การพฒนาสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2

โดย นางสาวเยาวพร สระทองแงด

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2550

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การพฒนาสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2

โดย นางสาวเยาวพร สระทองแงด

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ภาควชาเทคโนโลยการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2550

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

A DEVELOPMENT OF VIDEO ON BIOLOGICAL CONTROL OF INSECT PESTE FOR PRATHOM 6 AT HAUTAMNOB SCHOOL SUPHAN BURI EDUCATION SERVICE AREA

OFFICE 2

By Yaowapon Sathongngad

An Independent Study Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree MASTER OF EDUCATION

Department of Educational Technology Graduate School

SILPAKORN UNIVERSITY 2007

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหการคนควาอสระเรอง “ การพฒนาสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ” เสนอโดย นางสาวเยาวพร สระทองแงด เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

……........................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ศรชย ชนะตงกร)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาการคนควาอสระ รองศาสตราจารยประทน คลายนาค คณะกรรมการตรวจสอบการคนควาอสระ .................................................... ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารยสมหญง เจรญจตรกรรม) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (นายสทธพงษ จางทอง ) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (รองศาสตราจารยประทน คลายนาค) ............/......................../..............

ง

46257414 : สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา คาสาคญ : การพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมการกาจดศตรพชโดยชววธ เยาวพร สระทองแงด : การพฒนาสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2. อาจารยทปรกษาการคนควาอสระ : รศ.ประทน คลายนาค. 122 หนา. การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ตามเกณฑ 80 / 80 2) เพอศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเ รยนสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 3) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนจากสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ โดยกลมตวอยางทใชในการวจย ไดจากการสมอยางงายเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ภาคเรยน 2 ปการศกษา 2549 จานวน 30 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) แบบสมภาษณแบบมโครงสรางจากผเชยวชาญดานเนอหาและสอวดทศน 2) สอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 3) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 4) แบบประเมนความพงพอใจ สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คารอยละ คาเฉลยและการทดสอบคาท ( t- test ) แบบ Dependent ผลการวจย 1. สอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑ คอ 78.59 / 80.22 2. ผลสมฤทธทางการเรยนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนทเรยนดวยสอวดทศนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนมความพงพอใจตอสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธอยในระดบมาก

ภาควชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2550 ลายมอชอนกศกษา........................................ ลายมอชออาจารยทปรกษาการคนควาอสระ ........................................

จ

46257414 : MAJOR : EDUCATIONAL TECHNOLOGY

KEY WORDS : COMPUTER ASSISTED INSTRUCTION / CIRCULATORY SYSTEM

YAOWAPON SATHONGNGAD : A DEVELOPMENT OF VIDEO ON BIOLOGICAL

CONTROL OF INSECT PESTS FOR PRATHOM 6 AT HAUTAMNOB SCHOOL SUPHAN BURI

EDUCATION SERVICE AREA OFFICE 2. AN INDEPENDENT STUDY ADVISOR : ASSOC.

PROF. PRATIN KLAYNARK , ASSOC. PROF. SOMYING JAREONJITRAKUM . 122 pp.

The purpose of this research were of three told: 1) to develop the video program

on Biological Control of Insect Pests in accordance with the set criterion 80 / 80 2) to

compare the students’ learning achievement before and after using the video program on

Biological Control of Insect Pests 3) to study the students’ satisfaction of Prathom 6 who

study via the video program on Biological Control of Insect Pests . the research samples, by

research simple random sampling , consisted of 30 Prathom 6 students from Hautamnob

school, Suphanburi Education Service Area Office 2 in the second semester, academic year

2006 the instruments used for gathering data were 1) aquestionnaire which consisted of the

experts .. structure of content ant the video 2) the video program on Biological Control of

Insect Pests 3) The achievement test 4) The students’ satisfaction test. The descriptive

statistics and t-test were employed fro data analysis through percentage, mean and t-valve

(Dependent)

The results of research revealed as follows:

1. The efficiency of the video program on Biological Control of Insect Pests has

met the set criterion 78.59 / 80.22

2. The learning achievement of the sample students after using the video program

were higher than those before using it at the .05 level.

3. The student samples’ satisfaction about the video program on Biological

Control of Insect Pests was highly positive.

Department of Educational Technology Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2007

Student's signature ........................................

An Independent Study Advisor's signature ........................................

ฉ

กตตกรรมประกาศ การคนควาอสระฉบบนสาเรจลลวงไปไดด โดยได รบความอนเคราะหอยางดย งจาก รองศาสตราจารยประทน คลายนาค รองศาสตราจารยสมหญง เจรญจตรกรรม นายสทธพงษ จางทอง ครสายนต แสงเพชรออน ครสคนธ บญสงเพชร ครชวรตน สาลประเสรฐ นายวระพงษ ฉามาก และนางสาววชร หมวดผา ทกรณาใหคาปรกษา แนะนา ตลอดจนปรบปรงแกไข ดแลการคนควาอสระตงแตตนจนสาเรจดวยด จงขอกราบขอบพระคณอยางสงไว ณ โอกาสน ขอขอบพระคณ ผอานวยการศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร และเจาทหนาทกทานทใหความรวมมอการถายทาวดทศน ขอขอบคณ ครสมศกด ออเพชร และครสเทพ ลอบล ทอนเคราะหวสด อปกรณและหองตดตอวดทศน ขอขอบคณครในศนยเครอขายสวางอารมณ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ทกทาน ทใหความรวมในการหาประสทธภาพของแบบทดสอบ ขอขอบคณนางสาวกาญจนา ออเพชร และเพอน ๆ ปรญญาโท โครงการรวมมอรนท 4 ทกคนทใหความชวยเหลอและใหกาลงใจดวยดเสมอมา ทายสดนขอขอบคณคณแม คณพและหลาน ๆ ทคอยชวยเหลอและใหกาลงใจตลอดมาแกผวจย ตลอดจนคณครผประสทธประสาทวชาความรทกทาน

ช

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย .................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ ............................................................................................................... จ กตตกรรมประกาศ..................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง ............................................................................................................................ ญ สารบญภาพประกอบ................................................................................................................. ฎ บทท 1 บทนา............................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา ................................................................ 1 วตถประสงคการวจย .............................................................................................. 6 สมมตฐานการวจย ................................................................................................. 6 ขอบเขตของการวจย .............................................................................................. 7 ขอตกลงเบองตน ................................................................................................... 7 นยามศพทเฉพาะ.................................................................................................... 8 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ........................................................................................ 9 หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544.................................................. 10 การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ....................................................................... 15 ความหมายการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ..................................................... 15 แมลงศตรธรรมชาต แมลงหา แมลงเบยนและเชอจลนทรยทมประโยชน .... 15 การควบคมกาจดแมลงศตรพชโดยชววธทเกดขนเองตามธรรมชาต ............ 18 การผลตและการนาแมลงศตรธรรมชาตไปกาจดศตรพช ............................. 20 วดทศนเพอการศกษา ............................................................................................ 27 ความหมายของวดทศน ................................................................................ 27 รปแบบของรายการวดทศน .......................................................................... 28 ประเภทวดทศนเพอการศกษา ...................................................................... 31 การสรางสอและขนตอนการผลตรายการวดทศนเพอการศกษา ........................... 31 การหาประสทธภาพของสอวดทศน ..................................................................... 34 การพฒนาการหาประสทธภาพของสอวดทศน ............................................ 34 การประเมนสอวดทศน................................................................................. 35

ซ

บทท หนา งานวจยทเกยวของ ................................................................................................ 35 งานวจยในประเทศ ....................................................................................... 35 งานวจยตางประเทศ...................................................................................... 38 3 วธการดาเนนการวจย........................................................................................................ 42 ประชากรและกลมตวอยาง .................................................................................... 42 การสรางและพฒนาเครองมอ ................................................................................ 43 การดาเนนการวจย ................................................................................................. 53 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ............................................................................. 54 4 ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................................... 57 ประมวลผลการสมภาษณแบบมโครงสรางของผเชยวชาญดานเนอหาและ ผเชยวชาญดานสอวดทศน............................................................................ 57 การหาประสทธภาพสอวดทศน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เรองการควบคมกาจดแมลงศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ตามเกณฑ 80 / 80................................................ 59 การหาความกาวหนาทางการเรยนโดยการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน จากการทาแบบทดสอบกอนเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ....................................................... 62 การหาความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศนเรองการควบคมกาจด ศตรพชโดยชววธ .......................................................................................... 64 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ ............................................................................. 66 สรปผลการวจย...................................................................................................... 66 อภปรายผล ............................................................................................................ 67 ขอเสนอแนะทวไป ............................................................................................... 69 บรรณานกรม ................................................................................................................. 71

ฌ

หนา ภาคผนวก ...................................................................................................................... 76 ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญ................................................................... 77 ภาคผนวก ข บทโทรทศน............................................................................. 79 ภาคผนวก ค แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน.................................. 94 ภาคผนวก ง แบบสอบถาม ........................................................................... 108 แบบสมภาษณแบบมโครงสราง ............................................... 109 แบบสอบถามความพงพอใจทมตอการสอนโดยใชสอวดทศน เรองการควบคมกาจกพชโดยชววธของนกเรยนชนประถม ศกษาปท 6 ..................................................................... 114 ภาคผนวก จ คาความเทยงของเนอหา( IOC) คาความยาก( p) และอานาจ จาแนก (r ) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และการหาคาความเชอมน( rtt) ...................................... 115 ประวตของผวจย ....................................................................................................................... 122

ญ

สารบญตาราง ตารางท หนา 1 แสดงผลการทดลองสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ขนทดลอง แบบเดยว (n = 3)............................................................................................. 46 2 แสดงผลการทดลองสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธขนทดลอง

แบบกลม (n = 9) ............................................................................................. 47 3 ขอมลเปรยบเทยบกบเกณฑหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ......................... 52 4 สรปแนวคดจากผเชยวชาญดานเนอหาตอการพฒนาสอวดทศน .............................. 57 5 สรปแนวคดจากผเชยวชาญดานสอวดทศนตอการพฒนาสอวดทศน........................ 58 6 แสดงผลการทดลองสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธขนทดลอง ภาคสนาม (n = 30).......................................................................................... 59 7 แสดงคาของคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนจากสอวดทศนเรองการควบคม กาจดศตรพชโดยชววธ.................................................................................... 62 8 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยางจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ จากกลมตวอยาง 30 คน ................... 64 9 แสดงคะแนนคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน(SD) และการแปลผล ความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพช โดยชววธ ........................................................................................................ 64 10 แสดงคาความเทยงตรงเชงเนอหา โดยใชดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบ จดประสงค (IOC) ของแบบทดสอบ............................................................... 116

11 แสดงคาความยาก (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบเรองการควบคม กาจดศตรพชโดยชววธ.................................................................................... 117

12 การหาคาสมประสทธแหงความเทยง (rtt) ของแบบทดสอบ ..................................... 119

ฎ

สารบญภาพประกอบ แผนภาพท หนา 1 ผงมโนทศนท 1 สาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท6................................................................................... 13 2 ผงมโนทศนท 2 การบรณาการใน 5 กลมสาระ การเรยนรการงานอาชพ และเทคโนโลยโดยใชงานเกษตร การปลกผก เปนแกนหลก ...................... 14 แผนภมท หนา 1 แสดงขนตอนการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ........................................ 44 2 การพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ .............................. 48 3 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ................................................. 50 4 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ ............................................. 52 5 ขนตอนการดาเนนการวจย .................................................................................... 53

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา ปจจบนนการบรหารศตรพชถกจดอนดบเปนปญหาทสาคญตน ๆ ในการผลตพช เพอใหไดผลผลตทมคณภาพและปลอดภยจากสารพษ เนองจากการผลตพชทกวนนเปนการผลตในพนทขนาดใหญ เปนการผลตเพอจาหนายตามความตองการของตลาด ไมใชเปนการผลตเพอบรโภคและนาสวนทเหลอไปจาหนายอยางในอดตเมอ 50 ปกอน เมอการผลตมการขยายขนาดและเปลยนระบบการผลต จากการปลกพชหลากหลายชนด เปนการปลกพชชนดเดยวและปลกซาทเดมอยตลอดเวลา ไมมพนท ทเกษตรกรจะเรรอนทาไปเรอย ๆ ขณะเดยวกนเนองจากระบบการผลต ทพฒนาเปนระบบการเกษตรแบบอตสาหกรรม บรษทสารเคมตาง ๆ ผลตสารเคมรปแบบตาง ๆ ไมวาจะเปนสารปองกนกาจดศตรพช ปย สารเรงการเจรญเตบโตเปนตน ออกสตลาดมากขนเรอย ๆ การโฆษณาแขงขนกนดานประสทธภาพและความสะดวกในการใช ทาใหเกษตรกรหนมาใชสารเคมมากชนดขนเรอยๆ จาเปนตองรณรงค ใหลดการใชสารเคมเพอกาวเขาสปแหงการผลตพชปลอดภยและเปนครวโลก การใชสารเคมอยางไมถกวธหรอการใชในปรมาณทมากเกนไป จะสงผลใหเกดผลกระทบและพษภยอนตราย ซงนบวนผลกระทบของการใชสารเคมในการปองกนศตรพชยงเปนปญหาทรนแรงมากขน (วฑรย เลยนจารญ 2536 : 22) ทงดานเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอม ซงเปนปจจยทควรคานงถงในการผลตพชชนดตางๆเพอใหระบบเกษตรเกดความยงยน (มาลน โอมมณ, อางถงใน สภทศร พรสรตน 2543 : 1) ดานเศรษฐกจ ในป พ.ศ. 2543 มการนาสารเคมเพอใชในการเกษตร เชน สารปราบศตรพช ยาฆาวชพช ผลตภณฑควบคมการเจรญเตบโตของพช สารฆาราและอน ๆ เปนจานวน 31,452 ตน คดเปนมลคา 7294.38 พนลานบาท (สานกงานเศรษฐกจการเกษตร 2543) ในป พ.ศ. 2547 ปยเคม 3,939,376 ตน มลคา 34,006 ลานบาท ( สานกควบคมพชและวสดการเกษตร กรมวชาการเกษตร 2547)ในระดบฟารมนนการใชสารเคม เชน การซอสารเคมและอปกรณ รวมไปถงคารกษาพยาบาลจากการเจบปวยจากสารเคม จะทาใหตนทนการผลตของเกษตรกรเพมมากขน

1

2

ดานสงคม นอกจากสารเคมปองกนกาจดศตรพชจะมผลกระทบตอเกษตรกรผใชสารเคม แลวยงมผลกระทบตอสงมชวตอนๆ ทอาจไดรบสารโดยทางตรง เชน บคคลอนหรอสตวสมผสสารเคม นอกจากนยงอาจไดรบพษจากสารเคมทตกคางอยในผลผลต จากรายงานพบวา พชทปลกในนา เชน ขาว จะมการดดซบสารไดมากกวาพชทปลกในดนปกต (รชน สวภาพ, อางถงใน สภทศร พรสรตน 2543 : 2) โดยสารเคมปองกนกาจดศตรพชสามารถกอใหเกดความเจบปวย และอนตรายตอรางกายไดหลายสวนดวยกน ทงระบบประสาท ระบบทางเดนหายใจตลอดจนระบบสบพนธ อกทงยงเปนเหตทอาจทาใหเกดมะเรงกบอวยวะตางๆดวย ถารางกายไดรบหรอสมผสสารพษเปนปรมาณมากหรออาจเปนเรอรงทเกดการสะสมของสารพษได (ไทยรฐ 2548 : 7) อนตรายของยาฆาแมลงทเกษตรกรสมผสเปนประจา ทาใหเกษตรกรมความเสยงตอการเปนอมพาตแบบสน ซงเปนโรคของความเสอมของระบบประสาท ซงไมมทางรกษาไดผปวยจะเคลอนไหวแขนขาไดลาบาก มอาการสนและรสกกระตก เขมนทใบหนา ขอมลนพบไดจากชาตตางๆ ทการศกษา 3,000 ราย พบทเปนโรคน 767 รายเกษตรกรเสยงทจะเปนโรคมากถง 43 % ขอมลทพมพในนตยสารวทยาศาสตร “ นว ไซแอนตสต” ขององกฤษ วจยโดยนกวทยาศาสตร มหาวทยาลยเบอรดน จากขอมลกระทรวงสาธารสขไดชใหเหนวา มผปวยและตายจากสารเคมการเกษตร ลดลงเพยงจานวนนอยในชวง 5 ป จากในป พ.ศ. 2541 มจานวนผปวย 4,398 คน คดเปนอตราปวย เทากบ 7.16 ตอประชากรแสนคน และตาย15 คน คดเปนอตราตาย เทากบ 0.02 ตอประชากรแสนคน ป พ.ศ. 2545 จานวนผปวย 2,571 คน คดเปนอตราปวย เทากบ 4.11 ตอประชากรแสนคน ตาย 11 คน คดเปนอตราตาย เทากบ 0.02 ตอประชากรแสนคน ตวเลขสถตดงกลาวเปนเพยงกรณตวอยาง ทแสดงให เหนถงผลกระทบดานสขภาพของการใชสารเคมเพยงลกษณะหนงเทานน ยงมอกหลายกรณทการวเคราะหโรคและอาการของผปวยเกดขนภายหลง อนเนองมาจากไดรบพษสะสมเปนเวลานาน ซงกรณ เหลาน ไมไดรบการบนทกไวดวย (วฑรย เลยนจารญ 2536 : 122) ผลกระทบดานสงแวดลอมนน การใชสารเคมปองกนกาจดศตรพชในปรมาณมาก เปนสาเหตหนงของสารพษตกคางในสงแวดลอม ผลทเหนไดชดเจนจากการใชสารเคมปองกนกาจดศตรพชในนาขาวคอ มการตายของปลาในนาขาวเปนจานวนมาก ทรอดตายไดกจะมการสะสม สารพษในรางกายปรมาณสง สตวอน ๆ ไดแก วว ควาย เปด ทเลยงอยในบรเวณใกลเคยง กมโอกาสไดรบสารพษจากการฉดพน และจากสารพษตกคางในแหลงอาหาร(นวลศร ทยาพชร 2533 : 61) จากการสารวจและวเคราะหสารพษตกคางในดนเมอป พ.ศ.2519 – 2522 พบวามสารตกคางกลมออรแกโนคลอรนรอยละ 99.4 และรอยละ 91.6 ของตวอยางดนทตรวจพบตามลาดบ และจนกระทงป พ.ศ. 2530 – 2531 ในการตรวจสารตกคางในดนของกรมวชาการเกษตร กยงพบสาร

3

ดงกลาว อยในดนททาการเกษตรทวประเทศมากเชน เดมคอราวรอยละ 97.4 ของดนทตรวจพบ (วฑรย เลยนจารญ 2536 : 132) เมอฝนตกจะถกชะลางลง สแหลงนา (สขสนต สทธไพบลย 2538 : 44) ทาใหเกดมลภาวะในแหลงนาทสาคญของประเทศ (กรมวชาการเกษตร 2538 : 2) โดยการสารวจตวอยางแหลงนาทสาคญทวประเทศ ของกรมวชาการเกษตรนนพบวา มสารพษปะปนอยในแหลงนาเกอบรอยละ 97.4 ตวอยางทตรวจพบทงหมด นอกจากน การใชสารเคมปองกนกาจดศตรพชในปรมาณมาก ยงทาใหแมลงศตรพชสรางและสะสม ความตานทานตอสารเคม ทาลายแมลงศตรธรรมชาต เชน ตวหา ตวเบยน เปนผลใหเกดการระบาดของศตรพชชนดอนหรอศ ตรพชชนดเดมแตมความรนแรงขน เพอลดปญหาเกยวกบการใชสารเคม ควรเปลยนมาทาการเกษตรยงยน (Sustainable Agriculture) หมายถงระบบการเกษตรทใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยด ใหไดผลผลตเพยงพอตรงกบความตองการของมนษย และไมทาลายสงแวดลอม แตสงเสรมหรออนรกษสภาพแวดลอม (จรญ จนทลกขณา, อางถงใน พมลพร นนทะ 2544 : 1) การจดการศตรพชแบบผสมผสาน (Integrated Pest Management) เปนหนงในระบบการเกษตรแบบยงยน คอการแกปญหาหรอลดภาวะระบาดของแมลงศตรพช ใหมประชากรตากวาระดบ ทกอให เกดความเสยหายทางเศรษฐกจ โดยใชวธการควบคมและกาจดศตรพชทเหมาะสมและมประสทธภาพตงแตสองวธการขนไป มาผสมผสานอยางถกวธโดยไมกอใหเกดผลเสย ตอเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เปนทยอมรบของเกษตรกรวาเมอดาเนนไปแลวจะคมคาตอการลงทนและไมเปนพษภยอนตรายตอมนษย สตว ไมถกชะลางลงสดน แหลงนา ลาธาร ไมมพษ ตกคางในพชผลการเกษตร องคประกอบทสาคญและเปนหวใจของการจดการศตรพชแบบผสมผสาน คอการควบคมแมลงศตรพชโดยชววธ (Biologicai Control of Insect Pestes) ซงอาศยปจจยทางธรรมชาต ไดแก แมลงศตรธรรมชาตทมประโยชนพวก แมลงเบยน แมลงหาและเชอจลนทรยททาใหเกดโรคกบแมลงศตรพช ชวยควบคมมใหแมลงศตรพชเกดการระบาดและทาความเสยหายแกพชผล เศรษฐกจของประเทศได เปนการสรางความสมดลของสงมชวตในธรรมชาต (Balance of Nature) การควบคมศตรพชโดยชววธ มผสนใจมากกวา 100 ป ไมนอยกวา 60 ประเทศ แตการควบคมศตรพชดวยวธน ใชเวลาการดาเนนงานนานกวาจะประสบผลสาเรจ นอกจากนศตรธรรมชาตตางๆ ไดแก แมลงหา แมลงเบยนและเชอจลนทรยทประโยชน มขนาดเลก บางชนดมองดวยตาเปลาไมเหน คนสวนมากจงไมเหนความสาคญ เชน แตนเบยนไขตรโคแกรมมา (Trichogramma confusum) ใชควบคมการระบาดของหนอนกอออย ใชเวลาในการผลตประมาณ 22 วน ซงการผลตแตนเบยนดงกลาว เกษตรกรไมสามารถผลตได เนองจากระบวนการผลตตองใช

4

เทคโนโลยคอนขางสง การนาไปใชตองนาแตนเบยนไขไปปลอยในตอนเยน โดยปลอยเมอออยมอาย 45 วน ทก 7 วน / ครง ตดตอกนประมาณ 3 – 5 ครง มวนพฆาต (Stink bug) มวนเพชฌฆาต (Assassin bug)ใชควบคมศตรพชผก พชสวน ใชเวลาการผลตประมาณ 50 วน แมลงหางหนบ (Earwing) ใชควบคมเพลยออนชนดตาง ๆ ใชเวลาการผลตประมาณ 140 วน เปนตน การปองกนกาจดศตรพชโดยใชสารเคม สารเคมไมเพยงทาลายแมลงศตรพชเทานน ยงทาลายแมลงทมประโยชน ไดแกแมลงหา แมลงเบยน และพวกผงทชวยผสมเกสรดอกไม สารฆาแมลงกอใหเกดปญหาพษตกคางบนตนพช ในดน ในนา ทาใหสงแวดลอมเปนพษ แตการควบคมศตรพชโดยชววธเปนวธการทมประสทธภาพและไมทาลายสงแวดลอม เชน การทดลองใชแบคทเรยเชอ Bt. สายพนธใหม เปรยบเทยบสารเคมฆาแมลง พบวาการใชเชอแบคทเรยไดผลดและมประสทธภาพกาจดหนอนใยผกไดดกวา (อนนต วฒนธญกรรม 2531 พรรณเพญ ชโยภาส 2543 : 233-234) การใชเชอราเขยว Metarrhizium anisopliae เพอควบคมดวงแรดมะพราว Oryctes rhinoceros เปนงานทไดผลในการปฏบตภาคสนาม ไดมการศกษาเปรยบเทยบเชอราทนามาจากประเทศฟลปปนส และเชอราเขยวสายพนธใหมทมในประเทศไทย พบวาสายพนธไทยมความรนแรงของเชอดกวา (มลวลย ปนยารชน 2530 : 55-56) มดแดงเปนตวหาตามธรรมชาต ทมประสทธภาพมากทสด เพราะสามารถควบคมแมลงศตรหลกของมะมวง หนอนกนดอก เพลยจกจน เพลยไฟและแมลงคอมทอง ( สายณห สดด 2547 : 227-234) การศกษาวจยเกยวกบการกบแมลงหา (Predators) แมลงเบยน (Parasites) ของแมลงศตรพชและการศกษาเกยวกบเชอจลนทรยททาใหเกดกบแมลงศตรพช ไดแก เชอไวรส (virus) แบคทเ รย (bacteria) รา (fungi) ไสเดอยฝอย (nematode) จงเปนงานสาคญอยางหนงทจาเปนจะตองไดรบการสนบสนนในการคนควาวจย และนาไปเผยแพรใหเกษตรกรไดทราบ และรจกท จะนามาใชประโยชนตอการควบคมและปองกนกาจดแมลงศตรพช หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 มงพฒนาใหเปนคนทสมบรณและสมดลทงดานจตใจ รางกาย สตปญญา อารมณและสงคม โดยม ง เนนใหผ เ รยนมความร ความสามารถ ทงดานวชาการ วชางานและวชาชวต เพอใหสามารถดารงชวตอยไดอยางมความสข พงตนเองได อยรวมกบผอนอยางสรางสรรค พฒนาสงคมและสงแวดลอม สาระการเรยนรกลมการงานอาชพและเทคโนโลย เปนกลมสาระทมงเนนพฒนาผเรยนใหมทกษะในการทางาน ทางานเปน รกการทางาน ทางานรวมกนผอนได มความสามารถในการจดการ การวางแผนออกแบบการทางาน สามารถนาความรเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศ มาใช และประยกตใชในการทางาน สราง พฒนางาน ผลตภณฑ ตลอดจนวธการใหมเพอพฒนาคณภาพของงานและการทางาน

5

สาระการเรยนรกลมการงานอาชพและเทคโนโลย ประกอบดวยงานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐและงานธรกจ งานเกษตรเปนงานทเกยวกบการทางานในชวตประจาวนซงประกอบดวย การปลกพชและการเลยงสตวตามกระบวนการผลตและการจดการผลผลต ทมการใชเทคโนโลยเพอการเพมผลผลต ปลกฝงความรบผดชอบ ขยน อดทน การอนรกษสงแวดลอม การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ เปนเนอหาสาระงานเกษตรทนก เรยนตองเรยนร ศตรธรรมชาตตางๆ ไดแก แมลงหา แมลงเบยนและเชอจลนทรยทมประโยชน มขนาดเลก บางชนด มองดวยตาเปลาไมเหน ระยะเวลาการใชศตรธรรมชาตในการควบคมกาจดศตรพช ตองใชระยะนานจงจะประสบผลสาเรจดงทไดกลาวมาแลว คนสวนมากจงไมเหนความสาคญ ดงนนการเรยนการสอนจงตองมสอกลางชวยในการเรยนการสอน เพราะสอชวยทาใหผเรยนไดเขาใจเนอหาไดงายและเรวขน นอกจากนนสอยงชวยเสรมสรางการเรยนร ซงอาจเปนไดทงสอบคคล วสดหรอตลอดจนกจกรรมตาง ๆ สอการสอนเปนตวกลางใหผเรยนรบรในสงทถายทอดและทาใหเกดการเรยนร วนดา สขข (2540 : 22) และเปรอง กมท (2519 : 51) กลาวถงการรบรไดวา “การสมผสจากจกษประสาทใหผลในการรบรมากทสด และความรจะคงทนไดนานท สดถงรอยละ 75 และรองลงมาคอโสตประสาทใหผลการรบร และอยคงทนถงรอยละ 13 ซงสอดคลองกบมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2540 : 237) ระบวา “ทางดานเทคโนโลยการศกษายอมรบวาเสยงและภาพมความสาคญจนถงกบใหเปนสอการสอน โดยยกยองให “โสตทศน” เปนสอการสอนทผานชองทางการไดยน (โสต) และผานชองทางการเหน (ทศนะ) และคาวาโสตทศนน ใช คาวา “Audio Visual” สอวดทศนมขอดหลายประการ เชน สามารถแสดงเหตการณของการควบคมกาจดศตรโดยชววธ ระยะเวลาทเกดขนตามธรรมชาตใหสนลง โดยอาศยเทคนคการถายทาและการตดตอ ในสวนของการกาจดศตรพชโดยชววธ จงสามารถใชสอวดทศนชวยใหเหนกระบวนการไดอยางด นอกจากนสอวดทศนเปนสอทใหทงภาพและเสยง ซงจะมการเคลอนไหวของรปเชนเดยวกบภาพยนตร จงสามารถดงดดความสนใจของผดไดมาก และแพรภาพไปไดในระยะไกลภายในเวลาอนรวดเรว สรางแรงจงใจ ทศนคตและเสนอปญหาตาง ๆ ไดด จงมพลงในการเปลยนแปลงพฤตกรรมในสงคมได (ประทน คลายนาค 2545 : 66) คณสมบตทวเศษสดของโทรทศนคอ สามารถนาเอาสอตาง ๆ มาใชรวมกบการสอนทางโทรทศนไดเปนอยางด เชน สไลด ฟลมสตรป ภาพถาย งานกราฟก ของจรง หนจาลอง ภาพยนตร และวสดตาง ๆ แมกระทงรายการจากวดทศนทถายมาจากแหลงอน ๆ ถาเหนวามเรองราวทมความสมพนธเกยวของกบการเรยนกอาจนามาตดตอ และสอดแทรกได ชวยใหผเรยนไดรบร ความเขาใจในบทเรยนไดดยงขน (ณรงค สมพงษ 2535 : 238) และขอดของวดทศน คอ สามารถเลอกดภาพตามทตองการได โดยการบงคบแถบเทปให

