรมเชงปฏบตการตามกรอบ

มาตรฐานคณวฒ ระดบปรญญาตร TQF. จนทบร:

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ.

สายใจ อาจองค. 2545.การศกษาความสมพนธระหวาง

ปจจยบางประการกบบคลกภาพการเขาสงคมของ

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3. ปรญญานพนธ

ปรญญามหาบณฑต .กร ง เทพฯ: มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

สำนกงานปฏรปการศกษา. 2542. “เปรยบเทยบนโยบาย

การปฏรปโรงเรยนในตางประเทศ.”วารสารวชาการ.

8(มกราคม-มนาคม):29.

อภญญา ศรขาว. 2540.บคลกภาพของนกเรยนพยาบาล

วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนกรงเทพ ชนปท 1

กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑต.

กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อารพนธมณ.2546.จตวทยาสรางสรรคการเรยนการสอน.

กรงเทพฯ:ใยไหม.

Holland,1985.Making Vocational Choices : A theory of

vocational personalities and work environment.

(Online). Available: http://misittest.com/main.php?

menu=theory.htm22August2010.

KrejcieR.V.andMorganD.W.1970.“DeterminingSample

Size for Research Activities.”Educational and

Psychological Measurement.30(Autumn):607-610.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


รปแบบการสอสารและการมสวนรวมเพออนรกษการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร

The Communication Format and the Participation for Acting Folk Media

Reservation in Chanthaburi

รจนชวาต แซตนจตรคงวธ

คณะนเทศศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

การวจยเรองรปแบบการสอสารและการมสวนรวมเพออนรกษการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร มวตถประสงคเพอ

(1) ศกษาบรบทของกลมชมชนเกยวกบการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร (2) ศกษารปแบบของการสอสารและการมสวนรวม

ในการอนรกษสอการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร และ (3) หาแนวทางในการอนรกษสอการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร

โดยการใชวธการสมภาษณเชงลก การสนทนากลม การสงเกตการณแบบมสวนรวม ตลอดจนจดเวทเสวนาเพอหาแนวทาง

อนรกษการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร กบกลมเปาหมายคอศลปนทองถน 4 ชมชน ไดแก รำสวดชมชนเกาะขวาง

ยนแยชมชนชองเขาคชฌกฏ ละครชาตร (เทงตก) ชมชนปากนำแขมหน และเพลงหงสฟางชมชนตะปอน ผลการวจยพบวา

การแสดงพนบานในแตละชมชนมการสบทอดจากรนสรน บรบทดานการแสดงลวนนำมาจากการดำเนนชวตประจำวนตงแตเกด

จนตาย การแสดงรำสวดของชมชนเกาะขวางสามารถสรางความสขไดจากงานเศรา การแสดงหงสฟางชมชนตะปอนสะทอนวถ

ชวตการกระบวนการทำนา การแสดงยนแยแสดงถงวถชวตของชองทตองการผอนคลายความตงเครยดจากการทำงาน และการ

แสดงละครชาตรของชมชนปากนำแขมหนเปนหลกสตรการเรยนรของเยาวชนทสะทอนเรองราวคตธรรมภาษาจากวรรณคดไทย

รปแบบการสอสารการแสดงพนบานพบวา ในชวงของการเตรยมการแสดงเกดรปแบบการสอสารสองทาง ลกษณะการสอสาร

มทงทเปนทางการและไมเปนทางการ มทศทางการไหลของสารจากบนลงลาง จากลางขนบน และในระดบเดยวกน รปแบบการ

สอสารในชวงถายทอดกจกรรมการแสดงพนบานพบวา ใชการปฏบตจรงเปนเครองมอในการถายทอดเปนสวนใหญ โดยมการ

ใชทงวจนภาษาและอวจนภาษา นอกจากนการมสวนรวมจะเกดเมอตองการแสดงความคดเหนเปนแนวทางในการปฏบตงาน

และการตดสนใจ โดยลกษณะของกลมทำใหเกดการมสวนรวมเพอแสดงความคดเหนเปนแนวทางในการดำเนนงานและตดสนใจ

ความสมพนธอนดของสมาชกผนำศลปนเปดโอกาสใหสมาชกแสดงความคดเหนสมาชกใหความสำคญกบการแสดงพนบานและ

การรวมกนทำงานฝกซอมโดยการเชอฟงผใหญเปนปจจยใหสมาชกไดเขามสวนรวมในการปฏบตงานและตดสนใจภายในกลม

สำหรบแนวทางการอนรกษสอการแสดงพนบานในจงหวดจนทบรสามารถพฒนาแบบจำลองได 2 แนวทางดวยกนคอ

แบบจำลองการอนรกษการแสดงพนบานมมมองนกนเทศศาสตร และการอนรกษการแสดงพนบานมมมองนกพฒนา ซงการวจย

ในระยะตอไปควรเนนการหาแนวทางการอนรกษทรวมออกแบบโดยศลปนผเกยวของโดยตรง

คำสำคญ :การแสดงพนบานจนทบร,การสอสาร

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


Abstract

Theresearchaimed(1)tostudythecontextof4communitiesrelatedtofolkactinginChantaburi(2)tostudy

thecommunicationformatandtheparticipationinregardtofolkactingmediainChantaburiand(3)todesignthemodel

ofhowtoreservefolkactingmediainChantaburi.Theresearchwasconductedthroughin-depthinterviews,observa-

tion,participationandseminar.ThesamplewasartistsinChantaburicommunities;Ramsuad(KohKwangCommunity),

YanYea(ChongKitchakootCommunity),TengTuk(FolkDram),PakNumKhamNuCommunity,andHongFangSong

(TapornCommunity).

Theresultsfoundthat:

1. Thecontextoffolkactingshowedthecommunitylifestylefrombirthofdeath.RamsuadofKhoKwangCom-

munityrevealedhappinessinsteadofsadnessoffuneral.HongFangSongofTapornCommunitydemonstratedtherice

farmingprocess.YanYeaofChongKitchakootCommunityshowedtheirlifestylesafterworking.TengTuk(FolkDrama)

ofPakNamKhamNuCommunityadaptedThailiteraturetobetaughtinschools.

2. Theformatofthecommunicationwasbothformalandinformalway.Thewaystocommunicateweretop-down,

bottom-upandhorizontalstyles.Verbalandnonverballanguagewasused.Theartistssharedtheiropinionsanddecision

folk.

3. Themodelhowtoreservethefolkactingmedia,theresearchshowedthatthereweretwowaystodo.One

shouldbereservedbythemediaitself,theothershouldbedonebydevelopers.

Keywords :FolkActingMedia,Communication

รจนชวาต แซตน, จตร คงวธ

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

จากบรบทชมชนในอดต สอพนบานจะเปนสอทมอย

ประเภทเดยวในชมชนทองถน แมวาแตละทองถนจะมสอ

พ น บ า นห ล า กหล า ย ชน ด ต า มภ ม ภ า ค ต า ม ว ถ ช ว ต

ความเปนอย แตจะมการจดแบงเวลา สถานท กลมคน

กจกรรมทไมทบเสนทางกน สอพนบานจงสามารถผกขาด

กลมผชมไดทกเพศทกวย ทงนบทบาทหนาทของสอพนบาน

หรอศลปนพนบานจงมบทบาทเฉกเชนเดยวกบการสอสาร

มวลชนทวา สงขาวสารเฝาระวง ใหความร -การศกษา

ถายทอด มรดกทางวฒนธรรมและใหความบนเทง นอกจากน

อาจจะเพมเตมหนาทอนๆ เชน สรางอตลกษณ เสรมสราง

ขวญและกำลงใจ วพากษวจารณผมอำนาจ อบรมบมเพาะ

และปลดปลอยพลงทางเพศ จวบจนกระทงสอพนบานเปน

เครองมอสำคญในการสอสารเพอการพฒนา

กระบวนทศนของการสอสารเพอการพฒนา ในปจจบน

อาจจำแนกไดเปน2กระแสใหญๆ คอประการแรกกระบวนทศน

กระแสหลก (Dominant paradigm) ซงมทศทางการสอสาร

จากศนยกลางความเจรญเพอนำพาสงคมไปสความทนสมย

แบบจำลองการสอสารการสอสารในกระบวนทศนน เรยกวา

แบบจำลองเชงการถายทอดขาวสาร (TransmissionModel)

ตามรปซงเปนรปแบบการสอสารแบบทางเดยวและการสอสาร

จะมงใหผรบสารเหนคลอยตามผสงสารเปนสำคญคอ(กาญจนา

แกวเทพ, 2546. หนา 3) การสอสารในกระบวนทศนนจะให

ความสำคญกบการสอสารทเปนทางการจากรฐสประชาชน

และเนนการสอสารผานสอสารมวลชนซงเปนวธการทรวดเรว

และเขาถงประชาชนอยางกวางขวาง

ประการทสองกระบวนทศนแบบเครอขาย(Networking

Paradigm)ซงเปนการสอสารเชอมโยงกนหลายทศทางและมง

ใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนแบบจำลองการสอสาร

ในกระบวนทศนนคอ แบบจำลองเชงพธกรรม (Ritualistic

Model) ซงผสงและผรบสารจะสลบสบเปลยนบทบาทกนไปมา

หลงการสอสาร ทงคของการสอสารจะเรยนรขอมลขาวสาร

ซงกนและกน (กาญจนา แกวเทพ. 2546: 3) การสอสารใน

กระบวนทศนนจะไมคอยใหความสำคญกบตวสอ แตจะให

ความสำคญกบกาละเทศะในการสอสาร และมงเนนใหเกด

โอกาสในการพบปะและการเขารวมในการสอสารมากกวา

หากพจารณาพฒนาการแนวคดและแนวทางปฏบต

ของเรอง “การพฒนา” ทเรมตนตงแตราวทศวรรษ 1960

เปนตนมาจนถงปจจบนนเราอาจแบงยคสมยของการพฒนาการ

ดงกลาวออกไดเปน3ชดใหญๆตามลกษณะของกระบวนทศน

คอ(กาญจนาแกวเทพ.2543:24)

1. Dominant / Modernization Paradigm ไดแก

ชวงทศวรรษ 1960-1970 ทเนนเรองการพฒนาประเทศโลกท

สามใหมความทนสมยแบบตะวนตก

2. DependencyParadigmเปนกระบวนทศนทโตแยง

กระบวนทศนแรกโดยมแนวคดหลกวาการพฒนาความทนสมย

นนเปนกระบวนการนำเอาประเทศโลกทสามไปพงพาขนตอ

ประเทศตะวนตกทพฒนาแลว

3. Alternative/AnotherDevelopment/Multiplicity

Paradigm นบตงแตทศวรรษ 1980 มาจนถงปจจบน ไดเกด

กระบวนทศนใหมในการพฒนา ซงมใชเพยงการปฏเสธ

กระบวนทศนหลก (Dominant Paradigm) จากแบบขาว

เปนดำเชนทDependencyParadigmกระทำเทานนหากแต

เปนการนำเสนอใหมการเปลยนแปลงตงแตรากฐานและ

คำนยามของการพฒนา รวมทงยงไดนำเสนอทศนะใหมท

ทาทายวา การพฒนาไมจำเปนตองมเพยงกระบวนทศนเดยว

ทใชกนอยางเปนสากลทวโลก หากแตละทแตละแหงอาจจะม

กระบวนทศนเฉพาะของตนเอง

Singhal และ Rogers (1999: 55) ไดกลาวอยาง

ชดเจนวา การกำหนดบทบาทของการสอสารในการพฒนานน

จะเปนไปอยางไรยอมขนอยกบคำนยามของการพฒนา ดงนน

เมอเราไดเหนการเปลยนแปลงคำนยามของการพฒนาทอยใน

Dominant Paradigmทเนนเรองปรมาณของอตราความเจรญ

เตบโตของเศรษฐกจมาเปนเรองคณภาพชวตของประชาชนหรอ

การแบงสรรความเจรญอยางยตธรรมในAlternativeParadigm

บทบาทของการสอสารเพอการพฒนากจำเปนตองปรบเปลยน

ตามไปดวย จากการสอสารแบบเดมทมลกษณะจากบนสลาง

เปนการสอสารทางเดยวและถกวางแผนมาจากสวนกลางมาเปน

การสอสารแบบลางขนบนหรอการสอสารในแนวระนาบเปนการ

สอสารสองทางและเปนการสอสารทวางแผนมาจากทองถนเพอ

ตอบสนองความตองการของชมชน

ความเปนนเทศศาสตรตองพยายามทจะศกษาใหรอบร

เกยวกบการสอสารทเปนพลวตร การสอสารในทกรปแบบ

โดยเฉพาะอยางย งภารกจเพอมวลชนความสำคญของ

นเทศศาสตรประการหนงคอทำหนาทถายทอดมรดกทาง

วฒนธรรม ดงนนหากจะอธบายความเปนนเทศศาสตรในดาน

การสอสารเพอการพฒนาทองถนสการอนรกษ และคงไวซง

วฒนธรรมทองถนยอมเปนทมาของการพจารณาปจจยดาน

สนบสนนสงเสรมซงกนและกนระหวางตวสอ (Media form)

และเนอหา (Message) ทปรากฏในการสอสารประเดนเชง

วฒนธรรม กระบวนการจงเปนในลกษณะการสอสารแบบ

มสวนรวมจากชมชนทองถน โดยยดหลกสทธเจาของทาง

วฒนธรรมเขามามสวนรวมในการออกแบบเตมเตมสอเพอ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การนำเสนอเรองราวทางวฒนธรรมทองถนนนๆอยางตอเนอง

เปนมตความสมพนธระหวางมหาวทยาลย และชมชนทองถน

เกดการถายทอดความหมาย คณคาแหงอตลกษณ เกดพลง

แหงการมสวนรวมและมความสขอยางแทจรง

จากหลกการและเหตผลทกลาวในเบองตนจงเปนทมา

ของการศกษาเรอง“รปแบบการสอสารและการมสวนรวมเพอ

อนรกษการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร” เพอใหเหนถง

สถานการณวฒนธรรมทองถนดานการแสดงพนบาน อนจะ

เชอมโยงสการอนรกษวฒนธรรมทองถนของตนอยางยงยน


1. เพอศกษาบรบทของกลมชมชนเกยวกบการแสดง

พนบานในจงหวดจนทบร

2. เพอศกษารปแบบของการสอสารและการมสวนรวม

ในการอนรกษสอการแสดงพนบานในจงหวดจนทบร

3. เพอหาแนวทางในการอนรกษสอการแสดงพนบาน

ในจงหวดจนทบร

สมมตฐาน

1. บรบทการแสดงพนบานในจงหวดจนทบรทง4พนท

ในปจจบนเปนอยางไร

2.รปแบบการสอสารเพอหาแนวทางการอนรกษ

การแสดงพนบานในจงหวดจนทบรเปนอยางไร

3.ลกษณะการมสวนรวมของชมชนเพอหาแนวทาง

การอนรกษการแสดงพนบานในจงหวดจนทบรเปนอยางไร

4. แนวทางการอนรกษสอการแสดงพนบานในจงหวด

จนทบรควรเปนอยางไร

ขอบเขตของโครงการวจย

การวจยเรองการสอสาร และการมสวนรวมเพออนรกษ

สอการแสดงพนบานในจงหวดจนทบรจะดำเนนการศกษา

เฉพาะสอการแสดงพนบานในจงหวดจนทบรโดยแบงพนท

การศกษาดงน

สอการแสดงพนบาน พนท

ยนแย ชมชนชองอ.เขาคชฌกฏ

ละครชาตร(เทงตก) ชมชนบางกะไชยอ.แหลมสงห

รำสวด ชมชนเกาะขวางอ.เมอง

เพลงหงษ ชมชนตะปอนอ.ขลง

สำหรบระยะเวลาในการทำวจยจะดำเนนการตงแต

เดอนเมษายน-กนยายน2553

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.งานวจยเปนขอมลพนฐานในการเสรมความรความ

เขาใจโดยการใชการสอสารเปนเครองมอในการพฒนาชมชน

โดยเฉพาะสอพนบานใหเกดการอนรกษอยางยงยน

2. ผลการศกษาทไดเปนขอมลในการปรบปรงรปแบบ

การสอสาร รวมทงปจจยตางๆทสงผลใหสมาชกไดมสวนรวม

ในการสอสารเพอสบทอดการแสดงในจงหวดจนทบรซงรวมทง

การแสดงพนบานตางๆในชมชนชนบท

วธดำเนนการวจย รปแบบการวจย

การศกษาเรองรปแบบการสอสารและการมสวนรวม

เพออนรกษการแสดงพนบานในจงหวดจนทบรเปนการวจยเชง

คณภาพ (Qualitative Research) เนองจากการสอสาร และ

การมสวนรวมเพออนรกษการแสดงพนบานในชมชนชนบท

จงหวดจนทบรนน เปนพนฐานของการสรางแนวทางอนรกษ

สอพนบานประเภทการแสดงซงมความเกยวเนองและสมพนธ

กบสวนอนๆในสงคมอยางสลบซบซอนดงนนเพอใหไดขอมล

ทหลากหลายและครอบคลมทกสวนทงหมดผวจยจงไดเลอกวธ

วจยเชงคณภาพโดยใชวธการสมภาษณและสนทนากลม(Focus

Group)เปนหลก

ขนตอนในการทำวจย

ในการศกษาครงนผวจยไดแบงวธการดำเนนการวจย

ออกเปน3สวนคอ

1. การคนควาจากเอกสาร(DocumentaryResearch)

เพอใหทราบความเปนมาของกจกรรมตางๆ และวตถประสงค

ของการแสดงพนบานแตละชนดของแตละชมชน รวมทง

รปแบบการสอสารในลกษณะตางๆ ลกษณะการมสวนรวมใน

การสอสารของประชาชนซงเปนการคนควาจากเอกสารชนรอง

(Secondary Data) เชน หนงสอเกยวกบประวตเมองจนทบร

พงศาวดารหนงสอวชาการและวทยานพนธเกยวกบการสอสาร

และการมสวนรวม

2. การเกบขอมลจากกลมเปาหมาย(FieldResearch)

ในลกษณะการสมภาษณพดคยแบบไมเปนทางการจากประเดน

คำถามทกำหนดไว ตลอดจนเขาไปลงพนทสงเกตการณแบบ

มสวนรวมกบชมชนเพอใหไดขอมลเกยวกบบรบทชมชน

ลกษณะของกลมแตละระดบในชมชน รปแบบการสอสาร

การมสวนรวมในการสอสารรวมทงไดแนวทางการอนรกษ

การแสดงพนบานของสมาชกในชมชนเชนแกนนำกลมศลปน

พนบาน เยาวชนผสบทอด หนวยงานทเกยวของในการ

สนบสนน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


3. การบนทกขอมล ในการวจยภาคสนามผวจยม

แนวคำถามในการสมภาษณโดยในขณะทสมภาษณจะทำการ

บนทกขอมลในสมดบนทก ประกอบกบใชเครองบนทกเสยง

ชวยในการบนทกขอมลจากนนนำขอมลทไดจากการสมภาษณ

ในแตละวนมาทำการสรปและจดหมวดหมของคำตอบตาม

แนวทางทไดตงไว

วธการเกบรวบรวมขอมล

ผวจยเกบขอมลโดยการสมภาษณกลมเปาหมาย ซง

แบงเปน2ประเภทคอ

1. การสมภาษณแบบไมเปนทางการ (Informal

Interview) โดยเปนการพดคยตามโอกาสและความเหมาะสม

ซงผวจยใชการสมภาษณประเภทนในชวงของการสรางความ

สมพนธกบกลมเปาหมายและการเกบขอมลทวไป

2. การสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth Interview)

โดยเปนการสมภาษณโดยทผวจยจะมแนวคำถาม (Interview

Guide) เพอเปนแนวทางในการสมภาษณเพอใหไดขอมล

ครบถวนและตรงตามทตองการศกษาซงจะเนนสมภาษณเฉพาะ

กลมแกนนำศลปนและเยาวชนผสบทอดบางคน

3. การจดเวทสนทนากลม (Focus Group) มการ

จดสมมนาเกยวกบสอการแสดงพนบานโดยเชญฝายตางๆ

มารวมกนแบงกลมระดมความคดเหนเกยวกบการอนรกษสอ

การแสดงพนบานในจงหวดจนทบรใหคงอย

กลมเปาหมาย

จากกรอบแนวคดทใชในการศกษาขางตนผวจยจงไดม

การแบงกลมเปาหมายเพอเกบขอมลดงน

1. กลมแกนนำศลปนไดแกคณะนกแสดงศลปนพนบาน

จากชมชนตางๆ เพอทราบขอมลทวไปของชมชน รปแบบ

การสอสาร และการมสวนรวมซกซอมการแสดงของเยาวชน

ผสบทอดในชมชน

2. กลมเยาวชนผสบทอด ไดแก เยาวชนทตดสนใจ

เขารวมเปนสวนหนงของการแสดงโดยไดรบการถายทอด

กระบวนการทารำ การแสดงตางๆ จากกลมศลปนพนบานใน

แตละชมชน

3. หนวยงานทเกยวของในการสนบสนนใหการแสดง

พนบานในจงหวดจนทบรใหคงอย เชน องคการปกครอง

สวนทองถนสภาวฒนธรรมอำเภอการทองเทยวจงหวดจนทบร

วดโรงเรยนเปนตน


1. บรบทชมชนเกยวกบการแสดงพนบานใน

จงหวดจนทบร

รำสวด โดยปกตแลวโอกาสในการแสดงรำสวดจะเลน

ในงานศพ ซงเปนคนสดทายของงาน หรองานบรรจอฐ

งานทำบญวนตาย และเวลาฝกหดเลนรำสวด มกหามไมให

ฝกทบาน แตจะไปหาทฝกกนเฉพาะ เชน วด หรอศาลเจา

เปนตน แตในปจจบนบางคณะ เชน คณะผใหญแพน สขโต

จากตำบลเกาะขวาง ไดงบประมาณจากโครงการสอพนบาน

สารสข (สพส.) ภายใตชอโครงการ “รำสวดสขจากงานเศรา”

ผเสนอโครงการไดตงขอสงเกตวาในประเพณงานศพของภาค

ตะวนออกในอดตนน ขณะทอยทามกลางความทกขโศก

และการพลดพราก ชาวบานไดรงสรรคสอพนบานอยาง

“รำสวด” ขนมาโดยเฉพาะอยางยง เมอสมยกอนมธรรมเนยม

การนอนคางทวดเพออย เปนเพอนศพทกคนทมการสวด

ชาวบานกจะใชการเลนรำสวดรองรำทำเพลงเพอบรรเทาความ

ทกขโศกของญาตผตายกนจนถงสวาง อยางไรกตามปจจบน

การอยนอนเปนเพอนศพเรมหมดความนยมไปโดยเฉพาะพนท

ของเมองสมยใหมเชนพระสวดเสรจแขกเหรอกมกจะแยกยายกน

กลบไปดงนนเมอชองทางของงานศพถกตดทอนไปสถานภาพ

และตวตนของรำสวดจงคอยๆเปลยนแปลงและสญหาย

ดวยเหตนจงไดประยกตนำการรำสวดไปแสดงใน

พธทไมเกยวกบความตายแลว โดยเปนแสดงในลกษณะ

ประชาสมพนธ การแสดงศลปวฒนธรรมพนบานของ

จงหวดจนทบร โดยอาศยการปรบแตงเนอหาโดยอาจารย

สเวศน ภระหงษ และแปลงชอใหมเปน “รำขวญจนทบร”

แสดงในงานมงคลตางๆ เชน งานขนบานใหม งานกาชาด

งานเปดสนามบน เปนตน เพยงแตคณะจะตองระวงมให

นำบทรองทเกยวกบความตายไปใชเทานน แตจะใชลำแตง

ทแตงขนมาใหมเพองานนนๆโดยเฉพาะเชนเปนเพลงอนรกษ

ปาไมหรอเพลงตอตานโรคเอดส เปนตน สำหรบคาตอบแทน

ในการแสดงเลนรำสวดนจะเหมาจายทงคณะประมาณ 2,000-

5,000บาททงนขนกบระยะทางของสถานทวาใกล-ไกลเพยงใด

ดวย แตกมกรณยกเวน เชน เปนญาตพนองของคณะรำสวด

กจะไมคดคาตอบแทนถอวาเปนการมาชวยเหลอทำบญรวมกน

ละครเทงตก ชาวบานบางกลมเรยก “เทงกรก” ตาม

เสยงกลอง ทใหจงหวะการแสดงเปนการละเลนพนบานแถบ

อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร มคณะละครตงบานเรอนอย

2 ตำบล คอ ตำบลบางกะไชย ทบานบางกะไชย และตำบล

ปากนำแหลมสงห ทบานชำหานมลกษณะการเลนเหมอน

ละครชาตร ซงคลายกบการแสดงโนราของทางภาคใตหรอ

ผสมระหวางโนราและลเก เครองดนตรประกอบดวย โทน

2 ใบ กลองตก (กลองชาตร) 1 ใบ ฉง ฉาบ และกรบ ซง

ตางจากละครชาตรภาคกลางทใชเครองดนตรมากชนกวา และ

เครองดนตรของละครเทงตก ไมมระนาด หรอป การบรรเลง


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


จะใชสอดแทรกระหวางการเลนรองเทานนการแตงกายตวละคร

สวมเสอแขนสนมอนธนบนบา สวมถงเทาขาวคลายลเก

สวมมงกฎตวพระนงโจงหางหงสสวมเสอมอนธนใสทบทรวง

และสวมมงกฎ ตวนางนงผายกจบหนานาง ผาหมหางใส

กระบงหนาและสวมมงกฎในดานการแสดงนนจะมการบชาคร

เพอเปนสรมงคลกอนแลวจงมการโหมโรงโดยตวพระจะออกมา

รำซดแลวจงเรมแสดง เรองทแสดงนนแตเดมจะมเลนเฉพาะ

นยายพนบานเชนเรองไชยเชษฐสงขทองพระรถเมรไกรทอง

เปนตนตอมาในระยะหลงมการแสดงเรองราวทองชวตประจำวน

มรกโลภโกรธหลงอจฉารษยาเหมอนในละครวทยและโทรทศน

เวลาแสดงละครทกตวจะตองรองเอง การแสดงจะเรยกเสยง

หวเราะไดจากตวตลกและสรางอารมณ เคยดแคนดวยตวนาง

กะแหรงหรอตวอจฉาละครเทงตกจะนยมเลนในงานทงกระจาด

ตามศาลเจาพอและศาลหลกเมองซงเปนงานประจำปงานแกบน

ตามโอกาสของผวาจาง และงานอนๆ เชน ขนบานใหม งาน

เทศกาลตางๆตามวาระและโอกาสของผวาจาง

สำหรบทมาของละครชาตร “คณะมนสไชยวฒนา”

เรมมาจากเดมใชชอวา “ลำดวนนาฏศลป” ซงเปนพสาว

ของกำนนมนสไทยทกษบานเรอแตกตำบลปากนำแขมหน

อำเภอบางกะไชย จงหวดจนทบร ซงไดรบการสบทอดจาก

บรรพบรษคนเกาคนแกแตทางคณะมไดใสใจในเชงการประกอบ

การแสดงเปนอาชพเนนการถายทอดและเผยแพรใหการแสดง

เทงตกคงอยกบคนรนใหมจงเปนครสอนใหกบการศกษาตาม

อธยาศยหรอกศน. เดมหรอการเปนวทยากรใหกบโรงเรยน

ปากนำแขมหนหรอโรงเรยนในละแวกใกลเคยงทสนใจอยากให

มการสบทอดการแสดงเทงตก และพยายามสรางการแสดง

ดงกลาวใหเกดคณคาและความสขทงตวศลปน ผสบทอด และ

ผชมการแสดง

เพลงหงสฟาง เปนเพลงทเลนในฤดหนาวหรอหนา

เกยวขาว ในการนวดขาวชาวนาจะตองระดมววไปชวยกน

เหยยบยำใหเมลดขาวหลดจากรวงในลานนวดขาว ดงนน

ลานนวดขาวจงเปนทชมนมคนจำนวนมากทำใหตองแสวงหา

ระเบยบหรอขวญในการทำงานและหาความสนกสนาน

ผอนคลายความเหนอยยากในระหวางการทำงานขนดวย โดย

กอนนวดขาวจะตองมพธทำขวญลาน

ยนแย เปนการแสดงของชาวชอง ซงเปนชนพนเมอง

เดมอาศยอยแถบตำบลตะเคยนทอง และตำบลคลองพล

กงอำเภอเขาคชฌกฏ แตเดมเพลงยนแยใชเปนเพลงสำหรบ

กลอมเดก ผรองจะรองเปนภาษาชอง เนอหาเพลงจะกลาวถง

ชวตความเปนอย การทำมาหากน สอดแทรกปรชญา ความ

เชอถอในสงศกดสทธทเขานบถอ ไมมการแตงเนอเพลงเปน

ลายลกษณอกษรผรองจะรองดนสดๆมลกษณะการหยอกเอน

กระเซาเยาแหยโตตอบเปนทำนองสนกสนาน ตอมาจงมผเอา

ทำนองเพลงยนแยมาแตงบทรองใหเปนบทโตตอบรองเกยว

พาราสระหวางหนมสาวเพอใชแสดง

2. รปแบบการสอสาร

การสอสารเปนการสอสารสองทาง(Two-wayCommu-

nication) ซงเกดขนในระหวางผถายทอดกบผรบการถายทอด

และระหวางผถายทอดดวยกน การถายทอดสอการแสดง

พนบานมลกษณะการสอสารในการถายทอดอยางไมเปนทางการ

(NonformalCommunication)การถายทอดผานการปฏบตจรง

ทงผถายทอดและรบการถายทอดตางกสอสารกนในลกษณะ

ทใชในชวตประจำวนทวไป และสวนใหญมกไมรสกวาเปน

การถายทอดความร แตจะเปนการสอสารเพอใหงานสำเรจ

ดวยด จงทำใหเกดการถายทอดความรตลอดเวลาทมการ

เขารวมกจกรรมการฝกซอมการแสดง มการใชทงอวจนภาษา

(Nonverbal Communication) และวจนภาษา (Verbal

Communication) เพราะเปนการถายทอดโดยการปฏบตจรง

จงทำใหผรบการถายทอดเขาใจไดงายขน

ทศทางการไหลจะม 2 ทศทางคอจากบนลงลาง (Top-

down Communication) และในระดบเดยวกน (Horizontal

Communication)ซงทศทางการไหลของสารทงสองลกษณะได

สงผลตอการถายทอดกจกรรมการแสดงพนบานคอการถายทอด

ในสมาชกศลปนทมความชำนาญแตกตางกนและการถายทอด

ใหกบสมาชกศลปนทมความชำนาญในระดบเดยวกน

3. การมสวนรวมในการอนรกษการแสดงพนบาน


การมสวนรวมในการอนรกษการแสดงพนบานในจงหวด

จนทบรสามารถแบงเปน2ชวงคอการมสวนรวมในชวงของ

การจดเตรยมฝกซอมการแสดง และการมสวนรวมในชวงของ

การแสดงซงการมสวนรวมในการสอสารทง2ชวงของสมาชก

ในแตละกลมมดงน

3.1 การมสวนรวมในชวงการจดเตรยม เนองจาก

ในชวงเตรยมงานยงไมมการลงมอปฏบตกจกรรมจงทำให

การมสวนรวมในการสอสารเพอปฏบตงาน อยในลกษณะของ

การมสวนรวมในการแสดงความคดเหนเพอเปนแนวทางใน

การปฏบตงานเชนการคดประดษฐทารำการวางแผนคนแสดง

การใชเครองดนตร

การมสวนรวมในการสอสารของสมาชกนนเกดทง

ในและนอกทประชมสมาชกซงสวนใหญผนำศลปนมบทบาทได

แสดงความคดเหนของตนเกยวกบการจดงาน การวาจางของ

เจาภาพตอทประชม

สมาชกศลปนคนอนๆ จะทำหนาทในการลงมตเพอ

ตดสนใจหรอรบรองความคดเหนทมการเสนอในทประชม โดย


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


สวนใหญกอนทจะตดสนใจลงมตสมาชกมกจะทำการปรกษา

และแลกเปลยนความคดเหนกบสมาชกทมความสนทหรอทนง

ใกลๆกนในทประชมในลกษณะทไมเปนทางการ

3.2 การมสวนรวมในชวงของการแสดงพนบาน

เนองจากกจกรรมทจดการแสดงในหมบาน หรอแตละพนท

มหลายกจกรรม จงทำใหการมสวนรวมในการเพอถายทอด

การแสดงจงแตกตางไปตามประเภทของกจกรรม และลกษณะ

ของผทเขารวมกจกรรมโดยเฉพาะการแสดงนนจะเปนการแสดง

อยางแทจรงหรอประยกตจากการละเลน

การมสวนรวมการแสดงจะเกดขนในกลมสมาชก

ศลปนทมความชำนาญในกจกรรมทปฏบตงาน สวนการม

สวนรวมในการสอสารเพอปฏบตงานนนจะเกดขนในกจกรรม

ทผถายทอดและรบการถายทอดมปฏสมพนธตอกนโดยตรง

สวนกจกรรมทผถายทอดและรบการถายทอดไมไดมปฏสมพนธ

ตอกนโดยตรง

การมสวนรวมในการสอสารในลกษณะแรกเพอให

เกดความเขาใจในกจกรรมซงเปนผลตอการปฏบตการแสดง

นนจะไมสามารถเกดขนไดแตอยางไรกตามสมาชกทมบทบาท

เปนผรบการถายทอดในกจกรรมสามารถทจะมสวนรวมในการ

ถายทอดความรทตนมแตไมวาจะเปนกจกรรมใดกตามสมาชก

ทเขารวมกจกรรมตางมบทบาทในการสอสารเพอกระตนให

สมาชกคนอนไดเขารวมกจกรรมโดยการชกชวนหรอแมแตการ

ตำหนตเตยนเมอสมาชกผใดไมเขารวมกจกรรมซงกลมอาจจะ

มอบหมายใหทำ

4. แนวทางการอนรกษสอการแสดงพนบานใน

จงหวดจนทบร

จากการจดเวทเสวนาพดคยเพอหาแนวทางอนรกษ

การแสดงพนบานในจงหวดจนทบร โดยผวจยไดเชญผทรง

คณวฒทเปนนกวชาการ ตลอดจนศลปนพนบานในการแสดง

ประเภทตางๆหนวยงานทเกยวของมาดำเนนการพดคยพบวา

สามารถไดมมมองแนวคดการอนรกษการแสดงพนบาน 2

แนวทาง ไดแก แนวทางของนกวชาการ นเทศศาสตร และ

แนวทางของนกพฒนา

4.1 แนวทางการอนรกษการแสดงพนบานมมมอง

นกนเทศศาสตรพบวาบทบาทของบคคลและหนวยงานภายนอก

บคคลและหนวยงานภายนอก ทมไดจำกดเฉพาะหนวยงาน

ทางดานวฒนธรรมเทานนแตยงหมายถงภาคทเกยวของอนๆ

เชนการหนนเสรมการสบทอดสอพนบานการสงเสรมสถานภาพ

ของสอพนบานการประสานรอยราวทางวฒนธรรม

การปรบตวของกระบวนการสอสารเพอสบทอดสอ

การแสดงพนบาน S M C R ไดแก การปรบตวของศลปน

(Sender) หมายถง การปรบตวดานความร การปรบตวดาน

มมมองผสงสารมาเปนผรบสาร และการปรบโดยขยายรสนยม

ขามชนชน การปรบเนอหา (Message) หมายถง การปรบ

โดยการสรางใหม แสดงแบบสาระบนเทง และปรบโดยให

ความสำคญและนกดนตรมากขน การปรบชองทาง พนท

วาระโอกาส (Channel)ปรบพนทฝกหดขยายพนทการแสดง

ขยายตวไปตามเทคโนโลยการสอสาร และสอสมยใหม

การปรบตวของผชม(Receiver)ปรบดานทศนคตความรและ

รสนยมมมมองทมตอสอพนบานทมองวาโบราณ เกาแกแต

สามารถผสมผสานกบยคสมยไดอยางกลมกลน

การปรบตวดานบทบาทหนาท ซงนอกเหนอจาก

บทบาทหนาทหลกตามการสอสารไดแกใหขาวสารใหการศกษา

ใหความบนเทงอบรมคณธรรมจรยธรรมแลวยงพบหนาทดาน

อนๆทแฝงไวไดแกการแสดงเอกลกษณตวตนการวพากษวจารณ

ประสานรอยราวในชมชนเสรมความสามคคพฒนาภมปญญา

และปลดปลอยแรงผลกดนทางเพศทมผลกระทบตอรากฐานท

มาจากปจเจกบคคลตลอดจนการรวมตวกนเปนชมชนทองถน

ทงนจงตงคำถามตอไปวาหนาทเหลานจะยงคงอยหรอไม

อยางไรในอนาคตถาหากปราศจากความเปนสอพนบานซงอาจ

เรยกไดวาเปนหนาทของการทำกระบวนการขดเกลาทางสงคม

(Socialization)ไดดอกวธหนง

4.2 แนวทางการอนรกษการแสดงพนบานมมมอง

นกพฒนาพบประเดนสำคญทแสดงใหเหนถงการพฒนาโจทย

เพอเปนประเดนแนวทางในการศกษาสอพนบาน 3 ประเดน

คอปจจยสำคญทมาจากภายในและภายนอกการปรบเปลยน

และการเชอมโยงองคความร ซงหากมองภาพรวมสอพนบาน

นนมการปรบเปลยนไปตามกาลเวลา เรยกไดวาเปน “พลวตร

การแปรเปลยน” แมวาบางประเภทอาจจะยงคงอยในรปแบบ

ของการผสมผสานอยางลงตวแตกมความสลบซบซอนเกยวกบ

โครงสรางทางสงคมบางประการโดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลย

การสอสารทเปนตวกลางในการแพรกระจายขาวสารการรบ

กระแสวฒนธรรมตางชาตโดยรตว และไมรตว ดงนนเบองตน

หากถาพดถงการปรบเปลยนกตองสอดคลองกบสมยยคปจจบน

แตตองไมเสยอรรถรสความเปนของเดม คออยไดอยางมศกด

การเปนสมบตชนสำคญชนหนงของทองถน


จากการดำเนนงานวจยสามารถพฒนาแบบจำลองเพอ

การอนรกษการแสดงพนบานไดดงน

1. แบบจำลองการอนรกษสอการแสดงพนบานมมมอง

นกนเทศศาสตร


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


จากแบบจำลองสามารถอธบายไดวาการศกษาสอพนบานโดย

เฉพาะดานการแสดงนน ตองเรมทจะเขาใจนยามความหมาย

ตลอดจนประเภทของสอพนบานกอนซงในทนเนนศกษาเฉพาะ

สอพนบานประเภทการแสดง (กอนแสดงทกครงตองมการไหว

คร) กจะพบวาสามารถแยกออกเปนปกซาย ปกขวา ซงจะม

คณลกษณะรปแบบเนอหาการนำเสนอทแตกตางกน ซงทาง

ปกซายเนนเนอหาแบบดงเดมทมาจากวรรณคดของไทย

ในขณะททางปกซาย จะเปนลกษณะของวถชวตและความ

เปนอยของชมชนอยางแทจรง ซงอาจจะหมายถงโลกสองโลก

ไดแก โลกในอดมคต (Ideology) และ โลกแหงความเปนจรง

(Constructivism) แตทงสองรปแบบกไดสะทอนภาพของการ

ใหความรผนวกความบนเทงเขาไวดวยกน (Edutainment)

นอกจากนยงเปนทมาของคณลกษณะของสอการแสดงพนบาน

2. แบบจำลองดานปจจยทมผลตอการสบทอดสอการ

แสดงพนบาน(สชาดาพงษกตตวบลย,2552)

แพรกระจายขาวสารการรบกระแสวฒนธรรมตางชาตโดยรตว และไมรตว ดงนนเบองตนหากถาพดถงการปรบเปลยนกตองสอดคลองกบสมยยคปจจบน แตตองไมเสยอรรถรสความเปนของเดม คออยไดอยางมศกดการเปนสมบตชนสาคญชนหนงของทองถน สรปและอภปรายผล จากการดาเนนงานวจยสามารถพฒนาแบบจาลองเพอการอนรกษการแสดงพนบานไดดงน 1. แบบจาลองการอนรกษสอการแสดงพนบานมมมองนกนเทศศาสตร คณลกษณะของสอการแสดงพนบาน ตลาดผชมหรอผรบสาร (Receivers) เวทหรอชองทางการแสดง การเปนสอการแสดงในเชงรก สอการแสดงพนบานมความสด ใหม เนอหาเกานกแสดงใหม (เหลาเกาในขวดใหม) การแบงบทบาทชดเจนระหวางผแสดงและผชม มทงมตทางโลกและมตทางธรรม เออตอการมสวนรวมกบผชม จากแบบจาลองสามารถอธบายไดวา การศกษาสอพนบานโดยเฉพาะดานการแสดงนน ตองเรมทจะเขาใจนยามความหมาย ตลอดจนประเภทของสอพนบานกอน ซงในทนเนนศกษาเฉพาะสอพนบานประเภทการแสดง (กอนแสดงทกครงตองมการไหวคร) กจะพบวาสามารถแยกออกเปนปกซาย ปกขวา ซงจะมคณลกษณะรปแบบเนอหาการนาเสนอทแตกตางกน ซงทางปกซายเนนเนอหาแบบดงเดมทมาจากวรรณคดของไทย ในขณะททางปกซาย จะเปนลกษณะของวถชวตและความ

สอพนบาน

นยาม

ประเภท พธกรรม วตถ

การแสดง

- เกดกอนยคสอมวลชน - เชอมโยงถายทอดขอมลขาวสาร - เนนอารมณ และความรสกรวม (การปลดปลอยทางเพศ)

- วฒนธรรมของชมชน - ชมชนเปนเจาของรก และหวงแหน

ไหวคร

การแสดง (เทงตก, ราสวด) - ใชดนตรวงมโหรเปนเครองประกอบจงหวะ - ดาเนนเรองตามวรรณคดไทย 5 รส เชน ความรก ชนชมยนด โกรธ ตลก และเศรา - บทพด-บทรอง - มการประยกตใชเพลงลกทงปจจบนสอดแทรกการแสดง - แฝงคตธรรมชนะอธรรม ทาดไดดทาชวไดชว

การละเลน (หงสฟาง,ยนแย) - สาธตประกอบการแสดง - เนนสะทอนวถชวตความเปนอย และการประกอบอาชพทานา - เกยวพาราส (หนม-สาว) - ผอนคลายจากการทางานทแสนจะเมอยลา - เปนการออกกาลงกายเพอสขภาพ จากทาทางการรายราประกอบเพลง - รองดนสด ๆ ตามประสบการณ และจนตนาการของศลปน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทบาทการหนนเสรมของบคคลและหนวยงานภายนอก

เปนอยของชมชนอยางแทจรง ซงอาจจะหมายถงโลกสองโลกไดแก โลกในอดมคต (Ideology) และ โลกแหงความเปนจรง (Constructivism) แตทงสองรปแบบกไดสะทอนภาพของการใหความรผนวกความบนเทงเขาไวดวยกน (Edutainment) นอกจากนยงเปนทมาของคณลกษณะของสอการแสดงพนบาน 2. แบบจาลองดานปจจยทมผลตอการสบทอดสอการแสดงพนบาน (สชาดา พงษกตตวบลย, 2552) จากแบบจาลองดงกลาวสามารถอธบายตามลกษณะของปจจยตาง ๆ ไดดงน 1. บทบาทของบคคลและหนวยงานภายนอกบคคลและหนวยงานภายนอก ไดแก นกวจย สถาบนการศกษา องคกรบรหารสวนทองถน หนวยงานดานการทองเทยว ฯลฯ ทมไดจากดเฉพาะหนวยงานทางดานวฒนธรรมเทานนแตยงหมายถงภาคทเกยวของอน ๆ เชน การหนนเสรมการสบทอดสอพนบาน การสงเสรมสถานภาพของสอพนบาน การประสานรอยราวทางวฒนธรรม 2. การปรบตวของกระบวนการสอสารเพอสบทอดสอการแสดงพนบาน S M C R ไดแก 2.1 การปรบตวของศลปน (Sender) หมายถง การปรบตวดานความร การปรบตวดานมมมองผสงสารมาเปนผรบสาร และการปรบโดยขยายรสนยมขามชนชน 2.2 การปรบเนอหา (Message) หมายถง การปรบโดยการสรางใหม แสดงแบบสาระบนเทง และปรบโดยใหความสาคญและนกดนตรมากขน 2.3 การปรบชองทาง พนท วาระโอกาส (Channel) ปรบพนทฝกหด ขยายพนทการแสดง ขยายตวไปตามเทคโนโลยการสอสาร และสอสมยใหม 2.4 การปรบตวของผชม (Receiver) ปรบดานทศนคต ความร และรสนยมมมมองทมตอสอพนบานทมองวาโบราณ เกาแกแตสามารถผสมผสานกบยคสมยไดอยางกลมกลน 3. การปรบตวดานบทบาทหนาท สามารถสรางแบบจาลองเพมเตมไดดงน

การสบทอดสอการแสดงพนบาน

การปรบตวของกระบวนการสอสารเพอสบทอดการแสดงพนบาน S M C R

การปรบตวดานบทบาทหนาท จากแนวคดการ

พลกเหลยมมมบททบาทหนาทสอพนบาน

การมสวนรวมในการสบทอดสอการแสดงพนบาน

จากแบบจำลองดงกลาวสามารถอธบายตามลกษณะของปจจย

ตางๆไดดงน

1. บทบาทของบคคลและหนวยงานภายนอกบคคล

และหนวยงานภายนอก ไดแก นกวจย สถาบนการศกษา

องคกรบรหารสวนทองถน หนวยงานดานการทองเทยว ฯลฯ

ทมไดจำกดเฉพาะหนวยงานทางดานวฒนธรรมเทานน

แตยงหมายถงภาคทเกยวของอนๆ เชน การหนนเสรมการ

สบทอดสอพนบาน การสงเสรมสถานภาพของสอพนบาน

การประสานรอยราวทางวฒนธรรม

2. การปรบตวของกระบวนการสอสารเพอสบทอดสอ

การแสดงพนบานSMCRไดแก

2.1 การปรบตวของศลปน (Sender) หมายถง

การปรบตวดานความร การปรบตวดานมมมองผสงสารมาเปน

ผรบสารและการปรบโดยขยายรสนยมขามชนชน

2.2 การปรบเนอหา(Message)หมายถงการปรบ

โดยการสรางใหมแสดงแบบสาระบนเทงและปรบโดยใหความ

สำคญและนกดนตรมากขน

2.3 การปรบชองทางพนทวาระโอกาส(Channel)

ปรบพนทฝกหด ขยายพนทการแสดง ขยายตวไปตาม

เทคโนโลยการสอสารและสอสมยใหม

2.4 การปรบตวของผชม (Receiver) ปรบดาน

ทศนคต ความร และรสนยมมมมองทมตอสอพนบานทมอง

วาโบราณ เกาแกแตสามารถผสมผสานกบยคสมยไดอยาง

กลมกลน

3. การปรบตวดานบทบาทหนาท สามารถสรางแบบ

จำลองเพมเตมไดดงน

บทบาทการหนนเสรมของบคคลและหนวยงานภายนอก

เปนอยของชมชนอยางแทจรง ซงอาจจะหมายถงโลกสองโลกไดแก โลกในอดมคต (Ideology) และ โลกแหงความเปนจรง (Constructivism) แตทงสองรปแบบกไดสะทอนภาพของการใหความรผนวกความบนเทงเขาไวดวยกน (Edutainment) นอกจากนยงเปนทมาของคณลกษณะของสอการแสดงพนบาน 2. แบบจาลองดานปจจยทมผลตอการสบทอดสอการแสดงพนบาน (สชาดา พงษกตตวบลย, 2552) จากแบบจาลองดงกลาวสามารถอธบายตามลกษณะของปจจยตาง ๆ ไดดงน 1. บทบาทของบคคลและหนวยงานภายนอกบคคลและหนวยงานภายนอก ไดแก นกวจย สถาบนการศกษา องคกรบรหารสวนทองถน หนวยงานดานการทองเทยว ฯลฯ ทมไดจากดเฉพาะหนวยงานทางดานวฒนธรรมเทานนแตยงหมายถงภาคทเกยวของอน ๆ เชน การหนนเสรมการสบทอดสอพนบาน การสงเสรมสถานภาพของสอพนบาน การประสานรอยราวทางวฒนธรรม 2. การปรบตวของกระบวนการสอสารเพอสบทอดสอการแสดงพนบาน S M C R ไดแก 2.1 การปรบตวของศลปน (Sender) หมายถง การปรบตวดานความร การปรบตวดานมมมองผสงสารมาเปนผรบสาร และการปรบโดยขยายรสนยมขามชนชน 2.2 การปรบเนอหา (Message) หมายถง การปรบโดยการสรางใหม แสดงแบบสาระบนเทง และปรบโดยใหความสาคญและนกดนตรมากขน 2.3 การปรบชองทาง พนท วาระโอกาส (Channel) ปรบพนทฝกหด ขยายพนทการแสดง ขยายตวไปตามเทคโนโลยการสอสาร และสอสมยใหม 2.4 การปรบตวของผชม (Receiver) ปรบดานทศนคต ความร และรสนยมมมมองทมตอสอพนบานทมองวาโบราณ เกาแกแตสามารถผสมผสานกบยคสมยไดอยางกลมกลน 3. การปรบตวดานบทบาทหนาท สามารถสรางแบบจาลองเพมเตมไดดงน

การสบทอดสอการแสดงพนบาน

การปรบตวของกระบวนการสอสารเพอสบทอดการแสดงพนบาน S M C R

การปรบตวดานบทบาทหนาท จากแนวคดการ

พลกเหลยมมมบททบาทหนาทสอพนบาน

การมสวนรวมในการสบทอดสอการแสดงพนบาน

บทบาทการหนน

เสรมของบคคลและ

หนวยงานภายนอก

จากภาพเปนการแสดงใหเหนถงบทบาทหนาทของ

สอพนบานในดานตางๆ ซงนอกเหนอจากบทบาทหนาทหลก

ตามการสอสารไดแกใหขาวสารใหการศกษาใหความบนเทง

อบรมคณธรรมจรยธรรม แลวยงพบหนาทดานอนๆ ทแฝงไว

ไดแกการแสดงเอกลกษณตวตนการวพากษวจารณประสาน

รอยราวในชมชน เสรมความสามคค พฒนาภมปญญา และ

ปลดปลอยแรงผลกดนทางเพศ ทมผลกระทบตอรากฐานท

มาจากปจเจกบคคลตลอดจนการรวมตวกนเปนชมชนทองถน

ทงนจงตงคำถามตอไปวาหนาทเหลานจะยงคงอยหรอไม

อยางไรในอนาคตถาหากปราศจากความเปนสอพนบาน ซง


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


จากภาพเปนการแสดงใหเหนถงบทบาทหนาทของสอพนบานในดานตาง ๆ ซงนอกเหนอจากบทบาทหนาทหลกตามการสอสารไดแก ใหขาวสาร ใหการศกษา ใหความบนเทง อบรมคณธรรมจรยธรรม แลวยงพบหนาทดานอน ๆ ทแฝงไว ไดแก การแสดงเอกลกษณตวตน การวพากษวจารณ ประสานรอยราวในชมชน เสรมความสามคค พฒนาภมปญญา และปลดปลอยแรงผลกดนทางเพศ ทมผลกระทบตอรากฐานทมาจากปจเจกบคคล ตลอดจนการรวมตวกนเปนชมชนทองถน ทงนจงตงคาถามตอไปวาหนาทเหลานจะยงคงอยหรอไมอยางไรในอนาคตถาหากปราศจากความเปนสอพนบาน ซงอาจเรยกไดวาเปนหนาทของการทากระบวนการขดเกลาทางสงคม (Socialization) ไดดอกวธหนง 4. การมสวนรวมในการสบทอดสอการแสดงพนบาน ประกอบดวย 4.1 การมสวนรวมมไดจากดเฉพาะแคการมสวนรวมทางการแสดง 4.2 การสรางสรรคชองทางหรอกจกรรมในการมสวนรวมแบบใหม - การมสวนรวมในคณะทางาน - การมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม - การมสวนรวมในการประเมนผล 4.3 การมสวนรวมกนระหวางศลปน 4.4 การทสอการแสดงเขาไปมสวนรวมในงานของชมชน มขอเสนอแนะเกยวกบสอการแสดงพนบาน ดงน 1. การสบทอดสอพนบานประเภทการแสดงตองสบทอดผรบสารดวย 2. การสบทอดสอพนบานตองเปดโอกาสใหคนในชมชนเขามามสวนรวม 3. การสบทอดสอพนบานตองการ “มอทสาม” เขาไปชวยเหลอ 4. การสบทอดตองเนนความหลากหลายของสอพนบาน 5. การผลกดนเขาสสถาบนการศกษาเปนแนวทางหนงในการสรางความยงยน 3. แบบจาลองภาพรวมสอพนบานจากแนวคด (ไพโรจน แสงจนทร, 2552) จากแบบจาลองภาพรวมสอพนบานตามแนวคดของไพโรจน แสงจนทร (2552) สามารถอธบายไดวา พบประเดนสาคญทแสดงใหเหนถงการพฒนาโจทยเพอเปนประเดนแนวทางในการศกษาสอพนบาน 3 ประเดน คอ ปจจยสาคญทมาจากภายใน และภายนอก การปรบเปลยน และการเชอมโยงองคความร ซงหากมองภาพรวมสอพนบานนนมการปรบเปลยนไปตามกาลเวลา เรยกไดวาเปน “พลวตรการแปรเปลยน” แมวาบางประเภทอาจจะยงคงอยในรปแบบของการผสมผสานอยางลงตวแตกมความสลบซบซอนเกยวกบโครงสรางทางสงคมบางประการโดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลยการสอสารทเปนตวกลางในการแพรกระจายขาวสารการรบกระแสวฒนธรรมตางชาตโดยรตว และไมรตว ดงนนเบองตนหาก

พลวตรแปรเปลยน วฒนธรรม vs กาลเวลา ภาพรวมสอพนบาน

ปจจยสาคญ

การเชอมโยงองคความร

การปรบเปลยน

สอดคลองกบยคสมยปจจบน อยไดอยางมศกดศร

(หลกสทธเจาของทางวฒนธรม)

ภายนอก -นกวชาการ -สถาบนวชาการ -หนวยงานภาคทเกยวของ

พลงจากภายใน -การรวมตวของชมชนทองถน -เรยนรรวมกน วจยแบบมสวนรวม -สรางสานกความเปนทองถนรวมกน - เพมชองทางการเรยนรทหลากหลาย

*เขาใจ *เขาถง *พฒนา

-มตวฒนธรรมพนบาน -ประวตศาสตรทองถน -นเวศนวฒนธรรม -ระบบการผลต/วฒนธรรมเปนสนคา -ความสมพนธระหวางภมภาคกบตางประเทศ

ภมภาค พนท ชมชน การผสมผสานความเปนทองถน ความสลบซบซอนของโครงสรางทางสงคม

-เทคโนโลยการสอสาร -วฒนธรรมสอกระแสหลก vs รอง - วฒนธรรมลกผสม (Hybridization)

อาจเรยกไดวาเปนหนาทของการทำกระบวนการขดเกลาทาง

สงคม(Socialization)ไดดอกวธหนง

4. การมสวนรวมในการสบทอดสอการแสดงพนบาน

ประกอบดวย

4.1 การมสวนรวมมไดจำกดเฉพาะแคการม

สวนรวมทางการแสดง

4.2 การสรางสรรคชองทางหรอกจกรรมในการม

สวนรวมแบบใหม

-การมสวนรวมในคณะทำงาน

-การมสวนรวมในการดำเนนกจกรรม

-การมสวนรวมในการประเมนผล

4.3 การมสวนรวมกนระหวางศลปน

4.4 การทสอการแสดงเขาไปมสวนรวมในงานของ

ชมชน

มขอเสนอแนะเกยวกบสอการแสดงพนบานดงน

1. การสบทอดสอพนบานประเภทการแสดงตองสบทอด

ผรบสารดวย

2 การสบทอดสอพนบานตองเปดโอกาสใหคนในชมชน

เขามามสวนรวม

3. การสบทอดสอพนบานตองการ “มอทสาม” เขาไป

ชวยเหลอ

4. การสบทอดตองเนนความหลากหลายของสอ

พนบาน

5. การผลกดนเขาสสถาบนการศกษาเปนแนวทางหนง

ในการสรางความยงยน

3. แบบจำลองภาพรวมสอพนบานจากแนวคด (ไพโรจน

แสงจนทร,2552)

จากแบบจำลองภาพรวมสอพนบานตามแนวคดของ

ไพโรจนแสงจนทร(2552)สามารถอธบายไดวาพบประเดน

สำคญทแสดงใหเหนถงการพฒนาโจทยเพอเปนประเดน

แนวทางในการศกษาสอพนบาน 3 ประเดน คอ ปจจยสำคญ

ทมาจากภายใน และภายนอก การปรบเปลยน และการ

เชอมโยงองคความร ซงหากมองภาพรวมสอพนบานนนมการ

ปรบเปลยนไปตามกาลเวลา เรยกไดวาเปน “พลวตรการ

แปรเปลยน” แมวาบางประเภทอาจจะยงคงอยในรปแบบของ

การผสมผสานอยางลงตวแตกมความสลบซบซอนเกยวกบ

โครงสรางทางสงคมบางประการโดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลย

การสอสารทเปนตวกลางในการแพรกระจายขาวสารการรบ

กระแสวฒนธรรมตางชาตโดยรตว และไมรตว ดงนนเบองตน

หากพดถงการปรบเปลยนกตองสอดคลองกบสมยยคปจจบน

แตตองไมเสยอรรถรสความเปนของเดม คออยไดอยางมศกด

การเปนสมบตชนสำคญชนหนงของทองถน

นอกจากน ยงมมมมองทวาการทำใหสอพนบาน

เชอมโยงองคความรตางๆ แบบมองความสมพนธกบมตเชง

วฒนธรรม ประวตศาสตรทองถน ระบบนเวศนวฒนธรรม

การทำใหวฒนธรรมกลายเปนสนคา และความสมพนธท

เชอมโยงองคความรจากนานาชาตหรอตางประเทศในลกษณะ

แลกเปลยนเรยนร

สำหรบปจจยสำคญของสอพนบานประกอบดวยปจจย

ภายนอก และปจจยพลงภายใน ปจจยสำคญทงสองประเภท

ตองอาศยหลกการทวาดวย เขาใจ เขาถง และพฒนา คำวา

“เขาใจ” อยางนอยตองเขาใจความเปนสอพนบานของแตละ

ชมชนแตละทองถนวาเปนอยางไรและกจะเปนขนตอนของการ

เขาถงสอพนบานของแตละชนด แตละประเภท จากนนจง

ทำการพฒนาโดยอาจจะประยกตใช ปรบเปลยนตามความ

เหมาะสมของกาลเวลาทงนปจจยภายนอกหมายถงการไดรบ

ความรวมมอและความชวยเหลอจากบคคลหนวยงานภาคท


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


เกยวของในการสงเสรมสนบสนนใหสอยงคงอย ขณะเดยวกน

ภายในกเนนการสรางพลงทมาจากกระบวนการมสวนรวมจาก

ชมชนทองถน เรมจากการรวมตวกนของศลปนพนบานแบบ

ดงเดม ตลอดจนผสบทอดมาดำเนนการเรยนรรวมกนแบบม

สวนรวมกระตนจตสำนกความเปนทองถนรวมกน และสราง

ชองทางการเรยนรทหลากหลาย สรางแนวทางการปฏบตทด

รวมกนเพอคงไวซงสอพนบาน


กาญจนา แกวเทพ. (2543).สอเพอชมชน การประมวล

องคความร.กรงเทพฯ :ภาควชาการสอสารมวลชน

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กาญจนาแกวเทพ.(2544).ศาสตรแหงสอและวฒนธรรม

ศกษา.กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กาญจนาแกวเทพ.(2551).การจดการความรเบองตนเรอง

การสอสารชมชน. กรงเทพ ฯ: สำนกงานกองทน

สนบสนนการวจย.

ไพโรจน แสงจนทร. (2552).การสงเคราะหภาพรวมสอ

พนบาน.(เอกสารประกอบการสมมนา).โครงการสมมนา

ทางวชาการเรอง การสอสารแบบมสวนรวมเพอการ

อนรกษวฒนธรรมดานการแสดงทองถนจงหวดจนทบร,

จนทบร:มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ.

สชาดาพงษกตตวบลย.(2552).สงเคราะหการแสดงพนบาน:

บทเรยนจากชมชน. (เอกสารประกอบการสมมนา).

โครงการสมมนาทางวชาการเรอง การสอสารแบบม

สวนรวมเพอการอนรกษวฒนธรรมดานการแสดง

ทองถนจงหวดจนทบร,จนทบร :มหาวทยาลยราชภฏ


Singhal, A., & Rogers, E. M. (1999). Entertainment

education: A communication strategy for social

change.Mahwah,NJ:LawrenceErlbaumAssociates


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

Perception of the Organizational Climate and Personnel Development of

Rambhai Barni Rajabhat University

ถาวร ฉมเลยงคณะเทคโนโลยการเกษตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณจำแนกตามอายเพศสถานภาพและระยะเวลาปฏบตงานกลมตวอยางทใชในการวจยคอพนกงานมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณจำนวน320คนเครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามสถตทใชในการวเคราะหขอมลคอคารอยละคาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐานการทดสอบท(t-test)การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวและทดสอบความแตกตางรายคดวยวธของ

เชฟเฟ(Scheffe’)

ผลการวจยพบวาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณมการรบรบรรยากาศองคการโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง

(X=3.29,S.D.=0.54)เมอพจารณาเปนรายดานพบวามการรบรบรรยากาศองคการดานโครงสรางการปฏบตงานอยในระดบมาก

สวนดานการตดสนใจในการปฏบตงานความเปนอสระและยดหยนในการปฏบตงานการยอมรบผลงานและรางวลการสนบสนน

การฝกอบรมและพฒนาบคลากร ความอบอนและการสนบสนนการปฏบตงาน ความมนคงในการปฏบตงาน และการตดตอและ

การเผยแพรขาวสาร อยในระดบปานกลาง การทดสอบสมมตฐานพบวา พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมเพศ อาย

ระดบการศกษาสถานภาพและระยะเวลาในการปฏบตงานตางกนมการรบรบรรยากาศองคการโดยรวมและรายดานไมแตกตางกน

คำสำคญ :การรบรบรรยากาศองคการการพฒนาพนกงาน

Abstract

Theobjectivesofthisresearchweretostudyandtocomparetheperceptionoforganizationalclimateandper-

sonneldevelopmentofRambhaiBarniRajabhatUniversityclassifiedbyage,education,status,anddurationofworking.

Thesampleconsistedof320RambhaiBarniRajabhatUniversityofficials.Theinstrumentusedwasaquestionnaire.The

statisticsusedfordataanalysiswerepercentage,mean,standarddeviation,t-test,andone-wayANOVA.TheScheffe’

methodwasemployedforpaircomparison.

Theresultsofthisresearchrevealedthattheperceptionoforganizationalclimateandpersonneldevelopmentof

RambhaiBarniRajabhatUniversityofficialswasatamediumlevel.Whenconsideredineachdimensionsitwasfound

thattaskstructurewasatthehighlevelwhiledecisionmaking,freeofself–responsibilityandflexibility,jobstability,

acceptanceofachievementandgivingareward,promotionoftrainingandpersonneldevelopment,warmthandworking

support,andcommunicationandinformationwasatamediumlevel.Thehypothesistestingdemonstratedthattheofficials

withdifferentage,education,status,anddurationofworkinghadnodifferentleveloftheperceptionoforganizational

climateandpersonneldevelopmentofRambhaiBarniRajabhatUniversityfortheoverallandeachdimentions.

