A Mostra de cultivos de Tomiñochegou á súa 9ªedición

A AGASP impartiu o curso de Protección CivilBásico en Salceda

O PORRIÑO

Páx. 13

SALCEDA DE CASELAS

Páx. 15

O Festival de Cans celebra a súaa edición máis galega

TOMIÑO

Páx. 18

ANO 1 - Nº 5 XORNAL GALEGO DE INFORMACIÓN XERAL Maio de 2012 - 2€

www.apeneiradixital.com

O concello daGuarda acometenovas obras enSalcidos eCamposancos

A GUARDA

Páx.19

As Letras Galegas 2012 homenaxeanao escritor Valentín Paz Andrade

Deb

uxo

PepeC

arre

iro

2 Opinión - Maio de 2012

Carlos Méixome

Noutra ocasión falamos dendeas páxinas d’A Peneira dacausa militar 297/1936 ins-

truída contra o Garda Forestal deBaiona Jaime Martínez Estévez evista no Consello de Guerra cele-brado, o 17 de decembro de 1936,en Vigo, no que resultou condena-do a 15 anos de prisión polo delitode “auxilio á rebelión”. Co men ta -ba mos daquela que o Forestal pro-curara un bo defensor, nada máis enada menos que a Valentín Paz An -drade. O avogado galeguista elabo-rou unha hábil estratexia defenso-ra argumentando a actuación for-zada do seu patrocinado e, nomea-damente, que no momento dos fei-tos non se declarara o Estado deGuerra en Baiona, onde residía oseu defendido quen ignoraba que sise fixera en Canido (Vigo), lugardos feitos que os sublevados querí-an xulgar.

No expediente da causa figuraunha providencia, asinada polo ins-trutor Otero Barge o seis de outu-bro de 1936, na que se lle comuni-ca ao detido que nomee un novodefensor pois o avogado Paz An -drade estará “ausente por tiempoindefinido de esta ciudad”. Efec -ti va mente don Valentín leva-ba case un mes fora deVigo cumprindo aorde do seu primeirodesterro na vi la deVerín que remataríaen Requeixo da Serra,no corazón da Serra deQueixa, polo Nadal de1937.

O Forestal propuxo asúa defensa a outrocivil, Rafael QuintanaAu bert, mais este non aaceptou aducindo o moitotraballo acumulado no seu despa-cho. A desculpa pode ser certapero tamén o é que na quela alturaas autoridades mili ta res rebeldesxa decidiran que non lles gustaba aintervención de civís como defen-sores. Este extremo déixao benclaro o mesmo Paz An dra de: “Osconsellos de guerra escomenzaronaxiña. Moitos familiares dosencartados viñeron a me en cargaras defensas, o mesmo que farían aoutros letrados. Antes de quepuderamos actuar, a autoridademilitar dispuxo que somente po de -rían ser exercidas por oficiaes do E -

xército. Cando se celebrou en Vi goa primeira vista, no Pazo de Xus ti -za, os acusados eran persoas queeu coñecía, e algunha era amigo.An tes de escomenzar a sesión, con-versei con o fiscal militar e algúnsauditores, aos que tamben coñecíaprofesionalmente. Pol-as poucaspa labras que crucei con eles. De ca -tei me que respondían a instruc-cións tan drásticas, que o diálogoera inútil.”

Ante estas circunstancias o Fo res -tal baionés, e seguro que non foica sualidade, es co lleu para a súade fensa ao Al férez de Com ple men -to e avogado, Jo sé Queizán Her mi -da que vai seguir a liña ar gu men talpre sentada por Paz An dra de. Ain ter vención do pai de Ma ríaXosé Quei zán fa rá que oCon sello deG u e r r a ,pre -

sidido po lo Te nenteCo ro nel de In fan tería retirado FélixLeón López, con sidere o hi po téticode lito co metido por Jai me Mar tí -nez co mo de “au xilio á rebelión” enon de “rebelión” tal e co mo soli -cit aba o Fiscal mi li tar, José MaríaPu ga Ra món. A diferenza estabaen tre os quince anos de condenaque lle caeron e a “reclusión per -

petua” solicitada pola acusaciónmilitar.

Que Queizán seguise a estratexiade fensora de Paz Andrade, e mes -mo que fose solicitado a súa inter-vención noutros casos, non tenmoi to de estraño xa que era pasan-te no despacho de don Valentín queo recorda no libro de conversas conTucho Calvo citado: “Impuxéronllea estrela de Alférez Provisional.Estuvera no frente de Madrid, can -do a capital resistira a pri meira o -fen siva. Viñera a Vigo con licenciacando eu voltara dos primeiros

desterros.Na

batalla do Ebro re sultou morto porexplosión dunha granada de man.Púdose recuperar o ca dáver erecibiu se pultura en Vigo”.

As posibilidades de ac tua ción dePaz Andrade co mo avo ga do de fen -sor quedaban truncadas non só po -lo des terro iniciado o 13 de se tem -bro senón po la decisión dos su b -levados a que fi xe mos referencia.

A situación de Xosé Queizán Her mi -da era ben diferente, xuntaba asúa condición de avogado coa deÁlferez de Com ple mento e a súaintervención sería solicitada en di -ver sas ocasións. Entre outras porJosefina Garcia Segret que lle de -di ca gabanciosas palabras no seulibro Abajo las dictaduras!! A viúvade Hipolito Ga llego Ca ma re ro, omestre de For ca dela (To mi ño), asa-sinado e brutalmente mutilado ocinco de outubro de 1936 nas pro-ximidades do concello de Mondarizxunto a outros baixomiñotos (ocomerciante de Amorín, Ma nuelPiñeiro Zúñiga; Francisco Ro dríguezOtero, o célebre “Pa qui ño deFigueiró”; o cerralleiro de Caldelasde Tui, Domingo Paramos Núñez e

os veciños de Gui llarei, Ma -nuel Pérez Besada e Fer -nando Rubio Estévez), con-tou coa inestimable axudado mozo Queizán.

Josefina escolleracomo defensorao pasante de

Paz Andrade, nonpor casualidade se -

n ón como resul ta dodo cruzamento de di -ver sas infor ma cións,en tre as que fo ra de fi -

ni tiva a opinión deUrania Mella. Sabía benque era un dos poucos

que reunía ascondicións de militare avo gado e dosaínda me nos quepodían colaborar naargucia que tiñaima xinado para

salvar a vida. Quei -zán agarrouse ainsinuación da Se gretde que sos peitabaque estaba em -barazada co mo a uncravo ar dendo. Em -

pre gou es te feito nonante o tri bunal se nón

ante algún xe fe mi litar edese xeito logrou o in dulto para asúa defendida, condenada a morte.Mesmo insinuou, ante un coronel, aposterior solución: “vostede tran-quila, non vaia abortar”.

Logo a im prescindible colaboracióndos doutores tudenses: Abraldes eDarío Álvarez Bláz quez lograron oobxectivo. Josefa Segret andou porpenais e cárceres ata marzo de1944 e que foi posta en liberdade.

Valentín Paz Andrade e José Queizán:dous bos avogados defensores

3Maio de 2012 - Ponteareas

Opasado venres 4 de maio,den tro dos actos ao abeirodo programa “Mes de Maio,

mes das Letras”, organizados poloCon cello, o Auditorio Reve rianoSou tullo de Ponteareas aco lleu apre sentación do libro Dia bo lus inmúsica. Conversas con Ro ge lio Gro -ba, recentemente editado por Ga -la xia, e escrito polo xorna lis ta exe rente da Fundación Ro ge lio Gro -ba, Manrique Fernández.

O acto contou coa presencia do au -tor e do protagonista do relato, asícomo do director xeral da editorialGalaxia, Víctor Freixanes, e doalcalde de Pon teareas, SalvadorGonzález So lla. Tamén contou coaactuación mu sical do trío Cassadó,que interpretou obras de RogelioGroba, así como doutros au toresgalegos.

“Diabolus in música” é un libro decon versas que repasa a vida de Ro -

gelio Groba, así como a súa parti-cular visión do mundo da música eda cultura, adentrándonos na per -so nalidade do compositor máis re -levante da historia musical galega.

Ao longo de once capítulos, Grobavai debullando as súas inquedanzase pensamentos sobre cuestións nasque goza de gran experiencia, den -de a dirección orquestral ou a pe -da goxía musical, ata a composi-ción. Pero tamén nos vai amosandoa súa visión da sociedade que lle

tocou vivir, a súa relación coa Te -rra, as súas esperanzas e as súas in -quedanzas.

Unha longa conversa entre o com-positor e un dos seus máis próximoscolaboradores que supón unha via -xe sonora ás intimidades máis pro-fundas do pensamento de quen dei-xou unha profunda pegada na his-toria da nosa música.

O libro vai acompañado dun CD querecolle unha escolma de fragmen-tos dalgunhas das composiciónsmáis salientables de Rogelio Groba.O acto contou coa participación dotrío Cassadó (violín, cello e piano),que estreou a obra “Trío”, do com -po sitor Eligio Vila, alumno e amigode Rogelio Groba, e que pechou oacto coa interpretación do“Trium”, do propio Rogelio Groba.

Opasado sábado 12 demaio, o Au di to rio Re ve -ria no Soutullo acolleu o

ac to pro tocolario de nomea -men to de Manuel Ferrei ro Lo -sada, como Fillo Adop tivo dePonteareas.

Manuel Ferreiro Losada naceuen Cela no va, pero dende sem-pre estivo estreitamente vincu-lado a Ponteareas, onde viviudu ran te a súa infancia e cursouos seus estudos no colexioSantiago Apóstol. No ano 1968ingresaba na Academia MilitarGe ne ral de Zaragoza, retirán-dose no ano 2011 como Xeneralde División.

O cariño que sempre amosou aPonteareas e a súa estreita vin-culación co municipio, da quefixo gala ao longo da súa vida,fixeron que o Con ce llo pontea-reán decidira outorgarlle estaegrexia distinción, ademais deelixilo como pregoeiro das Fes -tas do Corpus Christi deste ano,2012.

ConfraternizaciónUnha vez rematado o acto pro-tocolario de nomeamento deFillo Adoptivo de Pon tea reas,tivo lugar un xantar de confra-ternidade no restaurante ElOtro Mundo del Tea.

Preséntase en Ponteareas o libro Diabolusin Musica: Conversas con Rogelio Groba

Xoán Xosé Pérez Labaca presentaen Ponteareas o seu novo libro

ABiblioteca Pública Municipal de Ponteareas, dependente da conce-llería de Cultura, que dirixe Andrés Sampedro, vén de organizarunha serie de actividades encamiñadas a celebrar o Día

Internacional do Libro. Dentro das iniciativas a desenvolver, o pasado 20de abril tivo lugar a presentación do libro de Xoán Xosé Pérez Labacatitulado “Aqueles oficios de preto da raia” acto que se desenvolveu noSalón de Plenos da Casa do Concello.