6

เลอนเดนหนา ถอยหลง ดภาพชา หรอหยดดเฉพาะภาพกได เครองเลนบางชนดสามารถดงภาพใหดชดเจนยงขนได การบนทกวดทศนเพอใชเปนบทเรยนนน สามารถตดตอสวนทไมตองการหรอเพมเตมสวนใหมลงไปได (กดานนท มลทอง 2535 : 144) สอวดทศนจงเปนสอทมบทบาทและคณคาตอการเรยนการสอนในปจจบนเปนอยางมาก ซงสอดคลอง (ฉววรรณ เกงกว 2540 : บทคดยอ) การใชวดทศนพบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงและมเจตคตทดดวยบทเรยนวดทศนใชภมปญญาทองถน (กมล กมลานนท 2542 : บทคดยอ) การใชวดทศนทาใหผเรยนเกดความคดในเชงบวกสงผลใหการเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงดวย จากปญหาการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธและขอดของวดทศนทกลาวมา ผวจยจงมความสนใจพฒนาสอวด ทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ เพอใหผเรยนมองเหนกระบวนการผลต ขยาย และการนาไปใชของแมลงศตรธรรมชาตอยางเปนระบบ ทาใหผเรยนเกดความร ความเขาใจ ในเนอหาเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ตลอดจนมทกษะเจตคตทดตอการเรยนการสอนมากขน

วตถประสงคการวจย 1. เพอพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 2. เพอศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนวดทศนเพอ การศกษาเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ทเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

สมมตฐานการวจย 1. สอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 มประสทธภาพตามเกณฑ 80 / 80 2. ผลสมฤทธทางการเรยนจากการเรยนดวยสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธหลงเรยนสงกวากอนเรยน 3. นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 มความพงพอใจตอการเรยน จากสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ในระดบมาก

7

ขอบเขตของการวจย การวจยครงนไดกาหนดขอบเขตของการวจย ไวดงน

1. ประชากรทใชในการวจยในครงน ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 กลมเครอขายสวางอารมณ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 จานวน 342 คน

2. กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนระถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 จานวน 30 คน

3. ตวแปรทใชในการวจยครงน ไดแก

3.1 ตวแปรตน คอ การสอนดวยสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2

3.2 ตวแปรตาม คอ

3.2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนทเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

3.2.2 ความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ทเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

4. ขอบเขตเนอหา แบงเปน 3 ตอน

ตอนท 1 การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา

ตอนท 2 การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงเบยน

ตอนท 3 การควบคมกาจดศตรพชโดยเชอจลนทรยทมประโยชน

ระยะเวลาทใชในการทดลอง ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 ใชเวลาในการทดลอง ทงหมด 3 คาบ

ขอตกลงเบองตน

เนอหาของสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ผวจยสรางขนเองโดยใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 กลมสาระและมาตรฐานการเรยนรการงาน

อาชพและเทคโนโลย โดยแบงเนอหาออกเปน 3 ตอน คอ

8

ตอนท 1 การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา

ตอนท 2 การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงเบยน

ตอนท 3 การควบคมกาจดศตรพชโดยเชอจลนทรยทมประโยชน

นยามศพทเฉพาะ 1. นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 หมายถงนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 กลมเครอขายสวางอารมณ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 2. การสอนโดยใชสอวดทศน หมายถง การสอนทนกเรยนศกษาจากสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ทผวจยสรางขนเอง 3. ตวหา (Predators) หมายถง แมลงหรอสตวชนดใดชนดหนงทกนแมลงหรอสตวเปนอาหาร โดยใชปากกดหรอดดนาเลยงในตวเหยอจนตาย เชน มวนเพชฌฆาต มวนพฆาต ดวงเตาลาย และแมลงหางหนบ ทผลตและขยาย ณ ศนยบรหารศตรพช จงหวดสพรรณบร 4. ตวเบยน (Parasites) หมายถง แมลงหรอสตวขนาดเลกดารงชวตอยดวยการเบยดเบยนอาศยสตวชนด อนอย โดยมกจะทาลายหรอเปนปรสตแมลงศตรพชในระยะทยงไมเปนตวเตมวย และเจรญเตบโตอยภายในหรออยบนแมลงอาศยตวเดยว เชน แตนเบยนไขตรโคแกรมมา (Trichogramma confusum) ทผลตและขยาย ณ ศนยบรหารศตรพช จงหวดสพรรณบร 5. เชอจลนทรยทมประโยชน หมายถง เชอราไตรโคเดอรมา (Trichoderma) และเชอราบวเวอรเรย (Beauveria) ทผลตและขยาย ณ ศนยบรหารศตรพช จงหวดสพรรณบร 6. เกณฑ หมายถง ประสทธภาพของสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ซงกาหนดไว 80 / 80 80 ตวแรก หมายถง คะแนนเฉลยรอยละ 80 ของคะแนน ทนกเรยนทาไดจากการสอบกจกรรมระหวางเรยน 80 ตวหลง หมายถง คะแนนเฉลยรอยละ 80 ของคะแนน ทนกเรยนทาไดจากการสอบภายหลงจากการเรยนดวยสอวดทศน 7. ผลสมฤทธทางการเรยน คอ ผลสอบจากการสอนโดยใชสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 8. ความพงพอใจตอสอวดทศน เรอง การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ หมายถงความรสกของผเรยนทมตอสอวดทศน ทงดานเนอหา ดานการออกแบบและความพงพอใจในตวสอ

9

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการศกษาวจยคนควาการวจย การพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 นผวจยไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของดงตอไปน 1. หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 สาระและมาตรฐานการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย 2. การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 2.1 ความหมายการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 2.2 แมลงศตรธรรมชาต แมลงหา แมลงเบยน และเชอจลนทรยทมประประโยชน 2.3 การควบคมกาจดแมลงศตรพชโดยชววธทเกดขนตามธรรมชาต 2.4 การผลตและการนาแมลงธรรมชาตไปกาจดศตรพช 3. วดทศนเพอการศกษา 3.1 ความหมายของวดทศน 3.2 รปแบบรายการวดทศนเพอการศกษา 3.3 ประเภทวดทศนเพอการศกษา 4. การสรางและขนตอนการผลตรายการวดทศนเพอการศกษา 5. การหาประสทธภาพของสอวดทศน 5.1 การพฒนาการหาประสทธภาพของสอวดทศน 5.2 การประเมนสอวดทศน 6. งานวจยทเกยวของ 6.1 งานวจยในประเทศ 6.2 งานวจยตางประเทศ

9

10

1. หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมการงานอาชพและเทคโนโลย การพฒนาผเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาใหเปนคนทสมบรณและสมดลทงดานจตใจ รางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม โดยมงเนนการพฒนาใหผเรยน มความร ความสามารถ ทงดานวชาการ วชางาน และวชาชวต เพอใหสามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข พงตนเองได อยรวมกบผอนอยางสรางสรรค พฒนาสงคมและสงแวดลอม สาระการเรยนรกลมการงานอาชพและเทคโนโลย เปนกลมสาระการเรยนรทมงพฒนาผเรยนใหมทกษะในการทางาน ทางานเปน รกการทางาน ทางานรวมกบผอนได มความสามารถในการจดการ การวางแผนในการออกแบบการทางาน สามารถนาความรเทคโนโลย และโทคโนโลยสารสนเทศมาใช และประยกตใชในการทางาน สราง พฒนางาน ผลตภณฑ ตลอดจนวธการใหม เพอพฒนาคณภาพของงาน และการทางาน ความสาคญ ธรรมชาต และลกษณะเฉพาะ กลมการงานอาชพและเทคโนโลย เปนสาระการเรยนรทมงพฒนาผเรยน ใหมความรความเขาใจเกยวกบงาน อาชพ และเทคโนโลย มทกษะการทางาน ทกษะการจดการ สามารถนาเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยตาง ๆ มาใชในการทางานอยางถกตอง เหมาะสม คมคาและมคณธรรม สรางและพฒนาผลตภณฑหรอวธการใหม สามารถทางานเปนหมคณะ มนสยรกการทางาน เหนคณคาและมเจตคตทดตองาน ตลอดจนมคณธรรม จรยธรรมและคานยมทเปนพนฐาน ไดแก ความขยน ซอสตย ประหยด และอดทน อนจะนาไปสการใหผเรยนสามารถชวยเหลอตนเอง และพงพาตนเองไดตามพระราชดารเศรษฐกจพอเพยง สามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข รวมมอและแขงขนในระดบสากลในบรบทของสงคมไทย วสยทศน วสยทศนของกลมการงานอาชพและเทคโนโลย เปนสาระทเนนกระบวนการทางาน และการจดการอยางเปนระบบ พฒนาความคดสรางสรรค มทกษะการออกแบบงาน และการทางานอยางมกลยทธ โดยใชกระบวนการเทคโนโลย และเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนนาเทคโนโลยมาใชและประยกตใชในการทางาน รวมทงการสราง พฒนา ผลตภณฑ หรอวธการใหม เนนการใชทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและพลงงานอยางประหยดและคมคา เพอใหบรรลว สยทศนดงกลาว กลมการงานอาชพและเทคโนโลย จงกาหนดการเรยนรทยดงานกระบวนการจดการ และการแกปญหาเปนสาคญ บนพนฐานของการใชหลกการและทฤษฎ เปนการทางาน และการแกปญหางานทนามาฝกฝน เพอบรรลวสยทศนของกลมนน เปนงานเพอการดาเนนชวตในครอบครวและสงคม และเพอประกอบอาชพ ซงงานทง 2 ประเภทน เมอผเรยนไดรบการฝกฝนและปฏบตตามกระบวนการเรยนร ของกลมการงานอาชพและเทคโนโลยแลว ผเรยนจะไดรบการ

11

ปลกฝงและพฒนาใหมคณภาพและคณธรรม การเรยนรจากการทางานและการแกปญหาของกลมการงานอาชพและเทคโนโลย จงเปนการเรยนรท เกดจากการบรณาการความร ทกษะและความด ทหลอมรวมกนจนกอเกดเปนคณลกษณะของผเรยนทงดานคณภาพและคณธรรม ตามมาตรฐานการเรยนทกาหนด คณภาพของผเรยน กลมการงานอาชพและเทคโนโลย มงพฒนาผเรยนแบบองครวมเพอใหเปนคนด มความรความสามารถ โดยมคณลกษณะทพงประสงคดงน มความรความเขาใจเกยวกบการดารงชวตและครอบครว การอาชพ การออกแบบและเทคโนโลย เทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยเพอการทางานและอาชพ มทกษะในการทางาน การประกอบอาชพ การจดการ การแสวงหาความร เลอกใชเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศในการทางาน สามารถทางานอยางมกลยทธ สรางและพฒนาผลตภณฑหรอวธการใหม มความรบผดชอบ ซอสตย ขยน อดทน รกการทางาน ประหยด อดออม ตรงตอเวลาเออเฟอ เสยสละ และมวนยในการทางาน เหนคณคาความสาคญของงาน และอาชพสจรตตระหนกถงความสาคญของสารสนเทศ การอนรกษทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และพลงงาน เมอจบแตละชวงชน ผเรยนตองมความสามารถดงน ชวงชนท 2 ชนประถมศกษาปท 4 - 6 สามารถชวยเหลอตนเอง ครอบครวและชมชน ทางานอยางมขนตอน มทกษะในการจดการ มความคดรเรมสรางสรรคในการทางาน เลอกใชเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศไดเหมาะสมกบงาน สามารถคดออกแบบสราง ดดแปลงสงของเครองใชในชวตประจาวนงายๆทางานดวยความรบผดชอบ ขยน ซอสตย ประหยด อดออม อดทน ใชพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางคมคาและถกวธ สาระทเปนความรของกลมการงานอาชพและเทคโนโลย ประกอบดวย สาระท 1 การดารงชวตและครอบครว สาระท 2 การอาชพ สาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย สาระท 4 เทคโนโลยสารสนเทศ สาระท 5 เทคโนโลยเพอการทางานและอาชพ

12

สาระท 1 การดารงชวตและครอบครว เปนสาระทเกยวกบการทางานในชวตประจาวนทงในระดบครอบครว ชมชนและสงคมทวาดวยงานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐและงานธรกจ งานเกษตร เปนงานทเกยวกบการทางานในชวตประจาวนประกอบไปดวยการปลกพชและการเลยงสตว ตามกระบวนการผลตและการจดการการผลต มการใชเทคโนโลยเพอเพมผลผลต การปลกฝงความรบผดชอบ ขยน อดทน และอนรกษพลงงานและสงแวดลอม

13

แผนภ

าพท

1 ผงมโน

ทศนท

1 สาระการเร

ยนรการง

านอาชพ

และเท

คโนโ

ลย ชน

ประถ

มศกษ

าปท 6

14

แผนภาพ

ท 2 ผง

มโนทศ

นท 2 บ

รณากา

รใน 5 ก

ลม สาระ ะกา

รเรยนรการง

านอาชพ

และเทค

โนโลย

โดยใช

งานเกษ

ตร การ

ปลกผก เป

นแกนหล

ก

15

2. การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 2.1 ความหมายการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2546 : 58) ใหความหมายการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ คอ สงมชวตททาลายศตรพช แบงตามลกษณะนสยการกนและการทาลาย ได 3 พวก ไดแก ตวหา ตวเบยน และจลนทรยทมประโยชน Paul de Bach นกกฎวทยาของสหรฐอเมรกา เปนผรวบรวมพมพหนงสอ “Biological Control of Insect Pests and Weeds” ไดใหคาจากดไว 2 ของความหมาย คอ 1. การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ หมายถงการกระทาของแมลงเบยน แมลงหา หรอเชอโรค ในการทจะทาใหประชากรแมลงศตรพช อยในระดบตากวาระดบเสยหาย ทางเศรษฐกจ เมอเปรยบเทยบชวงเวลาทไมมแมลงเบยน แมลงหาหรอเชอโรคนน ๆ 2. การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธหมายถงการศกษาคนควาและการนาแมลงเบยน แมลงหา และเชอโรค มาใชควบคมประชากรของแมลงศตรพช ววฒน เสอสะอาด (2537 : 21) กลาวไว คอการใชสงมชวตหรอสงทเกดจากสงมชวตมาควบคมศตรพช มโนชย กรตกสกร (2528 : 40) การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ หมายถง แมลงททาลายแมลงดวยกนเอง ซงมนษยไดนาพฤตกรรมของแมลง มาใชในการควบคมแมลงศตรธรรมชาต โดยศกษารายละเอยดทางชววทยาของมนแลวนามาประยกตใชในการควบคม จากแนวคดดงกลาวจะเหนวา ความหมายการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ คอการนาสงมชวตมาทาลายสงมชวตซงเปนศตรพช 2.2 แมลงศตรธรรมชาต แมลงหา แมลงเบยนและเชอจลนทรยทมประโยชน ศตรธรรมชาต (Natural Enemies) คอสงมชวตททาลายแมลงศตรพช แบงตามลกษณะนสยการกน และการทาลายได 3 พวก ไดแก ตวหา ตวเบยนและจลนทรย เชน มวนพฆาต มวนเพชฌฆาต แตนเบยนไขตรโคแกรมมา เชอแบคทเรย เชอไวรส เชอราไตรโคเดอรมา และไสเดอนฝอย เปนตน การควบคมกาจดศตรพชโดยใชศตรธรรมชาต เปนวธการทมพนฐานมาจากการศกษาทางระบบนเวศวทยา โดยศกษาพฤตกรรมของสงมชวตตางๆ ในธรรมชาต แลวนาศตรธรรมชาตมาประยกตใชในการควบคมศตรพช การควบคมกาจดศตรพชโดยใชศตรธรรมชาต ใชไดเฉพาะเจาะจงกบศตรพชและไมคอยกระทบตอสงแวดลอม แตมขอจากดคอการดารงชวตของศตรธรรมชาต ขนกบปจจยสภาพแวดลอม

16

หลายอยาง เชน สภาพภมอากาศ อณหภม ชนดของพชทปลกและวธการขยายพนธศตรธรรมชาต เปนตน วธการนาศตรธรรมชาตมาใชในการควบคมกาจดศตรพช สามารถนามาปฏบตได แตผใชตองทาความรจกกบศตรธรรมชาต พวกตวหา ตวเบยน ซงเปนแมลงหรอสตวทมประโยชน รวมกบการอนรกษโดยหลกเลยงการใชสารเคมในการปองกนกาจดศตรธรรมชาต เพราะนอกจากจะทาใหศตรพชตายแลวยงมผลในการทาลายพวกตวหา ตวเบยนอกดวย การอนรกษแหลงทอยอาศยของศตรธรรมชาตเหลาน กระทาไดโดยกาจดวชพชเทาทจาเปน และเพมความหลากหลายของระบบนเวศโดยการปลกพชตางชนดรวมกน ซงรายละเอยดเกยวกบศตรธรรมชาตแตละชนด มดงน ตวหา (Predators) คอ แมลงหรอสตวชนดใดชนดหนงทกนแมลงหรอสตวชนดอน (เหยอ) เปนอาหาร โดยใชปากกดหรอดดนาเลยงในตวเหยอจนตาย โดยแบงตามลกษณะนสยในการกนเหยอ แบงได 2 พวก คอ ตวหาทมปากกด เชน ตกแตนตาขาว แมลงปอ แมงมม ดวงเตาลาย จะกดกนทกสวนของเหยอไมวาจะเปนขา อก หว หรอหนวด ตวหาทมปากแทงดด เชน มวนเพชฌฆาต ตวออนแมลงชางปกใส และตวออนของแมลงวนดอกไม ตวหาทมปากแทงดดจะดดนาเลยงจากลาตวเหยอโดยมนจะปลอยสารพษเขาไปในตวแมลงทเปนเหยอ ทาใหเปนอมพาตอยางรวดเรวและเคลอนไหวไมได จนตวหาสามารถกนเหยอไดอยางสบาย ตวเบยน (Parasites) คอแมลงหรอสตวขนาดเลกดารงชวตอยดวยการเบยดเบยนอาศยสตวชนดอนอย โดยมกจะทาลายหรอเปนปรสตแมลงศตรพชในระยะทยงไมเปนตวเตมวย และเจรญเตบโตอยภายใน หรออยบนแมลงอาศยตวเดยว แมลงศตรพชจะถกทาลายอยางชาๆ ขณะทตวออนของตวเบยนคอยๆ เจรญเตบโต ตวโตเตมวยของตวเบยนสวนมาก มชวตอสระ (ไมพงพาแมลงอาศย) กนอาหารพวกนาหวานจากดอกไม ตวเบยนบางชนดจะทาลายแมลงศตรพชในระยะไข หนอนหรอดกแด ตวเบยนทพบโดยทวไป เชน แตนเบยนหนอนใยผก แตนเบยนดกแดหนอนผเสอ ตวเตมวยจะวางไขบนตวหรอในตวของเหยอ ตวออนจะฟกออกจากไขดดกนนาเลยงภายในตวเหยอ จลนทรย (Micro Organisms) จลนทรยเปนสงมชวตขนาดเลก มทงประโยชนและโทษ ในสภาพธรรมชาตจลนทรยหลายชนด มบทบาทในการควบคมศตรพชอยแลว แตมสภาพแวดลอมเปลยนแปลงไปมากทาใหปรมาณจลนทรยเหลานนมปรมาณลดลง ไมเพยงพอทจะควบคมศตรพช ในปจจบนเทคโนโลยกาวหนาไปมาก มการคนควาวจยจลนทรยททาใหแมลงศตรพชเปนโรค

17

ขนมาใชประโยชนหลายชนด เชน เชอรา เชอแบคทเรย เชอไวรสไสเดอนฝอย ตวอยางการนาจลนทรย แตละชนดมาใชประโยชนในการควบคมศตรพช เชน เชอรา เชอแบคทเรย เปนจ ลนทรยทมประโยชนและโทษ มองไมเหนดวยตาเปลา แบคทเรยทใชในการควบคมศตรพช เชน บท หรอ Bacillus thuringiensis เปนเชอแบคทเรยทเกดขนเองตามธรรมชาต ลกษณะเดนของ บท คอ สามารถสรางสารพษ ซงเมอแมลงกนเชอบทเขาไป เชอจะอยในลาไส นายอยในลาไสแมลงจะละลายผลกของเชอบท ทาใหเกดสารพษไปทาลายระบบยอยอาหารและอวยวะของแมลง ทาใหขากรรไกรแขง กนอาหารไมได เคลอนไหวชาลงและตายในทสด ศตรพชทใชเชอแบคทเรยในการควบคม เชน หนอนใยผก หนอนกระทผก หนอนเจาะสมอฝาย หนอนกระทหอม หนอนคบกะหลา หนอนแกวสม หนอนชอนใบสม เชอไวรส ไวรสเปนเชอจลทรยทเลกมาก เชอไวรสหลายชนดเปนสาเหตสาคญของโรคพช สตว และมนษย แตเชอไวรส เอน พ ว หรอ Nuclear Polyhydrosis Virus มประสทธภาพในการกาจดแมลงศตรพช เพราะจะกาจดหนอนศตรพชโดยไมทาอนตรายสงมชวต อนๆ เชอไวรสจะทาใหหนอนศตรพชตายภายใน 5–7 วน โดยตวหนอนทไดรบเชอไวรส ตวจะบวม กนอาหารนอยลง เคลอนไหวชา ผนงลาตวมสซด ในระยะสดทายจะพยายามไตขนสวนยอดของตนพช เกาะนงโดยใชขาเทยมคหนา 1 ค เกาะตนพช หอยหวและสวนทองลง เมอตายผนงลาตวจะเปลยนเปนสดาอยางรวดเรว มกลนเหมน ผนงลาตวจะแตกงาย เชอไวรสเมอแตกจากหนอน จะกระจายไปในทตาง ๆ โดยธรรมชาต ซงสามารถควบคมศตรพชไดตอไป เชอไวรส เอน พ ว เปนเชอจาเพาะเจาะจงตอหนอนแตละชนด ไมสามารถใชแทนกนได ทผลตเปนการคาปจจบนม 3 ชนด คอ ไวรสกาจดหนอนกระทหอม ไวรสกาจดหนอนกระทผก และไวรสกาจดหนอนเจาะสมอฝาย ไสเดอนฝอย ไสเดอนฝอยเปนสตวทไมกระดกสนหลง มหลายชนดทเปนตวเบยน ใชในการควบคมศตรพช ไดแก Steinernema carpocapsae มขนาดเลกมากมองดวยตาเปลาไมเหน ตองดดวยกลองจลทรรศน ไสเดอนฝอยจะเปนพาหะนาเชอแบคทเรยพเศษ คอ Xenorhabdus sp. ซงอาศยอยในลาไสไสเดอนฝอยเขาไปในตวแมลงทางปาก ชองขบถาย รหายใจ และปลอยแบคทเรยออกแพรกระจายอยางรวดเรว ทาใหแมลงตายภายใน 24 – 48 ชวโมง เนองจากเลอดเปนพษ หนอนทตายเนองจากไสเดอนฝอยสจะซดจางหรอเหลองครม จะไมเนาดาหรอกลนเหมน แตผนงจะเหนยว เนองจากแบคทเรยสรางสารปฏชวนะ ทาใหผนงหนอนเหนยว ศตรพชทใชไสเดอนฝอยในการควบคม เชน ตวออนดวงหมดผก หนอนเจาะดอกดาวเรอง หนอนชอนเปลอกลองกอง

18

2.3 การควบคมแมลงศตรพชโดยชววธทเกดขนเองตามธรรมชาต การควบคมแมลงศตรพชโดยชววธทเกดขนเองตามธรรมชาต มตวอยางมากมายทเกดขนรอบตวเรานนเอง ถาเพยงแตหยดพจารณา และใชความสงเกตเทานน กจะทราบถงธรรมชาตของแมลงทมประโยชนหลายชนด แตควรจะเขาใจดวยวา ความสาคญทางเศรษฐกจของแมลงเหลานขนอยกบชนดของแมลงศตรทมนทาลาย ถาแมลงศตรพชเปนแมลงททาความเสยหายรายแรงแกพชผลตาง ๆ แมลงหา แมลงเบยน ททาลายแมลงศตรพชนน กจดวาเปนแมลงทมประโยชนมาก ในทางตรงกนขามถาแมลงหา แมลงเบยนเกดไปทาลายแมลงบางชนด ทมประโยชนตอมนษยกเรยกวาเปนแมลงทมโทษกได ในธรรมชาตมแมลงหลายชนดทมลกษณะเปนแมลงคอยกนและทาลายแมลงอน ๆ เชน แมลงปอบาน แมลงปอเขม เปนแมลงหาทงในระยะตวออนและตวเตมวย ตวออนกนแมลงหลายชนดรวมทงลกนายง และตวเตมวยกนยง ผเสอกลางคนตวเลก ๆ และแมลงอน ๆ แมลงจาพวกดวงตาง ๆ ไดแก ดวงดน และดวงเสอ เปนแมลงหาทสาคญทงในระยะตวออนและตวเตมวย กนแมลงหลายชนดเปนอาหาร เชน หนอนผเสอศตรพช เปนตน ดวงเตาลายเปนแมลงหาทสาคญมากของเพลยออน ตอ แตน บางชนด โดยเฉพาะพวกวงศ Vespidae และ Sphecidae เปนแมลงหาทสาคญของแมลงศตรพชของหนอนผเสอและตกแตน แมลงชางปกใสทงชนดสเขยวและสนาตาล เปนแมลงหาคอยกนและทาลายเพลยออน เพลยจกจน เพลยแปง แมลงหวขาว ไรแดง หนอนผเสอ และไขผเสอชนดตาง ๆ รวมทงแมลงทมลาตวออนนมทงหลายดวย มวนมหลายพวกทเปนแมลงหา พวกมวนพฆาตและมวนเพชฌฆาต กนและทาลายหนอนผเสอชนดตาง ๆ มวนนาหลายชนด เชน มวนจงโจนา มวนแมลงปองนา กนลกนายงเปนอาหาร ตกแตนตาขาว จบแมลงหลายชนดกนเปนเหยอ รวมทงแมลงศตรพชทกอใหเกดความเสยหายแกพชผลตาง ๆ แมลงหาทสาคญในหมแมลงวน ไดแก แมลงวนหวบบ แมลงวนขายาว และแมลงวนดอกไม สาหรบแมลงเบยนทสาคญมากทสดในอนดบ Diptera คอแมลงวนกนขน พวกอน ๆ ทสาคญ คอ แมลงวนหลงลาย พวกตอเบยนและแตนเบยน (Hymenoptera) ทสาคญมากทสด คอ Ichneumonoidea, Chalcidoidea ,Proctotrupoidea และ Scoliodea มแมลงเบยนหลายรอยชนด

19

รวมอยในกลมตาง ๆ เหลาน หลายชนดในพวกนเปนแมลงเบยนทคณคายงในการปองกนกาจดแมลงศตรพชตาง ๆ ในธรรมชาต

การใชศตรธรรมชาตในการควบคมพชทางการเกษตร ความสนใจในเรองการใชศตรธรรมชาต ควบคมศตรพชทางการเกษตรไดเพมพนมากขน ในปจจบนสงมชวตเหลาน แกตวหา ตวเบยน เชอจลนทรยตาง ๆ เชน เชอไวรส เชอแบคทเรย เชอรา และไสเดอนฝอยททาลายแมลงศตรพช ศตรธรรมชาตของแมลงศตรพชทงหลายเหลานเปนปจจยทสาคญ ในการควบคมศตรพช นอกเหนอไปจากการใชสารเคมกาจดศตรพช ขอไดเปรยบของการควบคมศตรพชโดยชววธ เมอเปรยบเทยบกบการใชสารเคม คอ ประหยด ไดผลถาวร และปลอดภย เปนวธการทสามารถใชควบคมศตรพชทางการเกษตรหลายชนดอยางไดผลมาเปนเวลานานโดยชวยอนรกษสงแวดลอมปราศจากมลพษของสารเคมและทกๆปจะมการตรวจนบและจาแนกศตรธรรมชาตชนดใหม ๆ ซงใชเปนปจจยสาคญในการควบคมแมลงศตรพช

ปญหาในการนาเอาศตรธรรมชาตมาใชประโยชน ขนตอนแรกในการนาเอาศตรธรรมชาตพวก ตวหา ตวเบยน มาใชประโยชนในการควบคมแมลงศตรพช คอการศกษาใหทราบถงชนดของศตรธรรมชาต ซงประเทศตาง ๆ ไดทาการศกษาชนดของศตรธรรมชาตทงในทองถนและของตางประเทศอยางกวางขวาง แตอยางไรกดมการผลกดนใหการศกษาอนกรมวธานแมลงศตรธรรมชาตไดผลในทางปฏบตรวมในโครงการปองกนกาจดศตรพช ยงเปนเรองยาก การใชประโยชนจากศตรธรรมชาตในการปองกนกาจดแมลงศตรพชทางการเกษตรทไดรบผลสาเรจสวนใหญมกเปนกรณทแมลงศตรพช ซงมผนาเขามาจากตางประเทศ ถกควบคมและทาลายโดยตวหาและตวเบยน ไดมการนามาจากตางประเทศ ซงเปนตนกาเนดของศตรพชนน ๆ ถาศตรธรรมชาตเปนแมลงทมอยแลวในทองถน กจดเปนสวนหนงของธรรมชาตทมความสมดลอยแลว กลาวคอ มการควบคมกนเองทงจานวนศตรพชและศตรธรรมชาต แตในบางครงถาจานวนศตรพชเกดระบาดมากทาความเสยหายใหพชผล การทมนษยจะชวยเพมจานวนศตรธรรมชาต โดยวธการเพาะเลยงขยายพนธเปนปรมาณมากในหองปฏบตการ และ/หรอในโรงเลยงแมลงเปนสงทควรกระทา ดงนนนกวทยาศาสตรจงตองศกษาพฒนาการทาอาหารเทยมใชเลยงแมลง และคนควาถงเทคนคและวธการเพาะเลยงขยายพนธแมลงใหไดปรมาณมาก ตองศกษาการทาไขเทยมใหแมลงวางไขเพอขยายพนธ หรอศกษาหาแมลงอาศยชนดอน เพอใชแมลงศตรพชโดยชววธ

