वृहत्जताकम

44
.. bRihajjAtaka by varAhamihIra .. ॥ वराहिमहीर बृहातक ॥ ॥ वराहिमहीर बृहातक ॥ थमोऽायः रािश भेद मूिते पिरकितः शश भृतो वाप ुनजनामाेा िवदां बत ु यजतां भतामर ोितषाम लोकानां लयोविित िवभुानेकधायः ौुतौ वाचं नः सददानेक िकरणैलोदीपो रिवः ॥ १॥ भूयोिभः पटुब ुििभः पटुिधयां होराफलये शायसमितेष ु बशः शाेष ु ेिप । होरात महाण व तरणे भोमानाम अहं ं वृ िविचऽम अथ बलं शा वं ारभ े ॥ २॥ होरेहो राऽ िवकम एके वाि पूवापर वण लोपात कमािजतं पूव भवे सद ्आिद यत त पिं समिभनि ॥ ३॥ कालाािन वरामाननम उरो त बोड वासो भृतो बिनम ऊ जान ु युगुले जे ततोऽि यम मेषाि थमा नवऋ चरणाब िताराशयो रािश ेऽ गृहऋ भािन भवनं च ैकाथ सयाः ॥ ४॥ मौ घटी नृ िमथ ुनं स गदं स वीणं चापी नरोऽ जघनो मकरो मृगाः । तौली स सदहना वगा च का शेषाः नाम सशाः चरा सव ॥ ५॥ िितज िसत चरिव सौ िसताविनजाः सुर गु म सौिर गुरव गृहांशकपः अज मृग तौिल च भवनािद नवांश िविधभवन समांशकािधपतयः गृहात ब- मशः ॥ ६॥ कु जरिवज ग ु शुब भागाः पवन समीरण कौिप जूक लेयाः । sanskritdocuments.org Page 1 of 44

Upload: ranga-raj-acharya

Post on 20-Dec-2015

236 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

वृहत्जताकम

TRANSCRIPT

Page 1: वृहत्जताकम

.. bRihajjAtaka by varAhamihIra ..

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ूथमोऽायःरािश ूभदे

मिूत े पिरकितः शश भतृो वा पनुज नामाेािवदां बतु यजतां भता मर ोितषाम ।्लोकानां ूलयोविित िवभुानकेधायः ौतुौ वाचं नःसददानके िकरणलैोदीपो रिवः ॥ १॥

भयूोिभः पटुबिुिभः पटुिधयां होराफलयेशायसमितषे ु बशः शाषे ु ेिप ।होरात महाण व ूतरणे भोमानाम अ्हं ंवृ िविचऽम अ्थ बलं शा वं ूारभ े ॥ २॥

होरेहो राऽ िवकम ए्के वाि पवूा पर वण लोपात ।्कमा िजतं पवू भवे सद ्आिद यत त् पिं समिभनि ॥ ३॥

कालाािन वरामाननम उ्रो त ब्ोड वासो भतृोबिनम ऊ् जान ु यगुलेु जे ततोऽि यम ।्मषेाि ूथमा नवऋ चरणाब िताराशयोरािश ऽे गहृऋ भािन भवनं चकैाथ सयाः ॥ ४॥

मौ घटी नृ िमथनु ं स गदं स वीणं चापी नरोऽ जघनो मकरो मगृाः ।तौली स सदहना वगा च का शषेाः नाम सशाः चरा सव ॥ ५॥

िितज िसतचरिव सौ िसताविनजाः सरु गु मसौिर गरुवगहृाशंकपः।अज मगृ तौिल च भवनािद नवाशं िविधभ वन समाशंकािधपतयः गहृात ब्-मशः ॥ ६॥

कुजरिवज गु शबु भागाः पवन समीरण कौिप जकू लेयाः ।

sanskritdocuments.org Page 1 of 44

Page 2: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

अयिुज यिुज त ु भ े िवपय यः शिस भवनािल झषाम ऋ् सिः ॥ ७॥

िबय ताविुर िजतमु कुलीर लेय पाथोन जकू कौा ाः ।तौिकाकोकेरो द ्रोगा भं चेम ॥् ८॥

िेाण होरा नव भाग सािशंाशंकादश सिता ।ऽें च य स त वग होरिेत लं भवन चाध म ॥् ९॥

गोऽजाि किक िमथनुाः स मगृा िनशााः पृोदया िविमथनुाः किथतावै ।शीषदयािदन बला भवि शषेा लं समेभुयतः पथृरुोम युमम ॥् १०॥

बूरः सौः पुष विनत े त े चराग ि दहेाः ूागादीशाः िबय वषृ नयृकु ् ककटाः सिऽकोणाः ।मात डेोरयिुज समभे च भाो होरे िेाणाः ःु भवन सतु िऽिऽको-णािधपानाम ॥् ११॥

के िचत त् ु होरां ूथमां भप वाि लाभािधपतिेतीयाम ।्िेाण साम अ्िप वण यि ादशकैादशरािशपानाम ॥् १२॥

अज वषृभ मगृाना कुलीरा झष विणजा च िदवाकरािद तुाः ।दश िशिख मन ुयकु ् ितथीियाशंिै नवक िवशंितिभ ते अ नीचाः ॥ १३॥

वगमारगहृािदष ु पवू म पय तः शभु फला नव भाग साः ।िसहंो वषृ ूथम ष हया तौिल कुािकोण भवनािन भवि सयूा त ॥् १४॥

होरादयन ु कुटु सहो बु पऽुािर पी मरणािन शभुादायाः ।िरःफाम ्इपुचयािर कम लाभि सित गहृािण न िनम ्एके ॥१५॥

क िवबम गहृ ूितभा तािन िचोर गु मान भव यािन ।लातथु िनधन े चतरुॐ सेनू ं च सम गहंृ दशमऋम आ्ा ॥ १६॥

कटक के चतुय साः सम ल चतथु ख भानाम ।्तषे ु यथािभिहतषे ु बलााः कीट नरा ुचराः पशव ॥ १७॥

केात प्रं पणफरं परतुसव भापोिमं िहबकुम अ् ुसखुं च वेँ म ।जािमऽम अ् भवनं िऽकोणं मषेरूणं दशमम अ्ऽ च कम िवात ॥् १८॥

sanskritdocuments.org Page 2 of 44

Page 3: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

होरा ािम गु वीितयतुा नाै वीयटाकेा ि पदादयोऽि िनिश च ूा े च साये ।पवूा ध िवषयादयः कृत गणुा मान ं ूतीपं चतिुं सहजं तप नवमं ाां िऽकोणं च तत ॥् १९॥

रः तेः शकु तन ु िनभः पाटलो धूॆ पाडुिऽःकृः कनक सशः िपलः कब ुर ।बॅःु ः ूथम भवनाषे ु वणा ः वंााशां िदन करयतुाद ्भाद ् ितीयं च विेशः ॥ २०॥

ितीयोऽायःमह भदे

कालाािदन कृन म्निुहनगःु सं कुजो ो वचोजीवो ान सखु े िसत मदनो ःखं िदनशेाजः ।राजानौ रिव शीतगू ित सतुो नतेा कुमारो बधुः सिूरदा नवपिूजत सिचवौ ूेः सहॐाशंजुः ॥ १॥

हिेलः सयू माः शीतरिँमहो िवज ्ो बोधने पऽुः ।आरो वबः बूरक ् चावनयेः कोणो मः सयू पऽुोऽिसत ॥ २॥

जीवोऽिराः सरु गुव चसां पतीः शबुो भगृभुृ गसुतुः िसताुिज ।रामोऽगरुसरु िशखीित केतःु पया यम अ्म उ्पल वदे लोकात ॥् ३॥

र ँयामो भारो गौरेना ुाो र गौर वबः ।वा ँयामो ो गुगर गाऽः ँयामः शबुो भािरः कृदहेः ॥ ४॥

वणा ाॆ िसताितर हिरत ापीत िचऽािसता ।बिज केशवे शिचकाः सयूा िद नाथाः बमात ।्ूागाारिव शबु लोिहत तमः सौरे िवत स्रूयः ीणेकमही सतुाक तनयाः पापा बधुयै ुतः ॥ ५॥

बधु सयू सतुौ नप ुसंकाखौ शिश शबुौ यवुती नरा शषेाः ।िशिखभू ख पयो मद ्गणानां विशनो भिूम सतुादयः बमणे ॥ ६॥

sanskritdocuments.org Page 3 of 44

Page 4: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िवूािदतः शबु गु कुजाक शशी बधुेिसताजानाम ।्चाक जीवा िसतौ कुजाक यथा बमं सरजमािंस ॥ ७॥

मध ु िपलक ् चतरुॐ तनःु िप ूकृितः सिवता कचः ।तन ु वृ तनबु वात कफः ूा शशी मृ वाक ्शभुक ्॥ ८॥

बूरक ् तण मिूत दारः पिैकः सचुपलः कृश मः ।िवाक ् सतत हािच ः िप मात कफ ूकृित ॥ ९॥

बहृत त्नःु िपल मधू जेणो बहृितः ौे मितः कफाकः ।भगृःु सखुी का वपःु सलुोचनः कफािनलाािसत वब मधू जः ॥ १०॥

मोऽलसः किपलक ् कृशदीघ गाऽः लूिजः पषरोम कचोऽिनलाा ।ासकृ ्ग अ्थ शबु वस ेच मा माक च बधु शबु सरुे भौमाः ॥११॥

दवेाि िवहार कोश शयन िुरशेाः बमात ।्वंलूम अ्भुम अ्िक हतं मं ढं ािटतम ।्ताॆं ान म्िण हमेयिु रजताका मुायसी ।िेाणःैिशिशरादयः शश ु च वािदषूु वा ॥ १२॥

िऽ दश िऽकोण चतरुॐ समावलोकयि चरणािभविृतः ।रिवजामरेिधराः परे च य े बमशो भवि िकल वीणे अिधकाः ॥ १३॥

अयन ण वासरऋतवो मासोऽध च समा भारात ।्कटुक लवण ित िमिौता मधरुाौ च कषायेिप ॥ १४॥

जीवो जीव बधुौ िसते तनयौ का िवभौमाः बमाद ्वीका िवकुजिेना सुदः केषां िचद ्एवं मतम ।्सोे सुदिकोण भवनात ्ात ्ाधी धम पाःोायःु सखुपाः लण िवधनेा िैव रोधाद ्इित ॥ १५॥

शऽू म िसतौ सम शिशजो िमऽािण शषेारवसे-्तीाशंिुहमरिँमज सुदौ शषेाः समाः शीतगोः ।जीवे कराः कुज सुदो ोऽिरः िसताक समौ

sanskritdocuments.org Page 4 of 44

Page 5: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िमऽे सयू िसतौ बधु िहमगःु शऽःु समाापरे ॥ १६॥

सरूः सौ िसतावरी रिव सतुो मोऽपरे था सौाकसुदौ समौ कुज गु शबु शषेावरी ।शबुजौ सुदौ समः सरु गुः सौर चाे अरयो य ेूोाः िऽकोण भािदष ु पनुे अमी मया कीित ताः ॥ १७॥

अोधन याय सहज ापार ब ु ितात क्ालेसुदः तु भवन ेअकेे अरयथा ।केानु भपान स्ुत स्मिरपनू स्ि नसैिग कांत क्ाले चपनु ु तान अ्िधसुन ि्मऽािदिभः कयते ॥् १८॥

ो सुत ् िऽकोण नवाशंःै ान बलं गहृोपगतै ।िद ु बधुािरसौ रिव भौमौ सयू सतुः िसत शीत करौ च ॥ १९॥

उदग अ्यन े रिव शीत मयखूौ वब समागमगाः पिरशषेाः ।िवपलु करा यिुध चोर संािेत वीय यतुा पिरकाः ॥ २०॥

िनिश शिश कुज सौराः सव दा ोऽि चाे ।बल िसत गताः ःु बूर सौाः बमणे ।यनिदवस होरा मासपःै काल वीय श ब ु ग ु श ु च साा विृतो वीय वः ॥२१॥

ततृीयोऽायःिवयोिनज

बूर महःै सबुिलिभिव बलै सौःै ीब े चतुय गते तदवेणाद ्वा ।चोपग ि रस भाग स मानपं सं वददे ्यिद भवते स् िवयोिन सः ॥ १॥