Manuel Ferreiro Losada é nomeado Fillo Adoptivo de Ponteareas

A Aula da Rede de Centros para aMo der nización e Inclusión Tecno ló -xi ca da Xunta, Rede CeMIT, do Con -cello de Ponteareas, celebra 2 cur-sos formativos, no que se formarána veciños e ve ciñas da zona en dis-tintos eidos das TIC.

O luns 30 de abril botou a andar unnovo curso de “Alfabetización dixi-tal: Iniciación á Informática e In ter -net”, orientado a que os veciños e

veciñas do Concello de Pon tea reasma ne xen con certa soltura un equi-po informático e coñezan os trámi-tes e xestións que se poden facer naRe de.

O mércores 13 de xuño, comezará ocurso de Correo electrónico, ac tivi -da de coa que se pretende que osveciños do concello de Pon tea reassexan capaces de xestionar unhaconta de correo electrónico.

Novos cursos na Aula CeMIT de Ponteareas

“Diabolus in

música” repasa a

vida do compositor

Ro gelio Groba

FOTO

: H

ERN

ÁN

DEZ

FOTO: HERNÁNDEZ

FOTO: HERNÁNDEZ

4 Ponteareas - Maio de 2012

Ponteareas, coas Letras Galegas

5Maio de 2012 - Publicidade

6 Ponteareas - Maio de 2012

Aconcelleira da á rea de Consumo, Ma risolValado a che gouse ao Colexio Santiago Após tolpara felicitar aos 44 rapazas e rapaces que

participaron na iniciativa convocada nos centrosescolares co gallo da celebración do Día Mundial dosDereitos do Consumidor. Segundo explicou a conce-lleira, “o obxectivo da actividade era concienciaraos mais novos para seren consumidores responsa-bles e invitalos a estar ben informados para que poi-dan facer valor os seus dereitos”.

Os 44 alumnos do Colexio Santiago Apóstol que par-ticiparon na iniciativa da OMIC dirixida aos escola-res, traballaron por grupos cara a confeccionar unperiódico no que reflectir os seus puntos de vistacomo Consumidores responsables.

Oalcalde de Pontea -reas, Salvador Gon -zá lez Solla, e a de pu -

tada provincial, Marta Igle -sias, visitaron as pa rro quiasde An goares, Prado e Mo -reira, pa ra fa cer lle en tre gaa asociacións culturais eveciñais deses núcleos pa -rro quiais as sub venciónsque a Deputación concedea este tipo de colectivos.

As axudas entregadasascenderon a preto dos15.000 euros e, segundoMarta Val cár cel, “permiten

que os colectivos benefi-ciarios poidan seguir desen-volvendo as súas activida-des en beneficio dosseus

conveciños ao ir contandocon mellores instalaciónspa ra desenvolver o seu tra-ballo”.

Oalcalde de Ponteareas, Sal -va dor González Solla, acom-pañado polo concelleiro de

Cultura, Andrés Sampedro Fer nán -dez, presentou o pasado 11 demaio no Salón de Plenos da Casa doConcello o cartel anunciador dasFes tas do Corpus Christi 2012.

Salvador González Solla salientouna presentación ante os medios deco municación que as festas desteCor pus Christi 2012 “estarán clara-mente marcadas pola austeridade”e quixo agradecerlle aos alfombris-tas “o traballo incansable que to -dos os anos realizan e que permiteque a festa do Corpus Christi pon-teareana siga a ser un claro refe-rente para todas as cidades alfom-bristas do mundo”. O alcalde re -ma tou subliñando que “é precisa-mente o pobo, e os alfombristascomo parte del, os que se encargande conservar, a través dos sé culos,a esencia do Corpus Christi”.

Pola súa banda, o concelleiro deCultura, Andrés Sampedro Fer nán -

dez, dixo que o cartel “era unhaclara simbiose entre a tradición e amo dernidade, combinando as al -fom bras de flores e o seu máis ca -rac terístico símbolo, como é a Sa -grada Custodia, coa abstraccióndunha vila en crecemento sen per -der os seus costumes ancestrais”.

Sampedro explicou que no progra-ma deste ano, que será presentadoen breve, se lle outorga un especialprotagonismo ao Luns de Corpus,festivo local en Ponteareas, e xor-nada reservada á celebración dosactos protocolarios das festas.

Así, segundo o responsable munici-pal de Cultura, ademais da ofrendafloral aos alfombristas no monu-mento a eles dedicado na glorietada rúa Real, e da entrega dasMedallas do Corpus aos alfombris-tas designados por cada unha dasrúas, engádese un novo acto, comoé render homenaxe a un destacadoalfombrista, “de xeito que se llerecoñeza, públicamente, o traballorealizado ao longo da súa vida”.

Ponteareas presenta o cartel do Corpus 2012

A Deputación concede axudas paraobras en tres centros culturais

O Colexio Santiago Apóstol acolle unha actividade da OMIC

7Maio de 2012 - A Cañiza

OConcello da Cañiza acolleu opasado venres 11 de maio aactividade Títerehop, un o -

bra doiro dirixido a mozos e mozas

dende os 13 ata os 17 anos, onde semesturaban dúas cousas tan dispa-res coma os monicreques e a músi-ca hip-hop.

Era esta unha actividade que sedesenvolve en concellos perten-centes á Rede de DinamizaciónLingüística da Xunta de Galicia co

obxectivo de dinamizar o uso dalingua galega nos adolescentes de13 a 17 anos. A actividade céntraseno uso da lingua galega en acciónsvariadas que poidan resultar atrac-tivas para os mozos e as mozas,como é neste caso o hip-hop.

En primeiro lugar impartiuse unobradoiro de hip-hop no que serepasou a historia xeral da culturahip-hop e se trataron a creación derimas e a elaboración de letras. Osegundo obradoiro, “construcióndun monicreque que cante”, foiimpartido por Viravolta.

Para rematar, os participantes fixe-ron unha posta en escena co moni-creque do traballado no obradoirode hip-hop. Nun espazo escénicocreado para a representación, osasistentes interpretaron por gruposas composicións saídas do obradoi-ro de hip hop, utilizando os moni-creques.

A Cañiza acolleu unha actividade para mozos e mozas de 13 a 17 anos que xuntaba títeres e hip-hop

Ovindeiro xoves 17 demaio, Día das Letras Ga -legas, terá lu gar no Au di -

to rio da casa da Cultura da Ca ñi -

za o anuncio dos gañadores doCon curso literario das Letras Ga -legas, nas modalidades de poesíae contos ou relatos breves. Acon tinuación, entregaransellesos premios aos gañadores.

O certame, cuxo prazo de pre-sentación rematou o pasado 12de maio, estaba aberto áparticipación, por unha banda,de ne nos e nenas de ata 12 anose, por outra, de mozos e mozasdende os 13 ata os dezaseteanos.

Os traballos debían ser presenta-dos en lingua galega, acompaña-dos dun sobre pechado cos datosdo autor ou autora, e en cuxoexterior se debía indicar a moda-lidade na que se concursaba.

No caso do concurso de tema,len das, contos ou relatos tradi-cionais, a extensión tiña que sercomo mínimo dun folio e comomáximo de 5.

En canto ás poesías, de tema

libre, os máis pequenos debíanescribir un mínimo de 15 versos,e os maiores, 25.

O neno ou nena merecedor doprimeiro premio de cada un dosconcursos recibirá un lote de li -bros. Na segunda modali dade, de13 a 17 anos, o mozo ou mozagañadora recibirá 120 euros.

O xurado pode declarar desertocalquera dos premios no caso deconsiderar insuficiente a calida-de dos traballos presentados.

Concursos literarios “Letras Galegas 2012” no concello da Cañiza

8 Publicidade - Maio de 2012

SSoocciiooss ddaa AAggêênncciiaa ddeeDDeesseennvvoollvv iimmeennttoo LLooccaall ddee MMeellggaaççoo

9Maio de 2012 - Melgaço

ADM, a Axencia de Desenvolvemento Local de Melgaço,aposta forte polo impulso da industria do turismo

AADM , Axencia de Desen vol -ve men to Local de Melgaço,é unha asociación sen finslu crativos que ten como

prin cipal obxectivo a promoción eo desenvolvemento socioeconómi-co do concello de Melgaço. Dendea Cámara municipal cren que é atra vés da creación de sinerxias en -tre os distintos axentes económicosque se consegue obter un produtode calidade e o suficiente menteforte para competir con ou trosmer cados. Planean e crean e ven toslo cais incentivando a poboaciónpa ra a participación e esta ble cencontactos entre o cliente e o forne-cedor para garantir e satisfacer asnecesidades de ambos e con se -cuen temente crear unha ima xe demarca do Cámara de Mel gaço.

A Axencia de DesenvolvementoLocal de Melgaço (sen fins lucrati-vos), xorde en Febreiro de 2006 noámbito do proxecto "Estudo daImaxe Integrada-Melgaço" comoentidade responsábel pola promo-

ción da Imaxe Melgaço Sabores doSaber. Na actualidade, a ADM tencomo obxecto social a promoción eo desenvolvemento socio-económi-co do concello de Melgaço apostan-do fortemente na industria doTurismo.

A ADM está constituída por un con-xunto de empresas asociadas.Neste momento conta con 27 aso-ciados e están a traballar para con-seguir alcanzar todos os axenteseconómicos do concello, faceloscrecer a través da promoción, enon deixar caer en desuso aquilotan bo do que son posuidores.

Entre outras vantaxes, ser asociadodeste ente contribúe á promoción,a través dunha estratexia promo-cional colectiva, onde todos os aso-ciados participan (o “conxunto”ten máis impacto do que o “indivi-dual”); os asociados participan nasactividades da ADM, nomeadamen-te feiras, eventos promocionais,conferencias; contan coa posibili-

dade de participación nos proxec-tos elaborados e aprobados para aADM, quere ao nivel da FormaciónProfesional, quere a outros niveis

(económico, marketing, entre ou -tros); e poden disfrutar dunha taxade desconto atractiva nos servizosfacilitados polos socios da ADM.