20

มตนทนตา และเกษตรกรสามารถจะจายได นอกจากนการปลดปลอยศตรธรรมชาตเพอควบคมแมลงศตรพชยงตองทาซาทกป เพอใหประชากรแมลงศตรธรรมชาตมปรมาณมากเพยงพอ ทจะควบคมการระบาดของศตรพชทจะเกดขนใหมอก ดงนนการควบคมแมลงศตรพชโดยชววธแบบคลาสสค ซงมการปลอยตวหาหรอ ตวเบยนใหไปขยายพนธ เพมปรมาณเองในธรรมชาต และสามารถควบคมศตรพชไดอยางมประสทธภาพ โดยมนษยมบทบาทเกยวของนอยทสด มกจะเกดในกรณทไดมการนาแมลงศตรธรรมชาตจากประเทศตนกาเนดทเดยวกบแมลงศตรพชเขามา ปญหาสาคญประการหนงของการควบคมศตรพชโดยวธน คอแมลงศตรธรรมชาตทนาเขามาอยในทมสภาพแวดลอมใหมนน อาจจะไมสามารถปรบตวและมชวตรอดอยไดศตรธรรมชาตทนาเขามาอยใหมน หลงจากการมการศกษาจาแนกชนดและทดสอบประสทธภาพในหองปฏบตการไดแลว เมอนาออกไปปลอยในไรอาจจะไมสามารถมชวตรอดอยได บางครงศตรธรรมชาตทนาเขามาอาจไปทาลายแมลงทประโยชน อน ๆ ทมอยเดมในทองถนโดยเฉพาะพวกแมลงหา ซงมศตรพชทเปนเหยออาหารจานวนมาก ตางจากตวเบยน ซงมแมลงอาศยเพยงไมกชนด นอกจากนควรมการตรวจเชคตวเบยนศตรธรรมชาตอยางละเอยดวาเปน “hyperparasites” หรอตวเบยนททาลายตวเบยนดวยกนเอง ขอจากดของการควบคมศตรพชโดยชววธ คอใชเวลานานกวาจะเหนผล เนองจากศตรธรรมชาตตองใชเวลาในการทวจานวนและเพมปรมาณจนถงระดบทนาพอใจ ในทางตรงกนขามการใชสารเคมควบคมศตรพชไดผลรวดเรวทนใจ เปนทพอใจของเกษตรกร เพราะเขาเหลานนไมตองการเหนแมลงศตรพชในไรนาของเขา โดยเฉพาะพชผลเหลานนเปนพชผก ผลไม ซงตองสงขายตลาดเพอบรโภคใบและผล ไมควรจะมรอยทาลายจากแมลงศตรพชปรากฏใหเหนเลย อยางไรกด ประโยชนของการควบคมศตรพชโดยชววธนนใหญหลวงจนนาเชอถอได การเกษตรกรรมในอนาคตนน งานอารกขาพชซงเปนงานสาคญคงจะตองใชการควบคมศตรพชโดยชววธ เปนปจจยหลกอยางแนนอน ในหลายๆกรณ เราตระหนกดวาการควบคมศตรพชโดยชววธมประสทธภาพสง เมอนาไปใชรวมกบการควบคมแมลงศตรพชวธการอนๆ อนหมายถงการปองกนกาจดศตรพชโดยวธผสมผสาน ซงเปนการจดการศตรพช (Pest management) ทดและมประสทธภาพ 2.4 การผลตและการนาแมลงศตรธรรมชาตไปกาจดศตรพช การผลตขยายแตนเบยนไขตรโคแกรมมา แตนเบยนไขตรโคแกรมมา (Trichogramma confusum) เปนแมลงในวงศ Trjcrogrammatidae อนดบ Hymenoptera ตวยาวประมาณ 0.3 – 0.4 มม. สนาตาลขน หนวดเปนรปกระบอง มขาสน ทาลายไขผเสอไดมากกวา 10 ชนด เชน หนอนกอออย หนอนเจาะลาตนขาวโพด หนอนเจาะสมอฝาย หนอนใยผก หนอนคบละหง หนอนเจาะดอกมะล

21

วงจรชวตของแตนเบยนไขตรโคแกรมมา 1. ตวเตมวย 1 – 12 วน จะวางไขบนไขหนอนผเสอ 2. ระยะไขอาย 1 วน 3. ระยะตวออนอาย 4 วน 4. ระยะพกตวอาย 1 วน 5. ระยะดกแดของแตนเบยนไขตรโคแกรมมาอาย 2 วน ไขจะมสดา ปจจบนแตนเบยนไขตรโคแกรมมา สามารถผลตขยายพนธใหไดปรมาณมาก โดยใชไขผเสอขาวสาร Corcyra cephaianica วงจรชวตของผเสอขาวสาร 1. ตวเตมวย เพศเมย 3 – 7 วน เพศผ 3 – 12 วน 2. ระยะไข 4 – 5 วน 3. ระยะตวหนอน 28 – 41 วน 4. ระยะดกแด 6 – 13 วน ผเสอขาวสารระยะตวหนอน เปนศตรของธญญาพชตาง ๆ โดยเฉพาะผเสอขาวสาร ไขจะมสขาวผวมน หนอนมสขาวถงขาวอมเทา ตวเมย1 ตว วางไขไดเฉลยครงละ 44 -352 ฟอง การเลยงขยายผเสอขาวสารในกลองเลยง1 กลอง ประกอบดวยราละเอยด : ปลายขาว ในอตราสวน 1 : 1 หรอ 3:1 อปกรณการเลยงผลตขยาย 1. กลองพลาสตกหรอกระบะไมทใสราหรอปลายขาว 0.5 – 2.5 กโลกรม 2. ชนเลยงแมลง 3. เครองดดแมลงพรอมสายยาง และกลองเกบตวเตมวย 4. ถงตาขายไนลอน 5. แผนกระดาษโปสเตอรทากาว 6. หลอดไฟ U.V. ขนาด 30 วตต 7. ตควบคมอณหภม 8. พกนแปลงขนอฐ กาวนา 9. แตนเบยนไขตรโคแกรมมาทเลยงขยายและไขผเสอขาวสาร

22

วธการเลยงผลตขยายแตนเบยนไขตรโคแกรมมา นากระดาษมาตด ขนาดกวาง × ยาว 2 × 6 ซ.ม. ทากาวประมาณ 2 × 2 ซ.ม. แลวนาเอาไขผเสอขาวสารโรยบรเวณททากาวใหทวอยาใหไขซอนกนจะไดไขประมาณ 2,000 ฟอง / แผน บนทกการผลตขยายแลวนามาอบแสง U.V. นาน 15 นาท เพอทาลายตวออน จากนนนามาใสหลอดแกว 4 แผน / 1 หลอด ใสนาหวาน (นาผง + นา อตรา 1 : 1) โดยใชไมปนหพนสาลจมนาหวานแลวใสไวในหลอด 1 หลอดจะใสแตนเบยน 2,000 ตว ปดจกดวยสาล แลวนาไปวางบนชนทมหลอดไฟอย เปดไฟอย 12 ชวโมงทกวน จากนน 1 วน กเปลยนกระดาษแผนใหมทโรยไขเตรยมไวจนกวาแตนเบยนจะหมดอายขย แผนกระดาษทเบยนแลวประมาณ 3 วน ไขผเสอจะเปลยนสจากสขาวเปนสดาซงเปนระยะดกแดของแตนเบยนไข จากนน 4 – 5 วน ตวเตมวยเตยนเบยนจะเจาะเปลอกไขออกมา ไขทถกเบยน 1 ฟอง จะไดแตนเบยน 1 ตว แตนเบยนเพศเมย 1 ตว สามารถทาลายไขผเสอขาวสารไดประมาณ 20 ฟอง อตราการปลอยแตนเบยนไข อตราการปลอยแตนเบยนไข ใชอตรา 12,000 – 20,000 ตว / ไร (6-10 แผน) ควรปลอยในตอนเยนโดยปลอยเมอออย อาย 45 วน ทก 7 วน / ครง ตดตอกนประมาณ 3 – 5 ครง เชอราไตรโคเดอรมา (Trichoderma spp.) ปจจบนไดมการศกษาคนควาวจยเกยวกบการใชเชอราควบคมเชอราโรคพชในดน เพอตองการใชสารเคมใหนอยลง เชอราดงกลาวคอ เชอราไตรโคเดอรมาสามารถควบคมโรคเมลดเนา โรคกลาไหม โรครากเนา – โคนเนา ในพชผกและผลไม เชอราไตรโคเดอรมาชอบสภาพดนทชน แตไมแฉะสภาพความเปนกรดเปนดางของดนทเหมาะสมคอ pH 5.4 – 6.5 เชอราไตรโคเดอรมาจะทาลายโรคเชอราทเปนสาเหตโรคพชในดน โดยการใชเสนใยรดพนรอบเสนใยของเชอราโรคพช หรอแทงเขาสเสนใยของเชอราโรคพชหรอทาใหเสนใยของเชอราโรคพชนนเหยวสลายไป การควบคมโรคเชอราทเปนสาเหตโรคพชในอดตจนถงปจจบน นยมการใชสารเคมควบคมเชอรากนอยางแพรหลาย เพราะสะดวกในการจดซอ การใชและการเกบรกษา ตลอดจน ประสทธภาพการควบคมทรวดเรว แตการใชสารเคมกาจดเชอราทาใหสนเปลองคาใชจายจานวนมาก ทาใหเกดการตานทานสารเคมของเชอราโรคพชและทาใหเกดผลเสยตอสภาพแวดลอม วธใช 1. นาเชอราไตรโคเดอรมา ทเจรญอยบนเมลดขาวฟางมาผสมกบราขาวละเอยด และ ปยหมก โดยใชอตรา เชอรา : ราขาวละเอยด : ปยหมก อตรา 1 :10 : 40 ผสมคลกเคลาใหเขากนแลวนาไปโรยกนหลมหรอหวานรอบโคนตนหรอผสมคลกเคลาในแปลง

23

2. สามารถตรวจสอบการเจรญเตบโตของเสนใยไดภายใน 5 – 7 วน หลงจากหวานเชอราไตรโคเดอรมาลงสดน การใชเชอราไตรโคเดอรมาควบคมเชอราโรคพชในไมผล – ไมยนตน 1. กรณไมผลทเรมปลกแนะนาใหใชเชอราทผสมแลวในอตรา 25 – 30 กรม / ตน โรยรอบบรเวณระบบรากของตนพชกอนทกลบดน หรอใชอตรา 100 – 125 กรม / ตน คลกเคลากบดนปลกในหลมเสรจแลวคลมโคนดนตนดวยใบไมหรอวสดคลมดนเพอรกษาความชนโคนตนพช 2. กรณตนพชทปลกแลว ใชเชอราทผสมแลวโรยบรเวณโคนตน และใตทรงพม ในอตรา 50 – 100 กรม / ตารางเมตร เสรจแลวพรวนดนกลบหรอคลมดวยเศษใบไมหรอวสดคลมดน เพอชวยรกษาความชน และชวยปองกนสารเคมควบคมศตรพชสมผสกบเชอราโดยตรงเสรจแลวรดนาพรวนดนใหชนและรกษาความชนของดนอยางตอเนองเปนเวลา 7 – 10 วน โดยใหนาเปนระยะตามความจาเปนแตอยาใหแฉะหรอเกดสภาพนาขง ควรหวานเชอราซาทก ๆ 4 – 6 เดอน หรอหวานเชอรากอนถงชวงฤดทเคยพบวามการระบาดของเชอราโรคพชประจา การใชเชอราไตรโคเดอรมาควบคมเชอราสาเหตโรคพชในแปลงเพาะกลา 1. เตรยมดนในแปลงเพาะกลาหรอกระบะเพาะ 2. โรยผงเชอทผสมแลว ลงบนผวดนในแปลงหรอในกระบะกลา อตรา 50 – 100 กรมตอตารางเมตร 3. ใชคราดเกลยผวหนาดนเลกนอยเพอใหเชอราทผสมแลวคลกเคลากบดนเพอปลกพช แตไมควรคลกใหลกเกน 10 เซนตเมตร 4. เพาะหรอหยอดเมลดกอนคลมผวหนาแปลงเพาะกลาดวยฟางหรอวสดคลมดน เพอรกษาความชมชนของผวหนาดนซงชวยเพมการเจรญของเชอรา รดนาใหชมแตอยาใหแฉะ การใชเชอราไตรโคเดอรมาควบคมเชอราสาเหตโรคพช ในแปลงพชไร / พชผก ไมดอก ไมประดบ 1. เตรยมดนในแปลงปลกแบบยกรองและไมยกรอง 2. กรณปลกเตมพนทใหโรยหวเชอทผสมแลวใหทวแปลงในอตรา 50 – 100 กรม / ตารางเมตร หรอ 80 -160 กโลกรม / ไร 3. กรณทปลกเปนหลมใชวธโรยหรอตกหวเชอทผสมแลวรองกนหลมในอตรา 10 – 20 กรม หรอ 1 – 2 ชอนแกงตอหลม 4. หวานหรอหยอดเมลด หรอยายตนกลาในหลมแลวคราดดนกลบเมลดทหวาน 5. คลมผวหนาดนหรอคลมโคนตนดวยฟางขาวหรอเศษซากพช 6. รดนาใหชม แตอยาใหแฉะ

24

ขอควรระวง 1. ไมควรใชเชอราไตรโคเดอรมาผสมปยเคมควบคมศตรพชโดยตรง ควรโรยหวเชอทผสมแลวหลงจากใสปยเคม หรอพนสารเคม ประมาณ 7 วน 2. ระวงอยาใหเชอราไตรโคเดอรมา ไดรบความชนในระหวางการเกบ เพราะเชอราอาจเจรญหรอเสนใยแกเรวขน เชอราบวเวอรเรย (Beauveria bassiana) เชอราบวเวอรเรย เปนเชอราสขาวจะใชควบคมหนอนศตรพช ซงสามารถทาลายตรพชตงแตระยะทเปนตวออน ทกระยะจนถงระยะตวเตมวย แตตวเตมวยมโอกาสตายเรวกวาตวออน สามารถกาจดไดถง 63 ชนด นอกจากนเชอราบวเวอรเรย สามารถสรางสารพษบางชนด ซงเปนอนตรายตอแมลงไดอกดวย วธการนาไปใช ใชเชอสด 1 กโลกรมผสมนา 80 ลตร และสารจบใบในอตราอยางตาตามฉลากขางขวด มาผสมกน แลวจงนาไปฉดพนโดยปรบหวฉดใหเปนฝอยละเอยด และฉดพนในขณะทมแสงแดดออน มความชนสง โดยฉดพน 5-7 วน / ครง ประมาณ 2 -3 ครงตดตอกน มวนเพชฌฆาต (Assassin bug) เปนแมลงหาททาลายหนอนผเสอหลายชนด โดยจะดดกนของเหลวภายในตวหนอน วงจรชวตของมวนเพชฌฆาต 1. ระยะไขประมาณ 2 – 3 วน ลกษณะกลมไขสนาตาล หลอดยาวเปนกลมประมาณ 100 ฟอง / ครง 2. ระยะตวออนประมาณ 23 -26 วน ลอกคราบ 5วย ลกษณะคลายตวเตมวยมสแดงดใส 3. ระยะตวเตมวยประมาณ 25 – 28 วน ลกษณะหวแคบยาว ปกบนสดาสลบแดง ปลายปกสแดง ลาตว ขาและหนวดสดามหนามสามเหลยมเหนไดชด ศตรพชเปาหมาย ศตรเปาหมายของมวนเพชฌฆาต คอ หนอนดวง หนอนเจาะสมอฝาย หนอนมวนใบ หนอนคบกะหลา หนอนกระทหอม วธการปลอย 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา 2. อตราการปลอย - พชผก พชไร ไมดอก 100 ตว / ไร - ไมผล 300 ตว / ไร

25

มวนพฆาต (Stink bug) เปนแมลงหาทงในระยะตวออนและตวเตมวย ทาลายเหยอโดยใชปากแทงลงไปในตวหนอนแลวปลอยสารพษ ทาใหหนอนเปนอมพาต จากนนจงดดกนของเหลวภายในลาตวหนอนจนแหงตายจะกนหนอนเปนอาหารเทานน วงจรชวตของมวนพฆาต 1. ระยะไขประมาณ 6 – 8 วน ลกษณะไขกลมเปนมน สะทอนแสงสเทา เมอใกลระยะฟกตวไขจะเปลยนเปนสสม วางไขประมาณ 180 – 300 ฟอง /ครง 2. ระยะตวออนประมาณ 15 – 21 วน ลอกคราบ 5 วย ตวออนมอย 5 ระยะ ๆ แรกจะอยรวมกนเปนกลม ๆ หลงลอกคราบครงท 2 จะเรมดดกนหนอน ลกษณะตวออนมสแดงเขม หวและขามสดายงไมมปก 3. ระยะตวเตมวยประมาณ 22 – 29 วน ดานหลงจะเปนรปสามเหลยม มสเทาดาและจดสเหลองเปนลายทปกคหนาและอก ตวเมยมขนาดใหญกวาตวผ ศตรเปาหมาย ศตรพชเปาหมายของมวนพฆาต ไดแก หนอนรานกนใบมะพราว หนอนเจาะสมอฝาย หนอนแกวสม หนอนบงตาง ๆ หนอนกระทหอม หนอนกระทผก วธการปลอย 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา 2. อตราการปลอย - พชผก พชไร ไมดอก 100 ตว / ไร - ไมผล 300 ตว / ไร ดวงเตาลาย (Lada beetle) เปนแมลงหาทงในระยะตวออนและตวเตมวย มอยหลายชนดสามารถกนแมลงศตรพชไดหลายชนด มบางชนดทเปนศตรพช เมอขาดแคลนอาหารจะหาอาหารจากแหลงอน ๆ ไดเชน นาหวานจากดอกไม เกสรดอกไม แตไมเพยงพอตอการเจรญเตบโตเปนเพยงแตการชวยใหมชวตอยเทานน หากไดรบอาหารเพยงพอ ตวเมยสามารถวางไขไดทกวนจนตลอดชวต วงจรชวตดวงเตาลาย 1. ระยะไขประมาณ 2 – 3 วน ลกษณะรปไขวางเรยงเปนแถวเปนระเบยบ ไขมสครม เหลองออน สม แดง 2. ระยะตวออนประมาณ 7- 14 วน ลกษณะคลายจระเข มขา 3 คดานหลงและดานขาง ลาตวมปมหนามออน ปลายลาตวมสดา สม เหลองออน มการลอกคราบ 4 วย

26

3. ระยะดกแดประมาณ 7 วน เมอลอกคราบระยะท 4 จะเขาดกแด และดนคราบตวออนไปอยปลายสดของลาตว ดกแดจะถกยดตดกบพนผวของพช 4. ระยะตวเตมวยประมาณ 30 – 60 วน เมอออกจากดกแด 2 – 3 วน จะเรมการผสมพนธในสภาพทมอาหารสมบรณ เพศเมยสามารถวางไขไดตลอดชวต เพศเมย 1 ตว สามารถวางไข 900 – 1,000 ฟอง ศตรพชเปาหมาย ศตรพชเปาหมายของดวงเตาลาย ไดแก เพลยออน เพลยแปง เพลยหอย ไรทกนพช รวมทงไขแมลงศตรพช วธการปลอย 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา แสงแดดออน 2. อตราการปลอย 100 ตว / ไร 3. วยทปลอย วย 2 – 3 ของระยะหนอนและตวเตมวย แมลงหางหนบ (Earwing) เปนแมลงตวหา ตวเลกยาว มปลองททอง เพศเมยมแพนหางเรยบคลายครม ปกสน เพศผมปมทแพนหางมทงสดา สเหลองหรอนาตาล ขนอยกบสายพนธ หาอาหารไดรวดเรว วงจรชวตแมลงหางหนบ 1. ระยะไข อาย 3 – 4 วน ไขมลกษณะเปนรปกลมร ผวเรยบมสขาวจนถงใส วางไข 25 – 30 ฟอง / ครง 2. ระยะตวออน อาย 48 วน ลอกคราบ 4 วย ลกษณะคลายกบตวเมย แตมขนาดเลก ตวสนาตาล 3. ระยะตวเตมวย อาย 90 วน ลกษณะตวเลกยาว มปลองททอง ปกสน เพศเมยมแพนหางเรยบสองงามคลายครม เพศผมปมทแพนหาง ศตรพชเปาหมาย ศตรเปาหมายของแมลงหางหนบ กนไขของศตรพช และถาเปนตวหนอนจะใชแพนหางคลายแพนหนบเหยอกนเปนอาหาร เชน หนอนเจาะสมอฝาย หนอนกอออย แตถาเปนเพลยออนจะกดกนโดยตรง วธการปลอย 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา แสงแดดออน 2. อตราการปลอย - พชผก พชไร ไมดอก 100 ตว / ไร

27

- ไมผล 300 ตว / ไร 3. ปลอยไดทกวย 4. ควรหลกเลยงมดแดง

3. วดทศนเพอการศกษา 3.1 ความหมายของวดทศน วดทศน (Video) หรอทนยมเรยกทบศพทในภาษาองกฤษวา วดโอ (Video) ตามพจนานกรมเวบเตอร อานวา “วดโอ” เปนภาษาลาตน แปลวาฉนเหน (I See) นภาภรณ อจฉรยระกล และพไลพรรณ ปกหต (2529 : 48) สวนคาวา วดโอ ศพททานกรมสอสารมวลชนของคณะวารสารศาสตรและสอมวลชนหาวทยาลยธรรมศาสตร ใหความหมายวา สวนทมองเหน (Visual) หรอสวนทเปนภาพ (Picture,Image)ในรายการวทยโทรทศนหรอจากการฉายภาพหรอภาพยนตร ซงแตกตางจากสวนของเสยง (Audio) วดทศนมผใหความหมายไวหลากหลายซงแตละแนวคดจะกลาววดทศนแตกตางกนออกไปตามลกษณะแงคดของแตละมมมองดงน 3.1.1 วดทศนในลกษณะของเครองมอหรออปกรณ มผเชยวชาญไดกลาวถง วดทศนไววา ประทน คลายนาค (2545 : 36) กลาววา ในปจจบนวดทศนมความหมายกวางมากจะรวมไปถงเครองมอและอปกรณโทรทศนทใชตามบาน สถาบน และหนวยงานตาง ๆ ทงยงรวมไปถงอปกรณตามสถานวทยโทรทศนอกดวย เชน เทปวดทศน (Video Tape) เครองบนทกเทปวดทศน กลองโทรทศน และเครองตดตอ กดานนท มลทอง (2543 : 198) กลาววา ราชบณฑตยสถาน จะเรยกวาวดทศน โดยแบงเปนวสด คอ แถบวดทศน และ อปกรณเครองเลนวดทศน แถบวดทศนเปนวสดทสามารถใชบนทกภาพและเสยงไวไดพรอมกนในแถบเทป ในรปแบบของคลนแม เหลกไฟฟา และสามารถลบบนทกใหมได และแถบวดทศนทาดวยสารโพลเอสเตอร วาสนา ชาวหา (2533 : 202) กลาววา เทปโทรทศน สามารถบนทกไดทงภาพและเสยงพรอมกน หลงการบนทกสญญาณแลว สามารถฉายดไดทนท โดยไมตองผานกระบวนการลางเหมอนฟลมภาพยนตร และยงสามารถลบสญญาณเดม และบนทกใหมไดหลายครง เชนเดยวกบการบนทกเสยง เนอเทปและวสดทเคลอบผวเสนเทปคลายกบเทปบนทกเสยง ดงนนการบนทกสญญาณภาพและเสยงลงเทป จงอยในรปของสญญาณแมเหลกไฟฟา เชนเดยวกบเทปบนทกเสยง

28

สทพย กาญจนพนธ (2541 : 267 – 268) กลาววา Video หรอ วดทศน เปนคาทเรยกอปกรณในระบบสอสารใชในการสรางสงและรบ สารสนเทศเชงทศนาการ Video Tape เปนแถบบนทกวดทศน หมายถง แถบแมเหลกซงใชบนทกสญญาณวดทศนและสญญาณเสยง Diamond (1964 : 280) ไดกลาววา แถบบนทกโทรทศน (Video Tape) คอแถบแมเหลกทสามารถบนทกภาพและเสยงได โดยผานกลองถายโทรทศนหรอบนทกโดยตรงจากเครองบนทกและถายโทรทศนหรอบนทกโดยตรงจากเครองมอ จะถายทอดไดโดยใชระบบโทรทศน Hills (1982 : 280) ไดกลาวถง วดทศน (Videotape Recorder หรอ VTR) เปนการบนทกภาพจากโทรทศน โดยใชเทปบนทกภาพแบบมวนเปด หรอแบบตลบ ซงสามารถบนทกรายการโทรทศนทกาลงออกอากาศอย หรอบนทกขณะทถายทาจากการเชอมตอกบกลองโทรทศนWarshofsky (1979 : 90) ไดใหความหมายพนฐานของเครองเลนบนทกภาพแบบตลบ (Video Cassette Recorder) วาเปนองคประกอบของเครองจกรสองสงในเครองเดยวกน คอ เครองรบวทยโทรทศน เฉพาะสวนทเปนเครองบนทกภาพ ดงนนผลของเครองบนทกภาพคอ การชวยใหผใชวทยโทรทศนไดมวทยโทรทศนเครองทสอง โดยเครองหนงคอ เครองรบวทยโทรทศนทสามารถรบรายการการแพรภาพจากสถานไดโดยตรง และเครองทสอง เครองทมประสทธภาพ ทจะบนทกภาพทรบจากสถานลงบนแถบแมเหลก จะทาใหผทมเครองบนทกภาพสามารถทจะชมรายการโทรทศนของสถานหนงในขณะเดยวกนสามารถทจะบนทกภาพอกรายการของสถานอนได

3.1.2 วดทศนในความหมาย ถงวธการนาสญญาณภาพมาสรางใหเกดภาพและเสยงเกยวกบสญญาณของภาพหรอเกยวของกบสวนตางๆ ของระบบโทรทศนทนาสญญาณเหลานไปในลกษณะของรปแบบทยงไมผานการ Modulate หรอผานการ Modulate แลวอยางใดอยางหนง

James Mcinnes (1980 : 1) ไดใหความหมายของวดทศนหมายถงวธการชนดหนงซงสรางภาพและเสยง ให เกดขนพรอมกนโดยการใชกลองถายภาพทางอเลกทรอนกสเครองบนทกเทปและจอฉาย

จากแนวคดดงกลาว จะเหนวาความหมายของวดทศน หรอวดโอเทป (Videotape)หรอ เทปวดทศน มลกษณะสองลกษณะ คอในสวนทเปนเครองมอและอปกรณและอกสวนหนงจะเปนลกษณะวธการนาสญญาณมาผสมผสานเปนลกษณะภาพและเสยง โดยใช อปกรณชวยซงการนามาใชประโยชนในการศกษานน จาเปนตองนาเอาวธการและอปกรณมาผสมผสานกน เพอสรางสอการเรยนอนกอประโยชนสาหรบผเรยน 3.2 รปแบบของรายการวดทศน การพฒนาการใชวดทศนเพอการเรยนการสอน มรปแบบการนาเสนออยหลายรปแบบ การเลอกรปแบบ แลวแตจดประสงคของการทารายการ

29

การเลอกรปแบบรายการวดทศนเพอการศกษาทถกตองเหมาะสมจะชวยเสรมรายการใหนาสนใจมากยงขน วภา อตมฉนท(2538:16) จาแนกไว 3 ประเภท คอ 1. รายการพดคนเดยว (Straight talk Program) โดยทวไปมกเปนรายการทผลตในสตดโอ ผพดจะพดคนเดยวตอหนากลอง ซงเสมอนเปนตวแทนกลมผชม ศลปะการพด และบคลกของผพดจงเปนสงทมคายงสาหรบรายการประเภทน การพดจะตองเปนไปอยางธรรมชาต วธทจะชวยการพดใหนาสนใจและเขาใจงาย ผพดควรใชแผนภาพ วตถ แผนผง กระดานดาหรออปกรณอน ๆ เขาชวย บางครงอาจแทรกภาพ (Insert) หรอตดเขาสภาพทถายทามากอนหรอถายทอดตรงมาจากทอน ชวยเพมความหลากหลายใหแกรายการ ลกษณะเดนของรปแบบรายการชนดนคอ เพอใหขอมลเรองใดเรองหนงในลกษณะทกระชบ และ นาเชอถอ 2. รายการสมภาษณและสนทนา (Interview and Forum Program) การสมภาษณ คอ การพดคยระหวางคนสองคน สวนการสนทนา หมายถง การแลกเปลยนความคดเหนในกลมคนรวมรายการมากกวาสองคนขนไป แตทงสองแบบลวนมคนหนงททาหนาทพ ธกรคอยกากบรายการในกรณสมภาษณ พธกรจะทาหนาทเปนผสมภาษณไปดวยในเวลาเดยวกน ในขณะทาหนาท พธกรจะตองพยายามดงประเดนทคดวาเปนความสนใจของผชมมากทสด เขาสคาถามหรอวงสนทนาใหได สภาพตรงกนขามทตองพยายามหลกเลยงกคอ พธกรไมมจดรวมความสนใจ มงแตจะใหผชมไดรบรหมดทกเรอง ลกษณะนกลบจะทาใหประเดนปญหาไมชดเจนผชมเกดความสบสน ความสาเรจของรายการจงอยทพธกรซงจะตองสามารถนาการสนทนาอยางราบรน ไมวกวนและขาดความตอเนอง 3. รายการสารคด (Documentaries) สารคดทาหนาทเสนอเหตการณ และเรองราวทเกดขนตามความเปนจรง สารคดไมเพยงบรรยายเรองราวตางๆ ตามทเกดขนจรง และบนทกเอาไว เท านน แตยงสามารถนาเรองรายในอดตมาเสนอใหมตามแตโอกาส ยกตวอยางเชน สามารถใชฟลมภาพยนตร ประวตศาสตรรปภาพหรอโบราณวตถตางๆ มาผลตรายการสารคดประวตศาสตรขนมาใหม ปจจบนกลองวดโอทมขนาดเลกกะทดรดชวยใหการผลตรายการสารคดงาย และ แพรหลายมากขน วสนต อตศพท (2533 : 146) เสนอรปแบบรายการรายการเพอการศกษาดงน