Keywords :Perception,Organizationalclimate,Personeldevelopment

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

ในชวง 10 ป ทผานมาสถาบนอดมศกษาตองเผชญ

กบปญหาและแรงกดดนจากสถานการณการเปลยนแปลง

ตางๆ ทเกดขนทงทเปนปจจยภายในและภายนอกประเทศ

มากมาย ไมวาจะเปนการขยายตวอยางรวดเรวของสถาบน

การศกษา การเปลยนแปลงของจำนวนผเรยน อนเนอง

มาจากการเปลยนแปลงโครงสรางจำนวนประชากร ภาวะการ

แขงขนจากนโยบายการเปดเสรทางการศกษา ขดจำกด

ในเรองทรพยากร ผลกระทบของเทคโนโลยใหมๆ รวมทง

ผลจากการปฏรปการศกษา จงทำใหมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณ มความจำเปนทจะตองสรางความมนใจแกสงคม

วาสามารถพฒนาองคความรและผลตบณฑต ตอบสนองตอ

ยทธศาสตรการพฒนาประเทศใหมากขนไมวาจะเปนการสราง

ขดความสามารถในการแขงขนระดบสากล การพฒนาภาค

การผลตจรงทงอตสาหกรรมและการบรการ การพฒนาอาชพ

คณภาพชวต ความเปนอยระดบทองถนและชมชน ดงนน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจงตองมการปรบเปลยนตวเอง

ใหมประสทธภาพมากยงขนกวาเดม รวมทงคำนงถงการ

เปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก

องคการ (Internal and External Organization Change)

การบรหารงานในองคการ จงตองเนนทความร (Knowledge)

ความชำนาญ (Skill) และความสามารถ (Ability) ในการ

ปฏบตงานของบคลากรหรอพนกงานมหาวทยาลยเปนสำคญ

การปรบตวใหทนกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปโดยมการ

นำเอาเทคโนโลยหรอวทยาการใหมๆ เขามาปรบใชเพอเพม

ประสทธภาพการทำงานจงมความจำเปนตองพฒนาทรพยากร

มนษยใหมความพรอมทจะรบความเจรญกาวหนาของเทคโนโลย

และความรใหมๆ ซงสงเหลานจะชวยใหองคการอยรอดและ

สามารถแขงขนกบองคการอนได(นสดารกเวชยานนท,2539;

SwieringandWierdsma,1992) ในปจจบนทกองคการจะให

ความสำคญในดานทรพยากรมนษยมากขนการพฒนาองคการ

ใหมความเจรญกาวหนาและสามารถดำเนนกจการตอไปได

ตองมการปรบเปลยนกลยทธตางๆภายในองคการโดยเฉพาะ

บรรยากาศองคการ (Organization Environment) ทเออตอ

การทำงาน มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทไมมการบรรจ

อาจารยเปนขาราชการแตมการจางเปนพนกงานมหาวทยาลย

ทงสายวชาการ (อาจารย) และสายสนบสนน ซงนบวนจะม

จำนวนมากขน การพฒนาพนกงานมหาวทยาลยจงมความ

สำคญตอเปาหมายโดยรวมขององคการเปนอยางมาก จงเปน

เรองทผบรหารควรใหความสนใจเพราะในการทำงานนน

คนเปนทรพยากรทมความสำคญทสดของหนวยงานทจะตอง

ไดรบการบรหารและใชอยางมคณคาเพอใหเกดประโยชนสงสด

ถาหากบคลากรในหนวยงานมคณภาพชวตการทำงานทด

ยอมเออใหเกดการปฏบตงานของบคลากรในหนวยงานทำงาน

ไดบรรลตามเปาหมายและกอใหเกดประสทธผลแกองคการ

ตอไป เนองจากบรรยากาศองคการเปนความรสกนกคด

เกยวกบการรบรและความเขาใจของสมาชกในองคการเกยวกบ

สภาพแวดลอมและความเปนไปในองคการจะมผลพฤตกรรม

ของคนในการทำงาน ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษา

เรองการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ เพอเปนแนวทางในการ

พจารณาปรบปรงและพฒนาใหบรรยากาศในองคการเอออำนวย

ตอการทำงานและเปนแนวทางในการพฒนานกงานมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณตอไป


การวจยครงนมวตถประสงคดงตอไปน

1. เพอศกษาการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

2. เพอเปรยบเทยบการรบรบรรยากาศองคการกบการ

พฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตาม

เพศอายการศกษาสถานภาพและระยะเวลาปฏบตงาน


1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนพนกงานมหาวทยาลย

และอาจารยของมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ ทปฏบตงาน

อยตามหนวยงานตางๆ ของมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

จำนวนทงสน486คนโดยไมรวมผทลาศกษาตอดงนนผวจย

จงใชจำนวนพนกงานและอาจารยทงหมดเปนกลมตวอยาง

ในการศกษาวจยครงนซงเกบรวบรวมแบบสอบถามกลบคนมา

และคดเฉพาะฉบบสมบรณไดจำนวน 320 ชด คดเปนรอยละ

65.84

2. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลสำหรบการวจย

ครงนเปนแบบสอบถาม (Questionaire) ทสรางและพฒนาขน

โดยสมหมายศรทรพย(2546)ซงผวจยไดมการปรบปรงดาน

คำถามเพยงเลกนอยใหเหมาะสมกบมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณโดยแบงเนอหาออกเปน2ตอนคอ

ตอนท1เปนคำถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบ

แบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพ

ระยะเวลาปฏบตงานและหนวยงานทสงกดตามลำดบจำนวน

6ขอ

ถาวร ฉมเลยง

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ตอนท2เปนคำถามเกยวกบการรบรบรรยากาศองคการ

กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำนวน

60ขอซงเปนมาตรวดแบบLikert’sScale(พวงรตนทวรตน,

2543)โดยแบงออกเปน8ดานไดแกโครงสรางการปฏบตงาน

การตดสนใจในการปฏบตงานจำนวนความเปนอสระและยดหยน

ในการปฏบตงาน การยอมรบผลงานและรางวล การสนบสนน

การฝกอบรมและการพฒนาบคลากร ความอบอนและการ

สนบสนนการปฏบตงานความมนคงในการปฏบตงานการตดตอ

และการเผยแพรขาวสาร


ในการวเคราะหขอมลครงนใชสถตในการวเคราะห

ดงนคอ

1) ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามวเคราะห

โดยใชคาสถตการแจกแจงความถ (Frequency) และหาคา

รอยละ(Percentage)

2) ขอมลเกยวกบการรบรบรรยากาศองคการกบการ

พฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณวเคราะหโดย

ใชคาเฉลย(ArithmeticMean)และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(StandardDeviation)

3) การเปรยบเทยบการรบรบรรยากาศองคการ

กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

จำแนกตามเพศโดยใชt-test

4) การเปรยบเทยบการรบรบรรยากาศองคการ


ตามลกษณะสวนบคคลทแตกตางกน 4 ลกษณะ ไดแก อาย

ระดบการศกษา สถานภาพ และระยะเวลาปฏบตงาน โดยใช

การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (OneWay ANOVA)

และทดสอบการรบรบรรยากาศองคการทแตกตางกนเปนรายค

ดวยวธการของเชฟเฟ(ScheffeTest)


ผลการวจยการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ สามารถสรป

สาระสำคญดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

กลมตวอยางในการวจยครงนเปนพนกงานมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณสวนใหญเปนเพศหญง จำนวนทงสน 204

คน คดเปนรอยละ 63.75 สวนใหญมอายระหวาง 20-30 ป

คดเปนรอยละ39.38(จำนวน126คน)ระดบการศกษาสวนใหญ

มวฒการศกษาระดบปรญญาโทคดเปนรอยละ56.56(จำนวน

181 คน) กลมตวอยางสวนใหญมสถานภาพเปนพนกงานสาย

สนบสนน คดเปนรอยละ 37.81 (จำนวน 121 คน) สวนใหญ

มระยะเวลาปฏบตงานในมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

เปนระยะเวลา1-5ปคดเปนรอยละ34.38(จำนวน110คน)

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน สงกดคณะวทยาศาสตร

และเทคโนโลยมจำนวนมากทสดคดเปนรอยละ15.63(จำนวน

50คน)

2. การรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

ในสวนของการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ โดยภาพรวม

อยในระดบปานกลาง(X=3.29)และเมอพจารณาเปนรายดาน

ทง8ดานโดยการวเคราะหจากคาเฉลยในแตละดานพบวา

1. ดานโครงสรางการปฏบตงานพนกงานมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณมการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยในดานโครงสรางการปฏบตงานอยใน

ระดบมาก(X=3.53)

2. ดานการตดสนใจในการปฏบตงาน พนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณมการรบรบรรยากาศองคการ

กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานการตดสนใจในการ

ปฏบตงานอยในระดบปานกลาง(X=3.29)

3. ดานความเปนอสระและยดหยนในการปฏบตงาน

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณมการรบรบรรยากาศ

องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานความ

เปนอสระและยดหยนในการปฏบตงาน อยในระดบปานกลาง

(X=3.38)

4. ดานการยอมรบผลงานและรางวล พนกงาน


กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานการยอมรบผลงาน

และรางวลอยในระดบปานกลาง(X=3.11)

5. ดานการสนบสนนการฝกอบรมและพฒนาบคลากร


องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยดานการสนบสนน

การฝกอบรมและพฒนาบคลากรอยในระดบปานกลาง (X =

3.19)

6. ดานความอบอนและการสนบสนนการปฏบตงาน


องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานความอบอน

และการสนบสนนการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง (X =

3.15)

7. ดานความมนคงในการปฏบตงาน พนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณณมการรบรบรรยากาศ

องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานความมนคง

ในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง(X=3.34)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


8. ดานการตดตอและการเผยแพรขาวสาร พนกงาน

มหาวยาลยราชภฏรำไพพรรณมการรบรบรรยากาศองคการ

กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานการตดตอและการ

เผยแพรขาวสารอยในระดบปานกลาง(X=3.32).

3. การเปรยบเทยบการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณจำแนกตามเพศอาย

ระดบการศกษาสถานภาพและระยะเวลาปฏบตงาน

ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางระหวาง

ลกษณะสวนบคคล 5 ลกษณะ ไดแก เพศ อาย ระดบ

การศกษา สถานภาพ และระยะเวลาปฏบตงานกบการรบร

บรรยากาศองคการทง8ดานไดแกดานโครงสรางการปฏบตงาน

ดานการตดสนใจในการปฏบตงาน ดานความเปนอสระและ

ยดหยนในการปฏบตงาน ดานการยอมรบผลงานและรางวล

ดานการสนบสนนการฝกอบรมและพฒนาบคลากร ดานความ

อบอนและการสนบสนนการปฏบตงาน ดานความมนคงในการ

ปฏบตงานและดานการตดตอและการเผยแพรขาวสารพบวา

1. พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมเพศ

ตางกนมการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไมแตกตางกน(P>.05)

2. พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมอาย

ตางกนมการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไมแตกตางกน(P>.05)

3. พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมระดบ

การศกษาตางกนมการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไมแตกตางกน

(P>.05)

4. พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทม

สถานภาพตางกนมการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไมแตกตางกน

(P>.05)

5. พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมระยะ

เวลาปฏบตงานตางกนมการรบรบรรยากาศองคการกบการ

พฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไมแตกตางกน

(P>.05)

อภปรายผลการวจย

จากผลการวจย การรบรบรรยากาศองคการกบการ

พฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ มประเดน

สำคญทควรนำมาอภปรายดงตอไปน

1. พนกงานมหาวทยาลยมการรบรบรรยากาศองคการ


โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน

จะเหนวา พนกงานมหาวทยาลยมการรบรบรรยากาศองคการ

กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณดาน

โครงสรางการปฏบตงานอยในระดบมาก สวนในอก 7 ดาน

อยในระดบปานกลาง โดยเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอยได

ดงน ดานความเปนอสระและยดหยนในการปฏบตงาน ดาน

ความมนคงในการปฏบตงาน ดานการตดตอและการเผยแพร

ขาวสารดานการตดสนใจในการปฏบตงานดานการสนบสนน

การฝกอบรมและพฒนาบคลาการ ดานความอบอนและการ

สนบสนนการปฏบตงานและดานการยอมรบผลงานและรางวล

ซงอภปรายในแตละดานดงน

1) ดานโครงสรางการปฏบตงานผลการวจยพบวา


องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานโครงสราง

การปฏบตงานโดยภาพรวมอยในระดบมาก ทงนเนองจาก

มหาวทยาลยไดกำหนดวสยทศน นโยบาย และเปาหมาย

การทำงานไวชดเจน(มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ,2552)

และไดมการกำหนดบทบาทหนาท และความรบผดชอบของ

งานในแตละตำแหนง (Job Description) ไวอยางชดเจน

สายการบงคบบญชาไมซบซอนมกฎระเบยบและขอบงคบเพอ

เปนแนวทางใหพนกงานมหาวทยาลยหรอบคลากรถอปฏบต

อยางเหมาะสมทำใหปฏบตงานไดคลองตวและผบงคบบญชา

จะเปนผกำหนดแนวทางในการปฏบตงาน ไดมการแจงให

พนกงานมหาวทยาลยทราบทงการประชาสมพนธและการ

ประชมชแจงสรางความเขาใจบอยๆ นอกจากนพนกงาน

มหาวทยาลยทกคนตางมความรบผดชอบในบทบาทหนาท

ของตนตามเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาซงสอดคลอง

กบแนวความคดของ Burahnatanung (1993) ทกลาวถง

บรรยากาศองคการวาควรกำหนดขอบเขตความรบผดชอบ

ในตำแหนงของผปฏบตงานแตละรายบคคลใหชดเจน และ

สมยศ นาวการ (2544) ยงไดกลาวไววาบรรยากาศในการ

ทำงานทดและเหมาะสมนนจะตองแบงแยกงานตามความถนด

มการจดระบบการทำงานทเหมาะสม การกำหนดสายงาน

บงคบบญชาทชดเจน การกำหนดอำนาจหนาทอยางครบถวน

ซงความชดเจนของขนตอนการทำงาน ถอเปนสงสำคญอก

อยางหนงเพราะการทบคลากรรวาตนตองทำงานสงนนอยางไร

มขนตอนทชดเจน ความผดพลาดทเกดขนจะนอยลงและ

ไมเกดความเคลอบแคลงสงสย รขนตอนลำดบกอนหลง

การดำเนนงานมความรวดเรวผลงานทไดรบกมทงประสทธภาพ

และประสทธผล ทำใหเกดความรสกทดตองานและองคการ

และนำไปสบรรยากาศขององคการในทสด

2) ความเปนอสระและยดหยนในการปฏบตงาน



มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานความเปน

อสระและยดหยนในการปฏบตงานอยในระดบปานกลางทงน

อาจเนองจากสภาพการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณ ตองปฏบตงานภายใตกฎ ระเบยบ และ

ขอบงคบของทางราชการ โดยมสายบงคบบญชาตามขนตอน

(Hierachy)บางครงพนกงานมหาวทยาลยโดยเฉพาะพนกงาน

สายสนบสนนอาจเกดความรสกอดอดอยบางทตองปฏบต

ตามกฎระเบยบดงกลาวแตอยางไรกตามโอกาสของพนกงาน

มหาวทยาลยสายสนบสนนสวนใหญจะมความเปนอสระในการ

ตดสนใจคอนขางจำกดอยภายในกรอบทเปนบทบาทหนาท

ของตน สวนพนกงานมหาวทยาลยทเปนอาจารยนนคอนขาง

จะมอสระในการแสดงความคดเหน การอภปรายเรองตางๆ

ในการทำงานไดและมความยดหยนในการทำงานตามบทบาท

หนาทในการทำงานทงดานการสอนการวจยการบรการวชาการ

แกสงคมและการทำนบำรงศลปะและวฒนธรรม อยางไรกตาม

ผบรหารระดบคณบด ผอำนวยการสำนกและผอำนวยการ

สถาบนในมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณใหการสนบสนนและ

เปดโอกาสในแสดงความคดเหน และใหมการนำเสนอแนวคด

หรอวธการใหมๆมาปรบใชในการปฏบตงานอยเสมอเกยวกบ

เรองนมนกวชาการหลายทานทพบวา คนทมอสระตดสนใจใน

วธการทำงานดวยตนเองมาก จะมความผกพนตอองคการ

มากกวาคนทมอสระในวธการทำงานดวยตนเองนอยหรอ

ความเปนอสระในงานมความสมพนธกบความผกพนตอ

องคการ เพราะความเปนอสระและยดหยนในการปฏบตงาน

ถอเปนรางวลอยางหนงทองคการใหกบพนกงาน (โสภา

ทรพยมากอดม, 2533; นนทนา ประกอบกจ, 2538) และใน

องคการอตสาหกรรมทใหความสำคญดานบคลากร ดานความ

ยดหยนในการปฏบตงานจะทำใหไดผลผลตมากกวาองคการท

ไมใหความสำคญทางดานน(Pattersonetal.,2004)

3) ดานความมนคงในการปฏบตงาน ผลการวจย

พบวา พนกงานมหาวทยราชภฏรำไพพรรณณมการรบร

บรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดาน

ความมนคงในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง ทงนอาจจะ

เนองจากมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณเปนมหาวทยาลยท

อยในระบบราชการทำใหพนกงานมหาวทยาลยมความรสกวา

มความมนคงสภาพแวดลอมภายในองคการดรวมทงคณภาพ

ชวตในการทำงานจดอยในระดบด และเนองจากมการเปลยน

ผบรหารระดบสงใหมเกอบทกตำแหนง รวมทงมการกำหนด

นโยบายวสยทศนทมความเปนไปไดมากทจะพฒนามหาวทยาลย

ใหกาวหนา จงทำใหมความมนใจในอนาคตของมหาวทยาลย

นอกจากนหากเทยบกบมหาวทยาลยอนหรอองคการอนอก

หลายแหง และอตราการลาออกของขาราชการและพนกงาน

มหาวทยาลยคอนขางนอยหรอแมแตการประเมนใหออกกมนอย

แสดงใหเหนวาพนกงานมหาวทยาลยมความรสกมนคงในการ

ปฏบตงานซงสอดคลองกบSteersandPorter(1983)ทศกษา

เรองนพบวา หากหนวยงานไมสามารถสรางความรสกมนคง

ในการทำงาน กจะเปนสาเหตหนงททำใหผปฏบตงานลาออก

โอนยายไปจากองคการหรอไมอยากมาทำงานโดยการขาดงาน

ลางานบอยๆดงนนในดานความมนคงในการทำงานจะเหนวา

บคลากรซงทำงานในหนวยงานทมความนาเชอถอและมความ

มนคงในการทำงาน กจะสงผลตอบรรยากาศองคการใหดมาก

ขนดวย

4) ดานการตดตอและการเผยแพรขาวสาร

ผลการวจยพบวาพนกงานมหาวยาลยราชภฏรำไพพรรณมการ

รบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยใน

ดานการตดตอและการเผยแพรขาวสารอยในระดบปานกลาง

ทเปนเชนนอาจเนองจาก มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

มการแบงสวนราชการออกเปนคณะ สำนก สถาบน ซง

พนกงานมหาวทยาลยแตละคนจะปฏบตงานตามหนาททตน

รบผดชอบและประจำอยในหนวยงานของตนจงอาจทำใหการ

ตดตอสอสารระหวางกนลาชาไปบาง แตปจจบนมการตดตอ

สอสารกนมากขนโดยใชสอทางอเลกทรอนกส ทำใหสะดวก

ในการจดเกบเอกสารและการสบคนไดสะดวกขน นอกจากน

พนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนมการจดกจกรรมหลายอยาง

รวมกน ไมวาจะเปนดานกฬา การจดงานประเพณวนขน

ปใหม และการประชมพบปะกนบอยๆ จงทำใหมความรจก

สนทสนมกน จงมการแลกเปลยนขอมลขาวสารของพนกงาน

มหาวทยาลยในหนวยงานเดยวกนและระหวางหนวยงานมการ

แลกเปลยนเรยนรระหวางกน นอกจากนมหาวทยาลยยงมการ

ประชาสมพนธทงในรปประชาสมพนธสาร วทยกระจายเสยง

ซงสงเหลานสอดคลองกบท มณวรรณ ฉตรอทย (2530)

ไดกลาวไววาการตดตอสอสารภายในองคการมความสำคญตอ

การปฏบตงาน และการสรางสมพนธภาพทดตอเพอนรวมงาน

เพราะการสอสารจะมผลตอพฤตกรรมการแสดงออกของพนกงาน

ทำใหบรรยากาศในการทำงานดขนซงผลการวจยครงนอาจจะ

แตกตางจากผลการวจยของสมหมายศรทรพย(2546)ทพบวา

บคลากรของสำนกเทคโนโลยการศกษามหาวทยาลยรามคำแหง

มการรบรบรรยากาศองคการ ดานการตดตอและการเผยแพร

ขาวสารอยในระดบนอย

5) ดานการตดสนใจในการปฏบตงาน พนกงาน


กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานการตดสนใจใน

การปฏบตงานโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง ทงนอาจ

เนองจากวามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณเปนองคการทเปน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ระบบราชการ อกทงแนวทางในการปฏบตงานของพนกงาน

มหาวทยาลยหรอบคลากรจะยดหลกและปฏบตตามกฎระเบยบ

ของทางราชการ ซงอยภายใตกรอบการทำงานตามทไดรบ

มอบหมาย โดยกำหนดไวในโครงสรางการบรหารองคการ

อยแลว ดวยเหตนอาจสงผลใหพนกงานมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณโดยเฉพาะสายสนบสนนมโอกาสคอนขางจำกดใน

เรองการตดสนใจ จะอยภายในขอบเขตหนาทความรบผดชอบ

ของตนเทานน อยางไรกตามหากผบรหารไดเปดโอกาสให

พนกงานมหาวทยาลยมสวนรวมในการตดสนใจทงระดบนโยบาย

และระดบปฏบตการโดยมการกระจายอำนาจการตดสนใจใหแก

พนกงานมหาวทยาลยและไมใชอำนาจหนาทตามรปแบบทเปน

ทางการ(FormalAuthority)มากเกนไปกจะสงผลตอบรรยากาศ

การทำงานของผใตบงคบบญชาไดเปนอยางดอกทงเทากบเปด

โอกาสใหพนกงานมหาวทยาลยไดใชความคดรเรมสรางสรรค

อกดวยนอกจากนบญใจลมศลา(2542อางถงLikert,1976)

กลาววา การทผบรหารใหความเชอถอและไววางใจผรวมงาน

เปดโอกาสใหผรวมงานมสวนรวมในการตดสนใจ มผลทำให

เกดแรงจงใจในการปฏบตงาน และ Burahnatanung (1993)

ยงกลาวอกวาบคลากรควรมอสระในการดำเนนการและตดสนใจ

ในการปฏบตงานภายในขอบเขตหนาทความรบผดชอบของตน

เชนเดยวกบDenison(1990)ทพบวาบคลากรทไดรบมอบหมาย

ใหรบผดชอบในการตดสนใจจะสงผลใหองคการประสบความ

สำเรจ

6) ดานการสนบสนนการฝกอบรมและพฒนา

บคลากรพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ มการ

รบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลย

ดานการสนบสนน การฝกอบรมและพฒนาบคลากรอยใน

ระดบปานกลาง ทงนอาจเนองจากมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณใหความสำคญกบการพฒนาบคลากรเปดโอกาส

ใหพนกงานมหาวทยาลยไดมการพฒนาตนเองโดยมการ

จดสรรงบประมาณสนบสนนการพฒนาบคลากร มการจด

กจกรรมทหลากหลายเพอพฒนาทกษะความร ความสามารถ

และทศนคตของบคลากร เพอรองรบการเปลยนแปลงในการ

เปนมหาวทยาลยใหมนอกจากนมหาวทยาลยยงใหการสนบสนน

ในการวจยและสงเสรมความกาวหนาในตำแหนงหนาทการงาน

โดยมแผนพฒนาบคลากรทชดเจนทงสายวชาการและสาย

สนบสนน จงทำใหพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

สวนใหญเหนวาไดรบการตอบสนองในเรองการพฒนาบคลากร

ซงจะสอดคลองกบHellriegelandSlocum (2006)ทอธบาย

วาองคการจะประสบความสำเรจถาใหความสำคญในดาน

บคลากร

7) ดานความอบอนและการสนบสนนการปฏบตงาน


องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานความอบอน

และการสนบสนนการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง ทงน

อาจเปนเพราะวามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณเปน

มหาวทยาลยขนาดเลกมบคลากรไมมากทำใหมความใกลชด

สนทสนม และโครงสรางองคการมหนวยงานภายในไมมาก

จงมบรรยากาศของความเปนกนเองของผบงคบบญชาและ

เพอนรวมงาน ซงสวนใหญผบงคบบญชาใหความสนบสนน

ชวยเหลอ ใหคำแนะนำ มความเปนพนองสง หรอชวยแกไข

ปญหาซงนภาแกวศรงาม(2532)กลาวไววาสงทจะสรางใหเกด

บรรยากาศทดเหมาะแกการทำงานไดแกการมการบงคบบญชา

ทด การทสมาชกในองคการมขวญและกำลงใจในการทำงานด

รวมทงการทองคการมสภาพแวดลอมทางกายภาพทางสงคม

และทางจตใจทดเชนเดยวกบวฒนนทวมลศลป(2533,อางถง

HalpinandCroft,1966)กลาววาการทผบงคบบญชามความ

เปนกนเอง มความใกลชดและจรงใจจะกอใหงานสำเรจลลวง

อยางมประสทธภาพบรรยากาศแบบนใหโอกาสและเสรมสราง

ขวญกำลงใจใหแกผรวมงาน

8) ดานการยอมรบผลงานและรางวล พนกงาน


กบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยในดานการยอมรบผลงาน

และรางวลอยในระดบปานกลางทงนอาจเนองจากมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณมการพจารณาความดความชอบและการให

รางวลนนตองปฏบตตามกฏ ระเบยบและขอบงคบของทาง

ราชการ มหาวทยาลยจงมการดำเนนงานในรปคณะกรรมการ

และมการประกาศแจงใหบคลากรทกคนทราบเกยวกบหลกเกณฑ

รวมทงผลการพจารณาและสามารถคดคานหรอขอดผลการ

ประเมนไดถาไมไดรบความเปนธรรม โดยทวไปแลวความ

ยตธรรมในการพจารณาความดความชอบเปนปจจยทมผลตอ

บรรยากาศองคการบคลากรทมความรสกวาตนเองไดรบความ

ยตธรรมยอมมความผกพนตอองคการมากกวาบคลากรทรสก

วาตนไมไดความยตธรรม เพราะเมอบคลากรไดการพจารณา

ความดความชอบอยางเปนธรรมจะทำใหรสกวาตนมคณคา

(สมหมายศรทรพย,2546)และผบรหารมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณไดมการประกาศเกยรตคณและยกยองชมเชยแก

พนกงานมหาวทยาลยทมผลงานดเปนประจำทกป

2. การเปรยบเทยบการรบรบรรยากาศองคการกบการ

พฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จำแนกตาม

เพศอายระดบการศกษาสถานภาพและระยะเวลาปฏบตงาน

การศกษาการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จากกลมตวอยางทมความ

แตกตางระหวางลกษณะสวนบคคล4ลกษณะไดแกเพศอาย


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ระดบการศกษาสถานภาพและระยะเวลาปฏบตงานมการรบร

บรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณไมแตกตางกนอภปรายผลไดดงน

1) เพศจากการทดสอบสมมตฐานพบวาพนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมเพศแตกตางกนมการรบร

บรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณในภาพรวมไมแตกตางกนซงสอดคลองกบสมมตฐาน

ทตงไวอภปรายไดวาเนองจากมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

ใหความสำคญของเพศพอๆ กน ทงเพศหญงหรอเพศชายม

สทธเทากนมโอกาสกาวหนาพอๆกนไมวาจะดำรงตำแหนงหรอ

หนาทใดจะขนอยกบตนเองเปนสำคญแมการรบรบรรยากาศ

องคการระหวางพนกงานมหาวทยาลยทมเพศตางกนจะ

ไมแตกตางกน แตหากพจารณาคาเฉลยแลวจะพบวาพนกงาน

มหาวทยาลยทเปนเพศชายจะมการรบรบรรยากาศองคการ

สงกวาเพศหญง ทงนอาจเปนเพราะเพศชายมกมการตดสนใจ

ทรวดเรวกวา ไมคดมาก มความละเอยดรอบคอบนอยกวา

เพศหญง และใหความสนใจในสงคมรอบตวนอยกวา ซงผล

การวจยครงนจะแตกตางจากผลการวจยของบญญตารกษเจรญ

(2545)ทพบวาพนกงานเพศหญงมการรบรบรรยากาศองคการ

ไดดกวาเพศชาย

2) อายจากการทดสอบสมมตฐานพบวาพนกงาน

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมอายตางกน ไดแก ตำกวา

20ป20-30ป31-40ป41-50ปและอาย51ปขนไปมการ

รบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลย

ไมแตกตางกนซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวอภปรายไดวา

แมการรบรบรรยากาศองคการระหวางพนกงานมหาวทยาลยท

มอายตางกนจะไมแตกตางกนแตหากพจารณาคาเฉลยแลวจะ

พบวาพนกงานทมอายระหวาง31-40ปจะมการรบรบรรยากาศ

องคการคอนขางมากซงเปนพนกงานมหาวทยาลยทอยในวยท

มความพรอมในการทำงาน มความกระตอรอรนในการทำงาน

ซงสวนใหญจะมหนาทและความรบผดชอบเทากน มลกษณะ

งานทคลายกนหรอใกลเคยงกนทำใหมความคดเหนตอการรบร

บรรยากาศองคการไมแตกตางกน นอกจากนกลมพนกงาน

มหาวทยาลยทมอายระหวาง20-30ปและอายระหวาง31-40

ป จะมจำนวนมากทสดในมหาวทยาลย ซงเปนวยหนมสาว

ชอบแสวงหาความรทดลองสงใหมๆซงพนกงานมหาวทยาลย

กลมนเปนกลมทเพงจะสำเรจการศกษาเขามาปฏบตงานเปน

สวนใหญ ทมความตองการความกาวหนาในหนาทการงาน

และความมนคงในอาชพ จงมความตองการในการพฒนา

ตนเองมากในเกอบทกดานความคดเหนตอการรบรบรรยากาศ

องคการจงใกลเคยงกน และวระวฒน ปนนตามย (2538)

กลาววา คนรนใหมทมลกษณะมงทจะไดเรยนร ไดพฒนา

ความรความสามารถของตนอยเสมอสอดคลองกบผลงานวจย

ของกาญจนาเกยรตธนาพนธ (2542)สพตราจนทรเทยน

(2543)สมหมายศรทรพย(2546)และณชารยภสร(2547)

ทพบวาบคลากรทมอายสถานภาพสมรสระดบตำแหนงตางกน

ไมมความแตกตางกนในเรองการรบรบรรยากาศองคการ

เชนเดยวกน

3) ระดบการศกษา จากการทดสอบสมมตฐาน

พบวา พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณทมระดบ

การศกษาแตกตางกน 4 ระดบ ไดแก ตำกวาปรญญาตร

ปรญญาตรปรญญาโทและปรญญาเอกมการรบรบรรยากาศ

องคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลยไมแตกตางกน

ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงใว สามารถอภปรายไดวา

พนกงานมหาวทยาลยทมระดบการศกษาตางกนอาจจะ

พงพอใจในลกษณะงาน สภาพแวดลอมของการทำงานและ

บรรยากาศองคการเหมอนกนเนองจากการรบสมครเขาทำงาน

จะเปนตำแหนงเฉพาะของแตละบคคลทมบทบาทหนาทชดเจน

จงทำใหระดบการศกษาไมสงผลใหการรบรบรรยากาศองคการ

แตกตางกนหรออาจจะเปนเพราะระดบการศกษาเปนลกษณะ

เฉพาะของแตละคนและกลมตวอยางสวนใหญสำเรจการศกษา

ระดบปรญญาตร(สายสนบสนน)และปรญญาโท(สายวชาการ)

นอกจากนมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ ไดสงเสรมให

พนกงานมหาวทยาลยพฒนาศกยภาพการศกษาของตนใหสงขน

โดยการจดตงกองทนการศกษาและใหทนสนบสนนการศกษาตอ

เปนประจำทกป จงสงผลใหพนกงานมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณทมระดบการศกษาตางกน มการรบรบรรยากาศ

องคการไมแตกตางกนซงสอดคลองกบผลงานวจยของจงกลน

เจรญสข(2541)สมถวลแกวปลง(2542)และสมหมายศรทรพย

(2546)และยงสอดคลองกบผลงานวจยของบญญตารกษาเจรญ

(2545)ทพบวาอายระดบเงนเดอนระดบการศกษาระดบชน

และระยะเวลาในการปฏบตงานไมมผลตอการรบรบรรยากาศ

องคการของพนกงานธนาคารนครหลวงไทยจำกด(มหาชน)

4) สถานภาพของพนกงานมหาวทยาลย จาก

การทดสอบสมมตฐาน พบวา พนกงานมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณทมสถานภาพแตกตางกนไดแกพนกงานราชการ

พนกงานสายวชาการพนกงานสายสนบสนนและอาจารยและ

ขาราชการมการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงาน

มหาวทยาลยไมแตกตางกน ทงนอาจเนองจาก มหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณเปนองคการระบบราชการทมการกำหนด

ตำแหนงตางๆตามบทบาทหนาทไวอยางชดเจนภายใตขอบเขต

อำนาจหนาทไมกาวกายซงกนและกน พนกงานมหาวทยาลย

ไดรบความยตธรรมในสทธประโยชนหรอสวสดการตางๆทพง

ไดรบตามสถานภาพ มความรสกมนคงในการทำงาน และ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


สถานภาพของพนกงานมหาวทยาลยไมวาจะเปนขาราชการ

หรอมไมนนจะมความรสกไมแตกตางกนเพราะมจำนวนมากกวา

และจำนวนขาราชการทบรรจใหมไมมนอกจากนมหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณไมมการบรรจพนกงานทเปนขาราชการ

ใหมเลยจงทำใหพนกงานมหาวทยาลยมความรสกตอบรรยากาศ

องคการไมแตกตางกน สอดคลองกบผลงานวจยของ พรศกด

ตระกลชวพานตต(2541)สมถวลแกวปลง(2543)สมหมาย

ศรทรพย (2543 และ 2546) และณชารย ภสร (2547) แต

อยางไรกตามผลงานวจยนจะแตกตางจากผลงานวจยของ

บญญตารกษาเจรญ(2545)และอารยาธนารกษ(2547)ท

พบวาพนกงานทมสายงานแตกตางกนมการรบรบรรยากาศ

องคการแตกตางกน

5) ระยะเวลาการปฏบตงาน จากการทดสอบ

สมมตฐานพบวา พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณท

มระยะเวลาการปฏบตงานตำกวา1ป1-5ป6-10ป11-15

ป16-20ป21-25ป26-30ปและมากกวา31ปมการรบร

บรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงานมหาวทยาลย

ไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว สามารถ

อภปรายไดวา พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณนน

มสภาพแวดลอมในการทำงานไมแตกตางกน มความอบอน

ในการทำงาน เนองจากเปนมหาวทยาลยขนาดเลกทำใหมงาน

ทตองปฏบตรวมเปนประจำ มความเปนอสระและยดหยนใน

การปฏบตงานและมความกาวหนาในหนาทการงานไมตางกน

นอกจากนพนกงานมหาวทยาลยสวนใหญมระยะเวลาการ

ปฏบตงาน 1-5 ป มอายใกลเคยงกน จงสงผลใหพนกงาน

มหาวทยาลยทมระยะเวลาในการปฏบตงานตางกน มการรบร

บรรยากาศองคการไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบผลงานวจย

ของเสาวรภย เรองเทพ(2537)พรศกด ตระกลชวพานตต

(2541)สมถวลแกวปลง(2543)สมหมายศรทรพย(2546)

และของอารยา ธนารกษ (2547) ทพบวา บคลากรทมระยะ

เวลาในการปฏบตงานในองคการแตกตางกนมการรบรบรรยากาศ

องคการไมแตกตางกน แตผลการศกษาครงนตางจากผลการ

ศกษาของณชารยภสร(2547)ทพบวาบคลากรทมระยะเวลา

ปฏบตงานตางกนมความคดเหนตอบรรยากาศองคการตางกน


ผลการศกษาการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนา

พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไดกลาวมาแลวขางตน

ในทนผวจยมขอเสนอแนะดงน

1. ขอเสนอแนะจากผลการศกษา

จากผลการศกษาพบวาพนกงานมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณมการรบรบรรยากาศองคการกบการพฒนาพนกงาน

มหาวทยาลยอยในระดบปานกลาง แตอยางไรกตามจะเหนวา

มบางดานทมคาเฉลยของการรบรคอนขางนอย จงควรมการ

ปรบปรงบรรยากาศองคการในดานตางๆดงน

1.1 การยอมรบผลงานและรางวล จากการศกษา

พบวา พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณมการรบร

ในเรองไดรบการชมเชยจากผบงคบบญชาถงแมวาจะทำงาน

ไดมประสทธภาพและมการประกาศเกยรตคณ ยกยอง/ชมเชย

จากผบงคบบญชามผลงานยอดเยยมอยในระดบปานกลางกตาม

แตคาเฉลยคอนขางจะนอยกวาทกขอดงนนควรมการประกาศ

เกยรตคณสำหรบพนกงานมหาวทยาลยทมผลงานดหรอยกยอง

ชมเชยการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยเพอเปนแรงจงใจ

และเปนขวญกำลงใจในการปฏบตงานและถอเปนการตอบแทน

การปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยดวยเชนเดยวกบการ

พจารณาความดความชอบควรอยบนพนฐานของความสามารถ

ความยตธรรม และควรแจงใหพนกงานมหาวทยาลยทราบ

เกยวกบหลกเกณฑในการพจารณาใหชดเจนลวงหนานอกจากน

การประเมนผลการปฏบตงานควรยดหลกความสามารถในการ

ทำงานไมใชระบบพรรคพวกหรอตอบแทนบญคณ

1.2 การสนบสนนการฝกอบรมและพฒนาจากการ

ศกษาพบวา พนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณมการ

รบรในเรองฝกอบรม เพอพฒนาความรทงกอนปฏบตงานและ

เมอเขาปฏบตงานแลวเปนระยะๆ อยในระดบปานกลางกตาม

แตคาเฉลยคอนขางจะนอยกวาทกขอ ดงนนจงควรใหความ

สำคญในการพฒนาบคลากร โดยจดหางบประมาณสนบสนน

จดทำแผนพฒนาบคลากรทงระยะสนและระยะยาวเพอเตรยม

ความพรอมในการเปนสถาบนอดมศกษาเพอการพฒนาทองถน

และสนบสนนใหมความกาวหนาในตำแหนงหนาทการงานและ

ควรแจงใหบคลากรทราบอยางทวถง

2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

2.1 ควรทำการศกษาความสมพนธระหวางบรรยากาศ

องคการกบการพฒนาบคลากรของมหาวทยาลยราชภฏ

รำไพพรรณ หรอ หนวยงานระดบคณะ เพอนำผลทไดมา

เปรยบเทยบและหาแนวทางรวมกนในการพฒนาบคลากร

2.2 ควรทำการศกษาปจจยทมอทธพลตอคณภาพ

ชวตของการทำงานของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

เพอใหมความผกพนและมความรกตอองคการ

2.3 ควรทำการศกษาเรองความคาดหวงหรอความ

ตองการในการพฒนามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณในอนาคต

ขางหนา

2.4 ควรทำการศกษาตวแปรอนทคาดวานาจะมสวน

หรอมความสมพนธหรอสงผลกระทบตอบรรยากาศในการทำงาน

เชน ภาวะผนำ ความผกพนตอองคการ ลกษณะงานททำ

ขวญและกำลงใจเปนตน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


2.5 ควรทำการวจยเชงคณภาพประกอบดวยเพอ

ใหไดขอมลในดานเชงลกยงขน


กาญจนา เกยรตธนาพนธ. 2542.บรรยากาศองคการท

เออตอการพฒนาไปสองคการแหงการเรยนร

กรณศกษากองสาธารณสขภมภาค สำนกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสข. ภาคนพนธปรญญาโท

โครงการบณฑตศกษาพฒนาทรพยากรมนษย,กรงเทพฯ

:สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

จงกลนเจรญสข.2541.ขวญในการปฏบตงานของขาราชการ

สายบรหารทางวชาการในสถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.ปรญญานพนธ

ปรญญาโทกรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร.

ณชารย ภสร. 2547.บรรยากาศองคการในสำนกงาน

อธการบด มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขต

บางเขน. วทยานพนธปรญญาโท. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ธวชชยนกวเชยร.2542.ความพงพอใจในการปฏบตงาน

ของบคลากรดานการเรยนการสอนทางไกล

มหาวทยาลยรามคำแหง.สำนกเทคโนโลยการศกษา

กรงเทพฯ:มหาวทยาลยรามคำแหง.

นนทนาประกอบกจ.2538.ปจจยทมผลตอความผกพนตอ

องคการ : ศกษากรณฝายพฒนาชมชน สำนกงานเขต

สงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาโท.

กรงเทพฯ:มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

นภา แกวศรงาม. 2532.จตวทยาองคการ. พมพครงท 3.

กรงเทพฯ:สำนกพมพมหาวทยาลยรามคำแหง.

นสดารก เวชยานนท. 2539.การพฒนาทรพยากรมนษย.

วารสารการบรหารและการจดการ (กนยายน-

ธนวาคม):121.

บญญตา รกษาเจรญ. 2545.การรบรบรรยากาศองคการ

ของพนกงานธนาคารนครหลวงไทย จำกด (มหาชน)

: กรณศกษาสำนกงานใหญ.ปญหาพเศษปรญญาโท.

ชลบร:มหาวทยาลยบรพา.

บญใจ ลมศลา. 2542.บรรยากาศองคการกบการรบร

คณภาพชวตในการทำงาน : กรณศกษาขาราชการ

สถาบนพระบรมราชชนก สำนกงานปลดกระทรวง

สาธารณสข. ภาคนพนธปรญญาโท โครงการบณฑต

ศกษาการพฒนาทรพยากรมนษย.กรงเทพฯ:สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร.

พรศกด ตระกลชวพานตต. 2541.ความพงพอใจในการ

ปฏบตงานของขาราชการในสำนกงานปลด

ทบวงมหาวทยาลย. ปรญญานพนธปรญญาโท.

กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

พวงรตนทวรตน.2543.วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตร

และสงคมศาสตร. พมพครงท 8. กรงเทพฯ : ศนย

หนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มณวรรณ ฉตรอทย. 2530. เอกสารประกอบการสอนวชา

พฤตกรรมองคการ.โครงการบณฑตศกษาการพฒนา

ทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ : สถาบนบณฑตพฒน

บรหารศาสตร.

มณฑราบญมาก.2542.การรบรบรรยากาศองคการกบการ

พฒนาคณาจารย กรณศกษาสถาบนราชภฏ

พระนครศรอยธยา. ภาคนพนธปรญญาโท โครงการ

บณฑตศกษาการพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ :

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ.2552.รายงานการประเมน

คณภาพการศกษาภายในประจำปการศกษา 2551

(1 มถนายน - 31 พฤษภาคม 2552). จนทบร :


วฒนนท วมลศลป. 2533.บรรยากาศองคการกบความ

พงพอใจในงานของครโรงเรยนมธยมเพอพฒนา

ชนบท. วทยานพนธปรญญาโท คณะพฒนาสงคม

กรงเทพฯ:สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

สมถวล แกวปลง.2542.บรรยากาศองคการในสำนกงาน

อธการบด มหาวทยาลยรามคำแหง. วทยานพนธ

ปรญญาโทกรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร.

สมหมายศรทรพย.2546.การรบรบรรยากาศองคการกบ

การพฒนาบคลากร สำนกเทคโนโลยการศกษา

มหาวทยาลยรามคำแหง. รายงานการวจย สำนก

เทคโนโลยการศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

รามคำแหง.

สมยศ นาวการ. 2544. ทฤษฎองคการ. พมพครงท 4.

กรงเทพฯ:บรรณกจ.

สพตราจนทรเทยน.2543.การรบรบรรยากาศองคการและ

ศกยภาพการพฒนาไปสองคการแหงการเรยนร

กรณศกษา : วทยาลยพยาบาลบรมราชนนในเขต

กรงเทพมหานคร. ภาคนพนธปรญญาโท โครงการ

บณฑตศกษาการพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ.

สถาบนพฒนบรหารศาสตร.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


โสภาทรพยมากอดม.2533.ความยดมนผกพนตอองคการ

: ศกษาเฉพาะกรณการไฟฟาฝายผลตแหง

ประเทศไทย. สารนพนธปรญญาโท. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เสาวรภยเรองเทพ.2537.ความพงพอใจในการปฏบตงาน

ของขาราชการสายธรการ มหาวทยาลยรามคำแหง.

วทยานพนธปรญญาโทโครงการบณฑตศกษาการพฒนา

ทรพยากรมนษย.กรงเทพฯ:สถาบนพฒนบรหารศาสตร.

อารยาธนารกษ.2547.การศกษาการรบรบรรยากาศองคการ

ของบคลากรโรงเรยนดาราสมทรบรหารธรกจ.

ปญหาพเศษปรญญาโท.ชลบร:มหาวทยาลยบรพา.

Burahnatanung,N.1993.Factors Affecting Job Perfor-

mance of Extension Workers in the Department of

Agricultural Extension Central Office, Thailand.

Doctor’sThesis.Laguna:UniversityofthePhilippines

atLosBanos.College.

Denison,D.1990.Corporate Culture & Organizational

Effectiveness.,NewYork:JohnWiley&Sons.

Halpin, A.W. and D.B. Croft. 1966. TheOrganizational

ClimateofSchools.InAHalpin(Ed.).Theory and

Research in Administration.131-249.,NewYork

:MacmillanPublishingCo.,Inc.

Hellriegel, D. and J.W. Slocum. 2006.Organizational

Behavior.11thEdition.Cincinnati:South-Western

CollegePublishing.

Litwin, G.H. and R.A. Stringer. 1968.Motivation and

Organizational Climate.Boston:DivisionofResearch.

GraduateSchoolofBusinessAdministration.Harvard

UniversityPress.

Patterson,M.,P.WarrandM.West.2004.Organizational

climate andCompany Productivity : TheRole of

theEmployeeAffectandEmployeeLevel.Journal

of Occupational and Organizational Psychology.

77(2)June:193-216.

Steers, R.M. and L.W. Porter. 1983.Motivation and

Work Behavior.3rdEdition.NewYork:McGraw-Hill

BookCompany.

Sweitzer, R 1969. An Assessment of Two Theoretical

FrameWorks. In :Organizational and Human

Behavior : Focus on School.,123-167.NewYork.:

McGraw-HillBookCompany.

Swiering, J. and A. Wierdsma.1992. Becoming a

Learning Organization : Beyond the Learning

Curve.Cambridge:Addison–Wesley.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การศกษาผลกระทบของการตงโรงงานอตสาหกรรมทมตอชวตชมชนกระแสบน

อำเภอแกลง จงหวดระยอง

The Study of the Impact of the Industrialization that Affect the Krasabon

Community in Klaeng, Rayong

สวดษฐ พงษพศาลโอภาศอนทรวงษไพโรจนแสงจนทรคณะเทคโนโลยอตสาหกรรมและอญมณศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงค 1) เพอศกษาบรบทของชมชนและความเปลยนแปลงของวถชวตชมชนหลงการตงโรงงาน

อตสาหกรรม2) เพอศกษาผลกระทบทางสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอมหลงการตงโรงงานอตสาหกรรม3) เพอศกษาความ

คดเหนของผทอาศยอยในชมชนตอแนวทางการแกไขปญหาเพอลดผลกระทบดานตางๆหลงจากการตงโรงงานอตสาหกรรมเกบ

รวบรวมขอมลจากการจดเวทสนทนาชาวบานและการศกษาขอมลเชงลกโดยทมวจยสมภาษณเชงลกใชขบวนการวเคราะหชมชน

แบบมสวนรวมกบผนำชมชนผอาวโสชาวบานกบผนำชมชนองคการบรหารสวนตำบลภาครฐและภาคโรงงาน

ผลการวจยพบวา1)บรบทของชมชนความเปลยนแปลงของชมชนตงแตอดตถงปจจบนและแนวทางการปรบตวของชมชน

แบงออกเปน3ชวงเวลาคอยคกอนการตดถนนปพ.ศ.2500ยคทมการตดถนนเรมการเปลยนแปลงเมอปพ.ศ.2510และ

ยคของการตงโรงงานอตสาหกรรม2)การศกษาผลกระทบทางสงคมเศรษฐกจและสงแวดลอมหลงการตงโรงงานอตสาหกรรม

สรปไดดงนผลกระทบดานสงคมประกอบดวยระบบสาธารณปโภคครวเรอนมใชเพมขนการคมนาคมมความสะดวกสบายเพมขน

ความสมพนธในชมชนและครอบครวลดนอยลงการยายถนฐานมการอพยพของคนตางถนเขามาในพนทจำนวนมากปญหาชมชน

ทเกดขน ไดแก ปญหาดานโรคตดตอ การลกขโมย อาชญากรรม อบตเหต ยาเสพตด และความเขมแขงของชมชนลดนอยลง

ผลกระทบดานเศรษฐกจ ประกอบดวยอาชพหลก เปลยนจากทำการเกษตรเพอบรโภคเปนการเกษตรเพอปอน โรงงาน รายได

เศรษฐกจในชมชนดขนมาก หนสน ชาวบานมหนสนเพมขน โอกาสทางการศกษา บตรหลาน มโอกาสเรยนตอในระดบทสงขน

ผลกระทบดานสงแวดลอมปาไมพบวาปาไมตามธรรมชาตมจำนวนนอยมากมการขยายพนทปลกยางพาราทดแทนพนทปาไม

เดมแหลงนำธรรมชาตไมสามารถใชประโยชนไดอากาศเปนพษเกดมลพษทางเสยงมควนพษออกมาจากโรงงานเปนจำนวนมาก

มขยะเพมขนในชมชนเปนจำนวนมากเศษวตถดบทปอนเขาโรงงานสงผลกระทบตอการสญจรไปมาและสงแวดลอม3)แนวทาง

การแกปญหาทผานมาไดจดทำบนทกขอตกลงรวมระหวางโรงงาน อตสาหกรรมและองคการบรหารสวนตำบลกระแสบน ซง

องคการบรหารสวนตำบลกระแสบนมนโยบายในการบรหารจดการพนทใหมและหากจะมการตงโรงงงานในชมชนตองผาน2ขนตอน

คอทำเวทประชาคมระดบตำบลและนำเสนอเขาระดบสภาตำบล

คำสำคญ :ผลกระทบโรงงานอตสาหกรรมชมชน

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


Abstract

Thepurposesoftheresearchwere(1)tostudythecontextofthecommunityandpeople’swaysoflifeafterfac-

toriessetup,(2)tostudythesocialeffects,economicseffectsandenvironmenteffectsafterfactoriesand(3)tostudy

people’sattitudetowardshowtosolveproblems.

Theresultsfoundwere:

1. Thepeople’swaysoflifechangedafterthefactoriessetup.Fromthepasttopresentthecontentofduration

couldbecategorizedinto3periods:before1953,there,werenoroads,1953-1963theroadswereconstructedand

often1963thefactoriessetup.

2. Afterthefactoriessetup,thesociety,economicsandenvironmentofthecommunitywaseffected.

2.1 Societyeffects,thenumberofutilitiessystemshadincreasedthereweremoreroads,therelationship

amongpeopleandfamilywerewiden.Morepeoplemovedinthanthosemovedoutofthecommunity.Thereweremore

criminals,diseases,younglaboursanddrugs.Thecommunitybecameweak,thefamiliesweremoreindependent.

2.2 Economiceffects,thecommunityproductstransferredfromthecommunitytothefactories,peoplegot

moreincomeandmovedebtsatthesametime.Childrenhadhighereducation.

2.3 Environmenteffects,deforestinghadincreasedforpararubberplanting.Naturalwaterfromrain,swamps

andcanalscouldnotconsume.Wastewaterfromthefactoriesdrainedintowaterways.Thedamsblockedwaterways

alsoextincedwateranimals.Theairpollutionfromthefactoriesandtransportationannoyedroutineliving24hours.There

weremoreroads,thereweremoreaccidents.

3. Howtosolvethoseproblems:TheMemorandumbetweenthefactoriesandKrasaebonSub-districtAdmin-

istrativeOrganizationhadsigned.Theorganizationshouldhaveanewareaforfactoriesandapublichearinginthe

communitymustbedonebeforesittingupanewfactory.

Keywords :impactindustrializationcommunity

สวดษฐ พงษพศาล, โอภาศ อนทรวงษ, ไพโรจน แสงจนทร

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

จงหวดระยองเปนจงหวดทมประวตศาสตรอนยาวนาน

นบจากรชสมยของสมเดจพระธรรมาราชา แหงกรงศรอยธยา

ซงเรมมชอ“ระยอง”ปรากฏในพงศาวดารปพ.ศ.2113ลกษณะ

ภมประเทศของจงหวดเปนพนทภเขาและเนนเขาสลบกบทราบ

มแมนำ2สายไหลผานอำเภอเมองและอำเภอแกลงมชายฝง

ทะเล ยาวประมาณ 100 กโลเมตร สถานททองเทยวทสำคญ

คอเกาะเสมดซงไดชอวาเปนเกาะแกวพสดารตามนยายเรอง

พระอภยมณ นอกจากนยงเปนถนฐานบานเกดของสนทรภ

กวเอกของโลกและเปนสถานททสมเดจพระเจาตากสนมาตงทพ

เพอรวบรวมไพรพลทอยในเขตอำเภอเมองบรเวณวดลมมหาชย

เดมมชนเผาพนเมอง คอ ชาวฌอง เปนชมชนเกาแกทอย

บรเวณปากแมนำคออำเภอเมองอำเภอแกลงในปจจบนจงหวด

ระยองมพนทประมาณ 3,552 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ

2,220,000 ไร แบงเขตปกครองเปน 6 อำเภอ 2 กงอำเภอ

ไดแก อำเภอเมอง อำเภอแกลง อำเภอปลวกแดง อำเภอ

บานคายอำเภอบานฉางอำเภอวงจนทรกงอำเภอนคมพฒนา

กงอำเภอเขาชะเมา(สำนกงานจงหวดระยอง.2550:8-17)ม

ประชากรตามทะเบยนราษฎรจำนวน583,470คนมโรงพยาบาล

1แหงโรงพยาบาลชมชน7แหงสำนกงานสาธารณสขจงหวด

1 แหง สำนกงานสาธารณสข 8 แหง สถานอนามย 93 แหง

สถานอนามยเฉลมพระเกยรต1แหง(สำนกงานจงหวดระยอง.

2550:53-55)โครงสรางทางเศรษฐกจของจงหวดประกอบดวย

3 สวน คอ ภาคการเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคการ

ทองเทยวมมลคาผลตภณฑ (GPP)ตามราคาประจำป 2549

เทากบ527,366ลานบาทมลคาผลตภณฑเฉลยตอหว996,079

บาท

ในภาคอตสาหกรรม นบจากป พ.ศ. 2524 จงหวด

ระยองถกกำหนดใหเปนเมองหลกของโครงการพฒนาพนท

ของชายฝงทะเลตะวนออกโดยพฒนาเปนศนยกลางความเจรญ

แหงใหมของประเทศ มนคมอตสาหกรรม 8 แหง และเขต

ประกอบการอตสาหกรรมอก 5แหงนคมอตสาหกรรม ไดแก

นคมอตสาหกรรมมาบตาพด นคมอตสาหกรรมตะวนออก

นคมอตสาหกรรมผาแดง นคมอตสาหกรรมเอเชย นคม

อตสาหกรรมอสเทนรนซบอรด นคมอตสาหกรรมอมตะ นคม

อตสาหกรรมเหมราชอสเทนรนซบอรด นคมอตสาหกรรม

อารไอแอลจำนวนโรงงานอตสาหกรรมนอกพนทจงหวดระยอง

1,702 โรงงาน ซงมโรงงานในเขตพนทนคมอตสาหกรรม

จำนวน330โรงงานคนงาน39,181คนจำนวนโรงงานในเขต

ประกอบการอตสาหกรรม 115 โรงงาน คนงาน 18,994 คน

โรงงานอตสาหกรรมนอกเขตนคมอตสาหกรรมและนอกเขต

ประกอบการอตสาหกรรมจำนวน 1,257 โรงาน มคนงาน

68,767 คน (สำนกงานจงหวดระยอง. 2550 : 30) ซงการม

โรงงานอตสาหกรรมและคนงานจำนวนมากจงสงผลใหจงหวด

ระยองเกดการขยายตวในภาคอตสาหกรรมอยางรวดเรวและ

ตอเนอง รวมทงโครงสราง ทางเศรษฐกจของจงหวดไดมการ

เปลยนแปลงจากภาคเกษตรกรรมเปนภาคอตสาหกรรมและ

บรการทองเทยวเปนหลกอนเปนผลมาจากแผนพฒนาพนท

ชายฝงทะเลตะวนออกทมแนวโนมของการขยายตวในอตรา

เพมขนทกปอกทงยงมความพรอมทางดานระบบสาธารณปโภค

พนฐานทอยใกลทาเรอแหลมฉบงการคมนาคมขนสงทางรถยนต

ทสะดวกและไดรบการสนบสนนจากภาครฐจะเหนไดวาจงหวด

ระยองมศกยภาพของการลงทนในภาคอตสาหกรรมทสงมาก

การลงทนในภาคอตสาหกรรมจำนวนมากทำใหมสงท

ตามมาดวยคอมลพษจากอตสาหกรรมซงจะสงผลกระทบตอ

สงแวดลอมและวถชวตของชมชนอยางเลยงไมได ชมชนตำบล

กระแสบนอำเภอแกลงจงหวดระยองจงเปนชมชนหนงทไดรบ

อทธพลจากการขยายตวของภาคอตสาหกรรมจากศนยกลาง

ของจงหวด ตลอดระยะเวลาทผานมามโรงงานอตสาหกรรม

เขามาสรางจำนวนมากทำใหชมชนเปลยนแปลงวถชวตมการ

เปลยนแปลงอาชพจากภาคเกษตรเขาสภาคอตสาหกรรม ซง

ปจจบนมโรงงานตางๆ ทยอยเขามาสรางในพนทมากขน เชน

โรงงานแปงมนไทวาโรงงานนำยางพาราโรงงานแปรรปนำยาง

(ทำถงมอ) รวมทงอตสาหกรรมตอเนอง เชน โรงงานแปรรป

ไมยางพารา โรงงานเฟอรนเจอรจากไมยางพารา เปนตน

ในเขตตำบลกระแสบนมโรงงานอตสาหกรรม ทงสน จำนวน

22 โรงงาน สงผลกระทบตอการดำเนนชวตของชาวบานใน

ชมชน ซงเปนผมสวนไดสวนเสยจากการเขามาของโรงงาน

อตสาหกรรม บางสวนไดรบความเดอดรอน บางสวนได

ประโยชน มการรองเรยนหรอประทวงเรยกรองในเรองตางๆ

ทสงผลกระทบตอการดำเนนชวตและกระทบตอสงแวดลอม

ของชมชนอยเปนประจำ โดยหากไมมการศกษาผลกระทบ

ทจรงแลวจะไมสามารถปองกนและลดความรนแรงของผล

กระทบทเกดขนได

ผวจยเขาอาศยอยในชมชนตำบลกระแสบน ตงแตป

พ.ศ. 2537 จนถงปจจบน ไดสงเกต ผลกระทบทเกดขนกบ

ชมชนแหงน จงมความสนใจทจะศกษาผลกระทบจากการตง

โรงงานอตสาหกรรมทมตอวถชวตชมชน ซงประกอบดวย

การศกษาความสมพนธระหวางโรงงานกบชมชน การดแล

สงแวดลอมชมชนการปรบตวของชมชนอกทงศกษาแนวทาง

การแกไขปญหาทเกดขนเพอนำไปสการพฒนาการอยรวมกน

และนำขอมลทได ไปใชในการกำหนดแผนการพฒนาในดาน

ตางๆ เชน เศรษฐกจ สงคม การคมนาคม สาธารณสข

ความปลอดภยในชวตและทรพยสน การปองกนยาเสพตด


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


และการจดการดานสงแวดลอมรวมกนสำหรบหนวยงานราชการ

เทศบาลตำบลองคการบรหารสวนตำบลเพอเปนการพฒนาวถ

ชวตของประชากรในตำบลกระแสบนอยางยงยนตอไป


1. เพอศกษาบรบทของชมชนและความเปลยนแปลง

ของวถชวตชมชนหลงการตงโรงงานอตสาหกรรม

2. เพอศกษาผลกระทบทางสงคม เศรษฐกจ และ

สงแวดลอมหลงการตงโรงงานอตสาหกรรม

3. เพอศกษาความคดเหนของผทอาศยอยในชมชน

ตอแนวทางการแกไขปญหาเพอลดผลกระทบดานตางๆหลงจาก

การตงโรงงานอตสาหกรรม

อปกรณและวธดำเนนการวจย

1. ประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก

1.1 ชาวบานในชมชนตำบลกระแสบนอำเภอแกลง

จงหวดระยองจำนวน14หมบาน

1.2 กลมผนำชมชนไดแกองคการบรหารสวนตำบล

กำนนผใหญบานผชวยใหญบานผอาวโสจำนวน18คน

1.3 หนวยงานราชการ ไดแก หนวยงานราชการ

ในเขตอำเภอแกลง จงหวดระยอง และหนวยงานภาครฐอนๆ

ทเกยวของ

2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวบขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวบขอมลในการวจย

ครงน ไดแก

2.1 แบบสมภาษณเชงลกเกยวกบบรบทของชมชน

วถชวตชมชน และผลกระทบหลงการตงโรงงานอตสาหกรรม

มลกษณะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง

2.2 การจดประชมFocusGroupDiscussion

2.3 การวเคราะหชมชนแบบมสวนรวม(Participa-

toryRuralAppraisal)

2.4 การสงเกตแบบมสวนรวม

2.5 การจดเวทแลกเปลยนขอมล

3. การเกบรวบรวมของมล

การเกบรวบรวมขอมลครงน รวบรวมจากการจดเวท

สนทนาชาวบาน Focus Group Discussion และการศกษา

ขอมลเชงลกโดยทมวจยสมภาษณเชงลก(In-depthInterview)

ใชขบวนการวเคราะหชมชน แบบมสวนรวม (Participatory

Rural Appraisal) กบผนำชมชน ผอาวโส ชาวบานกบผนำ

ชมชนองคการบรหารสวนตำบลภาครฐและภาคโรงงานจำนวน

127คน


4.1 การวเคราะหขอมลเปนการวเคราะหจากขอมล

เชงคณภาพขอมลทไดจากภาคสนามเชนคำสนทนาการจด

บนทกจากการสมภาษณเชงลก ขอสรปจากการจดเวทเรยนร

นกวจย อยในพนสามารถศกษาเพมเตมเพราะขอมลอาจ

ไมเพยงพอ

4.2 การวเคราะหขอมลจากเอกสารใชการวเคราะห

จดหมวดหมและการวเคราะหทเชอมโยงกบบรบทของการวจย

ในครงน


1. การศกษาบรบทของชมชนและความเปลยนแปลง

ของวถชวตชมชนหลงการตงโรงงานอตสาหกรรมสรปไดดงน

บรบทของชมชน ความเปลยนแปลงของชมชน ตงแต

อดตถงปจจบนและแนวทางการปรบตวของชมชนโดยแบงออก

เปน3ชวงเวลาและแนวทางการปรบตวของชมชนโดยเฉพาะ

ความเปลยนแปลงทเกดจากการตงโรงงานอตสาหกรรมม

พฒนาการทสำคญดงน

1.1ยคกอนการตดถนนปพ.ศ.2500

1.2ยคทมการตดถนนเรมการเปลยนแปลงเมอป

พ.ศ.2510

1.3ยคของการตงโรงงานอตสาหกรรม

2. การศกษาผลกระทบทางสงคม เศรษฐกจ และ

สงแวดลอมหลงการตงโรงงานอตสาหกรรมสรปไดดงน

2.1 ผลกระทบดานสงคม

2.1.1 สาธารณปโภค ระบบสาธารณปโภค

ครวเรอนมนำประปาใชมไฟฟาใชเพมขน

2.1.2 การคมนาคม มความสะดวกสบาย

เพมขนการเดนทางชาวบานใชทางถนนเปนหลก

2.1.3 ความสมพนธในชมชน ความสมพนธ

ในครอบครวลดนอยลงและมความอบอนนอยลงการพงพาอาศย

กนนอยลงเปลยนจากการขอแรงกนเปนการจางดวยเงนแทน

2.1.4 การยายถนฐานชาวบานในชมชนมการ

ยายออกไปจำนวนนอยมาก แตมการอพยพเขามาในพนท

จำนวนมากเปนประชากรแฝงซงเปนคนจากตางถนไมไดยาย

สำมโนครวมา

2.1.5 ปญหาชมชนคอปญหาดานโรคตดตอ

มมากขนและตดตองายขน ปญหาการลกเลกขโมยนอย

ปญหาอาชญากรรม ปญหาเรองของความปลอดภยในชวต

มการใชแรงงานเดกเดกเรมทำงานตงแตอาย12-16ปอบตเหต

ยาเสพตด


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


2.1.6 ความเขมแขงของชมชนลดนอยลงการ

ชวยเหลอซงกนละกนมนอยมากแตละครอบครว พงตวเองสง

ทำใหขาดความรวมมอในการแกไขปญหาตางๆ ทกระทบตอ

ชมชนตางคนตางแกกนเองซงแสดงวาชมชนออนแอลง

2.2 ผลกระทบดานเศรษฐกจ

2.2.1 อาชพหลกเปนการเปลยนแปลงในทาง

ทดขน เปลยนจากทำการเกษตรเพอบรโภคเปนการเกษตร

เพอปอนโรงงานดงนทำสวนยางพาราทำสวนผลไมและพชไร

ประกอบธรกจสวนตวและคาขายทเกยวของกบโรงงานเพมขน

ทำงานในโรงงานอตสาหกรรม

2.2.2 รายได เศรษฐกจในชมชนดขนมาก

รายไดจากการขายทดนการลงทนคาขายรายไดจากการทำงาน

ในโรงงาน รายไดจากผลผลตในครวเรอน ทำใหรายไดตอ

ครวเรอนเพมขน

2.2.3 หนสน เปนผลกระทบทางลบชาวบาน

มหนสนเพมขน ซงมากบความมนคงในอาชพ ทำใหมเครดต

สามารถกเงนจากแหลงเงนทนตางๆ เชน เปนลกหนธนาคาร

หนกองทนหมบานลกหนSMLหนนอกระบบเปนหนเพอซอ

สงอำนวยความสะดวกมาใช

2.2.4 โอกาสทางการศกษา เปนผลกระทบ

ทางบวก บตรหลานมโอกาสเรยนตอ ในระดบทสงขนและม

ทางเลอกทางการศกษาเพมมากขนได สงผลใหมโอกาส

ประกอบอาชพทมผลตอบแทนสงขน

2.3 ผลกระทบดานสงแวดลอม

2.3.1 ปาไม พบวา ปาไมหลากหลายพนธ

ตามธรรมชาตมจำนวนนอยมากจะคงเหลอเฉพาะทเปนภเขา

เทานนมการขยายพนทปลกยางพาราทดแทนพนทปาไมเดม

2.3.2 นำฝนนำบงนำคลองทใชในการอปโภค

บรโภคไมไดเมอรองทงไวจะมตะกอนเปนสดำจำนวนมาก

ตองขดบอนำดมและซอมาดม โรงงานมการปลอยนำเสยลง

ลำนำลำประแส มการทำฝายกนนำเปนระยะเพอกกนำไวให

อตสาหกรรมและการเกษตรสงผลกระทบตอสตวนำ ทำใหม

จำนวนลดนอยลงมหลายสายพนธทหมดไป ซงคงตองทำการ

วจยตอไปนำประปาจากแหลงตางๆไมมคณภาพเพราะนำดบ

มสงสกปรกปนอยมาก

2.3.3 อากาศและกลนยงไมมการพสจนแนชด

วาเปนอนตรายตอชมชนหรอไม แตมควนสขาวและสดำออก

จากปลองโรงงานตางๆบางครงชาวบานบรเวณใกลเคยงแสบตา

ระคายเคอง มกลนเหมนไหม กลนเหมนเนาคลายกลนนำเนา

ไดรบกลนกระจายไปทวทงชมชน

2.3.4 เสยงตงแตมการตงโรงงานอตสาหกรรม

เขามาจะมเสยงเครองจกรทกำลงทำงานดงตลอดเวลานอกจาก

เสยงเครองจกรของโรงงานแลว ยงมเสยงจากการเคลอนยาย

ขนสงสนคาและพาหนะคนเดนทาง ตลอด 24 ชวโมง สงผล

กระทบตอรบกวนพกผอนในเวลากลางคนของชาวบาน

2.3.5 ควนสามารถมองเหนไดชดเจนแตละ

โรงงานจะมปลองควนปลอยควนเสยออกมา มควนสดำมาก

บางโรงงานเปนควนสขาว การสงเกตผลกระทบทพบหลงคา

บานเรอนทอยใกลโรงงานจะมฝนเขมาแตกตางจากบานเรอนท

อยไกลออกไปผลกระทบโดยตรงคอนำฝนทตกลงมาไมสามารถ

ใชดมกนได เพราะจะมกลนเหมนไหมและมฝนละอองเลกๆ

ปนอย

2.3.6 ขยะมลฝอย ปจจบนมขยะเพมขน

นอกจากขยะครวเรอนแลวยงมขยะทเกดจากขบวนการผลต

ของโรงงานตางๆเปนขยะมพษกากของเสยรวมทงโลหะตางๆ

บางชนดไมสามารถกำจดดวยวธธรรมชาต ขยะมมากเกนกวา

ทจะนำมาใชใหมองคการบรหารสวนตำบลไมสามารถขจดขยะ

ไดหมดยงมตกคางในพนทจำนวนมาก

2.3.7 เศษวตถดบ เศษวตถดบทปอนเขา

โรงงานตางๆ ตกตามพนถนน สงผลกระทบตอชาวบาน

ทสญจรไปมา ทำใหเกดอบตเหตบอยครง สารเคมทตดมากบ

เศษวตถดบทรวงหลนตามพน ทำใหปนเปอน ลงในดนเกด

ผลกระทบตอสงแวดลอม

3. ศกษาความคดเหนของผทอาศยอย ในชมชน

ตอแนวทางการแกไขปญหาเพอลดผลกระทบดานตางๆ

หลงจากการตงโรงงานอตสาหกรรมสรปไดดงน

3.1 การรองเรยน

3.1.1 การรองเรยนเมอวนท7มนาคมพ.ศ.