* Concello de Melgaçowww.cm-melgaco.pt

* Melgaço Radicalwww.melgacoradical.com

* Emocións & Adrenalina(www.kart-cross-portugal.com

* Centro de Estágioswww.melgacosportscenter.com

* Terras de Realhttp://facebook.com/terrasdereal.alvarinho

* Casa da BicaFonte do Carvalhinhowww.adm-melgaco.com

* Casa do ManinhoAloxamento das xanelas Azuiswww.adm-melgaco.com

* Casa dos Cabreiroswww.adm-melgaco.com/

* Casa das Corteswww.casadascortes.com

* Moinhos do Pozo Verdemoinhoverde@live.com.pt

* Monte Prado Hotel & SPAwww.hotelmonteprado.pthotelmonteprado@casais.pt

* Hotel Castrum Villaewww.hotelcastrumvillae.pt

* Hotel Quinta do Reguengowww.reguengodemelgaco.pt

* Montes de Laboreirowww.montesdelaboreiro.pt

* Delicias do Planaltowww.adm-melgaco.com

* Quinta de Descansowww.quintadefolga.com

* Quinta da Pigarra(Mb Agricultores)www.casaldevinho.pt

* Quintas de Melgaçowww.quintasdemelgaco.pt

* Quinta do Louridalwww.alvarinhopoema.com

* Quinta do Regueirowww.quintadoregueiro.com

* Restaurante O Adéritohttp://oaderito.con

* RestauranteAdega do Sabinowww.adegasabino.com

* RestauranteMiradoiro do Castelowww.miradourodocastelo.com

* Restaurante Chafarixwww.chafarix.com

* Restaurante Mini-Zipwww.adm-melgaco.com

* RestauranteTasquinha da Portelawww.adm-melgaco.com

* Transportes Stª BarbaraVisit Melgaçowww.transportesantabarbara.pt

LISTA DE ASOCIADOS

10 Melgaço - Maio de 2012

OCentro de Estágios deMelgaço é un espazo idea-lizado e construído paraofrecer un servizo de ele-

vada calidade, con equipamentosadxacentes que impulsan a activi-dade deportiva, tanto na vertentelúdica como na vertente competiti-va ao máis alto nivel.

Este Complexo constitúese comoun polo dinamizador do desenvol-vemento do deporte, do lecer e doturismo na rexión e posiciónasecomo un dos máis modernos,mellor equipados e máis completoscomplexos deportivos.

Divídese en dúas grandes áreas. Aprimeira é unha área de lecer, condiversos equipamentos que permi-ten a práctica de deporte de man-temento e equipamentos destina-dos a actividades lúdicas e cultu-rais.

A segunda grande área é destinadaao deporte de alta competición.Está servida por infraestruturas

capaces de acoller diversas modali-dades, tanto para competicióncomo para adestramento. É nestaárea onde se sitúa o Centro deEstágios, dotado dun conxunto deequipamentos propios, facilitadosen exclusiva aos clubs que ades-tran. Está composto por un estadiode fútbol, pista de atletismo,campo de adestramentos, balnea-rios, club de saúde, ximnasio demantemento, salas de tratamentoe masaxes, entre outros.

Estes equipamentos están ocultosao ex terior, mais unidos entre si,para ofrecer as condicións necesa-rias a un mellor adestramento, conse gu ridade, tranquilidade e priva-cidade.

ObxectivosA realización deste ComplexoDeportivo e de Lecer-Centro deEstágios de Melgaço pretende atin-xir, fundamentalmente, dousobxectivos: responder ás carenciasque a rexión presenta en canto aestruturas deportivas, particular-

mente no tocante a estruturasintegradas, con capacidade e condicións para reci-bir atletas de todas as modalidadese de todos os niveis de competi-ción; e construír un polo de atrac-ción e dinamización do Alto Miño,tendo en conta os bos accesos,tanto para o lado portugués comopara a veciña Galiza.

Este Centro de Estágios é, desdelogo, un paso importante en ter-mos de cualificación da oferta,contribuíndo á creación dun novo“produto turístico” na rexión: oturismo deportivo, non só na súacompoñente lúdica, senón taménprofesional.

AccesosO Centro de Estágios de Melgaçoencóntrase implantado nun lugardelimitado por encostas sobrancei-ras ao Río Miño, de densa arbore-da. Localizado a preto de 1 quiló-metro do centro da Vila deMelgaço, a 500 metros da ENValença-S. Gregório e a preto de 40

km da A3 (Valença-Porto), esteequipamento encóntrase nunhaposición privilexiada con respectoá veciña Galiza, a través da PonteInternacional Peso-Arbo, a preto de60 km das cidades de Ourense eVigo, pola autoestrada das RíasBaixas.

Zona Deportiva:Estadio de FútbolConstituído por un campo de fútbolde céspede, coas dimensións de107,5 x 70,5 metros. Rodeado porunha pista de atletismo en tartan,dispón dunha bancada cuberta concapacidade para 1700 persoas sen-tadas, 252 en camarotes, instala-cións para prensa, tendo os espec-tadores, á súa disposición, os com-petentes bares e instalacións sani-tarias.

Baixo esta bancada sitúanse 5 bal-nearios, con capacidade para 20atletas cada un, e máis 4 balnea-rios para árbitros e monitores esala de musculación. Estes balnea-rios están localizados ao nivel da

O Centro de Estágios de Melgaço oferta servizos deportivos de calidade

11Maio de 2012 - Melgaço

pista de atletismo e do campo defútbol e conectados con estes.

O número e configuración destesbalnearios foron pensados paraunha utilización intensiva desteequipamento.

Campo de fútbolde adestramentosConstituído por un campo con pisosintético, ten conexión subterrá-nea cos balnearios do campo prin-cipal e súas estruturas de apoio edispón dunha bancada descubertacon 650 asentos.

A súa grande innovación é o pisosintético, que permite unha utili-zación intensiva evitando o desgas-te característico dos campos concéspede natural.

Pista de AtletismoPista en tartan, con 400m e oitocorredores, complementada convala de auga para obstáculos, e conestruturas e pistas destinadas ápráctica do salto en lonxitude, tri-plo salto, salto con vara, salto dealtura, lanzamentos do disco, mar-telo, peso e dardo.

É unha estrutura preparada pararecibir sesións de adestramento eprobas de alta competición e obe-dece ás máis esixentes especifica-cións técnicas esixidas para a prác-tica das distintas modalidades.

Club de SaúdeSituado no cumio nacente da ban-cada do estadio, o Club de Saúdedispón de posto médico, despachode nutricionismo, salas de trata-mento, estética e masaxes, ximna-sio de mantemento e musculación,balnearios e todos os equipamen-tos propios deste tipo de estrutura,tales como hidromasaxe, duchaescocesa, saunas e baños turcos,complementados coas necesariasrecadacións, áreas técnicas eadministrativas.

Este Club de Saúde foi pensadopara poder ter un funcionamentoautónomo, posibilitándose a cone-xión cos balnearios do estadio.Queda así garantida a súa cómodautilización pola poboación en xerale polos atletas.

Pavillón XimnodeportivoAdxacente ao campo de adestra-mentos, o ximnodeportivo contacon bancadas con capacidade paracerca de 650 asentos. Dispón desete balnearios propios e sala dequecemento.

Está homologado polos diversosorganismos das distintas modalida-des indoor para competicións decarácter profesional. Ten un campocon 20 x 40 metros, permitindo a

práctica de baloncesto, voleibol,fútbol e sala ou badminton, entreoutras modalidades.

2 Campos de Ténise Ring PolideportivoConstitúen unha estrutura poliva-lente, contando con servizo derecepción e balnearios e sanitarios.

Campo de Mini-golfCon 18 buracos.

Circuíto de MantementoO circuíto de mantemento estácomposto por 18 estacións, locali-zadas ao longo do espazo arborado.

Outros Equipamentos:Piscina e Lago ArtificialEste espazo de recreo acuáticoestá composto por dúas piscinas e

un lago artificial.

O lago desenvólvese coa profundi-dade de 1 metro e coa bordaduraen granito. está rodeado de herba,mesturada con vexetación autócto-na e algunhas árbores que dan som-bra, por onde serpentean os cami-ños de acceso peonal.

A relación co espazo de recreoacuático estabelécese por un laxe-ado que fai a conexión entre olago, os accesos á zona de baños, obar e a súa esplanada. Dende aquípode verse todo o recinto.

A zona de baños, considerada “derecreo e diversión”, divídese endúas piscinas: unha para adultos,con 644 m2, e outra máis pequenadestinada ós nenos, con 50 m2, en

total 694 m2 de plano de auga, oque lle permite unha capacidademáxima de 694 usuarios.

Anfiteatro ao Aire LibreO anfiteatro, ao aire libre, permitea realización de diversas activida-des culturais.

Parque de MerendasNo parque de merendas será cons-truído un edificio de apoio con blo-ques sanitarios e área de lavabosde louza, ademais de toda unhagama de equipamento urbano,como mesas con bancos, entreoutros.

Hotel de catro estrelas concluído É un hotel de catro estrelas con 43cuartos dobres, 5 suits, 2 cuartospreparados para minusválidos, res-taurante, bar, sala de estar edemais equipamentos respectivosdesta instalación.

Pousada da XuventudeEstá aprobada a construción dunhaPousada da Xuventude, con capaci-dade para 62 camas, entre cuartosmúltiples e dobres, unha sala deestar comunitaria e un bar.

Sala de PrensaO complexo dispón dunha sala deprensa, un espazo preparado concabina de son, postos de gravaciónáudio e pode recibir máis de tresdecenas de profesionais da comu-nicación social.

Sublíñese, para concluír, que oCentro de Estágios está equipado,como non podería deixar de ser,por parques de estacionamentolocalizados estratexicamente naszonas de maior tráfico con capaci-dade para acoller cerca de 300vehículos.

Hotel Monte Prado

Trilho pedestre

12 Melgaço - Maio de 2012

A cámara de Melgaço contará en breve cunha EscolaSuperior de Deporte e Lecer con instalacións propias

AEscola Superior de Desporto eLazer (ESDL) de Melgaço conta-rá, no vindeiro ano lectivo, con

instalacións propias, pasando a fun-cionar nun novo edificio, actualemen-te en construcción nas inmediaciónsdo Centro de Estágios.

No edificio, que ten a estrutura xacompletamente erguida, están a serexecutados traballos de alvernaria, deexecución das redes de saneamento,abastecemento de auga e de drenaxede augas pluviais, de instalación decaleacción e infraestrutura eléctrica,ademais de pavimentos terrestres.

A súa construción, que vén completara oferta eduativa do Concello, estáorzamentada en preto de catromillóns e medio de euros e está finan-ciada polo FEDER no ámbito do ON.2-Programa Operacional Regional doNorte.

13Maio de 2012 - O Porriño

OIX Festival de Cans chegacunha morea de novidadesna edición máis atractiva,máis galega e con maiores

conexións entre música e audiovi-sual. Será do 23 ao 26 de maio enCans (O Porriño): catro días de pro-gramación con curtas, longametra-xes, imaxes inéditas, xéneros no -vos e máis de 20 actuacións musi-cais. O festival presentouse o pasa-do 9 de maio no Bar Fortes, coapresenza de Nelson Santos, alcaldedo Porriño; Anxo Lorenzo, secreta-rio xeral de Cultura da Xunta deGalicia; Ana Vázquez, deputada deCultura da Deputación de Ponte ve -dra; Santiago Miguélez, director demarketing de Estrella Galicia;Alfon so Pato, director do Festivalde Cans; Keka Losada, presidentada A.C. Arela, entidade organiza-dora; e Iolanda Muíños, actriz erepresentante do xurado.