1. รายการสอนตรง (Direct Teaching) เปนรปแบบดงเดม ทใชในการถายทอดความรและยงนยมใชกนอยมากในปจจบน เพราะใหการเรยนรไดดในเวลาทไมมากนก โดยเฉพาะเมอครมความสามารถสงในการสอน การอธบาย ยงทาใหรายการแบบนมประสทธภาพสง

30

2. รายการบรรยาย (Monoloque) เปนรายการทมผปรากฏตวพดคยกบผชมเพยงคนเดยวคลาย ๆ กบการสอนตรง เพยงประเภทแรกเนนในเรองการสอนเปนหลกแตประเภทนจะเนนในการใหความรความคดทว ๆ ไปแกผชมมากกวา 3. รายการสอนแบบจลภาค (Micro Teaching) เปนการสอนในสถานการณแบบยอสวน ในหองเรยนแบบงาย ๆ ทสามารถควบคมไดทกกระบวนการโดยใชนกเรยนเพยง5-6 คน และใชเวลาประมาณ 5-15 นาท เปนการฝกทกษะตาง ๆ เพอนาไปใชในสถานการณจรง การบนทกดวยวดทศน สามารถทาใหสะดวก และใหผเรยนเหนทงภาพและเสยง โดยดภาพตวเองสอนจาก วดทศน 4. รายการสถานการณจาลอง (Simulation) เปนการบนทกสถานการณตาง ๆ ทไดสรางขน เพอการเรยนการสอน เพอพฒนาบคลกภาพของผเรยนใหเหมาะสมกบงานในสาขานน ๆ รวมทงการสรางสถานการณจาลองประเภทตาง ๆ ไวเพอเปนกรณตวอยางในการศกษา 5. รายการสาธต (Demonstration) การสาธตคอการอธบายถงขอเทจจรง โดยมการแสดงประกอบในบางสวน หรอทงหมด โดยมงใหผชมทราบวธการดาเนนงานตามลาดบขนโดยสามารถทจะเหนภาพและไดยนเสยง และสามารถทจะทาภาพขนาดตางๆเพอความชดเจนในการชม 6. รายการสารคด (Documentaries) เปนรายการเพอการเลาเรองราวทนาสนใจใหผชมเขาใจ สารคดนนควรจะใหความร ความเพลดเพลน เราอารมณ และการโนมนาวจตใจลกษณะสารคด สามารถเสนอไดหลายรปแบบ อาจเปนดวยภาพถาย สไลด ภาพยนตร กได ทจะนาเสนอในรปวดทศน 7. รายการดนตรและรายรา (Dramatization) เปนการเสนอภาพทปรากฏในแงผลของภาพซงเปนการจดองคประกอบของภาพ การใชเงาในการตกแตงภาพตลอดจนการเคลอนไหวตางๆ และในแงของการใหขาวสาร ไมวาจะเปนเทคนคการใชนวกบเครองดนตร การเคลอนไหวของมอหรอเทาในการรายรา โดยทการจบภาพและการตดตอภาพจะตองเขากบอารมณและจงหวะของภาพทปรากฎ ซงลกษณะรายการประเภทน จะเหมาะสมกบการสงเสรมกจกรรมพเศษของนกเรยน และการสอนภาษา รปแบบรายการของวดทศนมหลากหลายรปแบบ ซงจะสงผลตอการเรยนรของนกเรยนระหวางการเรยนแบบรายการสารคดกบแบบรายการสาธต พบวาไมมความแตกตางกน อานนท หนแกว (2533 : บทคดยอ) คตยา เพชรชชวย (2534 : บทคดยอ) ศกษาพบวารปแบบรายการทเหมาะสมสาหรบเยาวชนในการพฒนาทกษะตาง ๆ รปแบบการสนทนา อภปราย สงผลตอความร

31

ดานพทธพสย รปแบบการสาธต จะมผลตอความรดานพทธพสยและทกษะพสย สวนรปแบบสารคดและกงสารคด เหมาะใหเกดความรดานเจตพสย 3.3 ประเภทวดทศนเพอการศกษา วดทศนเพอการศกษานบเปนสอการเรยนการสอนในรปแบบหนง มบทบาทมากในปจจบน วภา อตมฉนท (2538 : 5) กลาววา วดทศนจดเปนสอทนามาชวยสอน และชวยเสรมใหผเรยนเพมพนประสบการณใหกวางขวางดงน - ประสบการณในมตแหงความเปนจรง (Reality)

- ประสบการณในมตแหงกาลเวลา (Time) - ประสบการณในมตของสถานท (Space)

กลาวไดวาวดทศนชวยขยายโลกของผเรยนใหกวางขวางขนโดยผานประสบการณทางออม (Indirect Experience)ในทสดจะนาพาผเรยนไปสประสบการณทางตรง (Direct Experience) วสนต อตศพท (2533 : 14) แบงขอบเขตของรายการวดทศนออกไดเปน 2 ประเภท ตามลกษณะของรายการไดแก 1. รายการวดทศนเพอการศกษา (Edcation Television : ETV) รายการประเภทนมงสงเสรมการใหใชความรทว ๆ ไป

2. รายการวดทศนเพอการสอน (Instructional Television : ITV) รายการประเภทนเนนในเรองของการเรยนการสอนแกกลมผเรยนโดยตรงทงเนอหาหลกและสอนเสรม

4. การสรางสอและขนตอนการผลตรายการวดทศนเพอการศกษา ประทน คลายนาค (2545 : 79 -83) ไดกลาวถงการผลตรายการโทรทศนวาม 5 ขนตอน คอ 1. ขนตอนการวางแผน (Planning) เปนขนตอนการผลตทผผลตรายการมความตองการผลตรายการเรมตนวางแนวคดวาเปนรายการเกยวกบอะไร ลกษณะของรายการเปนอยางไร ถาเปนการศกษาจะใหประโยชนอะไรแกผด บางลกษณะของรายการเปนอยางไร ใชเวลาสรางนานเทาไร ความยาวสกกนาท กตอนจบ จงแยกรายละเอยดในขนตอนของการวางแผนดงน 1.1 การวเคราะหเนอหารายการ เปนกระบวนการหาขอมลเกยวกบเรองทตองการทาเปนรายการโทรทศนวามขอเทจจรงอยางไรบาง ขอมลทไดอาจเปนรายงานวจย รายงานของหนวยราชการ เอกสารตาราหรอการไปศกษาดงานจากสถานทจรง 1.2 วเคราะหผชมหรอกลมเปาหมายวาเปนใคร อายเทาไร หรออยในวยใด เพอการผลตรายการออกไปใหบรรลวตถประสงคมากทสด 1.3 กาหนดวตถประสงค เปนการคาดหมายวา ผชมไดดรายการโทรทศนไปแลว จะไดรบความรอะไรบาง ทาอะไรไดบาง

32

1.4 การเขยนบท เปนการมอบหมายใหผเขยนบทไดนาเนอหาเรองราวไปจดทาเปนบทโทรทศนเพอเรยงลาดบภาพกบเสยงใหมความตอเนองและสมพนธกน และเปนไปตามวตถประสงคทตงไว 1.5 เตรยมงบประมาณ ผผลตตองตงงบประมาณในการผลตรายการ 2. ขนเตรยมการ (Preparation) 2.1 เตรยมบคลากรไดแก เจาหนาทเทคนคฝายตาง ๆ ชางกลอง ชางแสง ชางเสยง

2.2 เตรยมวสดอปกรณ ไดแก กลองโทรทศน เครองบนทกเทปโทรทศน ฯลฯ 2.3 เตรยมสถานทถายทา

2.4 เตรยมผแสดง 2.5 เตรยมงานกราฟกทนามาใชประกอบรายการ

2.6 เตรยมฉากและอปกรณ 3. ขนดาเนนการผลต (Production) แบงเปน 2 ขนตอน ไดแกการซอมและถายทารายการจรง 3.1 การซอม เปนการเตรยมตวใหทกคนมความพรอมกอนถายทาจรง เปนการเตรยมตวทกสงทกอยางไวเปนอยางด

3.2 ขนผลตรายการ เปนการบนทกรายการเทป เพอนาไปผานกระบวนการตดตอถายแบบ Stock Shot 4. ขนตดตอ หรอ Post Production รายการทถกบนทกไวในมวนเทปวดทศน จะตองนาไปตดตอจงเปนรายการทสมบรณในชวงของการตดตอจะนาชอตตาง ๆ ทถายทาไวและเลอกชอตทดทสด มาประกอบเขาดวยกน ดวยเครองตดตอโดยเฉพาะ หรอเครองทใชเครองคอมพวเตอรชวยตดตอ ประโยชนของการตดตอกคอ ผตดตอสามารถเลอกภาพเหตการณทดทสดดงกลาว แลวยงสามารถใสงานกราฟกเชน ไตเตลชอเรอง ชอตอน ชอวทยากร ใสภาพจากเทปวดทศน จากฟลมภาพยนตร หรอ สไลด 5. ขนประเมนรายการหลงการตดตอแลว จะนารายการวดทศนทสรางขนไปดวามสวนใดทจะตองปรบปรง หรอเพมเตมใหตรงกบวตถประสงคหรอไม วภา อตมฉนท (2538 : 12) กลาววา หลกพนฐานของการวางแผนเพอเปนจดเรมตนของการผลตวดทศน อยทตวผผลต ทจะตองตอบคาถาม 4 ขอ คอ WHY : วตถประสงคอะไร ในการผลตรายการ มความจาเปนอะไรทตองผลต

WHO : เพอใคร เปาหมายผชมคอใคร

33

WHAT : ผลตเรองอะไร เมอกาหนดเปาหมาย แลวตองกาหนดเนอหาสาระใหสอดคลองกบวตถประสงค HOW : ใชรปแบบอยางไรในการนาเสนอ ในการผลตรายการวดทศนเพอการศกษานน วสนต อตศพท (2533 : 138) กลาววารายการวดทศนเพอการศกษา ตองพจารณาประสทธภาพของการเรยนรแกกลมผชมอยางสง งานเทคนคตางๆ จงตองเสรมตอการสงเสรมสมรรถภาพการเรยนรทงสน ไพโรจน ตรณธนากล และคณะ (2528 : 76 – 78) กลาวถงขนตอนในการผลตสอวดทศนเพอนาเสนอซงมดวยกน 12 ขน 1. กาหนดจดประสงค และกลมเปาหมายทชดเจน (Objectives) 2. รวบรวมขอมลและเอกสาร (Collection of Materials and Research) เปนสงสาคญในการจดทารายการ การตรวจสอบความถกตองขอมล และขนนเปนขนทสาคญมากกอนการจดสรางสอการสอนในลกษณะรายการวดทศน 3. คดเลอกขอมล (Selection of Materials) การเลอกขอมลเฉพาะทใชในการจดสรางสอการสอนเทานน 4. เขยนบทรายการวดทศน (Scenario Writing) การเรยบเรยงเนอหาเปนราย วดทศน 5. การเตรยมบนทกเทปวดทศน (Preparation for Video Recording)จดทาตารางในการบนทกเทป จดเจาหนาทแตละงานเพอใหทกฝายเขาใจงานทจะปฎบตงานไดไมผดพลาด

6. งานศลป (Artwork) การเตรยมหวเรอง งานกราฟก ฉาก อปกรณทใชสาหรบงานถายทา 7. เครองมอและอปกรณทใชในการสาธต (Equipment and Material for Demonstration) กอนการบนทกเทปอปกรณตาง ๆ ทใชงานตองพรอมทจะใชงานไดเปนอยางด

8. การบนทกภาพ (Video Recording) กอนการบนทก ตองตรวจดเครองมอ อปกรณตาง ๆ ใหอยสภาพทพรอมใชงานและดาเนนการบนทกภาพตามเนอหา

9. การตดตอ (Editing) หลงการบนทกเทปแลวนาภาพมาเรยบเรยงตดตอ เพอใหดาเนนเนอหาตามทกาหนด

10. การบนทกเสยง (Sound Recording) คาบรรยาย ดนตรประกอบ เสยงประกอบจะถกบนทกในเทปวดทศนตามบทรายการวดทศน

11. ฉายทดลอง (Preview) เพอตรวจสอบและปรบปรงแกไข

34

12. การนาไปใช (Utilization of Program) นาไปใชกบกลมเปาหมาย

5. การหาประสทธภาพของสอวดทศน 5.1 การพฒนาการหาประสทธภาพของสอวดทศน การหาประสทธภาพสอวดทศนเพอพฒนาใหไดมาตรฐาน ชยยงค พรหมวงศ,สมเชาว เนตรประเสรฐ และสดา สนสกล (252 : 139) ไดกลาวถงวธหาประสทธภาพของสอประเภทการสอนวามขนตอน ดงน 1. ทดสอบประสทธภาพแบบเดยว 1 : 1 นาชดการสอนไปทดลองใชกบกลมทดลอง 1 คน โดยทดลองกบกลมตวอยาง โดยสงเกตและบนทกพฤตกรรมของผเรยนระหวางเรยนสมภาษณหรอใหผเรยนเขยนวจารณชดการสอนนน เพอปรบปรงและพฒนาสอ ในชนน E1 / E2 จะมคาประมาณ 60 / 60

2. การทดสอบประสทธภาพแบบกลม 1 : 10 ลกษณะกลมยอย นาชดการสอนไปใชกบนกเรยน 6-12 คน โดยทดลองกบนกเรยนทมระดบการเรยนรแบบคละผเรยน เกง กลาง ออน นาชดการสอนไปปรบปรงและพฒนา ในขนน E1 / E2 จะมคาประมาณ 70 / 70 3. การทดลองหาประสทธภาพกบกลมใหญ 1:100 หรอภาคสนาม นาชดการสอนไปทดลองใชกบนกเรยน หนงหองเรยน 30 -100 คน คานวณหาประสทธภาพแลวนาการปรบปรงนาผลการทดสอบผลลพธทไดกบเกณฑทตงไว หากตากวาเกณฑไมเกน 2.5 % ใหยอมรบไดหากแตกตางมากตองปรบปรงใหม ทางการเรยนตามเกณฑมาตรฐานในขนน E1 / E2จะมคาประมาณ 80 / 80

ในกรณการหาประสทธภาพรายการวดทศนทสรางขนไมถงเกณฑทกาหนดไว เนองจากตวแปรทควบคมไมได เชน สภาพหองเรยน ความพรอมของผเรยน ความชานาญในการใชรายการวดทศนของคร สงเหลานอาจอนโลมใหมระดบประสทธภาพของรายการวดทศนไดตากวาเกณฑทกาหนดไวประมาณ รอยละ 2.5 - 5 นนคอประสทธภาพของรายการวด ทศนไมควรตากวา รอยละ 5 โดยปกตและจะกาหนดไวท รอยละ 2.5 เชน เราตงเกณฑประสทธภาพ ไว 80 / 80 เมอทดลองกบกลมใหญหรอภาคสนามแลว รายการวดทศนมประสทธภาพ 77.50 / 77.50 เรากสามารถยอมรบไดวารายการวดทศนทสรางขนมานนมประสทธภาพ การตงเกณฑนยมต งไว 90 / 90 สาหรบเนอหาวชาทเปนความจา และไมตากวา 80 / 80 ในเนอหาวชาทกษะ สาหรบการศกษาครงนกาหนดเกณฑไวท 80 / 80 การยอมรบประสทธภาพของรายการวดทศนทสรางขน ชยยงค พรหมวงค และคณะ (2521 : 52 ) เสนอไว 3 ระดบ คอ

1. “สงกวาเกณฑ” เมอประสทธภาพของรายการวดทศนสงกวาทตงไว มคาเกนรอยละ 2.5 ขนไป

35

2. “เทาเกณฑ” เมอประสทธภาพของรายการวดทศนเทากน หรอสงกวาเกณฑทตงไวไมเกน รอยละ 2.5 3. “ตากวาเกณฑ” เมอประสทธภาพของรายการวดทศนตากวาเกณฑทตงไว แตไมตากวารอยละ 2.5 ถอวายงมประสทธภาพทยอมรบได 5.2 การประเมนสอวดทศน ในการประเมนหาประสทธภาพของสอ Best (1978 : 182) ในรปแบบของการใชมาตราสวนประมาณคาแบบ Rating scale ตามเกณฑไวดงน 4.50 – 5.00 มากทสด 3.50 – 4.49 มาก 2.50 – 3.49 ปานกลาง 1.50 – 2.49 นอย 1.00 – 1.49 นอยทสด

5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยในประเทศ

วรพล แกวจรส (2547) ไดทาการศกษาเรองการพฒนาวดทศนหลกสตรทองถน เรองหมตะคก กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนบานไผสสก สานกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา โดยทดสอบหาประสทธภาพของรายการวดทศนดวยเกณฑกาหนด คอ 80 / 80 ศกษาดชนประสทธผลของการเรยนโดยรายการวดทศนและศกษาความพงพอใจของผเรยนพบวา 1. รายการวดทศนมประสทธภาพ 86.65 / 82.53 ซงเปนไปตามเกณฑและดชนประสทธผลของวดทศนเทากบ 0.68 หรอคดเปนรอยละ 68 2. นกเรยนมความคดเหนโดยใชวดทศนโดยรวมอยในระดบมาก ธานนทร จนทอง (2547) ไดทาการศกษาเรองการพฒนารายการวดทศนวชาวทยาศาสตร เรองมลพษทางนา สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดออมนอย อาเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร โดยการทดสอบหาประสทธภาพของรายการวดทศนดวยเกณฑทกาหนดคอ 80 หาผลการเรยนรโดยเปรยบเทยบผลการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน และความพงพอใจพบวา 1. รายการวดทศนมประสทธภาพตามเกณฑ 80 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงจากทเรยนจากวดทศนสงกวากอนเรยน 3. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศน อยในระดบมาก

36

สทน เรองปานกน (2546) ไดทาการศกษาเรองการพฒนารายการวดทศน วชาการปลกพชสมนไพร เรองขมนโดยใชภมปญญาทองถน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา อาเภอดอนเจดย จงหวดสพรรณบร โดยการทดสอบหาประสทธภาพของรายการวดทศนดวยเกณฑทกาหนดคอ 80 / 80 หาผลการเรยนรโดยเปรยบเทยบผลการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน และความคดเหนของนกเรยนทมตอรายการวดทศนพบวา

1. รายการวดทศนมประสทธภาพ 79.58 / 80.67 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงจากทเรยนจากวดทศนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

3. ความคดเหนของนกเรยนทมตอรายการสอวดทศน อยในระดบดมาก ไพรช นวลขา (2545) มวตถประสงคเพอสราง และหาประสทธภาพของสอ วดทศนเรองการประชาสมพนธในสถานศกษา กลมตวอยางเปนขาราชการครททาหนาทประชาสมพนธในสถานศกษา สานกงานการประถมศกษาจงหวดราชบร จานวน 30 คนทสมครใจ รายการวดทศนไดพฒนาและออกแบบ โดยผวจยนาไปฝกอบรมขาราชการครทเปนกลมตวอยาง ผลปรากฏวารายการวดทศนมคณภาพ ตามคะแนนเฉลยของกรรมการประเมนอยในเกณฑด (X = 4.47) และมประสทธภาพ 80.33 / 81.00 ซงสงกวาเกณฑมาตรฐานทตงไว (80 / 80) บญนา งวสดา (2544) ไดทาการศกษาพฒนาวดทศนเพอการสอน เรองความผดปกตของหนวยพนธกรรม วชาวทยาศาสตร (ว 203) ระดบมธยมศกษาปท 2 ตามหลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ. ศ. 2531) โรงเรยนนครขอนแกน ตาบลบานทม อาเภอเมอง จงหวดขอนแกน ผลการศกษาอสระพบวาวดทศนเพอการสอนเรองความปกตของพนธกรรม มคาดชนประสทธผล 0.56 นกเรยนมความคดเหนทดและมความพงพอใจในระดบมากตอการเรยนดวยวดทศนเพอการสอนมประสทธผลและสามารถนาไปใชสอนได เสาวภา สงขทป (2543) ไดทาการศกษาเรองการพฒนารายการวดทศนวชาทองถนของเรา เรองการอนรกษทรพยากรธรรมชาตโดยใชภมปญญาทองถน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสารคามพทยาคม อาเภอเมอง จงหวดมหาสารคาม โดยการทดสอบหาประสทธภาพของรายการวดทศนดวยเกณฑทกาหนดคอ 90 / 90 หาผลการเรยนรโดยเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยน และความคดเหนของนกเรยนพบวา 1. รายการวดทศนมประสทธภาพตามเกณฑ 90 / 90 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงจากทเรยนจากวดทศนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 3. ความคดเหนของนกเรยนทมตอรายการวดทศน อยในระดบด

37

กรวร เมฆหมอก (2542) ไดศกษาผลการเรยนและเจตคตตอวชาพทธศาสนา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนจากวดทศนแบบโปรแกรม ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนทเรยนจากวดทศนแบบโปรแกรมและนกเรยนทเรยนจากการสอนปกต ในรายวชาพทธศาสนา เรองความหมายและความสาคญของพระพทธศาสนาไมแตกตางกน แตเรองของหลกธรรมทางพทธศาสนาผลสมฤทธทางการเรยนทเรยนจากบทเรยนวดทศน แบบโปรแกรมสงกวานกเรยนทสอนทเรยนจากการสอนปกตอย างมนย สาคญท ระดบ .01 และเจตคตตอวชาพทธศาสนาของนกเรยนจากวดทศนแบบโปรแกรม สงกวานกเรยนทเรยนจากการสอนปกตอยางมนยสาคญทระดบ .01 กอเกยรต ขวญสกล (2541) ไดทาการศกษาเรองการพฒนารายการวดทศนเรองการสบคนขอมลสารสนเทศ ในระบบหองสมดอตโนมตสาหรบนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตยพบวานกศกษามผลการเรยนรจากการชมรายการวดทศนทผลตขน โดยเฉลยรอยละ 90 ขนไป ทง 3 ตอน

ตอนท 1 เรองการสบคนขอมลจากฐานขอมลคอมพวเตอร มผลการเรยนรเฉลยหลงชมรายการวดทศน รอยละ 91

ตอนท 2 เรองการสบคนขอมลจากฐานขอมล มผลการเรยนรเฉลยหลงการชมรายการวดทศน รอยละ 91 ตอนท 3 เรองการสบคนขอมลอนเตอรเนต มผลการเรยนรเฉลยหลงการชม วดทศน รอยละ 91 นกศกษามผลการเรยนรหลงการชมรายการวดทศนสงขนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 ธนะรตน ธนากจเจรญสข (2541) ไดทาการศกษาเรองการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความคงทนในการจาวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมแรงจงใจใฝสมฤทธตางกน ทเรยนจากรายการวดทศนทการเสนอเนอหาแบบอปนยและแบบนรนยพบวา 1. นกเรยนทเรยนจากรายการวดทศนทมการเสนอเนอหาแบบอปนยและนรนย มผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต

2. นกเรยนทมแรงจงใจใฝสมฤทธตางกน มผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 3. ไมมปฏสมพนธระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธกบวธการเสนอเนอหาในรายการวดทศน ทสงผลรวมกนตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร 4. นกเรยนทเรยนจากรายการวดทศน ทมการเสนอเนอหาแบบอปนยและแบบ

38

นรนย มความคงทนในการจาวชาคณตศาสตรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 5. นกเรยนมแรงจงใจใฝสมฤทธตางกนมความคงทนในการจาวชาคณตศาสตรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 6. ไมมปฏสมพนธระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธกบวธเสนอเนอหาในรายการวดทศน ทสงผลรวมกนตอความคงทนในการจาวชาคณตศาสตร ภสต อานมณ (2541) ไดทาการศกษาเรองการพฒนารายการวดทศนเรองการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยการทดสอบหาประสทธภาพของรายการวดทศน ดวยเกณฑทกาหนดคอ 90 / 90 และหาผลการเรยนรโดยเปรยบเทยบผลการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนพบวา

1. รายการวดทศนมประสทธภาพเปน 95.85/91.00 ซงสงกวาเกณฑทกาหนด 2. ผลการเรยนรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

5.2 งานวจยตางประเทศ เฮอรเลย (Hurley 2000 : 189-A, อางถงใน วรพล แกวจรส 2547 : 38)ไดศกษาผลทางความรและทางจตใจของรปแบบการเรยนรของกลมเลก ทเรยกวาการสอนเสรมทอาศย วดทศนเปนฐานโดยศกษาสมมตฐาน 2 ขอ คอ 1. นกเรยนมสวนรวมในชนเรยนวชาประวตศาสตรและใชการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐาน จะมระดบคะแนนของรายวชาในขนสดทายสงกวานกเรยนในกลมเรยนเทยบในรายวชาเดยวกนในชนเรยนแบบบรรยายซงอาจารยผสอนคนเดยวกน

2. นกเรยนทมสวนรวมในชนเรยน ทใชการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐานจะมประสทธภาพในตนเอง ความเชอมนในตนเอง และความรอบรในกลยทธการเรยนรมากวานกเรยนทเรยนในชนเรยนน ในการศกษาการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐานเปนระบบการสงสารสนเทศเชงปฏสมพนธ ทชวยใหนกเรยนไดรอบรเนอหาวชาในขณะทพฒนา และกลนกรองทกษะการใหเหตผลและการเรยนร ผสอนบกทกคาบรรยายของตนในแถบวดทศนแลวจดนกเรยนใหอยในตอนหนงของวดทศนในรายวชา ผอานวยความสะดวกทไดรบการฝกอบรมมาแลวจะใชคาบรรยายทบนทกไวเพอกาหนดการเลอนไหลของสารสนเทศไปยงผเรยน คาบรรยายจะหยดและเ รมไดตามตองการ เพอใหผอานวยความสะดวกให เหตผลวานกเรยนเขาใจความคดหนงแลว กอนจะไปสความคดตอไป นกเรยนพฒนาทกษะการอานการเรยนรและการศกษาทจาเปนในขณะทนกเรยนเองรอบรเนอหานนๆ ดวยขอสรปทสาคญจากการศกษาครงนมดงน

39

นกเรยนในการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐานกลมหนง มจานวน 185 คน ไดรบคารอยละเปนระดบคะแนน D และ F จานวนมากกวาจานวนนกเรยนในกลมเปรยบเทยบจานวน 185 คน ทไมไดการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐาน ในชนเรยนวชาประวตศาสตร ชนเดยวกนเปนเวลานานกวา 14 ภาคเรยน

นกเรยนชนปท 1 และนกเรยนเชอสายอเมรกน – แอฟรกนลงทะเบยนเรยนในรายวชาประวตศาสตร ทใชการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐาน มจานวนมากกวาจานวนทคาดหวง

นกเรยนทไดรบการสอนเสรม อาศยวดทศนเปนฐานไดเรยนรกลยทธลากหลายซงใหพวกเขาไดมเครองมอทางวชาการประสบความสาเรจในการสอบวชาประวตศาสตรของตนในชนเรยนนน

นกเรยนไดพฒนาความเชอมนสวนตวไดมากขนเนองจากมประสบการณจากการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐาน

นกเรยนทไดรบการสอนเสรมทอาศยวดทศนเปนฐานบางคนไมสามารถกลาวถงความรอบรเกยวกบแนวความคดของรายวชาหลงเรยนจบแลวไดอยางมากพอ

อสโคลด (Iskold 1999 : 122-A, อางถงใน วรพล แกวจรส 2547 : 39) ไดทาการศกษาเพอสารวจประสทธผลของการดวดทศนเปนกลมในภาษาตางประเทศ การศกษาครงนอาศยชด Distinos (Vapatterrn และคนอนๆ 1977) ซงเปนชดการสอนทผลกดนดวยวดทศนทอาศยความเขาใจเปนฐาน ซงปจจบนมหาวทยาลย 763 แหงและกลมโรงเรยน 1,383 กลมทวประเทศกาลงใชอยสาหรบการสอนภาษาสเปน ผวจยไดศกษาผลของภาระงานการฟงทผเรยนปฏบตในระหวางการดวดทศนทมตอความเขาใจทนทของตนและความคงทนตอไป ผวจยไดศกษาสภาพและการดวดทศนกลม 3 สภาพ คอ (1) การใชเทคนคแบบดงเดมทแสดงออกเทานน (การดฉากชา ๆ จากตนจนจบ) ตามคาแนะนาของชดการสอน Destinos (2) การใชคมอการดทออกแบบเพอการศกษาครงนซงรวมถงภาระงานการฟงททใชวดศนเปนฐาน (3)การใชคมอฉบบเดยวกนรวมกบการแทรกแซงของครโดยอาศยรปแบบการฝกทางความร การศกษาการดา เนนการวทยาลย มหเลนเบรก นกเรยนจานวน 89 คน ทลงทะเบยนเรยนใน 4 ชวงของวชาภาษาสเปน ในภาคเรยน ท 3 เขารวมในการทดลองเปนเวลา 10 สปดาห ผสอน 2 คน ใชประมวลการสอนเดยวกน แตละคนสอนกลมควบคม 1 กลมและกลมทดลอง 1 กลม ผวจยไดศกษาวดตวแปรตาม 44 แบบวด ผลการศกษาพบวา (1) วธการปฏบตแบบทดลองทง 2 วธใหความสะดวกในการเขาใจทนทในเนอหาของวดทศน (2) คมอการดทใชรวมกบการแทรกแซงของคร ปรากฏวาเปนสภาพการด ทมประสทธผลมากทสดในดานความคงทนของสารสนเทศจาก Destinos (3) ผทมสวนรวมทใชคมอการดรวมกบการแทรกแซงของคร มความกระตอรอรนเกยวกบ ประสทธผลของคมอเหลานน

40

มากกวานกเรยนทใชคมอวดทศนเดยวกนทไมมสภาพการแทรกแซงของครอยางมนยสาคญ ขอคนพบเหลานนไดรบประโยชน 3 ประการ คอความเขาใจในเนอหาวดทศนดขน ความคงทนสาหรบการประยกตใชตอไปดขน และความพงพอใจมากขนจากการเรยนภาษาทอาศยวดทศนเปนฐาน อยางไรกตามภาระการฟงมประประโยชนอยางมนยสาคญมากขนเมอดาเนนการวจยในลกษณะทครนาในเชงปฏสมพนธ