2550 หมบานหมท 6 และ 8 ไดรบความเดอดรอนจากกลน

นำยางเนาเหมนจากโรงงานแหงหนงรองเรยนไปยงหนวยงาน

ทเกยวของกระทบตอชาวบานกวา80หลงคาเรอนการแกไข

นายกองคการบรหารสวนตำบล ไดทำหนงสอเตอนโรงงาน

และแจงใหอตสาหกรรมจงหวดตรวจสอบ ปจจบนชาวบานยง

เดอดรอนเหมอนเดม

3.1.2 การรองเรยนเมอวนท 21 พฤษภาคม

พ.ศ. 2550 เจาของบอดดทราย หมบานหมท 4 ไดแจงนายก

องคการบรหารสวนตำบลกระแสบนวา บรษท บางกอกกลาส

จำกด ปลอยนำเสยลงบอสาธารณะและบอสวนบคคล การ

แกไขปญหา องคการบรหารสวนตำบล ตรวจสอบพบวานำท

ปลอยออกมาไมใชนำจากกระบวนการผลต ของบรษท

บางกอกกลาส จำกด แตอยางใด แตเปนนำทขงจากฝนตก

ลงมาเปนระยะเวลานาน ของสวนยาง เจาหนาทสาธารณสขฯ

จงไดเกบตวอยางนำเพอนำไปตรวจหาคาBCDผลการตรวจสอบ

เงยบหายไป


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


3.1.3 การรองเรยนเมอวนท 7 มถนายน

พ.ศ.2550ชาวบานรวมเขาชอทำหนงสอรองเรยนไปยงคณะ

กรรมาธการวสามญรฐสภาการคดคานคดคานการสรางโรงงาน

ผลตยางแทงของ บรษท ไตรบเบอร จำกด การแกไขปญหา

คณะกรรมาธการวสามญรฐสภาไดประชม ในวนท 8 สงหาคม

พ.ศ. 2550 เวลา 09.00 น. ณ หองประชมหมายเลข 308

อาคารรฐสภา 2 มมตใหทำประชาคมชาวบาน ผลการทำ

ประชาคมชาวบานสวนใหญเหนชอบ แตมชาวบานบางสวน

บอกวาการทำประชาคมไมโปรงใสทำใหชาวบานแบงออกเปน

สองฝาย

3.2 แนวทางการแกปญหา

แนวทางการแกปญหาทผานมาไดจดทำบนทก

ขอตกลงรวมระหวางโรงงานอตสาหกรรมและองคการบรหาร

สวนตำบลกระแสบน คอ โรงงานไตรบเบอรและโรงงาน

ศรไทยเทพ ทง 2 โรงงาน โดยมขอตกลงรวม 9 ขอ สวน

โรงงานอนยงไมมผรองเรยนแบบมเหตมผลนอกจากนองคการ

บรหารสวนตำบลกระแสบนยงมนโยบายในการบรหารจดการ

พนทใหมถาหากจะมาสรางโรงงงานในชมชนตองผาน2ขนตอน

คอ ทำเวทประชาคมระดบตำบล และนำเสนอขอมลเขาระดบ

สภาตำบล

3.3 ปญหาของการบรหารจดการ

แนวทางการแกปญหาทผานมา ชมชนไมรวมกน

แกปญหาอยางจรงจง เจาของโรงงานไมไดรบทราบถงปญหา

ผลกระทบทแทจรง ภาครฐ องคการบรหารสวนตำบล แกไข

ปญหาไมไดทงหมดการดำเนนการลาชาหลายขนตอน

3.4 สงทชมชนตองการ

สงทชมชนตองการ ประกอบดวย การมสวนรวม

รบผดชอบผลกระทบของโรงงานในการแกไขปญหาและ

ตอบแทนชมชนโดยการรวมกจกรรมทชมชนจดขน รวมทง

มสวนรบผดชอบในการดแลสขภาพของคนในชมชน อนเนอง

มาจากไดรบผลกระทบจากขบวนการผลตของโรงงาน


จากผลการศกษาผลกระทบของการตงโรงงานอตสาหกรรม

ทมผลตอวถชวตชมชนกระแสบน อำเภอแกลง จงหวดระยอง

สามารถนำมาอภปลายผลไดดงน

1. ผลกระทบทางสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม

หลงการตงโรงงานอตสาหกรรม

1.1 ผลกระทบดานสงคม สาธารณปโภค ระบบ

สาธารณปโภคครวเรอนมนำประปาใชมไฟฟาใชเพมขนการ

คมนาคมมความสะดวกสบายมากขน การเดนทางใชทางถนน

เปนหลกความสมพนธในครอบครวและมความอบอนลดนอยลง

การพงพาอาศยกนนอยลงเปลยนจากการขอแรงกนเปนการ

จางดวยเงนแทน การยายถนฐานประชากรในชมชนมการ

ยายออกไปจำนวนนอยมาก แตในทางกลบกนมคนอพยพ

เขามาในพนทจำนวนมาก เปนประชากรแฝง ซงเปนคนจาก

ตางถนและตางดาว สวนใหญไมไดยายสำมโนครวมา ทำให

สนเปลองงบประมาณทรฐจดสรรใหชมชนในดานสาธารณสข

สรางปญหาสงผลกระทบตอชมชน มกจะถกลกขโมยสงของ

และผลผลตทางการเกษตร ปญหาการใชแรงงานเดกมอาย

ตงแตอาย 12-16 ป สวนใหญเปนแรงงานตางดาว ปญหา

อาชญากรรม ปญหาเรองความปลอดภยในชวต มการจ

ชงทรพยบอยครง ชาวบานถกทำรายถงแกชวตเพอประสงค

ตอทรพยสนปญหาอบตเหตอตราการเกดอบตมสงมากเพราะ

การจราจรพลกพลานใชความเรวสง และไมเคารพกฎจราจร

อบตเหตทรายแรงจะเปนรถบรรทกชนกบรถบรรทกสราง

ความเสยหายใหกบชมชนมาก ปญหายาเสพตด ปจจบนม

ผเสพยาเสพตดเพมขนเปนจำนวนมาก โดยเฉพาะยาบามาก

เปนอนดบหนงผเสพเปนกลมผใชแรงงานเปนหลกความเขมแขง

ของชมชนลดนอยลง การชวยเหลอซงกนละกนมนอยมาก

แตละครอบครวพงตวเองสงทำใหขาดความรวมมอในการแกไข

ปญหาตางๆ ทกระทบตอชมชน ตางคนตางแกกนเองซง

แสดงวาชมชนออนแอลง

1.2 ผลกระทบดานเศรษฐกจ เศรษฐกจในชมชน

ดขนมาก มรายไดมากขนทำใหชมชนสามารถประกอบอาชพ

ไดหลากหลายกวาเดม มการลงทนประกอบธรกจสวนตว

รายไดในครวเรอนสงขนชมชนเจรญขนในทกๆดานทำใหเกด

ความสะดวกสบายรวดเรวในการเดนทางโอกาสทางการศกษา

ชมชนมความสามารถสงลกหลานไปเรยนโรงเรยนทมระดบ

การศกษาสงกวาในตำบลไดและมทางเลอกทางการศกษาเพม

มากขน สงผลใหมโอกาสสามารถเลอกงานทมผลตอบแทน

สงๆ ได อตราคนวางงานไมม สอดคลองกบผลการศกษาของ

ปารชาต สงขทพย (2546 : บทคดยอ) ทศกษาเรองความ

คดเหนเกยวกบผลกระทบจากการตงโรงงานอตสาหกรรมท

สงผลกระทบตอชมชนแหลมฉบงในดานเศรษฐกจผลการศกษา

พบวา สมาชกมความคดเหนตอผลกระทบในทางบวกทงอาจ

เปนเพราะคนในชมชนมโอกาสหางานทำไดมากขนเศรษฐกจ

ในครอบครวดขน สามารถซอสงอำนวยความสะดวกตางๆ ได

ซงตรงกบผลการศกษาของผวจยพบวา ชาวบานมรายได

ครวเรอนสงขนอนเนองมาจากการประกอบอาชพทเกยวพน

กบโรงงาน

1.3 ผลกระทบดานสงแวดลอม ชมชนหลงการตง

โรงงานอตสาหกรรม ครวเรอนมหนสนสงขน เมอมเครดต

สามารถกเงนจากแหลงเงนทนตางๆ ได เพอซอสงอำนวย


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ความสะดวก รวมทงการกมาลงทน กเพอซอทดน กปลกบาน

สรางรากฐานใหกบครอบครว ซงบางครงเกนกำลงเงนทหาได

และบางอยางทซอมาเกนความจำเปนกลายเปนชมชนท

ไมพอเพยง ผลกระทบ ทางลบ อกดานหนงคอผลกระทบตอ

สงแวดลอมของชมชน ชวงเวลาทผานมาชมชนไมไดใหความ

สำคญและสนใจเทาทควร ทกคนมงแตทจะรบผลประโยชนท

ไดจากการ เขามาตงโรงงาน ผลกระทบตอสงแวดลอมนบวน

จะทวความรนแรงขน เชน อากาศถกปนเปอนดวยสารพษ

ตางๆ ทโรงงานปลอยควนสดำและสขาวออกมาตลอดเวลา

ทโรงงานเดนเครอง อากาศมกลนเหมนไหม เหมนเปรยว

เหมนเนา กลนรนแรงมาก โดยเฉพาะในฤดหนาวสดดมนานๆ

จะทำใหหายใจไมสะดวกคดจมกซงสอดคลองผลการศกษาของ

ชมเชยสรทพยและคณะ(2548:ก)ซงไดทำการวจยแนวทาง

การแกไขปญหาผลกระทบจากโรงงานตมเกลอชมชนบานคอกมา

บานหนองไรและบานโนนคอตำบลโคกพระอำเภอกนทรวชย

จงหวดมหาสารคามพบวาผลกระทบเรองกลนจากการประกอบ

อาชพโรงงานตมเกลอและสบนำเกลอขอมลไดจากการสอบถาม

คนในชมชนและใชการสงเกต/ทดลองรวม ไดทดลองสดหายใจ

อยหางจากโรงงานรศม 1 กม. พบวารสกหายใจไมสะดวก

คดจมก และรสกแสบโพรงจมก แตในกระบวนการศกษาวจย

ไมไดใชกระบวนการทางวชาการ มาพสจนขอเทจจรง วา

ผลกระทบทเกดขนนมผลตอสขภาพในระยะยาวอยางไร

การศกษาของผวจยกเชนกนไดทดลอง/ทดสอบ ดวยตวเอง

และทมวจยซงกลนเหมนจากโรงงานยงพสจนไมไดวาหากสด

ดมทกวนสขภาพระยะยาวจะเปนอยางไรนำฝนนำในบงคลอง

ดมกนไมได นำประปาทใชในชมชนชาวบาน ไมมความมนใจ

ในความสะอาดของนำ ตองซอนำดมหรอขดบอนำใตดนดม

ผลกระทบทางเสยงตงแตมการตงโรงงานอตสาหกรรมจะไดยน

เสยงเครองจกร ทกำลงทำงานดงตลอดเวลา นอกจากเสยง

เครองจกรแลวยงมเสยงจากการเคลอนยายของรถขนสง

สนคา ตลอด 24 ชวโมง อกทงเสยงดงจากรถพนกงานท

สญจรไปมาผลกระทบนทำชาวบานเกดความเครยดโดยไมรตว

การเจบไขไดปวยมจำนวนเพมขน ผลกระทบเรองขยะมลฝอย

ปจจบนขยะมเพมมากขนและเปนขยะทจะทำลายไดยากมาก

ขยะมพษบางชนดไมสามารถกำจดดวยวธธรรมชาต ขยะ

อกสวนหนงเกดจากขบวนการผลตของโรงงานบางโรงงานกม

การคดแยกเปนประเภทๆ เพอแยกไปกำจด สวนทเหลอเปน

ภาระขององคการบรหารสวนตำบล ขยะมจำนวนมากเกนกวา

ทจะนำมาใชใหม ปรมาณขยะมมาก ทำใหองคการบรหาร

สวนตำบลจดการไมทนตองนำไปทงตามบอรางทองคการบร

หารสวนตำบลไดซอไวทำเปนบอขยะ ไมมการควบคมทำให

สงกลนเนาเหมน เมอฝนตกมา ทำใหนำเสยซมลงดน สวน

ขยะมพษจากโรงงานอตสาหกรรมมบางบรษทอางวาไดปฏบต

ตามกฎหมายในการนำไปกำจด แตชมชนไมทราบ สอดคลอง

กบผลการศกษาของปารชาตสงขทพย(2546:บทคดยอ)พบวา

สมาชกมความคดเหนตอผลกระทบในทางลบคอนขางมาก

เนองมาจากผลการพฒนาอตสาหกรรมไดกอใหเกดมลภาวะ

ทงทางนำทางอากาศเสยงและขยะมลฝอย

2. การศกษาความคดเหนของผทอาศยอยในชมชนตอ

แนวทางการแกไขปญหาเพอลดผลกระทบดานตางๆหลงจาก

การตงโรงงานอตสาหกรรม

ซงจากแนวทางการลดผลกระทบของการตงโรงงาน

อตสาหกรรมทสงตอวถชวตชมชนพบวามผลกระทงทางบวก

และทางลบ จากการสรป ผลกระทบทเปนปญหามากทสดคอ

กระทบตอสงแวดลอมของชมชนในเวลาทผานมาทำใหชาวบาน

บางสวนคดวามผลกระทบมาก จนไมสามารถทจะดำเนนชวต

อยางปกตได จงมการรวมตวกนรองเรยนในเรองผลกระทบตอ

สงแวดลอมหลายครงกบหนวยงานของรฐและโรงงานผลทไดม

การแกไขปญหาใหแตเปนครงคราวเมอเวลาผานไปผลกระทบ

กเกดขนอกแบบซำซากไมมการแกไขปญหาอยางยงยน

เปนอยางนมาตลอด ทำใหเกดความขดแยงระหวางชาวบาน

และโรงงานความไมเชอใจตอผแทนผนำชมชนแตชาวบาน

จำตองทนเนองมาจากมการคาขายผลผลตกบโรงงาน ฝาย

โรงงานเองกทราบดวามผลกระทบ จงพยายามปฏบตตาม

กฎหมายเทาทระบไวใหครบทกอยาง หากจะใหลดผลกระทบ

สงแวดลอมเลยจะตองลงทนสงมากการแกไขจงอยทปลายเหต

โดยภาครฐและองคการบรหารสวนตำบล เปนตวกลางเพอหา

ขอยตความขดแยงของปญหาเทานนเอง แนวทางในการลด

ผลกระทบทชาวบานสวนใหญตองการ นนคอ ใหโรงงาน

อตสาหกรรมผมสวนไดสวนเสยกบชมชนรบผดชอบผลกระทบ

ทเกดกบชมชนโดยการตอบแทนชมชน ซงเปนผมสวนได

สวนเสยกบโรงงานอตสาหกรรม หากชมชนลมสลายโรงงาน

อตสาหกรรมกตองสญเสยเชนกน จงอยากใหภาครฐ ภาค

อตสาหกรรมรวมกบชาวบานหารปแบบในการอยรวมกนยงยน

ตอไปซงสอดคลองกบแนวคดของศรชยสาครรตนกล(2548:

29)อางถงความรบผดชอบตอสงคมของธรกจเปนความมงมน

หรอพนธะสญญาทธรกจมอยอยางตอเนองในการทจะประพฤต

ปฏบตอยางมจรยธรรม และมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจ

ดวยการปรบปรงคณภาพชวตของผใชแรงงาน ตลอดจน

ครอบครวของเขาเหลานน ตลอดจนมสวนรวมในการพฒนา

ชมชนทองถนและสงคมในวงกวางคอคำวาCSRทยอมาจาก

คำวาcorporatesocial responsibilityระบวาซงหากโรงงาน

อตสาหกรรมในชมชนกระแสบนเขาใจและมความตระหนกเรอง

CSR.กเพยงพอแลวสำหรบการลดผลกระทบอยางยงยน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ



ชมเชย สรทพยและคณะ. (2548). โครงการวจยแนวทาง

การแกไขปญหา ผลกระทบจากโรงงานตมเกลอ

และสบนำเกลอชมชนบานคอกมา ตำบลโคกพระ

อำเภอกนทรวชย จงหวดมหาสารคาม.มหาสารคาม

:สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย.

ปารชาตสงขทพย.(2546).ความคดเหนเกยวกบผลกระทบ

จากโรงงานอตสาหกรรม ทสงผลตอชมชนแหลมฉบง

จงหวดชลบร.วทยานพนธรป.ม.(การบรหารทวไป).

ระยอง:วทยาลยการบรหารรฐกจ.

ศรชยสาครรตนกล.(14กรกฎาคม2548).“ประชาชาตคอลมน

ระดมสมอง,”ประชาชาตธรกจ.หนา29.

สำนกงานจงหวดระยอง. (2550). คมอบรการประชาชน.

ระยอง:ศนยราชการจงหวดระยอง.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


แนวทางการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนในประเทศไทย

Approach for the Registration of Carbon Reduction Label in Thailand

เบญจมาศ เอยมหน,วสาขาภจนดา คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาปญหาและอปสรรคในกระบวนการ ขนตอนการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอน เพอ

นำมากำหนดแนวทางการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนใหกบหนวยงานททำการขนทะเบยนฉลากลดคารบอนและหนวยงาน

ภาครฐทเกยวของ รวมถงภาคอตสาหกรรมหรอผผลตอนๆ โดยการสมภาษณหนวยงานททำการขนทะเบยนฉลากลดคารบอน

และบรษททไดรบการขนทะเบยนฉลากลดคารบอนแลว ผลการศกษาพบวา ในการดำเนนการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอน

ยงขาดการประชาสมพนธและเผยแพรในเรองของฉลากลดคารบอนใหกบผประกอบการและผบรโภคทวไปทราบ อกทงในเรอง

ของขนตอนการเกบรวบรวมขอมลของบรษทและหนวยงานททำการขนทะเบยนมความยงยากและลาชา รวมไปถงการขาดความ

รวมมอของผประกอบการอนๆ จากปญหาอปสรรคดงกลาวนำมากำหนดแนวทางการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนได โดยให

หนวยงานททำการขอขนทะเบยนผลกดนภาคธรกจจดทำฉลากลดคารบอนเพอเตรยมความพรอมสำหรบการทำคารบอนฟตพรนท

จดอบรมเพอสรางความเขาใจในเรองฉลากลดคารบอนใหกบภาคธรกจเขาใจไดอยางถกตองและปรบปรงกระบวนการหรอกฎเกณฑ

ในการขอขนทะเบยนใหสอดคลองกบสถานการณปจจบน อยางไรกตามภาคธรกจควรสรางสอประชาสมพนธเพอจงใจใหผบรโภ

คสนใจฉลากลดคารบอนมากขน ทงนภาครฐควรสงเสรมการดำเนนการและใหการสนบสนนงบประมาณในการขนทะเบยนฉลาก

ลดคารบอน

คำสำคญ :ฉลากลดคารบอนการขนทะเบยนโรงงานอตสาหกรรม

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


Abstract

Theaimofthisresearchwastostudyproblemsandobstaclestotheprocessofcarbonreductionlabelregistra-

tion.Theresultsofthestudywillbeutilizedforindentifyingtheregistrationapproachesthatcouldbeusedamongthe

responsiblepublicorganization,therelevantstateagencies,andtheindustrialsectorsormanufacturers.Thisresearch

wascarriedoutbyinterviewingpeoplefromresponsiblepublicorganizations,andprivatefirmsthathavealreadyregistered

forthecarbonreductionlabel.Theresearchfoundthattheweakpublicrelationsandinadequatedisseminationofinfor-

mationofcarbonreductionlabeltoentrepreneursandconsumersweremajorproblemsandobstaclesoftheregistration

process.Inaddition,thecomplicateddatacollectionfortheregistration,andtheignoranceofsomeentrepreneursledto

thedelayintheregistrationprocess.Accordingtosuchtheproblemsandobstacles,approachesfortheregistrationof

carbonreductionlabelwerecreated.Theresponsiblepublicorganizationshouldencourageprivateenterprisestoregis-

terforthecarbonreductionlabel,whichwouldhelppreparingthemforthefurthercarbonfootprintprocess.Moreover,

thesepublicorganizationsshouldtraintheprivatesectorsforgainingmoreunderstandingonthecarbonreductionlabel.

Theprocessesorrulesfortheregistrationshouldbeimprovedtocopewiththepresentsituation.Inthemeantime,the

privatesectorsshouldsetpublicrelationprogramformotivatingconsumertogiveinterestonthecarbonreductionlabel.

Thepublicsectors,bythesametoken,shouldalsopromoteandsupportbudgetfortheregistrationofcarbonreduction

label.

Keywords :Carbonreductionlabel,Registration,Industrialfactory.

เบญจมาศ เอยมหน, วสาขา ภจนดา

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

การเปลยนแปลงของภาวะภมอากาศทวโลกทำใหผคน

จำนวนมากหนมาสนใจและตระหนกถงปญหาโลกรอนมากขน

ซงทำใหประเทศตางๆ กเรมใหความสนใจและหาแนวทาง

รวมกนเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจก ดงจะเหนไดจากการ

ลงนามในพธสารเกยวโตทประเทศญปน ทใหประเทศสมาชก

ทำการลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดหรอกาซ

เรอนกระจกตามเปาหมายทวางไว จากสาเหตดงกลาวจงไดม

ความพยายามในการทจะลดการปลดปลอยกาซคารบอนได-

ออกไซดซงหนงในวธนนคอการวเคราะหคารบอนฟตพรนท

(Carbon Footprint) ของผลตภณฑตลอดวฏจกรชวตของ

ผลตภณฑและบรการโดยการประเมนวงจรชวตผลตภณฑ(Life

CycleAssessment :LCA)ซงครอบคลมตงแตการไดมาของ

วตถดบกระบวนการผลตการแปรรปการขนสงการใชงานและ

การกำจดขนสดทาย และจากการพฒนาคารบอนฟตพรนทนน

เพอใชเปนเครองมอในการประเมนการปลอยกาซเรอนกระจก

อนจะนำไปสการกระตนใหมการจดการเพอลดปรมาณการปลอย

กาซเรอนกระจกในภาคการผลตในปจจบนมเพยงไมกประเทศท

มการดำเนนงานดานฉลากคารบอนไดแกองกฤษสหรฐอเมรกา

นวซแลนดญปน เกาหลและจนสำหรบในประเทศไทยฉลาก

คารบอนนนม 2 แบบ คอ ฉลากคารบอนฟตพรนท (Carbon

Footprint)และฉลากลดคารบอน(CarbonReductionLabel)

ซงประเทศแรกทมการใชฉลากลดคารบอนคอประเทศไตหวน

ฉลากคารบอนเปนฉลากทแสดงระดบการลดการ

ปลอยกาซเรอนกระจกออกสบรรยากาศตอหนวยผลตภณฑ

โดยการประเมนวงจรชวตผลตภณฑ (LCA) ซงแสดงผลอยใน

รปของกาซคารบอนไดออกไซดเทยบเทา(CO2equivalent)แต

ขอมลLCAในประเทศไทยนนยงไมสมบรณทจะนำมาประยกต

ใชกบฉลากคารบอนได ดงนน ในระยะแรกนฉลากคารบอนจง

เปนผลจากการประเมนการลดกาซเรอนกระจกในกระบวนการ

ผลตเทานน ซงจะเปนฉลากลดคารบอน (CarbonReduction

Label)ทแสดงใหผบรโภครบทราบปรมาณคารบอนไดออกไซด

ทลดลงหลงจากทผประกอบการไดมการปรบเปลยนกระบวนการ

ผลตแลว ซงกลมเปาหมายคอผลตภณฑและบรการทจำหนาย

ในประเทศ (DomesticMarket) เพอสรางความตระหนกและ

ทางเลอกแกประชาชนชาวไทยไดมสวนรวมในการลดการปลอย

กาซเรอนกระจกหรอบรรเทาภาวะโลกรอน รวมทงยงเปนการ

เตรยมความพรอมในการพฒนาไปสในการจดทำฉลากลด

คารบอนในระดบสากลทมการวดขนาดคารบอนฟต พรนท

(Carbon Footprint) หรอปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจก

ตลอดวฎจกรชวตของผลตภณฑเมอประเทศไทยมฐานขอมล

LCA ทมความสมบรณเพยงพอ รวมทงเตรยมความพรอม

เขาสระบบมาตรฐานไอเอสโอ14067(ISO14067)ทมการนำ

กาซเรอนกระจกเขามาพจารณารวมเปนครงแรกอกดวย(Thai-

landGreenhouseGasManagementOrganization,2009)

สำหรบหนวยงานทออกฉลากลดคารบอนในประเทศไทย คอ

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก(องคการมหาชน)ซงม

สถาบนสงแวดลอมไทยเปนทปรกษาเพยงแหงเดยวททำหนาท

เชงปฏบตและในปจจบนม25บรษทไดรบการออกใบอนญาต

ฉลากคารบอนไปแลวโดยมสนคาจำนวน110รายการ(ขอมล

ณ วนท 2 กมภาพนธ 2554 จากองคการบรหารจดการกาซ

เรอนกระจก)

ดงนน ผวจยสนใจศกษาฉลากลดคารบอน (Carbon

ReductionLabel) ในดานปญหาและอปสรรคตางๆทพบจาก

การดำเนนการของหนวยงานททำการขนทะเบยนฉลากลด

คารบอน และบรษททผานการขนทะเบยนแลว เพอกำหนด

แนวทางในการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนใหกบหนวยงาน

ททำการขนทะเบยนฉลากลดคารบอน และหนวยงานภาครฐ

ทเกยวของ รวมไปถงภาคอตสาหกรรมหรอผผลตอนๆ ทยง

ไมไดทำการขนทะเบยนฉลากลดคารบอนอกดวย


1. เพอศกษาปญหาและอปสรรคในขนตอนการขอ

ขนทะเบยนฉลากลดคารบอน(CarbonReductionLabel)

2. เพอเสนอแนวทางการขอขนทะเบยนฉลากลด

คารบอน(CarbonReductionLabel)ในประเทศไทย


การศกษาวจยเรองแนวทางการขอขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนในประเทศไทยเปนการวจยเชงคณภาพโดยมวธการ

ศกษาสถานการณปจจบน กระบวนการ/ขนตอนในการขอขน

ทะเบยนฉลากลดคารบอนรวมทงปญหาและอปสรรคในขนตอน

การขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนของภาคอตสาหกรรมหรอ

ผผลตเพอเปนแนวทางในการสงเสรมการขอขนทะเบยนฉลาก

ลดคารบอนในประเทศไทย โดยประชากรทใชในการศกษาจะ

จำแนกกลมประชากรออกเปน 2 กลม กลมแรกคอ เจาหนาท

ขององคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)

กลมทสองคอ เจาหนาทของบรษททมผลตภณฑทไดรบการ

ขนทะเบยนฉลากลดคารบอน (Carbon Reduction Label)

เปนทเรยบรอยแลวจำนวน 6 บรษท ซงกลมแรกททำการ

สมภาษณเจาหนาทหนวยงานททำการขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนมจำนวน2ทานคอองคการบรหารจดการกาซเรอน

กระจก(องคการมหาชน)และสถาบนสงแวดลอมไทยและกลมท2


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ทำการสมภาษณเจาหนาทของบรษททมผลตภณฑทไดรบการ

ขนทะเบยนฉลากลดคารบอนแลว โดยการสมตวอยางแบบ

เจาะจง ซงทำการแบงประเภทอตสาหกรรมเปนอปโภคบรโภค

และวสดกอสรางโดยเลอกมาหมวดละ2บรษทจำนวน6ทาน

ทงนมการศกษารวมกบขอมลทตยภมจากเอกสาร หนงสอ

และการคนควางานวจยทเกยวของ เพอนำมาใชการออกแบบ

เครองมอเกบรวบรวมขอมลจากนนนำขอมลทงหมดมาวเคราะห

เชงพรรณาความ เพอมากำหนดแนวทางการขอขนทะเบยน

ฉลากลดคารบอนในประเทศไทย


1. ผลสมภาษณหนวยงานรบผดชอบ

ผลการสมภาษณหนวยงานททำการขนทะเบยนฉลาก

ลดคารบอน2หนวยงานคอหนวยงานองคการบรหารจดการ

กาซเรอนกระจก (องคกรมหาชน) ซงทำหนาทเชงนโยบาย

ดแลงานดานการบรหารงานการรบคำขอขนทะเบยนฉลากฯ

หรอการรบสมครในเบองตนและหนวยงานสถาบนสงแวดลอม

ไทย ซงเปนทปรกษาและทำหนาทในเชงปฏบตการ โดยสรป

ฉลากลดคารบอนยงไมเปนทรจกโดยทวไปทงทางภาคธรกจเอง

และผบรโภคซงในการดำเนนโครงการในปจจบนโดยสวนใหญ

แลวเปนการสมครใจรวมโครงการจากผประกอบการมากกวาซง

สวนใหญจะเปนอตสาหกรรมขนาดใหญและยงเปนอตสาหกรรม

ประเภททงผลตเพอสงออกหรอจำหนายภายในประเทศอกดวย

รวมทงยงไมมนโยบายและมาตรการของภาครฐทเกยวของ

อยางชดเจนทจะสนบสนนใหการตดฉลากลดคารบอนเปน

ขอบงคบหรอกฎหมาย และยงขาดการสนบสนนในเรอง

งบประมาณ การเผยแพรขอมลในเรองของฉลากลดคารบอน

รวมทงการประชาสมพนธเกยวกบการขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนทมอยในปจจบนยงคงมอยนอย ซงขอเสนอแนะ

จากหนวยงานรบผดชอบในการขอขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนนน มความเหนวาควรทจะมความรวมมอจากหลายๆ

ฝาย ไมวาจะเปนภาครฐเอง/หนวยงานทเกยวของหรอแมแต

สถานประกอบการณนนดวย เพอการสนบสนนทงในเรองของ

งบประมาณและบคลากรทเชยวชาญในการประเมน เพราะจะ

เปนการแสดงความรบผดชอบตอสงคม (CSR) เปนหนทาง

ชวยลดตนทนการผลตและสามารถแขงขนในตลาดโลกได

อกทงการทำฉลากลดคารบอนยงเปนการทำฐานขอมลเพอ

เตรยมความพรอมสำหรบในการทำคารบอนฟตพรนท(Carbon

Footprint)อกดวย

2. ผลสมภาษณบรษททมผลตภณฑทไดรบการ

ขนทะเบยนฉลากลดคารบอน

ผลการสมภาษณบรษททมผลตภณฑทไดรบการขน

ทะเบยนฉลากลดคารบอน จำนวน 6 บรษท โดยสรปพบวา

สวนใหญแลวบรษททเขารวมโครงการการขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนจะมนโยบายทจะผลตสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอม

ใหความสำคญกบการรกษาและลดผลกระทบตอสงแวดลอม

รวมถงการใชพลงงานทสะอาดเปนมตรตอสงแวดลอมดวย ซง

การเขารวมโครงการนจะมสวนชวยในเรองของการลดตนทน

การผลต รวมถงสามารถลดการใชทรพยากรทสนเปลองได

เนองจากทางบรษทจะตองทำการปรบปรงและพฒนากระบวน

การผลตอยางตอเนองเพอทำใหตนทนการใชพลงงานลดลง

แตทงนยงมกลมตวอยางผผลตบางบรษทมความเหนตางวา

บรษททมนโยบายในการลดผลกระทบตอสงแวดลอมในทก

กระบวนการผลตอยแลวผลทไดกทำใหเกดการลดตนทนไปโดย

ปรยายโดยอาจจะไมตองเขารวมโครงการเลยกได สวนในเรอง

ภาพลกษณและเจตนารมณทรบผดชอบตอสงคมนน กลม

ตวอยางผผลตนนมองวาเปนการเพมภาพลกษณทดใหกบบรษท

รวมถงตราสนคาของทางบรษท ทำใหผบรโภคเชอมนไดวา

ทกขนตอนของกระบวนการผลตสนคา ทางบรษทจะใสใจใน

คณภาพชวตและเหนความสำคญตอสงแวดลอม ชมชน และ

สงคม อกทงผมสวนไดสวนเสยจะเหนความตงใจของบรษท

ในการผลตสนคาและบรการทตอบสนองความตองการของลกคา

ทรกษาสงแวดลอมอกดวย ทางดานคาใชจายในการขอขน

ทะเบยนนนจะมปญหาสำหรบบรษทเลกๆ ทเงนทนไมสงมาก

และในเรองของอายของฉลากซงกำหนดให3ปถอวาเหมาะสม

แลว เนองจากเมอครบกำหนดอายของฉลากกควรทจะมการ

ตรวจสอบและประเมนอกครงหนงเพอรกษามาตรฐานในการ

ขอขนทะเบยนฉลากฯแตทงนยงมกลมตวอยางผผลตบางบรษท

มความเหนตางวาฉลากฯ ควรมอายมากกวาเดมจาก 3 ป

เนองจากระยะเวลาในการขอขนทะเบยนกวาจะสำเรจกใชเวลา

นานอยแลว และในเรองของการประชาสมพนธฉลากลด

คารบอนยงเปนทรบรอยในวงแคบลกคายงไมคอยรบรและเขาใจ

ในเรองของฉลากลดคารบอนและยงไมไดใหความสนใจในเรอง

ฉลากลดคารบอนมากเทาทควร

3. สรปปญหาและอปสรรค

ผลการศกษาจากการสมภาษณทำใหทราบประเดน

ปญหาและอปสรรคทสำคญในการขอขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนเพอนำมาเปนแนวทางในการขอขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนโดยสรปสามารถแยกปญหาและอปสรรคเปนประเดน

ไดดงน

3.1 ดานหนวยงานททำการขอขนทะเบยนฉลาก


1) การเกบขอมลทใชในการประเมนคอนขาง


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ยงยาก ซบซอน ทำใหตองใชเวลายาวนาน รวมถงการบนทก

ขอมลของบางบรษทยงไมมความสมบรณเพยงพอ อยางเชน

บรษทบางแหงกยงไมมการจดเกบขอมลการใชทรพยากร

วตถดบและพลงงานอยางเปนระบบทำใหการจดเกบลาชาหรอ

การไดมาซงขอมลการจดการสงแวดลอมเชนการจดการนำเสย

และของเสยรวมถงขอมลในสวนระบบสนบสนนภายในโรงงาน

เชน ระบบผลตไฟฟา ระบบผลตไอนำทไดมาคอนขางลำบาก

อกทงโรงงานบางแหงกยงไมไดมการจดเกบขอมลแยกของการ

ใชทรพยากรตางๆ รวมไปถงความลาชาในการสรปขอมลของ

ทางบรษทรวมกบทางสถาบนสงแวดลอมไทย และการตดตาม

ขาดความตอเนองอยบาง เนองจากขอมลยงไมสมบรณ

ครบถวน

2) การพจารณาตามเกณฑขอ 3คอกรณท

กระบวนการผลตมการใชเทคโนโลยทมประสทธภาพสงใน

ภาคอตสาหกรรมประเภทนนๆ ทางหนวยงานคณะทำงาน

สงเสรมการใชฉลากลดคารบอนจะพจารณาเปนกรณไป

ซงจะทำไดคอนขางยาก เกดความลาชาในการประเมนและ

ไมมแนวทางทชดเจน เนองจากตองใชขอมลสนบสนนจำนวน

มากเพอประกอบการประเมนในแตละเทคโนโลยการผลต และ

ไมมมาตรฐานประเภทเทคโนโลยทควรเลอกใชของแตละ

ประเภทอตสาหกรรมในปจจบน รวมถงไมมคามาตรฐานหรอ

คากลางของการใชพลงงานหรอการปลอยกาซเรอนกระจก

ของเทคโนโลยนนๆทแนนอนประกอบกบบางโรงงานไมสามารถ

แสดงผลการใชพลงงานหรอผลการปลอยกาซเรอนกระจกท

ลดลงจากเทคโนโลยนนๆไดเนองจากไมไดมการวเคราะหการ

ใชพลงงานหรอการปลอยกาซเรอนกระจกในสวนเทคโนโลย

ทมการเพมเตม/ปรบปรง หรอไดใชเทคโนโลยดงกลาวตงแต

เรมการผลตแลว

3) อายของฉลากฯ ควรเพมขนมากกวาเดม

(3 ป) เนองจากระยะเวลาในการขอขนทะเบยนของทางบรษท

จะใชเวลานานในการเกบขอมล

4) ฉลากลดคารบอนยงไมเปนทรจกของ

ผบรโภคมากนก เนองจากขาดการประชาสมพนธและเผยแพร

ในเรองของฉลากลดคารบอนใหกบผบรโภคไดรบรรวมทง

ผประกอบการอนๆดวย

5) ทางหนวยงานมคาใชจายในการดำเนนการ

ขององคการTGOจะตองมการเบกจายกอนแลวจงมาเรยกเกบ

กบบรษททมาขอขนทะเบยนเมอเสรจสนโครงการ เชนกรณท

บางบรษทมจำนวนสาขามากหรอมทวประเทศ ทำใหตองใช

งบประมาณมากในการเดนทางและตองเกบขอมลหลายครง

รวมทงคาตดตอสอสารดวย หรอในบางบรษทไดมการเกบ

ขอมลไปแลวแตขอยกเลกระหวางการดำเนนงาน กทำให

องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (TGO) เสยเวลาและ

งบประมาณโดยเปลาประโยชน

3.2 ดานบรษท/ภาคธรกจ

1) ระบบการจดเกบขอมลบางบรษทมการทำ

มากอนแลวตงแตตนและดมาตลอด กบบรษททยงไมไดทำเลย

แตใชเกณฑในการประเมนเดยวกนมาเปรยบเทยบกทำใหเปน

การประเมนทไมยตธรรมสำหรบบางบรษท

2) การไมใหความรวมมอจากผประกอบการ

รวมทงความไมเขาใจโครงการอยางแทจรงของผประกอบการ

ซงการออกฉลากฯจะออกในนามของบรษทไมใชตวผลตภณฑ

ซงถาโรงงานมจำนวนสาขาทวประเทศมากและบรษทแมเหนดวย

แตบรษทลก(สาขา)ไมเหนดวยกทำใหการเกบขอมลลาชาและ

สนเปลองงบประมาณมาก

3) โรงงานสวนใหญไมไดมการมอบหมาย

บคคลทรบผดชอบโดยตรง และการประเมนปรมาณการปลอย

กาซเรอนกระจกตองอาศยขอมลจากหลายฝายในโรงงาน เชน

ฝายบญชฝายการผลตฝายพลงงานและสงแวดลอมทำใหเกด

ความยากลำบากและลาชาในการประสานขอขอมล

4) งบประมาณคาใชจายทคอนขางสงของ

บรษทเลกๆทยงเปนอปสรรคอย รวมถงในกรณบรษททมาขอ

ขนทะเบยนฉลากฯมผลตภณฑหลายๆตวตองเสยคาใชจาย

อยางมากในการขนทะเบยนของแตละผลตภณฑ

5) ธรกจขนาดเลกอาจมปญหาในเรองระบบ

การจดเกบขอมล เชน SMEs หรอ ผผลตสนคา OTOP

เนองจากฉลากลดคารบอนเปนการประเมนการลดลงของ

การปลอยกาซเรอนกระจกเฉพาะของแตละผลตภณฑ ซง

ภาคธรกจขนาดเลกอาจไมมการจดเกบขอมลการใชทรพยากร

การจดการนำเสยและของเสยอกทงไมมระบบการจดเกบขอมล

แยกตามผลตภณฑหรอในแตละขนตอนการผลตไว

จากปญหาและอปสรรคดงกลาว นำผลมา

วเคราะหเพอใหไดแนวทางในการสงเสรมและพฒนาปรบปรง

การดำเนนงานในการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนใน

ประเทศไทยมดงน

4. แนวทางการขนทะเบยนฉลากลดคารบอน

4.1 แนวทางสำหรบหนวยงานททำการขอขน

ทะเบยนฉลากลดคารบอน

1) องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก

(องคการมหาชน) และสถาบนสงแวดลอมไทยผลกดนใหภาค

ธรกจทสงออกสนคาไปยงตางประเทศทำฉลากลดคารบอนเพอ

เปนฐานขอมลในการเตรยมความพรอมสำหรบการทำCarbon

Footprint(ISO14067)



มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


(องคการมหาชน) และสถาบนสงแวดลอมไทยมการจดอบรม

จากผเชยวชาญในเรองการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอน

เพอสรางความเขาใจในเรองฉลากลดคารบอนใหกบภาคธรกจ

อนๆไดเขาใจอยางถกตอง


(องคการมหาชน) และสถาบนสงแวดลอมไทยปรบปรง

กระบวนการ/เกณฑในการขอขนทะเบยนใหสอดคลองกบ

สถานการณปจจบน

4.2 แนวทางสำหรบบรษท/ภาคธรกจ

1) บรษทสรางสอประชาสมพนธของผลตภณฑ

ในบรษทของตนเองเพอเปนการโฆษณาจงใจใหคนสนใจในเรอง

ฉลากลดคารบอนมากขน

2) บรษทควรโยกยายงบประมาณจากการทำ

CSR สวนหนงมาทำ ฉลากลดคารบอนแทน เพราะเปนการ

รบผดชอบตอสงคมอกทางหนงเชนกน

3) ใหบรษทตระหนกถงความคมคาของการ

ทำฉลากฯ แมจะใชงบประมาณในการทำสงแตคมทสามารถ

แขงในตลาดโลกได

4.3 แนวทางสำหรบภาครฐ

1) ภาครฐควรรณรงคและกระตนใหภาคธรกจ

ตางๆสนใจในฉลากทเกยวกบสงแวดลอมมากขน

2) ภาครฐเขามาสงเสรมและสนบสนนใน

การดำเนนการและงบประมาณในการขนทะเบยนฉลากลด

คารบอน

3) ภาครฐใหการสงเสรมและสนบสนนธรกจ

ขนาดเลก (SMES) ในระบบจดเกบขอมล โดย TGO และ

สถาบนสงแวดลอมไทยเปนทปรกษาและชวยประสานงาน

4) การสนบสนนจากทางภาครฐในการ

ประชาสมพนธผานสอโทรทศน/วทยอยางแพรหลาย

5) ภาครฐควรใหทางหนวยงานราชการตางๆ

ใหความรวมมอการซอขายสนคาทมฉลากลดคารบอนเพอใชใน

สำนกงานและเพอเปนการรณรงคอกทางดวย


ในการดำเนนการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนใน

ประเทศไทยพบปญหาและอปสรรคในการดำเนนการทสำคญ

ไดแก 1) การขาดการประชาสมพนธและเผยแพรในเรองของ

ฉลากลดคารบอนใหกบผบรโภคและผประกอบการไดรบร 2)

การเกบขอมลทใชในการประเมนคอนขางยงยากและซบซอน

3) การพจารณาเกณฑในกรณทกระบวนการผลตมการใช

เทคโนโลยทมประสทธภาพสง ซงทำไดคอนขางยากและไมม

แนวทางทชดเจน4)ปญหางบประมาณคาใชจายทคอนขางสง

ของบรษทเลกๆหรอบรษททมผลตภณฑหลายๆตวตองเสย

คาใชจายอยางมาก5)การไมใหความรวมมอจากผประกอบการ

หรอบรษทอนๆ รวมทงความไมเขาใจโครงการอยางแทจรง

ของผประกอบการ 6) ขาดบคคลทรบผดชอบเรองนโดยตรง

จงทำใหการเกบขอมลและการดำเนนการคอนขางลาชา 7)

งบประมาณในการดำเนนการและการประชาสมพนธทมอย

อยางจำกดซงจากปญหาอปสรรคตางๆดงกลาวนำมากำหนด

แนวทางการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอน โดยมประเดน

หลกๆ ดงน 1) ดานการสงเสรมสนบสนนของทางภาครฐ 2)

ดานการรณรงคและผลกดนใหทกภาคสวนสนใจในฉลาก

สงแวดลอมมากขน3)ดานการโฆษณาและสอสารประชาสมพนธ

4) ดานการปรบปรงกระบวนการผลต/กฎเกณฑ เหนไดวา

แนวทางการขนทะเบยนฉลากลดคารบอนนสอดคลองกบ

งานวจยของจตรลดา โกสนทรานนท (2549) ททำการศกษา

เรองแนวทางการเลอกซอสนคาอปโภคทเปนมตรตอสงแวดลอม

พบวา สนคาทไดฉลากเขยวมจำนวนนอยมากในตลาดทำให

ผบรโภคมทางเลอกนอยและขาดแรงจงใจในการเลอกซอดงนน

ผมสวนเกยวของโดยเฉพาะภาครฐควรรวมมอกนสงเสรมสนคา

ทเปนมตรตอสงแวดลอมเพอใหไดรบความนยมมากขน โดย

ภาครฐควรใหการสงเสรมและสนบสนนผผลต และผบรโภคใน

ทกๆดานเพอใหเกดความรความเขาใจเกยวกบสนคาทเปนมตร

ตอสงแวดลอมมากยงขนอกทงผผลตกควรปรบปรงเปลยนแปลง

กระบวนการผลตใหมประสทธภาพทงนยงสอดคลองกบงานวจย

ของธนวากาญจนพนธ(2551:79)ทศกษาเรองแนวทางการ

จดการขยะมลฝอยของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรพบวา

แนวทางการจดการขยะมลฝอยทเหมาะสมของสถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตรทเปนรปธรรม คอ การสนบสนนใหมการ

ปลกฝงทศนคต รวมถงการประชาสมพนธและรณรงคอยาง

ตอเนอง ทสำคญตองมการสงเสรมและสนบสนนในเรอง

ของงบประมาณและอตรากำลงทเหมาะสมแกหนวยงานท

รบผดชอบนอกจากนงานวจยนสอดคลองกบงานวจยของ

รงตะวน เกดโภคา(2553:204)ทศกษาเรองแนวทางพฒนา

การทองเทยวเชงนเวศอยางยงยนของจงหวดอทยธาน พบวา

แผนพฒนาการทองเทยวเชงนเวศระยะสน ควรมแผนการ

เผยแพรความรและประชาสมพนธการทองเทยวไมวาจะเปนการ

เผยแพรความรหรอใหความรเกยวกบการจดการและอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตในแหลงทองเทยวแกประชาชนในพนท

มการจดฝกอบรม และสงเสรมการผลตสนคาในชมชนทองถน

เพอจำหนายแกนกทองเทยว รวมทงการสนบสนนเผยแพร

ความรความเขาใจรวมกนของประชาชนและหนวยงานท

เกยวของเกยวกบแนวทางการสงเสรมการทองเทยวเชงนเวศ

ดวย


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะทวไป

จากการศกษาวจยเรองนผวจยไดมขอเสนอแนะสำหรบ

การนำผลการวจยไปใชครงตอไปมดงน

1) ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

(1) ภาครฐควรสงเสรมและสนบสนนในเรองของ

งบประมาณในการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนโดยเฉพาะ

บรษทขนาดเลกเชนSMEsหรอผผลตสนคาOTOP

(2) ภาครฐควรสงเสรมและสนบสนนในสนคาทม

ฉลากลดคารบอนบนผลตภณฑ เชน ผลกดนใหผลตภณฑท

ไดรบฉลากลดคารบอนเปนสนคาทอยในรายการการจดซอ

จดจางสเขยว หรอมมาตรการทางภาษใหกบฉลากสงแวดลอม

และควรขยายความรวมมอไปยงตางประเทศ

2) ขอเสนอแนะเชงปฏบต

(1) ทงภาครฐและหนวยงานททำการขนทะเบยน

ควรสงเสรมและเรงการประชาสมพนธในเรองของฉลากลด

คารบอนทงในสวนผผลตเพอใหทราบถงขนตอน/กระบวนการ

ในการขอขนทะเบยนฉลากลดคารบอนและเขารวมโครงการฯ

มากขน รวมถงในสวนผบรโภคเพอจะไดรบรในเรองฉลากลด

คารบอนในวงกวางและมความสนใจมากขน

(2) ทางหนวยงานททำการขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนควรปรบปรงกระบวนการ/กฎเกณฑในการขอขน

ทะเบยนใหเหมาะสมกบลกษณะของเทคโนโลยและสอดคลอง

กบสถานการณปจจบน

(3) ทางหนวยงานททำการขนทะเบยนฉลากลด

คารบอนควรมการคดคาใชจายตามกระบวนหรอขนตอนของ

การขอขนทะเบยนในแตละขน เพอลดปญหาการสนเปลอง

งบประมาณในกรณทบรษททมาขอขนทะเบยนขอยกเลก

กลางคนในระหวางการขอขนทะเบยน


2.1 ศกษาความสำเรจในการขอขนทะเบยนฉลาก

ลดคารบอนของบรษททเขารวมโครงการขอขนทะเบยนฉลาก


2.2 ศกษาประสทธภาพในการทำฉลากลดคารบอน

เปรยบเทยบกบฉลากสงแวดลอมอนๆ ทงในและตางประเทศ

รวมถงมมมองของผบรโภคทมตอฉลากนนๆดวย


ธนวากาญจนพนธ.2551.แนวทางการจดการขยะมลฝอย

ของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. สารนพนธ

วทยาศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒน


จตรลดาโกสนทรานนท.2549.แนวทางการเลอกซอสนคา

อปโภคทเปนมตรตอสงแวดลอม.โครงงานศกษาทาง

วศวกรรมสงแวดลอม. โครงงานศกษาทางวศวกรรม

สงแวดลอม ปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร.

รงตะวน เกดโภคา. 2553.แนวทางพฒนาการทองเทยว

เชงนเวศอยางยงยนของจงหวดอทยธาน.วทยานพนธ

ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒน


องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก(องคกรมหาชน).2552.

ฉลากคารบอน.สบคนเมอวนท22ตลาคม2552.http://

www.tgo.or.th/index.php?option=com_content&task

=blogcategory&id=31&Itemid=42


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การจดระเบยบชมชนและการเปลยนแปลง: ศกษากรณ ชมชนบางไพร จงหวดสมทรสงคราม

Social Order and Change: A Case of Bangpai Community, Samurtsongkram Province.

โสมาภา หาญวณชานนท สพรรณไชยอำพร คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาการจดระเบยบชมชน ขนตอนการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชน

การสนบสนนของภาครฐและหนวยงานทเกยวของและปญหาอปสรรค ผศกษาไดใชการวจยเชงคณภาพ โดยเกบรวบรวมขอมล

ดวยวธการสมภาษณเชงลกของผใหขอมลทสำคญ(Key-informants)จำนวน15คนประกอบดวยผนำทางการและตามธรรมชาต

ผอาวโสในชมชน ผทเกยวของทงภาครฐและเอกชน การวเคราะหขอมลไดยดหลกตรรกะเทยบเคยงแนวคด ทฤษฎและงานวจย

ทเกยวของควบคกบบรบท(Context)โดยใชสถตเชงพรรณนาประกอบ

ผลการศกษาการจดระเบยบชมชนใน3มตคอ(1)มตครอบครวพบวาการมความสมพนธทดและรวมกำหนดแนวทาง

ปฏบตในเรองสำคญ เชน งานบาน คาใชจาย การแบงเวลาในเรองสวนตวกบเรองของครอบครว การแบงปนเครองอปโภค

รวมทงการใชทรพยากรสวนกลาง สามารถกอใหเกดความเปนระเบยบได (2) มตเศรษฐกจ พบวา การมทศนะทดตออาชพ

ทำใหไมลวงละเมดในขอตกลงทมรวมกนในขนตอนการผลต การแลกเปลยนทางตลาด รวมทงการจดประชมทกเดอนเพอ

พดคยปรกษาหารอทำใหเกดความเปนระเบยบอยางยงยนมากกวาการมมาตราการลงโทษ(3)มตชมชนพบวากฎระเบยบนน

ยดหลกของศาสนาและความเชอในเรองกฎแหงกรรม ตลอดจนจารตขนบธรรมเนยม โดยมการสอสารเชงรกผานเสยงตามสาย

และการประชมในทกเดอนขนตอนการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชนมทงหมด6ขนตอนไดแกขนท1)การรบทราบ

และวเคราะหปญหาและความตองการ ขนท 2) การสรางแรงบนดาลใจตอการเปลยนแปลง ขนท 3) การจดทำแผนปฏบตการ

ขนท 4) การรวมดำเนนกจกรรมและการเรยนรรวมกน ขนท 5) การทบทวนปญหาและสรปบทเรยน และขนท 6) การขยายผล

การสนบสนนของภาครฐและหนวยงานๆพบวา หนวยงานทเขามาสนบสนน 4 หนวยงาน คอ องคการบรหารระดบจงหวด

และตำบล สำนกงานสงเสรมการเกษตร และหนวยงานสาธารณสข นอกจากนยงไดรบชวยเหลอจากหนวยงานภายนอก

มการสนบสนนงบประมาณสงของ และความรในดานตางๆทเปนประโยชนตอครอบครว เศรษฐกจ และชมชนปญหาอปสรรค

สำคญ คอ ความขดแยงในการกระจายผลประโยชนทมโอกาสพฒนาความรนแรงในอนาคต และสมาชกไมมการรวมกลมอยาง

เปนระบบขอเสนอแนะสำคญจากการศกษา คอ ควรจดกจกรรมใหมปฏสมพนธอยางตอเนองเชอมโยงทวชมชน และควรเฝา

ระวงพฤตกรรมเสยงของเดกและเยาวชนโดยการรณรงคสรางจตสำนกในการมสวนรวมพฒนาชมชน

คำสำคญ :การจดระเบยบชมชนการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบการสนบสนนทางสงคม

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


Abstract

Theobjectivesofthisresearchweretoexaminecommunityordering,anditsmovestochangemechanismfor

communityordering;tostudythestateandotherrelevantoffices’supportsonthecommunityordering;andtosearch

forproblemsandobstaclesofthecommunityordering.Thisresearchmadeuseofqualitativeresearchwithin-depth

interviewof15keyinformantsasitsmajormethod.Thesekeyinformantsincludedformalandinformalleaders,senior

citizensofthecommunityandrelevantpartiesfrombothpublicandprivateorganizations.Inordertoanalyzedata,the

logicalanalysisincomparisonwithconcepts,theories,relevantresearchesandthesocialcontextwasutilized.Inaddi-

tion,descriptivestatisticswereusedtofurtheranalyzethedata.

Theresearchresultsrevealedthatthecommunityorderinghadthreedimensions.Firstwasthefamilydimen-

sion.Thecommunityordercouldbeoriginatedfromagoodrelationshipwithcollectivedecision-makingamongfamily

membersonimportantfunctionsandmatterssuchashousework,expenditures,thebalanceofpersonalandfamilyaf-

fairs,theshareofconsumingproductsandtheuseofpooledresources.Secondwastheeconomicdimension.Itwas

foundthatthepositiveattitudetowardprofessionshelpedmaintainingtheagreedproductionprocessandthemarket

exchange.Furthermore,themonthlymeetingforconsultationratherthantheusingofpunishmentmeasurewouldlead

tothesustainablecommunityorder.Thethirddimensionwasaboutcommunityitself.Itwasfoundthatthecommunity

rulesweretiedwithreligiousprinciples,thebeliefinretributionandsocialconvention.Theseruleswereactivelyspread

outthroughthelocalaudiowireandduringthemonthlymeeting.

Themovestochangemechanismforthecommunityorderingcomprisedofsixsteps.Theywere(1)gettinginfor-

mation,andanalyzingproblemandthecommunity’sneeds;(2)creatinginspirationforchanges;(3)makingtheaction

plan;(4)thecooperativeperformingandlearning;(5)reviewingproblems,andsummarizingthelesson-learned;and(6)

expandingtheresults.

Fourstateandrelevantofficeshadsupportedthecommunityordering.TheywereProvincialAdministrativeOr-

ganization,TambonAdministrativeOrganization,theOfficeofAgriculturalExtensionandthePublicHealthAgency.The

communityalsoreceivedsupportsfromexternalsectors,particularlyonthemattersofbudget,materialsandknowledge

thatwereapplicabletofamilies,thecommunity’seconomicsandthecommunityitself.