पापा बिलनः भागगाः पारे िवबला शोभनाः ।लं च िवयोिन सकं ाऽािप िवयोिनम आ्िदशते ॥् २॥

िबयः िशरो वब गले वषृोऽे पादाशंकं पृम उ्रोऽथ पा ।कुिपानााथ महे मुौ िक् पुम इ्ाह चतुदाे ॥ ३॥

लाशंकाद ्महयोगेणाद ्वा वणा न व्ददे ्बलयुा ि योनौ ।

sanskritdocuments.org Page 5 of 44

Page 6: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ा स मानान ्ू वदते ् सयारखेां वदते ्र संै पृ े ॥ ४॥

खगे काणे बलसयंतुने वा महणेयेु चरभाशंकोदय े ।बधुाशंके वा िवहगाः लाजुाः शनैरेीणयोग सवाः ॥ ५॥

होरे सिूर रिविभिव बलैणां तोय ेले त भवाशं कृतः ूभदेः ।लाद ्महःलजलऋ पितुयावांाववै तरवःल तोय जाताः ॥ ६॥

अः साराञ ्जनयित रिवभ गान ्सयू सनूःु ीरोपतेांिुहन िकरणः कटका-ां भौमः ।वाग ई्श ौ स फल िवफलान प्ु वृां शबुःिधान इ्ः कटुक िवटपान भ्िूम पऽु भयूः ॥ ७॥

शभुो शभुऋे िचरं कुभिूमजं करोित वृं िवपरीतम अ्थापराशंके यावित िवतुः काद ्भवि तुारवथा िवधाः ॥ ८॥

चतथुऽायःिनषकेा

कुजे हतेःु ूितमासम आ्त वं गत े त ु पीडऋम अ्नुिदिधतौ ।अतोऽथाेशभु पुहिेत े नरणे सयंोगम उ्पिैत कािमनी ॥ १॥

यथारािशिम थनु ं समिेत तथवै वाो िमथनु ूयोगः ।असद ्महालोिकत सयंतु े अे सरोषेःै स िवलास हासः ॥ २॥

रवी शबुाविनजःै भागगगै ुरौ िऽकोणोदय सिंतऽेिप वा ।भवपं िह िवबीिजनाम इ्मे करा िहमाशंोिव शाम इ्वाफलाः ॥ ३॥

िदवाकरेोः रगौ कुजाकजौ गद ूदा पुलयोिषतोदा ।य गौ मृकुरौ यतुौ तथा तदकेा मरणाय कितौ ॥ ४॥

िदवाक शबुौ िपतृ मातृ सितौ शनैरे िनिश तिपय यात ।्िपतृ मातृ सृ सितौ च तावथौजयुमऋ गतौ तयोः शभुौ ॥ ५॥

अिभलषिदयऋम अ्सिमरणम ए्ित शभुिम अ्यात े ।उदयरािश सिहत े च यमे ी िवगिलतोडु पित भू सतु े ॥ ६॥

sanskritdocuments.org Page 6 of 44

Page 7: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

पापय म सिंतौ ले न च सौ वीितौ ।यगुपत प्थृग ए्व वा वदने न्ारी गभ यतुा िवपते ॥ ७॥

बूरे शिशनतथु ग े लाद ्वा िनधनािौते कुज े ।बगयोः ीणेौ िनधनाय पवू वत ॥् ८॥

उदयागयोः कुजाकयोिन धन ं श कृतं वदते त्था ।मासािधपतौ िनपीिडत े तत क्ाले ॐवणं समािदशते ॥् ९॥

शशा लोपगतःै शभु महिैकोण जायाथ सखुाद ितःै ।ततृीय लाभऋ गतै पापकैः सखुी त ु गभ रिवणा िनरीितः ॥ १०॥

ओजऋे पुषाशंकेष ु बिलिभलाक गिुव िभः पुूवदते स्माशंक गतयै ुमषे ु तयैिषतः ।गवु क िवषमे नरं शिश िसतौ वब युमे ियं ।बधु वीणा यमलौ कुव ि पेके ॥ ११॥

िवहाय लं िवषमऋ संः सौरोऽिप पु करो िवलात ।्ूो महाणाम अ्वलो वीय वाः ूसतूौ पुषोऽना वा ॥ १२॥

अों यिद पँयतः शिश रवी यिक सौाविप वबो वासमगं िदनशेम अ्समे चोदयौ चते ि्तौ ।युमौजऋ गतावपी शिशजौ भूाजनेिेतौपुावे िसत ल शीत िकरणाः षट ्ीबयोगाः तृाः ॥ १३॥

युमे च िसतौ तथौज भवन ेुा र जीवोदयाले नृ िनरीितौ च समगौ युमषे ु वा ूािणनः ।कुय ुत िमथनु ं महोदय गतान ्ाशंकान प्ँयित ाशं े े िऽतयं गाशंक वशाद ्युमं िमौःै समम ॥् १४॥

धनधु रागते िवले महैदशंोपगतबै िलःै ।नेािकणा वीय यतुनेःै सि ूभतूािप कोश संाः ॥ १५॥

कलल घनाराि चमा ज चतेनताः िसत कुज जीव सयू चािक बधुाः परतः ।उदयप च सयू नाथाः बमशो गिदता भवि शभुाशभुं च मासािधपतःे सशम ्

sanskritdocuments.org Page 7 of 44

Page 8: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

॥ १६॥

िऽकोणगे े िवबलैथा परमै ुखाि हिैगणुदा भवते ।्अवाग ग्वीावशभुभै सिगःै शभुिेतते कु्त े िगरं िचरात ॥् १७॥

सौऋाशं े रिवजिधरौ चते स् दोऽऽ जातः कुःऋे शिशिन तनगु े म माहये े ।पमुन े यम शिश कुजवैित े ल सं े सौ पाप ेशिशिन च जडः ान न् चते स्ौः ॥ १८॥

सौर शशािदवा कर े वामनको मकरा िवले ।धी नवमोदयगै काणःै पापयतुरैभजुाि िशराः ात ॥् १९॥

रिव शिश यतु े िसहंे ले कुजािक िनरीित े नयनरिहतः सौासौःै स बुदु लो-चनः ।य गहृ गतो वामं िहनपरं रिवन शभुगिदता योगा याा भवि शभुिेताः ॥ २०॥

तत क्ालम इ् सिहतो ि रसाशंको यत त्ुरािश सिहत े परुतः शशाे ।यावान उ्दिेत िदनरािऽ स मान भागावद ्गत े िदन िनशोः ूवदिज॥ २१॥

उदयित मृ भाशं े समे च मे यिद भवित िनषकेः सिूतर ऽयणे ।शिशिन त ु िविधरषे ादशे अे ूकुया न ्िनगिदतम ्इह िचं सिूत काले अिपयुा ॥ २२॥

पमोऽायजिविध

िपतजुा तः परो लम इ्ावपँयित ।िवदशे चर भे माद ्ॅ े िदवा करे ॥ १॥

उदयऽेिप वा मे कुज े वां समागत ेिते वाः पा नाथ े शशा सतु शबुयोः ॥ २॥

शशाे पाप ले वा विृकेश िऽ भागग े ।शभुःै ाय ितजैा तः सप िेतोऽिप वा ॥ ३॥

sanskritdocuments.org Page 8 of 44

Page 9: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

चतुाद गते भानौ शषेवैय समितःै ।ि तनुै यमलौ भवतः कोश विेतौ ॥ ४॥

छाग े िसहंे वषृ े ल े ते सौरे अथ वा कुज े ।राँयशं सशे गाऽ े जायत े नाल विेतः ॥ ५॥

न लम इ्ं च गुिन रीत े न वा शशां रिवणा समागतम ।्स पापकोऽक णयतुोऽथ वा शशी परणे जातं ूवदि िनयात ॥् ६॥

बूरऋ गतावशोभनौ सयूा द ्नू नवाज ितौ ।बु िपता िवदशेगः े वा रािश वशाद ्अथो पिथ ॥ ७॥

पणू शिशिन रािशगे सौे ल गते शभु े सखु े ।ले जलजे अगेअिप वा चो पोत गता ूसयूत े ॥ ८॥

आोदयम आ्गः शशी सणू ः समवेत े अथ वा ।मषेरूण बुलगः ात स्िूतः सिलले न सशंयः ॥ ९॥

उदयोडुपयो य िते गुां पाप िनरीित े यमे ।अिल किक यतु े िवलगे सौरे शीत करिेत े वटे ॥ १०॥

मे अ गते िवलगे बधु सयू िनरीित े बमात ।्बीडा भवन े सरुालये सोखर भिूमष ुच ूसयूत े ॥ ११॥

नृ लगं ूे कुजः ँमशान े रे िसते गुरिहोऽ े ।रिवन रेामरगो कुलेष ु िशालये ः ूसवं करोित ॥ १२॥

राँयशं स मान गोचरे माग ज चरे िरे गहृे ।ऋाशं गते मिरे बलयोगात फ्लम अ्शंकऋयोः ॥ १३॥

आराकजयोिकोणगे चे अे च िवसृते अया । े अमरराज मिणा दीघा यःु सखु भाक ् च स तृः ॥ १४॥

पापिेत े तिुहनगावदुय े कुज े अेो िवनँयित कुजाकजयोथाय े ।सौे अिप पँयित तथा िवध हम ्एित सौतेरषे ु पर ह गतोऽनायःु ॥१५॥

िपतमृातगृहृषे ु तलात त् शालािदष ु नीचगःै शभुः ।

sanskritdocuments.org Page 9 of 44

Page 10: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

यिद नकै गतै ु वीितौ ले िवजन े ूसयूत े ॥ १६॥

मऋाशं े शिशिन िहबकेु म े अगे वा ।तद ्येु वा तमिस शयन े नीच संै भमूौ ।यद ्वद ्रािशो जित हिरजं गभ मोु तत प्ापैात ्र सखु गतःै ेशम आ्ज नाः ॥ १७॥

हेः शशााद ्उदया वित दपोऽकयुऋ वशाराः ।ारं च तािुन के संैयं महःै वीय समितवैा ॥ १८॥

जीण सृंतम अ्कज े िित सतु े दधं नवं शीतगौ काांन ढं रवौ शिश सतु े तन न्कै िशुवम र्ं ।िचऽयतुं नवं च भगृजु े जीवे ढं मिरं चबैयथोपदशेरचनां साम पवूा वदते ॥् १९॥

मषे कुलीर तलुािल गटैः ूागुरतो गु सौ गहृषे ु ।पिमत वषृणे िनवासो दिण भाग करौ मगृ िसहंौ ॥ २०॥

ूाािद गहृे िबयादयो ौ ौ कोण गता ि मतू यः ।शािप वा ु वद ्वदते प्ादःै षट ्िऽ नवा सिंतःै ॥ २१॥

च लार गतमै हःै ुपसिूतकाः ।बिहरर चबाद ्अध ँयाढँये अथा परःै ॥ २२॥

ल नवाशंप तु तनःु ाद ्वीय यतु मह तु वपवुा ।च समते नवाशंप वण ः कािद िवल िवभ भ गाऽः ॥ २३॥

कं क ्ौोऽ नसा कपोल हनवो वं च होरादयेकठासंक बा पा दय बोडािन नािभतः ।बिः िश गदुे तत वषृणावू ततो जाननुी ।जाीभुयऽ वामम उ्िदतिैाण भागिैधा ॥ २४॥

तिन प्ापयतुं ोणे शभुयतु े े च लािदशते ्ऋाशं े िर सयंतुषे ु सहजः ाद ्अथातकुः ।मेँ मािनलजोऽि शा िवषजो भौमे बधु े भू भवः सयू काचतुदने िहमगौ जोऽःै शभुम ॥् २५॥

sanskritdocuments.org Page 10 of 44

Page 11: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

समनपुितता यिन भ्ाग े ऽयः स बधुा महा भवित िनयमात त्ावािः शभुे-शभुषे ु वा ।ोण कृद ्अशभुः षे दहेे तनोभ समािौते ितलकम ्अशकृद ्ः सौयै ुत स लवान ॥् २६॥

षोऽायःअिर

सायां िहम दीिधित होरा पापभैा गतिैन धनाय ।रकंे शिश पाप समतेःै केवैा स िवनाशम उ्पतै े ॥ १॥

चब पवूा पर भागगषे ु बूरषे ु सौषे ुच कीट ले ।िूं िवनाशं समपुिैत जातः पपिैव लामयािभत ॥ २॥