ฟนเชอร (Fincher 1995 : บทคดยอ) ไดศกษาผลสมฤทธและความคงทนในการจาของนกศกษาทางดานความร ความเขาใจ และทกษะการปฏบตจากการเรยนดวยวดทศนแบบปฏสมพนธ (Interactive Video,IAV) กบวดทศนแบบเสนตรง (Linear Video,LV) ซงอาศยหลกทฤษฎเรยนรควบคกบวธสอนมาใชในการศกษา ผลการศกษาพบวากลมผเรยนจากการสงเกตทง2 กลม ทเรยนจากวดทศนแบบปฏสมพนธและแบบเสนตรง ทงดานผลสมฤทธทางการเรยนและความคงทนในการจา ผลทไดไมแตกตางกน ซาบ และ แลนด (Szabo and landy 1984 : 289) ไดทาการศกษาการอานพนฐานโดยใชโทรทศนเพอวดผลสมฤทธทางการอาน โดยสมตวอยางกบนกเรยนเกรด 4, 6 และ 8 จากโรงเรยนในเมองชกาโก และเมองมเนยโพลส แบงการสอสออกเปน 2 วธ คอ กลมท 1 เรยนดวยโปรแกรมการสอนอานทางโทรทศน อกกลมหนงเรยนตามปกต ผลปรากฏวา กลมทเรยนจากโปรแกรมการสอนอานทางโทรทศน มคะแนนเฉลยสงกวากลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 มลเลอร (Miller 1984 : 2659 – A, อางถงใน ธานนทร จนทอง 2547 : 100) ไดสรปผลการวจยเรองการใชวดโอเทปในการฝกอบรมความปลอดภยในโรงงานอตสาหกรรม โดยทดลองกบลกจางในบรษท ผลการวจยปรากฎวา ลกจางทดวดโอเทปจะมความปลอดภยในการทางานมากกวากลมทไมไดด ฟชเชอร (Fisher 1977 : 216) ไดศกษาผลสมฤทธของการใชเทปโทรทศน ในการสอนทกษะวายนา และการเรยนรจงหวะเคลอนไหว โดยการศกษานกเรยนชายและหญงอายประมาณ 10 -13 ป จานวน 60 คน แบงเปน 2 กลม ผลการวจยพบวาผเรยนทง 2 กลม มพฒนาการเรยนดขน มการเรยนรทกษะทสอน และมทกษะการวายนาไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

41

จากผลการวจยทงในประเทศและตางประเทศ แสดงใหเหนวาสอวดทศนเปนสอทมประโยชนตอการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนในปจจบน โดยเฉพาะอยางยงทาใหผลการเรยนของนกเรยนสงขนเมอเทยบกบการสอนปกต เพราะไดทงภาพและเสยง ใหภาพเคลอนไหว และสามารถนาสอตาง ๆ เชน สไลด ชดการสอน แผนภมแผนภาพ ฯลฯ เขามาไวในรายการวดทศน ซงเปนลกษณะเดนกวาสออนๆ และมสสนดงดดความสนใจของผเรยน สามารถฉายซาไดหลายครง และสามารถนาไปใชไดในทกระดบชน ทงนขนอยกบเทคนค การผลตทมประสทธภาพ

42

บทท 3

วธการดาเนนการวจย

การวจยเรองนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development) เพอมงศกษาการพฒนาสอวดทศน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80 / 80 และเพอศกษาความกาวหนา ทางการเรยนของนกเรยน รวมทงศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศนทพฒนาขน ซงมรายละเอยดและขนตอนการดาเนนการวจยดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากรทใชในการวจยในครงน ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 กลมเครอขายสวางอารมณ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 จานวน 342 คน

2. กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนระถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 จานวน 30 คน โดยแบงเปน 3 กลม ดงน

2.1 กลมตวอยางเพอใชหาประสทธภาพของสอวดทศนแบบเดยว คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต2 จานวน3 คน ซงเปนการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Simpling) คอคดเลอกนกเรยนเกง ปานกลาง และออน โดยพจารณาคะแนนสอบความรในกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 โดยใชระดบรอยละของคะแนนททาถกเปนเกณฑ นกเรยนททาคะแนนไดรอยละ 75 ขนไป ถอวาเปนนกเรยนทมระดบการเรยนรในกลมเกง นกเรยนททาคะแนนไดรอยละ 60-74 ถอวาเปนนกเรยนทมระดบการเรยนรในกลมปานกลาง นกเรยนททาคะแนนไดตากวารอยละ 59 ถอวาเปนนกเรยนทมระดบการเรยนรในกลมออน (มนสช สทธสมบรณ 2537 : 264)

42

43

2.2 กลมตวอยางเพอใชหาประสทธภาพของสอวดทศนแบบกลม คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 จานวน 9 คน ซงเปนการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Simpling) คอคดเลอกนกเรยนเกง ปานกลาง และออน กลมละ 3 คน โดยใชเกณฑการพจารณากลมนกเรยนเดยวกบการทดสอบประสทธภาพของสอวดทศนแบบเดยว

2.3 กลมตวอยางเพอใชหาประสทธภาพของสอวดทศนภาคสนาม คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 จานวน 30 คน ซงเปนการสมตวอยางแบบยกชน (Cluster) 2. การสรางและการพฒนาเครองมอ เครองมอทใชในการวจยครงน 2.1 แบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอใชสอบถามผเชยวชาญดานวดทศน และดานเนอหาสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 2.2 สอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 2.3 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 2.4 แบบประเมนความพงพอใจ 2.1 การสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง การสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอใชสอบถามความคดเหน จากผเชยวชาญ โดยศกษาจากเอกสาร ตาราทเกยวของกบการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง แลวนามาสรางประเดนสมภาษณสอบถามผเชยวชาญ 2 ดาน คอ 1. ดานเนอหาสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ 2. ดานการออกแบบสอวดทศน วเคราะหโครงสรางรปแบบ สาระสาคญทง 2 ดาน สรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เพอสอบถามความคดเหนผเชยวชาญ นาไปใหอาจารยทปรกษา และผเชยวชาญดานการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เปนผตรวจสอบความถกตอง เหมาะสม และครอบคลมเนอหาของแบบสมภาษณแบบมโครงสราง และทาการปรบปรงแกไข นาแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ทแกไขเรยบรอยแลว ไปสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหา และดานการออกแบบสอวดทศน ดานละ 3 ทาน เพอหาขอสรปและยนยนความคดเหนของผเชยวชาญ

44

ขนตอนการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง สามารถสรปเปนแผนภมได ดงน

ศกษาวธการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง

อาจารยทปรกษาและผเชยวชาญตรวจแบบสมภาษณ

ปรบปรงแกไขแบบสมภาษณ

สมภาษณผเชยวชาญดานเนอหา 3 ทาน และดานออกแบบสอวดทศน 3 ทาน

วเคราะหขอมลทไดเพอเปนแนวทางในการสรางสอวดทศน

แผนภมท 1 แสดงขนตอนการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสราง 2.2 วดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ การผลตวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ไดดาเนนการตามขนตอนการผลตของประทน คลายนาค (2545 : 79 – 83) ซงมขนตอนดงตอไปน 1. นาขอมลจากการสมภาษณผเชยวชาญมาเปนแนวทางในการออกแบบสอวดทศน 2. กาหนดวตถประสงคทวไปและวตถประสงคเชงพฤตกรรม 2.1.วตถประสงคทวไป นกเรยนมความรเรองการควบคมกาจดรพชโดยชววธ 2.2 วตถประสงคเชงพฤตกรรม 2.2.1 นกเรยนสามารถบอกวธการผลต ขยายและการนาไปใชโดยแมลงหาได

45

2.2.2 นกเรยนสามารถบอกวธการผลต ขยายและการนาไปใชโดยแมลงเบยนได 2.2.3 นกเรยนสามารถบอกวธการผลต ขยายและการนาไปใชโดยเชอจลนทรยทมประโยชนได 3. สรปเนอหาสาระสาคญตามคาแนะนาของผเชยวชาญดานเนอหา เพอจดเรยงลาดบกอนหลงแบงเนอหา เปน 3 ตอน ตอนท 1 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา ตอนท 2 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงเบยน ตอนท 3 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยเชอจลนทรยทมประโยชน

4. ผลตสอวดทศน 4.1โดยนาเนอหามาเขยนบทสอวดทศนเพอใหวดทศนทสรางขนไดตรงกบวตถประสงคของการเรยนร และใหผเชยวชาญตรวจสอบแกไข 4.2 เตรยมอปกรณ และไดถายทาวดทศนทศนยบรหารศตรพช จงหวดสพรรณบร โดยมหนงสอขออนญาตการถายทาตอผอานวยการของศนยบรหารศตรพช และหนงสอเรยนเชญนกวชาการเกษตร จานวน 3 ทาน บรรยายใหความรเกยวกบประวตความเปนมาของศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา แมลงเบยนและเชอจลนทรย ทมประโยชน 4.3 ถายทาแลวนามาตดตอแบบ Non – Linear Editing โดยใช Program Adobe Premiere

5. นาสอวดทศนทสรางขนไปใหผเชยวชาญแกไขปรบปรง 5.1 ผเชยวชาญทางดานเนอหา 3 ทาน 5.2 ผเชยวชาญทางดานสอ 3 ทาน

6. นาวดทศนทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 แบบ (One to One Tryout) 1 : 1 โดยเลอกนกเรยนไมใชกลมตวอยาง แลวปรบปรงแกไขใหเปนไปตามเกณฑทยอมรบไดคอ 60 : 60 ขนไป ผลทไดคอ

46

ตารางท 1 แสดงผลทดลองสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ขนการทดลองแบบ เดยว (n=3)

ผลคะแนนกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยนแบบเดยว (n=3) ระหวางเรยน

นกเรยนคนท

กอนเรยน ตอนท 1 ตอนท 2 ตอนท 3

หลงเรยน 1 8 5 5 2 13 2 10 7 6 6 18 3 15 9 7 8 24

รวม 33 54 55 รอยละ 51.48 60.00 61.11

E1 / E2 = 60.00 / 61.11

จากตารางท 1 แสดงใหเหนวาการทดลองแบบเดยว ไดคาประสทธภาพของแบบทดสอบ ระหวางเรยนและแบบทดสอบหลงเรยน เปนไปตามเกณฑทกาหนดไว 60 / 60 และไดทาการปรบปรง

แกไขขอบกพรองทพบไดแก ขนาดของตวอกษรเลก สขาวมองไมชดเจน เสยงบรรยายกบภาพไมคอยตรงกนในตอนท 1 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา ทกลาวถงปญหาการใชสารเคมซงมผลกระทบทางดานสขภาพ ดานสงแวดลอมและดานเศรษฐกจ 7. นาวดทศนทปรบปรงแกไขแลว ไปทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 แบบกลมยอย (Small Group Tryout) 1 : 10 โดยเลอกนกเรยนไมใชกลมตวอยาง แลวปรบปรงแกไขใหเปนไปตามเกณฑทยอมรบไดคอ 70 : 70 ขนไป เพอนาไปทดลองจรงกบกลมตวอยางภาคสนามตอไป ผลทไดคอ

47

ตารางท 2 แสดงผลทดลองสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ขนการทดลองแบบ กลม (n=9) ผลคะแนนกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยนแบบกลมยอย (n=9)

ระหวางเรยน

นกเรยนคนท

กอนเรยน ตอนท 1 ตอนท 2 ตอนท 3

หลงเรยน 1 8 5 4 4 14 2 11 5 5 5 15 3 13 6 5 6 17 4 18 8 7 2 22 5 17 8 7 8 23 6 17 8 7 8 23 7 19 10 8 9 27 8 18 9 8 9 26 9 18 9 8 9 26

รวม 139 190 193 รอยละ 51.48 70.37 71.42

E1 / E2 = 70.37 / 71.41

จากตารางท 2 แสดงใหเหนวาการทดลองแบบกลม ไดคาประสทธภาพของสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชวธ มคาเทากบ 70.37 / 71.41 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไว 70 / 70 แสดงวาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชวธ ทผวจยสรางขนมประสทธภาพ สามารถนาไปทดลองใชจรงกบกลมตวอยางได

48

นาขอมลจากผลการสมภาษณผเชยวชาญมาเปนแนวทางในการออกแบบสอวดทศน

ขนตอนการพฒนาสอวดทศน สามารถสรปเปนแผนภมได ดงน

แผนภมท 2 การพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

ทดลองรายบคคล ประเมนผล และปรบปรงแกไข เกณฑ 60 / 60

ทดลองกลมยอย ประเมนผล และปรบปรงแกไข เกณฑ 70 / 70

ผเชยวชาญตรวจสอบ

เขยนบทวดทศน

ผเชยวชาญตรวจสอบ

ถายทา ตดตอ

ไดสอวดทศนไปทดลองภาคสนาม ประเมนผล

49

2.3 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 1. ศกษาวธการสรางแบบทดสอบ

2. ศกษาเนอหาและกาหนดจดประสงคเชงพฤตกรรมของบทเรยนทใชในการทดลองเพอสรางแบบทดสอบใหครอบคลม 3. สรางขอสอบแบบปรนยชนด 4 ตวเลอก จานวน 50 ขอ ใหครอบคลมเนอหา และจดประสงค ของบทเรยนทงหมด

4. นาแบบทดสอบไปใหผเชยวชาญดานเนอหาตรวจสอบพจารณาความตรงของเนอหา (Content Validity) กบขอสอบโดยวเคราะหดชนความถกตองระหวางขอสอบกบวตถประสงค (IOC) แลวผวจยเลอกแบบทดสอบทมความสอดคลองตงแต 0.5 ขนไป ผลการวเคราะหแบบทดสอบทง 50 ขอ พบวามคาความสอดคลองจานวน 49 ขอ และไดแกไขขอทไมผานตามคาแนะนา (ดลายละเอยดในภาคผนวกหนา 116) นาแบบทดสอบไปทดสอบกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 30 คน ทเคยเรยนเรองนมาแลว ตรวจสอบใหคะแนนแบบทดสอบ แลวนาคะแนนทไดหาคาอานาจจาแนก (Discrimination) ความยากงาย (Difficulty) แบบรายขอ แลวเลอกขอสอบทมความยากงายระหวาง 0.20-0.80 จากการวเคราะหขอสอบทงหมด 50 ขอ มแบบทดสอบทเปนไปตามเกณฑ ทกาหนดจานวน 43 ขอ (ดลายละเอยดในภาคผนวกหนา 117) โดยใชการวเคราะหขอสอบแบบ (Item Analysis) ของ Garrentt 5. คดเลอกขอสอบไวจานวน 30 ขอ ไปหาคาความเชอมนโดยใชสตร KR- 20 ของคเดอร รชารดสน (Kuder – Richardson) จากวเคราะหความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ พบวาแบบทดสอบทงฉบบมคาความเชอมน เทากบ 0.42 และใชเปนแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

50

ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สามารถสรปเปนแผนภมได ดงน

แผนภมท 3 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

หาคาความเชอมนของแบบทดสอบโดยใชสตร KR – 20 ของ คเดอรรชารดสน ได 0.42 แลวนาขอสอบไปใชทดลองจรง

ศกษาวธการสรางแบบทดสอบและวตถประสงค

วเคราะหเนอหาแบงเปน 3 ตอน สรางแบบทดสอบแบบปรนย ชนด 4 ตวเลอก จานวน 50 ขอ

นาแบบทดสอบใหผเชยวชาญดานเนอหาตรวจสอบพจารณาความตรงของเนอหา (Content Validity)

ทดสอบกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

นาผลทไดมาวเคราะหหาความยากงาย (P) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบเปนรายขอ

51

ขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ ศกษาหลกการสรางแบบสอบถามจากตารา เอกสารทเกยวของกบการวดประเมนผล กาหนดรปแบบของแบบสอบถาม เปน 2 สวนคอ แบบสอบถามแบบปลายปด ทมลกษณะการตอบแบบมาตรสวนประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบของเบสท และแบบสอบถามแบบปลายเปด เพอสอบถามความคดเหนอน ๆ นาแบบสอบถามใหอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญ ตรวจสอบความถกตองและประเมนคา นาผลการประเมนคาของผเชยวชาญแตละดานแตละคน มาหาคาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ถาแบบสอบถามขอใด มคาสวนเบยงเบนมาตรฐานเปนศนย แสดงวาการลงความเหน มมตเปนเอกฉนท แตถาสวนเบยงเบนมาตรฐานมคามากเทาใด แสดงถงมตสวนใหญ ไมเหนดวยกบแบบสอบถามขอนน ๆ ในแบบสอบถาม จะเลอกแบบสอบถามทมคาเฉลยตงแต 2.5 - 5.0 และจะตองมคาสวนเบยงเบนมาตรฐานไมเกน 1 หลงจากนน นาแบบสอบถามทผานการประเมนเกบไว แบบสอบถามทไมเปนไปตามเกณฑ จะนามาทาการปรบปรงจนไดตามเกณฑ หลงจากทกลมตวอยางเรยนจากสอวดทศน เรยบรอยแลว นาแบบสอบถามไปทดสอบกบกลมตวอยาง พรอมทงหาคาเฉลย และสวนเบ ยง เบนมาตรฐาน เพอวดระดบความพงพอใจของกลมตวอยางทมตอสอวดทศนโดยแบบสอบถามความพงพอใจ เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ โดยกาหนดระดบความคดเหน ดงน 5 หมายถง มากทสด 4 หมายถง มาก 3 หมายถง ปานกลาง 2 หมายถง พอใช 1 หมายถง ควรปรบปรง

52

อาจารยทปรกษาและผเชยวชาญ ตรวจสอบความถกตองและประเมนคา

ไดแบบสอบถามความพงพอใจทเหมาะสม

การแปลความหมาย ใชคะแนนเฉลยทไดจากการวเคราะหขอมล มาเปรยบเทยบกบเกณฑ นามาหาคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดงน ตารางท 3 ขอมลเปรยบเทยบกบเกณฑหาคาเฉลยและและสวนเบยงเบนมาตรฐาน

การใหคะแนน คะแนนเฉลย คณภาพ 5 4.50 - 5.00 มากทสด

4 3.50 - 4.49 มาก 3 2.50 - 3.49 ปานกลาง 2 1.50 - 2.49 พอใช

1 1.00 - 1.49 ควรปรบปรง

ขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ สามารถสรปเปนแผนภม ไดดงน

ศกษาหลกการสรางแบบสอบถามจากตารา เอกสารทเกยวของ

สรางแบบสอบถามความพงพอใจ

เลอกแบบสอบถามทผานเกณฑ และปรบปรงบางขอ ตามคาแนะนา

แผนภมท 4 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ

53

3. การดาเนนการวจย เปนการวจยเชงพฒนาโดยใชกลมตวอยางเพยงกลมเดยว มการดาเนนการดงนคอ 3.1 แจงกลมตวอยางใหทราบ วาจะมการเรยนการสอนโดยใชสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ระหวางวนท 18 - 22 ธนวาคม พ.ศ. 4549โดยใชเวลาเรยน3 คาบ คาบละ 50 นาท 3.2. จดเตรยมสถานทและเครองมอ จดเตรยมหองเรยน โตะ เกาอ เครองรบโทรทศน เครองเลนวดทศน และแบบฝกปฏบตในกจกรรมการเรยน 3.3. ชแจงแนะนาการเรยนโดยใชวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ โดยใหทาแบบทดสอบกอนการเรยน จานวน 30 ขอ 3.4. ใหนกเรยนดวดทศนตอนท 1 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา และใหทาแบบฝกหดหลงดวดทศนตอนท 1 จานวน 10 ขอ 3.5 ใหนกเรยนดวดทศนตอนท 2 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงเบยน และใหทาแบบฝกหดหลงดวดทศนตอนท 2 จานวน 10 ขอ 3.6. ใหนกเรยนดวดทศนตอนท 3 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยเชอจลนทรยทมประโยชน และใหทาแบบฝกหดหลงดวดทศนตอนท 3 จานวน 10 ขอ 3.7 หลงจากดวดทศนทง 3 ตอนแลว ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงการเรยนจานวน 30 ขอ 3.8 ทาแบบประเมนความพงพอใจ 3.9 นาผลการทดลองไปวเคราะหทางสถตตอไป

ขนตอนการการดาเนนการวจย สามารถสรปเปนแผนภมได ดงน

ชแจงวธการเรยนและทาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-Test ) รวมทง 3 ตอน จานวน30 ขอ

เรยนจากสอวดทศนและทากจกรรมระหวางเรยน

ทาแบบทดสอบหลงการเรยน (Post-Test ) รวม 3 ตอนจานวน 30 ขอ

ทาแบบประเมนความพงพอใจ

วเคราะหผลการทดลอง

แผนภมท 5 ขนตอนการดาเนนการวจย

54

4. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 4.1 การวเคราะหคาสถตพนฐาน โดยใชคา รอยละ X และ SD

(อางองใน บญชม ศรสะอาด 2538 : 158)

N

xx ∑=

( )N

xxNSD

22 ∑∑ −=

x คอ คาเฉลย

∑x คอ ผลรวมคะแนนทง N จานวน N คอ จานวนคนของกลมตวอยาง SD คอ สวนเบยงเบนมาตรฐาน

4.2 ทดสอบความแตกตางของคะแนนวดผลสมฤทธทางการเรยน ของนกเรยน ทเรยนดวยสอวดทศนระหวางเรยน และหลงเรยนโดยใชการทดสอบ ทกลมตวอยางกลมเดยว (One - group - Pretest - Posttest - Design) ใชสถตแบบ t – test แบบ Dependent Group คอมการทดลองกบกลมตวอยาง เดยว ทมการทดสอบกอนทดลอง และหลงทดลอง (อางองใน บญชม ศรสะอาด 2538 : 169)

( )

( )1NDDN

Dt

22

−

−=

∑ ∑∑ , df = N - 1

เมอ t คอ คาสถต t - test แบบ Dependent Group D คอ ความแตกตางระหวางคะแนนระหวางเรยน และหลงเรยน N คอ จานวนผเรยนหรอกลมตวอยาง

4.3 การหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค การหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค ใชสตร IOC (Index Objective Congruency)โดยมคาดชนทคานวณไดไมตากวา .05 (บญเชด ภญโญอนนตพงษ 2527 : 9 – 70)

IOC = ∑ R N

55

สญลกษณของสตรดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงคมความหมายดงน

IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค ∑ R แทน ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N แทน จานวนผเชยวชาญดานเนอหา

4.4 การหาคาความยากงาย (P) และคาอานาจจาแนก (r) การวเคราะหรายขอโดยการหาคาความยากงายและอานาจจาแนก

คาความยาก (P) = H + L 2N H คอ จานวนผตอบถกในกลมคะแนนสง L คอ จานวนคนตอบถกในกลมคะแนนตา 2N คอ จานวนคนกลมสงหรอกลมตารวมกน คาอานาจจาแนก (r) = H - L 2N H คอ จานวนคนตอบถกในกลมคะแนนสง L คอ จานวนคนตอบถกในกลมคะแนนตา 2N คอ จานวนคนกลมสงหรอกลมตา (ยทธพงษ กยวรรณ 2543 : 130) 4.5 การหาคาความเชอมนของแบบทดสอบกอนเรยนโดยใช KR – 20 ของ

Kuder – Richardson

⎥⎥⎦

⎤

⎢⎢⎣

⎡−

−= ∑

211 s

pqk

krtt

( )( )1NN

xxNS

222

−

−= ∑ ∑

ttr = ดชนความเทยงของแบบทดสอบ 2S = ความแปรปรวนของคะแนนทไดจากแบบทดสอบ k = จานวนขอสอบในแบบทดสอบ

56

p = สดสวนของคนทตอบถก งหมดจานวนคนททาถกจานวนคนท

=

q = สดสวนของคนทตอบผด (q = 1 - p) (อางองใน ลวน สายยศ และองคณา สายยศ 2538 : 210 – 212) 4.6 การหาประสทธภาพสอวดทศน สถตทใชคานวณหาประสทธภาพสอวดทศน ใชสตร E1 / E2 โดยใชเกณฑ

80 / 80 มสตรดงน E1 = ∑ X N × 100 A คอรอยละของคะแนนทนกเรยนไดรบโดยเฉลยจากการทาแบบฝกหดระหวางเรยน E2 = ∑ F N × 100 B คอรอยละของคะแนนทนกเรยนไดรบโดยเฉลยจากการทดสอบหลงเรยน

สญลกษณของสตรการคานวณหาคาประสทธภาพของรายการวดทศน มความหมายดงน E1 แทน คาประสทธภาพของกระบวนการทจดไวในรายการวดทศน E2 แทน ประสทธภาพของชกรายการวดทศนในการเปลยนพฤตกรรมผเรยน X แทน คะแนนรวมของนกเรยนทกคนทไดจากการทาแบบฝกหดหรอกจกรรม F แทน คะแนนรวมของแบบทดสอบหลงเรยน (Post – Test) N แทน จานวนนกเรยน A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหด B แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน (Post – Test) (ชยยงค พรหมวงศ 2521 : 51)

57

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรองการพฒนาสอวดทศน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ผวจยไดแบงการวเคราะหขอมลตามลาดบ ดงน

1. การประมวลผลการสมภาษณแบบมโครงสรางของผเชยวชาญดานเนอหา และผเชยวชาญดานสอวดทศน

2. การหาประสทธภาพสอวดทศน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 ตามเกณฑ 80 / 80

3. การหาความกาวหนาทางการเรยนโดยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน จากการทาแบบแบบทดสอบกอนเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

4. การหาความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

ตอนท 1 ประมวลผลการสมภาษณแบบมโครงสรางของผเชยวชาญดานเนอหาและผเชยวชาญ ดานสอวดทศน

จากการวเคราะหบทสมภาษณผเชยวชาญดานเนอหา สรปไดตามตาราง

ตารางท 4 สรปแนวคดจากผเชยวชาญดานเนอหาตอการพฒนาสอวดทศน

หวขอสมภาษณ สรปแนวคด 3 ทาน

รปแบบการเชอมโยงไปสเนอหาการเรยนการสอน

ควรจดกจกรรมใหนกเรยนไดศกษาจากสภาพความเปนจรงทางธรรมชาต และใหสงเกต อภปราย ซกถามปญหาทเกดขน

57

58

ตารางท 4 (ตอ) สรปแนวคดจากผเชยวชาญดานเนอหาตอการพฒนาสอวดทศน

รปแบบตวอยางภาพการกาจดศตรพชโดยชววธทใชในชวตประจาวน

ควรใชสอทเปนภาพเคลอนไหว จะทาใหมองเหนสภาพจรงทเกดขนและเปนสงดงดดความสนใจและตระหนกถงปญหาทเกดขน

รปแบบของแบบฝกหดเพอนาไปใชในการเรยนการสอน

ควรเปนแบบทดสอบเนอหา จะชวยใหเกดแนวคดสามารถนาไปปฏบตในชวตประจาวน

เกณฑการตดสนใจถงความเขาใจการกาจดศตรพชโดยชววธ

ควรตรวจสอบความร ความเขาใจเนอหาทเลอกตอบ

การนาสอวดทศนมาเสรมการเรยนการสอน

ใชเปนสอเสรมการเรยนการสอนไดด สามารถเรยนรไดดวยตนเองโดยมทงภาพและเสยงประกอบ จงถอวาสงเสรมการเรยนการสอน

จากการวเคราะหบทสมภาษณผเชยวชาญดานสอวดทศน สรปไดตามตาราง ตารางท 5 สรปแนวคดจากผเชยวชาญดานสอวดทศนตอการพฒนาสอวดทศน

หวขอสมภาษณ สรปแนวคด 3 ทาน

รปแบบสอวดทศนทเกยวกบการกาจดศตรพชโดยชววธ

ควรนาจดเดนของสอวดทศนมาใช การนาเสนอควรมความเราใจ เปนเหตการณทเกดขนจรงและนาเสนอตามลาดบขนตอนของเนอหา

รปแบบการนาเสนอเนอเรองทแกปญหาจากการใชสารเคมทมตอคน สตวและสงแวดลอม

มความเหมาะสมมาก เพราะเปนเรองจรงทเกดขน

รปแบบของแบบฝกหดเพอนาไปใชกบสอวดทศนการกาจดศตรพชโดยชววธ

ควรเปนแบบทดสอบดานเนอหา จะชวยใหเกดความตระหนกในปญหาทเกดขน

59

ตารางท 5 (ตอ) สรปแนวคดจากผเชยวชาญดานสอวดทศนตอการพฒนาสอวดทศน

การประเมนผลทควรใชในเนอหาการกาจดศตรพชโดยชววธ ควรมลกษณะใด

ควรเลอกแบบการวเคราะหเนอหา การวดความร ทกษะและเจตคตของผเรยน

การนาสอวดทศนมาเสรมการเรยนการสอน

ใชเปนสอเสรมการเรยนการสอนไดด ควรดความเหมาะสมกบวยของผเรยน มลกษณะทเราใจ ดแลวประทบใจ เกดความซาบซงเพอใหเปนไปตามความมงหมายของการเรยน

จากบทสรปการวเคราะหบทสมภาษณของผเชยวชาญ ผวจยไดนาไปปรกษากบอาจารยทปรกษาและนาบทสรปไปใชเปนแนวทางในการพฒนาสอวดทศน

ตอนท 2 การหาประสทธภาพสอวดทศน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ตามเกณฑ 80 / 80 ดงน ขนการทดลองภาคสนาม (1:100) ในการทดลองภาคสนาม

การวเคราะหหาระสทธภาพของสอวดทศน ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ไดผลทดลองดงน ตารางท 6 แสดงผลทดลองสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ขนการทดลอง ภาคสนาม (n = 30)

ผลคะแนนกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยนแบบภาคสนาม (n = 30)

คะแนนระหวางเรยน นกเรยน คนท

ตอนท 1 (10 คะแนน)