Amainproblemfoundinthisresearchwastheconflictamongcommunitypeople,particularlyonthedistribution

ofbenefit.Thisconflictwaslikelytobecomeviolenceinthefuture,ifthecommunitymemberscouldnotsystematically

cooperateamongeachother.Importantrecommandationsproposeforsolvingtheproblem.Firstistoestablishactivities

thatcouldbringaboutthecontinuouslyinteractionsandlinkagesbetweenpeopleinthecommunity.Secondly,therisky

behaviorofchildrenandtheyouthshouldalsobemonitoredthroughthecampaigningprogramforconsciousness-making

andcommunitydevelopmentparticipation

Keywords :SocialOrder,Themechanismtoorganizethecommunity,Socialsupport

โสมาภา หาญวณชานนท, สพรรณ ไชยอำพร

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

สบเนองจากในสงคมไทยปจจบนมการเปลยนแปลงไป

อยางมากผคนในสงคมมการเบยงเบนความสมพนธไปจากเดม

สงผลใหสถาบนทางสงคมทำหนาทไมครบสมบรณ สงเหลาน

เปนปจจยพนฐานททำใหเกดปญหาสงคมปญหาทเหนเดนชด

ในปจจบนน อาท ปญหาเดกและเยาวชนทงปญหายาเสพตด

และการมวสมตามสถานบนเทง ปญหาอาชญากรรม ทงการ

ประทษรายทางรางกายและทรพยสนปญหาทจรตคอรรปชนเปน

ปญหาทอยในสงคมไทยมาเปนเวลานาน และนบวนยงรนแรง

มากยงขน ทำใหประเทศตองสญเสยงบประมาณจำนวนมาก

แตสภาพชวตของผคนยงไดรบความเดอดรอนและไดรบการ

ชวยเหลอไมทวถง อกทงผคนบางกลมไมยดถอกฎเกณฑ

กตกา สงผลใหไมสามารถทำหนาทไดอยางราบรน เปนสงคม

ไมมคณภาพ ไมสามารถอยรวมกนเปนกลมทางสงคมไดอยาง

สงบสขอนเรยกสภาพการณนวา“สงคมไรระเบยบ”อนเกดจาก

การทำหนาทไมสมบรณทางสงคม(พทยาสายห,2544)อาจ

นำไปสภาวการณลมสลายของสงคมไดในทสดจากววฒนาการ

การจดระเบยบสงคมไทย เหนไดวาในอดตสงคมไทยเปนแบบ

ดงเดม กฎเกณฑการอยรวมกนทางสงคมเปนลกษณะของ

การยดถอจารตประเพณ อนยดโยงอทธพลความเชอทาง

พระพทธศาสนาและเชอในเรองกฎแหงกรรม ผคนจงเกด

ความเกรงกลวตอบาป การดำเนนกจกรรมตางๆ ของผคนจง

เนนไปทางการสรางคณงามความด ในการดำเนนชวต

(พระพรหมมหาคณาภรณ,2548:9-11)สงผลใหการจดระเบยบ

เปนแบบเรยบงาย ไมวนวาย แตทงนในความเปนจรงสงคม

มอาจหยดนงอยกบทระบบสงคมทซบซอนเรมเกดขนอนเนอง

จากการเขามาของสงคมทนนยมทำใหเกดการแขงขนทางการ

ผลตคอนขางสง ทรพยากรธรรมชาตไมสามารถรองรบความ

ตองการใชของมนษยทเพมขน สงผลกระทบใหมการทำลาย

ทรพยากรและสงแวดลอมทางธรรมชาตทำใหนายทนมอทธพล

อยางมากในการทำการคาทงทางอตสาหกรรมและเกษตรกรรม

จงเปนชองวางใหนายทนอาศยอทธพลทางการคาเอารด

เอาเปรยบชาวไร ชาวนา และกรรมกรทมฐานะความยากจน

ทำใหเกดความเหลอมลำในเรองกระจายรายไดโอกาสทางสงคม

และสทธในการครอบครองทรพยากรธรรมชาตตางๆ สงคมใน

เกดการเสยระเบยบอยางเหนไดชดเจน ความเปนพลวตนเอง

ทำใหสงคมเกดการเปลยนแปลงไปตามระดบสภาพปญหาทาง

สงคมทมปรมาณและระดบความรนแรงเรอยๆ

ทงนสบเนองจากการปะทะทางสงคมมไดหยดแตเพยง

เทาน ส งคมไทยในปจจบนน ไดรบอทธพลจากกระแส

โลกาภวตนสภาพปญหาลกลามเรอยมาไดพฒนาเปนภยคกคาม

มลกษณะแขงขนกนสงเพอครอบครองวตถดบ รวมทงความ

ไดเปรยบทางการคา การบรโภคเทคโนโลย แฟชน สนคา

นำไปสการสงเขาจากตางประเทศ คานยมจงไมสามารถดำรง

คงไวซงอตลกษณเฉพาะของประเทศและสงคมได กอใหเกด

ปญหาสงคมทตามมาเปนลกโซ สงผลกระทบตอชมชน สงคม

จนถงระดบประเทศ อาท ปญหายาเสพตด ปญหาคามนษย

ปญหาความมนคง ปญหาอาชญากรรมคอมพวเตอร ฯลฯ

เปนตน

จากววฒนาการและสภาพปญหาสงคมในอดตถง

ปจจบน การศกษาในเรองของการจดระเบยบ จงตองมการจะ

ศกษาชมชนทยงมแบบแผนและวถชวตความเปนอย คานยม

ในรปแบบเดยวกนและดำรงอยอยางมประสทธภาพอาศยการ

จดระเบยบของผคนในชมชนทงนบางชมชนยงมการดำรงชวต

ทามกลางอาณาเขตปรมณฑลของความเปนเมองและความ

เปนชนบท ดงเชน “ชมชนบางไพรจงหวดสมทรสงคราม”

เปนชมชนตนแบบ ในเรองของการดำเนนชวตแบบเศรษฐกจ

พอเพยง และการทองเทยวเชงเกษตร จนไดรบรางวลดเดนใน

สาขาตางๆและยงเปนทยอมรบจากผคนภายนอกโดยมประเดน

ในการศกษาการจดระเบยบในการดำเนนชวตในระดบครอบครว

ระดบชมชนระดบสงคมอยางไรภายใตกระแสการเปลยนแปลง

ยคโลกาภวตน และการเปลยนแปลงกลไกในการจดระเบยบ

ชมชนอยางไรตอวถครอบครวเศรษฐกจและในชมชนจงเปน

ประเดนทนาศกษาอยางยง เพอเปนตนแบบและแนวทางท

สำคญตอกระบวนการและกลไกในการดำเนนกจกรรมตางๆ

ในระดบครอบครวระดบชมชนและระดบสงคมสามารถนำมาใช

เปนแบบแผนใหเกดคณคา ประโยชนสงสดตอบคคลในสงคม

ทกระดบ


1.เพอศกษาการจดระเบยบชมชน

2. เพอศกษาขนตอนการเปลยนแปลงกลไกการจด

ระเบยบชมชน

3. เพอศกษาการสนบสนนของรฐและหนวยงานตางๆ

ทมสวนเกยวของตอการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบ

ชมชน

4. เพอศกษาปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะในการ

เปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชน

ขอบเขตของานวจย

การวจยครงน ผวจยมงศกษาการจดระเบยบชมชนใน

3มตคอมตดานครอบครวมตดานเศรษฐกจและมตดานชมชน

โดยกลมเปาหมาย ประกอบดวยผนำทางการและผนำตาม


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ธรรมชาต ผอาวโสในชมชน กลมแกนนำศนยการเรยนร

กลมผทเกยวของกบการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบของ

ชมชนและสงคมทงภาครฐและเอกชน

วธการดำเนนวจย

กลมผใหขอมลทสำคญในการศกษาวจยครงน เจาะจง

คดเลอกจากลมผนำ และประชาชนในชมชนบางไพร* ทอาศย

อยในชมชนแหงนมาแลวไมนอยกวา 3 ป และทำกจกรรม

รวมกบชมชน ตงแต 1 ปขนไปมความเตมใจใหขอมล

ประกอบไปดวยกลมแกนนำทเปนทางการและตามธรรมชาต

ผอาวโสในชมชน และผทเกยวของทงภาครฐและเอกชน รวม

15คน

แนวประเดนการสมภาษณทใชในการศกษาวจยครงน

ผวจยไดพฒนาจากแนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

แบงออกเปน 6 ตอน ประกอบดวย ตอนท 1) ขอมลพนฐาน

ของผใหขอมลทสำคญ ตอนท 2) สภาพความเปนอยของ

สมาชกในชมชน ตอนท 3) รปแบบการจดระเบยบชมชนใน

แตละมต ตอนท 4) การเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบใน

ชมชน ตอนท 5) การสนบสนนของภาครฐและหนวยงานท

เกยวของตอการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชน และ

ตอนท6)ปญหาและอปสรรคและขอเสนอแนะ

การเกบรวบรวมขอมล

1. ผวจยไดรวบรวมขอมลจากเอกสารตางๆ ทมอยใน

ชมชน อาท ประวตความเปนมาของชมชน แผนแมบทชมชน

รวมทงกจกรรมตางๆทเกยวของกบการจดระเบยบชมชน

2. ผวจยใชวธการสงเกตแบบมสวนรวมในกจกรรม

ตางๆ ของชมชน ตลอดจนสภาพแวดลอมทางกายภาพของ

ชมชน โดยเขาไปในบทบาทของนกศกษาสถาบนบณฑตพฒน

บรหารศาสตร

3. ผวจยรวบรวมขอมลจากการสมภาษณโดยการ

เจาะลก (In-depth Interview) โดยใชวธการสรางแนวประเดน

คำถาม (Interview Guide) และตะลอมกลอมเกลาใหผให

ขอมลทสำคญพรรณนาประเดนทเกยวของแลวจงมาเรยบเรยง

ตความหมายและวเคราะหเชอมโยงในประเดนทตองการจะ

ศกษา

แนวคดนำในการศกษา

1. ทฤษฎการจดระเบยบสงคม (Social Order)คอ

การพฒนากฎเกณฑแนวทางมาตรการททกคนในสงคมนนตอง

ยดถอและปฏบตรวมกนจงอยพนฐานของความสมพนธระหวาง

บคคลและกลมทางสงคม ในการนำไปสกระบวนการทางสงคม

ในลกษณะตางๆใหเหมาะสมและสอดคลองกบสงแวดลอมและ

ผคนในชมชนหรอสงคมนนอาทการแบงหนาทการชวยเหลอ

ความรวมมอรวมใจฯลฯ เปนตน เพอนำไปสการเปลยนแปลง

ทดทงทางการพงพาทางเศรษฐกจและจตใจทดของผคน

ในสงคมรวมกน ดวยการทำหนาทอยางราบรนและนำไปส

คณภาพชวตทดในสงคม

2. แนวความคดของการเปลยนแปลงทางสงคม

และวฒนธรรม คอ การเปลยนแปลงโดยในฐานะของเวลา

ทำใหเกดการเปลยนแปลงของระบบความสมพนธระหวาง

สมาชกในสงคม โดยเกดขนในระดบกลมบคคลและในระดบ

สถาบนทางสงคม อาท สถาบนครอบครว สถาบนเศรษฐกจ

สถาบนการศกษา ฯลฯ นอกจากนยงมความสมพนธกบการ

เปลยนแปลงทางวฒนธรรม อนเปนการเกดขนในดานตางๆ

ของมนษยประดษฐทสรางขนและเปลยนแปลงในดานคานยม

บรรทดฐานและระบบสญลกษณตางๆ ในสงคมนน ทงน

ความแตกตางลกษณะตางๆ ทเกดขนเกดจากเหตทมนษย

เปนผกำหนด หากมภมคมกบตอการเปลยนแปลงทด ยอม

นำสในทศทางทดตอสงคม หากเกดผลกระทบตอวถชวตของ

ผคนตองอาศยการเปลยนแปลงทนำไปสดลยภาพสมบรณทสด

เพอฟนฟชมชนและสงคมทมใหกลบคณภาพทดขน

3. แนวคดขนตอนการเปลยนแปลงกลไกการจด

ระเบยบชมชน (สพรรณ ไชยอำพร, 2549) คอ การทำงาน

หรอการพฒนาใดๆ ตองคำนงถงคนเปนตวตง ซงเปนทงผรบ

(actress) ผกระทำ (actor) และผตดสนใจ (decisionmaker)

ทงนขนอยกบประสบการณ และการรทางเลอกทางรอดในการ

พฒนาไปพรอมกนซงอาจจะไมมเวลาเปนตวตงแตมเปาหมาย

และวธการในระดบการปฏบตการในพนท6ขนตอน

4. ทฤษฎและปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงกลไก

การจดระเบยบชมชนม3แนวคดไดแก

4.1 ทฤษฎกระบวนการเรยนร Krathwohl Bloom

and Masia Krathwohl Bloom and Masia(1964อางถงใน

สพรรณ ไชยอำพร,2550 : 18-20) ไดจำแนกระดบคณภาพ

การเรยนรดานจตใจ (Affective Domain) โดยจดสำดบขน

คณลกษณะดานความรสกไว 5 ประการ คอ 1) การรบร

(Receiving) การเรยนรและเกดความรสกตอสถานการณหรอ

สงเราทปรากฏ 2) การตอบสนอง (Responding) การม

ปฏกรยาตอบสนองตอสงเราทรบร3)การเหนคณคา(Valuing)

การประเมนสถานการณหรอเรองราวตางๆ วามประโยชน

หรอไมอยางไร 4) การจดระบบ (Organization) การรวบรวม

เรองราว แลวจดคณคาเขาเปนระบบ มความเชอมโยง

ความสมพนธระหวางคณคาของเรองราวหรอสงตางๆ ของ

จดเดน 5) การสรางลกษณะนสย (Characterization) เปน

แบบแผนกฎเกณฑขนใหมใหมการกระทำทคงเสนคงวาโดยม

การจดระบบของตนเองและยดถอจนเปนการกระทำอตโนมต


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


4.2 แนวคดการสนบสนนทางสงคม Farber

(1983:5อางถงในจตราเจรญภทรเภสช,2537:46)ลกษณะ

ของการสนบสนนทางสงคมแบงออกดงนคอ1)การสนบสนน

ทางดานสงคมและอารมณ (Socio Emotional Support) คอ

ความสนใจ กำลงใจ การยอมรบ 2) สนบสนนทางสงคมดาน

การเงนและสงของเครองใช (Financial and Instrument Aid)

3)การไดรบคำแนะนำแกไขปญหา(InformationAid)หมายถง

การไดรบคำแนะนำแกไขปญหาทงดานการงานและเรอง

สวนตว

4.3 แ น ว ค ด ก า ร ข ด เ ก ล า ท า ง ส ง ค ม ค อ

กระบวนการทบคคลยอมรบทกษะ ความร ทศนคต คานยม

และแรงจงใจ ทปรากฏอยในกลมทงหลายทเขาเปนหรอจะ

เปนสมาชกและเปนสงทมนษยตองประสบตงแตเดกจนเปน

ผใหญ โดยเรยนรถงคานยมกฎเกณฑ ระเบยบแบบแผนท

มนษยในสงคมนนๆ วางไว เพอใหความสมพนธและการอย

รวมกนสามารถดำเนนตอไปไดดวยด

การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลในการวจยครงนเปนการวเคราะห

ขอมลเชงพรรณนา(DescriptiveAnalysis)โดยการจดหมวดหม

ขอมลทไดจากการสมภาษณ การประชมกลม และการสงเกต

แบบมสวนรวม เพอเชอมโยงกบแนวความคด และการศกษา

อนๆ ทเกยวของสอดคลองกบเนอหาสาระโดยยดหลกตรรกะ

เทยบเคยงกบแนวคดทฤษฎควบคบรบท (Context) รวมทง

เชอมโยงหาความสมพนธของขอมล (Successive Approxi-

mation) ใหสามารถนำไปสความเขาใจตอการดำรงอย การ

เปลยนแปลงของปรากฏการณทศกษาโดยหาแบบแผนภายใต

บรบทของสงคม วฒนธรรมทศกษาและทำความเขาใจกบ

ความหลากหลายของขอมลทไดมา ตลอดจนแยกแยะเงอนไข

เพออธบายสาเหตทเกดขน เพอใหทราบถงแนวโนมการ

เปลยนแปลงปรากฏการณไดชดเจนแลวนำมาวเคราะหหา

ความสมพนธ


จากผลการวเคราะหขอมลเกยวกบการจดระเบยบชมชน

และการเปลยนแปลงสรปสาระสำคญของการศกษาดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหการจดระเบยบชมชนม3มตคอ

1.1 ครอบครว เกดจากการมแนวทางพฤตกรรม

รวมกนคอการแบงหนาทในงานบานพอและแมหารายไดและ

ตดสนใจรวมกน และแบงปนการใชสอยเครองอปโภคและ

ทรพยากรในการใชรวมกนได วธการอบรมขดเกลาและ

เสรมสรางความเปนระเบยบ คอ เนนเนอหาสาระการขดเกลา

ไดแกการวางตนในกรอบของจารตและศลธรรมยกแบบอยาง

ทดและไมดจากสอหรอละครทางโทรทศนทงนการเปลยนแปลง

ทางสงคม เทคโนโลยไดเขามามบทบาทในการดำเนนชวต

ภาพท 1 แสดงปรชญาการพฒนาในระดบปฏบตการ(สพรรณไชยอำพร,2549)

6

5 3 4 2

1

ภาพท 1 แสดงปรชญาการพฒนาในระดบปฏบตการ (สพรรณ ไชยอาพร, 2549) 4. ทฤษฎและปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชน ม 3 แนวคดไดแก 4.1 ทฤษฎกระบวนการเรยนร Krathwohl Bloom and Masia Krathwohl Bloom and Masia (1964 อางถงใน สพรรณ ไชยอาพร , 2550 : 18-20) ไดจาแนกระดบคณภาพการเรยนรดานจตใจ (Affective Domain) โดยจดสาดบขนคณลกษณะดานความรสกไว 5 ประการ คอ 1) การรบร (Receiving) การเรยนรและเกดความรสกตอสถานการณหรอสงเราทปรากฏ 2) การตอบสนอง (Responding) การมปฏกรยาตอบสนอง ตอสงเราทรบร 3) การเหนคณคา (Valuing) การประเมนสถานการณหรอเรองราวตาง ๆ วามประโยชนหรอไมอยางไร 4) การจดระบบ (Organization) การรวบรวมเรองราว แลวจดคณคาเขาเปนระบบ มความเชอมโยงความสมพนธระหวางคณคาของเรองราวหรอสงตาง ๆ ของจดเดน 5) การสรางลกษณะนสย (Characterization) เปนแบบแผนกฎเกณฑขนใหม ใหมการกระทาทคงเสนคงวา โดยมการจดระบบของตนเอง และยดถอจนเปนการกระทาอตโนมต

4. 2 แนวคดการสนบสนนทางสงคม Farber (1983: 5 อางถงใน จตรา เจรญภทรเภสช, 2537: 46) ลกษณะของการสนบสนนทางสงคมแบงออกดงน คอ1) การสนบสนนทางดานสงคมและอารมณ (Socio Emotional Support) คอ ความสนใจ กาลงใจ การยอมรบ 2) สนบสนนทางสงคมดานการเงนและสงของเครองใช (Financial and Instrument Aid) 3) การไดรบคาแนะนาแกไขปญหา (Information Aid) หมายถง การไดรบคาแนะนาแกไขปญหาทงดานการงานและเรองสวนตว

4.3 แนวคดการขดเกลาทางสงคม คอ กระบวนการทบคคลยอมรบทกษะ ความร ทศนคต คานยม และแรงจงใจ ทปรากฏอยในกลมทงหลายทเขาเปนหรอจะเปนสมาชกและเปนสงทมนษยตองประสบตงแตเดกจนเปนผใหญ โดยเรยนรถงคานยมกฎเกณฑ ระเบยบแบบแผนทมนษยในสงคมนน ๆ วางไว เพอใหความสมพนธและการอยรวมกนสามารถดาเนนตอไปไดดวยด

6.ลกษณะเดนทคานงถงสวนรวม(Collective Personality Society) นาไปสความรบผดชอบในสงคม

5. ความพยายามในการพงตนเอง (Self-reliance) การแกปญหาตาง ๆ ดวยตนเอง และใชทรพยากรทมอย ภายใตสภาพแวดลอมทเปนอย

4. การมสวนรวม (People Participation) ความผกพนรวมดแลรกษา และเมอผดพลาดกหนมารวมมอกน

3.ไมทาใหรสกแปลกแยกหรอเคารพในศกดศร (Delineation) ทาใหเหนวาสมาชกเปนสวนสาคญในเรองนน

2. ความอยากได อยากด อยากเปลยนแปลงอยางมขอบเขต (Aspiration Frontier)

1.ตระหนกในชองวาง(Consciousness Gap) สะทอนในรปปญหาและความตองการ

1. ตระหนกในชองวาง (Con-

sciousness Gap) สะทอนในรป

ปญหาและความตองการ

2. ความอยากได อยากด อยาก

เปลยนแปลงอยางมขอบเขต (As-

pirationFrontier)

3. ไมทำใหรสกแปลกแยกหรอ

เคารพในศกดศร (Delineation)

ทำใหเหนวาสมาชกเปนสวนสำค

ญในเรองนน

4. การมสวนรวม(PeoplePartici-

pation)ความผกพนรวมดแลรกษา

และเมอผดพลาดกหนมารวมมอกน

5. ความพยายามในการพงตนเอง

(Self-reliance)การแกปญหาตางๆ

ดวยตนเองและใชทรพยากรทมอย

ภายใตสภาพแวดลอมทเปนอย

6. ลกษณะเดนทคำนงถงสวนรวม

(CollectivePersonality Society)

นำไปสความรบผดชอบในสงคม


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


จงสอนใหรจกใชอนเตอรเนต มอถอใหเหมาะสม เพอมใหเกด

ความสมเสยงตอปญหาอาศยการเปนแบบอยางทดของพอแม

และพดคยปรกษาหารอรวมกน มกฎทยดหยนมาเพอให

สอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคม หากมการละเมดหรอ

ฝาฝนขอตกลงในครอบครวและสงคม จะไมใชวธการลงโทษ

ทรนแรง อาศยความรกและความเขาใจ เพอใหปฏสมพนธทด

ในครอบครว สมาชกจงเกดการยอมรบและปฏบตตามบทบาท

หนาทจนเปนนสย สามารถปรบตวสสมดลของระบบครอบครว

และไมสรางปญหาใหชมชนและสงคม

1.2 เศรษฐกจ มการเผชญปญหาทางเศรษฐกจ

อาท การขาดแคลนปจจยในการผลต การยอมรบทางสงคม

และความขดแยง แนวทางจดการ คอ การลองผดลองถกและ

คนหาแนวทางในการปฏบตรวมกนการเปลยนแปลงทางสงคม

ทำใหอาชพมความหลากหลายจงนยมแบงหนาทตามความถนด

เฉพาะบคคล เนนการแลกเปลยนแบบกลไกราคาและตลาด

สวนผลกระทบทางสงคมทมตอกลมเครอขายอาชพ มการ

จดมาตรการเพอดแลกนเอง อาท การสรางหองเกบเสยง การ

ไมใหมการดมสรา และการเฝาระวงความปลอดภย เปนตน

โดยมการประชมประจำเดอนทกเดอน เพอหาแนวทางหรอ

ขอตกลงรวมในการผลตการแลกเปลยนการกระจายผลประโยชน

ยดพฤตกรรมโดยการเหนแบบอยางทด อาท บรรพบรษ

ปราชญชาวบาน ผนำ และยดตามหลกธรรมทางศาสนา อาท

คณธรรม ศลธรรม สจจะ และหรโอตบปะ หากมการละเมด

กตกาหรอกอปญหาทไมขนรนแรง ใชมาตรการลงโทษกนเอง

อาท วากลาวตกเตอน ไมสมาคม ไมทำธรกรรมใดใดรวม

แตหากเปนปญหาทสงผลกระทบตอวถชวตและภาพลกษณ

ในชมชน อาท ปญหาอาชญากรรม เชน การยงปนขนฟา

ปญหายาเสพตด การลกขโมยใชกลไกทางกฎหมายในการ

ควบคม ทงนสถานการณเหลานเกดขนไมบอย เพราะสมาชก

สวนใหญยอมรบและปฏบตตามบทบาทหนาท ไมกอปญหาตอ

กลมอาชพและชมชน

1.3 การจดระเบยบในชมชน ทศนะของสมาชก

ยดถอความเชอเรองศาสนา จารต พธกรรม และประเพณท

ปฏบตรวมกนในชมชน เชอมโยงจตใจของสมาชกใหเกดความ

เปนอนหนงอนเดยวกนมขอตกลงรวมกนอยางไมเปนทางการ

จากการประชมและพดคยแลกเปลยนประสบการณรวมกนใน

ทกเดอน ทำใหมปฏสมพนธทดในการทำกจกรรมรวมกน เกด

การรบรและปฏบตจนเปนนสยอาทประเพณตกบาตรขนมครก

กจกรรมททำรวมกนในวนพฒนา ยงมการประชาสมพนธผาน

ตามเสยงตามสาย ทงนสมาชกเขารวมกจกรรมในชมชนดวย

ความสมครใจ และมการเฝาระวงสอดสองดแลความปลอดภย

และสวสดภาพในชมชนโดยพดคยรวมกนในครอบครวและกลม

ภาพรวมสมาชกในชมชนจะไมกอปญหาและความไมสงบใน

ชมชน แตทงนการเปลยนแปลงทางสงคม สวนใหญเกดขน

จากคนภายนอกเขามากอปญหา อาท ปญหาอาชญากรรม

ปญหายาเสพตดและปญหาวยรน หากละเมดกฎเกณฑกตกา

ใชกลไกทางกฎหมายในจดการปญหา

ตอนท 2 สำหรบการวเคราะหขนตอนการเปลยนแปลงกลไก

การจดระเบยบชมชนไดมการวเคราะหกระบวนการเปลยนแปลง

กลไกจากสพรรณไชยอำพร(2549)สามารถสรปขนตอนการ

เปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชนได6ขนตอนคอ

ขนท 1 การรบทราบและวเคราะหปญหาและความ

ตองการคอผนำและแกนนำตามธรรมชาตชกชวนดวยตวเอง

ผานทางเสยงตามสายและปากตอปากของสมาชก เพอสมาชก

ในชมชนใหมารวมพดคย แลกเปลยนถงสภาพปญหาและ

ความตองการและแนวโนมของปญหาทจะเกดขนเพอวเคราะห

ความรายแรงของปญหาดวยการจดลำดบปญหาความตองการ

ในการแกไข

ขนท2การสรางแรงบนดาลใจตอการเปลยนแปลงคอ

ผนำเลาเหตการณเชอมโยงวถชวตและการตอสของบรรพบรษ

และมการจดประชมและบรรยายความรและการจดศกษาดงาน

การเปดเวทประชมระดบชมชน การแลกเปลยนประสบการณ

ความคดเหนการจดเวทประชาคมการจดใหคำแนะนำรวมทง

ใหเงนทนในการประกอบอาชพและคาใชจายครอบครว การ

อบรมกลมอาชพแขนงตางๆฯลฯเปนตน

ขนท 3 การจดทำแผนปฏบตการ แบงเปน 3 ระดบ

คอ (1) การพดคยในครอบครว ตอการอบรมขดเกลา ทกษะ

ความชำนาญและประสบการณโดยมพอแมเปนผถายทอดและ

เปนแบบอยางขยายวงกวางไปยงสมาชกในชมชนและภายนอก

ชมชน (2) การพดคยแลกเปลยนในระดบกลม จากการศกษา

ดงาน ประสบการณการทำงาน มการแลกเปลยนเรยนรกน

ทกสนเดอน(3)การจดประชมอยางเปนทางการในระดบชมชน

ระดบตำบลจนถงระดบจงหวดโดยประสานงานรวมระหวางผนำ

และเจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถน สมาชกในชมชน

องคกรชมชนรวมทงภาคเครอขายทเกยวของ

ขนท 4 การรวมดำเนนกจกรรมและการเรยนรรวมกน

มการดำเนนการตามแผนกจกรรม มการอบรมใหความรและ

ศกษาดงาน รวมทงมการประสานความรวมมอกบหนวยงาน

ทงภายในและภายนอกชมชนคออำเภอจงหวดองคการบรหาร

สวนตำบล โรงเรยน วด และผประกอบการธรกจสนบสนน

การทำงานดานความร งบประมาณ สถานทประชม อบรม

และบคลากร

ขนท 5 การทบทวนปญหาและสรปบทเรยน โดย

มกระบวนการทสำคญ คอ (1) การสรปบทเรยน เปนการ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ประเมนผลจากการสงเกตของสมาชกทงในครอบครวกลมอาชพ

เดยวกน และผลการเปลยนแปลงพฤตกรรมในทางทดขน

(2) การพงตนเอง มความรกในถนทอย ไมคดยายถนทอย

มความรบผดชอบในหนาทการงานความรบผดชอบในบทบาท

หนาทของครอบครวและการปฏบตกจกรรมรวมในชมชน

ขนท6การขยายผลอนนำไปสความรบผดชอบในสงคม

(SocialResponsibility)คอจากคนตอคนหรอจากครอบครว

ตอครอบครวจากหมบานตอหมบาน และจากกลมอาชพและ

กลมเครอขายไปสการปฏบตการรวมของชมชนโดยสรางความ

รวมมอปฏบตกบชมชนใกลเคยงและภายนอก และสรางความ

รวมมอในกลมอาชพและความรในแขนงตางๆ อาท การ

ประสานงานรวมการศนยการศกษานอกโรงเรยนเกษตรจงหวด

นกพฒนากรชมชน สงเสรมสนบสนนใหประชาชนกลม

เปาหมายสามารถใชเทคโนโลยในการนำเทคโนโลยมาใช

ประโยชนในการประกอบอาชพและดำเนนชวตประจำวนได

ตอนท 3 การสนบสนนของภาคสวนตางๆ ทมตอการ

เปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชนคอ(1)การสนบสนน

ทางดานสงคมและอารมณ (Socio Emotional Support) โดย

สรางความสนทสนมภายในกลมอาชพชมชนรวมทงหนวยงาน

ทเกยวของ ไดแกองคการบรหารสวนจงหวดองคกรปกครอง

สวนทองถนสำนกงานสงเสรมการเกษตรและชมชนสาธารณสข

(2) การสนบสนนทางสงคมดานการเงนและสงของเครองใช

(Financial and Instrument Aid) ไดแก สำนกงานสงเสรม

การเกษตร มบทบาทสนบสนนความรทางเศรษฐกจ อาท

การจดตงกลมอาชพการสรางเครอขายดานขอมลขาวสารทเปน

ประโยชนตอการพฒนา (3) การไดรบคำแนะนำแกไขปญหา

(InformationAid)ทงดานการงานและเรองสวนตวซงเนนการ

ประสานความรวมมอจากองคกรภายนอก ในดานการใหขอมล

ตางๆ และการวางแผนในอาชพการทำงานและในเรองของ

ครอบครวไดแกการทองเทยวแหงประเทศไทยมบทบาทในการ

สนบสนนขาวสารและประชาสมพนธการทองเทยวเชงเกษตร

จดทำเวบไซตในการเขาถงขอมลตางๆเปนปฏทนกจกรรมของ

ในชมชนอยางตอเนอง และธนาคารเพอการเกษตรและ

สหกรณใหความรและใหความชวยเหลอทางการเงนแกกลม

อาชพตางๆ

ตอนท 4 ปญหาและอปสรรคดานบคคล ซงเปนปญหาของ

สมาชกในชมชนนน ประเดนท เปนปญหามากทสด คอ

สมาชกขาดความรและไมใหความสำคญในการเปลยนแปลง

กลไกการจดระเบยบชมชน ทงนความหลากหลายของอาชพ

เชน รบราชการ ทำโฮมสเตย ทำสวนและคาขาย และปญหา

อปสรรคดานการดำเนนการประเดนทมความสำคญทสด คอ

สมาชกไมมการรวมกลมอยางเปนระบบเนองจากการรวมกลม

ของสมาชกในชมชนเปนลกษณะโดดเดนเฉพาะกลมซงเกดขน

จากการสงเสรมจากหนวยงานเขามาสนบสนนใหแกกลมท

เกยวของกบศนยการเรยนรทำใหสมาชกในชมชนทเคยเขารวม

และดำเนนการเสรจสนเรยบรอยกลมเลกไปหรอตางคนตางทำ

เพราะไมมการดำเนนการอยางตอเนอง


จากผลการวจย การจดระเบยบชมชนและการ

เปลยนแปลง:ศกษากรณชมชนบางไพรจงหวดสมทรสงคราม

มประเดนสำคญทควรนำมาอภปรายดงน

1. การจดระเบยบครอบครว พบวา ตวชวดในการจด

ระเบยบคอ(1)ความสมพนธทดในครอบครว(2)การมแนวทาง

และพฤตกรรมรวมกนอาทงานบานคาใชจายบทบาทหนาท

และการใชใชสอยเครองอปโภคและทรพยากรรวมกน (3)

เนอหาการอบรมขดเกลาเนนการประพฤตตนและเลอกคบเพอน

ในกรอบของจารต การพดจาและการเคารพผอาวโส ทงนการ

เปลยนแปลงทางสงคม สอและเทคโนโลยเขามามบทบาทใน

ชวตมากขน ผปกครองจะยกแบบอยางทดและไมดจากสอ

ทงการแตงกายและการใชอนเตอรเนตและโทรศพทมอถอ

และแบงเวลาใหเหมาะสม (4) วธการอบรมขดเกลาทนยม คอ

การเปนแบบอยางของพอแม และพดคยปรกษาหารอและ

ยดหยนในกฎกตกา ใหสอดคลองการเปลยนแปลงทางสงคม

(5) การควบคมทางสงคม คอ หากมการละเมดหรอฝาฝน

ขอตกลง จะไมใชวธการลงโทษทรนแรง อาศยความรก

ความเขาใจกำลงใจ เมอทำดชมเชยและใหรางวลอาทพาไป

ตากอากาศ ทานขาวนอก ทำใหเกดปฏสมพนธทดตอกน

ลดความขดแยงในครอบครว สมาชกจงยอมรบและปฏบตตาม

หนาทจนเปนนสยไมกอปญหาใหชมชนและสงคม

2. การจดระเบยบทางเศรษฐกจ ตวชวดในการจด

ระเบยบ (1) วธคดหรอทศนะตออาชพของสมาชกในชมชน

ไมคดเปลยนอาชพ คอ ไดรบการยอมรบของผคนในสงคม

และมความสขใจในงานทถนด (2) การกอเกดการจดระเบยบ

ทางเศรษฐกจ จากการเผชญปญหาในเรองความสมพนธและ

ความขดแยงในผลประโยชน จงตองกำหนดแนวทางปฏบต

ในการทำงาน ลองผดลองถกและพฒนาจดเสยเปรยบใน

ราคาและคณภาพสนคา (3) มาตรการและขอตกลงรวมกน

คอ เนนการผลตทรกษาสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

เนนคณภาพผลผลตและราคาทเปนธรรมแกผบรโภค และ

แบงงานตามความถนดเฉพาะดานเกดความรความชำนาญ

เฉพาะทาง สวนการแลกเปลยนกบเครอขายและผบรโภค

แลกเปลยนดวยกลไก จากการเปลยนแปลงทางสงคมและ

วฒนธรรมทมตอระบบเศรษฐกจ แตทงนการแลกเปลยนแบบ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


พงพาของเครอขายในลกษณะประณประนอมกน และการเฝา

ระวงผลกระทบทางสงคมตอกลมเครอขายไมมมาตรการควบคม

ตองดแลความปลอดภยเอง (4) การเสรมสรางมาตรการกลไก

คอการเหนแบบอยางทดของบรรพบรษปราชญชาวบานผนำ

และมการจดประชมประจำเดอน เพอกำหนดกตกาและหา

แนวทางในการแกไขปญหารวมกนในกลมอาชพและชมชน (5)

การควบคมทางเศรษฐกจ เนนการควบคมเชงลบ มมาตรการ

ลงโทษกนเองในกลมอาชพและชมชน คอ ไลออก ไมสมาคม

นนทา และใชกลไกกฎหมายควบคมปญหา สวนการชมเชย

รางวลและกำลงใจในการทำงานใหแกสมาชกพบไมมากสมาชก

สวนใหญยอมรบและปฏบตตามบทบาทหนาทไมกอปญหาและ

ปฏบตตามจนเปนนสยแตทงนมโอกาสสมเสยงในการไมปฏบต

ยอมเกดขน การเปลยนแปลงทางสงคม ทำใหมโอกาสพฒนา

ความขดแยงในกลมอาจแสดงออกชดเจนขน (6) การนำ

ภมปญญาและเทคโนโลยประยกตใชในการทำงาน คอ การทำ

เวบไซตและใชงานดานสารสนเทศ และนำภมปญญามาพฒนา

ใหเกดเอกลกษณเชนการเกษตรการทำอาหารการแกะสลก

ผลไมฯลฯเปนตน

3. การจดระเบยบในชมชนตวชวดในการจดระเบยบ(1)

ความสมพนธของสมาชกในชมชนมความเอออาทร ชวยเหลอ

เกอกลนอยลง ในงานบญ งานประเพณ และงานสำคญตางๆ

เกดขนแตไมชดเจนทงนไดรบผลกระทบการเปลยนแปลง

ทางสงคมตอความสมพนธแบบทตยภมมากขน(2)ดานทศนะ

ตอการดำเนนวถชวต ยดความเชอตามหลกศาสนาและ

กฎแหงกรรมในการดำเนนชวต ตองการใหเดกและเยาวชน

ประพฤตตนอยในกรอบจารต การแตงกายสภาพไมสรางความ

แปลกแยกหรอขดกบวถชวตในชมชน (3) มาตรการและ

ขอตกลงรวมกน คอ ไมมการกำหนดกฎเกณฑหรอมาตรการ

อยางเปนทางการ ประสานความรวมมอกบเครอขาย อาท

ผนำชมชน ตำรวจ อภปร. มการตรวจตราและดำเนนการ

แตผลไมทวถงและมประสทธภาพ มเพยงมาตรการรบร

รวมกนโดยปรยาย คอ ไมสงเสยงดงหรอสรางความรำคาญ

หลงสทมขนไปในชมชน และมการชวยเหลอรวมแรงรวมใจ

ทำความสะอาดวดโรงเรยนและชมชนในวนสำคญอาทวนพอ

วนแม และวนสำคญทางศาสนา การลงแรงทำแทนกนได

รวมทงมสวนรวมงานวนสำคญทางศาสนาและงานประเพณ

ทองถน (4) การเสรมสรางมาตรการกลไก คอ การประชม

ประจำเดอน และการเหนแบบอยางทด อาท บรรพบรษ

ปราชญชาวบาน ผนำ มการพดคยอยางไมเปนทางการตาม

งานประเพณตางๆ (5) การควบคมปญหาในชมชน สมาชก

นยมการควบคมเชงลบ โดยหากละเมดกตกา ใชกลไกทาง

กฎหมายในการควบคมปญหา และมมาตรการลงโทษกนเอง

อาทการตนนทาไมสมาคมสวนการควบคมเชงบวกในการ

ปฏบตไดดยกยอง ชมเชย และใหรางวลเชดช มบางแต

ไมมาก สมาชกจงมการยอมรบและปฏบตตามบทบาทหนาท

ไมกอปญหาในชมชนมากทสด(6)ดานเทคโนโลยในการสอสาร

และประชาสมพนธในชมชน พบวา มการใชเสยงตามสาย

กระจายขาวสารตางๆ ในชมชนและมการตดตอสอสารทาง

โทรศพท เพอใหสมาชกในชมชนไดมการรบรทมประสทธภาพ

มากขน

4. ขนตอนการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชน

พบวากระบวนการเปลยนแปลงกลไกการจดระเบยบชมชนนน

ไดมการวเคราะหขนตอนการเปลยนแปลงกลไกใหเกดความ

เปนระเบยบในชมชน ดดแปลงจาก สพรรณ ไชยอำพร

(2549) สามารถสรปการเปลยนแปลงกลไกการระเบยบชมชน

ได6ขนตอนโดยสมาชกในชมชนสวนใหญมสวนรวมในขนตอน

การเปลยนแปลงกลไกในการจดระเบยบชมชนอยางชดเจน

5. การสนบสนนของภาคสวนตางๆพบวาหนวยงานหลก

ทเขามาสนบสนนในกระบวนการขบเคลอนระเบยบชมชน

อยางตอเนองและมแนวโนมทจะสนบสนนตอไปคอ(1)องคการ

บรหารสวนจงหวดใหงบประมาณในพฒนาชมชน จำนวนเงน

800,000บาทบรหารงานรวมกบองคการปกครองสวนทองถน

(2) หนวยงานองคกรปกครองสวนทองถน โดยรวมดำเนนการ

กบองคการบรหารสวนตำบลจำนวนเงน400,000บาทรวมทง

ดานสวสดการ คอ การสนบสนนเงนเบยผสงอาย 60 ปขนไป

ทกคน คนละ 500 บาท ทกเดอน งบประมาณพฒนาชมชน

อาท การสรางถนน การสรางสะพานคอนกรต การเพมจด

เสยงตามสายฯลฯ (3)สำนกงานสงเสรมการเกษตรสนบสนน

ความรดานการประกอบอาชพและมการใหคำปรกษาและใหทน

ในการวางแผนการประกอบอาชพและครอบครว และ (4)

หนวยงานสาธารณสข ประสานงานรวมกบอาสาสมคร

สาธารณสขจดอบรมความรแกประชาชน และวธการปองกน

โรคตางๆอาทโรคความดนและโรคเบาหวานและการเฝาระวง

เรองลกนำยงลายเพอปองกนไขเลอดออก

ทงนการประสานความรวมมอจากองคกรภายนอก

ในดานการใหขอมลตางๆและการวางแผนในอาชพการทำงาน

และในเรองของครอบครวอาทการทองเทยวแหงประเทศไทย

มบทบาทในการสนบสนนขาวสารและประชาสมพนธ การ

ทองเทยวเชงเกษตรในชมชน มการจดทำเวบไซตใหสมาชกใน

และนอกชมชนและเขาถงขอมลตางๆเปนปฏทนกจกรรมของใน

ชมชนอยางตอเนอง และธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณ

ใหความรกบเกษตรกร ใหความชวยเหลอทางการเงนแกกลม

อาชพตางๆ ตามกฎเกณฑ เพอเพมรายไดและวางแผนการ

จดการใหแกเกษตรกรหรอครอบครวในชมชน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ



1. ขอเสนอแนะทวไป

1.1 ควรมการเสรมสรางสถาบนครอบครวใหม

ความมนคง มสมพนธภาพทด มความเขมแขงทางคณธรรม

จรยธรรมโดยจดกจกรรมปฏสมพนธอยางตอเนองมการใชสอ

ชมชนและสอสาธารณะใหขอมลขาวสารสนเทศทเปนประโยชน

ในการดำรงชวต

1.2 ควรมการจดพฒนาศกยภาพของชมชนและ

องคกรปกครองสวนทองถนอยางเปนรปธรรม โดยเชอมโยง

บทบาทระหวางสถาบนครอบครวสถาบนศาสนาโรงเรยนและ

องคกรปกครองสวนทองถนสรางเครอขายการดแล คมครอง

การจดสวสดการสงคมภายในชมชน รวมถงการชวยเหลอ

ผดอยโอกาสทกประเภท และดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอม

1.3 ควรมการรวมมอระหวางชมชน สถาบน

การศกษา สถาบนศาสนา องคกรปกครองสวนทองถนจด

เครอขายรวมในการเฝาระวงพฤตกรรมเสยงของเดกและเยาวชน

รณรงคสรางจตสำนกสาธารณะใหสมาชกในชมชนเปนมความ

รบผดชอบตอสวนรวม

1.4 หนวยงานทเกยวของควรมการสงเสรมการ

จดตงกลมอาชพ หรอสรางเครอขายอาชพรวมกบภายนอก

ชมชน มการสรางเสรมความเขมแขงของสมาชกในชมชนให

เกดความรวมมอในการแบงปนปจจยการผลต และเกดกลมท

เขมแขงในการกระจายผลประโยชนอยางทวถงและเปนธรรม

1.5 การเปลยนแปลงกลไกการระเบยบชมชน

หนวยงานทเกยวของควรมการสนบสนนความรทางวชาการ

เกยวกบหลกการ และแนวทางทถกตองใหกบสมาชกในชมชน

เพอทำใหเกดความเขาใจทถกตองและสามารถขบเคลอนการ

จดระเบยบชมชนดานตางๆไดอยางมประสทธภาพมากขน


2.1 ควรทำการศกษากลไกการปฏบตงานตลอดจน

เปลยนแปลงกฎหมายระเบยบขอบงคบขององคการปกครอง

สวนทองถนทเกยวของกบการดำเนนนโยบายในการพฒนา

ชมชนดานตางๆอยางเปนรปธรรม

2.2 ควรทำการศกษาเกยวกบการเสรมสรางความ

เปนธรรมในชมชน เพอเสรมสรางความเปนธรรม อนนำมาส

ความเปนระเบยบใหเกดขนภายในชมชนอยางแทจรง


จตราเจรญภทรเภสช.2537.การสนบสนนทางสงคมของ

ครอบครวตอผปวยเอดสเตมขน : ศกษาเฉพาะกรณ

ครอบครวของผปวยเอดสเตมขนโรงพยาบาล

บำราศนราดร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต


พทยา สายห . 2544. กลไกสงคม. พมพคร งท 10.

กรงเทพมหานคร : สำนกพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

พระพรหมคณาภรณ(ป.อ.ปยตโต).2548.การจดระเบยบสงคม

ตามคตนยมแหงสงฆะ. กรงเทพมหานคร: มลนธ

พทธธรรม.

สพรรณ ไชยอำพร. 2549.การศกษาศนยการเรยนรการ

พฒนาสงคมและสวสดการชมชน : กรณศกษาชมชน

เขาคราม ตำบลเขาคราม อำเภอเมอง จงหวดกระบ.

กรงเทพมหานคร:สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

สพรรณไชยอำพร.2550.รปแบบแหลงเรยนรดานคณธรรม

เพอการพฒนาชมชนอยางยงยน.กรงเทพมหานคร:

ศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม

(ศนยคณธรรม)สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร

(องคการมหาชน).


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ความเปนธรรมในทศนะของชาวชมชนมสลมชานเมอง

กรณศกษา : ชมชนธรณคำ* เขตหนองจอก กรงเทพมหานคร

The Perception of Fairness Among Muslim Suburb Communites: A Case Study of

Torraneekom Community Of Nongjok Bangkok

วฒชย สายบญจวงสพรรณไชยอำพร คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

บทคดยอ

การวจยมวตถประสงค เพอศกษาความหมายความเปนธรรม และลกษณะความเปนธรรมของชมชน วธการเสรมสราง

ความเปนธรรมในวถของชมชนมสลมในเขตชานเมอง ทามกลางการเปลยนแปลงของเมองหลวง และศกษาปญหาอปสรรค

แนวทางแกไขเพอเสรมสรางความเปนธรรม ตลอดจนขอเสนอแนะเพอใหเกดความเปนธรรม การเกบขอมลใชวธการสมภาษณ

เชงลกผใหขอมลทสำคญ(Key-informants)จำนวน15คนประกอบดวยผนำทเปนทางการและตามธรรมชาตผอาวโสในชมชน

ผนำทางศาสนา ผนำกลมสตรและเยาวชนทมบทบาทในการพฒนาชมชน ขอมลทไดนำมาวเคราะหตามหลกตรรกะเทยบเคยง

แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของควบคบรบท(Context)โดยใชสถตเชงพรรณนาประกอบ

ผลการศกษาพบวา

ความหมายของความเปนธรรมคอการมความเสมอภาคและเทาเทยมกนการไดรบโอกาสตางๆตามสทธของความเปน

มนษยและมความเทยงธรรมไมเอนเอยงการไดรบการปฏบตจากรฐอยางเทาเทยมกนและไดรบความคมครองตามกฎหมายอยาง

เสมอภาคและเทาเทยมกนไมเบยดเบยนและละเมดสทธของกนและกนมความโปรงใสและไมเอารดเอาเปรยบกน

ลกษณะหรอสงบงชถงความเปนธรรมประกอบดวยการรกษาคำพดและรกษาสญญาชองวางระหวางรายไดของประชาชน

ลดลง ไมมความเหลอมลำในสงคม ประชาชนสามารถเขาถงโอกาสตางๆ ทควรจะไดรบอยางเทาเทยมกน ไมมการทะเลาะ

หรอขดแยงกนการใชสทธการรบการชวยเหลอสนบสนนการพฒนาและรบสวสดการจากรฐมความเทาเทยมกนมเสรภาพในการ

ทำงานการแสดงออกและแสดงความคดเหนไมมการกดกนในสงคม

วธการสำคญในการเสรมสรางความเปนธรรมในวถชมชนใชวธการบอกกลาวอยางตรงไปตรงมาวาอนไหนถกอนไหนผด

อนไหนควรทำและไมควรทำ การกระทำตนเปแบบอยาง การด-ลงโทษ การยกตวอยางและสถานการณทพบเจอเปนตวอยางใน

การถายทอด

ปญหาและอปสรรคสำคญ ในการเสรมสรางความเปนธรรม คอการเหนแกพวกพองและประโยชนสวนตน ความไมเขาใจ

ในสงทพดการมอคตตอกนไมรบฟงความคดเหนของกนและชงดชงเดนกนและความเหนแกตว

แนวทางในการแกไขปญหาอปสรรคสำคญในทศนะของชาวชมชน คอการไมเหนแกประโยชนสวนตน หรอพวกพอง

และการไมคอรปชนการพบปะพดคยอธบายชแจงกนเปนประจำการพดคยเจรจาและการใชสถานการณเฉพาะหนาเปนแนวทาง

และผนำตองเปนแบบอยางทดและรจกเสยสละ

ขอเสนอแนะสำคญในการเสรมสรางความเปนธรรม คอทกๆ คนตองรจกเสยสละเพอสวนรวม การสรางความเขาใจและ

ใชเวลาในการเสรมสรางสถาบนสำคญทมสวนเกยวของกบการเสรมสรางความเปนธรรมในชมชนคอ1)สถาบนครอบครวโดย

ผนำครอบครวตองมความยตธรรมใหกบทกคนในครอบครวและการปลกฝงเรองการไมเอาเปรยบการไมเหนแกตวความซอสตย

และการใหรจกชวยเหลอเกอกลกนในครอบครว 2) สถาบนทางการศกษา เรมจากผบรหารโรงเรยนตองไมคอรบชนและหลกสตร

การเรยนการสอนควรมเนอหาสาระเกยวกบเรองของความเปนธรรมควรมการฝกใหรจกในเรองของการบรจาคการเออเฟอเผอแผ

ครตองเปนตวอยางทดแสดงความรกของอยางเทาเทยมกนเปนตวอยางใหกบนกเรยน3)สถาบนทางศาสนาควรนำเอาคำสอน

ทมเนอหาเกยวกบความยตธรรมมาสอนประชาชนอยางสมำเสมอ และผนำทางศาสนาตองวางตวเปนกลาง ไมแบงพรรค

แบงพวก ไมเอาเลกเอานอย 4) ผนำ ตองทำตวเปนแบบอยางและตองวางตวเปนกลาง รจกเสยสละเพอสวนรวม รบฟงความ

คดเหนของประชาชน

*นามสมมตตามระเบยบวธวจยเชงคณภาพ

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ขอเสนอแนะสำคญจากการศกษา ควรมการพบปะพดคย อธบายชแจงและรบฟงความคดเหนของกนและกนในหมชาว

ชมชนดวยกน ควรจดระบบการไกลเกลยใหอภยกนและกน เนนคานยมทสอดคลองกบวฒนธรรมวถชวตโดยเฉพาะการใหผนอย

เขาหาผใหญและควรใชเวลาในการทำความเขาใจเพอความแนใจและเพอความเหนพองตองกน

คำสำคญ :ความเปนธรรมการเสรมสรางวถชมชนอปสรรค

Abstract

Theobjectivesofthisresearchwere:toinvestigatethedefinitionoffairnessanditscharacteristicsinthecommu-nities’view;tostudymethodsforcreatingfairnessinaccordancewithwaysoflifeoftheMuslimsuburbancommunities,whichweresurroundedbychangingenvironmentofthecapitalcity;andtofindouttheproblemoffairness,andSolutionsforcreatingfairness.Thisresearchalsorecommendedseveralfairness-makingapproaches.Themajorresearchwasthein-depthinterviewof15key-informans,includingtheformalandinformalcommunityleader,someseniorcitizensofcommunity,thereligiousleaders,thefemalegroupleadersandtheyouthwithactiverolesinthecommunity.Inordertoanalyzedata,thelogicalanalysisincomparisonwithconcepts,theories,relevantresearchesandthesocialcontextwasutilized.Inaddition,descriptivestatisticswereusedtofurtheranalyzethedata. Theresearchresultswere: Thedefinitionoffairnesswasaboutequality.Humansshouldreceivejustlyandimpartiallybasedontheirright.Theyshouldbetreatedequallybythestatepractices,andtheyshouldbeequallyprotectedinlinewiththelaw.Nooneshouldabuseorviolateotherpeople’sright.Theconceptoftransparencyandnon-exploitationbehaviorshouldbeap-pliedall. Thecharacteristicsoffairnesscomprisedofthefollowings.Firstpeopleshouldtrytokeeptheirwordsandpromises.Second,theincomedisparityamongpeopleshouldbedecreased,andthereshouldbenosocialdisparityanymore.Third,thepeopleshouldhaveanequalityofopportunity.Forth,thereshouldbenosocialconflict.Fifth,thepeopleshouldfairlyreceivedevelopmentalsupportsandsocialwelfaresfromthestate.Theprinciplesofthefreedomofwork,thefreedomofexpressionandthenon-discriminationpracticesshouldbeappliedforall. Themethodstocreatefairnessusedbythecommunitywere:franklyspeakingwitheachotherinthecommunityaboutrightandwrongbehaviors;leadingbyexamples;blamingandpunishingforbadlybehavior;andexplainingbyraisingsomesituationsasexamples. Theproblemoffairness-makingderivedfrom:one’sfocusingonself-interestandpatronagesystem;theerrorcommunication;practicesofprejudice,egocentric,self-centeredandcompetingforabetterposition. Thesolutionstothoseproblemsinthecommunity’sviewsweretostopself-interestpractices,patronagesystemandcorruption.Otherwaystosolveproblemsweretheregularmeeting,discussing,explainingandnegotiatingamongcommunitypeopletheutilizingofimmediatesituationasanexampleforexplanation;andthegoodleaderswhowereusuallycontributethemselvestothesociety. Arecommendationforcreatingfairnesswasthateverybodymustlearnhowtodedicatethemselvesforothers.Theyshouldounderstandeachotherandspendtimeforfairness-making. Thereareseveral important institutions related to the fairness-making.Was the family institution.The familyleadershadtoprovidejusticestoeveryoneinthefamily.Thebehaviorsofnon-egocentric,andnon-exploitationshouldbeimplantedamongfamily’smembers.Honestyandkindnessshouldalsobeinstilled.Second,theeducationalinstitu-tionshadtobeginwiththeuncorruptadministrations.Theinstitutions’curriculumsshouldcompriseoffairnessmatters.Studentsshouldbetrainedaboutdonationandkindnesspractices.Teachershadtoleadandpracticeasexamples,andtheyhadtoexpresstheirlovetostudentsequally.Thirdwasthereligiousinstitutions.Thereligiousleadersshouldactneutrally,andnottakeonanysides.Thereligiousinstitutionswerethecommunity’sleadersthattheyhadtoleadandactneutrally.Theyshouldcontributethemselvesforthecommunityandlisteningtothepeople Recommendationsderivingfromtheresearchwere:(1)thepeopleinthecommunityshouldregularlymeet,discusandexplaintoeachother(2)thereconciliationsystemshouldbeestablishedbystressingonvaluesinaccordancewiththecultureandseniorcitizens;and(3)peopleinthecommunityshouldsharetheirtimeformoremeeting.

Keywords:fairness,creating,wayoflifeofcommunity,problems

วฒชย สายบญจวง, สพรรณ ไชยอำพร

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมถอไดวาเปนปจจย

สำคญตอการการดำรงชวตของมนษยและทำใหมนษยสามารถ

ดำรงชพอยไดทงนเพราะทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมนน

เปนสงทเอออำนวยประโยชนตลอดจนเปนแหลงทมาของปจจย

ในดานตางๆ ของมนษย ซงความสมพนธระหวางมนษยกบ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมนนถอไดวามความสมพนธ

กนอยางใกลชดทงในฐานะทมนษยเปนสวนหนงของธรรมชาต

และเปนผใชประโยชนจากธรรมชาต เชน เปนแหลงทมาของ

วตถดบและผลตผลใชเปนทรองรบในการทำกจกรรมตางๆดงนน

บรการตางๆ ทมนษยเราไดรบจากทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม จงชวยใหมนษยสามารถมชวตอยไดและสามารถ

ทำใหคณภาพชวตของมนษยดขน

ในขณะทอตราการเพมขนของประชากรเปนไปอยาง

รวดเรว ประกอบกบการใชเทคโนโลยสมยใหมเพอเพมผลผลต

ทางอตสาหกรรม ทำใหมการนำเอาทรพยากรธรรมชาตมาใช

เพอเอออำนวยประโยชนทางเศรษฐกจ ทางการเกษตรและ

อตสาหกรรมเพมมากขนอกทงพฤตกรรมของมนษยในปจจบน

มพฤตกรรมแบบบรโภคนยมหรอการบรโภคแบบฟมเฟอย

เกนความจำเปนอนสบเนองมาจากความตองการใหมชวตทดขน

และมความสะดวกสบายมากขน

จากความตองการดงกลาว ไดสงผลใหทรพยากรทมอย

เกดความไมเพยงพอกบความตองการของประชากรทเพมขน

อยางตอเนองและไมเพยงพอกบพฤตกรรมการบรโภคทเกน

ความจำเปนของมนษย เปนผลใหเกดความไมสมดลระหวาง

จำนวนประชากรกบจำนวนทรพยากรธรรมชาต ฉะนนมนษย

จงตองหาวธการและอาศยความไดเปรยบทมอย ทงอำนาจ

อทธพล และเครองมอตางๆ มาแสวงหาทรพยากร เพอนำมา

เปนสงอำนวยประโยชนใหกบตนเองจนสงผลใหเกดการแขงขน

การแยงชงและเกดความขดแยงในการใชทรพยากรของกลม

คนตางๆมากขนตามมาโดยเฉพาะอยางยงการใชอทธพลเพอ

เขาถงทรพยากร ซงจะเกดขนทงระหวางประชาชนกบภาครฐ

และผมอทธพลหรอระหวางประชาชนดวยกนเอง และผลพวง

ทตามมาจากความขดแยงดงกลาวสงผลใหเกดความเหลอมลำ

ความเสยเปรยบและความไมเปนธรรมในการเขาถงโอกาสตางๆ

ทควรจะไดรบ และไดกอใหเกดปญหาตางๆ ตามมามากมาย

เชนปญหาความยากจนอาชญากรรมการทำลายสงแวดลอม

ความขดแยงทางการเมอง การแยงชงทรพยากรรนแรงขน

และทำใหเกดชองวางระหวางคนจนกบคนรวยยงหางมากขน

และทสำคญคอปญหาการแตกแยกของคนในสงคม

จงกลาวไดวา ความเปนธรรมเปนปจจยสำคญในการ

ดำรงชวตและการอยรวมกนของมนษยดงทประเวศวะส(2553)

ไดอธบายวา ความเปนธรรมเปนเรองสำคญทสดของการอย

รวมกนถามความเปนธรรมผคนจะรกกนมากและรกสวนรวม

ถาขาดความเปนธรรม กจะเกดความขดแยงและความรนแรง

ผคนจะมพฤตกรรมทางลบตางๆ ดงนน จดลงตวใหมจงอยท

ความเปนธรรม

วสยทศนประเทศไทย ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาตฉบบท11 จงไดมงส “สงคมอยรวมกนอยางม

ความสข” ดวยความเสมอภาค เปนธรรมและมภมคมกนตอ

การเปลยนแปลง และมการกำหนดยทธศาสตรการพฒนา

ประเทศใหเหมาะสมกบสภาพปญหาดงกลาวโดยการสรางความ

เปนธรรมในสงคมเพอสรางโอกาสการเขาถงปจจยการประกอบ

อาชพ แหลงทน โครงสรางพนฐานและทกษะความรทจะเปน

ฐานการประกอบอาชพทมนคงรวมทงโอกาสทางธรกจนำไปส

การยกระดบคณภาพชวตใหทกคนในสงคมไทยทกคนมความ

เทาเทยมกน ในการเขาถงบรการทางสงคมทมคณภาพและ

สามารถดำรงชวตอยไดอยางมศกดศร ประชาชนทกคนไดรบ

การคมครองสทธพนฐานอนพงมพงได เขาถงกระบวนการ

ยตธรรมอยางเสมอภาครวมทงสรางความโปรงใสในกระบวนการ

ตดสนใจของระบบบรหารราชการแผนดน บนพนฐานของการ

ใชหลกนตธรรมหลกคณธรรมจรยธรรมและหลกผลประโยชน

สวนรวมของประเทศสนบสนนใหภาคมการพฒนาทกภาคสวน

มสวนรวมแกไขปญหาความเหลอมลำและลดความขดแยงใน

สงคมไทยและดำรงชวตอยในสงคมอยางเปนนำหนงใจเดยวกน

(สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหง

ชาต,2554)

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2550

วาดวยความเสมอภาคระบวา บคคลยอมเสมอกนในทาง

กฎหมายและไดรบความคมครองตามกฎหมายเทาเทยม

กน การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลเพราะเหต

แหงความแตกตาง ในเรองถนกำเนด เชอชาต เพศ อาย

ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล

ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคมความเชอทางศาสนาการศกษา

อบรม หรอความคดเหนทางการเมอง อนไมขดตอบทบญญต

รฐธรรมนญจะกระทำมได และแนวนโยบายดานกฎหมาย

และการยตธรรม ระบวารฐตองดแลใหมการปฏบตและบงคบ

การใชใหเปนไปตามกฎหมายอยางถกตอง รวดเรว เปนธรรม

และทวถง สงเสรมการใหความชวยเหลอและใหความรทาง

กฎหมายแกประชาชน และจดระบบงานราชการและงานรฐ

อยางอนในกระบวนการยตธรรมใหมประสทธภาพ โดยให

ประชาชนและองคกรวชาชพมสวนรวมในกระบวนการยตธรรม

และการชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย คมครองสทธและ

เสรภาพของบคคลใหพนจากการลวงละเมด ทงโดยเจาหนาท


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ของรฐและโดยบคคลอน และตองอำนวยความยตธรรมแก

ประชาชนอยางเทาเทยมกน(รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

พทธศกราช,2550:34)

ในประเทศไทยมประชากรทงหมดกวา 65 ลานคน

ประกอบดวย ชาวไทยพทธ ชาวไทยมสลมและชาวไทยครสต

อกจำนวนหนง ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ซงเปน

ศาสนาประจำชาต สวนประชากรทนบถอศาสนาอนๆ อาท

ศาสนาอสลามกมจำนวนประชากรรองลงมา ซงมผนบถอ

ศาสนาอสลามมากกวา 7 ลานคน คดเปนรอยละ 10 ของ

จำนวนประชากรทงหมด (สำนกความสมพนธตางประเทศ

สำนกงานปลดกระทรวงศกษาธการ,2554)

ชาวไทยมสลมใน 3 จงหวดชายแดนภาคใต เปนชาว

มสลมอกจำนวนหนง ทไดอาศยอยในพนทของประเทศไทย

มความเชอและภมใจในศกดศรของชาตพนธทเกาแก เชอวา

มนษยทกคนเกดจากนบอาดม ทพระผเปนเจาสรางขนจากดน

คนทกคนจงเสมอภาคกนทงหมดตามทพระผเปนเจาสรางมา

ไมมใครในหมผใดเหนอกวาชาตพนธใด และนอกจากนยงม

ศาสนา วฒนธรรมภาษา และความเปนมาทางประวตศาสตร

ทยาวนาน

ดวยความความแตกตางทางวฒนธรรม ทางศาสนา

ภาษาและขนบธรรมเนยมประเพณ ไดทำใหเกดชองวางทาง

ความเขาใจและการสอสารกบเจาหนาทรฐทมาจากภายนอก

ทำใหคนทองถนรสกวาตนตองประสบปญหาหลายประการ

มากกวาคนพนทอน อนเนองจากทศนคตหรอเจตคตท

สวนทางกนระหวางประชาชนกบเจาหนาทรฐ โดยประชาชน

รสกวามอคตและถกเหยยดหยามจากเจาหนาทของรฐและ

สงคมภายนอก และยงถกปฏบตลกษณะเปนคนชายขอบ

ไมไดรบความเคารพใหเกยรต แมกระทงในการดำรงชวต

ประจำวนและการประกอบศาสนกจอยางเสรตามวถชวตของ

อสลาม กตองปรบเขาสกฎเกณฑของบานเมองและกฎหมายท

ไมสอดคลองและไมเออตอศาสนาอสลามและยงถกมองวาเปน

ผกอความไมสงบทำใหเกดความหวาดระแวงและเปนปฏปกษ

ตอกน ประชาชนไมเชอถอเจาหนาทของรฐ เพราะเหนวา

สงคมมสลมมกไมไดรบความเปนธรรมจากรฐ เจาหนาท

ไมมเอกภาพไมมศกยภาพ ขาดความจรงใจ และเจาหนาทรฐ

ทำงานกเพราะเหนแกเงนเดอน ยศศกด ขาดคณธรรม ทำให

ประชาชนขาดความไววางใจตอเจาหนาทการประกนสทธความ

เสมอภาคไมถงประชาชนในทางปฏบตอยางแทจรง สทธท

จะไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกนในกระบวนการยตธรรม

ภายใตศาลและองคกรอนกยงเปนปญหาไมมขอมลใหประชาชน

ทราบวธการจะมาใชบรการและมปญหาในการสอสาร ไมเคย

รบทราบขอมลและไมเขาใจขนตอน สวนสทธทจะไดรบ

สวสดภาพและความคมครองโดยรฐ ประชาชนรสกวาไดรบ

ความคมครองแตไมแนใจวาจะมสวสดภาพและความปลอดภย

เพราะมทงทหารและตำรวจรวมทงฝายปกครองทเขมแขงแต

กลบมการกดขการสอบสวนประชาชนทงตำรวจและทหารจะใช

วธการซอมและกระทำทารณการใชไฟฟาชอตภายในรางกาย

และแมจะเปนนกเรยนนกศกษากจะถกตดตามสอดสองพฤตกรรม

ครอบครวกถกคกคาม สทธทางการเมอง การลงคะแนนเสยง

เลอกตงสามารถกระทำไดแตมโอกาสนอยในการเขารวมรฐบาล

การเขารวมในการดำเนนกจกรรมสาธารณะทำไดยากลำบาก

สทธในการไดรบบรการสาธารณสขและการดแลทางการแพทย

ตลอดจนการประกนสงคมและบรการทางสงคมกไดรบบรการ

ไมคอยดในดานการศกษาและอบรมไมมการบงคบใชกฎหมาย

ดานการศกษาอยางจรงจง เดกเรยนไมจบตามการศกษาภาค

บงคบกไมมการตดตามจากคร ซงครบางคนกเนนทำผลงาน

เพอเพมวฒและเงนเดอนใหตนเองมากกวาการสอนเดกอยาง

จรงจง(นเวศอรณเบกฟา,2554.)