पापावदुया गतौ बूरणेयतु शशी । शभुनै यदा मृु भवदे ्अिचरात ॥् ३॥

ीणे िहमगौ यगौ पापैदयामगःै ।केषे ुशभुा न चते ि्ूं िनधनं ूवदते ॥् ४॥

बूरणे सयंतुः शशी रा मृ ुलगः ।कटकाद ्बिहः शभुरैवीित मृदुः ॥ ५॥

शिशिर िवनाशगे िनधनम ्आशु पापिेत े शभुरैथ समाकदलम ्अत िमौःैिितः ।असिरवलोिकते बिलिभरऽ मासंशभु ेकलऽ सिहत ेच पाप िविजते िवलािधप े॥६॥

ले ीण े शिशिन िनधनं र केषे ु पापःैपापाे िनधन िहबकु नू सं े च चेएवं ले भवित मदन िि संै पापमैा ऽा सायिद न च शभुवैितः शि िढः ॥ ७॥

राँयगे सिरवीमाणे चे िऽकोणोपगतै पापःै ।ूाणःै ूयााश ु िशशिुव योगम अ्े च पापैिुहनाशं ु ले ॥ ८॥

sanskritdocuments.org Page 11 of 44

Page 12: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

अशभु सिहत े मेचे कुज े िनधनािौतेजनिन सतुयोमृ लु े रवौ त ुस शजः।उदयित रवौ शीताशंौ वा िऽकोण िवनाशगिैन धनम अ्शभुवैयपतेःै शभुनै यतुिेत े॥ ९॥

अिसतरिव शशा भिूमजै य नवमोदय नधैनािौतःै ।भवित मरणम आ्श ु दिेहनां यिद बिलना गुणा न वीिताः ॥ १०॥

सतु मदन नवा लरेशभुयतुो मरणाय शीतरिँमः ।भगृसुतु शिशपऽु दवेपूयै िद बिलिभन यतुोऽवलोिकतो वा ॥ ११॥

योग ेानं गतवित बिलने ं वा तन ुगहृम अ्थ वा ।पापै े बलवित मरणं वष ाः िकल मिुन गिदतम ॥् १२॥

समोऽायःआयदुा य

मय यवन मिण शि पवूिदवस करािदष ु वराः ूिदाः ।नव ितिथ िवषयाि भतूिदश सिहता दशिभः तु भषे ु॥ १॥

नीच े अतोऽध ॑सित िह ततारे अनपुातो होरा शं ूितमम ्अपरे रािशतुं वदि ।िहा वबं िरप ु मह गतहैयत े िऽ भागः सयूििुतष ुच दलं ूोिज शबुाक पऽुौ ॥ २॥

सवा ध िऽ चरण प ष भागाः ीयेय भवनाद ्असु वामम ।्सध ॑सित तथाइकरािशगानाम ए्काशंं हरित बली तथाह सः ॥ ३॥

साधिदतोिदत नवाशं हतात स्माद ्भागोऽयु शत सम उ्पतैो नाशम ।्बूरे िवल सिहत े िविधना नने सौिेते दलम अ्तः ूलयं ूयाित ॥ ४॥

समा षििा मनजु किरणां पएच च िनशा हयानांािऽशंत ख्र करभयोः पक कृितः ।िवपा साायवुृ ष मिहषयोा दश शनुां तृं छागादीनांदशक सिहताः षट ्च परम ॥ ५॥

अिनिमष परमाशंके िवले शिश तनये गिव पएच वग िल े ।

sanskritdocuments.org Page 12 of 44

Page 13: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

भवित िह परमायषुः ूमाणं यिद सकलः सिहताः तु भषे ु॥ ६॥

आयदुा यं िवु गुोऽिप चवैं दवे ामी िससने चबे ।दोषषैां जायत े अाविरं िहा नायिुवशतःे ाद ्अधात ॥् ७॥

यिन य्ोग े पणू म आ्यःु ूिदं तिन ्ू ों चब वित म अ्ःैूोऽयं दोषः परोऽिप जीवायःु पणू म अ्थिव नािप ॥ ८॥

मतने िकलाह जीव शमा महदायं परमायसुः राशंम ।्मह भु नवाशंरािश तुं ब सां समपुिैत स वाम ॥् ९॥

सोे महम इ्ं िली कृा शतयनेाम ।्मडल भाग िवशुे अाः ःु शषेात त् ु मासााः ॥ १०॥

तु वबोपगतिैसणुं िम ाशंक भ िऽहागगःै ।इयान ि्वशषेु भद भािषत े स मानम अ्त ्ू थमे अदुीिरतम ॥् ११॥

िकं ऽ भाशं ूितमं ददाित वीया ितारािश समं च होरा ।बूरोदय े च उपचयः स नाऽ काय च नाःै ूथमोपिदःै ॥ १२॥

सोपदशेो वरम अ्ऽ िकु कुव योयं ब वग णािभः ।आचाय कं च ब तायाम ए्कं त ु यद ्भिूर तदवे काय म ॥् १३॥

गु शिश सिहत े कुलीर ले शिश तनये भगृजु े च केयात े ।भविरप ुसहजोपगै शषेरैिमतम इ्हायरुनबुमाद ् िवना ात ॥् १४॥

अमोऽायःदशादशा

उदयरिव शशा ूािण केािद संाः ।ूथम वयिस मे अेच दःु फलािन ।न िह न फल िवपाकः के संा भावे भवित िह फल पिः पवू म ्आपोिमेअिप ॥ १॥

आयःु कृतं यने िह यत त्दवे का दश सा ूबल पवूा म ।्साे बनां ब वष द तषेां च साे ूथमोिदत ॥ २॥

sanskritdocuments.org Page 13 of 44

Page 14: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

एकऋगोऽध म अ्प ददाित त ुं शंं िऽकोण गहृगः रगः राशंम ।्पादं फल चतरुॐ गतः स होरवें परर गताः पिरपाचयि ॥ ३॥

ानाथाइतािन स वण िया सवा यधँछदे िवविज तािन ।दशा िपडे गणुका यथाशंं छदेदैने दशाूभदेः ॥ ४॥

सग ब्िलनः तु भाग े सणूा बल विज तिरा ।नीचाशं गत शऽ ु भाग े येािन फलादशा ूसतूौ ॥ ५॥

ॅ तुाद ्अवरोिह सा मा भवते स्ा सुद ्उ भाग े ।अरोिहणी िन पिरतु नीचािर भाशंेधमा भवे सा ॥ ६॥

नीचािर भाशं े समवित शे गहृे गहृे िमौ फला ूिदा ।सानुपािण फलाथषैां दशास ु वािम यथोपयोगम ॥् ७॥

उभये अधम म पिूजतािेाणैर भषे ुच उमात ।्अशभुे समाः िरे बमाद ्धोरायाः पिरकितादशा ॥ ८॥

एकं ौ नव िवशंितधृ ित कृती पाशद ्एषांबमाारेज शबु जीविदनिबद ्दवैा किरणां समाः ।ःै ःै पु फलािन सग जिनतःै पिदशायाः बमाद ्अेलदशा शभुिेत यवना नेि केिचत त्था ॥ ९॥

पाक ािमिन लगे सुिद वा वग अ सौेअिप वाूारा शभुदादशा िऽदश षड ्लाभषे ु वा पाकप े ।िमऽोोपचयिकोण मदन े पाकेर ितःसत फ्ल बोधनािन कुत े पापािन चातोऽथा ॥ १०॥

ूारा िहमगौ दशा गहृग े मानाथ सौावहा कौज ेषयित ियं बधु गहृे िवा सुद ् िवदा ।गा रय पथालये कृिष करी िसहंे िसतऋे अदा कुीदामगृ कुयोग ु गहृे मानाथ सौावहा ॥ ११॥

सौया न न्खद चम कनक बौया भपूाहवैंदयै म अ्जॐम उ्मरितः ाितः ूतापोितः ।भाय पऽुधनािर श तभगु भ्पूोवा ापदागी

sanskritdocuments.org Page 14 of 44

Page 15: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

पापरितः भृ कलहो त ब्ोड पीडामयाः ॥ १२॥

इोः ूादशां फलािन लभते मिजाुवनी ु ीरिवकार व कुसमु बीडा ितला ौमःै ।िनिाल मृ िजामररितः ी ज मधेािवताकी थपचयौ च बिलिभवरं पणे च ॥ १३॥

भौमािर िवमद भपू सहज िािवकाजधै न ं ूषेःसतु िमऽदार सहजिैव द ्गु ृेता ।तृासगृ ्र िप भ जिनतारोगाः पर ी कृताः ूीितःपापरतरैधम िनरितः पा तैािन च ॥ १४॥

बौां दौ सुद ्गु िजधनं िवत ्ू शसंायशो यिु ि सवुण वसेर मही सौभाय सौायः ।हाोपासन कौशलं मित चयो धम िबया िसयःपां ौम ब मानस शचुः पीडा च धात ु ऽयात ॥् १५॥

जैां मान गणुोदयो मित चयः कािः ूतापोितमा हाोमम नीित नृ पित ााय मधै नम ।्हमेााज कुरार चयः ूीित सद ्भिूमपःै ।सूोह गहनाौमः ौवणग व्रंै िवधमा िौतःै ॥ १६॥

शौां गीतरितः ूमोद सरुिभ िा पानार ी रिुत मथोपकरण ाने िमऽागमाः ।कौशं बय िवबये कृिष िनिध ूािध नागमो ।वृोवश िनषादधम रिहतवैरं शचुः हेतः ॥ १७॥

सौर ूा खरो पि मिहषी वृानावायः ।ौणेी माम परुिध कार जिनता पजूा कुधाागमः ।ेेा िनल कोप मोह मिलन ापि ताौमान ।्भृाप कलऽ भनम अ्िप ूाोित च यताम ॥् १८॥

दशास ुशास ुशभुािन कुव िन सा शभुािन चवैम ।्िमौास ु िनौािण दशा फलािन होरा फलं ल पतःे स मानम ॥् १९॥

sanskritdocuments.org Page 15 of 44

Page 16: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

सााये य यद ्र मंु कमा अजीवो य योपिदः ।भाव ानालोक योगोवं च तत त्त स्व त यों दशायाम ॥् २०॥

छायां महाभतू कृतां च सव अिभयि दशाम अ्वा ।ि वारजान ग्णुां नासा क ्क ्लवणानमुयेात ॥् २१॥

शभु फलददशाया ताग ए्वाराा ब जनयित प ुसंां सम अ्था गमं चकिथत फल िवपाकैकयदे ्वत मानां पिरणमित फलािः िचा वीजः ॥२२॥

एक मह सशे फलयोिव रोध े नाशं वददे ्यद ्अिधकं पिरपते तत ।्नाो महः सशम अ् फलं िहनिां ां दशाम उ्पगताः स फल ूदा ःु॥ २३॥

नवमोऽायःअकवग

ाद ्अक ः ूथमाय बु िनधन ाा तपो नूगो वबात ्ाद ्इव तद ्एवरिवजाबात ्राािरष ु ।जीवाद ्धम सतुाय शऽषु ु दश ायािरगः शीतगोरेवेातपः सतुषे ुच बधुाल ्लात स् बगः ॥ १॥

लात ष्ट ्िऽ दशायगः स धन धी धमष ुचाराशी ात ्साािदष ुसा सस ु रवःे षट ्ाय धीो यमात ।्धी ायाम कटकेष ुशिशजाज ज्ीवाद ्यायागः केिसतात त् ु धम सखुधी ायादानगः ॥ २॥

वबपूचयिेनात स् तनयेाािधकेषदूयाच ।्चाद ् िदग ि्वफलेष ु के िनधन ूाथ गः ाभः ।धमा याम केगोऽक तनयाज ्ात ष्ट ्िऽ धी लाभगः ।शबुात ष्ड ्य लाभ ढषु ुगरुोः कमा लाभािरष ु॥ ३॥

ााया तपः सखुषे ु भगृजुात स् ाजिेजःसााषे ुयमारयो यिरप ु ूागो वाक ् पतःे ।धमा यािर सतु यषे ुसिवतःु ात स्ा कम िऽगः षट ्

sanskritdocuments.org Page 16 of 44

Page 17: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ाया सखुादषे ु िहमगोः साषे ुलाभः ॥ ४॥