O secretario xeral de Cultura daXunta de Galicia, Anxo Lorenzo,sinalou que “se a Xunta estáapoiando este festival é porque tenunha serie de virtudes que, nestemomento no que hai que priorizarpor mor dos escasos recursos dispo-ñibles, fan que debamos manter a

nosa colaboración”. Resumiunas entres: “a fortísima vinculación local,nun tempo no que os festivais fran-quía non teñen sentido; unha ventápara mostrar o audiovisual galego ea conexión coa cultura galega”. Ade putada provincial de Cultura, A -na Vázquez, subliñou que “o Fes ti -

val de Cans consegue implicar a to -da a sociedade: asociacións, enti-dades privadas. isto é o innovador:non está feito por especialistas pa -ra especialistas senón para o públi-co xeral”. Santi Miguélez, directorde márketing de Estrella Galicia fe -licitou ao festival polo cartel musi-

cal deste ano, que calificou de“extraordinario”. Corinne Pérez,da Asociación Cultural Arela, orga-nizadora do evento, agradeceu aim plicación de veciños, voluntariosda Facultade de Ciencias Sociais eda Comunicación de Pontevedra edo IES Audiovisual de Vigo e desta-cou que “é un festival que se faicon moito cariño e que cada anotra ta de estar á altura das expecta-tivas”. A actriz Iolanda Muíños, enrepresentación do xurado, desta-cou que “cando un actor ou unhaactriz participa nunha curta é paraapoiar o traballo dos novos creado-res, e sen festivais como este, isonon tería sentido”. O alcalde doconcello do Porriño, Nelson Santos,afirmou que “mentres Arela eAlfonso Pato sigan traballando áfronte deste pro xecto, o festivalten longa vi da”.

Alfonso Pato, director do festival,apuntou que “o Festival de Cans éunha festa e unha reivindicación dacreatividade galega. Cando progra-mamos buscamos que tamén lleguste aos veciños: intentamos fa -cer unha programación de calidadee para todos os públicos”.

IX Festival de Cans: a edición máis galega e conmaiores conexións entre música e audiovisual

Como xa vén sendo habitual nos últi-mos anos, a falta duns días para acelebración do Día das Letras

Galegas, os estudantes do IES Ribeira doLouro de Porriño crearon un gran muralpara conmemorar esta festividade nanosa Comunidade.

Os alumnos de terceiro e cuarto curso deESO e de primeiro de Bacharelato,acompañados da profesora de EducaciónPlástica María José Igrexas, escultura epintora profesional, reuníronse estamañá na praza do Cristo para compor ungran mural que xa está exposto nafachada do Centro Cultural.

O alcalde Nelson Santos e a concelleirade Cultura, Teresa Veloso, achegáronseata o lugar de traballo para felicitalos eagradecerlles a súa predisposición ecolaboración neste tipo de actividades aprol do noso patrimonio cultural.

Ante a mirada atenta dos transeúntesque se paraban a observar o traballo dosmáis novos, decenas de alumnos debuxa-ron con pinturas unha caricatura deValentín Paz Andrade, autor a quen se llerende homenaxe este 17 de maio, nunhasuperficie de tea na cal deixaron ade-mais as pegadas das súas mans, do

mesmo xeito que o alcalde quen taménquixo deixar plasmada a pegada da súaman no mural.

Profesora e alumnos agradeceron aoConcello de Porriño a súa implicaciónunha vez máis nesta actividade lúdica eformativa a través da súa achega econó-mica para adquirir todos os materiaisnecesarios.

Con motivo da celebración do Días das LetrasGalegas a Concellaría de Cultura do Concello dePorriño, que dirixe Teresa Veloso, organizou e cola-

bora na posta en marcha dunha serie de actividades lúdi-cas e formativas dirixidas a todos os públicos.

O martes 15 de maio continuaban os actos conmemora-tivos do 17 de maio, no que este ano se rende homena-xe a Valentín Paz Andrade, coa celebración dun festivalmusical. Os profesores e todo o alumnado da EscolaMunicipal de Música foron os encargados de subirse aoescenario para interpretar diferentes pezas, no CírculoRecreativo Cultural.

O Porriño celebrou o seufestival das Letras Galegas

Estudantes porriñeses conmemoran o Día das Letras Galegas cun gran mural

14 O Porriño - Maio de 2012

Os usuarios do centro de día de Aceescafi na lizaron o pasado 9 de maio un dostraballos máis laboriosos e importantes

de todos os realizados ata entón na clase depintura: un gran mural que cobre varias pare-des interiores do edificio. Con tal motivo, aconcelleira de Benestar Social do Concello dePorriño, Te re sa Veloso, desprazouse a Tornei -ros para compartir este mo men to inaugural,felicitándoos polo traballo feito e animándoosa continuar coa clase de pintura, unha activi-dade lúdica e formativa que ocupa un par dehoras semanais no seu horario habitual e naque os usuarios senten cómodos e dan rendasolta á súa imaxinación.

Durante os últimos dous anos foron múltiplesos cadros e debuxos elaborados por eles mes-mos baixo a supervisión dos seus profesoresNito Pereira e Nuria Vilanova, dous pintoresporriñeses moi recoñecidos polo seu labor dedocencia e tamén pola súa faceta artística.Nesta ocasión, e observando que as paredesnecesitaban unha man de pintura a Nito e aNuria ocorréuselles a idea de que fosen ospropios usuarios, alumnos do curso, os que aspintasen debuxando diversas escenas, todaselas de contornas familiares e moi coloridas.

En agosto transcorrerá aVolta Ciclista a España ávila do Louro pero xa

an tes, o pasado sábado 12 demaio pola mañá, celebrouseÚ nete á Volta, unha probaciclista con participación a -ber ta a todos os veciños queasí o desexasen.

Únete á Volta é o nome dacam paña promovida pola De -pu tación de Pontevedra encolaboración con diferentesmu nicipios da provincia, nes -te caso coa implicación daConcellaría de Deportes quedirixe M. Alejandro Lorenzo,co obxectivo de promover aVolta a España 2012, xerandoun clima de mobilización eimplicación, e tamén de fo -mentar o deporte da bicicle-ta entre nenos, novos e maio-res, entre amigos e en fami-lia, unha modalidade estrelae moi arraigada en Porriño

onde existen moitos afec cio -nados e profesionais do ci -clis mo.

O punto de saída da proba foia praza Arquitecto AntonioPalacios, diante da Casa Con -sis torial, lugar ao que acudi-ron, a partir das 10.00 horasda mañá, todos os partici -pan tes, armados con bici clet -a e casco. Ás 11.00 horas dá -

ba se a saída dun percorridode 8,4 quilómetros que trans-corría por diferentes lugaresde Porriño e Mos e queremataba no mesmo lugar desaí da, a praza Arquitecto An -to nio Palacios.

Ao finalizar a proba cele-brouse un sorteo de múltiplesagasallos para todos os parti-cipantes.

Únete á Volta chegou ó Porriño Usuarios de Aceescadecoran as paredes doCentro de Día cun granmural

OConcello do Porriñocongratúlase do a -poio da Xunta de Ga -

li cia a esta empresa situadano polígono das Gándarasasí como a outras entidadesporriñesas, máis aínda nes-

tes momentos de crise eco-nómica, contribuíndo nonsó ao I+D+i senón sobretodo favorecendo o mante-mento e, nalgúns casos acreación, de emprego.

Á visita tamén acudiron osconcelleiros Marcelino Co -to, José Manuel Jacobo, M.Alejandro Lorenzo e TeresaVeloso.

Nelson Santos acompaña ao conselleiro JavierNelson Santos acompaña ao conselleiro JavierGuerra nunha visita á empresa GestampGuerra nunha visita á empresa Gestamp

15Maio de 2012 - Salceda

Oconcello de Salcedade Caselas vén de a -probar en pleno unha

no va ordenanza que lle per -mitirá cobrar a partir dopró ximo ano unha taxa aban cos e caixas de aforrospolo funcionamento de cai-xeiros automáticos situadosnas fachadas das entidadesfinancieiras ou en vías pú -blicas.

A ordenanza regula a utili-zación privativa ou o apro-veitamento especial dosterreos de dominio públicolocal, aínda cando se leve a

efecto sen a preceptivalicencia ou concesión, postoque están facendo un usode terreo municipal, comopoden ser as beirarrúas.

O concelleiro de Economíae Facenda, José Luis Gon zá -lez declarou que “é xusto,que se se pagan outras ac -tividades cando fan uso dodo minio público, pague ta -mén a banca cando se serve

da beirrarúa para desenvol-ver un negocio lucrativo noseu propio interese. A bancaaportará novos ingresos ásar cas municipais sen quere percuta no cidadán, nunmomento no que a en tradade cartos se reduce e sepre tende seguir man ten doto dos os servizos pú bli cosmu nicipais cos que con taSal ceda de Caselas a día dehoxe.

A ordenanza dá cum -primento a unha dasme didas recollida noplan de axuste para a -co llerse ó pago a pro -veedores e que o Con -cello e la borou recen te -mente, coa aprobacióndo Mi nis terio de Ha -cien da e que permitiráfa cer fron te ó pago defacturas ós proveedo-res.

ATenente Alcalde e Con ce -llei ra de Voluntariado deSal ceda, Marina Cabaleiro,

vén de firmar os novos convenioscos colaboradores da Entidadede Acción Voluntaria do Concellode Salceda. Á sinatura acudironvoluntarios que xa formaban par -te da Entidade e tamén novas in -corporacións.

Os voluntarios organízanse por á -reas de interese: voluntariadoso cial, deportivo, medioambien-tal, de formación, eventos e fes -te xos, protección civil... Pre tén -de se acadar a participación detó dolos ámbitos de idade espe -cial mente unha par ti ci pa ción so -cial activa e dinámica de tódolossectores da xuventude que per -mi ta a creación de sinerxías quere dun den nunha mellora das súasoportunidades e na súa calidadede vida.

Cabaleiro destacou a importan -cia neste tempo de crise do pa -pel do voluntario e declarou queden de a concellería queren dar -lle esa re le vancia á Entidade deAcción Vo luntaria do Con ce llo.“Cada vo lun tario conta, e máis

nestes mo mentos”, a fir mou.“Por esta razón tamen de be moscontar co voluntariado pa ra bus -carlle a formación que pre cisan,certificarlle o tempo que destinaa estas tarefas altruístas, etc.To dos gañamos”.

No que se refire a formación, aA cademia Galega de SeguridadePú blica (AGASP), en colaboraciónco Concello, impartiu no Centro

de Desenvolvemento Local de OTo rrón un curso “Básico de Pro -tección Civil”, de 21 horas de du -ración. No curso participaron 12dos voluntarios deste Concelloen tre outros de distintas agrupa-cións. Este curso é moi demanda-do entre os veciños e veciñas queforman parte do grupo de volun-tariado do Concello, e tivo moiboa acollida entre os participan-tes.

AAsociación de Comerciantes,In dustriais de Salceda de Ca se -las sorteou 4 cheques regalo

por un importe de 50 euros cada un,e un cheque regalo de 100 eurospolas compras realizas durante acampaña do día da nai.

A Concelleira de Comercio, LoliCastiñeira, destaca a importanciade dinamizar e incentivar o comer-cio local con campañas como esta, eoutras que se veñen realizando olongo de todo oano.