จากความขดแยงดงกลาว ไดสะทอนใหเหนถงความ

เหลอมลำในสงคมมสลมทำใหเกคความไมเปนธรรมในหลายๆ

ดาน และผลพวงจากความเหลอมลำดงกลาว เปนผลใหเกด

การเรยกรองหาความเปนธรรมในสงคมมสลม ทงจากนโยบาย

ของภาครฐและการปฏบตของเจาหนาทของภาครฐ เพอให

สอดคลองกบวถชวตของชาวมสลมและชวยแกไขปญหาของ

ชาวมสลมอยางแทจรงและสามารถสรางความเทาเทยม

เสมอภาคและเปนธรรมในสงคมมสลม ทถอวาเปนประชาชน

กลมนอยทอาศยอยในประเทศไทย ภายใตรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทยและระบอบการปกครองในระบอบประชา-

ธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมขในทางกลบกน

มสลมอกจำนวนหนงทอาศยอยในพนทอน ซงมลกษณะความ

สมพนธทแตกตาง จากสามจงหวดชายแดนภาคใต เชน กลม

มสลมทอาศยอยในแถบภาคกลาง ซงมความหลากหลายทาง

วฒนธรรมสงแตรปแบบการดำเนนชวตระหวางชาวไทยพทธและ

ชาวไทยมสลมกสามารถผสมผสานเขากนไดอยางเหมาะสม ม

การแบงปนกนในกลมชนเดยวกนอยางสนตสามารถหลกเลยง

ความขดแยงทางศาสนามความเมตตาเออเฟอเผอแผโอบออม

อารตอกนคนไทยมสลมมความรสกภาคภมใจทเกดเปนชาวไทย

และมความสขทไดมอสรภาพในการนบถอศาสนาอสลาม

(สำนกความสมพนธตางประเทศ สำนกงานปลดกระทรวง

ศกษาธการ,2550)

ชมชนธรณคำ* เปนชมชนมสลมอกชมชนหนง ทม

ความโดดเดนทางวฒนธรรมและมความสมพนธทางสงคมอยาง

เหนยวแนน อยทามกลางการเปลยนแปลงของเมองหลวง อน

เปนศนยกลางของทกกจกรรมหลกของประเทศและถกถาโถม


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ดวยกระแสโลกาภวฒนแตชมชนกยงสามารถจดระเบยบชมชน

ใหเกดความเปนธรรมไดอยางเทาเทยมกนและเสมอภาค

ประกอบกบเปนชมชนทมภาพของการพฒนาชมชนอยาง

ตอเนองมาโดยตลอด

ดวยเหตน ผศกษาจงมความสนใจ ในประเดนเรอง

ความเปนธรรมในทศนะของชาวชมชนมสลม โดยใชชมชนน

เปนกรณศกษา เพอนำผลการศกษาทได มาใชเปนแนวทาง

สำคญในการสรางและสงเสรมความเปนธรรมใหเกดขนใน

สงคมมสลมไทยตอไป


1. เพอศกษาความหมายความเปนธรรมและลกษณะ

ความเปนธรรมของชมชน

2. เพอศกษาวธการเสรมสรางความเปนธรรมในวถ

ของชมชน

3. เพอศกษาปญหาอปสรรคและแนวทางแกไขตลอดจน

ขอเสนอแนะเพอใหเกดความเปนธรรม

แนวคดนำในการศกษา

จากการทบทวนแนวคดทเกยวของกบความเปนธรรม

จะพบแนวคดอย 2 กระแสหลกๆ กลาวคอ ยคแรก เนน

ความยตธรรม ซงมผใหความสนใจในแนวคดนมากมาย ทง

นกกฎหมาย นกปกครอง รวมทงกลมตางๆ ทเหนวา ความ

เปนธรรม คอความยตธรรม ทมความเทาเทยมตามกฎหมาย

และหรอระเบยบกฎกตกาขอตกลงซงนบเปนกลมใหญและม

อทธพลตอการนำมาใชในปจจบนอยางมาก เชน Pythagoras

(อางในปรชาชางขวญยน,2534:66)อธบายวาความยตธรรม

สามารถอธบายไดดวยแนวคดเรองความเสมอภาคไดวา

ความยตธรรม คอ รฐทยตธรรมตองเปนรฐททกสวนเทากน

หรอเสอภาคกน เชน เรองของการแบงผลประโยชนจากฝายท

ไดมากไปเพมใหแกฝายทไดนอย อกกระแสจะเนนความ

ชอบธรรมวาจะนำไปสความเปนธรรมซงความชอบธรรมทเนน

คอ ความเทาเทยมในการเขาถงและการไดรบสทธบนพนฐาน

ของคณธรรมคานยมบรรทดฐานของสงคมอยางทนำมาใชใน

หมนกสงคมนกสวสดการทงหลายเชนยศสนตสมบต(2553)

ทไดแสดงทศนะเกยวกบความเปนธรรมวา ความเปนธรรม

คอ การลดชองวางของรายได ความเหลอมลำในการเขาถง

ทรพยากรและทนซงจะนำไปสการลดความแตกตางทางชนชน

และการปฏรประบบกฎหมายและระบบภาษทลาสมยใหม

ความเปนธรรมมากขน และอกทานคอ อานนท ปนยารชน

(2553) ทไดแสดงทศนะเกยวกบความเปนธรรมวา ความ

เปนธรรมหมายถงการกระจายรายไดทมความสมดลมความ

เทาเทยมกนในการเขาถงและเทาเทยมในโอกาสไมมการกดกน

ทางสงคมและมความจำเปนทจะตองรบรขอเรยกรองทชอบธรรม

และรบฟงเสยงของกลมตางๆในสงคม

จากการทบทวนแนวคดทเกยวของกบความเปนธรรม

สามารถสรปไดวา ความเปนธรรม หมายถง การทบคคลม

ความเสมอภาคความเทาเทยมกนในสงคมและในการเขาถง

โอกาสตางๆ ทควรจะไดรบตามสถานะตามสทธทางกฎหมาย

หรอสทธตามธรรมชาตของแตละบคคลโดยไมมการเลอกปฏบต

เนองจากความแตกตางเพศเชอชาตชนชนสถานะทางเศรษฐกจ

และสงคม


วธการศกษาครงน ใชการวจยเชงคณภาพ (Qualita-

tive Research) เปนหลกการสำคญ โดยใชขอมลปฐมภม

(Primary Data) เปนขอมลการสมภษณแบบเจาะลก (In-

depth Interview) กบบคลทเกยวของกบความเปนธรรมของ

ชมชน โดยอาศยแนวประเดนสมภาษณ (Interview Guide)

ตามประเดนทตองการศกษา และการศกษาโดยการสงเกต

(Observation) ผศกษาใชวธการสงเกตแบบมสวนรวม โดย

เขาไปในบทบาทของนกศกษาสถาบนบณฑตพฒนบรหาร

ศาสตรในลกษณะของผวจย ประกอบกบการเขาไปใชบรการ

บานพกโฮมเสตยทมอยในชมชน การศกษาเครอญาตและ

การทำแผนทของชมชน และทำการศกษาขอมลทตยภม

(Secondary Data) เปนขอมลจากการศกษาคนควาจาก

วทยานพนธสารนพนธหนงสอรายงานบทความทางวชาการ

รายงานวจยทเกยวของบทวเคราะหจากวารสารหนงสอพมพ

อนเตอรเนทและสอตางๆทเกยวของ

การรวบรวมขอมล ผศกษาไดขอมลโดยตรงจากผให

ขอมลทสำคญ วธการเขาถงผใหขอมลนน ผศกษาใชเทคนค

ทเรยกวา Rapid Rural Appraisal: RRA โดยเรมจากการ

สอบถาม ผทรและเกยวของกบความเปนธรรมของชมชน

จากชาวชมชนจำนวนทงหมด130หลงคาเรอนแลวนำรายชอ

ทงหมดมาทำการหาคาคะแนน เรยงจากคามากทสดมาถงคา

คะแนนในลำดบท 15 ซงจะไดรายชอผใหขอมลทสำคญ (Key

Informant)จำนวนทงสน15คนตามคาคะแนนการตรวจสอบ

ความนาเชอถอของขอมลผศกษาใชเทคนคสามเสา(Triangula-

tion)แลวเขยนบรรยายผลการวเคราะห


1. ความหมายความเปนธรรมและลกษณะความ

เปนธรรมของชมชนคอการมความเสมอภาคและเทาเทยมกน

การไดรบโอกาสตางๆ ตามสทธของความเปนมนษย และม


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ความเทยงธรรมไมเอนเอยง การไดรบการปฏบตจากรฐอยาง

เทาเทยมกน และไดรบความคมครองตามกฎหมายอยาง

เสมอภาคและเทาเทยมกน ไมเบยดเบยนและละเมดสทธ

ของกนและกน มความโปรงใส และไมเอารดเอาเปรยบกน

การรกษาคำพดและรกษาสญญา ชองวางระหวางรายไดของ

ประชาชนลดลง ไมมความเหลอมลำในสงคม ประชาชน

สามารถเขาถงโอกาสตางๆ ทควรจะไดรบอยางเทาเทยมกน

ไมมการทะเลาะหรอขดแยงกนการใชสทธการรบการชวยเหลอ

สนบสนนการพฒนาและรบสวสดการจากรฐมความเทาเทยมกน

มเสรภาพในการทำงาน การแสดงออกและแสดงความคดเหน

ไมมการกดกนในสงคม

2. วธการเสรมสรางความเปนธรรมในวถของชมชน

คอ การบอกกลาวอยางตรงไปตรงมาวา อนไหนถกอนไหนผด

อนไหนควรทำและไมควรทำ ทงนกเพอใหผทถกอบรมมการ

ปฎบตหรอมความประพฤตตามความตองการของผอบรม

วธการตอมาคอการกระทำตนเปนแบบอยางโดยผทถายทอด

จะทำตวเปนตวอยางใหกบผทรบการถายทอดไดเหน เพอให

เกดการเรยนรหรอการลอกเลยนแบบจากตวแบบทกระทำใหด

เปนแบบอยาง และอกวธการในการเสรมสรางคอการด-ลงโทษ

อนเปนวธการควบคม ใหบคคลประพฤตปฏบตตามคำสงของ

พอแมหรอตามกฎเกณฑของสงคมทวางไวโดยใชการลงโทษ

มาเปนเครองมอควบคม ซงการลงโทษจะระงบหรอกลบเราให

เกดพฤตกรรมทถกลงโทษนนๆเพมมากขนการยกตวอยางและ

สถานการณทพบเจอเปนตวอยางในการถายทอดซงเปนวธการ

ทผอบรมยกเหตการณหรอการแสดงตนเปนแบบอยางใหกบ

ผทถกอบรมไดเรยนรและเลยนแบบพฤตกรรมจากตวอยางหรอ

จากเหตการณทไดพบ

3.ปญหาและอปสรรคเพอเสรมสรางความเปนธรรม

คอการเหนแกพวกพองและประโยชนสวนตน ความไมเขาใจ

ในสงทพด การมอคตตอกน การไมรบฟงความคดเหนของกน

และกนการชงเชงเดนกนและความเหนแกตว

4.แนวทางการแกไขปญหาและอปสรรคในการ

เสรมสรางความเปนธรรม คอการไมเหนแกประโยชนสวนตน

หรอพวกพองและการไมคอรปชน โดยการยดของระบบหรอ

ระเบยบของทางราชการเปนแนวทางในการทำงานและเปน

เครองมอเพอตรวจสอบการทำงาน การพบปะพดคยอธบาย

ชแจงกนเปนประจำและใชเวลาในการเสรมสราง ผนำตองเปน

แบบอยางทด รจกเสยสละและทกๆ คน ตองรจกเสยสละเพอ

สวนรวม ตองสรางความแนใจและความเหนพองตองกน และ

ทายทสด คอการใชวธการพดคยเปนการสวนตว เพอประสาน

ความเขาใจและผลประโยชนของแตละฝาย ประกอบกบการใช

สถานการณเฉพาะหนาเปนตวนำทางในการแกปญหา

5. ขอเสนอแนะในการเสรมสรางความเปนธรรม คอ

ทกๆ คนตองรจกเสยสละเพอสวนรวม ตองสรางความเขาใจ

สรางความสมานฉนท และใชเวลาในการเสรมสราง ทสำคญ

คอการใชเวลาในการทำความเขาใจ

6. สถาบนทมสวนเกยวของกบการเสรมสรางความ

เปนธรรมในชมชน คอ 1) สถาบนครอบครว เรมทหวหนา

ครอบครวตองมความยตธรรมใหกบทกคนในครอบครวกอน

เพราะหากผนำครอบครวมความยตธรรมแลว คนในครอบครว

กยอมมทศนคตทดและควรมการปลกฝงเรองการไมเอาเปรยบ

ไมชงชงไมแขงขนกน เรองของการไมเหนแกตวความซอสตย

และการใหรจกชวยเหลอเกอกลกนในครอบครว 2) โรงเรยน

โดยเรมตงแตผบรหารทไมควรเกบเลกเกบนอย ไมคอรรปชน

ไมทจรต และหลกสตรการเรยนการสอน ควรมเนอหาสาระ

เกยวกบเรองของความเปนธรรม โดยเฉพาะเดก ควรมการฝก

ใหรจกในเรองของการบรจาค การเออเฟอเผอแผ และครก

ตองเปนตวอยางทด เชน แสดงความรกอยางเทาเทยมกน

ไมควรเลอกทรกมกทชง ทำตวเปนตวอยางใหกบนกเรยน

ไดเหน เชน ถาชมกตองชมเหมอนๆ กน การแสดงออก

ตองมความเทาเทยมกน และโรงเรยนควรจดกจกรรมท

เปดโอกาสใหนกเรยนไดเขามามสวนรวม

3) สถาบนทางศาสนา ควรนำเอาคำสอนทมเนอหา

เกยวกบความยตธรรม มาสอนประชาชน อยางสมำเสมอ

และทสำคญ คอผนำศาสนาตองวางตวเปนกลางไมแบงพรรค

แบงพวก ไมเอาเลกเอานอย ไมเอาเปรยบหรอคดโกง

ผบรหารมสยด อนไดแก อหมาม คอเตบ บหลน ตองมการ

อบรมเรองความเปนธรรม ความยตธรรมหรอปลกฝงใหอยใน

จตใจของคนใหได

4) สถาบนการปกครอง(ผนำ)ตองทำตวเปนแบบอยาง

และตองวางตวเปนกลาง รจกเสยสละเพอสวนรวมและรบฟง

ความคดเหนของประชาชน


การศกษาความเปนธรรมในทศนะของชาวชมชนมสลม

กรณศกษา: ชมชนธรณคำ* เขตหนองจอก กรงเทพมหานคร

สามารถสรปความหมายสงบงชการเสรมสรางความเปนธรรม

และปญหาอปสรรค แนวทางการแกไขและขอเสนอแนะเพอ

เสรมสรางความเปนธรรมและสถาบนทมสวนเกยวของกบการ

เสรมสรางความเปนธรรมในทศนะของชาวชมชนไดวา

ความหมาย/สงบงชถงความเปนธรรมในทศนะของชาว

ชนชนพบวาเปนไปตามแนวคดทผศกษาไดใชเปนแนวคดนำ

ในการศกษาคอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช

(2550) ความยตธรรมในคมภรอลกรอานและอลหะดษ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ประเวศวะส(2553)ไพบลยวฒนศรธรรม(2553)และสพรรณ

ไชยอำพร (2554) ซงสอดคลองกบงานวจยเรอง รปแบบและ

ขนตอนการขบเคลอนคณภาพสงคมของชมชน

ผลการศกษาพบวา ความหมายของความเปนธรรม

เนนทผลลพธทสะทอนความหมายมากกวาวธการ สอดคลอง

กบงานวจยของสพรรณ ไชยอำพร (2554) ทงนเนองมาจาก

คนไทยสวนใหญ จะมลกษณะของปฏบตนยม (Pragmatism)

คอชอบหรอคาดหวงทจะเหนไดรวดเรวมากกวาทจะเนนวธการ

ซงใหผลชากวา(แมจะมผลทยงยน)

ดานการเสรมสรางความเปนธรรมในวถชมชนจะเปนไป

ในลกษณะการอบรมเลยงดในครอบครวซงผทมบทบาทสำคญ

ในการอบรมคอบดาและมารดา ซงมกจะใชวธการบอกกลาว

อยางตรงไปตรงมาวาอนไหนผดอนไหนถกและควรทำไมควรทำ

พรอมกบการกระทำตนเปนแบบอยางใหเหน ประกอบการ

กบการยกตวอยางจากสถานการณทพบเจอใหเหน เพอเปน

สถานการณใหผทถกอบรมเหนภาพจนนำไปสการเกดพฤตกรรม

ตามทผอบรมตงใจใหเกด

เมอวเคราะหจะพบวาแนวทางหรอวธการและแหลงทมา

ของการขดเกลา คอพอแมจะมบทบาทและมอทธพลมากทสด

ตอการอบรมเลยงดตงแตในระดบเดกวยรนจนมาถงวยทำงาน

และมครอบครว ทงนเพราะพอแมจะเปนผทใกลชดและม

ความผกพนอยางลกซงและมอทธพลตออารมณ ทศนคตและ

เปนแบบของความประพฤต ทงนอาจเปนเพราะวา ตามวถ

ของชาวมสลมนบตงแตเกดทบดามารดา กตองกลาวอะซาน

(กรอกทหขางหวา) และกอมด (กรอกทหขางซาย) ใหกบเดก

จนมาถงการสหนดทผปกครอง กตองทำพธเขาสหนดหรอ

พธคนใหตามหลกการทางศาสนาอสลามและเมอถงวยศกษา

บดามารดาหรอผปกครองกจะเรมใหเรยนภาษาอาหรบและ

คมภรอลกรอานซงจะเหนไดวาบทบาทของพอแมมความสำคญ

ตอการอบรมเลยงดเปนอยางยงประกอบกบสงคมไทยเปนสงคม

ทอยกนในลกษณะของครอบครวและมครอบครวเปนจดเรมตน

ในการปลกฝงถายทอดทงแนวความคดพฤตกรรมตางๆโดยม

พอและแมเปนผทมบทบาทสำคญในการดำเนนการในเรอง

ดงกลาวจงเหนไดวาในการเสรมสรางความเปนธรรมของชมชน

จะเรมกระทำตงแตวยเดกจนมาถงวยผใหญ และเปนหนวย

ทางสงคมทสำคญหนวยหนงในการหลอหลอมพฤตกรรม

แนวความคดตางๆโดยผานกระบวนการอบมเลยงดเชนการ

บอกกลาว การเปนแบบอยางตลอดจนการวากลาวหรอลงโทษ

เปนตน

สถาบนทางสงคมทชาวชมชนเหนวามบทบาทในการ

เสรมสรางความเปนธรรมเมอวเคราะหจะพบวาสถาบนดงกลาว

มบทบาทและมอทธพลตอมนษยมากทสด ครอบครว ซงเปน

สถาบนหนวยแรกทมนษยมความสมพนธดวยและเปนความ

สมพนธในลกษณะใกลชด ผกพนอยางแนบแนน โรงเรยนเปน

สถานททำใหมโอกาสเรยนรวชาการตางๆ อยางเปนทางการ

และยงเปนสถานทไดใหโอกาสไดรบความรและคณคาตางๆ

โรงเรยนจงมผลตอการพฒนาบคลกภาพของบคคลเปนอยาง

มากสถาบนทางศาสนาหรอตวแทนทางศาสนาจะชวยขดเกลา

ในแงการใหหลกเกณฑเกยวกบศลธรรม จรยธรรมและความ

ประพฤตทถกทควร ตลอดจนหลกปรชญาในการดำเนนชวต

สถาบนทางการปกครอง ซงจะคอยอำนวยประโยชน ในดาน

การรกษาความสงบเรยบรอยและจดระเบยบสงคมใหเกดสนตสข

การทำตวเปนแบบอยางใหกบคนในสงคม ทงนกเพอใหผคน

ในสงคมอยรวมกนไดอยางสงบสข

ปญหาและอปสรรคในเรองการเหนแกพวกพองและ

ประโยชนสวนตน เปนประเดนปญหาสำคญมากทสด ทงน

เนองจากสงคมไทยเปนสงคมนบถอตวบคคลและพวกพอง

ของตน ทำใหเมอคดทจะทำสงใด กมกจะนกถงประโยชน

สวนตวหรอเฉพาะกลม อนจะทำใหอกฝายเสยเปรยบทำให

เกดความไมเทาเทยมกนไดจนนำมาสปญหาความไมเปนธรรม

ในสงคมและเกดความเลอมลำกนในสงคมสวนปญหารองลงมา

คอความไมเขาใจในสงทพดการมอคตตอกนและการไมรบฟง

ความคดเหนของกน ซงเปนปญหาทเกดจากการไมรบฟงกน

และกนจนนำมาสปญหาความไมเขาใจกนและทำใหเกดความ

ขดแยงกน ปญหาตอมา คอการชงดชงเดนกนและความ

เหนแกตว ทำใหเกดการแขงขนและไมเหนแกประโยชนของ

สวนรวมสงผลใหเกดการแกงแยงและผทไมมพลงกเสยเปรยบ

จนทำใหเกดความเลอมลำกนขน

แนวทางการแกไขปญหาและอปสรรคในการเสรมสราง

ความเปนธรรมทจะนำมาใชเปนประเดนแรก คอการไมเหนแก

ประโยชนสวนตนหรอพวกพองและการไมคอรรปชน โดยการ

ยดของระบบหรอระเบยบของทางราชการเปนแนวทางในการ

ทำงานและเปนเครองมอเพอตรวจสอบการทำงานปญหาทเกด

จากความไมเขาใจในสงทพดการมอคตตอกนและการไมรบฟง

ความคดเหนของกน ควรแกโดย มการพบปะพดคยอธบาย

ชแจงกนเปนประจำและใชเวลาในการเสรมสราง สวนปญหา

การชงดชงเดนกนและการเหนแกตวควรแกโดยผนำตองเปน

แบบอยางทดและรจกเสยสละ

ขอเสนอแนะในการเสรมสรางความเปนธรรมในทศนะ

ของชาวชมชน เปนขอเสนอแนะทมาจากประเดนปญหาทเกด

จากการเสรมสรางความเปนธรรม โดยสงทผใหขอมลทสำคญ

(Key-Informant) เสนอเพอเสรมสรางความเปนธรรม คอ

ทกๆ คนตองรจกเสยสละเพอสวนรวม ทงนเพราะถามการ

เสยสละเพอสวนรวมกสามารถทำใหทกคนมความเทาเทยมกน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


และพงพอใจประเดนตอมาคอการสรางความเขาใจสรางความ

สมานฉนทและใชเวลาในการเสรมสราง และในการทจะสราง

ความเปนธรรมจำเปนทจะตองทำใหเกดความเขาใจตรงกน

เหนพองตองกนและทสำคญคอการใชเวลาในการทำความเขาใจ

เพอความแนใจและเพอความเหนพองตองกน

สถาบนทมสวนเกยวของในการเสรอมสรางความเปนธรรม

สถาบน บทบาท

1. ครอบครว

2.การศกษา

3.ศาสนา

ผนำครอบครวตองใหความยตธรรมกบมาชกในครอบครว สอนใหรจกเรองของการบรจาค, การชวยเหลอ

เกอกลกนในรอบครว

ผบรหารไมคดโกงครเปนแบบอยางและไมเลอกทรกมกทชง

ผนำทางศาสนาไมคดโกง ไมแบงพรรคแบงพวก การปลกฝง เรองความยตธรรม ความเปนธรรม ใหอยใน

จตใจคน

แผนภมท 1 : โมเดลการเสรมสรางความเปนธรรมในวถชมชน

แหลงทมา : พฒนาโดยผวจย,2554.

ทกๆคนตองรจกเสยสละเพอสวนรวม ทงนเพราะถามการเสยสละเพอสวนรวมกสามารถทาให ทกคนมความเทาเทยมกนและพงพอใจ ประเดนตอมาคอ การสรางความเขาใจสรางความสมานฉนทและใชเวลาในการเสรมสราง และในการทจะสรางความเปนธรรมจาเปนทจะตอง ทาใหเกดความเขาใจตรงกน เหนพองตองกน และทสาคญคอ การใชเวลาในการทาความเขาใจ เพอความแนใจและเพอความเหนพองตองกน

สถาบนทมสวนเกยวของในการเสรอมสรางความเปนธรรม

สถาบน บทบาท 1. ครอบครว ผนาครอบครวตองใหความยตธรรมกบมาชกในครอบครว สอนให รจกเรองของการ

บรจาค,การชวยเหลอเกอกลกนในรอบครว 2. การศกษา ผบรหารไมคดโกง ครเปนแบบอยางและไมเลอกทรกมกทชง

3. ศาสนา ผนาทางศาสนาไมคดโกง ไมแบงพรรคแบงพวก การปลกฝง เรองความยตธรรม ความเปนธรรม ใหอยในจตใจคน

แผนภมท 1: โมเดลการเสรมสรางความเปนธรรมในวถชมชน แหลงทมา : พฒนาโดยผวจย, 2554. ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะสาหรบแนวทางการปฏบตภายในชมชน 1.1 ควรมการพบปะพดคยอธบายชแจงและรบฟงความคดเหนของกนและกนในหมชาวชมชนดวยกน ควรไกลเกลยใหอภยกนและกนผนอยเขาหาผใหญ และควรใชเวลาในการทาความเขาใจเพอความแนใจและเพอความเหนพองตองกน 1.2 ผนาตองวางตวเปนกลางและเปนแบบอยางทดใหกบประชาชนในชมชน 1.3 ทกคนตองไมเหนแกประโยชนสวนตนและพวกพอง 2. ขอเสนอแนะสาหรบแนวทางการวจย 2.1 ควรทาการศกษาเปรยเทยบทศนะเรองความเปนธรรมในแตละพนท จะทา ใหเหนทศนะตอความเปนธรรมทหลากหลายภายใตบรบทชมชนทแตกตางกน เพอนาไปประยกตใชในแตละพนทไดอยางเหมะสม 2.2 ควรศกษาเกยวกบการเสรมสรางความเปนหนงเดยวกนในชมชนเพอเสรมสรางความเปนหนงเดยวกนใหเกดขนภายในชมชน 3. ขอเสนอแนะสาหรบหนวยงานทเกยวของ 3.1 หนวยงานทเกยวของควรนาเอาขอมลทไดจากการศกษาในครงนไปประยกตใชตอเพอวางแผนในการเสรมสรางความเปนธรรม

การบอกกลาวอยางตรงไปตรงมา การแสดงตนเปนแบบอยางและการยกตวอยาง การด-การลงโทษ

- การเหนแกประโยชนสวนตนและพวกพอง - ความไมเขาใจในสงทพด - การมอคตตอกนและไมรบฟงความคดเหนกน

ความเปนธรรมของชมชน 1. ความเสมอภาคเทาเทยม 2. การไดรบโอกาสตาง ๆ ตามสทธ 3. มความเทยงธรรมไมเอน เอยง 4. ไดรบการปฏบตจากรฐ อยางเทาเทยม 5. ไดรบความคมครองตาม กฎหมายอยางเทาเทยมกน 6.ไมเบยดเบยนและไมเอา เปรยบกน

1. ยดระบบหรอระเบยบของ ราชการ 2. การพบปะพดคย ชแจง กนเปนประจา 3. ผนาตองเปนแบบอยางทด 4. ใชเวลาในการเสรมสราง 5. การใชสถานการณเฉพาะ หนาเปนแนวทาง 6. การเจรจา ประสาน ผลประโยชน


1. ขอเสนอแนะสำหรบแนวทางการปฏบตภายใน

ชมชน

1.1 ควรมการพบปะพดคยอธบายชแจงและ

รบฟงความคดเหนของกนและกนในหมชาวชมชนดวยกน

ควรไกลเกลยใหอภยกนและกน ผนอยเขาหาผใหญ และควร

ใชเวลาในการทำความเขาใจเพอความแนใจและเพอความ

เหนพองตองกน

1.2 ผนำตองวางตวเปนกลางและเปนแบบอยางทด

ใหกบประชาชนในชมชน

1.3 ทกคนตองไมเหนแกประโยชนสวนตนและ

พวกพอง

2. ขอเสนอแนะสำหรบแนวทางการวจย

2.1 ควรทำการศกษาเปรยเทยบทศนะเรองความ

เปนธรรมในแตละพนท จะทำใหเหนทศนะตอความเปนธรรม

ทหลากหลายภายใตบรบทชมชนทแตกตางกน เพอนำไป

ประยกตใชในแตละพนทไดอยางเหมะสม

2.2 ควรศกษาเกยวกบการเสรมสรางความเปน

หนงเดยวกนในชมชนเพอเสรมสรางความเปนหนงเดยวกนให

เกดขนภายในชมชน

3. ขอเสนอแนะสำหรบหนวยงานทเกยวของ

3.1 หนวยงานทเกยวของควรนำเอาขอมลทไดจาก

การศกษาในครงนไปประยกตใชตอเพอวางแผนในการเสรมสราง

ความเปนธรรม

3.2 ในการสรางความเปนธรรมหรอความเทาเทยม

ความเสมอภาคหนวยงานทเกยวของควรรบฟงจากทศนะของ

ประชาชนเปนหลก

3.3 หนวยงานทเกยวของควรยดระบบและระเบยบ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ของทางราชการ เพอเปนแนวทางในการสรางความเปนธรรม

ใหเกดขน


เกษดาทองเทพไพโรจน.2553.การวเคราะหเปรยบเทยบ

มโนทศนเรองความยตธรรมของจอหนรอลสกบ

พระพทธศาสนา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

จลกจรตนมาศทพย.2551.วาทกรรมวาดวยสงคม, กฎหมาย

และความยตธรรมในประเทศไทย. กรงเทพฯ:

หลอแอนดเลงพบลซซง.

นเวศอรณเบกฟา.2554.สภาพสถานการณทางดานสทธ

และเสรภาพของจงหวดชายแดนใต.สบคนวนท15

สงหาคม2554จากwww.Oknation.Net

ณรงค เพชรประเสรฐ. 2553. ปฏรปประเทศไทยตอง

“ปฏรปความสมพนธเชงอำนาจ”. สบคนวนท 8

กนยายน2553จากhttp://www.thaireform.in.th

บาเหมกอเมง.2541.ความเปนธรรมในคมภรอลกรอาน

และอลหดษะกบทศนะของจอหน ลอค.วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑตมหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ประเวศ วะส. 2553.ความเปนธรรมเรองใหญทสดของ

ประเทศ.สบคนเมอวนท3กนยายน2553จากhttp://

www.thaipost.net

ปรชาชางขวญยน.2534.เอกสารการสอนชดวชาปรชญา

การเมองหนวยท 1-5.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช.

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ.

นามม

พงษกฤษณ มงคลสนธ. 2533. แนวคดความยตธรรม.

กรงเทพฯ:มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ไพบลยวฒนศรธรรม.2553.วกฤตคดเชงบวก.สบคนวนท

5ตลาคม2553จากhttp://www.thaipost.net

สภารางรฐธรรมนญ.รางรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

ฉบบลงมต พ.ศ. 2550.กรงเทพฯ:องคการสงเคราะห

ทหารผานศก

ยศสนตสมบต.2553.เปลยนโจทยประเทศไทย.สบคนวนท

3กนยายน2553จากhttp://www.bangkokbiznews.

com/home/detail/politics/opinion/yossan/

ศนยสาธารณประโยชนและประชาสงคม.ความเปนธรรม.

สบคนวนท3กนยายน2553จากhttp://www.msociety.

go.th/msodoc.php.

สพรรณไชยอำพร.2554.รปแบบและขนตอนการขบเคลอน

คณภาพสงคมของชมชน.กรงเทพฯ:คณะพฒนาสงคม

และสงแวดลอม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

(ผลงานวจย)

สำนกงานคณะกรรมพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

2554.วสยทศนและทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท 11. เอกสารประกอบ

การประชมประจำป2554วนพฤหสบดท7กรกฎาคม

2554.ณเมองทองธานจงหวดนนทบร.

สำนกความสมพนธตางประเทศสำนกงานปลดกระทรวง

ศกษาธการ.ความสมานฉนทระหวางชาวไทยมสลม

กบชาวไทยพทธเปนสงทเปนไปได. สบคนวนท 31

สงหาคม2554จากwww.bic.moe.go.th

อานนท ปนยารชน. 2553.ความยตธรรม..หวใจลดความ

เหลอมลำ. สบคนวนท 5 ตลาคม 2553 จาก www.

bangkokbiznews.com


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ผลการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทานทมตอพฒนาการ

ดานความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย

The Effect of Drawing on Story Telling Activities on Creative Thinking Development of

Early Childhood

พรรณภา เจรญทว ธรศกดอนทรมาตยเฉลาประเสรฐสงขคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง(ExperimentResearch)มวตถประสงคเพอ1)ศกษาผลของการจดกจกรรมวาดภาพ

ประกอบการเลานทานทมผลตอพฒนาการดานความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย2)เปรยบเทยบพฒนาการดานความคดสรางสรรค

ของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทานประชากรทใชในการวจยคอเดกปฐมวยชนอนบาลปท

2โรงเรยนบานมะขาม(สาครมะขามราษฎร)สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต2ภาคเรยนท2ปการศกษา

2553จำนวน2หองเดกปฐมวย50คนกลมตวอยางทใชในการวจยเปนการสมตวอยางอยางงาย(Simplerandomsampling)

โดยการจบฉลากไดเดกปฐมวยชนอนบาลปท2/2เดกปฐมวยจำนวน25คนเปนกลมตวอยางเครองมอทใชในการวจยประกอบ

ดวย แผนการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทาน และแบบประเมนพฒนาการดานความคดสรางสรรค สถตทใชในการ

วเคราะหขอมลคอคาเฉลย(X)และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.)และการทดสอบคาทt-test

ผลการวจยพบวา 1) การจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทานเปนระยะเวลา 8 สปดาห มผลทำใหเดกปฐมวยม

พฒนาการความคดสรางสรรคเพมขนคอดานความคดคลองแคลวมพฒนาการเพมขนอยในระดบมาก(X =2.35,S.D.=0.34)

ดานความคดรเรมมพฒนาการเพมขนอยในระดบมาก (X =2.37,S.D.=0.35)ดานความคดละเอยดลออมพฒนาการเพมขน

อยในระดบมาก(X =2.42,S.D.=0.21)2)เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทานเปนระยะเวลา8

สปดาหมพฒนาการความคดสรางสรรคสงกวากอนการจดกจกรรมอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05

คำสำคญ :กจกรรมวาดภาพ,การเลานทาน,ความคดสรางสรรค,เดกปฐมวย

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


Abstract

Thepurposeofthisexperimentresearchwere1)tostudytheeffectofdrawingonstorytellingactivitiesoncreative

thinkingdevelopmentofearlychildhoodand2)tocomparetheeffectofcreativethinkingdevelopmentonpretestand

posttest.Thesampleofthisresearchwassecondyearearlychildhoodstudentsofthesecondsemesterinthe2010

academicyearofBanMakhamschoolunderChantaburiEducationalServiceAreaOffice2.Thesamplewasselectedby

simplerandomsamplingtomakeanexperimentalgroupof25students.Theresearchinstrumentswereteachingplans

ofdrawingonstorytellingactivitiesandcreativethinkingtest.Thedatawereanalyzedbymean(X),standarddeviation

andt-test.

Thefindingswereasfollows:

Thecreativethinkingdevelopmentofearlychildhoodstudentswhoweretaughtbydrawingonstoryactivities

wasrelativelyhigh.ThefluencydevelopmentwasrelativelyhighX =2.35,S.D.=0.34).Theoriginalitydevelopmentwas

relativelyhigh(X =2.37,S.D.=0.35).Theelaborationdevelopmentwasrelativelyhigh(X =2.42,S.D.=0.21).2)The

earlychildhoodstudentsofdrawingonstorytellingactivitieshadachievedhighercreativethinkingdevelopmentscorein

theposttestthaninthepretestatthe.05levelofsignificance.

Keywords :drawing,storytelling,creativethinking,earlychildhood

พรรณภา เจรญทว, ธรศกด อนทรมาตย, เฉลา ประเสรฐสงข

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

ความคดสรางสรรคเปนความสามารถทสำคญอยางหนง

ของมนษยและเปนปจจยทจำเปนในการสงเสรมความเจรญ

กาวหนาของประเทศชาตมความจำเปนตอการดำเนนชวตของ

มนษยในทกยคทกสมยเหนไดจากความพยายามทจะปรบปรง

ชวตความเปนอยและสงแวดลอมใหเกดความผาสกขนโดยอาศย

ผลผลตทางความคดทเกดจากแรงดลใจซงทอแรนซ(Torrance,

1962) ไดกลาววา ความคดสรางสรรคเปนกระบวนการของ

ความรสกไวตอปญหาตอสงทขาดหายไปตอสงทไมประสานกน

แลวเกดความพยายามในการสรางแนวคด ตงสมมตฐาน

ทดสอบสมมตฐาน และเผยแพรผลทไดใหผอนไดรบรและ

เขาใจ อนเปนแนวทางคนพบสงใหมตอไป โดยกระบวนการ

ของความคดสรางสรรคตามแนวคดของทอแรนซ ม 5 ขน

ประกอบดวยขนท1การพบความจรงขนท2การคนพบปญหา

ขนท3การตงสมมตฐานขนท4การคนพบปญหาและขนท5

ยอมรบผลจากการคนพบและเดวส(David,1986)ยงกลาวอกวา

การคดแกปญหาตางๆ อยางลกซง ซงเปนลกษณะภายใน

ตวบคคลทสามารถคดไดหลายแงมมผสมผสานจนไดเปน

ผลผลตใหมทถกตองสมบรณกวาเดม ทำใหเกดการพฒนา

เปนเทคโนโลยทสามารถตอบสนองความตองการดงกลาวและ

เทคโนโลยทไดรบการพฒนาขนนไดกลายมาเปนสวนสำคญ

ของการดำรงชวตในยคปจจบน นอกจากการสงเสรมความคด

สรางสรรคเพอใชในการพฒนาความเจรญภายในประเทศแลว

ความคดสรางสรรคยงมสวนเสรมสรางความรความเขาใจสง

ตางๆ ใหกบเดกและเยาวชน เปนภมคมกนเพอปองกนการ

ตกเปนทาสของเทคโนโลยทมนษยเปนผสรางขนมา

การพฒนาความคดสรางสรรคนนทอแรนซ(Torrance,

1964) ไดเสนอหลกในการสงเสรมความคดสรางสรรคของเดก

เชนการสงเสรมใหเดกถามครแสดงความสนใจความกระตอ

รอรนตอคำถามแปลกๆของเดกเนนใหเดกเหนคณคาของตนเอง

กระตนและสงเสรมใหนกเรยนเรยนรดวยตวเอง โดยเฉพาะ

ในชวงวยกอนเรยนซงเปนระยะทเดกมจนตนาการสงศกยภาพ

ดานความคดสรางสรรคกำลงพฒนา ซงเปนชวงทความคด

จนตนาการสรางสรรคมการพฒนาไดเรวกวาความฉลาด ดงท

ทอรแรนซ (อาร รงสนนท,2545:2 ;อางองจากTorrance,

1964) กลาววา ควรสงเสรมความคดสรางสรรคแกเดกตงแต

ปฐมวย โดยเฉพาะเดกปฐมวยในชวงอาย 4-6 ป ซงเปน

ชวงทมจนตนาการด ควรทจะไดรบการสงเสรมความคดเชง

สรางสรรคทเหมาะสมและตอเนอง

ปญหาพฒนาการดานความคดสรางสรรคของเดก

ปฐมวย เหนไดจากการแสดงพฤตกรรมตางๆ ทเปนการ

ลอกเลยนแบบจากตนแบบมากกวาการสรางสรรคสงใหม เชน

การตอบคำถามหลงการฟงนทานทมกมการลอกเลยนจาก

เพอนในหองเมอมการสนทนา การพยายามทจะปนดนนำมน

ใหเหมอนกบทเพอนปนไปแลว การตงชอสงตางๆ ตามเพอน

เพอใหไดรบคำชมเชนเดยวกบเพอน เปนตน ซงแสดงใหเหน

วาเดกขาดการสงเสรมพฤตกรรมดานความคดสรางสรรค และ

ไมพยายามทจะแสดงความคดสรางสรรคของตนเอง อยาง

เปนธรรมชาตซงอาจจะเกดขนจากปจจยหลายๆอยางททำให

เดกมพฤตกรรมดงกลาว สวนหนงอาจเปนเพราะความคด

สรางสรรคตามธรรมชาตของเดกถกจำกดลง เมอมการเรยนร

ขอกำหนดตางๆทางสงคมและสภาพแวดลอมซงสามารถเหน

ไดอยางชดเจนในชวงปฐมวยทมการเปลยนแปลงจากการเรยนร

ดวยความคดจนตนาการไปสมกฎเกณฑและตองการความ

เปนเหตเปนผลมากขนทำใหเดกขาดความมนใจทจะแสดงออก

ตามความคดจนตนาการตามธรรมชาตสอดคลองกบแนวคดของ

สยมพรเคไพบลย(2543:53)กลาววาการบนทอนกระบวนการ

คดและโอกาสในการแสดงความสรางสรรคของเดก ทำใหเดก

ขาดความสามารถ ตงใจ สนใจ ตอกจกรรมอยางใดอยางหนง

ทกำลงกระทำอย เปนการแสดงออกทางพฤตกรรมชนดหนง

ทเดกมกแสดงออกจนเปนลกษณะเฉพาะตว ประกอบดวย

พฤตกรรมทไมเหมาะสมกบวย หรอระดบพฒนาการปกต

มาตรฐานเชนซนมากไมมระเบยบวอกแวกไมมสมาธกาวราว

ซงพฤตกรรมตางๆ เหลานจะสงผลกระทบกบพฤตกรรมและ

ความสามารถในการเรยนรในอนาคต จงถอไดวาเปนประเดน

ทสำคญทผเกยวของจะตองมสวนในการคงสภาพและสงเสรม

ความคดสรางสรรคของเดกในขณะทจดประสบการณการเรยนร

สงเสรมใหเดกเรยนรสงแปลกใหมตามวยและโอกาสอนควร

ปลกฝงเพอใหเดกเกดความมนใจทจะแสดงความคดสรางสรรค

ของตน

กจกรรมเพอพฒนาความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย

นนบรค(กรมวชาการ,2543:2;อางองจากBurke,1994)

ไดกลาววา การเลานทานเปนกจกรรมหนงทนยมใชในการจด

ประสบการณเพอสงเสรมความคดสรางสรรคสำหรบเดกปฐมวย

เนองจากนทานเปนการสอสารเรองราวทเหมาะกบเดกเปนสอท

เราความสนใจใหเดกมสมาธและจนตนาการมากยงขนเรองราว

ในนทานจะชวยใหเดกสามารถเชอมโยงสงทเปนรปธรรมและ

นามธรรมไดงายทสด เกยรตวรรณ อมาตยกล (2541 : 9)

ยงกลาววา เสนใยประสาททเปนตวเชอมโยงสมองทงสองซก

ของเดกเลกๆ ยงกอตวไมสมบรณ สมองซกซายยงทำหนาท

เฉพาะของตนเองไมไดครบถวน ดงนนเดกเลกๆ จงไมชอบ

การคดหรอคำสอนทเตมไปดวยเหตผล การคดตามธรรมชาต

จำเปนตองคดดวยสมองซกขวา ซงเปนการคดแบบจตนาการ

และความคดคำนงฝนอมเอมใจซงทำใหเดกเกดการเรยนรไดด


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


โดยนทานสำหรบเดกควรทจะเปนเรองทมเนอหาสนๆ งายๆ

มการเคลอนไหวของเรองราวและตวละครทไมจำเจ พรทพย

วนโกมนทร(2542:37)กลาววานทานสำหรบเดกควรมภาพ

ประกอบเนอเรองทเหมาะสมซงภาพทใชในนทานเดกควรทจะ

เปนภาพทมลายเสนไมซบซอน มขนาดทเหนไดอยางชดเจน

และทำความเขาใจไดงาย ซงจะทำใหการใชสอนทานในการจด

กจกรรมสำหรบเดกมคณคาและไดประโยชนอยางแทจรง

จากทกลาวมาขางตนผวจยจงจดกจกรรมวาดภาพ

ประกอบการเลานทานทมผลตอความคดสรางสรรคของเดก

ปฐมวย สำหรบการเลานทานเพอสงเสรมความคดสรางสรรค

สำหรบเดกปฐมวยในการวจยครงนผวจยใชกระบวนการกระตน

ความคดสรางสรรคตามธรรมชาตของเดกปฐมวย และเรา

ความสนใจดวยเพลงหรอกลอนแลวเลานทานโดยใชหนมอ

หนนว รปภาพ นำเสยง ทาทาง และครแสดงบทบาทสมมต

แลวขยายความรสกนกคดของเดกดวยการสนทนา ใหเดก

ตอบคำถาม คดหาคำตอบของคำถามทครกำหนด แลวใหเดก

ฝกวาดภาพแทนคำตอบทตวเองคดไวจากคำถามของคร เมอ

วาดภาพเสรจแลวใหเดกนำเสนอผลงานของตนเปนรายบคคล

บอกชอภาพหรอเลาเกยวกบภาพทวาด ครจะกระตนและ

สนทนารวมกบเดกและนำผลงานของเดกไปตดไวทในชนเรยน

การกระตนใหเดกพยายามคนหาคำตอบและใชความคด

จนตนาการในการสรางสรรคคำตอบทแปลกใหมไดอยางเตมท

นอกจากจะเปนการกระตนใหเดกเกดความคดสรางสรรคในการ

เรยนรแลวยงทำใหเกดความสนกสนานเพลดเพลนอกดวย

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาผลการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการ

เลานทานทมตอพฒนาการดานความคดสรางสรรคของเดก

ปฐมวย

2.เพอเปรยบเทยบพฒนาการดานความคดสรางสรรค

ของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรมวาดภาพประกอบ

การเลานทาน


ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาวจย คอ เดกปฐมวยทกำลง

ศกษาอยในชนอนบาลปท 2 โรงเรยนบานมะขาม (สาคร

มะขามราษฎร) สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

จนทบรเขต2ภาคเรยนท2ปการศกษา2553จำนวน2หอง

เดกปฐมวย50คน

กลมตวอยาง ไดแก เดกปฐมวยทกำลงศกษาอยในชน

อนบาลปท2หอง2โรงเรยนบานมะขาม(สาครมะขามราษฎร)

สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 2

ภาคเรยนท2ปการศกษา2553จำนวน25คนดวยวธการสม

ตวอยางอยางงาย(Samplerandomsampling)

ตวแปรทศกษา

1. ตวแปรอสระไดแกการจดกจกรรมวาดภาพประกอบ

การเลานทาน

2. ตวแปรตามไดแกพฒนาการดานความคดสรางสรรค

ของเดกปฐมวย ประกอบดวย ดานความคดคลองแคลว ดาน

ความคดรเรมดานความคดละเอยดลออ

เครองมอทใช

เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวยแผนการจด

กจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทาน และแบบประเมน

พฒนาการดานความคดสรางสรรค (แบบทดสอบความคด

สรางสรรคโดยอาศยรปภาพแบบ ก ของ ทอแรนซ ซงแปล

และปรบปรงโดยอารรงสนนท)


ผวจยไดดำเนนการทดลองโดยใชแผนการทดลองแบบ

One-GroupPretest-PosttestDesignตามขนตอนดงน

1. ดำเนนการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทาน

(Treatment) ตามแผนการจดกจกรรมในแตละสปดาห คอ

วนทหนงเลานทานกระตนความคดคลองแคลว วนทสองเลา

นทานกระตนความคดรเรมวนทสามเลานทานกระตนความคด

ละเอยดลออ และวนทสประเมนพฒนาการดานความคด

สรางสรรคดวยแบบประเมนพฒนาการดานความคดสรางสรรค

โดยใชเวลาวนละ30นาทและเกบขอมลระหวางการทดลอง

2. ประเมนพฒนาการดานความคดสรางสรรคหลงการ

ทดลอง(Posttest)และนำขอมลมาวเคราะหดวยวธทางสถต


การวเคราะหขอมล ผวจยไดดำเนนการตามขนตอน

ดงน

1. วเคราะหหาคาสถตพนฐาน คาเฉลย (Mean) คา

สวนเบยงเบนมาตรฐาน(StandardDeviation)ของพฒนาการ

ดานความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยหลงการทดลอง

2. วเคราะหเปรยบเทยบพฒนาการดานความคด

สรางสรรคของเดกปฐมวยกอนและหลงการทดลองโดยใชสถต

t-testแบบDependent

สรปผลการวจย

จากการวจยพบวาการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการ

เลานทานทมผลตอพฒนาการดานความคดสรางสรรคของเดก

ปฐมวยสรปไดดงตอไปน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


1. การจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทานมผล

ชวยพฒนาความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยคอ

1.1 ความคดสรางสรรคดานความคดคลองแคลว

ของเดกปฐมวยหลงการเขารวมกจกรรมวาดภาพประกอบ

เลานทานมการพฒนาขนตามลำดบ

1.2 ความคดสรางสรรคดานความคดรเรมของเดก

ปฐมวยหลงการเขารวมกจกรรมวาดภาพประกอบเลานทาน

มการพฒนาขนตามลำดบ

1.3 ความคดสรางสรรคดานความคดละเอยดลออ

ของเดกปฐมวยหลงการเขารวมกจกรรมวาดภาพประกอบ

เลานทานมการพฒนาขนตามลำดบ

2. เมอเปรยบเทยบพฒนาการดานความคดสรางสรรค


การเลานทานมรายละเอยดการเปรยบเทยบพฒนาการความคด

สรางสรรคเปนรายดานดงน

2.1 พฒนาการความคดสรางสรรคดานความคด

คลองแคลวของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรมวาดภาพ

ประกอบการเลานทานแตกตางกนพบวาเดกปฐมวยมพฒนาการ

ความคดสรางสรรคดานความคดคลองแคลวหลงการทดลอง

สงกวากอนการทดลองอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05

2.2 พฒนาการความคดสรางสรรคดานความคดรเรม


การเลานทานแตกตางกนพบวาเดกปฐมวยมพฒนาการความคด

สรางสรรคดานความคดรเรมหลงการทดลองสงกวากอนการ

ทดลองอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05

2.3 พฒนาการความคดสรางสรรคดานความคด

ละเอยดลออของเดกปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรม

วาดภาพประกอบการเลานทานแตกตางกนพบวาเดกปฐมวยม

พฒนาการความคดสรางสรรคดานความคดละเอยดลออหลง

การทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ.05


การจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลานทานเปนเวลา

8 สปดาห มผลตอชวยพฒนาการความคดสรางสรรคของเดก

ปฐมวย ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว แสดงวา กจกรรม

วาดภาพประกอบการเลานทานทผวจยสรางขนกระตน

พฒนาการดานความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย มความ

สอดคลองกบการพฒนาและสงเสรมความคดสรางสรรคของ

ทอแรนซ(อารพนธมณ.2540:82;อางองจากTorrance.

1964) ทไดเสนอหลกในการสงเสรมความคดสรางสรรค ซง

เนนตวครกบนกเรยน คอ ครสงเสรมใหเดกถาม และแสดง

ความสนใจตอคำถามทแปลกๆ ของเดก และไมควรมงท

คำตอบทถกอยางเดยว แตควรกระตนใหเดกวเคราะห คนหา

เพอพสจนการเดาโดยใชการสงเกตจากประสบการณของ

เดกเอง แมจะเปนความคดทไมเคยไดยน กอยาเพงตดสน

และลดรอนความคดนน รบฟง กระตอรอรน และตอบคำถาม

อยางมชวตชวาหรอชแนะใหเดกคนหาคำตอบจากแหลงตางๆ

ดวยตวเดกเอง ครเนนใหเดกเหนคณคาของความคดของเดก

และนำไปใชใหเกดประโยชน เชน การนำภาพทเดกวาดนน

ไปเปนลายถวยชามภาชนะบตรส.ค.ส.เปนตนสงนจะทำให

เดกเกดความภาคภมใจมกำลงทจะคดสรางสรรคตอไป

การประเมนพฒนาการของเดกทผวจยนำมาใช ทำการ

ประเมนตอเนองเพอนำขอมลมาพจารณาสงเสรมใหเดกไดรบ

การพฒนาตามจดหมายของหลกสตร สอดคลองกบหลกสตร

การศกษาปฐมวยพทธศกราช2546ทกรมวชาการกระทรวง

ศกษาธการกรมวชาการ(2546:26-38)กำหนดใหการประเมน

พฒนาการควรยดหลกประเมนพฒนาการของเดกครบทกดาน

และนำผลมาพฒนาเดก ประเมนเปนรายบคคลอยางสมำเสมอ

ตอเนองตลอดป สภาพการประเมนควรมลกษณะเชนเดยว

กบการปฏบตกจกรรมประจำวน ประเมนอยางเปนระบบ

มการวางแผน เลอกใชเครองมอและจดบนทกไวเปนหลกฐาน

ประเมนตามสภาพจรงดวยวธการหลากหลายเหมาะกบเดก

รวมทงใชแหลงขอมลหลายๆดานไมควรใชการทดสอบสำหรบ

วธการประเมนทเหมาะสมและควรใชกบเดกอาย 3-5ป ไดแก

การสงเกต การบนทกพฤตกรรม การสนทนา การสมภาษณ

การวเคราะหขอมลจากผลงานเดกทเกบอยางมระบบ

ความคดสรางสรรคนบเปนพฤตกรรมทสำคญทควร

สงเสรม ดงนนครผสอนจงตองนำสาระการเรยนรมาจดใน

ลกษณะหนวยการสอนแบบบรณาการหรอเลอกใชวธการสอน

ทสอดคลองกบปรชญาและหลกการศกษาปฐมวยโดยการจด

ประสบการณสำหรบเดกปฐมวยนนควรจดประสบการณใหเดก

ไดรเรมคดวางแผนลงมอกระทำ เสนอความคดใหเดกม

ปฏสมพนธกบสอและแหลงการเรยนรทหลากหลาย โดย

ครผสอนเปนผสนบสนนและอำนวยความสะดวก และ

สอดคลองกบการศกษาของดกสน จอหนสน และซอลท

(Dixon, Johnson and Salt. 1977) ทพบวาเดกทไดรบการ

เลานทานแลวมการสนทนาจะเกดผลดตอความคดของเดก

และเนอเรองในนทานถาเปนเรองไกลความจรงจะมผลดตอ

ความคดของเดกไดดกวานทานทมเนอเรองใกลชวตของเดก

และสอดคลองกบการศกษาของคลอรและโรเบรด(Cloreand

Robert. 1978) ทพบวา นทานมผลโดยตรงตอพฤตกรรมและ

ทศนคตทมนคงของเดก และสอดคลองกบการศกษาของ

คมเอมสก(Kuziemski;อางองจากนนทกาทวปกล.2542:41)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ทพบวาการเลนทใชจนตนาการมความสมพนธกบความคด

สรางสรรคและสอดคลองกบการศกษาของปารชาตอรณศกด

(2533 : 62) ทพบวาการเลานทานไมจบสงเสรมการคดแบบ

อเนกนยของเดกปฐมวยในทง 3 องคประกอบ คอ ความคด

คลองแคลวความยดหยนและความคดรเรมและสอดคลองกบ

การศกษาของวสทธศกด หวานพรอม(2543:102)ทพบวา

การนำกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมสงผลให

นกเรยนมพฤตกรรมทแสดงออกในดานความคดสรางสรรค

เพมขนและสอดคลองกบการศกษาของประสทธรกษเจรญผล

(2547:บทคดยอ)ทพบวากจกรรมศลปะสรางสรรคตอเตมดวย

ลายเสนชวยพฒนาความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย

การเปรยบเทยบพฒนาการความคดสรางสรรคของเดก

ปฐมวยกอนและหลงการจดกจกรรมวาดภาพประกอบการเลา

นทานพบวาเดกปฐมวยหลงจากไดรบการจดกจกรรมวาดภาพ

ประกอบการเลานทานมพฒนาการความคดสรางสรรคดาน

ความคดคลองแคลวดานความคดรเรมดานความคดละเอยดลออ

สงกวากอนการการทดลอง ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

แสดงวา กจกรรมเลานทานทสรางขนกระตนการคดของเดก

ปฐมวยและกจกรรมการวาดภาพทใหเดกวาดนนชวยพฒนา

การถายทอดความคดออกมาเปนรปภาพ และการนำเสนอ

ผลงานศลปะของเดกยงชวยกระตนกระบวนการคดการถายทอด

ความคดออกมาใหผอนไดเขาใจสอดคลองกบแนวคดของ

ทอรแรนซ(อารพนธมณ2540:82;อางองจากTorrance,

1964)นกจตวทยาและนกการศกษาชาวอเมรกนททำการวจย

เรองความคดสรางสรรคกบการเรยนการสอนวา การสงเสรม

ความคดสรางสรรคใหเนนทตวนกเรยนเชนสงเสรมใหเดกสนใจ

เอาใจใสตอความคดแปลกๆ ของเดก แสดงเนนใหเดกเหน

คณคาของความคดของเดกและนำไปใชใหเกดประโยชนรวมทง

กระตนและสงเสรมใหนกเรยนเรยนรดวยตวเอง และแสดงวา

ขณะทเดกไดรวมกจกรรม เดกไดรบการพฒนาทกระตน

ความคดสรางสรรคจงมผลใหเดกมพฒนาการดานความคด

สรางสรรคเพมขน สอดคลองกบแนวคดของ ทอแรนซ

(Torrance,1964)ทกลาววาการศกษาทมงเนนใหเดกปฐมวย

รจกการยอมรบฟงความคดเหนของผอนกลาคดกลาแสดงออก

จะชวยใหเดกปฐมวยแตละคนไดพฒนาความคดสรางสรรค

ของตนเองอยางเตมทความคดสรางสรรคมความจำเปนตอการ

ดำรงชวตมาก เพราะผสอนไมสามารถสอนทกสงทกอยาง

ของชวตใหเดกได เดกตองคดคนวธนำความรและแสวงหา

ความรไปใชในการแกปญหาตางๆ ในการดำรงชวต ความคด

สรางสรรคเปนกระบวนการของความรสกไวตอปญหา สงท

ขาดหายไปสงทไมประสานกน แลวเกดความพยายามในการ

สรางแนวคด ตงสมมตฐาน ทดสอบสมมตฐาน และเผยแพร

ผลทไดใหผอนไดรบรและเขาใจเพอเปนแนวทางคนพบสงใหม

ตอไปและไดใหความหมายของความคดสรางสรรค หมายถง

ความสามารถของบคคลในการคดสรางสรรค ผลตผลหรอ

สงแปลกๆ ใหมๆ ทไมรจกมากอน อาจเกดจากการรวบรวม

ความรตางๆจากประสบการณแลวเชอมโยงกบสถานการณใหม

สงทเกดขนไมจำเปนตองเปนสงทสมบรณอยางแทจรง อาจจะ

ออกมาในรปของผลตผลทางศลปะวรรณคดวทยาศาสตรหรอ

อาจจะเปนเพยงกระบวนการเทานนแลวรวบรวมความคดเหน

สมมตฐานและทำการทดสอบสมมตฐานแลวรายงานผลทไดรบ

จากการคนพบซงสามารถอภปรายถงปจจยตางๆทสนบสนน

ในการพฒนาความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยไดดงน

1. ดานบรรยากาศการเรยนในหองเรยนการจดกจกรรม

การเรยนรดวยกจกรรมการวาดภาพประกอบการเลานทานนน

หองเรยนมบรรยากาศทเออตอการเรยนร ไมตงเครยด เนนให

เดกทำอยางสนกสนานเพลดเพลน

2.ดานบทบาทของครและเดกไดมสวนรวมในการ

กำหนดวธการเรยนรระดมสมองการระดมสมองเปนการสงเสรม

การคดหลายๆดานเดกมอสระในการคดอยางสรางสรรคเดกม

สวนรวมในการจดหาสออปกรณตางๆเพอเรยนร

3.ดานลกษณะของกจกรรมทสงเสรมความคดสรางสรรค

จะมลกษณะของการแสดงออกทางอารมณดานศลปะ ซงเดก

สามารถเลอกทำไดอยางชอบใจ จงเปนการสรางความมนใจใน

การเรยนรใหกบเดก

ดงนนการจดกจกรรมการวาดภาพประกอบการเลานทาน

มความสำคญอยท เนนใหเดกเปนศนยกลางมความเปนอสระ

เดกไดแสดงออกและกระทำสงตางๆดวยตนเอง


ขอคนพบตางๆ จากผลการวจยเรองการจดกจกรรม

วาดภาพประกอบการเลานทานทมผลตอพฒนาการดานความคด

สรางสรรคของเดกปฐมวยมขอเสนอแนะดงน

ขอเสนอแนะทวไป

1. การทำกจกรรมศลปะสอวสดอปกรณตองใหพรอม

มจำนวนพอเพยง ปลอดภยกบเดกปฐมวย และสอบางอยาง

สามารถหาไดในทองถน

2.ขณะทำกจกรรมศลปะควรมการกระตนอยางอน

ประกอบเชนเพลงนทานเสยง

3.แบบฝกพฒนาการดานความคดสรางสรรคควร

หลากหลายกวาน

4. แบบฝกควรมการผสมผสานระหวางลายเสนกบ

รปทรงเรขาคณต


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ขอเสนอแนะสำหรบการวจย

1.ควรศกษาและวจยผลของการจดกจกรรมศลปะ

กลมตางๆ ในระยะยาวเพอตดตามผลการทดลองทสงผลตอ

ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย

2. ควรมการศกษาผลของการจดกจกรรมศลปะทมผล

ตอความสามารถดานอนๆเชนทกษะพนฐานทางคณตศาสตร

ทกษะทางภาษาดานการเขยนและการสงเสรมพฒนาการดาน

กลามเนอเลก

3. ควรมการตดตามผลเปนระยะหลงการทดลอง เชน

1 เดอน 3 เดอน หรอ แตละภาคเรยน เปนตน เพอศกษา

ความคงทนของความคดสรางสรรค


กรมวชาการ. (2543). การสรางองคความรดวยตนเอง.

กรงเทพฯ : โครงการสงเสรมและพฒนา. คณภาพ

การศกษาของสถานศกษา.

กรมวชาการ. (2546). คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย

พทธศกราช 2546.กรงเทพฯ:โรงพมพครสภา.

เกยรตวรรณอมาตยกล.(2541).ศาสตรแหงการรจกตนเอง.

กรงเทพฯ:ท.พ.

ปารชาต อรณศกด. (2533). การศกษาการเลานทานท

ไมจบเรองสมบรณทไมมผลตอความคดแบบเอกนย

ของเดกปฐมวย. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาการศกษาปฐมวยบณฑตวทยาลยมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

พรทพย วนโกมนทร. (2542).นทานและหนสำหรบเดก

ปฐมวย.ปทมธาน:สถาบนราชภฏเพชรบรวทยาลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ.

วสทธศกด หวานพรอม. (2543).การวจยเชงปฏบตการ

แบบมสวนรวมเพอพฒนาความคดสรางสรรคของ

เดกปฐมวย. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาว จ ยและสถตการศกษา

มหาวทยาลยเชยงใหม.

อาร พนธมณ. (2540).ความคดสรางสรรคกบการเรยนร.

กรงเทพฯ:ตนออแกรมม.

อาร รงสนนท. (2545).ฝกใหคดเปน คดใหสรางสรรค.

กรงเทพฯ:ใยไหม.

Clore,G.L. ;&Robert,M.Bray. (1978).The Effects of

Children’s Stories on Behavior and Attitudes

ModelingandVicariousRoleplaying.Resourcesin

Education.

David,A.(1986).“ThinkingFrame”,Educational Leader

Ship.43(Vol1986),4-10.

Dixon,JohnsonandSalt.(1977).Training Disadvantaged

Preschoolers on various Fantasy Activities:

“Effects on Cognitive Functioning and lmpulse

control”,ChildDevelopment.2(3):67-379.

Kuziemski,N.E.(1977).Relationship Among Imaginative

play predisposition creative thinking, and

reflectivity impassivity in second-graders,

Dissertation Abstracts International.38:1961B-

1963B.

Torrance, E. P. (1962).Education and The Creative

Potential.Minneapolis:TheLundPress.

Torrance, E. P. (1964). “Education and Creativity” In

Creativity : Progress and Potential. edited by

Calvin W. -Taylor.NewYork:McGraw-Hill.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษา เพอการสอสารเพอสงเสรม

ความสามารถในการฟง - พดภาษาองกฤษ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

An Implementation of Role-Play Exercises Based on Comunication Approach to Promote

English Listening- Speaking Abilities of Grade 5 Students

อมรรตน เยรมย สรชยปยานกลคระครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏบรรมย

บทคดยอ

ในการวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) หาประสทธภาพของการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการ

สอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท5ทมประสทธภาพตามเกณฑ75/75

2) เพอประเมนความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการใชแบบฝกบทบาท

สมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ3)เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธ

ทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการ

สอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ และ 4) ศกษาความพงพอใจของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถใน

การฟง-พดภาษาองกฤษกลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอนกเรยนชนประถมศกษาปท5ปการศกษา2553โรงเรยนบานเสมด

สำนกงานเขตพนทการศกษาบรรมย เขต 2 อำเภอพลบพลาชย จงหวดบรรมย จำนวน 30 คน ไดมาโดยการสมแบบเจาะจง

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวยแบบฝกบทบาทสมมต จำนวน 14ชด แผนการจดการเรยนรจำนวน 14ชด แบบทดสอบ

ความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ และแบบสอบถามความพงพอใจนกเรยนทมตอการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนว

การสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอคาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบสมมตฐานการวจยโดยใชคาสถต t (One-Sample t-test) ผลการวจยสรปไดดงน

1. ประสทธภาพของแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พด

ภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท5มประสทธภาพเทากบ79.99/77.50ซงสงกวาเกณฑ75/75

2. ความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการใชแบบฝกบทบาทสมมต

ตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษอยในระดบมาก

3.ผลสมฤทธทางการเรยนโดยการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารของนกเรยนหลงเรยน

สงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01

4. นกเรยนมความพงพอใจตอการเรยนฟง-พดภาษาองกฤษโดยการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอ

การสอสารโดยรวมอยในระดบมาก

คำสำคญ : แบบฝกบทบาทสมมตการสอนภาษาเพอการสอสารความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ

แผนการจดการเรยนร

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


Abstract

Theobjectivesoftheresearchwere1)todeveloprole-playexercisesbasedonancommunicationapproachto

promoteEnglishlistening-speakingabilitiesofgrade5studentsandtodetermineitseffectiveness,2)toinvestigatethe

Englishlistening-speakingabilitiesofthestudents,3)tocomparethepretestandposttestscoresofthestudents,and4)

tostudythestudents’opiniontowardstheapproach.Thesamplewas30grade5studentsstudyinginthefirstsemester

of theacademicyear2010ofBansametSchool,OfficeofBuriramEducationalServiceArea2,PlupplachaiDistrict,

BuriramProvince.Theywereselectedbypurposivesamplingmethod.Theinstrumentswerelessonplans,14role-play

exercises,Englishlistening-speakingtestsandaquestionnaire.Thedatawereanalyzedbymeans,standarddeviation

andt-test.