िदक ्ाामदाय बषु ु कुजात ्ात ि्ऽकेिराः सयूा त ्सिऽ नवषे ु धी नविदग ल्ाभािरगो भाग वात ।्जायायरथ नवाजषे ु िहमगोम ात ि्ऽ षड ्धी ये िदग ध्ीषट ् सखुाय पवू नवगो ात स् र उदयात ॥् ५॥

लाद ्आ सतु लाभर नवगः साः शशाात ि्सतःात स्ाषे ुसखु िऽ धी नवदश ििािगः सयू जात ।्राय गो रवने वदश ूाधीो गरुोा द ्धी ाय नवािरगि नव षट ्पऽुायसाः कुजात ॥् ६॥

मात ि्ऽ सतुाय शऽषु ुशभुः साागो भिूमजात ्केायाधनिेनाद ्उपचयेा े सखु े च उदयात ।्धमा यािर दशा मृषु ु बधुाात ऽ्ी षड ्लाभगःषाया गतः िसतारु गरुोः ूाधी शऽषु ु॥ ७॥

इित िनगिदतम इ्ं नेम अ्द ् िवशषेाद ्अिधक फल िवपाकं ज भात त्ऽदःु।उपचय गहृ िमऽ ोगःै पुम इ्ं अवपचय गहृ नीचाराितगनै सत ॥् ८॥

दशमोऽायःकमा जीव

अथा िः िपतृ िपतृ पि शऽ ु िमऽ ॅातृ ी मतृक जनाद ् िदवाकराःै ।होरेोद शम गतिैव कनीया भेका द पितगाशं नाथ वृा ॥ १॥

अकाशे तणृ कनकाण भषेजाैाशं े कृिष जलजानाौया ।धाि ूहरण साहसःै कुजाशं े सौाशं े िलिप गिणतािद का िशःै ॥ २॥

जीवाशं े िज िवबधुाकरािद धमः कााशं े मिण रजतािद गो मिहःै ।सौराशं े ौम वध भार नीच िशःै कमशािुषत नवाशं कम िसिः ॥ ३॥

िमऽािर गहृ गतमै हैतोऽथ तुे बिलिन च भारे वीया त ।्आयैदयधनािौतै सौःै सिं बल सिहतरैनकेधा म ॥् ४॥

sanskritdocuments.org Page 17 of 44

Page 18: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

एकादशमोऽायःराजयोग

ूाय वनाः तुगःै बूरःै बूर मितम हीपितः ।बूरै ु न जीव शमणः पे ििधपः ूजायते ॥ १॥

वबाकजाक गुिभः सकलिैिभ ोषे ु षोडश नपृाः किथतकैले ।केािौतषे ुच तथाइकतमे िवले ऽेग े शिशिन षोडश भिूमपाः ःु ॥ २॥

वगम गते ले चे वा च विज तः ।चतरुामै है े नपृा ािवशंितः तृाः ॥ ३॥

यमे कुेअक अजेगिव शिशिन तरैवे तनगुनै ृ यिुं सहािलःै शिशज गु वबैनृ पतयः ।यमे तेु अे सिवतृ शिशजौ ष भवन ेतलुाजे ऽेःै स िसत कुज जीवै नरपौ॥ ४॥

कुजे तेु अकोध निुष यम ले च कुपितः पितभू मेाः िित सतु िवले सशिशिन ।स चे सौरे अे सरु पित गरुौ चाप धरग े तुे भानावदुयम उ्पयात े िितपितः ॥ ५॥

वषृ ेसेौ लेसिवतृ गु तीाशं ुतनयःै सुज ज्ाया खभै वित िनयमान म्ानवपितः ।मगृ े मे ले सहजिरप ु धम य गतःै शशााःै ातः पथृ ु गणुयशाः पुलपितः ॥ ६॥

हयेसेौ जीवे मगृ मखु गते भिूम तनये तुौ ले भगृजु शिशजावऽ नृ पती।सतुौ वबाक गु शिश िसताािप िहबकेु बधु ेका लेभवित िह नपृोऽोऽिपगणुवान ॥् ७॥

झष े सेौ ले घट मगृ मगृेषे ु सिहतयै माराक यऽभतू ्स ख मनजुः शािवसधुाम ।्अजे सारे मतू शिश गहृ गते चामर गरुौ ।सरुे े वा ले धरिण पितरोऽिप गणुवान ॥् ८॥

किक िण ले तेजीवे च िसत रैाय ूाःै ।

sanskritdocuments.org Page 18 of 44

Page 19: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

मषे गते अक जातं िवाद ् िवबमयंु पृी नाथम ॥् ९॥

मगृ मखु े अक तनयन ुसंः िबय कुलीर हरयोऽिधपयुाः ।िमथनु तौिल सिहतौ बधु शबुौ यिद तदा पथृ ु यशाः पिृथवीशः ॥ १०॥

ो सं े बधु े ले भगृौ मषेरूणािौत े ।स जीवे अे िनशा नाथ े राजा मारयोः सतु े ॥ ११॥

अिप खल कुलजाता मानवारा भाजः िकम उ्त नपृ कुलोाः ूो भू पालयोगःै।नृ पित कुल समुाः पािथ वा वमाणभै वित नृ पित तुेभू पाल पऽुः ॥१२॥

उ िऽकोणगबै लैाभैू पित वशंजा नरेाः ।पािदिभर वशं जाता हीनिैव यतुा न भिूम पालाः ॥ १३॥

लेखाेअक अजेौ ले भौमेो े कुे मे ।चाप ूा े जीवे राः पऽुं िवात प्ृी नाथम ॥् १४॥

ऋे शबेु पाताले धम ानं ूा े चे ।िा ूाि ूाःै शषेजैा तः ामी भमूःे ॥ १५॥

सौे वीय यतु े तन ु येु वीया े च शभु े शभुयात े ।धमा थपचयेवशषेधै मा ा नपृजः पिृथवीशः ॥ १६॥

वषृोदय े मिूत धनािर लाभगःै शशा जीवाक सतुापरनैृ पः ।सखु े गरुौ ख े शिश ती दीिधती यमोदय े लाभ गतनैृ पोऽपरःै ॥ १७॥

मषेरूणाय तनगुाः शिश म जीवा ारौ धन े िसतरवी िहबकेु नरेम ।्वबािसतौ शिश सरुे िसताक सौा होरा सखुा शभु खाि गताः ूजशेम ॥्१८॥

कम लयतु पाकदशायां रा लिरथ वा ूबल ।शऽ ु नीच गहृयातदशायां िि सौंयदशा पिरका ॥ १९॥

गु िसत बधु ले समेअक पऽु े िवयित िदवस नाथ े भोिगनां ज िवात ।्शभु बलयतु केःै बूर संै पापोै जित शबरदुािमताम अ्थ भाक ् च ॥२०॥

sanskritdocuments.org Page 19 of 44

Page 20: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ादशोऽायःनाभसयोग

नव िदग व्सविकाि वदेगै ुिणता ि िऽ चतिुव कजाः ःु ।यवनिै गणुा िह षट ्शती सा किथता िवरतोऽम तत स्माः ःु ॥ १॥

रमु ुशलं नलराःै साौयजा गादयोगान ।्केःै सद ्असद ्यतुदै लाौ ॐक ्सप किथतौ पराशरणे ॥ २॥

योगा ोजाौयजाः समं यवा वळाडज गोलकाःै ।केोपगःै ूो फलौ दलाािवारे न पथृक ् फलौ तौ ॥ ३॥

आस के भवन यगगै दागषे ुशकटं िवहगः ख बोः ।ाटकं नवम पम ल संलैागहैलम इ्ित ूवदि तज ्ाः ॥ ४॥

शकटाडज वभाशबुवै ळं तिपरीतगयै वः ।कमलं त ु िविमौ सिंतवैा िप तिद के बातः ॥ ५॥

पवू शाानसुारणे मया वळादयः कृताः ।चौतथु भवन े सयूा ज ् िसतौ भवतः कथम ॥् ६॥

कटकािद ूढै ु चतगुृ ह गतमै हःै ।यपूषे ुशि दडाा होराःै कटकैः बमात ॥् ७॥

नौ कूट ऽ चापािन तत स्ऋ सिंतःै ।अध चुनावाःै ूोऋ सिंतःै ॥ ८॥

एकार गतरैथा त स्मिुः षड ्गहृािौतःै ।िवलािद ितैबम इ्ाकृितज सहः ॥ ९॥

सा योगाः ःु स सऋ सिंरकेापायाद ्वकी दािमनी चपाशः केदारः शलूयोगो यगुं च गोलाान प्वू म उ्ान ि्वहाय ॥ १०॥

ईुिव दशे िनरतोऽिचरां मानी धनी च मशुले ब कृ सः ।ः िरा िनपणुो नलजः ॐग उ्ो भोगाितो भजु गजो ब ःख भाक ्ात ॥् ११॥

sanskritdocuments.org Page 20 of 44

Page 21: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

आौयोाु िवफला भविैव िमिौताः ।िमौा यै े फलं दरुिमौाः फल ूदाः ॥ १२॥

यथ भाक ् सततम अ्थ िचग दायां तिृ भकु ् शकटजः सजः कुदारः ।तोऽटनः कलह कृद ् िवहग े ूिदः ाटके िचर सखुी कृिषकृद ्धलाे॥ १३॥

वळे अ पवू सिुखनः सभुगोऽितशरूो वीया ितोऽथयवे सिुखतो वयोऽः ।िवात की िमत सौ गणु पे वाां तन ु िर सखुो िनिध कृन न् दाता ॥१४॥

ागावान ब्त ु वरयै जत े च यपू े िहंॐोऽथ गुिधकृतः शरकृराे ।नीचोऽलसः सखुधनिैव यतु शौ दडे िूयिैव रिहतः पुषा विृः ॥ १५॥

कीा यतुल सखुः कृपण नौजः कूटे अनतृ वन बनप जातः ।छऽोवः जन सौ करोऽ सौः शरू काम ुक भवः ूथमा सौः॥ १६॥

अधजः सभुग का वपःु ूधानोयालये नर पित ूितमुभोगी ।चबे नरे मकुुट िुत रितािवणोव िनपणुः िूय गीत नृः ॥ १७॥

दाता काय िनरतः पशपु दाि पाशे धनाज न िवशील स भृ बःु ।केदारजः कृिष करः सबुपयोः शरूः तो धनिचिव धन शलेू ॥ १८॥

धन िवरिहतः पाखडी वा यगु े थ गोलके िवधन मिलनो ानोपतेः कुिशल-सोऽटनः ।इित िनगिदता योगाः सा फलिैरह नाभसा िनयत फलदािा ते े समदशा-िप ॥ १९॥

ऽयोदशोऽायःचयोग

अधम सम विराक केािद सं े शिशिन िवनय िव ानधी नपैणुािन ।अहिन िनिश च चे े अिधिमऽाशंके वा सरु गु िसत े िववान ्ात स्खुीच ॥ १॥

सौःै रािर िनधनेिधयोगेोिंमपू सिचव िित पाल ज ।स सौ िवभवा हत शऽव दीघा यषुो िवगतरोग भया जाताः ॥ २॥

sanskritdocuments.org Page 21 of 44

Page 22: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िहाक सनुफानफाधरुाः ाोभयमै हःै शीताशंोः किथतोऽथा त ु ब-िभः केमिुमोऽैसौ ।केे शीतकरऽेथ वा महयतु े केमिुमो नेत े केिचत के् नवाशंकेष ुच वदिुःूिसा न ते ॥ ३॥

िऽशंत स्पाः सनुफानफााः षिऽयं दौधरुे ूभदेाः ।इा िवकःै बमशोऽिभनीय नीत े िनिढः पनुर नीितः ॥ ४॥

यम अ्िधगत िवः पािथ वत स्मो वा भवित िह सनुफायां धी धनाितमां।ूभरु गद शरीरः शीलवान ्ात कीित िव षय सखु सवुषेो िनढत ानफायाम ्॥५॥

उ भोग सखु भगु ध्न वाहनाागाितो धरुा ूभवः सभुृः ।केमिुमे मिलनःिखत नीच िनःाः ूेाः खला नपृतरेिप वशं जाताः ॥ ६॥