Acisa sorteou varios chequesregalo na campañado Día da Nai

A AGASP impartiu o curso deProtección Civil Básico enSalceda

Salceda aproba unha ordenanza que grava a bancos e caixaspor instalar caixeiros automáticos na fachada das entidades

16 Salceda - Maio de 2012

Xa están en execución os pro -xectos por parte de Gas Ga li -cia e Gas Natural Distribución

que van permitir a chegada do gasnatural á Esfarrapada, capital doConcello de Salceda de Caselas. Asobras consisten na execución porparte das empresas de dous pro -xec tos que suman un orzamentoto tal de 1.703.428 €. A empresaencargada de levar a cabo a execu-ción de ambos os proxectos é ELEC-NOR S.A.

O proxecto denominado “Punto deentrega de Gas Natural Distri bu -ción a Gas Galicia”, consiste na ca -na lización cunha lonxitude de 510m, dende o Gaseoducto Porriño-Tuiata o punto de entrega situadonunha parcela municipal na Regada Lama (Budiño). O investimentodeste proxecto ascende a un totalde 130.371 euros.

O proxecto de colector denomina-do “Ramal MOP=16 bar Salceda deCaselas-Salvaterra de Miño” abran-gue un Gaseoducto de 7.914,08 mque atravesa ao Concello nos luga-

res de Rega da Lama, Becerreira,Barral e Eido Vello (San Estevo deBu diño), Revolta e Pedrabuxiña(Par derrubias), Pedracarballa e To -rrón (Entenza), ata o límite munici-pal con Salvaterra onde terácontinuidade pola parroquia de Ca -breira. O investimento deste pro-xecto ascende a 1.573.058 €.

Por outra banda o Gaseoducto con-tinuará a conexión pola parroquiade Cabreira, para suministrar aoConcello de Salvaterra e ao PortoSeco.

Nos próximos días aprobarase aautorización mediante licencia do“Proxecto de autorización de redede distribución de gas natural no

núcleo de Salceda”. Este proxectode rede de distribución polas rúasda vila medirá 6.481 metros e con-tará un orzamento de máis de300.000 euros.

Coordinación e rapidezFortunato Álvarez, Concelleiro deVías e Obras agradece “ a coordina-ción entre os equipos técnicosmunicipais, e os de Elecnor e GasNatural, que están a garantir arapidez nas obras de canalizacióndo gaseoducto que vai permitir dis-tribuir esta fonte de enerxía nocentro da vila e facilitar a conexióncoa vila de Salvaterra e o PortoSeco”.

Máis de 4.000 usuariosMarcos Besada, Alcalde de Salcedaasegura que “ a obra de canaliza-ción de gas natural polas rúas daEsfarrapada vai permitir o submi-nistro con gas natural a máis de4.000 habitantes para usos domés-ticos e comerciais, e que inclúe autilización do gas en institucións eequipamentos como Colexios ou onovo Centro de Saúde.

Olaia Fernandez Davila, Deputada noCongreso, achegouse ao Concello deSalceda de Caselas para esixir que o

Goberno do Estado amplíe a partida orza-mentaria do proxecto de “Urbanización doantigo campo da Devesa no Municipio deSalceda de Caselas”, co importe total queaparecía recollido nos Presupostos Xeraisdo Estado do ano 2011 que ascendía a unhacontía de 500.000 euros grazas á negocia-ción realizada polo BNG en Madrid. OlaiaFernandez Davila presentou unha enmendaaos Presupostos Xerais do Estado para o2012, onde se solicita que se incrementenen 200.000 os 300.000 euros inicialmenteconsignados nos presupostos deste ano.

O Concello de Salceda, o ano pasado, re -dac tou a instancias do Ministerio de Fo -mento o proxecto de “Urbanización do an -tigo campo da Devesa” co obxectivo de póren valor o centro neurálxico e histórico davila creando unha praza que permita unhamaior mobilidade dos peóns e a ordenacióndo tráfico na área. O proxecto consiste nareordenación dun novo espazo de 4000 m2que vai a incorporar un espazo para reali-zar a parada do transporte público, unespazo propio para o Centro de ServizosSociais, unha área de xogos infantís, asíco mo a renovación das redes de sanea -

men to, drenaxe de augas pluviais, de tele-fonía e eléctricas (soterradas), así como ono vo alumeado público, bancos, etc.

O Concello de Salceda de Caselas aprobouno Pleno do 26 de agosto do 2011 o Con ve -nio para o desenvolvemento do Proxectode Humanización do Campo da Feira daDe vesa facultando ademáis ao Alcalde paraa súa sinatura. Con todo tramitado e fal-tando só a asinatura o Ministerio de Fo -men to, de forma unilateral decidiu aplazara inversión.

Hollywood realiza rutas turísticas percorrendoen autobús as casas das «celebrities». OConcello de Salceda de Caselas non quixo ser

menos e para impulsar o turismo nun municipiopouco frecuentado polos foráneos creou unha rutapola parroquia de Parderrubias. Ademais de coñe-cer paisaxes naturais moi fermosos os sendeiristasvisitaron a antiga igrexa ou a casa familiar deMartin Sheen. Trátase da casa desde a que o pai doactor emigrou a Estados Unidos e que o famosoartista visitou o pasado verán para a rodaxe dundocumental sobre as súas orixes para a NBC. Oevento tivo lugar o pasado sábado 5 de maio.

Comezan as obras do Gaseoducto de Salceda deCaselas a Salvaterra que dará servizo á vila

O Concello creou unharuta turística que visita aleira da familia Estévez

O PP rexeita a petición do BNG noCongreso dunha maior inversión nahumanización da Praza da Devesa

17Maio de 2012 - Tomiño

OConcello de Tomiñovai celebrar o “díadas letras” o vindeiro

xoves 17 de maio cunha pro-gramación repleta de activi-dades. Os actos terán lugarna praza do Seixo e haberáprogramación todo o día, de10h30 a 20h00.

Feira do libroÓ longo da xornada cele bra -rase a tradicional feira do li -bro con stands de 5 li bre ríasque venderán os seus librosco 10% de des conto. A de -mais, a asociación O Ár boldisporá dun stand para pro -mocionar a súa bi blio te ca.

Os máis pequenos terán o -bradoiros de lapiceiros, demarcapáxinas e de debuxosao longo do día. E to dos osque participen nos ta lleresou merquen un libro na feirapoderán disfrutar dos incha-bles que se colocarán na rúada Guarda.

Pola mañá de 10h30 a 14h30a Omix organiza diferentestalleres de xogos coa linguagalega e ás 12h00 concertoda Banda de Música deGoián.

Pola tarde, ás 16h30 haberáunha sesión de lectura dos

nenos e nenas de Tomiño,que durante 15 mi nutosleran un libro en silencio.

Lectura públicaA continuación, diferentesa sociacións de Tomiño, asíco mo voluntarios, faránunha lec tura en público so -bre tex tos relacionados coho me naxeado deste ano, Va -len tín Paz Andrade. No ti ciasdo xornal Galicia dia rio deVigo dirixido polo homena-xeado na década de 1920 etextos da súa obra literariasserán lidos o xoves na prazado Seixo.

O Concello de Tomiño organiza o I Torneo deBaloncesto 3X3 no pavillón de Goián. A cita seráo vindeiro sábado 19 de maio á partires das16h00.

Para poder participar pódese inscribir ata o 16 demaio, inclusive, no departamento de deportes doConcello de Tomiño. Así mesmo os interesadospoden solicitar a inscrición e o regulamento cha-mando ao 986 622 001 ou ben a través do correoelectrónico cultu.deporte@gmail.com.

Os equipos que se inscriban estarán formados porun mínimo de tres compoñentes e un máximo decatro e poderán ter carácter mixto.

Para este torneo contamos coa colaboración deJose Luis Pérez y Pérez, director executivo edirector téc nico do DVB, Fe de ra ción Ga le ga deBa loncesto de Vigo.

OConcello de Tomiño acaba dead xudicar a explotación dare de Wimax municipal a em -

presa Mira Novas Tecnoloxías S.L.A empresa concesionaria farasecar go do mantemento e ampliación

da wimax ao 100% do municipio aprezos altamente competitivos.

Nun ambicioso plan o Concelloque re que a totalidade de ve ciñose veciñas de municipio poidan ter

ac ceso á internet inde pen den te -men te do lugar onde vivan. Pa radar lle cobertura a parroquias quenon podían acceder a internet, noano 2007 o Concello sumouse a unplan piloto de expansión da ban daancha. Agora retómase o pro xec to

e destinarase a todo o mu ni cipio.O pack que ofrece a empresa con-cesionaria é un servizo de accesointernet por 19 euros e ademáisoferta liña telefónica con chama-das gratis a móbiles e fixos por 9euros. Para lugares aos que as difi-

cultades técnicas imposibiliten oacceso a través da wimax, poderánfacelo a través de satélite e teríaun custo de 29,90 euros ao mes.

Prezos máis competitivosCon esta iniciativa, os veciños deTo miño poderán optar entre dife-rentes solucións de acceso a novastecnoloxías a prezos máis competi-tivos.

A Alcaldesa de Tomiño, Sandra Gon -zález, resalta “a importancia destaconcesión para o Concello xa quedurante estes anos estivemos pro-bando e traballando nas parroquiasde Pinzás e Cristelos onde puide-mos comprabar que o sistema fun-cionaba. Este é ademáis un bo mo -mento para ampliar a rede ao restodo municipio e facelo a prezoscompetitivos, e sobre todo nun mo -mento no que as familias teñen quereducir gastos”.

O Concello de Tomiño organiza o I Torneo deBaloncesto 3x3 baixo olema “Encesta nas Letras”

O Concello de Tomiño lanza unharede Wimax de acceso a Internetde baixo custo en todo o concello

Tomiño celebra o Día das Letras con actos para nenos e maiores

O Concello

que re que todos

os ve ciños e veciñas

poidan ter ac ceso

á internet

18 Tomiño - Maio de 2012

AMostra de Cultivos do Baixo Miño chegou ásúa novena edición adaptada aos durostempos que corren. Nesta edición houbo

novidades como unha exposición de pintura dedúas artistas goianesas como son LibiaDomínguez e Anesia Magallanes.

A MostraA Mostra celebrou a súa inauguración o pasadosábado 21 de abril no pavillón dando así come-zo a unha fin de semana adicada por enteiro aoviveirismo. A feira desenvolveuse nos recintosdo pavillón e do auditorio de Goián.

No pavillón houbo a tradicional exposición dosector viveirista coa sección de planta ornamen-tal, flor cortada, horta, xardinería e auxiliares.

De forma complementaria a esta actividade eno auditorio mostráronse os traballos con bon-sais de varios especialistas entre os que seatopa Javier González.