Theresultswere:

1. Theeffectivenessoftherole-playexercisesontheCommunicativeApproachtopromotetheEnglishListening-

Speakingabilitieswas79.99/77.50

2.TheEnglishlistening-speakingabilitiesofthestudentswereatahighlevel.

3.Theposttestscoresofthestudentswerehigherthanthepretestscoressignificantlyat0.01level.

4.Thestudents’opinionstowardstheapproachwasatahighlevel.

Keywords :Role-playexercises,CommunicativeApproach,EnglishListening-SpeakingAbilitiesLessonPlans

อมรรตน เยรมย, สรชย ปยานกล

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

โลกในยคปจจบนเปนยคโลกาภวตน (Globalization)

ทมความเจรญกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศและมการ

เปลยนแปลงในดานตางๆ เกดขนอยางรวดเรว จงจำเปนท

แตละประเทศตองเรยนร เพอจะปรบตวตลอดเวลาใหทนกบ

การเปลยนแปลงทเกดขนและเตรยมพรอมทจะเผชญกบความ

ทาทายจากกระแสโลกภาษาองกฤษซงเปนภาษาสากลททวโลก

ใชในการตดตอสอสารกนจงกลายเปนเครองมออนสำคญยงใน

การสอสารความรสกนกคดเพอใหเกดความเขาใจซงกนและกน

ในการศกษาหาขอมล ความร และถายทอดวทยาการตางๆ

แกกนไมวาจะเปนการตดตอสวนตว การเจรจาทางการทต

ทางการเมองการคาขายการทองเทยวและการประกอบอาชพ

อยางมประสทธภาพ การรภาษาตางประเทศจะชวยสราง

สมพนธภาพอนดระหวางชนชาตไทยและชนชาตอน เพราะ

สามารถสอสารเขาใจกนไดด สามารถปฏบตตนตอกนไดอยาง

ถกตอง เหมาะสม สามารถถายทอดวฒนธรรมไทยไปสสงคม

โลก

การจดการเรยนการสอนทจะชวยใหผเรยนมความ

สามารถในการสอสารไดนน รตตยา ภมสายดร (2540 : 6)

กลาวไววาควรจะใหผเรยนไดมโอกาสในการใชภาษาในลกษณะ

จรง โดยจดสรางสอการสอน หรอกจกรรมหลายๆ รปแบบ

กจกรรมดงกลาวจะชวยใหนกเรยนสามารถตดตอสอสารกน

และรจกถายโอนประสบการณทตนเคยพบเหนในหองเรยน

นำไปสสถานการณทเปนจรงในชวตประจำวนนนคอจะตองให

ผเรยนไดมโอกาสปฏสมพนธโดยตรงกบภาษาทเรยนมากกวา

ทเรยนภาษาดวยการฝกโครงสรางภาษาสอดคลองกบ สมตรา

องวฒนกล(2536:4)ทกลาววาการจดกจกรรมการเรยนการสอน

ภาษาเพอการสอสารควรเนนทกษะดานการปฏบต กลาวคอ

ใหนกเรยนไดฝกปฏบตดวยตนเองมากทสด รวมทงการวด

และประเมนผลกใหสอดคลองกบทกษะและกจกรรมการเรยน

การสอน

สภาพปจจบนปญหาในการเรยนการสอนภาษาองกฤษ

ของโรงเรยนบานเสมด สำนกงานเขตพนทการศกษาบรรมย

เขต2อำเภอพลบพลาชยจงหวดบรรมยคอนกเรยนไมสามารถ

สอสารภาษาองกฤษได นกเรยนขาดทกษะในการนำภาษา

องกฤษไปใชในชวตประจำวนตลอดจนการจดกจกรรมการเรยน

การสอนของครไมเออตอการเรยนภาษาองกฤษ ไมกระตนให

นกเรยนเรยนอยางสนกสนานและอยากทจะเรยนร สงผลตอ

ทศนคตทไมดตอการเรยนภาษาองกฤษ ดงนนเพอแกปญหา

ดงกลาวขางตน ผวจยจงสนใจศกษาคนควาเพอหาแนวทาง

แกไขและพฒนาการสอนภาษาองกฤษใหดยงขน จงไดเลอก

วธการเรยนรโดยใชแบบฝกบทบาทสมมตเขามาจดกจกรรม

การเรยนการสอนภาษาองกฤษเพอสงเสรมความสามารถ

ในการฟง-พดและสนองตอบตอจดมงหมายของหลกสตร

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551


1. เพอศกษาประสทธภาพของแบบฝกบทบาทสมมต

ตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถ

ในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

ทมประสทธภาพตามเกณฑ75/75

2.เพอประเมนระดบความสามารถในการฟง-พดภาษา

องกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการใช

แบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสาร

เพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ

3.เพอศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอน

เรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยน

โดยการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการ

สอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ

4. เพอศกษาความพอใจของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 5 ทเรยนโดยการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการ

สอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการ

ฟง-พดภาษาองกฤษ

สมมตฐานของการวจย

1.แบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอ

การสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท5มประสทธภาพ75/75

2.ระดบความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยใชแบบฝกบทบาท

สมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความ

สามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษอยในระดบมาก

3. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถม

ศกษาปท 5 ทเรยนโดยใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการ


ฟง-พดภาษาองกฤษหลงเรยนสงกวากอนเรยน

4.นกเรยนมความพงพอใจ ตอการเรยนวชาภาษา

องกฤษ โดยใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษา

เพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษา

องกฤษโดยรวมอยในระดบมาก


1. กลมเปาหมาย

กลมเปาหมายทใชในการวจยครงนไดแก


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


นกเรยนชนประถมศกษาปท5ภาคเรยนท1ปการศกษา

2553โรงเรยนบานเสมดสำนกงานเขตพนทการศกษาบรรมย

เขต 2 อำเภอพลบพลาชย จงหวดบรรมย ทเรยนกลมสาระ

ภาษาตางประเทศ(วชาภาษาองกฤษ)จำนวน30คน

2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการวจยครงนไดแก

2.1 แบบฝกบทบาทสมมตจำนวน14ชด

2.2แผนการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกบทบาท

สมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารจำนวน14ชด

2.3แบบประเมนความสามารถในการฟง-พด

2.4 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอน-

หลง

2.5แบบสอบถามความพงพอใจ

3. การเกบรวบรวมขอมล

การวจยครงนเปนการศกษาการใชแบบฝกบทบาทสมมต

ตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถ


ผวจยไดดำเนนการวจยโดยมขนตอนดงน

3.1 การปฐมนเทศกอนดำเนนการทดลองผวจยได

ทำการปฐมนเทศนกเรยนเพอสรางความเขาใจเกยวกบการจด

การเรยนรโดยใชแบบฝกบทบาทสมมต ซงเปนการสอนท

เนนผเรยนเปนสำคญ ใหนกเรยนไดทราบถงแนวคด หลกการ

ตลอดจนวธการและบทบาทหนาทของนกเรยนในขณะ

ดำเนนการจดกจกรรม

3.2 ทดสอบกอนเรยน(Pre-test)โดยใชแบบทดสอบ

วดผลสมฤทธทางการเรยนจำนวน40ขอทผวจยสรางขนเอง

โดยทำการทดสอบนอกเวลาทดลอง เพอประเมนวานกเรยน

มความรเรองนมากนอยเพยงใด แลวบนทกคะแนนสอบไวเปน

คะแนนกอนเรยน

3.3 ดำเนนการสอนนกเรยนซงเปนกลมตวอยางโดย

ใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสาร

ประกอบดวยแผนการจดการเรยนรจำนวน14ชด

3.4 ครผสอนทำการสงเกตโดยใชแบบประเมน

ระดบความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนโดย

การประเมนจากงานทครมอบหมายให คอ การแสดงบทบาท

สมมตหลงจากทเรยนไปแลวในแตละแผนจำนวน14ชดนำผล

การประเมนมาหาคาระดบปฏบตเพอนำมาแจกแจงความถตาม

ระดบความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษแลวนำเสนอ

เปนคาเฉลย

3.5 ทดสอบหลงเรยน (Post-test) โดยใชแบบ

ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขนจำนวน 40

ขอซงเปนแบบทดสอบชดเดมทใชสอบกอนเรยนแลวบนทกผล

คะแนนการสอบไวเปนคะแนนหลงเรยน

3.6 ใหนกเรยนตอบแบบสอบถามความพงพอใจ

ของนกเรยนทมตอการใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการ

สอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-

พดภาษาองกฤษ


ในการวเคราะหขอมล ผวจยไดดำเนนการตามขนตอน

ดงตอไปน

1.การวเคราะหหาประสทธภาพของแบบฝกบทบาท


สามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถม

ศกษาปท 5 โดยนำคะแนนเฉลยจากการทดสอบยอยและ

คะแนนสอบหลงการทดลองมาวเคราะห

2. นำคะแนนจากแบบประเมนการฟง-พดมาวเคราะห

3. หาคาเฉลยของคะแนนการทดสอบกอนเรยนและ

หลงเรยนแลวทำการเปรยบเทยบ

4. ทดสอบสมมตฐานโดยใช t-test กบคะแนนสอบ

กอนทดลองและหลงทดลอง

5. วเคราะหระดบความพงพอใจของนกเรยนทมตอ

การจดกจกรรมการเรยนรภาษาองกฤษเพอการสอสารโดยใช


โดยใชคาเฉลย


รายละเอยดของผลการวเคราะหขอมลในแตละตอน

มดงน

ตอนท 1 ประสทธภาพของแบบฝกบทบาทสมมตตาม

แนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถ


มประสทธภาพตามเกณฑ75/75

กลาวคอ นกเรยนมคะแนนจากแบบทดสอบยอย

ทายแผนการจดการเรยนรทง14 ชด จากคะแนนเตม 140

คะแนน มคะแนนเฉลยเทากบ 113.01 คดเปนรอยละ 79.99

สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ8.60นนคอE1 เทากบ79.99

และมคะแนนจากการทำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

ฟง-พดหลงเรยนจากคะแนนเตม 40 คะแนน มคะแนนเฉลย

เทากบ 31.00 คดเปนรอยละ 77.50 สวนเบยงเบนมาตรฐาน

เทากบ7.20นนคอE2เทากบ77.50

ตอนท 2 ระดบคะแนนความสามารถในการฟง-พด

ภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท5ทเรยนโดยใช


เพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


พบวา ระดบความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท5ทเรยนโดยใชแบบฝกบทบาท


สามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษโดยรวมอยในระดบมาก

คาเฉลยเทากบ 3.63 เมอพจารณาแตละรายการพบวา

ดานความคลองแคลว อยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ

3.90 รองลงมาคอ การใชภาษาความถกตองของการพดและ

โครงสรางตามสถานการณ มคาเฉลย 3.60 ความเหมาะสม

ถกตองของเนอหา และการใชคำศพท มคาเฉลย 3.53 การ

เนนหนกคำในประโยคออกเสยงพยญชนะในตำแหนงตางๆ

ถกตองตามหลกการออกเสยงมคาเฉลย3.50ตามลำดบ

ตอนท 3 เปรยบเทยบคะแนนสอบกอนเรยนและ

หลงเรยนโดยใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอน

ภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พด

ภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท5

พบวา การใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอน

ภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พด

ภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 หลงเรยน

สงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01

ตอนท 4 การวเคราะหระดบความพงพอใจของนกเรยน

ทมตอการใชแบบฝกแบบสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการ

สอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท5

พบวานกเรยนชนประถมศกษาปท 5ทไดรบการสอน

โดยใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการ

สอสารเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ

มคาเฉลยความพงพอใจในการเรยนภาษาองกฤษโดยรวมอยใน

ระดบมาก(X=3.87)โดยเรยงลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย

3 อนดบ คอ นกเรยนมความสนกสนานในการเรยนเมอได

จนตนาการและแสดงความคดสรางสรรค (X =4.43) แบบฝก

บทบาทสมมตทำใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยน

(X = 4.40) นกเรยนคดวาการนำแบบฝกบทบาทสมมตมาใช

ในการเรยนทำใหนกเรยนพฒนาความสามารถในการฟง-พด

(X =4.37)


การวจยครงนเปนการศกษาความสามารถทางในฟง-

พดภาษาองกฤษโดยใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนวการ


ฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ของ

โรงเรยนบานเสมดสำนกงานเขตพนทการศกษาบรรมยเขต2

อำเภอพลบพลาชยจงหวดบรรมยสรปผลการวจยดงน

1. การหาประสทธภาพของแบบฝกบทบาทสมมตตาม



มประสทธภาพ 79.99/77.50 ซงสงกวาเกณฑ 75/75 ทตงไว

อยางมนยสำคญทางสถต.05ซงเปนไปตามสมมตฐาน

2. ระดบความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยใชแบบฝกบทบาท

สมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารพบวา ระดบ

ความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษอยในระดบมาก

คาเฉลยเทากบ 3.63 เมอพจารณาแตละรายการพบวา ดาน

ความคลองแคลว อยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.90

รองลงมาคอ การใชภาษาความถกตองของการพด และ

โครงสรางตามสถานการณ มคาเฉลย 3.60 ความเหมาะสม

ถกตองของเนอหา และการใชคำศพท มคาเฉลย 3.53 และ

การเนนหนกคำในประโยคออกเสยงพยญชนะในตำแหนงตางๆ

ถกตองตามหลกการออกเสยงมคาเฉลย3.50ตามลำดบ

3. ผลจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใช


เพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษตาม

ขนตอนตางๆ ทกลาวมาลวนเปนปจจยสงเสรมใหนกเรยนใน

กลมเปาหมายทไดรบการสอน มผลสมฤทธทางการเรยน

หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ

.01

4. ระดบความพงพอใจทมตอการใชแบบฝกบทบาท


สามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถม

ศกษาปท 5 มคาเฉลยระดบความพงพอใจในการเรยนภาษา

องกฤษ โดยรวมอยในระดบมาก (X = 3.87) โดยเรยงลำดบ

คาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบ คอ นกเรยนมความ

สนกสนานในการเรยนเมอไดจนตนาการและแสดงความคด

สรางสรรค (X = 4.43) แบบฝกบทบาทสมมตทำใหนกเรยนม

ความกระตอรอรนในการเรยน (X = 4.40) นกเรยนคดวาการ

นำแบบฝกบทบาทสมมตมาใชในการเรยนทำใหนกเรยนพฒนา

ความสามารถในการฟง-พด(X=4.37)


การวจยครงนเปนการศกษาความสามารถทางการ

ฟง-พดวชาภาษาองกฤษเพอการสอสารโดยใชแบบฝกบทบาท

สมมตเพอสงเสรมความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ของโรงเรยนบานเสมด

สำนกงานเขตพนทการศกษาบรรมยเขต2อำเภอพลบพลาชย

จงหวดบรรมยอภปรายผลดงน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


1. การหาประสทธภาพของแบบฝกบทบาทสมมตตาม


ในการฟง-พดภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท

5มประสทธภาพ79.99/77.50ซงสงกวาเกณฑ75/75ทตงไว

อยางมนยสำคญทางสถต .05ซงเปนไปตามสมมตฐานการท


มประสทธภาพเชนน เปนผลมาจากแบบฝกทผวจยสรางขน

ทำใหเกดกจกรรมการเรยนรทตอเนองสมพนธกนและใชเวลา

ในการสอนเหมาะสมโดยยดหลกการเนนผเรยนเปนศนยกลาง

นกเรยนไดฝกทกษะทางภาษาทกๆ ทกษะไปพรอมๆ กน

สอดคลองกบงานวจยของสกญญา ศลประสาท (2544,

บทคดยอ) ไดศกษาผลการใชกจกรรมบทบาทสมมตในการ

พฒนาความสามารถดานการพดภาษาองกฤษของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท4จำนวน34คนผลปรากฏวาการสอนโดยใช

กจกรรมบทบาทสมมตทำใหนกเรยนมความสามารถในการพด

ภาษาองกฤษหลงการทดลองเพมขนอยางมนยสำคญทางสถต

ทระดบ.01

2. ระดบความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทเรยนโดยใชแบบฝกบทบาท

สมมตตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสาร พบวา ระดบ

ความสามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษ อยในระดบมาก

คาเฉลยเทากบ 3.63 ซงสอดคลองกบงานวจยของวชรพงษ

ทองงาม(2541,บทคดยอ)ไดศกษาการพฒนากจกรรมการละคร

แบบมบทพดเพอสงเสรมทกษะการฟง-พดภาษาองกฤษสำหรบ

นกเรยนนาฏศลปชนกลาง วทยาลยนาฏศลปเชยงใหม ทมตอ

กจกรรมการละครแบบมบทพด ผลการศกษาพบวา กจกรรม

การละครแบบมบทพดเพอสงเสรมทกษะการฟง พดภาษา

องกฤษของนกเรยนนาฏศลปชนกลางไดรบการพฒนาให

เหมาะสมกบระดบความรความสามารถของนกเรยนมากและ

ทำใหนกเรยนมความคดเหนในเชงบวกและเหนดวยตอกจกรรม

การละครแบบมบทพดนอกจากนกจกรรมบทบาทสมมตยงชวย

ใหเกดบรรยากาศการเรยนทสนกสนานและชวยกระตนใหเกด

แรงจงใจในการเรยนภาษาอยางมประสทธภาพ

3. ผลจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใช


ตามขนตอนตางๆทกลาวมาลวนเปนปจจยสงเสรมใหนกเรยน

ในกลมเปาหมายทไดรบการสอนแบบกจกรรมบทบาทสมมต

ตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารมผลสมฤทธทางการเรยน

หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ

.01 สอดคลองกบงานวจยของกรรณการ กาญจนดา (2546,

บทคดยอ) ทไดศกษาการใชกจกรรมบทบาทสมมตระหวางแล

ะหลงการเรยนโดยใชกจกรรมบทบาทสมมตตามแนวการสอน

ภาษาเพอการสอสารและเพอเปรยบเทยบแรงจงใจของนกเรยน

กอนและหลงเรยนโดยใชกจกรรมบทบาทสมมตตามแนวการ

สอนภาษาเพอการสอสาร พบวา นกเรยนมคะแนนความ

สามารถในการฟง-พดภาษาองกฤษผานเกณฑทกำหนดไว

รอยละ60หลงการเรยนโดยใชกจกรรมบทบาทสมมตตามแนว

การสอนภาษาเพอการสอสาร

4. ระดบความพงพอใจของนกเรยนทมตอการใช


โดยรวมอยในระดบมาก โดยระดบความพงพอใจทมคาเฉลย

สงสด 3 อนดบแรกคอ การเรยนโดยใชแบบฝกบทบาทสมมต

ใหความสนกสนาน กจกรรมบทบาทสมมตทำใหนกเรยนม

ความกระตอรอรนในการเรยนและนกเรยนพฒนาความสามารถ

ในการฟง-พดสอดคลองกบงานวจยของคอรทเนย(Courtney,

2544, บทคดยอ) ไดใชกจกรรมบทบาทสมมตในการเรยนการ

สอนวชาภาษาองกฤษเกยวกบการสนทนาและการอภปรายใน

ปการศกษา2538คณะศลปศาสตรสาขาวชาภาษาองกฤษธรกจ

มหาวทยาลยอสสมชญโดยไดสำรวจความคดเหนของนกศกษา

เกยวกบวธการเรยนการสอน และกจกรรมทใชในหองเรยน

ผลการสำรวจพบวา นกศกษาสวนใหญเหนวาการเรยนโดย

กจกรรมบทบาทสมมตทำใหนกเรยนมสวนรวมในการเรยน

นกศกษาไดแสดงความคดเหนอยางเตมทมอสระในการพด

มบรรยากาศในการเรยนทผอนคลาย และมโอกาสไดฝกพดใน

สถานการณตางๆนกศกษามการแลกเปลยนขอมลซงกนและกน

รจกคดสรางสรรคและการมปฏสมพนธกนนกศกษามพฒนาการ

และเกดความมนใจในการใชภาษาองกฤษ

จากผลการวจยทงหมดทกลาวมาสรปไดวาการพฒนา

กจกรรมการเรยนการสอนโดยใชแบบฝกบทบาทสมมตตามแนว

การสอนภาษาเพอการสอสารทผวจยสรางขน เปนนวตกรรม

ทสามารถเปลยนแปลงพฤตกรรมการเรยนรของผเรยนทำให

ผเรยนสามารถเรยนรไดบรรลตามเปาหมาย อกทงยงเปน

นวตกรรมทเหมาะสมกบการเรยนรในยคปฏรปการศกษาท

ตองการใหครจดกระบวนการเรยนรโดยยดผเรยนเปนสำคญ

ใหผเรยนไดเรยนรตามความสามารถและความถนด ครตอง

เปลยนบทบาทจากผบรรยายมาเปนผจดสถานการณจดเตรยม

สอการเรยนการสอนและใหคำแนะนำ ในการจดรปแบบการ

เรยนรนนครตองใหผเรยนมสวนรวมใหมากทสดเชนเดยวกบ

กจกรรมบทบาทสมมต


1. ขอเสนอแนะในการนำไปใช

1.1 การเรยนภาษาองกฤษเพอใหไดผลควรมจำนวน

นกเรยนไมมากทงนเพราะทกคนจะไดมโอกาสฝกฝนอยางเตมท


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


1.2 ควรใหนกเรยนไดมโอกาสเลอกเนอหาใน

การเรยนการสอนเพราะจะทำใหนกเรยนมความสนใจใน

กระบวนการเรยนการสอนมากยงขน

1.3 การเรยนการสอนโดยใชแบบฝกบทบาทสมมต

ไมควรจะจดซำกนบอยๆในรปแบบเดมเพราะจะทำใหนกเรยน

เกดความเบอหนายได

2. ขอเสนอแนะสำหรบการวจยครงตอไป

2.1 นำแบบฝกบทบาทสมมตไปใชทดลองกบวชาอน

เชน วชาภาษาไทย หรอกบระดบของนกเรยนทตางระดบชน

เชนชนมธยมศกษาตอนตนหรอชนมธยมศกษาตอนปลาย

2.2 นำแบบฝกบทบาทสมมตเปนเครองมอชวด

ความคงทนตอการใชคำศพทและโครงสรางไวยากรณทนกเรยน

ไดเรยนไปแลวเปรยบเทยบกบการเรยนโดยวธปกต

2.3 ในการเรยนโดยใชแบบฝกบทบาทสมมตตาม

แนวการสอนภาษาเพอการสอสารเปนกจกรรมการเรยนทมง

สงเสรมใหผเรยนมความสามารถในการฟง-พดซงกอนทผเรยน

จะสามารถพดสอสารไดนนตองมการเขยนบทสนทนากอนจง

ควรมการวจยเพอศกษาความสามารถในการเขยนของนกเรยน

2.4 นำแบบฝกบทบาทสมมตมาใชเปนกจกรรมใน

การเรยนททำใหผเรยนเกดกระบวนการคดอยางสรางสรรคเชน

การแสดงละครในแนวสรางสรรค


กรรณการกาญจนดา.2546.การใชกจกรรมบทบาทสมมต

ตามแนวการสอนภาษาเพอการสอสารเพอสงเสรม

ความสามารถในการฟง พดภาษาองกฤษและ

แรงจงใจของนกเรย ชนมธยมศกษาปท 3.วทยานพนธ

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการสอน

ภาษาองกฤษบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม.

รตตยาภมสายดร.2540.การพฒนารปแบบการสอนภาษา

องกฤษเพอการสอสารของนกเรยนประถมศกษา

ปท 6 โดยใชหลกการจดกจกรรม The Information

Gap Principle. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาองกฤษ บณฑต

วทยาลยมหาวทยาลยขอนแกน.

วชราพงษ ทองงาม. 2541.การพฒนากจกรรมการละคร

แบบมบทพดเพอสงเสรมทกษะการฟง-พดภาษา

องกฤษสำหรบนกเรยนนาฏศลปชนกลาง.วทยานพนธ

ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการสอน

ภาษาองกฤษบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม.

สกญญาศลประสาท.2544.การพฒนาความสามารถดาน

การพดภาษาองกฤษของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 4 โดยใชกจกรรมบทบาทสมมต. สารนพนธ

ศลปศาสตรมหาบณทต การสอนภาษาองกฤษในฐานะ

ภาษาตางประเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย


สมตรา องวฒนกล.2536.แนวคดและเทคนควธการสอน

ภาษาองกฤษระดบมธยมศกษา. พมพครงท 1.

กรงเทพฯ:สำนกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Courtney,J.J.2001.TheEnglishTeacher.An International

Journal,1,1DeformedFrogAssessmentRubric

(Online). Available : http://www.biopoint.com/web

Questes/Csd99/rubric.html.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การศกษาแนวโนมของปรมาณนำฝนในรปแบบเชงพนทและเชงเวลาโดยใช

ระบบสารสนเทศภมศาสตร : กรณศกษาพนทจงหวดจนทบร

A Study Trend of Precipitation in Spatial and Temporal Pattern by Using Geographic

Information System; Case Study in Chanthaburi Province

คชา เชษฐบตร

คณะวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

วตถประสงคหลกของวจยชนน คอ การศกษารปแบบปรมาณนำฝนในรปแบบเชงพนทและเชงเวลา กรณศกษาพนท

จงหวดจนทบร ตงแตชวงปพ.ศ. 2518-2552 เปนระยะเวลา35ป ในขนตอนการศกษาใชขอมลปรมาณนำฝนเปนขอมลหลกท

สำคญรวมกบฐานขอมลทางดานระบบสารสนเทศภมศาสตร ดชนทใชในการศกษา คอ ดชน Decile และดชนนำฟามาตรฐาน

(SPI)เปนดชนทสามารถวเคราะหไดงายและใชตวแปรนอยแตใหผลเปนทนาเชอถอรวมกบระบบสารสนเทศภมศาสตรทสามารถ

วเคราะหในลกษณะเชงพนทไดโดยในการศกษาไดใชเทคนคการประมาณคาในชวง(Interpolation)แบบIDW(InverseDistance

Weighting) เพอวเคราะหในลกษณะเชงพนทผลการวจยพบวา 1) การกระจายตวของปรมาณนำฝนเฉลยรายเดอนของจงหวด

จนทบรเปนการกระจายตวแบบระฆงเดยว(BellShape)ซงเปนการกระจายตวของปรมาณนำฝนทดไมมความแหงแลงหรอเกด

ฝนทงชวงในชวงกลางฤดฝนทำใหการจดการระบบเพาะปลกพชพรรณทำไดงาย2)ผลการวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนเชงพนท

โดยใชดชนDecileแบบ12เดอนพบวาพนทบรเวณทศใตของจงหวดไดแกพนทอำเภอแหลมสงหอำเภอขลงอำเภอทาใหม

เปนพนททมสภาวะชมชนหรอมระดบปรมาณนำฝนมากกวาคาปกตในขณะทพนททางทศเหนอของจงหวดไดแกอำเภอแกงหางแมว

ประสบกบปญหาความแหงแลงเลกนอยนอกจากนการวเคราะหเชงพนทโดยใชดชนSPIในชวงเวลาแบบ3เดอน6เดอน9เดอน

และ12เดอนพบวาเปนไปในทศทางเดยวกนกบผลของการใชดชนDecileแบบ12เดอน

คำสำคญ :ระบบสารสนเทศภมศาสตรดชนDecileดชนSPIการประมาณคาในชวงIDW

Abstract

TheresearchwasastudyofspatialandtemporalrainfallpatternintheChanthaburiProvinceduring1975-2009.

TheprimarysourcewasthedecileindexandstandardPrecipitationIndex(SP.I)oftherainfallandtheothersourcewas

fromGIS.

Theresultsfoundwere:

1. ThetemporaldistributionofmonthlyaveragerainfallinChanthaburiProvincewasabellshapewhichcould

beinterpretedthatitwasgooddistribution.Therewasnodroughtordryspellduringthemiddleoftherainyseason.

2. Thespatialrainfallpatternwasclassifiedinto2parts,First,for12monthdecileindex,thesouthernpartsofthe

province,includingLaemSing,KhlungandThaMaihadmoremoistureandmorerainfallwhilethenorthernpartsuch

asKaengHarngMaewhadlessmoistureandrainfall.Second,fortheSP.I3,6,9and12months.thesouthernpartof

theprovincehadhigherrainfallthanthenorthernpart.

Keywords :GeographicInformationSystem,Decile,SPIIndex,Interpolation,IDW

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

เนองจากประชากรสวนใหญของประเทศไทยประกอบ

อาชพเกษตรกรรมและผลผลตทางเกษตรกรรมเปนสนคา

สงออกหลกของประเทศ สรางความมนคงทางเศรษฐกจและ

สงคมใหกบประเทศ ทำใหเกษตรกรมรายไดและมอาชพหลก

ทมความมนคงในพนททำกน ยงผลทำใหเกดการจางงานและ

การลดจำนวนของประชากรทตองอพยพเขาไปทำงานใน

กรงเทพมหานครฯ หรอลดการเคลอนยายของประชากรจาก

ภาคเกษตรกรรมไปยงภาคการคาและภาคอตสาหกรรม ซงจะ

ชวยแกไขปญหาทอาจสงผลกระทบไดหลายอยาง เชน ลด

ปญหาความหนาแนนของทอยอาศยทกอใหเกดชมชนแออด

ลดปญหาสภาพแวดลอมเปนพษ ลดปญหาอาชญากรรม และ

ปญหาทางดานสงคมและเศรษฐกจอนๆ

พนทภาคตะวนออก ถอไดวาเปนพนทมปรมาณนำฝน

คอนขางมากเมอเปรยบเทยบกบพนทภาคอนของประเทศเชน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอ จงหวดจนทบร เปน

อกจงหวดหนงในภาคตะวนออกทมฝนตกชกนานประมาณ

ปละ5เดอนมปรมาณนำฝนตกมากทสดในปพ.ศ.2542วดได

3,509 มลลเมตร จำนวนฝนตก 185 วน สวนใหญประชากร

ยงประกอบอาชพเกษตรกรรม การใชประโยชนทดนเพอการ

เกษตรกรรม คดเปนพนท รอยละ 37.44 ของพนททงจงหวด

หรอประมาณ 1,483,003 ไร (Chantaburi netfirms, 2010)

พชเศรษฐกจหลกของจงหวด คอ ไมผล พชไร ขาว พชผก

และยางพาราโดยพนทสวนใหญเปนเกษตรอาศยนำฝนดงนน

ปรมาณนำฝนจงเปนปจจยทสำคญตอการเพาะปลกและการให

ผลผลตของพชพรรณ

การศกษารปแบบของปรมาณนำฝนลกษณะเชงพนท

และเชงเวลาทำใหทราบวาลกษณะชวงเวลาของปรมาณนำฝน

เปนรปแบบระฆงเดยวหรอแบบระฆงค (สรพร กมลธรรม,

2543) ซงจะบงบอกถงชวงทมปรมาณนำฝนสงสด และชวงท

มปรมาณนำฝนตำสดในรอบป การศกษาถงการผนแปรของ

ปรมาณนำฝนรายป รายเดอน ในระดบประเทศ ระดบภาค

และระดบจงหวด เพอดแนวโนมภาพรวมในแตละชวงเวลา

รวมถงสามารถนำมาเปนขอมลสนบสนนในการตดสนใจแก

ปญหาตางๆ เชน ปญหาดานการจดการทรพยากรนำ ความ

ตองการนำของพชพรรณทไมเพยงพอตอการเจรญเตบโต และ

ปญหาการใชประโยชนทดนผดประเภทหรอเพาะปลกพชในชวง

ทไมเหมาะสม ซงตองมมาตรการกำหนดชนดของพชพรรณท

สามารถปลกไดในแตละชวงเวลา

การศกษาลกษณะทเกยวกบปรมาณนำฝน โดยการ

แบงเกณฑระดบตามชวงคาปรมาณนำฝนมวธการหรอเทคนค

หลายวธดวยกน เชน ประเทศไทยใชเกณฑการแบงระดบ

ปรมาณนำฝน ทบงบอกถงระดบปรมาณนำฝนมาก (ชมชน)

หรอปรมาณนำฝนนอย (แหงแลง) โดยใชดชน Decile การ

วเคราะหแบบวธเปอรเซนตของคาปกต (Percent of normal)

(วรชมณสาร,2530)สวนในตางประเทศมเกณฑการแบงระดบ

ปรมาณนำฝน เชน ดชนนำฟามาตรฐาน (Standardized

PrecipitationIndex:SPI)ซงเปนดชนทสามารถนำมาวเคราะห

โดยใหผลทนาเชอถอและนอกจากนยงสามารถวเคราะหระดบ

ความแหงแลงและชมชนได (ชลาลย แจมผล,2547;McKee

et al, 1993) ซงจะบงบอกถงสภาวะภยแลงทอาจเกดขนใน

พนทได

ผลลพธจากดชนทนำมาวเคราะหปรมาณนำฝนสามารถ

แสดงไดในลกษณะเชงพนทโดยอาศยระบบสารสนเทศภมศาสตร

(สญญา สราภรมย, 2549) ทสามารถวเคราะหขอมลทงใน

ลกษณะเชงพนทและคณลกษณะโดยแสดงผลเปนแผนทตาราง

หรอกราฟ ทำใหการตดสนในการแกปญหาและวางแนวทาง

ตางๆทำไดอยางมประสทธภาพและสะดวกรวดเรว

ดงนนในงานวจยนจงไดทำการศกษารปแบบของปรมาณ

นำฝนทงในลกษณะเชงพนทและเชงเวลาซงปรมาณนำฝนเปน

ปจจยหลกในการเพาะปลกพชพรรณ ดชนทใชในการศกษา

คอ ดชน Decile และดชน SPI เปนดชนทสามารถวเคราะห

ไดงายและใชตวแปรนอย แตใหผลเปนทนาเชอถอรวมกบ

ระบบสารสนเทศภมศาสตรทสามารถวเคราะหในลกษณะเชง

พนทได


1. เพอสำรวจรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะเชงพนท

และเชงเวลาโดยใชดชนDecileและดชนSPI

2. เพอจดทำแผนทปรมาณนำฝนเฉลยรายป และ

แผนทดชนSPIชวงเวลา3,6,9และ12เดอนโดยใชระบบ

สารสนเทศภมศาสตร

ขอบเขตของงานวจย

การวจยครงนเปนการวจยเพอศกษารปแบบของปรมาณ

นำฝนเชงเวลาและเชงพนท โดยใชขอมลปรมาณนำฝนรวมกบ

ฐานขอมลทางดานระบบสารสนเทศภมศาสตรดชนทนำมาใชคอ

ดชนDecileและดชนSPIพนทจงหวดจนทบรดงภาพท 1

ชวงปพ.ศ.2518-2552

วธการดำเนนวจย

การวเคราะหระดบปรมาณนำฝนทบงบอกระดบความ

แหงแลงหรอความชมชน มขนตอนในการดำเนนการวจย


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


แบงออกไดเปน2ขนตอนดวยกนดงรายละเอยดตอไปน

1.การวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะ

เชงเวลา เปนการวเคราะหเพอตองการเขาใจในการผนแปร

ของปรมาณนำฝนในแตละชวงเวลาทตอเนองกนทสงผลตอ

ระดบความแหงแลงหรอความชมชนทเกดขนโดยในการศกษา

จะแบงยอยออกเปน3สวนยอยคอ

1.1 การวเคราะหปรมาณนำฝนเฉลยรายป เพอ

ศกษารปแบบและแนวโนมของปรมาณนำฝนในระดบจงหวด

จนทบรทเกดขนในชวงระยะเวลา35ป

1.2 การวเคราะหปรมาณนำฝนเฉลยรายเดอนเพอ

ศกษาการกระจายตวปรมาณนำฝนเชงเวลาของจงหวดจนทบร

แบบเฉลยรายเดอน

1.3 การวเคราะหความผนแปรของระดบปรมาณ

นำฝนโดยใชดชนDecileและดชนSPI

2. การวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะ

เชงพนทองตามปรมาณนำฝน เปนการวเคราะหในลกษณะ

ขอมลเชงพนท (Spatial Data) ซงขอมลมความสมพนธกบ

ตำแหนงทางภมศาสตร เชนตำแหนงสถานตรวจวดปรมาณ

นำฝน จะแสดงสญลกษณในรปแบบจด (Point) ทมตำแหนง

ทางภมศาสตรจากนนทำการประมาณคา(Interpolation)ดชน

DecileและดชนSPIโดยในการศกษาจะแบงยอยออกเปน2

สวนยอยคอ

2.1 การวเคราะหรปแบบการกระจายตวของปรมาณ

ฝนเชงพนท เพอศกษาพนททมคาปรมาณนำฝนเฉลยรายป

นอยกวาคาปรมาณนำฝนเฉลย 35 ป และพนททมคาปรมาณ

นำฝนเฉลยรายปมากกวาคาปรมาณนำฝนเฉลย 35 ป โดยใช

ดชน Decile เพอบอกระดบความแหงแลงหรอความชมชนท

เกดขนในแตละพนท

2.2 การวเคราะหระดบความแหงแลง โดยใชดชน

SPI เพอบอกระดบความแหงแลงหรอความชมชนทเกดขนใน

แตละพนทตามเกณฑของดชนSPI


เครองมอและอปกรณทใชในการวจยมดงตอไปน

1. เครองคอมพวเตอรสำหรบเกบขอมลและประมวลผล

มหนวยประมวลผลกลางเทากบ Intel Core 2 Quad Q940

ความเรวในการประมวลผล 2.66GHZ มหนวยความจำหลก

(RAM)4GB

2. โปรแกรมสำเรจรป และโปรแกรมการจดการ

ฐานขอมล(Database)

ภาพท 1 แสดงพนทในการวจยคอจงหวดจนทบร

วตถประสงคของการวจย 1. เพอสารวจรปแบบปรมาณนาฝนในลกษณะเชงพนทและเชงเวลา โดยใชดชน Decile และดชน SPI

2. เพอจดทาแผนทปรมาณนาฝนเฉลยรายป และแผนทดชน SPI ชวงเวลา 3 6 9 และ 12 เดอน โดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร ขอบเขตของงานวจย การวจยครงน เปนการวจยเพอศกษารปแบบของปรมาณนาฝนเชงเวลาและเชงพนท โดยใชขอมลปรมาณนาฝนรวมกบฐานขอมลทางดานระบบสารสนเทศภมศาสตร ดชนทนามาใชคอ ดชน Decile และ ดชน SPI พนทจงหวดจนทบร ดงภาพท 1 ชวงป พ.ศ. 2518 -2552

ภาพท 1 แสดงพนทในการวจย คอ จงหวดจนทบร

วธการดาเนนวจย การวเคราะหระดบปรมาณนาฝนทบงบอกระดบความแหงแลงหรอความชมชน มขนตอนในการดาเนนการวจย แบงออกไดเปน 2 ขนตอนดวยกน ดงรายละเอยดตอไปน 1. การวเคราะหรปแบบปรมาณนาฝนในลกษณะเชงเวลา เปนการวเคราะหเพอตองการเขาใจในการผนแปรของปรมาณนาฝนในแตละชวงเวลาทตอเนองกนทสงผลตอระดบความแหงแลงหรอความชมชนทเกดขน โดยในการศกษาจะแบงยอยออกเปน 3 สวนยอย คอ 1.1 การวเคราะหปรมาณนาฝนเฉลยรายป เพอศกษารปแบบและแนวโนมของปรมาณนาฝนในระดบจงหวดจนทบรทเกดขนในชวงระยะเวลา 35 ป 1.2 การวเคราะหปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอน เพอศกษาการกระจายตวปรมาณนาฝนเชงเวลาของจงหวดจนทบร แบบเฉลยรายเดอน 1.3 การวเคราะหความผนแปรของระดบปรมาณนาฝน โดยใชดชน Decile และดชน SPI

ภาพท 2 แสดงการคำนวณของโปรแกรมดชน SPI ใน

ชวงเวลาแบบตางๆ

ภาพท 2 แสดงการคานวณของโปรแกรมดชน SPI ในชวงเวลาแบบตางๆ 2. การวเคราะหรปแบบปรมาณนาฝนในลกษณะเชงพนทองตามปรมาณนาฝน เปนการวเคราะหในลกษณะขอมลเชงพนท (Spatial Data) ซงขอมลมความสมพนธกบตาแหนงทางภมศาสตร เชนตาแหนงสถานตรวจวดปรมาณนาฝน จะแสดงสญลกษณในรปแบบ จด (Point) ทมตาแหนงทางภมศาสตร จากนนทาการประมาณคา (Interpolation) ดชน Decile และ ดชน SPI โดยในการศกษาจะแบงยอยออกเปน 2 สวนยอย คอ 2.1 การวเคราะหรปแบบการกระจายตวของปรมาณฝนเชงพนท เพอศกษาพนททมคาปรมาณนาฝนเฉลยรายปนอยกวาคาปรมาณนาฝนเฉลย 35 ป และพนททมคาปรมาณนาฝนเฉลยรายปมากกวาคาปรมาณนาฝนเฉลย 35 ป โดยใช ดชน Decile เพอบอกระดบความแหงแลงหรอความชมชนทเกดขนในแตละพนท 2.2 การวเคราะหระดบความแหงแลง โดยใช ดชน SPI เพอบอกระดบความแหงแลงหรอความชมชนทเกดขนในแตละพนท ตามเกณฑของดชน SPI

อปกรณและวธดาเนนการวจย เครองมอและอปกรณทใชในการวจย มดงตอไปน 1. เครองคอมพวเตอร สาหรบเกบขอมลและประมวลผล มหนวยประมวลผลกลางเทากบ Intel Core 2 Quad Q940 ความเรวในการประมวลผล 2.66 GHZ มหนวยความจาหลก (RAM) 4 GB 2. โปรแกรมสาเรจรป และโปรแกรมการจดการฐานขอมล (Database) 3. โปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร ทใชในการวเคราะหขอมลเชงพนท 4. อปกรณแสดงผล ไดแก เครองพมพภาพสและขาว-ดา ขนาดกระดาษ A4, A3 5. เครองกวาดภาพ (Scanner) และ เครอง GPS การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลสาหรบการวจยครงน ขนตอนในการดาเนนการวจย แบงออกไดเปน 2 ขนตอนดวยกน คอ 1. การวเคราะหรปแบบปรมาณนาฝนในลกษณะเชงเวลา แบงออกเปน 3 ขนตอนดงน 1.1 การวเคราะหปรมาณนาฝนเฉลยรายป เปนการวเคราะหขอมลปรมาณนาฝนเฉลยรายป ยอนหลง 35 ป ตงแต ป พ.ศ. 2518 ถง พ.ศ. 2552 ระดบจงหวดจนทบร เพอศกษารปแบบและแนวโนมของปรมาณนาฝนเฉลยรายปและการกระจายตวของปรมาณนาฝนเฉลยรายปในชวงเวลาดงกลาววามลกษณะเปนอยางไร โดยบนทกขอมลปรมาณนาฝนเฉลยรายป ทงหมด 35 ป ใหอยในรปแบบ Excel จากนนนาคาทไดมาสรางกราฟแสดงการผนแปรของปรมาณนาฝนในรอบ 35 ป และสรางกราฟการกระจายตวของปรมาณนาฝนวาเปนฟงกชนการแจกแจงแบบใด 1.2 การวเคราะหปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอน เปนการวเคราะหขอมลปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอน ใชขอมลยอนหลง 35 ป ตงแต ป พ.ศ. 2518 ถง พ.ศ. 2552 ในพนทจงหวดจนทบร เพอดการกระจายตวของปรมาณนาฝนเชงเวลา โดยสรางกราฟเสนการกระจายตวของปรมาณนาฝน แสดงความสมพนธระหวาง ปรมาณนาฝน กบ ชวงเดอน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


3.โปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร ทใชในการ

วเคราะหขอมลเชงพนท

4.อปกรณแสดงผลไดแกเครองพมพภาพสและขาว-ดำ

ขนาดกระดาษA4,A3

5. เครองกวาดภาพ(Scanner)และเครองGPS


การวเคราะหขอมลสำหรบการวจยครงนขนตอนในการ

ดำเนนการวจยแบงออกไดเปน2ขนตอนดวยกนคอ

1.การวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะเชงเวลา

แบงออกเปน3ขนตอนดงน

1.1 การวเคราะหปรมาณนำฝนเฉลยรายป

เปนการวเคราะหขอมลปรมาณนำฝนเฉลยรายป

ยอนหลง35ปตงแตปพ.ศ.2518ถงพ.ศ.2552ระดบจงหวด

จนทบร เพอศกษารปแบบและแนวโนมของปรมาณนำฝน

เฉลยรายปและการกระจายตวของปรมาณนำฝนเฉลยรายป

ในชวงเวลาดงกลาววามลกษณะเปนอยางไร โดยบนทกขอมล

ปรมาณนำฝนเฉลยรายปทงหมด35ปใหอยในรปแบบExcel

จากนนนำคาทไดมาสรางกราฟแสดงการผนแปรของปรมาณ

นำฝนในรอบ35ปและสรางกราฟการกระจายตวของปรมาณ

นำฝนวาเปนฟงกชนการแจกแจงแบบใด

1.2 การวเคราะหปรมาณนำฝนเฉลยรายเดอน

เปนการวเคราะหขอมลปรมาณนำฝนเฉลยรายเดอน

ใชขอมลยอนหลง 35 ป ตงแตปพ.ศ. 2518 ถง พ.ศ. 2552

ในพนทจงหวดจนทบร เพอดการกระจายตวของปรมาณนำฝน

เชงเวลา โดยสรางกราฟเสนการกระจายตวของปรมาณนำฝน

แสดงความสมพนธระหวางปรมาณนำฝนกบชวงเดอน

1.3 การวเคราะหการผนแปรของระดบความรนแรง

ของความแหงแลงโดยใชดชนDecileและดชนSPIซงแบง

การวเคราะหออกเปน3สวนคอ

สวนท1การวเคราะหการผนแปรของระดบปรมาณ

นำฝนรายป

เพอวเคราะหระดบปรมาณนำฝนรายปทบงบอก

ถงระดบความแหงแลงหรอความชมชนรายป โดยใชดชน

Decile และ ดชน SPI โดยใชปรมาณนำฝนในรอบ 35 ป

ทผานมา ทงน ดชน Decile ใหใชแบบ 12 เดอน คอ ตงแต

เดอนมกราคม ถงเดอนธนวาคม สวนดชน SPI ใหใชแบบ 6

เดอนคอตงแตเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคมและดชนSPI

แบบ12เดอนคอตงแตเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม

สวนท 2 การวเคราะหความสมพนธของปรมาณ

นำฝนกบคาดชนDecileและดชนSPI

เปนการวเคราะหความสมพนธระหวางคาปรมาณ

นำฝนรายปกบคาดชนDecileแบบ12เดอนและคาดชนSPI

แบบ12เดอนรวมถงความสมพนธระหวางดชนDecileกบดชน

SPI เพอศกษาถงความสอดคลองของดชนทงสอง ทสามารถ

นำมาวเคราะหปรมาณนำฝนในลกษณะเชงเวลาได

สวนท3การวเคราะหการผนแปรของระดบปรมาณ

นำฝนรายเดอน

เปนการศกษาการผนแปรของระดบปรมาณนำฝน

ในลกษณะรายเดอนเปนระยะเวลา 30 ป หรอ 360 เดอน

โดยใชคาดชนSPIชวงเวลา3เดอน6เดอน9เดอนและ12

เดอน ในการวเคราะหผล โดยในแตชวงเวลาจะสงผลกระทบ

ทำใหเกดชนดของความแหงแลงหรอความชมชนทแตกตาง

กนไปโดยนำคาดชนSPIทง4ชวงเวลาสรางกราฟเพอศกษา

ถงการผนแปรของคาดชนทกเดอน

2. การวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะเชง

พนท

การวเคราะหในสวนนเปนการจดทำแผนทการกระจาย

ตวของปรมาณนำฝนองตามดชน Decile และ ดชน SPI

โดยจดทำแผนทปรมาณนำฝนเฉลย 35 ป มขนตอนในการ

ดำเนนงานแบงออกเปน2ขนตอนคอ

2.1 การวเคราะหรปแบบการกระจายตวของปรมาณ

นำฝนเชงพนทโดยใชดชนDecile

เปนการวเคราะหรปแบบการกระจายตวของปรมาณ

นำฝนเฉลย35ปในลกษณะเชงพนทมขนตอนการดำเนนงาน

คอ บนทกขอมลปรมาณนำฝนเฉลย 35 ป ของแตละสถาน

ตรวจวดปรมาณนำฝน ใหอยในรปแบบ Excel จากนนแปลง

ใหอยในรป Shape file และเชอมตอตารางฐานขอมล กบ

Shape file ทเปนตำแหนงของสถานตรวจวดปรมาณนำฝน

แลวใชการประมาณคาแบบInverseDistanceWeighted:IDW

เพอวเคราะหเชงพนท

2.2 การวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะ

เชงพนทโดยใชดชนSPI

เปนการวเคราะหระดบปรมาณนำฝนในลกษณะเชง

พนทโดยใชดชนSPIแบบ3เดอน6เดอน9เดอนและแบบ

12 เดอน ชวงเวลาทเลอกศกษาคอ ตงแต ป พ.ศ. 2543 ถง

พ.ศ.2552จำนวน10ปโดยใชการประมาณคาแบบInverse

DistanceWeighted:IDWเพอวเคราะหเชงพนท


ผลการวเคราะหขอมลสามารถแบงออกไดเปน 2 ตอน

สรปสาระสำคญของการศกษาดงน

1. ผลการวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะ

เชงเวลา ประกอบดวย3สวนคอ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


สวนท 1 ผลการวเคราะหปรมาณนำฝนเฉลยรายป

พบวา รปแบบของเสนกราฟโดยสวนใหญมลกษณะเพมสงขน

และลดตำลงสลบกนเปนแบบฟนปลา กลาวคอ มกมปรมาณ

นำฝนในแตละปมากและนอยสลบกนไป แตในบางชวงปอาจม

ปรมาณนำฝนมากกวาคาปรมาณนำฝนเฉลยตดตอกน 2-3 ป

และมอตราสวนในการเปลยนแปลงไมคงทดงภาพท3

ภาพท 3 แสดงปรมาณนำฝนเฉลย35ป (2518-2552) ในพนทจงหวดจนทบรAคอคาปรมาณนำฝนเฉลยรายปและBคอ

ปรมาณนำฝนสงตำกวาคาปกต

ภาพท 3 แสดงปรมาณนาฝนเฉลย 35 ป (2518 – 2552) ในพนทจงหวดจนทบร A คอ คาปรมาณนาฝนเฉลยรายป และ

B คอ ปรมาณนาฝนสงตากวาคาปกต

สวนท 2 ผลการวเคราะหปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอน จากภาพท 4 พบวา การกระจายตวของปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอนในพนทจงหวดจนทบร เปนการกระจายตวแบบระฆงเดยว (Bell Shape) ซงเปนการกระจายตวของปรมาณนาฝนทด ไมมความแหงแลงหรอเกดฝนทงชวงในชวงกลางฤดฝน ทาใหการจดการระบบเพาะปลกพชพรรณทาไดงาย พนททมการกระจายของฝนรปแบบนเกษตรกรมกปลกไมผลหรอไมยนตน เนองจากมความชนของอากาศสงและสมาเสมอ เชน ทเรยน เงาะ มงคด และลาไย ซงเปนพชเศรษฐกจของจงหวด

ภาพท 4 แสดงการกระจายตวของปรมาณนาฝนเชงเวลาเฉลยรายเดอน ในพนทจงหวดจนทบร

สวนท 3 ผลการวเคราะหความผนแปรของระดบปรมาณนาฝน โดยใชดชน Decile และดชน SPI พบวา ลกษณะของเสนกราฟของดชนทง 3 ดชน มรปแบบทเหมอนกนและมความสอดคลองกนคอนขางมาก ดงภาพท 5 นอกจากนยงพบวา ปรมาณนาฝนรายปกบดชน Decile แบบ 12 เดอน และปรมาณนาฝนรายปกบดชน SPI แบบ 12 เดอน มความสอดคลองกนมากมคาเทากบ 0.902 และ 0.998 ตามลาดบ ดงภาพท 6 และผลการวเคราะหการผนแปรของระดบปรมาณนาฝนรายเดอน โดยใชคาดชน SPI ชวงเวลา 3 เดอน 6 เดอน 9 เดอน และ 12 เดอน ดงภาพท 7 ซงเปนผลการวเคราะหการผนแปรของปรมาณนาฝนรายเดอน โดยใชดชน SPI ชวงทกคา

A B

ภาพท 3 แสดงปรมาณนาฝนเฉลย 35 ป (2518 – 2552) ในพนทจงหวดจนทบร A คอ คาปรมาณนาฝนเฉลยรายป และ

B คอ ปรมาณนาฝนสงตากวาคาปกต

สวนท 2 ผลการวเคราะหปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอน จากภาพท 4 พบวา การกระจายตวของปรมาณนาฝนเฉลยรายเดอนในพนทจงหวดจนทบร เปนการกระจายตวแบบระฆงเดยว (Bell Shape) ซงเปนการกระจายตวของปรมาณนาฝนทด ไมมความแหงแลงหรอเกดฝนทงชวงในชวงกลางฤดฝน ทาใหการจดการระบบเพาะปลกพชพรรณทาไดงาย พนททมการกระจายของฝนรปแบบนเกษตรกรมกปลกไมผลหรอไมยนตน เนองจากมความชนของอากาศสงและสมาเสมอ เชน ทเรยน เงาะ มงคด และลาไย ซงเปนพชเศรษฐกจของจงหวด

ภาพท 4 แสดงการกระจายตวของปรมาณนาฝนเชงเวลาเฉลยรายเดอน ในพนทจงหวดจนทบร

สวนท 3 ผลการวเคราะหความผนแปรของระดบปรมาณนาฝน โดยใชดชน Decile และดชน SPI พบวา ลกษณะของเสนกราฟของดชนทง 3 ดชน มรปแบบทเหมอนกนและมความสอดคลองกนคอนขางมาก ดงภาพท 5 นอกจากนยงพบวา ปรมาณนาฝนรายปกบดชน Decile แบบ 12 เดอน และปรมาณนาฝนรายปกบดชน SPI แบบ 12 เดอน มความสอดคลองกนมากมคาเทากบ 0.902 และ 0.998 ตามลาดบ ดงภาพท 6 และผลการวเคราะหการผนแปรของระดบปรมาณนาฝนรายเดอน โดยใชคาดชน SPI ชวงเวลา 3 เดอน 6 เดอน 9 เดอน และ 12 เดอน ดงภาพท 7 ซงเปนผลการวเคราะหการผนแปรของปรมาณนาฝนรายเดอน โดยใชดชน SPI ชวงทกคา

A B

สวนท 2 ผลการวเคราะหปรมาณนำฝนเฉลยรายเดอน

จากภาพท 4 พบวา การกระจายตวของปรมาณนำฝนเฉลย

รายเดอนในพนทจงหวดจนทบร เปนการกระจายตวแบบระฆง

เดยว (Bell Shape) ซงเปนการกระจายตวของปรมาณนำฝน

ทด ไมมความแหงแลงหรอเกดฝนทงชวงในชวงกลางฤดฝน

ทำใหการจดการระบบเพาะปลกพชพรรณทำไดงาย พนททม

การกระจายของฝนรปแบบนเกษตรกรมกปลกไมผลหรอ

ไมยนตนเนองจากมความชนของอากาศสงและสมำเสมอเชน

ทเรยนเงาะมงคดและลำไยซงเปนพชเศรษฐกจของจงหวด

ภาพท 4 แสดงการกระจายตวของปรมาณนำฝนเชงเวลาเฉลยรายเดอนในพนทจงหวดจนทบร

สวนท 3 ผลการวเคราะหความผนแปรของระดบ

ปรมาณนำฝน โดยใชดชน Decile และดชน SPI พบวา

ลกษณะของเสนกราฟของดชนทง3ดชนมรปแบบทเหมอนกน

และมความสอดคลองกนคอนขางมาก ดงภาพท 5 นอกจากน

ยงพบวา ปรมาณนำฝนรายปกบดชน Decile แบบ 12 เดอน

และปรมาณนำฝนรายปกบดชน SPI แบบ 12 เดอน มความ

สอดคลองกนมากมคาเทากบ 0.902 และ 0.998 ตามลำดบ

ดงภาพท 6 และผลการวเคราะหการผนแปรของระดบปรมาณ

นำฝนรายเดอนโดยใชคาดชนSPIชวงเวลา3เดอน6เดอน9

เดอนและ 12 เดอนดงภาพท 7ซงเปนผลการวเคราะหการ

ผนแปรของปรมาณนำฝนรายเดอนโดยใชดชนSPIชวงทกคา

2. ผลการวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะ

เชงพนท เปนการศกษารปแบบการกระจายตวของปรมาณ

นำฝนเชงพนทแบงเปน2สวนคอ

สวนท 1 ผลการวเคราะหโดยใชดชนDecileแบบ12

เดอนเฉลย35ปพบวาพนทโดยสวนใหญของจงหวดจนทบร

อยในสภาวะชมชนหรอมปรมาณนำฝนมากกวาคาปกตในเกอบ

ทกอำเภอดงภาพท8โดยมพนทในแตละระดบดงตารางท1


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ภาพท 5 แสดงความสมพนธระหวางดชนDecileแบบ12เดอนดชนSPIแบบ6เดอนและดชนSPIแบบ12เดอน

ภาพท 6 แสดงความสมพนธระหวางปรมาณนำฝนรายปกบดชนDecileแบบ12เดอนและดชนSPIแบบ12เดอน

ภาพท 7 แสดงดชนSPIแบบ3,6,9และ12เดอนโดยใชคาดชนทกเดอนตงแตปพ.ศ.2523-2552

0123456789

101112

2518

2519

2520

2521

2522

2523

2524

2525

2526

2527

2528

2529

2530

2531

2532

2533

2534

2535

2536

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

ป

Decile

-3.0 -2.5 -2.0 -1.5 -1.0 -0.5 0.00.51.01.52.02.53.0

SPI

Decile แบบ 12 เดอน ชวงเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคมSPI แบบ 6 เดอน ชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคมSPI แบบ 12 เดอน ชวงเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม

ภาพท 5 แสดงความสมพนธระหวางดชน Decile แบบ 12 เดอน ดชน SPI แบบ 6 เดอน และ ดชน SPI แบบ 12 เดอน

R2 = 0.9978

R2 = 0.9017

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000

ปรมาณนาฝน (มม.)

Dec

ile

-2.50

-2.00

-1.50

-1.00

-0.50

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

SPI 1

2M

Decile-12Dec

SPI12-Dec

สมการเชงเสนตรงของดชน SPI-12M

สมการเชงเสนตรงของดชน Decile-12M

ภาพท 6 แสดงความสมพนธระหวางปรมาณนาฝนรายป กบดชน Decile แบบ 12 เดอน และดชน SPI แบบ 12 เดอน ภาพท 7 แสดงดชน SPI แบบ 3 6 9 และ12 เดอน โดยใชคาดชนทกเดอน ตงแตป พ.ศ. 2523 – 2552

0123456789

101112

2518

2519

2520

2521

2522

2523

2524

2525

2526

2527

2528

2529

2530

2531

2532

2533

2534

2535

2536

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

ป

Decile

-3.0 -2.5 -2.0 -1.5 -1.0 -0.5 0.00.51.01.52.02.53.0

SPI



R2 = 0.9978

R2 = 0.9017

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000


Dec

ile

-2.50

-2.00

-1.50

-1.00

-0.50

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

SPI 1

2M

Decile-12Dec

SPI12-Dec




0123456789

101112

2518

2519

2520

2521

2522

2523

2524

2525

2526

2527

2528

2529

2530

2531

2532

2533

2534

2535

2536

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

ป

Decile

-3.0 -2.5 -2.0 -1.5 -1.0 -0.5 0.00.51.01.52.02.53.0

SPI



R2 = 0.9978

R2 = 0.9017

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000


Dec

ile

-2.50

-2.00

-1.50

-1.00

-0.50

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

SPI 1

2M

Decile-12Dec

SPI12-Dec





มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ตารางท 1 พนทและเปอรเซนตในแตละระดบของดชนDecileแบบ12เดอนชวงเวลาเฉลย35ป

Decile Range สภาวะ ปรมาณนำฝน (มม.)เฉลย 35 ป

ตร.กม. เปอรเซนต

1 แหงแลงรนแรงมาก <798.0 - -

2 แหงแลงรนแรง 798.0-1086.4 - -

3 แหงแลงปานกลาง 1086.4-1323.9 - -

4–5 แหงแลงเลกนอย 1323.9-1760.0 213.60 3.36

6–7 ชมชนเลกนอย 1760.0-2258.1 2,167.98 34.10

8 ชมชนปานกลาง 2258.1-2595.4 1,334.90 20.99

9 ชมชนสง 2595.4-3097.5 2,379.22 37.42

10 ชมชนสงมาก >3097.5 262.93 4.14

รวม 6,358.63 100.00

ภาพท 8 แสดงแผนทดชนDecileแบบ12เดอนโดยใชปรมาณนำฝนเฉลย35ปจงหวดจนทบร

2 ผลการวเคราะหรปแบบปรมาณนาฝนในลกษณะเชงพนท เปนการศกษารปแบบการกระจายตวของปรมาณนาฝนเชงพนท แบงเปน 2 สวน คอ สวนท 1 ผลการวเคราะหโดยใชดชน Decile แบบ 12 เดอน เฉลย 35 ป พบวา พนทโดยสวนใหญของจงหวดจนทบรอยในสภาวะชมชนหรอมปรมาณนาฝนมากกวาคาปกตในเกอบทกอาเภอ ดงภาพท 8 โดยมพนทในแตละระดบดงตารางท 1 ตารางท 1 พนทและเปอรเซนตในแตละระดบของดชน Decile แบบ 12 เดอน ชวงเวลาเฉลย 35 ป

Decile Range สภาวะ ปรมาณนาฝน(มม.) เฉลย 35 ป

ตร.กม. เปอรเซนต 1 แหงแลงรนแรงมาก 798.0 - - 2 แหงแลงรนแรง 798.0 - 1086.4 - - 3 แหงแลงปานกลาง 1086.4 - 1323.9 - -

4 – 5 แหงแลงเลกนอย 1323.9 - 1760.0 213.60 3.36 6 – 7 ชมชนเลกนอย 1760.0 - 2258.1 2,167.98 34.10

8 ชมชนปานกลาง 2258.1 - 2595.4 1,334.90 20.99 9 ชมชนสง 2595.4 - 3097.5 2,379.22 37.42 10 ชมชนสงมาก 3097.5 262.93 4.14

รวม 6,358.63 100.00

ภาพท 8 แสดงแผนทดชน Decile แบบ 12 เดอน โดยใชปรมาณนาฝนเฉลย 35 ป จงหวดจนทบร


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


สวนท 2 ผลการวเคราะหโดยใชดชนSPIแบบ3,6,

9และ12เดอนการศกษาแบงออกเปน5ชวงดงน

2.1 ผลการวเคราะหดชนSPIแบบ3เดอนชวงเวลา

ตงแตเดอนพฤษภาคม ถง เดอนกรกฎาคม เปนชวงฤดฝน

ในชวงแรกทมปรมาณนำฝนสงสดในเดอนมถนายน จากการ

วเคราะหดชนSPIแบบ3เดอนในลกษณะลำดบเวลาชวง10

ปพบวาพนทโดยสวนใหญมความชมชนหรอมปรมาณนำฝน

คอนขางดเชนในปพ.ศ.2547และพ.ศ.2550ครอบคลมพนท

ทงจงหวดหรอพนททางดานทศใตของจงหวด สวนพนทไดรบ

ผลกระทบจากความแหงแลงหรอมปรมาณนำฝนคอนขางนอย

เกดในพนททางดานทศเหนอของจงหวดเชนในปพ.ศ.2548

ไดแกอำเภอแกงหางแมวและอำเภอสอยดาวดงภาพท9

2.2 ผลการวเคราะหดชนSPIแบบ3 เดอนชวง

เวลาตงแต เดอนสงหาคม ถงเดอนตลาคม เปนชวงฤดฝนใน

ชวงทสองทไมแตกตางจากชวงแรกและมปรมาณนำนอยกวา

เลกนอย โดยมปรมาณนำฝนสงสดในเดอนสงหาคม จากการ

วเคราะหดชนSPIแบบ3เดอนในลกษณะลำดบเวลาชวง10

ป พบวา พนทสวนใหญมปรมาณนำฝนคอนขางนอยหรออย

สภาวะแหงแลงเชนในปพ.ศ.2544,2547และพ.ศ.2550

ครอบคลมพนททางดานทศเหนอ และตอนกลางของจงหวด

ไดแก อำเภอแกงหางแมว อำเภอสอยดาว และพนทบางสวน

ของอำเภอมะขามและในชวงปพ.ศ.2549และพ.ศ.2551ม

ปรมาณนำฝนมากกวาคาปกตหรออยในสภาวะชมชนเลกนอย

ครอบคลมพนทอำเภอเมองและอำเภอทาใหมดงภาพท10


เวลาตงแตเดอนพฤษภาคม ถงเดอนตลาคมเปนชวงฤดฝน

ทครอบคลมทงฤด มปรมาณนำฝนสงสดในเดอนมถนายน

จากการวเคราะหดชนSPIแบบ6เดอนในลกษณะลำดบเวลา

ชวง10ปพบวาพนทโดยสวนใหญมปรมาณนำฝนมากกวาปกต

หรอมความชมชนจะกระจายตวแตกตางกนไปในแตละป เชน

ปพ.ศ.2543,2549และพ.ศ.2551ครอบคลมพนทโดยสวนใหญ

ทงจงหวดไดแกอำเภอมะขามอำเภอทาใหมอำเภอขลงและ

อำเภอเมองสวนในปพ.ศ.2544,2545,2546,2547และพ.ศ.