उाह शौय धन साहस वान म्हीजः सौः पटुः सवुचनो िनपणुः कलास ु ।जीवोऽथ धम सखु भाङ् नपृ पिूजत कामी भगृबु धनो िवषयोपभोा ॥ ७॥

पर िवभव पिरदोपभोारिव तनयो ब काय कृद ्गणशेः ।अशभु कृद ्उडुपोऽि ँय मिूत ग िलत तनु शभुोऽथाद ्ऊम ॥् ८॥

लाद ्अतीव वसमुान व्समुाञ छ्शाात स्ौ महैपचयोपगतःै समःै ।ाां समोऽवसमुां तनतायाम अ्ेसिपफलेिदम उ्टेन॥९॥

चतदु शोऽायःिमहयोग

ितमाशंजु नयषुशे सिहतो याँम कारं नरं भौमनेाघरतं बधुने िनपणुं धी कीित सौाितम ।्बूरं वाक ् पितना काय िनरतं शबेुणरायधुलैं रिवजनेधात ु कुशलं भाडूकारषे ु वा ॥ १॥

कूट ासव कु पयम अ्िशवं मातःु स वबः शशी स ः ूिौत वाम अ्थ िनपणुं सौभाय कीा ितम ।्

sanskritdocuments.org Page 22 of 44

Page 23: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िवबां कुल मुम अ्िर मितं िवेरं सािरा वाणां स िसतः िबयािद कु-शलं सािक ः पनुभू सतुम ॥् २॥

मलूािद हे कूटै वहरित विणग ब्ा योा स सौे पयु ः स जीवे भवित नरपितः ूा िवो िजो वा ।गोपो मोऽथदः परयवुित रतो तू कृत स्ासरुे े ःखातऽससः स सिवतृतनय े भिूमजे िनित ॥ ३॥

सौे र चरो बहृित यतु े गीत िूयो नृिवद ् वामी भू गणपः िसतने मृनामाया पटुलकः ।सद ् िवो धनदारवान ब् गणुः शबेुणयेु गरुौ येः ँमौ ु करोऽिसतने घटकृज ्जातोऽकारोऽिप वा ॥ ४॥

अिसत िसत समागमे अ चयु ुवित समाौय सवृ िवः ।भवित च िलिप पुक िचऽ वेा किथत फलःै परतो िवकनीयाः ॥ ५॥

पदशोऽायःूोायोग

एकैतरुािदिभब लयतुजैा ताः पथृग व्ीय गःै शाा जीिवक िभ ु वृ चरका िन-म वाशनाः ।माहये गु पा कर िसत ूाभाकरीनःै बमात ्ू ोा बिलिभः समा परिजतैत ्ािमिभः ूिुतः ॥ १॥

रिव कु कररैदीिता बिलिभत भयो नराः ।अिभयािचत माऽदीिता िनहतरै िनरीितरैिप ॥ २॥

जशेोऽयै ोऽक पऽुं पँयािकज पं वा बलोनम ।्दीां ूाोािक क ् काण सं े भौमाशे सौर े च चे ॥ ३॥

सरु गु शिश होरा ाक ास ु धम गुरथ नपृतीनां योगजीथ कृत ्ात ।्नवम भवन सं े मगे अै े भवित नरपयोग े दीितः पािथ वेः ॥ ४॥

षोडशोऽायःनऽफल

sanskritdocuments.org Page 23 of 44

Page 24: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िूय भषूणः सुपः सभुगो दोऽिनीष ुमितमां ।कृत िनय साग द्ः सिुखत भरणीष ु॥ १॥

ब भकु ् परदाररतजेी कृिकास ु िवातः ।रोिहयां स शिुचः िूयवंदः िर मितः सुप ॥ २॥

चपलतरुो भीः पटुाही धनी मगृ े भोगी ।शठ गिव तः कृतो िहंॐः पापरौिऋे ॥ ३॥

दाः सखुी सशुीलो मधारोग भाक ् िपपासु ।अने च सुः पनुव सौ जायत े मनजुः ॥ ४॥

शााा सभुगः पिडतो धनी धम ससंतृः पु े ।शठः सव भ पापः कृतधतू भौजे ॥ ५॥

ब भृधनो भोगी सरु िपतृ भो महोमः िपे ।िूय वाग द्ातािुतमान अ्टनो नपृ सवेको भाय े ॥ ६॥

सभुगो िवाधनो भोगी सखुभाक ् ितीय फाुाम ।्उाही धृः पानपो घणृी तरो हे॥ ७॥

िचऽार माधरः सलुोचना भवित िचऽायाम ।्दाो विणक ् कृपाः िूय वाग ध्मा िौतः ातौ ॥ ८॥

ईुो िुतमान व्चन पटुः कलह कृद ् िवशाखास ु ।आो िवदशे वासी धुारटनोऽनरुाधास ु॥ ९॥

ेास ु न ब िमऽः सुो धम कृत ्ू चरु कोपः ।मलेू मानी धनवान स्खुी न िहंॐः िरो भोगी ॥ १०॥

इान कलऽो मानी ढ सौअढद जलदवैे ।वै े िवनीतधािम क ब िमऽ कृत सभुग ॥ ११॥

ौीमाञ ल्वणे ौतुवान उ्दारदारो धनाितः ातः ।दाताः शरूो गीत िूयो धिनास ु धन ः ॥ १२॥

ुट वाग ्सनी िरपहुा साहिसकः शतिभषिज मा ः ।भािपदास ु ि गनः ी िजतधनी पटुरदाता च ॥ १३॥

sanskritdocuments.org Page 24 of 44

Page 25: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

वा सखुी ूजावान ि्जत शऽधुा िम को ितीयास ु ।सणूा ः सभुगः शरूः शिुचरथ वान प्ौे ॥ १४॥

सदशोऽायःचरािशशील

वृाताॆग उ् शाक लघ ु भकु ् िू ूसादोऽटनः कामी ब ल जानरुिरधनःशरूोऽना वभः ।सवेाः कनखी ोणाित िशरा मानी सहोामजः शा पािण तले अितोऽित-चपलोये अितभीः िबये ॥ १॥

काः खले गितः पथृ ु ऊ वदनः पृा पाा ितागी ेश सहः ूभःु ककु-दवान क्ा ूजः ेलःपवूब ु धनाजिैव रिहतः सौभाययुः मी दीािः ूमदा िूयः िर सुन ्मा सौो गिव ॥ २॥

ी लोलः सरुतोपचार कुशलाॆेणः शािवद ् तः कुित मधू जः पटु मित-हा िेततूिवत ।्चाव ः िूय वाक ्ूभ णिचगत िूयो नृिवत ्ीबयैा ित रितं समुत नसेततृीयऋगे॥ ३॥

आवबिुतगः समुत किटः ी िनि तः सत स्ुद ्दवैः ूचरुालय यधनःै स-ंयुत े चवत ।्॑ः पीन गलः समिेत च वशं साा सुद ्वलोयोानरतः वेँ म सिहत ेजातः शशाे नरः ॥ ४॥

तीःलू हनिुव शाल वदनः िपेणोऽाजःी षेी िूय मासं कानन नगःकुकाय िचरम ।्तु त्णृोदरदमानसजा सीिडतागवान ि्वबाः िरधीः सगुिव त मनामातिुव धयेोऽक भ े ॥ ५॥

ोीडा मर चा वीण गितः ॐासं बाः सखुी ः सरतः कलास ुिनपणुःशााथ िवद ्धािम कः ।मधेावी सरुत िूयः पर गहृिैव ै सयंुत े कायां परदशेगः िूय वचाः का

sanskritdocuments.org Page 25 of 44

Page 26: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ूजोऽाजः ॥ ६॥

दवे ॄाण साध ु पजूनरतः ूाः शिुचः ी िजतः ूाशंु उत नािसकः कृशचलद ्गाऽोऽटनोऽथा ितःहीनाः बय िवबयषे ु कुशलो दवेि नामा सक ् बनूाम उ्पकार कृद ् िविषत-ुतःै समे ॥ ७॥

पथृलु नयन वा वृ जो जानजु नक गु िवयुः शशैवे ािधत ।नर पित कुल पूः िपलः बूर चेो झष कुिलश खगाँछ पापोऽिलजातः ॥८॥

ािदघा िशरो धरः िपतृ धनागी किववय वान व्ा लूरद ौवोऽधर नसःकमतः िशिवत ।्कुाशंः कुनखी समासंल भजुः ूागवान ध्म िवद ्ब ु िट ्न बलात स्मिैत चवशं साकै साोऽजः ॥ ९॥

िनंलालयित दार तनयान ध्म जोऽधः कृशः ः ाम किटगृ हीत वचनःसौभाययुोऽलसः ।शीताम नजुोऽटन मकरे सािधकः का कृल ्ोऽग जरानास ु िनरतःस लोऽघणृः ॥ १०॥

करभ गलः िशराः खर लोमशदीघ तनःु पथृ ुचरणो पृ जघना किटज रठः ।पर विनताथ पाप िनरतः य विृ यतुः िूय कुसमुानलेुपन सुद ्घटजोऽ सहः॥ ११॥

जल परधन भोादार वासोऽनरुः समिचर शरीरु नासो बहृः ।अिभभवित स पान ्ी िजता िढ ुित िनिध धन भोगी पिडताराशौ॥ १२॥

बलवित राशौ तदिधपतौ च बलयतुः ाद ्यिद तिुहनाशंःु ।किथत कलानाम अ्िवकलदाता शिशवद ्अतोऽेनपुिरिचाः ॥ १३॥

अादशोऽायःरािशशील

ूिथततरुोऽटनोऽ िवः िबयगेायधु भदृ ् िवतु भाग े ।गिव व सगु पय जीवी विनताद ् िवट ्कुशल गो यवा े ॥ १॥

sanskritdocuments.org Page 26 of 44

Page 27: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िवा ोितष िववान ि्मथनुग े भानौ कुलीरे िते तीोऽः पर काय कृमपथ ेशै सयंुत े ।िसहंे वन शलै गो कुलरितवया ितोऽः पमुान क्ाे िलिप ले कागिणत ानाितः ी वपःु ॥ २॥

जातौिलिन सौिडकोऽिन रतो हरैयको नीच कृत बू्रः साहिसको िवशािज -तधनः शागोऽिल िते ।सत प्ूो धनवान ध्नधु र गत े तीो िभषक ् काको नीचोऽः कुविणङ् मगृ े अ-धनवालं ्लोऽ भायरैतः ॥ ३॥

नीचो घटे तनय भाय पिरतुोऽोयो पय िवभवो बिनताद ्ऋतोऽे ।नऽ मानव तन ु ूितमे िवभाग े लािदशते त्िुहनरिँम िदनशेयेु ॥ ४॥

नर पित सत कृ्तोऽटनमपू विणक ् सधनः त तनुौर भिूर िवषयां कुजः गहृे ।यवुित िजतान स्ुुिवषमान प्रदाररतान कु्हक सवुषे भी पौषा न ि्सत भ ेजनयते ्॥ ५॥

बौध े असहनयवान ि्वसुत कृ्तो गावयु कुशलः कृपणोऽभयोऽथ ।चाे अथ वान स्िललयान समिज त ः ूा भिूम तनये िवकलः खल॥ ६॥

िनःः ेश सहो वनार चरः िसहंे अदाराजो जवै े नकैिरपनु रे सिचवःातोऽभयााजः ।ःखात िवधनोऽटनोऽनतृरती कु िते भौमे भिूर धनाजो मगृ गतेभपूोऽथ वा तत स्मः ॥ ७॥

तूऋण पानरत नािक चौर िनःाः कुीक कूटकृद ्असरताः कुजऋे ।आचाय भिूर सतुदारधनाज नेाः शौबे वदागु भि रता सौे॥ ८॥

िवकनः शा कला िवदधः िूयवंदः सौरततृीय े ।जलािज त ः जन शऽःु शशाजे शीत करऋयेु ॥ ९॥

ी ेो िवधन सखुाजोऽटनोऽः ी लोलः पिरभवोऽक रािशग े े ।ागी ः ूचरु गणुः सखुी मावान य्िु ो िवगत भय षराशौ ॥ १०॥

पर कम कृद ्अ िश बुी ऋणवान ि्वि करो बधु े अकजऋे ।

sanskritdocuments.org Page 27 of 44

Page 28: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

नपृ सृत पिडता वाो नवमे अे िजत सवेका िशः ॥ ११॥

सनेा िनब िवदार तनयो दाता सभुृः मी तजेो दार गणुाितः सरु गरुौातःपमुान क्ौज भ े ।काः सधनाथ िमऽ तनयागी िूयः शौब भे बौध े भिूर पिरदाज सुत ्सािचयुः सखुी ॥ १२॥