Ademáis, houbo exposición de pintura de LibiaDomínguez e Anesia Magallanes e os traballoscos centros educativos que a semana anteriorvisitaran os viveiros. Esta actividade escolarconsistíu en visitar un viveiro e a raíz desta visi-

ta elaborar un traballo para expoñer no corre-dor do auditorio. Os colexios participantes foronCEP Pedro Caselles, CEIP Pintor AntonioFernández, CEIP Barrantes e CEIP Tebra. Osviveiros que participaron foron HortículaBacelo, Viveiros Baixo Miño, Viveiros Brotes eViveiros Nilo.

ApoiosEsta 9ª edición da Mostra de Cultivos do BaixoMiño estivo organizada conxuntamente poloConcello de Tomiño e polos Productores doBaixo Miño. Ademais foi apoiada económica-mente por La Caixa e por Banco Mediolanum.

OConcello de Tomiño, a travésdo Programa de EducaciónFa miliar, organizou un en -

con tro interxeracional no que par -ticiparon o Grupo de Maiores doConcello, Centro de Día e alumna-do de 5 anos do CRA.

A actividade conxunta consistiu ene la borar un panel floral co gallo dache gada da primavera. Ademais a -pro veitouse para expoñer os traba-llos realizados polo Grupo de Maio -res do Concello e do Centro de Día.

Experiencia e espontaneidadeO taller serviu sobre todo paraconxugar a ex pe riencia dos maiorescoa esponta nei da de dos pequenos,po ten cian do des te xeito as rela -cións interxe ra cionais fóra do ám -bi to domés ti co.

A Escola de Nais e Pais ten pro gra -ma da unha char la para o vindeiro25 de maio ás 20h00 na Casa daCultura, que versará sobre o temasobre “Rela cións Interxeracionais:Cari ño e Res pecto”. Os encargadosde impartir a con ferencia seránmembros do per soal técnico doCen tro de Día de Tomiño, que nosachegarán un pouco máis ao mundoda Terceira Idade.

OConcello de Tomiño or -ga niza un curso de “mo -nitor/a de actividades

de tempo libre” na Escola O -bra doiro de Goián que co me -zou o pasado sábado 21 de a -bril. O curso impártese os sá -bados de 10 a 14h30 e de16h00 a 20h30 e os domingosen horario de mañá.

O curso organízase en colabo-ración coa Escola de TempoLibre Campus Narón e ten co -mo obxectivo formar a persoascapaces de realizar activida-des socio-culturais e recreati-vas tanto en tempo libre urba-no como na natureza.

É de destacar a titulación quees te curso de “monitor/a dele cer e tempo libre” será ex -pe dida pola Xunta e po sibili ta -rá aos titulados tra ba llar comotales tanto en en ti dades públi-cas como privadas.

A concelleira de Mocidade deTomiño, Eva Martínez, des ta -cou que “den de a Omix promo -ve mos cursos que permitenam pliar e formar aos mozos emozas de Tomiño buscandosem pre a posibilidades de in -ser ción laboral. Ade máis, nomes de maio comezaremos conoutro curso, nete caso será de“coaching”.

A Mostra de cultivos de Tomiñochegou á súa 9ª edición

Curso de monitor de actividadesde tempo libre do Concello

Nenos e maiores participan xuntos enTomiño nun tallerinterxeracional organizado poloConcello

19Maio de 2012 - A Guarda

Persoal da Escola de Canteiros restaurou oCruceiro das Loucenzas e procedeu na mañá doxoves día 3 de maio a colocalo na rocha da área

de descanso das Loucenzas. O Cruceiro quedara rotoen varios pedazos por causa dun accidente de tráficopolo que unha vez recollidos e fotografiados por per-soal do Concello da Guarda emviáronse á Escola deCanteiros de Poio quen procedeu a súa completa res-tauración. Os custes da mesma correron a cargo dacompañía aseguradora do automóbil sinistrado.

Oconcello da Guarda a -cometerá en bre ve asobras de pa vi men -

tación do camiño da Por te laen Salcidos e a segunda fa sedo camiño da Galapa enCamposancos.

Con cargo ó Plan Es tra té xicode Infraestructuras do MedioRural correspondente ó pa -

sa do ano 2010, o Concellode A Guar da levará a caboes tas dúas obras no ruralque suporán un investimen-to total de 46.367,55 eurossub ven cio na dos na súa to ta -lidade polo antigo Mi nis te riode Medio Ambiente y MedioRural y Ma rino e pola Con se -lle ría de Medio Rural daXunta de Ga licia.

Estas actuacións en már can -se dentro das xa levadas aca bo en anos anteriores co -mo son: Camiño do Ou tei ro,primeira fase de sanea men -to en Pintán, ancheado docamiño de Laxes en Bu xán eprimeira fase do ca miño daGa lapa na parro quia deCam po san cos.

Camiño da PortelaNo que respecta ó camiño daPortela as obras con car go óPEIM-RURAL con sis ti rán napa vimentación do tra mo al -to da rúa que se a to pa com -pletamente de te rio rado. A -si mesmo o Con ce llo pro ce -derá pre via mente á re po -sición do a bas te ce mento deauga cunha no va tubería quesustituirá a existente defibrocemento.

Segunda faseA segunda fase do camiño daGalapa contempla o re -tranqueo dos muros exis ten -tes e o acondicionamento dofirme.

AEscola Infantil Municipal abriu o día 1 de maio oprazo de presentación de solicitudes para reser-va de prazas para o curso 2012-2013. Os

pais/nais ou titores dos nenos/as interesados deberánpresentar as solicitudes nos seguintes prazos:

- nenos/as matriculados e con praza no curso20011/2012 na primeira quincena de maio- nenos/as de novo ingreso, presentarán a solicitudena segunda quincena de maio.

Para maior información dirixirse o Departamento deservizos sociais do concello da Guarda en horario de9.00 a 13.00 h os luns, mércores e xoves.

A Escola de canteiros restaura o cruceiro dasLoucenzas

O concello da Guarda acomete novasobras en Salcidos e Camposancos

Abre o prazo de solicitudede reserva de praza naGardería municipal

OConcello da Guarda vén de solicitar ante a Xefatura Territorial de Pontevedraque proceda a consolidar o muro da construción do Poboado do Monte Tregaque se desmoronou recentemente por causa das chuvias caídas na semana

pasada. A construción afectada está nas inmediacións da vivenda Sur que recibe avisita continuada dos turistas que soben ó Monte co conseguinte perigo que o seuestado representa.

Petición á Xefatura Territorial de Pontevedra para consolidar un muro en Santa Trega

20 A Guarda - Maio de 2012

Opasado xoves19 de abril oal calde da

Guar da, X. M. Frei -tas, como pre si den -te do Pa dro adoMon te Santa Tre gaxunto co Con ce llei -ro de Pa tri mo nio re -ci biu na casa doCon ce llo a José Cas troMar tí nez, ga ñador do“Con cur so pa ra o de señodun lo go tipo con me mo ra -ti vo do Cen te nario da

Cre ación da So cie dadePro Monte en 2012”.

Na recepción felicitouseó gañador e fíxose entre-

ga do Diploma que oacredita como gaña-dor do Concurso coseu deseño TORQUES1e cun premio de 400euros.

Este logo con me mo ra -tivo será a imaxe quese em pre gará nas di -

fe rentes i ni ciativas e e -ventos que se organicencon motivo do Cen te na rioda So cie da de Pro-Monte1912-2012.

Esta semana celébraseen Ga licia a fes ti vi da -de das Le tras Galegas,

que este ano cumpre a súa50ª edición e se dedica áfigura de Valentín Paz An -dra de (Pon tevedra 1898-Vi go1987).

Avogado, xornalista, poeta,viaxeiro, home de empresae vinculado á política, abiografía de Paz Andradedestaca sobretodo polo seutraballo en prol de Galicia.Fundador do xornal “Ga li -cia”, participa no antepro-xecto do estatuto de auto-nomía do ano 1936 e repre-senta a Galicia na Comisiónnegociadora da Tran si ciónespañola. Como empresarioten unha importante vin cu -

la ción coa realidade pes -quei ra e da inmi gra ción a -me ricana.

Obra variadaToda esta traxectoria veseplasmada nunha laxa e va -riada obra composta de en -saios (Galicia como tarea,La marginación de Galicia,Galiza lavra a súa imagen,Sistema económico de lapesca en Ga li cia..); com-pletada cunha biografía deCastelao (Castelao na luz ena sombra) e varios librosde poemas (Pranto matri-cial, Sementeira do vento,Cen chaves de sombra.)

Para entender mellor estamultifacética personalida-de o próximo día 16, ás

21h. proxectarase no Cen -tro Cultural o documental“Va lentín Paz Andrade:Com promiso con Galicia”.

Ademáis, todo aquel quedesexe ampliar a in for ma -ción sobre este autor podecon sultar a páxina:www.valentinpazandrade.es, onde se recolle toda ainformación sobre a súavida e obra.

No seguinte enderezo deinternet: www.xunta.es/linguagalega/valentin_paz_andrade#,poden verse os diferentestraballos e guías didácticasque se foron elaborandodes de os centros de ensinode toda Galicia.

AAgrupación Musical oconcello da Guar da ce -lebrará, o pró ximo 19

de maio, o Con certo de Pri -mavera, ás 20.30 horas nasins talacións cubertas do co -le xio dos Pa dres Somascos.Es te en con tro mu si cal co me -zará coa ac tuación da Banda

Infantil da A grupación Mu si -cal da Guar da. A seguir su -birá ao es ce na rio a A gru pa -ción Musical da Guar da.

O concerto conta coa cola-boración do colexio PadresSomascos.

Concerto de Primavera daAgrupación Musical da Guarda

O alcalde entrega o diploma ó gañadordo concurso logo do centenario da creación da sociedade pro monte 2012

O 16 de maio no Centro Cultural proxectarase undocumental para coñecer a figura de Paz Andrade

Valentín Paz Andrade, presona cadea en 1957 por unhanota que publicara na revis-ta ‘Industrias Pesqueras’que dirixía.

21Maio de 2012 - Especial Letras Galegas

Raquel Vázquez Ramil

Valentín Paz Andrade naceuo 23 de abril de 1898 no ba -rrio do Socorro da pa rro -quia de Lérez (Pon te ve -

dra). Cando o pequeno Valentínabriu os ollos por primeira vez,España afrontaba a guerra contraos Estados Unidos e a perda dasúltimas colonias, Cuba e Filipinas.O 98 foi o ano do «Desastre», o anoda humillación de España, o ano dapena. Por tanto, Valentín naceunun momento axitado, revolto,aínda que Lérez era daquela unlugar tranquilo, á sombra do fasto-so mosteiro de San Bieito, ondenoutro tempo encontraron acougoBenito Feijoo e o padre Sarmiento.