2548 ไดรบผลกระทบจากปรมาณนำฝนนอยกอใหเกดความ

แหงแลงครอบคลมพนทบรเวณอำเภอเมองดงภาพท11


เวลาตงแตเดอนมนาคมถงเดอนพฤศจกายนจากการวเคราะห

ดชนSPIแบบ9เดอนในลกษณะลำดบเวลาชวง10ปพบวา

พนทโดยสวนใหญทรบผลกระทบจากความแหงแลงหรอชมชน

จะกระจายตวแตกตางกนไปในแตละปเชนปพ.ศ.2543,2549

และพ.ศ.2551พนทโดยสวนใหญทงจงหวดไดรบปรมาณนำฝน

ทำใหเกดความชมชนโดยเฉพาะบรเวณทางดานตอนกลางและ

ดานทศใตของจงหวดสวนในปพ.ศ.2544,2545,2546,2547

และพ.ศ.2548ไดรบผลกระทบจากปรมาณนำฝนนอยกอใหเกด

ความแหงแลงครอบคลมพนทจงหวดดงภาพท12

2.5 ผลการวเคราะหดชนSPIแบบ12เดอนชวง

เวลาตงแตเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคมจากการวเคราะหดชน

SPIแบบ12เดอนในลกษณะลำดบเวลาชวง10ปพบวาพนท

โดยสวนใหญทรบผลกระทบจากความแหงแลงหรอชมชนจะ

กระจายตวแตกตางกนไปในแตละปโดยพนททไดรบผลกระทบ

จากความแหงแลงสวนใหญอยบรเวณทางดานทศเหนอของ

จงหวดสวนในปพ.ศ.2549และพ.ศ.2551ไดรบปรมาณนำฝน

คอนขางมากททำใหเกดความชมชนอยบรเวณทางดานตอน

กลางและทศใตของจงหวด ไดแก อำเภอเมองอำเภอทาใหม

อำเภอขลงอำเภอแหลมสงหและอำเภอมะขามดงภาพท13


การศกษาครงนเปนการศกษารปแบบปรมาณนำฝนใน

ลกษณะเชงพนทและเชงเวลาพนทจงหวดจนทบรตงแตชวงป

พ.ศ.2518-2552เปนระยะเวลา35ปโดยในขนตอนการศกษา

ใชขอมลปรมาณนำฝนเปนขอมลหลกทสำคญรวมกบฐานขอมล

ทางดานระบบสารสนเทศภมศาสตร จากการศกษารปแบบ

ปรมาณนำฝนเชงเวลาเพอวเคราะหปรมาณนำฝนเฉลยรายป

โดยใชดชนDecileพบวารปแบบปรมาณนำฝนมลกษณะเพม

สงขนและลดตำลงสลบกนเปนแบบฟนปลา แตมชวงเวลาท

ไมแนนอนในแตละคาบการเพมขนหรอลดลงสวนการวเคราะห

ปรมาณนำฝนเฉลยรายเดอนพบวาการกระจายตวของปรมาณ

นำฝนเปนการกระจายตวแบบระฆงเดยว(BellShape)ซงเปน

การกระจายตวของปรมาณนำฝนทด ไมมความแหงแลงหรอ

เกดฝนทงชวงในชวงกลางฤดฝนทำใหการจดการระบบเพาะปลก

พชพรรณทำไดงาย

สวนของการวเคราะหความผนแปรของระดบปรมาณ

นำฝนโดยใชดชนDecileและดชนSPIพบวาคาดชนDecile

แบบ 12 เดอน ของแตละปสวนใหญอยในชวงระดบปรมาณ

นำฝนปกต หรอ Decile ท 4 และ 5 ในขณะท คาดชน SPI

แบบ 6 เดอน และ 12 เดอน ของแตละปสวนใหญอยในชวง

ระดบความแหงแลงเลกนอยหรอมปรมาณนำฝนคอนขางนอย

นอกจากน ในสวนการวเคราะหความสมพนธของปรมาณ

นำฝนกบคาดชนDecileและดชนSPIเปนการวเคราะหเพอ

ศกษาความสอดคลองของขอมลทง 3 จากการศกษาพบวา ม

ความสอดคลองกนคอนขางสงโดยเฉพาะอยางยงความสมพนธ

ระหวางปรมาณนำฝนรายปกบดชนSPIแบบ12 เดอนมคา

ความสอดคลองกนเทากบ0.998


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


2543 2544 2545

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 ภาพท 10 แผนทดชน SPI-3M (October) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543 - 2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคาปรมาณนาฝนสะสมในระหวางเดอนสงหาคมถงเดอนตลาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกนในรอบ 35 ป (พ.ศ. 2518-2552)

ภาพท 9 แผนทดชนSPI-3M (July)พนทจงหวดจนทบร ชวงปพ.ศ. 2543-2552ซงบงบอกระดบการผนแปรของคาปรมาณ

นำฝนสะสมในระหวางเดอนพฤษภาคมถงเดอนกรกฎาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกน

ในรอบ35ป(พ.ศ.2518-2552)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 ภาพท 11 แผนทดชน SPI-6M (October) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543 - 2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคาปรมาณนาฝนสะสมในระหวางเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกนในรอบ 35 ป (พ.ศ. 2518-2552)

ภาพท 10 แผนทดชน SPI-3M (October) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543-2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคา

ปรมาณนำฝนสะสมในระหวางเดอนสงหาคมถงเดอนตลาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกน

ในรอบ35ป(พ.ศ.2518-2552)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ภาพท 12 แผนทดชน SPI-9M (November) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543 - 2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคาปรมาณนาฝนสะสมในระหวางเดอนมนาคมถงเดอนพฤศจกายน ถงเดอนตลาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกนในรอบ 35 ป (พ.ศ. 2518-2552)

ภาพท 11 แผนทดชน SPI-6M (October) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543-2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคา

ปรมาณนำฝนสะสมในระหวางเดอนพฤษภาคมถงเดอนตลาคมของแตละปจากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกน

ในรอบ35ป(พ.ศ.2518-2552)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 ภาพท 13 แผนทดชน SPI-12M (November) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543 - 2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคาปรมาณนาฝนสะสมในระหวางเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม ถงเดอนตลาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกนในรอบ 35 ป (พ.ศ. 2518-2552)

ภาพท 12 แผนทดชน SPI-9M (November) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543-2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคา

ปรมาณนำฝนสะสมในระหวางเดอนมนาคมถงเดอนพฤศจกายน ถงเดอนตลาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาว

ของชวงเวลาเดยวกนในรอบ35ป(พ.ศ.2518-2552)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


2543 2544 2545

2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 ภาพท 9 แผนทดชน SPI-3M (July) พนทจงหวดจนทบร ชวงป พ.ศ. 2543 - 2552 ซงบงบอกระดบการผนแปรของคาปรมาณนาฝนสะสมในระหวางเดอนพฤษภาคมถงเดอนกรกฎาคม ของแตละป จากคาเฉลยระยะยาวของชวงเวลาเดยวกนในรอบ 35 ป (พ.ศ. 2518-2552)

ภาพท 13 แผนทดชนSPI-12M(November)พนทจงหวดจนทบรชวงปพ.ศ.2543-2552ซงบงบอกระดบการผนแปรของคา

ปรมาณนำฝนสะสมในระหวางเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคมถงเดอนตลาคมของแตละปจากคาเฉลยระยะยาวของ

ชวงเวลาเดยวกนในรอบ35ป(พ.ศ.2518-2552)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ในกรณการวเคราะหรปแบบปรมาณนำฝนในลกษณะ

เชงพนทแบงการวเคราะหเปน2แบบคอการวเคราะหเชงพนท

โดยใชดชนDecileแบบ12เดอนพบวาพนทบรเวณทศใตของ

จงหวดไดแกพนทอำเภอแหลมสงหอำเภอขลงอำเภอทาใหม

บางสวนของอำเภอมะขามและอำเภอโปงนำรอนเปนพนททม

สภาวะชมชนหรอมระดบปรมาณนำฝนมากกวาคาปกตในขณะท

พนททางทศเหนอของจงหวดไดแกอำเภอแกงหางแมวประสบ

กบปญหาความแหงแลงเลกนอยในขณะทการวเคราะหเชงพนท

โดยใชดชนSPIในชวงเวลาแบบ3เดอน6เดอน9เดอนและ

12 เดอนพบวา สวนใหญพนททางดานทศใตของจงหวดเปน

พนททมปรมาณนำฝนมากกวาคาปกตหรอมความชมชน

สวนพนทดานทศเหนอของจงหวดเปนพนททมปรมาณนำฝน

นอยกวาคาปกตหรอมความแหงแลง



1.1 การวเคราะหดวยดชนSPIขอมลปรมาณนำฝน

ทนำมาใชในการวเคราะหควรมขอมลมากกวา 30 ป เพอผล

การวจยทไดมความถกตองแมนยำมากขน

1.2 เนองจากจำนวนสถานตรวจวดปรมาณนำฝนใน

พนทจงหวดจนทบรมจำนวนคอนขางนอยซงไมครอบคลมพนท

ศกษาเมอทำการประมาณคาชวง(Interpolation)ทำใหคาทได

อาจคลาดเคลอนจากความเปนจรงได


2.1 ควรนำขอมลปรมาณนำฝนจากหนวยงานอนๆ

มาใชในการวเคราะหผลเพอใหมความถกตองมากยงขน

2.2 ควรศกษาการประมาณชวงคาวธการตางๆ ท

เหมาะสมกบรปแบบของขอมลปรมาณนำฝนในพนทจงหวด

จนทบรซงจะทำใหไดคาใกลเคยงความเปนจรงมากขน

2.3 ควรศกษาวธการสรางเครองมอในการตรวจวด

ปรมาณนำฝน และขอมลอน เพอตดตงสถานตรวจวดปรมาณ

นำฝนเพมเตม

2.4 ควรเพมจำนวนสถานตรวจวดปรมาณนำฝนให

ครอบคลมพนทซงถอไดวาเปนวธทใหไดขอมลทมความถกตอง

และใกลเคยงความเปนจรงมากทสด


ชลาลยแจมผล.(2547).เอกสารวชาการเรอง ความรนแรง

ของความแหงแลงรนแรงในประเทศไทย.กรงเทพฯ:

กองภมอากาศกรมอตนยมวทยา.

วรชมณสาร.(2530).เอกสารวชาการเรอง เกณฑฝนของ

ประเทศไทยโดยวธหาเปอรเซนตสงตำกวาคาปกต.

กรงเทพฯ:กองภมอากาศกรมอตนยมวทยา.

สญญา สราภรมย. (2549). เอกสารประกอบการสอน

วชาระบบสารสนเทศภมศาสตร. นครราชสมา :

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร.

สรพร กมลธรรม. (2543).การวเคราะหรปแบบของนำฝน

เชงพนทและเชงเวลาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ของประเทศไทย: การประยกตระบบสารสนเทศ

ภมศาสตร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต คณะ

วทยาศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน.

Chantaburinetfirms.(2010).สบคนเมอวนทJanuary5,2010

[On-line].Available:http://www.chantaburi.netfirms.

com/prawat/chan001.htm

McKee, T.B., Doesken, N.J. and Kleist, J. (1993). The

relationship of drought frequency and duration to

timescales.In Proceedings of the 8th Conference

of Applied Climatology (pp 179-184). Anaheim,

California:AmericanMeterologicalSociety.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การศกษาอตราการแพรกระจายกาซมเทนในนาขาวจากดชนพชพรรณโดยประยกตใชดาวเทยม

LANDSAT-5 TM กรณศกษา อำเภอบางนำเปรยว จงหวดฉะเชงเทรา

Estimateing methane emission by using vegetation indices from landsat-5 TM: A Case Study of

Amphoe Bang Num Priao, Chacheongsao Province.

คมกฤษณ ครรมย จนตนาอมรสงวนสนคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

บทคดยอ

วตถประสงคของการศกษาครงนเพอ 1) เพอศกษาคาการสะทอนพลงงานของคาดชนพชพรรณของขาวตงแตเรมปลก

จนกระทงเกบเกยวดวยภาพถายดาวเทยมLANDSAT-5TM2)เพอศกษาความสมพนธระหวางดชนพชพรรณกบคามเทนตามระยะ

การเจรญเตบโตของขาวและ3)เพอประเมนอตราการแพรกระจายของกาซมเทนจากดชนพชพรรณโดยประยกตใชภาพถายดาวเทยม

LANDSAT-5TMระหวางเดอนกมภาพนธถงเดอนพฤษภาคมพ.ศ.2553และขอมลตางๆทเกยวของมารวมวเคราะห

ผลการศกษาพบวาคาการสะทอนพลงงานของดชนพชพรรณตางๆไดแกNDVIRVISAVIMSAVIและGNDVIทกคาดชน

พชพรรณจะมแนวโนมคาเฉลยเพมขนตงแตหลงจากเรมเพาะปลก16วน32วนและ64วนจนกระทงมคาเฉลยสงสดหลงจาก

เรมเพาะปลก80วนหลงจากนนจะลดลงเลกนอยหลงจากเรมเพาะปลกไปแลว112วนสวนความสมพนธของดชนพชพรรณตางๆ

ไดแกNDVIRVISAVIMSAVIและGNDVIกบอตราการแพรกระจายของกาซมเทนตามระยะการเจรญเตบโตของขาวมความ

สมพนธไปในทศทางเดยวกน ซงดชนพชพรรณMSAVI สามารถนำมาใชในการสรางสมการเนองจากมคาสมประสทธความ

สมพนธกนสงสดเทากบ0.834โดยสมการพยากรณอตราการแพรกระจายกาซมเทนจากดชนพชพรรณเขยนไดดงน

Y=-157.01X2+247.68X–14.629,R

2=0.71

เมอ Y=อตราการแพรกระจายกาซมเทนของนาขาว

X=คาดชนพชพรรณMSAVI

คำสำคญ :กาซมเทนดาวเทยมLANDSAT-5TMดชนพชพรรณ

Abstract

Theobjectivesofthisstudyware;(i)tostudythevegetationindicesvalueinpaddyfieldduringplantingandharvest

season,(ii)tostudytherelationshipbetweenvegetationindicesandmethaneemissionand(iii)toestimatemethane

emissionbyusingvegetationindicesfromLANDSAT-5TM.Inthisstudy,thefivevegetationindices(NDVIRVISAVI

MSAVIandGNDVI)werederivedin16days,32days,64days,80daysand112daysofplanting.Theresultsshowed

thatafterplanting,everyvegetationindexvaluehadincreased,thehighestvaluewasinthe80daysofplantingand

decreaseslightlyinthe112daysofplanting.Thecoefficientofmethaneemissionandvegetationindicesshowedperfect

positivecorrelation.ThemostsuitablevegetationindexforestimatemethaneemissionwasMSAVI(themodifiedsoil

adjustedvegetationindex)whichhadthehighestcoefficientvalue(0.834).Theestimatedformulaisasfollows.

Y=-157.01X2+247.68X–14.629,R

2=0.71

when Y=methaneemissionrateinpaddyfield

X=themodifiedsoiladjustedvegetationindexvalue

Keywords :VegetationindicesMethaneemissionLANDSAT-5TM

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

ปจจบนปญหาภาวะโลกรอนสงผลกระทบตอประชาชน

ทวทงโลกโดยสาเหตหลกของปญหานเกดจากกาซเรอนกระจก

(GreenhouseGases) ซงเปนกาซทมคณสมบตในการดดซบ

และแผรงสความรอนจากผวโลก ชนบรรยากาศและกลมเมฆ

กาซเหลานมความจำเปนตอการรกษาอณหภมในบรรยากาศ

ของโลก กาซเรอนกระจกนสงผลกระทบคอทำใหอณหภม

โดยเฉลยของโลกสงขน นำมาซงการเปลยนแปลงและสราง

ผลกระทบมากมายตอการดำรงชวตของมนษยในปจจบน

กาซเรอนกระจกทเกดขนลวนมาจากกจกรรมของมนษยทงสน

โดยกาซทมความสำคญอยางมาก คอกาซมเทน ทมความ

สามารถในการเพมอณหภมของโลกไดมากกวากาซคารบอนได-

ออกไซดถง26.5 เทา โดยกาซคารบอนไดออกไซด1สวนใน

ลานสวนโดยปรมาตร จะทำใหอณหภมของโลกสงขน 0.0049

องศาเซลเซยสในขณะทกาซมเทน1สวนในลานสวนโดยปรมาตร

จะทำใหอณหภมของโลกสงขนถง0.13องศาเซลเซยส(Lashof

andTripak,1990อางถงในระววรรณกาญจนสนทร,2537:24)

โดยแหลงปลอยกาซมเทนขนสบรรยากาศทสำคญไดแกนาขาว

หนองบงเหมองถานหนบรเวณฝงกลบขยะและสตวเคยวเออง

จากขอมลของ Cicerone and Oremland (1988 อางถงใน

ระววรรณกาญจนสนทร,2537:21)ไดระบไววานาขาวเปนแหลง

ปลอยกาซมเทนทใหญทสด ซงจากการประชมพธสารเกยวโต

(Kyoto Protocol) ไดมการกำหนดใหประเทศทเขารวมประชม

แสดงขอมลปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาค

กจกรรมตางๆซงเปนขอถกเถยงกนระหวางประเทศอตสาหกรรม

และประเทศเกษตรกรรม ในเรองของการเปนผผลตกาซเรอน

กระจก

จากรายงานแหงชาตภายใตอนสญญาสหประชาชาต

วาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ หรอ Thailand’s

NationalGreenhouseGasInventory1994สรปไววาในปพ.ศ.

2537 ประเทศไทยปลอยกาซมเทนคดเปนปรมาณทงสน 3.16

ลานตนประมาณรอยละ91ของปรมาณทปลอยนมาจากภาค

การเกษตรในจำนวนนประมาณรอยละ74เกดจากการปลกขาว

นาป และอกรอยละ 22มาจากปศสตว (รายงานฉบบสมบรณ

การจดทำบญชกาซเรอนกระจกในประเทศไทยในสวนภาค

การเกษตร, 2553: 61) สำหรบประเทศไทยนนเปนประเทศ

เกษตรกรรมรายใหญโดยมพนทเพาะปลกนาขาวประมาณ 60

ลานไรซงการผลตและสงออกขาวของไทยนนอยในอนดบตนๆ

ของโลกเรอยมาดงนนประเทศไทยจงควรใหความสำคญตอการ

เกดการปลดปลอยมเทนจากนาขาว เพอเปนทางออกในการ

ลดการปลดปลอยกาซมเทนออกสบรรยากาศและปฏบตตาม

อนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพอากาศ

(TheUnitedNations FrameworkConvention onClimate

Change) ซงประเทศไทยไดใหสตยาบนเพอเขารวมเปนภาค

ดวย

ขาวเปนพชชนดหนงทสามารถนำหลกการของการ

สำรวจระยะไกลมาประยกตใชในการศกษาวจยถงปรมาณการ

สะทอนพลงงานของขาว และสามารถนำมาวเคราะหหาความ

สมพนธรวมกบตวแปรอนๆได(เศวตฉตรศรสรตน,2549:2)

เนองจากขาวในระยะการเจรญเตบโตทางลำตนและใบมการ

แตกกอและจำนวนใบนอยทำใหคลอโรฟลลมปรมาณนอยสงผล

ใหเกดการสะทอนพลงงานในความยาวชวงคลนอนฟราเรดใกล

นอยกวาการสะทอนพลงงานในความยาวชวงคลนแสงสแดง

เมอเปรยบเทยบเปนดชนพชพรรณออกมาจะปรากฏคานอย

หลงจากขาวเรมแตกกอและใบมการเจรญเตบโตทำใหพนท

ใบมมากขนปรมาณคลอโรฟลลมากขน (สมสร สวสดเฉลม,

2550:111)โดยในการศกษาครงนผวจยเลอกพนทของอำเภอ

บางนำเปรยวจงหวดฉะเชงเทราซงเปนพนทปลกขาวทสำคญ

ของประเทศไทยมาตงแตอดต และมความหลากหลายของชวง

เวลาในการทำนาโดยมพนทการทำนามากกวา 90 เปอรเซนต

ของพนท ซงมสวนสำคญในการปลอยกาซมเทนออกส

บรรยากาศ


1. เพอศกษาคาการสะทอนพลงงานของคาดชน

พชพรรณของขาวตงแตเรมปลกจนกระทงเกบเกยวดวย

ภาพถายดาวเทยมLANDSAT-5TM

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางดชนพชพรรณกบ

คามเทนตามระยะการเจรญเตบโตของขาว

3. เพอประเมนอตราการแพรกระจายของกาซมเทน

จากดชนพชพรรณ


เครองมอและอปกรณทใชในการศกษาวจยครงนคอ

จดแบงออกเปน 2 ตอน คอ ในสวนของขอมลตางๆ ทใชใน

การศกษาวจย และในสวนของอปกรณทใชในการวจยดงน

1. ขอมลประกอบไปดวยภาพถายดาวเทยมLANDSAT

5TMPath129Row50บรเวณอำเภอบางนำเปรยวจงหวด

ฉะเชงเทรา บนทกขอมลระหวางเดอนมกราคม–พฤษภาคม

พ.ศ. 2553 จำนวน 5 ภาพ โดยเปนภาพถายวนท 16, 32,

64, 80, 112 จากสำนกพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสาร

สนเทศ (องคการมหาชน), ขอมลเชงตวเลข (GIS) ขอบเขต

พนทการปกครองและเขตการจำแนกการใชประโยชนทดน

คมกฤษณ ครรมย, จนตนา อมรสงวนสน

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


อำเภอบางนำเปรยว จงหวดฉะเชงเทรา พ.ศ. 2550 จาก

กรมพฒนาทดน, แผนทภมประเทศบรเวณจงหวดฉะเชงเทรา

มาตราสวน 1: 50000 จากกรมแผนททหาร ลำดบชด L7018

ระวาง5136Iและ5236IV,ขอมลอนๆไดแกขอมลวนทเรมปลก

ขาวจากเกษตรกรผปลกขาวรวมถงขอมลทางวชาการตางๆ

2. อปกรณประกอบไปดวยคอมพวเตอรPC,Note-

book, โปรแกรมวเคราะหขอมลจากภาพถายดาวเทยม Erdas

Imagine9.2,โปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตรArcgis9.3,

เครองระบตำแหนงพกดภมศาสตรGPS (GlobalPositioning

System) ยหอ Garmin รน 60 CSx, กลองถายภาพดจตอล

(DigitalCamera)


1. การเลอกพนทศกษา ใชขอบเขตการปกครองของ

อำเภอบางนำเปรยวจงหวดฉะเชงเทราจากภาพถายดาวเทยม

LANDSAT-5TMโดยนำภาพถายดาวเทยมไปทำการปรบแกไข

ความผดพลาดทางเรขาคณต(GeometricCorrection)ซงทำให

ไดภาพทมระบบพกดถกตองตามตำแหนงบนพนผวโลกจากนน

นำขอบเขตอำเภอบางนำเปรยว จงหวดฉะเชงเทรา มาตดกบ

ภาพถายดาวเทยมทำใหไดภาพถายดาวเทยมทมขอบเขต

เฉพาะพนทศกษา

2. การแปลความภาพดาวเทยม โดยใชโปรแกรม

วเคราะหขอมลจากภาพถายดาวเทยมLANDSAT-5TM เพอ

แบงลกษณะการใชประโยชนทดนในบรเวณพนทศกษา โดย

วธการจำแนกประเภทขอมล ใชวธการจำแนกประเภทขอมล

แบบกำกบดแล (SupervisedClassification) โดยการกำหนด

พนทตวอยางจากขอมลภาคสนาม ทำการเลอกพนทตวอยาง

(TrainingArea)ใหครอบคลมพนทศกษาจากนนใชโปรแกรม

วเคราะหทำการจำแนกประเภทขอมลโดยใชเฉพาะพนททเปน

นาขาว

3. การสมตวอยางเพอใชในการศกษานำขอมลจากพนท

ศกษาทจำแนกประเภทการใชประโยชนทดนเพอเลอกพนท

นาขาว เพอนำไปเปนพนทในการเกบตวอยางไปใชในการหา

คาการสะทอนพลงงานของดชนพชพรรณตอไป แตเนองจาก

พนทอำเภอบางนำเปรยวมทงสน 10 ตำบล โดยใชการสม

ตวอยางเลอกพนทโดยศกษาตำบลละหนงพนทโดยเลอกพนท

ศกษาจากการวเคราะหขอมลพนทในระบบสารสนเทศภมศาสตร

โดยในหนงตำบลจะมการเกบตวอยางทใชในการศกษา 1

ตวอยางคอเกบตวอยางพนททเรมมการเรมปลกขาวพรอมกน

อายตนขาวเทากน

4. การศกษาคาสะทอนพลงงานในแตระยะความยาว

ชวงคลนของขาว เพอนำไปหาคาดชนพชพรรณของขาว

ตลอดชวงการเจรญเตบโตตงแตเดอนกมภาพนธ–พฤษภาคม

พ.ศ.2553โดยคำนวณจากโปรแกรมวเคราะหภาพถายดาวเทยม

ซงในการศกษาครงนใชดชนพชพรรณ5ดชนดวยกนโดยแตละ

ดชนพชพรรณประกอบดงตอไปน

4.1 RVI(RatioVegetationIndex)จากสตร

RVI=NIR/Red

4.2 NDVI (Normalized Difference Vegetable

Index)จากสตร

NDVI=NIR-Red/NIR+Red

4.3 SAVI (Soil Adjusted Vegetation Index)

จากสตร

SAVI=(1+L)x(NIR-Red)/NIR+Red+L

4.4 MSAVI(ModifiedSoilAdjustedVegetation

Index)จากสตร

MSAVI=2(NIR+1)-(2NIR+1)2-8(NIR–Red)/2

4.5 GNDVI(GreenNormalizedDifferenceVeg-

etationIndex)จากสตร

GNDVI=NIR-Grn/NIR+Grn

โดยทNIR(NearInfrared)คอชวงคลนอนฟราเรดใกล

มความยาวชวงคลน0.76-0.90ไมโครเมตรRedคอชวงคลน

แสงสแดง มความยาวคลน 0.60-0.70 ไมโครเมตร และGrn

(Green)คอคอชวงคลนแสงสเขยวมความยาวคลน0.50-0.60

ไมโครเมตร

5. การศกษาคาการปลดปลอยมเทนในแตระยะชวงเวลา

การเจรญเตบโตของขาว ไดจากการศกษาทบทวนวรรณกรรม

โดยนำคาการปลดปลอยมเทนของผททำการศกษาวจยไวแลว

มาใช โดยไมไดสนใจเรองของปจจยอนๆ ทมผลตอการ

ปลดปลอยมเทน แตเพยงเพอการนำมาประยกตกบระบบ

ภมสารสนเทศเทานนโดยใชผลทดลองของเศวตฉตรศรสรตน

(2549) ททำการศกษาการประเมนการแพรกระจายของกาซ

มเทนจากนาขาวชลประทานโดยใชดชนพชพรรณซงทำการ

แยกวดคามเทนตามการเจรญเตบโต ซงมระยะเวลาประมาณ

120 วน ออกเปน 5 ชวงของการเพาะปลกขาวโดยเกบขอมล

ในชวงตนกลา(7วนหลงการเพาะปลก)มอตราการแพรกระจาย

มเทนเทากบ 25.01 มลลกรม/ตารางเมตร/วน ชวงแตกกอ

(25 วนหลงการเพาะปลก) มอตราการแพรกระจายมเทนเ

ทากบ 30.96 มลลกรม/ตารางเมตร/วน ชวงแตกกอเตมท

(50 วนหลงการเพาะปลก) มอตราการแพรกระจายมเทน

เทากบ 50.87 มลลกรม/ตารางเมตร/วน ชวงออกรวง (90

วนหลงการเพาะปลก) มอตราการแพรกระจายมเทนเทากบ

68.47 มลลกรม/ตารางเมตร/วน ชวงกอนเกบเกยว (110

วนหลงการเพาะปลก) มอตราการแพรกระจายมเทนเทากบ

35.71มลลกรม/ตารางเมตร/วนของปพ.ศ.2549จากนนนำ


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


คามเทนทมการตรวจวดแลวมาทำการคำนวณหาสมการ

คาดคะเน เพอทำนายอตราการแพรกระจายกาซมเทนให

ตรงกบระยะเวลา (วน) ของการโคจรถายภาพของดาวเทยม

LANDSAT-5TMคอวนท16,32,64,80,112


เพอหาความสมพนธของอตราการแพรกระจายของ

กาซมเทนกบดชนพชพรรณแตละดชน วเคราะหขอมลโดยใช

โปรแกรมวเคราะหขอมลทางสถต และใชสมการในการหาคา

ความสมพนธระหวางอตราการแพรกระจายของมเทนกบดชน

พชพรรณจากสมการหาคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน

(CorrelationCoefficientsofPearson)มสตรดงน

หลงจากการหาคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน

แลวนำตวแปรทมความสมประสทธสหสมพนธทมความสมพนธ

กนมากทสดไปใชในการสรางสมการประมาณคาอตราการแพร

กระจายกาซมเทนจากดชนพชพรรณโดยสมการควอดราตกหรอ

สมการกำลงสอง คอ สมการของพหนามตวแปรเดยวทมดกร

เทากบสองโดยรปแบบทวไปของสมการมสตรดงนคอ

y=ax2+bx+c


1. ในการศกษาคาการสะทอนพลงงานของดชน

พชพรรณประกอบดวยคา NDVI, RVI, SAVI,MSAVI และ

GNDVI ในทกคาดชนพชพรรณจะมแนวโนมเพมขนตงแตวน

หลงจากเรมเพาะปลก 16 วนไปจนกระทงถงวนหลงจากเรม

เพาะปลก80วนหลงจากนนจงลดลงเรอยๆดงแสดงในตาราง

ตอไปน

2. ในการศกษาการแพรกระจายของกาซมเทนจาก

นาขาวอตราการแพรกระจายกาซมเทนในชวงแรกหลงจากเรม

เพาะปลก16วนเทากบ25.44มลลกรม/ตารางเมตร/วนจากนน

อตราการแพรกระจายกาซมเทนเพมขนหลงจากเรมเพาะปลก

32วนเทากบ34.79มลลกรม/ตารางเมตร/วนและอตราการ

แพรกระจายกาซมเทนเพมขนในชวงหลงจากเรมเพาะปลก64

วนเทากบ64.75มลลกรม/ตารางเมตร/วนจนกระทงคาอตรา

การแพรกระจายกาซมเทนเพมสงสดหลงจากเรมเพาะปลก 80

วนเทากบ71.10มลลกรม/ตารางเมตร/วนจากนนในชวงหลง

จากเรมเพาะปลก112 วน คาอตราการแพรกระจายกาซมเทน

ลดลงอยท35.71มลลกรม/ตารางเมตร/วน

3. ในการศกษาหาความสมพนธระหวางดชนพชพรรณ

และอตราการแพรกระจายกาซมเทนของนาขาวระดบความ

สมพนธของคาสมประสทธสหสมพนธระหวางดชนพชพรรณ

กบอตราการแพรกระจายกาซมเทนในนาขาวพบวาระดบความ

สมพนธกนนอยมากมความสมพนธกนนอยและมความสมพนธ

กนปานกลางไมพบ สวนทพบ คอ ระดบทมความสมพนธกน

คอนขางสงพบในคาดชนพชพรรณNDVI,RVIและSAVIซงม

คาระดบความสมพนธอยท0.725,0.740และ0.768ตามลำดบ

สำหรบระดบความสมพนธกนสงมากพบในคาดชนพรรณพช

MSAVIและGNDVIซงมคาระดบความสมพนธอยท0.843และ

0.823 ตามลำดบนนแสดงวาดชนพชพรรณและอตราการแพร

กระจายมเทนของนาขาวมความสมพนธกนในระดบคอนขางสง

และสงมากนนเอง

4. ในการศกษาการประเมนอตราการแพรกระจายกาซ

มเทนของนาขาวจากดชนพชพรรณ ใชสมการประมาณอตรา

การแพรกระจายของกาซมเทนจากดชนพชพรรณ MSAVI

เนองจากมคาสมประสทธสหสมพนธระหวางดชนพชพรรณ

MSAVIและอตราการแพรกระจายกาซมเทนสงทสดหรอมความ

สมพนธกนสงมากคอ0.843โดยสมการทไดคอ

y=-157.01x2+247.68x–14.629(R

2=0.71)

เมอ y=อตราการแพรกระจายกาซมเทนของนาขาว

X=คาดชนพชพรรณMSAVI


1. การศกษาการสะทอนพลงงานของดชนพชพรรณ

ของขาว ประกอบดวยคาดชนพชพรรณNDVI, RVI, SAVI,

MSAVIและGNDVIในทกคาดชนพชพรรณจะมคาการสะทอน

พลงงานเพมขนเรอยๆตงแตวนหลงจากเรมเพาะปลก16วน

32วนและ64วนจนกระทงเพมสงสดในวนหลงจากเรมเพาะ

ปลก 80 วน และจะลดลงหลงจากเรมเพาะปลก 112 วน

n Σ XY - Σ X Σ Y

[ n Σ X 2 - (Σ X)2 ][n Σ Y 2 - (Σ Y)2 ]r=

ดชนพชพรรณจำนวน(วน)หลงจากเรมเพาะปลก

16 32 64 80 112

NDVI

RVI

SAVI

MSAVI

GNDVI

0.070

0.762

0.154

0.178

0.122

0.098

0.854

0.240

0.260

0.166

0.126

0.932

0.288

0.316

0.210

0.248

1.510

0.540

0.514

0.336

0.150

1.048

0.345

0.323

0.218


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ซงสอดคลองกบ อภชาต พงษศรหดลชย และคณะ (2539 :

ภาคผนวก จ) คอ การสะทอนพลงงานของขาวจะเพมขนตาม

ระยะเวลาระหวางการเจรญเตบโตจนกระทงถงจดสงสดในระยะ

ขาวสก หลงจากนนจะลดลงเลกนอย โดยอธบายไดตามระยะ

การเจรญเตบโตในชวงระยะเวลาตงแตเรมปลกวนท0-60เปน

ระยะการเจรญเตบโตทางลำตนและใบ ในชวงระยะเวลาตงแต

เรมปลกวนท60-90เปนระยะการเจรญเตบโตทางการเจรญพนธ

และในชวงระยะเวลาตงแตเรมปลกวนท 90-120 เปนระยะการ

เจรญเตบโตของเมลด(DeDatta,1981:161)ซงสอดคลองกบ

การศกษาของประพาสวระแพทย(2531:80)ทกลาววาในวน

หลงจากการเพาะปลก30วนขาวจะมใบงอกใหมทกๆ3-4วน

แตหลงจากเรมเพาะปลก60และ90วนซงระยะนขาวจะมการ

แตกกอสงสดและมการเจรญเตบโตทางใบจากนนเมอขาวอยใน

วนหลงจากเรมเพาะปลก120วนใบจะเรมมสเหลองเนองจาก

ขาวในระยะการเจรญเตบโตทางลำตนและใบมการแตกกอและ

จำนวนใบนอยทำใหคลอโรฟลลมปรมาณนอยสงผลใหเกดการ

สะทอนพลงงานในความยาวชวงคลนอนฟราเรดใกล (NIR)

นอยกวาการสะทอนพลงงานในความยาวชวงคลนแสงสแดง

(Red) เมอเปรยบเทยบเปนดชนพชพรรณออกมาจะปรากฏ

คานอย หลงจากขาวเรมแตกกอและใบมการเจรญเตบโตทำให

พนทใบมมากขนปรมาณคลอโรฟลลมากขน การสะทอน

พลงงานในความยาวชวงคลนอนฟราเรดใกล (NIR) มคามาก

กวาการสะทอนพลงงานในความยาวชวงคลนแสงสแดง (Red)

ซงมการสะทอนพลงงานนอยลง เมอเปรยบเทยบเปนดชน

พชพรรณออกมาปรากฏวามคามากขน ซงดชนพชพรรณจะ

เพมสงสดประมาณวนหลงจากเรมเพาะปลก90วนหลงจากนน

ใบจะเรมเหลองและตายทำใหปรมาณคลอโรฟลลลดลงการ

สะทอนพลงงานในชวงความยาวคลนแสงสแดงเพมขน (สมสร

สวสดเฉลม, 2550: 111) เปนไปตามการศกษาของ Gidson

andPower(2000)ทกลาววาพชพรรณธรรมชาตทสมบรณจะ

มปรมาณคลอโรฟลลในใบมปรมาณมากมผลตอการสะทอน

พลงงานไดดในความยาวชวงคลนอนฟราเรดใกล และสะทอน

พลงงานในความยาวชวงคลนแสงสแดงไมด หากพชพรรณท

ใกลตายหรอมใบทเหยวเฉาแลวจะมการสะทอนพลงงานในชวง

คลนอนฟราเรดนอยลงและสะทอนพลงงานในชวงคลนแสงสแดง

เพมขนนนคอ ดชนพชพรรณจะเพมขนเรอยๆ ตามระยะการ

เจรญเตบโตของขาว จนไปถงระยะทขาวเรมมการเจรญเตบโต

ทางใบสงสดคาดชนพชพรรณจะเพมขนสงสดและจะลดลงใน

ระยะทขาวมการเจรญทางเมลดใบของขาวเรมมสเหลองชวงนน

ดชนพชพรรณจะลดลงเลกนอย

2. การศกษาความสมพนธของดชนพชพรรณและอตรา

การแพรกระจายกาซมเทนจากนาขาวในการศกษาความสมพนธ

ของดชนพชพรรณNDVI,RVI,SAVI,MSAVIและGNDVIกบ

อตราการแพรกระจายกาซมเทนของนาขาว โดยคาของดชน

พชพรรณมคาเพมขนจากวนทเรมเพาะปลก16วนเพมไปเรอยๆ

มคาสงสดหลงจากเรมปลก80วนและลดลงเลกนอยหลงจากเรม

เพาะปลก112วนซงมทศทางสมพนธกบอตราการแพรกระจาย

คามเทน ทมคาเพมขนจากวนทเรมเพาะปลก 16 วน เพมไป

เรอยๆ มคาสงสดหลงจากเรมปลก 80 วน และลดลงเลกนอย

หลงจากเรมเพาะปลก112วนซงสอดคลองกบการศกษาของ

เศวตฉตรศรสรตน(2549:74)ทกลาววาคาดชนพรรณพชม

คาเพมขนตงแตชวงตนกลา (7 วนหลงการเพาะปลก) เพมขน

เรอยๆ จนไปสงสดในชวงออกรวง (90 วนหลงการเพาะปลก)

จากนนจนไปถงชวงกอนเกบเกยว(110วนหลงการเพาะปลก)

คาดชนพชพรรณจะมคาลดลงเชนเดยวกบอตราการแพรกระจาย

ของกาซมเทน ซงมคาเพมขนตงแตชวงตนกลาจนไปสงทสด

ในชวงออกรวง จากนนจนไปถงชวงกอนเกบเกยวอตราการ

แพรกระจายของกาซมเทนมคาลดลง จงแสดงใหเหนวาอตรา

การแพรกระจายกาซมเทนมความสมพนธไปในทางเดยวกบ

คาดชนพชพรรณ

3. การประเมนอตราการแพรกระจายของกาซมเทน

จากดชนพชพรรณการนำดชนพชพรรณทง 5ชนดประกอบ

ไปดวยดชนพชพรรณNDVI,RVI,SAVI,MSAVIและGNDVI

พบวาดชนพชพรรณ MSAVI เปนดชนพชทสามารถนำมา

ประมาณอตราการแพรกระจายกาซมเทนไดดทสด เนองจาก

มคาสมประสทธสหสมพนธสงทสด คอ 0.834 จงนำคาดชน

พชพรรณ MSAVI มาสรางสมการประมาณอตราการแพร

กระจายกาซมเทนของนาขาวจากคาดชนพชพรรณซงสมการ

คอy=-157.01x2+247.68x–14.629โดยyคออตราการ

แพรกระจายกาซมเทนของนาขาว และ x คอ ดชนพชพรรณ

MSAVIซงสามารถนำไปใชประเมนอตราการแพรกระจายกาซ

มเทนจากนาขาวไดดทสดในพนทศกษา



1.1 ควรมการวดคามเทนของพนทศกษาดชน

พชพรรณเพอความถกตองของผลการวจยมากยงขน

1.2 การกำหนดจำนวนและตำแหนงของจดสำรวจ

ในพนทศกษาควรมจำนวนทมากและใหกระจายทวพนท เพอ

ใหสมการพยากรณมความถกตองยงขน

1.3 ขอมลจากภาพถายดาวเทยมLANDSAT-5TM

ทนำมาใชในการศกษาบนทกภาพไวในชวงระยะเวลาทแตกตาง

กนทำใหภาพบางภาพมเมฆปกคลมซงสงผลตอความถกตอง

ของขอมล


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ



2.1 ในการศกษาครงตอไป ควรนำดชนพชพรรณ

อนๆ มาใชเปรยบเทยบเพอเพมความหลากหลายของผลการ

วจยมากยงขน

2.2 คาดชนพชพรรณทไดจากดาวเทยมLANDSAT

5-TMควรมการวเคราะหรวมกบการวดดวยเครองSpectrora-

diometerในพนทศกษาจรงเพอเปรยบเทยบคา

2.3 ควรมการนำภาพถายดาวเทยมทมคาความ

ละเอยดสงมาใชในการศกษา เพอความถกตองของการจำแนก

ขอมลหรอสรางแบบจำลอง


ประพาสวระแพทย.2531.ความรเรองขาว.พมพครงท3.

กรงเทพมหานคร:ไทยวฒนาพานช.

ระววรรณกาญจสนทร.2537.ผลการทำนาสวนและนาไรตอ

การปลอยกาซมเทนในจงหวดเชยงใหม.วทยานพนธ

ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

สมสร สวสดเฉลม. 2550.การประมาณผลผลตตอไรของ

ขาวนาปรง จากการสะทอนพลงงาน กรณศกษา

จงหวดสพรรณบร. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตร

มหาบณฑตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เศวตฉตรศรสรตน.2549.การประเมนการแพรกระจายของ

กาซม เทนจากนาขาวโดยใชดชนพชพรรณ .

กรงเทพมหานคร: คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลย


อภชาตพงษศรหดลชยและคณะ.2540.รายงานฉบบสมบรณ

เรองการตดตามการเพาะปลกขาวโดยใชขอมล

SAR จากดาวเทยม ERS-1 ในจงหวดกาญจนบร

ในรายงานผลการดำเนนงาน โครงการความรวมมอ

ดานการสำรวจทรพยากรธรรมชาตดวยดาวเทยม

ระบบเรดาร ERS-1 ระหวางประชาคมยโรปกบ

ภมภาคอาเซยน. กองสำรวจทรพยากรธรรมชาตดวย

ดาวเทยม สำนกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต,

ภาคผนวกจ.กรงเทพมหานคร:อารตโปรเกรส.

DeDatta,SurajitK.1981.Priciples and Practices of Rice

Production.NewYork:Wiley

Gibson,PaulJandClareH.Power.2000. Introductory

Remote Sensing: Digital Image Processing and

Applications.London:Routledge.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การปนเปอนสารบอแรกซในตวอยางอาหารบรเวณเขตชมชนเมองจนทบร

Borax Contamination in Food in Muang District, Chanthaburi Province

ชวลรตน สมนกเกษมศรพรมมภานวฒนทองกอน

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

การศกษาและเปรยบเทยบการปนเปอนสารบอแรกซในตวอยางอาหาร 5 ชนด คอ หมบด ลกชนหม ไสกรอกหม

เฉากวย และผกดอง จากพนทตลาดสด (ตลาดสวนมะมวง ตลาดโบวลง และตลาดนำพ) กบหางสรรพสนคา (หางเทสโกโลตส

หางโรบนสนและหางแมคโคร) ในเขตชมชนเมองจนทบร โดยทำการเกบตวอยางอาหารสปดาหละหนงครง เปนเวลา 1 เดอน

ผลการตรวจสอบไมพบการปนเปอนสารบอแรกซในอาหารจากหางสรรพสนคา แตพบสารบอแรกซปนเปอนในตวอยางอาหาร

จากตลาดสดคดเปนรอยละ11.66โดยพบการปนเปอนสงสดในผกดองคดเปนรอยละ20จากตลาดสดโบวลงรองลงมาคอหมบด

คดเปนรอยละ10จากตลาดสวนมะมวงและลกชนหมคดเปนรอยละ5จากตลาดนำพซงผลการปนเปอนสารบอแรกซในอาหาร

บรเวณเขตชมชนเมองจนทบรโดยเฉลยมคาเทากบรอยละ 5.83 จากผลการศกษาในครงนแสดงใหเหนวายงมการลกลอบใช

บอแรกซใสในอาหารทงทบอแรกซถกกำหนดใหเปนวตถหามใชในอาหาร ดงนนหนวยงานทเกยวของควรมการตรวจตดตามการ

ปนเปอนสารบอแรกซอยางเขมงวดเพอความปลอดภยและสขภาพอนามยทดของผบรโภค

คำสำคญ :การปนเปอนจนทบรบอแรกซ

Abstract

BoraxcontaminationinfoodsamplefromMuangdistrict,Chanthaburiprovincewasexaminedingroundpork,pork

balls,porksausage,blackjellyandpickledvegetable.Thesamplewascollectedonceaweekforonemonthfromlocal

markets(Suanmamuang,BowlingandNampu)andsupermarkets(TescoLotus,RobinsonandMakro).Thisstudyshowed

theboraxcontaminationfromthemarketswith11.66%butwasnotfoundfromthesupermarkets.Thecontamination

wasfoundinpicklevegetablefromBowlingmarket(20%),groundporkfromSuanmamuangmarket(10%)andporkballs

fromNampumarket(5%),respectively.Theaverageoftheboraxcontaminationinthisareawas5.83%.Theseresults

indicatedthatthereisstillusingboraxinfoodevenifboraxisasubstanceprohibitedtobeaddedinfood.Therefore,it

isimportanttostrictlymonitorthecontaminationforsafetyandhealthofconsumers.

Keywords :BoraxChantaburiContamination

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

บอแรกซ เปนสารเคมในรปเกลอของสารประกอบ

โบรอน มสตรทางเคมวา Na2B4O7 หรอ Na2B4O7.10H2O ม

ชอเรยกทางเคมวาโซเดยมบอเรต(Sodiumborate)ไดโซเดยม

เตตราบอเรต (Disodium tetraborate) หรอโซเดยมไพโร

บอเรต (Sodium pyroborate) หรอทเรยกชอทางการคาวา

นำประสานทอง เพงแซ หรอผงกรอบ เปนตน มลกษณะ

เปนผงละเอยดสขาวละลายนำไดด(นวลจตตเชาวกรตพงศ,

2542; นธยา รตนาปนนทและวบลย รตนาปนนท, 2543)

สวนใหญนำมาใชในอตสาหกรรมการผลตเครองแกวและเครอง

เคลอบตางๆในการผลตยาและเครองสำอางบอแรกซสามารถ

เกดสารประกอบเชงซอนกบสารประกอบอนทรยบางชนดทำให

มลกษณะหยนกรอบและยงมคณสมบตเปนวตถกนเสย ทำให

ผผลตบางรายมการเจอปนสารบอแรกซผสมในอาหารเพอเพม

ความคงตวและรกษาสภาพของอาหารใหคงอยไดนาน แต

สารบอแรกซมพษตอเซลลรางกายความรนแรงของการเกดพ

ษขนอยกบปรมาณทรางกายไดรบและการสะสมในรางกายโดย

บอแรกซมกสะสมในเนอเยอของกรวยไต ทำใหเกดอาการไต

อกเสบในกรณของเดกหากรบประทานเกน4.5กรมในครงเดยว

สามารถทำใหเกดพษและในผใหญถารบประทานเกน 15 กรม

อาจทำใหเสยชวตได (กรมวทยาศาสตรการแพทย, 2536;

ไมตรสทธจตต,2551)กระทรวงสาธารณสขจงไดออกประกาศ

กระทรวงสาธารณสขฉบบท151(พ.ศ.2536)กำหนดใหสาร

บอแรกซเปนวตถทหามใชในอาหารและประกาศคณะกรรมการ

วาดวยฉลากฉบบท8พ.ศ.2544กำหนดใหบอแรกซเปนสนคา

ควบคมฉลากตองมขอความ“บอแรกซอนตรายอาจทำใหไตวาย

หามใชในอาหาร”

สถานการณในปจจบนประเทศไทยยงคงมการตรวจ

พบการปนเปอนสารบอแรกซในอาหารอยทวไป โดยเฉพาะ

ในเนอหมบด ขนมหวานบางชนด ผกและผลไมดอง (กรม

วทยาศาสตรการแพทย, 2536; สพตรา บำรงเชอ, 2540;

ชนนทร เจรญพงศ และคณะ, 2545) โดยปรมาณของสาร

บอแรกซทตรวจพบมคาแตกตางกนไป เชน ในพนทตลาดสด

เขตเทศบาลเมองจงหวดนครปฐมพบสารบอแรกซปนเปอนใน

ทบทมกรอบและขนมรวมมตรอยในชวง 0.0278-0.2615 ppm

(ดวงธดา กอนทอง, 2547) และในเทศบาลเมองนครราชสมา

ตรวจพบในลกชนหมและลอดชองคดเปน8.33%จากตวอยาง

ทงหมด 144 ตวอยาง (ประกายมาศ พงษชาต และพนดา

ทองแดง, 2549) หรอแมแตในพนทกรงเทพมหานครยง

พบอาหารมการปนเปอนสารบอแรกซในโรงอาหารรวมของ

จฬาลงกรณมหาวทยาลยดวย(ทพยเนตรอรยปตพนธ,2552)

ดงนนการตรวจสอบการปนเปอนสารบอแรกซในอาหารจงเปน

สงสำคญตอความปลอดภยของผบรโภคเนองจากมนษยทกคน

ตองบรโภคอาหารเพอการดำรงชวตและการเสรมสรางรางกาย

ใหเจรญเตบโตและแขงแรง อาหารทบรโภคควรถกสขลกษณะ

ปราศจากสงเจอปนทเปนอนตรายทงกายภาพเคมและจลนทรย

มฉะนนอาจมผลกระทบตอสขภาพอนามยซงนำไปสการเจบปวย

และตายกอนวยอนสมควรได การวจยครงนจงมจดมงหมาย

ในการศกษาการปนเปอนของอาหารทมกมการตรวจพบการ

ปนเปอนสารบอแรกซบอยครง โดยเกบตวอยางในเขตชมชน

เมองจนทบรและทำการตรวจสอบอยางงายดวยชดทดสอบการ

ปนเปอน เพอใชเปนแนวทางในการลดอนตรายและหลกเลยง

การเกดพษของสารบอแรกซตอผบรโภค


เพอตรวจหาการปนเปอนสารบอแรกซในอาหารบางชนด

ในเขตชมชนเมองจนทบรและเปรยบเทยบปรมาณการปนเปอน

สารบอแรกซระหวางตวอยางอาหารในตลาดสดและหาง

สรรพสนคาแตละแหง


สมเกบตวอยางอาหาร 5 ชนด คอ หมบด ลกชนหม

ไสกรอกหม เฉากวย และผกดอง จากรานคาในตลาดสด

3 แหง (ตลาดสวนมะมวง ตลาดโบวลงและตลาดนำพ)

และหางสรรพสนคา 3 แหง (หางเทสโกโลตส หางโรบนสน

และหางแมคโคร) ในพนทเขตชมชนเมองจนทบร ทำการสม

เกบตวอยางอาหารสปดาหละหนงครง เปนเวลา1 เดอนจาก

รานเดยวกนทเกบตวอยางอาหารแตละชนดตลอดการทดลอง

จากนนทำการตรวจสอบการปนเปอนสารบอแรกซดวยชด

ทดสอบบอแรกซในอาหารจากสำนกงานสาธารณสขจงหวด

จนทบร ซงเปนเทคนคการตรวจวดการเกดสแดงของกระดาษ

ขมนจากการทำปฏกรยาระหวางนำยาทดสอบกบสารบอแรกซ

ทปนเปอนในอาหาร จากนนวเคราะหผลการตรวจสอบในรป

ของรอยละการปนเปอน


ผลการตรวจสอบการปนเปอนสารบอแรกซในตวอยาง

อาหาร 5 ชนด คอ หมบด ลกชนหม ไสกรอกหม เฉากวย

และผกดอง รวมทงหมด 120 ตวอยาง จำนวน 4 ครง เปน

ระยะเวลา1เดอนไมพบการปนเปอนของสารบอแรกซในตวอยาง

อาหารทงหมดจากการสมเกบตวอยางจากทกหางสรรพสนคา

สวนผลการสมเกบตวอยางจากพนทตลาดสดไมพบ

การปนเปอนสารบอแรกซในตวอยางไสกรอกหมและเฉากวย

ชวลรตน สมนก, เกษมศร พรมม, ภานวฒน ทองกอน

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


แตพบสารบอแรกซปนเปอนสงทสดในผกดองจากรานคาใน

ตลาดโบวลงจำนวน24ตวอยางคดเปนรอยละ20รองลงมา

คอหมบดจากตลาดสวนมะมวง จำนวน 12ตวอยาง คดเปน

รอยละ 10 และลกชนหม จากตลาดนำพ จำนวน 6 ตวอยาง

คดเปนรอยละ 5 ตามลำดบ (ตารางท 1) ซงคาเฉลยรอยละ

โดยรวมของผลการปนเปอนสารบอแรกซในตวอยางอาหารจาก

ตลาดสดและหางสรรพสนคาในตวอยางอาหารเขตเมองจนทบร

มคาอยในอตรารอยละ5.83(ภาพท1)

ตารางท 1 ผลการตรวจสอบการปนเปอนสารบอแรกซในอาหารจำนวน4ครงจากตลาดสด

ชนดของอาหาร ตลาดโบวลง ตลาดนำพ ตลาดสวนมะมวง

สปดาหท สปดาหท สปดาหท

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

หมบด

ลกชนหม

ไสกรอกหม

เฉากวย

ผกดอง

-

-

-

-

+

-

-

-

-

+

-

-

-

-

+

-

-

-

-

+

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

+

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

+

-

-

-

-

หมายเหต + ตรวจพบการปนเปอนสารบอแรกซ

- ไมพบการปนเปอนสารบอแรกซ

ภาพท 1 รอยละการปนเปอนสารบอแรกซจากบรเวณตลาดสดกบหางสรรพสนคาในเขตเมองจนทบร

ชนดของอาหาร ตลาดโบวลง ตลาดนาพ ตลาดสวนมะมวง

สปดาหท

สปดาหท สปดาหท 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

หมบด ลกชนหม

ไสกรอกหม เฉากวย ผกดอง

- - - - +

- - - - +

- - - - +

- - - - +

- + - - -

- - - - -

- - - - -

- - - - -

+ - - - -

- - - - -

- - - - -

+ - - - -

หมายเหต + ตรวจพบการปนเปอนสารบอแรกซ - ไมพบการปนเปอนสารบอแรกซ

ภาพท 1 รอยละการปนเปอนสารบอแรกซจากบรเวณตลาดสดกบหางสรรพสนคาในเขตเมองจนทบร

สรปและอภปรายผล การปนปอนของสารบอแรกซในอาหารยงคงมการตรวจพบไดในพนททวไปเปนประจา ซงอาหารแตละประเภทม

ความเสยงอยในระดบตางกน โดยอาหารกลมเนอสตวบดมความเสยงในการปนเปอนสารบอแรกซสงถง 43.3% รองลงมาไดแก กลมเนอสตวและขนมจากแปง (ทบทมกรอบ แปงกรบ และรวมมตร) มความเสยง 20.3% สวนกลมขนมหวานและผลไมดอง มความเสยง 10.1% ตามลาดบ (ชนนทร เจรญพงศ และคณะ, 2545) โดยจากการตรวจสอบการปนเปอนของสารบอแรกซในอาหารจานวน 5 ชนดทเกบตวอยางมาจากตลาดสดและหางสรรพสนคาในชมชนเมองจนทบร พบวามการปนเปอนของสารบอแรกซในตวอยางอาหารจากตลาดสดจานวน 3 ชนด อยในอตรารอยละ 11.66 โดยตรวจพบมากทสดในผกดอง รองลงมาคอ หมบด และลกชนหม ตามลาดบ สวนตวอยางอาหารจากหางสรรพสนคาไมพบการปนเปอนของสารบอแรกซ ทงนเนองมาจากอาหารในตลาดสดยงขาดการควบคมและการตรวจสอบการปนเปอนปรมาณสารบอแรกซทมประสทธภาพ จงมกพบการปนเปอนในอาหาร และจากการสอบถามแมคาในตลาดสดทาใหทราบวาอาหารบางชนดททาเอง เชน ผกดอง ลกชน หมบด ในระหวางการทามการใสสารบอแรกซปนเปอนลงไปดวย เพอการรกษาสภาพของอาหาร และใหอาหารนารบประทานมากขน ซงสารบอแรกซทาใหอาหารมลกษณะหยน กรอบ และมคณสมบตเปนวตถกนเสยอยดวย จงถกนามาใชผลตอาหารประเภทดงกลาว รวมถงยงพบวามการนาเอาบอแรกซ ไปละลายนาแลวทาทเนอหม เนอวว เพอใหดสด ไมบดเนากอนเวลา บางแหงใชเนอหมเนอววจมลงในนาบอแรกซอกดวย

การศกษาครงนชใหเหนวาแมสารบอแรกซเปนสารควบคมทไมใหใชในอาหาร แตในสภาพความเปนจรงแลวยงมการลกลอบใชทงโดยตงใจและไมตงใจ ซงอาจทาใหเกดผลกระทบตอผบรโภคได ฉะนนวธทดทสดผบรโภคควรมความระมดระวงในการเลอกซออาหารทจะนามาบรโภคในชวตประจาวน ไมเลอกซออาหารทมสฉดฉาด สวยงาม กรอบและสด


การปนปอนของสารบอแรกซในอาหารยงคงมการตรวจ

พบไดในพนททวไปเปนประจำซงอาหารแตละประเภทมความ

เสยงอยในระดบตางกนโดยอาหารกลมเนอสตวบดมความเสยง

ในการปนเปอนสารบอแรกซสงถง43.3%รองลงมาไดแกกลม

เนอสตวและขนมจากแปง(ทบทมกรอบแปงกรบและรวมมตร)

มความเสยง 20.3% สวนกลมขนมหวานและผลไมดอง

มความเสยง10.1%ตามลำดบ(ชนนทรเจรญพงศและคณะ,

2545) โดยจากการตรวจสอบการปนเปอนของสารบอแรกซ

ในอาหารจำนวน 5 ชนด ทเกบตวอยางมาจากตลาดสดและ

หางสรรพสนคาในชมชนเมองจนทบร พบวามการปนเปอน

ของสารบอแรกซในตวอยางอาหารจากตลาดสดจำนวน3ชนด

อยในอตรารอยละ 11.66 โดยตรวจพบมากทสดในผกดอง

รองลงมาคอหมบดและลกชนหมตามลำดบสวนตวอยางอาหาร

จากหางสรรพสนคาไมพบการปนเปอนของสารบอแรกซ ทงน

เนองมาจากอาหารในตลาดสดยงขาดการควบคมและการ

ตรวจสอบการปนเปอนปรมาณสารบอแรกซทมประสทธภาพ

จงมกพบการปนเปอนในอาหาร และจากการสอบถามแมคาใน

ตลาดสดทำใหทราบวาอาหารบางชนดททำเอง เชน ผกดอง

ลกชน หมบด ในระหวางการทำมการใสสารบอแรกซปนเปอน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ลงไปดวย เพอการรกษาสภาพของอาหาร และใหอาหาร

นารบประทานมากขน ซงสารบอแรกซทำใหอาหารมลกษณะ

หยน กรอบ และมคณสมบตเปนวตถกนเสยอยดวย จงถก

นำมาใชผลตอาหารประเภทดงกลาว รวมถงยงพบวามการ

นำเอาบอแรกซ ไปละลายนำแลวทาทเนอหม เนอวว เพอให

ดสด ไมบดเนากอนเวลา บางแหงใชเนอหมเนอววจมลงใน

นำบอแรกซอกดวย

การศกษาครงนชใหเหนวาแมสารบอแรกซเปนสาร

ควบคมทไมใหใชในอาหาร แตในสภาพความเปนจรงแลวยงม

การลกลอบใชทงโดยตงใจและไมตงใจ ซงอาจทำใหเกด

ผลกระทบตอผบรโภคได ฉะนนวธทดทสดผบรโภคควรม

ความระมดระวงในการเลอกซออาหารทจะนำมาบรโภคใน

ชวตประจำวน ไมเลอกซออาหารทมสฉดฉาด สวยงาม กรอบ

และสดใหมเกนไป เนองจากแมคา/ผผลตอาจเจอปนสาร

บอแรกซลงไปในอาหาร นอกจากนควรจดใหมการเผยแพร

ความรใหกบประชาชนและผขายอาหารใหทราบถงโทษและ

อนตรายของสารปนเปอนตางๆ ซงตามทประกาศกระทรวง

สาธารณสขฉบบท151(พ.ศ.2536)กำหนดใหสารบอแรกซ

เปนวตถทหามใชในอาหาร ผฝาฝนมโทษใหปรบไมเกน

20,000บาท(พรชยเหลองอาภาพงศ,2543)และสำนกงาน

คณะกรรมการคมครองผบรโภค (สคบ.) จงไดประกาศ

คณะกรรมการวาดวยฉลาก ฉบบท 8 พ.ศ. 2544 กำหนดให

บอแรกซเปนสนคาควบคมฉลากโดยตองมขอความไวในฉลาก

ภาชนะบรรจสนคาในหนาเดยวกน วา “บอแรกซอนตราย

อาจทำใหไตวายหามใชในอาหาร” นอกจากการระบไวขางตน

ผประกอบการทผลตหรอจำหนายจะตองแสดงฉลากสนคา

ใหครบถวนตามกฎหมายอกดวย ไดแก ชอ - ทอยของสถาน

ประกอบการ ขนาดปรมาณ บรรจวนเดอนปทบรรจ และ

ราคา ถาไมมฉลากหรอมฉลากแตการแสดงฉลากไมถกตอง

ระวางโทษจำคกไมเกน6เดอนหรอมโทษปรบไมเกน50,000

บาท หรอทงจำทงปรบ ถาเปนการกระทำของผผลตหรอผสง

หรอนำเขาตองระวางโทษจำคกไมเกน 1 ป หรอปรบไมเกน

1 แสนบาท และควรจดใหหนวยงานทเกยวของมการเฝาระวง

การปนเปอนโดยการเกบตวอยางอาหารมาตรวจอยางสมำเสมอ

เพอความปลอดภยและสขภาพอนามยทดของประชาชนทวไป

ซงการตรวจสอบดวยชดทดสอบการปนเปอนบอแรกซจาก

กรมวทยาศาสตรการแพทยทนำมาใชในการวจยนเปนวธการ

ทสะดวก รวดเรว วเคราะหงาย แตใหผลไดแคในเชงคณภาพ

ซงยงมเทคนคอนทสามารถตรวจสอบบอแรกซในเชงปรมาณ

เชน วธการวเคราะหโดยการเทยบส (Colorimetric method)

หรอเทคนคการดดกลนนวตรอนเทอรมล เปนตน (จตปราณ

วระพงษและคณะ, 2535; กสมา นาแถมทอง และบลลงก

หนทะรกษ, 2546; ดวงธดา กอนทอง, 2547) โดยผลการ

วเคราะหสามารถทำใหทราบแนวโนมการใชสารบอแรกซใน

อาหารได


1. ควรเพมชนดและจำนวนตวอยางอาหารในการ

ทดสอบการปนเปอน

2. ควรเพมแหลงเกบตวอยางทงตลาดสดและหาง

สรรพสนคาใหครอบคลมในพนทจงหวดจนทบรและพนท

ใกลเคยง

3. หนวยงานทเกยวของควรตดตามตรวจสอบการ

ปนเปอนสารบอแรกซในอาหารอยางตอเนอง


กรมวทยาศาสตรการแพทย. 2536.คมอการใชชดทดสอบ

อาหาร.กรงเทพฯ:โรงพมพการศาสนา.