चाे र सतु दार िवभव ूा सखुरैितः िसहंे ाद ् बल नायकः सरु गरुौूों च यु भे ।ऋे माडिलको नरे सिचवः सनेापितवा धनी कुे ककटवत फ्लािन मकरेनीचोऽ िवोऽसखुी ॥ १३॥

परयवुित रतदथ वादैत िवभवः कुल पासंनः कुजऋे । बल मित धनो नरे पूः जन िवभःु ूिथतोऽभयः िसतेे ॥ १४॥

नपृ कृ करोऽथ वान क्लािवन ि्मथनु े ष गते अितनीच कमा रिवजऋ गते अमरािर पू े सभुगः ी िविजतो रतः कुनाा म ॥् १५॥

ि भायऽथ भीः ूबलमदशोकशिशभेहरौ योषााथ ः ूवरयवुितम तनयः।गणुःै पूः सरुग सिहत े दानव गरुौ झष े िवान आ्ो नपृ जिनत पजूोऽित-सभुगः ॥ १६॥

मखूऽटनः कपटवान ि्वसुद ्यमे अजे कीटे त ु ब वध भाक ् चपलोऽघणृ ।िन॑ीस ुखाथ तनयः िलत लेे रा पितभ वित मु पित बौध े ॥ १७॥

व ीो न ब िवभवो भिूर भाय वषृे ातः ो े गण परु बल माम प-ूोऽथ वां ।किकयो िवकलदशनो मातृ हीनोऽसतुोऽः िसहंे अनाय िबसखु तनयो िविकृत स्यू पऽु े ॥ १८॥

ः ूियतो नरे भवन े सत ्पऽु जायाधनो जीव ऽे गते अकज े परु बलमामाम नतेाथ वा ।अ ी धन सवंतृः परु बल मामामणीम क ् ऽे े मिलनः िराथ िवभवोभोा च जातः पमुान ॥् १९॥

िशिशर कर समागमेणानां सश फलं ूवदि ल जातम ।्फलम अ्िधकम इ्दं यद ्अऽ भावाद ्भवन भ नाथ गणुिैव िचनीयम ॥् २०॥

sanskritdocuments.org Page 28 of 44

Page 29: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

एकोनिवशंोऽायःिफल

चे भपू बधुौ नपृोपम गणुी नेोऽधनाजगे िनःः ने नृ मा भपूधिननःूेः कुजागै िव ।नृ े अयो वहािर पािथ व बधुािभु वायोऽधनो ऋे योृ किव भिूमपतयोऽयो जीिव ग र्ोिगणौ ॥ १॥

ोिता नरे नािपत नृ पशेा बधुाहैरौ तद ् भपू चमपू नपैणुयतुाः षेअशभुःै ाौयः ।जकेू भपू सवुण कार विणजः शषेिेत े नकृैती कीटे युम िपता नतरजको -ोऽधनो भपूितः ॥ २॥

ावुश जनाौय तरुग े पापःै सद ् अः शठावुश नरे पिडतधनीिोन भपूो मगृ े ।भपूो भपू समोऽदार िनरतः शषेै कु िते हाो नपृितब ुध झषगे पापपापिेत े ॥ ३॥

होरशेऋदलािौतःै शभु करो ः शशी ततशंे तत प्ितिभः सुद ्भवनगवैा वीितः शते ।यत ्ू ों ूित रािश वीण फलं तादशाशं े तृं सयूरैवलोिकते अिप शिशिनयें नवाशंेतः ॥ ४॥

आरिको वधिछः कुशलो िनयुे भपूोऽथ वान क्लह कृत ि्ितजाशं सं े ।मखूऽदार िनरतः सकुिवः िसताशं े सत क्ा कृत स्खु परोऽ कलऽग ॥५॥

बौध े िह र चर चौर कवी मी गये िश िनपणुः शिशिन िते अशं े ।ाशं े अ गाऽधन तपि मुः ीपोऽकृ िनरत िनरीमाणं ॥६॥

स बोधो नर पित समंतो िनधीशः िसहंाशं े ूभरु सतुोऽितिहंॐ कमा ।जीवाशं े ूिथत बलो रणोपदेा हा ः सिचव िवकाम वृ शीलः ॥ ७॥

अापो ःिखतः सिप े मानासः कमिण े अनरुः ।

sanskritdocuments.org Page 29 of 44

Page 30: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ींतः कृपणािक भाग े चे भानौ तद ्इािद े ॥ ८॥

वगम परगषे ुशभुं यद ्उं तत प्ु म लघतुा शभुम उ्मणे ।वीया ितोऽंशक पितिन णि पवू राशी ण फलम अ्शं फलं ददाित ॥ ९॥

िवशंोऽायःभाव

शरूः ो िवकल नयनो िनघृ णोऽक तनु े मषे े स ििमर नयनः िसहं सं ेिनशाधः ।नीच े अोऽः शिश गहृ गते बुदुाः पते भिूर िो नपृ तधनो वबरोगीितीय े ॥ १॥

मित िवबमांतृीयग े अक िवसखुः पीिडत मानशतथु ।असतुो धन विज तिकोणे बलवाञ छ्ऽ ु िजत शऽ ु यात े ॥ २॥

ीिभग तः पिरभवं मदग े पते ाजो िनधनगे िवकलेण ।धम सतुाथ सखु भाक ्सखु शौय भाक ्ख ेलाभ े ूभतूधनवान प्िततु िरःफे ॥ ३॥

मकूो जडा हीन बिधर ूेाः शशाोदय े ऋजो गते धनी ब सतुःस ः कुटुी धन े ।िहंॐो ॅातृ गत े सखु े स तनये तत ्ू ो भावाितो नकैािरमृ काय वि मदनी-ोऽलसािरग े ॥ ४॥

ईष ुीो मदो मदे ब मिता िदतामे सौभायाज िमऽ बुधन भाग ध्म िते शीतगौ ।िनिं समपुिैत धम धनधी शौयय ुतः कम ग े ातो भाव गणुाितो भव गते -ुिोऽ हीनो ये ॥ ५॥

ले कुज े त तनधु नग े कद ्अो धम अघवान ि्दन कर ूितमोऽ संः ।िवान ध्नी ूखल पिडत मशऽधु म िवौतु गणुः परतोऽकवज ् े ॥ ६॥

िवान स्वुाः कृपणः सखुी च धी मान शऽःु िपततृोऽिधक ।नीचपी सधनः स लाभः खल जीवे बमशो िवलात ॥् ७॥

र िनपणुः सिुखत िवले िूय कलहोऽ गते सरुतेःु ।तनय गते सिुखतो भगृ ु पऽु े गु वदतोऽ गहृे सधनोऽे॥ ८॥

sanskritdocuments.org Page 30 of 44

Page 31: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

अाथ रोगी मदन वशगोऽमिलनः िशशुे पीडात ः सिवतृ सतु लेलसवाक ् ।गु ऋोे नृ पित सशो माम परुपःसिुवांाव ो िदन कर समोऽऽ किथतः ॥ ९॥

सुद ्अिर परकीय ऋ तु ितानां फलम अ्नपुिरिचं लदहेािद भावःै ।समपुचय िवपी सौ पापषे ुसः कथयित िवपरीतं िरःफ षा भषे ु॥ १०॥

उ िऽकोण सअुढऽु नीच गहृाकगःै ।शभुं सणू पादोनदल पादा िनलम ॥् ११॥

एकिवशंोऽायःआौययोगकुल सम कुल मु बु पूाधिन सिुख भोिग नपृाः भकै वृा ।पर िवभव सुत ् ब ु पोा गणप बलेश नपृा िमऽ भषे ु॥ १॥

जनयित नपृम ए्कोऽुगो िनऽः ूचरुधन समतें िमऽयोगा िसम ।्िवधन िवसखु मढू ािधतो ब तो वधिरत समतेः शऽ ु नीचऋगषे ु॥ २॥

न कु लं शभुम आ्ह सो न भाग भदेाद ्यवना वदि ।काशं भदेो न तथाि राशरेितूसिित िवुगुः ॥ ३॥

यातेसत ् सम भषे ु िदनशे होरां ातो महोम बलाथ यतुोऽिततजेाः ।चा शभुषे ुयिुज माद व काि सौसौभायधी मधरु वायतुः ूजातः ॥ ४॥

तावे होरा परऋगषे ुयेा नराः पवू गणषे ु माः । होरा भवन ितषे ुमा भवु गणुिैव हीनाः ॥ ५॥

काणप गणुम आ् सअुढद ्कोणे चोऽगदिधनाथ गणुं करोित ।ालोयायधु चतुरणाडजषे ु तीोऽितिहंॐ गु तरतोऽटन ॥ ६॥

नेो भोा पिडताो नरेः ीबः शरूो िविकृद ्दास विृः ।पापो िहंॐोऽभी वगमाशंेषेाम ई्षारािशवद ्ादशाशंःै ॥ ७॥

जायाितो बल िवभषूण सयुोजेोऽितसाहसयतु कुजे भाग े ।रोगी मतृ यवुितिव षमोऽदारो ःखी पिरदयतुो मिलनोऽक पऽु े ॥ ८॥

sanskritdocuments.org Page 31 of 44

Page 32: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ाशं े गरुौ धनयशः सखु बिु युाजेि पू िनग उ्म भोगवः ।मधेा कलाक पट का िववाद िश शााथ साहसयतुाः शिशजेअितमााः ॥९॥

े िऽशंाशं े ब सतु सखुारोय भायाथ पः शबेु तीः सलुिलत वपःु स ुू कीण-िय ।शरू ौ िवषम वधकौ सद ्गणुाौ सिुखजौ चाव ेअौ रिव शिश यतुेार पवूाशकेष ु॥ १०॥

ािवशंोऽायःूकीण क

ऋ तु मलू िऽकोणगाः कटकेष ुयावािौताः ।सवव त े अो कारकाः कम गु तषेां िवशषेतः ॥ १॥

ककटोदय गते यथोडुप ेोगाः कुजयमाक सरूयः ।कारका िनगिदताः पररं लग सकलोऽरागुः ॥ २॥

िऽकोणोगो हतेरुों यिद चम गः ।सुत त्णु सः कारकािप स तृः ॥ ३॥

शभुं वगमे ज विेश ान े च सद ्गहृे ।अशूषे ुच केषे ुकारका महषे ुच ॥ ४॥

मे वयसः सखु ूदाः केा गु ज लपाः ।पृोभयकोदयऋगाेअः ूथमषे ु पाकदाः ॥ ५॥

िदन करिधरौ ूवषे काले गु भगृजुौ भवन मयातौ ।रिव सतु शिशनौ िविनग मौ शिश तनयः फलदुसव कालम ॥् ६॥

ऽयोिवशंोऽायःअिन

लात प्ऽु कलऽ भेशभु पित ूा ेअथ वालोिकते चाद ्वा यिद सद ्अि िहतयोयोऽथा सवः ।

sanskritdocuments.org Page 32 of 44

Page 33: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

पाथोनोदयग े रवौ रिव सतुो मीन ितो दारहा पऽु ान गत पऽु मरणं पऽुोऽव-नये ित ॥ १॥

उम महःै िसत चतरुॐ सिंतमै िते भगृ ु तनय े अथ वा उमयोः ।सौ महरैसिहत सिंनरीित े जाया वधो दहन िनपात पाशजः ॥ २॥

लाद ्यािर गतयोः शिश ितमरँोः पा सहकै नयन वदि ज ।नूयोन वम पम संयोवा शबुाकयोिव कलदारम उ्शि जातम ॥् ३॥

कोणोदय े भगृ ु तनय े अ चब सौ वा पितय िद न सतुऋम इ्युम ।्पाप महै य मद लरािश संःै ीण े शिशसतु कलऽ जधीे॥ ४॥

अिसत कुजयोव ग अे िसते तदविेत े परयवुितगौ चते स्े िया सह प ु-ंलः ।भगृजु शिशनोरेअभाय नरो िवसतुोऽिप वा पिरणत तनू नृोौ शभुःै ूमदापती ॥ ५॥