Foron os pais de Valentín FranciscoPaz Cochón, concelleiro de Ponte -ve dra, e Matilde Andrade Tojeiro. Omatrimonio tivo tres fillas máis:Ma tilde, Carmen e Castora, quemo rreu moi nova. Valentín sufriu apri meira e fondamente dolorosaper da da súa vida coa morte da súanai, Matilde, en 1906. Paz Andrade criarase nun ambientede clase media acomodada, entre omundo rural de Lérez e o aire urba-no de Pontevedra. Foi a súa primei-

ra mestra Dolores Cimadevila, ca -sa da co seu tío Xoan Bautista An -drade, home que deixou fonda pe -gada en Valentín, que o orientouca ra á literatura e que marcou de -fi nitivamente a súa traxectoriapre sentándolle a Castelao en 1916.

Tras estudar na academia Balmese no instituto de segundaenseñanza de Pontevedra, PazAn dra de trasládase a Santiagopa ra cursar a ca rrei ra deDereito. Cando chega á cidadedo apóstolo, en 1917, estáagro man do o movementona cio na lista animadopolas Ir man da des da Fala.Va len tín, da man de Cas -te lao, participa na II A sam -blea Na cio na lista Galega e éno meado pre sidente do Gru poAu tonomista Ga le go de Estu dan -tes. Nesta época es ta blece es trei -tas rela cións con An tón Vilar Pon te,Lo sada Diéguez, Ra fael Dies te,Camilo Díaz Baliño, Xoan VicenteVi quei ra… as fi gu ras máis senlleirasdo galeguismo do primeiro terzo doséculo XX. Va len tín está lonxe dosestudantes «calavera» descritoscon tanto éxito por Pérez Lugín nasúa novela La casa de la Troya evólcase nos estudos e no pe rio dis -

Valentín Paz Andrade,canzón de ronda eternaLembranza no Día das Letras Galegas

17 de maio de 2012

Caricatura de Paz Andradefeita por Castelao (1934)

22 Especial Letras Galegas - Maio de 2012

mo, cola bo rando nos pe riódicos dePonte vedra La CorrespondenciaGallega e Alma Galaica, e a partirde 1920 en A Nosa Terra, ór ga no deex presión das Ir mandades da Faladi rixido por Vilar Ponte.

En 1921 Paz Andrade remata acarreira de De reito e comeza aexercer a avogacía en Pontevedra,pe ro case de in me diato é chamadoa filas e embarca en Vigo como sol-dado de cota con destino á frontede África, desde onde en vía cróni-cas de guerra ó xornal coruñés ElNo roes te. En febreiro de 1922 é re -patriado á península por enfermi-dade; a experiencia no exércitodeixará fon da pegada nel e será otema dunha novela aínda inédita,Sol da do da morte. Trala experien-cia africana, coida que non bastacoas páxinas de A Nosa Terra nin copulo de Nós e emprégase a fondopara crear un novo medio deexpresión, o xornal Galicia, finan-ciado polo cónsul honorario deChile Rivardo Cádiz Vargas; o pri-meiro número saíu á rúa o 25 dexullo de 1922. O xornal deu cabidaa numerosos artigos en galego econtou, de for ma esporádica oupermanente, cun importante elen-co de colaboradores; e así, a publi-cación viu nacer varias series gráfi-cas e literarias de Castelao comoCousas da Vida, Os Homes, OsCegos, Retrincos, as Lerias deVicente Risco, crónicas de OteroPedrayo, Rafael Dieste, Antón eRamón Vilar Ponte ou Luis Ksado.

A censura de prensa imposta polaDitadura de Primo de Ri -vera a partir de 1923mediatizou a vida do xor -nal, causándolle non pou -cos des gustos a Paz An -drade, que so por tou mul-tas e arrestos. Aínda así,ata o seu peche definitivoo 17 de setembro de 1926,o xornal destacou como ór -gano de expresión do na -cionalismo galego e canlede li berdades. Trala a ven -tura periodística Paz An -drade volcouse na súa pro -fesión de avogado, facén -do se car go do aseso ra men -to da Socie da de de Ar ma -do res de Bouzas La Ma rí -tima, tarefa que com pa -xinou a partir de 1927 coaco ordinación da re vistaquin cenal Industrias Pes -que ras, patrocinada poloindustrial vigués José Ba -rreras Massó.

Nesta época Paz Andrade vencélla-se cada vez máis ao mundo da pes -ca, que consideraba eixo de pro-greso de Galiza, como manifestano seu libro Los puertos nacionalesde pesca en España. Aportación de

Vigo al estudio del problema,publicado en 1928.

En agosto de 1930 constitúese enVigo o Grupo Autonomista Galego,presidido por Paz An dra -de. Trala proclamación daSegunda Repú bli ca en a -bril de 1931, o Grupo in té -grase no Partido Ga le -guista de Pon tevedra. Naseleccións de xuño de 1931preséntase a deputado naslis tas galeguistas, xunto aCastelao e Ramón Ca ba -nillas, pero só o primeiroacadou a acta.

En febreiro de 1936 PazAn drade presentouse áselec cións na Can di da turaRepublicana de Centro, a -com pañando a Portela Va -lla dares, mentres Cas te -lao o facía polo Par tidoGa leguista. Paz An dra denon acadou a acta de de -pu tado por Pon te vedra,pe ro o seu xesto significoua baixa efectiva no Par -tido Ga le guista. Poucodes pois, o 18 de xullo de1936 prodúcese o al za -mento. Valentín pasa osdías no seu bufete de Vigoata que a principios domes de setembro é deste-rrado a Verín, onde sufre un frus-trado atentado de matóns falanxis-tas; ao pouco tempo a autoridadegobernativa trasládao a Requeixode Queixa, onde sofre un fondoillamento plasmado no seu libro de

poemas Cen chaves de sombra(1937); máis le va deiros serán osdes terros sub seguintes en CastroCal delas e en Trives, onde coñece aPilar Ro dríguez Prada, con quencasará en Ourense en decembro de1939, tras voltar do máis duro des-

terro, o sufrido en Villanueva de laSerena (Badaxoz). Proba do seusufrimento no páramo extremeñoson versos como os de «Exilio defogo».

O 4 de outubro de 1940 naceu enVigo o único fillo do matrimonioPaz Andrade, Alfonso Valentín. PazAndrade adícase á avogacía e apar tir de 1942 asume a direcciónda revista Industrias Pesqueras,que non abandonará ata a súa mor -te, se ben nalgunha ocasión veraseobrigado a firmar os seus artigoscon seudónimos: M., Xan Quinto ouMareiro.

O 7 de xaneiro de 1950 morreCastelao en Bue nos Aires, sen vol-tar á súa terra; días despois PazAndrade publica no xornal La no -che de San tiago un sentido artigoen memoria do seu amigo, «Cas -telao, el hombre y el artista». Enxullo fúndase a editorial Galaxiaen San tiago, sendo Paz An drade undos primeiros ac cionistas. Tralaetapa vi guesa dos anos co renta, oscincuenta marcan a aventura ame-ricana de Valentín, que viaxa enrepetidas ocasións a Uru guai, Ar -xen tina e San tia go de Chile paraimpartir cursos e pro nun ciar con fe -rencias nos centros ga legos. En1951 o pon te ve drés exiliado Bi bia -no Fer nández Osorio-Tafall desíg-nao para dar cursos de economíapesqueira pa tro cinados pola FAOen nu merosos países, sobre to do deAmérica. Nestes anos de experien-cias internacionais, Paz Andradeafonda nos seus estudos sobre apesca e publica títulos senlleiroscomo Prin ci pios de economía pes-

quera (1954), El sistema económi-co de la pesca en Galicia (1958) e,sobre todo, Galicia como tarea(1959).

Paz Andrade decidiu poñeren práctica os seus profun-dos coñecementos sobre aindustria pesqueira no ano1960; e así, co patrociniode Xosé Fernández López,empresario lucense e velloamigo, impulsa Pes ca novaS.A., unha empresa arma-dora novidosa, con buquesde gran porte, capaces deconxelar a bordo todo opeixe capturado e de bus -car novos caladoiros. Pes -ca nova afianzouse co tem -po, a pesar das iniciais re -ti cencias ó consumo depei xe conxelado, e segue aser unha empresa señeirano sector dos conxelados,con sede en Cha pela (Re -dondela) e máis de tres milem pregados. A faceta em -pre sarial de Paz Andradeculminou en 1969 coa vi -cepresidencia de Ibercisa,fá brica de maquinaria na -val con sede en Vigo.

Son anos fecundos para PazAn drade, nos que com -paxina a tarefa de xestión

coa literatura, publicando títuloscomo La anunciación de Valle-Inclán (1967), Sementeira do vento(1968) ou El capital como factor dedesarrollo de Galicia (1970). Perotanta ac ti vi dade pasa factura, ePaz An drade sofre unha emboliace rebral en 1970 da que se recupe-rou ben, pero que lle serviu deadvertencia para adicarlle máistempo ó descanso na súa casaPousa Nova do Mar, en Samil.

Coa morte de Franco, Paz Andraderepresentou a Ga li cia na Junta De -mo crática e na Comisión Ne go cia -dora da Oposición co goberno deAdolfo Suárez. En 1977 foi elixidosenador por Pon te ve dra na Can di -da tura De mocrática Galega. En1979 presentouse de novo a sena-dor, pero non acadou o escano.Adicouse entón a publicar obras defonda trascendencia como Cenchaves de sombra e, sobre todo,Cas telao na luz e na sombra, pu -blicada por Edicións do Cas tro en1982 e que se pode considerar asúa obra magna, con gran peso au -to biográfico.

Paz Andrade morreu en Vigo dunhadoenza cardiovascular o 19 de maiode 1987. Foi enterrado no panteónfamiliar do cemiterio de Lérez, en -volto na bandeira de Galicia, porexpreso desexo seu.

23Maio de 2012 - Especial Letras Galegas

Para nós a cuestión ében sinxela: a nosa Lin -gua é o noso sím bolo, o

de or gullo e de fa chen da!Bus quen, pois, nos nosos bei -zos toda a verba desta na -ción que é matria e patria aun tem po, pois non ha bemosca lar e nunca mais conter oa len to, e moito me nos dei -xar de sentir e ver co mo me -dra a herba e como es -tremecen os ceos co nosoacento.