ตอนท 2 (10 คะแนน)

ตอนท 3 (10 คะแนน)

รวมคะแนนระหวางเรยน (30 คะแนน)

รวมคะแนนหลงเรยน

(30 คะแนน)

1 9 7 6 22 23 2 9 10 8 27 27 3 9 8 6 23 26

60

ตารางท 6 (ตอ) แสดงผลทดลองสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ขนการ ทดลอง ภาคสนาม ( n=30 )

ผลคะแนนกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยนแบบภาคสนาม ( n=30)

คะแนนระหวางเรยน นกเรยน คนท

ตอนท 1 (10 คะแนน)

ตอนท 2 (10 คะแนน)

ตอนท 3 (10 คะแนน)

รวมคะแนนระหวางเรยน (30 คะแนน)

รวมคะแนนหลงเรยน

(30 คะแนน)

4 7 9 7 23 24 5 8 10 6 24 28 6 7 8 8 23 22 7 9 7 8 24 21 8 5 8 7 20 21 9 6 5 6 17 21 10 8 8 10 26 27 11 7 5 6 18 23 12 7 8 7 22 22 13 6 6 8 20 20 14 7 8 8 23 23 15 9 9 9 27 28 16 9 10 10 29 29 17 8 7 7 22 25 18 8 9 9 26 22 19 6 8 8 22 23 20 8 10 7 25 25

61

ตารางท 6 (ตอ) แสดงผลทดลองสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ขนการทดลอง ภาคสนาม (n = 30)

ผลคะแนนกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยนแบบภาคสนาม (n = 30)

ระหวางเรยน นกเรยน คนท

ตอนท 1 (10 คะแนน)

ตอนท 2 (10 คะแนน)

ตอนท 3 (10 คะแนน)

รวมคะแนนระหวางเรยน (30 คะแนน)

รวมคะแนนหลงเรยน

(30 คะแนน) 21 8 8 6 22 26 22 10 10 9 29 27 23 9 6 8 23 22 24 9 7 10 26 21 25 10 10 5 25 25 26 10 8 7 25 22 27 8 10 6 24 26 28 7 7 7 21 25 29 9 10 7 26 25 30 9 8 9 26 23

รวม 708 722 เฉลยรอยละ 78.67 80.22

E1 / E2 = 78.67 / 80.22

จากตารางท 6 แสดงใหเหนวาการทดลองภาคสนามไดคาประสทธภาพของแบบทดสอบระหวางเรยนและแบบทดสอบหลงเรยน ถงเกณฑทกาหนดไว 80 / 80

62

ตอนท 3 การหาความกาวหนาทางการเรยนโดยเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน จากการทาแบบทดสอบกอนเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

ตารางท 7 แสดงคาของคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคม กาจดศตรพชโดยชววธ

นกเรยน

คนท

คะแนนทดสอบ

กอนเรยน(T1)

(30 คะแนน)

คะแนนทดสอบ

หลงเรยน(T2)

(30 คะแนน)

D

( T2- T1)

D2

1 17 23 6 36

2 15 27 12 144

3 17 26 11 121

4 11 24 13 169

5 21 28 7 49

6 16 22 6 36

7 15 21 6 36

8 17 21 4 16

9 16 21 5 25

10 17 27 10 100

11 19 23 4 16

12 16 22 6 36

13 11 20 9 81

14 16 23 7 49

63

ตารางท 7 (ตอ) แสดงคาของคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนจากสอวดทศน เรองการ ควบคม กาจดศตรพชโดยชววธ

นกเรยน

คนท

คะแนนทดสอบ

กอนเรยน(T1)

(30 คะแนน)

คะแนนทดสอบ

หลงเรยน(T2)

(30 คะแนน)

D

( T2- T1)

D2

15 15 28 13 169

16 14 29 15 225

17 14 25 11 121

18 17 22 5 25

19 14 23 9 81

20 19 25 6 36

21 17 26 9 81

22 16 27 9 81

23 15 22 7 49

24 20 21 1 1

25 18 25 7 49

26 20 22 2 4

27 18 26 8 64

28 18 25 7 49

29 17 25 8 64

30 15 23 8 64

รวม 491 722 231 2047

64

จากตารางท 7 แสดงใหเหนวาผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยางทกคนสงขนหลงจากเรยนดวยสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ คาผลตางของคะแนนจากการทาแบบทดสอบกอนเรยนและแบบทดสอบหลงเรยนมคาสงสดเทากบ 15 และตาสดเทากบ 1

ตารางท 8 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยางจากการเรยนสอ

วดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ จากกลมตวอยาง 30 คน

การทดลอง

คะแนนเตม

รวมคะแนน

คา

เฉลย

D D2 t t tab

กอนเรยน 30 491 16.36

หลงเรยน 30 722 24.07

231

2047

13.87

1.645

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 8 แสดงใหเหนวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนการเรยนดวยสอ

วดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ มคาเฉลยเทากบ 16.36 และผลคะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 24.07 เมอนาคาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยาง มาวเคราะหหาคา t พบวาไดคา t เทากบ 13.87 ซงมากกวาคา t ทไดจากการเปดตาราง (1.645) แสดงวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยางหลงเรยนดวยสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ มคาสงกวาคะแนนเฉลยกอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ตอนท 4 การหาความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

ตารางท 9 แสดงคะแนนคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และการแปลผลความ พงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

รายการประเมน

X SD

แปลผล

1. การนาเสนอนาสนใจ 4.30 0.70 มาก 2. ความยาวของสอวดทศนมความเหมาะสม 4.07 0.87 มาก

65

ตารางท9 (ตอ)แสดงคะแนนคาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และการแปลผลความ พงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

รายการประเมน

X SD

แปลผล

3. เสยงบรรยายและเสยงประกอบ ชดเจน เหมาะสม 4.10 0.99 มาก 4. ภาพชดเจน นาสนใจ 4.47 0.68 มาก 5. ตวอกษรอานงาย ชดเจน 4.60 0.56 มากทสด 6. การผลตสอวดทศนทนาความรเรองการควบคมกาจด ศตรพชโดยชววธ มาประกอบเปนสงทมประโยชน

4.80

0.41

มากทสด

7. ความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ทนามาประกอบสอวดทศน เปนเรองทนาศกษา

4.97

0.63

มากทสด

8. ควรมการนาความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ มารวมในการเรยนการสอนอก

4.43

0.84

มาก

9. หลงจากชมสอวดทศนแลว นกเรยนไดรบความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธเพมขน

4.53

0.71

มากทสด

10. ถานกเรยนเปนกรรมการตดสนสอวดทศนเรองน นกเรยนจะตดสนวาสอวดทศนอยในระดบ

4.63

0.57

มากทสด

เฉลย 4.42 0.74 มาก

จากตารางท 9 แสดงใหเหนวานกเรยนมความพงพอใจทเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธในระดบมาก

นกเรยนมความพงพอใจมากทสดไดแกขอ 5, 6, 7, 9, และขอ10

ขอเสนอแนะเพมเตมจากการทดลอง คอใหเปลยนเสยงดนตรประกอบเสยงบรรยายใหมความเราใจมากกวานใหเปลยนเสยงดนตรประกอบเสยงบรรยายใหมความเราใจมากกวาน

66

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ การวจยเรองการพฒนาสอวดทศน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแกนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหวทานบ ภาคเรยน 2 ปการศกษา 2549 จานวน 30 คน

วตถประสงคของการวจย (1) เพอพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ใหไดประสทธภาพตามเกณฑ 80 / 80 (2) เพอศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ (3) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ทเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ เครองมอทใชในการการศกษา ไดแก (1) แบบสมภาษณแบบมโครงสรางจากผ เชยวชาญ ดานเนอหาและสอวดทศน (2) สอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพช โดยชววธ (3 ) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน (4) แบบประเมนความพงพอใจ สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแก คารอยละ คาเฉลยและการทดสอบคาท (t- test) แบบ Dependent

สรปผลการวจย 1. ประสทธภาพของสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ มประสทธภาพเทากบ 78.59 / 80.22 ซงตากวาเกณฑทกาหนด คอ 80 / 80 สามารถยอมรบวาสอวดทศนทสรางขนมามประสทธภาพ ซงอยในเกณฑ ± 2.5 ของชยยงค พรหมวงศ และคณะ (2521 : 52)

2. ผลสมฤทธทางการเรยนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนทเรยนดวยสอวดทศนหลงเรยนสงกวากอนเรยน คอ กอนเรยนไดคะแนน 491 คะแนน และหลงเรยนไดคะแนน 722 คะแนน และคา t = 13.87

3. นกเรยนมความพงพอใจตอสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ อยในระดบมาก เปนไปตามสมมตฐานทตงไว มคาเฉลยความพงพอใจเทากบ 4.42

66

67

อภปรายผล จากผลการวจยเรองการพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สามารถอภปรายผลการวจยไดดงน 1. การหาประสทธภาพสอวดทศนทไดรบการพฒนา ทง 3 ตอน มประสทธภาพตามเกณฑ ทกาหนดไว 80 / 80 เปนผลมาจากการนาประเดนปญหาทเกดจากการทดลองแบบเดยว และแบบกลมมาปรบปรงแกไข ในสวนของภาพบางภาพทไมตรงกบเสยงบรรยาย และการทาความเขาใจวธการใชสอวดทศนอยางละเอยดของผสอน จงปฏบตตามแผนการสอนไดครบถวน โดยการแจงจดประสงคของการชมสอวดทศน กลาวนาเขาสบทเรยน การปรบปรงระยะเวลาในการทาแบบทดสอบ ใหเหมาะสม จงทาใหสอวดทศนทสรางและพฒนามประสทธภาพสงขนจนถงเกณฑทกาหนดไว ซงสอดคลองกบความคดเหนของเคอรด (Kerridge 1982 :111 , อางถงใน เสาวภา สงขทป 2543 :80) วา “การแจงจดประสงคของสอวดทศนจะทาใหนกเรยนเขาใจในจดประสงคการเรยนการสอน ทาใหการเรยนมประสทธภาพมากขน และการนาเอาเทคโนโลยมาผสมผสานเขากบเนอหา จดทาเปนสอการเรยนการสอนใหสอดคลองกบชวตประจาวน จะชวยใหการเรยนการสอนดาเนนไปดวยด (หทยา เจยมศกด, อางถงใน ดรณ ศรตระกล 2540 : 76) สอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ทไดพฒนาตามขนตอนนจงสงใหผเรยนเกดความสนใจ ทาใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขน สอวดทศนทสรางและพฒนาตามขนตอนทกาหนดทงสน และทกขนตอนผานอาจารย ทปรกษาและผเชยวชาญจนถงขนสดทาย ทาใหทราบประเดนปญหาและแกปญหาทเกดขนไดตรงประเดน จงทาใหสอวดทศนมประสทธภาพสงขนตามเกณฑ 80 / 80 ทกาหนดไว

2. ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยาง คะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบหลงเรยนสงกลาวคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบกอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยาง คะแนนทไดจากแบบทดสอบหลงเรยนสงกวาคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบกอนเรยนอยางมนยสาคญทระดบ.05 ทงนอาจเปนเพราะสอวดทศนทผลตขนไดไปทดลองกลมนกเรยนแบบเดยว แบบกลมและแบบภาคสนาม โดยมการพฒนาสอขนเรอย ๆ ประกอบกบผานกระบวนการผลตทดเปนไปตามขนตอน มเนอหาตรงกบจดประสงคการเรยนร ผานการปรบปรงเนอหา ดานการผลตสอจากผเชยวชาญและการแนะนาจากอาจารยทปรกษาทกประการ จงทาใหไดสอทมประสทธภาพด และการนาเอาสอวดทศนเขามาใชในการเรยนการสอนเปนสงทดเพราะโดยปกตการสอนกลมสาระการเรยนรตางๆจะมการสอนแบบบรรยายและไมคอยมสอประกอบ สวนสอวดทศนเปนการนาเอาสอหลายอยางมาใชรวมกนอยางสะดวก เปนการใชสอทเรยกวาสอประสมทาใหเกดการเรยนรทสมบรณ และสามารถทาใหเหนทงภาพและไดยนทงเสยง ชวยใหผเรยนไดรบความร ความเขาใจบทเรยนไดดยงขน ดงความเหนของ

68

ศกดดา ชศร (2539 : 11) ทกลาววา “การถายทอดกระบวนการหรอความรไปยงผเรยน หากมแตการบรรยายแลว แลวผเรยนไดคดตาม กอาจจะทาใหการสอสารไมตรงกน ทาใหเกดความเขาใจทคลาดเคลอน ดงนนจงจาเปนทจะตองมสอกลางเขามาชวยในการเรยนการสอน เพราะสอการสอนจะชวยทาใหผเรยนไดเขาใจเนอหาไดงายและเรวขน” และยรรยง สขเกษม (2539 : 31) กลาววา “รายการวดทศนในการสอน สามารถใชเครองมอและเทคนคในการผลตไดหลายรปแบบ ทาใหผเรยนเกดความกระตอรอรนในการเรยนมากกวาการสอนปกต จงทาใหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนสงขน” วดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ จงเปนสอทมความเหมาะสมและมประสทธภาพททาใหนกเรยนมความรเพมขนและสามารถใชถายทอดความรแกนกเรยนเปนอยางดและเปนการนาเทคโนโลยผสมผสานกบความรทเปนเนอหา กอใหเกดผลการเรยนรของผเรยนทสงขนและมทศนคตทดตอการเรยนการสอน ดงนนผลสมฤทธทางการเรยนของกลมตวอยางหลงการใชสอวดทศนจงสงขนกวากอนเรยน

3. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศนทสรางและพฒนา เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

ความพงพอใจของนกเรยนทมตอสอวดทศนทสราง และพฒนาเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทง 3 ตอน ผลการประเมนมดงน การผลตรายการวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธมาประกอบเปนสงมประโยชน และเปนเรองทนาศกษาอยในระดบดมาก สวนการนาเสนอนาสนใจ ความยาวของรายการวดทศนมความเหมาะสม เสยงบรรยายและเสยงประกอบชดเจนเหมาะสม ภาพชดเจนนาสนใจ ตวอกษรอานงายชดเจน ควรมการนาความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธมารวมในการเรยนการสอนอก หลงจากการชมวดทศนแลว นกเรยนไดรบความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธเพมขนและถานกเรยนเปนกรรมการตดสนวดทศนเรองน นกเรยนจะตดสนวาวดทศนอยในระดบดมากและนกเรยนยงใหขอเสนอแนะวาควรปรบปรงเรองเสยงดนตรประกอบการบรรยายตอนท 3 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชอจลนทรยทมประโยชนใหมความเราใจมากกวาน ผลของความพงพอใจของสอวดทศนทนามาใชในการเรยนการสอนจงทาใหนกเรยนมทศนคตทด และสงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน

ปญหาและอปสรรคทพบในการวจย 1. การพฒนาสอวดทศน เพอเผยแพรความรในเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ จะตองใชเวลาในการผลตและงบประมาณในการผลตอยางมาก จงควรคานงถงสงตางๆ ดงน

69

1.1 การพฒนาสอวดทศนควรมการวางแผน และกาหนดระยะเวลาใหชดเจน เพราะในขนตอนการผลตสอ ซงจะตองมการปรบปรงแกไขหลายขนตอน เพอใหไดวดทศนทสมบรณ กอนทจะนาไปทดลองกบกลมทดลอง 1.2 การเขยนบทวดทศน ตองกระชบ รดกม ไมยอนเรองราวไปมา เพราะจะทาใหกลมตวอยางสบสน และเสยเวลาในการตดตอและสนเปลองคาใชจาย 2. สอวดทศนทมคณภาพ หากผลตเองมกจะใชตนทนสง ตองมการวางแผนทด เพราะสอเนอหาบทเรยนเปนการเสนอเรองใดเรองหนงอยางเจาะลก มความหลากหลาย การผลตสอ จงตองใชเงน เวลา และความพถพถนมาก ซงผผลตตองคานงเปนสาคญ

ขอเสนอแนะทวไป 1. ในการผลตสอวดทศนจะตองมการรวมมอกนทง 3 ฝาย คอ ผทมความรดานวธการสอน ผทมความรดานเนอหาและผทมความรความสามารถในการผลตสอ ซงหากในกระบวนการผลตสอวดทศนมการรวมมอกนทง 3 ฝาย กจะทาใหการดาเนนการผลตสอวดทศนมประสทธภาพมากยงขน 2. การเขยนบทวดทศน ควรกระชบและมการตรวจทาน การวางแผนทดกอนจะทาใหการตดตอและการบนทกไมเกดความสนสนและสนเปลองงบประมาณ 3. ครผสอนจะตองมความรความเขาใจในวธการใชสอวดทศนอยางด เพอจะทาใหเกดประสทธภาพตามวตถประสงคทกาหนดไว ซงครผสอนควรชแจงวตถประสงคและวธการเรยนใหนกเรยนมความเขาใจกอนทจะเรมเรยน โดยสอวดทศนแบงออกเปน 3 ตอน ซงครผสอนสามารถสอนตอนใดกอนกได ตามความเหมาะสมกบเวลาและโอกาส 4. กอนนาสอวดทศนขนไปใช นอกจากสอวดทศนทสมบรณแลว อปกรณการฉายทงเครองเลนวดทศนและจอรบภาพจะตองใหภาพและเสยงทคมชด เพอดงดดความสนใจของผเรยนใหมากยงขน 5. ควรมความรวมมอกนระหวางคร โรงเรยน และสานกงานเขตพนทการศกษา ในการผลตสอวดทศนเพอใชรวมกนเพราะเปนการประหยดเวลาและงบประมาณ

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1. ควรมการสรางและพฒนาสอวดทศน ทเกยวของกบการควบคมกาจดศตรพชโดย

ชววธ เชน การใชแมลงชางปกใส ไสเดอนฝอย การใชเชอไวรส NPV (นวเคลยรโพลโดรซสไวรส)และการใชแบคทเรยกาจดหนอนผเสอศตรพช เชน บทหรอ Bacillus thuringiensis เปนตน เพอสรางความตระหนกใหกบผเรยนมากขน

70

2. ควรมการสรางและพฒนาสอวดทศนในระดบชนอน ๆ เชน ระดบประถมศกษา มธยมศกษาและอดมศกษา และเนอหากลมสาระการเรยนรอน ๆ เชน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร สงคม เปนตน

3. ควรมการศกษาวาสอทผลตขนมความเหมาะสมกบนกเรยนกลมเกง กลมปานกลางและกลมออน ในแตละโรงเรยนของสานกงานเขตพนทการศกษา

71

บรรณานกรม ภาษาไทย กระทรวงศกษาธการ. กรมวชาการ หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ : องคการรบสงสนคา และ พสดภณฑ ( ร.ส.พ. ), 2544. . สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย . กรงเทพฯ : องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ ( ร.ส.พ. ), 2544. . คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย. กรงเทพฯ : องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.), 2544. . เกษตรเพอการบรโภคและสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและทคโนโลย. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, 2546. กรมวชาการเกษตร. การตดตามและการประเมนผลโครงการวจยเพอลดการใชสารเคมทางการเกษตร. กรงเทพ : ชมนมสหกรณการเกษตร, 2538. . การควบคมแมลงศตรพชโดยชววธเพอการเกษตรยงยน. กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณ เกษตร, 2544. กดานนท มลทอง. เทคโนโลยการศกษารวมสมย. พมพครงท 2 กรงเทพฯ : เอดสนเพรสโปรดกส, 2535. . เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม. พมพครงท 2 กรงเทพฯ : อรณการพมพ , 2543. ชยยงค พรหมวงศ และคนอน ๆ เอกสารการสอนชดวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา เลมท 1 หนวยท 1-5. กรงเทพฯ :โรงพมพชมนมสหกรณเกษตรแหงประเทศไทย, 2523. ชยยงค พรหมวงศ, สมเชาว เนตรประเสรฐ และ สดา สนสกล. ระบบสอการสอน. กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2521. ไชยยศ เรองสวรรณ. เทคโนโลยการศกษาทฤษฎและการวจย กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2531. ณรงค สมพงษ. สอเพอการสงเสรมและเผยแพร. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, 2535. ทพย กาญจนพนธ. อปกรณในระบบสอสารแบบรบและสง . มหาสารคาม : นางนวลออฟเซท , 2541. นวลศร ทยาพชร. รายงานวชาการ ปญหาสารพษทางการเกษตรในประเทศไทย. กรงเทพฯ : สานกงานคณะกรรมการระบาดวทยาแหงชาต, 2533. บรรพต ณ ปอมเพชร. การควบคมศตรพชดวยวชพชโดยชวะวธ. กรงเทพ ฯ : ชมนมสหกรณการเกษตร, 2525. บญเชด ภญโญอนนตพงษ. การทดสอบแบบองเกณฑแนวคดและวธการ. กรงเทพ ฯ : โ อ เดยนสโต , 2527. บญชม ศรสะอาด. การวจยเบองตน. กรงเทพมหานคร : สวรยาสาสน, 2535. ประทน คลายนาค. การผลตรายการโทรทศนทางการศกษา. นครปฐม : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร, 2545.

72

เปรอง กมท. การวจยสอและนวตกรรมการสอน. กรงเทพ ฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร, 2519. พมลพร นนทะ. การควบคมแมลงศตรพชโดยชววธเพอการเกษตรยงยน. กรงเทพฯ : ชมนม สหกรณการเกษตร, 2544. พวงรตน ทวรตน. วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 7 กรงเทพ ฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2540. ไพโรจน ตรเนธนากล และ นพนธ ศภศร. วดโอเทปเพอการศกษา . กรงเทพ ฯ : พลพนธการพมพ , 2538. มโนชย กรตกสกร. หลกการปองกนกาจดแมลงศตรพช. กรงเทพฯ : โครงการผลตสงตพมพ ทางการเกษตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2528. ยทธพงษ กยวรรณ. การสรางเครองมอและแบบทดสอบ. กรงเทพฯ : พมพด, 2543. ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 5. กรงเทพมหานคร : สวรยาสาสน, 2538. วสนต อตศพท. การผลตเทปโทรทศนเพอการศกษาและฝกอบรม . กรงเทพฯ : สานกพมพโอเดยนสโตร , 2533. วาสนา ชาวหา. สอการเรยนการสอน. กรงเทพฯ : โอ เอส พรนตง เฮาส, 2533. วภา อตมฉนท. การผลตสอโทรทศนและวดทศน . กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย , 2538. วฑรย เลยนจารญ และวฑรย ปญญา. “สารเคมการเกษตร.” ใน สารพษจากสงคมนกส : จากคลองเตย ถงกาญจนบร. กรงเทพมหานคร : สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2536. วชร แกวนอกเขา. สรปรายงานการเฝาระวงโรค สานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค กระทรวง สาธารณสข. กรงเทพฯ :โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, 2541. แสงโฉม เกดคลาย. สรปรายงานการเฝาระวงโรค สานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, 2545. สานกนายกรฐมนตร. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. ทฤษฎการเรยนรเพอพฒนา กระบวนการคด. กรงเทพฯ : หจก. ไอเดยแควร, 2540. อทย เกตนต. การควบคมแมลงศตรพชดวยไวรส เอนพว. กรงเทพฯ :โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร แหงประเทศไทย, 2542. พมลพร นนทะ. “แมลงศตรธรรมชาตคออะไร.” กสกร 49, 2 ( 2519 ) : 126-136 สายณห สดด. “มดแดงปองกนกาจดแมลงศตรมะมวง.” เคหการเกษตร 29, 3 (มนาคม 2548) : 227 – 232 สขสนต สทธผลไพบลย. “ พชปลอดสารพษ.” เกษตรกาวหนา 10, 4 ( กรกฎาคม - สงหาคม 2538) : 42 – 51.

73

กมล กลลานนท. “การพฒนาบทเรยนวดทศนสาหรบใชประกอบการเรยนการสอนวชาจรยศกษา ชนประถมศกษาปท 6.” ปรญญานพนธมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษาบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2542. กอเกยรต ขวญสกล. “การพฒนารายการวดทศนเรองการสบคนขอมลสารสนเทศในระบบหองสมด อตโนมตสาหรบนกศกษา มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ , 2541. กรวร เมฆหมอก. “การศกษาผลการเรยนและเจตคตวชาพระพทธศาสนาจากการเรยนดวยบทเรยน วดทศนแบบโปรแกรม.” ปรญญานพนธมหาบณฑต สาขาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร , 2542. คตยา เพชรชชวย. “การศกษารปแบบรายการวดทศนเพอการศกษาทสงผลตอการเรยนรและพฒนา ทกษะของเยาวชน.” ปรญญานพนธมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2534. ฉววรรณ เกงกว. “ผลการเรยนรของมธยมศกษาปท 1 จงหวดตรงจากรายการเทปโทรทศนรปแบบ สารคดโดยใชภมปญญาทองถนประกอบเรอง ทองถนของเรา.” วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต สาขาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2540. ธนรตน ธนากจเจรญสข. “ การศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความคงทนในการวชา คณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมแรงจงใจใฝสมฤทธตางกนทเรยน จากรายการวดทศนทเสนอเนอหาแบบอปนยและนรนย.” วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2541. ธานนทร จนทอง. “การพฒนาสอวดทศนวชาวทยาศาสตร เรองมลพษทางนา.” สารนพนธปรญญา มหาบณฑต สาขาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2547. บญนา งวสดา. “ การพฒนาวดทศนเพอการศกษาเรองความผดปกตของหนวยพนธกรรม.” รายงาน การศกษาอสระปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ขอนแกน , 2544 . ภสต อานมณ. “การพฒนารายการวดทศน เรองการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมสาหรบ นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ , 2541. มาลน โอมมณ. “ความรและทศนคตในการปองกนกาจดเพลยกระโดดสนาตาลโดยผสมผสาน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2536.

74

วนดา สขข. “ การพฒนาชดสอประสมเรองการจดการฝกอบรมเจาหนาทสาธารณสขระดบจงหวด ใน 7 จงหวดภาคใตตอนลาง.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2540. วรพล แกวจรส. “การพฒนาวดทศนหลกสตรทองถน เรองหมตะคก สาระการเรยนรการงานอาชพ และเทคโนโลย สาหรบชนประถมศกษาปท 4.” การศกษาคนควาอสระปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2547. สทน เรองปานกน. “ การพฒนารายการวดทศน วชาการปลกพชสมนไพร เรองขมนโดยใชภมปญญาทองถน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยศลปากร , 2546. สภทศร พรสรตน. “ความตระหนกตอพษภยจากสารเคมปองกนกาจดศตรขาวของเกษตรกร อาเภอเมอง จงหวดสพรรณบร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2543. เสาวภา สงขทป. “การพฒนารายการวดทศน วชาทองถนของเรา เรอง กาอนรกษชาตโดยใชภม ปญญาทองถน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยศลปากร, 2543. ววฒน เสอสะอาด. “รายงานการสมมนาระหวางผวจยและผใชประโยชน ( ครงท 3 ) เกษตรปลอด สารพษ.” เสนอทโรงแรมแกนอนทร จงหวดขอนแกน7 กนยายน 2537. (อดสาเนา) อนนต วฒนธญกรรม. “ปญหาการดอสารฆาแมลงของหนอนใยผกในปจจบนแมลงและสตว ศตรพช.” กองกฏและสตววทยา กรมวชาการเกษตร, 2531.(อดสาเนา) อจฉรา ตนตโชดก. “ การควบคมแมลงศตรพชโดยใชเชอแบคทเรย เอกสารเผยแพร กลมงานวจย การปราบศตรพชทางชวภาพ.” กองกฏและสตววทยา กรมวชาการเกษตร, 2537.(อดสาเนา) มลวลย ปนยารชนและคนอน ๆ. ผลงานคนควาวจย กองกฏและสตววทยาป 2530 (ฉบบยอ ). กรงเทพฯ : กองกฏและสตววทยา, 2530. รตนา นชะพงษ และคนอน ๆ . การศกษาชววทยาของแตนเบยนไขTrichogramma spp.ของหนอนกอออย. รายงานผลงานวจยประจาปกองกฏและสตววทยา, กรงเทพฯ : กองกฏและสตววทยา, 2530. กรมวชาการเกษตร สานกควบคมพชและวสดการเกษตร. สถตการนาเขาปยเคมป 2547 [ ออนไลน]. เขาถงเมอ 15 ตลาคม 2550. เขาถงไดจาก http://www.doa.go.th/ard/pdf/Gradelmport 2547.pdf สานกงานเศรษฐกจการเกษตร. สถตการนาเขาสารเคมในการเกษตรป 2543 [ออนไลน]. เขาถงเมอ 15 ตลาคม 2550. เขาถงไดจาก http://www.oae.go.th/statistic/import/im PTC.xls

75

ภาษาองกฤษ Best, John W. Research in Education. 3rd ed. New Jersey : Prentice - Hill, 1978. Dlamone, Edgar. Audio – Visual Methods in teaching. New York : The Dryden Press,1964. Fincher, ADA Loudith. Effect of learnning style on congnitive and psvchomotor Achievement and Retentiom When Using Liner and Interactive Video (Cogmitive Achievement video). New York: University of Alabama, 1995. Fisher,Judith C. “The Effect Video tape Recording on Swimming Performance and Knowledge of Stoke Mechanics.” Completer Research in Health Physical Education and Research, September 1977. (Mimeographed) Hill, P.J. A Dictionary of Education. London : Routledge & Kegan Paul, 1982. James, Mcinnes. Video in Education and Training. London : Focal Press, 1980. Szabo;M., and A.L.Landy. “Television Based Reading Instruction ,Reading Achivement and Task Involvement.” Journal of Educdion Research 74 (April 1984 ) : 289. Warshofsky , Fred W. “The Biggest thing Since Television.”The Reader’s Digest 32 (March 1979) :90.