वशं ेा ख मद सखुगैदैे पापःै िशी शंे शिश सतुयतु े के स-ंािक े ।दाां जातो िदित सतु गरुौ िरःफग े सौर भाग े नीचोऽक ोम दन गतयोयोः स-ूय जने ॥ ६॥

पापालोिकतयोः िसताविनजयोरयोवा क ्चे ककट विृकाशंक गतेपा-पयै ुत े गुक ् ।ि ऽी िरःफधनयोरशभुयोोदये अे रवौ चे ख ेअविनजेअगे च िव-कलो यकजो विेशगः ॥ ७॥

अः शिशशभुयोमृ गग े पते ास य िहक िवििध गु भाजः ।शोषी परर गहृाशं गयोरवीोः ऽे े अथ वा यगुपद ्एकगयोः कृशो वा ॥ ८॥

चेे अि म झष किक मगृाज भाग े कुी स मिधरे तदविेत े वा ।यातिैकोणम अ्िल किक वषृमैृ ग े च कुी च पाप सिहतरैवलोिकतवैा ॥ ९॥

िनधनािर धन य ितारिव चारयमा यथा तथा ।बलवद ्महदोष कारणमै नजुानां जनयनऽेताम ॥् १०॥

नवमाय ततृीयधी यतुा न च सौरैशभुा िनरीिताः ।

sanskritdocuments.org Page 33 of 44

Page 34: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िनयमावणोपघातदारद वकृै करा समे ॥ ११॥

उदयडुुप े सरुागे स िपशाचोऽशभुयोिकोणयोः ।स उपव मडले रवावदुये नयनापविज तः ॥ १२॥

संृः पवनने मगयतु े नू े िवले गरुौ स उादोऽविनजे िते अ भवन ेजीवे िवलािौते ।तत स्यू सतुोदय े अविन सतु े धमा जनूग े जातो वास सहॐरिँम तनये ीण ेये शीतगौ ॥ १३॥

राँयशंपो कर शीत करामरेनैचािधपाशं गतरैिर भागगवैा ।एोऽ म बिभः बमशः ूसतूा येाः रुपुगम बय गभ दासआः ॥१४॥

िवकृतदशनः पापै े वषृाज हयोदय े खलितरशभु ऽे े ले हय े वषृ भ े अिप वा ।नवम सतुग े पापै े रवावढेणो िदन कर सतु े नकै ािधः कुज े िवकलः पमुान ॥्१५॥

य सतुधनधमगरैसौभै वन स मान िनबनं िवकम ।्भजु गिन गड पाशभदृ ्काणबै लवद ्असौ िनरीितै तत ॥् १६॥

पुष वचनोऽपारात ः यी च िनशा पतौ सरिव तनये वबालोकं गत े पिरवषेग े ।रिव यम कुजःै सौानै भः लम आ्िौतभैृ तक मनजुः पवूिवै राधम म-माः ॥ १७॥

चतिुवशोऽायःीजातक

यद ्यत फ्लं नर भवे मम अ्नानां तत त्दते प्ितष ु वा सकलं िवधयेम ।्तासां त ु भतृ मरणं िनधन े वपु ु लेगं सभुगतामये पित ॥ १॥

युमषे ुल शिशनोः ूकृित िता ी सील भषूणयतुा शभुयो ।ओजयो मनजुािढत शीलयुा पापा च पापयतुिेतयोग ुणोना ॥ २॥

काइवा ोजतीहदां साी स माया कुचिरऽयुा ।भूाजऋे बमशोऽंशकेष ु वबािक जीवेज भाग वानम ॥् ३॥

sanskritdocuments.org Page 34 of 44

Page 35: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

ा पनुभू ः स गणुा कलाा ाता गणुैासरु पिूजतऋे ।ात क्ापटी ीब समा सती च बौध े गणुाा ूिवकीण कामा ॥ ४॥

ा पित घाितनी ब गणुा िशिसाी भे ।ुाचारा कुलटाक भ े नपृ वधःू प ुंिेतागगा ।जवैनेकैगणुारितगणुा िवानयुा सती ।दासी नीचरतािक भ े पित रताा ूजा ाशंकैः ॥ ५॥

शिश ल समायैुः फलं िऽशंाशंकैिरदम ।्बलाबल िवकने तयों िविचयते ॥् ६॥

क ् संाविसत िसतौ परराशं े शौबे वा यिद घटरािश सवोऽंशः ।ीिभः ी मदन िवषानल ूदीं सशंािं नयित नराकृित ितािभः ॥ ७॥

शूे कापुषो बले अ भवन े सौ महावीित े ीवोऽे बधु मयोर गहृेिनं ूवासाितः ।उृारिवणा कुजने िवधवा वाे अरािश िते काइवाशभु वीित े अकतनये नू े जरां गित ॥ ८॥

आयेिैव धवारािश सिहतिैम ौःै पनुभू भ वते बू्रे हीन बले अगे पितना सौ-िेते ूोिता ।अोाशंगयोः िसताविनजयोर ूसाना नू े वा यिद शीतरिँम सिहतौभत ुदानुया ॥ ९॥

सौरारऋे लगे से शबेु मऽा सा बकी पाप े ।कौज े अाशं े सौिरणा ािध योिना ौोणी वभा सद ्महाशं े ॥ १०॥

वृो मखू ः सयू जऋे अशंके वा ी लोलः ात ब्ोधनावनये े ।शौबे काोऽतीव सौभाययुो िवान भ्ता नपैणु बौध े ॥ ११॥

मदन वश गतो मृ चाे िऽ दश गरुौ गणुवान ि्जतिेय ।अितमृ रित कम कृ सौय भवित गहृे अमय िते अशंके वा ॥ १२॥

ईा िता सखु परा शिश शबु ले ेोः कलास ु िनपणुा सिुखता गणुाा ।शबु योु िचरा सभुगा कलाा िऽनके वस ुसौ गणुा शभुषे ु॥ १३॥

बूरे अमे िवधवता िनधनेरोऽंशे य ितो वयिस त समे ूिदा ।

sanskritdocuments.org Page 35 of 44

Page 36: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

सत ्थ गषे ु मरणं यम ए्व ताः कािलगो हिरष ु चा सतुम इ्ौ ॥१४॥

सौरे म बले बलेनरिहतःै शीताशं ु शबेुजःै शषेवैय समितःै पिषणी यो-जराँयुमः ।जीवार ुिज दैवषे ु बिलष ु ूाग ल्राशौ समे िवाता भिुव नकै शा िनपणुाी ॄ वािदिप ॥ १५॥

पाप े अे नवम गत मह तुां ूोां यवुितपैसशंयने ।उाहे वरण िवधौ ूदान काले िचायाम अ्िप सकलं िवधयेम ए्तत ॥् १६॥

पिवशंोऽायःनयैा िणक

मृमुृ ु गहृेणने बिलिभात ु कोपोवत स्यंु भ गाऽजो ब भवो वी-या ितभैू िरिभः ।अायधुजोरामय कृतटृ ्तु कृ्तामेसयूा िैन धन ेचरािदष ुपराूदशेिेित ॥ १॥

शलैामािभहत सयू कुजयोमृ ःु ख बुयोः कूप े म शशा भिूम तनयबै - कम ितःै ।कायां जनाद ् िधमो करयोः पाप महैयोः ातां यभुयोदय े अक श-िशनौ तोय े तदा मितः ॥ २॥

मे ककटग े जलोदर कृतो मृमुृ गाे मगृ े शाि ूभवः शिशशभुयोम ेकुज ऋे िते ।कायां िधरोशोष जिनतत ि्तेशीतगौ सौरऋेयिद तद ्एव िहमगौरि पातःै कृतः ॥ ३॥

बाद ् धी नवमयोरशभुयोः सौ महाद ् योिाणै स पाश सप िनगड-ैिँछि ितबै तः ।कायाम अ्शभुािते अमयगे चे िसत े मषेग े सयू ल गते च िवि मरणंी हतेकंु मिरे ॥ ४॥

शलूोि तनःु सखु ेअविन सतु े सयू अिप वा ख ेयमे स ूीण िहमाशंिुभ यगुपत ्पापिैकोणागःै ।

sanskritdocuments.org Page 36 of 44

Page 37: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

बुे चरवौ िवयविनजे ीणे सवंीित े कानेािभहतः ूयाित मरणं सयूा -जनेिेत े ॥ ५॥

रादा िहबकैुलगडुाहताः ूीण चिधरािक िदनशेयैुः ।तरैवे कम नवमोदय पऽु संधैू माि बन शरीर िनकुनाः ॥ ६॥

ब कम सिहतःै कुज सयू मिैन या णम आ्यधु िशिख िित पाल कोपात ।्सौरे भिूम तनयःै सखुादैयः त कृिम कृत शरीर घातः ॥ ७॥

खेअक अविनजेरसातल गतेयान ूपातद ्वधो योीडनजः कुज ेअमयगेसौरेनाुमे ।िवण म्ेिधरािक शीत िकरणजैू काज सौरऋगयैा त े वा गिलते सयू िधरै-मा बायान ॥् ८॥

वीया ित वब वीित े ीणेौ िनधन िते अकज े ।गुोवरोग पीडया मृःु ात कृ्िम शदाहजः ॥ ९॥

अे रवौ सिधरे िनधन ेअक पऽु े ीण े रसातल गते िहमगौ खगाः ।लाजाम तपःिन भौम मचै ुशलै िशखराशिन कु पातःै ॥ १०॥

ािवशंः किथतुकारणं िेाणो िनधन सिूरिभः ।तािधपितभ वोऽिप वा िनया णं गणुःै ूयित ॥ ११॥

होरा नवाशंकपयु स मान भमूौ योगेणािदिभरतः पिरकम ए्तत ।्मोहुमृ ुसमयेअनिुदताशं तुःशेिेत े ि गिुणतिगणुः शभुै ॥ १२॥

दहन जल िविमौभै सेद शोषिैन धन भवन संैा ल वगिव डः ।इित शव पिरणामिनीयो यथोः पथृिुव रिचत शााद ् गनकूािद िचम ्॥ १३॥

गुडु पित शबुौ सयू भौमौ यम ौ िवबधु िपतृ ितरो नारकीयां कुय ुः ।िदन कर शिश वीया िधितात ्शं नाथात ्ू वर सम िनकृाु ॑साद ्अनकेू ॥१४॥

गितरिप िरप ु र शंपोऽितो वा गुरथिरप ु के ििगः ो संः ।उदयित भवन े अे सौ भाग े च मोो भवित यिद बलेन ूोिताऽ शषेाः॥ १५॥

sanskritdocuments.org Page 37 of 44

Page 38: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

षिशंोऽायःनजातक

आधान जापिरबोध काले सृतो ज वददे ् िवलात ।्पवूा पराध भवन िवाद ्भानावदुग द्िणगे ूसिूतम ॥् १॥

ल िऽकोणषे ुगुि भागिैव क वषा िण वयोऽनमुानात ।्मीोऽक ले किथता ुशषेरैायनता वतृरुक चारात ॥् २॥

चु जीवाः पिरवत नीयाः शबुार मरैयन े िवलोमे ।िेाण भाग े ूथमे त ु पवू मासोऽनपुाता ितिथिव कः ॥ ३॥

अऽािप होरा पटवो िजेाः सयूाश तुां ितिथम उ्िशि ।रािऽ ु सषे ु िवलोम ज भागै वलेाः बमशो िवकाः ॥ ४॥

के िचशाािुषतान न्वाशंा सं कथयि मासम ।्ल िऽकोणोम वीय यंु सोते अाल भनािदिभवा ॥ ५॥

यावान ग्तः शीत करो िवलााद ्वदते त्ावित जरािशः ।मीनोदय े मीनयगुं ूिदं भाताकारतै िचम ॥् ६॥

होरा नवाशं ूितमं िवलं लाद ्रिवया वित च काणे ।ताद ्वदते त्ावित वा िवलं ूःु ूसतूािवित शाम आ्ह ॥ ७॥

जािदशले ्लग े वीय ग े वा छायालु के हत े अविशम ।्आसीन सुोित ितताभं जाया सखुाोदयगं ूिदम ॥् ८॥

गो िसहंौ िजतमुामौ िबय तलेु का मगृौ च बमात स्वंय दशका स िवषयःैशषेाः सा गणुाः ।जीवाराुिज दैवाः ूथमवषेा महाः सौवद ् राशीन ं िनयतो िविधम हयतुःैकाया च तग णा ॥ ९॥