กสมา นาแถมทอง และบลลงก หนทะรกษ. 2546.การ

วเคราะหหาปรมาณบอแรกซในเนอหมกของ

เนอยางเกาหลโดยเทคนคอลตราไวโอเลต-วสเบล

สเปคโตรสโคป. งานวจยปรญญาวทยาศาสตรบณฑต

มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

จตปราณ วระพงษ และคณะ. 2535. การหาปรมาณความ

เขมขนของบอแรกซในลกชนเนอและลกชนปลา

โดยเทคนคการดดกลนนวตรอนเทอรมล. วารสาร

วทยาศาสตร มศว.8:28-34.

ชนนทรเจรญพงศและคณะ.2542.การสำรวจสถานการณ

“บอแรกซ” วตถหามใชในอาหาร.กรงเทพฯ:โรงพมพ

สงเคราะหทหารผานศก.

ดวงธดากอนทอง.2547.การวเคราะหหาปรมาณบอแรกซ

ในทบทมกรอบและรวมมตรทจำหนายในตลาดสด

เขตเทศบาลนครปฐม โดยวธยว-วสเบลสเปกโทร

โฟโตเมตร. งานวจยปรญญาวทยาศาสตรบณฑต

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

ทพยเนตร อรยปตพนธ.2552.โครงการจดทำระบบความ

ปลอดภยของโรงอาหารรวมในจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย . รายงานการวจย จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย

นวลจตตเชาวกรตพงศ.2542.สารพษในอาหาร.กรงเทพฯ:

ไทยวฒนาพานช.

นธยา รตนาปนนท และวบลย รตนาปนนท. 2543.

สารพษในอาหาร.กรงเทพฯ:โอเตยนสโตร.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ประกายมาศพงษชาตและพนดาทองแดง.2549.การตรวจ

หาสารบอแรกซในอาหารในเขตเทศบาลนครราชสมา

อำเภอเมอง จงหวดนครราชสมา. งานวจยปรญญา

บณฑต สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม มหาวทยาลย

ราชภฏนครราชสมา.

ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 151พ.ศ. 2536. เรอง

กำหนดวตถทหามใชในอาหาร. ราชกจจานเบกษา.

ฉบบประกาศทวไป111,ตอนพเศษ9ง(4กมภาพนธ

2536).

ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 8 พ.ศ. 2544. เรองให

บอแรกซเปนสนคาทควบคมฉลาก.ราชกจจานเบกษา.

ฉบบประกาศทวไป 118, ตอนท 77 ง (25 กนยายน

2544).

พรชยเหลองอาภาพงศ.2543.สารบอแรกซในหม.ขาวกรม

วทยาศาสตรการแพทย.14(10)(ตลาคม):9

ไมตรสทธจตต.2551.สารพษรอบตว.กรงเทพฯ:ดวงกมล

พบลชชง.

สพตราบำรงเชอ.2540.การวเคราะหหาปรมาณบอแรกซ

ในผกกาดดอง. งานวจยปรญญาวทยาศาสตรบณฑต

มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร.

สำนกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภค. 2552. “บอแรกซ”

อนตรายทไมควรมองขาม.เขาถงไดจาก:http://www.

thaihealth.or.th/healthcontent/article/8375(13มนาคม

2552).


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การพฒนาผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศโดยใชเจลลกสำรองทดแทนไขมน

Development of Hybrid Catfish Sausage by Using Jelly of Malva Nut

(Scaphium macropodum Beaum) as Fat Substitute

อไรวรรณ ฉมสด วรศชนมนลนนทวกนยาประทมยศคณะเทคโนโลยการเกษตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ

บทคดยอ

งานวจยนมจดประสงคเพอศกษาปรมาณของเจลลกสำรองทเหมาะสม เพอทดแทนไขมนในผลตภณฑไสกรอก

ปลาดกอยเทศ โดยใชเจลลกสำรองทดแทนไขมนในปรมาณ 25 50 75 และ 100% โดยนำหนก และศกษาอายการเกบรกษา

ของผลตภณฑผลการวเคราะหคณภาพทางประสาทสมผสพบวาไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง75%ไดรบการยอมรบดานกลน

เนอสมผส และการยอมรบโดยรวมสงสด รองลงมา คอไสกรอกทมการเตมเจลลกสำรองปรมาณ 25 50 และ 100%ตามลำดบ

โดยมความแตกตางกนอยางมนยสำคญกบสตรควบคม (p<0.05) จากการศกษาอายการเกบรกษาพบวาไสกรอกทกสงทดลอง

สามารถเกบรกษาไดเปนระยะเวลา 9 วน ทอณหภม 4oC โดยผลตภณฑมปรมาณจลนทรยไมเกนเกณฑมาตรฐานทกำหนด

คอจำนวนจลนทรยทงหมดนอยกวา106CFU/gจำนวนโคลฟอรมนอยกวา500CFU/gและไมพบเชอEscherichia coliดงนน

การพฒนาผลตภณฑดวยการใชเจลลกสำรองจงสามารถนำมาใชเปนสารทดแทนไขมนในผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศ

ลดไขมนได

คำสำคญ : ลกสำรองปลาดกอยเทศไสกรอก

Abstract

Thepurposesofthisresearchweretostudytheoptimumofmulvanut jellyasfatsubstituteinhybridcatfish

sausagewith25,50,75and100%(w/w),andtoevaluateshelf lifeoftheproduct.Theresultofsensoryproperties

showedthatthefishsausageasfatsubstitutewith75%ofjelly(w/w)gotthehighestacceptabilityinflavor,textureand

overallpreference,while25,50,and100%ofjelly(w/w)wereacceptability,respectively.Thereweresignificantlydiffer-

ent(p<0.05)withthecontroltreatments.Forshelflifeevaluation,alltreatmentscouldprolongshelflifeupto9daysat

4oCstorage,whichtotalviablecountandcoliformswerefoundlessthan10

6CFU/gand500CFU/g,respectively,and

Escherichia coliwasnotfound.Therefore,thedevelopmentoffishsausagewithMulvanutjellycouldbeusedasafat

substituteinthereduced-fatHybridCatfishsausage.

Keywords :mulvanuthybridcatfishsausage

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

ปลาดกอยเทศหรอบกอย (Hybrid Catfish) เปนปลา

ทนยมเลยงกนอยางแพรหลายทวประเทศไทย มอตราการ

เจรญเตบโตทรวดเรว มความตานทานตอโรคตางๆ ไดดและ

ใหผลผลตสง (สถาบนประมงนำจดแหงชาต, 2534) เนอปลา

มลกษณะคอนขางเหลองและนม ไมเหลว มรสชาตด ทำให

เกษตรกรมการเลยงปลาดกอยเทศกนมาก ผลผลตปลาท

ออกมาสทองตลาดจงมปรมาณมาก สงผลใหในบางครงราคา

ของปลาดกอยเทศตกตำเปนผลใหเกษตรกรเกดความเดอดรอน

การแปรรปปลาดกเทศจงเปนหนทางหนงทสามารถแกปญหา

ดงกลาวได โดยเฉพาะการนำเนอปลาดกอยเทศมาใชเปน

วตถดบหลกในผลตภณฑไสกรอกปลาอมลชนเนองจากไสกรอก

เปนผลตภณฑอาหารทผบรโภคใหความนยม ในขณะทกระแส

การบรโภคเพอสขภาพมมากขน ดงนนการผลตไสกรอกจาก

เนอปลาจงมความเปนไปไดสง เนองจากเนอปลาเปนแหลง

โปรตนทมคณภาพสงและยอยงาย มสารอาหารพวกกรด

อะมโนทเปนประโยชน และยงอดมไปดวยวตามนและเกลอแร

อยางไรกตามเนองจากการผลตไสกรอกอมลชนนนมความ

จำเปนตองใชไขมนแขงจากไขมนสกรเพอชวยใหผลตภณฑ

มลกษณะคณสมบตทดของไสกรอกอมลชน ดงนนการทดแทน

ไขมนแขงดวยเจลลกสำรองจงเปนสงทผวจยใหความสนใจ

โดยสำรองเปนไมยนตนพบมากในจงหวดจนทบรและตราด

ลกสำรองมรปรางรและสนำตาลเปลอกหมเมลดชนนอกหรอเนอ

สมผสมสารเมอกประเภทมวซเลจเปนจำนวนมาก มคณสมบต

ในการอมนำไดด เมอดดซบนำจะพองตวออกมลกษณะเหมอน

วนยดหยนคลายไขมน จดเปนพชสมนไพรทมสรรพคณทางยา

คอใชรบประทานแกรอนในกระหายนำและชวยขบเสมหะไดด

(ประภาศร และคณะ, 2549) จงมความเปนไปไดของการใช

ทดแทนไขมนจากสตว ดงนนผวจยจงสนใจศกษาหาปรมาณ

การใชเจลสำรองทเหมาะสมเพอทดแทนไขมน และศกษาอาย

การเกบรกษาของผลตภณฑทงนเพอชวยเพมมลคาของวตถดบ

และเพอประโยชนตอการพฒนาผลตภณฑเพอสขภาพตอไป

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาอตราสวนเจลลกสำรองทเหมาะสมใน

ผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศลดไขมนดวยการทดสอบทาง

ประสาทสมผส

2. เพอศกษาอายการเกบรกษาของผลตภณฑไสกรอก

ปลาดกอยเทศทใชเจลลกสำรองทดแทนไขมน


1. วตถดบและการเตรยม

1.1 ปลาดกอยเทศสดขนาดเฉลย3-4ตว/กโลกรม

นำมาชำแหละเฉพาะเนอ และเกบรกษาไวทอณหภมไมเกน

10oCเพอรอการผลต

1.2 ลกสำรอง เตรยมเจลลกสำรองตามวธการของ

Somboonpanyakul (2005) โดยนำลกสำรองแหงมาตดหว

และทายออกเลกนอย ลางนำใหสะอาด นำมาแชในนำเดอด

ประมาณ15-20นาทใหวนลกสำรองพองตวเตมทนำเนอวน

ลกสำรองมาแยกเปลอกรกเมดออกใหหมดและลางนำสะอาด

2ครงกรองเอาเฉพาะเนอวนใสๆสนำตาลนำไปตมในนำเดอด

ประมาณ20นาทเกบใสภาชนะสะอาดปดสนทและเกบรกษา

ทอณหภม10oCเพอรอการผลต

1.3 สวนประกอบสำหรบผลตไสกรอกอมลชนไดแก

มนหมแขง เกลอ ฟอสเฟต นำตาลทราย นำปลา ซอวขาว

ใบมะกรดกระเทยมพรกไทยปนนำแขงไขขาวและแปงมน

2. วธการ

กรรมวธการผลตไสกรอกปลาใชสตรดดแปลงจากสถาบน

ประมงนำจดแหงชาต(2534)(แสดงในตารางท1)และขนตอน

การผลตดดแปลงจากศรภาว และรศม (2547) ดงแสดงใน

ภาพท1

2.1 การศกษาอตราสวนเจลลกสำรองทเหมาะสม

ทดแทนมนหมแขงดวยในผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศ

ลดไขมน

การศกษาหาอตราสวนการทดแทนมนหมแขงดวย

เจลลกสำรองในผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศลดไขมนท

ระดบตางๆโดยการใชเจลลกสำรอง255075และ100%ของ

ปรมาณไขมนหมแขงทำการผลตไสกรอกปลา5สตรสตรละ

3ซำวางแผนการทดลองแบบCRD(CompletelyRandom-

izedDesign) ประเมนคณภาพผลตภณฑโดยการทดสอบทาง

ประสาทสมผสทางดานสกลนรสชาตลกษณะเนอสมผสและ

ความชอบโดยรวมใชจำนวนผทดสอบ30คนดวยวธ9-point

HedonicScaleโดยลำดบความไมชอบมากทสดเทากบ1และ

ชอบมากทสดเทากบ9วางแผนการทดลองแบบRCBD(Ran-

domizedCompletelyBlockDesign)เปรยบเทยบความแตกตาง

โดยวธDuncan’snewmultiplerangetest

2.2 ศกษาอายการเกบรกษาของผลตภณฑไสกรอก

ปลาดกอยเทศ

โดยการนำไสกรอกทง5สตรมาศกษาอายการเกบ

รกษาโดยบรรจผลตภณฑใสถงพลาสตกชนด Polyethylene

(PE)ในสภาวะบรรยากาศปกตเกบรกษาทอณหภม4oCและ

ทำการสมตรวจคณภาพผลตภณฑทกๆ 3 วน เปนระยะเวลา

15วนวเคราะหคณภาพทางจลนทรยไดแกปรมาณจลนทรย

อไรวรรณ ฉมสด, วรศชนม นลนนท, วกนยา ประทมยศ

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ทงหมด(TotalViableCount)ColiformbacteriaและEscheri-

chia coliตามวธของBAM(1995)

ตารางท 1 สตรพนฐานการผลตไสกรอกปลาอมลชน

วตถดบ ปรมาณ (กรม)

เนอปลา 1000

ไขมนหม 250

เกลอ 12

นำปลา 10

ซอวขาว 15

นำตาลทราย 10

ฟอสเฟต 4

ใบมะกรด 3

นำแขง 100

ไขขาว 55

แปงมน 66

พรกไทยปน 15

เมดผกช 5

กระเทยม 30

ผลการวจยและอภปรายผล

1. ผลการทดสอบคณภาพทางประสาทสมผสจาก

การใชเจลลกสำรองทดแทนไขมนสตวในผลตภณฑไสกรอก

ปลาดกอยเทศ

จากตารางท 2 ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดาน

คณลกษณะของผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศพบวาการใช

เจลลกสำรองทดแทนมนหมแขงในปรมาณทแตกตางกนในการ

ผลตไสกรอกปลาดกอยเทศมผลทำใหคณภาพทางประสาท

สมผสดานสกลนรสชาตเนอสมผสและความชอบโดยรวมของ

ผลตภณฑมความแตกตางกนดงน

ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานสของผลตภณฑ

ไสกรอกปลาดกอยเทศลดไขมนพบวาผทดสอบใหการยอมรบ

สของไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง 25% สงสดดวยคะแนน

เทากบ 7.80 โดยมความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต

(p<0.05) กบไสกรอกปลาสตรควบคม และไสกรอกทใชเจล

ลกสำรอง 50 75 และ 100% ขณะทไสกรอกปลาทใชเจล

ลกสำรอง100%มคะแนนความชอบดานสตำสดซงสอดคลอง

กบการทดลองของประภาศรและคณะ(2549)ซงพบวาการใช

ลกสำรองทดแทนไขมนทงหมด ผบรโภคใหคะแนนสลดลง

เพราะการใชปรมาณลกสำรองมากเกนไปทำใหผลตภณฑม

สนำตาลทเขมมากเกนไป

ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานกลนของผลตภณฑ

ไสกรอกปลาดกอยเทศพบวาผทดสอบใหการยอมรบไสกรอกปลา

ทใชเจลลกสำรอง75%มากทสดดวยคะแนนความชอบเทากบ

7.56 โดยไมมความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต

(p>0.05) กบไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง 25% แตมความ

แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต(p<0.05)กบไสกรอกปลา

สตรควบคมไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง50และ100%โดย

สตรควบคมมคะแนนความชอบดานกลนตำสด

ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานรสชาตของ

ผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศ พบวา ผทดสอบใหการ

ยอมรบไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง 50% มากทสด ดวย

คะแนนความชอบเทากบ 8.10 โดยไมมความแตกตางกน

อยางมนยสำคญทางสถต (p>0.05) กบไสกรอกปลาทใช

เจลลกสำรอง 75% แตมความแตกตางกนอยางมนยสำคญ

ปลาดกอยเทศสด

เตรยมวตถดบ (ตดหว ลอกหนง และแยกกางเอาเฉพาะเนอ)

บดเปนชนเลก ๆ

สบผสมกบเกลอ นาน 2 นาท

เตมสวนผสมตางๆ สบผสมตออก 3 นาท

เตมมนหมแขงหรอเจลลกสารอง โดยใชเจลลกสารอง 25 50 75 และ 100 % ของปรมาณมนหมแขง

สบผสมตออก 5 นาทจนไดอมลชน

บรรจไส มดเปนทอน

รมควนท 70C 30 นาท

แชนารอนทอณหภม 70C 15-20 นาท

บรรจใสถงพลาสตก

เกบรกษาในตเยน

ภาพท 1 ขนตอนการผลตไสกรอกปลาอมลชน ตารางท 2 ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานคณลกษณะของผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศ

ทรทเมนต ส กลน รสชาต เนอสมผส ความชอบโดยรวม สตรควบคม(ใชมนหมแขง) 7.00b 6.50a 5.56a 5.56a 6.26a

ไสกรอกปลาเจลลกสารอง 25% 7.80c 7.10bc 7.33b 7.33c 7.43b

ไสกรอกปลาเจลลกสารอง 50% 6.63ab 6.76ab 8.10c 6.36b 7.03b

ไสกรอกปลาเจลลกสารอง 75% 6.73ab 7.56c 8.03c 8.03c 8.20c

ไสกรอกปลาเจลลกสารอง 100% 6.36a 6.60ab 5.83a 5.83ab 5.96a a,b,c อกษรตางกนในแนวตงแสดงถงความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05)

ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานรสชาตของผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศ พบวา ผทดสอบใหการยอมรบไสกรอกปลาทใชเจลลกสารอง 50 % มากทสด ดวยคะแนนความชอบเทากบ 8.10 โดยไมมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p0.05) กบไสกรอกปลาทใชเจลลกสารอง 75 % แตมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) กบไสกรอกปลาสตรควบคม ไสกรอกปลาทใชเจลลกสารอง 25 และ 100% โดยสตรควบคมมคะแนนความชอบดานรสชาตตาสด

ภาพท 1 ขนตอนการผลตไสกรอกปลาอมลชน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ทางสถต (p<0.05) กบไสกรอกปลาสตรควบคม ไสกรอกปลา

ทใชเจลลกสำรอง 25 และ 100% โดยสตรควบคมมคะแนน

ความชอบดานรสชาตตำสด

ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานเนอสมผสของ

ผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศพบวาผทดสอบใหการยอมรบ

ไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง 75% มากทสด ดวยคะแนน

ความชอบเทากบ 8.03 โดยไมมความแตกตางกนอยางมนย

สำคญทางสถต(p>0.05)กบไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง25

% แตมความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต (p<0.05)

กบไสกรอกปลาสตรควบคมไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง50

และ100% โดยสตรควบคมมคะแนนความชอบดานเนอสมผส

ตำสด

ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานความชอบโดยรวม

ของผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศพบวา ผทดสอบใหการ

ยอมรบไสกรอกปลาทใชเจลลกสำรอง75%มากทสดดวยคะแนน

ความชอบเทากบ8.20โดยมความแตกตางกนอยางมนยสำคญ

ทางสถต (p<0.05) กบไสกรอกปลาสตรควบคม ไสกรอกปลา

ทใชเจลลกสำรอง2550และ100%โดยไสกรอกปลาทใชเจล

ลกสำรอง100%มคะแนนความชอบโดยรวมตำสด

2. ผลการศกษาอายการเกบรกษาของผลตภณฑ

ไสกรอกปลาดกอยเทศ

การศกษาอายการเกบรกษาของผลตภณฑไสกรอก

ปลาดกอยเทศลดไขมนเมอพจารณาคณภาพทางจลนทรยของ

ผลตภณฑไสกรอกปลา ซงจดเปนอาหารทผานกรรมวธหรอ

ปรงสกแลวทวไปตามเกณฑคณภาพมาตรฐานทางจลชววทยา

ของอาหาร กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

ไดกำหนดใหผลตภณฑดงกลาวมจลนทรยรวมตอกรมนอยกวา

106โคโลนมจำนวนColiformsตอกรมนอยกวา500โคโลน

และมจำนวนE.coliตอกรมนอยกวา3โคโลน(กรมวทยาศาสตร

การแพทย, 2548) จากการวเคราะหปรมาณจลนทรยทงหมด

ปรมาณColiformbacteriaและปรมาณE.coliในผลตภณฑ

ไสกรอกปลาดกอยเทศทง5สตรทเกบรกษาในถงพลาสตกชนด

Polyethylene (PE) สภาวะบรรยากาศปกต ทอณหภม 4oC

(ตารางท 3)พบวาทระยะการเกบรกษาเรมตน (อายการเกบ

รกษา0วน)จนอายการเกบรกษา15วนผลตภณฑไสกรอกปลา

ทกสงทดลองมปรมาณจลนทรยทงหมดเพมสงขนเมออายการ

เกบรกษานานขน โดยผลตภณฑไสกรอกปลาทงหมดมจำนวน

จลนทรยทงหมดไมเกนเกณฑมาตรฐานทอายการเกบรกษา

ไมเกน 9 วน ซงสอดคลองกบการทดลองของศภชย (2543)

ทพบวา ไสกรอกปลาอมลชนจากปลาดกอยเทศและซรมทเกบ

รกษาในสภาวะบรรยากาศปกต มอายการเกบรกษาได 9 วน

โดยผลตภณฑมปรมาณจลนทรยไมเกนเกณฑมาตรฐานทกำหนด

ซงการเกบรกษาทอณหภมตำมสวนชวยใหยดอายการเกบรกษา

ไวไดนานขนเชนเดยวกบการเกบรกษาไสกรอกมาตรฐานโดย

ทวไป

สำหรบผลการวเคราะหปรมาณจลนทรยทบงบอก

สขลกษณะคอColiformbacteriaและE.coli ในผลตภณฑ

ไสกรอกปลาทงหมดพบวามปรมาณColiformbacteriaตำกวา

500CFU/gทอายการเกบรกษาเรมตน(ทอายการเกบรกษา0

วน) จนกระทงอายการเกบรกษาท 12 วน และพบวาหลงจาก

เกบรกษาผลตภณฑไว 15 วน มปรมาณColiform bacteria

เกนเกณฑมาตรฐานทกำหนดและไมพบการเจรญของE.coli

ในผลตภณฑไสกรอกปลาทงหมดตลอดอายการเกบรกษา


เจลลกสำรองสามารถนำมาใชเปนสารทดแทนไขมนใน

ผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศไดโดยไสกรอกปลาทมการเตม

เจลลกสำรอง75%ผทดสอบใหการยอมรบคณลกษณะดานกลน

ลกษณะเนอสมผสและการยอมรบโดยรวมมากทสดรองลงมา

ตารางท 2 ผลการทดสอบทางประสาทสมผสดานคณลกษณะของผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศ

ทรทเมนต ส กลน รสชาต เนอสมผส ความชอบโดยรวม

สตรควบคม(ใชมนหมแขง) 7.00b

6.50a

5.56a

5.56a

6.26a

ไสกรอกปลาเจลลกสำรอง25% 7.80c

7.10bc

7.33b

7.33c

7.43b

ไสกรอกปลาเจลลกสำรอง50% 6.63ab

6.76ab

8.10c

6.36b

7.03b

ไสกรอกปลาเจลลกสำรอง75% 6.73ab

7.56c

8.03c

8.03c

8.20c

ไสกรอกปลาเจลลกสำรอง100% 6.36a

6.60ab

5.83a

5.83ab

5.96a

a,b,cอกษรตางกนในแนวตงแสดงถงความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต(p<0.05)


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ตารางท 3 ผลการวเคราะหคณภาพทางจลนทรยของผลตภณฑไสกรอกปลาดกอยเทศสตรตางๆ

สตรควบคม

Time (Day) Total viable count (CFU/g) Coliform bacteria (CFU/g) E. coli (CFU/g)

0 1.9X103

3.2X10 ND

3 3.4X103

4.8X10 ND

6 6.2X104

1.3X102

ND

9 7.0X105

3.7X102

ND

12 2.9X106

4.2X102

ND

15 3.4X107

7.6X102

ND

ไสกรอกเจลลกสำรอง 25%


0 1.6X103

2.3X10 ND

3 4.9X103

2.7X10 ND

6 2.6X104

1.1X102

ND

9 6.4X105

2.9X102

ND

12 1.7X106

3.7X102

ND

15 1.6X107

6.4X102

ND



0 1.7X103

1.9X10 ND

3 4.1X103

4.7X10 ND

6 2.8X104

1.2X102

ND

9 5.8X105

2.1X102

ND

12 1.1X106

2.5X102

ND

15 1.3X107

5.7X102

ND



0 1.6X103

1.9X10 ND

3 3.7X103

4.3X10 ND

6 2.1X104

1.2X102

ND

9 6.2X105

2.4X102

ND

12 1.6X106

3.4X102

ND

15 1.7X107

7.6X102

ND



0 1.4X103

1.1X10 ND

3 2.7X103

3.6X10 ND

6 2.2X104

1.2X102

ND

9 5.7X105

2.2X102

ND

12 1.1X106

3.7X102

ND

15 1.2X107

6.1X102

ND

ND=notdetect


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


คอไสกรอกทมการเตมเจลลกสำรอง2550และ100%ตามลำดบ

โดยไสกรอกปลาทมการเตมเจลลกสำรองไดรบการยอมรบ

มากกวาไสกรอกสตรควบคมและจากการศกษาอายการเกบรกษา

พบวาไสกรอกทกสงทดลองสามารถเกบรกษาไดเปนระยะเวลา

9วนในถงพลาสตกชนดPolyethylene(PE)ทอณหภม4oC

โดยผลตภณฑมปรมาณจลนทรยไมเกนเกณฑมาตรฐานท

กำหนด ดงนนการพฒนาผลตภณฑดวยการใชเจลลกสำรอง

จงสามารถนำมาใชเปนสารทดแทนไขมนในผลตภณฑไสกรอก

ปลาดกอยเทศลดไขมนได


กรมวทยาศาสตรการแพทย. 2548. เกณฑคณภาพทาง

จลชววทยาของอาหารและภาชนะสมผสอาหาร.

กรงเทพฯ : กรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวง

สาธารณสข.

ประภาศร เทพรกษา นณน ออนหวาน และอทยวรรณ

ทองทงวงศ. 2549.การใชลกสำรองทดแทนไขมน

ในผลตภณฑหมยอ.กรงเทพฯ:ภาควชาวทยาศาสตร

และเทคโนโลยอาหารคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย


สถาบนประมงนำจดแหงชาต. 2534. อาหารประมงเพอ

การเกษตร.กรงเทพ:กรมประมงกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ.

ศรภาว ศรเจรญและรศม ชชพ. 2547.ผลของระดบนำมน

ถวเหลองในการผลตไสกรอกปลานลอมลชนคลอเลส-

เตอรอลตำ.วารสารวจยมหาวทยาลยขอนแกน.9(2):

19-30.

ศภชย จทน. 2543.การผลตไสกรอกปลาอมลชนจาก

ปลาดกอยเทศและซรม. วทยานพนธปรญญาโท

กรงเทพฯ:มหาวทยาลยเกษตรศาสตร,.

BAM.1995.Food and Drug Administration.Bacteriological

AnalyticalManual,Inc.DC.

Somboonpanyakul,P.2005.Textural and sensory quality

of poultry meat batter containing malva nut gum,

salt and phosphate.DepartmentofFoodTechno-

logy,FacultyofScience,ChulalongkornUniversity.


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


การเจรญเตบโตของกกจนทบร ภายใตอทธพลของปยชวภาพ ปยอนทรย ปยเคม

และปยอนทรยเสรมเคม ในจงหวดจนทบร

The Growth of Chanthaboon Sedge (Cyperus corymbosus Rottb.)

under 4 Kinds of Fertilizer (Bio Fertilizer, Organic Fertilizer, Chemical Fertilizer and Organic

Mixed with Chemical Fertilizer) in Chantaburi Province

พชย สราญรมย สหพลสรรพสตยคณะเทคโนโลยการเกษตรมหาวทยาลยราชภฎรำไพพรรณ

บทคดยอ

การศกษาการเจรญเตบโตของกกจนทบร ภายใตอทธพลของปยชวภาพ ปยอนทรย ปยเคม และปยอนทรยเสรมเคม

ในจงหวดจนทบรมวตถประสงคเพอศกษาการเจรญเตบโตของกกจนทบรในดานความยาวจำนวนใบและความเหนยวของใบกก

โดยเรมทำการทดลองตงแต วนท 15 มกราคม 2553ถงวนท 14 เมษายน 2553 รวม 90 วน วางแผนการทดลองแบบCRD

8 สงทดลอง ประกอบดวย ไมมการใสปย ใสปยชวภาพ (สตรเรงใบ) ใสปยอนทรย (มลไกอดเมด) ใสปยเคม (สตร 16-16-16)

ใสปยเคม (สตร 46-0-0) ใสปยอนทรยเสรมเคม (สตรฟนฟตน 9-3-0) ใสปยอนทรยเสรมเคม (สตรบำรงตน 5-3-5) ใสปย

อนทรยเสรมเคม(สตรดาง3-0-0-20-8-3)แตละสงทดลองทำจำนวน5ซำโดยบนทกขอมลดานความความยาวจำนวนใบและ

ความเหนยวของใบกกเมอครบ30,60และ90วน

ผลการทดลอง พบวา ทางดานความยาวของใบนนขนอยกบชนดของปยทใช โดยขอมลแสดงความแตกตางอยางมนย

สำคญยงทางสถต โดยเรยงลำดบจากใบทยาวทสด ไปสใบทสนทสดตามลำดบคอ ปยเคมสตร 16-16-16, ปยเคมสตร 46-0-0,

ปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน 5-3-5, ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3, ปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0ฟนฟตน),

ปยอนทรย(ปยขไก),ปยชวภาพ(สตรเรงใบ)และไมใสปยตามลำดบสำหรบจำนวนใบทงอกในชวงอายตางๆกนพบวาปยทง

8 ชนด สงผลตอจำนวนใบของกกจนทบรแตกตางอยางมนยสำคญยงทางสถตทกระยะการเจรญเตบโต โดยเรยงลำดบจำนวนใบ

ของใบกกจนทบรจากมากทสด ดงนคอ ปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน 5-3-5, ปยเคมสตร 16-16-16, ปยเคมสตร 46-0-0,

ปยชวภาพ (สตรเรงใบ), ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3, ปยอนทรย (ปยขไก), ปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0

ฟนฟตน) และไมใสปย ตามลำดบ สำหรบคาความเหนยวของกกจนทบรในชวงอายตางๆ กน พบวา ปยทง 8 ชนด สงผลตอ

ความเหนยวของกกจนทบรแตกตางอยางมนยสำคญยงทางสถต โดยเรยงลำดบคาความเหนยวของใบกกจนทบรจากมากทสด

ดงนคอ ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3, ปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน 5-3-5, ปยเคมสตร 46-0-0, ปยเคมสตร

16-16-16,ปยอนทรยผสมเคม(สตร9-3-0ฟนฟตน),ปยชวภาพ(สตรเรงใบ),ไมใสปยและปยอนทรย(ปยขไก)ตามลำดบ

คำสำคญ :กกจนทบรความยาวของใบจำนวนใบความเหนยวปยเคมและปยเคมเสรมอนทรย

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


Abstract

TheobjectiveoftheresearchwastostudythegrowthofChanthaboonsedge(CyperuscorymbosusRottb.)which

wasfertilizedby5fertilizers.TheexperimentwasconductedattheFacultyofAgriculturalTechnology,Rambhaibarni

RajabhatUniversityduringJanuary15,2010-April14,2010.Thegrowthofthesedgewascollectedfromthelength

ofaleaf,thenumberofanemergingleafandtensileofaleafatthe30th,60

thand90

thdayrespectively.Thefertilizers

werebiofertilizer,organicfertilizer,chemicalfertilizerandorganic-chemicalfertilizer.

Theresultsfoundthatthelengthoftheleafwashighlysignificantdifferentafterrtheexperiment.Thelengthof

theleafwasdependedonchemicalfertilizer,organic-chemicalfertilizer,organicfertilizerandbiofertilizerrespectively.

Thenumberoftheemergingleafshowedhighlysignificantdifferentafterfertilizingorganic-chemicalfertilizer,chemical

fertilizer,biofertilizerandorganicfertilizerrespectively.Thetensileofthesedgewashighestwithbiofertilizer.

Keywords :Chanthaboonsedgelengthofleavenumberofemergingandtensile(strengthofleave)andbiofertilizer

พชย สราญรมย, สหพล สรรพสตย

มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


บทนำ

จงหวดจนทบรเปนจงหวดทเนนผลผลตทางการเกษตร

โดยเฉพาะอยางยงไมผลเขตรอนอาทเชนทเรยนมงคดเงาะ

ลำไยตลอดจนกระทงพชเศรษฐกจอนๆเชนยางพาราพรกไทย

เปนตน ขณะเดยวกนมพชทไดรบการยอมรบ จนกลายเปน

ผลตภณฑสญลกษณของจงหวดจนทบร คอ เสอจนทบร

ทำมาจากตนกก เรยกวา กกจนทบร เสอจนทบรมลกษณะ

โดดเดนเฉพาะตวในเรองความคงทนของวตถดบทใช การทอ

ประณตงดงาม เปนงานฝมอทเลองชอของจงหวดจนทบร

โดยเฉพาะชมชนบางสระเกาอำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบร

เปนชมชนทผลตเสอจนทบรทใหญทสดของจงหวด และผลต

เสออยางครบวงจร เรมตงแตการปลกกก เปนวตถดบในการ

ทอเสอ การแปรรปวตถดบ การทอเปนผนเสอ จนการเปน

เอกลกษณของชมชนสรางชอเสยงใหคนรจก(พชยสราญรมย

และคณะ. 2546 2550-2551ก. 2550-2551ข. 2553) อยางไร

กตามในการผลตเสอกกนนยงประสบปญหาเรองวตถดบไมได

คณภาพ ไมเพยงพอไมไดขนาดทตรงตามความตองการ ซง

การทดลองเกยวกบกกในประเทศไทยมนอยมากเพราะกระทรวง

เกษตรและสหกรณและมหาวทยาลยตางๆ ลวนแลวแตศกษา

วจยเกยวกบพชเศรษฐกจหลก เชน ขาว ขาวโพด ทเรยน

เงาะ ลำไย ดงนนการทดลองการปลกกกจนทบรโดยใชชนด

ของปยทแตกตางกน คอ ปยทใชในการทดลอง เปนปยเคม

ปยอนทรยผสมเคมปยอนทรยปยชวภาพตามคำแนะนำของ

นกวชาการผเชยวชาญดานปยของประเทศไทย ไดแก ยงยทธ

โอสถสภา, (2551), อำนาจ สวรรณฤทธ, (2548) และธงชย

มาลา, (2546) เพอใหมผลตอการเจรญเตบโตของกกจนทบร

ซงนอกเหนอผลงานวจยเกยวกบปยแลวยงเปนการแสดง

ความรบผดชอบของมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ จนทบร

ทสนใจตอการพฒนาชมชนทองถน โดยเฉพาะกกจนทบร

ซงแทบจะไมมผลงานวจยผานมา ในการทดลองครงนอาจเปน

ทางเลอกหนงใหกบชมชนหรอเกษตรกรทสนใจในการปลกกก

จนทบร เพอทจะไดผลผลตทดตรงตามความตองการในการ

ทอเสอหรอนำไปแปรรปผลตภณฑตางๆตอไป


เพอศกษาการเจรญเตบโตของกกจนทบร ในดาน

ความยาวจำนวนใบและความเหนยวของใบกกภายใตอทธพล

ของปยชวภาพ ปยอนทรย ปยเคม และปยอนทรยเสรมเคม


อปกรณและวธดำเนนการวจย การศกษาไดมการเตรยมอปกรณและวธการทดลอง

ดงน

1) อปกรณการทดลอง

1. ตนกกจนทบรจำนวน40ตน(กอ)

2. กระถางเพาะจำนวน40ใบ

3. เครองชง

4. เครองวดความเหนยวTensileTestingMachine

(ซงเปนเครองมอวดความเหนยวยดหยนของยางพาราของ

คณะเทคโนโลยอตสาหกรรมและอญมณศาสตร มหาวทยาลย

ราชภฎรำไพพรรณโดยดดแปลงมาวดความเหนยวของตนกก)

2) การวางแผนการทดลอง

ในการทดลองนดำเนนการสำรวจหาตนกกจนทบรตงแต

เดอนพฤศจกายน2550เรมทำการทดลองวนท15มกราคม

2553ถงวนท14เมษายน2553รวม90วนหลงจากนนจงได

คำนวณ วเคราะหการทดลองและสรปผลการทดลองทงหมด

ในเดอนกรกฎาคม2553วางแผนการทดลองแบบสมสมบรณ

(Completely Randomized Design) โดยกำหนดใหม 8

สงทดลอง(T)5ซำการทดลอง(R)40หนวยการทดลองให

1 กระถางปลก คอ 1 หนวยการทดลอง จากการทดลองนใช

กระถางปลกกกจนทบรทงหมด40กระถางใชระยะเวลา90วน

กำหนดให

สงทดลองท1 ไมมการใสปย(control)

สงทดลองท2 ปยชวภาพ (สตรเรงใบ) ยหอ Green

garden

สงทดลองท3 ปยคอก(มลไกอดเมด)

สงทดลองท4 ปยเคม(สตร16-16-16)

สงทดลองท5 ปยเคม(สตร46-0-0)

สงทดลองท6 ปยอนทรยเสรมเคมตรากงนำเงนบรษท

เทพมณการเกษตรจำกด(สตรฟนฟตน

9-3-0)


เทพมณการเกษตรจำกด(สตรบำรงตน

5-3-5)


เทพมณการเกษตร จำกด (สตรดาง

3-0-0-20-8-3)

3) ขนตอนการทดลอง

1) เตรยมดน โดยเอาวชพชออกใหหมด นำลงใน

กระถาง

2) เตรยมตนกลาตนกกจนทบร โดยการแยกหนอ

และคดตนเดมใหเหลอ50ซม.ลงปลกในกระถาง


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


3) ใสนำในกระถางปลกใหอยระดบเดยวกนทก

กระถางใหสงจากดน5เซนตเมตร

4) ทำการใสปยสตรตางๆ ลงในกระถางทดลองใน

ปรมาณทเทากนโดยทำการใสทกๆ15วน

5) ศกษาการเจรญเตบโตของใบกกโดยวดความยาว

ใบเมอครบ30,60และ90วนวดเปนหนวยเซนตเมตร

6) ศกษาจำนวนใบกกทงอกทงหมดโดยนบจำนวน

ใบเมอครบ30,60และ90วนโดยวดหนวยเปนใบ

7) ศกษาความเหนยวของใบกกจนทบรเมอครบ90

วนโดยเครองTensileTestingMachineวดหนวยเปนกโลกรม/

นวตน(Kg/N)

8) นำขอมลทไดมาวเคราะหAnalysisofvariation

และทดสอบความแตกตางของสงทดลองการตรวจสอบความ

แตกตางของคาเฉลยโดยใชวธ Ducan newmultiple range

test


จากการวจยอทธพลของปยชวภาพปยอนทรยปยเคม

และปยอนทรยเสรมเคม ทมผลตอการเจรญเตบโตของกก

จนทบร พบวามผลตอการเจรญเตบโตของกก ทางดานตางๆ

ดงน

1. ความยาวของใบกกจนทบรทปลกในกระถางปลกท

ใสปย8ชนดเมออายครบ30,60และ90วน

การใสปยเคม(สตร16-16-16)สงผลใหใบกกมความยาว

ดทสดตลอดระยะการเจรญเตบโตและมากกวาการใสปยเคม

(สตร 46-0-0) ปยอนทรยเคม (สตรบำรงตน) ปยอนทรยเคม

(สตรดาง)ปยอนทรยเคม(สตรฟนฟตน)ปยอนทรย(ปยขไก)

ปยชวภาพ(สตรเรงใบ)ไมใสปยตามลำดบเมอนำคาเฉลยของ

ความยาวใบกกทปลกในกระถางทใสปยทง8ชนดเมอครบ30,

60และ90วนทไดจากการทดลองไปวเคราะหความแปรปรวน

ทางสถตพบวาแตกตางกนอยางมนยสำคญยงทางสถต

ตารางท 1ความยาวของใบกกเฉลยทใสปย8ชนดเมอครบ30,60และ90วน(หนวย:ซม.)

ชนดของปยจำนวนวน

30 วน 60 วน 90 วน

1) ไมใสปย 50.14c

89.62f

131.80f

2)ปยชวภาพ(สตรเรงใบ) 51.4c

100.60e

137.54ef

3)ปยอนทรย(ปยขไก) 53.12bc

101.24e

140.72de

4)ปยเคม(สตร16-16-16) 63.50a

133.04a

181.38a

5)ปยเคม(สตร46-0-0) 57.34b

127.66ab

167.88b

6)ปยอนทรยผสมเคม(สตรฟนฟตน9-3-0) 57.22b

112.40d

143.92d

7)ปยอนทรยผสมเคม(สตรบำรงตน5-3-5) 55.62bc

123.24bc

163.10bc

8)ปยอนทรยผสมเคม(สตรดาง3-0-0-20-8-3) 54.96bc

120.22c

159.08c

หมายเหต คาเฉลยทกำกบดวยตวอกษรนนแสดงเฉพาะชวงระยะเวลา30,60และ90วนเทานน

abcคอคาเฉลยทมอกษรกำกบตางกนในแถวเดยวกนมความแตกตางกนอยางมนยสำคญ(P≤0.05)

2. จำนวนใบกกจนทบรทปลกในกระถางปลกทใสปย8

ชนดเมออายครบ30,60และ90วน

การใสปยอนทรยเคม(สตรบำรงตน)สงผลใหกกมจำนวน

ใบมากทสดตลอดระยะการเจรญเตบโตและมากกวา ใสปยเคม

(สตร16-16-16)ปยเคม(สตร46-0-0)ปยชวภาพ(สตรเรงใบ)

ปยอนทรยเคม(สตรดาง)ปยอนทรย(ปยขไก)ปยอนทรยเคม

(สตรฟนฟตน)ไมใสปยตามลำดบ

เมอนำคาเฉลยของจำนวนใบกกทปลกในกระถางทใสปย

ทง8ชนดเมอครบ30,60และ90วนทไดจากการทดลองไป

วเคราะหความแปรปรวนทางสถตพบวามความแตกตางกน

อยางมนยสำคญยงทางสถต


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


3. ความเหนยวของใบกกจนทบรทปลกในกระถางปลก

ทใสปย8ชนดเมออายครบ90วน

การใสปยอนทรยเคม (สตรดาง 3-0-0-20-8-3) สงผล

ใหกกมคาความเหนยวของใบมากกวา ใสปยอนทรยเคม (สตร

บำรงตน) ปยเคม (สตร 46-0-0) ปยเคม (สตร 16-16-16)

ปยอนทรยเคม (สตรฟนฟตน 9-3-0) ปยชวภาพ (สตรเรงใบ)

ไมใสปยปยอนทรย(ปยขไก)ตามลำดบ

เมอนำคาความเหนยวเฉลยของใบกกทปลกในกระถาง

ทใสปยทง 8 ชนด เมอครบ 90 วน ทไดจากการทดลองไป

วเคราะหความแปรปรวนทางสถต พบวาคาแตกตางกนอยาง

มนยสำคญยงทางสถต

ตารางท 2 จำนวนใบกกเฉลยทใสปย8ชนดเมอครบ30,60และ90วน(หนวย:ใบ)

ชนดของปยจำนวนวน

30 วน 60 วน 90 วน

1) ไมใสปย 3.80cd

6.60c

15.20e

2)ปยชวภาพ(สตรเรงใบ) 4.60abcd

8.40c

26.60c

3)ปยอนทรย(ปยขไก) 4.60abcd

9.20c

20.60d

4)ปยเคม(สตร16-16-16) 6.20abc

15.40b

34.00ab

5)ปยเคม(สตร46-0-0) 6.40ab

13.40b

32.00b

6)ปยอนทรยผสมเคม(สตรฟนฟตน9-3-0) 4.00bcd

8.60c

18.80de

7)ปยอนทรยผสมเคม(สตรบำรงตน5-3-5) 6.80a

20.60a

36.80a

8)ปยอนทรยผสมเคม(สตรดาง3-0-0-20-8-3) 3.60d

9.60c

20.80d

หมายเหต คาเฉลยทกำกบดวยตวอกษรนนแสดงเฉพาะชวงระยะเวลา30,60และ90วนเทานน

abcd

คอคาเฉลยทมอกษรกำกบตางกนในแถวเดยวกนมความแตกตางกนอยางมนยสำคญ(P≤0.05)

ตารางท 3 ความเหนยวของกกจนทบรทปลกในกระถางปลกทใสปย8ชนดเมอครบ90วน(หนวย:Kg/N.)

ชนดของปย คาเฉลย**

1) ไมใสปย 13.37d

2)ปยชวภาพ(สตรเรงใบ) 14.54d

3)ปยอนทรย(ปยขไก) 13.31d

4)ปยเคม(สตร16-16-16) 17.64c

5)ปยเคม(สตร46-0-0) 20.24b

6)ปยอนทรยผสมเคม(สตรฟนฟตน9-3-0) 15.60cd

7)ปยอนทรยผสมเคม(สตรบำรงตน5-3-5) 22.26ab

8)ปยอนทรยผสมเคม(สตรดาง3-0-0-20-8-3) 24.32a

หมายเหต คาเฉลยทกำกบดวยตวอกษรทเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนอยางไมมนยสำคญยงทางสถต


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


3. ความเหนยวของใบกกจนทบรทปลกในกระถางปลกทใสปย 8 ชนด เมออายครบ 90 วน การใสปยอนทรยเคม (สตรดาง3-0-0-20-8-3) สงผลใหกกมคาความเหนยวของใบมากกวา ใสปยอนทรยเคม (สตรบารง

ตน) ปยเคม (สตร46-0-0) ปยเคม (สตร16-16-16 ) ปยอนทรยเคม (สตรฟนฟตน 9-3-0) ปยชวภาพ (สตรเรงใบ) ไมใสปย ปยอนทรย (ปยขไก) ตามลาดบ

เมอนาคาความเหนยวเฉลยของใบกกทปลกในกระถางทใสปยทง 8 ชนด เมอครบ 90 วน ทไดจากการทดลองไปวเคราะหความแปรปรวนทางสถตพบวาคาแตกตางกนอยางมนยสาคญยงทางสถต ตารางท 3 ความเหนยวของกกจนทบรทปลกในกระถางปลกทใสปย 8 ชนดเมอครบ 90 วน (หนวย : Kg/N.)



2) ปยชวภาพ(สตรเรงใบ) 14.54d

3) ปยอนทรย (ปยขไก) 13.31d

4) ปยเคม(สตร16-16-16 ) 17.64c

5) ปยเคม (สตร 46-0-0) 20.24b

6) ปยอนทรยผสมเคม (สตร9-3-0 ฟนฟตน) 15.60cd

7) ปยอนทรยผสมเคม (สตรบารงตน 5-3-5) 22.26ab

8) ปยอนทรยผสมเคม (สตรดาง 3-0-0-20-8-3) 24.32a

หมายเหต คาเฉลยทกากบดวยตวอกษรทเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนอยางไมมนยสาคญยงทางสถต

รปท 1 แสดงกกจนทบรทอาย 30 วน(หลงการปลก) รปท 2 แสดงตนกกเรมมการแตกแขนง

3. ความเหนยวของใบกกจนทบรทปลกในกระถางปลกทใสปย 8 ชนด เมออายครบ 90 วน การใสปยอนทรยเคม (สตรดาง3-0-0-20-8-3) สงผลใหกกมคาความเหนยวของใบมากกวา ใสปยอนทรยเคม (สตรบารง

ตน) ปยเคม (สตร46-0-0) ปยเคม (สตร16-16-16 ) ปยอนทรยเคม (สตรฟนฟตน 9-3-0) ปยชวภาพ (สตรเรงใบ) ไมใสปย ปยอนทรย (ปยขไก) ตามลาดบ

เมอนาคาความเหนยวเฉลยของใบกกทปลกในกระถางทใสปยทง 8 ชนด เมอครบ 90 วน ทไดจากการทดลองไปวเคราะหความแปรปรวนทางสถตพบวาคาแตกตางกนอยางมนยสาคญยงทางสถต ตารางท 3 ความเหนยวของกกจนทบรทปลกในกระถางปลกทใสปย 8 ชนดเมอครบ 90 วน (หนวย : Kg/N.)



2) ปยชวภาพ(สตรเรงใบ) 14.54d

3) ปยอนทรย (ปยขไก) 13.31d

4) ปยเคม(สตร16-16-16 ) 17.64c

5) ปยเคม (สตร 46-0-0) 20.24b

6) ปยอนทรยผสมเคม (สตร9-3-0 ฟนฟตน) 15.60cd

7) ปยอนทรยผสมเคม (สตรบารงตน 5-3-5) 22.26ab

8) ปยอนทรยผสมเคม (สตรดาง 3-0-0-20-8-3) 24.32a

หมายเหต คาเฉลยทกากบดวยตวอกษรทเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนอยางไมมนยสาคญยงทางสถต

รปท 1 แสดงกกจนทบรทอาย 30 วน(หลงการปลก) รปท 2 แสดงตนกกเรมมการแตกแขนง

รปท 3 แสดงกกจนทบรทปลกในกระถางปลก รปท 4 แสดงตนกกเรมมการออกดอกมาบางแลว ทใสปย 8 ชนด เปนระยะเวลา 60 วน

รปท 5 แสดงการรวมการจดวางตนกกจนทบร รปท 6 แสดงการนาเอาตนกกทสงทสดของแตละทรทเมนต ออกมาวางเปรยบเทยบกน

รปท 7 เปรยบเทยบความสง รปท 8 แสดงดอกกกจนทบร บานเตมทและพรอม ของตนกกจนทบรจากสงสดมาตาสด สาหรบการเกบเกยว
















ภาพท 1 แสดงกกจนทบรทอาย30วน(หลงการปลก) ภาพท 2 แสดงตนกกเรมมการแตกแขนง

ภาพท 3 แสดงกกจนทบรทปลกในกระถางปลกทใสปย8ชนด

เปนระยะเวลา60วน

ภาพท 4 แสดงตนกกเรมมการออกดอกมาบางแลว

ภาพท 5 แสดงการรวมการจดวางตนกกจนทบร ภาพท 6 แสดงการนำเอาตนกกทสงทสดของแตละทรทเมนต

ออกมาวางเปรยบเทยบกน

ภาพท 7เปรยบเทยบความสง ของตนกกจนทบรจากสงสด

มาตำสด

ภาพท 8 แสดงดอกกกจนทบรบานเตมทและพรอมสำหรบ

การเกบเกยว


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ



จากการวจยสรปไดวา ทางดานความยาวของใบกก

จนทบรนน ปยทง 8 ชนด สงผลตอความยาวของใบกก

จนทบรแตกตางอยางมนยสำคญยงทางสถตทกระยะการ

เจรญเตบโต โดยเรยงลำดบความยาวของใบกกจนทบรจาก

มากทสดดงนคอปยเคมสตร16-16-16,ปยเคมสตร46-0-0,

ปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน 5-3-5, ปยอนทรยผสม

เคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3, ปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0

ฟนฟตน), ปยอนทรย (ปยขไก), ปยชวภาพ (สตรเรงใบ)

และไมใสปย ตามลำดบ สำหรบจำนวนใบทงอกในชวงอาย

ตางๆ กน พบวา ปยทง 8 ชนด สงผลตอจำนวนใบของกก

จนทบรแตกตางอยางมนยสำคญยงทางสถตทกระยะการเจรญ

เตบโตโดยเรยงลำดบจำนวนใบของใบกกจนทบรจากมากทสด

ดงนคอ ปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน 5-3-5, ปยเคมสตร

16-16-16, ปยเคมสตร 46-0-0, ปยชวภาพ (สตรเรงใบ),

ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง3-0-0-20-8-3,ปยอนทรย(ปยขไก),

ปยอนทรยผสมเคม(สตร9-3-0ฟนฟตน)และไมใสปยตามลำดบ

สำหรบคาความเหนยวของกกจนทบรในชวงอายตางๆ กน

พบวา ปยทง 8 ชนด สงผลตอความเหนยวของกกจนทบร

แตกตางอยางมนยสำคญยงทางสถต โดยเรยงลำดบคาความ

เหนยวของใบกกจนทบรจากมากทสดดงนคอปยอนทรยผสม

เคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3, ปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน

5-3-5,ปยเคมสตร46-0-0,ปยเคมสตร16-16-16,ปยอนทรย

ผสมเคม(สตร9-3-0ฟนฟตน),ปยชวภาพ(สตรเรงใบ),ไมใสปย

และปยอนทรย(ปยขไก)


สำหรบความยาวของใบนนพบวาปยเคมสตร16-16-16

ใหความยาวสงทาสด เพราะมไนโตรเจนถง16%รองลงมาคอ

ปยเคมสตร 46-0-0 โดยแตกตางอยางมนยสำคญยงทางสถต

ในปยเคมสตร46-0-0ถงแมจะมไนโตรเจนถง46%ถงเนนหนก

ในการเจรญเตบโตทางvegetativegrowthรวมทงการแบงเซลล

และการยดขยายของใบแตการไมมธาตอนๆเสรมเชนPและ

Kซงการมธาตอาหารไนโตรเจน(N)นนจะทำหนาททางvegeta-

tivegrowthควรมธาตตวอนเสรมดวยปยอนทรยทผสมเคมนน

จะสงผลใหความยาวของกกจนทบรตามมาอยางเหนไดชดเจน

โดยเฉพาะปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0 ฟนฟตน) จะให

ความยาวนอยกวาปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน5-3-5ซงม

ธาตอาหารครบทงสามตว ทงนการใสปยทกชนด ใหผลตอ

ความยาวของกกจนทบร ดกวาไมใสทกชวงระยะการเจรญ

เตบโต

ทางดานจำนวนใบของกกจนทบรนน มการตอบเสนอง

ไดดจากปยอนทรยผสมเคมสตรบำรงตน 5-3-5 ซงเปนเพราะ

มธาตหลกครบทงสามตวสงทสด ซงการมปยอนทรยเสรม

สะทอนใหเหนวา ดกวาการใชปยเคมอยางเดยว โดยแตกตาง

อยางมนยสำคญยงทางสถต กบปยเคมสตร 16-16-16 และ

ปยเคมสตร 46-0-0 ซงการจดการปยทดสำหรบกกจนทบร

จำเปนตองมปยอนทรยและปยเคมในปรมาณทมากเพยงพอ

กบการเจรญเตบโต อนจะสงผลใหจำนวนใบมากทสด และม

ความยาวมากทสดดวย

สำหรบความเหนยวของกกจนทบรซงเปนคณภาพ

ของผลผลตนน พบวาคณภาพของผลผลต หรอความเหนยว

จะขนอยกบธาตอาหารรองหรอธาตอาหารเสรม มากวาจะเปน

ธาตอาหารหลก ดงจะเหนไดจาก ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง

3-0-0-20-8-3ซงมธาตหลกอยนอยแตมธาตรองในปรมาณทสง

กลบเพมคณภาพความเหนยวไดสงสดเปนอนดบหนง ซง

คอนขางมองเหนไดชดเจนวาธาตอาหารหลกของพช(NPK)

จะสงเสรมการเจรญเตบโตทางดาน vegetative growth เชน

ความยาวใบจำนวนใบทงนควรเตมเตมดวยธาตอาหารรองดวย

(CaMgS)ทงนการเจรญเตบโตทด เพอใหไดทงปรมาณและ

คณภาพนนจำเปนตองมการจดการธาตอาหารหลกธาตอาหาร

รองและธาตอาหารเสรมหรอครบทง17ธาตทเปนธาตอาหาร

ทจำเปนตอการเจรญเตบโตของพชตอพชกลมกกจนทบร


จเรสดากร.2553.วงศกก.ขาวกองพฤกษศาสตรและวชพช.

แหลงทมา:http://th.wikipedia.org/wiki,21พฤศจกายน

2553.

จนตนาเขยวผอง.2553.จากการสมภาษณเรองปญหาของ

การปลกกก.วนท3มกราคม2553.

ธงชยมาลา.2546.ปยอนทรยและปยชวภาพ.กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ภาพท 9 เครองมอทใชทดสอบวดความเหนยวของกกจนทบร

รปท 9 เครองมอทใชทดสอบวดความเหนยวของกกจนทบร สรปผลการวจย

จากการวจยสรปไดวา ทางดานความยาวของใบกกจนทบรนน ปยทง 8 ชนด สงผลตอความยาวของใบกกจนทบรแตกตางอยางมนยสาคญยงทางสถตทกระยะการเจรญเตบโต โดยเรยงลาดบความยาวของใบกกจนทบรจากมากท สด ดงนคอ ปยเคมสตร 16-16-16 , ปยเคมสตร 46-0-0 , ปยอนทรยผสมเคมสตรบารงตน 5-3-5, ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3, ปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0 ฟนฟตน), ปยอนทรย (ปยขไก), ปยชวภาพ(สตรเรงใบ) และไมใสปยตามลาดบ สาหรบจานวนใบทงอกในชวงอายตางๆกน พบวา ปยทง 8 ชนด สงผลตอจานวนใบของกกจนทบรแตกตางอยางมนยสาคญยงทางสถตทกระยะการเจรญเตบโต โดยเรยงลาดบจานวนใบของใบกกจนทบรจากมากทสด ดงนคอปยอนทรยผสมเคมสตรบารงตน 5-3-5, ปยเคมสตร 16-16-16, ปยเคมสตร 46-0-0,ปยชวภาพ(สตรเรงใบ), ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3,ปยอนทรย (ปยขไก), ปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0 ฟนฟตน)และไมใสปย ตามลาดบ สาหรบคาความเหนยวของกกจนทบรในชวงอายตางๆกน พบวา ปยทง 8 ชนด สงผลตอความเหนยวของกกจนทบรแตกตางอยางมนยสาคญยงทางสถต โดยเรยงลาดบคาความเหนยวของใบกกจนทบรจากมากทสด ดงนคอ ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง 3-0-0-20-8-3, ปยอนทรยผสมเคมสตรบารงตน 5-3-5, ปยเคมสตร 46-0-0, ปยเคมสตร 16-16-16, ปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0 ฟนฟตน), ปยชวภาพ(สตรเรงใบ),ไมใสปย และปยอนทรย (ปยขไก) อภปรายผล

สาหรบความยาวของใบนน พบวา ปยเคมสตร 16-16-16 ใหความยาวสงทาสด เพราะมไนโตรเจนถง 16% รองลงมาคอ ปยเคมสตร 46-0-0 โดยแตกตางอยางมนยสาคญยงทางสถต ในปยเคมสตร 46-0-0 ถงแมจะมไนโตรเจนถง 46% ถงเนนหนกในการเจรญเตบโตทาง vegetative growth รวมทงการแบงเซลลและการยดขยายของใบ แตการไมมธาตอนๆเสรม เชน P และ K ซงการมธาตอาหารไนโตรเจน (N) นนจะทาหนาททาง vegetative growth ควรมธาตตวอนเสรมดวย ปยอนทรยทผสมเคมนน จะสงผลใหความยาวของกกจนทบรตามมาอยางเหนไดชดเจน โดยเฉพาะ, ปยอนทรยผสมเคม (สตร 9-3-0 ฟนฟตน) จะใหความยาวนอยกวา ปยอนทรยผสมเคมสตรบารงตน 5-3-5 ซงมธาตอาหารครบทงสามตว ทงนการใสปยทกชนด ใหผลตอความยาวของกกจนทบร ดกวาไมใสทกชวงระยะการเจรญเตบโต

ทางดานจานวนใบของกกจนทบรนน มการตอบเสนองไดดจากปยอนทรยผสมเคมสตรบารงตน 5-3-5 ซงเปนเพราะมธาตหลกครบทงสามตวสงทสด ซงการมปยอนทรยเสรม สะทอนใหเหนวา ดกวาการใชปยเคมอยางเดยว โดยแตกตางอยางมนยสาคญยงทางสถต กบปยเคมสตร 16-16-16 และ ปยเคมสตร 46-0-0 ซงการจดการปยทดสาหรบกกจนทบร จาเปนตองมปยอนทรยและปยเคมในปรมาณทมากเพยงพอกบการเจรญเตบโต อนจะสงผลให จานวนใบมากทสด และมความยาวมากทสดดวย

สาหรบความเหนยวของกกจนทบรซงเปนคณภาพของผลผลตนน พบวาคณภาพของผลผลต หรอความเหนยวจะขนอยกบธาตอาหารรองหรอธาตอาหารเสรม มากวาจะเปนธาตอาหารหลก ดงจะเหนไดจาก ปยอนทรยผสมเคมสตรดาง3-0-0-20-8-3 ซงมธาตหลกอยนอย แตมธาตรองในปรมาณทสง กลบเพมคณภาพความเหนยวไดสงสดเปนอนดบหนง ซงคอนขางมองเหนไดชดเจนวา ธาตอาหารหลกของพช (N P K) จะสงเสรมการเจรญเตบโตทางดาน vegetative growth เชน


มหาวท

ยาลยรา

ชภฏรำไ

พพรรณ


ธวชชย อบลเกด, สมยศ เดชภรตนมงคล. 2544.การเพม

ผลผลตกกพนธพนเมอง 2 พนธ โดยใชระดบนำ

ทเหมาะสม.ภาควชาเทคโนโลยการผลตพช:สถาบน

เทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

พชยสราญรมยและคณะ.2546.ทางรอดของเสอกกจนทบร.

จนทบร:สถาบนราชภฏรำไพพรรณ.

พชย สราญรมย. 2553. เอกสารประกอบการเรยนวชา

เทคโนโลยการผลตปย. จนทบร : คณะเทคโนโลย

การเกษตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ.

พชยสราญรมย.2550-2551ก.เอกสารทางวชาการภายใต

โครงการอทยานการเรยนร แนวทางการพฒนากก

ในมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ. สำนกศลป

วฒนธรรมและพฒนาชมชน มหาวทยาลยราชภฏ


พชย สราญรมย. 2550-2551ข. อทธพลของความเคม

ในนำทมผลตอการเจรญเตบโตของกกจนทบร.

สำนกศลปวฒนธรรมและพฒนาชมชน มหาวทยาลย

ราชภฏรำไพพรรณ.

พชย สราญรมย และพนต เนยมเปย. 2550.อทธพลของ

ปยเคม ปยอนทรยผสมเคม ปยคอก ทมผลตอการ

เจรญเตบโตของกกจนทบร.จนทบร:คณะเทคโนโลย

การเกษตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ.

พชย สราญรมยและมาโนชญ ครองตน.2550.คณสมบต

ของดน 4 ชด ทมผลตอการเจรญเตบโตของกก

จนทบร. จนทบร : คณะเทคโนโลยการเกษตร


พชยสราญรมยและรงโรจนเกษบงกาฬ.2550.การศกษา

ความเคมของนำ 6 ระดบ 0, 5, 10, 15, 20 และ

30 ppt. ทมผลตอการเจรญเตบโตของกกจนทบร.

จนทบร:คณะเทคโนโลยการเกษตรมหาวทยาลยราชภฏ


ยงยทธโอสถสภา.2551.ปยเพอการเกษตรยงยน.กรงเทพฯ

:สำนกพมพเกษตรศาสตร.

วฒ.2551.ปยคอก. เกษตรแผนดนทอง.แหลงทมา:http://

www.rakbankerd.com/agriculture/wb/show.php?Cat

egory=agriculture&No=14414,9มถนายน2551

สถาบนพฒนาองคกรชมชน. 2549. เสอกกบางสระเกา

ภมปญญาทองถน.จนทบร:วทยาการจดการทางสงคม,

เครอขายแผนแมบทชมชนพงตนเอง.

อำนาจสวรรณฤทธ.2548.ปยกบการเกษตรกบสงแวดลอม.

กรงเทพฯ : สำนกพมพเกษตรศาสตร. มหาวทยาลย

เกษตรศาสตร.


ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 ประจำปี 2554 (มิถุนายน -...

Documents