ภาคผนวก

ภาคผนวก รายนามผเชยวชาญ

78

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเนอหา

1. นายสทธพงษ จางทอง นกวชาการสงเสรมการเกษตร 7 ว ศนยบรหารศตรพช จงหวดสพรรณบร 2. นายสคนธ บญสงเพชร ครชานาญการ โรงเรยนวดกลางบานดอน สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 3. นางสาวชวรตน สาลประเสรฐ คร โรงเรยนวดยางสวางอารมณ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบสอวดทศน

1. รศ. ประทน คลายนาค ภาคเทคโนโลยการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร จงหวดนครปฐม 2. นายศลปนรนดร รนณรงค ศกษานเทศก สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 3. นายสายนต แสงเพชรออน ครชานาญการ โรงเรยนวดกลางบานดอน สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2

ภาคผนวก ข บทโทรทศน

80

บทโทรทศน เรอง การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

จดประสงคเชงพฤตกรรม 1. เพอใหผเรยนรผลกระทบทเกดจากการใชสารเคม 2. เพอใหผเรยนรจกการกาจดกาจดศตรพชโดยชววธ 3. เพอใหผเรยนรจกการผลต ขยาย การนาไปใช ของแมลงหา แมลงเบยน และเชอจลนทรยทมประโยชน 4. เพอใหผเรยนนาความรเรองการกาจดกาจดศตรพชโดยชววธไปใชในชวตประจาวนได กลมเปาหมาย นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ผดาเนนรายการ พธกร ผรวมรายการ เจาหนาศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร 3 ทาน สถานทถายทา ศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร Treatment นาเขาสเนอหาโดยพธกรชใหเหนถงปญหาการใชสารเคมมากมผลกระทบตอสงมชวตเปนอยางมาก เดยวนมการกาจดกาจดศตรพชโดยชววธชวยลดปญหาดงกลาวได ซงศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบรไดใหความร ทงดานการผลต ขยาย การนาไปใช พธกรไดพาศกษาความรจากศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร ซงเรมศกษาการผลต ขยาย และการนาไปใชของแมลงหา แมลงเบยน และเชอจลนทรยทมประโยชน จบดวยการเชญชวนใหลดการใชสารเคมใหนอยลง

81

บทวดทศนเพอการศกษา เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

ตอนการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการถาย

เสยง (AUDIO)

1. วดทศนเพอการศกษา

เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

Fade in

CU Caption

2. ภาพสวนดอกทานตะวน

Dissolve XLS

Pan right

Fade in เพลงบรรเลง

3. ภาพนาขาว

Dissolve XLS

Pan right

4. ภาพสวนมะมวง

Dissolve XLS

Pan right

5. ภาพไรออย

Dissolve XLS

Pan right

6. ตอน

การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา

Super Impose CU Caption

ใชตวอกษรสนาเงน พนเปนสวนดอกไม

เพลงบรรเลง

82

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

7. ภาพพธกร

Dissolve

LS

Fade in เพลงบรรเลง

8. ภาพพธกลาวสวสดผทานผชม นางสาวพรทพย ออนเพชร

พธกร ตวอกษรซอนภาพ

Linear Wipe MS หรอ CU

พธกร สวสดนอง ๆ ทกคนนะคะ วนนพหมกจะพามาศกษาความร เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ นองๆ จะเหนไดวาในปจจบนนเกษตร ไมวาจะเปนชาวไร ชาวนา ชาวสวนนะคะ จะประสบปญหาในเรองศตรพชทมาทาลายผลผลต ทาใหเกดความเสยหายและสวนใหญกจะแกปญหาโดยการใชสารเคม อยางเชน ตนไมไมโตกใสปยเคม มแมลงหรอหนอนกฉดพนดวยยาฆาแมลงเพราะไดผลรวดเรวทนใจ เลยลมนกถงปญหาทจะตามภายหลง วาสารเคมทเกดการใชมาก กอใหเกดมลพษตกคางเปนอนตรายตอสงมชวตทงหลาย ศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร จงไดมการวจย ทดลอง กาจดศตรพชโดยชววธและเผยแพรใหเกษตรกรและผทสนใจใหไดความร เดยวพหมจะพานอง ๆ ไปทศนยอานวยการเพอใหทราบประวต และวตถประสงคของศนยฯกอนนะคะ ซงผทจะใหความรกบนอง ฯ คอคณสทธพงษ จางทอง ทานเปนนกวชาการสงเสรมการเกษตร 7 ว

9. ภาพเจาหนาศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร คณสทธพงษ จางทอง นกวชาการสงเสรมการเกษตร7ว ตวหนงสอซอนภาพ

Linear Wipe MS แลว pan กลองตาม

เจาหนาทศนยฯ กอนอนเรามาพดถงการกาจดศตรพชของเกษตรกรทผานมานน สงมชวตทเปนศตรพชประกอบดวยสตวทมกระดกสนหลง แมลง ไสเดอนฝอย วชพช และโรคพช ทกปพบวา ศตรพชทาความเสยหาย 30% ของผลผลต

83

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

10. นายสทธพงษ จางทอง ตวหนงสอซอนภาพ

Fade out ตวหนงสอ

Cut MS กลอง pan

ตาม

จากการเพมผลผลตทวโลกประสบความสาเรจ จาก

11.

ภาพทงนากวาง Cut

MS กลอง pan

1. การเพมความถในการปลก

12.

ภาพพนธขาว Cut

MS กลอง pan

2. การใชพนธทใหผลผลตlสง

13. ภาพปยและสารกาจดแมลง

Cut MS กลอง pan

ตาม

3. การเพมการใชสารเคม เชน ปย สารกาจดศตรพช ทาใหเกดปญหาในดานตาง ๆ

14.

ภาพฉดยานาขาว ภาพผกผลไม

Cut MS กลอง pan

ตาม

1. ปญหาดานสขภาพ

- ทางตรง ระหวางการฉดพนสารเคม - ทางออม กนอาหารทมสารพษตกคาง ดม

นาปนเปอน

15. ภาพปลาวายนา

Cut MS กลอง pan

ตาม

2. ปญหาดานสงแวดลอม

สารเคมสวนมากไมไดกาจดศตรพชเทานน หลายชนดเปนอนตรายตอสตว พช จลนทรยอนๆ ดวย

16.

ภาพยาฆาแมลง Cut

MS กลอง pan ตาม

3. ดานเศรษฐกจ

สารกาจดศตรพชหลายชนดมราคาแพง เกษตรกรใชสารเคมจานวนมาก เกษตรกรใชบอยเกนความจาเปน

84

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

17. ภาพมนพฆาตกดกนเยอ ภาพมดแดงกดกนเยอ ภาพแมงมมกนเยอ

Cut cu

เราสามารถลดปญหาไดดวยควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ คอการนาศตรธรรมชาตมาใชกาจดศตรพชแทน ซงกคอการนาสงมชวตมากาจดกนเอง เชน - แมลงตวหา - แมลงเบยน - และเชอจลนทรยทมประโยชน มาใชควบคมศตรพชแทนการใชสารเคม

18.

ภาพปายศนยบรหารศตรพช จงหวดสพรรณบร

ตวหนงสอซอนภาพบอกวตถประสงคหลกของศนยฯ

Cut LS หรอ MS

ศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบรของเรา

ตงอยทเลขท 2 หม 12 ตาบลพลบพลาไชย อาเภอ อทองจงหวดสพรรณบร มพนทประมาณ 194 ไร

มวตถประสงคหลก คอ การผลต ขยาย ตวหา ตวเบยน และเชอจลนทรยทมประโยชน เพอแจกจายใหกบเกษตรกร ทดแทนการใชสารเคมในการกาจดศตรพช

19.

ภาพปายสญลกษณของศนยฯ ตวหนงสอซอนภาพ เปนขอความบอกประโยชนของเกษตรกรท

ไดรบ ขอ 1-5

Cut LS หรอ MS

ผลประโยชนทเกษตรกรไดรบ คอ

1. ไดรบความรเทคโนโลยการควบคมศตรพชโดยชวภาพ

2. ลดการใชสารเคมปองกนกาจดศตรพช 3. เกษตรกรมความปลอดภยตอรางกาย สขภาพด

4. ลดตนทนการผลต มรายไดมากขน 5. ผลผลตมความปลอดภยจากสารพษ

อนรกษศตรธรรมชาตและรกษาสภาพใหดขน

85

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

20. ภาพพธกร

Linear Wipe

MS

พธกร เราไดรประวตความเปนของศนยฯแลว เดยวเราไปจะเขาไปชมการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหากนตอ ทโรงเรอนกจะมการผลตแมลงหาชนดตาง ๆ และผทจะใหความรกบพวกเราคอ คณวระพงษ ฉามาก นกวชาการสงเสรมการเกษตร 6ว

21. ภาพการทกทายเจาหนาทศยนฯ

MS pan กลอง

ตาม

คณสทธพงษ แนะนาคณวระพงษ

22. ภาพเจาหนาศนยบรหารศตรพช จงหวดสพรรณบร คณวระพงษ ฉามาก นกวชาการสงเสรมการเกษตร6ว ตวหนงสอซอนภาพ

Linear Wipe LS หรอ MS

นกวชาการสงเสรมการเกษตร ทศนยฯ ของเรา กผลต ขยายแมลงหา แมลงหา คอแมลงศตรธรรมชาตทจบแมลงศตรพชกดกนเปนอาหารทศนยของเราผลต ขยายกม มวนพฆาต มวนเพชฌฆาต ดวงเตาลาย และ แมลงหางหนบ

23. ณ หองผลต ขยาย แมลงหา ภาพมวนพฆาตตวหนงสอซอน

ภาพมวนพฆาต

Cut MS pan กลอง

ตาม

มวนพฆาต (Stink bug) เปนแมลงหาทงในระยะตวออนและตวเตมวย ทาลายเหยอโดยใชปากแทงลงไปในตวหนอนแลวปลอยสารพษ ทาใหหนอนเปนอมพาต จากนนจงดดกนของเหลวภายในลาตวหนอนจนแหงตาย จะกนหนอนเปนอาหารเทานน

86

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

Cut cu

วงจรชวตของมวนพฆาต 1. ระยะไขอายประมาณ 6 – 8 วน ลกษณะกลมเปนมน สะทอนแสงสเทา เมอใกลระยะฟกตวไขจะเปลยนเปนสสม วางไขประมาณ 180 – 300 ฟอง /ครง

cu

2. ระยะตวออนอายประมาณ 15 – 21 วน ลอกคราบ 5 วย ตวออนมอย 5 ระยะ ๆ แรกจะอยรวมกนเปนกลม ๆ หลงลอกคราบครงท 2 จะเรมดดกนหนอน ลกษณะตวออนมสแดงเขม หวและขามสดายงไมมปก

24. ภาพแผนภมวงจรชวต

ของมวนพฆาต

cu

3. ระยะตวเตมวยประมาณ 22 – 29 วนดานหลงจะเปนรปสามเหลยม มสเทาดาและจดสเหลองเปนลายทปกคหนาและอก ตวเมยมขนาดใหญกวาตวผ

25. ภาพหนอนเจาะสมอฝาย

Cut cu

ศตรเปาหมายของมวนพฆาต

มวนพฆาต จะกดกน หนอนเจาะสมอฝาย

26. ภาพหนอนกระทหอม

Cut cu

หนอนกระทหอม

27. ภาพหนอนใยผก

Cut cu

หนอนใยผก

28. ภาพหนอนกระทผก

Cut cu

หนอนกระทผก

87

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

29. ภาพหนอนราน

Cut cu

หนอนราน

30. ภาพหนอนแกวสม

Cut cu

หนอนแกวสม

31. ภาพหนอนบง

Cut cu

หนอนบง

32. ภาพการนามวนพฆาตไปใช

ตวหนงสอซอนภาพ วธการนามวนพฆาตไปใช

Cut MS pan กลอง ตาม

วธการนาไปใช กงาย คอ 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา 2. อตราการปลอย - พชผก พชไร ไมดอก 100 ตว / ไร

- ไมผล 300 ตว / ไร

33. ภาพมวนเพชฌฆาตตวหนงสอซอน

ภาพมวนเพชฌฆาต

Cut CU

มวนเพชฌฆาต (Assassin bug) เปนแมลงหาททาลายหนอนผเสอหลายชนด โดยจะดดกนของเหลวภายในตวหนอน และดกวามวนพฆาต

88

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

Cut cu

วงจรชวตของมวนเพชฌฆาต 1. ระยะไขประมาณ 2 – 3 วน ลกษณะกลมไขสนาตาล หลอดยาวเปนกลมประมาณ 100 ฟอง / ครง

cu

2. ระยะตวออนประมาณ 23 -26 วน ลอกคราบ 5 วย ลกษณะคลายตวเตมวยมสแดงสดใส

34. ภาพแผนภมวงจรชวตของ

มวนเพชฌฆาต

cu

3. ระยะตวเตมวยประมาณ 25 – 28 วน ลกษณะหวแคบยาว ปกบนสดาสลบแดง ปลายปกสแดง ลาตว ขาและหนวดสดามหนามสามเหลยมเหนไดชด

35. ภาพหนอนดวง

Cut cu

ศตรเปาหมายของมวนเพชฌฆาต คอ หนอนดวง

36.

ภาพหนอนเจาะสมอฝาย

Cut cu

หนอนเจาะสมอฝาย

37. ภาพหนอนใยผก

Cut cu

ภาพหนอนใยผก

38. ภาพหนอนมวนใบ

Cut cu

หนอนมวนใบ

39 ภาพหนอนคบกะหลา

Cut cu

หนอนคบกะหลา

40. ภาพกระทหอม

Cut cu

ภาพกระทหอม

89

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

41. ภาพการนามวนเพชฌฆาต

ไปใช ตวหนงสอซอนภาพ

วธการปลอยมวนเพชฌฆาต

Cut MS กลอง pan

ตาม

วธการปลอย 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา 2. อตราการปลอย - พชผก พชไร ไมดอก 100 ตว / ไร - ไมผล 300 ตว / ไร

42. ภาพพธกร

Linear Wipe

MS

พธกร นอง ๆ จะเหนวาการนามวนพฆาตและมวนเพชฌฆาต ไปปลอยจะเหมอนกนสวนทแตกตางกนกคอ ทาลายเหยอโดยใชปากแทงลงไปในตวหนอนแลวปลอยสารพษ ทาใหหนอนเปนอมพาต จากนนจงดดกนของเหลวภายในลาตวหนอนจนแหงตาย สวนมวนเพชฌฆาตจะดดกนของเหลวภายในตวหนอน เราไปดแมลงชนดอนตอกนดกวา

43. ภาพดวงเตาลายตวหนงสอซอน

ภาพดวงเตาลาย

Cut cu

นกวชาการสงเสรมการเกษตร ดวงเตาลาย ( Lada beetle )

เปนแมลงหาทงในระยะตวออนและตวเตมวย มอยหลายชนดสามารถกนแมลงศตรพชไดหลายชนด มบางชนดทเปนศตรพช เมอขาดแคลนอาหารจะหาอาหารจากแหลงอน ๆ ได เชน นาหวานจากดอกไม เกสรดอกไม แตไมเพยงพอตอการเจรญเตบโตเปนเพยงแตการชวยใหมชวตอยเทานน หากไดรบอาหารเพยงพอตวเมยสามารถวางไขไดทกวนจนตลอดชวต

90

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการถาย

เสยง (AUDIO)

Cut cu

วงจรชวตของดวงเตาลาย 1. ระยะไขประมาณ 2 – 3 วน ลกษณะรปไขวางเรยงเปนแถวเปนระเบยบ ไขมสครม เหลองออน สม แดง

cu 2. ระยะตวออนประมาณ 7- 14 วน ลกษณะคลายจระเข มขา 3 คดานหลงและดานขาง ลาตวมปมหนามออน ปลายลาตวมสดา สม เหลองออน มการลอกคราบ 4 วย

cu 3. ระยะดกแดประมาณ 7 วน เมอลอกคราบระยะท 4 จะเขาดกแด และดนคราบตวออนไปอยปลายสดของลาตว ดกแดจะถกยดตดกบพนผวของพช

44. ภาพแผนภมวงจรชวต

ของดวงเตาลาย

cu

4. ระยะตวเตมวยประมาณ 30 – 60 วน เมอออกจากดกแด 2 – 3 วน จะเรมการผสมพนธในสภาพทมอาหารสมบรณ เพศเมยสามารถวางไขไดตลอดชวต เพศเมย 1 ตวสามารถวางไข 900 – 1,000 ฟอง

45 ภาพเพลยออน

Cut cu

ศตรของดวงเตาลายไดแก เพลยออน

46. ภาพเพลยแปง

Cut cu

เพลยแปง

47. ภาพเพลยหอย

Cut cu

เพลยหอย

91

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

48. ภาพไรทกนพช

Cut cu

ไรทกนพช

49. ภาพไขแมลงศตรพช

Cut cu

ไขแมลงศตรพช

50. ภาพกานาดวงเตาไปใช ตวหนงสอซอนภาพ วธปลอยดวงเตาลาย

Cut MS กลอง pan

ตาม

วธการปลอย 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา แสงแดดออน 2. อตราการปลอย 100 ตว / ไร 3. วยทปลอย วยท 3 – 4 และตวเตมวย

51. ภาพแมลงหางหนบ

Cut MS กลอง pan

ตาม

แมลงหางหนบ (Earwing ) ตวเลกยาว มปลองททอง เพศเมยมแพนหางเรยบคลายคม ปกสน เพศผมปมทแพนหางมทงสดา สเหลองหรอนาตาล ขนอยกบสายพนธ หาอาหารไดรวดเรว

Cut cu

วงจรชวตแมลงหางหนบ 1. ระยะไข อาย 3 – 4 วน ไขมลกษณะเปนรปกลมร ผวเรยบมสขาวจนถงใส วางไข 25 – 30 ฟอง / ครง

cu 2. ระยะตวออน อาย 48 วน ลอกคราบ 4 วย ลกษณะคลายกบตวเมย แตมขนาดเลก ตวสนาตาล

52. ภาพแผนภมวงจรชวต ของแมลงหางหนบ

cu

3. ระยะตวเตมวย อาย 90 วน ลกษณะตวเลกยาว มปลองททอง ปกสน เพศเมยมแพนหางเรยบสองงามคลายคม เพศผมปมทแพนหาง

92

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

53. ภาพไขแมลงศตรพช

Cut cu

ศตรเปาหมายของแมลงหางหนบ แมลงหางหนบกนไขของศตรพช

54. หนอนเจาะสมอฝาย

Cut cu

และถาเปนตวหนอนจะใชแพนหางคลายแพนหนบเหยอกนเปนอาหาร เชน หนอนเจาะสมอฝาย

55. ภาพหนอนกอออย

Cut cu

หนอนกอออย

56. ภาพเพลยออน

Cut cu

ถาเปนเพลยออนจะกดกนโดยตรง

57 ภาพกานาแมลงหางหนบไปใช

ตวหนงสอซอนภาพ วธปลอยแมลงหางหนบ

Cut MS กลอง pan

ตาม

วธการปลอย 1. ปลอยชวงเยนหลงเวลา 16.00 นาฬกา แสงแดดออน 2. อตราการปลอย - พชผก พชไร ไมดอก 100 ตว / ไร - ไมผล 300 ตว / ไร 3. ปลอยไดทกวย 4. ควรหลกเลยงมดแดง

93

ภาพ (VIDEO) ลกษณะการ ถาย

เสยง (AUDIO)

58. ภาพพธกร

Linear Wipe

MS กลอง pan ตาม

พธกร จากทนอง ๆ ไปศกษาความรจากศนยบรหารศตร จงหวดสพรรณบร กมแมลงหาทพวกเราดกม มวนพฆาต มวนเพชฌฆาต ดวงเตาลายและแมลงหางหนบ แมลงหา แตละชนดมศตรไมเหมอนกน เวลาจะนาแมลงหาไปใชตองเลอกใหเหมาะกบหนอนททจะใชทาลาย และแมลงทกชนดลวนมประโยชนทงนน ดงนนพวกเราควรชวยกนรกษาและอยาทาลายนะคะนอง ๆ เราไดรบความรกนมาแลว พวาเรามาลองทาแบบฝกหดกนกอนนะคะ

59. - ขอขอบคณ - พธกร - กลองและลาดบภาพ - ผผลต - สถานทถายทา - หองตดตอบนทกเสยง

Dissolve CU Caption แบบเลอนขน

Fade out

Fade in เพลงบรรเลง

Fade out เพลงบรรเลง

ภาคผนวก ค แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

95

แบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6

************************************************** คาชแจง 1. แบบทดสอบฉบบนมทงสน 30 ขอ ใชเวลา 30 นาท โดยใหนกเรยนทาแบบทดสอบใหครบทกขอ 2. แบบทดสอบฉบบนเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ ซงมตวเลอกจานวน 4 ตวเลอก คอ ก. ข. ค. และ ง. 3. ใหนกเรยนทาเครองหมายกากบาท ( X ) ลงในชองวางของตวเลอกทถกทสดเพยงตวเดยว

ดงตวอยาง

ขอ ก ข ค ง 0

หากตองการเปลยนตวเลอกใหม ใหขดทบขอเกา และทาเครองหมายกากบาท ( X ) ทบตวเลอกใหมทตองการเพยงตวเดยว ดงตวอยาง

ขอ ก ข ค ง 0

4. หามขด เขยน หรอทาเครองหมายใดๆ ลงในแบบทดสอบ 5. เมอทาแบบทดสอบเสรจเรยบรอยแลว ใหนาสงคนกบผควบคมการสอบ

96

แบบทดสอบกอนเรยน - หลงเรยน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย

ของชนนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

**************************************************

คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมายกากบาท ( X ) ลงในชองวางของตวเลอกทถกทสดเพยงตวเดยว 1. การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธคอวธการใด

ก. การนาสงไมมชวตมากาจดสงมชวต ข. การนาสงไมมชวตมากาจดกนเอง ค. การนาสงมชวตมากาจดสงมชวต ง. การนาสารเคมมาผสมสารอนทรยกาจดสงมชวต

2. ทาไมตองมการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ก. เพอลดการใชสารเคม ข. เพอลดตนทนในการผลต ค. เพอการเผยแพรความรและการอนรกษแมลงทมประโยชน ง. ถกทกขอ 3.วตถประสงคหลกของศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร คอขอใด ก. สงเสรมการใชชวอนทรยทมประโยชนเพอปลอดภยจากสารพษ ข. ควบคมการใชสารเคมของเกษตรกร ค. สงเสรมการบรโภคทปลอดจากสารพษ

ง.ใหเกษตรกรมความรในการขยายพนธพช 4. ขอใดทไมใชศตรพช ก. เพลยตางๆ ข. แมลงหาตางๆ ค.วชพช ง. หนอนกระท 5. ขอใดตอไปนทไมไดชวยกาจดศตรพช ก. แมลงตวหา ข. แมลงเบยน ค. เพลย ง.เชอจลนทรย 6.ขอใดเปนความหมายของแมลงหา ก. เปนแมลงกดกนตนพช ข. แมลงทจบแมลงศตรพชกดกนเปนอาหาร ค. แมลงทกนนาหวานของพช ง. แมลงทอาศยอยในตนพช

97

7. ศตรเปาหมายของดวงเตาลายคอ ก. หนอนกระท ข. เพลยตางๆ ค. แมลงเตาทอง ง. หนอนมวนใบ 8. การนาแมลงหาไปทาลายศตรพช ควรนาไปปลอยเวลาเทาไร เพราะเหตใด ก. กอน 07.00 น. เพราะแดดออนยามเชา ข. หลง 07.00 น. เพราะตองการแดด ค. กอน16.00 น. เพราะไมมแมลงอนรบกวน ง. หลง 16.00 น. เพราะแดดออนตอนเยนและอาพรางตว 9. การใชสารเคมกาจดศตรพช ขอใดเกดปญหาทางออมดานสขภาพ ก. สารพษตกคางในนาดมและอาหาร ข.ไดรบสารเคมระหวางฉดพน ค. เดกนาสารเคมมาเลน ง. การสดดมสารเคมในปรมาณทมากเกนไป 10. นกเรยนมสวนรวมในการลดการใชสารเคมไดอยางไร ก. บอกคณพอคณแมใหมาใชการกาจดศตรพชโดยชววธ ข. เผยแพรความรการกาจดศตรพชโดยชววธ ค. เผยแพรเกยวกบโทษของสารเคมทเปนอนตราย ง. ถกทกขอ 11. แมลงเบยนคอแมลงชนดใด ก .แมลงทกนพชเปนอาหาร ข. แมลงขนาดเลกทเบยดเบยนอาศยสตวชนดอนอยและทาลายแมลงอาศย ค. แมลงทใชปากดดนาเลยงในหนอน ง. แมลงทไปผสมพนธกบแมลงอนหลงจากนนจะกดกน 12. ขอใดเปนลกษณะพเศษของแตนเบยนไข ก. มขนาดเลกมากตองมองดวยกลองจลทรรศน ข. จะมชวงตวเตมวยนาน ค. มสสนสวยงาม ง. กนอาหารเปนจานวนมาก 13. ลกษณะการทาลายศตรพชของแมลงเบยนคอ ก. จะดดนาเลยงตวออกจนแหง

98

ข. เปนปรสตแมลงศตรพชในระยะไมเปนตวเตมวย ค. ปลอยสารพษใสแมลงศตรพช ง. ทาลายมลกษณะเปนผลาเหยอ 14. แตนเบยนไขทรคโคแกรมมาใชทาลายสงใด ก.ไขผเสอทเปนศตรพช ข. หนอนชนดตางๆ ค. แมลงศตรพช ง. ถกทกขอ 15. การผลตแตนเบยนไขทรคโคแกรมมา ใหไดจานวนมากตองอาศยไขของแมลงชนดใด ก. แมลงเบยน ข. หนอนเจาะสมอฝาย ค. หนอนใยผก ง. ผเสอขาวสาร 16. ในการเลยงผลตขยายผเสอขาวสาร ทาไมเราตองนาราขาว ทเปนอาหารมาใสตอบ ทอณหภม 70 องศาเซลเซยส ก. เพอใหขาวมความรอนพอเหมาะ ข. เปนการกกเกบสารอาหารทมประโยชน ค. เพอใหราขาวเกบไวใชไดนาน ง. เพอฆาแมลงตางๆทตดมากบราขาว 17. ขอใดตอไปนไมใชอปกรณการเลยงผลตขยายผเสอขาวสารและแตนเบยนไขทรคโคแกรมมา ก. กลองพลาสตก ข. หลอดไฟ ขนาด 30 W. ค. ถงตาขายไนลอน ง. คมหนบ 18. อาหารทใชเลยงผเสอขาวสารตวเตมวย ทไดคดแยกแลวคอ ก. นาผง ข. นาหวานจากนาตาล ค. นาหวานจากดอกไม ง. อาหารเทยมพเศษ 19. อตราการนาแตนเบยนไขไปปลอย กตวตอไร ก.11,000 - 15,000 ตว /ไร ข.12,000 - 20,000 ตว / ไร ค.13,000 - 30,000 ตว / ไร ง.14,000 - 40,000 ตว / ไร 20. เชอราไตรโคเดอรมา มประโยชนอยางไร ก. ใชกาจดศตรพชจาพวกหนอน ข. ใชกาจดศตรพชจาพวกแมลง ค. ใชควบคมเชอราศตรพช ง. ใชกาจดวชพช 21. ลกษณะการทาลายของเชอราไตรโคเดอรมาคอ

ก. ปลอยสารพษออกมาทาลายโรคพช ข.ใชเสนใยรดพนรอบเสนใยเชอราโรคพช ค.ใชเชอรานไปเปนอาหารของเชอราโรคพช ง. แพรเชอไปทาลายอาหารของเชอราโรคพช

99

22.ในการนาเชอราไตรโคเดอรมา ไปใชมกวธ ก.1 วธ ข. 2 วธ ค. 3 วธ ง. 4 วธ 23. กอนนาเชอราไตรโคเดอรมา ไปหวานลงบนดนตองผสมกบอะไรบาง

ก. ราขาวละเอยดและปยหมก ข. ปยคอกและปยหมก ค. นายาชวภาพ ง. ปยธรรมชาตตางๆ และซากพชซากสตว

24. กอนนาเชอราไตรโคเดอรมาไปผสมนาฉดลงดน มสวนผสมอยางไร ก. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 100 ลตร ข. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 200 ลตร ค. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 300 ลตร ง. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 400 ลตร

25. เชอราไตรโคเดอรมา ทไดรบความชนในระหวางการเกบจะเปนอยางไร ก. ทาใหเชอราตาย ข. ทาใหเชอรามเสนใยแกเรวขน ค. ทาใหเชอรามปรมาณมากขน ง. เชอรามประสทธภาพลดลง

26. ขอใดคอประโยชนของเชอราบวเวอรเรย ก. ชวยทาลายโรคพช ข.ใชควบคมหนอนศตรพช ค. ปลอยเสนใยรดพนเสนใยเชอรา ง. ถกทกขอ 27. เชอราบวเวอรเรย ทาลายศตรพชอยางไร ก. ใชสปอรหรอโคนเดยงอกไปในลาตวแมลง ข. ไปทาลายเซลลเมดเลอด ทาใหเลอดในตวนอยลง ค. สปอรจะทาลายจนเปนอมพาตตาย ง. ถกทกขอ

100

28. การเกบรกษาเชอราทผลต ขยาย แลวนาไปเกบในหองควบคมอณหภม ทอณหภมกองศา ก. 10 องศาเซลเซยส ข. 15 องศาเซลเซยส ค. 20 องศาเซลเซยส ง. 25 องศาเซลเซยส 29. ขอใดตอไปนกลาวถงประโยชนของเชอจลนทรย ก. เชอราไตรโคเดอรมา ใชควบคมเชอราศตรพช ข. เชอแบคทเรย ใชควบคมหนอนศตรพช ค. เชอราบวเวอรเรย ใชควบคมหนอนศตรพช ง. ถกทกขอ 30. หากเราจาเปนตองใชสารเคม ในการทาลายศตรพช นกเรยนมขอควรระวงคอ ก. ควรอานฉลากและคาแนะนาโดยละเอยด ข. ปดปาก แตงกายมดชดเวลาทใช ค. สามารถนาไปใชไดเลยเพราะรวดเรว ง. ถกทงขอ ก.และ ข.