साहतं िऽ घन भािजत शषेम ऋ्ं दाथ वा नव िवशो न वाथ वाात ।्एवं कलऽ सहजाज शऽ ु भेः ूवु ददे ्उदयरािश वशने तषेाम ॥् १०॥

वष ऋत ु मास ितथयो ु िनशं डूूिन वलेोदय े ऋ नव भाग िवकनाः ःु ।भयूो दशािद गिुणताः िवकभा वषा दयो नवकदान िवशोधनााम ॥् ११॥

sanskritdocuments.org Page 38 of 44

Page 39: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

िवयेादशकेाऋत ु मासाथवै च ।अकेिप मासाद ्अधा िथय तथा तृाः ॥ १२॥

िदवारािऽ ूसिूतं च नऽानयनं तथा ।सकिप वगष ु िनम ए्वोपलयते ॥् १३॥

वलेाम अ्थ िवलं च होराम अ्शंकम ए्व च ।पकेष ु िवजानीयान न् जातक िसये ॥ १४॥

संार नाम माऽाि गणुा छायालुःै समायुाः ।शषें िऽ नवक भान न्ऽं तिनः्आिद ॥ १५॥

ि िऽ चतदु शदश ितिथ स िऽ गणुा नवा चेााः ।पदशािङ् मखुािता भधिनािद ॥ १६॥

इित न जातकम इ्दं ब ूकारं मया िविनिदम ।्माम अ्तः सिःै परीयाद ्यथा भवित ॥ १७॥

सिवशंोऽायःिेाण प

कां िसत व विेतः कृः शेवािभरितमु ।्रौिः परश ुं समुतं ध े र िवलोचनः पमुान ॥् १॥

रम अ्रा भषूण भ िचा कुाकृितवा िज मखुी तषृाता ।एकेन पादने च मषे मे िेाणपं यवनोपिदम ॥् २॥

बूरः कलाः किपलः िबयाथ भ ोतोऽु तदड हः ।रािन वािण िबभित चडो मषे े ततृीयः किथति भागः ॥ ३॥

कुित न कचा घटदहेादध पटा तिृषताशन िचा ।आभरणािभवाित नारी पम इ्दं वषृ भ े ूथम ॥ ४॥

ऽेधा गहृधने ुकलाो लाले स शकटे कुशल ।म उ्हित गो पित तुं तु प्रोऽज वदनो मल वासा ॥ ५॥

िप सम कायः पाडुरदंः शरभ समािः िपल मिूत ः ।

sanskritdocuments.org Page 39 of 44

Page 40: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

अिव मगृ लोभ ाकुल िचो वषृभ वन ूा गतोऽयम ॥् ६॥

सूाौयं समिभवाित कम नारी पािताभरण काय कृतादरा च ।हीन ूजोित भजुऋत ु मती िऽ भागम आ्ं ततृीय भवन वदि ताः ॥७॥

उान संः कवची धनुाञ ्रोऽधारी गडानाना ।बीडाजालरणाथ िचां करोित मे िमथनुराशःे ॥ ८॥

भिूषतो वणवद ्ब रो ब तणू कवचः सधनुः ।नृ वािदत कलास ुच िवान क्ा कृन ि्मथनुराँयवसान े॥ ९॥

पऽ मलू फल भदृ ् िप कायः कानन े मलयगः शरभािः ।बोड तु वदनो हय कठः कक टे ूथमपम उ्शि ॥ १०॥

पािच ता मधू िन भोिग युा ी कक शारय गता िवरौित ।शाखां पलाश समािौता च मे िता ककटकराशःे ॥ ११॥

भाया भरणाथ म अ्ण वं नौो गित सप विेतः ।हमैै यतुो िवभषूणिैिपटाा गत कक टे ॥ १२॥

शालेपिर गीृ जकुौ ा नर मिलनाराितः ।रौित मातृ िपिपयिजतः िसहंपम इ्दम आ्म उ्ते ॥ १३॥

हयाकृितः पाडुर मा शखेरो िबभित कृािजन कलं नरः ।रासदः िसहंवेा काम ुको नताम नासो मगृराज ममः ॥ १४॥

ऋाननो वानर तु चेो िबभित दडं फलम आ्िमषं च ।कूच मनुः कुिटलै केशमैृ गेरा गति भागः ॥ १५॥

पु ूपणून घटेन का मल ूिदधार सवंतृाी ।वाथ सयंोगम अ्भीमाना गरुोः कुलं वाित काकाः ॥ १६॥

पुषः ूगहृीत लेखिनः ँयामो व िशरा ायय कृत ।्िवपलंु च िबभित काम ुकं रोम ा तनु ममः ॥ १७॥

गौरी सधुौतामकूल गुा समिुता कु कटहा ।दवेालयं ी ूयता ूवृा वदि का गति भागः ॥ १८॥

sanskritdocuments.org Page 40 of 44

Page 41: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

वीरापण गतः पुषलुावान उ्ान मान कुशलः ूितमान हः ।भाडं िविचयित त च मूम ्एतद ् पं वदि यवनाः ूथमं तलुायाः ॥१९॥

कलशं पिरगृ िविनितत ुं समभीित गीृ मखुः पुषः ।िुधतिृषत कलऽ सतुान म्नसिेत तलुाधर म गतः ॥ २०॥

िवभीषयिंित र िचिऽतो वन े मगृान क्ान तणू वम भतृ ।्फलािमषं वानरपभनृ न्रलुा वसान े यवनैदातः ॥ २१॥

विैव हीनाभरणै नारी महा समिुात स्मपुिैत कूलम ।्ान तुा सप िनब पादा मनोरमा विृकरािश पवू ः ॥ २२॥

ान सखुािभवाित नारी भऋत ु कृत े भजुगावतृदहेा ।कप कु स मान शरीरा विृक ममपम उ्शि ॥ २३॥

पथृलु िचिपट कूम तु वबः मगृ वराह सगृाल भीषकारी ।अवित च मलयाकर ूदशें मगृ पितर गत विृक ॥ २४॥

मनु वबोऽ स मान कायो धनिुव गृायतम आ्ौमः ।बतपूयोािन तपिनरराो धनषुि भागः ॥ २५॥

मनोरमा चक हमे वणा भिासन े ितित मपा ।समिुरािन िवघयी म िऽ भागो धनषुः ूिदः ॥ २६॥

कूच नरो हाटक चकाभो वरासन े दडधरो िनषणः ।कौशयेकाुहत े अिजनं च ततृीयपं नवमराशःे ॥ २७॥

रोम िचतो मकरोपमदंः सकूरकायस मान शरीरः ।योक जालक बनधारी रौि मखुो मकर ूथमु॥ २८॥

कलािभादलायताी ँयामा िविचऽािण च माग माणा ।िवभषूणालत लोह कणा योषा ूिदा मकर मे॥ २९॥

िकरोपम तनःु स कलणू चाप कवचःै समितः ।कुम उ्हित र िचिऽतंगं मकररािश पिमः ॥ ३०॥ रथोता)हे म जल भोजनागम ाकुली कृत मनाः स कलः ।

sanskritdocuments.org Page 41 of 44

Page 42: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

कोश कार वसनोऽिजनाितो गीृ तु वदनो घटािदगः ॥ ३१॥

दध े शकटे स शाले लोहााहरत े अना वन े ।मिलनने पटेन संढता भाडमैू ि गतै ममः ॥ ३२॥

ँयामः सरोम ौवणः िकरीटी क ् पऽ िनया स फलिैब भित ।भाडािन लोह ितिमिौतािन सारय गतो घट ॥ ३३॥

ॐगु भ्ाड मुामिण श िमॐैा ि हः स िवभषूण ।भाया िवभषूाथ म अ्पां िनधान ं नावा वािद गतो झष ॥ ३४॥

अिुतज पताकम उ्पिैत पोतं कूलं ूयाित जलधःे पिरवारयुा ।वणन चक मखुी ूमदा िऽ भागो मीन चषै किथतो मिुनिभितीयः ॥ ३५॥

ॅािके सप िनविेताा विैव हीनः पुषटाम ।्चौरानल ाकुिलताराा िवबोशते अोपगतो झष ॥ ३६॥

अािवशंोऽायःउपसहंार

रािश ूभदेो महयोिन भदेो िवयोिन जाथ िनषके कालः ।जाथ सो मरणं तथायदु शा िवपाकोऽक वग सः ॥ १॥

कमा जीवो राजयोगाः खयोगााा योगाद ् िवमहाा योगाः ।ूोजाथो रािश शीलािन िढभा वाद ्आौयोऽथ ूकीण ः ॥ २॥

नेा योगा जातकं कािमनीनां िनया णं ान न्े जकाणः ।अायानां िवशंितः प युा जतेद ्यािऽकं चािभधाे॥ ३॥

ूाििथभ िदवसः ण चो िवलं थ ल भदेः ।शिुम हाणाम अ्थ चाप वादो िविमौकां तन ु वपेन ं च ॥ ४॥

अतः परं गुक पजूनंात ्ं ततः ान िविधः ूिदः ।यो महाणाम अ्थ िनग म बमा िदः शकुनोपदशेः ॥ ५॥

िववाह कालः करणं महाणां ूों पथृक ् तिपलुाथ शाखा ।िैिभितष सहोऽयं मया कृतो दवै िवदां िहताय ॥ ६॥

sanskritdocuments.org Page 42 of 44

Page 43: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

पथृ ु िवरिचतम अ्ःै शाम ए्तत स्मं तदन ुलघ ुमयदें तत ्ू दशेाथ म ए्व ।कृतम इ्ह िह समथ धी िवषाणामे ममयिद हयद ्उं सज ज्नःै तां तत ॥्७॥

मया ूचरतोऽ िवनाशम ए्ित केात ब् िौत मखुािधगम बमणे ।यद ्वा मया कुकृतम अ्म इ्हाकृतं वा काय तदऽ िवषा पिररागम ॥् ८॥

आिददास तनयदवा बोधः कािपके सिवतृ ल वर ूसादः ।आविको मिुन मतावलो सग घ्ोरां वराहिमिहरो िचरां चकार ॥ ९॥

िदन कर मिुन गु चरण ूिणपात कृत ूसाद मितनदेम ।्शाम उ्पसहृीतं नमोऽु पवू ूनतेृः ॥ १०॥

Encoded by Mizue Sugita December12, 1994Avilable at ftp://ccftp.kyoto-su.ac.jp/pub/doc/sanskrit/jyotisa/bj.jytConverted to Itrans forDevanagari display byRaduCanahai [email protected] table of Contents adhyAya and verse numbers01. rAzi prabheda 2002. graha.bheda 2103. viyoni janma 804. niSeka 2205. janma vidhi 2606. ariSTa 1207. AyurdAya 1408. dazA antardazA 2309. aSTakavarga 810. karma AjIva 411. rAja yoga 2012. nAbhasa yoga 1913. candra yoga 914. dvi graha yoga 515. pravrajyA yoga 416. nakSatra phala 1417. candra rAzi zIla 1318. rAzi zIla 2019. duSTi phala 920. bhAva 1121. Azraya yoga 1022. prakIrNaka 6

sanskritdocuments.org Page 43 of 44

Page 44: वृहत्जताकम

॥ वराहिमहीर बहृातक ॥

23. aniSTa 1724. strI jAtaka 1625. nairyANika 1526. naSTa jAtaka 1727. dreSkANa sva rUpa 3628. upasaMhAra 10

Document Information

Text title : brihajjAtakam

File name : brihajjAtakam.itx

Category : jyotiSha

Location : doc_z_misc_sociology_astrology

Author : Varahamihira

Language : Sanskrit

Subject : Jyotish

Transliterated by : Mizue Sugita December 12, 1994 Radu Canahai clradu at ya-hoo.com

Proofread by : Radu Canahai clradu at yahoo.com

Latest update : December 12, 1994, August 02, 2002

Send corrections to : [email protected]

Site access : http://sanskritdocuments.org

This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study and research.The file is not to be copied or reposted for promotion of any website or individuals orfor commercial purpose without permission.

Please help to maintain respect for volunteer spirit.

.. bRihajjAtaka by varAhamihIra .. was typeset on March 29, 2015

Please send corrections to [email protected]

sanskritdocuments.org Page 44 of 44