A mellor bandeira dos pobos,de calquera pobo, é a súalin gua. Ningún símbolo, nin -gún pano, ningunha cor con -xu gada ao vento, ten o ache-go da palabra única, amiga eíntima, da palabra próxima elembradoira na que zoan a -que les ecos máxicos e fan -tás ticos, indescritibles e deme lodías emocionais, nostál-xicas e mesmo morriñentas,aprendidas no colo do pasa -do, das memorias persoais ein transferibles, irrepetiblese que nos conforman, ao fi -nal, no que realmente so -mos: un atado de emocións,sen timentos e recordos. (...)Por iso temos que parar os a -taques ao galego, celebran -

do a Lingua que nos une. Sa -bendo que quen se con fron teá Nosa Lin gua é porque nosre xeita a nós e se re xei ta ael, non nos acepta nin se a -cep ta. Xa sabemos que men -ten o que se xa ne ce sario, to -do canto faga fa lla para quea mentira pre valeza demo -nía ca, co ma se mandase oab surdo siloxismo do repe ti -ti vo, que oculta o certo, sen -do –a pesar de todo- men ti -ra. E, neses que men ten, po -de remos ver o em pacho dosque van de so brados, co mocan do cospen as serpes o seuve leno, ve le no do que e lesmes mos apartan por se, e lesmesmos, se inoculan a pe zo -ña miserable que salpican.Eu sei, todos nós sabemos,que máis tarde ou máis ce -do, morrerán co seu propioveleno. E hoxe, agora, a ten -tan contra nós e nesta tan tador quedará de signado cadainstante, ca da momento noque o só rumor das súasofensas é xa un longo la men -to. E será evocado, si. Emar cará as páxinas da his to -ria que xuntos escribamos,pa ra que os delate a luz, lon -xe do esquecemento. (...)Dei xaremos dito quen foron

os das afrontas, os das malasmaneiras, con falta de ver -da de, de rigor e de edu ca -ción. Os que queren que te -ñamos que pedir permiso pa -ra falar a nosa Lingua -na no -sa propia casa! Que pidamospermiso para sermos nós, epe dir permiso para pe dirper miso, para lembrar, parapensar e recuperar a his toriae con ela a nosa dignidadetan tas veces negada. Mesmopara saber onde dei xamosper dida a nosa von tade deser. Detrás de que si len cios,de que desprezos e menti-ras, dos tantos traidores, dasmalévolas prácticas aíndase cundadas hoxe pola igno -ran cia e a ruindade. Re cu pe -ra remos esa vontade de serpor que é a consciencia dePa tria, e con ela poñeremosno seu sitio a todos os a gre -so res que levan tanto tempoa gredíndonos. Por iso temosque celebrar a Patria e a no -sa voz. A reivindicación denós, do amor a nós e ao nosopa ra sermos e para, tamén,fa cérmonos respectar e con-testarlles un día e outro día,to dos os días do ano, comoto dos os días da vida, ataque sexamos nós e, sendonós, donos do noso!

Baldomero IglesiasDobarrio, Mero

IV CERTAME LITERARIODía das Letras Galegas

CONFERENCIAA cargo da Doutora en

Historia Dona RaquelVázquez Ramil

ENTREGA DE PREMIOSdo IV Concurso deRelatos breves ePoesía

ACTUACIÓNPresentación da coral Fogarde Breogán” da AsociaciónFogar de Breogán, de Lira,

e actuación da coral invita-da “Nautilus” de San Andrés

de Comesaña

FIN DE FESTAActuará o grupomusical “O Sonda Triga”, dePonteareas

CASA CULTURAL DE LIRA17 de maio de 2012

ás 18:00 horas

Celebrarnos todos os días, todos os anos, toda a vida!

A iniciativa VITA MI NAS PA RA OGALEGO di rí xe se a to das as perso-as que falan en lingua galega e ato das a que las que a aman.

Quero contribuir a que o i dio mapro pio de Galicia ad quira un rangosocial de nor malidade. Preo cú pa -me a situación da nosa lingua edian te do descenso no seu u so,ma ni festo que a día de hoxe o usono futuro do no so idioma non estáa se gu ra do.

No século XX a lingua galega erafalada con espontaneidade e regu-laridade, mais nas últimas décadasos estudos científicos e mes mounha sinxela ob ser va ción, cons ta -tan o des cen so no seu uso.

Apelo a toda a cidadanía de Ga li -cia, á que vive aquí e á que residefóra, porque a presenza do galego,a súa extensión, a súa normaliza-ción, dependen da vontade do cor -po social e das actitudes positivase activas ao seu favor.

Afirmo que o desfrute cultural éunha necesidade basica, só des-pois da alimentación, a vivenda, asa ni dade e a educación. A su mo aa severación do fi ló so fo EduardoLou renço se gun do a cal a culturanon é un fin en si mesmo e por i sode fen demos unha cultura vocacio-nada para a felicidade.

Pero a cultura non existe en abs-tracto, está vencellada ao territo-rio, á comunidade humana quehabitou e que habita na zona de -terminada do planeta on de sedesenvolve. Por que a universalida-de parte do local, do próximo, docer cano.

O galego non é un obstáculo paracomunicar cun pú bli co conscientee am plo. Por iso queremos re for -zar os medios de co mu ni cación enga le go, coa criación e fec tiva dunes pazo galego de comunicación,co mo pla taforma de defensa daidentidade común. Un es pa zo quepromova novas fórmulas de pre -

sen za da lin gua e cultura galegasen Eu ro pa e no mundo e antes denada en Galicia.

O galego necesita vitaminas. Acam paña recaba con urxencia aco la boración de to da a xente.Que re facer patente a necesidadede a xu das, medios, apoio e so por -te pa ra o idioma galego. Pretendeim plicar a moi tas entidades e sen-sibilizar ás persoas, ao pobo; pa rarevitalizar o idioma e ga rantir asúa transmisión in terxeracional.

O galego precisa moitas vitaminas.O país necesita como auga de maiocontar con medios de comuni ca -ción que empreguen o idio ma no -so, tamén nos contextos urbanos,alí onde pre senta máis febleza.

Vitaminas para o galego pre tendevi sibilizar aos me dios en galego,boa par te deles de carácter co -mar cal. Procuramos ade mais víasde fi nan ciamento que garantan asúa sos te ni bi li dade e o traballo

digno dos seu conxunto de pro fe -sionais.

Ga licia quere infor ma ción de pro -ximi da de en galego, "mass me dia"que no século XXI difundan e pres -tixien o idioma, altofalantes queensinen a nosa visión do mun do,peten nas conciencias e fagan visi-ble a sensibilidade e a creativida-de existente na sociedade galega.

MANIFESTO: As razóns de Vitaminas para o galegoMANIFESTO: As razóns de Vitaminas para o galego

Medios de comunicación que im pul san Vita mi nas para o galego:

Galicia Confidencial, Tem pos No -vos, Radiofusión, Pra za Pú bli ca, No -vas da Ga liza, Val Mi nor.info, Quepa sa na costa, Xor nal Cer to, OSil.info, Cró nica 3, Ra dio Nordés,Terra Chá.Xa, Cró nicas da Co mar ca,Surf GZ, Cadernos de Comu ni ca cióne Análise, Lalín e Co mar ca, Hermese Atenea, Dis que cool, De Luns aVen res, Ca bozo.com, Vencello, Car -tafol, A nova Peneira, Pro grama ra -dio Plástico Elástico, Cerne, terrade Melide, Gaceta de Fene

Xornal Galego deInformación Xeral

Director: Carlos Rey Bárcenas.Edita, maqueta e imprime: PublicacionesTameiga, S.L. Enderezo: Avenida do Aeroporto, 83, Tameiga,

Mos. Pontevedra.Enderezo electrónico:redaccion@hermeseatenea.compublicidade@hermeseatenea.comdirector@hermeseatenea.comTeléfonos: 986487480/658585049Coordinador: Guillermo RodríguezColaboradores: Alicia Rocha, Vicente Alló, X. A.Pérez Lema, Pablo Glez Mariñas, Anxo Fernández

Saborido, Antonino García, Emilio Ínsua, Anxo S.Porto Ucha, Xoan Xosé Pérez Labaca, Raúl DanielSotelo, Manuel Rosende, Inma Otero, MiguelAndión, Juan Louzán (Madrid), Coki (Nova Iorque),Carlos BarrosFotografía: Arquivo, HernándezPublicidade:Guillermo Rodríguez e departamento propioDepósito Legal: VG175-2012

Este xornal imprímese en papelreciclado

Odelegado da Xunta de Ga -li cia en Madrid e directorda Casa de Galicia, Jo séRa món Ónega López, pre-

sidiu a inauguración da mostra co -lec tiva de pintura "Camiños en fe -mi nino, Arte 2011-2012", un pro -xecto cultural da Fundación Ca mi -ño de Santiago e a Asociación de A -migas e Amigos do Camiño Por -tugués a Santiago. O acto contoutamén coas intervencións do co or -dinador de actividades da Casa,Ramón Jiménez; o presidente daFundación e comisario da mostra,Constantino Lores; a artista Puridel Palacio, e a critíca de arte MªJesús Abeledo. A exposición estáfor mada por obras de: AmeliaPalacios, Anxos Igrexas, BasilisaFiestras, Beatriz Suárez Sáa, Car -men Cabaneiro, Carmen Her mo,Ca rolina M. Araújo, Chuneta, CocoPimentel, Glau Fonseca, HelgaMader, Kuqui Pazos, Lidia Costa, MªÁngeles Guillán, Montse Frieiro,Paula Cabaleiro, Paula Mariño, PazVicente, Puri del Palacio e SilviaCapelo.

Tino Lores agradeceu a grande aco-llida. Esta mostra colectiva com-pleta neste ano o proxecto culturaldenominado "Camiños" iniciado opasado 2011, "Ano Santo Com pos -telán", grazas á Fundación Camiñode Santiago e á Asociación deAmigas e Amigos do Camiño Por tu -gués a Santiago. Na anterior edi-ción eran 15 os artistas participan-tes na mostra colectiva e itineran-te que finalizou nesta Casa. Estase gunda edición intégrana só mu -lleres, que tomaron a testemuña,un total de vinteunha, coa bailari-

na Glau Fonseca. En palabras deAbeledo, "máis que unha exposi-ción de arte, "Camiños en femini-no" é unha filosofía. Unha filosofíaorientada a que se vexa un colecti-vo de mulleres creadoras. Se benaparentemente o mundo da arte éun dos sectores nos que a mullerconseguiu un bo equilibrio coa pre-senza masculina, as obras de artis-tas mulleres apenas están presen-tes nas coleccións de arte máisimportantes e as súas cotizaciónsnas poxas son inferiores. E taménfalta un maior número delas no lis-tado oficial dos grandes nomes naarte contemporánea".

Para del Palacio "aínda que a expo-sición está composta por obras demulleres que empregamos diferen-tes técnicas e pertencemos a dife-rentes xeracións, únenos tamén oorgullo de estar aquí, unha granilusión e o amor á arte".

ValoresPola súa banda, Jiménez destacouo feito de coincidir con "a aprecia-ción do Camiño como viaxe a Ítaca,e é fermoso que sucedan enrique-cedoras aventuras nese camiñar.Por iso, nos Camiños de Santiago,destacan sempre a amizade e asolidariedade, a xenerosidade, o

res pecto e a tolerancia; así comoas experiencias en común, de rela-ción en pé de igualdade co compa-ñeiro ou compañeira que cargacunha mochila similar".

O acto finalizou cunha danza queinterpretou Glau, por toda asala,diante das obras, coa que, enpalabras de Ónega "se fundironarte e danza en pura poesía".

A exposición poderá visitarse ata o1 de xuño. Laborables de 10 a 14 ede 16 a 20 horas. Festivos: de 10 a14 horas.

A Casa de Galicia en Madrid acolle a exposición "Camiños en feminino,arte 2011-2012" na que interveñen unha vintena de artistas mulleres