101

แบบทดสอบระหวางเรยน ตอนท 1 การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6

**************************************************

คาชแจง ใหนกเรยนทาเครองหมายกากบาท ( X ) ลงในชองวางของตวเลอกทถกทสดเพยงตวเดยว 1. การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธคอวธการใด

ก. การนาสงไมมชวตมากาจดสงมชวต ข. การนาสงไมมชวตมากาจดกนเอง ค. การนาสงมชวตมากาจดสงมชวต ง. การนาสารเคมมาผสมสารอนทรยกาจดสงมชวต

2.ขอใดไมใชประโยชนทเกษตรกรไดรบจากศนยบรหารศตรพชจงหวดสพรรณบร ก.ไดความรเทคโนโลยการควบคมศตรพช ข. การลดตนทนการผลต เพอใหมรายไดมากขน ค. ไดผลผลตทมความปลอดภยจากสารพษ ง. ถกทกขอ 3.ขอใดเปนแมลงหาทงหมด ก. มวนพฆาต ดวงเตาลาย แตนเบยน ข. ดวงเตาลาย แตนเบยน แมลงหางหนบ ค. มวนพฆาต มวนเพชฌฆาต แมลงหางหนบ ง .มวนเพชฌฆาต แมลงเบยน ดวงเตาลาย 4. มวนพฆาตมความแตกตางกบมวนเพชฌฆาตอยางไร ก.ใชปากแทงแลวดดสารพษจากตวหนอนออกมาทาใหเปนอมพาต ข.ใชปากแทงแลวปลอยสารพษไปในตวหนอนทาใหหนอนเปนอมพาต ค.ใชปากดดสารพษในตวหนอนออกแลวกดกน ง.ใชปากดดนาเลยงในตวหนอนออกเพอใหไมมนาเลยงในตว 5. มวนพฆาตวางไขประมาณกฟอง / ครง ก. 100 – 180 ฟอง ข.180 – 300 ฟอง ค. 260 – 400 ฟอง ง.100 – 500 ฟอง

102

6. การนาแมลงหาไปทาลายศตรพช ควรนาไปปลอยเวลาเทาไร เพราะเหตใด ก. กอน 07.00 น. เพราะแดดออนยามเชา ข. หลง 07.00 น. เพราะตองการแดด ค. กอน16.00 น. เพราะไมมแมลงอนรบกวน ง. หลง 16.00 น. เพราะแดดออนตอนเยนและอาพรางตว 7. ศตรเปาหมายของดวงเตาลายคอ ก. หนอนกระท ข. เพลยตางๆ ค. แมลงเตาทอง ง. หนอนมวนใบ 8. ขอใดคอลกษณะแมลงหางหนบ ก. สใส ลาตวยาว มขอทขา ข. มขายาว และมลาตวสเขยวปนนาตาล ค. ตวเลกยาว มปากยาว และปกยาว ง. ตวเลกยาว มปลองททอง มหางคลายคม ปกสน 9. ขอใดเปนลกษณะเดนของแมลงหางหนบเพศผ ก. มปมทหาง ข. เปนหางเรยบสองงามคลายคม ค. มขาเปนขอยาว ปกยาว ง. ลาตวเลกสน 10. การใชสารเคมกาจดศตรพช ขอใดเกดปญหาทางออมดานสขภาพ ก. สารพษตกคางในนาดมและอาหาร ข.ไดรบสารเคมระหวางฉดพน ค. เดกนาสารเคมมาเลน ง. การสดดมสารเคมในปรมาณทมากเกนไป

********************************

103

แบบทดสอบระหวางเรยน ตอนท 2 การควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงเบยน กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6

**************************************************

1. แมลงเบยนคอแมลงชนดใด ก .แมลงทกนพชเปนอาหาร ข. แมลงขนาดเลกทเบยดเบยนอาศยสตวชนดอนอยและทาลายแมลงอาศย ค. แมลงทใชปากดดนาเลยงในหนอน ง. แมลงทไปผสมพนธกบแมลงอนหลงจากนนจะกดกน 2. ลกษณะการทาลายศตรพชของแมลงเบยนคอ ก. จะดดนาเลยงตวออกจนแหง ข. เปนปรสตแมลงศตรพชในระยะไมเปนตวเตมวย ค. ปลอยสารพษใสแมลงศตรพช ง. ทาลายมลกษณะเปนผลาเหยอ 3. ขอใดเปนลกษณะพเศษของแตนเบยนไข ก. มขนาดเลกมากตองมองดวยกลองจลทรรศน ข. จะมชวงตวเตมวยนาน ค. มสสนสวยงาม ง. กนอาหารเปนจานวนมาก 4. แตนเบยนไขทรคโคแกรมมาใชทาลายสงใด ก.ไขผเสอทเปนศตรพช ข. หนอนชนดตางๆ ค. แมลงศตรพช ง. ถกทกขอ 5. การผลตแตนเบยนไขทรคโคแกรมมา ใหไดจานวนมากตองอาศยไขของแมลงชนดใด ก. แมลงเบยน ข. หนอนเจาะสมอฝาย ค. หนอนใยผก ง. ผเสอขาวสาร

104

5. อตราการนาแตนเบยนไขไปปลอย กตวตอไร ก. 11,000 - 15,000 ตว /ไร ข. 12,000 - 20,000 ตว / ไร ค. 13,000 - 30,000 ตว / ไร ง. 14,000 - 40,000 ตว / ไร 6. การเกบรกษาแตนเบยนเพอชะลอการเจรญเตบโตไดนาน 2 สปดาห ควรเกบทอณหภมเทาไร ก. 10 - 13 องศาเซลเซยส ข. 11 - 14 องศาเซลเซยส ค. 12- 15 องศาเซลเซยส ง. 13 - 16 องศาเซลเซยส 7. ในการเลยงผลตขยายผเสอขาวสาร ทาไมเราตองนาราขาวทเปนอาหารมาใสตอบ ทอณหภม 70 องศาเซลเซยส ก. เพอใหขาวมความรอนพอเหมาะ ข. เปนการกกเกบสารอาหารทมประโยชน ค. เพอใหราขาวเกบไวใชไดนาน ง. เพอฆาแมลงตางๆทตดมากบราขาว 8. ในขนตอนการเลยงผเสอขาวสาร การแยกเอาตวเตมวยมาใสในตาขายไนลอนทาไดอยางไร ก. ใชแปรงปดเพอเอาตวเตมวยออก ข. ใชเครองดด ค. ใชตะแกรงรอน ง. นาอาหารมาลอเพอใหมนเคลอนทไปทตาขาย 9. อาหารทใชเลยงผเสอขาวสารตวเตมวย ทไดคดแยกแลวคอ ก. นาผง ข. นาหวานจากนาตาล ค. นาหวานจากดอกไม ง. อาหารเทยมพเศษ 10. ไขผเสอขาวสาร 1 ฟอง มแตนเบยนไดประมาณกตว ก. 1 ตว ข. 2 ตว ค. 3 ตว ง. 4 ตว

********************************

105

แบบทดสอบระหวางเรยน

ตอนท 3 การควบคมกาจดศตรพชโดยเชอจลนทรยทมประโยชน กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6

**************************************************

1. เชอราไตรโคเดอรมา มประโยชนอยางไร ก. ใชกาจดศตรพชจาพวกหนอน ข. ใชกาจดศตรพชจาพวกแมลง ค. ใชควบคมเชอราศตรพช ง. ใชกาจดวชพช

2. ลกษณะการทาลายของเชอราไตรโคเดอรมาคอ ก. ปลอยสารพษออกมาทาลายโรคพช ข. ใชเสนใยรดพนรอบเสนใยเชอราโรคพช ค. ใชเชอรานไปเปนอาหารของเชอราโรคพช ง. แพรเชอไปทาลายอาหารของเชอราโรคพช

3. สภาพดนทเหมาะสมกบการเจรญของเชอราไตรโคเดอรมา มคา pH เทาไร ก. 5.0 - 6.0 ข. 4.5 - 6.5 ค. 5.4 - 6.5 ง. 5.0 - 7.0

4. การผลต ขยาย เชอราไตรโคเดอรมา ควรผลตในขอใด ก. ขาวฟาง ข. ขาวโพด

ค. อาหารวน SMA ง. ถกทกขอ2

5.ในการนาเชอราไตรโคเดอรมา ไปใชมกวธ ก. 1 วธ ข. 2 วธ

ค. 3 วธ ง. 4 วธ

106

6. กอนนาเชอราไตรโคเดอรมาไปผสมนาฉดลงดน มสวนผสมอยางไร

ก. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 100 ลตร ข. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 200 ลตร ค. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 300 ลตร ง. เชอรา 1 กโลกรม ผสมนา 400 ลตร

7. เชอราไตรโคเดอรมา ทไดรบความชนในระหวางการเกบจะเปนอยางไร ก. ทาใหเชอราตาย ข. ทาใหเชอรามเสนใยแกเรวขน ค. ทาใหเชอรามปรมาณมากขน ง. เชอรามประสทธภาพลดลง

8. ขอใดคอประโยชนของเชอราบวเวอรเรย ก. ชวยทาลายโรคพช จ. ใชควบคมหนอนศตรพช ค. ปลอยเสนใยรดพนเสนใยเชอรา ง. ถกทกขอ

9. การผลตเชอราบวเวอรเรย มการผลตกขนตอน ก. 1 ขนตอน ข. 2 ขนตอน ค. 3 ขนตอน ง. 4 ขนตอน

10. การเกบรกษาเชอราทผลต ขยายแลว นาไปเกบในหองควบคมอณหภม ทอณหภมกองศา ก. 10 องศาเซลเซยส ข. 15 องศาเซลเซยส ค. 20 องศาเซลเซยส ง. 25 องศาเซลเซยส

********************************

107

เฉลยคาตอบของแบบทดสอบ เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

เฉลยคาตอบของแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน

1. ค 2. ง 3. ก 4. ข 5. ค 6. ข 7. ข 8. ง 9. ก 10. ง 11. ข 12. ก 13. ข 14. ข 15. ง 16. ง 17. ง 18. ก 19. ข 20. ค 21. ข 22. ข 23. ก 24. ข 25. ข 26. ข 27. ค 28. ก 29. ง 30. ง

เฉลยคาตอบของแบบทดสอบตอนท 1 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงหา

1. ค 2. ข 3. ค 4. ข 5. ข 6. ค 7. ข 8. ง 9. ก 10. ก

เฉลยคาตอบของแบบทดสอบตอนท 2 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยแมลงเบยน

1. ข 2. ข 3. ก 4. ข 5. ข 6. ก 7. ง 8. ข 9. ก 10. ง

เฉลยคาตอบของแบบทดสอบตอนท 3 เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยเชอจลนทรยทมประโยชน

1. ค 2. ข 3. ค 4. ก 5. ข 6. ข 7. ข 8. ข 9. ข 10. ก

ภาคผนวก ง แบบสอบถาม

109

แบบสมภาษณแบบมโครงสราง สวนท1 หลกการเบองตน

หวขอวจย การพฒนาสอวดทศนกลมการงานอาชพและเทคโนโลย เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2 คาอธบายรารวชา การควบคมกาจดศตรพชโดยวธ หมายถงการนาศตรธรรมชาตคอสงมชวตททาลายศตรพช แบงตามลกษณะนสยการกนและการทาลายได 3 จาพวก ไดแก ตวหา ตวเบยน และเชอจลนทรยทมประโยชน เชน เชอแบคทเรย เชอไวรส ไสเดอนฝอย เพอหลกเลยงการใชสารเคมในการปองกนกาจดศตรพช

วตถประสงคของการวจย 1. เพอพฒนาสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ใหไดประสทธภาพตามเกณฑ

2. เพอศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนวดทศนเพอ การศกษาเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

3. เพอศกษาความพงพอใจของ ชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 ทเรยนจาก สอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ

สมมตฐานในการวจย 1. สอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 มประสทธภาพตามเกณฑ 80 / 80 2. ผลสมฤทธทางการเรยนจากการเรยนดวยสอวดทศนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธหลงเรยนสงกวากอนเรยน

3. นกเรยนประถมศกษาปท 6 นกเรยนชวงชนท 2 มความพงพอใจตอการเรยนจากสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ในระดบมาก

110

เนอหา การควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ หมายถงการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ คอ สงมชวตททาลายศตรพช แบงตามลกษณะนสยการกนและการทาลาย ได 3 พวก ไดแก ตวหา ตวเบยน และจลนทรยทมประโยชน ตวหา (Predators) คอ แมลงหรอสตวชนดใดชนดหนงทกนแมลงหรอสตวชนดอน (เหยอ) เปนอาหาร โดยใชปากกดหรอดดนาเลยงในตวเหยอจนตาย โดยแบงตามลกษณะนสยในการกนเหยอ แบงได 2 พวก คอ ตวหาทมปากกด เชน ตกแตนตาขาว แมลงปอ แมงมม ดวงเตาลาย จะกดกนทกสวนของเหยอไมวาจะเปนขา อก หว หรอหนวด ตวหาทมปากแทงดด เชน มวนเพชฌฆาต ตวออนแมลงชางปกใส และตวออนของแมลงวนดอกไม ตวหาทมปากแทงดดจะดดนาเลยงจากลาตวเหยอโดยมนจะปลอยสารพษเขาไปในตวแมลงทเปนเหยอ ทาใหเปนอมพาตอยางรวดเรวและเคลอนไหวไมได จนตวหาสามารถกนเหยอไดอยางสบาย ตวเบยน (Parasites) คอแมลงหรอสตวขนาดเลกดารงชวตอยดวยการเบยดเบยนอาศยสตวชนดอนอย โดยมกจะทาลายหรอเปนปรสตแมลงศตรพชในระยะทยงไมเปนตวเตมวย และเจรญเตบโตอยภายในหรออยบนแมลงอาศยตวเดยว แมลงศตรพชจะถกทาลายอยางชา ๆ ขณะทตวออนของตวเบยนคอย ๆ เจรญเตบโต ตวโตเตมวยของตวเบยน สวนมากมชวตอสระ (ไมพงพาแมลงอาศย) กนอาหารพวกนาหวานจากดอกไม ตวเบยนบางชนดจะทาลาย แมลงศตรพชในระยะไข หนอนหรอดกแด ตวเบยนทพบโดยทวไป เชน แตนเบยนหนอนใยผก แตนเบยนดกแดหนอนผเสอ ตวเตมวยจะวางไขบนตวหรอในตวของเหยอ ตวออนจะฟกออกจากไขดดกนนาเลยงภายในตวเหยอ จลนทรย (Micro Organisms) จลนทรยเปนสงมชวตขนาดเลกมทงประโยชนและโทษ ในสภาพธรรมชาตจลนทรยหลายชนด มบทบาทในการควบคมศตรพชอยแลว แตมสภาพแวดลอมเปลยนแปลงไปมากทาใหปรมาณจลนทรยเหลานนมปรมาณลดลง ไมเพยงพอทจะควบคมศตรพช ในปจจบนเทคโนโลยกาวหนาไปมาก มการคนควาวจยจลนทรยททาใหแมลงศตรพชเปนโรค ขนมาใชประโยชนหลายชนด เชน เชอรา เชอแบคทเรย เชอไวรส ไสเดอนฝอย ตวอยางการนา จลนทรยแตละชนดมาใชประโยชนในการควบคมศตรพช เชน เชอรา เชอแบคทเรย เปนจลนทรยทมประโยชนและโทษ มองไมเหนดวยตาเปลา แบคทเรยทใชในการควบคมศตรพช เชน บท หรอ Bacillus thuringiensis เปนเชอแบคทเรยทเกดขนเองตามธรรมชาต ลกษณะเดนของ บท คอ สามารถสรางสารพษซงเมอแมลงกนบทเขาไปเชอจะอยใน

111

ลาไส นายอยในลาไสแมลงจะละลายผลกของเชอ บท ทาใหเกดสารพษไปทาลายระบบยอยอาหารและอวยวะของแมลง ทาใหขากรรไกรแขง กนอาหารไมได เคลอนไหวชาลงและตายในทสด ศตรพชทใชเชอแบคทเรยในการควบคม เชน หนอนใยผก หนอนกระทผก หนอนเจาะสมอฝาย หนอนกระทหอม หนอนคบกะหลา หนอนแกวสม หนอนชอนใบสม เชอไวรส ไวรสเปนเชอจลทรยทเลกมาก เชอไวรสหลายชนดเปนสาเหตสาคญของโรคพช สตว และมนษย แตเชอไวรส เอน พ ว หรอ Nuclear Poly Hydrosis Virus มประสทธภาพในการกาจดแมลงศตรพช เพราะจะกาจดหนอนศตรพชโดยไมทาอนตรายสงมชวต อน ๆ เชอไวรสจะทาใหหนอนศตรพชตายภายใน 5 – 7 วน โดยตวหนอนทไดรบเชอไวรส ตวจะบวม กนอาหารนอยลง เคลอนไหวชา ผนงลาตวมสซด ในระยะสดทายจะพยายามไตขนสวนยอดของตนพช เกาะนงโดยใชขาเทยมคหนา 1 ค เกาะตนพช หอยหวและสวนทองลง เมอตายผนงลาตวจะเปลยนเปนสดาอยางรวดเรว มกลนเหมน ผนงลาตวจะแตกงาย เชอไวรส เมอแตกจากหนอนจะกระจายไปในทตาง ๆ โดยธรรมชาต ซงสามารถควบคมศตรพชไดตอไป

112

สวนท 2 แบบสมภาษณแบบมโครงสราง สาหรบผเชยวชาญดานเนอหา

1.ทานคดวาการทจะสอนเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ เพอใหสามารถเชอมโยงไปสเนอหาเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธควรเปนรปแบบใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. การนาภาพการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ มาเปนตวอยางเพออธบายเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธควรมรปแบบใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 3. ควรมแบบฝกหดเพอทบทวนใหนกเรยนสามารถเลอกนาไปปฏบตไดควรเปนรปแบบใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. เกณฑการตดสนวานกเรยนสามารถเขาใจวธการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ควรตรวจสอบจากสงใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ทานมความตองการใหสอการเรยนการสอนทเปนวดทศน มาประกอบและสงเสรมการเรยนเนอหาเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ในดานใดบาง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

113

สาหรบผเชยวชาญดานสอวดทศน

1. ทานคดวาการทาสอวดทศนทเกยวของกบเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ควรมลกษณะเปนแบบใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. การนาเรองราวทจะแกปญหาจากการใชสารเคมทมตอคน สตวและสงแวดลอม ในชวตประจาวนทเกดขนจรงมานาเสนอ มความเหมาะสมเพยงใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. แบบฝกหดทจะนามาใชหลงจากศกษาสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ควรเปนรปแบบใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. การวดผลและประเมนผลการเรยนรดวยสอวดทศนทควรนามาใชในเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ควรมลกษณะใดจงจะเหมาะสม ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ทานตองการใหสอวดทศนทเกยวของกบเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ พฒนาไปในดานใด และควรนาเสนอเนอหาลกษณะใดจงจะสงเสรมการเรยนการสอนไดอกบาง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

114

แบบสอบถามความพงพอใจทมตอการสอนโดยใชสอวดทศน เรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6

ระดบความคดเหน

รายการประเมน 5 4 3 2 1 1. การนาเสนอนาสนใจ 2. ความยาวของสอวดทศนมความเหมาะสม 3. เสยงบรรยายและเสยงประกอบ ชดเจน เหมาะสม 4. ภาพชดเจน นาสนใจ 5. ตวอกษรอานงาย ชดเจน 6. การผลตสอวดทศนทนาความรเรองการควบคมกาจด ศตรพชโดยชววธ มาประกอบเปนสงทมประโยชน

7. ความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ ทนามาประกอบสอวดทศน เปนเรองทนาศกษา

8. ควรมการนาความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธ มารวมในการเรยนการสอนอก

9. หลงจากชมสอวดทศนแลว นกเรยนไดรบความรเรองการควบคมกาจดศตรพชโดยชววธเพมขน

10. ถานกเรยนเปนกรรมการตดสนสอวดทศนเรองน นกเรยนจะตดสนวาสอวดทศนอยในระดบ

ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

************************************

ภาคผนวก จ

คาความเทยงของเนอหา( IOC ) คาความยาก ( p ) และอานาจจาแนก ( r ) ของแบบวดผลสมฤทธทางการเรยน และการหาความเชอมน ( rtt )

116

ตารางท 10 แสดงคาความเทยงตรงเชงเนอหา โดยใชดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบ จดประสงค ( IOC ) ของแบบทดสอบ

เกณฑการประเมน เกณฑการประเมน ขอท +1 0 -1

X

ขอท +1 o -1

X

1 /// 1 26 /// 1 2 /// 1 27 /// 1 3 /// 1 28 /// 1 4 /// 1 29 /// 1 5 /// 1 30 /// 1 6 /// 1 31 /// 1 7 /// 1 32 /// 1 8 /// 1 33 /// 1 9 /// 1 34 /// 1

10 /// 1 35 /// 1 11 /// 1 36 /// 1 12 /// 1 37 /// 1 13 /// 1 38 /// 1 14 /// 1 39 /// 1 15 /// 1 40 /// 1 16 /// 1 41 /// 1 17 /// 1 42 /// 1 18 /// 1 43 /// 1 19 // / 0.67 44 /// 1 20 // / 0.67 45 /// 1 21 /// 1 46 /// 1 22 /// 1 47 /// 1 23 /// 1 48 /// 1 24 /// 1 49 // / 0.67 25 /// 1 50 / / / 0.33

117

ตารางท11 แสดงคาความอยาก (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบเรองการควบคม กาจดศตรพชโดยชววธ

ขอท Ru Rl Ru+Rl Ru-Rl p r 1 7 3 10 4 0.62 0.50 2 7 4 11 3 0.68 0.37 3 8 2 10 6 0.62 0.75 4 7 2 9 4 0.56 0.50 5 9 9 - - - - 6 6 3 9 3 0.56 0.37 7 8 2 10 6 0.62 0.75 8 5 0 5 5 0.31 0.62 9 5 0 5 5 0.31 0.62 10 6 0 6 6 037 0.57 11 4 1 5 3 0.31 0.37 12 6 0 6 6 0.37 0.75 13 3 1 - - - - 14 8 4 12 4 0.75 0.50 15 6 1 7 5 0.43 0.62 16 10 7 17 3 1.06 057 17 6 1 7 5 0.43 0.62 18 8 3 11 5 0.68 0.62 19 5 2 7 3 0.43 0.37 20 8 4 12 4 0.75 0.50 21 8 3 11 5 0.68 0.62 22 5 1 6 4 0.37 0.50 23 6 2 8 4 0.50 0.50 24 0 2 - - - - 25 4 0 4 0 0.25 0.50

118

ตารางท 11 ( ตอ ) แสดงคาความอยาก ( p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบเรองการควบคม กาจดศตรพชโดยชววธ

ขอท Ru Rl Ru+Rl Ru-Rl p r 26 6 3 9 3 0.56 0.37 27 7 3 10 4 0.62 0.5 28 1 2 - - - - 29 9 3 12 6 0.75 0.75 30 6 1 7 5 0.43 0.62 31 8 2 10 6 0.62 0.75 32 8 6 14 4 0.87 0.50 33 4 1 5 3 0.31 0.37 34 5 0 5 5 0.31 0.62 35 5 1 6 4 0.37 0.5 36 2 1 - - - - 37 6 1 7 5 .43 .62 38 4 1 5 3 0.31 0.37 39 5 2 7 3 0’43 0’37 40 6 3 9 3 0.56 0.37 41 8 2 10 6 0.62 0.75 42 3 1 - - - - 43 5 1 6 4 0.37 0.5 44 6 0 6 0 0.37 0.75 45 1 2 - - - - 46 6 3 9 3 0.56 0.37 47 8 3 11 5 0.68 0.62 48 7 3 10 4 0.62 0.5 49 8 4 12 4 0.75 0.5 50 10 4 14 6 0’87 0.75

119

ตารางท 12 การหาคาสมประสทธแหงความเทยง ( rtt ) ของแบบทดสอบ ขอท คคท

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 1 1 1 2 1 1 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 3 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 1 5 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 6 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 1 1 1 0 1 7 1 1 1 1 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 0 1 8 0 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 9 0 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 0

10 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 11 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 0 0 1 1 1 0 1 0 1 12 1 1 1 1 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 1 13 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 1 0 1 0 1 14 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 1 15 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 16 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 17 0 1 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 1 0 1 1 1 18 1 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 0 0 0 1 0 0 0 1 0 19 1 1 0 0 1 0 0 1 0 0 1 0 1 1 1 0 0 0 0 1 20 0 1 0 0 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 0 0 1 21 0 1 1 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 22 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 1 0 1 23 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 24 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 25 1 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 26 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 1 27 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 28 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 29 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 30 0 1 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 £ 16 22 14 14 27 10 14 10 8 11 7 8 5 16 14 24 7 18 11 23 P .53 .73 .46 .46 .90 .33 .46 .33 .26 .36 .23 .26 .16 .53 .46 .80 .23 .60 .36 .76 q .47 .27 .54 .54 .10 .67 .54 ‘67 .74 .64 .77 .74 .84 .47 .54 .20 .77 .40 .64 .24

pq .25 .20 .25 .25 .09 .22 .25 .22 .20 .23 .18 .20 .13 .25 .25 .16 .18 .28 .23 .18

120

ตารางท 12 ( ตอ ) การหาคาสมประสทธแหงความเทยง ( rtt ) ของแบบทดสอบ

ขอท คนท

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

1 1 1 0 0 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 1 2 1 1 0 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 1 3 1 1 0 0 0 1 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0 4 0 0 1 0 0 1 1 0 10 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 0 5 1 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 1 1 0 1 6 1 1 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 0 0 7 1 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 8 1 0 1 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 0 1 0 1 0 0 1 9 1 0 1 0 1 0 0 0 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 0

10 0 0 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 1 1 0 0 1 11 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 1 0 0 12 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 13 0 0 1 1 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 14 1 0 0 1 1 0 0 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 0 15 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 16 1 0 1 0 0 1 0 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 17 1 0 0 1 1 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 0 0 0 18 1 1 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 1 19 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 0 20 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 0 21 1 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 22 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 23 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 24 1 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 25 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10 0 0 0 0 0 0 0 0 26 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 27 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 28 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 29 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 30 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 1 0 0 1 0 1 0 0 0 £ 17 8 11 5 6 11 13 5 20 9 9 17 10 7 8 5 10 9 7 13 P .56 .26 .36 .16 .20 .36 .43 .16 .66 .30 .30 .56 .33 .23 .26 .16 .33 .30 .23 .43

q .44 .74 .64 .84 .80 .64 .57 .74 .34 .70 .70 .44 .67 .77 .74 .84 .67 .70 .77 .57 pq .25 .20 .23 .13 .16 .23 .25 .13 .22 .27 .27 .25 .22 .18 .19 .23 .22 .21 .18 .20

121

ตารางท 12 ( ตอ) การหาคาสมประสทธแหงความเทยง ( rtt ) ของแบบทดสอบ

ขอท คนท

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 x x2

1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 36 1296 2 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 32 1024 3 0 0 1 1 1 0 1 0 1 1 32 1024 4 1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 31 961 5 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 30 900 6 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 30 900 7 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 29 841 8 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 29 841 9 1 0 0 1 0 0 0 1 1 1 29 841

10 0 1 1 0 0 1 1 0 1 1 27 729 11 1 0 0 0 0 0 1 0 1 1 21 441 12 1 0 1 1 0 1 0 1 1 1 21 441 13 1 0 0 0 0 1 1 1 0 1 20 400 14 0 0 0 1 1 1 1 0 0 1 21 441 15 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 20 400 16 1 0 1 0 0 1 1 0 1 1 19 361 17 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 19 361 18 0 1 1 1 1 0 0 0 1 0 21 441 19 1 0 0 0 0 0 1 0 1 1 20 400 20 0 0 0 0 0 0 1 1 0 1 17 289 21 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 12 144 22 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 12 144 23 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 12 144 24 0 0 1 0 0 1 0 1 0 0 10 100 25 1 0 0 0 1 0 1 0 0 1 10 100 26 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 10 100 27 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 11 121 28 0 1 0 0 0 0 1 1 0 0 11 121 29 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 11 121 30 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10 100 £ 16 5 9 11 5 14 18 14 20 22 614 13,076 P .53 .16 .30 .36 .16 .46 .60 .46 .66 .73 q .47 .84 .70 .64 .84 .54 .40 .54 .34 .27

pq .25 .13 .21 .23 .16 .25 .24 .25 .22 .20

£pq = 10.45

S2= 7.57 rrtt= 0.42

122

ประวตผวจย

ชอ-สกล นางสาวเยาวพร สระทองแงด

ทอย 20 หมท 8 ตาบลบานดอน อาเภออทอง จงหวดสพรรณบร 72160

ททางาน โรงเรยนบานหวทานบ สานกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 2

ประวตการศกษา

พ .ศ .2518 ชนประถมศกษาป 7โรงเรยนวดกลางบานดอน จงหวดสพรรณบร

พ .ศ .2521 ชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนอทอง จงหวดสพรรณบร

พ .ศ .2523 ชนมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนกรรณสตศกษาลย จงหวดสพรรณบร

พ .ศ .2525 ประกาศนยบตรวชาการศกษาชนสง วชาเอกคณตศาสตร

วทยาลยครกาญจนบร จงหวดกาญจนบร

พ.ศ.2530 ศกษาศาสตรบณฑต วชาเอกประถมศกษา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช กรงเทพมหานคร

พ.ศ.2546 ศกษาตอระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ประวตการทางาน

พ.ศ.2527-2536 คร2 โรงเรยนบานดงกลาง จงหวดรอยเอด

พ.ศ.2537-2541 อาจารย 1 โรงเรยนบานหนองกระท จงหวดสพรรณบร

พ.ศ.2542-2545 อาจารย 2 โรงเรยนวดจนทราวาส จงหวดสพรรณบร

พ.ศ.2546-ปจจบน ครชานาญการ โรงเรยนบานหวทานบ จงหวดสพรรณบร